ÜLKEMİZDE ÜLKEMİZDE

NÜFUSNÜFUS ÖZGÜR GÜVERCİN7.Sınıf SOSYAL BİLGİLER

Belli bir zamanda, Belli bir zamanda, sınırları belli bir yerde sınırları belli bir yerde yaşayan insan sayısına yaşayan insan sayısına nüfusnüfus denir. denir.

NİÇİN SAYILIYORUZ?NİÇİN SAYILIYORUZ?Nüfus sayımı ile hangi bilgilere Nüfus sayımı ile hangi bilgilere

ulaşıyoruz?ulaşıyoruz?- Yerleşim birimlerinin nüfusuna,Yerleşim birimlerinin nüfusuna,- Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna, Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna, - Nüfusun sektörel dağılımına Nüfusun sektörel dağılımına

(tarım,sanayi),(tarım,sanayi),- Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,- Medeni hal durumuna,Medeni hal durumuna,- Aile sayısına, Meslek gruplarının Aile sayısına, Meslek gruplarının

dağılımı,dağılımı,- Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.

Nüfusun dağılışını etkileyen Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler:faktörler:

1. İklim: 1. İklim:

2. Yer şekilleri:2. Yer şekilleri:

3. Ekonomik Nedenler:3. Ekonomik Nedenler:

İnsanlar, yaşamaya daha elverişli İnsanlar, yaşamaya daha elverişli yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç ise “ise “iç göçiç göç” olayını ortaya çıkarır. ” olayını ortaya çıkarır. İç göç ile ülke nüfusu değişmez.İç göç ile ülke nüfusu değişmez. Nedenleri:Nedenleri:

- Geçim sıkıntısı (iş), eğitim Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları, imkanları,

- Yaşam koşulları, terör,Yaşam koşulları, terör,- Miras ile toprakların bölünmesi.Miras ile toprakların bölünmesi.

Bir ülkeden başka bir ülkeye Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçe “dış göç” denir. yapılan göçe “dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri:Dış göçlerin nedenleri:

- Savaşlar,Savaşlar,- Doğal afetler,Doğal afetler,- Nüfus değişimleri,Nüfus değişimleri,- İşçi göçleri,İşçi göçleri,- Beyin göçü (bilimsel göç). Beyin göçü (bilimsel göç).

Nüfus Yoğunluğu:Nüfus Yoğunluğu: Bir bölgede kmBir bölgede km2 2 ’ye düşen ’ye düşen insan sayısına insan sayısına nüfus yoğunluğunüfus yoğunluğu denir.denir.

(kişi/km(kişi/km22) ) Aritmetik Nüfus Yoğunluğu:Aritmetik Nüfus Yoğunluğu: Bir ülke ya da bölgede yaşayan Bir ülke ya da bölgede yaşayan toplam nüfusun, o ülke ya da toplam nüfusun, o ülke ya da bölgenin yüzölçümüne bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilir. bölünmesiyle elde edilir. (nüfus/yüzölçümü) (nüfus/yüzölçümü)

Türkiye’de nüfusun yoğun Türkiye’de nüfusun yoğun olduğu kesimler:olduğu kesimler:

- Çatalca-Kocaeli Bölümü Çatalca-Kocaeli Bölümü

(Marmara Bölgesi)(Marmara Bölgesi)- Ege BölgesiEge Bölgesi- Çukurova ve Akdeniz BölgesiÇukurova ve Akdeniz Bölgesi- Doğu Karadeniz’in kıyı Doğu Karadeniz’in kıyı kesimlerikesimleri

- İç kesimlerde verimli ovalarİç kesimlerde verimli ovalar

Türkiye’de nüfusun seyrek Türkiye’de nüfusun seyrek olduğu kesimler:olduğu kesimler:

- Doğu Karadeniz’in iç kesimleriDoğu Karadeniz’in iç kesimleri- Doğu Anadolu’nun yüksek Doğu Anadolu’nun yüksek kesimlerikesimleri

- Hakkari BölümüHakkari Bölümü- Menteşe YöresiMenteşe Yöresi- Teke ve Taşeli PlatosuTeke ve Taşeli Platosu- Yıldız Dağları, Tuz GölüYıldız Dağları, Tuz Gölü

11

22

3344 55

6677

88

99

1010

1111

TÜRKİYE İKLİMİNİN TÜRKİYE İKLİMİNİN NÜFUS DAĞILIMINA NÜFUS DAĞILIMINA

ETKİSİ NEDİR?ETKİSİ NEDİR?

İLLERİLLER NÜFUS NÜFUS ARTIŞ ARTIŞ

SEBEPLERİSEBEPLERİADANA-ADANA-ÇUKUROVAÇUKUROVA

ANTALYAANTALYA

ZONGULDAK ZONGULDAK

İSTANBULİSTANBUL

İZMİRİZMİR

MUĞLAMUĞLA

BATMANBATMAN

MANİSA-SOMAMANİSA-SOMA

*TARIM*TARIM

*SANAYİ*SANAYİ

*MADENLER*MADENLER

*TURİZM*TURİZM

-Tarihi-Tarihi

-Deniz-Deniz

-Doğa-Doğa

Türkiye’nin En Yoğun Nüfuslu Türkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleriİlleri

İSTANBULİSTANBUL

İZMİRİZMİR

BURSABURSA

KOCAELİ (İZMİT)KOCAELİ (İZMİT)

ZONGULDAKZONGULDAK

TRABZONTRABZON

HATAYHATAY

GAZİANTEPGAZİANTEP

NÜFUS DAĞILIŞINI NÜFUS DAĞILIŞINI

ETKİLEYEN FAKTÖRLERETKİLEYEN FAKTÖRLER

DOĞAL DOĞAL

FAKTÖRLERFAKTÖRLER

1. Yerşekilleri 1. Yerşekilleri

2. İklim ve 2. İklim ve Bitki Bitki

ÖrtüsüÖrtüsü

3. Toprak 3. Toprak

Verimliliği Verimliliği

4. Su 4. Su KaynaklarıKaynakları

BEŞERİ veBEŞERİ ve

EKONOMİK EKONOMİK FAKTÖRLERFAKTÖRLER

1. Ulaşım1. Ulaşım

2. Sanayi2. Sanayi

3. Yer altı 3. Yer altı

ZenginlikleriZenginlikleri

4. Turizm4. Turizm

Yüzey şekillerinin engebeli olduğu Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.

Aşağıdaki yörelerden Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu yoğunluğunun az olması bu durum ile durum ile açıklanamazaçıklanamaz? ?

A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü

B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi

C. Biga Yarımadası C. Biga Yarımadası

D. Tuz Gölü ve çevresiD. Tuz Gölü ve çevresi

Yüzey şekillerinin engebeli olduğu Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.

Aşağıdaki yörelerden Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu yoğunluğunun az olması bu durum ile durum ile açıklanamazaçıklanamaz? ?

A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü

B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi

C. Biga Yarımadası C. Biga Yarımadası

D. D. Tuz Gölü ve çevresiTuz Gölü ve çevresi

Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı bir yargı değildirdeğildir??

A) Nüfusun ülkeye dağılışı A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.düzensizdir.

B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir.yerlerde nüfus yoğun değildir.

D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı bir yargı değildirdeğildir??

A) Nüfusun ülkeye dağılışı A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.düzensizdir.

B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

C) C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir.yerlerde nüfus yoğun değildir.

D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

Aşağıdaki merkezlerden Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? bağlıdır?

A)A) Bodrum Bodrum B) AntalyaB) AntalyaC) AyvalıkC) AyvalıkD) ZonguldakD) Zonguldak

Aşağıdaki merkezlerden Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? bağlıdır?

A)A) Bodrum Bodrum B) AntalyaB) AntalyaC) AyvalıkC) AyvalıkD)D) Zonguldak Zonguldak

DOĞUMDOĞUM1000 KİŞİ1000 KİŞİ

ÖLÜMÖLÜM2000 KİŞİ2000 KİŞİ

NÜFUS NÜFUS AZALIRAZALIR

DOĞUMDOĞUM1000 KİŞİ1000 KİŞİ

ÖLÜMÖLÜM500 KİŞİ500 KİŞİ

NÜFUS NÜFUS ARTARARTAR

Nüfus artış hızı fazla ise Nüfus artış hızı fazla ise işsizlikişsizlik ortaya çıkar. ortaya çıkar. Bunu önlemek için Bunu önlemek için aile planlamasıaile planlaması yapılır. yapılır.

0-14 yaş 0-14 yaş

(çocuk nüfus)(çocuk nüfus)

15-64 yaş 15-64 yaş

(yetişkin (yetişkin nüfus)nüfus)

65 ve üstü yaş 65 ve üstü yaş

(yaşlı nüfus)(yaşlı nüfus)

Gelişmiş Gelişmiş ülkelerde ülkelerde genç nüfus genç nüfus az, yaşlı az, yaşlı nüfus ise nüfus ise fazladır.fazladır.

Bazı ülkelerin nüfus artış Bazı ülkelerin nüfus artış oranlarıoranları

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Pakistan Özbekistan Türkiye İngiltere

Nüfus Artışı (binde)

Nüfus artışı fazla olan Nüfus artışı fazla olan ülkeler geri kalmış ülkeler geri kalmış ülkelerdir. ülkelerdir.

ADANA-ÇUKUROVA ADANA-ÇUKUROVA neden göç almaktadır? neden göç almaktadır?

Başka hangi iller göç Başka hangi iller göç almaktadır?almaktadır?

ADANA ve ANTALYA illeri ADANA ve ANTALYA illeri özellikle yaz mevsiminde özellikle yaz mevsiminde

“mevsimlik göç” “mevsimlik göç” almaktadır. Fakat ikisinin almaktadır. Fakat ikisinin

de göç alma sebebi de göç alma sebebi farklıdır. Bu sebepler farklıdır. Bu sebepler

nedir?nedir?

Aşağıdaki Aşağıdaki bölgelerimizden bölgelerimizden hangisinde nüfus hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır?yoğunluğu en fazladır?

A. EgeA. Ege

B. Doğu AnadoluB. Doğu Anadolu

C. KaradenizC. Karadeniz

D. MarmaraD. Marmara

Aşağıdaki Aşağıdaki bölgelerimizden bölgelerimizden hangisinde nüfus hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır?yoğunluğu en fazladır?

A. EgeA. Ege

B. Doğu AnadoluB. Doğu Anadolu

C. KaradenizC. Karadeniz

D. D. MarmaraMarmara

Aşağıdakilerden hangisi, Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün kırdan kente göçün sonuçlarından biri sonuçlarından biri değildirdeğildir? ?

A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar

B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır

C. Ülke nüfusu artarC. Ülke nüfusu artar

D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır

Aşağıdakilerden hangisi, Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün kırdan kente göçün sonuçlarından biri sonuçlarından biri değildirdeğildir? ?

A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar

B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır

C. C. Ülke nüfusu artarÜlke nüfusu artar

D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır

Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir?bilgilerden biridir?

A. İleride sahip olmak istediğimiz A. İleride sahip olmak istediğimiz meslekmeslek

B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri

C. Meslek gruplarının nüfusa C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımıdağılımı

D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü

Aşağıdakilerden hangisi Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir?bilgilerden biridir?

A. İleride sahip olmak istediğimiz A. İleride sahip olmak istediğimiz meslekmeslek

B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri

C. C. Meslek gruplarının nüfusa Meslek gruplarının nüfusa dağılımıdağılımı

D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü

I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş

II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla

III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta

Yukarıda verilen özelliklerden Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? özelliklerdir?

A. Yalnız I A. Yalnız I

B. I ve IIB. I ve II

C. I ve IIIC. I ve III

D. I, II ve IIID. I, II ve III

I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş

II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla

III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta

Yukarıda verilen özelliklerden Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? özelliklerdir?

A. Yalnız I A. Yalnız I

B. B. I ve III ve II

C. I ve IIIC. I ve III

D. I, II ve IIID. I, II ve III

Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.

Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi hangisinin etkisi daha azdırdaha azdır??

A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması

B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi

C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması

D) Sanayi tesislerinin fazlalığıD) Sanayi tesislerinin fazlalığı

Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.

Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi hangisinin etkisi daha azdırdaha azdır??

A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması

B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi

C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması

D) D) Sanayi tesislerinin fazlalığıSanayi tesislerinin fazlalığı

Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?ulaşılamaz?A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.arasında yavaşlamıştır.B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.sayımı yapılmıştır.C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.sayımı 1927 yılında yapılmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.aşmıştır.

Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?ulaşılamaz?A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.arasında yavaşlamıştır.B) B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.sayımı yapılmıştır.C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.sayımı 1927 yılında yapılmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.aşmıştır.

Aşağıdaki illerimizden Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? göre seyrek nüfusludur? A) İzmirA) İzmirB) SamsunB) SamsunC) KırşehirC) KırşehirD) Trabzon D) Trabzon

Aşağıdaki illerimizden Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? göre seyrek nüfusludur? A) İzmirA) İzmirB) SamsunB) SamsunC) C) KırşehirKırşehirD) Trabzon D) Trabzon

Aşağıdaki bölgelerimizin Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir?gözlenmektedir?

A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiBölgesi

B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiBölgesi

C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiC) Ege Bölgesi – Akdeniz Bölgesi

D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi

Aşağıdaki bölgelerimizin Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir?gözlenmektedir?

A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiBölgesi

B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiBölgesi

C) C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiEge Bölgesi – Akdeniz Bölgesi

D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi