ÜLKELER ÜLKELER COĞRAFYASICOĞRAFYASI

KOMŞULARIMIZKOMŞULARIMIZ

Azerbaycan (Bakü)Azerbaycan (Bakü) 1991’de Sovyetler birliğinden ayrıldı.1991’de Sovyetler birliğinden ayrıldı. 1942te Türkiye ile dostluk antlaşması imzaladı.1942te Türkiye ile dostluk antlaşması imzaladı. Önemli dağları Kafkaslar ovaları Aras ve KuraÖnemli dağları Kafkaslar ovaları Aras ve Kura Karasal iklim ve Hazar kıyılarında ılıman iklimi varKarasal iklim ve Hazar kıyılarında ılıman iklimi var Ekonomi tarıma dayanır.Ekonomi tarıma dayanır. Pamuk, tütün, çay, tahıl, üzüm, çay ve turunçgil Pamuk, tütün, çay, tahıl, üzüm, çay ve turunçgil

üretilir.üretilir. Balıkçılık ve k.baş hayvancılık önemli.Balıkçılık ve k.baş hayvancılık önemli. Dünya havyar üretiminde birinci sırada.Dünya havyar üretiminde birinci sırada. Öneli yer altı kaynakları petrol, doğalgaz, bakır ve Öneli yer altı kaynakları petrol, doğalgaz, bakır ve

boksit.boksit. Petrole dayalı sanayi kollarıyla alüminyum üretim Petrole dayalı sanayi kollarıyla alüminyum üretim

tesislerine sahiptesislerine sahip

Gürcistan (Tiflis)Gürcistan (Tiflis) 1991’de Sovyetler birliğinden ayrıldı.1991’de Sovyetler birliğinden ayrıldı. Abhazya, Acaristan ve Güney Osetya olmak üzere Abhazya, Acaristan ve Güney Osetya olmak üzere

üç ayrı özerk bölgesi var.üç ayrı özerk bölgesi var. Kafkaslar önemli dağ sıralarını, Kura önemli Kafkaslar önemli dağ sıralarını, Kura önemli

nehrini oluşturur.nehrini oluşturur. Karasal iklim ve Karadeniz iklimi görülür.Karasal iklim ve Karadeniz iklimi görülür. Batum ve Poti önemli limanları.Batum ve Poti önemli limanları. Tarım alanı az.Tarım alanı az. Önemli tarım ürünleri çay, turunçgil, tütün ve Önemli tarım ürünleri çay, turunçgil, tütün ve

üzümdür.üzümdür. Mangenez rezervi fazla olan ülkeler arasında.Mangenez rezervi fazla olan ülkeler arasında. Tarıma dayalı sanayi ile demir çelik, makine ve Tarıma dayalı sanayi ile demir çelik, makine ve

motor sanayisi gelişmiştir.motor sanayisi gelişmiştir. Sarp sınır kapısı ile Türkiye ile olan ticareti Sarp sınır kapısı ile Türkiye ile olan ticareti

gelişmiştir.gelişmiştir.

Ermenistan (Erivan)Ermenistan (Erivan) Kafkas ülkelerinin en küçüğüdür.Kafkas ülkelerinin en küçüğüdür. Ülke dağlık ve engebelidir.Ülke dağlık ve engebelidir. Depremler sık görülür.Depremler sık görülür. Volkanik arazi yaygındır.Volkanik arazi yaygındır. Önemli ovası Ararat ovası, akarsuyu Aras nehri, Önemli ovası Ararat ovası, akarsuyu Aras nehri,

gölü Gökçe (sevan) gölüdür.gölü Gökçe (sevan) gölüdür. Karasal iklim hakimdir.Karasal iklim hakimdir. Tahıl, tütün ve üzüm başlıca yetiştirilen Tahıl, tütün ve üzüm başlıca yetiştirilen

ürünlerdir.ürünlerdir. Sanayi bakır yataklarına bağlı gelişme Sanayi bakır yataklarına bağlı gelişme

göstermiştir.göstermiştir. En gelişmiş sanayisi besin ve şarap sanayisidir.En gelişmiş sanayisi besin ve şarap sanayisidir.

İran (Tahran)İran (Tahran) Kuzeyde Ermenistan, Azerbaycan ve Hazar Kuzeyde Ermenistan, Azerbaycan ve Hazar

Denizi, Türkmenistan doğuda Afganistan ve Denizi, Türkmenistan doğuda Afganistan ve Pakistan, batıda Türkiye ve Irak güneyde Basra Pakistan, batıda Türkiye ve Irak güneyde Basra körfezi ile Umman denizi ile çevrilidir.körfezi ile Umman denizi ile çevrilidir.

Yüzölçümü bakımından en geniş komşumuz.Yüzölçümü bakımından en geniş komşumuz. Yer şekilleri çeşitli.Yer şekilleri çeşitli. Alp himalaya kıvrım sistemi üzerindeAlp himalaya kıvrım sistemi üzerinde İklimi çeşitli.İklimi çeşitli. Ülke ekonomisi petrol ve doğalgaza dayanır.Ülke ekonomisi petrol ve doğalgaza dayanır. Tarım ürünleri tahıl, pamuk çay ve pirinçtir.Tarım ürünleri tahıl, pamuk çay ve pirinçtir. Hazar kıyılarında balık avlanır, havyar üretilir.Hazar kıyılarında balık avlanır, havyar üretilir. Demir çelik, besin ve dokuma endüstrisi var.Demir çelik, besin ve dokuma endüstrisi var. Halıcılık gelişmiştir.Halıcılık gelişmiştir.

Irak (Bağdat)Irak (Bağdat) Genel olarak yer şekilleri sadedir.Genel olarak yer şekilleri sadedir. Yer şekillerini büyük oranda çöller oluşturur.Yer şekillerini büyük oranda çöller oluşturur. Fırat ve Dicle nehrinin suladığı Mezopotamya Fırat ve Dicle nehrinin suladığı Mezopotamya

ovaları yerleşim açısından önemlidir.ovaları yerleşim açısından önemlidir. Çöl ve step iklimi yaygındır.Çöl ve step iklimi yaygındır. Dünya hurma üretiminde birincidir.Dünya hurma üretiminde birincidir. Tarımsal üretim ülke ihtiyacını karşılamaz.Tarımsal üretim ülke ihtiyacını karşılamaz. Petrol rezervlerinde dünyada önemli bir paya Petrol rezervlerinde dünyada önemli bir paya

sahiptir.sahiptir. Petrol kuyuları Basra bölgesinde, Musul ve Kerkük Petrol kuyuları Basra bölgesinde, Musul ve Kerkük

çevresindedir.çevresindedir. Başlıca sanayi kolları besin, dokuma, kimya ve Başlıca sanayi kolları besin, dokuma, kimya ve

çimento….çimento….

Suriye (Şam)Suriye (Şam) En uzun sınırımızın bulunduğu Suriye yer şekilleri En uzun sınırımızın bulunduğu Suriye yer şekilleri

genel olarak sade olan bir ülkedir.genel olarak sade olan bir ülkedir. En önemli yükseltisi Ensariye dağlarıdır.En önemli yükseltisi Ensariye dağlarıdır. Önemli akarsuları Fırat ve Asidir.Önemli akarsuları Fırat ve Asidir. Batıda Akdeniz’e kıyısı var.Batıda Akdeniz’e kıyısı var. Buğday, arpa, pamuk, şekerpancarı, üzüm veBuğday, arpa, pamuk, şekerpancarı, üzüm ve Buğday, arpa, pamuk, şekerpancarı, üzüm ve Buğday, arpa, pamuk, şekerpancarı, üzüm ve

zeytin yetiştirilir.zeytin yetiştirilir. Petrol ve fosfat önemli yer altı zenginlikleridir.Petrol ve fosfat önemli yer altı zenginlikleridir. Besin, dokuma, gübre ve deri sanayisi vardır.Besin, dokuma, gübre ve deri sanayisi vardır. Önemli limanları Lazkiye, Banyas ve TartusÖnemli limanları Lazkiye, Banyas ve Tartus Sınır kapılarımız Cilvegözü, Yayladağı, Suruç, Sınır kapılarımız Cilvegözü, Yayladağı, Suruç,

Ceylanpınar ve NusaybinCeylanpınar ve Nusaybin

Yunanistan (Atina)Yunanistan (Atina) Balkan yarımadasındadır ve çok sayıda adadan Balkan yarımadasındadır ve çok sayıda adadan

oluşur.oluşur. Adalar Girit, Rodos, İstanköy, Sisam, Sakız, Midilli, Adalar Girit, Rodos, İstanköy, Sisam, Sakız, Midilli,

Limni, Taşoz, Eğriboz Limni, Taşoz, Eğriboz Ülke tamamına yakınında Akdeniz iklimi görülür.Ülke tamamına yakınında Akdeniz iklimi görülür. Akdeniz iklimine uyum sağlamış ürünler Akdeniz iklimine uyum sağlamış ürünler

yetiştirilir.yetiştirilir. Sanayisi tarım ve turizme dayanır.Sanayisi tarım ve turizme dayanır. Maden bakımından zengin değilMaden bakımından zengin değil Gıda, tekstil, elektrikli aletler, alüminyum sanayisi Gıda, tekstil, elektrikli aletler, alüminyum sanayisi

önemli sanayi kollarıdır. önemli sanayi kollarıdır. Deniz ticaret filosuna başta gelen ülkelerdendir. Deniz ticaret filosuna başta gelen ülkelerdendir.

YUNANİSTAN (Atina)YUNANİSTAN (Atina)

Bulgaristan (Sofya)Bulgaristan (Sofya) Balkan yarımadasının doğusundadır.Balkan yarımadasının doğusundadır. Tuna vadisi, Balkan dağları, Rodop dağları, Meriç Tuna vadisi, Balkan dağları, Rodop dağları, Meriç

havzası ve Karadeniz kıyıları olmak üzere beş havzası ve Karadeniz kıyıları olmak üzere beş bölgeye ayrılır.bölgeye ayrılır.

Karasal ve Karadeniz iklimi görülür.Karasal ve Karadeniz iklimi görülür. Türkler Filibe, Hasköy, Kırcaali, Mestanlı Türkler Filibe, Hasköy, Kırcaali, Mestanlı

çevresinde yaşar.çevresinde yaşar. Tahıl, ayçiçeği ve tütün önemli tarım ürünleri.Tahıl, ayçiçeği ve tütün önemli tarım ürünleri. En önemli yer altı kaynağı linyittir.En önemli yer altı kaynağı linyittir. Sofya, Varna, Burgaz ve Filibe çevresinde sanayi Sofya, Varna, Burgaz ve Filibe çevresinde sanayi

yoğunlaşmıştır.yoğunlaşmıştır. Turizm önemlidir.Turizm önemlidir.

BULGARİSTAN (Sofya)BULGARİSTAN (Sofya)

KKTC (Lefkoşa)KKTC (Lefkoşa) Ülke tamamında Akdeniz iklimi görülür.Ülke tamamında Akdeniz iklimi görülür. Nüfusun çoğu kamu hizmetlerinde ve Nüfusun çoğu kamu hizmetlerinde ve

turizmde çalışır.turizmde çalışır. Sanayi gelişmemiştir.Sanayi gelişmemiştir. Sebze turunçgil ve üzüm önemli ürünleridir.Sebze turunçgil ve üzüm önemli ürünleridir. Turunçgil ihraç eder.Turunçgil ihraç eder. Girne ve Gazi Magosa Körfezi turizm açısından Girne ve Gazi Magosa Körfezi turizm açısından

önemli merkezlerdir.önemli merkezlerdir.

Okyanusya KıtasıOkyanusya Kıtası

9 milyon km²lik kaplamış olduğu alan ile yeryüzünün en küçük kıtası özelliğine sahiptir. Hint okyanusu’nda Ekvator ile 45° güney paralelleri arasında yer alıp, adalardan oluşurken, en büyük adaları Avustralya, Yeni Zelanda, Yeni Gine’dir.

Yeryüzü şekilleri bakımından sade yapıya sahip olup, orta kısmı geniş ve basık bir bir bölge halinde uzanır. Ortalama yükseltisi 300 metre olan kıtanın %75 i düzlüklerden oluşur. Fakat kıtanın güneyinde irili ufaklı 80 tane kadar göl bulunur.

İklim –Bitki Örtüsü

Kıtanın kuzeyinde nemli tropikal, ortasında çöl güneyinde ise ılıman iklim ve Akdeniz iklimi görülür. Türkiye’de yaz mevsimi yaşanırken, Avustralya’da kış mevsimi yaşanmasının nedeni dünyanın eksen eğikliğinden dolayı Güney yarımkürede bulunmasındadır. Çok çeşitli bitki topluluğuna sahip olan Avustralya’da diğer kıtalarda bulunmayan kangurular yaşamaktadır.

Ekonomisinde hayvancılık ve tarım çok önemli yere sahiptir. Hayvancılık önemli yere sahip olup, dünyada en çok koyun beslenen kıtadır. En fazla beslenen koyun cinsi ise merinos olup dünya yün üretiminin yarıdan fazlasını karşılar.

Ülkede Hindistan cevizi, şeker kamışı, tütün, pamuk gibi tarım ürünleri yetişebilmektedir. Yeraltı kaynakları ise Boksit altın, kurşun, kömür ve bakırdır.

Yaşam düzeyinin en yüksek olduğu ülkelerden biri olup yıllık nüfus artışı %0,8’dir. km² ye 13 kişi düşmektedir. Devlet dışarıdan göç gelmesi için teşvik etmektedir. Nedeni ise insan gücü gereksinimine ihtiyaç duyulmasıdır.

Afrika KıtasıAfrika Kıtası 37° Kuzey paralelleri ile 35° güney arasında yer alan kıta kaplamış olduğu 30 milyon km².lik alanı ile dünyanın üçüncü büyük kara parçasını oluşturur. (%20) girinti ve çıkıntısının az olduğu kıtanın çevresinde dünyanın en büyük adalarından biri olan Madagaskar adası ile birkaç küçük ada dışında fazla ada ve girinti çıkıntı yoktur.

Dünyanın en eski kara parçası olan Afrika’nın yeryüzü şekilleri sade olup, kıtanın büyük bölümü plato düzlüklerinden oluşmaktadır. Fakat plato düzlükleri birkaç yüz metre yüksekteki düzlüklerinden oluşup, hemen kıyıda başladığı için fazla düzlük değildir.

Yeryüzünün en büyük kırık hattına sahip Doğu Afrika Grabeni 5000 km uzunluğunda olup, Kızıldeniz’den Türkiye’deki Hatay iline kadar uzanmaktadır. Kırık hattı boyunca bulunan göller, dünya üzerinde çöküntülü hendekleri içinde bulunan en büyük gölleri bünyesinde toplamıştır. Bunlar Viktoria, Tanganika, Nyassa’dır.

Dünyanın ikinci uzun nehri olan Nil’de Afrika kıtasında yer alıp, Nil nehrinde Su seviyesinin değişmesine ve Akdeniz’e dökülmesine rağmen yazın seviyesinin yükselmesinin nedeni sularını farklı iklim bölgelerinde toplamış olmasındandır.

İklim –Bitki Örtüsü

1- Ekvatoral İklim Kıtanın Kongo havzasında etkilidir. Ekvatoral iklimin etkisi 3000 m’ye kadar görülür.

2- Savan İklimi:Kuzeyde Sudan Çad, Nijerya, Güneyde ise Rodezya, Angola Tanzanya, Zambiya’da etkilidir.

3- Çöl İklimi:Her iki yarımkürede de dönenceler çevresinde etkili olan çöl iklimi, yeryüzünün en büyük çölü olan Büyük sahra ile Libya, Mısır, Cezayir’in kuzeyinde , Kalahari Çölü, Namibya ve Bostwana’da etkilidir.

Kıtanın ekonomisi ise, doğal koşullar ile gelişmişlik düzeyi arasında büyük zıtlık görülür. Ham madde ve tarım ürünleri yönünden zengindir. Dünyada en fazla elmas ve altın Güney Afrika cumhuriyetlerinde bulunmaktadır. Atlas ülkelerinden olan Fas, Cezayir ve Tunus dünyanın en zengin fosfat yataklarına sahip ülkelerdir. Bununla birlikte kıtanın çeşitli yerlerinde petrol, bakır, çinko, demir ve uranyum çıkarılmaktadır.

Kıtanın bu doğal olanaklarına karşın geri kalmasının nedeni yüzyıllar boyunca sömürge olarak kullanılmasıdır.

Kıtanın nüfusu ise yıllık %30 ile dünyada en hızlı nüfus artışına sahip olan kıta özelliğine sahiptir. Çöl ikliminin elverişsizliği nedeniyle özellikle akarsu boylarında nüfus yoğundur. Nüfusun büyük bir kısmını zenciler oluşturmaktadır.

KUZEY AFRİKAKUZEY AFRİKA Mısır, LibyaMısır, Libya Atlas Ülkeleri (Fas, Cezayir, Tunus)Atlas Ülkeleri (Fas, Cezayir, Tunus)

Kıyıda genel olarak Akdeniz iklimi iç kesimlerde ise çöl Kıyıda genel olarak Akdeniz iklimi iç kesimlerde ise çöl iklimi hakimdir.iklimi hakimdir.

Fas, Cezayir, Tunus’ta Alp orojenezine ait Atlas dağları Fas, Cezayir, Tunus’ta Alp orojenezine ait Atlas dağları olduğundan buralar engebeli aynı zamanda deprem olduğundan buralar engebeli aynı zamanda deprem riski fazla olan ülkelerdir.riski fazla olan ülkelerdir.

Cezayir’in güneyi, Mısır ve Libya’da yer şekilleri Cezayir’in güneyi, Mısır ve Libya’da yer şekilleri sadedir.sadedir.

Nil vadisinin olduğu Mısır tarımsal üretimde önemliNil vadisinin olduğu Mısır tarımsal üretimde önemli Tunus önemli zeytin üreticilerindenTunus önemli zeytin üreticilerinden Libya petrol bakımından, Atlas ülkeleri ise fosfat ve Libya petrol bakımından, Atlas ülkeleri ise fosfat ve

doğalgaz bakımından zengindir.doğalgaz bakımından zengindir. Endüstri gelişmemişEndüstri gelişmemiş Tunus turizm gelirlerinde önemliTunus turizm gelirlerinde önemli

GÜNEY AFRİKA CUM.GÜNEY AFRİKA CUM. Ilıman okyanus iklimi ve Ilıman okyanus iklimi ve

Akdeniz iklimi görülür.Akdeniz iklimi görülür. Toprakları tarıma Toprakları tarıma

elverişlidir.elverişlidir. Hayvancılık gelişmiş.Hayvancılık gelişmiş. Yer altı kaynakları Yer altı kaynakları

bakımından çok bakımından çok zengindir.zengindir.

Elmas ve altında Elmas ve altında dünyada 1. sıradadır.dünyada 1. sıradadır.

Kalay, maden kömürü, Kalay, maden kömürü, platin, bakır ve kromda platin, bakır ve kromda da önemli bir yeri da önemli bir yeri vardır.vardır.

Asya KıtasıAsya Kıtası Ekvatordan 80° kuzey paraleline kadar uzanan Asya kıtası kaplamış olduğu alan bakımından ( 44 milyon km² ) en büyük kıtadır. Doğu’da Amerika kıtası ile Büyük okyanus, Batıda Avrupa’dan Ural dağları ile ayrılırken kuzeydoğuda Bering boğazı ile Amerika kıtası ile birbirlerine en çok yaklaştıkları yerdir.Bering boğazı sert ikliminden dolayı ( kuzey kutup dairesinin geçtiği yerde ) az nüfuslanan en az işlek olan boğazdır.

Yerşekilleri bakımından engebeli bir yapıya sahip olan Asya’da yeryüzünün en yüksek plato alanı olan Pamir platosu (5000 m ) yer alır. Ayrıca yeryüzünün en yüksek Everest Tepesi de ( 8882 ) Himalaya’lar üzerinde yer alır. Asya’daki alp kuşağı yeryüzünün en oynak ve en yoğun depremlerinin görüldüğü bölgelerdir.

Asya’daki Göllerin en önemli özelliği derinliklerinin fazla olmasıdır. 1400 m ile Baykal Gölü karaların en derin çukurluğudur. Deniz yüzeyinden 394 m derinlikte olan Lut Gölüde Afrika’dan Asya’ya uzanan kırık hattı üzerinde yer alır. Hazar, Aral, Balkaş, Van Gölü de bulunur.

Akarsular bakımından ise sayısı ve uzunlukları ile dikkati çeker. Lena, Obu, Sarı ırmak, Gökırmak, Seyhun ceyhun, indus, Ganj, Fırat ve Dicle nehirledir.

Asya Kıtasında İklim

Kıtanın büyüklüğü kadar iklim çeşitliliği ile de dikkati çekmektedir. Kıta’da:

Muson İklimi : Güneydoğu Asya’da Hint yarımadası’nda , Çin’de.

Çöl iklimi : Arabistan yarımadası, Basra körfezi, Orta Asya’da

Akdeniz İklimi: Türkiye’nin Akdeniz, Ege kıyılarında

Step iklimi: Doğu Asya’da, Orta Asya’daki çöllerin kuzeyinde ve Orta Anadolu’da

Sert karasal İklim : Sibirya’nın büyük bir bölümünde ve yüksek alanlarda

Tundra İklimi : Sibirya’nın kuzeyinde , Kuzey buz denizi kıyılarında etkilidir.

Orta Asya CumhuriyetleriOrta Asya Cumhuriyetleri

Özbekistan, KazakistanÖzbekistan, Kazakistan Türkmenistan, Kırgızistan, TacikistanTürkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan MoğolistanMoğolistan

Kırgızistan dışında genel olarak yerşekilleri sadedir.Kırgızistan dışında genel olarak yerşekilleri sadedir. Step ve çöl iklimleri görülür.Step ve çöl iklimleri görülür. Nüfus azdır.Nüfus azdır. Tarım ve hayvancılık önemlidir.Tarım ve hayvancılık önemlidir. Tarım modern tekniklerle yapılır.Tarım modern tekniklerle yapılır. Dünya pamuk üretiminde önemli bir yere sahiptirlerDünya pamuk üretiminde önemli bir yere sahiptirler Kazakistan’da Hazar Gölü’nden yapılan balıkçılık Kazakistan’da Hazar Gölü’nden yapılan balıkçılık

önemlidir.önemlidir. Maden bakımından zenginler.(özellikle Kazakistan)Maden bakımından zenginler.(özellikle Kazakistan) Petrol, doğalgaz, kömür, altın önemliPetrol, doğalgaz, kömür, altın önemli Sanayide Özbekistan ve Kazakistan gelişmiştir.Sanayide Özbekistan ve Kazakistan gelişmiştir.

Muson Asyası ÜlkeleriMuson Asyası Ülkeleri

Japonya, ÇinJaponya, Çin Hindistan, Pakistan, BangladeşHindistan, Pakistan, Bangladeş Çin Hindu PlatosuÇin Hindu Platosu GD.Asya Adaları (Endonezya, Malezya,Filipinler)GD.Asya Adaları (Endonezya, Malezya,Filipinler)

Engebe fazla, deprem riski fazlaEngebe fazla, deprem riski fazla Muson iklimi etkiliMuson iklimi etkili Dünyanın en yoğun nüfuslu ülkeleri burdadır.Dünyanın en yoğun nüfuslu ülkeleri burdadır. Japonya dışındaki nüfuslanma nedeni tarımdır.Japonya dışındaki nüfuslanma nedeni tarımdır. Çay, pirinç, ipek, pamuk ve buğdayda Çin ön sıradadır.Çay, pirinç, ipek, pamuk ve buğdayda Çin ön sıradadır. Palmiye ve Kauçukta Malezya ve Endonezya önemlidir.Palmiye ve Kauçukta Malezya ve Endonezya önemlidir. Genellikle geri kalmış ülkelerdir. (Japonya hariç)Genellikle geri kalmış ülkelerdir. (Japonya hariç) Yer altı kaynaklarınca zengindirler (Japonya hariç)Yer altı kaynaklarınca zengindirler (Japonya hariç) Japonya sanayi, balıkçılık, deniz ticaret filosunda Japonya sanayi, balıkçılık, deniz ticaret filosunda

dünyada ön sıradadırdünyada ön sıradadır

RusyaRusya Sibirya toprakların büyük Sibirya toprakların büyük

kısmını oluşturur ve kısmını oluşturur ve dünyada en şiddetli karasal dünyada en şiddetli karasal iklimin görüldüğü yerdir.iklimin görüldüğü yerdir.

Nüfus yoğunluğu azdır.Nüfus yoğunluğu azdır. Yer altı kaynakları Yer altı kaynakları

bakımından zengindir.bakımından zengindir. Petrol, taşkömürü, demir ve Petrol, taşkömürü, demir ve

bakır yatakları zengindir.bakır yatakları zengindir. Ayrıca çinko, bakır, altın, Ayrıca çinko, bakır, altın,

kükürt, boksit ve krom kükürt, boksit ve krom bakımından da zengin.bakımından da zengin.

Avrupa KıtasıAvrupa Kıtası 35°-71° Kuzey paralelleri ile 26°batı -68° doğu meridyenleri arasında yarımada şeklinde olup Avusturalya’dan sonra en küçük kıta özelliğine sahiptir. (Toplam yüzölçümü 10 milyon Km² ) İskandinav, İber, İtalya ve mora gibi önemli yarımadaları vardır. Ayrıca Baltık, Tiran, Adriya, Ege denizi gibi girintileri de bulunmaktadır.

Kıtalar arasında ortalama yükselti 330 metre ile en alçak özelliğe sahiptir. Ovalık alanların yükseltisi 100 – 200 metre bazı yerlerde ise 400 metreye ulaşır. Kıtanın başlıca yükseltisi 3. Jeolojik zamanda oluşan Alp-Himalaya sisteminin bir parçası ve başlangıç yeri özelliğine sahip olmasıdır. Kıtanın gölleri ise (, Sen, Ren, Ran, Oder, Vistül, Don ve Volga’dır. Kuzeybatı Avrupa kıyılarının ağzında delta oluşumunu engelleyen faktör gel-git olayının etkili olmasıdır. Dünyada en fazla buzul gölü bulunan yerler İskandinav yarımadası üzerindedir. ( Finlandiya )

İklim –Bitki Örtüsü

Avrupa kıtasının büyük bölümünde orta kuşakta yer almasından dolayı yılda dört mevsimi yaşamalarıyla birlikte sıcak iklimler görülmez. Etrafının denizlerle kaplı olması da aynı enlemlerde yer alan Asya kıtasına göre daha ılıman geçmesine neden olur.

1- Akdeniz İklimi: Akdeniz’de kıyısı olan Yunanistan, Yugoslavya, Arnavutluk, İtalya, Fransa, İspanya ve Portekiz’de etkilidir.

2- Okyanusal İklim: Batı rüzgarlarının ve sıcak su akıntısı olan Gulf stream etkisiyle kuzeybatı Avrupa kıyılarının aynı enlemlerde bulunan Kanada kıyılarından daha sıcak geçmesine neden olurken, Batı rüzgarları Avrupa kıyılarının batı kesimlerinin doğu kesimlerine göre daha yağışlı geçmesine neden olmuştur.

3- Karasal iklim: Deniz etkisinden uzak, Polonya, Almanya, Fransa’nın iç kısımları ile balkanlar da etkilidir.

4- Tundra iklimi: İskandinav yarımadasının kuzeyi, kuzey buz denizinin kıyıları ile İzlanda adasının iç kısımlarında etkilidir.

Avrupa kıtası, nüfus artışının en az olan ve ekonomik yönden gelişmiş ülkeler topluluğuna sahiptir. Yaş piramidinde 60 yaş grubu daha fazla yer kaplamakta olup, genç nüfus azdır

Güney AvrupaGüney Avrupa İtalya,İspanya, Portekizİtalya,İspanya, Portekiz Yunanistan, Bulgaristan, ArnavutlukYunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk Bosna-Hersek Slovenya, Hırvatistan, SırbistanBosna-Hersek Slovenya, Hırvatistan, Sırbistan

Genç kıvrım dağları üzerinde yer aldığı için Genç kıvrım dağları üzerinde yer aldığı için engebelidir ve deprem ve volkanizma bakımından engebelidir ve deprem ve volkanizma bakımından aktif yerlerdir.aktif yerlerdir.

Yaygın olarak Akdeniz iklimi görülür.Yaygın olarak Akdeniz iklimi görülür. Akarsuların yatak eğimi fazla, akışları hızlı, Akarsuların yatak eğimi fazla, akışları hızlı,

rejimleri düzensiz olduğu için üzerlerinde ulaşım rejimleri düzensiz olduğu için üzerlerinde ulaşım yapmaya elverişli değildir.yapmaya elverişli değildir.

Hidroelektrik potansiyelleri yüksektir.Hidroelektrik potansiyelleri yüksektir. Gelgit etkisi olmadığı için akarsuların ağzında Gelgit etkisi olmadığı için akarsuların ağzında

deltalar, yer yer bataklıklar oluşmuştur.deltalar, yer yer bataklıklar oluşmuştur.

Nüfus daha çok kıyı şeridinde ve dağlar arasında Nüfus daha çok kıyı şeridinde ve dağlar arasında kalmış ovalardadır.kalmış ovalardadır.

Avrupa’nın diğer ülkelerine kıyasla kırsal nüfus Avrupa’nın diğer ülkelerine kıyasla kırsal nüfus oranı daha yüksek olan ülkeler buradadır.oranı daha yüksek olan ülkeler buradadır.

Akdeniz iklimi nedeniyle tarım önemli bir Akdeniz iklimi nedeniyle tarım önemli bir etkinliktir.etkinliktir.

Tarım ürünü çeşitliliği bakımından kıtanın en Tarım ürünü çeşitliliği bakımından kıtanın en önemli bölgesidir.önemli bölgesidir.

Endüstri bakımından kıtanın en geri bölgesini Endüstri bakımından kıtanın en geri bölgesini oluşturur. Bu nedenle Avrupa’nın diğer oluşturur. Bu nedenle Avrupa’nın diğer bölgelerine göç görülür.bölgelerine göç görülür.

Yer altı kaynakları bakımından çok zengin Yer altı kaynakları bakımından çok zengin değildirler.değildirler.

Birkaç yer altı kaynağı üretiminde dünya çapında Birkaç yer altı kaynağı üretiminde dünya çapında önemlidir. önemlidir. Cıva;Cıva; İspanya, İtalya İspanya, İtalya Krom;Krom; Türkiye ve Türkiye ve Arnavutluk Arnavutluk Boksit;Boksit; Yunanistan Yunanistan

Dışsatımlarında tarımsal hammadde ve madensel Dışsatımlarında tarımsal hammadde ve madensel hammadde önemli.hammadde önemli.

Turizm önemli bir etkinliktir. Turizm önemli bir etkinliktir.

İTALYA (Roma)İTALYA (Roma) Genç kıvrım dağları üzerinde Genç kıvrım dağları üzerinde

yer aldığı için deprem ve yer aldığı için deprem ve volkanizma aktif.volkanizma aktif.

Önemli ovası Po ovasıÖnemli ovası Po ovası İklimi Akdeniz iklimiİklimi Akdeniz iklimi Tarım ve sanayi geliştiği için Tarım ve sanayi geliştiği için

nüfus kuzeyde toplanmışnüfus kuzeyde toplanmış Önemli şehirler Venedik, Önemli şehirler Venedik,

Torino, Napoli, Milano, CenovaTorino, Napoli, Milano, Cenova Tarım modern tekniklerle Tarım modern tekniklerle

yapılır. Zeytin, Üzüm, yapılır. Zeytin, Üzüm, Turunçgil……Turunçgil……

Mermerleri dünyaca ünlüMermerleri dünyaca ünlü Kükürt ve cıva önemli madenlerKükürt ve cıva önemli madenler Enerji üretimi yetersiz ithal Enerji üretimi yetersiz ithal

edilir.edilir. Sanayisi gelişmişSanayisi gelişmiş

İSPANYA (MADRİD)İSPANYA (MADRİD) İber yarımadasındadır.İber yarımadasındadır. Guadalquavir önemli akarsuyuGuadalquavir önemli akarsuyu Akdeniz, ılıman okyanus ve Akdeniz, ılıman okyanus ve

karasal iklim görülür.karasal iklim görülür. Önemli şehirleri Madrid, Önemli şehirleri Madrid,

Valencia, Bilbao, Barselona, Valencia, Bilbao, Barselona, SevillaSevilla

Tarım önemli bir faaliyetTarım önemli bir faaliyet Turizmde dünyada ilk sıradaTurizmde dünyada ilk sırada Sanayisi gelişmekte (demir Sanayisi gelişmekte (demir

çelik, otomotiv, gıda)çelik, otomotiv, gıda) Hidroelektrik üretimi varHidroelektrik üretimi var Enerji kaynağı ithal eder.Enerji kaynağı ithal eder. Maden bol ancak rezervi Maden bol ancak rezervi

azalmış. (demir, cıva, bakır, azalmış. (demir, cıva, bakır, uranyum, kömür)uranyum, kömür)

PORTEKİZ (Lizbon)PORTEKİZ (Lizbon)

İber yarımadasındaİber yarımadasında Haliçler ve falezler yaygın Haliçler ve falezler yaygın

Akdeniz, ılıman okyanus ve Akdeniz, ılıman okyanus ve karasal iklim görülür.karasal iklim görülür.

Önemli şehirler Lizbon ve Önemli şehirler Lizbon ve PortoPorto

Tarım önemliTarım önemli Mantar meşesinde dünyada Mantar meşesinde dünyada

birincibirinci Balıkçılık gelişmişBalıkçılık gelişmiş Volfram önemli madeniVolfram önemli madeni Hidroelektrik üretimi önemliHidroelektrik üretimi önemli Tekstil, gıda, makine, kimya Tekstil, gıda, makine, kimya

sanayisi gelişmişsanayisi gelişmiş Turizm önemliTurizm önemli

KUZEY AVRUPAKUZEY AVRUPA İskandinav ülkeleri (Norveç, İsveç, Finlandiya)İskandinav ülkeleri (Norveç, İsveç, Finlandiya) Danimarka, İzlandaDanimarka, İzlanda

Soğuk iklim koşulları nedeniyle buzul şekiller Soğuk iklim koşulları nedeniyle buzul şekiller yaygınyaygın

Enlem nedeniyle iklim soğukEnlem nedeniyle iklim soğuk Orman bakımından zengin (İsveç ve Finlandiya)Orman bakımından zengin (İsveç ve Finlandiya) Deprem görülmezDeprem görülmez Enlem ve yer şekilleri etkisiyle ile nüfus azEnlem ve yer şekilleri etkisiyle ile nüfus az Avrupa’nın en gelişmiş ülkelerindenAvrupa’nın en gelişmiş ülkelerinden Eğitim ileri düzeydeEğitim ileri düzeyde Kırsal yerleşmelerde yapı malzemesi ahşapKırsal yerleşmelerde yapı malzemesi ahşap Kişi başına düşen milli gelir fazlaKişi başına düşen milli gelir fazla İsveç hariç yer altı kaynakları bakımından fakirlerİsveç hariç yer altı kaynakları bakımından fakirler

DANİMARKA (Kopenhag)DANİMARKA (Kopenhag) Yer şekilleri sadeYer şekilleri sade Ilıman okyanus iklimi Ilıman okyanus iklimi

görülürgörülür Tarım ve Tarım ve

hayvancılıkta hayvancılıkta Avrupa’da önde gelir.Avrupa’da önde gelir.

Balıkçılık gelişmişBalıkçılık gelişmiş Yer altı kaynağı azYer altı kaynağı az Sanayi gelişmişSanayi gelişmiş Hammadde dışardan Hammadde dışardan

alınıralınır Termik ve nükleer Termik ve nükleer

enerji üretimi varenerji üretimi var Ticaret gelişmişTicaret gelişmiş

İSVEÇ (Stockholm)İSVEÇ (Stockholm) Buzullar yaygınBuzullar yaygın Akarsu ağı ve buzul gölleri Akarsu ağı ve buzul gölleri

bakımından zenginbakımından zengin Karasal iklim görülür.Karasal iklim görülür. Güneyi sıcak su ile ılımanGüneyi sıcak su ile ılıman Finlandiya ile birlikte orman Finlandiya ile birlikte orman

ülkesi olarak bilinir.ülkesi olarak bilinir. Tarım yetersizTarım yetersiz Mandıracılık ve açık deniz Mandıracılık ve açık deniz

balıkçılığı gelişmişbalıkçılığı gelişmiş Önemli demir yataklarına sahipÖnemli demir yataklarına sahip Hidroelektrik ve nükleer enerji Hidroelektrik ve nükleer enerji

üretimi önemliüretimi önemli Demir çelik ve orman sanayisi Demir çelik ve orman sanayisi

gelişmişgelişmiş

NORVEÇ (Oslo)NORVEÇ (Oslo) Denizcilik ve balıkçılık ülkesiDenizcilik ve balıkçılık ülkesi Buzullar yaygınBuzullar yaygın Kuzeyi soğuk kuşakta Kuzeyi soğuk kuşakta

olmasına rağmen sıcak su olmasına rağmen sıcak su akıntılarıyla ılıman.akıntılarıyla ılıman.

Tarım gelişmemişTarım gelişmemiş Mandıracılık ve İzlanda ile Mandıracılık ve İzlanda ile

birlikte balıkçılık önemlidir.birlikte balıkçılık önemlidir. Hidroelektrikte Avrupa’da ön Hidroelektrikte Avrupa’da ön

sıradadır.sıradadır. Kuzey denizinden petrol ve Kuzey denizinden petrol ve

doğal gaz çıkarır.doğal gaz çıkarır. Kişi başına düşen elektrik Kişi başına düşen elektrik

üretiminde birinci sıradaüretiminde birinci sırada Kara ve demiryolu ulaşımı Kara ve demiryolu ulaşımı

yetersizyetersiz Deniz ticaret filosu gelişmişDeniz ticaret filosu gelişmiş

ORTA AVRUPAORTA AVRUPA Almanya, PolonyaAlmanya, Polonya İsviçre, Avusturyaİsviçre, Avusturya MacaristanMacaristan Çek ve SlovakyaÇek ve Slovakya

Alp dağları nedeniyle genellikle dağlıkAlp dağları nedeniyle genellikle dağlık Genellikle karasal iklim görülür.Genellikle karasal iklim görülür. Ormanlar yaygındır.Ormanlar yaygındır. Nüfus yoğunlukları fazla kentleşme oranları yüksektir.Nüfus yoğunlukları fazla kentleşme oranları yüksektir. Endüstri bakımından gelişmişlerdir.Endüstri bakımından gelişmişlerdir. Akarsulardan ulaşımda yararlanma önemliAkarsulardan ulaşımda yararlanma önemli İsviçre ve Avusturya’da kış turizmi gelişmiştir.İsviçre ve Avusturya’da kış turizmi gelişmiştir. Almanya ve Polonya taşkömürü bakımından zengin Almanya ve Polonya taşkömürü bakımından zengin

İSVİÇRE (BERN)İSVİÇRE (BERN) Karasal iklim görülürKarasal iklim görülür Önemli nehirleri ren ve Önemli nehirleri ren ve

ronron Buzul gölleri yaygınBuzul gölleri yaygın Tarıma elverişli alan azTarıma elverişli alan az Et, süt ve ürünlerinde Et, süt ve ürünlerinde

dünyada ön sıralardadünyada ön sıralarda Yer altı kaynaklarını ithal Yer altı kaynaklarını ithal

edereder Hidroelektrik ve nükleer Hidroelektrik ve nükleer

enerji önemlienerji önemli Saat ve Bankacılık önemliSaat ve Bankacılık önemli Kış turizmi gelişmişKış turizmi gelişmiş Denize kıyısı olmadığı Denize kıyısı olmadığı

halde deniz ticaret filosu halde deniz ticaret filosu gelişmişgelişmiş

ALMANYA (Berlin)ALMANYA (Berlin) Kuzeyi hariç dağlıkKuzeyi hariç dağlık Buzul gölleri yaygınBuzul gölleri yaygın Orta, güney ve doğusu karasalOrta, güney ve doğusu karasal Kuzey ve kuzeybatısı ılımanKuzey ve kuzeybatısı ılıman Taşkömürü v e linyitte zenginTaşkömürü v e linyitte zengin Petrol ve doğalgaz ithal ederPetrol ve doğalgaz ithal eder Tarımsal üretim yüksekTarımsal üretim yüksek AB içinde en fazla sanayi AB içinde en fazla sanayi

üretimine sahipüretimine sahip Gelişmişlikte dünya ikincisiGelişmişlikte dünya ikincisi Önemli demir çelik üreticisiÖnemli demir çelik üreticisi Otomotiv, gemi yapımı, kimya, Otomotiv, gemi yapımı, kimya,

kağıt ve elektronik sanayisi kağıt ve elektronik sanayisi gelişmişgelişmiş

Avrupa’da en iyi otoyol Avrupa’da en iyi otoyol sistemine sahipsistemine sahip

Akarsu ve kanallar ulaşımda Akarsu ve kanallar ulaşımda önemliönemli

BATI AVRUPABATI AVRUPA İngiltereİngiltere FransaFransa Benelüks Ülkeleri (Hollanda, Belçika, Benelüks Ülkeleri (Hollanda, Belçika,

Lüksemburg)Lüksemburg)

Fransa hariç genellikle düzlerFransa hariç genellikle düzler Haliçler yaygınHaliçler yaygın Okyanus iklimi yaygınOkyanus iklimi yaygın Fransa’da üç iklim görülürFransa’da üç iklim görülür Tarım ve hayvancılık modern tekniklerle yapılır.Tarım ve hayvancılık modern tekniklerle yapılır. Entansif tarımda Hollanda ve Belçika dünyada başta Entansif tarımda Hollanda ve Belçika dünyada başta

gelir.gelir. Endüstri gelişmişEndüstri gelişmiş Nükleer enerji önemliNükleer enerji önemli Ulaşım gelişmişUlaşım gelişmiş

FRANSA (Paris)FRANSA (Paris) Yerşekilleri ve iklim çeşitliYerşekilleri ve iklim çeşitli Sanayi ve tarım gelişmişSanayi ve tarım gelişmiş Tarımsal üretimde ön Tarımsal üretimde ön

sıralardadır.sıralardadır. Sanayide dünyada dördüncü Sanayide dünyada dördüncü

sıradadır.sıradadır. Alüminyumda Avrupa’da 2. Alüminyumda Avrupa’da 2.

demir çelikte 4. sıradadırdemir çelikte 4. sıradadır Otomotiv sanayisi gelişmişOtomotiv sanayisi gelişmiş Turizm gelişmişTurizm gelişmiş Deniz ticaret filosu ve gemi Deniz ticaret filosu ve gemi

yapımı önemliyapımı önemli Petrol yatakları yok ancak Petrol yatakları yok ancak

petrol alanında yatırım yapan petrol alanında yatırım yapan büyük şirketlere sahipbüyük şirketlere sahip

HOLLANDA (Amsterdam)HOLLANDA (Amsterdam) Yerşekilleri sadeYerşekilleri sade Okyanusal iklim görülür.Okyanusal iklim görülür. Denizden kazanılan Denizden kazanılan

topraklarla tarım yapılır.topraklarla tarım yapılır. Modern tarım yapılır.Modern tarım yapılır. Dünyada 3. büyük tarım Dünyada 3. büyük tarım

ürünü ihracatçısıürünü ihracatçısı Hayvancılıkta dünyada ön Hayvancılıkta dünyada ön

sıralardadır.sıralardadır. Çiçekçilikte önemliÇiçekçilikte önemli Balıkçılık gelişmişBalıkçılık gelişmiş Avrupa’nın en gelişmiş Avrupa’nın en gelişmiş

limanlarına sahip (Rotterdam)limanlarına sahip (Rotterdam) İç su ulaşımında önemliİç su ulaşımında önemli Gemi yapımı ve deniz ticaret Gemi yapımı ve deniz ticaret

filosu gelişmiş. filosu gelişmiş.

İNGİLTERE (Londra)İNGİLTERE (Londra) Ilıman okyanus iklimi görülür.Ilıman okyanus iklimi görülür. Tarımsal verim yüksekTarımsal verim yüksek Bağcılık ve çiçekçilik gelişmişBağcılık ve çiçekçilik gelişmiş Hayvancılık ve balıkçılık Hayvancılık ve balıkçılık

gelişmişgelişmiş Kendi kıta sahanlığından Kendi kıta sahanlığından

petrol ve doğalgaz çıkarır.petrol ve doğalgaz çıkarır. Termik, hidroelektrik ve Termik, hidroelektrik ve

nükleer enerji üretimi önemlinükleer enerji üretimi önemli Gemi yapımı ve deniz ticaret Gemi yapımı ve deniz ticaret

filosu gelişmişfilosu gelişmiş Bankacılık, sigortacılık, Bankacılık, sigortacılık,

turizm, ormancılık ve turizm, ormancılık ve gemicilik gelirleri önemligemicilik gelirleri önemli

DOĞU AVRUPADOĞU AVRUPA Baltık ülkeleriBaltık ülkeleri Ukrayna, Moldova, RomanyaUkrayna, Moldova, Romanya

Yüzey şekilleri sadeYüzey şekilleri sade Karasal iklim koşulları yaygınKarasal iklim koşulları yaygın Nüfus sanayi kentlerinde yoğunNüfus sanayi kentlerinde yoğun Tarıma elverişli topraklar Ukrayna ve Moldova’da geniş Tarıma elverişli topraklar Ukrayna ve Moldova’da geniş

yer tutar.yer tutar. Tahıl, şeker pancarı ve sebze meyve üretimi önemliTahıl, şeker pancarı ve sebze meyve üretimi önemli Endüstri kömür, demir, doğalgaz ve öteki maden Endüstri kömür, demir, doğalgaz ve öteki maden

cevherlerine dayanır.cevherlerine dayanır. Demirçelik, maden ve kimya sanayisi önemliDemirçelik, maden ve kimya sanayisi önemli Dinyeper ve Volga nehirleri hidroelektrikte önemliDinyeper ve Volga nehirleri hidroelektrikte önemli Akarsularda ulaşım yapılır.Akarsularda ulaşım yapılır.

BALKAN ÜLKELERİBALKAN ÜLKELERİ MakedonyaMakedonya’’nın ekonomisi tarıma dayanır. Pamuk, nın ekonomisi tarıma dayanır. Pamuk,

tütün, üzüm, kenevir en fazla yetişen tarım ürünü. tütün, üzüm, kenevir en fazla yetişen tarım ürünü. Demir, bakır, krom yatakları var.Demir, bakır, krom yatakları var.

Sırbistan Karadağ’Sırbistan Karadağ’da karstik şekiller yaygın. da karstik şekiller yaygın. Ekonomisi sanayi ve tarıma dayanır. Ormancılık ve Ekonomisi sanayi ve tarıma dayanır. Ormancılık ve ahır hayvancılığı gelişmiş. Linyit, bakır, kurşun, ahır hayvancılığı gelişmiş. Linyit, bakır, kurşun, boksit yataklarına sahip.boksit yataklarına sahip.

Bosna HersekBosna Hersek karstik şekiller yaygın. Sanayi tarım karstik şekiller yaygın. Sanayi tarım ve ormancılığa dayalı ekonomisi var.Kömür demir ve ve ormancılığa dayalı ekonomisi var.Kömür demir ve boksit yataklarına sahip.boksit yataklarına sahip.

HırvatistanHırvatistan dalmaçya tipi kıyılara sahip.Özel dalmaçya tipi kıyılara sahip.Özel sektör ağırlıklı ekonomisi var. Tarım, sanayi, turizm, sektör ağırlıklı ekonomisi var. Tarım, sanayi, turizm, balıkçılık gelişmiş. Taşkömürü ve boksitçe balıkçılık gelişmiş. Taşkömürü ve boksitçe zengin.Dokuma, gıda, makine ve gemi yapım zengin.Dokuma, gıda, makine ve gemi yapım sanayisi gelişmiş.sanayisi gelişmiş.

BALKAN ÜLKELERİBALKAN ÜLKELERİ Slovenya Slovenya Balkan ülkeleri içinde en zengin olan Balkan ülkeleri içinde en zengin olan

ülkedir. Sanayi ve turizm ekonominin temelini ülkedir. Sanayi ve turizm ekonominin temelini oluşturur.Modern tarım ve modern hayvancılık oluşturur.Modern tarım ve modern hayvancılık yapılır. Linyit, kurşun ve cıva maden kaynakları. yapılır. Linyit, kurşun ve cıva maden kaynakları. Karstik şekiller yaygın.Karstik şekiller yaygın.

Arnavutluk Avrupa’da geliri en düşük Arnavutluk Avrupa’da geliri en düşük ülkelerden.Tarıma dayalı sanayi kolları gelişmiş. ülkelerden.Tarıma dayalı sanayi kolları gelişmiş. Zengin krom yatakları ve az miktarda petrolü var.Zengin krom yatakları ve az miktarda petrolü var.

Amerika KıtasıAmerika Kıtası56° Güney paralelinden 80° kuzey paraleline kadar Amerika kıtası

kaplamış olduğu 42 km² ‘lik alanı ile Asya kıtasından sonra ikinci büyük kıtadır. 1492 yılında keşfedildiği için yeni Dünya karaları da denir.

Amerika kıtası Güney ve Kuzey diye iki bölüme ayrılırken Kuzey ve Güney Amerika 20°K enleminde antiller diye nitelendirilen adalar toluluğu ( panama kıstağı ) ile birbirlerine bağlanmıştır ki bu bölüme Orta Amerika’da denilmektedir.

Kuzey Amerika 24 milyon km² lik alana sahip olurken, nüfusun büyük bir bölümünü Anglo sakson sayının oluşturmasından dolayı Anglo-Amerika, Güneyde ise latin kökenliler egemen olduğu için Latin Amerika’da denilmektedir.

Dünyanın en uzun nehri olan Mississippi nehri ise amazon Güney Amerika’da yer alır. Ayrıca dünyanın en büyük şelalesi döküldüğü yerde gel-git olayının etkisi az olduğu için ağız kısmında geniş delta ovası meydana gelmiştir. Buna karşın Güney Amerika’da gel-git olayının etkinliği fazla olduğu için akarsuların ağızlarında delta değil, büyük haliçlere rastlanır.

Kıta’da göllerin kaplamış olduğu alan 246.000 km² olup genellikle A.B.D. İle Kanada arasında toplanmış olup, büyük bir bölümünde oluşumunda buzullar etkili olmuştur. ( Superior, Michigan, Huron, Erie Ontorio, Winnipeg, Büyük Esir, Büyük Ayı)

İklim –Bitki Örtüsü1- Ekvatoral İklim

Güney Amerika’da, Amazon Havzası ve Guyana’da görülürken balta girmemiş ormanlara sahip olup, bu ormanlara selva denir.

Bu iklime uymuş Kakao ve kauçuk gibi bitkiler yetişir.

2- Savan İklimi

Venezuella, orta Amerika ve Brezilya platolarında görülür. Kahve, Şeker kamışı yetişir.

3- Akdeniz İklimi

Orta Şili ve Kaliforniya’da görülür.

4-Karasal İklim

Kuzey Amerika’nın iç kısımlarında görülürken, Kanada’da sert karasal iklime rastlanır. Bitki örtüsü çayırlardır.

5- Tundra İklimi

Kanada’nın kuzey kesiminde etkili olup, kış dönemi 10 aya yakın sürer.

EKONOMİ: Kuzey Amerika endüstriyel alanda fazla gelişmiş olmasına rağmen Güney Amerika oldukça geridir.

Nüfus ise yıllık artış oranı %2,9 olup, nüfusun yoğun olduğu yerler ise Güney ve Orta Amerika ülkeleri olup, ekvatoral, soğuk ve çöl ikliminin etkili olduğu yerlerde nüfus seyrektir.

AmerikaAmerika İklim çeşitliliği fazladır.İklim çeşitliliği fazladır. Akdeniz, okyanus, karasal, step ve çöl iklimleri Akdeniz, okyanus, karasal, step ve çöl iklimleri

görülür.görülür. Batısı engebeli olduğundan nüfus doğuda toplanmışBatısı engebeli olduğundan nüfus doğuda toplanmış Tarımsal üretimde dünyada başta gelir.Tarımsal üretimde dünyada başta gelir. Mısır, buğday, soya, tütün ve pamuk önemliMısır, buğday, soya, tütün ve pamuk önemli Büyükbaş hayvancılık önemli bir faaliyetBüyükbaş hayvancılık önemli bir faaliyet Ormancılık gelişmiş. Tarımsal üretim, enerji üretimi, Ormancılık gelişmiş. Tarımsal üretim, enerji üretimi,

sanayi ve maden bakımından dünyada ön sıradadır.sanayi ve maden bakımından dünyada ön sıradadır. Petrol, doğalgaz üretiminde birinciPetrol, doğalgaz üretiminde birinci Taşkömürü ve demirde öndeTaşkömürü ve demirde önde Dış ticaret hacminde dünyada birincidir.Dış ticaret hacminde dünyada birincidir. Deniz ticaret filosu gelişmiştir.Deniz ticaret filosu gelişmiştir. Ulaşım sistemleri gelişmiştir.Ulaşım sistemleri gelişmiştir.

KANADAKANADA Genel olarak karasal iklim görülür.Genel olarak karasal iklim görülür. Batısı hariç depremler etkili değil.Batısı hariç depremler etkili değil. İklim nedeniyle az nüfuslanmış ve nüfus İklim nedeniyle az nüfuslanmış ve nüfus

daha çok güneyde yoğunlaşmıştır.daha çok güneyde yoğunlaşmıştır. Buğday ihraç eder.Buğday ihraç eder. Doğal kaynaklarca zengin. Doğal kaynaklarca zengin. Balıkçılık ve orman sanayisi gelişmiştir.Balıkçılık ve orman sanayisi gelişmiştir. Demir, nikel ve platinde dünyada Demir, nikel ve platinde dünyada

birincidir.birincidir. Yüzölçümü geniş olduğu için ulaşım Yüzölçümü geniş olduğu için ulaşım

güçtür. güçtür.

BREZİLYABREZİLYA Ekvatoral ve savan iklimler görülür.Ekvatoral ve savan iklimler görülür. Nüfus savan iklimin görüldüğü güney ve Nüfus savan iklimin görüldüğü güney ve

doğuda toplanmışdoğuda toplanmış Ekonomi tarıma dayalıEkonomi tarıma dayalı Dünya kahve üretiminde 1., kakao Dünya kahve üretiminde 1., kakao

üretiminde ikinci sıradadır.üretiminde ikinci sıradadır. Petrol ve taşkömürü yataklarına sahiptir.Petrol ve taşkömürü yataklarına sahiptir. Endüstrisi gelişmemiş.Endüstrisi gelişmemiş.

ORTADOĞU ÜLKELERİORTADOĞU ÜLKELERİ İran, Irak, Suriyeİran, Irak, Suriye Arabistan, Ürdün, İsrailArabistan, Ürdün, İsrail Lübnan, Kuveyt, KatarLübnan, Kuveyt, Katar Bahreyn, BAE, Umman, YemenBahreyn, BAE, Umman, Yemen Türkiye, Kıbrıs, MısırTürkiye, Kıbrıs, Mısır

Türkiye ve İran hariç genelde yüzey şekilleri sadedir.Türkiye ve İran hariç genelde yüzey şekilleri sadedir. Çoğunda çöl iklimi yaygındır. (Suriye, Lübnan, Türkiye Çoğunda çöl iklimi yaygındır. (Suriye, Lübnan, Türkiye

hariç)hariç) Rüzgarların oluşturduğu şekiller yaygındır.Rüzgarların oluşturduğu şekiller yaygındır. Nüfus yoğunlukları az.Nüfus yoğunlukları az. Kuraklık nedeniyle tarım kısıtlı.Kuraklık nedeniyle tarım kısıtlı. En önemli ürün hurma (özellikle Irak’ta)En önemli ürün hurma (özellikle Irak’ta) Suriye, Arabistan, İran, Irak, Kuveyt petrol bakımından Suriye, Arabistan, İran, Irak, Kuveyt petrol bakımından

zengindir.zengindir.