Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet...

350
31003914 00 Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans Kýlavuzu TWD USE 10AT Sürüm 1.0

Transcript of Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet...

Page 1: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

3100

3914

00

TwidoProgramlanabilir KontrolörlerYazýlým Referans KýlavuzuTWD USE 10AT Sürüm 1.0

Page 2: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

2 TWD USE 10AT 02/2003

Page 3: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýçerik

Güvenlik Bilgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Kitap Hakkýnda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13

Kýsým I Twido Yazýlýmýnýn Tanýmý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Bölüm 1 Twido Yazýlýmýna Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17TwidoSoft'a Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Twido Dillerine Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Bölüm 2 Twido Dil Nesneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Dil Nesne Geçerliliði . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Bit Nesneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Word Nesneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27Bit Nesnelerinin Adreslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Word Nesnelerinin Adreslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Giriþ/Çýkýþ 'larýn Adreslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Network Adreslemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33Fonksiyon Bloðu Nesneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Yapýlandýrýlmýþ Nesneler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Endekslenmiþ Word 'ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37Nesnelerin Sembolize Edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Bölüm 3 Kullanýcý Belleði . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41Kullanýcý Belleði Yapýsý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Bölüm 4 Kontrolör Çalýþma Modlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45Çevrimsel Tarama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46Periyodik Tarama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48Tarama Süresinin Kontrol Edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51Çalýþma Modlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

TWD USE 10AT 02/2003 3

Page 4: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Enerji Kesintisi ve Yeniden Enerji Gelmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54Ilýk Baþlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56Soðuk Baþlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58Kontrolörü Ýlk-deðerleme (Initialization) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Kýsým II Özel Fonksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Bölüm 5 Haberleþme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63Haberleþme Genel Bakýþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64TwidoSoft ile Kontrolör Arasý Haberleþme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65Uzak Uç Linki Haberleþmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67ASCII Haberleþmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79Modbus Haberleþmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90Standart Modbus Ýstekleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Bölüm 6 Dahili Analog Fonksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111Potansiyometreler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112Analog Kanal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Bölüm 7 Analog Modüllerin Kullanýlmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115Analog Modül Genel Bakýþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Adreslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Konfigüre Edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119Analog Modüllerin Kullaným Örnekleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

Bölüm 8 Operatör Ekraný Çalýþmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123Operatör Ekraný . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124Kontrolör Kimliði ve Durum Bilgisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127Sistem Nesneleri ve Deðiþkenleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Seri Port Ayarlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134Gün Zamaný Saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Kýsým III Twido Dillerinin Tanýmý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

Bölüm 9 Ladder Dili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139Ladder Diyagramlarýna Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140Ladder Diyagramlarý için Programlama Prensipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142Ladder Diyagram Bloklarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144

4 TWD USE 10AT 02/2003

Page 5: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili Grafik Elemanlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147Özel Ladder Komutlarý OPEN ve SHORT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150Programlama Tavsiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151Ladder/List Dönüþtürülebilirliði . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156Ladder/List Dönüþtürülebilirliðinin Ana Noktalarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157Program Dokümantasyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

Bölüm 10 Komut List Dili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161List Programlarýna Genel Bakýþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162List Komutlarýnýn Çalýþmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164List Dili Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165Parantezlerin Kullanýmý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169Yýðýn Komutlarý (MPS, MRD, MPP) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

Bölüm 11 Grafcet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175Grafcet Komutlarýnýn Tanýmý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176Grafcet Program Yapýsýnýn Tanýmý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180Grafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183

Kýsým IV Komutlarýn ve Fonksiyonlarýn Tanýmý . . . . . . . . . . . . . 185Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

Bölüm 12 Ana Komutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187

12.1 Bool Ýþleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188Bool Ýþlemeye Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188Bool Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189Bool Komutlarýný Tanýmlamak için Gerekli Formatý Anlamak . . . . . . . . . . . . . . . 192Yükleme (Load) Komutlarý (LD, LDN, LDR, LDF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194Saklama (Store) Komutlarý (ST, STN, R, S) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196Lojik AND Komutlarý (AND, ANDN, ANDR, ANDF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198Lojik OR Komutlarý (OR, ORN, ORR, ORF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200Exclusive OR Komutlarý (XOR, XORN, XORR, XORF) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202NOT Komutu (N) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204

12.2 Ana Fonksiyon Bloklarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205Ana Fonksiyon Bloklarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206Ana Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208Zamanlayýcý (Timer) Fonksiyon Bloðu (%TMi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210TOF Tipi Zamanlayýcý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212TON Tipi Zamanlayýcý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213TP Tipi Zamanlayýcý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214Zamanlayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215Yukarý/Aþaðý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%Ci) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218

TWD USE 10AT 02/2003 5

Page 6: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222Shift (Kaydýrma) Bit Register Fonksiyon Bloðu (%SBRi) . . . . . . . . . . . . . . . . . 223Adým Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%SCi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226

12.3 Nümerik Ýþlemler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230Nümerik Ýþlemlere Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230Nümerik Komutlara Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231Atama Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232Karþýlaþtýrma Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236Aritmetik Komutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238Lojik Komutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242Kaydýrma Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244Çevirme Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246

12.4 Program Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248Program Komutlarýna Giriþ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248END Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249NOP Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251Atlama (Jump) Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252Subroutine (Altrutin) Komutlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253

Bölüm 13 Ýleri Komutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255

13.1 Ýleri Fonksiyon Bloklarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256Ýleri Fonksiyon Bloklarý ile Ýliþkilendirilmiþ Bit ve Word Nesneleri . . . . . . . . . . . . 257Ýleri Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260LIFO/FIFO Register Fonksiyon Bloðu (%Ri) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263LIFO Çalýþmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265FIFO Çalýþmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266Register'larý Programlama ve Konfigüre Etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267Darbe Geniþlik Modülasyonu Fonksiyon Bloðu (%PWM) . . . . . . . . . . . . . . . . . 270Darbe Jeneratör Çýkýþý Fonksiyon Bloðu (%PLS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðu (%DR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðunun Çalýþmasý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279Tambur Denetleyicilerin Programlanmasý ve Konfigürasyonu . . . . . . . . . . . . . 281Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%FC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283Çok Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%VFC) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286Mesajlarýn Ýletimi/Alýmý - Exchange (Deðiþ-tokuþ) Komutu (EXCH) . . . . . . . . . 302Exchange Kontrol Fonksiyon Bloðu (%MSG) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303

13.2 Saat Fonksiyonlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306Saat Fonksiyonlarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307Takvim Bloklarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308Zaman/Tarih Gösterimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311Tarih ve Zaman Ayarý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313

6 TWD USE 10AT 02/2003

Page 7: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Bölüm 14 Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Özet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317Sistem Bitleri (%S) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318Sistem Word'leri (%SW) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 325

Sözlük . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

Dizin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345

TWD USE 10AT 02/2003 7

Page 8: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

8 TWD USE 10AT 02/2003

Page 9: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

§

Güvenlik Bilgileri

Önemli Bilgi

DÝKKAT Bu yönergeleri dikkatlice okuyunuz ve cihazý daha yakýndan tanýyabilmek için, montaj, iþletim veya bakým yapmadan önce, cihazýn parçalarýný inceleyiniz. Aþaðýdaki özel mesajlar, bu doküman boyunca ya da ekipman üzerinde, potansiyeltehlikeleri haber vermek ya da bir prosedürü açýklýða kavuþturan veya basitleþtirenbilgiye dikkat çekmek icin yer alabilir.

Bu sembolün, bir Tehlike ya da Dikkat güvenlik etiketine eklenmesi,yönergeler izlenmediði takdirde, kiþisel yaralanma ile sonuçlanacak birelektriksel tehlikenin mevcut olduðunu iþaret eder.Bu, güvenlik uyarýsý sembolüdür. Sizi, potansiyel kiþisel yaralanmatehlikelerine karþý uyarmak için kullanýlýr. Olasý yaralanma veya ölümdensakýnmak için, bu sembolü izleyen tüm güvenlik mesajlarina uyunuz.

TEHLÝKE, sakýnýlmadýðý takdirde, ölüm, ciddi yaralanma veya ekipman hasarý ilesonuçlanacak, yakýn tehlikeli bir durumu iþaret eder.

TEHLÝKE

DÝKKATDÝKKAT, sakýnýlmadýðý takdirde, ölüm, ciddi yaralanma veya ekipman hasarý ilesonuçlanabilecek , potansiyel tehlikeli bir durumu iþaret eder.

UYARIUYARI, sakýnýlmadýðý takdirde, yaralanma veya ekipman hasarý ile sonuçlanabilecek , potansiyel tehlikeli bir durumu iþaret eder.

TWD USE 10AT 02/2003 9

Page 10: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Güvenlik Bilgileri

.

DÝKKAT Elektriksel ekipmanýn servisi, yalnýzca kalifiye personel tarafýndan yapýlmalýdýr.Schneider Electric tarafýndan, bu ürünün kullaným talimatlarýna uyulmamasý halinde meydana gelebilecek hiçbir sonuç için sorumluluk üstlenilmemektedir. Bu doküman, eðitilmemiþ kiþ iler için bir kullaným elkitabý deðildir. TWD USE 10AT, Twido Donaným Referans Kýlavuzu'nda, montaj ve kurulum talimatlarýna yer verilmiþtir© 2003 Schneider Electric Her Hakký Saklýdýr

Ek Güvenlik Bilgisi

Bu ürünün uygulanmasý, yerleþtirilmesi ya da kullanýlmasýndan sorumlu olanlar,gerekli tasarým faktörlerinin her bir uygulamaya; yürürlükteki yasalara, performansve güvenlik kriterlerine, yönetmeliklere, kodlara ve standartlara tamamen baðlýkalýnarak dahil edilmesini temin etmek ile yükümlüdürler.

10 TWD USE 10AT 02/2003

Page 11: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Güvenlik Bilgileri

GenelUyarýlar

DÝKKAT

PATLAMA TEHLÝKESÝ

l Cihaz parçalarýnýn deðiþtirilmesi, Class I, Div2 uyumluluðuna uygunluðu olumsuz yönde etkileyebilir.

l Elektrik enerjisini kesmeden ya da çalýþma alanýnda patlamatehlikesi olmadýðýndan emin olmadan, hiçbir parçayý sökmeyiniz.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, þiddetli yaralanma ya da ekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

DÝKKAT

AMAÇLANMAYAN EKÝPMAN KULLANIMI

l Kurma, sökme, baðlantý veya bakým iþlemlerinden önce enerjiyi kesin.l Bu ürünün, güvenlik açýsýndan kritik makine iþlevlerinde kullanýlmasý

amaçlanmamýþtýr. Kiþisel açýdan veya ekipman açýsýndan tehlike arz eden yerlerde, doðrudan baðlanan güvenlik kilitlerini kullanýnýz.

l Modülleri parçalarýna ayýrmayýn, onarmayýn veya modifiye etmeyin.l Bu kontrolör, bir kabin içinde kullanýlmak üzere tasarlanmýþtýr.l Modüllerin montajýný, tanýmlanan çalýþma ortam þartlarýnda

yapýnýz.l Sensör güç kaynaðýný, yalnýzca, modüle baðlý sensörlere enerji

saðlamak için kullanýnýz.l Gerilim ve akým gereksinimlerini karþýlayabilmek için, güç giriþinde

ve çýkýþ devresinde IEC60127-onaylý bir sigorta kullanýnýz. Tavsiye edilen sigorta: 5x20 mm yavaþ sönümlü 218000 serisi /Tip T.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, þiddetli yaralanma ya da ekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

TWD USE 10AT 02/2003 11

Page 12: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

12 TWD USE 10AT 02/2003

Page 13: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kitap Hakkýnda

Özet

Doküman Bu, Twido programlanabilir kontrolörler için Yazýlým Referans kullaným elkitabýdýrve aþaðýdaki baþlýca bölümleri kapsamaktadýr:l Twido programlama yazýlýmýnýn tanýmý ve Twido kontrolörlerin

programlanmasý için gerekli temel bilgilere bir giriþ.l Haberleþmenin tanýmý, analog G/Ç kullanýmý ve diðer özel

fonksiyonlar.l Twido programlarýnýn yaratýlmasýnda kullanýlan yazýlým dillerinin tanýmý.l Twido kontrolörlerin komutlarýnýn ve fonksiyonlarýnýn tanýmý.

Geçerlilik Notu Bu kullaným elkitabýndaki bilgiler, yalnýzca Twido programlanabilir kontrolörlereuygulanabilir.

Ürünle ÝlgiliUyarýlar

Schneider Electric, bu dokümanda bulunabilecek hiçbir hata için sorumluluk kabuletmemektedir. Bu dokümanýn hiçbir kýsmý, Schneider Electric'in yazýlý iznialýnmaksýzýn, elektronik yöntemi de içeren hiçbir þekil veya teknikle çoðaltýlamaz.

Kapsamý

TWD USE 10AT 02/2003 13

Page 14: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

14 TWD USE 10AT 02/2003

Page 15: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

I

Twido Yazýlýmýnýn Tanýmý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsýmda, Twido programlanabilir kontrolörler için kontrol programlarý yaratýlmasýiçin gerekli yazýlým dilleri tanýtýlmýþ ve gerekli temel bilgiye yer verilmiþtir.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki bölümlerden meydana gelmiþtir:

Konu Bölüm Adý Sayfa

1 Twido Yazýlýmýna Giriþ 17

2 Twido Dil Nesneleri 23

3 Kullanýcý Belleði 41

4 Kontrolör Çalýþma Modlarý 45

15

Page 16: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlýmý

16 TWD USE 10AT 02/2003

Page 17: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

1

Twido Yazýlýmýna Giriþ

Özet

Genel Bakýþ Bu bölümde, Twido kontrolörler için programlama ve konfigürasyon yazýlýmý olanTwidoSoft ve kontrol programlarýnýn yaratýlmasýnda kullanýlan List, Ladder veGrafcet programlama dilleri kýsaca tanýtýlmýþtýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

TwidoSoft'a Giriþ 18

Twido Dillerine Giriþ 19

17

Page 18: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlým Dilleri

-

a

TwidoSoft'a Giriþ

Açýklama TwidoSoft, Twido programlanabilir kontrolörler için uygulamalarýn yaratýlmasý, konfigürasyonu ve bakýmý için bir grafiksel geliþtirme ortamýdýr. TwidoSoft, TwidoSoft Ladderveya List program editörlerini kullanarak, kontrol programlarý girmenize ve sonrasýndprogramý, bir kontrolör üzerinde çalýþtýrmak için transfer etmenize olanak saðlar.

TwidoSoft TwidoSoft, Microsoft Windows 98 Second Edition veya Microsoft Windows 2000Professional iþletim sistemleri ile çalýþan bir kiþisel bilgisayar (PC) için, 32-bitWindows-tabanlý bir programdýr.TwidoSoft'un ana yazýlým özellikleri:l Standart Windows kullanýcý arayüzül Twido kontrolörleri programlama ve konfigüre etmel Kontrolör haberleþmesi ve kontrolüDetaylar için, bkz. TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu.

18 TWD USE 10AT 02/2003

Page 19: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlým Dilleri

.

Twido Dillerine Giriþ

Açýklama Bir programlanabilir kontrolör, giriþleri okur, çýkýþlara yazar ve bir kontrol programýnadayanan lojiði çözer. Bir Twido kontrolör için bir kontrol programý yaratýlmasý, Twidoprogramlama dillerinden birinde bir komutlar dizisi yazýlmasý demektir.

Twido Dilleri

Aþaðýdaki diller, Twido kontrol programlarý yaratmak için kullanýlabilirler:l Komut List dili

Bir Komut List programý, sýralý (ardýþýl) Bool komutlarý þeklinde yazýlmýþ bir dizi lojik ifadedir.

l Ladder diyagramlarýBir Ladder diyagramý, bir lojik ifadenin grafiksel gösterim aracýdýr.

l GrafcetTwido, Grafcet list komutlarýnýn kullanýmýný destekler; grafiksel Grafcet'i desteklemez

Bir kiþisel bilgisayarý (PC), bu programlama dilleri aracýlýðýyla Twido kontrol programlarýný yaratmak ve düzenlemek için kullanabilirsiniz.List/Ladder dönüþtürülebilirlik özelliði, bir programý, Ladder'dan List'e ve List'ten Ladder'a kolayca dönüþtürmenize olanak saðlar.

Komut List Dili

Komut List dilinde yazýlmýþ bir program, kontrolör tarafýndan sýrayla icra edilen(execute) bir komutlar dizisinden oluþur. Aþaðýda, bir List program örneði verilmiþtir.

0 BLK %C81 LDF %I0.12 R3 LD %I0.24 AND %M05 CU6 OUT_BLK7 LD D8 AND %M19 ST %Q0.410 END_BLK

TWD USE 10AT 02/2003 19

Page 20: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlým Dilleri

Ladder Ladder diyagramlarý, röle kontrol devrelerini temsil etmekte kullanýlan röle lojikdiyagramlarýna benzer. Bobinler, kontaklar ve bloklar gibi grafik elemanlarý,komutlarý temsil eder. Aþaðýda, bir Ladder diyagramý örneði verilmiþtir.

R

S

CU

CD

E

D

F

%C8

ADJ Y%C8.P 777

N%I0.1

%I0.2 %M0

%M1 %Q0.4

Diyagramlarý

20 TWD USE 10AT 02/2003

Page 21: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlým Dilleri

Grafcet Dili

Grafcet, herhangi bir ardýþýl kontrol sistemini, bir adýmlar dizisine (iliþkilendirilmiþaksiyonlar, geçiþler ve durumlara sahiptir) böler. Aþaðýdaki resimde, sýrasýylaList ve Ladder programlarýnda, Grafcet komutlarýna örnekler verilmiþtir.

0 -*- 31 LD %M102 # 43 # 54 -*- 45 LD %I0.76 # 67 -*- 58 LD %M159 # 710 ...

–*–5

–*–3

–*–4

#

#

#

#

%M10

%I0.7

%M15

4

5

6

7

TWD USE 10AT 02/2003 21

Page 22: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Yazýlým Dilleri

22 TWD USE 10AT 02/2003

Page 23: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

2

Twido Dil Nesneleri

Özet

Genel Bakýþ Bu bölümde, Twido kontrolörlerin programlanmasýnda kullanýlan dil nesnelerihakkýnda detaylar verilmiþtir.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Dil Nesne Geçerliliði 24

Bit Nesneleri 25

Word Nesneleri 27

Bit Nesnelerinin Adreslenmesi 29

Word Nesnelerinin Adreslenmesi 30

Giriþ/Çýkýþ'larýn Adreslenmesi 31

Network Adreslemesi 33

Fonksiyon Bloðu Nesneleri 34

Yapýlandýrýlmýþ Nesneler 35

Endekslenmiþ Word'ler 37

Nesnelerin Sembolize Edilmesi 39

23

Page 24: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Dil Nesne Geçerliliði

Açýklama Word ve bit nesneleri, kontrolördeki bellek alanlarýna tahsis edilmiþlerse geçerlidir.Bunu yapmak için, bunlar kontrolöre download edilmeden önce, uygulamaiçerisinde kullanýlmalýdýr.

Örnek Geçerli nesnelerin aralýðý, sýfýrdan, o nesne tipi için maksimum referansa kadardýr.Örneðin, eðer bellek word'leri için, uygulamanýzýn maksimum referansý %MW9 ise,%MW0 'dan %MW9 'a kadar alan tahsis edilir. Bu örnekte, %MW10 geçerli deðildirve dahili ya da harici olarak eriþilemez.

24 TWD USE 10AT 02/2003

Page 25: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Bit Nesneleri

Açýklama Bit nesneleri, yazýlým deðiþkeni bitleridir. Bu bitler, operandlar olarak kullanýlabilen veBool komutlarý tarafýndan test edilebilen tek (single) veri bitleridir. Bit nesneleri listesi:l G/Ç bitleril Dahili bitler (bellek bitleri)l Sistem bitleril Adým bitleril Word'lerden çýkarýlan bitler

TWD USE 10AT 02/2003 25

Page 26: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Operand Bitlerinin Listesi

Aþaðýdaki tablo, Bool komutlarýnda operand olarak kullanýlan ana bit nesnelerinintamamýný listelemekte ve tanýmlamaktadýr.

Notlar:1. Program tarafýndan veya Animasyon Tablo Editörü aracýlýðýyla yazýlýr.2. G/Ç Adreslemesi'ne bakýnýz.3. %SBRi.j ve %SCi.j haricindeki bitler yazýlýp okunabilir.4. Adet, kontrolör modeli tarafýndan belirlenir.

Tip Taným Adres veyaDeðer

Maksimum adet Yazma

eriþimi1

Anlýkdeðerler

0 veya 1 (Yanlýþ veya Doðru) 0 veya 1 - -

GiriþlerÇýkýþlar

Bu bitler, G/Ç'lerin elektriksel durumlarýnýn "lojik görüntüleri"dir. Bunlar, veri belleðinde saklanýr ve program lojiðinin her bir taramasý sýrasýnda güncellenir.

%Ix.y.z2

%Qx.y.z2

Not4 HayýrEvet

Dahili(Bellek)

Dahili bitler, bir program çalýþýrken ara deðerleri saklamak için kullanýlan dahili bellek alanlarýdýr. Not: Kullanýlmayan G/Ç bitleri, dahili bitolarak kullanýlamaz.

%Mi 128 TWDLCAA10DRF, TWDLCAA16DRF256 Diðer tümkontrolörler

Evet

Sistem Sistem bitleri (%S0 - %S127), kontrolöründoðru çalýþmasý kadar, uygulama programýnýndoðru icrasýný izlemek için de kullanýlýr.

%Si 128 i'ye baðlý

Fonksiyonbloklarý

Fonksiyon bloðu bitleri, fonksiyon bloklarýnýnçýkýþlarýna karþýlýk gelir. Bu çýkýþlar, direkt baðlanabileceði gibi,bir nesne olarak da kullanýlabilir.

%TMi.Q, %Ci.P, vb.

Not4 Hayýr3

Dönüþtürüle-bilir fonksiyonbloklarý

Dönüþtürülebilir programlama fonksiyonlarýBLK, OUT_BLK ve END_BLK kullanýlarakprogramlanan fonksiyon bloklarýdýr.

E, D, F, Q, TH0, TH1

Not4 Hayýr

Word'lerdençýkarýlanlar

Bazý word'lerdeki 16 bitten biri, operand bitiolarak çýkarýlabilir.

Deðiþir Deðiþir Deðiþir

Grafcet adýmlarý

%X1 ile %Xi arasý bitler, Grafcet adýmlarý ileiliþkilendirilir. Karþýlýk gelen adým aktiveedildiðinde, adým biti Xi, 1 yapýlýr. Bu adýmdeaktive edildiðinde ise Xi, 0 yapýlýr.

%X21 62 TWDLCAA10DRF, TWDLCAA16DRF94 TWDLCAA24DRF, Modüler Kontrolörler

Evet

26 TWD USE 10AT 02/2003

Page 27: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Word Nesneleri

Açýklama Veri belleklerinde saklanan ve -32768 ile 32767 arasýnda bir tamsayý deðer alabilen(0 ile 65535 arasýnda deðer alabilen hýzlý sayýcý fonksiyon bloðu hariç) 16-bit word'ler þeklinde adreslenen word nesneleridir.Word nesnelerine örnekler:l Anlýk deðerlerl Dahili word'ler (%MWi) (bellek word'leri)l Sabit word'ler (%KWi)l G/Ç exchange word'leri (%IWi, %QWi)l Sistem word'leri (%SWi)l Fonksiyon bloklarý (konfigürasyon ve/veya runtime verisi)

Word Formatlarý Word'lerin içerikleri veya deðerleri, aþaðýdaki anlaþma gereði, 16-bit ikili (binary)kodlar içinde (2'nin tümleyeni lojiðiyle), kullanýcý belleðinde saklanýr:

Ýþaretli ikili notasyonda, bit 15, anlaþma gereði, kodlanmýþ deðerin iþaretinetahsis edilmiþtir:l Bit 15, 0 ise: word'ün içeriði bir pozitif deðerdir.l Bit 15, 1 ise: word'ün içeriði bir negatif deðerdir (negatif deðerler, 2'nin

tümleyeni lojiði ile ifade edilir).Word'ler ve anlýk deðerler, aþaðýdaki format ile girilebilir ve geri alýnabilir:l Decimal (onluk sistem)

Min: -32768, Maks: 32767 (örneðin, 1579) l Hexadecimal (onaltýlýk sistem)

Min: 16#0000, Maks: 16#FFFF (örneðin, 16#A536)Alternatif sözdizimi: #A536

F

0

|+

E

1

1634

8

D

0

8192

C

1

4096

B

0

2048

A

0

1024

9

1

512

8

0

256

7

0

128

6

1

645

032

4

016

3

1

8

2

1

4

1

0

2

0

1

1

Bit pozisyonu

Bit durumu

Bit deðeri

TWD USE 10AT 02/2003 27

Page 28: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Word NesnelerininTanýmý

Aþaðýdaki tablo, word nesnelerini tanýmlamaktadýr.

Word'ler Taným Adres veyadeðer

Maksimum adet

Yazma eriþimi1

Anlýkdeðerler

Bunlar, 16-bit word'ler ile ayný formatta tamsayý deðerlerdir.Bu, deðerlerin word'lere atanmasýna olanak saðlar.

-

Hayýr

10 tabaný -32768 ila32767

16 tabaný 16#0000 ila16#FFFF

Dahili(Bellek)

Veri belleðindeki operasyon sýrasýnda deðerleri saklamak için,"çalýþan" word'ler olarak kullanýlýr. %MW0 ila %MW255 word'ler,program tarafýndan direkt olarak okunabilir ve yazýlabilir.

%MWi 1500 Evet

Sabitler Sabitleri veya alfanümerik mesajlarý saklar. Ýçerikleri yalnýzca,konfigürasyon esnasýnda TwidoSoft kullanýlarak yazýlabilir veyadeðiþtirilebilir. %KW0 ile %KW63 arasý sabit word'ler, programtarafýndan salt-okunabilir.

%KWi 64 Evet, yalnýzcaTwidoSoft

Sistem Bu 16-bit word'lerin çeþitli fonksiyonlarý vardýr:l %SWi word'lerinin okunarak, direkt olarak kontrolörden gelen

veriye eriþim saðlanmasý (örneðin, potansiyometreler)l Uygulama üzerinde operasyonlar gerçekleþtirilmesi (örneðin,

takvim bloklarý).

%SWi 128 i'ye göre

Fonksiyonbloklarý

Bu wordler, fonksiyon bloklarýnýn güncel (mevcut)parametrelerine ya da deðerlerine karþýlýk gelir.

%TM2.P, %Ci.P, vb.

Evet

G/Ç Exchangeword'leri

Uzak Uç Linkleri olarak baðlý kontrolörlere atanýr. Bu word'ler,kontrolörler arasýndaki haberleþme için kullanýlýr.

Giriþler %IWi.j Not2 Hayýr

Çýkýþlar %QWi.j Not2 Evet

Çýkarýlan bitler Aþaðýdaki word'lerin 16 bitinden birinin çýkarýlmasý mümkündür:

Dahili %MWi:Xk 1500 Evet

Sistem %SWi:Xk 128 i'ye baðlý

Sabitler %KWi:Xk 64 Hayýr

Giriþ %IWi.j:Xk Not2 Hayýr

Çýkýþ %QWi.j:Xk Not2 Evet

Not: 1. Program tarafýndan veya Animasyon Tablo Editörü aracýlýðýyla yazýlýr.2. Adet, kontrolör modeli tarafýndan belirlenir.

kullanýlarak

28 TWD USE 10AT 02/2003

Page 29: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Bit Nesnelerinin Adreslenmesi

Format Dahili, sistem ve adým bit nesnelerini adreslemek için aþaðýdaki formatý kullanýnýz:

Taným Aþaðýdaki tablo, adresleme formatýndaki elemanlarý tanýmlamaktadýr.

Bit nesne adreslerine örnekler:l %M25 = 25 no'lu dahili bitl %S20 = 20 no'lu sistem bitil %X6 = 6 no'lu adým biti

Word'lerdenÇýkarýlanBit Nesneleri

Word'lerin 16 bitinden birinin çýkarýlmasý için TwidoSoft kullanýlýr. Sonrasýnda word'ünadresi, aþaðýdaki sözdizimine göre, çýkarýlan bit satýrý tarafýndan tamamlanýr:

Örnekler:l %MW5:X6 = dahili word %MW5'in 6 no'lu bitil %QW5.1:X10 = çýkýþ word'ü %QW5.1'in 10 no'lu biti

% M, S veya X i

Sembol Nesne tipi Numara

Grup Eleman Taným

Sembol % Yüzde sembolü, daima bir yazýlým deðiþkeninden önce gelir.

Nesne tipi M Dahili bitler, bir program çalýþýrken, ara deðerleri saklar.

S Sistem bitleri, kontrolörün durum ve kontrol bilgisini saðlar.

X Adým bitleri, adým aktivitelerinin durumunu saðlar.

Numara i Maksimum numara deðeri, konfigüre edilmiþ nesne adedinebaðlýdýr.

WORD : X k

Pozisyon k = word adresindeki0-15 bit sýrasý.

Word adresi

TWD USE 10AT 02/2003 29

Page 30: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Word Nesnelerinin Adreslenmesi

Açýklama Giriþ/Çýkýþ (bkz. Giriþ/Çýkýþ'larýn Adreslenmesi, s. 31) ve fonksiyon bloklarý (bkz.Fonksiyon Bloðu Nesneleri, s. 34) haricindeki word nesnelerinin adreslenmesiaþaðýda tanýmlanan formata göre olur.

Format Dahili, sabit ve sistem word'lerini adreslemek için aþaðýdaki formatý kullanýnýz.

Taným Aþaðýdaki tablo, adresleme formatýndaki elemanlarý tanýmlamaktadýr.

Word nesne adreslemesine örnekler:l %MW15 = 15 no'lu dahili wordl %KW26 = 26 no'lu sabit wordl %SW30 = 30 no'lu sistem word'ü

% W i

Sembol Nesne tipi Format Numara

Grup Eleman Taným

Sembol % Yüzde sembolü, daima bir dahili adresten önce gelir.

Nesne tipi M Dahili word'ler, bir program çalýþýrken, ara deðerlerisaklar.

K Sabit word'ler, sabit deðerleri veya alfanümerikmesajlarý saklar. Ýçerikleri, yalnýzca TwidoSofttarafýndan yazýlabilir veya deðiþtirilebilir.

S Sistem word'leri, kontrolörün durum ve kontrol bilgisinisaðlar.

Format W 16-bit word.

Numara i Maksimum numara deðeri, konfigüre edilmiþ nesneadedine baðlýdýr.

M, K veya S

30 TWD USE 10AT 02/2003

Page 31: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Giriþ/Çýkýþ'larýn Adreslenmesi

Açýklama Bir Twido konfigürasyonunda, her bir giriþ/çýkýþ (G/Ç) noktasýnýn ayrý bir adresi vardýr: örneðin, "%I0.0.4" adresi, spesifik bir giriþe atanýr. G/Ç adresleri, aþaðýdakidonaným için atanabilir:l Uzak Uç Linki Master olarak konfigüre edilmiþ kontrolörl Uzak Uç G/Ç olarak konfigüre edilmiþ kontrolörl G/Ç geniþletme modülleri

Bir Çýkýþ veyaBobin için ÇokluReferanslar

Bir programda, tek bir çýkýþa veya bobine, çoklu referanslarýnýz olabilir. Donanýmçýkýþlarý üzerinde, yalnýzca son çözülenin sonucu güncellenir. Örneðin, %Q0.0.0,bir program içinde birden çok sayýda kullanýlabilir ve çoklu kullanýmlar için bir uyarýolmayacaktýr. Dolayýsýyla hangi çýkýþýn, amaçlanan çalýþmaya yol açacaðýnýnsaptanmasý önemlidir.

Format Giriþ/Çýkýþ'larý adreslemek için aþaðýdaki formatý kullanýnýz.

UYARI

Amaçlanmayan Çalýþma

Ayný çýkýþýn birden çok kullaným kontrolü ya da uyarýlarý saðlanmamýþtýr.Çýkýþlarýn veya bobinlerin kullanýmýný, uygulamanýzda onlar üzerindedeðiþiklik yapmadan önce gözden geçiriniz.

Bu önleme uyulmasý konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

% I, Q x y z

Sembol Nesne tipi Kontrolörpozisyonu

G/Ç tipi Kanal numarasý

TWD USE 10AT 02/2003 31

Page 32: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Taným Aþaðýdaki tablo, G/Ç adresleme formatýný tanýmlamaktadýr.

Örnekler Aþaðýdaki tabloda, G/Ç adreslemesine bazý örnekler verilmiþtir.

Grup Eleman Deðer Taným

Sembol % - Yüzde sembolü, daima bir dahili adresten öncegelir.

Nesne tipi I - Giriþ. Bir kontrolör veya G/Ç geniþletme modül giriþinin elektriksel durumunun "lojik imajý".

Q - Çýkýþ. Bir kontrolör veya G/Ç geniþletme modülçýkýþýnýn elektriksel durumunun "lojik imajý".

Kontrolörpozisyonu

x 01 - 7

Master kontrolör (Uzak Uç Linki master).Uzak Uç kontrolörü (Uzak Uç Linki slave).

G/Ç tipi y 01 - 7

Ana G/Ç (kontrolördeki lokal G/Ç).G/Ç geniþletme modülleri.

Kanalnumarasý

z Bir kontrolör veya G/Ç geniþletme modülündeki G/Çkanal numarasý. Mevcut G/Ç noktalarýnýn adedi,kontrolör modeline veya G/Ç geniþletme modültipine baðlýdýr.

G/Ç nesnesi Taným

%I0.0.5 Ana kontrolör üzerindeki 5 no'lu giriþ noktasý (lokal G/Ç).

%Q0.3.4 Ana kontrolör için 3 no'lu gemiþletme adresindeki G/Ç geniþletmemodülü üzerindeki 4 no'lu çýkýþ noktasý (geniþletme G/Ç).

%I0.0.3 Ana kontrolör üzerindeki 3 no'lu giriþ noktasý.

%I3.0.1 3 no'lu uzak uç linki adresindeki uzak uç G/Ç kontrolörü üzerindeki1 no'lu giriþ noktasý.

%I0.3.2 Ana kontrolör için 3 no'lu adresteki G/Ç geniþletme modülü üzerindeki2 no'lu giriþ noktasý.

32 TWD USE 10AT 02/2003

Page 33: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Network Adreslemesi

Açýklama Uygulama verisi, peer kontrolörler ile bir Twido Uzak Uç Linki network'ü üzerindeki master kontrolör arasýnda, network word'leri %INW ve %QNW kullanýlarak exchange(deðiþ-tokuþ) edilir. Ayrýntýlý bilgi için, bkz. Haberleþme, s. 63.

Format Network adreslemesi için aþaðýdaki formatý kullanýnýz.

FormatTanýmý

Aþaðýdaki tablo, network adresleme formatýný tanýmlamaktadýr.

Örnekler Aþaðýdaki tablo, network adreslemesinin bazý örneklerini göstermektedir.

% IN, QN W x j

Sembol Nesne tipi Format Kontrolörpozisyonu

Word

Grup Eleman Deðer Taným

Sembol % - Yüzde sembolü, daima bir dahili adresten öncegelir.

Nesne tipi IN - Network giriþ word'ü. Master'dan peer'e veritransferi.

QN - Network çýkýþ word'ü. Peer'den master'a veritransferi.

Format W - Bir 16-bit word.

Kontrolörpozisyonu

x 01 - 7

Master kontrolör (Uzak Uç Linki master).Uzak Uç kontrolörü (Uzak Uç Linki slave).

Word j 0 - 3 Her bir peer kontrolör, master kontrolör ile veriexchange'i için bir ila dört word kullanýr.

Network nesnesi Taným

%INW3.1 3 no'lu uzak uç kontrolörünün 1 no'lu network word'ü.

%QNW0.3 Ana kontrolörün 3 no'lu network word'ü.

TWD USE 10AT 02/2003 33

Page 34: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Fonksiyon Bloðu Nesneleri

Açýklama Fonksiyon bloklarý, program tarafýndan eriþilebilen bit nesneleri ve spesifikword'ler saðlar.

Bir FonksiyonBloðu Örneði

Aþaðýda, bir sayýcý fonksiyon bloðu görülmektedir.

Bit Nesneleri Bit nesneleri, blok çýkýþlarýna karþýlýk gelir. Bu bitlere, aþaðýdaki iki metottan birikullanýlarak Bool test komutlarý tarafýndan eriþilebilir:l Direkt olarak (örneðin, LD E) - dönüþtürülebilir programlamada, eðer bloða baðlý

iseler - (bkz. Ana Fonksiyon Bloklarýnýn Programlama Prensipleri, s. 208).l Blok tipi belirtilerek (örneðin, LD %Ci.E).Giriþlere, komutlar formunda eriþilebilir.

Word Nesneleri Word nesneleri, aþaðýdaki gibi belirtilmiþ parametrelere ve deðerlere karþýlýk gelir:l Blok konfigürasyon parametreleri: Bazý parametrelere program tarafýndan

eriþilebilir iken (örneðin, ön-seçim parametreleri), bazýlarýna ise eriþilemez(örneðin, zaman tabaný).

l Mevcut deðerler: örneðin, %Ci.V, mevcut sayýcý deðeri.

ProgramTarafýndanEriþilebilir

Program tarafýndan eriþilebilir nesnelerin bir listesi için aþaðýdaki kýsýmlarabakýnýz.l Ana Fonksiyon Bloklarý için, bkz. Ana Fonksiyon Bloklarý, s. 206.l Geliþmiþ Fonksiyon Bloklarý için, bkz. Geliþmiþ Fonksiyon Bloklarý ile

Ýliþkilendirilmiþ Bit ve Word Nesneleri, s. 257.

Yukarý/aþaðý sayýcý bloðu

R E

S D

CD F

CU

%Ci

ADJ Y

%Ci.P 9999

Nesneler

34 TWD USE 10AT 02/2003

Page 35: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Yapýlandýrýlmýþ Nesneler

Açýklama Yapýlandýrýlmýþ nesneler, basit nesnelerin kombinasyonlarýdýr. Twido, aþaðýdakitiplerde yapýlandýrýlmýþ nesneleri destekler:l Bit String'leril Word Tablolarý

Bit String'leri Bit string'leri, ayný tipte ve tanýmlanmýþ bir uzunlukta (L), bir bitiþik nesne bitleridizisidir. Örnek: Bit string'i %M8:6

Bit string'leri, Atama komutu ile birlikte kullanýlabilir (bkz. Atama Komutlarý, s. 232).

Mevcut BitTipleri

Bit string'leri için, mevcut bit tipleri:

Not: %M8:6 kabul edilebilir (8, 8'in bir katýdýr) iken, %M10:16 kabul edilemez(10, 8'in bir katý deðildir).

%M8 %M9 %M10 %M11 %M12 %M13

Tip Adres Maksimum boyut Yazma eriþimi

Ayrýk giriþ bitleri %I0.0:L veya %I1.0:L1 0<L<17 Hayýr

Ayrýk çýkýþ bitleri %Q0.0:L veya %Q1.0:L1 0<L<17 Evet

Sistem bitleri %Si:Li, 8'in katý olmak üzere

0<L<17 ve i+L-128 i'ye baðlý

Grafcet Adým bitleri %Xi:Li, 8'in katý olmak üzere

0<L<17 ve i+L-95 Evet (program

Dahili bitler %Mi:Li, 8'in katý olmak üzere

0<L<17 ve i+L-256 Evet

Not: (1) Yalnýzca, 0...L-1 adreslenebilir. Bit string'lerinde, bazý G/Ç'leradreslenemez.

tarafýndan)

TWD USE 10AT 02/2003 35

Page 36: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Word Tablolarý Word tablolarý, ayný tipte ve tanýmlanmýþ bir uzunlukta (L), bir bitiþik word'lerdizisidir.Örnek: Word tablosu %KW10:7

Word tablolarý, Atama komutlarý ile birlikte kullanýlabilir (bkz. AtamaKomutlarý, s. 232).

Mevcut WordTipleri

Word tablolarý için, mevcut word tipleri:

%KW10

%KW16

16 bit

Tip Adres Maksimum boyut Yazma eriþimi

Dahili word'ler %MWi:L 0<L<256 ve i+L< or = 1500

Evet

Sabit word'ler %KWi:L 0<L ve i+L-64 Hayýr

Sistem word'leri %SWi:L 0<L ve i+L-128 i'ye baðlý

36 TWD USE 10AT 02/2003

Page 37: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

.

Endekslenmiþ Word'ler

Açýklama Endekslenmiþ bir word, endekslenmiþ bir nesne adresli bir dahili ya da sabit word'dürÝki tip nesne adresleme vardýr:l Direkt adreslemel Endekslenmiþ adresleme

DirektAdresleme

Bir nesnenin direkt adresi, program yazýlýrken ayarlanýr ve tanýmlanýr.Örnek: %M26, direkt adresi 26 olan bir dahili bittir.

EndekslenmiþAdresleme

Bir nesnenin endekslenmiþ adresi, o nesnenin direkt adresine bir endeks ekleyerek,adresin deðiþtirilmesi için bir metot saðlar. Endeksin içeriði, nesnenin direkt adresineeklenir. Endeks, bir dahili word olan %MWi tarafýndan tanýmlanýr."Endeks word'leri"nin sayýsý sýnýrlandýrýlmamýþtýr.Örnek: %MW108[%MW2], direkt adres 108 artý %MW2 word'ünün içeriðindenibaret bir adrese sahip olan bir word'dür.Eðer %MW2 word'ünün deðeri 12 ise, %MW108[%MW2]'e yazmak,%MW120'ye (108 artý 12) yazmaya eþdeðerdir.

EndekslenmiþAdresleme içinMevcut Word'ler

Aþaðýdakiler, endekslenmiþ adresleme için mevcut olan word tipleridir.

Endekslenmiþ word'ler, Atama komutu ile birlikte (bkz. Atama Komutlarý, s. 232) veKarþýlaþtýrma komutlarý ile birlikte (bkz. Karþýlaþtýrma Komutlarý, s.236) kullanýlabilir.Bu tip adresleme, program aracýlýðýyla, endeks word'ünün içeriðini deðiþtirerek, aynýtipteki nesne dizilerinin (dahili word'ler ve sabitler gibi) ardýþýl olarak taranmasýnaolanak saðlar.

Tip Adres Maksimum boyut Yazma eriþimi

Dahili word'ler %MWi[MWi] 0-i< = %MWj<1500 Evet

Sabit word'ler %KWi[%MWj] 0-i<%MWj<64 Hayýr

TWD USE 10AT 02/2003 37

Page 38: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Endeks TaþmasýSistem Biti %S20

Bir endeks taþmasý, bir endekslenmiþ nesnenin adresi, ayný tipteki nesneleri içerenbellek bölgesinin sýnýrlarýný aþtýðýnda meydana gelir. Kýsacasý:l Nesne adresi artý endeksin içeriði, 0'dan daha küçük.l Nesne adresi artý endeksin içeriði, uygulama içinde direkt olarak referanslanan

en büyük word'den daha büyük. Maksimum sayý 1499 (%MWi word'leri için) veya63 (%KWi word'leri için).

Bir endeks taþmasý olayýnda, sistem, sistem biti %S20'yi 1 yapar ve nesneye,endeks deðeri olarak 0 atanýr.

Not: Kullanýcý, herhangi bir taþmayý izlemekle yükümlüdür. %S20 biti, kullanýcýtarafýndan, olasý iþleme için okunmalýdýr. Kullanýcý, bu bitin tekrar 0 yapýlmasýnýsaðlamak zorundadýr.%S20 (ilk durum = 0):l Endeks taþmasýnda: sistem tarafýndan 1 yapýlýr.l Taþmanýn doðrulanmasý: Endeks deðiþtirildikten sonra, kullanýcý 0 yapar.

38 TWD USE 10AT 02/2003

Page 39: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

Nesnelerin Sembolize Edilmesi

Açýklama Twido yazýlým dil nesnelerini, ad veya özelleþtirilmiþ mnemonic'ler ile adreslemekiçin Semboller kullanabilirsiniz. Sembollerin kullanýmý, program lojiðinin çabuk birþekilde sýnanmasýna ve analizine olanak saðlar ve bir uygulamanýn geliþtirilmesinive test edilmesini büyük ölçüde kolaylaþtýrýr.

Örnek Örneðin, WASH_END, bir wash (yýkama) çevriminin sonunu temsil eden bir zaman-layýcý fonksiyon bloðunun tanýlanmasý için kullanýlabilecek bir semboldür. Bu adýnyeniden çaðrýlmasý, %TM3 gibi bir program adresinin rolünü hatýrlamaya çalýþmak-tan daha kolay olacaktýr.

SembollerinTanýmlanmasýiçin Ana

Aþaðýda, sembollerin tanýmlanmasý için ana kurallar:l Maksimum 32 karakter.l Harfler (A-Z), rakamlar (0 -9) veya altçizgiler (_).l Ýlk karakter, bir alfabetik ya da vurgulu (accented) karakter olmalýdýr.

Yüzde iþareti (%)'yi kullanamazsýnýz.l Boþluklar veya özel karakterler kullanmayýnýz.l Büyük-küçük harf ayrýmý yoktur. Örneðin, Pump1 ve PUMP1 ayný semboldür ve

bir uygulama içinde yalnýzca bir kez kullanýlabilir.

Sembollerin Semboller, Sembol Editörü'ndeki dil nesneleri ile tanýmlanýr ve iliþkilendirilir.Semboller ve açýklamalarý, uygulama ile PC sabit diskinde saklanýr; kontrolördesaklanmaz. Bu yüzden, bunlar, uygulama aracýlýðýyla kontrolöre transfer edilemez.Sembollerin kullanýmý konusunda daha ayrýntýlý bilgi için, bkz. TwidoSoft ÝþletimKýlavuzu.

Kurallar

Düzenlenmesi

TWD USE 10AT 02/2003 39

Page 40: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dil Nesneleri

40 TWD USE 10AT 02/2003

Page 41: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

3

Kullanýcý Belleði

nir.

Kullanýcý Belleði Yapýsý

Açýklama Kullanýcý uygulamasý tarafýndan eriþilebilir kontrolör belleði, iki farklý grubabölünmüþtür:l Bit deðerleril Word deðerleri (16-bit iþaretli (signed) deðerler)

Bit Belleði Bit belleði, kontrolöre entegre edilmiþ dahili RAM bellekte saklanýr. Bit belleði,1280 bit nesnesinin haritasýný içerir.

Word BelleðininRolü

Word belleði (16 bit) aþaðýdakilere destek verir:l Veri: dinamik uygulama verisi ve sistem verisi.l Program: tanýmlayýcýlar ve görevler için icra edilebilir (executable) kod.l Sabitler: sabit word'ler, ilk deðerler ve giriþ/çýkýþ konfigürasyonu.

Bellek Tipleri Aþaðýda, Twido kontrolörler için farklý bellek tiplerinden bahsedilmiþtir.l Dahili RAM (entegre edilmiþ)

Bu, entegre edilmiþ kontrolör RAM belleðidir. Dahili RAM belleðinin ilk 10 KB'lýkbölümü, hýzlý RAM iken, sonraki 32 KB'lýk bölümü ise standart RAM'dir. Dahili RAM,program, sabitler ve veri içerir.

l Dahili EEPROMBir uygulamanýn, bir kontrolördeki dahili yedeðini saðlayan entegre edilmiþ bir32 KB EEPROM'dur. Uygulamayý, batarya arýzasýndan ya da 30 günden uzun süreenerji kesintisinden kaynaklanabilecek bozulmadan korur. Program ve sabitler içer

l Harici yedekleme bellek kartuþuBir uygulamanýn yedeklenmesi veya daha büyük bir uygulamanýn mümkün olmasýiçin, bir opsiyonel harici EEPROM kartuþudur. Kontrolör RAM'indeki uygulamanýngüncellenmesi için kullanýlabilir. Program ve sabitler içerir fakat veri içermez.

41

Page 42: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kullanýcý Belleði

Harici BellekKartuþsuzYapý

Aþaðýdaki diyagram, bir harici bellek kartuþunun bulunmadýðý durumdaki bellekyapýsýný ortaya koymaktadýr.

Dahili EEPROM, kontrolöre entegre edilmiþtir ve aþaðýdakiler için 32 KBbellek saðlar:l Uygulama programý (32 KB)l 512 dahili word (%MWi)

Harici BellekKartuþluYapý

Opsiyonel harici bellek kartuþu, programlar ve sabitler için yedekleme imkanýsaðladýðý gibi, daha büyük uygulamalar için geniþletilmiþ bellek saðlar.Aþaðýdaki diyagram, harici bellek kartuþunun bulunduðu durumdaki bellek yapýsýnýortaya koymaktadýr.

Dahili 32 KB EEPROM, 512 dahili word (%MWi) kaydedebilir.

Veri

Program

Sabitler

Programve sabitlerinkaydedilmesi

%MW'ninkaydedilmesi

DahiliRAM

DahiliEEPROM

Veri

Program

Sabitler

DahiliRAM

HariciEEPROM kartuþu

Bu alankullanýlamaz

%MW'ninkaydedilmesi

DahiliEEPROM

42 TWD USE 10AT 02/2003

Page 43: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kullanýcý Belleði

Belleðin Kontrolör dahili belleði, aþaðýdakilerden biri ile kaydedilebilir:l Dahili batarya (30 güne kadar)l Dahili EEPROM (maksimum 32 KB)l Opsiyonel harici bellek kartuþu (maksimum 64KB)Uygulamanýn dahili EEPROM bellekten RAM belleðe transfer edilmesi, uygulamaRAM'den kaybolduðunda (kaydedilmediðinde ya da batarya yoksa) otomatikolarak yapýlýr. TwidoSoft kullanýlarak, manuel transfer de gerçekleþtirilebilir.

BellekKonfigürasyonlarý

Aþaðýdaki tabloda, Twido kontrolörler ile olasý bellek konfigürasyonlarý verilmiþtir.

Bellek tipiKompakt Kontrolörler Modüler Kontrolörler

10DRF 16DRF 24DRF 20DUK20DTK

20DRT 40DUK40DTK

Dahili RAM 10KB 32KB 32KB 32KB 32KB 32KB

Kullanýlabilirgeniþletilmiþ bellek*

64KB 64KB

Maksimum uygulamaboyutu

10KB 32KB 32KB 32KB 32KB veya64KB*

32KB veya64KB*

Maksimum hariciyedekleme

32KB 32KB 32KB 64KB 32KB veya64KB

32KB veya64KB

Not: *TWDLMDA20DRT, TWDLMDA40DUK ve TWDLMDA40DTK kontrolörleriçin, opsiyonel 64 KB harici bellek kartuþu yerleþtirilerek, belleði 64 KB'a geniþletmeimkaný vardýr. Uygulamanýn çalýþtýrýlmasý ve yedeklenmesi için, kartuþunyerinden çýkarýlmamasý gerekir.

Kaydedilmesi

TWD USE 10AT 02/2003 43

Page 44: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kullanýcý Belleði

44 TWD USE 10AT 02/2003

Page 45: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

4

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsýmda, kontrolör çalýþma modlarý ile çevrimsel ve periyodik icra tanýtýlmýþtýr.Enerji kesintileri ve enerjinin yeniden gelmesi hakkýnda ayrýntýlar da bulunmaktadýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Çevrimsel Tarama 46

Periyodik Tarama 48

Tarama Süresinin Kontrol Edilmesi 51

Çalýþma Modlarý 52

Enerji Kesintisi ve Yeniden Enerji Gelmesi 54

Ilýk Baþlatma 56

Soðuk Baþlatma 58

Kontrolörü Ýlk-deðerleme (Initialization) 60

45

Page 46: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

,

r.

Çevrimsel Tarama

Açýklama Çevrimsel tarama, kaçýnýlmaz sistem iþlemesi haricinde hiçbir þey için beklemeksizinmaster görev çevrimlerini birbiri ardýna baðlar. Çýkýþ güncellemesini (görev çevrimininüçüncü fazý) etkiledikten sonra, sistem, belirli bir sayýda kendi görevlerini icra eder vehemen diðer görev çevrimini tetikler.

Çalýþma Aþaðýdaki çizim, çevrimsel tarama süresinin çalýþan (running) fazlarýný göstermektedi

ÇalýþmaFazlarýnýnTanýmý

Aþaðýdaki tabloda, çalýþma fazlarý tanýmlanmýþtýr.

Not: Kullanýcý programýnýn tarama süresi, kontrolör watchdog zamanlayýcýsýtarafýndan izlenir ve 150 ms'yi aþmamalýdýr. Aksi halde, kontrolörün, HALT(DURDURMA) modunda hemen durmasýna neden olan bir hata oluþur. Bu modda,çýkýþlar, varsayýlan geri çekilme (fallback) durumlarýna dönmeye zorlanýr.

Programýniþlenmesi

Programýniþlenmesi

I.P. %I %Q I.P. %I %Q

Tarama n süresi Tarama n+1 süresi

Adres Faz Taným

I.P. Dahiliiþleme

Sistem dolaylý olarak, kontrolörü izler (sistem bitlerinin ve word'-lerinin yönetilmesi, mevcut zamanlayýcý deðerlerinin güncellen-mesi, RUN/STOP anahtarlarýnýn saptanmasý, vb.) veTwidoSoft'tan gelen istekleri (deðiþiklikler ve animasyon) iþler.

%I Giriþlerinalýnmasý

Belleðe, görevle iliþkilendirilmiþ, ayrýk ve uygulamaya özelmodül giriþlerindeki durum bilgisinin yazýlmasý.

- Program iþlemesi

Kullanýcý tarafýndan yazýlmýþ uygulama programýnýn

%Q Çýkýþlarýngüncellenmesi

Uygulama programý tarafýndan tanýmlanmýþ duruma göre,görevle iliþkilendirilmiþ ayrýk ve uygulamaya özel modüllerleiliþkilendirilmiþ çýkýþ bitlerinin ve word'lerinin yazýlmasý.

çalýþtýrýlmasý.

46 TWD USE 10AT 02/2003

Page 47: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Çalýþma Modu Kontrolör RUN modunda, iþlemcinin gerçekleþtirdikleri:l Dahili iþlemel Giriþlerin alýnmasýl Uygulama programýnýn iþlenmesil Çýkýþlarýn güncellenmesiKontrolör STOP modunda, iþlemcinin gerçekleþtirdikleri:l Dahili iþlemel Giriþlerin alýnmasý

Resim Aþaðýdaki resimde, çalýþma çevrimleri gösterilmiþtir.

Kontrol Çevrimi Kontrol (Check) çevrimi, watchdog tarafýndan gerçekleþtirilir.

Dahili Ýþleme

Giriþlerin Alýnmasý

Çýkýþlarýn Güncellenmesi

Programýn Ýþlenmesi

RUN STOP

TWD USE 10AT 02/2003 47

Page 48: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

ý,

r.

Periyodik Tarama

Açýklama Bu çalýþma modunda, giriþlerin alýnmasý, uygulama programýnýn iþlenmesi veçýkýþlarýn güncellenmesi, konfigürasyon sýrasýnda tanýmlanan süreye göre (2-150 ms) periyodik olarak yapýlýr.Kontrolör taramasýnýn baþlangýcýnda, deðeri, konfigürasyon sýrasýnda tanýmlanan birperiyotta ilk deðerine getirilen bir zamanlayýcý, geri sayýma baþlar. Kontrolör taramaszamanlayýcý sonlanmadan ve yeni bir taramayý yeniden baþlatmadan önce bitmelidir.

Çalýþma Aþaðýdaki çizim, periyodik tarama süresinin çalýþma (running) fazlarýný göstermektedi

ÇalýþmaFazlarýnýnTanýmý

Aþaðýdaki tablo, çalýþma fazlarýný tanýmlamaktadýr.

Tarama n süresi Tarama n+1 süresi

Programýniþlenmesi

Beklemeperiyodu

I.P.%Q I.P.%Q

Programýniþlenmesi

Beklemeperiyodu

%I %I

Periyot

Adres Faz Taným

I.P. Dahiliiþleme

Sistem dolaylý olarak, kontrolörü izler (sistem bitlerinin ve word'-lerinin yönetilmesi, mevcut zamanlayýcý deðerlerinin güncellen-mesi, RUN/STOP anahtarlarýnýn saptanmasý, vb.) ve Twido-Soft'tan gelen istekleri (deðiþiklikler ve animasyon) iþler.

%I Giriþlerinalýnmasý

Belleðe, görevle iliþkilendirilmiþ, ayrýk ve uygulamaya özelmodül giriþlerindeki durum bilgisinin yazýlmasý.

- Program iþlemesi

Kullanýcý tarafýndan yazýlmýþ uygulama programýnýn

%Q Çýkýþlarýngüncellenmesi

Uygulama programý tarafýndan tanýmlanmýþ duruma göre,görevle iliþkilendirilmiþ ayrýk ve uygulamaya özel modüllerleiliþkilendirilmiþ çýkýþ bitlerinin ve word'lerinin yazýlmasý.

çalýþtýrýlmasý.

48 TWD USE 10AT 02/2003

Page 49: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Çalýþma Modu Kontrolör RUN modunda, iþlemcinin gerçekleþtirdikleri:l Dahili iþleme emril Giriþlerin alýnmasýl Uygulama programýnýn iþlenmesil Çýkýþlarýn güncellenmesiPeriyot sona ermediyse, dahili iþleme periyodunun bitiþine kadar, iþlemci kendi çalýþmaçevrimini tamamlar. Çalýþma (operating) süresi, periyoda tahsis edilmiþ süreden dahauzun ise, kontrolör, görev sistem biti %S19'u 1 yaparak periyodun aþýlmýþ olduðunugösterir. Ýþlem (process) devam eder ve tam olarak çalýþýr (run) (bununla birlikte,bu süre, watchdog süre limitini aþmamalýdýr). Yürümekte olan taramanýn çýkýþlarýnýndolaylý olarak yazýlmasýndan sonra, bir sonraki tarama, link edilir.Kontrolör STOP modunda, iþlemcinin gerçekleþtirdikleri:l Dahili iþlemel Giriþlerin alýnmasý

TWD USE 10AT 02/2003 49

Page 50: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Resim Aþaðýdaki resim, çalýþma çevrimlerini göstermektedir.

Kontrol Çevrimi Ýki kontrol (check) gerçekleþtirilir:l Periyot taþmasýl Watchdog

Dahili iþleme

Giriþlerin alýnmasý

Çýkýþlarýn güncellenmesi

Program iþlemesi

RUN STOP

Dahili iþleme

Periyotbaþý

Periyot sonu

50 TWD USE 10AT 02/2003

Page 51: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

ýr.

.

Tarama Süresinin Kontrol Edilmesi

Genel Noktalar Master görev çevrimi, Tmax (master görev çevriminin azami süresi) adý verilen birwatchdog zamanlayýcýsý tarafýndan izlenir. Bu, uygulama hatalarýnýn (sonsuzdöngüler, vb.) gösterimine izin verir ve çýkýþ tazelemesi için bir azami süreyi saðlar.

YazýlýmWatchDog'u(Periyodik veyaÇevrimselÇalýþma)

Periyodik veya çevrimsel çalýþmada, watchdog'un tetiklenmesi bir yazýlým hatasýnaneden olur. Uygulama, bir HALT durumuna girer ve %S11 bitini 1 yapar. Görevinyeniden baþlatýlmasý; hatanýn nedeninin analiz edilmesi, hatanýn düzeltilmesi içinuygulamanýn modifiye edilmesi amacýyla TwidoSoft'a bir baðlantýyý ve INIT ile RUNisteklerini zorunlu kýlar.

PeriyodikÇalýþmanýnKontrolü

Periyodik çalýþmada, periyodun aþýlmasýný saptamak için, ilave bir kontrol (check)kullanýlýr:l %S19 , periyodun aþýlmýþ olduðunu gösterir. %S19 sistem biti;

l Tarama süresi, görev periyodundan daha büyük iken, sistem tarafýndan 1 yapýll Kullanýcý tarafýndan 0 yapýlýr.

l %SW0 , periyot deðerini (0-150 ms) içerir. Bu sistem word'ü;l Soðuk baþlatma sonrasýnda, konfigürasyonda set edilen deðer ile ilk-deðerlenirl Kullanýcý tarafýndan deðiþtirilebilir.

Master GörevÇalýþma SüresininKullanýlmasý

Aþaðýdaki sistem word'leri, kontrolör tarama çevrim süresi hakkýnda bilgi içinkullanýlýr:l %SW11 , maksimum watchdog süresinin (10 ila 500 ms) baþlangýç deðerini atar.l %SW30 , son kontrolör tarama çevriminin icra süresini içerir.l %SW31 , son soðuk baþlangýçtan beri, en uzun kontrolör taramasýnýn icra

süresini içerir.l %SW32 , son soðuk baþlangýçtan beri, en kýsa kontrolör taramasýnýn icra

süresini içerir.

Not: HALT durumu, bir tarama overrun'ý gibi bir uygulama yazýlýmý hatasýndandolayý, uygulama hemen durdurulduðunda olan durumdur. Veri, hatanýn nedenininanalizine olanak saðlayan güncel (mevcut) deðerlerini korur. Görevlerin tamamý,o andaki komutta durdurulur. Kontrolör ile haberleþme mümkündür.

Not: Bu farklý bilgilere, konfigürasyon editöründen de eriþilebilir.

TWD USE 10AT 02/2003 51

Page 52: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Çalýþma Modlarý

Açýklama Üç ana çalýþma modu grubunu hesaba katmak için, TwidoSoft kullanýlýr:l Denetleme (Checking)l Çalýþma veya üretiml Durma

GrafcetAracýlýðýyla

Bu farklý çalýþma modlarý, Grafcet aracýlýðýyla aþaðýdaki metotlar kullanýlarakelde edilebilir veya baþlatýlabilir:l Grafcet ilk-deðerlemesil Adýmlarýn ön-ayarlanmasý (presetting)l Bir durumun sürdürülmesil Chart'larýn dondurulmasýÖn iþleme ve sistem bitlerinin kullanýmý, kullanýcý programýný karmaþýk hale getir-meksizin ve programa aþýrý yük bindirmeksizin, etkin çalýþma modu yönetimi saðlar.

Not: Bu çalýþma modlarý, Applied Industrial Automation Development Agencytarafýndan oluþturulmuþ "Çalýþma ve Durma Modlarý için Tasarým Kýlavuzu"ndatanýmlanmýþtýr.

Baþlama

52 TWD USE 10AT 02/2003

Page 53: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Grafcet Sistem Bitleri

%S21, %S22 ve %S23 bitlerinin kullanýmý, sadece ön iþleme için ayrýlmýþtýr. Bu bitler,sistem tarafýndan otomatik olarak reset edilir. Bunlar, sadece Set (Ayar) Komutu Starafýndan yazýlmalýdýr.Aþaðýdaki tablo, Grafcet ile ilgili sistem bitlerini sunmaktadýr:

Bit Fonksiyon Taným

%S21 GRAFCET ilk-deðerleme Normalde 0'a set edilmiþtir, 1 yapýlmasý;l Bir soðuk restart tarafýndan, %S0=1.l Yalnýzca ön iþleme program kýsmýnda, bir Set

Komutu S %S21 veya bir set bobini -(S)- %S21tarafýndan.

Sonuçlarý:l Tüm aktif adýmlarýn deaktivasyonu.l Tüm ilk (initial) adýmlarýn aktivasyonu.

%S22 GRAFCET RESET Normalde 0'a set edilmiþtir, yalnýzca ön-iþlemedeprogram tarafýndan 1 yapýlabilir.Sonuçlarý:l Tüm aktif adýmlarýn deaktivasyonu.l Ardýþýl iþleme taramasý durdurulur.

%S23 GRAFCET 'in ön-ayarýve dondurulmasý

Normalde 0'a set edilmiþtir, yalnýzca ön-iþlemedeprogram tarafýndan 1 yapýlabilir.l %S22'yi 1 yaparak, Grafcet'i reset ediniz.l Bir dizi S Xi komutlarý aracýlýðýyla, aktive edilecek

adýmlarýn ön-konumlandýrmasýný yapýnýz.l %S23'ü 1 yaparak, ön-konumlandýrmayý olanaklý kýlýnýz.Bir durumun dondurulmasý:l Ýlk hal durumunda: program tarafýndan, %S21'in 1

olmasýnýn sürdürülmesi ile.l "Boþ" durumda: program tarafýndan, %S22'nin 1

olmasýnýn sürdürülmesi ile.l %S23'ün 1 olmasýnýn sürdürülmesi ile belirlenen durumda.

TWD USE 10AT 02/2003 53

Page 54: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Enerji Kesintisi ve Yeniden Enerji Gelmesi

Resim Aþaðýdaki resim, sistem tarafýndan saptanan, enerjinin yeniden geldiði farklý durum-larý göstermektedir. Eðer kesinti süresi, güç kaynaðý filtreleme süresinden (Bir ACakým kaynaðý için 10 ms civarýnda veya bir DC akým kaynaðý için 1ms civarýndadýr)daha kýsa ise, bu, normal þekilde çalýþan program tarafýndan farkedilmez.

Not: Ýçerik, bir batarya ile yedeklenmiþ RAM'e kaydedilir. Enerjilendirmede,sistem, bir ýlýk baþlatma olup olmayacaðýna karar vermek için bataryanýndurumunu ve kaydedilmiþ içeriði kontrol eder.

Enerji kesintisisaptandý mý?

Uygulamayýçalýþtýr

Enerji kesintisi

Enerji düzelmesi

Ýçeriðinkaydedilmesi OK

Bellek kartlarýayný mý?

Programýn normal icrasýIlýk baþlatma Soðuk baþlatma

Standby enerjisi

Hayýr

Evet

Evet

Evet

Hayýr

Hayýr

Oto-test

BEKLE

Run

54 TWD USE 10AT 02/2003

Page 55: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Run/Stop GiriþBiti, Auto Run'aKarþý

Run/Stop giriþ bitinin, Scan Mode (Tarama Modu) diyalog kutusunda mevcut olanRun seçeneðindeki Automatic Start'a (Otomatik Baþlatma) göre önceliði vardýr (bkz.TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu). Run/Stop biti set edilmiþse, enerji yeniden geldiðinde,kontrolör Run Modu'nda yeniden baþlayacaktýr.Kontrolör modu, aþaðýdaki gibi belirlenir:

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, enerji kesintileri için iþleme fazlarýný tanýmlar.

Run/Stop Giriþ Biti Run'da Auto Start Meydana Gelen Durum

Sýfýr Sýfýr Durdu

Sýfýr Bir Durdu

Yükselen kenar Önemsiz Çalýþýyor

Bir Önemsiz Çalýþýyor

Yazýlýmda konfigüre edilmemiþ Sýfýr Durdu

Yazýlýmda konfigüre edilmemiþ Bir Çalýþýyor

Not: Tüm Kompakt tip kontrolörler için, enerji kesildiði sýrada, kontrolör Run mo-dunda ve Scan Mode diyalog kutusundan, "Automatic Start in Run" bayraðý setedilmemiþ ise, enerji yeniden geldiðinde, kontrolör Stop modunda yenidenbaþlayacaktýr.

Not: Tüm Modüler tip kontrolörler için, enerji kesildiði sýrada kontrolörün içindekibatarya normal olarak çalýþýyor ise, kontrolör, enerji kesildiði anda etkin olanmodda yeniden baþlayacaktýr (start-up). Scan Mode diyalog kutusundan seçilmiþolan "Automatic Start in Run" bayraðýnýn, enerji yeniden geldiðinde etkin olacak mod üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

Faz Taným

1 Enerji kesintisi meydana geldiðinde, sistem, uygulama içeriðini ve kesintininzamanýný saklar.

2 Fallback durumundaki tüm çýkýþlarý, güvenlik parametrelerinin bir fonksiyonu olarak (%S9) set eder.

3 Enerji yeniden geldiðinde, kaydedilmiþ olan içerik, yürürlükte olan içerik ilekarþýlaþtýrýlýr. Bu karþýlaþtýrmanýn sonucu, baþlatma tipini belirler:l Eðer uygulama içeriði deðiþmiþ ise (sistem içeriðinin kaybý veya yeni

uygulama), kontrolör uygulamayý ilk haline getirir; soðuk baþlatma yapar.l Eðer uygulama içeriði ayný ise, kontrolör veriyi ilk-deðerlemeksizin yeniden

baþlar: ýlýk baþlatma.

TWD USE 10AT 02/2003 55

Page 56: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Ilýk Baþlatma

Ilýk BaþlatmanýnNedenleri

Ilýk baþlatmanýn ortaya çýkabildiði durumlar:l Enerji, uygulama içeriði kaybý olmaksýzýn geri geldiðinde,l %S1 biti, program tarafýndan 1 durumuna set edildiðinde,l Kontrolör STOP modunda iken, Operatör Ekranýndan.

Resim Aþaðýdaki çizim, RUN modundaki bir ýlýk yeniden baþlatma çalýþmasýný tanýmlar.

Not: Kompakt kontrolörler, daima soðuk baþlatma ile enerjilenir. Modülerkontrolörler ise, daima ýlýk yeniden baþlatma ile baþlar.

Giriþlerin alýnmasý

%S1=1 ise, olasý ýlýk yenidenbaþlatma iþlemi

%S1 bitini 0 yap

Programýn icrasýÜST

Çýkýþlarý güncelle

Ýþlemciyi durdurUygulama içeriðini

kaydet

Enerjinin yeniden gelmesi

Kýsmi konfigürasyonoto-testleri

Sadece bir çevrim için%S1 bitini 1 yap

BEKLERUN

ALT

Hayýr

Evet> Mikro enerji

kesintisi

Enerji kesin-tisinin saptanmasý

56 TWD USE 10AT 02/2003

Page 57: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

ProgramÝcrasýnýnYeniden

Aþaðýdaki tablo, bir ýlýk baþlatma sonrasýnda bir programýn çalýþtýrýlmasý içinyeniden baþlatma fazlarýný tanýmlamaktadýr.

Bir IlýkBaþlatmanýn

Bir ýlýk baþlatma durumunda, özel bir uygulama iþlemi gerekiyor ise, görevçevriminin baþlangýcýnda %S1 biti test edilmelidir ve karþýlýk gelen programçaðrýlmalýdýr.

EnerjiKesintisi

Bir enerji kesintisi saptanýr saptanmaz, çýkýþlar, bir fall-back (varsayýlan) 0 durumunaset edilir.Enerji yeniden geldiðinde, çýkýþlar, görev tarafýndan yeniden güncelleninceye kadar,en son durumundadýr.

Faz Taným

1 Program icrasý, enerji kesintisinin öncesinde hangi elemanda bulunuyorsa,çýkýþlarý güncellemeksizin o elemandan yeniden baþlar.Not: Kullanýcý kodundan yalnýzca ayný eleman yeniden baþlatýlýr. Sistem kodu(örneðin, çýkýþlarýn güncellenmesi) yeniden baþlatýlmaz.

2 Yeniden baþlatma çevriminin sonunda, sistem: l Uygulama daha önce rezerve edilmiþse, rezervasyonu iptal eder (ve hata

ayýklama sözkonusu ise bir STOP uygulamasýnýn baþlamasýna neden olur).l Mesajlarý, yeniden ilk-deðerler (initialize).

3 Sistem, bir yeniden baþlatma çevrimi yürütür ve bu çevrimde: l Görevi, 1'e set edilmiþ %S1 (ýlýk baþlatma bayraðý) ve %S13 (RUN'daki ilk

çevrim) bitleri ile yeniden baþlatýr.l Ýlk görev çevriminin sonunda, %S1 ve %S13 bitlerini 0'a reset eder.

Baþlatýlmasý

Ýþlenmesi

SonrasýndaÇýkýþlar

TWD USE 10AT 02/2003 57

Page 58: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Soðuk Baþlatma

SoðukBaþlatmanýn

Soðuk baþlatmanýn ortaya çýkabildiði durumlar:l RAM'e yeni bir uygulama yüklendiðinde,l Enerji, uygulama içeriði kaybý ile geri geldiðinde,l %S0 biti, program tarafýndan 1 durumuna set edildiðinde,l Kontrolör, STOP modunda iken, Operatör Ekranýndan.

Resim Aþaðýdaki çizim, RUN modundaki bir soðuk yeniden baþlatma çalýþmasýný tanýmlar.

Not: Kompakt kontrolörler, daima soðuk baþlatma ile enerjilenir. Modülerkontrolörler ise, daima ýlýk yeniden baþlatma yapar.

>Mikro enerjikesintisi

Giriþlerin alýnmasý

%S0=1 ise, olasý soðuk yeniden

baþlatma iþlemi

%S0 bitini 0 yap

Programýn icrasýÜST

Çýkýþlarý güncelle

Ýþlemciyi durdurUygulama içeriðini

kaydet

Enerjinin yeniden gelmesi

Konfigürasyon oto-test-lerinin tamamlanmasý

%S0 bitini 1 yap

Evet

Uygulamanýn (initialize)ilk-deðerlenmesi

BEKLERUN

ALT

Hayýr

Enerji kesin-tisinin saptanmasý

OTO-TESTLER

Nedenleri

58 TWD USE 10AT 02/2003

Page 59: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

r.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, bir soðuk yeniden baþlatma sonrasýnda bir programýn çalýþtýrýlmasýiçin yeniden baþlatma fazlarýný tanýmlamaktadýr.

Bir SoðukBaþlatmanýn

Bir soðuk baþlatma durumunda, özel bir uygulama iþlemi gerekiyor ise, ilk görevçevrimi sýrasýnda %S0 biti (1'de kalan) test edilmelidir.

Enerji KesintisiSonrasýnda

Bir enerji kesintisi saptanýr saptanmaz, çýkýþlar, bir fall-back (varsayýlan) 0 durumunaset edilir.Enerji düzelmesinde, çýkýþlar, görev tarafýndan yeniden güncelleninceye kadar 0'dadý

Faz Taným

1 Baþlangýçta (start-up), kontrolör RUN'dadýr.Bir HATA'dan dolayý, bir durma sonrasýnda, sistem, bir soðuk yeniden baþlat-mayý zorlar. Program icrasý, çevrim baþlangýcýnda yeniden baþlar.

2 Sistem: l Dahili bitleri ve word'leri ve G/Ç imajlarýný, 0'a reset eder.l Sistem bitleri ve word'lerini baþlangýç deðerlerine atar.l Konfigürasyon verisinden, fonksiyon bloklarýný ilk-deðerler.

3 Ýlk yeniden baþlatma çevrimi için, sistem;l Görevi, 1'e set edilmiþ %S0 (soðuk baþlatma bayraðý) ve %S13 (RUN'daki

ilk çevrim) bitleri ile yeniden baþlatýr.l Ýlk görev çevriminin sonunda, %S0 ve %S13 bitlerini 0'a reset eder.

Ýþlenmesi

Çýkýþlar

TWD USE 10AT 02/2003 59

Page 60: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Kontrolör Çalýþma Modlarý

Kontrolörü Ýlk-deðerleme (Initialization)

Açýklama Kontrolörler, TwidoSoft tarafýndan sistem bitleri %S0 (soðuk yeniden baþlatma)ve %S1 (ýlýk yeniden baþlatma) bitleri yeniden set edilerek ilk-deðerlenebilir.

Soðuk BaþlatmaÝlk-deðerlemesi

Bir soðuk baþlatma ilk-deðerlemesi için, sistem biti %S0, 1 yapýlmalýdýr.

%S0 ve %S1KullanýlarakIlýk BaþlatmaÝlk-deðerlemesi

Bir ýlýk baþlatma ilk-deðerlemesi için, sistem bitleri %S1 ve %S0, 1 yapýlmalýdýr.Aþaðýdaki örnek, sistem bitleri kullanýlarak, bir ýlýk yeniden baþlatmailk-deðerlemesinin nasýl programlanacaðýný göstermektedir.

INIT KomutuKullanýlarakIlýk BaþlatmaÝlk-deðerlemesi

Bir ýlýk baþlatma ilk-deðerlemesi, bir INIT komutu kullanýlarak da talep edilebilir. INITkomutu, kontrolörü IDLE (faal olmayan) duruma ve uygulama verisinin yenidenilk-deðerlenmesi ile görev durumunu, STOPPED (durmuþ) duruma sevk eder.

Not: %S0'ý, birden çok kontrolör taramasý için 1 yapmayýnýz.

%S1 %S0

LD %S1 Eðer %S1 = 1 (ýlýk restart) ise, kontrolörü ilk-deðerlemek için %S0'ý 1 yapýn.ST %S0 Bu iki bit, bir sonraki taramanýn sonunda, sistem tarafýndan 0'a reset edilir.

60 TWD USE 10AT 02/2003

Page 61: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

II

Özel Fonksiyonlar

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsýmda, Twido kontrolörler için haberleþmeye, dahili analog fonksiyonlara ve analog G/Ç'lerin kullanýlmasýna yer verilmiþtir.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki bölümlerden oluþur:

Bölüm Bölüm Adý Sayfa

5 Haberleþme 63

6 Dahili Analog Fonksiyonlar 111

7 Analog Modüllerin Kullanýlmasý 115

8 Operatör Ekraný Çalýþmasý 123

61

Page 62: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Özel Fonksiyonlar

62 TWD USE 10AT 02/2003

Page 63: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

5

Haberleþme

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Twido kontrolörler ile mevcut olan haberleþmenin konfigürasyonu,programlanmasý ve yönetilmesi hakkýnda genel bir bakýþ sunmaktadýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Haberleþme Genel Bakýþ 64

TwidoSoft ile Kontrolör Arasý Haberleþme 65

Uzak Uç Linki Haberleþmesi 67

ASCII Haberleþmesi 79

Modbus Haberleþmesi 90

Standart Modbus Ýstekleri 106

63

Page 64: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

,

adür.

sajez.

r.

-þtir.

Haberleþme Genel Bakýþ

Genel Bakýþ Twido; uzak uç kontrolörler, peer kontrolörler veya genel harici cihazlar ile haberleþmeiçin kullanýlan bir veya iki adet seri haberleþme portu sunmaktadýr. Eðer mevcutsa,her iki port da, yalnýzca birinci port kullanýlarak gerçekleþtirilebilen TwidoSoft ilehaberleþme haricinde, herhangi bir servis için kullanýlabilir. Her bir Twido kontrolördeüç farklý protokole destek verilmiþtir. Uzak Uç Linki, ASCII veya Modbus (modbusmaster veya modbus slave).

Uzak Uç Linki Uzak uç linki, master kontrolör ile yedi adede kadar uzak uç (slave) kontrolörleri ara-sýnda az miktarda bir veri haberleþmesi için tasarlanmýþ yüksek hýzlý bir master/slavebus'týr. Uygulama veya G/Ç verisi, uzak uç kontrolörlerinin konfigürasyonuna baðlýolarak transfer edilir. Uzak uç kontrolör tiplerinin bir karmasý mümkündür. Bu karmadabazýlarý uzak uç G/Ç olabilirken, bazýlarý da peer'lar olabilir.

ASCII ASCII protokolü, basit bir cihaza/cihazdan (printer veya terminal), bir karakter string'iiletimi ve/veya alýmý için kullanýlan, basit bir half-duplex, karakter modlu protokoldür.Bu protokol, yalnýzca "EXCH" komutu aracýlýðýyla desteklenir.

Modbus Modbus protokolü, bir ve yalnýz bir master'ýn slave'lerden yanýtlar talep etmesine veybu talebe dayalý olarak harekete geçmesine olanak saðlayan bir master/slave protokolüMaster, slave'leri tek tek adresleyebileceði gibi, tüm slave'lere birden, bir broadcastmesajý da yollayabilir. Slave'ler, tek kendilerine yönlendirilen sorgulara karþýlýk bir me(yanýt) döndürür. Master'dan gelen broadcast sorgularýna karþýlýk yanýtlar döndürülmModbus Master - Modbus master modu, Twido kontrolörün, bir modbus sorgusununiletimini, bir modbus slave'den beklenen bir yanýt ile birlikte baþlatmasýný olanaklý kýlaModbus master modu, yalnýzca "EXCH" komutu aracýlýðýyla desteklenir. Modbusmaster modunda, hem Modbus ASCII hem de RTU desteklenmektedir.Modbus Slave - Modbus slave modu, Twido kontrolörün, bir modbus master'dan gelenmodbus sorgularýna yanýt vermesine olanak saðlar. Bu, eðer herhangi bir haberleþmekonfigürasyonu yapýlmamýþsa, varsayýlan haberleþme modudur. Twido kontrolör,standart modbus verisini ve nesne eriþimi için kontrol fonksiyonlarý ve servis geniþletmelerini saðlamaktadýr. Modbus slave modunda, Modbus ASCII ve RTU desteklenmi

Not: Bir RS-485 network'ü üzerinde, adresleri 1-247 aralýðýnda olabilen 32 adedekadar (1 master ve 31 adede kadar slave) düðüm (node) bulunabilir.

64 TWD USE 10AT 02/2003

Page 65: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

TwidoSoft ile Kontrolör Arasý Haberleþme

Genel Bakýþ Her bir Twido kontrolörün kendisinin, dahili güç kaynaklý, içine yerleþik EIA RS-485terminal portu vardýr. TwidoSoft programlama paketi ile haberleþmek için Port 1'ikullanmalýsýnýz. Bu baðlantý için, ne opsiyonel kartuþ ne de haberleþme modülükullanýlabilir.

KabloBaðlantýsý

Kiþisel bilgisayarýnýzýn EIA RS-232C Portu, kontrolörün Port 1'ine, TSXPCX1031çok-fonksiyonlu haberleþme kablosu kullanýlarak baðlanýr. Bu kablo, EIA RS-232ve EIA RS-485 arasýnda sinyalleri çevirir. Bu kablo, farklý çalýþma modlarýný seçmekiçin bir 4-konumlu dönen anahtar ile donatýlmýþtýr. Anahtar, bu dört konumu "0-3"olarak tayin eder ve TwidoSoft'tan Twido kontrolöre baðlantý için uygun ayar, 2konumudur.Bu baðlantý, aþaðýdaki diyagramda resmedilmiþtir.

UYARI

BEKLENMEYEN EKÝPMAN HASARI

TwidoSoft, TSXPCX1031 haberleþme kablosu, bir ilk kontrolördenfiziksel olarak çýkarýlýp hemen bir ikinci kontrolöre takýldýðýnda, birbaðlantý kesilmesi algýlamayabilir. Bu durumdan sakýnmak için, kabloyuçýkarmadan önce, baðlantýyý kesmek için TwidoSoft'u kullanýnýz.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

Not: DPT sinyali, topraða baðlanmaz. Bu sinyal, dahili olarak çekilir ve bu,bunun bir TwidoSoft baðlantýsý olduðunu firmware executive'e gösterir.

1

2

3

0

PC Seri PortuEIA RS-232

Port 1RS485 TSXPCX1031

TWD USE 10AT 02/2003 65

Page 66: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Erkek ve DiþiKonnektörlerinPin Uçlarý

Aþaðýdaki þekil, bir erkek 8-pin miniDIN konnektörün pin uçlarýný göstermektedir.

Aþaðýdaki þekil, bir diþi 9-pin subD konnektörün pin uçlarýný göstermektedir.

6 8

5321

4

7

Pin uçlarý1 2 3 4 5 6 7 8

RS-485A (+)B (-)NC/DEDPTNC0 V5 V

Pin uçlarý1 2 3 4 5 6 7 8

RS-232DCDRXTXDTRSGNCRTSCTS

9 NC

1

5

6

9

66 TWD USE 10AT 02/2003

Page 67: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

.

Uzak Uç Linki Haberleþmesi

Açýklama Uzak uç linki, master kontrolör ile yedi adede kadar uzak uç (slave) kontrolörleri arasýnda az miktarda bir veri haberleþmesi için tasarlanmýþ yüksek hýzlý birmaster/slave bus'týr. Uygulama veya G/Ç verisi, uzak uç kontrolörlerinin konfigü-rasyonuna baðlý olarak transfer edilir. Uzak uç kontrolör tiplerinin bir karmasýmümkündür. Bu karmada, bazýlarý uzak uç G/Ç olabilirken, bazýlarý da peer'lar olabilir

Not: Master kontrolör, bir uzak uç G/Ç'in adresi hakkýnda bilgiye sahiptir. Hangispesifik kontrolörün o adreste bulunduðunu bilmez. Bu yüzden, master, kullanýcýuygulamasýnda kullanýlan uzak uç giriþ ve çýkýþ'larýn tümünün birden gerçektenmevcut olup olmadýðýný doðrulayamaz. Bu uzak uç giriþ ve çýkýþ'larýn gerçektenmevcut olmasýna dikkat ediniz.

Not: Kullanýlan uzak uç G/Ç bus'ý ve protokolü tescillidir ve network üzerinde diðer(third party) cihazlara müsaade edilmemiþtir.

UYARI

BEKLENMEYEN EKÝPMAN ÇALIÞMASI

l Uzak uç linki üzerinde yalnýzca bir master kontrolör bulunduðundanve her bir slave'in tek (unique) bir adresi olduðundan emin olunuz.Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, bozulmuþ veriye veya beklenmeyen ve muðlak (ambiguous) sonuçlara yol açabilir.

l Tüm slavelerin tek (unique) adresleri olduðundan emin olunuz. Ýki slavebirden, ayný adrese sahip olmamalýdýr. Bu önleme uyma konusundakibaþarýsýzlýk, bozulmuþ veriye veya muðlak sonuçlara yol açabilir.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

Not: Uzak uç linki, bir EIA RS-485 baðlantýsý gerektirir ve ayný anda yalnýzca birhaberleþme portu üzerinde çalýþabilir.

TWD USE 10AT 02/2003 67

Page 68: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

DonanýmKonfigürasyonu

Uzak uç linki, en az bir 3-telli EIA RS-485 port kullanmalýdýr. Bu, linkin, ya ilk ya damevcut ise bir opsiyonel ikinci portun kullanýmý için konfigüre edilebilmesi demektir.

Aþaðýdaki tablo, kullanýlabilen cihazlarý listelemektedir:

Not: Yalnýzca bir haberleþme portu, bir uzak uç linki olarak konfigüre edilebilir.

Cihaz Port Karakteristikler

TWDCAA10/16/24DRF, TWDLMDA20/40DUK, TWDLMDA20/40DTK, TWDLMDA20DRT

1 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'i destekleyenana kontrolör.

TWDNOZ232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNOZ485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNOZ485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNAC232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDXCPODM 2 Ya bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yi veyaEIA RS-485'i ya da bir terminal konnektörü kullanýlarakEIA RS-485'i destekleyen Operatör Ekraný geniþletme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Haberleþme geniþletmemodülü monte edilemez.

Not: Port 2 konfigürasyonu (mevcudiyeti ve tipi), yalnýzca enerjilenme veyareset esnasýnda kontrol edilir.

68 TWD USE 10AT 02/2003

Page 69: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Her bir Cihazaolan KabloBaðlantýsý

Her bir cihazýn kablo baðlantýlarý aþaðýda resmedilmiþtir.

Not: Bir uzak uç linki haberleþmesini iþaret etmek üzere, 5 no'lu pin üzerindeki DPTsinyali, 7 no'lu pin üzerindeki topraða baðlanmalýdýr. Ya master ya da slave olanTwido kontrolör, bu sinyal topraða baðlanmadýðý takdirde, TwidoSoft ilehaberleþme saðlama çabasýyla varsayýlan (default) moda döner.

Not: DPT ile GND arasýndaki baðlantý, yalnýzca, bir ana kontrolöre Port 1 üzerindenbaðlý iseniz gereklidir.

A(+) B(-) GND DPT

Master. . .Kontrolör

A(+) B(-) GND DPT

Uzak UçKontrolör

A(+) B(-) GND DPT

Uzak UçKontrolör

TWD USE 10AT 02/2003 69

Page 70: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

YazýlýmKonfigürasyonu

Bir uzak uç linki üzerinde, yalnýzca bir adet tanýmlý master kontrolör bulunmalýdýr.Ek olarak, her bir uzak uç kontrolörü, bir tek (unique) slave adrese sahip olmalýdýr.Ayný adresleri kullanan birden çok master veya slave'ler, ya bozuk iletilere yol açarya da muðlaklýk (belirsizlik) yaratýr.

Master KontrolörKonfigürasyonu

Master kontrolör, yedi adede kadar uzak uç kontrolörün bir uzak uç linki network'ü-nü yönetmek için, TwidoSoft kullanýlarak konfigüre edilir. Master, uzak uç linkiüzerinde her iki uzak uç kontrolörün (uzak uç G/Ç ya da peer kontrolörler) heterojenbir karmasýný destekler. Master'ýn adresi, TwidoSoft kullanýlarak, 0 adresi olarakkonfigüre edilir.

Uzak UçKontrolörKonfigürasyonu

Uzak uç kontrolörlerin her biri, ya bir uzak uç G/Ç ya da bir peer kontrolör olarakkullanýlabilir. Bunlar, TwidoSoft aracýlýðýyla, 1'den 7'ye kadar adres atanarakkonfigüre edilir (0'ýn uzak uç linki master olarak ayrýldýðýna dikkat ediniz).Aþaðýdaki tablo, uzak uç kontrolör konfigürasyonlarýnýn her bir tipi için farklýlýklarýve kýsýtlamalarý özetlemektedir:

UYARI

Beklenmeyen Ekipman ÇalýþmasýUzak uç linkinde, yalnýzca bir master kontrolör bulunduðundan ve herbir slave'in tek bir adresi olduðundan emin olunuz. Bu önleme uymakonusundaki baþarýsýzlýk, bozulmuþ veriye veya beklenmeyen ve

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

Tip Uygulama Programý Veri Eriþimi

Uzak uç G/Ç Hayýr

Basit bir "END" ifadesibile yok

%I ve %Q

Uzak uç kontrolör üzerinde yalnýzca lokalG/Ç'ye eriþilebilir. (geniþletme G/Ç'ye yok)

Peer kontrolör Evet

Run modu, Master'ýnki ileeþlenmemiþtir

%INW ve %QNW

Her bir peer'e/peer'dan, maksimum 4 giriþword'ü ve 4 çýkýþ word'ü iletilebilir.

muðlak sonuçlara yol açabilir.

70 TWD USE 10AT 02/2003

Page 71: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

.

Uzak UçKontrolörTaramasýnýn

Uzak uç linkinin güncelleme çevrimi, master kontrolörün taramasý ile senkronizedeðildir. Uzak uç kontrolörler ile haberleþme, master kontrolörün taramasýnýnçalýþmasý ile paralel bir arka plan görevi olarak gerçekleþir ve kesme (interrupt)ile sürülür. Tarama çevriminin sonunda, bir sonraki çözüm için kullanýlmak üzere,en güncel veri deðerleri, uygulama verisine okunur. Bu iþlem, uzak uç G/Ç ve peerkontrolörler için aynýdýr.Herhangi bir kontrolör, sistem biti %S111'i kullanarak genel link aktivitesini kontroledebilir. Fakat senkronizasyonun elde dilmesi için, bir master ya da peer, sistem biti%S110'u kullanmak zorunda olacaktýr. Bir tam güncelleme çevrimi gerçekleþtiðinde,bu bit 1 yapýlýr. Bu bitin tekrar 0 yapýlmasý, uygulama programýnýn sorumluluðundadýrMaster, sistem biti %S112'yi kullanarak uzak uç linkini açabilir veya kapatabilir.Kontrolörler, %S113'ü kullanarak uzak uç linkini, uygun konfigürasyon ve saðlýkyönünden kontrol edebilirler. Port 1 üzerindeki DPT sinyali (TwidoSoft'un baðlý olupolmadýðýný saptamak için kullanýlýr), %S100 üzerinde algýlanýr ve rapor edilir.Bütün bunlar, aþaðýdaki tabloda özetlenmiþtir:

Master KontrolörünYeniden

Eðer bir master kontrolör yeniden baþlarsa, aþaðýdaki olaylardan biri gerçekleþir:l Bir soðuk baþlatma (%S0 = 1), haberleþmenin yeniden ilk-deðerlenmesini zorlar.l Bir ýlýk baþlatma (%S1 = 1), haberleþmenin yeniden ilk-deðerlenmesini zorlar.l Stop modunda, master, slaveler ile haberleþmeye devam eder ve Run/Stop biti

durmayý iþaret etmek için set edilir.

Sistem Biti Durum Anlam

%S100 0 master/slave: DPT aktif deðil (TwidoSoft kablosu baðlý DEÐÝL)

1 master/slave: DPT aktif (TwidoSoft kablosu baðlý)

%S110 0 master/slave: uygulama tarafýndan reset edilmiþ

1 master: tüm uzak uç linki exchange'leri tamamlandý(sadece uzak uç G/Ç)slave: master ile exchange tamamlandý

%S111 0 master: tek uzak uç linki exchange'i tamamlandýslave: tek uzak uç linki saptandý

1 master: tek uzak uç linki exchange'i aktifslave: tek uzak uç linki exchange'i saptandý

%S112 0 master: uzak uç linki iptal edildi

1 master: uzak uç linki açýldý

%S113 0 master/slave: uzak uç linki konfigürasyonu/operasyonu OK

1 master: uzak uç linki konfigürasyonu/operasyonu hatasýslave: uzak uç linki operasyonu hatasý

Senkronizasyonu

Baþlamasý

TWD USE 10AT 02/2003 71

Page 72: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

e

ir.

Slave KontrolörünYeniden

Bir slave kontrolör yeniden baþladýðýnda, aþaðýdaki olaylardan biri gerçekleþir:l Bir soðuk baþlatma (%S0 = 1), haberleþmenin yeniden ilk-deðerlenmesini zorlar.l Bir ýlýk baþlatma (%S1 = 1), haberleþmenin yeniden ilk-deðerlenmesini zorlar.l Stop modunda, slave, master ile haberleþmeye devam eder. Eðer master, bir

Stop (Durma) istendiðini gösteriyor ise:l Stop, uzak uç G/Ç'yi etkiler.l Bir peer kontrolör o anda mevcut olan durumunu sürdürür.

Uzak Uç G/ÇVeri Eriþimi

Uzak uç G/Ç olarak konfigüre edilmiþ bir uzak uç kontrolörü, kendi uygulamaprogramýna sahip olamaz. Uzak uç kontrolörün ana dijital giriþleri ve çýkýþlarý, masterkontrolörün basit bir geniþletmesidir. Uygulama, yalnýzca, saðlanmýþ olan tam üçhaneli adresleme mekanizmasýný kullanmalýdýr.

Uzak uç G/Ç ile haberleþmek için, master kontrolör, %I ve %Q standart giriþ ve çýkýþnotasyonunu kullanýr. Adres 2'de konfigüre edilmiþ uzak uç G/Ç'nin üçüncü çýkýþ bitineriþmek için, master %Q2.0.2'yi set edecektir. Benzer þekilde, 7 adresinde konfigüreedilmiþ uzak uç G/Ç'nin beþinci giriþ bitini okumak için, master %I7.0.4'ü yükleyecekt

Not: Uzak uç G/Ç için, modül numarasý daima sýfýrdýr.

Not: Master, yalnýzca uzak ucun lokal G/Ç'sinin bir parçasý olan dijital G/Ç'yeeriþmesi ile kýsýtlanmýþtýr. Peer haberleþme kullanmýyorsanýz, hiçbir analogveya geniþletme G/Ç transfer edilemez.

%Q2.0.2%I7.0.4

Uzak Uç Kontrolör AdresiModüler NumaraKanal Numarasý

Baþlamasý

72 TWD USE 10AT 02/2003

Page 73: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Uzak Uç G/ÇAdres 2

Uzak Uç G/ÇAdres 4

%I2.0.0

%I2.0.x

%Q2.0.0

%Q2.0.x

%I4.0.0

%I4.0.x

%Q4.0.0 . . .%Q4.0.x

. . .

. . .

. . .

%I0.0.0

%I0.0.x

%Q0.0.0

%Q0.0.x

. . .

. . .

%I0.0.0

%I0.0.x

%Q0.0.0

%Q0.0.x

. . .

. . .

Uzak Uç Linki

Master KontrolörAdres 0

TWD USE 10AT 02/2003 73

Page 74: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Peer Kontrolör Veri Eriþimi

Peer kontrolörler ile haberleþmek üzere, master, veri alýþ-veriþi (exchange) yapmakiçin %INW ve %QNW network word'lerini kullanýr. Network üzerindeki her bir peer'a,onun uzak uç adresi "j" ile, %INWj.k ve %QNWj.k word'leri kullanýlarak eriþilir. Networküzerindeki her bir peer kontrolör, master üzerindeki veriye eriþmek için, %INW0.0 ila%INW0.3 ve %QNW0.0 ila %QNW0.3 kullanýr. Kontrolörler, RUN veya STOP modunda olduðunda, network word'leri otomatik olarak güncellenir.Aþaðýdaki örnekte, bir master'ýn, konfigüre edilmiþ iki peer kontrolör ile exchange'iresmedilmiþtir.

Uzak uç linki içerisinde, peer-to-peer mesajlaþma olanaðý bulunmamaktadýr. Network word'leri ile baðlantýlý olarak uygulama programlarý, master'ý bir köprü olarak kullanarak, uzak uç kontrolörleri arasýnda bilgi transferi için kullanýlabilir.

Peer KontrolörAdres 3

Peer KontrolörAdres 1

%INW1.0

%INW1.x

%QNW1.0

%QNW1.X

%INW3.0

%INW3.X

. . .

. . .

. . .

%QNW0.0

%QNW0.x

%INW0.0

%IWN0.x

. . .

. . .

Uzak Uç Linki

%QNW0.0

%QNW0.x

%INW0.0

%INW0.X

. . .

. . .%INW3.0

%INW3.X . . .

Master KontrolörAdres 0

74 TWD USE 10AT 02/2003

Page 75: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

DurumBilgisi

Daha önce açýklanmýþ olan sistem bitlerine ek olarak, master, uzak uç kontrolörlerinmevcudiyet ve konfigürasyon durumunun bakýmýný yapar. Bu, sistem word'leri%SW111 ve %SW113 ile baþarýlýr. Uzak uç ya da master'dan birisi, uzak uç linki ilesistem word'ü %SW112 üzerinden haberleþirken, oluþan son hatanýn deðerini eldeedebilir.Aþaðýdaki tabloda, bunlar ayrýntýlý olarak yer almaktadýr:

Sistem Word'leri

Kullaným

%SW111 Uzak Uç Linki durumu: her bir uzak uç kontrolör için iki bit (sadece master)

x0-5 0 - Uzak Uç kontrolör 1-6 mevcut deðil

1 - Uzak Uç kontrolör 1-6 mevcut

x6 0 - Uzak Uç kontrolör 7 mevcut deðil

1 - Uzak Uç kontrolör 7 mevcut

x8-13 0 - Uzak uç kontrolör 1-6'da uzak uç G/Ç saptandý

1 - Uzak uç kontrolör 1-6'da peer kontrolör saptandý

x14 0 - Uzak uç kontrolör 7'de uzak uç G/Ç saptandý

1 - Uzak uç kontrolör 7'de peer kontrolör saptandý

%SW112 Uzak Uç Linki konfigürasyonu/operasyonu hata kodu:

0 - operasyonlar baþarýlý

1 - timeout (zaman aþýmý) saptandý (slave)

2 - checksum hatasý saptandý (slave)

3 - konfigürasyon uyumsuzluðu (slave)

%SW113 Uzak Uç Linki konfigürasyonu: her bir uzak uç kontrolör için iki bit(sadece master)

x0-5 0 - Uzak Uç kontrolör 1-6 konfigüre edilmemiþ

1 - Uzak Uç kontrolör 1-6 konfigüre edilmemiþ

x6 0 - Uzak Uç kontrolör 7 konfigüre edilmemiþ

1 - Uzak Uç kontrolör 7 konfigüre edilmemiþ

x8-13 0 - Uzak uç kontrolör 1-6 olarak konfigüre edilmiþ uzak uç G/Ç

1 - Uzak uç kontrolör 1-6 olarak konfigüre edilmiþ peer kontrolör

x14 0 - Uzak uç kontrolör 7 olarak konfigüre edilmiþ uzak uç G/Ç

1 - Uzak uç kontrolör 7 olarak konfigüre edilmiþ peer kontrolör

TWD USE 10AT 02/2003 75

Page 76: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Uzak Uç LinkiÖrneði

Bir Uzak Uç Linkini konfigüre etmek için aþaðýdakileri yapmalýsýnýz:1. Donanýmý konfigüre et.2. Kontrolör kablajýný baðla.3. PC ile kontrolörler arasýnda haberleþme kablosu baðla.4. Yazýlýmý konfigüre et.5. Bir uygulama yaz.Aþaðýdaki diyagramlar, uzak uç G/Ç ve bir peer kontrolör ile oluþturulmuþ uzak uçlinkinin kullanýmýný göstermektedir.Adým 1: Donanýmý Konfigüre Et:

Donaným konfigürasyonu, herhangi bir tipte üç ana kontrolördür. Bir dual moddaport 1 kullanýlýr. Bir mod, uygulama programýný TwidoSoft ile konfigüre ve transferetmek içindir. Ýkinci mod, Uzak Uç Linki network'ü içindir. Eðer mevcutsa, herhangibir kontrolör üzerinde bir opsiyonel Port 2 kullanýlabilir fakat bir kontrolör, yalnýzcatek bir Uzak Uç Linkini destekler.

Adým 2: Kontrolör Kablajýný Baðla:

D(+) ve D(-) sinyal kablolarýný biribirine baðlayýnýz. Ve her bir kontrolörde, DPTsinyali, topraða baðlanýr. Port 2 (opsiyonel kartuþ veya haberleþme modülü) üzerindebir uzak uç linki ile kullaným için, sinyalin topraða baðlanmasý gerekmiyorsa da, bu iyibir alýþkanlýktýr.

Not: Bu örnekte, Uzak Uç G/Ç üzerindeki ilk iki giriþ, çýkýþlarýna doðrudanbaðlýdýr.

Peer Kontrolör

I0.0

I0.1

Q0.0

Q0.1

Master Kontrolör Uzak Uç G/Ç

A(+) B(-) GND DPT

Master. . .Kontrolör

A(+) B(-) GND DPT

Uzak Uç KontrolörAdres 1

A(+) B(-) GND DPT

Peer KontrolörAdres 2

76 TWD USE 10AT 02/2003

Page 77: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 3: PC ile Kontrolörler Arasýnda Haberleþme Kablosu Baðla:

TSXPCX1031 çok fonksiyonlu programlama kablosu, üç ana kontrolörden her biriile haberleþmek için kullanýlýr. Kablonun, anahtar konumu 2'de olduðundan eminolunuz. Her bir kontrolörün programlanmasý için, her bir kontrolör ile bir point-to-pointhaberleþmenin saðlanmasý gerekecektir. Bu haberleþmenin saðlanmasý için: ilkkontrolörün Port 1'ine baðlanýn, konfigürasyon ve uygulama verisini transfer edin vekontrolörü run durumuna ayarlayýn. Her bir kontrolör için bu iþlemi tekrarlayýn.

Her üç kontrolör de programlanýr programlanmaz, Uzak Uç Linki network'ü üzerindeki kontrolörleri, Adým 2'de anlatýldýðý gibi baðlayýnýz.Adým 4: Yazýlýmý Konfigüre Et:

Her üç kontrolör, bir konfigürasyon ve mümkünse uygulama programý yaratmakiçin TwidoSoft kullanýr. Master kontrolör için, protokolü "Uzak Uç Linki"ne (RemoteLink) ve Adresi "0 (Master)"a set etmek üzere, kontrolör haberleþmesi ayarýný (controller communication setup) düzenleyiniz.

TwidoSoft'ta, "1" adresine bir "Remote I/O" (Uzak Uç G/Ç) ve "2" adresine bir "Peercontroller" (Peer kontrolör) ilave ediniz.Uzak uç G/Ç olarak konfigüre edilmiþ kontrolör için, kontrolör haberleþmesi ayarýnýn"Remote Link"e ve adresin "1"e set edilmiþ olduðunu doðrulayýnýz. Peer kontrolörolarak konfigüre edilmiþ kontrolör için, kontrolör haberleþmesi ayarýnýn "Remote Link"eve adresin "2"ye set edilmiþ olduðunu doðrulayýnýz.

Not: Her bir kontrolör konfigürasyonundan ve uygulama transferinden sonra,kablo çýkarýlmalýdýr.

Not: Bir Uzak Uç Linkinde, sadece bir kontrolör, master olarak konfigüre edilebilir.

1

2

3

0

Master Kontrolör Uzak Uç G/ÇPC Seri PortuEIA RS-232

Controller Comm Setup Type: Remote Link

Address: 0 (Master)

Add Remote Controllers Controller Usage: Remote I/O

Remote Address: 1

Controller Usage: PeerRemote Address: 2

Controller Comm Setup Type: Remote Link

Address: 1

Controller Comm Setup Type: Remote Link

Address: 2

Peer Kontrolör TSXPCX1031

TWD USE 10AT 02/2003 77

Page 78: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 5: Bir Uygulama Yaz:

Bu örnekte, master uygulamasý, bir dahili bellek word'ünü arttýrýr ve bunu, bir peerkontrolöre, tek bir network word'ü kullanarak iletir. Peer kontrolör, master'dan gelenword'ü alýr ve geri yansýtýr. Master'da, farklý bir bellek word'ü, bu iletiyi alýr ve saklar.Uzak uç G/Ç kontrolörü ile haberleþme için, master kendi lokal giriþlerini, uzak uçG/Ç'lerin çýkýþlarýna yollar. Uzak uç G/Ç'nin harici G/Ç doðrudan baðlantýsý ile,sinyaller master tarafýndan geri döndürülür ve yeniden elde edilir.

Not: Bu haberleþme, master uygulamasýnýn altýnda gerçekleþir. Uzak uçkontrolörün içinde, uygulama bulunmamaktadýr.

LD 1[%QNW0.0 := %INW0.0]

LD 1

[%MW0 := %MW0 +1][%QNW2.0 := %MW0][%MW1 := %INW2.0]

LD %I0.0ST %Q1.0.0LD %I1.0.0ST %Q0.0

LD %I0.1ST %Q1.0.1LD %I1.0.1ST %Q0.1

78 TWD USE 10AT 02/2003

Page 79: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

ASCII Haberleþmesi

Açýklama ASCII protokolü, basit bir cihaza/cihazdan, veri iletimi ve/veya alýmý için kullanýlan,basit bir half-duplex, karakter modlu protokoldür. Bu protokol, EXCHx komutukullanýlarak desteklenmekte ve %MSGx fonksiyon bloðu kullanýlarakdenetlenmektedir.ASCII Protokolü ile üç tip haberleþme olasýdýr:l Yalnýzca Ýletiml Ýletim/Alýml Yalnýzca AlýmEXCHx komutu kullanýlarak iletilen ve/veya alýnan frame'lerin maksimum boyutu,128 byte'týr.

TWD USE 10AT 02/2003 79

Page 80: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

DonanýmKonfigürasyonu

Bir ASCII linki, ya EIA RS-232 ya da EIA RS-485 port üzerinde kurulabilir ve aynýzamanda, iki adede kadar haberleþme portu üzerinde çalýþabilir.Aþaðýdaki tablo, kullanýlabilen cihazlarý listelemektedir:

Cihaz Port Karakteristikler

TWDCAA10/16/24DRF, TWDLMDA20/40DUK, TWDLMDA20/40DTK, TWDLMDA20DRT

1 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'i destekleyenana kontrolör.

TWDNOZ232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNOZ485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNOZ485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekraný geniþletmemodülü monte edilemez.

TWDNAC232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDXCPODM 2 Ya bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yi veyaEIA RS-485'i ya da bir terminal konnektörü kullanýlarakEIA RS-485'i destekleyen Operatör Ekraný geniþletme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Haberleþme geniþletmemodülü monte edilemez.

Not: Port 2 konfigürasyonu (mevcudiyet ve tip), yalnýzca enerjilenme veya resetesnasýnda, firmware executive tarafýndan kontrol (check) edilir.

80 TWD USE 10AT 02/2003

Page 81: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Nominal Kablaj Nominal kablo baðlantýlarý, hem EIA RS-232 tipi hem de EIA RS-485 tipi için aþaðýdagösterilmiþtir.

Her bir cihazýn kablo baðlantýlarý aþaðýda resmedilmiþtir.

YazýlýmKonfigürasyonu

ASCII protokolü kullanýlarak karakterlerin gönderilmesi ve alýmý için bir seri baðlantýnýnkullanýmý amacýyla, kontrolörü konfigüre etmek için yapmanýz gerekenler:

Not: Twido kontrolör üzerinde Port 1 kullanýldýðý takdirde, DPT sinyalinin GND'yebaðlanmasý zorunludur. Bu, Twido kontrolöre, Port 1 aracýlýðýyla olanhaberleþmenin ASCII olduðunu ve TwidoSoft yazýlýmý ile haberleþmek içinkullanýlan protokol olmadýðýný iþaret eder. Belirli bazý uzak uç cihazlarý, ilavesinyallerin kullanýmýný gerektirebilir (DTR, DSR, vb.).

Not: DPT ile GND arasýndaki baðlantý, yalnýzca, bir ana kontrolöre Port 1üzerinden baðlý iseniz gereklidir.

TXD RXD GND

TwidoKontrolör

EIA RS-232 Kablosu

TXD RXD GND

Uzak UçCihazý

A(+) B(-) GND DPT

TwidoKontrolör

EIA RS-485 Kablosu

A(+) B(-) GND

Uzak UçCihazý ...

A(+) B(-) GND

Uzak UçCihazý

Etap Taným

1 TwidoSoft'u kullanarak, seri portu ASCII için konfigüre ediniz.

2 EXCHx komutunu kullanmak üzere, uygulamanýzda ASCII için bir iletim/alýmtamponu (transmit/receive buffer) yaratýnýz.

TWD USE 10AT 02/2003 81

Page 82: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

PortunKonfigüre

Bir Twido kontrolör, ASCII protokolünü kullanmak için, kendi birincil port 1'ini veya opsiyo-nel olarak konfigüre edilmiþ bir port 2'yi kullanabilir. Bir seri portu konfigüre etmek için:

Ýletim/AlýmTamponununASCII içinKonfigüre

Ýletilen ve/veya alýnan frame'lerin maksimum boyutu, 128 byte'týr ve EXCHxkomutu ile iliþkilendirilmiþ word tablosu, hem iletim hem de alým tablolarýndanoluþmaktadýr.

Adým Eylem

1 Ana kontrolöre fiziksel olarak konfigüre edilmiþ tüm modülleri ve ilave opsiyonkartuþlarý tanýmlayýnýz.

2 Portun üzerine sað týklayýnýz ve Edit Controller Comm Setup... týklayýnýz ve seriport tipini, "ASCII" olarak deðiþtiriniz.

3 Ýliþkilendirilmiþ haberleþme parametrelerini set ediniz.

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol word'leri Komut Uzunluk (Tx/Rx)

Ayrýlmýþ (0) Ayrýlmýþ (0)

Ýletim tablosu Ýletilen Byte 1 Ýletilen Byte 2

... ...

... Ýletilen Byte n

Ýletilen Byte n+1

Alým tablosu Alýnan Byte 1 Alýnan Byte 2

... ...

... Alýnan Byte p

Alýnan Byte p+1

Edilmesi

Edilmesi

82 TWD USE 10AT 02/2003

Page 83: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

ý,

Kontrol Parametreleri

Uzunluk (Length) byte'ý, iletilen uzunluðu içerir. Bu byte, alým talep edilmiþse, alýmýnsonunda alýnmýþ olan karakterlerin adedi ile yeniden yazýlýr. Komut (Command)byte'ý, aþaðýdakilerden birini içermelidir:l 0: Sadece Ýletiml 1: Ýletim/Alýml 2: Sadece Alým

Ýletim/AlýmTablolarý

Sadece Ýletim modunda iken, EXCHx komutunun icrasýnýn öncesinde, Kontrol veÝletim tablolarý doldurulur ve %KW veya %MW tipinde olabilir. Sadece Ýletimmodunda karakterlerin alýmý için alan (space) gerekmez. Tüm byte'lar iletilir iletilmez,%MSGx.D'nin durumu 1'e set edilir ve yeni bir EXCHx komutu icra edilebilir.

Ýletim/Alým modunda iken, EXCHx komutunun icrasýnýn öncesinde, Kontrol veÝletim tablolarý doldurulur ve %MW tipinde olmalýdýr. Ýletim tablosunun sonunda 128alým byte'ýna kadar bir alan gereklidir. Tüm byte'lar iletilir iletilmez, Twido kontrolör,alým moduna döner ve byte'larý almak için bekler.

Sadece Alým modunda iken, EXCHx komutunun icrasýnýn öncesinde, Kontrol tablosudoldurulur ve %MW tipinde olmalýdýr. Kontrol tablosunun sonunda 128 alým byte'ýnakadar bir alan gereklidir. Twido kontrolör, derhal alým moduna girer ve byte'larý almakiçin bekler.Frame-sonu byte'ý alýndýðýnda veya Alým tablosu dolduðunda, alým durdurulur. Eðersýfýr-olmayan bir time out konfigüre edilmiþse, time out tamamlandýðýnda, alým durur.Eðer bir sýfýr time out deðeri seçilmiþ ise, alým time out'u olmaz; bu yüzden, alýmýdurdurmak için, %MSGx.R giriþi aktive edilmelidir.ASCII protokolü ile iliþkilendirilmiþ, ona özgü bir adresleme bulunmaz. Bunun istisnasbasit cihazýn, protokole gömülü olarak buna sahip olmasýdýr. Fakat Twido kontrolör,bunu desteklemez.

MesajExchange'i

Twido kontrolör, karakter modundaki mesajlarýn gönderilmesi ve/veya alýmý içinkonfigüre edilebilir. Dil, bunun için iki servis sunmaktadýr:l EXCHx komutu: mesajlarý iletmek/almak içinl %MSGx fonksiyon bloðu: mesaj exchange'ini kontrol etmek içinTwido kontrolör, bir EXCHx komutunun iþlenmesi sýrasýnda, o port için konfigüreedilmiþ protokolü kullanýr.

Not: Her bir haberleþme portu, farklý protokoller veya ayný protokol için konfigüreedilebilir. Her bir haberleþme portu için EXCHx komutu veya %MSGx fonksiyonbloðuna, port numarasý (1 veya 2) eklenerek eriþilir.

TWD USE 10AT 02/2003 83

Page 84: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

EXCHx Komutu

EXCHx komutu, Twido kontrolörün, ASCII cihazlara bilgi göndermesine ve/veya bucihazlardan bilgi almasýna olanak saðlar. Kullanýcý, kontrol bilgisini ve gönderilecekve/veya alýnacak veriyi (iletimde ve/veya alýmda 64 veri word'üne kadar) içeren birword tablosu (%MWi:L veya %KWi:L) tanýmlar. Word tablosunun formatý, daha önceanlatýlmýþtý.Bir mesaj exchange'i, EXCHx komutu kullanýlarak gerçekleþtirilir:

Twido kontrolör, ikincisi baþlatýlmadan önce, ilk EXCHx komutundan gelenexchange'i sona erdirmek zorundadýr. Birkaç mesaj gönderildiðinde, %MSGxfonksiyon bloðu kullanýlmalýdýr.EXCHx list komutunun iþlemesi, kesme (interrupt) kontrolü altýnda baþlayan herhangi bir iletim (veri alýmý da kesme kontrolü altýndadýr) ile, hemen olur. Bu,arka plan iþlemesi addedilir.

Sözdizimi: [EXCHx %MWi:L] veya [EXCHx %KWi:L]

burada: x = port numarasý (1 veya 2) L = word tablosundaki word'lerin sayýsý

84 TWD USE 10AT 02/2003

Page 85: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

%MSGxFonksiyon Bloðu

%MSGx fonksiyon bloðunun kullanýlmasý opsiyoneldir; veri exchange'lerini yönetmek için kullanýlabilir. %MSGx fonksiyon bloðunun üç amacý vardýr:l Haberleþme hata denetimi

Hata denetimi, EXCHx komutu ile programlanmýþ blok uzunluðunun (wordtablosu), yollanacak mesajýn uzunluðunu içerebilecek kadar büyük olduðunudoðrular. (Bu, word tablosunun ilk word'ünün en az anlamlý byte'ýnda programlanmýþ uzunluk ile karþýlaþtýrýlýr).

l Birden çok mesajýn koordinasyonuBirden çok mesaj yollanýrken, koordinasyonu saðlamak üzere, %MSGx fonksiyonbloðu, daha önceki bir mesajýn ne zaman tamamlandýðýný belirlemek için gerekli bilgiyi saðlar.

l Öncelik (priority) mesajlarýnýn iletimi%MSGx fonksiyon bloðu, acil bir mesajýn hemen gönderilmesine olanak saðlamakiçin, o andaki mesaj iletiminin durdurulmasýna olanak saðlar.

%MSGx fonksiyon bloðu, kendisiyle iliþkilendirilmiþ bir giriþ ve iki çýkýþa sahiptir:

Kýsýtlamalar Aþaðýdaki kýsýtlamalara dikkat etmek önemlidir:l Port 2 mevcudiyeti ve tipi, yalnýzca enerjilenmede veya reset'te kontrol edilirl TwidoSoft baðlandýðýnda, Port 1 üzerindeki tüm mesaj iþlemesi iptal edilirl EXCHx veya %MSG, Uzak Uç Linki olarak konfigüre edilmiþ bir port üzerinde iþlenemezl EXCHx, aktif Modbus Slave iþlemesini iptal eder (TwidoSoft için iþleme

hariç)l Bir hata durumunda, EXCHx komutlarýnýn iþlemesi yeniden denenmezl R %MSGx, EXCHx komutu alýmý iþlemesini iptal etmek için kullanýlabilirl EXCHx komutlarý, alýmý iptal etmek için, bir time out ile konfigüre edilebilirl Birden çok (multiple) mesaj, %MSGx.D aracýlýðýyla kontrol edilir

Giriþ/Çýkýþ Taným Açýklama

R Reset giriþi 1 durumunda: haberleþmeyi yeniden baþlatýr veyabloðu reset eder (%MSGx.E = 0 ve %MSGx.D = 1)

%MSGx.D Haberleþmetamam

0: Ýstek devam ediyor.1: haberleþme tamamlandý; iletim sonu veya sonlan-dýrma karakteri alýndý veya hata veya bloðun reset'i

%MSGx.E Hata 0: Mesaj uzunluðu OK ve link OK.1: yanlýþ komut veya tablo hatalý konfigüre edilmiþveya hatalý karakter alýndý (hýz, parite, vb.)veya alým tablosu dolu.

TWD USE 10AT 02/2003 85

Page 86: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Hata veÇalýþma ModuKoþullarý

EXCHx komutu kullanýlýrken bir hata oluþtuðunda, %MSGx.D ve %MSGx.E bitleri 1'eset edilir ve sistem word'ü %SW63, Port 1'in hata kodunu içerirken, sistem word'ü%SW64 ise, Port 2'nin hata kodunu içerir.

Master/Slave KontrolörünYeniden

Bir master/slave yeniden baþlarsa, aþaðýdaki olaylardan biri gerçekleþir:l Bir soðuk baþlatma (%S0 = 1), haberleþmenin yeniden baþlatýlmasýný zorlar.l Bir ýlýk baþlatma (%S1 = 1), haberleþmenin yeniden baþlatýlmasýný zorlar.l Stop modunda, kontrolör, tüm ASCII haberleþmesini durdurur.

Sistem Word'ü Kullanýmý

%SW63 EXCH1 hata kodu:0 - operasyon baþarýlýydý1 - iletim tamponu, olmasý gerekenden büyük (> 128)2 - iletim tamponu, olmasý gerekenden küçük3 - word tablosu, olmasý gerekenden küçük4 - alým tablosu taþtý5 - time-out geçti6 - iletim hatasý (yanýt olarak hata alýndý)7 - tablo içinde yanlýþ komut8 - seçilen port konfigüre edilmemiþ/mevcut deðil9 - alým hatasý10 - %KWi tablosu yasaklandý11 - iletim offset'i, iletim tablosundan daha büyük12 - alým offset'i, alým tablosundan daha büyük13 - kontrolör, EXCH iþlemesini durdurdu

%SW64 EXCH2 hata kodu. Bkz. %SW63.

Baþlamasý

86 TWD USE 10AT 02/2003

Page 87: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

.

ASCII Link Örneði

Bir ASCII Linki konfigüre etmek için aþaðýdakileri yapmalýsýnýz:1. Donanýmý konfigüre et.2. ASCII haberleþme kablosunu baðla.3. Portu konfigüre et.4. Bir uygulama yaz.5. Animasyon Tablo Editörü'nü ilk-deðerle (initialize).Aþaðýdaki diyagram, ASCII haberleþmenin bir PC üzerindeki bir Terminal Emülatörüile kullanýmýný göstermektedir.Adým 1: Donanýmý Konfigüre Et:

Donaným konfigürasyonu, PC'den, bir opsiyonel EIA RS-232 Port 2'si olan bir Twidokontrolöre iki seri baðlantýdýr. Bir Modüler kontrolör üzerinde, opsiyonel Port 2,bir TWDNOZ232D'dir. Kompakt kontrolör üzerinde ise, opsiyonel Port 2 birTWDNAC232D'dir.Bu kontrolörü konfigüre etmek için, TSXPCX1031 kablosunu (gösterilmemiþ) Twidokontrolörün Port 1'ine baðlayýnýz. Daha sonra, kabloyu PC üzerindeki Port 1'ebaðlayýnýz. Anahtarýn 2 konumunda olduðundan emin olunuz. Son olarak, PC'ninCOM 2 portunu, Twido kontrolör üzerindeki opsiyonel EIA RS-232 Port 2'ye baðlayýnýzPin baðlantýlarý bir sonraki adýmda sunulmuþtur.Adým 2: ASCII Haberleþme Kablosunu (EIA RS-232) Baðla:

ASCII haberleþme kablosunun baðlantýsý için minimum gereksinim, basit bir 3-tellibaðlantýdýr. Ýletim ve alým sinyallerini çaprazlayýnýz.

Not: El sýkýþmayý (handshaking) saðlamak için, kablonun PC tarafý üzerinde, ilavebaðlantýlara (Data Terminal Ready ve Data Set Ready gibi) ihtiyaç duyulabilir.Twido kontrolör için herhangi bir ilave baðlantý gerekli deðildir.

Seri COM 2Port 2 EIA RS-232Twido

Kontrolör

TXD RXD GNDTXD RXD GND

TwidoKontrolör

KiþiselBilgisayar

TWD USE 10AT 02/2003 87

Page 88: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 3: Portu Konfigüre Et:

Basit bir port konfigürasyonunu konfigüre etmek ve herhangi bir akýþ kontrolü olmamasýný saðlamak için, PC üzerinde basit bir Terminal Emülatörü uygulamasýkullanýnýz. Kontrolörün portunu konfigüre etmek için TwidoSoft'u kullanýnýz. Ýlk olarak, donaným (hardware) opsiyonu konfigüre edilir. Bu örnekte, TWDNOZ232D, Modüler ana kontrolöre ilave edilmiþtir.Ýkinci olarak, Controller Communication Setup, PC üzerindeki Terminal Emülatörü ile tamamen ayný parametre ayarlarý ile ilk-deðerlenir. Bu örnekte, büyük harf "A",giriþ alým tamponunu sona erdirmek üzere, "End of Frame" (Frame Sonu) karakteriolarak seçilmiþtir. "Response Timeout" (Yanýt Zaman Aþýmý) parametresi olarak 10saniyelik bir time out seçilmiþtir. Hangisinin ilk olarak gerçekleþtiðine baðlý olarak,bu iki parametreden yalnýzca biri yardýma çaðrýlýr.Adým 4: Bir Uygulama Yaz:

Baþlýca üç bölümden oluþan bir uygulama programý yaratmak için TwidoSoft'ukullanýnýz. Ýlk olarak, EXCH komutu için kullanmak üzere, kontrol ve transfer tamponunu ilk-deðerleyiniz. Bu örnekte, hem veri göndermek hem de almak içinbir komut set edilmiþtir. Gönderilecek veri miktarý, 4 byte'a ayarlanmýþ ve þu karakterlere ilk-deðerlenmiþtir: "O", "K", CR, LF.Daha sonra, %MSG2 ile iliþkilendirilmiþ Done (Tamam) bitini kontrol ediniz veEXCH2 komutunu, sadece port hazýr ise kullanýnýz. EXCH2 komutu için, 8 karakterlibir deðer belirtilmiþtir. 2 kontrol word'ü (%MW10 ve %MW11), iletim bilgisi içinkullanýlan 2 word (%MW12 ve %MW13) ve veri almak için 4 word (%MW14 ila

Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitEnd of Frame: 65

Port: 2Type: ASCIIBaud rate: 19200

Terminal Emulator on a PC

Port: COM2Baud rate: 19200Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitFlow Control: None

Hardware -> Add OptionTWDNOZ232D

Hardware => Controller Comm. Setup

Response Timeout: 100 x 100 ms

LD 1[%MW10 := 16#0104 ][%MW11 := 16#0000 ][%MW12 := 16#4F4B ][%MW13 := 16#0A0D ]LD 1AND %MSG2.D[EXCH2 %MW10:8]LD %MSG2.EST %Q0.0END

%MW17) vardýr.

88 TWD USE 10AT 02/2003

Page 89: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

n

r.

Son olarak, %MSG2'nin hata durumu algýlanýr ve lokal ana kontrolör G/Ç üzerindekiilk çýkýþ biti üzerinde saklanýr. Bunu daha saðlýklý kýlmak için, %SW64 kullanýlarakilave hata denetimi de eklenebilir.Adým 5: Animasyon Tablo Editörü'nü Ýlk-deðerle:

Son adým, bu uygulamayý kontrolöre download etmek ve çalýþtýrmaktýr. Bir AnimasyoTablo Editörü'nü, %MW10 ile %MW17 arasý word'leri canlandýrmak ve göstermek içinilk-deðerleyiniz. Terminal Emülatörü üzerinde, "O"-"K"-CR-LF karakterleri görüntüleniEXCH bloðu time out'larýnýn sayýsýna baðlý olarak, bunlardan çok sayýda olabilir ve yeni biri yayýmlanýr. Terminal Emülatörü'nde, "T"-"W"-"I"-"D"-"O"-" "-"A" yazýnýz. Bu, Twido kontrolör ile exchange edilir ve Animasyon Tablo Editörü'nde gösterilir.

Address Current Retained Format1 %MW10 0104 0000 Hexadecimal2 %MW11 0000 0000 Hexadecimal3 %MW12 4F4B 0000 Hexadecimal4 %MW13 0A0D 0000 Hexadecimal5 %MW14 TW 0000 ASCII6 %MW15 ID 0000 ASCII7 %MW16 O 0000 ASCII8 %MW17 A 0000 ASCII

TWD USE 10AT 02/2003 89

Page 90: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Haberleþmesi

Açýklama Modbus protokolü, bir ve yalnýz bir master'ýn slave'lerden yanýtlar istemesine veyabu isteðe dayalý olarak harekete geçmesine olanak saðlayan bir master/slaveprotokolüdür. Master, slave'leri tek tek adresleyebileceði gibi, tüm slave'lere birden,bir broadcast mesajý da yollayabilir. Slave'ler, tek kendilerine yönlendirilen sorgularakarþýlýk bir mesaj (yanýt) döndürür. Master'dan gelen broadcast sorgularýna karþýlýkyanýtlar döndürülmez.

90 TWD USE 10AT 02/2003

Page 91: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

DonanýmKonfigürasyonu

Bir Modbus linki, ya EIA RS-232 ya da EIA RS-485 port üzerinde kurulabilir ve aynýzamanda, iki adede kadar haberleþme portu üzerinde çalýþabilir.Aþaðýdaki tablo, kullanýlabilen cihazlarý listelemektedir:

Cihaz Port Karakteristikler

TWDCAA10/16/24DRF, TWDLMDA20/40DUK, TWDLMDA20/40DTK, TWDLMDA20DRT

1 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'i destekleyenana kontrolör.

TWDNOZ232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekranýgeniþletme modülü monte edilemez.

TWDNOZ485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekranýgeniþletme modülü monte edilemez.

TWDNOZ485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Operatör Ekranýgeniþletme modülü monte edilemez.

TWDNAC232D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yidestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485D 2 Bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDNAC485T 2 Bir terminal konnektörü kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-485'idestekleyen haberleþme adaptörü.Not: Bu adaptör, yalnýzca Kompakt 16 ve 24 G/Ç kontrolörlerve Operatör Ekraný geniþletme modülü için mevcuttur.

TWDXCPODM 2 Ya bir miniDin konnektör kullanýlarak bir 3-telli EIA RS-232'yi veyaEIA RS-485'i ya da bir terminal konnektörü kullanýlarakEIA RS-485'i destekleyen Operatör Ekraný geniþletme modülü.Not: Bu modül, yalnýzca Modüler kontrolörler için mevcuttur.Modül monte edildiðinde, kontrolöre bir Haberleþme geniþletmemodülü monte edilemez.

Not: Port 2 konfigürasyonu (mevcudiyet ve tip), yalnýzca enerjilenme veya resetesnasýnda, firmware executive tarafýndan kontrol (check) edilir.

TWD USE 10AT 02/2003 91

Page 92: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

:

Nominal Kablaj Nominal kablo baðlantýlarý, hem EIA RS-232 tipi hem de EIA RS-485 tipiiçin aþaðýda gösterilmiþtir.

Her bir cihazýn kablo baðlantýlarý aþaðýda resmedilmiþtir.

YazýlýmKonfigürasyonu

Modbus protokolü kullanýlarak karakterlerin gönderilmesi ve alýmý için bir seribaðlantýnýn kullanýmý amacýyla, kontrolörü konfigüre etmek için yapmanýz gerekenler

Not: Twido kontrolör üzerinde Port 1 kullanýldýðý takdirde, DPT sinyalinin GND'yebaðlanmasý zorunludur. Bu, Twido kontrolöre, Port 1 aracýlýðýyla olanhaberleþmenin Modbus olduðunu ve TwidoSoft yazýlýmý ile haberleþmek içinkullanýlan protokol olmadýðýný iþaret eder. Belirli bazý uzak uç cihazlarý, ilavesinyallerin kullanýmýný gerektirebilir (DTR, DSR, vb.).

Not: DPT ile GND arasyndaki baðlantý, yalnýzca, bir ana kontrolöre Port 1üzerinden baðlý iseniz gereklidir.

TXD RXD GND

TwidoKontrolör

EIA RS-232 Kablo

TXD RXD GND

Uzak UçCihazý

A(+) B(-) GND DPT

TwidoKontrolör

EIA RS-485 Kablo

A(+) B(-) GND

Uzak UçCihazý ...

A(+) B(-) GND

Uzak UçCihazý

Etap Taným

1 TwidoSoft'u kullanarak, seri portu Modbus için konfigüre ediniz.

2 EXCHx komutunu kullanmak üzere, uygulamanýzda Modbus için bir iletim/alýmtamponu (transmit/receive buffer) yaratýnýz.

92 TWD USE 10AT 02/2003

Page 93: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

PortunKonfigüre

Bir Twido kontrolör, Modbus protokolünü kullanmak için, kendi birincil port 1'ini veya opsi-yonel olarak konfigüre edilmiþ bir port 2'yi kullanabilir. Bir seri portu konfigüre etmek için:

Modbus Master Modbus master modu, Twido kontrolörün, bir modbus sorgusunun iletimini,bir modbus slave'den beklenen bir yanýt ile birlikte baþlatmasýný olanaklý kýlar.Modbus master modu, yalnýzca "EXCH" komutu aracýlýðýyla desteklenir. Modbusmaster modunda, hem Modbus ASCII hem de RTU desteklenmektedir.Ýletilen ve/veya alýnan frame'lerin maksimum boyutu, 128 byte'týr ve EXCHxkomutu ile iliþkilendirilmiþ word tablosu, hem iletim hem de alým tablolarýndanoluþmaktadýr.

Adým Eylem

1 Ana kontrolöre fiziksel olarak konfigüre edilmiþ tüm modülleri ve ilaveopsiyon kartuþlarý tanýmlayýnýz.

2 Portun üzerine sað týklayýnýz ve Edit Controller Comm Setup... týklayýnýz veseri port tipini, "Modbus" olarak deðiþtiriniz.

3 Ýliþkilendirilmiþ haberleþme parametrelerini set ediniz.

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol word'leri Komut Uzunluk (Tx/Rx)

Rx Offset Tx Offset

Ýletim tablosu Ýletilen Byte 1 Ýletilen Byte 2

... ...

... Ýletilen Byte n

Ýletilen Byte n+1

Alým tablosu Alýnan Byte 1 Alýnan Byte 2

... ...

... Alýnan Byte p

Alýnan Byte p+1

Edilmesi

TWD USE 10AT 02/2003 93

Page 94: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Control Parameters

Uzunluk (Length) byte'ý, iletilen uzunluðu içerir. Bu byte, alým talep edilmiþse,alýmýn sonunda alýnmýþ olan karakterlerin adedi ile yeniden yazýlýr.Bu parametre, iletim tablosunun byte cinsinden uzunluðudur. Tx Offset parametresi0'a eþit ise, bu parametre, frame uzunluðunun kendisi eksi 2 CRC byte'ýna eþitolacaktýr. Tx Offset parametresi 0'a eþit deðilse, tamponun bir byte'ý (offset deðeritarafýndan iþaret edilir) iletilmeyecektir ve bu parametre, frame uzunluðunun kendisiartý 1'e eþittir.Komut (Command) byte'ý, Modbus RTU isteði olmasý durumunda (broadcasthariç), daima 1'e eþit olmalýdýr (Tx ve Rx).Tx Offset byte'ý, paketin iletimi sýrasýnda ihmal etmek için, Ýletim Tablosundakioffset'i (ilk byte için 1, ikinci byte için 2, vb.) içerir. Bu, Modbus protokolü içerisindekibyte/word deðerleri ile iliþkilendirilmiþ konularý ele almak için kullanýlýr. Örneðin, bubyte 3 içeriyor ise, üçüncü byte ihmal edilir; tablodaki dördüncü byte, iletileceküçüncü byte yapýlýr.Rx Offset byte'ý, paketin iletimi sýrasýnda eklemek için, Alým Tablosu'ndaki offset'i(ilk byte için 1, ikinci byte için 2, vb.) içerir. Bu, Modbus protokolü içerisindekibyte/word deðerleri ile iliþkilendirilmiþ konularý ele almak için kullanýlýr. Örneðin, bubyte 3 içeriyor ise, tablodaki üçüncü byte bir SIFIR ile doldurulacaktýr ve gerçekteüçüncü alýnmýþ olan byte, tablodaki dördüncü yere girilecektir.

94 TWD USE 10AT 02/2003

Page 95: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

,

Ýletim/AlýmTablolarý

Hangi mod kullanýlýrsa kullanýlsýn (Modbus ASCII veya Modbus RTU), Ýletim TablosuEXCHx komutunun icrasýndan önceki istek ile doldurulur. Ýcra anýnda, kontrolör,Veri Baðý Katmaný'nýn (Data Link Layer) ne olduðunu belirler ve iletim ve yanýt iþlem-leri için gerekli bütün dönüþümleri gerçekleþtirir. Baþlangýç, bitiþ ve kontrol (check) karakterleri, Ýletim/Alým tablolarýnda saklanmaz.Bütün byte'lar iletilir iletilmez, kontrolör, alým moduna döner ve byte'larý almak içinbekler. Alým, birkaç yoldan biri ile tamamlanýr: ASCII modunda frame-sonu karakterialýnmasý; bir karakter veya frame hakkýnda time out saptanmasý; Alým tablosunun dolu olmasý.Ýletilen Byte X (Transmitted Byte X) giriþleri, iletilecek Modbus protokolü (RTUkodlama) verisini içerir. Haberleþme portu, Modbus ASCII için konfigüre edilmiþse,doðru framing (çerçeveleme) karakterleri, iletime eklenir. Ýlk byte, cihaz adresini (belirliveya broadcast), ikinci byte, fonksiyon kodunu ve geri kalanlar, fonksiyon kodu ileiliþkilendirilmiþ bilgiyi içerir.

Alýnan Byte X (Received Byte X) giriþleri, alýnacak Modbus protokolü (RTUkodlama) verisini içerir. Haberleþme portu, Modbus ASCII için konfigüre edilmiþse,doðru framing (çerçeveleme) karakterleri, yanýttan çýkarýlýr. Ýlk byte, cihaz adresini,ikinci byte, fonksiyon kodunu (veya yanýt kodu) ve geri kalanlar, fonksiyon kodu ileiliþkilendirilmiþ bilgiyi içerir.

Not: Bu, tipik bir uygulamadýr ama olasýlýklarýn tümünü tanýmlamamaktadýr.Ýletilmekte olan veri için herhangi bir doðrulama gerçekleþtirilmeyecektir.

Not: Bu, tipik bir uygulamadýr ama olasýlýklarýn tümünü tanýmlamamaktadýr.Alýnmakta olan veri için, checksum haricinde herhangi bir doðrulamagerçekleþtirilmeyecektir.

TWD USE 10AT 02/2003 95

Page 96: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Slave Modbus slave modu, kontrolörün, bir Modbus master'dan gelen sorgulara yanýtvermesine olanak saðlar. Kontrolör, standart Modbus Veri ve Kontrol fonksiyonlarýnýve konfigürasyon ve nesne eriþimi için UMAS geniþletmelerini destekler.TSXPCX1031 kablosu, kontrolöre takýldýðýnda, portta Modbus Slave moduhaberleþmesi baþlatýlýr. Bu esnada, kablo baðlanmadan önce çalýþmakta olanhaberleþme modu, geçici olarak iptal edilir.Modbus Protokolü, iki Veri Baðý Katmaný formatýný destekler: ASCII ve RTU. Her biriFiziksel Katman uygulamasý (implementation) ile tanýmlanýr; ASCII 7 veri bitikullanýrken, RTU 8 veri biti kullanýr.Modbus ASCII modu kullanýlýrken, mesaj içindeki her bir byte, iki ASCII karakterolarak gönderilir. Modbus ASCII frame'i, bir baþlangýç karakteri (’:’) ile baþlar ve ikisonlandýrma karakteri (CR ve LF) ile sona erer. Frame-sonu karakteri, default(varsayýlan) olarak 0x0A (hat beslemesi) 'dýr. Modbus ASCII frame için kontrol(check) deðeri, baþlangýç ve sonlandýrma karakterleri dýþarda býrakýlarak elde edilenframe'in basit bir 2 tümleyenidir.Modbus RTU modu, mesajý, iletim öncesinde yeniden formatlamaz; bununla birlikte,CRC olarak adlandýrýlan farklý bir checksum hesaplama modu kullanýr.Modbus Veri Baðý Katmaný aþaðýdaki sýnýrlamalara sahiptir:l Adres: 1-247l Bitler: 128 bit (Modbus açýk istekleri kullanýlarak yapýlan isteklerde)l Word'ler: 16 bitlik 64 word (Modbus açýk istekleri kullanýlarak yapýlan isteklerde)

MesajExchange'i

Twido kontrolör, karakter modundaki mesajlarýn gönderilmesi ve/veya alýmý içinkonfigüre edilebilir. Dil, bunun için iki servis sunmaktadýr:l EXCHx komutu: mesajlarý iletmek/almak içinl %MSGx fonksiyon bloðu: mesaj exchange'ini kontrol etmek içinTwido kontrolör, bir EXCHx komutunun iþlenmesi sýrasýnda, o port için konfigüreedilmiþ protokolü kullanýr.

Not: Her bir haberleþme portu, farklý protokoller veya ayný protokol için konfigüreedilebilir. Her bir haberleþme portu için EXCHx komutu veya %MSGx fonksiyonbloðuna, port numarasý (1 veya 2) eklenerek eriþilir.

96 TWD USE 10AT 02/2003

Page 97: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

EXCHx Komutu

EXCHx komutu, Twido kontrolörün, ASCII cihazlara bilgi göndermesine ve/veya bucihazlardan bilgi almasýna olanak saðlar. Kullanýcý, kontrol bilgisini ve gönderilecekve/veya alýnacak veriyi (iletimde ve/veya alýmda 64 veri word'üne kadar) içeren birword tablosu (%MWi:L veya %KWi:L) tanýmlar. Word tablosunun formatý, daha önceanlatýlmýþtý.Bir mesaj exchange'i, EXCHx komutu kullanýlarak gerçekleþtirilir:

Twido kontrolör, ikincisi baþlatýlmadan önce, ilk EXCHx komutundan gelenexchange'i sona erdirmek zorundadýr. Birkaç mesaj gönderildiðinde, %MSGxfonksiyon bloðu kullanýlmalýdýr.EXCHx list komutunun iþlemesi, kesme (interrupt) kontrolü altýnda baþlayanherhangi bir iletim (veri alýmý da kesme kontrolü altýndadýr) ile, hemen olur. Bu, arka plan iþlemesi addedilir.

Sözdizimi: [EXCHx %MWi:L] veya [EXCHx %KWi:L]

burada: x = port numarasý (1 veya 2) L = word tablosundaki word'lerin sayýsý

TWD USE 10AT 02/2003 97

Page 98: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

9

%MSGxFonksiyon Bloðu

%MSGx fonksiyon bloðunun kullanýlmasý opsiyoneldir; veri exchange'lerini yönetmek için kullanýlabilir. %MSGx fonksiyon bloðunun üç amacý vardýr:l Haberleþme hata denetimi

Hata denetimi, EXCHx komutu ile programlanmýþ blok uzunluðunun (wordtablosu), yollanacak mesajýn uzunluðunu içerebilecek kadar büyük olduðunu doð-rular. (Bu, word tablosunun ilk word'ünün en az anlamlý byte'ýnda programlanmýþuzunluk ile karþýlaþtýrýlýr).

l Birden çok mesajýn koordinasyonuBirden çok mesaj yollanýrken, koordinasyonu saðlamak üzere, %MSGx fonksiyonbloðu, daha önceki bir mesajýn ne zaman tamamlandýðýný belirlemek için gerekli bilgiyi saðlar.

l Öncelik (priority) mesajlarýnýn iletimi%MSGx fonksiyon bloðu, acil bir mesajýn hemen gönderilmesine olanak saðla-mak için, o andaki mesaj iletiminin durdurulmasýna olanak saðlar.

%MSGx fonksiyon bloðu, kendisiyle iliþkilendirilmiþ bir giriþ ve iki çýkýþa sahiptir:

Kýsýtlamalar Aþaðýdaki kýsýtlamalara dikkat etmek önemlidir:l Port 2 mevcudiyeti ve tipi, yalnýzca enerjilenmede veya reset'te kontrol edilirl TwidoSoft baðlandýðýnda, Port 1 üzerindeki tüm mesaj iþlemesi iptal edilirl EXCHx veya %MSG, Uzak Uç Linki olarak konfigüre edilmiþ bir port üzerinde iþlenemezl EXCHx, aktif Modbus Slave iþlemesini iptal eder (TwidoSoft için iþleme

hariç)l Bir hata durumunda, EXCHx komutlarýnýn iþlemesi yeniden denenmezl R %MSGx, EXCHx komutu alýmý iþlemesini iptal etmek için kullanýlabilirl EXCHx komutlarý, alýmý iptal etmek için, bir time out ile konfigüre edilebilirl Birden çok (multiple) mesaj, %MSGx.D aracýlýðýyla kontrol edilir

Giriþ/Çýkýþ Taným Açýklama

R Reset giriþi 1 durumunda: haberleþmeyi yeniden baþlatýr veyabloðu reset eder (%MSGx.E = 0 ve %MSGx.D = 1)

%MSGx.D Haberleþmetamam

0: Ýstek devam ediyor.1: haberleþme tamamlandý; iletim sonu veya sonlan-dýrma karakteri alýndý veya hata veya bloðun reset'i

%MSGx.E Hata 0: Mesaj uzunluðu OK ve link OK.1: yanlýþ komut veya tablo hatalý konfigüre edilmiþveya hatalý karakter alýndý (hýz, parite, vb.)veya alým tablosu dolu.

8 TWD USE 10AT 02/2003

Page 99: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

e

Hata veÇalýþma ModuKoþullarý

EXCHx komutu kullanýlýrken bir hata oluþtuðunda, %MSGx.D ve %MSGx.E bitleri 1'set edilir ve sistem word'ü %SW63, Port 1'in hata kodunu içerirken, sistem word'ü%SW64 ise, Port 2'nin hata kodunu içerir.

Master/Slave KontrolörünYeniden

Bir master/slave yeniden baþlarsa, aþaðýdaki olaylardan biri gerçekleþir:l Bir soðuk baþlatma (%S0 = 1), haberleþmenin yeniden baþlatýlmasýný zorlar.l Bir ýlýk baþlatma (%S1 = 1), haberleþmenin yeniden baþlatýlmasýný zorlar.l Stop modunda, kontrolör, tüm Modbus haberleþmesini durdurur.

Sistem Word'ü Kullanýmý

%SW63 EXCH1 hata kodu:0 - operasyon baþarýlýydý1 - iletim tamponu, olmasý gerekenden büyük (> 128)2 - iletim tamponu, olmasý gerekenden küçük3 - word tablosu, olmasý gerekenden küçük4 - alým tablosu taþtý5 - time-out geçti6 - iletim hatasý (yanýt olarak hata alýndý)7 - tablo içinde yanlýþ komut8 - seçilen port konfigüre edilmemiþ/mevcut deðil9 - alým hatasý10 - %KWi tablosu yasaklandý11 - iletim offset'i, iletim tablosundan daha büyük12 - alým offset'i, alým tablosundan daha büyük13 - kontrolör, EXCH iþlemesini durdurdu

%SW64 EXCH2 hata kodu. Bkz. %SW63.

Baþlamasý

TWD USE 10AT 02/2003 99

Page 100: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Link Örneði 1

Bir Modbus Linki konfigüre etmek için aþaðýdakileri yapmalýsýnýz:1. Donanýmý konfigüre et.2. Modbus haberleþme kablosunu baðla.3. Portu konfigüre et.4. Bir uygulama yaz.5. Animasyon Tablo Editörü'nü ilk-deðerle.Aþaðýdaki diyagramlar, bir slave'in çýkýþ word'lerini okumak için Modbus fonksiyonkodu 3'ün kullanýmýný göstermektedir. Bu örnekte, iki Twido kontrolör kullanýlmýþtýr.Adým 1: Donanýmý Konfigüre Et:

Donaným konfigürasyonu, iki Twido kontrolördür. Bir tanesi, Modbus Master olarakve diðeri de Modbus Slave olarak konfigüre edilmiþtir.

Her bir kontrolörü konfigüre etmek için, TSXPCX1031 kablosunu, ilk kontrolörünPort 1'ine baðlayýnýz.

Daha sonra, kabloyu PC'nin COM 1 portuna baðlayýnýz. Anahtarýn 2 konumundaolduðundan emin olunuz. Her bir uygulamayý download ediniz ve izleyiniz. Buiþlemi, ikinci kontrolör için de tekrarlayýnýz.

Not: Bu örnekte, her bir kontrolör, Port 1 üzerinde EIA RS-485 ve bir opsiyonelEIA RS-485 Port 2 kullanmak üzere konfigüre edilmiþtir. Bu opsiyonel Port 2, birModüler kontrolör için, ya bir TWDNOZ485D ya da bir TWDNOZ485T olabilirken,bir Kompakt kontrolör için, ya bir TWDNAC485D ya da TWDNAC485T olabilir.

Not: TSXPCX1031 kablosu, yalnýzca EIA RS-485 Port 1 üzerine olmak üzere,ayný anda yalnýzca bir kontrolöre baðlanabilir.

Seri COM 1'e

12

30

Port 1 EIA RS-485Kontrolör 1ModbusMaster

Kontrolör 2ModbusSlave

Port 1 EIA RS-485

TSXPCX1031

Port 2 EIA RS-485

Port 2 EIA RS-485

100 TWD USE 10AT 02/2003

Page 101: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

u

Adým 2: Modbus Haberleþme Kablosunu Baðla:

Bu örnekteki baðlantý, basit bir noktadan noktaya (point-to-point) baðlantýdýr.Diyagrama göre üç adet sinyalin ( A(+), B(-) ve GND sinyalleri) baðlantýsý yapýlmýþtýr.Twido kontrolörün Port 1'i kullanýlýyor ise, DPT sinyali topraða baðlanmalýdýr. DPTiçin olan bu koþul, TwidoSoft'un baðlý olup olmadýðýný saptamaya yarar. Topraðabaðlandýðýnda, kontrolör, haberleþme tipini saptamak için uygulama içindeki portkonfigürasyon setini kullanacaktýr.Adým 3: Portu konfigüre et:

Hem master hem de slave uygulamalarýnda, opsiyonel EIA RS-485 portlarý kullanýlýr.Modbus adreslerini veya Port 2'yi farklý iki adrese ilk-deðerlemek üzere, kontrolörhaberleþmesini deðiþtirdiðinizden emin olunuz. Bu örnekte, master, 1 adresine veslave ise 2 adresine set edilmiþtir. Modbus RTU modunu kullanacaðýmýzý iþaret etmeküzere, bitlerin sayýsý 8'e set edilmiþtir. Eðer bu deðer 7 olsaydý, Modbus-ASCII modunkullanacak olurduk. Bunlarýn dýþýnda yapýlan tek deðiþiklik, response timeout'un (yanýtzaman aþýmý) varsayýlan deðerinden farklý olarak, 1 saniye yapýlmasýdýr.

Not: Modbus RTU modu seçildiði için, "End of Frame" (frame sonu) parametresiihmal edilmiþtir.

A(+) B(-) GND A(+) B(-) GND

TwidoModbus Slave

TwidoModbus Master

Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitEnd of Frame: 65

Port: 2Type: Modbus

Baud rate: 19200

Hardware -> Add OptionTWDNOZ485-

Hardware => Controller Comm. Setup

Response Timeout: 100 x 100 ms

Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitEnd of Frame: 65

Port: 2Type: Modbus

Baud rate: 19200

Hardware -> Add OptionTWDNOZ485-

Hardware => Controller Comm. Setup

Response Timeout: 10 x 100 ms

Frame Timeout: 10 ms Frame Timeout: 10 ms

Address: 1 Address: 2

TWD USE 10AT 02/2003 101

Page 102: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 4: Bir Uygulama Yaz:

TwidoSoft kullanýlarak, hem master hem de slave için bir uygulama programý yazýlýr.Slave için, basitçe, bazý bellek word'lerini bilinen bir takým deðerlere ilk-deðerleriz.Master'da, exchange bloðu, Modbus adresi 2'deki slave'den, %MW0 konumundanbaþlayarak 4 word okumak üzere ilk-deðerlenir.

EXHC2 komutu icra edilmeden önce, uygulama, %MSG2 ile iliþkilendirilmiþ Done(Tamam) bitini kontrol (check) eder. Son olarak, %MSG2'nin hata durumu algýlanýrve lokal ana kontrolör G/Ç üzerindeki ilk çýkýþ biti üzerinde saklanýr. Bunu daha saðlýklýkýlmak için, %SW64 kullanýlarak ilave hata denetimi de eklenebilir.Adým 5: Animasyon Tablo Editörü'nü Ýlk-deðerle:

Download'dan ve her bir kontrolörün çalýþmasý için ayarlanmasýndan sonra, masterüzerindeki animasyon tablosunu açýnýz. Yanýt kodunun 3 olduðunu ve doðru sayýdabyte'ýn okunduðunu kontrol etmek için, tablonun yanýt kýsmýný inceleyiniz. Bu örnek-te ayný zamanda, slave'den okunan word'lerin (%MW7'den baþlanarak), master'dakiword sýnýrlarý ile doðru þekilde sýralandýðýna dikkat ediniz.

Not: Modbus master'ýn %MW1'indeki RX offset ayarýnýn kullanýmýna dikkat ediniz. Offset üç, tablonun alým alanýndaki üçüncü pozisyona bir byte (deðer=0)ekleyecektir. Bu, master'daki word'leri, word sýnýrlarý üzerine doðru olarakdüþecek þekilde sýraya koyar. Bu offset olmasaydý, her bir veri word'ü, exchangebloðundaki iki word arasýnda paylaþýlýrdý (split). Bu offset, kolaylýk için kullanýlýr.

[%MW0 := 16#6566 ][%MW1 := 16#6768 ][%MW2 := 16#6970 ][%MW3 := 16#7172 ]END

LD 1[%MW0 := 16#0106 ][%MW1 := 16#0300 ][%MW2 := 16#0203 ][%MW3 := 16#0000 ][%MW4 := 16#0004 ]LD 1AND %MSG2.D[EXCH2 %MW0:11]LD %MSG2.EST %Q0.0END

LD 1

Address Current Retained Format1 %MW5 0203 0000 Hexadecimal2 %MW6 0008 0000 Hexadecimal3 %MW7 6566 0000 Hexadecimal4 %MW8 6868 0000 Hexadecimal5 %MW9 6970 0000 Hexadecimal6 %MW10 7172 0000 Hexadecimal

102 TWD USE 10AT 02/2003

Page 103: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Link Örneði 2

Aþaðýdaki diyagramda, çýkýþ word'lerini bir slave'e yazmak için Modbus fonksiyonkodu 16'nýn kullanýmý gösterilmiþtir. Bu örnekte, iki Twido kontrolör kullanýlmýþtýr.Adým 1: Donanýmý Konfigüre Et:

Donaným konfigürasyonu, önceki örnektekinin aynýsýdýr.Adým 2: Modbus Haberleþme Kablosunu Baðla:

Modbus haberleþme kablosu, önceki örnektekinin aynýsýdýr.Adým 3: Portu Konfigüre Et:

Port konfigürasyonlarý, önceki örnektekiler ile aynýdýr.

Seri COM 1'e

12

30

Port 1 EIA RS-485Kontrolör 1ModbusMaster

Kontrolör 2ModbusSlave

Port 1 EIA RS-485

TSXPCX1031

Port 2 EIA RS-485

Port 2 EIA RS-485

A(+) B(-) GND A(+) B(-) GND

TwidoModbus Slave

TwidoModbus Master

Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitEnd of Frame: 65

Port: 2Type: Modbus

Baud rate: 19200

Hardware -> Add OptionTWDNOZ485-

Hardware => Controller Comm. Setup

Response Timeout: 100 x 100 ms

Data: 8 BitParity: NoneStop: 1 BitEnd of Frame: 65

Port: 2Type: Modbus

Baud rate: 19200

Hardware -> Add OptionTWDNOZ485-

Hardware => Controller Comm. Setup

Response Timeout: 10 x 100 ms

Frame Timeout: 10 ms Frame Timeout: 10 ms

Address: 1 Address: 2

TWD USE 10AT 02/2003 103

Page 104: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 4: Bir Uygulama Yaz:

Twidosoft kullanýlarak, hem master hem de slave için bir uygulama programýyaratýlýr. Slave için, tek bir bellek word'ü %MW18'i ilk-deðerleyiniz. Bu, slaveüzerinde, %MW0'dan %MW18'e kadar olan bellek adresleri için bir alan tahsisedecektir. Alan tahsis edilmeseydi, exchange bloðu, slave üzerinde varolmayan yerlere yazmaya çalýþýrdý.Master'da, exchange bloðu, Modbus adresi 2'deki slave'e %MW16 (10 hexadecimal)konumundan itibaren, 12 (0C hexadecimal) word yazmak üzere ilk-deðerlenir.

EXHC2 komutu icra edilmeden önce, uygulama, %MSG2 ile iliþkilendirilmiþ Done(Tamam) bitini kontrol (check) eder. Son olarak, %MSG2'nin hata durumu algýlanýrve lokal ana kontrolör G/Ç üzerindeki ilk çýkýþ biti üzerinde saklanýr. Bunu daha saðlýklýkýlmak için, %SW64 kullanýlarak ilave hata denetimi de eklenebilir.

Not: Modbus master'ýn uygulamasýnda %MW1'deki TX offset ayarýnýnkullanýmýna dikkat ediniz. Offset yedi, altýncý word'ün en üstteki byte'ýnýbastýracaktýr (%MW5'teki 00 hexadecimal deðeri). Bu, exchange bloðununiletim tablosundaki veri deðerlerini, word sýnýrlarý üzerine doðru olarak düþecekþekilde sýralamaya yarayacaktýr.

LD 1[%MW18 := 16#FFFF ]END

LD 1[%MW0 := 16#010C ][%MW1 := 16#0007 ][%MW2 := 16#0210 ][%MW3 := 16#0010 ][%MW4 := 16#0002 ]

LD 1AND %MSG2.D[EXCH2 %MW0:11]LD %MSG2.EST %Q0.0END

[%MW5 := 16#0004 ][%MW6 := 16#6566 ][%MW7 := 16#6768 ]

104 TWD USE 10AT 02/2003

Page 105: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Adým 5: Animasyon Tablo Editörü'nü Ýlk-deðerle:

Download'dan ve her bir kontrolörün çalýþmasý için ayarlanmasýndan sonra, biranimasyon tablosu açýnýz. %MW16 ve %MW17'deki iki deðer, slave'e yazýlýr.Master'da, animasyon tablosu, exchange verisinin alým tablosu kýsmýný incelemekiçin kullanýlabilir. Bu veri; slave adreslerini, yanýt kodunu, ilk yazýlan word'ü veyukarýdaki örnekte %MW8'den itibaren yazýlmýþ word'lerin sayýsýný gösterir.

Address Current Retained Format1 %MW0 010C 0000 Hexadecimal2 %MW1 0007 0000 Hexadecimal3 %MW2 0210 0000 Hexadecimal4 %MW3 0010 0000 Hexadecimal5 %MW4 0002 0000 Hexadecimal6 %MW5 0004 0000 Hexadecimal7 %MW6 6566 0000 Hexadecimal8 %MW7 6768 0000 Hexadecimal9 %MW8 0210 0000 Hexadecimal

10 %MW9 0010 0000 Hexadecimal11 %MW10 0004 0000 Hexadecimal

Address Current Retained Format1 %MW16 6566 0000 Hexadecimal2 %MW17 6768 0000 Hexadecimal

TWD USE 10AT 02/2003 105

Page 106: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Standart Modbus Ýstekleri (Requests)

Açýklama Bu istekleri, bit ve word bilgisine eriþmek üzere, cihazlar arasýnda veri exchange'iiçin kullanabilirsiniz. RTU ve ASCII modlarý için ayný tablo formatý kullanýlýr.

Modbus Master: N Çýkýþ ve GiriþBiti Oku

Bu tablo, Ýstek 01 (Request 01) ve Ýstek 02'yi (Request 02) temsil etmektedir.

Format Referans

Bit %Mi, 0x veya 1x register'lar

Word %MWi, 3x veya 4x register'lar

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 06 (Uzunluk Tx)

1 00 (Rx Offset) 00 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 01 (Ýstek kodu)

3 Okunacak ilk bitin numarasý

4 N = Okunacak bit adedi

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

5 Slave@(1..247) 01 (Yanýt kodu)

6 Ýletilen veri byte'ý adedi (1 byte by bit)

7 Okunan ilk byte(deðer=00 veya 01)

Okunan ikinci byte (N>1 ise)

8 Okunan üçüncü byte

...

(N/2)+6 Okunan N. byte (N>1 ise)

106 TWD USE 10AT 02/2003

Page 107: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Master: N Çýkýþ ve GiriþWord'ü Oku

Bu tablo, Ýstek 03 (Request 03) ve Ýstek 04'ü (Request 04) temsil etmektedir.

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 06 (Uzunluk Tx)

1 03 (Rx Offset) 00 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 03 (Ýstek kodu)

3 Okunacak ilk word'ün numarasý

4 N = Okunacak word adedi

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

5 Slave@(1..247) 03 (Yanýt kodu)

6 00 (Rx Offset etkisi ileeklenen byte)

2*N (okunan byte adedi)

7 Ýlk okunan word

8 Ýkinci okunan word (N>1 ise)

...

N+6 N. okunan word (N>2 ise)

Not: Rx Offset=3, alým tablosundaki üçüncü pozisyona bir byte (deðer=0)ekleyecektir. Bu tabloda, okunan byte'larýn numarasýnýn ve okunan word'lerindeðerlerinin düzgün yerleþmesini saðlayýnýz.

TWD USE 10AT 02/2003 107

Page 108: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Master: 1 Çýkýþ BitiYaz

Bu tablo, Ýstek 05'i (Request 05) temsil etmektedir.

Modbus Master: 1 Çýkýþ Word'üYaz

Bu tablo, Ýstek 06'yý (Request 06) temsil etmektedir.

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 06 (Uzunluk Tx)

1 00 (Rx Offset) 00 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 05 (Ýstek kodu)

3 Yazýlacak bitin numarasý

4 Yazýlacak bit deðeri

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

5 Slave@(1..247) 05 (Yanýt kodu)

6 Yazýlan bitin numarasý

7 Yazýlan deðer

Not: l Bu istek, offset'in kullanýmýna ihtiyaç duymamaktadýr.l Burada (normal bir durumda), yanýt frame'i, istek frame'i ile aynýdýr.l Bir bit için 1 yazmak için, iletim tablosundaki ilgili word, FF00H deðerini

içermelidir. Bir bit deðeri için 0, 0'dýr.

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 06 (Uzunluk Tx)

1 00 (Rx Offset) 00 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 06 (Ýstek kodu)

3 Yazýlacak word'ün numarasý

4 Yazýlacak word deðeri

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

5 Slave@(1..247) 06 (Yanýt kodu)

6 Yazýlan word'ün numarasý

7 Yazýlan deðer

Not: l Bu istek, offset'in kullanýmýna ihtiyaç duymamaktadýr.l Burada (normal bir durumda), yanýt frame'i, istek frame'i ile aynýdýr.

108 TWD USE 10AT 02/2003

Page 109: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Master: N Çýkýþ BitiYaz

Bu tablo, Ýstek 15'i (Request 15) temsil etmektedir.

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 8 + byte adedi (Tx)

1 00 (Rx Offset) 07 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 15 (Ýstek kodu)

3 Yazýlacak ilk bitin numarasý

4 N1 = Yazýlacak bit adedi

5 00 (gönderilmeyen byte,offset etkisi)

N2 = Yazýlacak veri byte'ý

adedi

6 Ýlk byte'ýn deðeri Ýkinci byte'ýn deðeri

7 Üçüncü byte'ýn deðeri

...

6+(N2/2) N2nci byte'ýn deðeri

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

Slave@(1..247) 15 (Yanýt kodu)

Yazýlan ilk bitin numarasý

Yazýlan bit adedi (= N1)

Not: l Tx Offset=7, gönderilen frame'deki 7nci byte'ý bastýracaktýr. Ýletim tablosunda,

word deðerlerinin uygunluðunu saðlayýnýz.

TWD USE 10AT 02/2003 109

Page 110: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Haberleþme

Modbus Master: N Çýkýþ Word'üYaz

Bu tablo, Ýstek 16'yý (Request 16) temsil etmektedir.

TabloEndeksi

En Anlamlý Byte En Az Anlamlý Byte

Kontrol 0 01 (Tx/Rx) 8 + (2*N) (Uzunluk Tx)

1 00 (Rx Offset) 07 (Tx Offset)

Ýletim tablosu 2 Slave@(1..247) 16 (Ýstek kodu)

3 Yazýlacak ilk word'ün numarasý

4 N = Yazýlacak word adedi

5 00 (gönderilmeyen byte,offset etkisi)

2*N=Yazýlacak byte adedi

6 Yazýlacak ilk word deðeri

7 Yazýlacak ikinci word deðeri

...

N+5 Yazýlacak N. word deðeri

Alým tablosu(yanýt sonrasýnda)

N+6 Slave@(1..247) 16 (Yanýt kodu)

N+7 Yazýlan ilk word'ün numarasý

N+8 Yazýlan word adedi (= N)

Not: Tx Offset=7, gönderilen frame'deki 5nci MMSB byte'ý bastýracaktýr. Ýletimtablosunda, word deðerlerinin uygunluðunu saðlayýnýz.

110 TWD USE 10AT 02/2003

Page 111: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

6

Dahili Analog Fonksiyonlar

Özet

Genel Bakýþ Bu bölümde, dahili analog kanalýn ve potansiyometrelerin nasýl kullanýlacaðýanlatýlmýþtýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Potansiyometreler 112

Analog Kanal 114

111

Page 112: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dahili Analog Fonksiyonlar

Potansiyometreler

Açýklama Twido kontrolörlerin potansiyometre sayýlarý:l TWDLCAA10DRF ve TWDLCAA16DRF kontrolörlerde bir potansiyometrel TWDLCAA24DRF kontrolörde iki potansiyometre

Programlama Potansiyometre 1 ve potansiyometre 2 tarafýndan saðlanan analog deðerlere karþýlýkgelen, Potansiyometre 1 için, 0'dan 1023'e kadar, potansiyometre 2 için ise 0'dan511'e kadar olan nümerik deðerler, aþaðýdaki iki sistem word'ü içinde tutulur:l %IW0.0.0 potansiyometre 1 için (en soldaki)l %IW0.0.1 potansiyometre 2 için (en saðdaki)Bu word'ler, aritmetik iþlemlerde kullanýlabilir. Bunlar, her tip ayarlama için;örneðin, bir zaman-gecikmesi veya sayýcý ön-ayarlamasý, darbe jeneratörfrekansýnýn veya makine ön ýsýtma süresinin ayarlanmasý için kullanýlabilir.

112 TWD USE 10AT 02/2003

Page 113: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dahili Analog Fonksiyonlar

:

Örnek Bir zaman-gecikmesinin süresini, potansiyometre 1'i kullanarak 5 s'den 10 s'ye ayarlamak

Aþaðýdaki parametreler, %TM0 zaman-gecikmesi bloðunun konfigürasyonusýrasýnda seçilir:l Tip TONl Zaman tabaný TB : 10 msZaman gecikmesinin ön ayar deðeri, potansiyometrenin ayarlama deðerindenþu denklem ile hesaplanýr: %TM0.P := 2*%SW112+500.Yukarýdaki örneðin kodu:

Bu ayarlama için, pratik olarak,potansiyometre 1'in, 0 ila 1023ayarlama aralýðýnýn tamamý kullanýlýr.

10s

5s

0 1023

LD 1[%MW0:=2*%SW112][%TM0.P:=%MW0+500]BLK %TM0LD %I0.0INOUT_BLKLD QST %Q0.0END_BLK...................

END

IN Q

%MW0:=2*%SW112

%TM0.P:=%MW0+500

%I0.2 %Q0.0%TM0

TWD USE 10AT 02/2003 113

Page 114: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dahili Analog Fonksiyonlar

Analog Kanal

Açýklama Tüm Modüler kontrolörler (TWDLMDA20DTK, TWDLMDA20DUK, TWDLMDA20DRT,TWDLMD40DTK ve TWDLMD40DUK), bir dahili analog kanala sahiptir. Gerilimgiriþi aralýðý, 0'dan 10 V'a ve sayýsallaþtýrýlmýþ sinyal ise 0'dan 511'e kadardýr. Analogkanal, sekiz örnek üzerinde ortaya çýkan basit bir ortalama alma düzenindenyararlanýr.

Prensip Bir analog/dijital çevirici, 0 ila 10 V'luk bir gerilim deðerini, 0 ile 511 arasýndabir dijital deðere çevirir. Bu deðer, sistem word'ü %IW0.0.1'de saklanýr. Budeðer, tüm aralýk boyunca doðrusaldýr, böylece her bir sayým (count) yaklaþýkolarak 20 mV'tur (10 V / 512). Giriþ sinyalinin maksimum deðerinin aþýlýpaþýlmadýðýný saptamak için, okunan deðer olarak 511 kullanýlýr.

ProgramlamaÖrneði

Bir fýrýnýn sýcaklýðýnýn kontrol edilmesi: Piþirme sýcaklýðý, 350°C'ye ayarlanmýþtýr.+/- 2.5°C'lik bir deðiþim, çýkýþlar %Q0.1 ve %Q0.2'nin sýrasýyla çekmesine nedenolmaktadýr. Pratik olarak, bu örnekte, analog kanalýn 0'dan 511'e kadar olan olasýayarlama aralýðýnýn tamamý kullanýlmýþtýr. Sýcaklýk ayar noktalarý için analog ayarlar:

Yukarýdaki örneðin kodu:

Sýcaklýk (°C) Gerilim Sistem Word'ü %IW0.0.1

0 0 0

347.5 7.72 395

350 7.77 398

352.5 7.83 401

450 10 511

LD [%IW0.0.1 = 395]ST %Q0.0

LD [%IW0.0.1 <= 398]ST %Q0.1

LD [%IW0.0.1 >= 401]ST %Q0.2

%IW0.0.1 = 395

%IW0.0.1 <= 398

%IW0.0.1 >= 401

%Q0.0

%Q0.1

%Q0.2

114 TWD USE 10AT 02/2003

Page 115: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

7

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Twido kontrolörler için analog modüllerin kullanýlmasý hakkýndagenel bir bakýþ ortaya koymaktadýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Analog Modül Genel Bakýþ 116

Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Adreslenmesi 117

Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Konfigüre Edilmesi 119

Analog Modüllerin Kullanýlmasýna Örnek 121

115

Page 116: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Analog Modül Genel Bakýþ

Açýklama Dahili 10-bit potansiyometre ve 9-bit analog kanala ek olarak, geniþletme G/Çdestekleyen Twido kontrolörlerin tamamý, analog G/Ç modüllerini de konfigüreedebilir ve bu modüllerle haberleþebilir.Bu analog modüller þunlardýr:

Analog ModüllerinÇalýþtýrýlmasý

Giriþ ve çýkýþ word'leri (%IW veya %QW), kullanýcý uygulamasý ile analog kanallardanherhangi biri arasýnda veri exchange'i için kullanýlýr. Bu word'lerin güncellenmesi,RUN modu sýrasýnda, kontrolör taramasý ile eþzamanlý olarak yapýlýr.

Ad Kanallar Sinyal Aralýðý Kodlama

TWDAMI2HT 2 Giriþ 0 - 10 Volt veya 4 - 20 mA 12 Bit

TWDAM01HT 1 Çýkýþ 0 - 10 Volt veya 4 - 20 mA 12 Bit

TWDAMM3HT 2 G, 1 Ç 0 - 10 Volt veya 4 - 20 mA 12 Bit

TWDALM3LT 2 G, 1 Ç 0 - 10 Volt, Giriþler Th veya RTD,Çýkýþlar 4 - 20 mA

12 Bit

UYARI

Beklenmeyen Ekipman Çalýþmasý

Kontrolör STOP moduna ayarlandýðýnda, analog çýkýþ kendi geriçekilme (fallback) pozisyonuna ayarlanýr. Bu durum bir dijital çýkýþ içinsözkonusu ise, geri çekilme pozisyonu, sýfýrdýr.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

116 TWD USE 10AT 02/2003

Page 117: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Adreslenmesi

Açýklama Analog kanallarýn adresleri, bu kanallarýn, geniþletme (expansion) bus'ý üzerindekiyerlerine baðlý olarak atanýr.

TWD USE 10AT 02/2003 117

Page 118: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Analog G/ÇAdreslemeÖrneði

Bu örnekte, bir dahili 10-bit potansiyometresi ve bir 9-bit dahili analog kanalý olanTWDLMDA40DUK yer almaktadýr. Geniþletme bus'ý üzerinde, bir TWDAMM3HTanalog modül, bir TWDDMM8DRT giriþ/çýkýþ dijital röle modülü ve bir ikinciTWDAMM3HT analog modül konfigüre edilmiþtir.

Aþaðýdaki tablo, her bir çýkýþýn adreslemesinin ayrýntýlarýný vermektedir.

Taným Ana Modül 1 Modül 2 Modül 3

Potansiyometre 1 %IW0.0.0

Dahili analog kanalveya Potansiyometre 2

%IW0.0.1

Analog giriþ kanalý 1 %IW0.1.0 %IW0.3.0

Analog giriþ kanalý 2 %IW0.1.1 %IW0.3.1

Analog çýkýþ kanalý 1 %QW0.1.0 %QW0.3.0

Dijital giriþ kanallarý %I0.2.0 - %I0.2.3

Dijital çýkýþ kanallarý %Q0.2.0 -%Q0.2.3

Ana Modül 2 Modül 1 Modül 3

118 TWD USE 10AT 02/2003

Page 119: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Analog Giriþ ve Çýkýþ'larýn Konfigüre Edilmesi

Açýklama Bu kýsým, analog modülün giriþ ve çýkýþ'larýnýn konfigüre edilmesi hakkýnda bilgisunmaktadýr.

Analog G/Ç'ýnKonfigüre

Configure Module (Modülü Konfigüre et) diyalog kutusu, analog modüllerinparametrelerinin deðiþtirilmesi için kullanýlýr.

Analog kanallarýn adresleri, bu kanallarýn, geniþletme bus'ý üzerindeki yerlerine baðlýolarak atanýr. Bir programlama yardýmý olarak, uygulamanýzdaki veriyi manipüleetmek için, daha önceden tanýmlanmýþ sembolleri de atayabilirsiniz.TWDAM01HT, TWDAMM3HT ve TWDALM3LT'ýn tek çýkýþ kanallarýnýn kanaltipini, aþaðýdakilerden seçim yaparak konfigüre edebilirsiniz:l Not used (Kullanýlmýyor)l 0 - 10 V l 4 - 20 mATWDAMI2HT ve TWDAMM3HT'ýn iki giriþ kanallarýnýn kanal tiplerini,aþaðýdakilerden seçim yaparak konfigüre edebilirsiniz:l Not used (Kullanýlmýyor)l 0 - 10 V l 4 - 20 mA

Not: Bir kontrolöre baðlandýðýnýzda, parametreleri yalnýzca çevrimdýþý (offline)olarak deðiþtirebilirsiniz.

UYARI

Beklenmeyen Ekipman Hasarý

Giriþinizi, bir gerilim ölçmesi için baðladýysanýz ve TwidoSoft'u, akýmtipli bir konfigürasyon için konfigüre ederseniz, analog modüle kalýcýbir zarar verebilirsiniz. Baðlantýnýn, TwidoSoft konfigürasyonu ileuyum içinde olmasýný saðlayýnýz.

Bu önleme uyma konusundaki baþarýsýzlýk, yaralanma veyaekipman hasarý ile sonuçlanabilir.

Edilmesi

TWD USE 10AT 02/2003 119

Page 120: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

TWDALM3LT’ýn iki giriþ kanalý, aþaðýdaki tiplerde konfigüre edilebilir:l Not used (Kullanýlmýyor)l Thermocouple K (Termokupl K)l Thermocouple J (Termokupl J)l Thermocouple T (Termokupl T)l PT 100Bir kanal konfigüre edildiði zaman, aþaðýdaki tabloya göre, giriþlerin birimleriniatamak için seçim yapabilir ve giriþlerin aralýðýný belirleyebilirsiniz.

Aralýk Birim Taným

Normal None minimum 0'dan maksimum 4095'e kadar olan sabit aralýk.

Custom None minimum -32768'den maksimum 32767'ye kadar olankullanýcý tanýmlý aralýk.

Celsius 0.1 °C Uluslararasý termometrik ölçü birimi. Bu, yalnýzcaTWDALM3LT giriþ kanallarý için mevcuttur.

Fahrenheit 0.1 °F Suyun kaynama noktasýnýn, 212°F (100°C) ve donmanoktasýnýn, 32°F (0°C) olduðu termometrik ölçü birimi. Bu,yalnýzca TWDALM3LT giriþ kanallarý için mevcuttur.

120 TWD USE 10AT 02/2003

Page 121: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

Analog Modüllerin Kullanýlmasýna Örnek

Açýklama Bu kýsýmda, Analog modüllerin kullanýlmasýna bir örnek verilmiþtir.

Örnek Bu örnek, analog giriþ sinyalini, beþ farklý eþik deðer ile karþýlaþtýrmaktadýr. Analoggiriþin bir karþýlaþtýrmasý yapýlmakta ve bu, eþikten küçük ise, ana kontrolörüzerindeki bir bit set edilmektedir.

%Q0.2

%IW1.0 <= 64

%Q0.1

%IW1.0 <= 32

LD [%IW1.0 <= 16]ST %Q0.0

LD [%IW1.0 <= 32]ST %Q0.1

LD [%IW1.0 <= 64]ST %Q0.2

LD [%IW1.0 <= 128]ST %Q0.3

LD [%IW1.0 <= 256]ST %Q0.4

%Q0.0

%IW1.0 <= 16

%Q0.3

%IW1.0 <= 128

%Q0.4

%IW1.0 <= 256

TWD USE 10AT 02/2003 121

Page 122: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Analog Modüllerin Kullanýlmasý

122 TWD USE 10AT 02/2003

Page 123: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

8

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Özet

Genel Bakýþ Bu bölümde, opsiyonel Twido Operatör Ekraný'nýn kullanýlmasý anlatýlmýþtýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Operatör Ekraný 124

Kontrolör Kimliði ve Durum Bilgisi 127

Sistem Nesneleri ve Deðiþkenleri 129

Seri Port Ayarlarý 134

Gün Zamaný Saati 134

Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsý 136

123

Page 124: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

.

Operatör Ekraný

Açýklama Operatör Ekraný, uygulama verisini ve çalýþma durumu ile Gerçek-Zaman Saati (GZS)gibi bazý kontrolör fonksiyonlarýný görüntülemek ve kontrol etmek için bir arayüzsaðlayan bir Twido opsiyonudur. Bu opsiyon, Kompakt kontrolörler için bir kartuþolarak (TWDXCPODC) , Modüler kontrolörler için ise, bir geniþletme modülü olarak(TWDXCPODM) mevcuttur.Operatör Ekraný, iki çalýþma moduna sahiptir:l Ekran modu: yalnýzca veri görüntüler.l Düzenleme modu: veriyi deðiþtirmenize olanak saðlar.

Ekranlar veFonksiyonlar

Operatör Ekraný, her bir ekran için gerçekleþtirebileceðiniz iliþkilendirilmiþfonksiyonlar ile, aþaðýdaki ayrý görüntüleri (display) saðlar.l Kontrolör kimliði ve Durum Bilgisi

Firmware revision'ý ve kontrolör durumunu görüntüleyin. Kontrolör durumunu; Run,Initial ve Stop komutlarý ile deðiþtirin. Hata kodlarýný, Halted durumda görüntüleyin

l Sistem nesneleri ve deðiþkenleriUygulama verisini adresi aracýlýðýyla seçin: %I, %Q ve ana kontrolör üzerindekidiðer tüm yazýlým nesneleri. Seçilmiþ bir yazýlým veri nesnesinin deðerini izleyinve deðiþtirin.

l Seri port ayarlarýHaberleþme portu ayarlarýný görüntüleyin ve konfigüre edin.

l Gün zamaný saatiGüncel tarih ve zamaný görüntüleyin ve konfigüre edin (GZS yerleþtirilmiþ ise).

l Gerçek-Zaman düzeltme katsayýsýOpsiyonel GZS için GZS Düzeltme deðerini görüntüleyin ve deðiþtirin.

Not: Operatör ekraný, kontrolör tarama çevriminin belirli bir aralýðýnda güncellenir.Bu, %PLS veya %PWM darbeleri için adanmýþ çýkýþlarýn ekranýnýnyorumlanmasýnda karýþýklýða neden olabilir. Bu çýkýþlar örneklendiði sýrada,deðerleri daima sýfýr olacak ve bu deðer görüntülenecektir. Gerçek adanmýþçýkýþýn, kontrol eden fonksiyon bloðu tarafýndan manipüle edilmesini saðlayýnýz.

Not: Gün zamaný saati ve gerçek-zaman düzeltmesi, yalnýzca Gerçek-ZamanSaati (GZS) opsiyon kartuþu (TWDXCPRTC) yerleþtirilmiþ ise mevcuttur.

124 TWD USE 10AT 02/2003

Page 125: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Resim Aþaðýdaki, bir ekran alaný ve dört push-buton giriþ tuþundan oluþan OperatörEkranýnýn basitleþtirilmiþ bir diyagramýdýr.

Ekran Alaný Operatör Ekraný, iki satýr karakter görüntüleme yeteneði olan bir LCD ekransunmaktadýr.l Ekranýn ilk satýrý, üç 13-parça karaktere ve dört 7-parça karaktere

sahiptir.l Ýkinci satýr, bir 13-parça karaktere, bir 3-parça karaktere (bir artý/eksi iþareti) ve

7-parça karaktere sahiptir.

Giriþ Tuþlarý Dört giriþ push-butonun fonksiyonlarý, Operatör Ekraný moduna baðlýdýr:

T

V

2

4

31M

2 31

Giriþ tuþlarý

Ekran alaný

ESCMOD/ENTER

Tuþ Ekran Modunda Düzenleme (Edit) Modunda

ESC Deðiþiklikleri iptal et ve bir önceki ekranadön.

O anda düzenlenen elemanýardýl deðere deðiþtir.

Bir sonraki ekrana ilerle. Bir sonraki düzenlenen elemana

MOD/ENTER

Düzenleme moduna gir. Deðiþiklikleri kabul et ve bir öncekiekrana dön.

ilerle.

TWD USE 10AT 02/2003 125

Page 126: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Ekranlarý Seçmekve EkranlardaGezinmek

Operatör Ekranýnýn ilk halindeki ekraný, kontrolör kimliðini ve kontrolör durum bilgisini gösterir. Her bir ekrandan sýrayla geçmek için,Kontrolör üzerinde, opsiyonel GZS kartuþu (TWDXCPRTC) saptanmadýysa,Gün Zamaný Saati veya Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsý için olan ekranlargörüntülenmez.Bir kýsayol olarak, ilk haldeki görüntüleme ekranýna dönmek için ESC tuþunabasýnýz. Ekranlarýn çoðu için, ESC tuþunu basýlý durumdan çýkarmak, KontrolörKimliði ve Durum Bilgisi ekranýna döndürecektir. Yalnýzca, ilk haldeki giriþ (%I0.0.0)olmayan bir Sistem Nesneleri ve Deðiþkeni düzenlenirken, ESC tuþuna basmak,sizi ilk veya initial sistem nesne giriþine götürecektir.Bir nesne deðerini deðiþtirmek için, push-butonuna basmak yerine, ilk deðerhanesine (digit) gidiniz, MOD/ENTER'e bir daha basýnýz.

push-butonuna basýnýz.

126 TWD USE 10AT 02/2003

Page 127: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Kontrolör Kimliði ve Durum Bilgisi

Açýklama Twido opsiyonel Operatör Ekranýnýn ilk haldeki ekraný, Kontrolör Kimliði ve DurumBilgisi'ni gösterir.

Örnek Aþaðýda görüldüðü gibi, firmware revision'ý, ekran alanýnýn sað-üst ve kontrolördurumu ise, sol-üst köþesinde görüntülenmektedir:

R 2 31U N

Firmwarerevision

Kontrolördurumu

TWD USE 10AT 02/2003 127

Page 128: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

z.

Kontrolör Durumlarý Olasý kontrolör durumlarý, aþaðýda verilmiþtir:l NCF: Not Configured (Konfigüre Edilmemiþ)

Bir uygulama yüklenene kadar, kontrolör, NCF durumundadýr. Bir uygulamaprogramý yüklenene kadar, baþka herhangi bir duruma izin verilmez. G/Ç'yi sistembiti S8'i deðiþtirerek test edebilirsiniz (bkz. Sistem Bitleri (%S), s. 318).

l STP: Stopped (Durmuþ)Kontrolörde bir uygulama mevcut olur olmaz, durum STP'ye veya Stoppedduruma deðiþir. Bu durumda, uygulama çalýþmamaktadýr. Giriþler güncellenir vedahili veri, en son deðerlerinde tutulur. Bu durumda, çýkýþlar güncellenmez.

l INI: Initial (Ýlk hal)Kontrolörü, INI veya ilk hal durumuna deðiþtirmeyi, yalnýzca STP durumundanseçebilirsiniz. Uygulama çalýþmamaktadýr. Kontrolörün giriþleri güncellenir ve verideðerleri, ilk hal durumundaki deðerlere ayarlanýr. Bu durumda, çýkýþlar güncellenme

l RUN: Running (Çalýþýyor)RUN veya çalýþýyor durumunda iken, uygulama çalýþmaktadýr. Kontrolörün giriþlerigüncellenir ve veri deðerleri, uygulamaya göre set edilir. Bu, çýkýþlarýn güncellendiðiyegane durumdur.

l HLT: Halted (Durdurulmuþ) (Kullanýcý Uygulamasý Hatasý)Kontrolör bir ERR veya hata durumuna girmiþse, uygulama durdurulur. Giriþlergüncellenir ve veri deðerleri, en son deðerlerinde tutulur. Bu durumda, çýkýþlargüncellenmez. Bu modda, hata kodu, Operatör Ekranýnýn sað-alt bölümündeiþaretsiz bir onluk (decimal) deðer olarak görüntülenir.

l NEX: Not Executable (Ýcra Edilemez)Kullanýcý lojiðine, uygulamanýn artýk icra edilemez olmasýna neden olan, bir çevrimiçi (online) deðiþiklik yapýlmýþtýr. NEX durumuna yol açan tüm nedenler ortadankaldýrýlana dek, PLC'deki uygulama, icra edilebilir duruma geri dönmeyecektir.

KontrolörDurumlarýnýGörüntülemek

Operatör Ekranýný kullanarak, STP durumundan INI durumuna veya STP'den RUN'aveya RUN'dan STP'ye deðiþtirebilirsiniz. Kontrolörün durumunu deðiþtirmek içinaþaðýdakileri yapýnýz:

Adým Eylem

1 Operasyonlar Ekraný görülene dek, tuþuna basýnýz (veya ESC'e basýnýz).Güncel kontrolör durumlarý, ekran alanýnýn sol-üst köþesinde görüntülenir.

2 Düzenleme moduna girmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.

3 Bir kontrolör durumunu seçmek için, tuþuna basýnýz.

4 Deðiþtirilmiþ deðeri kabul etmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz. Veya düzen-leme modunda iken yapýlmýþ deðiþiklikleri iptal etmek için, ESC tuþuna basýnýz.

ve Deðiþtirmek

128 TWD USE 10AT 02/2003

Page 129: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Sistem Nesneleri ve Deðiþkenleri

Açýklama Opsiyonel Operatör Ekraný, uygulama verisini izlemek ve ayarlamak için þuözellikleri sunar:l Uygulama verisini, adresi aracýlýðýyla (%I veya %Q gibi) seçebilirsiniz.l Seçilmiþ bir nesne/deðiþken'in deðerini izleyebilirsiniz.l O anda görüntülenen veri nesnesinin deðerini (zorlayýcý giriþ ve çýkýþ'lar dahil)

deðiþtirebilirsiniz.

Sistem Nesnelerive Deðiþkenleri

Aþaðýdaki tablo, Operatör Ekraný tarafýndan görüntülenebilen ve deðiþtirilebilensistem nesnelerini ve deðiþkenlerini, eriþildikleri sýrada listelemektedir.

Nesne Deðiþken/ Özellik Taným Eriþim

Giriþ %I.x.y.z Deðer Okuma/Zorlama

Çýkýþ %Q.x.y.z Deðer Okuma/Yazma/Zorlama

Zamanlayýcý %TMX.V%TMX.P%TMX.Q

Mevcut DeðerÖn-ayar DeðeriTamam

Okuma/YazmaOkuma/YazmaOkuma

Sayýcý %Cx.V%Cx.P%Cx.D%Cx.E%Cx.F

Mevcut DeðerÖn-ayar DeðeriTamamBoþDolu

Okuma/YazmaOkuma/YazmaOkumaOkumaOkuma

Bellek Biti %Mx Deðer Okuma/Yazma

Bellek Word'ü %MWx Deðer Okuma/Yazma

Sabit Word %KWx Deðer Okuma

Sistem Biti %Sx Deðer Okuma/Yazma

Sistem Word'ü %SWx Deðer Okuma/Yazma

Analog Giriþ %IW.x.y.z Deðer Okuma

Analog Çýkýþ %QW.x.y.z Deðer Okuma/Yazma

Hýzlý Sayýcý %FCx.V%FCx.P%FCx.D

Mevcut DeðerÖn-ayar DeðeriTamam

Okuma/YazmaOkuma/YazmaOkuma

TWD USE 10AT 02/2003 129

Page 130: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Notlar:1. Deðiþkenler, Twido'nun dinamik bellek tahsisi kullanmasýndan dolayý, uygulamada

kullanýlmamýþlarsa görüntülenmeyecektir.2. %MW'nin deðeri, +32767'den daha büyük veya -32787'den daha küçük ise,

operatör ekraný yanýp sönmeye devam edecektir.3. %SW0 ve %SW11 haricinde, %SW'nin deðeri, 65535'den daha büyük ise, operatör

ekraný yanýp sönmeye devam edecektir. Bu sýnýrdan daha büyük bir deðer girildiðitakdirde, bu deðer, konfigüre edilmiþ deðere set edilir.

4. %PLS.P için, sýnýrdan daha büyük bir deðer girildiði takdirde, bu deðer, doymayaset edilecektir.

Çok Hýzlý Sayýcý %VFCx.V%VFCx.P%VFCx.U%VFCx.C%VFCx.S0%VFCx.S1%VFCx.F%VFCx.M%VFC.T%VFC.R%VFC.S

Mevcut DeðerÖn-ayar DeðeriSayma YönüYakalama DeðeriEþik Deðeri 0Eþik Deðeri 1TaþmaFrekans TamamZaman TabanýRefleks Çýkýþ ÝzniRefleks Giriþ Ýzni

Okuma/YazmaOkuma/YazmaOkumaOkumaOkuma/YazmaOkuma/YazmaOkumaOkuma/YazmaOkuma/YazmaOkuma/YazmaOkuma/Yazma

Giriþ Network Word'ü %INWx.z Deðer Okuma/Yazma

Çýkýþ Network Word'ü %QNWx.z Deðer Okuma/Yazma

Grafcet %Xx Adým Biti Okuma

Darbe Jeneratörü %PLS.N%PLS.P%PLS.D%PLS.Q

Darbe SayýsýÖn-ayar DeðeriTamamGüncel Çýkýþ

Okuma/YazmaOkuma/YazmaOkumaOkuma

Darbe GeniþlikModülatörü

%PMW.R%PMW.P

OranÖn-ayar Deðeri

Okuma/YazmaOkuma/Yazma

Tambur Denetleyici %DRx.S%DRx.F

Güncel Adým NumarasýDolu

OkumaOkuma

Adým Sayýcý %SCx.n Adým Sayýcý Biti Okuma/Yazma

Register %Rx.I%Rx.O%Rx.E%Rx.F

GiriþÇýkýþBoþDolu

Okuma/YazmaOkumaOkumaOkuma

Shift Bit Register %SBR.x.yy Register Biti Okuma/Yazma

Mesaj %MSGx.D%MSGx.E

TamamHata

OkumaOkuma

Nesne Deðiþken/ Özellik Taným Eriþim

130 TWD USE 10AT 02/2003

Page 131: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Nesneleri veDeðiþkenleriGörüntülemekve Deðiþtirmek

Her bir tip sistem nesnesine, Giriþ Nesnesi (%I) ile baþlanarak, sýra takip edilipMesaj Nesnesi'ne (%MSG) gidilerek ve Giriþ Nesnesi'ne (%I) geri dönülerekeriþilir.Bir sistem nesnesini görüntülemek için:

Veri Deðerleri veEkran Formatlarý

Genelde, bir nesne veya deðiþken için veri deðeri, ekran alanýnýn sað-alt kýsmýnda,iþaretli veya iþaretsiz bir tamsayý olarak gösterilir. Ek olarak, tüm alanlar, görüntülenen deðerler için baþta gelen sýfýrlarý gizler. Her bir nesnenin adresi,Operatör Ekraný üzerinde, aþaðýdaki altý formattan birinde görüntülenir:l G/Ç formatýl Fonksiyon bloðu formatýl Basit formatl Network G/Ç formatýl Adým sayýcý formatýl Shift bit register formatý

Adým Eylem

1 Veri Görüntüleme Ekraný görülünceye kadar, tuþuna basýnýz.Giriþ nesnesi ("I"), ekran alanýnýn sol üst köþesinde görüntülenecektir."I" karakteri (veya bir önceki nesne adý) yanýp sönmez.

2 Düzenleme moduna girmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.Giriþ nesnesi ("I"), karakteri (veya bir önceki nesne adý) yanýp sönmeye baþlar.

3 Nesne listesi boyunca ardýþýl olarak yürümek (step) için, tuþuna basýnýz.

4 Bir nesne tipi alaný boyunca, ardýþýl olarak adým adým ilerlemek için, tuþunabasýnýz ve bu alanýn deðeri aracýlýðýyla artým yapmak için, tuþuna basýnýz.Görüntülenen nesnenin tüm alanlarýný gezmek ve deðiþtirmek için, tuþunu ve

5 Adým 3 ve 4'ü, düzenleme iþlemi tamamlanýncaya kadar tekrarlayýnýz.

6 Deðiþtirilmiþ deðerleri kabul etmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.Not: Nesne adý ve adresi, herhangi bir deðiþikliði kabul etmeden önceonaylanmalýdýr. Baþka bir deyiþle, bunlar, operatör ekraný kullanýlmadan önce,kontrolör konfigürasyonunda var olmak zorundadýr.Düzenleme modunda yapýlmýþ deðiþiklikleri iptal etmek için, ESC tuþuna basýnýz.

tuþunu kullanabilirsiniz.

TWD USE 10AT 02/2003 131

Page 132: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Giriþ/ÇýkýþFormatý

Giriþ/Çýkýþ nesneleri (%I, %Q, %IW ve %QW), %IX.Y.Z gibi üç-parçalý adresleresahiptir ve aþaðýdaki gibi görüntülenir:l Nesne tipi ve kontrolör adresi, sol-üsttel Geniþletme adresi, orta-üsttel G/Ç kanalý, sað-üstteBasit bir giriþ (%I) ve çýkýþ (%Q) olmasý durumunda, ekranýn sol-alttaki kýsmý, ya zor-lanmamýþ için "U" veya zorlanmýþ bir bit için "F" olan bir karakter görüntüleyecektir.Zorlama deðeri, ekranýn sað-altýnda görüntülenir.Çýkýþ nesnesi %Q0.3.11, ekran alaný üzerinde aþaðýdaki gibi görünür:

Fonksiyon BloðuFormatý

Fonksiyon bloklarý (%TM, %C, %FC, %VFC, %PLS, %PWM, %DR, %R ve %MSGj),bir nesne numarasý ve bir deðiþkeni veya özellik (attribute) adý içeren iki-parçalý adreslere sahiptir ve aþaðýdaki gibi görüntülenir:l Fonksiyon bloðu adý, sol-üsttel Fonksiyon bloðu numarasý (veya instance), sað-üsttel Deðiþken veya özellik (attribute), sol-alttal Özellik (Attribute) deðeri, sað-alttaAþaðýdaki örnekte, 123 numaralý zamanlayýcýnýn anlýk deðeri, 1234'e set edilmiþtir.

Basit Format %M, %MW, %KW, %S, %SW ve %X nesneleri için basit bir format, aþaðýdaki gibikullanýlýr:l Nesne numarasý, sað-üsttel Nesneler için iþaretli deðerler, alt kýsýmdaAþaðýdaki örnekte, 67 numaralý bellek word'ü, +123 deðerini içerir.

Q

F

0 3 1

1

1

T

V

2

4

31M

2 31

M 6

3

7W

1 2+

132 TWD USE 10AT 02/2003

Page 133: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Network Giriþ/Çýkýþ Formatý

Network giriþ/çýkýþ nesneleri (%INW and %QNW), ekran alanýnda aþaðýdaki gibigörünür:l Nesne adý, sol-üsttel Kontrolör adresi, orta-üsttel Nesne numarasý, sað-üsttel Nesne için iþaretli deðer, alt kýsýmdaAþaðýdaki örnekte, uzak uç adresi #2'de konfigüre edilmiþ olan uzak uçkontrolörün ilk giriþi veya network word'ü, -4 deðerine set edilmiþtir.

Adým SayýcýFormatý

Adým sayýcý (%SC) formatý, nesne numarasýný ve adým sayýcý bitini aþaðýdaki gibigörüntüler:l Nesne adý ve numarasý, sol-üsttel Adým sayýcý biti, sað-üsttel Nesne deðeri, ekranýn alt kýsmýndaAþaðýdaki örnekte, 3 numaralý adým sayýcýnýn 129 numaralý biti, -1'e set edilmiþtir.

Shift Bit Register Formatý

Shift bit register (%SBR) formatý, bir nesne numarasýný ve register bitini aþaðýdakigibi görüntüler:l Nesne adý ve numarasý, sol-üsttel Register biti, sað-üstteAþaðýdaki örnek, 4 numaralý shift bit register'ýn görüntülenmesini göstermektedir.

M

4

1-

N W 2

S

1

9

-C 3 1 2

S

1

9B R 4

TWD USE 10AT 02/2003 133

Page 134: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

.

Seri Port Ayarlarý

Açýklama Operatör Ekranýný kullanarak, protokol ayarlarýný görüntüleyebilir ve deðiþtirebilirsinizSeri portlarýn maksimum sayýsý ikidir. Aþaðýdaki örnekte, ilk port, adresi 123 olanModbus protokolü olarak konfigüre edilmiþtir. Ýkinci seri port, adresi 5 olan bir UzakUç Linki olarak konfigüre edilmiþtir.

Seri PortAyarlarýnýGörüntülemek

Twido kontrolörler, iki adede kadar seri port destekleyebilir. Seri port ayarlarýný,operatör ekranýný kullanarak görüntülemek için:

Gün Zamaný Saati

Açýklama Eðer GZS opsiyon kartuþ (TWDXCPRTC), Twido kontrolörünüzün üzerineyerleþtirilmiþ ise, tarihi ve zamaný, operatör ekranýný kullanarak deðiþtirebilirsiniz.Ay, HMI Ekranýnýn sol-üst tarafýnda görüntülenir. Geçerli bir zaman girilene dek,ay alaný, "RTC" deðerini içerecektir. Ayýn günü, ekranýn sað-üst köþesindegörüntülenecektir. Günün zamaný, askeri formattadýr. Saatler ve dakikalar, ekranýnsað-alt köþesinde gösterilir ve birbirinden "h" harfi ile ayrýlýr. Aþaðýdaki örnek,GZS'nin, 28 Mart, 2:22 PM'e ayarlanmýþ olduðunu göstermektedir.

M

R

2

4

31

Adým Eylem

1 Haberleþme Ekraný görülene dek, tuþuna basýnýz. Ýlk seri portun protokolayarýnýn ilk harfi ("M", "R" veya "A"), operatör ekranýnýn sol üst köþesindegörüntülenecektir.

2 Düzenleme moduna girmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.

3 Deðiþtirmek istediðiniz alana gelene dek, tuþuna basýnýz.

4 O alanýn deðerini arttýrmak için, tuþuna basýnýz.

5 Adým 3 ve 4'e, Seri Port Ayarlarý tamamlanana dek devam ediniz.

6 Deðiþtirilmiþ deðerleri kabul etmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz veya dü-zenleme modundayken yapýlmýþ deðiþiklikleri iptal etmek için, ESC'e basýnýz.

M 8A R 2

24 h1 2

ve Deðiþtirmek

134 TWD USE 10AT 02/2003

Page 135: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Gün ZamanýSaatiniGörüntülemek

Gün Zamaný Saatini görüntülemek ve deðiþtirmek için:

Adým Eylem

1 Zaman/Tarih Ekraný görülene dek, tuþuna basýnýz. Ay deðeri ("JAN", "FEB"),ekran alanýnýn sol-üst köþesinde görüntülenecektir. Eðer hiçbir ay ilk-deðerlenme-diyse, sol-üst köþede "RTC" deðeri görüntülenecektir.

2 Düzenleme moduna girmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.

3 Deðiþtirmek istediðiniz alana gelene dek, tuþuna basýnýz.

4 O alanýn deðerini arttýrmak için, tuþuna basýnýz.

5 Adým 3 ve 4'e, Gün Zamaný deðeri tamam olana dek devam ediniz.

6 Deðiþtirilmiþ deðerleri kabul etmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz veya düzen-leme modundayken yapýlmýþ deðiþiklikleri iptal etmek için ESC'e basýnýz.

ve Deðiþtirmek

TWD USE 10AT 02/2003 135

Page 136: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Operatör Ekraný Çalýþmasý

Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsý

Açýklama Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsýný, operatör ekranýný kullanarak görüntüleyebilirve deðiþtirebilirsiniz. Her bir Gerçek-Zaman Saati (GZS) Opsiyon modülü, GZSmodülünün kristalindeki kusurlar için düzeltme imkaný veren bir GZS DüzeltmeKatsayýsý deðerine sahiptir. Düzeltme katsayýsý, 0'dan 127'ye kadar, iþaretsiz bir3-haneli tamsayýdýr ve ekranýn sað-alt köþesinde görüntülenir.Aþaðýdaki örnek, deðeri 127 olan bir düzeltme katsayýsý göstermektedir.

GZS DüzeltmesiniGörüntülemekve Deðiþtirmek

Gerçek-Zaman Düzeltme Katsayýsýný görüntülemek ve deðiþtirmek için:

R T C

21 7

C o r r

Adým Eylem

1 GZS Katsayýsý Ekraný görülene dek, tuþuna basýnýz. Operatör ekranýnýnüstteki satýrýnda, "RTC Corr" görüntülenecektir.

2 Düzenleme moduna girmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz.

3 Deðiþtirmek istediðiniz alana gelene dek, tuþuna basýnýz.

4 O alanýn deðerini arttýrmak için, tuþuna basýnýz.

5 Adým 3 ve 4'e, GZS katsayýsý deðeri tamam olana dek devam ediniz.

6 Deðiþtirilmiþ deðerleri kabul etmek için, MOD/ENTER tuþuna basýnýz veya dü-zenleme modundayken yapýlmýþ deðiþiklikleri iptal etmek için ESC'e basýnýz.

136 TWD USE 10AT 02/2003

Page 137: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

III

Twido Dillerinin Tanýmý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsýmda, Twido programlanabilir kontrolörler için kontrol programlarý yaratmakiçin gerekli olan Ladder, List ve Grafcet programlama dillerinin kullanýmý hakkýnda

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsamaktadýr:

Bölüm Bölüm Adý Sayfa

9 Ladder Dili 139

10 Komut List Dili 161

11 Grafcet 175

açýklamalar sunulmuþtur.

137

Page 138: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Twido Dillerinin Tanýmý

138 TWD USE 10AT 02/2003

Page 139: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

9

Ladder Dili

Özet

Genel Bakýþ Bu bölümde, Ladder dili ile programlama anlatýlmýþtýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Ladder Diyagramlarýna Giriþ 140

Ladder Diyagramlarý için Programlama Prensipleri 142

Ladder Diyagram Bloklarý 144

Ladder Dili Grafik Elemanlarý 147

Özel Ladder Komutlarý OPEN ve SHORT 150

Programlama Tavsiyesi 151

Ladder/List Dönüþtürülebilirliði 156

Ladder/List Dönüþtürülebilirliðinin Ana Noktalarý 157

Program Dokümantasyonu 159

139

Page 140: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder Diyagramlarýna Giriþ

Açýklama Ladder diyagramlarý, röle kontrol devrelerini temsil eden röle lojik diyagramlarýnabenzer. Bu ikisi arasýndaki ana farklar, Ladder programlamanýn, röle lojikdiyagramlarýnda bulunmayan aþaðýdaki özelikleridir:l Tüm giriþler, kontak sembolleri ( ) tarafýndan temsil edilir.l Tüm çýkýþlar, bobin sembolleri ( ) tarafýndan temsil edilir.l Nümerik iþlemler, grafiksel Ladder komut setinde dahil edilmiþtir.

Röle DevrelerininLadderEþdeðerleri

Aþaðýdaki resimde, bir röle devresinin basitleþtirilmiþ bir baðlantý diyagramý ve eþdeðer Ladder diyagramý gösterilmiþtir.

Yukarýdaki örnekte, röle lojik diyamýndaki bir anahtarlama cihazý ile iliþkilendirilmiþtüm giriþlerin, Ladder diyagramýnda kontaklar olarak gösterildiðine dikkat ediniz.Röle lojik diyagramýndaki M1 çýkýþ bobini, Ladder diyagramýnda bir çýkýþ bobinsembolü ile temsil edilmiþtir. Ladder diyagramýndaki her bir kontak/bobinsembolünün üzerinde görünen adres numaralarý, kontrolöre gelen harici giriþ/çýkýþbaðlantýlarýnýn yerlerine yapýlan referanslardýr.

Röle lojik devresi Ladder diyagramý

LS1 PB1 CR1 M1

LS2 SS1

%I0.2 %I0.4%I0.0

%I0.1 %I0.7

%Q0.4LS1 PB1 CR1 M1

LS2 SS1

140 TWD USE 10AT 02/2003

Page 141: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder Satýrlarý Ladder dilinde yazýlan bir program, iki dikey potansiyel çubuðu arasýna çizilmiþgrafiksel komut setleri olan satýrlardan (rung) oluþur. Satýrlar, kontrolör tarafýndansýra ile icra edilir.Grafiksel komut seti, aþaðýdaki fonksiyonlarý temsil eder:l Kontrolör giriþ/çýkýþ'larý (push butonlar, sensörler, röleler, pilot ýþýklar, ...)l Kontrolör fonksiyonlarý (zamanlayýcýlar, sayýcýlar, ...)l Aritmetik ve lojik iþlemler (toplama, bölme, AND, XOR, ...)l Karþýlaþtýrma operatörleri ve diðer nümerik iþlemler (A<B, A=B, shift, rotate,

...)l Kontrolördeki dahili deðiþkenler (bitler, word'ler, ...)Bu grafiksel komutlar, nihai olarak bir veya birkaç çýkýþa ve/veya aksiyona gidendüþey ve yatay baðlantýlar ile yerleþtirilir. Bir satýr, baðlantýlý komutlarýn bir grubundan daha fazlasýný destekleyemez.

Ladder SatýrlarýÖrneði

Aþaðýdaki diyagram, iki satýrdan oluþan bir Ladder program örneðidir.

Örnek Satýr 1

Örnek Satýr 2

%I0.1

%I0.3

%M42 %Q1.2

%M42

%M22:=%MW15+%KW1

TWD USE 10AT 02/2003 141

Page 142: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder Diyagramlarý için Programlama Prensipleri

ProgramlamaIzgarasý (Grid)

Her bir Ladder satýrý (rung), aþaðýdaki resimde gösterildiði gibi, iki bölgeye organizeedilmiþ olan, 7 sýra 11 sütun'luk bir ýzgaradan (grid) ibarettir.

Izgara Bölgeleri Ladder diyagram programlama ýzgarasý, iki bölgeye ayrýlmýþtýr:l Test Bölgesi

Aksiyonlarý gerçekleþtirmek için test edilen koþullarý içerir. 1-10 arasý sütunlardanoluþur ve kontaklar, fonksiyon bloklarý ve karþýlaþtýrma bloklarý içerir.

l Aksiyon BölgesiÇýkýþý veya Test Bölgesindeki koþullarýn test sonuçlarýna göre gerçekleþtirilecekolan operasyonu içerir. 8-11 arasý sütunlardan oluþur ve bobinler ve operasyonbloklarý içerir.

Test Bölgesi

Aksiyon Bölgesi

2

3

4

6

7

2 43 5 6 7 109 11

5

1

1 8

Sýra

Sütunlar

IzgaraHücreleri

PotansiyelÇubuklarý

142 TWD USE 10AT 02/2003

Page 143: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

IzgaradaKomutlarýGirmek

Bir Ladder satýrý, ýzgaranýn sol-üst köþesindeki ilk hücrede baþlayan bir 7x11programlama ýzgarasý saðlar. Programlama, komutlarýn, ýzgara hücrelerinegirilmesinden ibarettir. Test komutlarý, karþýlaþtýrmalar ve fonksiyonlar, testbölgesine girilir ve sola hizalanmýþtýr. Test lojiði; bobinler, nümerik iþlemler veprogram akýþ kontrolü komutlarýnýn girildiði aksiyon bölgesine süreklilik saðlarve saða hizalanmýþtýr.Satýr, ýzgara içinde yukarýdan aþaðýya ve soldan saða doðru çözülür ve icra edilir(testler yapýlýr ve çýkýþlar atanýr).

Satýr Baþlýklarý Satýra ek olarak, satýrýn tam üzerinde bir satýr baþlýðý (rung header) görünür. Satýrýnlojik amacýný belgelemek için, satýr baþlýðý kullanýnýz. Satýr baþlýðý, aþaðýdaki bilgileriiçerebilir:l Satýr numarasýl Etiketler (Labels) (%Li)l Altrutin (Subroutine) deklarasyonlarý (SRi:)l Satýr temasý (title)l Satýr açýklamalarý (comments)Programlarýnýzý belgelemek için satýr baþlýðý kullanýmý konusunda daha ayrýntýlý bilgiiçin, bkz. Program Dokümantasyonu, s. 159.

TWD USE 10AT 02/2003 143

Page 144: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder Diyagram Bloklarý

Açýklama Ladder diyagramlarý, program akýþýný ve fonksiyonlarý temsil eden bloklardan oluþur.Bu bloklar aþaðýda verilmiþtir:l Kontaklarl Bobinlerl Program akýþ komutlarýl Fonksiyon bloklarýl Karþýlaþtýrma bloklarýl Ýþlem bloklarý

Kontaklar,Bobinler veProgram Akýþý

Kontaklar, bobinler ve program akýþ (jump ve call) komutlarý, ladder programlamaýzgarasýnda bir tek hücre iþgal eder. Fonksiyon bloklarý, karþýlaþtýrma bloklarý veiþlem bloklarý birden çok hücre iþgal eder.Aþaðýda, bir kontak ve bir bobin örneði verilmiþtir.

Kontak Bobin

144 TWD USE 10AT 02/2003

Page 145: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Fonksiyon Fonksiyon bloklarý, programlama ýzgarasýnýn test bölgesine yerleþtirilir. Blok, ilk sýrada(row) görünmelidir; fonksiyon bloðunun üstünde ve altýnda, herhangi bir ladder komutuveya süreklilik çizgisi görünmemelidir. Ladder test komutlarý, fonksiyon bloðunun giriþtarafýna gider ve test komutlarý ve/veya aksiyon komutlarý, bloðun çýkýþ tarafýna doðruyer alýr.Fonksiyon bloklarý, dikey olarak yönlendirilmiþtir ve programlama ýzgarasýnýn iki sütuna dört sýra'lýk (row) bir kýsmýný iþgal eder.Aþaðýda, bir sayýcý fonksiyon bloðu örneði verilmiþtir.

R

S

CU

CD

E

D

F

%C0

ADJ Y%C0.P 9999

Bloklarý

TWD USE 10AT 02/2003 145

Page 146: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

KarþýlaþtýrmaBloklarý

Karþýlaþtýrma bloklarý, programlama ýzgarasýnýn test bölgesine yerleþtirilir. Blok,komutun tüm uzunluðu test bölgesi içinde kaldýðý sürece, test bölgesi içindeherhangi bir sýra veya satýrda görünebilir.Karþýlaþtýrma bloklarý, yatay olarak yönlendirilmiþtir ve programlama ýzgarasýnýniki sütuna bir sýra'lýk bir kýsmýný iþgal eder.Aþaðýda, bir karþýlaþtýrma bloðu örneði verilmiþtir.

Ýþlem Ýþlem bloklarý, programlama ýzgarasýnýn aksiyon bölgesine yerleþtirilir. Blok, aksiyon bölgesi içinde herhangi bir sýrada görünebilir. Komut saða-hizalýdýr; saðdagörünür ve son sütunda sonlanýr.Ýþlem bloklarý, yatay olarak yönlendirilmiþtir ve programlama ýzgarasýnýn dört sütuna bir sýra'lýk bir kýsmýný iþgal eder.Aþaðýda, bir iþlem bloðu örneði verilmiþtir.

%MW0=%SW50

%MW120 := SQRT (%MW15)

Bloklarý

146 TWD USE 10AT 02/2003

Page 147: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder Dili Grafik Elemanlarý

Açýklama Ladder diyagramlarýndaki komutlar, grafik elemanlardan oluþur. Bu kýsýmda, TwidoLadder komutlarýnda kullanýlan grafik elemanlar listelenmiþ ve tanýmlanmýþtýr. TwidoLadder programlarýnda, bu grafik elemanlarýn kullanýmý hakkýnda daha ayrýntýlý bilgiiçin, Bkz. TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu.

Kontaklar Kontak grafik elemanlarý, test bölgesinde programlanýr ve bir hücrelik (bir sütunabir sýra'lýk) yer tutar.

Baðlantý Grafik baðlantý elemanlarý, test ve aksiyon grafik elemanlarýný baðlamak için kullanýlýr.

Ad Grafikeleman

Komut Fonksiyon

Normalde açýk kontak LD Kontrol eden bit nesnesi, 1durumunda iken geçen kontak.

Normalde kapalýkontak

LDN Kontrol eden bit nesnesi, 0durumunda iken geçen kontak.

Bir yükselen kenarýsaptamak için kontak

LDR Yükselen kenar: Kontrol eden bitnesnesinin 0'dan 1'e deðiþimininsaptanmasý.

Bir düþen kenarýsaptamak için kontak

LDF Düþen kenar: Kontrol eden bitnesnesinin 1'den 0'a deðiþimininsaptanmasý.

P

N

Ad Grafikeleman

Fonksiyonlar

Yatay konnektör Test ve aksiyon grafik elemanlarýný, ikipotansiyel çubuk arasýnda seri baðlar.

Düþey konnektör Test ve aksiyon grafik elemanlarýný, paralelbaðlar (bir düþey baðlantý).

Elemanlarý

TWD USE 10AT 02/2003 147

Page 148: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Bobinler Bobin grafik elemanlarý, aksiyon bölgesinde programlanýr ve bir hücrelik (bir sütunabir sýra'lýk) yer tutar.

Ad Grafikeleman

Komut Fonksiyonlar

Direkt bobin ST Ýliþkilendirilmiþ bit nesnesi, test bölgesisonucunun deðerini alýr.

Evrik bobin STN Ýliþkilendirilmiþ bit nesnesi, test bölgesisonucunun evrik deðerini alýr.

Set bobin S Ýliþkilendirilmiþ bit nesnesi, test bölgesisonucu 1 olduðunda, 1'e set edilir.

Reset bobin R Ýliþkilendirilmiþ bit nesnesi, test bölgesisonucu 1 olduðunda, 0'a set edilir.

Jump veya Altrutinçaðrýsý

JMPSR

Etiketlenmiþ bir komuta baðlan,akýþ-yukarý veya akýþ-aþaðý.

Geçiþ koþulubobini

Grafcet dilinde saðlanmýþtýr; geçiþlerile iliþkilendirilmiþ geçiþ koþullarýnýnprogramlanmasý, bir sonrakiadýma geçiþe neden olduðundakullanýlýr.

Bir altrutindengeri dön (return)

RET Ana programa geri dönmek için,altrutinlerin bitimine yerleþtirilir.

Programý durdur END Programýn bitiþini belirler.

S

R

->>%Li->>%SRi

#

<RET>

<END>

148 TWD USE 10AT 02/2003

Page 149: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Fonksiyon Fonksiyon bloklarýnýn grafik elemanlarý, test bölgesinde programlanýr ve sekizhücrelik (iki sütuna dört sýra'lýk) yere ihtiyaç duyar. Ýstisna olarak, çok hýzlý sayýcýlar,on hücrelik (iki sütuna beþ sýra'lýk) yer tutar.

Ýþlem veKarþýlaþtýrmaBloklarý

Karþýlaþtýrma bloklarý, test bölgesinde programlanýr ve iþlem bloklarý, aksiyonbölgesinde programlanýr.

Ad Grafikeleman

Fonksiyon

Zamanlayýcýlar,sayýcýlar, register'lar,

Fonksiyon bloklarýnýn her biri, diðer grafik elemanlarabaðlantýlara olanak saðlayan giriþ ve çýkýþ'larý kullanýr.Not: Fonksiyon bloklarýnýn çýkýþlarý, birbirlerinebaðlanamaz (düþey kýsa devreler).

Ad Grafikeleman

Fonksiyon

Karþýlaþtýrma bloðu Ýki operandý karþýlaþtýrýr, sonuç kontrol edildiðindeçýkýþ 1'e deðiþir.Boyut: iki sütuna bir sýra

Ýþlem bloðu Aritmetik ve lojik iþlemleri gerçekleþtirir.Boyut: dört sütuna bir sýra

Bloklarý

vb.

TWD USE 10AT 02/2003 149

Page 150: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Özel Ladder Komutlarý OPEN ve SHORT

Açýklama OPEN ve SHORT komutlarý, Ladder programlarýnda hata ayýklama (debugging) vearýza giderme (troubleshooting) için kullanýþlý bir metot saðlar. Bu özel komutlar,bir satýrýn sürekliliðini ya kýsa devre ederek (short) ya da açýk devre ederek (open),bir satýrýn lojiðini, aþaðýdaki tabloda açýklandýðý þekilde deðiþtirir.

List programlamada, OR ve AND komutlarýndan sonra kullanýlan, sýrasýyla 1 ve 0deðerleri, OPEN ve SHORT komutlarýný yaratýr.

Örnekler Aþaðýda, OPEN ve SHORT komutlarýný kullanan örneklere yer verilmiþtir.

Komut Taným List Komutu

OPEN En son lojik iþlemin sonucunu dikkate almaksýzýn,bir ladder satýrýnýn sürekliliðini bozar.

AND 0

SHORT En son lojik iþlemin sonucunu dikkate almaksýzýn,satýrýn sürekliliðini saðlar.

OR 1

LD %I0.1OR %Q1.5ANDN %M3AND 0ST %Q0.1LD %I0.9OR 1ST %Q1.6

%Q1.6%I0.9

%Q0.1%M3%I0.1

%Q1.5

OPEN

SHORT

150 TWD USE 10AT 02/2003

Page 151: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Programlama Tavsiyesi

ProgramAtlamalarý

Program atlamalarýný (jumps), tarama süresini arttýrabilen uzun döngülerdensakýnmak için, ihtiyatlý bir þekilde kullanýnýz. Akýþ-yukarý'da bulunan komutlaraatlamalardan sakýnýnýz (Bir akýþ-yukarý komut satýrý (line), bir program içinde biratlamadan (jump) önce görünürken, bir akýþ-aþaðý komut satýrý ise, sonra görünür).

ÇýkýþlarýProgramlamak

Bir çýkýþ biti veya dahili bit, bir program içerisinde yalnýzca bir defa kontrol edilebilir.Çýkýþ bitleri sökonusu ise, çýkýþlar güncellendiðinde, yalnýzca en son taranan bithesaba katýlýr.

Doðrudan-BaðlýAcil Durum StopSensörleriniKullanmak

Direkt olarak, acil durum durmalarý (stop) için kullanýlan sensörler, kontrolör tarafýndaniþlenmemelidir. Bunlar, karþýlýk gelen çýkýþlara doðrudan baðlanmalýdýr.

Enerji GelmesiniEle Almak

Enerji yeniden gelmesini, bir manuel çalýþmada koþullu yapýnýz çünkü tesisatýnotomatik bir yeniden baþlatma yapmasý, beklenmeyen ekipman çalýþmasýna nedenolabilir (sistem bitleri %S0, %S1 ve %S9'u kullanýnýz.).

Zaman ve TakvimBloðuYönetimi

Takvim bloðu hatalarýný iþaret eden sistem biti %S51'in durumu, kontrol edilmelidir.

Sözdizimi ve HataDenetimi

Bir program girildiðinde, TwidoSoft; komutlarýn, operandlarýn ve bunlarýn birbirleriyleiliþkisinin sözdizimini denetler. Daha ayrýntýlý bilgi için, bkz. TwidoSoft ÝþletimKýlavuzu.

TWD USE 10AT 02/2003 151

Page 152: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

ParantezlerinKullanýmýHakkýnda

Atama komutlarý, parantezler içine yerleþtirilmemelidir:

Ayný fonksiyonu gerçekleþtirmek için programlama aþaðýdaki gibi olmalýdýr:

LD %I0.0AND %I0.1OR( %I0.2ST %Q0.0AND %I0.3)ST %Q0.1

%I0.0 %I0.1

%I0.2 %I0.3

%Q0.1

%Q0.0

LD %I0.0MPSAND( %I0.1OR( %I0.2AND %I0.3))ST %Q0.1MPPAND %I0.2ST %Q0.0

%I0.0 %I0.1

%I0.2

%I0.2

%I0.3

%Q0.1

%Q0.0

Ek Notlar

152 TWD USE 10AT 02/2003

Page 153: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Birkaç kontak paralel olarak yerleþtirilmiþse, bunlar ya bir diðeri ile içiçe koyulmalýya da birbirlerinden tamamen iliþkisiz hale getirilmelidir:

%I0.0 %I0.1 %I0.5 %Q0.1

%I0.2 %I0.3

%I0.6 %I0.7

%I0.0 %I0.1 %I0.5 %Q0.1

%I0.2 %I0.4

TWD USE 10AT 02/2003 153

Page 154: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Aþaðýdaki þemalar, programlanamaz:

%I0.0 %I0.1 %Q0.1

%I0.2 %I0.3

%I0.4

%I0.0 %I0.1 %I0.5 %Q0.1

%I0.2 %I0.3

%I0.4

154 TWD USE 10AT 02/2003

Page 155: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Bir önceki sayfadaki þemalar, icra edilmek isteniyorsa, aþaðýdaki eþdeðerþemalarda görülen deðiþiklikler yapýlmalýdýr:

LD %I0.0AND( %I0.1OR( %I0.2AND %I0.3))OR( %I0.4AND %I0.3)ST %Q0.1

LD %I0.0AND( %I0.1OR( %I0.2AND %I0.3)AND %I0.5OR( %I0.2AND %I0.4))ST %Q0.1

%I0.0 %I0.1

%I0.2 %I0.3

%I0.4 %I0.3

%I0.0 %I0.1 %I0.5 %Q0.1

%I0.2 %I0.3

%I0.2 %I0.4

%Q0.1

TWD USE 10AT 02/2003 155

Page 156: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder/List Dönüþtürülebilirliði

Açýklama Program dönüþtürülebilirliði, uygulama programlarýnýn Ladder'dan List'e ve List'tenLadder'a (geri) dönüþtürülmesini saðlayan bir TwidoSoft programlama yazýlýmýözelliðidir.Programýn varsayýlan görünümünü ya List ya da Ladder formatýna ayarlamak (user preferences'ý ayarlayarak) ve List ve Ladder görünümleri arasýnda geçiþ yap-mak için TwidoSoft'u kullanýnýz (ayrýntýlý bilgi için, bkz. TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu).

DönüþtürülebilirliðiAnlamak

Program dönüþtürülebilirlik özelliðini anlamanýn anahtarý, bir Ladder satýrý (rung) ve ilgili komut List sýrasýnýn iliþkisini incelemektir:l Ladder satýrý: Bir lojik ifadeyi meydana getiren bir Ladder komutlarý

topluluðudur.l List sýrasý (sequence): Ladder komutlarýna karþýlýk gelen ve ayný lojik ifadeyi

temsil eden bir List programlama komutlarý topluluðudur.Aþaðýdaki resimde, bir Ladder satýrý ve bunun, bir sýra halinde List komutlarý olarakifade edilmiþ eþdeðer programý gösterilmiþtir.

Bir uygulama programý, programýn Ladder dilinde ya da List dilinde yazýldýðýnabakýlmaksýzýn, List komutlarý halinde dahili olarak saklanýr. TwidoSoft, iki dilarasýndaki program yapýsý benzerliðinden yararlanýr ve seçilmiþ kullanýcý tercihinebaðlý olarak programýn bu dahili List imajýný, List veya Ladder görüntüleyicilerdeveya editörlerde, ya bir List programý (temel form) ya da grafiksel olarak bir Ladderdiyagramý þeklinde görüntülemek için kullanýr.

DönüþtürülebilirliðiSaðlamak

Ladder'da yaratýlmýþ bir program, her zaman List'e dönüþtürülebilir ama bazý Listlojiði, Ladder'a dönüþtürülemeyebilir. List'ten Ladder'a dönüþtürülebilirliði saðlamakiçin, Ladder/List Dönüþtürülebilirliðinin Ana Noktalarý, s.157 'de verilen bilgileriuygulayýnýz.

LD %I0.5OR %I0.4ST %Q0.4

%I0.5 %Q0.4

%I0.4

156 TWD USE 10AT 02/2003

Page 157: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Ladder/List Dönüþtürülebilirliðinin Ana Noktalarý

Dönüþtürülebilirlikiçin GerekliKomutlar

List dilindeki bir dönüþtürülebilir fonksiyon bloðu yapýsý, aþaðýdaki komutlarýnkullanýlmasýný gerektirir:l BLK , blok baþlangýcýný iþaret eder; baþlangýç satýrýný ve bloða giriþ kýsmýnýn

baþlangýcýný tanýmlar.l OUT_BLK , bloðun çýkýþ kýsmýnýn baþlangýcýný iþaretler.l END_BLK , bloðun ve satýrýn sonunu iþaretler.Dönüþtürülebilir fonksiyon bloðu komutlarýnýn kullanýmý, düzgün çalýþan bir List programýiçin zorunlu deðildir. Dönüþtürülebilir olmayan bazý komutlar için, List'te programlamamümkündür. Standart fonksiyon bloklarýnýn dönüþtürülemeyen List programlamasý hak-kýnda açýklama için, bkz. Ana Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri, s. 208.

Sakýnýlacak,Eþdeðeri OlmayanKomutlar

Ladder diyagramlarýnda eþdeðerleri bulunmayan belirli bazý List komutlarýný veyakomutlarýn ve operandlarýn belirli bazý kombinasyonlarýný kullanmaktan kaçýnýnýz.Örneðin, N komutunun (Bool akümülatördeki deðeri evirir) Ladder eþdeðeribulunmamaktadýr.Aþaðýdaki tablo, Ladder'a dönüþmeyen bütün List programlama komutlarýnýgöstermektedir:

List Komutu Operand Taným

JMPCN %Li Jump Conditional Not

N yok Negation (Not)

ENDCN yok End Conditional Not

TWD USE 10AT 02/2003 157

Page 158: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

KoþulsuzSatýrlar

Koþulsuz satýrlarý programlamak da, List'ten Ladder'a dönüþtürülebilirliði saðlamakiçin List programlama ana noktalarý'ný izlemeyi gerektirir.Koþulsuz satýrlarýn testleriveya koþullarý yoktur, çýkýþlar veya aksiyon komutlarý daima enerjilendirilir veyaicra edilir.Aþaðýdaki diyagram, koþulsuz satýr örneklerini ve eþdeðer List sýrasýný (sequence)saðlar.

JMP komutu haricinde, her bir koþulsuz List sýrasýnýn bir load komutu (ve bunu takipeden 1 ile birlikte) ile baþladýðýna dikkat ediniz. Bu kombinasyon, programýn hertaramasýnda Bool akümülatör deðerini 1'e set eder ve böylece, bobini (store komutu)1'e set eder ve %MW5'i 0'a set eder. Ýstisna olan koþulsuz jump List komutu(JMP %L6), akümülatör deðerine bakýlmaksýzýn icra edilir ve akümülatörün1'e set edilmesine ihtiyaç duymaz.

Ladder List Satýrlarý

Eðer tam olarak dönüþtürülebilir olmayan bir List programý dönüþtürülürse,dönüþtürülebilir kýsýmlar, Ladder görüntüsünde (view) gösterilir ve dönüþtürülemezkýsýmlar, Ladder List satýrlarýnda (rungs) gösterilir.Bir Ladder List satýrý, ayný küçük bir List editörü gibi çalýþýr, kullanýcýya bir Ladderprogramýnýn dönüþtürülemez kýsýmlarýný görme ve deðiþtirme olanaðý sunar.

LD 1ST %Q0.4LD 1[%MW5 := 0]JMP %L6

%Q0.4

%MW5 := 0

>>%L6

158 TWD USE 10AT 02/2003

Page 159: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

Program Dokümantasyonu

ProgramýBelgelemek

Programýnýzý, List ve Ladder editörlerini kullanarak açýklamalar (comments) girmeksuretiyle belgeleyebilirsiniz (bu editörleri kullanma hakkýnda ayrýntýlý bilgi için, bkz.TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu):l Programýnýzý, List Satýr (Line) Açýklamalarý ile belgelemek için List Editörü'nü

kullanýnýz. Bu açýklamalar, programlama komutlarý ile ayný satýrda bulunabileceðigibi, kendi müstakil satýrlarýnda da bulunabilir.

l Programýnýzý, satýrlarýn (rung) direkt üzerinde bulunan satýr baþlýklarýný (rungheader) kullanarak belgelemek için Ladder Editörü'nü kullanýnýz.

TwidoSoft programlama yazýlýmý, bu açýklamalarý, dönüþtürülebilirlik için kullanýr.Bir programý List'ten Ladder'a dönüþtürürken, TwidoSoft, List açýklamalarýnýnbazýlarýný bir satýr baþlýðý bina etmek için kullanýr ve List sýralarý (sequences) arasýnayerleþtirilen açýklamalar ise satýr baþlýklarý için kullanýlýr.

List SatýrAçýklamalarý

Aþaðýda, List Satýr Açýklamalarý bulunan bir List program örneði verilmiþtir.

---- ( * THIS IS THE TITLE OF THE HEADER FOR RUNG 0 * )---- ( * THIS IS THE FIRST HEADER COMMENT FOR RUNG 0 * )---- ( * THIS IS THE SECOND HEADER COMMENT FOR RUNG 0 * )

0 LD % I0. 0 ( * THIS IS A LINE COMMENT *)1 OR %I0. 1 ( * A LINE COMMENT IS IGNORED WHEN REVERSING TO LADDER * )2 ANDM %M103 ST M101

---- ( * THIS IS THE HEADER FOR RUNG 1 * )---- ( * THIS RUNG CONTAINS A LABEL * )---- ( * THIS IS THE SECOND HEADER COMMENT FOR RUNG 1 * )---- ( * THIS IS THE THIRD HEADER COMMENT FOR RUNG 1 * )---- ( * THIS IS THE FOURTH HEADER COMMENT FOR RUNG 1 * )

4 % L5:5 LD %M1016 [ %MW20 := %KW2 * 16 ]

---- ( * THIS RUNG ONLY CONTAINS A HEADER TITLE * )7 LD %Q0. 58 OR %I0. 39 ORR I0. 13

10 ST %Q0.5

Örneði

TWD USE 10AT 02/2003 159

Page 160: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ladder Dili

.

List AçýklamalarýnýLadder'aDönüþtürmek

List komutlarý, bir Ladder diyagrama dönüþtürüldüðünde, List Satýr Açýklamalarý,Ladder Editörü'nde aþaðýdaki kurallara göre görüntülenir:l Kendi müstakil satýrý üzerinde bulunan ilk açýklama, satýr baþlýðý olarak atanýr.l Ýlkinden sonra gelen tüm açýklamalar, satýrýn gövdesi (rung body) olur.l Baþlýðýn gövde satýrlarý dolar dolmaz, List sýralarý arasýndaki satýr açýklamalarýnýn

geriye kalanlarý, ayný zamanda list komutlarýný içeren satýrlarda (line) bulunantüm açýklamalar gibi ihmal edilir.

Satýr BaþlýðýAçýklamalarýÖrneði

Aþaðýdaki, satýr baþlýðý açýklamalarý içeren bir Ladder program örneðidir.

LadderAçýklamalarýnýList'eDönüþtürmek

Bir Ladder diyagramý, List komutlarýna dönüþtürüldüðünde, satýr baþlýðý açýklamalarý(rung header comments), List Editörü'nde aþaðýdaki kurallara göre görüntülenir:l Herhangi bir satýr baþlýðý, iliþkilendirilmiþ List sýralarý (sequence) arasýna yerleþtirilirl Herhengi bir etiket (%Li:) veya altrutin deklarasyonu (SRi:), baþlýðý takip eden bir

sonraki satýr (line) üzerine ve List sýra baþlangýcýnýn hemen öncesine yerleþtirilir.l List, Ladder'a dönüþtürülürse, daha önce ihmal edilmiþ tüm açýklamalar, List

Editörü'nde yeniden görünecektir.

160 TWD USE 10AT 02/2003

Page 161: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

10

Komut List Dili

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Komut List dilinde programlamayý anlatmaktadýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý içermektedir:

Konu Sayfa

List Programlarýna Genel Bakýþ 162

List Komutlarýnýn Çalýþmasý 164

List Dili Komutlarý 165

Parantezlerin Kullanýmý 169

Yýðýn Komutlarý (MPS, MRD, MPP) 172

161

Page 162: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

List Programlarýna Genel Bakýþ

Açýklama List dilinde yazýlmýþ bir program, kontrolör tarafýndan ardýþýl olarak icra edilen birkomut dizisinden oluþur. Her bir List komutu, tek bir program satýrý ile temsil edilirve üç öðeden oluþur:l Satýr Numarasý (Line Number)l Komut Kodul Operand(lar)

Bir List ProgramÖrneði

Aþaðýdaki, bir List program örneðidir.

Satýr Numarasý Satýr numaralarý, bir komut girildiðinde otomatik olarak üretilir. Boþ satýrlar veAçýklama satýrlarýnýn numarasý yoktur

Komut Kodu Komut kodu, operand(lar) kullanýlarak gerçekleþtirilecek iþlemi tanýlayan biroperatör için bir semboldür. Tipik operatörler, Bool ve nümerik iþlemleribelirtir.Örneðin, yukarýdaki örnek programda, LD, LOAD komutunun kýsaltmasýdýr.LOAD komutu, %I0.1 operandýnýn deðerini, akümülatör denen bir dahili register'ayerleþtirir (yükler).Temelde iki tip kod vardýr:l Test komutlarý

Bunlar, bir aksiyonu gerçekleþtirmek için gerekli koþullarý kurar veya test eder.Örneðin, LOAD (LD) ve AND.

l Aksiyon komutlarýBunlar setup koþullarýnýn sonuçlarýna göre, aksiyonlarý gerçekleþtirir. Örneðin,STORE (ST) ve RESET (R) gibi atama komutlarý.

1 ST %Q0.32 LDN %M03 ST %Q0.24 LDR %I0.25 ST %Q0.46 LDF %I0.37 ST %Q0.5

%I0.1LD

Operand(lar)

Satýrlar

Komut Kodu

0

0 LD %I0.1

162 TWD USE 10AT 02/2003

Page 163: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

Operand Operand, programýn bir komut içerisinde manipüle edebileceði (kendi çýkarlarýdoðrultusunda deðiþtirebileceði) bir numara, adres veya semboldür. Örneðin,yukarýdaki örnek programda, %I0.1 operandý, kontrolörün bir giriþinin deðerineatanmýþ bir adrestir. Bir komut, komut kodunun tipine baðlý olarak, 0'dan 3 adedekadar operanda sahip olabilir.Operandlar, aþaðýdakileri temsil edebilir:l Sensörler, push butonlar ve röleler gibi kontrolör giriþ ve çýkýþ'larý.l Zamanlayýcýlar ve sayýcýlar gibi ön-tanýmlý sistem fonksiyonlarý.l Aritmetik, lojik, karþýlaþtýrma ve nümerik iþlemler.l Bitler ve word'ler gibi kontrolör dahili deðiþkenleri.

TWD USE 10AT 02/2003 163

Page 164: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

List Komutlarýnýn Çalýþmasý

Açýklama List komutlarý, yalnýz bir açýk (explicit) operanda sahiptir, diðer operand dolaylýdýr.Dolaylý operand, Bool akümülatörün deðeridir. Örneðin, LD %I0.1 komutunda,%I0.1, açýk operanddýr. Dolaylý operand, akümülatörde saklanmaktadýr ve %I0.1'indeðeri, akümülatörün deðeri olur.

Çalýþma Bir List komutu, akümülatörün ve açýk operandýn içeriklerine baðlý olarak belirli biriþlem gerçekleþtirir ve akümülatörün içeriðini, sonuçla deðiþtirir. Örneðin, AND %I1.2 iþlemi, akümülatörün içeriði ve 1.2 giriþi arasýnda bir lojik AND iþlemigerçekleþtirir ve akümülatörün içeriðini, bu sonuçla deðiþtirecektir.

Bütün Bool komutlarý (Load, Store ve Not haricinde), iki operand ile çalýþýr. Bu ikioperandýn deðeri, Doðru (True) veya Yanlýþ (False) olabilir ve programýn icrasý,tek bir deðer üretir; Doðru veya Yanlýþ. Load (Yükleme) komutlarý, operandýndeðerini, akümülatörde saklý tutar, Store komutlarý, akümülatörün deðerini,operanda transfer eder. Not komutunun, açýk operandý yoktur ve akümülatöründurumunu evriðine (tersine) çevirir.

Desteklenen List Komutlarý

Aþaðýdaki tablo, desteklenen List komut tiplerinin bir özetidir.

Komut Tipi Örnek Fonksiyon

Bit komutu LD %M10 %M10 dahili bitini okur

Blok komutu IN %TM0 %TM0 zamanlayýcýsýný baþlatýr

Word komutu [%MW10 := %MW50+100] Toplama iþlemi

Program komutu SR5 Altrutin #5'i çaðýrýr

Grafcet komutu -*-8 Adým #8

164 TWD USE 10AT 02/2003

Page 165: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

List Dili Komutlarý

Açýklama List dili, aþaðýdaki komut tiplerini içerir:l Test komutlarýl Aksiyon komutlarýl Fonksiyon bloðu komutlarýBu kýsým, List programlama için Twido komutlarýný tanýlar ve tanýmlar.

Test Komutlarý Aþaðýdaki tablo, List dilindeki test komutlarýný tanýmlamaktadýr.

Ad Eþdeðergrafikeleman

Fonksiyon

LD Bool sonuç, operandýn durumu (status) ileile aynýdýr.

LDN Bool sonuç, operandýn durumunun evriði (deðili) ileaynýdýr.

LDR Bool sonuç, operandýn 0'dan 1'e (yükselen kenar)geçiþinin saptanmasý ile 1 olur.

LDF Bool sonuç, operandýn 1'den 0'a (düþen kenar)geçiþinin saptanmasý ile 1 olur.

AND Bool sonuç, bir önceki komutun Bool sonucu ileoperandýn durumu arasýndaki AND lojiðineeþittir.

ANDN Bool sonuç, bir önceki komutun Bool sonucu ileoperandýn durumunun evriði arasýndaki AND lojiðineeþittir.

ANDR Bool sonuç, bir önceki komutun Bool sonucu ileoperandýn yükselen kenarýnýn saptanmasý (1= yükselenkenar) arasýndaki AND lojiðine eþittir.

ANDF Bool sonuç, bir önceki komutun Bool sonucu ileoperandýn düþen kenarýnýn saptanmasý (1= düþen kenar)arasýndaki AND lojiðine eþittir.

OR Bool sonuç, bir önceki komutun Bool sonucu ileoperandýn durumu arasýndaki OR lojiðineeþittir.

P

N

P

N

TWD USE 10AT 02/2003 165

Page 166: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

AND( Lojik AND (8 parantez düzeyi (level))

OR( Lojik OR (8 parantez düzeyi)

XOR, XORN, XORR, XORF

Exclusive OR

MPSMRDMPP

Bobinlere geçme (switching)

N - Evrikleme (NOT)

Ad Eþdeðergrafikeleman

Fonksiyon

XORF

XORF

XORN

XOR

166 TWD USE 10AT 02/2003

Page 167: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

AksiyonKomutlarý

Aþaðýdaki tablo, List dilindeki aksiyon komutlarýný tanýmlamaktadýr.

Ad Eþdeðergrafikeleman

Fonksiyon

ST Ýlgili operand, test bölgesi sonucunun deðerinialýr.

STN Ýlgili operand, test bölgesi sonucunun evriðinin deðerinialýr.

S Ýlgili operand, test bölgesi sonucu 1 ise,1'e set edilir.

R Ýlgili operand, test bölgesi sonucu 1 ise,0'a set edilir.

JMP Koþulsuz olarak, akýþ-yukarý veya akýþ-aþaðýdakietiketlenmiþ bir satýra gidilir.

SRn Numarasý verilmiþ bir altrutine gidilir.

RET Bir altrutinden dön (return).

END Program sonu.

ENDC Bool sonucun 1 olmasý durumunda, koþullu bir programýn

ENDCN Bool sonucun 0 olmasý durumunda, koþullu bir programýn

S

R

->>%Li

->>%SRi

<RET>

<END>

<ENDC>

<ENDCN>

sonu.

sonu.

TWD USE 10AT 02/2003 167

Page 168: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

Fonksiyon BloðuKomutlarý

Aþaðýdaki tablo, List dilindeki fonksiyon bloklarýný tanýmlamaktadýr.

Ad Eþdeðergrafikeleman

Fonksiyonlar

Zamanlayýcýlar,sayýcýlar, register'lar,

Her bir fonksiyon bloðu için, bloðu kontroletmeye yarayan komutlar bulunmaktadýr.Blok giriþ ve çýkýþ'larýnýn doðrudan baðlantýsýnýyapmak için, yapýlandýrýlmýþ bir form kullanýlýr.Not: Fonksiyon bloklarýnýn çýkýþlarý, birbirinebaðlanamaz (düþey kýsa devreler).

vb.

168 TWD USE 10AT 02/2003

Page 169: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

Parantezlerin Kullanýmý

Açýklama Ladder diyagramlarýndaki paralel kollarýný (branches) iþaret etmek üzere, AND veOR lojik komutlarýnda parantezleri kullanýnýz. Parantez açma ve kapama, komutlarile aþaðýdaki gibi iliþkilendirilmiþtir: l Parantez açma, AND ve OR komutuyla iliþkilendirilmiþtir.l Parantez kapama, her bir açýk parantez için gerekli bir

komuttur.

AND KomutunuKullananÖrnek

Aþaðýdaki diyagramlar, AND komutunun parantez ile kullanýmýna örnek olarakverilmiþtir: AND(...).

OR KomutunuKullananÖrnek

Aþaðýdaki diyagramlar, OR komutunun parantez ile kullanýmýna örnek olarak verilmiþtir: OR(...).

LD %I0.0AND %I0.1OR %I0.2ST %Q0.0

LD %I0.0AND( %I0.1OR %I0.2)ST %Q0.1

%Q0.1

%Q0.0

%I0.2

%I0.0

%I0.1

%I0.2

%I0.0

%I0.1

LD %I0.0AND %I0.1OR( %I0.2AND %I0.3)ST %Q0.0

%Q0.0%I0.0 %I0.1

%I0.2 %I0.3

TWD USE 10AT 02/2003 169

Page 170: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

Deðiþtiriciler Aþaðýdaki tablo, parantezlere uygulanabilen deðiþtiricileri listelemektedir.

ÝçiçeParantezler

Ýçiçe sekiz adede kadar parantez kullanmak mümkündür. Ýçiçe parantezler kullanýlýrken, aþaðýdaki kurallara uyulmalýdýr:l Her bir açýk paranteze karþýlýk, bir kapalý parantez bulunmalýdýr.l Etiketler (%Li:), altrutinler (SRi:), jump (atlama) komutlarý (JMP) ve fonksiyon

bloðu komutlarý, parantezler arasýndaki ifadelerin içine yerleþtirilmemelidir.l Store (saklama) komutlarý ST, STN, S ve R, paranrezler arasýnda

kullanýlamaz.l Yýðýn komutlarý MPS, MRD ve MPP, parantezler arasýnda kullanýlamaz.

Deðiþtirici Fonksiyon Örnek

N Evrikleme (Negation) AND(N veya OR(N

F Düþen kenar AND(F veya OR(F

R Yükselen kenar AND(R veya OR(R

[ Karþýlaþtýrma Bkz. Karþýlaþtýrma Komutlarý, s. 236

(Modifiers)

170 TWD USE 10AT 02/2003

Page 171: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

ÝçiçeParantezlereÖrnekleri

Aþaðýdaki diyagramlar, içiçe parantez örnekleri sunmaktadýr.

LD %I0.0AND( %I0.1OR(N %I0.2AND %M3))ST %Q0.0

LD %I0.1AND( %I0.2AND %I0.3OR( %I0.5AND %I0.6)AND %I0.4OR( %I0.7AND %I0.8))ST %Q0.0

%Q0.0

%Q0.0%I0.1

%I0.0 %I0.1

%I0.2 %M3

%I0.2 %I0.3 %I0.4

%I0.6%I0.5

%I0.7 %I0.8

TWD USE 10AT 02/2003 171

Page 172: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

Yýðýn Komutlarý (MPS, MRD, MPP)

Açýklama Yýðýn komutlarý, bobinlere (çýkýþlara) yönlendirmeyi gerçekleþtirmek için kullanýlýr.MPS, MRD ve MPP komutlarý, 8 adet Bool ifadesine kadar depolama yapabilenyýðýn (stack) adý verilen geçici bir depolama alaný kullanýr.

YýðýnKomutlarýnýnÇalýþtýrýlmasý

Aþaðýdaki tablo, üç yýðýn komutunun çalýþmasýný tanýmlamaktadýr.

Not: Bu komutlar, parantezler arasýndaki ifadeler içinde kullanýlamaz.

Komut Taným Fonksiyon

MPS Yýðýna deðer yazýmý En son lojik komutun deðerini(akümülatörün içeriði) yýðýnýn en tepesine koyar (push) ve diðer deðerleri, yýðýnýn altýna doðrukaydýrýr.

MRD Yýðýndan deðer okunmasý Yýðýnýn en tepesindeki deðeri, akümülatöre okur.

MPP Yýðýndan deðer alýmý Yýðýnýn en tepesindeki deðeri, akümülatörekopyalar ( pop) ve diðer deðerleri, yýðýnýntepesine doðru kaydýrýr.

(Memory Push onto stack)

(Memory Pop from stack)

172 TWD USE 10AT 02/2003

Page 173: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

YýðýnKomutlarýnaÖrnekler

Aþaðýdaki diyagramlar, yýðýn komutlarýný kullanan örneklerdir.

YýðýnÇalýþmasýna

Aþaðýdaki diyagramlar, yýðýn komutlarýnýn nasýl çalýþtýðýný gösterir.

LD %I0.0AND %M1MPSAND %I0.1ST %Q0.0MRDAND %I0.2ST %Q0.1MRDAND %I0.3ST %Q0.2MPPAND %I0.4ST %Q0.3

%Q0.0

%Q0.1

%Q0.3

%Q0.2

%M1

%I0.2

%I0.3

%I0.4

%I0.1%I0.0

MPS

MPP

MRD

LD %I0.0MPSAND %I0.1MPSAND( %I0.3OR %M0)ST %Q0.0MPPANDN %M1ST %Q0.1MRDAND %I0.4ST %Q0.2MPPAND %M10ST %Q0.3

%Q0.0

%I0.4

%Q0.1

%Q0.2

%Q0.3

%I0.0 %I0.1 %I0.3

%M0

%M1

%M10

Örnekler

TWD USE 10AT 02/2003 173

Page 174: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komut List Dili

174 TWD USE 10AT 02/2003

Page 175: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

11

Grafcet

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Grafcet dili ile programlamayý tanýmlamaktadýr.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsamaktadýr:

Konu Sayfa

Grafcet Komutlarýnýn Tanýmý 176

Grafcet Program Yapýsýnýn Tanýmý 180

Grafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar 183

175

Page 176: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Grafcet Komutlarýnýn Tanýmý

Açýklama Twidosoft'taki Grafcet komutlarý, bir kontrol sýrasýný (sequence) çevirmek için basitbir yöntem sunar (Grafcet chart).Grafcet adýmlarýnýn maksimum adedi, Twido kontrolörün tipine baðlýdýr. Herhangibir zamanda aktif olan adým adedi, yalnýz toplam adým adedi ile sýnýrlýdýr.TWDLCAA10DRF ve TWDLCAA16DRF için 1'den 62'ye kadar adýmlar mevcuttur.0. adým ve 63. adým, ön- (pre-) ve sonra-iþleme (post-processing) için ayrýlmýþtýr.Diðer kontrolörler için, 1'den 95'e kadar adýmlar mevcuttur.

176 TWD USE 10AT 02/2003

Page 177: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Grafcet Komutlarý

Aþaðýdaki tablo, bir Grafcet chart'ýný programlamak için gerekli tüm komut venesneleri listeler:

(1) Grafiksel Grafcet, desteklenmemektedir.(2) =*=i veya -*-i olarak yazýlan ilk adým, ardýþýl (sequential) iþlemenin baþladýðýnýve böylece ön-iþlemenin (pre-processing) sona erdiðini iþaret eder.

Grafikgösterim (1)

TwidoSoft Dilindekikarþýlýðý

Rol

=*= i Ýlk adýmýn baþlatýlmasý (2)

# i O anki adýmýn deaktivasyonundan sonra,i. adýmýn aktive edilmesi

-*- i i. adýmýn baþlatýlmasý ve ilgili geçiþingeçerli hale koyulmasý (2)

# Diðer adýmlarý aktive etmeksizin,o anki adýmýn deaktivasyonu

#Di i. adýmýn ve o anki adýmýn deaktivasyonu

=*= POST Sonra-iþlemenin baþlatýlmasý veardýþýl iþlemenin sonlandýrýlmasý

%Xi i. adým ile iliþkilendirilmiþ bit, test edile-bilir ve yazýlabilir (adýmlarýn maksimumadedi, kontrolör tipine baðlýdýr).

LD %Xi, LDN %XiAND %Xi, ANDN %Xi,OR %Xi, ORN %XiXOR %Xi, XORN %Xi

i. adýmýn aktifliðini test eder

S %Xi i. adýmý aktifleþtir

R %Xi i. adýmý deaktive etXi

R

Xi

S

Xi

Ýlk adým

Geçiþ

Adým

TWD USE 10AT 02/2003 177

Page 178: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Grafcet Örnekleri

Doðrusal sýra:

Alternatif sýra:

=*= 1LD %I0.1 # 2

-*- 2LD %I0.2 # 3

1

3

2

%I0.1

%I0.2

%I0.1

%I0.2

= * = 1

- * - 2

2

3

#

#

Desteklenmemektedir Twido Ladder programý Twido List programý

- * - 5

-*- 4 LD %I0.3 # 5 LD %I0.4 # 6

-*- 5 LD %I0.5 # 7 -*- 6 LD %I0.6 # 7

4

5 6

7 - * - 6

%I0.3 %I0.4

%I0.5 %I0.6

- * - 4

%I0.3 5

#

%I0.4 6

#

%I0.5 7

#

%I0.6 7

#

Desteklenmemektedir Twido Ladder programý Twido List programý

178 TWD USE 10AT 02/2003

Page 179: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Eþzamanlý sýra:

Not: Bir Grafcet chart'ýnýn çalýþabilir olmasý için, =*=i komutu (ilk adým) kullanýlarakdeklare edilen en az bir aktif adým olmalýdýr veya chart, sistem biti %S23 veS %Xi komutu kullanýlarak ön-iþleme sýrasýnda ön-konumlanmalýdýr.

-*- 8 LD %I0.7 # 9 # 10 -*- 9 LD %I0.8 # 11 -*- 10 LD %I0.9 # 12 -*- 11 LD %M0 AND %X12 #D 12 # 13 -*- 12 LD %M0 AND %X11 #D 11 # 13

- * - 12

8

9 10

11 12

13

#

#

#

#

#

#

#D

#D

%I0.8

%I0.7

%I0.9

%M0

- * - 8

%I0.7

- * - 9

9

10

11%I0.8

- * - 10

%I0.9 12

12

- * - 11

%M0 %X12

13

11

13

%M0 %X11

Desteklenmemektedir Twido Ladder programý Twido List programý

TWD USE 10AT 02/2003 179

Page 180: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Grafcet Program Yapýsýnýn Tanýmý

Açýklama Bir TwidoSoft Grafcet programý, üç kýsýmdan oluþur:l Ön-iþleme (Preprocessing)l Ardýþýl iþleme (Sequential processing)l Sonra-iþleme (Post-processing)

Ön-iþleme Ön-iþleme, aþaðýdakilerden oluþur:l Enerjinin geri gelmesil Hatalarl Çalýþma modu deðiþiklikleril Grafcet adýmlarýnýn ön-konumlanmasýl Giriþ lojiðiAþaðýdaki ön-iþleme örneðinde (Ýlk Grafcet adýmýndan önceki bölümde), %I0.6 giriþinin 0 durumu, sistem biti %S22'yi 1 yaparak Grafcet chart'ýný resetler. Bu, aktifadýmlarý deaktive eder. %I0.6 giriþinin yükselen kenarý, X1 adýmýnýn chart'ýný ön-konumlar. Sonunda, %S21 sistem bitinin kullanýmý, Grafcet ilk-deðerlemesini (initialization) zorlar.

Ön-iþleme, programýn ilk satýrýyla baþlar ve "= * =" veya "- * -" komutunun ilk ortayaçýkýþýyla birlikte sona erer. Üç sistem biti, Grafcet kontrolü için kullanýlýr: %S21,%S22 ve %S23. Bu sistem bitlerinin her biri, uygulama tarafýndan (gerekirse) 1yapýlýr ki bu normalde ön-iþlemede olur. Ýliþkilendirilmiþ fonksiyon, sistem tarafýndanön-iþleme sonunda çalýþtýrýlýr ve bundan sonra, sistem biti, sistem tarafýndan0'a reset edilir.

Sistem Bit Adý Taným

%S21 Grafcet Ýlk-deðerlemesi

Tüm aktif adýmlar, deaktive edilir ve ilk adýmlar, aktive edilir.

%S22 Grafcet Reset Tüm adýmlar, deaktive edilir.

%S23 Grafcet Ön-konumlanmasý

Eðer %Xi'ler, ön-iþlemede uygulama tarafýndan açýk olarak yazýlmýþise bu bit 1 yapýlmalýdýr. Eðer bu bit, ön-iþleme tarafýndan, %Xinesnelerinde herhangi bir açýk deðiþiklik olmadan 1 yapýlmýþsa,Grafcet dondurulur (hiçbir güncelleme hesaba katýlmaz).

000 LDN %I0.6001 S %S22002 ST %M0003 LDR %I0.6004 S %S21

/

P S

S

%I0.6

%I0.6

%S22

%M0

%S21

180 TWD USE 10AT 02/2003

Page 181: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

ArdýþýlÝþleme

Ardýþýl iþleme, chart'ta yer alýr (chart'ý temsil eden komutlar):l Adýmlarl Adýmlar ile iliþkilendirilmiþ aksiyonlarl Geçiþlerl Geçiþ koþullarýÖrnek:

Ardýþýl iþleme, "= * = POST" komutunun icrasý ile veya program sonu ilesona erer.

005 =*= 1006 LD %I0.2007 ANDN %I0.3008 # 2009 LD %I0.3010 ANDN %I0.2011 # 3012 -*- 2013 LD %I0.4014 # 1015 -*- 3016 LD %I0.5017 # 1

/

/

=*= 1

-*- 2

-*- 3

#

#

#

#

3

2

1

1%I0.5

%I0.4

%I0.3

%I0.3

%I0.2

%I0.2

TWD USE 10AT 02/2003 181

Page 182: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Sonra-iþleme Sonra-iþleme, aþaðýdakilerden oluþur:l Çýkýþlarý kontrol etmek için ardýþýl iþlemeden gelen komutlarl Çýkýþlara özel güvenlik kilitleriÖrnek:

018 =*= POST019 LD %X1020 ST %Q0.1021 LD %X2022 ST %Q0.2023 LD %X3024 OR( %M1025 ANDN %I0.2026 AND %I0.7027 ) 028 ST %Q0.3

/

%X1

%X2

%M1 %I0.2 %I0.7

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.1

%X2

182 TWD USE 10AT 02/2003

Page 183: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

Grafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar

Açýklama Bir TwidoSoft Grafcet programý, adýmlar ile iliþkilendirilmiþ aksiyonlarý programlamak için iki yol sunar:l Sonra-iþleme kýsmýndal Adýmlarýn kendilerinin List komutlarý veya Ladder satýrlarý içinde

Sonra-Ýþleme'deAksiyonlarýnÝliþkilendirilmesi

Güvenlik veya çalýþma modu kýsýtlamalarý mevcutsa, aksiyonlarýn, Grafcetuygulamasýnýn sonra-iþleme kýsmýnda programlanmasý tercih edilir. Grafcetadýmlarýný (%Xi) aktive etmek için, Set ve Reset List komutlarýný kullanabilir veyabir Ladder programýnda, bobinleri enerjilendirebilirsiniz.Örnek:

Bir UygulamadakiAksiyonlarýnÝliþkilendirilmesi

List komutlarý veya Ladder satýrlarýndaki adýmlar ile iliþkilendirilmiþ aksiyonlarýprogramlayabilirsiniz. Bu durumda, List komutu veya Ladder satýrý, adým aktif olmadýðý sürece taranmaz. Bu, Grafcet'i kullanmanýn en etkili ve verimli yoludur.Örnek:

018 =*= POST019 LD %X1020 ST %Q0.1021 LD %X2022 ST %Q0.2023 LD %X3024 ST %Q0.3

%X1

%X2

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.1

%X2

-*- 4

#

R

S

-*- 3%Q0.5

%Q0.5

4

020021022023024025026027028029

-*-LDSLD#-*-LDR......

31%Q0.5%M10441%Q0.5

TWD USE 10AT 02/2003 183

Page 184: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Grafcet

184 TWD USE 10AT 02/2003

Page 185: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

IV

Komutlarýn ve FonksiyonlarýnTanýmý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsýmda, Twido dilleri için ana ve ileri komutlar ile sistem bitleri ve word'lerihakkýnda ayrýntýlý tanýmlara yer verilmiþtir.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki bölümleri içermektedir:

Bölüm Bölüm Adý Sayfa

12 Ana Komutlar 187

13 Ýleri Komutlar 255

14 Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri 317

185

Page 186: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Komutlarýn ve Fonksiyonlarýn Tanýmý

186 TWD USE 10AT 02/2003

Page 187: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

12

Ana Komutlar

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Twido kontrolörler için basit (ana) kontrol programlarý yaratmak içinkullanýlan komutlar ve fonksiyon bloklarý hakkýnda ayrýntýlara yer vermektedir.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki kýsýmlarý içerir:

Kýsým Konu Sayfa

12.1 Bool Ýþleme 188

12.2 Ana Fonksiyon Bloklarý 205

12.3 Nümerik Ýþleme 230

12.4 Program Komutlarý 248

187

Page 188: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

12.1 Bool Ýþleme

Bool Ýþlemeye Giriþ

Genel Bakýþ Bu kýsým, Bool iþlemeye, Bool komutlarý için programlama ana hatlarý ve tanýmlarýnýiçeren bir giriþ saðlar.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsamaktadýr:

Konu Sayfa

Bool Komutlarý 189

Bool Komutlarýný Tanýmlamak için Gerekli Formatý Anlamak 192

Load (Yükleme) Komutlarý (LD, LDN, LDR, LDF) 194

Store (Saklama) Komutlarý (ST, STN, R, S) 196

Lojik AND Komutlarý (AND, ANDN, ANDR, ANDF) 198

Lojik OR Komutlarý (OR, ORN, ORR, ORF) 200

Exclusive OR Komutlarý (XOR, XORN, XORR, XORF) 202

NOT Komutu (N) 204

188 TWD USE 10AT 02/2003

Page 189: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Bool Komutlarý

Açýklama Bool komutlar, aþaðýdaki tabloda özetlendiði gibi, Ladder dili elemanlarýylakarþýlaþtýrýlabilir.

Test elemanlarýnýn Bool sonucu, aksiyon elemanlarýna, aþaðýdaki komutlar ile gösterildiði gibi uygulanýr.

KontrolörGiriþlerinin

Bool test komutlarý, kontrolör giriþleri üzerindeki yükselen veya düþen kenarlarýnsaptanmasýnda kullanýlabilir. "(n-1). tarama" ile o anki "n. tarama" arasýnda, bir giriþin durumunun deðiþmesi ile bir kenar saptanýr ve bu kenar, o anki tarama boyunca saptanmýþ olarak kalýr.

Yükselen KenarSaptama

LDR komutu (Load Rising Edge), bir yükselen kenar saptama kontaðýna eþdeðerdir.Yükselen kenar, kontrol eden giriþlerin 0'dan 1'e deðiþmesi ile saptanýr. Bir pozitifgeçiþ algýlama kontaðý, aþaðýdaki diyagramda görüldüðü gibi, bir yükselen kenarýsaptamak için kullanýlýr.

Element Komut Örnek Taným

Test elemanlarý Load (LD) komutu, bir açýk kontaða eþdeðerdir.

LD %I0.0 Kontak, kontrol biti 1durumunda ise kapalý olur.

Aksiyon elemanlarý Store (ST) komutu, bir bobine eþdeðerdir.

ST %Q0.0 Ýliþkili bit nesnesi, bitakümülatörünün (önceki lojiðin sonucu) lojik deðerini alýr.

LD %I0.0AND %I0.1ST %Q0.0

LDR %I0.0

%I0.0

P: Pozitif geçiþ algýlama kontaðýP

Testi

TWD USE 10AT 02/2003 189

Page 190: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Düþen KenarSaptama

LDF komutu (Load Falling Edge), bir düþen kenar saptama kontaðýna eþdeðerdir.Düþen kenar, kontrol eden giriþin 1'den 0'a deðiþmesiyle saptanýr. Bir negatifgeçiþ algýlama kontaðý, aþaðýdaki diyagramda görüldüðü gibi, bir düþen kenarý saptamak için kullanýlýr.

Kenar SaptamaZamanlamasý

Aþaðýdaki tablo, yükselen ve düþen kenarlarý test etmede kullanýlan komutlarý vebunlarýn zamanlamasýný özetlemektedir.

%I0.0

N: Negatif geçiþ algýlama kontaðýLDF %I0.0 N

Kenar Test Komutu

Ladder Diyagramý

Zamanlama

Yükselen LDR %I0.0

Düþen LDF %I0.0

P

%I0.0Yükselen kenar

zaman

zaman1 kontrolörtaramasý

Boolsonuç

%I0.2

N

%I0.0zaman

zaman

Boolsonuç

%I0.2

Düþen kenar

1 kontrolörtaramasý

Kenar

Kenar

190 TWD USE 10AT 02/2003

Page 191: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

ik

Kenar Saptamaiçin DahiliBitlerin

Yükselen kenar veya düþen kenar ile ilgili komutlar %I giriþine uygulanýr ama iki dahilbit kullanarak, diðer tüm bitler üzerinde (veya Bool sonuç üzerinde) kenarlarý saptamamümkündür. Aþaðýdaki örnekte, bit %M11, bit %M0'daki yükselen kenarý kaydeder.

Not: Soðuk ve ýlýk yeniden baþlatmada, giriþ 1 durumunda kalmýþ olsa bile, uygulama yükselen kenarý saptar. Bu, programýn LD %S1 ve ENDC komutlarýaracýlýðýyla baþlatýlmasý suretiyle maskelenebilir.

Not: Yükselen ve düþen kenarlarý doðrudan saptama, yalnýzca giriþ bitleri(%Ii) kullanýlarak yapýlabilir.

LD %M0ANDN %M10ST %M11LDN %M0ST %M10

%M0 %M10 %M11

%M0 %M10

Kullanýlmasý

TWD USE 10AT 02/2003 191

Page 192: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Bool Komutlarýný Tanýmlamak için Gerekli Formatý Anlamak

Açýklama Bu kýsýmdaki her bir Bool komut, aþaðýdaki sýraya uyularak tanýmlanmýþtýr:l Kýsa tanýml Komut için örnek ve karþýlýk gelen ladder diyagraml Ýzin verilen operandlarýn listesil Zamanlama diyagramýAþaðýdaki açýklamalar, Bool komutlarýn bu kýsýmda nasýl tanýmlandýðý hakkýndadaha fazla ayrýntý saðlamaktadýr.

Örnekler Aþaðýdaki diyagramlar, her bir komut için örneklerin nasýl verildiðini göstermektedir.

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, Bool komutlar için izin verilen operand tiplerinitanýmlamaktadýr.

Ladder diyagram eþdeðeri List komutlarý

LD %I0.1ST %Q0.3LDN %M0ST %Q0.2LDR %I0.1ST %Q0.4LDF %I0.3ST %Q0.5

P

N

%I0.1

%M0

%I0.1

%I0.3

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%Q0.5

Operand Taným

0/1 Anlýk deðer, 0 veya 1

%I Kontrolör giriþi %Ii.j

%Q Kontrolör çýkýþý %Qi.j

%M Dahili bit %Mi

%S Sistem biti %Si

%X Adým biti %Xi

%BLK.x Fonksiyon bloðu biti (örneðin, %TMi.Q)

%•:Xk Word biti (örneðin, %MWi:Xk)

[ Karþýlaþtýrma ifadesi (örneðin, [%MWi<1000])

192 TWD USE 10AT 02/2003

Page 193: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki resim, her bir komut için, zamanlama diyagramlarýnýn nasýl gösterildiðinigöstermektedir.

LD komutu için zamanlamadiyagramý

Giriþ durumu

Giriþ durumu

%M0 %I0.3%I0.1 %I0.2

LD LDN LDR LDF

%Q0.2 %Q0.5%Q0.3 %Q0.4

Dört tip Load komutu için zamanlamadiyagramlarý bir arada verilmiþtir.

%I0.1

LD

%Q0.3

Diyagramlarý

TWD USE 10AT 02/2003 193

Page 194: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Load (Yükleme) Komutlarý (LD, LDN, LDR, LDF)

Açýklama Load komutlarý LD, LDN, LDR ve LDF, sýrasýyla açýk, kapalý, yükselen kenar vedüþen kenar kontaklarýna karþýlýk gelir (LDR ve LDF, yalnýzca kontrolör giriþleriiçin kullanýlýr).

Örnekler Aþaðýdaki diyagramlar, Load komutlarýna örnek olarak verilmiþtir.

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, Load komut tiplerini, Ladder eþdeðerleri ve izin verilen operandlarýile birlikte listeler.

N

LD %I0.1ST %Q0.3LDN %M0ST %Q0.2LDR %I0.2ST %Q0.4LDF %I0.3ST %Q0.5

P

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%Q0.5

%I0.1

%M0

%I0.2

%I0.3

List Komutu Ladder Eþdeðeri Ýzin Verilen Operandlar

LD 0/1,%I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk,[

LDN %I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk,[

LDR %I

LDF %I

P

N

194 TWD USE 10AT 02/2003

Page 195: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, Load komutlarý için zamanlamayý gösterir.

%M0 %I0.3%I0.1 %I0.2

LD LDN LDR LDF

%Q0.2 %Q0.5%Q0.3 %Q0.4

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 195

Page 196: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Store (Saklama) Komutlarý (ST, STN, R, S)

Açýklama Store komutlarý ST, STN, S ve R, sýrasýyla direkt, ters (evrik), set ve reset bobinlerekarþýlýk gelir.

Örnekler Aþaðýdaki diyagramlar, Store komutlarýna örnek olarak verilmiþtir.

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, Store komut tiplerini, Ladder eþdeðerleri ve izin verilen operandlarýile birlikte listeler.

LD %I0.1ST %Q0.3

STN %Q0.2S %Q0.4

LD %I0.2R %Q0.4

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%Q0.4%I0.2

%I0.1

R

S

/

List Komutu Ladder Eþdeðeri Ýzin Verilen Operandlar

ST %Q,%M,%S,%BLK.x,%•:Xk

STN %Q,%M,%S,%BLK.x,%•:Xk

S %Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

R %Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

S

R

196 TWD USE 10AT 02/2003

Page 197: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, Store komutlarý için zamanlamayý gösterir.

%I0.1 %I0.2%I0.1 %I0.1

ST STN S R

%Q0.2 %Q0.4%Q0.3 %Q0.4

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 197

Page 198: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Lojik AND Komutlarý (AND, ANDN, ANDR, ANDF)

Açýklama AND komutlarý, operand (veya operandýn evriði veya yükselen ya da düþenkenar) ve bir önceki komutun Bool sonucu arasýnda lojik bir AND iþlemigerçekleþtirir.

Örnekler Aþaðýdaki diyagramlar, lojik AND komutlarýna örnek olarak verilmiþtir.

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, AND komut tiplerini, Ladder eþdeðerleri ve izin verilen operandlarýile birlikte listeler.

LD %I0.1AND %M1ST %Q0.3LD %M2ANDN %I0.2ST %Q0.2LD %I0.3ANDR %I0.4S %Q0.4LD %M3ANDF %I0.5S %Q0.5

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%Q0.5

S

S

%I0.1

%I0.2

%I0.4%I0.3

%I0.5%M3

%M2

%M1

N

P

List Komutu Ladder Eþdeðeri Ýzin Verilen Operandlar

AND 0/1,%I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk, [

ANDN %I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk, [

ANDR %I

ANDF %I

P

N

198 TWD USE 10AT 02/2003

Page 199: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, AND komutlarý için zamanlamayý gösterir.

%M2 %M3%I0.1 %I0.3

AND ANDN ANDR ANDF

%I0.2 %I0.5%M1 %I0.4

%Q0.2%Q0.3 %Q0.4 %Q0.5

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 199

Page 200: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Lojik OR Komutlarý (OR, ORN, ORR, ORF)

Açýklama OR komutlarý, operand (veya operandýn evriði veya yükselen ya da düþenkenar) ve bir önceki komutun Bool sonucu arasýnda lojik bir OR iþlemigerçekleþtirir.

Örnekler Aþaðýdaki diyagramlar, lojik OR komutlarýna örnek olarak verilmiþtir.

LD %I0.1OR %M1ST %Q0.3

LD %M2ORN %I0.2ST %Q0.2

LD %M3ORR %I0.4S %Q0.4

LDF %I0.5ORF %I0.6S %Q0.5

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%Q0.5

S

S

%I0.1

%M1

%I0.2

%I0.4

%I0.5

%I0.6

%M2

%M3

P

N

N

200 TWD USE 10AT 02/2003

Page 201: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, OR komut tiplerini, Ladder eþdeðerleri ve izin verilen operandlarýile birlikte listeler.

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, OR komutlarý için zamanlamayý gösterir.

List Komutu Ladder Eþdeðeri Ýzin Verilen Operandlar

OR 0/1,%I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

ORN %I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

ORR %I

ORF %I

P

N

%M2 %I0.5%I0.1 %M3

OR ORN ORR ORF

%I0.2 %I0.6%M1 %I0.4

%Q0.2%Q0.3 %Q0.4 %Q0.5

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 201

Page 202: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Exclusive OR Komutlarý (XOR, XORN, XORR, XORF)

Açýklama XOR komutlarý, operand (veya operandýn evriði veya yükselen ya da düþenkenar) ve bir önceki komutun Bool sonucu arasýnda exclusive (seçici) ORiþlemi gerçekleþtirir.

Örnekler XOR komutlarý, aþaðýdaki örneklerde gösterildiði gibi kullanýlabilir.

Ýzin VerilenOperandlar

Aþaðýdaki tablo, XOR komut tiplerini, izin verilen operandlarý ile birlikte listeler.

LD %I0.1XOR %M1ST %Q0.3

LD %I0.1ANDN %M1OR( %M1ANDN %I0.1)ST %Q0.3

%Q0.3%M1%I0.1

XOR

%Q0.3

%I0.1

%I0.1

%M1

%M1

List Komutu Ýzin Verilen Operandlar

XOR %I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

XORN %I,%Q,%M,%S,%X,%BLK.x,%•:Xk

XORR %I

XORF %I

202 TWD USE 10AT 02/2003

Page 203: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, XOR komutlarý için zamanlamayý gösterir.

Özel Durumlar Aþaðýdakiler, XOR komutlarýný Ladder programlarýnda kullanýrken uyulmasý gerekenözel önlemlerdir:l XOR kontaklarýný, bir satýrýn (rung) ilk pozisyonuna yerleþtirmeyiniz.l XOR kontaklarýný, diðer ladder elemanlarýna paralel olarak yerleþtirmeyiniz (bkz.

aþaðýdaki örnek.)Aþaðýdaki örnekte gösterildiði gibi, bir elemaný, bir XOR kontaðý ile paralel olarakyerleþtirmek, bir geçerlilik hatasý (validation error) üretecektir.

%I0.1

XOR

%M1

%Q0.3

%Q1.10

%M10

XOR

%I1.5%M13

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 203

Page 204: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

NOT (Deðil) Komutu (N)

Açýklama NOT (N) komutu, bir önceki komutun Bool sonucunu evirir.

Örnek Aþaðýda, NOT komutunun kullanýmý için bir örnek verilmiþtir.

Ýzin VerilenOperandlar

Bulunmamaktadýr.

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, NOT komutu için zamanlamayý gösterir.

Not: NOT komutu, dönüþtürülemez.

LD %I0.1OR %M2ST %Q0.2NAND %M3ST %Q0.3

%I0.1

NOT

%M2

%Q0.2

%M3

%Q0.3

Diyagramý

204 TWD USE 10AT 02/2003

Page 205: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

12.2 Ana Fonksiyon Bloklarý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsým, ana fonksiyon bloklarýný kullanmak için tanýmlamalar ve programlamaana hatlarýný saðlamaktadýr.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Ana Fonksiyon Bloklarý 206

Ana Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri 208

Zamanlayýcý (Timer) Fonksiyon Bloðu (%TMi) 210

TOF Tipi Zamanlayýcý 212

TON Tipi Zamanlayýcý 213

TP Tipi Zamanlayýcý 214

Zamanlayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme 215

Yukarý/Aþaðý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%Ci) 218

Sayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme 222

Shift (Kaydýrma) Bit Register Fonksiyon Bloðu (%SBRi) 223

Adým Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%SCi) 226

TWD USE 10AT 02/2003 205

Page 206: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Ana Fonksiyon Bloklarý

Açýklama Fonksiyon bloklarý, programlar tarafýndan kullanýlan bit nesneleri ve belirli bazýword'ler için olan kaynaklardýr. Ana fonksiyon bloklarý, zamanlayýcý ve yukarý/aþaðýsayma gibi basit fonksiyonlarý saðlar.

Bir FonksiyonBloðu Örneði

Aþaðýdaki resim, bir yukarý/aþaðý Sayýcý fonksiyon bloðu örneðidir.

Bit Nesneleri Bit nesneleri, blok çýkýþlarýna karþýlýk gelir. Bu bitlere, aþaðýdaki iki metottan birikullanýlarak Bool test komutlarý tarafýndan eriþilebilir:l Direkt olarak (örneðin, LD E) - dönüþtürülebilir programlamada, eðer bloða baðlý

iseler - (bkz. Ana Fonksiyon Bloklarýnýn Programlama Prensipleri, s. 208 ).l Blok tipi belirtilerek (örneðin, LD %Ci.E).Giriþlere, komutlar formunda eriþilebilir.

Word Nesneleri Word nesneleri, aþaðýdaki gibi belirtilmiþ parametrelere ve deðerlere karþýlýk gelir:l Blok konfigürasyon parametreleri: Bazý parametrelere program tarafýndan

eriþilebilir iken (örneðin, ön-seçim parametreleri), bazýlarýna ise eriþilemez(örneðin, zaman tabaný).

l Mevcut deðerler: örneðin, %Ci.V, mevcut sayýcý deðeri.

Yukarý/aþaðý sayýcý bloðu

R E

S D

CD F

CU

%Ci

ADJ Y

%Ci.P 9999

206 TWD USE 10AT 02/2003

Page 207: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Eriþilebilen Bit ve Word Nesneleri

Aþaðýdaki tablo, program tarafýndan eriþilebilen Ana fonksiyon bloðu bit ve wordnesnelerini tanýmlar.

AnaFonksiyonBloðu

Sembol Aralýk (i) NesneTipi

Taným Adres YazmaEriþimi

Zaman- %TMi 0 - 127 Word Mevcut deðer %TMi.V hayýr

Ön-ayar deðeri %TMi.P evet

Bit Zamanlayýcý çýkýþý %TMi.Q hayýr

Yukarý/Aþaðý

%Ci 0 - 31 Word Mevcut deðer %Ci.V hayýr

Ön-ayar deðeri %Ci.P evet

Bit Alttan-taþma çýkýþý(boþ)

%Ci.E hayýr

Ön-ayar çýkýþýna eriþildi %Ci.D hayýr

Üstten-taþma çýkýþý (dolu) %Ci.F hayýr

Sayýcý

layýcý

TWD USE 10AT 02/2003 207

Page 208: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

i.

Ana Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri

Açýklama Ana fonksiyon bloklarýný programlamak için, aþaðýdaki yöntemlerden birini kullanýnýz:l Fonksiyon bloðu komutlarý (örneðin, BLK %TM2): Ladder dili için bu dönüþtürülebilir

programlama yöntemi, blok üzerinde gerçekleþtirilecek iþlemlerin, programdatek bir yerde yapýlmasýna izin verir.

l Spesifik komutlar (örneðin, CU %Ci): Bu dönüþtürülemeyen yöntem, bloðun giriþlerüzerinde gerçekleþtirilecek iþlemlerin, programýn birkaç yerinde yapýlmasýna izin verir(örneðin, line 100 CU %C1, line 174 CD %C1, line 209 LD %C1.D).

DönüþtürülebilirProgramlama

Dönüþtürülebilir programlama için, BLK, OUT_BLK ve END_BLK komutlarýný kullanýn:l BLK: Bloðun baþlangýcýný belirtir.l OUT_BLK: Blok çýkýþlarýný doðrudan baðlamak için kullanýlýr.l END_BLK: Bloðun sonunu belirtir.

Baðlý ÇýkýþlýÖrnek

Aþaðýdaki örnek, baðlý çýkýþlý bir sayýcý fonksiyon bloðunun dönüþtürülebilirprogramlanmasýný göstermektedir.

BLK %C8LDF %I1.1RLD %I1.2AND %M0CUOUT_BLKLD DAND %M1ST %Q0.4END_BLK

N

GiriþÝþleme

ÇýkýþÝþleme

R

S

CU

CD

E

D

F

%C8

ADJ Y%Ci.P 9999

%I1.1

%I1.2 %M0

%M1 %Q0.4

208 TWD USE 10AT 02/2003

Page 209: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Çýkýþlarý BaðlýOlmayan Örnek

Bu örnek, baðlý çýkýþlarý olmayan bir sayýcý fonksiyon bloðunun dönüþtürülebilirprogramlanmasýný göstermektedir.

Not: Sadece ilgili bloktaki test ve giriþ komutlarý, BLK ve OUT_BLK komutlarýarasýna yerleþtirilebilir (veya OUT_BLK programlanmadýðýnda, BLK ve END_BLKarasýna).

BLK %C8LDF %I1.1RLD %I1.2AND %M0CUEND_BLKLD %C8.DAND %M1ST %Q0.4

N R

S

CU

CD

E

D

F

%C8

ADJ Y%Ci.P 9999

%I1.1

%I1.2 %M0

%C8.D %M1 %Q0.4

GiriþÝþleme

ÇýkýþÝþleme

TWD USE 10AT 02/2003 209

Page 210: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlayýcý (Timer) Fonksiyon Bloðu (%TMi)

Açýklama Üç tip zamanlayýcý fonksiyon bloðu vardýr:l TON (Timer On-Delay): On-gecikmeli aksiyonlarý kontrol etmek için kullanýlýr.l TOF (Timer Off-Delay): Off-gecikmeli aksiyonlarý kontrol etmek için kullanýlýr.l TP (Timer - Pulse): Belirli süresi olan bir darbe yaratmak için kullanýlýr.Bu gecikmeler ve darbe periyotlarý programlanabilir ve TwidoSoft kullanýlarak deðiþtirilebilir.

Resim Aþaðý þekilde, zamanlayýcý fonksiyon bloðu gösterilmiþtir.

TYPE TONTB 1minADJ Y%TMi.P 9999

Zamanlayýcý fonksiyon bloðu

QIN

%TMi

210 TWD USE 10AT 02/2003

Page 211: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Parametreler Zamanlayýcý fonksiyon bloklarý, aþaðýdaki parametrelere sahiptir:

Parametre Etiket Deðer

Zamanlayýcý %TMi 0 - 63 Kompakt Kontrolör0 - 127 Modüler Kontrolörler

Tip TON • on-gecikmesi (varsayýlan)

TOF • off-gecikmesi

TP • darbe (tek-kararlý)

Zaman tabaný TB 1 dk (default), 1s, 100ms, 10ms, 1ms (TM0 ve TM1 için).

Mevcut deðer %TMi.V Zamanlayýcý çalýþtýðýnda, 0'dan %TMi.P'ye artan word.Program tarafýndan okunup test edilebilir fakat yazýlamaz.%TMi.V, Veri Editörü kullanýlarak deðiþtirilebilir.

Ön-ayar deðeri %TMi.P 0 - 9999. Program tarafýndan okunabilen, test edilebilen veyazýlabilen word. Varsayýlan deðeri, 9999'dur. Periyot veyaüretilen gecikme, %TMi.P x TB'ye eþittir.

Veri Editörü Y/N Y: Evet, ön-ayar %TMi.P deðeri, Veri Editörü kullanýlarakdeðiþtirilebilir.N: Hayýr, ön-ayar %TMi.P deðeri deðiþtirilemez.

Set giriþi (veyakomutu)

IN Zamanlayýcýyý, yükselen kenarda (TON ve TP tipleri) veyadüþen kenarda (TOF tipi) baþlatýr.

Zamanlayýcý Q Gerçekleþtirilen fonksiyona (TON, TOF veya TP) baðlýolarak, iliþkilendirilmiþ bit %TMi.Q, 1 yapýlýr.

Not: Ön-ayar deðeri ne kadar büyükse, zamanlayýcý doðruluðu da o kadar artar.

numarasý

(Data Editor)

çýkýþý

TWD USE 10AT 02/2003 211

Page 212: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

TOF Tipi Zamanlayýcý

Açýklama Off-gecikmeli aksiyonlarý kontrol etmek için, TOF tipi zamanlayýcý kullanýnýz. Bugecikme, TwidoSoft kullanýlarak programlanabilir.

Zamanlama Aþaðýdaki zamanlama diyagramý, TOF tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný gösterir.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, TOF tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný tanýmlamaktadýr.

IN

Q

%TMi.P

%TMi.V

(1)

(3)

(4)

(2)

(5)

(1)

Evre Taným

1 Mevcut deðer %TMi.V, IN giriþindeki yükselen kenarda, 0'a set edilir(zamanlayýcý halen çalýþýyor olsa bile).

2 %TMi.Q çýkýþ biti, N giriþinde bir yükselen kenar saptandýðýnda 1 yapýlýr.

3 Zamanlayýcý, IN giriþinin düþen kenarýnda baþlar.

4 Mevcut deðer %TMi.V, TB zaman tabanlý her bir darbe için, bir birim artým ile%TMi.P'ye kadar yükselir.

5 %TMi.Q çýkýþ biti, mevut deðer, %TMi.P'ye ulaþtýðýnda 0'a reset edilir.

Diyagramý

212 TWD USE 10AT 02/2003

Page 213: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

TON Tipi Zamanlayýcý

Açýklama TON tipi zamanlayýcý, on-gecikmeli aksiyonlarý kontrol etmek için kullanýlýr. Bugecikme, TwidoSoft kullanýlarak programlanabilir.

Zamanlama Aþaðýdaki zamanlama diyagramý, TON tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný gösterir.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, TON tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný tanýmlamaktadýr.

IN

Q

%TMi.P

%TMi.V

(1)

(3)

(4)

(2)

(5)

Evre Taným

1 Zamanlayýcý, IN giriþinin yükselen kenarýnda baþlar.

2 Mevcut deðer %TMi.V, TB zaman tabanlý her bir darbe için, bir birim artým ile%TMi.P'ye kadar yükselir.

3 %TMi.Q çýkýþ biti, mevcut deðer, %TMi.P'ye ulaþtýðýnda 1 yapýlýr.

4 %TMi.Q çýkýþ biti, IN giriþi 1 durumunda iken, 1'de kalýr.

5 IN giriþinde bir düþen kenar saptandýðýnda, zamanlayýcý %TMi.P'ye ulaþmamýþolsa bile durdurulur ve %TMi.V, 0'a set edilir.

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 213

Page 214: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

TP Tipi Zamanlayýcý

Açýklama TP tipi zamanlayýcý, belirli süreli darbeleri yaratmak için kullanýlýr. Bu gecikme,TwidoSoft kullanýlarak programlanabilir.

Zamanlama Aþaðýdaki zamanlama diyagramý, TP tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný gösterir.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, TP tipi zamanlayýcýnýn çalýþmasýný tanýmlamaktadýr.

IN

Q

%TMi.P

%TMi.V

(1)

(3)

(4)

(5)

(2) (6)

Evre Taným

1 Zamanlayýcý, IN giriþinin yükselen kenarýnda baþlar. Zamanlayýcý henüzbaþlatýlmamýþsa, mevcut deðer %TMi.V, 0'a set edilir.

2 %TMi.Q çýkýþ biti, zamanlayýcý baþladýðýnda 1 yapýlýr.

3 Zamanlayýcýnýn mevcut deðeri %TMi.V, TB zaman tabanlý her bir darbe baþýna,bir birim artým ile 0'dan %TMi.P'ye kadar yükselir.

4 %TMi.Q çýkýþ biti, mevcut deðer, %TMi.P'ye ulaþtýðýnda 0 yapýlýr.

5 Mevcut deðer %TMi.V, %TMiV=%TMi.P ve IN giriþi yeniden 0 olduðunda,0'a set edilir.

6 Bu zamanlayýcý, reset edilemez. %TMi.V =%TMi.P ve IN giriþi 0 olur olmaz,%TMi.V, 0'a set edilir.

Diyagramý

214 TWD USE 10AT 02/2003

Page 215: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme

Açýklama Zamanlayýcý fonksiyon bloklarý (%TMi), nasýl kullanýlacaklarýna bakýlmaksýzýn aynýþekilde programlanýr. Zamanlayýcý fonksiyonu (TON, TOF veya TP), konfigürasyonsýrasýnda seçilir.

Örnekler Aþaðýda, bir zamanlayýcý fonksiyon bloðu ve dönüþtürülebilir ve dönüþtürülemezprogramlama örnekleri yer almaktadýr.

Konfigürasyon Aþaðýdaki parametreler, konfigürasyon sýrasýnda girilmelidir:l Timer type (Zamanlayýcý tipi): TON, TOF veya TPl Time base (Zaman tabaný) (TB): 1 min (dk), 1s, 100 ms, 10 ms veya 1 msl Preset value (Ön-ayar deðeri) (%TMi.P): 0 ila 9999l Adjust (Ayarla) : Evet veya Hayýr (Y veya N)

BLK %TM1LD %I0.1INOUT_BLKLD QST %Q0.3END_BLK

LD %I0.1IN %TM1LD %TM1.QST %Q0.3

Dönüþtürülebilir programlama Dönüþtürülemez programlama

TYPE TONTB 1minADJ Y%TMi.P 9999

%I0.1 %Q0.3%TMi

IN Q

TWD USE 10AT 02/2003 215

Page 216: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, zamanlayýcý programlama ve konfigüre etme özel durumlarýnýnbir listesini içermektedir.

1 ms ZamanTabanlý

1 ms zaman tabaný, yalnýzca %TM0 ve %TM1 zamanlayýcýlarda mevcuttur. Dörtsistem word'ü %SW76, %SW77, %SW78 ve SW79, "kum saatleri" olarak kullanýlabilir.Pozitif bir deðerleri var ise, bu dört word, sistem tarafýndan her milisaniyede ayrýayrý azaltýlýr.Çoklu zamanlama, bu word'lerden birinin ardarda yüklenmesiyle veya ara deðerlertest edilerek baþarýlabilir. Eðer bu dört word'den herhangi birinin deðeri, 0'dan az ise,bu word deðiþtirilmeyecektir. Bir zamanlayýcý, karþýlýk gelen 15. bit, 1'e set edilerek"dondurulabilir" ve sonra bu bit, 0'a reset edilerek yeniden harekete geçirilebilir.

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlatmanýn Mevcut deðeri 0'a zorlar. Çýkýþ %TMi.Q'yu, 0'a seteder. Ön-ayar deðeri, konfigürasyon sýrasýndatanýmlanan deðere reset edilir.

Bir ýlýk yeniden baþlatmanýn Zamanlayýcýnýn mevcut ve ön-ayar deðeri üzerindeetkisi yoktur. Mevcut deðer, bir enerji gidiþi (outage)sýrasýnda deðiþmez.

Bir kontrolör durmasýnýn etkisi Kontrolörün durdurulmasý, mevcut deðerideðiþtirmez.

Bir program atlamasýnýn etkisi Zamanlayýcý bloðunun üzerinden atlamak, zamanla-yýcýyý durdurmaz. Zamanlayýcý, ön-ayar deðerine(%TMi.P) ulaþýncaya kadar artýma devam edecektir.Bu noktada, zamanlayýcý bloðunun Q çýkýþýna atan-mýþ Tamam biti (%TMi.Q), durum deðiþtirir; bununlabirlikte, blok çýkýþýna doðrudan baðlý, iliþkilendirilmiþçýkýþ aktive edilmez ve kontrolör tarafýndan taranmaz.

%TMi.Q (tamam (done) biti) %TMi.Q bitini, program içerisinde yalnýzca bir defatest etmek makuldur.

Ön-ayar %TMi.P'yi deðiþtirmenin Ön-ayar deðerini, bir komut kullanarak veya deðeriayarlayarak deðiþtirmek, etkisini yalnýzca zaman-layýcýnýn bir sonraki aktivasyonunda gösterir.

(%S0=1) etkisi

(%S1=1) etkisi

aracýlýðýyla test

etkisi

Zamanlayýcýlar

216 TWD USE 10AT 02/2003

Page 217: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

ProgramlamaÖrneði

Aþaðýdaki örnekte, bir zamanlayýcý fonksiyon bloðu programlanmýþtýr.

LDR %I0.1 (%I0.1'in yükselen kenarýnda, zamanlayýcýyý baþlatmak)[%SW76:=XXXX] (XXXX = istenen deðer)LD %I0.2 (donmanýn opsiyonel yönetimi, I0.2 giriþi donar)ST %SW76:X15LD [%SW76=0] (zamanlayýcý son reset)ST %M0..............

%I0.1

%SW76:=XXXX

%I0.2

%SW76=0

%M0

%SW76:X15

P

TWD USE 10AT 02/2003 217

Page 218: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Yukarý/Aþaðý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%Ci)

Açýklama Sayýcý fonksiyon bloðu (%Ci), olaylarý yukarý ve aþaðý saymaya yarar. Bu iki iþlem,eþzamanlý olarak yapýlabilir.

Resim Aþaðýdaki, bir yukarý/aþaðý Sayýcý fonksiyon bloðu resmidir.

ADJ Y%TMi.P 9999

Yukarý/aþaðý sayýcý fonksiyon bloðu

R E

S D

CD F

CU

%Ci

218 TWD USE 10AT 02/2003

Page 219: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Parametreler Sayýcý fonksiyon bloðu, aþaðýdaki parametrelere sahiptir:

Parametre Etiket Deðer

Sayýcý numarasý %Ci 0 ila 31

Mevcut deðer %Ci.V Word, CU ve CD giriþlerine (veya komutlarýna) görearttýrýlýr veya azaltýlýr. Program tarafýndan okunabilir vetest edilebilir fakat yazýlamaz. %Ci.V'yi deðiþtirmek için,Veri Editörünü kullanýnýz.

Ön-ayar deðeri %Ci.P 0 - %Ci.P-9999. Word okunabilir, test edilebilir veyazýlabilir (varsayýlan deðer: 9999).

Veri Editörükullanarak düzenleme

Y/N l Y: Evet (yes), ön-ayar deðeri, Veri Editörükullanýlarak deðiþtirilebilir.

l N: Hayýr (no), ön-ayar deðeri, Veri Editörükullanýlarak deðiþtirilemez.

Reset giriþi (veyakomutu)

R 1 durumunda: %Ci.V = 0.

Set giriþi (veyakomutu)

S 1 durumunda: %Ci.V = %Ci.P.

Yukarý sayma giriþi(veya komutu)

CU Bir yükselen kenarda, %Ci.V'yi arttýrýr.

Aþaðý sayma giriþi(veya komutu)

CD Bir yükselen kenarda, %Ci.V'yi azaltýr.

Alttan-taþma çýkýþý E (Empty) Aþaðý sayýcý %Ci.V, 0'dan 9999'a deðiþtiðinde, ilgili bit%Ci.E=1 olur (%Ci.V, 9999'a ulaþtýðýnda, 1'e set olur ve eðer sayýcý, aþaðý saymaya devam ederse, 0'a reset edilir).

Çýkýþýn ön-ayarýna ulaþýldý D (Done) %Ci.V=%Ci.P olduðunda, ilgili bit %Ci.D=1 olur.

Üstten-taþma çýkýþý F (Full) %Ci.V, 9999'dan 0'a deðiþtiðinde, ilgili bit %Ci.F=1 olur(%Ci.V, 0'a ulaþtýðýnda, 1'e set olur ve eðer sayýcý,yukarý saymaya devam ederse, 0'a reset edilir).

TWD USE 10AT 02/2003 219

Page 220: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Çalýþma Aþaðýdaki tablo, yukarý/aþaðý sayýcý çalýþmasýnýn ana safhalarýný tanýmlar.

Çalýþma Eylem Sonuç

Yukarý sayma Yukarý sayma giriþi CU'da biryükselen kenar görünür (veyaCU komutu aktive edilir).

Mevcut deðer %Ci.V, bir birimarttýrýlýr.

%Ci.V mevcut deðeri, %Ci.Pön-ayar deðerine eþittir.

D çýkýþýna atanmýþ "ön-ayaraulaþýldý" çýkýþ biti %Ci.D, 1 durumuna deðiþir.

%Ci.V mevcut deðeri,9999'dan 0'a deðiþir.

Çýkýþ biti %Ci.F (Yukarý saymaüstten-taþmasý), 1 durumuna deðiþir.

Sayýcý, yukarý saymaya devamederse.

Çýkýþ biti %Ci.F (Yukarý saymaüstten-taþmasý), 0'a reset edilir.

Aþaðý sayma Aþaðý sayma giriþi CD'de biryükselen kenar görünür (veyaCD komutu aktive edilir).

Mevcut deðer %Ci.V, bir birimazaltýlýr.

%Ci.V mevcut deðeri, 0'dan9999'a deðiþir.

Çýkýþ biti %Ci.E (alttan-taþma),1 durumuna deðiþir.

Sayýcý, aþaðý saymaya devamederse.

Çýkýþ biti %Ci.E (alttan-taþma),0'a reset edilir.

Yukarý/aþaðý Yukarý sayma ve aþaðý sayma fonksiyonlarýnýn her ikisini de eþzamanlýkullanmak için (veya CU ve CD komutlarýnýn her ikisini de kullanmak için),karþýlýk gelen iki giriþ CU ve CD kontrol edilmelidir. Bu iki giriþ, ardardataranýr. Ýkisi de 1 durumunda ise, mevcut deðer deðiþmeden kalýr.

Reset R giriþi, 1 durumuna set edilir(veya R komutu aktive edilir).

Mevcut deðer %Ci.V, 0'a zorlanýr. Çýkýþlar %Ci.E, %Ci.D ve %Ci.F,0'dadýr. Reset giriþinin önceliði vardýr.

Set S giriþi 1 durumundaysa (veya Skomutu aktive edilmiþse) ve reset giriþi 0'da ise (veya R komutu, aktif deðil ise).

%Ci.V mevcut deðeri, %Ci.P deðerinialýr ve %Ci.D çýkýþý, 1'e set edilir.

sayma

220 TWD USE 10AT 02/2003

Page 221: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, sayýcýlarýn programlanmasý ve konfigüre edilmesinin özeldurumlarýný içerir.

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlatmanýn l Mevcut deðer %Ci, 0'a set edilir.l Çýkýþ bitleri %Ci.E, %Ci.D ve %Ci.F, 0'a set

edilir.l Ön-ayar deðeri, konfigürasyon sýrasýnda

tanýmlanan ilk deðerine getirilir.

Bir ýlýk yeniden baþlatmanýn (%S1=1)etkisi, kontrolör durmasýnýn etkisi

Sayýcýnýn mevcut deðeri (%Ci.V) üzerinde hiçbiretkisi yoktur.

Ön-ayar %Ci.P'nin deðiþtirilmesinin Ön-ayar deðerini, bir komut aracýlýðýyla veyaayarlayarak deðiþtirmek, etkisini, blok, uygulamatarafýndan iþlendiðinde (giriþlerden birininaktivasyonu) gösterir.

(%S0=1) etkisi

etkisi

TWD USE 10AT 02/2003 221

Page 222: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sayýcýlarý Programlama ve Konfigüre Etme

Açýklama Aþaðýdaki örnek, 5000'e kadar sayma saðlayan bir sayýcýdýr. %I1.2 giriþindeki herbir darbe (%M0 dahili biti, 1'de iken), %C8 sayýcýsýný, son ön-ayar deðerine kadararttýrýr (bit %C8.D=1). Sayýcý, %I1.1 giriþi tarafýndan reset edilir.

ProgramlamaÖrneði

Aþaðýdaki þekil, dönüþtürülebilir ve dönüþtürülemez programlama örnekli bir sayýcýfonksiyon bloðudur.

Konfigürasyon Aþaðýdaki parametreler, konfigürasyon sýrasýnda girilmelidir:l Preset value (Ön-ayar deðeri) (%Ci.P): bu örnekte, 5000'e set edilmiþtirl Adjust (Ayarla): Yes (Evet)

BLK %C8LD %I1.1RLD %I1.2AND %M0CUEND_BLKLD %C8.DST %Q0.0

R

S

CU

CD

E

D

F

%C8

ADJ Y%Ci.P 9999

%I1.1

%I1.2 %M0

%C8.D %Q0.0

Dönüþtürülebilir programlama Dönüþtürülemez programlama

Ladder diyagramý

LD %I1.1R %C8LD %I1.2AND %M0CU %C8LD %C8.DST %Q0.0

222 TWD USE 10AT 02/2003

Page 223: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Shift Bit Register Fonksiyon Bloðu (%SBRi)

Açýklama Shift (Kaydýrma) Bit Register fonksiyon bloðu (%SBRi), ikili (binary) veri bitlerinin(0 veya 1) sola veya saða kaymasýný saðlar.

Resim Aþaðýdaki resim, bir Shift Register fonksiyon bloðu örneðidir.

Parametreler Shift Bit Register fonksiyon bloðu, aþaðýdaki parametrelere sahiptir.

%SBRiR

CU

CD

Parametre Etiket Deðer

Register numarasý %SBRi 0 ila 7

Register biti %SBRi.j Shift register'ýn 0'dan 15'e bitleri (j = 0'dan 15'e),bir Test komutu tarafýndan test edilebilir ve birAtama komutu kullanýlarak yazýlabilir.

Reset giriþi (veyakomutu)

R Bir yükselen kenarda, 0 ila 15 register bitleri%SBRi.j'yi 0'a set eder.

Sola kaydýrma giriþi(veya komutu)

CU Bir yükselen kenarda, bir register bitini sola kaydýrýr.

Saða kaydýrma giriþi(veya komutu)

CD Bir yükselen kenarda, bir register bitini saðakaydýrýr.

TWD USE 10AT 02/2003 223

Page 224: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Çalýþma Aþaðýdaki resim, bir kaydýrma iþlemi öncesi ve sonrasýnda bir bit þablonunu gösterir.

Bu, bir bitin, CD komutu kullanýlarak saða kaydýrýlmasý (Bit 15, Bit 0'a) isteði için deayný þekildedir. Bit 0 kaybedilir.Bir 16-bit register yeterli deðilse, programý, birkaç register'ý kaskad (ardarda)baðlamak için kullanmak da mümkündür.

Programlama Aþaðýdaki örnekte, Bit 0, Bit 15'in ters (evrik) deðerini alýrken, bir bit her saniye solakaydýrýlýr.

Bit 15 Bit 0

Bit 15 Bit 0

Çalýþmailk hal durumu

CU %SBRi, soladoðru bir kaydýrma

Bit 15 kayýp

1 1 1 1 1 1 1

1 1 1 1 10

0 0 0 0 0 0 0 0 0

000000000 1

LDN %SBR0.15ST %SBR0.0BLK %SBR0LD %S6CUEND_BLK

LDN %SBR0.15ST %SBR0.0LD %S6CU %SBR0

Dönüþtürülebilir programlama

Dönüþtürülemez programlama

%SBR0.0%SBR0.15

/

%SBR0R

CU

CD

%S6

gerçekleþtirir

224 TWD USE 10AT 02/2003

Page 225: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, Shift Bit Register fonksiyon bloðunu programlamak için özeldurumlarýn bir listesini içerir.

Özel Durum Taným

Soðuk yeniden baþlatma (%S0=1) Register word'ünün tüm bitlerini 0 yapar.

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Register word bitleri üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

TWD USE 10AT 02/2003 225

Page 226: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Adým Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%SCi)

Açýklama Bir Adým Sayýcý fonksiyon bloðu (%SCi), aksiyonlarýn atanabileceði bir adýmlardizisi saðlar. Bir adýmdan diðerine hareket etmek, harici veya dahili olaylara baðlýdýr.Bir adýmýn aktif olduðu her zaman, iliþkilendirilmiþ bit, 1 yapýlýr. Bir adým sayýcýnýn,bir anda, yalnýzca bir aktif adýmý olabilir.

Resim Aþaðýdaki, bir Adým Sayýcý fonksiyon bloðu örneðidir.

Parametreler Adým Sayýcý fonksiyon bloðu, aþaðýdaki parametrelere sahiptir.

%SCiR

CU

CD

Parametre Etiket Deðer

Adým sayýcý numarasý %SCi 0 ila 7

Adým sayýcý biti %SCi.j 0'dan 255'e adým sayýcý bitleri (j = 0 ila 255), bir Loadlojik iþlemi tarafýndan test edilebilir ve bir Atamakomutu tarafýndan yazýlabilir.

Reset giriþi (veyakomutu)

R Bir yükselen kenarda, adým sayýcýyý reset eder.

Arttýrma giriþi (veyakomutu)

CU Bir yükselen kenarda, adým sayýcýyý bir adýmarttýrýr.

Azaltma giriþi (veyakomutu)

CD Bir yükselen kenarda, adým sayýcýyý bir adýmazaltýr.

226 TWD USE 10AT 02/2003

Page 227: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, Adým Sayýcý fonksiyon bloðunun çalýþmasýný gösterir.

CU giriþi

CD giriþi

N aktif deðil 0 1 2 3 2 1 0

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 227

Page 228: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Programlama Aþaðýdaki, bir Adým Sayýcý fonksiyon bloðu örneðidir. l Adým Sayýcý 0, giriþ %I0.2 tarafýndan arttýrýlýr.l Adým Sayýcý 0, giriþ %I0.3 tarafýndan veya adým 3'e vardýðýnda 0'a reset edilir.l Adým 0 çýkýþ %Q0.1'i, adým 1 çýkýþ %Q0.2'yi ve adým 2 %Q0.3'ü kontrol

etmektedir.Aþaðýdaki resim, bu örnek için hem dönüþtürülebilir hem de dönüþtürülemezprogramlamayý göstermektedir.

BLK %SC0LD %SC0.3OR %I0.3RLD %I0.2CUEND_BLKLD %SC0.0ST %Q0.1LD %SC0.1ST %Q0.2LD %SC0.2ST %Q0.3

LD %SC0.3OR %I0.3R %SC0LD %I0.2CU %SC0LD %SC0.0ST %Q0.1LD %SC0.1ST %Q0.2LD %SC0.2ST %Q0.3

Dönüþtürülebilir programlama

Dönüþtürülemez programlama

%SC0.3

%I0.3

%I0.2

%SC0

R

CU

CD

%Q0.1%SC0.0

%SC0.1

%SC0.2

%Q0.2

%Q0.3

228 TWD USE 10AT 02/2003

Page 229: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, Adým Sayýcý fonksiyon bloðunu programlamak için özel durumlarýnbir listesini içerir.

Özel Durum Taným

Soðuk yeniden baþlatma (%S0=1) Adým sayýcýyý ilk deðerine getirir.

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Adým sayýcý üzerinde hiçbir etkisi yoktur.

TWD USE 10AT 02/2003 229

Page 230: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

12.3 Nümerik Ýþleme

Nümerik Ýþlemeye Giriþ

Genel Bakýþ Bu kýsým, tanýmlar ve programlama ana noktalarýný kapsamakta ve Nümerik Ýþlemeyebir giriþ sunmaktadýr.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Nümerik Komutlara Giriþ 231

Atama Komutlarý 232

Karþýlaþtýrma Komutlarý 236

Aritmetik Komutlar 238

Lojik Komutlar 242

Kaydýrma Komutlarý 244

Çevirme Komutlarý 246

230 TWD USE 10AT 02/2003

Page 231: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Nümerik Komutlara Giriþ

Genel Bakýþ Nümerik komutlar, genellikle 16-bit'lik word'lere uygulanýr (bkz. Word Nesneleri,s. 27) ve köþeli parantezler arasýna yazýlýr. Eðer bir önceki lojik iþlemin sonucudoðru (true) ise (Bool akümülatörü = 1), nümerik komut icra edilir. Eðer bir önceki lojikiþlemin sonucu yanlýþ (false) ise (Bool akümülatorü = 0), nümerik komut icra edilmezve operand deðiþmeden kalýr.

TWD USE 10AT 02/2003 231

Page 232: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Atama Komutlarý

Açýklama Atama komutlarý, Op2 operandýný, Op1 operandýna yüklemek için kullanýlýr.

Atama Atama komutlarý için sözdizimi.

Atama iþlemleri, aþaðýdakiler üzerinde gerçekleþtirilebilir:l Bit string'leril Word'lerl Word tablolarý

Bit String'lerininAtanmasý

Ýþlemler, aþaðýdaki bit string'leri üzerinde gerçekleþtirilebilir (bkz. YapýlandýrýlmýþNesneler, s. 35):l Bit string'i -> bit string'i (Örnek 1)l Bit string'i -> word (Örnek 2)l Word -> bit string'i (Örnek 3)l Anlýk deðer -> bit string'i

Örnekler Bit string'i atamalarýna örnekler.

Kullaným kurallarý:l Bit string'i -> word atamasý için: String içindeki bitler, word'e saðdan baþlayarak

(string içindeki ilk bit, word'deki bit 0'a) transfer edilir ve transfere dahil olmayanword bitleri (uzunluk<16), 0'a set edilir.

l Word -> bit string'i atamasý için: Word bitleri, saðdan (Word biti 0, string içindekiilk bit'e) transfer edilir.

[Op1:=Op2] <=> Op2 -> Op1

LD 1[%Q0:8:=%M64:8]

LD %I0.2[%MW100:=%I0:16]

LDR %I0.3[%M104:16:=%KW0]

(Ex. 1)

(Ex. 2)

(Ex. 3)

%Q0:8:=%MW64:8

%MW100:=%I0:16

%MW104:16:=%KW0

%I0.2

%I0.3

P

232 TWD USE 10AT 02/2003

Page 233: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Bit String'iAtamalarý

Bit string'i atamalarý için sözdizimi.

Word'lerinAtanmasý

Atama komutlarý, aþaðýdaki word'ler üzerinde gerçekleþtirilebilir:l Word -> word (Örnek 1)l Endekslenmiþ word -> wordl Anlýk deðer -> word (Örnek 3)l Bit string'i -> wordl Word -> endekslenmiþ wordl Endekslenmiþ word -> endekslenmiþ word (Örnek 2)l Anlýk deðer -> endekslenmiþ word l Word -> bit string'i

Örnekler Word atamalarýna örnekler.

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2)

:= [Op1: = Op2 ]

Operand 1 (Op1),operand 2'nin (Op2)deðerini alýr

%MWi,%QWi, %SWi %MWi[MWi], %Mi:L, %Qi:L, %Si:L, %Xi:L

Anlýk deðer, %MWi, %KWi, %IW, %INWi, %QW, %QNWi, %SWi, %BLK.x, %MWi[MWi], %KWi[MWi], %Mi:L,%Qi:L, %Si:L, %Xi:L, %Ii:L

Not: %BLK.x kýsaltmasý (örneðin, %C0.P), herhangi bir fonksiyon bloðu word'ünütanýmlamak için kullanýlýr.

LD 1[%SW112:=%MW100]

LD %I0.2[%MW0[%MW10]:=] %KW0[%MW20]

LDR %I0.3[%MW10:=100]

(Ex. 1)

(Ex. 2)

(Ex. 3)

%SW112:=%MW100

%MW0[%MW10]:=%KW0[%MW20]

%MW10:=100

%I0.3

%I0.2

P

TWD USE 10AT 02/2003 233

Page 234: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Word atamalarý için sözdizimi.

WordTablolarýnýn

Atama iþlemleri, aþaðýdaki word tablolarý üzerinde gerçekleþtirilebilir (bkz. Word Tablolarý, s. 36):l Anlýk deðer -> word tablosu (Örnek 1) l Word -> word tablosu (Örnek 2)l Word tablosu -> word tablosu (Örnek 3)

Tablo uzunluðu (L), her iki tablo için ayný olmalýdýr.

Örnekler Word tablo atamalarýna örnekler:

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2 )

:= [Op1: = Op2 ]

Operand 1 (Op1),operand 2'nin (Op2)deðerini alýr

%BLK.x, %MWi, %QWi, %SWi %MWi[MWi], %Mi:L, %Qi:L, %Si:L, %Xi:L

Anlýk deðer, %MWi,%KWi, %IW, %QW, %SWi, %MWi[MWi], %KWi[MWi], %INW, %Mi:L, %Qi:L, %QNW, %Si:L, %Xi:L, %Ii:L

Not: %BLK.x kýsaltmasý (örneðin, R3.I), herhangi bir fonksiyon bloðu word'ünütanýmlamak için kullanýlýr. %Mi:L, %Si:L ve %Xi:L bit string'leri için, bit string'ininilkinin temel adresi, 8'in bir katý olmalýdýr (0, 8, 16, ..., 96, ...).

LD 1[%MW0:10:=100]

LD %I0.2[%MW0:10:=%MW11]

LDR %I0.3[%MW10:20:=%KW30:20]

(Ex. 1)

(Ex. 2)

(Ex. 3)

%MW0:10:=100

%MW0:10:=%MW11

%MW10:20:=%KW30:20

%I0.2

%I0.3

P

Atanmasý

234 TWD USE 10AT 02/2003

Page 235: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Word tablo atamalarý için sözdizimi:

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2 )

:= [Op1: = Op2 ] Operand 1 (Op1),operand 2'nin (Op2)deðerini alýr

%MWi:L, %SWi:L %MWi:L, %SWi:L, Anlýk deðer, %MWi, %KWi, %IW, %QW, %SWi, %BLK.x

Not: %BLK.x kýsaltmasý (örneðin, R3.I), herhangi bir fonksiyon bloðu word'ünütanýmlamak için kullanýlýr. Bit string'leri %Mi:L, %Si:L ve %Xi:L için, bit string'ininilkinin temel adresi, 8'in bir katý olmak zorundadýr (0, 8, 16, ..., 96, ...).

TWD USE 10AT 02/2003 235

Page 236: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Karþýlaþtýrma Komutlarý

Açýklama Karþýlaþtýrma komutlarý, iki operandý karþýlaþtýrmak için kullanýlýr.Aþaðýdaki tablo, Karþýlaþtýrma komutu tiplerini listeler.

Yapý Karþýlaþtýrma, LD, AND ve OR komutlarýný takip eden köþeli parantezler içerisindeicra edilir. Ýstenen karþýlaþtýrma doðru (true) olduðunda, sonuç 1'dir.Karþýlaþtýrma komutlarýna örnekler.

Komut Fonksiyon

> Operand 1, operand 2'den büyük mü, test et

>= Operand 1, operand 2'den büyük mü veya operand 2'ye eþit mi, test et

< Operand 1, operand 2'den küçük mü, test et

<= Operand 1, operand 2'den küçük mü veya operand 2'ye eþit mi, test et

= Operand 1, operand 2'ye eþit mi, test et

<> Operand 1, operand 2'den farklý mý, test et

LD [%MW10 > 100]ST %Q0.3

LD %M0AND [%MW20 < %KW35]ST %Q0.2

LD %I0.2OR [%MW30>=%MW40]ST %Q0.4

%Q0.3

%Q0.2

%Q0.4

%M0

%I0.2

%MW10>100

%MW20<%KW35

%MW30>=%MW40

236 TWD USE 10AT 02/2003

Page 237: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Karþýlaþtýrma komutlarý için sözdizimi.

Karþýlaþtýrma komutunun parantezler içerisinde kullanýmýna bir örnek:

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2)

>, >=, <, <=, =, <>

LD [Op1 Operator Op2]AND [Op1 Operator Op2]OR [Op1 Operator Op2]

%MWi, %KWi, %INWi, %IW, %QNWi, %QWi, %QNWi, %SWi, %BLK.x

Anlýk deðer, %MWi, %KWi, %INWi, %IW, %QNWi, %QW, %SWi, %BLK.x, %MWi [%MWi], %KWi [%MWi]

Not: Karþýlaþtýrma komutlarý, parantezler içerisinde kullanýlabilir.

LD %M0AND( [%MW20 > 10]OR %I0.0)ST %Q0.1

TWD USE 10AT 02/2003 237

Page 238: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Aritmetik Komutlar

Açýklama Aritmetik komutlar, iki operand arasýnda veya bir operand üzerinde aritmetikiþlemler gerçekleþtirmek için kullanýlýr.Aþaðýdaki tablo, aritmetik komut tiplerini listelemektedir.

Yapý Aritmetik iþlemler, þu þekilde gerçekleþtirilir:

Komut Fonksiyon

+ Ýki operandý topla

- Ýki operandý birbirinden çýkar

* Ýki operandý çarp

/ Ýki operandý böl

REM Ýki operandýn bölümünden kalan

SQRT Bir operandýn karekökü

INC Bir operandý arttýr

DEC Bir operandý azalt

LD %M0[%MW0:=%MW10 + 100]

LD %I0.2[%MW0:=SQRT(%MW10)]

LDR %I0.3[INC %MW100]

%I0.3

P

%I0.2

%M0

%MW0:=%MW10+100

%MW0:=SQRT(%MW10)

INC %MW100

238 TWD USE 10AT 02/2003

Page 239: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Sözdizimi, aþaðýdaki tabloda gösterildiði gibi, kullanýlan operatörlere baðlýdýr.

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operandlar 2 ve 3 (Op2 & 3)

+,-,*,/,REM [Op1: = Op 2 Operatör Op3] %MWi, %QWi, %SWi

Anlýk deðer (2), %MWi, %KWi, %INW, %IW, %QNW, %QW, %SWi, %BLK.x

SQRT (1) [Op1: = SQRT(Op2)]

INC, DEC [Operatör Op1]

Not: (1) SQRT ile birlikte kullanýldýðýnda, Op2 anlýk deðer olamaz.

TWD USE 10AT 02/2003 239

Page 240: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Taþma ve HataKoþullarý

Toplamal Ýþlem sýrasýnda taþma

Eðer sonuç, -32768 veya +32767 sýnýrlarýný aþarsa, %S18 (taþma) biti, 1'e setedilir. Bu durumda, sonuç kendi içinde doðru deðildir (bkz. sonraki sayfada Örnek 1).Kullanýcý programý, %S18 bitini yönetir.

l Sonucun mutlak taþmasý (iþaretsiz arimetik)Belirli bazý hesaplamalar sýrasýnda, bir operandý iþaretsiz aritmetikte yorumlamakgerekebilir (o durumda, bit 15, 32768 deðerini temsil eder). Bir operand içinmaksimum deðer, 65535'tir. Sonucu 65535'ten büyük olan iki mutlak deðerin(iþaretsiz) toplanmasý, taþmaya neden olur. Bu, %S17 (elde) sistem biti, 1'edeðiþtirilerek iþaret edilir ve bu bit, 65536 deðerini temsil eder.

Çýkarmal Negatif sonuç

Bir çýkarmanýn sonucu 0'dan az ise, sistem biti %S17, 1'e set edilir.Çarpmal Ýþlem sýrasýnda taþma

Sonuç, sonuç word'ünün kapasitesini aþarsa, %S18 (taþma) biti, 1'e set edilir vesonuç anlamsýzdýr.

Bölme/Kalanl 0 ile bölme

Bölen 0 ise, bölme mümkün deðildir ve sistem biti %S18, 1'e set edilir. O durumda sonuç yanlýþtýr.

l Ýþlem sýrasýnda aþmaBölüm, sonuç word'ünün kapasitesini aþarsa, sistem biti %S18, 1'e set edilir.

Karekök almal Ýþlem sýrasýnda taþma

Karekök alma, sadece pozitif deðerler üzerinde gerçekleþtirilir. Bu yüzden,sonuç daima pozitiftir. Karekök operandý negatif ise, sistem biti %S18, 1'e setedilir ve sonuç yanlýþtýr.

Not: Kullanýcý programý, sistem bitleri %S17 ve %S18'i yönetmekten sorumludur. Bu bitler, kontrolör tarafýndan 1'e set edilir ve yeniden kullanýlabilmeleri içinprogram tarafýndan reset edilmelidir (örnek için önceki sayfaya bakýnýz).

240 TWD USE 10AT 02/2003

Page 241: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Örnekler Örnek 1: toplama sýrasýnda taþma.

Eðer %MW1 =23241 ve %MW2=21853 ise, gerçek sonuç (45094), bir 16-bit wordiçinde ifade edilemez, %S18 biti, 1'e set edilir ve elde edilen sonuç (-20442) yanlýþtýr.Bu örnekte, sonuç 32767'den büyük olduðunda, deðeri 32767'de sabitlenmektedir.Örnek 2: [%MW2:=%MW0 + %MW1] burada %MW0 =65086, %MW1=65333'tür.%MW2 word'ü, 64883 sayýsýný içerir. %S17 biti, 1'e set edilir ve 65536 deðerinitemsil eder. Ýþaretsiz aritmetik sonuç; 65536 + 64883 =130419'a eþittir.Örnek 3: [%MW2:=%MW0 + %MW1] burada %MW0 =45736 (yani, -19800'ün iþa-retli deðeri), %MW1=38336 (yani, 27200'ün iþaretli deðeri). Ýki sistem biti %S17 ve%S18, 1'e set edilir. Ýþaretli aritmetik sonucu, (+18536) yanlýþtýr. Ýþaretsiz aritmetikte,sonuç (18536 + %S17'nin deðeri, yani 84072) doðrudur.

LD %M0[%MW0:=%MW1 + %MW2]

LDN %S18[%MW10:=%MW0]

LD %S18[%MW10:=32767]R %S18

%M0

%S18

%S18

%MW0:=%MW1+%MW2

%MW10:=%MW0

%MW10:=32767

%S18

R

/

TWD USE 10AT 02/2003 241

Page 242: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Lojik Komutlar

Açýklama Lojik komutlar, iki word operandý arasýnda veya bir word operandý üzerinde birlojik iþlem gerçekleþtirmek için kullanýlýr.Aþaðýdaki tablo, Lojik komut tiplerini listeler.

Yapý Lojik iþlemler, aþaðýdaki gibi gerçekleþtirilir:

Komut Fonksiyon

AND Ýki operand arasýnda lojik AND iþlemi (bit olarak)

OR Ýki operand arasýnda lojik OR iþlemi (bit olarak)

XOR Ýki operand arasýnda Exclusive OR iþlemi

NOT Bir operandýn lojik tümleyeni (bit olarak)

LD %M0[%MW0:=%MW10 AND 16#FF00]

LD 1[%MW0:=%KW5 OR %MW10]

LD %I0.3[%MW102:=NOT(%MW100)]

%M0

%I0.3

%MW0:=%MW10 AND 16#FF00

%MW0:=%KW5 OR %MW10

%MW102:=NOT (%MW100)

242 TWD USE 10AT 02/2003

Page 243: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Sözdizimi, kullanýlan operatörlere baðlýdýr:

Örnek Aþaðýdaki, bir lojik AND komutu örneðidir:[%MW15:=%MW32 AND %MW12]

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operands 2 ve 3 (Op2 & 3)

AND, OR, XOR [Op1: = Op 2 Operatör Op3] %MWi, %QWi, %SWi

Anlýk deðer (1), %MWi, %KWi, %IW, %QW, %SWi, %BLK.x

NOT [NOT(Op2)]

Not: (1) NOT ile birlikte kullanýldýðýnda, Op2 anlýk deðer olamaz.

TWD USE 10AT 02/2003 243

Page 244: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Kaydýrma (Shift) Komutlarý

Açýklama Kaydýrma komutlarý, bir operandýn bitlerini belirli bir sayýda (pozisyon) saða veya sola kaydýrmak için kullanýlýr.Aþaðýdaki tablo, Kaydýrma komut tiplerini listelemektedir.

Komut Fonksiyon

Lojik kaydýrma

SHL(op2,i) i pozisyon sola doðrulojik kaydýrma.

SHR(op2,i) i pozisyon saða doðrulojik kaydýrma.

Döner kaydýrma

ROL(op2,i) i pozisyon sola doðrudöner kaydýrma.

ROR(op2,i) i pozisyon saða doðrudöner kaydýrma.

F 0

%S17

F 0

%S17

F 0

F 0

%S17

%S17

244 TWD USE 10AT 02/2003

Page 245: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Yapý Kaydýrma iþlemleri, aþaðýdaki gibi gerçekleþtirilir:

Sözdizimi Sözdizimi, aþaðýdaki tabloda gösterildiði gibi, kullanýlan operatörlere baðlýdýr.

LDR %I0.1[%MW0 :=SHL(%MW10.5)]

LDR %I0.2[%MW10 :=ROR(%KW9.8)]

%I0.2

P

P %MW0:=SHL(%MW10.5)

%MW10:=ROR(%KW9.8)

%I0.1

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2)

SHL, SHR [Op1: = Operatör (Op2,i)] %MWi, %QWi, %SWi

%MWi, %KWi, %IW, %QW, %SWi, %BLK.x

ROL, ROR

TWD USE 10AT 02/2003 245

Page 246: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Çevirme Komutlarý

Açýklama Çevirme komutlarý, sayýlarýn farklý gösterimleri arasýnda çevirme (dönüþtürme)gerçekleþtirir.Aþaðýdaki tablo, Çevirme komut tiplerini listeler.

BCD KodununGözden

Binary Coded Decimal (Ýkili Kodlanmýþ Onluk) (BCD), dört binary biti kodlayarak bironluk rakam (0-9) temsil eder. Bir 16-bit word nesnesi, dört hanede (0000-9999)ifade edilen bir sayý içerebilir.Bir çevrim sýrasýnda, deðer BCD deðilse, sistem biti %S18, 1'e set edilir. Bu bit,program tarafýndan test edilmeli ve 0'a reset edilmelidir.Onluk sayýlarýn BCD gösterimi:

Örnekler:l %MW5 word'ü, þu ikili deðere karþýlýk gelen "2450" BCD deðerini ifade eder:

0010 0100 0101 0000l %MW12 word'ü, þu ikili deðere karþýlýk gelen "2450" onluk deðerini ifade eder:

0000 1001 1001 0010%MW5 word'ü, %MW12 word'üne, BTI komutu kullanýlarak çevrilir. %MW12 word'ü, %MW5 word'üne, ITB komutu kullanýlarak çevrilir.

Yapý Çevirme iþlemleri, aþaðýdaki gibi gerçekleþtirilir:

Komut Fonksiyon

BTI BCD --> Binary (ikili) çevirme

ITB Binary --> BCD çevirme

Onluk 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

BCD 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001

LD %M0[%MW0 :=BTI(%MW10)]

LD %I0.2[%MW10 :=ITB(%KW9)]

%I0.2

%M0

%MW0:=BTI(%MW10)

%MW10:=ITB(%KW9)

Geçirilmesi

246 TWD USE 10AT 02/2003

Page 247: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Sözdizimi Sözdizimi, aþaðýdaki tabloda gösterildiði gibi, kullanýlan operatörlere baðlýdýr.

UygulamaÖrnekleri

BTI komutu, BCD kodlanmýþ tekerlek kodlayýcýlar (thumbwheels) aracýlýðýyla,kontrolör giriþlerinde bir ayar noktasý (setpoint) deðeri iþlemek için kullanýlýr.ITB komutu, BCD kodlanmýþ göstergelerde nümerik deðerleri (örneðin, bir hesaplamasonucu, bir fonksiyon bloðunun mevcut deðeri) görüntülemek için kullanýlýr.

Operatör Sözdizimi Operand 1 (Op1) Operand 2 (Op2)

BTI, ITB [Op1: = Operatör (Op2,i)] %MWi, %QWi, %SWi

%MWi, %KWi, %IW, %QW, %SWi, %BLK.x

TWD USE 10AT 02/2003 247

Page 248: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

12.4 Program Komutlarý

Program Komutlarýna Giriþ

Genel Bakýþ Bu kýsým, Program komutlarýna bir giriþ saðlar.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

END Komutlarý 249

NOP Komutlarý 251

Jump (Atlama) Komutlarý 252

Altrutin (Subroutine) Komutlarý 253

248 TWD USE 10AT 02/2003

Page 249: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

END Komutlarý

Açýklama End komutlarý, bir program taramasý icrasýnýn sonunu tanýmlar.

END, ENDC veENDCN

Üç farklý end komutu mevcuttur:l END: programýn koþulsuz bitimil ENDC: Bir önceki test komutunun Bool sonucu 1 ise, programýn bitimidir.l ENDCN: Bir önceki test komutunun Bool sonucu 0 ise, programýn bitimidir.Default (varsayýlan) olarak (normal modda), program bitimi aktive edildiði zamançýkýþlar güncellenir ve sonraki tarama baþlatýlýr.Tarama periyodik ise, periyot bitimine ulaþýldýðý zaman çýkýþlar güncellenir vesonraki tarama baþlatýlýr.

TWD USE 10AT 02/2003 249

Page 250: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Örnekler Koþulsuz bir END komutu örneði.

Koþullu bir END komutu örneði.

LD %M1ST %Q0.1LD %M2ST %Q0.2

...................

END

%M1

%M2

%Q0.1

%Q0.2

END

LD %M1ST %Q0.1LD %M2ST %Q0.2

...................

LD %I0.2ENDCLD %M2ST %Q0.2

...................

END

%I0.2 = 1 ise,program taramasýnýn

%I0.2 = 0 ise, yeniEND komutuna kadarprogram taramasýnýdevam ettirir

%Q0.1%M1

%M2

%I0.2

%M2 %Q0.2

END

END

%Q0.2

bitimi

250 TWD USE 10AT 02/2003

Page 251: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

NOP Komutu

NOP NOP komutu, herhangi bir iþlem gerçekleþtirmez. Bir programda satýrlarý (lines)"ayýrmak" (reserve) için kullanýnýz, böylece daha sonra, satýr numaralarýnýdeðiþtirmeksizin komutlarý yerleþtirebilirsiniz.

TWD USE 10AT 02/2003 251

Page 252: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

r.lir.

Jump (Atlama) Komutlarý

Açýklama Jump komutlarý bir programýn icrasýnýn hemen kesilmesine ve %Li (i = 0-15)etiketini taþýyan program satýrýndan sonraki satýrdan devam edilmesine neden olur.

JMP, JMPC ve JMPCN

Üç farklý Jump komutu mevcuttur:l JMP: koþulsuz program atlamasýl JMPC: Bir önceki lojiðin Bool sonucu 1 ise program atlamasýl JMPCN: Bir önceki lojiðin Bool sonucu 0 ise program atlamasý

Örnekler Jump komutlarýna örnekler.

Ana noktalar l Jump komutlarýnýn, parantezler arasýnda bulunmasýna izin verilmez ve bunlar AND(, OR(, ve bir kapa parantez komutu ")" arasýna

l Etiket, yalnýzca bir LD, LDN, LDR, LDF veya BLK komutundan önce yerleþtirilmelidir.l %Li etiketinin etiket numarasý, program içinde sadece bir kere tanýmlanmalýdýr.l Program atlamasý, akýþ-aþaðý veya akýþ-yukarý olan bir programlama satýrýna ger-

çekleþtirilir. Atlama akýþ-yukarý olduðunda program tarama süresine dikkat edilmelidiAþýlan tarama zamaný, watchdog zamanlayýcýnýn süresinin sona ermesine neden olabi

000 LD %M15001 JMPC %L8002 LD [%MW24>%MW12]003 ST %M15004 JMP %L12005 %L8006 LD %M12007 AND %M13008 ST %M12009 JMPCN %L12010 OR %M11011 S %Q0.0012 %L12013 LD %I0.0

%M15 1'de ise %L8etiketine atlama

%L12 etiketine koþulsuzatlama

%M2 0'da ise %L12etiketine atlama

yerleþtirilmemelidir.

252 TWD USE 10AT 02/2003

Page 253: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Altrutin (Subroutine) Komutlarý

Açýklama Altrutin komutlarý, bir programýn bir altrutin gerçekleþtirmesine ve sonrasýnda anaprograma geri dönmesine neden olur.

SRn, SRn: ve RET

Altrutinler üç adýmdan oluþur:l SRn komutu, bir önceki Bool komutunun sonucu 1 ise, SRn etiketi ile referanslan-

mýþ altrutini çaðýrýr.l Altrutin, SRn etiketiyle referanslanýr: TWDLCAA10DRF, TWDLCAA16DRF

için n=0-15; diðer tüm Kontrolörler için n=0-63 arasýnda deðer alabilir.l Bir altrutinin bitimine yerleþtirilen RET komutu, program akýþýný ana programa

geri döndürür.

Örnek Altrutin komutlarýna örnekler.000 LD %M15001 AND %M5002 ST %Q0.0003 LD [%MW24>%MW12]004 SR8005 LD %I0.4006 AND M13007 _008 _009 _010 END

011 SR8:012 LD 1013 IN %TM0014 LD [%TM0.Q]015 ST %M15010 RET

TWD USE 10AT 02/2003 253

Page 254: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ana Komutlar

Ana noktalar l Bir altrutin, baþka bir altrutin'i çaðýrmamalýdýr.l Altrutin komutlarýnýn, parantezler arasýnda bulunmasýna izin verilmez ve

bunlar AND(, OR(, ve bir kapa parantez komutu ")" arasýna yerleþtirilmemelidir.

l Etiket, sadece bir LD veya bir Bool denkleminin (veya rung) baþlangýcýný iþareteden bir BLK komutundan önce yerleþtirilebilir.

l Bir altrutin çaðrýsýný takip eden bir atama komutu bulunmamalýdýr çünkü altrutin,Bool akümülatörün içeriðini deðiþtirebilir. Bu yüzden geri dönüþte, akümülatörçaðrý öncesindeki deðerinden farklý bir deðere sahip olabilir. Aþaðýdaki örneðiinceleyiniz.

Bir altrutin programlama örneði.

LD %I0.0SR0ST %Q0.0

LD %I0.0ST %Q0.0SR0

%I0.0

>>%SR0

%Q0.0

254 TWD USE 10AT 02/2003

Page 255: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

13

Ýleri Komutlar

ý

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Twido programlanabilir kontrolörler için, ileri (advanced) kontrol programlaryaratmak için kullanýlan komutlar ve fonksiyon bloklarý hakkýndaki ayrýntýlarý verir.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki kýsýmlarý içerir:

Kýsým Konu Sayfa

13.1 Ýleri Fonksiyon Bloklarý 256

13.2 Saat Fonksiyonlarý 306

255

Page 256: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

13.1 Ýleri Fonksiyon Bloklarý

Özet

Genel Bakýþ Bu kýsým, programlama örneklerini de içererek, ileri fonksiyon bloklarýna bir giriþsaðlamaktadýr.

Bu KýsýmdaNeler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Ýleri Fonksiyon Bloklarý ile Ýliþkilendirilmiþ Bit ve Word Nesneleri 257

Ýleri Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri 260

LIFO/FIFO Register Fonksiyon Bloðu (%Ri) 263

LIFO Çalýþmasý 265

FIFO Çalýþmasý 266

Register'larý Programlama ve Konfigüre Etme 267

Darbe Geniþlik Modülasyonu Fonksiyon Bloðu (%PWM) 270

Darbe Jeneratör Çýkýþý Fonksiyon Bloðu (%PLS) 274

Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðu (%DR) 277

Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðunun Çalýþmasý 279

Tambur Denetleyicileri Programlama ve Konfigüre Etme 281

Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%FC) 283

Çok Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%VFC) 286

Mesajlarýn Ýletimi/Alýmý - Exchange (Deðiþ-tokuþ) Komutu (EXCH) 302

Exchange Kontrol Fonksiyon Bloðu (%MSG) 303

256 TWD USE 10AT 02/2003

Page 257: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Ýleri Fonksiyon Bloklarý ile Ýliþkilendirilmiþ Bit ve Word Nesneleri

Açýklama Ýleri fonksiyon bloklarý, ana fonksiyon bloklarý ile benzer tipte adanmýþ word'ler vebitler kullanýr fakat ana fonksiyon bloklarýna göre daha fazla programlama deneyimigerektirir. Ýleri fonksiyon bloklarý aþaðýdakileri kapsar:l LIFO/FIFO Register'lar (%R)l Tambur denetleyiciler (%DR)l Hýzlý sayýcýlar (%FC)l Çok hýzlý sayýcýlar (%VFC)l Darbe geniþlik modülasyonu çýkýþý (%PWM)l Darbe jeneratör çýkýþý (%PLS)l Shift bit register'ý (%SBR)l Kaydýrma (Shift) sayýcý (%SC)l Mesaj kontrol bloðu (%MSG)

TWD USE 10AT 02/2003 257

Page 258: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

ProgramtarafýndanEriþilebilir

Aþaðýdaki tablo, çeþitli ileri fonksiyon bloklarý ile iliþkilendirilmiþ word'ler ve bitleregenel bir bakýþ sunar. Lütfen, aþaðýdaki tablodaki yazma eriþiminin, konfigürasyonsýrasýnda seçilen "Adjustable" ayarýna baðlý olduðuna dikkat ediniz. Bunu ayarlamak,bu word'lere TwidoSoft veya operatör arayüzü ile eriþilmesine izin verir veya reddeder.

Ýleri FonksiyonBloðu

Ýliþkili Word'ler ve Bitler Adres YazmaEriþimi

%R Word Register'a eriþim %Ri.I Evet

Word Register çýkýþý %Ri.O Evet

Bit Register çýkýþý dolu %Ri.F Hayýr

Bit Register çýkýþý boþ %Ri.E Hayýr

%DR Word Mevcut adým numarasý %DRi.S Evet

Bit Son adým, mevcut adýma eþit %DRi.F Evet

%FC Word Mevcut Deðer %FCi.V Hayýr

Word Ön-ayar Deðeri %FCi.P Evet

Bit Tamam (Done) %FCi.D Hayýr

%VFC Word Mevcut Deðer %VFCi.V Hayýr

Word Ön-ayar Deðeri %VFCi.P Evet

Bit Sayma Yönü %VFCi.U Hayýr

Word Catch Deðeri %VFCi.C Hayýr

Word Eþik 0 Deðeri %VFCi.SO Evet

Word Eþik 0 Deðeri %VFCi.S1 Evet

Bit Taþma %VFCi.F Hayýr

Bit Frekans tamam %VFCi.M Evet

Bit Refleks Çýkýþý 0 Ýzni %VFCi.R Evet

Bit Refleks Çýkýþý 1 Ýzni %VFCi.S Evet

Bit Eþik Çýkýþý 0 %VFCi.TH0 Hayýr

Bit Frekans Ölçme Zaman Tabaný %VFCi.T Evet

%PWM Word 1 durumundaki darbenintoplam periyoda oraný (yüzdesi)

%PWMi.R Evet

Word Ön-ayar periyodu %PWMi.P Evet

%PLS Word Darbelerin sayýsý %PLSi.N Evet

Word Ön-ayar Deðeri %PLSi.P Evet

Bit Mevcut çýkýþ izinlendi %PLSi.Q Hayýr

Bit Üretim tamam %PLSi.D Hayýr

%SBR Bit Register Biti %SBRi.J Hayýr

%SC Bit Adým sayýcý Biti %SCi.J Evet

Nesneler

258 TWD USE 10AT 02/2003

Page 259: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

%MSG Bit Tamam (Done) %MSGi.D Hayýr

Bit Hata (Error) %MSGi.E Hayýr

Ýleri FonksiyonBloðu

Ýliþkili Word'ler ve Bitler Adres YazmaEriþimi

TWD USE 10AT 02/2003 259

Page 260: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Ýleri Fonksiyon Bloklarý için Programlama Prensipleri

Genel Bakýþ Tüm Twido uygulamalarý, Ladder Editöründe yazýlmýþ olsalar bile, List programlarýformunda saklanýr. Bu yüzden, Twido kontrolörler, List "makinalarý olarak adlandý-rýlabilir. "Dönüþtürülemezlik" terimi, TwidoSoft'un, bir List uygulamasýný Ladderolarak temsil etme ve daha sonra yeniden geri alma yeteneðine gönderme yapar.Ana fonksiyon bloklarýndaki gibi, ileri fonksiyon bloklarý da, dönüþtürülebilirlikkurallarýný dikkate almak zorundadýr. List dilindeki dönüþtürülebilir fonksiyonbloklarýnýn yapýsý, aþaðýdaki komutlarýn kullanýmýný gerektirir:l BLK: Blok baþlangýcýný ve fonksiyon bloðunun giriþ kýsmýný iþaret ederl OUT_BLK: Fonksiyon bloðunun çýkýþ kýsmýnýn baþlangýcýný iþaret ederl END_BLK: Fonksiyon bloðunun sonunu iþaret eder

Not: Bu dönüþtürülebilir fonksiyon bloðu komutlarýnýn kullanýmý, düzgün çalýþanbir List programý için zorunlu deðildir. Bazý komutlar için, List dilinde, dönüþtürüle-bilir olmaksýzýn programlama mümkündür.

260 TWD USE 10AT 02/2003

Page 261: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Adanmýþ Giriþlerve Çýkýþlar

Hýzlý Sayýcý, Çok Hýzlý Sayýcý, PLS ve PWM ileri fonksiyonlarý, adanmýþ (dedicated)giriþ ve çýkýþ'lar kullanýr ama bu bitler, herhangi tek (single) bir blok tarafýndankullanýlmasý için özel olarak ayrýlmamýþtýr. Dolayýsýyla, bu adanmýþ kaynaklarýnkullanýmý, yönetilmelidir. Bu ileri fonksiyonlarý kullanýrken, bu adanmýþ giriþ ve çýkýþ'la-rýn nasýl tahsis edileceðini belirlemelisiniz. TwidoSoft, bu kaynaklarý konfigüre etmekiçin, giriþ ve çýkýþ konfigürasyon detaylarýný görüntüleyerek ve eðer bir adanmýþ giriþveya ç ýkýþ, bir konfigüre edilmiþ blok tarafýndan daha önceden kullanýlmýþ ise, uyarýgörüntüleyerek yardýmcý olur (Bkz. TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu).Aþaðýdaki tablolar, adanmýþ giriþ ve çýkýþ'lara ve belirli özel fonksiyonlara baðýmlýlýðýözetler.Sayma fonksiyonlarý ile kullanýlýrken:

Sayma fonksiyonlarý veya özel fonksiyonlar ile kullanýlýrken:

Giriþler Kullaným

%I0.0.0 %VFC0: Yukarý/Aþaðý yönetim veya B fazý

%I0.0.1 %VFC0: Darbe giriþi veya A fazý

%I0.0.2 %FC0: Darbe giriþi veya %VFC0 ön-ayar giriþi

%I0.0.3 %FC1: Darbe giriþi veya %VFC0 yakalama (capture) giriþi

%I0.0.4 %FC2: Darbe giriþi veya %VFC1 yakalama giriþi

%I0.0.5 %VFC1 ön-ayar giriþi

%I0.0.6 %VFC1: Yukarý/Aþaðý yönetim veya B fazý

%I0.0.7 %VFC1: Darbe giriþi veya A fazý

Çýkýþlar Kullaným

%Q0.0.0 %PLS0 veya PWM0 çýkýþý

%Q0.0.1 %PLS1 veya PWM1 çýkýþý

%Q0.0.2 %VFC0 için Refleks çýýþý

%Q0.0.3

%Q0.0.4 %VFC1 için Refleks çýkýþý

%Q0.0.5

TWD USE 10AT 02/2003 261

Page 262: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Adanmýþ Giriþve Çýkýþ'larýKullanmak

TwidoSoft, adanmýþ giriþ ve çýkýþ'larý kullanmak için aþaðýdaki kurallarý uygular.l Adanmýþ G/Ç kullanan her bir fonksiyon bloðu, konfigüre edilmeli ve sonrasýnda

uygulama içinde referanslanmalýdýr. Adanmýþ G/Ç, yalnýzca, bir fonksiyon bloðukonfigüre edildiðinde ve bir program içinde referanslanmadýðýnda tahsis edilir.

l Bir fonksiyon bloðu konfigüre edildikten sonra, adanmýþ giriþ ve çýkýþ, uygulamatarafýndan veya baþka bir fonksiyon bloðu tarafýndan kullanýlamaz.Örneðin, eðer %PLS0'ý konfigüre ederseniz, %Q0.0.0'ý, %DR0'da (tamburdenetleyici) veya uygulama lojiðinde (yani, ST %Q0.0.0) kullanamazsýnýz.

l Eðer bir fonksiyon bloðu tarafýndan ihtiyaç duyulan adanmýþ giriþ veya çýkýþ,hali hazýrda, uygulama tarafýndan veya baþka bir fonksiyon bloðu tarafýndankullanýlmaktaysa, bu fonksiyon bloðu konfigüre edilemez.Örneðin, eðer %FC0'ý, bir yukarý sayýcý olarak konfigüre ederseniz, %VFC0'ý,%I0.0.2'yi yakalama giriþi olarak kullanmasý için konfigüre edemezsiniz.

Not: Adanmýþ G/Ç'nin kullanýmýný deðiþtirmek için, nesne tipini "not used"a (kullanýmdýþý) ayarlayarak fonksiyon bloðunu konfigüre edilmemiþ hale getiriniz ve sonrauygulamanýzdaki, fonksiyon bloðuna dair referanslarý kaldýrýnýz.

262 TWD USE 10AT 02/2003

Page 263: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

r.

LIFO/FIFO Register Fonksiyon Bloðu (%Ri)

Açýklama Bir register, 16-bitlik 16 Word'e kadar depolama (saklama) yapabilen bir bellek bloðuduBunu iki farklý yolla yapar:l Kuyruk (Queue), FIFO (First In, First Out- ilk giren ilk çýkar) olarak bilinir.l Yýðýn (Stack), LIFO (Last In, First Out- son giren ilk çýkar) olarak bilinir.

Resim Aþaðýda görülen, bir register fonksiyon bloðu resmidir.

Register fonksiyon bloðu

R E

I F

O

%Ri

TYPE FIFO

TWD USE 10AT 02/2003 263

Page 264: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Register fonksiyon bloðu, aþaðýdaki parametrelere sahiptir:

Parametre Etiket Deðer

Register numarasý %Ri 0 ila 3

Tip FIFO LIFO Kuyruk (Queue) (varsayýlan seçim)Yýðýn (Stack)

Giriþ word'ü %Ri.I Register giriþ word'ü. Okunabilir, test edilebilir, yazýlabilir.

Çýkýþ word'ü %Ri.O Register çýkýþ word'ü. Okunabilir, test edilebilir, yazýlabilir.

Saklama Giriþi (veyakomutu) (store)

I (In) Bir yükselen kenarda, %Ri.I word'ünün içeriðini,register'a saklar (store).

Alým Giriþi (veyakomutu) (retrieval)

O (Out) Bir yükselen kenarda, bir veri word'ünü

Reset Giriþi (veyakomutu)

R (Reset) 1 durumunda, register'ý ilk durumuna getirir.

Boþ Çýkýþý E (Empty) Ýliþkili bit %Ri.E, register'ýn boþ olduðunu gösterir.Test edilebilir.

Dolu Çýkýþý F (Full) Ýliþkili bit %Ri.F, register'ýn dolu olduðunu gösterir.Test edilebilir.

%Ri.O word'üne yükler.

264 TWD USE 10AT 02/2003

Page 265: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

LIFO Çalýþmasý

Açýklama LIFO çalýþmasýnda (son giren ilk çýkar), girilen son veri, ilk alýnacak olandýr.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo LIFO çalýþmasýný tanýmlar.

Adým Taným Örnek

1 Bir depolama isteði alýndýðýnda(I giriþinde yükselen kenar veyaI komutunun aktivasyonu), %Ri.Igiriþ word'ünün içeriði (çoktanyüklenmiþ durumda) yýðýnýn en-tepesine depolanýr (Þekil-a).Yýðýn dolduðunda (çýkýþ F=1), daha fazla depolama yapýlamaz.

2 Bir alým (retrieval) isteði alýndý-ðýnda O giriþinde yükselen kenar veya O komutunun akti-vasyonu), en yukarýdaki veriword'ü (son girilen word) %Ri.Oword'üne yüklenir. (Þekil-b).Register boþaldýðýnda (çýkýþ E=1) daha fazla alým yapýlamaz.

3 Çýkýþ word'ü %Ri.O deðiþmez ve son deðerini korur. Yýðýn, herhangi

bir anda (R giriþinde 1 durumu

veya R komutunun aktivasyonu)resetlenebilir. Sonrasýnda pointer

tarafýndan iþaret edilen eleman,

yýðýnýn en tepesindekidir.

%Ri.I

508020

20

(a)

%Ri.I nýn içeriðinin yýðýnýn entepesinde depolanmasý

20(b)

508020

5080

%Ri.O

Yýðýnýn en tepesindeki veriword'ünün alýmý.

TWD USE 10AT 02/2003 265

Page 266: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

FIFO Çalýþmasý

Açýklama FIFO çalýþmasýnda (ilk giren ilk çýkar), girilen ilk veri, alýnacak ilk veridir.

Çalýþma Aþaðýdaki tablo FIFO çalýþmasýný tanýmlar.

Adým Taným Örnek

1 Bir depolama isteði alýndýðýnda(I giriþinde yükselen kenar veyaI komutunun aktivasyonu), giriþword'ü %Ri.I' nýn içeriði (çoktanyüklenmiþ durumda), kuyruðunen tepesine depolanýr (þekil-a).Kuyruk dolduðunda (çýkýþ F=1,daha fazla depolama yapýla-maz.

2 Bir alým isteði alýndýðýnda (Ogiriþinde yükselen kenar veya Okomutunun aktivasyonu), kuyruðun en arkasýndaki veriword'ü, çýkýþ word'ü %Ri.O' yayüklenir ve register' ýn içeriði, kuyrukta bir yer aþaðýyakaydýrýlýr (þekil-b). Registerdolduðunda daha fazla depolama yapýlamaz.

3 Çýkýþ word'ü %Ri.O, deðiþmezve deðerini korur. Kuyruk,herhangi bir anda (R giriþinde1 durumu veya R komutununaktivasyonu) resetlenebilir.

%Ri.I

508020

20

(a)

%Ri.I' nýn içeriðinin, kuyruðuntepesinde depolanmasý.

8020

%Ri.O50

20

(b)

Daha sonra %Ri.O' ya yüklenenilk verinin alýmý

50

80

266 TWD USE 10AT 02/2003

Page 267: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Register'larý Programlama ve Konfigüre Etme

Açýklama Aþaðýdaki programlama örneði, bir bellek word'ünün (%MW34), bir register'a (%R2.I)yüklenmesini gösterir. Bu iþlem, %I0.2 depolama isteði üzerine, eðer %R2 register' ýdolu deðil (%R2.F=0) ise yapýlmaktadýr. Register' daki depolama isteði, %M1 tarafýndan yapýlýyor. Alým isteði, %I0.3 giriþi tarafýndan yapýlmakta ve %R2.O, %MW20 'ye, eðer register boþ deðilse (%R2.E=0) yüklenmektedir.1. Register'daki bir depolama isteði, %M1 tarafýndan yapýlmaktadýr.2. Bir bellek word'ü (%MW34), register'a (%R2.I) yüklenmektedir.3. Bu iþlem, %I0.2'de bir depolama isteði üzerine %R2 register'ý dolu deðilse

(%R2.F=0) gerçekleþtirilmektedir.

TWD USE 10AT 02/2003 267

Page 268: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

ProgramlamaÖrneði

Aþaðýda, bir register fonksiyon bloðu, dönüþtürülebilir ve dönüþtürülemez programlama örnekleri ile birlikte sunulmuþtur.

%R2R

I

O

E

F

TYPE FIFO

BLK %R2LD %M1ILD %I0.3OEND_BLKLD %I0.3ANDN %R2.E[%MW20:=%R2.0]LD %I0.2ANDN %R2.F[%R2.1:=%MW34]ST %M1

LD %M1I %R2LD %I0.3O %R2ANDN %R2.E[%MW20:=%R2.0]LD %I0.2ANDN %R2.F[%R2.1:=%MW34]ST %M1

Dönüþtürülebilir program Dönüþtürülemez program

Ladder diyagramý

%M1

%R2.E

%R2.F

%I0.3

%M1

%I0.3

%I0.2

%MW20:=%R2.0

%R2.1:=%MW34

268 TWD USE 10AT 02/2003

Page 269: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Konfigürasyon Konfigürasyon sýrasýnda girilmesi gereken yegane parametre, register tipidir:l FIFO (varsayýlan), veyal LIFO

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo register' larý programlama ve konfigüre etmenin özel durumlarýnýnbir listesini içerir.

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlatmanýn Register'ýn içeriðini ilk hale getirir. Çýkýþ E ileiliþkilendirilmiþ çýkýþ biti %Ri.E, 1 yapýlýr.

Bir kontrolör durmasýnýn ýlýk yenidenbaþlatmasýnýn (%S1=1) etkisi

Ne Register'ýn mevcut deðeri üzerine ne de çýkýþbitlerinin durumu üzerinde herhangi bir etkisi yoktur.

(%S0=1) etkisi

TWD USE 10AT 02/2003 269

Page 270: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Darbe Geniþlik Modülasyonu Fonksiyon Bloðu (%PWM)

Açýklama Darbe Geniþlik Modülasyonu (%PWM) fonksiyon bloðu, adanmýþ çýkýþ kanallarý%Q0.0 veya %Q0.1 üzerinde bir kare dalga üretir. %PWM, ya sinyal geniþliðini yada duty cycle'ý deðiþtirmenize olanak saðlar. Bu iki kanal için, röle çýkýþlý kontrolörler,bir frekans kýsýtlamasýndan dolayý bu fonksiyonu desteklememektedir. Ýki %PWMbloðu mevcuttur. %PWM0, %Q0.0.0 adanmýþ çýkýþýný kullanýrken; %PWM1%Q0.0.1 adanmýþ çýkýþý kullanýr. %PLS fonksiyon bloðu da ayný adanmýþ çýkýþlarýkullanmaya çalýþýr, dolayýsýyla bu iki fonksiyon arasýnda seçim yapmanýz gerek-mektedir.

Resim PWM bloðu ve zamanlama diyagramý:

IN

Tp

programlanabilir geniþlik

konfigüre edilebilirsabit periyot

T

%PWM0

TB%PWMi.P

270 TWD USE 10AT 02/2003

Page 271: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Aþaðýdaki tablo PWM fonksiyon bloðu parametrelerini listeler.

Periyotlarýn aralýðý Ön-ayar deðeri ve zaman tabaný, konfigürasyon sýrasýnda deðiþtirilebilir. Bunlar, sinyalperiyodu T=%PWMi.P * TB 'yi sabitlemek için kullanýlýr. Daha düþük yüzdelerin elde edil-mesi için, seçilen %PWMi.P'nin daha büyük olmasý gerekir. Mevcut periyot aralýklarý:l 0.142 ms ila 36.5 ms , 0.142 ms adýmlarda (27.4Hz - 7kHz)l 0.57 ms ila 146 ms , 0.57 ms adýmlarda (6.84Hz - 1.75kHz)l 20 ms ila 5.45 dakika , 10 ms adýmlardal 2s ila 9.1 saat , 1 s adýmlarda

Parametre Etiket Taným

Zaman tabaný TB 0.1ms1, 10ms, 1s (varsayýlan deðer)

Ön-ayar %PWMi.P 0 < %PWMi.P <= 32767; 10 ms veya 1 sn zaman tabaný0 < %PWMi.P <= 255; 0,57 ms veya 0,142 ms zaman tabaný0 = Fonksiyon kullanýmda deðil

Darbe Oraný(Duty cycle)

%PWMi.R Bu deðer, 1 durumundaki bir sinyalin bir periyoda oranýný(yüzdesini) verir. Böylece Tp geniþliði aþaðýdakine eþittir:Tp = T * (%PWMi.R/100). Kullanýcý uygulamasý, %PWMi.Rdeðerini yazar. Geniþlik modülasyonunu kontrol eden word budur. T tanýmý için, bkz. "periyotlarýn aralýðý".Varsayýlan deðer 0'dýr. Ve 100'den daha büyük deðerler100'e eþit kabul edilir.

Darbeüretim giriþi

IN 1 durumunda, darbe geniþlik modülasyonu sinyali, çýkýþ kanalýnda üretilir. 0 durumunda, çýkýþ kanalý 0'a set edilir.

Not: 1. Bu zaman tabaný, röle çýkýþlý Twido kontrolörler için tavsiye edilmez.

Periyodu

TWD USE 10AT 02/2003 271

Page 272: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Çalýþma Çýkýþ sinyalinin frekansý, zaman tabaný TB ve ön-ayarlanmýþ %PWMi.P seçilerekayarlanýr. Programda %PWMi.R oranýný deðiþtirmek sinyalin geniþliðini modüleeder. Aþaðýda, deðiþken duty cycle'lý PWM fonksiyon bloðu için bir darbe diyagramýverilmiþtir.PWM fonksiyon bloðu için darbe diyagramý

ProgramlamaveKonfigürasyon

Bu örnekte, sinyal geniþliði, program tarafýndan, kontrolör giriþleri %I0.0.0 ve%I0.0.1'in durumuna göre deðiþtirilir. Eðer %I0.0.1 ve %I0.0.2, 0'a set edilmiþ ise %PWM0.R oraný %20 ye ayarlanýr. 1 durumundaki sinyal süresi þöyle hesaplanýr:20% x 500 ms = 100 ms. Eðer %I0.0.0, 0'a ve %I0.0.1, 1'e set edilmiþ ise, %PWM0.R oraný %50'ye ayarlanýr (süre 250 ms).Eðer %I0.0.0 ve %I0.0.1 1'e set edilmiþ ise, %PWM0.R oraný %80'e ayarlanýr (süre400 ms).Programlama örneði:

Yüzde 20%

50%80%

Adanmýþ Çýkýþ

Giriþ IN

LDN %I0.0ANDN %I0.1[%PWM0.R:=20]LD %I0.0ANDN %I0.1[%PWM0.R:=50]LD %I0.0AND %I0.1[%PWM0.R:=80]BLK %PWM0LD %I0.2INEND_BLK

/ /

/

IN

%I0.0

%I0.0

%I0.0

%I0.1

%I0.1

%I0.1

%I0.2 %PWM0

%PWM0.R:=20

%PWM0.R:=50

%PWM0.R:=80

%PWMi0.PTB

272 TWD USE 10AT 02/2003

Page 273: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo PWM fonksiyon bloðunu programlamak için özel durumlarýn bir listesini verir.

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlatmanýn %PWMi.R oranýný 0'a set eder. Ek olarak,%PWMi.P'nin deðeri, konfigüre edilmiþ deðerine

opsiyonel Operatör Ekraný ile yapýlmýþ deðiþiklik-

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Hiçbir etkisi yoktur

0.142ms veya 0.57ms zaman tabaný Çýkýþ %Q0.0.0'ý veya %Q0.0.1'i bir programlama cihazý kullanarak zorlamak, sinyal üretiminidurdurmaz.

(%S0=1) etkisiresetlenir ve bu, Animasyon Tablo Editörü veya

kullanmak

lerin yerini alýr.

TWD USE 10AT 02/2003 273

Page 274: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Darbe Jeneratör Çýkýþý Fonksiyon Bloðu (%PLS)

Açýklama %PWM fonksiyon bloðu, adanmýþ çýkýþ kanallarý %Q0.0 veya %Q0.1 üzerinde birkare dalga üretir. %PWM, ya sinyal geniþliðini ya da duty cycle'ý deðiþtirmenizeolanak saðlar. Bu iki kanal için, röle çýkýþlý kontrolörler, bir frekans kýsýtlamasýndandolayý bu fonksiyonu desteklememektedir. Ýki %PWM bloðu mevcuttur. %PWM0,%Q0.0.0 adanmýþ çýkýþýný kullanýrken; %PWM1, %Q0.0.1 adanmýþ çýkýþý kullanýr.%PLS fonksiyon bloðu da ayný adanmýþ çýkýþlarý kullanmaya çalýþýr, dolayýsýylabu iki fonksiyon arasýnda seçim yapmanýz gerekmektedir.

Gösterim

IN Q

R

%PLS0

TB%PLSi.P

D

Adjust

Tp

T

Programlanabilir

Konfigüre edilebilensabit periyot

274 TWD USE 10AT 02/2003

Page 275: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Karakteristikler Aþaðýdaki tablo, PLS fonksiyon bloðunun karakteristiklerini içerir:

Periyotlarýn aralýðý Ön-ayar deðeri ve zaman tabaný, konfigürasyon sýrasýnda deðiþtirilebilir. Bunlar, sinyalperiyodu T=%PLSi.P * TB 'yi sabitlemek için kullanýlýr. Daha düþük yüzdelerin elde edil-mesi için, seçilen %PLSi.P'nin daha büyük olmasý gerekir. Mevcut periyot aralýklarý:l 0.142 ms ila 36.5 ms , 0.142 ms adýmlarda (27.4Hz - 7kHz)l 0.57 ms ila 146 ms , 0.57 ms adýmlarda (6.84Hz - 1.75kHz)l 20 ms ila 5.45 dakika , 10 ms adýmlardal 2 s ila 9.1 saat , 1 s adýmlarda

Fonksiyon Nesne Taným

Zaman tabaný TB 0.142 ms, 0.57 ms, 10ms, 1saniye

Ön-ayarperiyodu

%PLSi.P %PLS1 çýkýþý, %PLS1.N'ye ulaþýldýðýnda darbe üretimini durdur-maz. Bu yalnýzca %PLS0 için geçerlidir. 10 ms veya 1 saniyezaman tabaný ile 0 < %PLSi.P <= 32767; 0.57 ms veya 0.142 mszaman tabaný ile 0< %PLSi.P <= 255; 0 = Fonksiyon kullanýlmýyor.

Darbelerinsayýsý

%PLSi.N T periyodunda üretilecek darbelerin sayýsý, sýnýrlý olabilir.(0 < %PLSi.N < 32767). Varsayýlan deðer, 0'a set edilir. Sýnýrsýzsayýda darbe üretmek için, %PLSi.N'yi sýfýra set ediniz. Darbele-rin sayýsý, Adjustable (Ayarlanabilir) ayarýndan baðýmsýz olarakher zaman deðiþtirilebilir.

Adjustable Y/N Y'ye set edilmiþse, ön-ayardeðeri %PLSi.N'yi, HMI veya AnimasyonTablo Editörü aracýlýðýyla deðiþtirmek mümkündür. N'ye set edil-miþse, ön-ayara eriþim yoktur.

Darbeüretimgiriþi

IN 1 durumunda, adanmýþ çýkýþ kanalýnda, darbe üretimi gerçekleþti-rilir. 0 durumunda, çýkýþ kanalý 0'a set edilir.

Reset giriþi R 1 durumunda, %PLSi.Q ve %PLSi.D çýkýþlarýnýn darbe sayýsýný 0'a reset eder.

Mevcutdarbeçýkýþüretimi

%PLSi.Q 1 durumunda, darbe sinyalinin, konfigüre edili adanmýþ çýkýþkanalýnda üretildiðini gösterir.

Darbeüretimitamam çýkýþý

%PLSi.D 1 durumunda, sinyal üretimi tamamlanmýþtýr. Ýstenilen sayýdadarbeye ulaþýlmýþtýr.

TWD USE 10AT 02/2003 275

Page 276: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Çalýþma Aþaðýda, %PLS fonksiyon bloðunun darbe diyagramý verilmiþtir.

Özel Durumlar

Giriþ IN

Adanmýþ Çýkýþlarýn

Sayýsý

%PLSi.Q

%PLSi.D

Özel durum Taným

Soðuk yeniden baþlatma (%S0=1) %PLSi.P'yi konfigürasyon sýrasýnda tanýmlanmýþ deðere set eder.

Ilýk yeniden baþlatmanýn(%S1=1) etkisi

Hiçbir etkisi yoktur

Bir kontrolör durmasýnýn Çýkýþ %Q0.0.0 veya %Q0.0.1, sistem biti %S8'in durumunabakýlmaksýzýn 0'a set edilir.

Ön-ayarý (%PLSi.P)deðiþtirmenin etkisi

Etkisini hemen gösterir.

0.142ms veya 0.57ms Zaman tabaný kullanmak

Çýkýþ %Q0.0.0 veya %Q0.0.1'i, bir programlama cihazýkullanarak zorlamak, sinyal üretimini durdurmaz.

etkisi

276 TWD USE 10AT 02/2003

Page 277: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tambur Denetleyici fonksiyon bloðu (%DR)

Açýklama Tambur denetleyici, dýþ olaylara göre adým deðiþtiren bir elektromekanik tamburdenetleyiciye benzer bir prensiple çalýþýr. Her bir adýmda kam milinin yüksek nokta-sý, kontrol sistemi tarafýndan icra edilen bir komut verir. Tambur denetleyici için buyüksek noktalar herbir adým için 1 durumu ile sembolize edilir ve kontrol bitleri ola-rak bilinen çýkýþ bitleri %Qi.j'ye veya dahili bitler %Mi'ye atanýr.

Resim Aþaðýdaki resimde, bir tambur denetleyici fonksiyon bloðu gösterilmiþtir.

%DRi

STEPS 8

Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðu

R F

U

TWD USE 10AT 02/2003 277

Page 278: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Tambur denetleyici fonksiyon bloðu, aþaðýdaki parametrelere sahiptir:

Parametre Etiket Deðer

Numara %DRi 0-3 Kompakt Kontrolör; 0-7 Modüler Kontrolör

Mevcut adým numarasý %DRi.S 0-%DRi.S-7. Okunabilen ve yazýlabilen word. Yazýlan deðer, bir onluk (decimal) anlýk deðer almak zorundadýr. Yazýldýðýnda, fonksiyon bloðununbir sonraki icrasýnda etkisini gösterir.

Adým sayýsý 1 ila 8 (varsayýlan)

Adým 0'a dön giriþi(veya komutu)

R (Reset) 1 durumunda, tambur denetleyiciyi adým 0'a set eder.

Ýlerle giriþi (veya komutu)

U (Up) Yükselen kenar tambur denetleyicinin bir adým iler-lemesine neden olur ve kontrol bitlerini günceller.

Çýkýþ F (Full) Mevcut adýmýn son tanýmlanan adýma eþit olduðunubelirtir. Ýliþkilendirilmiþ %DRi.F test edilebilir. (örneðin, %DRi.F=1, eðer %DRi.S= konfigüre edi- len adým sayýsý -1 ise)

Kontrol bitleri Adýmla ilgili ve Konfigürasyon Editöründe tanýmlan-mýþ çýkýþlar ve dahili bitler (16 kontrol biti)

278 TWD USE 10AT 02/2003

Page 279: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tambur Denetleyici Fonksiyon Bloðunun Çalýþmasý

Açýklama Tambur denetleyici aþaðýdakilerden oluþur:l Sekiz adýmda (0-7) organize edilmiþ bir sabit veri matrisi ve 0'dan F'ye kadar

numaralanmýþ sütunlarda düzenlenmiþ 16 veri biti (adýmýn durumu).l Ya %Q0.i veya %Q1.i çýkýþlarýna ya da %Mi dahili bitlerine karþýlýk gelen bir

kontrol bitleri listesi. Mevcut adým sýrasýnda, kontrol bitleri bu adým için tanýmlan-mýþ ikili (binary) durumlarý alýr.

Aþaðýdaki tablodaki örnek, tambur denetleyicinin ana karakteristiklerini özetler.

Çalýþma Yukarýdaki örnekte, adým 5, mevcut adýmdýr, kontrol bitleri %Q0.1, %Q0.3 ve %Q1.5, 1 durumuna; kontrol bitleri %Q0.6, %Q0.5 ve %Q1.0, 0 durumuna set edilmiþtir. Mevcut adým numarasý, U giriþindeki her bir yükselen kenarda (veya U komutununaktivasyonunda) bir arttýrýlýr. Mevcut adým, program tarafýndan deðiþtirilebilir.

Zamanlama Aþaðýdaki diyagram, tambur denetleyici çalýþmasýnýn zamanlamasýný gösterir.

Sütun 0 1 2 D E F

Kontrol Bitleri %Q0.1 %Q0.3 %Q1.5 %Q0.6 %Q0.5 %Q1.0

Adým 0 0 0 1 1 1 0

Adým 1 1 0 1 1 0 0

Adým 5 1 1 1 0 0 0

Adým 6 0 1 1 0 1 0

Adým 7 1 1 1 1 0 0

20L-1 1

Giriþ

Giriþ

Adým No.

Çýkýþ

U:

R:

%DRi.S

%DRi.F

010 2 13

Diyagramý

TWD USE 10AT 02/2003 279

Page 280: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo tambur denetleyici çalýþmasý için özel durumlarýn bir listesini içerir.

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlat-manýn (%S0=1) etkisi

Tambur denetleyiciyi, adým 0'a reset eder (Kontrol bitlerini

Bir ýlýk yeniden baþlatma-nýn (%S1=1) etkisi

Mevcut adýmdan sonra kontrol bitlerini günceller

Bir program atlamasýnýn Eðer tambur denetleyici taranmýyorsa kontrol bitleri 0'a reset edilmez.

Kontrol bitlerini Yalnýzca, bir adým deðiþikliði olduðunda veya bir ýlýk veya soðuk yeniden baþlatma durumunda gerçekleþir.

etkisi

güncelleyerek).

güncellemek

280 TWD USE 10AT 02/2003

Page 281: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tambur Denetleyicileri Programlama ve Konfigüre Etme

Açýklama Aþaðýdaki, bir tambur denetleyiciyi programlamak ve konfigüre etmek için bir örnektir.%I0.1 giriþinin 1 yapýldýðý her zaman, ilk 6 çýkýþ (%Q0.0 ila%Q0.5) ardarda aktiveedilir. I0.0 giriþi, çýkýþlarý 0'a reset eder.

Programlama Örneði

Aþaðýdaki resim, bir tambur denetleyici fonksiyon bloðu ile birlikte dönüþtürülebilir vedönüþtürülemez programlama örneklerini verir.

BLK %DR1LD %I0.0RLD %I0.1UOUT_BLKLD FST %Q0.8END_BLK

Dönüþtürülemez program

LD %I0.0R %DR1LD %I0.1U %DR1LD %DR1.FST %Q0.8

Dönüþtürülebilir program

Ladder diyagramý

R F

U

%DR1

STEPS 6

%I0.0

%I0.1

%Q0.8

TWD USE 10AT 02/2003 281

Page 282: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Konfigürasyon Aþaðýdaki bilgi, konfigürasyon sýrasýnda tanýmlanýr:l Adýmlarýn sayýsý: 6l Her bir tambur denetleyici adýmý için çýkýþ durumlarý (kontrol bitleri).

l Kontrol bitlerinin atanmasý

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Step 1 : 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Step 2 : 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Step 3 : 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Step 4 : 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Step 5 : 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Step 6 : 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1 : %Q0.0 4 : %Q0.1

2 : %Q0.2 5 : %Q0.3

3 : %Q0.4 6 : %Q0.5

282 TWD USE 10AT 02/2003

Page 283: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%FC)

Açýklama Hýzlý sayýcý fonksiyon bloðu (%FC), ya bir yukarý sayýcý ya da bir aþaðý sayýcý olarakhizmet eder. Dijital giriþlerin yükselen kenarlarýný, 5 kHz frekansa kadar sayabilir. Hýzlý sayýcýlar, belirli donaným kesmeleri tarafýndan yönetildiði için, maksimumfrekans örnekleme deðerlerinin korunmasý, spesifik uygulamanýza ve donanýmkonfigürasyonunuza baðlý olarak deðiþkenlik gösterebilir.Kompakt kontrolörler, maksimum üç adet hýzlý sayýcý kullanmak üzere konfigüre edile-bilirken; Modüler kontrolörler için bu adet, maksimum ikidir. Hýzlý sayýcý fonksiyon blok-larý %FC0, %FC1, ve %FC2 sýrasýyla adanmýþ giriþler %I0.0.2, %I0.0.3 ve %I0.0.4'ükullanýr. Bu bitler kendi özel kullanýmlarý için ayrýlmýþtýr. Bu adanmýþ kaynaklar içinbu bitlerin tahsisi, diðer fonksiyon bloklarýnýn kullanýmý ile birlikte, göz önünde bulun-durulmalýdýr.

Resim Aþaðýdaki, bir Hýzlý Sayýcý fonksiyon bloðu örneðidir.

IN D

R

%FC0

TYPEADJ%FC0.P

TWD USE 10AT 02/2003 283

Page 284: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Aþaðýdaki tablo, Hýzlý Sayýcý fonksiyon bloðu için olan parametreleri listeler.

Özel not Eðer ayarlanabilir olarak konfigüre edilmiþse, uygulama, ön-ayar deðeri %FCi.P'yive mevcut deðer %FCi.V'yi herhangi bir anda deðiþtirebilir. Fakat yeni bir deðer, yal- nýzca giriþ reseti aktif ise veya %FCi.D çýkýþýnýn yükselen kenarýnda ise hesaba ka-týlýr. Bu, bir tek darbe kaybý olmaksýzýn ardýþýl farklý saymalara olanak saðlar.

Çalýþma Yukarý sayýcý olarak konfigüre edilmiþse, adanmýþ giriþte bir yükselen kenar görün-düðünde, mevcut deðer, bir arttýrýlýr. Deðer ön-ayar deðeri %FCi.P'ye eþit olduðun-da, Tamam çýkýþ biti %FCi.D, 1 yapýlýr ve mevcut deðer %FCi.V'ye sýfýr yüklenir.Aþaðý sayýcý olarak konfigüre edilmiþse, adanmýþ giriþte bir yükselen kenar görün-düðünde, mevcut deðer bir azaltýlýr. Deðer sýfýr olduðunda, Tamam çýkýþ biti %FCi.D, 1 yapýlýr ve ön-ayar deðeri %FCi.P, mevcut deðer %FCi.V'ye yüklenir.

Parametre Etiket Taným

Yön TYPE Konfigürasyonda ayarlanýr. Ya yukarý-sayma ya daaþaðý-saymaya ayarlanabilir.

Ön-ayar deðeri %FCi.P Ýlk deðer, 1 ile 65535 arasýnda set edilir.

Adjustable Y/N Y'ye set edilmiþse, ön-ayar deðeri %FCi.P'yi ve %FCi.V'yi, Operatör Ekraný veya Animasyon Tablo Editörü ile deðiþtir-mek mümkündür. N'ye set edilmiþse, ön-ayara eriþim yoktur.

Mevcut deðer %FCi.V Mevcut deðer, seçilen yukarý veya aþaðý sayma fonksiyonuna göre, artým ve azalým sayar. Yukarý sayma için, mevcut deðer0'a reset olur ve 65536'ya kadar yukarý sayabilir. Aþaðý saymaiçin, mevcut deðer, ön-ayar deðeri %FCi.P'ye reset olur ve 0'akadar aþaðý sayabilir.

Ýzin Giriþi IN 1 durumunda, mevcut deðer, fiziksel giriþe uygulanan darbe-lere göre güncellenir. 0 durumunda, mevcut deðer, sondeðerinde tutulur.

Reset %FCi.R Bloðu ilk-deðerlemek için kullanýlýr. 1 durumunda, mevcut deðer;yukarý-sayýcý olarak konfigüre edilmiþse, 0'a reset edilir veyaaþaðý-sayýcý olarak konfigüre edilmiþse, %FCi.P'ye set edilir. Ta-mam biti %FCi.D, kendi varsayýlan deðerine yeniden set edilir.

Tamam (Done) %FCi.D Bu bit, 1'e set edilir: Bir yukarý-sayýcý olarak konfigüre edilmiþse,%FCi.V, %FCi.P'ye ulaþmýþtýr veya bir aþaðý sayýcý olarak kon-figüre edilmiþse, %FCi.V, 0 'a ulaþmýþtýr. Bu salt-oku bit,yalnýzca %FCi.R 1'e set edilerek reset edilebilir.

(Ayarlanabilir)

284 TWD USE 10AT 02/2003

Page 285: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

KonfigürasyonveProgramlama

Bu örnekte uygulanan, %I1.1'e set edilmiþken, 5000'e kadar yukarý sayar. %FC0için giriþ, adanmýþ giriþ %I0.0.2'dir. Ön-ayar deðerine ulaþýldýðýnda, %FC0.D;%FC0.R, %I1.2 ve %M0'ýn "AND'lenmesi" nin sonucu tarafýndan reset edilinceyekadar, "on" konumuna gelir ve orada kalýr.

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, %FC fonksiyon bloðunun programlanmasý için özel durumlarýnbir listesini içermektedir.

%I1.1

I1.2 %M0

%Q0.0IN

R

D%FC0

TYPE UPADJY%FC0.P 5000

BLKLDINLDANDROUT_BLKLD DST %Q0.0END_BLK

%FC0%I1.1

%I1.2%MO

Özel Durum Taným

Soðuk yeniden baþlatmanýn Tüm %FC özelliklerini, kullanýcý veya kullanýcý uygula- masý tarafýndan konfigüre edilmiþ deðerler ile resetler.

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Hiçbir etkisi yoktur.

Kontrolör durmasýnýn etkisi %FC, kontrolörün durdurulduðu anda etkili olan özellik(attribute) ayarlarý ile saymaya devam eder.

(%S0=1) etkisi

TWD USE 10AT 02/2003 285

Page 286: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Çok Hýzlý Sayýcý Fonksiyon Bloðu (%VFC)

Açýklama Çok Hýzlý Sayýcý fonksiyon bloðu (%VFC), TwidoSoft kullanýlarak konfigüre edile- bilir ve aþaðýdaki fonksiyonlardan herhangi birini gerçekleþtirir:l Yukarý/Aþaðý Sayýcýl Yukarý/Aþaðý Ýki-Fazlý Sayýcýl Tek Yukarý Sayýcýl Tek Aþaðý Sayýcýl Frekansmetre%VFC, dijital giriþlerin, 20 kHz frekanslara kadar sayýlmasýný saðlar. Kompaktkontrolörler, bir adet çok hýzlý sayýcý konfigüre edebilirken, Modüler kontrolörler ikiadede kadar çok hýzlý sayýcý konfigüre edebilir.

286 TWD USE 10AT 02/2003

Page 287: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Adanmýþ G/Ç Atamalarý

Çok Hýzlý Sayýcý fonksiyon bloklarý, adanmýþ giriþleri ve yardýmcý giriþ ve çýkýþ'larýkullanýr. Bu giriþ ve çýkýþ'lar, kendi özel kullanýmlarý için ayrýlmamýþtýr. Bunlarýntahsisi, diðer fonksiyon bloklarýn bu adanmýþ kaynaklar için kullanýmý ile gözönünde bulundurulmalýdýr. Aþaðýdaki tablo, bu atamalarý özetler:

Ana giriþler Yardýmcý giriþler Refleks çýkýþý

%VFC Seçilen Kullaným Ýlk Giriþ(darbeler) IA

Ýkinci Giriþ(darbeler veyaYuk./Aþ.) IB

Ön-ayarGiriþiIpres

YakalamaGiriþi Ica

ÝlkRefleksÇýkýþý

ÝkinciRefleksÇ

Yukarý/Aþaðýsayýcý (Darbeler)

%I0.0.1 %I0.0.0 (Gösterir Yuk.=1/Aþ.=0)

%I0.0.2 Opsiyonel

%I0.0.3 Opsiyonel

%Q0.0.2 Opsiyonel

%Q0.0.3 Opsiyonel

Yukarý/Aþaðý Ýki-Fazlý sayýcý (Darbeler)

%I0.0.1 %I0.0.0 (darbefaz B)

%I0.0.2 Opsiyonel

%I0.0.3 Opsiyonel

%Q0.0.2 Opsiyonel

%Q0.0.3 Opsiyonel

Tek Yukarýsayýcý

%I0.0.1 Kullanýlmaz %I0.0.2 Opsiyonel

%I0.0.3 Opsiyonel

%Q0.0.2 Opsiyonel

%Q0.0.3 Opsiyonel

Tek Aþaðýsayýcý (Darbeler)

%I0.0.1 Kullanýlmaz %I0.0.2 Opsiyonel

%I0.0.3 Opsiyonel

%Q0.0.2 Opsiyonel

%Q0.0.3 Opsiyonel

Frekanssayýcý (Darbeler)

%I0.0.1 Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz

Yukarý/Aþaðýsayýcý (Darbeler)

%I0.0.7 %I0.0.6 (Gösterir Yuk.=1/Aþ.=0)

%I0.0.5 Opsiyonel

%I0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.5 Opsiyonel

Yukarý/Aþaðý Ýki-Fazlý sayýcý (Darbeler)

%I0.0.7 %I0.0.6 (darbefaz B)

%I0.0.5 Opsiyonel

%I0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.5 Opsiyonel

Tek Yukarýsayýcý (Darbeler)

%I0.0.7 Kullanýlmaz %I0.0.5 Opsiyonel

%I0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.5 Opsiyonel

Tek Aþaðýsayýcý (Darbeler)

%I0.0.7 Kullanýlmaz %I0.0.5 Opsiyonel

%I0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.4 Opsiyonel

%Q0.0.5 Opsiyonel

Frekansmetre (Darbeler)

%I0.0.7 Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz Kullanýlmaz

Açýklamalar:

Yuk./Aþ.=Yukarý/AþaðýOps. Kul.=Opsiyonel kullaným

Kullanýlmadýðýnda, giriþ veya çýkýþ, uygulama tarafýndan ana çevrimde yönetilmek üzere bir normalmevcut dijital G/Ç olarak kalýr.

%I0.0.2, kullanýlýrsa, %FC0 mevcut deðildir.%I0.0.3, kullanýlýrsa, %FC2 mevcut deðildir.%I0.0.4, kullanýlýrsa, %FC3 mevcut deðildir.

(Darbeler)

TWD USE 10AT 02/2003 287

Page 288: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Resim Aþaðýdaki, Çok Hýzlý Sayýcýnýn bir blok gösterimidir.

IN F

S TH1

TH0

%VFC0

TYPET_OUT0T_OUT1ADJ%VFC0.P

U

288 TWD USE 10AT 02/2003

Page 289: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Aþaðýdaki tablo, çok hýzlý sayýcý karakteristiklerini listeler.

Fonksiyon Taným Deðerler ÇHS

Kul.4Run-time Eriþimi

Mevcut Deðer(%VFCi.V)

Mevcut deðer, seçilen fiziksel giriþlere vefonksiyona göre arttýrýlan veya azaltýlan gün-

kullanýlarak set ya da reset edilebilir.

0 -> 65535 CM Okuma

Ön-ayarDeðeri

Yalnýzca yukarý/aþaðý sayma fonksiyonuve tek yukarý veya aþaðý sayma tarafýndan

0 -> 65535 CM veya

FMOkumave

Yazma1

YakalamaDeðeri

Yalnýzca yukarý/aþaðý sayma fonksiyonu ve tek

yukarý veya aþaðý sayma tarafýndan kullanýlýr.

0 -> 65535 CM Okuma

Saymayönü(%VFCi.U)

Sistem tarafýndan set edilir, bu bit, yukarý/aþaðý sayma fonksiyonu tarafýndan, saymayönünü iþaret etmek üzere kullanýlýr. 1'eset edildiðinde sayma yukarýya ve 0'a setedildiðinde sayma aþaðýya doðru yapýlýr.Bir tek faz yukarý veya aþaðý sayýcý olarak,%I0.0.0, %VFC0'ýn yönüne, %I0.0.6 ise%VFC1'in yönüne karar verir.Bir iki-fazlý yukarý/aþaðý sayýcý için, yönübelirleyen, iki sinyal arasýndaki faz farkýdýr.%VFC0 için; %I0.0, IB için ve %I0.1 ise IAiçin adanmýþtýr. %VFC1 için; %I0.6, IB içinve %I0.7 ise IA için adanmýþtýr.

0 (Aþaðý)1 (Yukarý)

CM Okuma

Refleks Çýkýþý 0'ý (%VFCi.R) izinle

Refleks Çýkýþý 0'ý izinle 0 (Ýptal et)1 (Ýzinle)

CM Okumave

Yazma2

Refleks Çýkýþý 1'i (%VFCi.S) izinle

Refleks Çýkýþý 1'i izinle 0 (Ýptal et)1 (Ýzinle)

CM Okumave

Yazma2

Eþik DeðeriS0(%VFCi.S0)

Bu word, eþik 0'ýn deðerini içerir. Anlamý,fonksiyon bloðunun konfigürasyonu sýra-sýnda tanýmlanýr. Bu deðerin %VFCi.S1'-den daha küçük olmasý gerektiðine dikkatediniz.

0 -> 65535 CM Okumave

Yazma2

(%VFCi.P)

cel deðer. Bu deðer, Set giriþi (%VFCi.S)

kullanýlýr.

TWD USE 10AT 02/2003 289

Page 290: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Eþik DeðeriS1

Bu word eþik 1'in deðerini içerir. Anlamý,fonksiyon bloðunun konfigürasyonu sýra-sýnda tanýmlanýr. Bu deðerin, %VFCi.S0'-dan daha büyük olmasý gerektiðine dikkatediniz.

0 -> 65535 CM Okumave

Yazma1

FrekansÖlçümüGeçerli(%VFCi.M)

Kontrolörün, bir frekans ölçümünü tamamlayýp tamamlamadýðýný belirlemek

0 (Geçersiz)

1 (Geçerli)

FM OkumaveYazma

FrekansÖlçümüZaman Tabaný(%VFCi.T)

100 veya 1000 milisaniye zaman tabaný için konfigurasyon parametresi.

1000 veya100

FM Okumave

Yazma1

Ayarlanabilir(Y/N)

Seçildiðinde, kullanýcýya, çalýþma (running)sýrasýnda, ön-ayar, eþik ve frekans ölçümüzaman tabaný deðerlerini deðiþtirme ola-naðý saðlayan konfigüre edilebilir parametre

0 (Hayýr) 1 (Evet)

CM veyaFM

Hayýr

Ýzin Giriþi(IN)

O anki fonksiyonu onaylamak veya engel-lemek için kullanýlýr.

0 (Hayýr ) CM veyaFM

Okumave

Yazma3

Set Giriþi(S)

Konfigürasyona baðlý olarak, 1 durumunda:l Yukarý/Aþaðý veya Aþaðý Sayma: Mev-

cut deðeri ön-ayar deðerine ayarlar.l Tek yukarý sayma: Mevcut deðeri 0

yapar.Ek olarak, bu ayný zamanda eþik çýkýþlarý-nýn çalýþmasýný ilk hale getirir ve OperatörEkraný veya kullanýcý program tarafýndan eþik deðerlerine yapýlmýþ kullanýcý deðiþik-liklerine hesaba katar.

0 veya 1 CM veyaFM

OkumaveYazma

TaþmaÇýkýþý(F)

%VFCi.V, 0'dan 65535'e geçerse 1'e set edi-lir. Bu deðer, bir ön-ayar deðerini, bir dijital giriþ kullanarak ayarlama ile veya S komutuveya bir soðuk yeniden baþlatma ile silinir.

0 veya 1 CM Okuma

Fonksiyon Taným Deðerler ÇHS

Kul.4Run-time Eriþimi

(%VFCi.S1)

için kullanýlan bit.

290 TWD USE 10AT 02/2003

Page 291: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Eþik Biti 0(%VFCi.TH0)

Mevcut deðer, eþik deðeri %VFCi.S0’aeþit veya bu deðerden daha büyükse, 1’eset edilir. Bu bit, gerçek zamanda güncel-lendiðinden dolayý, bunun program içindeyalnýz bir kez test edilmesi önerilir. Kullaný-cý uygulamasý, bu deðerin kullanýldýðý andageçerli olmasýndan sorumludur.

0 veya 1 CM Okuma

Eþik Biti 1(%VFCi.TH1)

Mevcut deðer, eþik deðeri %VFCi.S1'eeþit veya bu deðerden daha büyükse, 1'eset edilir. Bu bit, gerçek zamanda güncel-lendiðinden dolayý, bunun program içindeyalnýz bir kez test edilmesi önerilir. Kullaný-cý uygulamasý, bu deðerin kullanýldýðý andageçerli olmasýndan sorumludur.

0 veya 1 CM Okuma

Not: 1. Yalnýzca eðer Adjust (Ayarla) 1'e set edilmiþse yazýlabilir.2. Eriþim, yalnýzca eðer konfigüre edilmiþse mümkündür.3. Okuma ve yazma eriþimi, yalnýzca uygulama aracýlýðýyla saðlanýr; Operatör

Ekraný veya Animasyon Tablo Editörü aracýlýðýyla saðlanamaz.4. CM = Sayma Modu ; FM = Frekansmetre Modu.

Fonksiyon Taným Deðerler ÇHS

Kul.4Run-time Eriþimi

TWD USE 10AT 02/2003 291

Page 292: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

SaymaFonksiyonu Tanýmý

Çok hýzlý sayma fonksiyonu, 20 kHz'lik bir maksimum frekansa kadar, 0'dan 65535'ekadar bir aralýkta çalýþýr. Sayýlacak darbeler, aþaðýdaki þekilde uygulanýr:

FonksiyonBloklarý hakkýnda

Artma ve azalma operasyonlarý, yalnýzca eðer sayma fonksiyonu izinlenmiþ ise,darbelerin yükselen kenarýnda gerçekleþtirilir.Sayma modunda kullanýlan iki opsiyonel giriþ mevcuttur: ICa ve IPres. ICa, mevcutdeðeri (%VFCi.V) yakalamak için kullanýlýr ve %VFCi.C'de saklanýr. ICa giriþleri, %VFC0 için, %I0.0.3 ve eðer mevcutsa %VFC1 için, %I0.0.4 olarak belirlenir.IPres giriþi aktif olduðunda, mevcut deðer aþaðýdaki yollarla etkilenir:l, %VFCi.V, 0'a reset edilir.l Aþaðý-sayma için, %VFCi.V, %VFCi.P'ye set edilir.l Frekans sayma için, %VFCi.V ve VFCi.M, 0'a set edilir.Ayný zamanda, %VFCi.F'nin sýfýra reset edileceðine dikkat ediniz. IPres giriþleri,%VFC0 için, %I0.0.2 ve eðer mevcutsa %VFC1 için, %I0.0.5 olarak belirlenir.

Fonksiyon BloðuÇýkýþlarý hakkýndaNotlar

Tüm fonksiyonlar için, mevcut deðer, iki eþik ile (%VFCi.S0 ve %VFCi.S1) karþýlaþtýrý-lýr. Bu karþýlaþtýrma sonucuna göre, bu iki bit nesnesi (%VFCi.TH0 ve %VFCi.TH1), eðer mevcut deðer, karþýlýk gelen eþikten büyük veya eþiðe eþit ise 1'e set edilir; veyaaksi durumda 0'a reset edilir. Refleks çýkýþlarý (konfigüre edilmiþse), bu karþýlaþtýrma-lara uygun olarak set edilir. Hiçbir (0), 1 veya 2 çýkýþýn konfigüre edilebileceðine dikkat ediniz.%VFC.U, FB'nin bir çýkýþýdýr, iliþkilendirilmiþ sayýcý deðiþmesinin yönünü verir(Yukarý için 1, Aþaðý için 0).

Fonksiyon Taným %VFC0IA ... IB

IA ... IBIA ... IB

Yukarý/Aþaðý Sayýcý Darbeler, fiziksel giriþe uygulanýr. Mevcut operasyon(artma/azalma), fiziksel giriþ IB'nin durumu tarafýndanverilir.

%I0.0.1 %I0.0.0 %I0.0.7 %I0.0.6

Yukarý/Aþaðý 2-Fazlý Sayýcý

Kodlayýcýnýn 2 fazý, fiziksel giriþler IA ve IB'ye uygulanýr. %I0.0.1 %I0.0.0 %I0.0.7 %I0.0.6

Tek Yukarý Sayýcý Darbeler, fiziksel giriþ IA'ya uygulanýr.(IB kullanýlmaz).

%I0.0.1 Yo k %I0.0.7 Yok

Tek AþaðýSayýcý

Darbeler, fiziksel giriþ IB'ye uygulanýr. (IB kullanýlmaz).

%I0.0.1 Yok %I0.0.7 Yok

Notlar

292 TWD USE 10AT 02/2003

Page 293: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

SaymaFonksiyonuDiyagramý

&

&

>1

>1

ÇHS Sayýcý

Karþýlaþtýrma

%VFCi.U

SaymaYönü

%VFCi.FTaþmaÇýkýþý

%VFCi.V

MevcutDeðer

%VFCi.TH0

%VFCi.TH1

VFCiCYakalamaDeðeri

%Q0.0.xRefleksÇýkýþý 0

%Q0.0.yRefleksÇýkýþý 1

&

&

+

-

IA = yukarý sayýcý giriþi(Tek sinyal veya faz 1)

IN %VFCi

%VFCi.P

IB = (Yu/Aþ bayraðý veya faz 2)

S %VFCi

%VFCi.S0EþikDeðeri 0

%VFCi.S1EþikDeðeri 1

%VFCi.Rveya%VFCi.SÝzinle

IPres = (Ön-ayar giriþi)

%ICa = Catch Giriþi

Oku %VFCi.VKomut

Mevcut Deðer

TWD USE 10AT 02/2003 293

Page 294: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tek YukarýSayýcýÇalýþmasý

Aþaðýdaki, %VFC'nin bir tek yukarý sayýcý modunda kullanýmýna bir örnektir. Bu örnek için þu konfigürasyon elemanlarý set edilmiþtir:%VFC0.P ön-ayar deðeri, 17'dir. %VFC0.S0 aþaðý eþik deðeri, 14'tür ve %VFC0.S1 yukarý eþiði 20'dir.

Aþaðýda bir zamanlama çizelgesi görülmektedir:

RefleksÇýkýþý

<%VFC.S0 %VFC0.S0 <= < %VFC0.S1 >= %VFC0.S1

%Q0.0.2 X

%Q0.0.3 X X

%VFC0.P = 17%VFC0.S0 = 14%VFC0.S1 = 20

IN

S

65535

20

17

14

0%VFC0.V

F

TH0

Refleksçýkýþý 0

TH1

Refleksçýkýþý 1

1 2 3 4

: %VFC0.U = 1 çünkü VFC, bir yukarý sayýcýdýr

: %VFC0.S1'i 17'ye deðiþtir

: S giriþi aktif, yeni S1 eþik deðerinin, bir sonraki saymada kabul edilmesini saðlar

: Mevcut deðer yakalandý (catch), dolayýsýyla %VFC0.C = 17

1

2

3

4

294 TWD USE 10AT 02/2003

Page 295: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tek AþaðýSayýcýÇalýþmasý

Aþaðýdaki, %VFC'nin bir tek aþaðý sayýcý modunda kullanýmýna bir örnektir. Buörnek için þu konfigürasyon elemanlarý set edilmiþtir:%VFC0.P ön-ayar deðeri, 17'dir. %VFC0.S0 aþaðý eþik deðeri, 14'tür ve %VFC0.S1yukarý eþiði 20'dir.

RefleksÇýkýþý

<%VFC.S0 %VFC0.S0 <= < %VFC0.S1 >= %VFC0.S1

%Q0.0.2 X

%Q0.0.3 X X

TWD USE 10AT 02/2003 295

Page 296: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

%VFC0.P = 17%VFC0.S0 = 14%VFC0.S1 = 20

IN

S

65535

20

17

14

0%VFC0.V

F

TH0

Refleksçýkýþý 0

TH1

Refleksçýkýþý 1

1 3 4 5

: %VFC0.U = 1 çünkü VFC, bir aþaðý sayýcýdýr

: %VFC0.S1'i 17'ye deðiþtir

: S giriþi aktif, yeni S1 eþik deðerinin, bir sonraki saymada kabul edilmesini saðlar

1

2

3

4

2

5 : Mevcut deðer yakalandý (catch), dolayýsýyla %VFC0.C = 17

: %VFC0.P'yi 20'ye deðiþtir

296 TWD USE 10AT 02/2003

Page 297: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Yukarý/AþaðýSayýcý Çalýþmasý

Aþaðýdaki, %VFC'nin bir yukarý-aþaðý sayýcý modunda kullanýmýna bir örnektir. Buörnek için þu konfigürasyon elemanlarý set edilmiþtir:%VFC0.P ön-ayar deðeri, 17'dir. %VFC0.S0 aþaðý eþik deðeri, 14'tür ve %VFC0.S1yukarý eþiði 20'dir.

Refleks Çýkýþý <%VFC.S0 %VFC0.S0 <=< %VFC0.S1 %VFC0.S1

%Q0.0.2 X

%Q0.0.3 X X

TWD USE 10AT 02/2003 297

Page 298: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

%VFC0.P = 17%VFC0.S0 = 14%VFC0.S1 = 20

IN

S

65535

20

17

14

0%VFC0.V

F

TH0

Refleksçýkýþý 0

TH1

Refleksçýkýþý 1

1 3 4 5

: %VFC0.U = 1 çünkü VFC, bir aþaðý sayýcýdýr

: %VFC0.S1'i 17'ye deðiþtir

: S giriþi aktif, yeni S1 eþik deðerinin, bir sonraki saymada kabul edilmesini saðlar

1

2

3

4

2

5 : Mevcut deðer yakalandý (catch), dolayýsýyla %VFC0.C = 17

: %VFC0.P'yi 20'ye deðiþtir

U

298 TWD USE 10AT 02/2003

Page 299: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

FrekansmetreFonksiyonununTanýmý

%VFC'nin frekansmetre fonksiyonu, IA giriþi üzerinde bir periyodik sinyalin Hzcinsinden ölçülmesi için kullanýlýr. Ölçülebilen frekans aralýðý 10Hz ile 20KHzarasýndadýr. Kullanýcý iki zaman tabaný arasýnda seçim yapabilir. Bu seçim, yenibir nesne, %VFC.T (zaman tabaný) aracýlýðý ile yapýlýr. 100=100ms'lik zaman tabaný,1000=1s'lik zaman tabaný (time base)

%VFC.M (Frekans Ölçümü Geçerli) nesnesi ölçmenin tamamlandýðýný göstermek üzere 1 yapýlýr.

Zaman Tabaný Ölçme Aralýðý Duyarlýk Güncelleme

100 ms 100 Hz ila 20 KHz 20KHz için %0.05100Hz için %10

Saniyede 10 defa

1 s 10 Hz ila 20 KHz 20KHz için %0.00510Hz için %10

Saniyede 1 defa

TWD USE 10AT 02/2003 299

Page 300: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

FrekansmetreFonksiyonuDiyagramý

Aþaðýdaki, bir frekansmetre fonksiyonu diyagramýdýr:

& ÇHS (VFC) Sayýcý

%VFCi.FTaþmaÇýkýþý

%VFCi.V

Frekans

+

IN %VFCi

S %VFCi

Mevcut Deðerölçüldü

%VFCi.M

(Güncelleme bayraðý)

1000 ms 100 ms

Mevcut deðeri0'a set et

%VFCi.T

Zaman tabanýseç

IA

Ölçülecek sinyal

300 TWD USE 10AT 02/2003

Page 301: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

FrekansmetreÇalýþmasý

Aþaðýdaki, %VFC'nin frekansmetre modunda kullanýmýna ait bir zamanlamadiyagramý örneðidir.

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, %VFC fonksiyon bloðunun programlanmasý için özel durumlarýnbir listesini içerir:

IN

S

Zaman-tabaný

%VFC0.V

%VFC0.M

1 2 3 4 5

f1 f2 0 f3 f4 f5f30

1

2

: Ýlk frekans ölçmesi, burada baþlar.

: Mevcut frekans deðeri güncellenir.

: S giriþi aktif, %VFC0.V'yi 0 yapar.

: %VFC0.T'yi 100 ms'e deðiþtir: bu deðiþiklik, mevcut ölçümü iptal eder ve bir baþkasýný baþlatýr.

: %VFC0.M, kullanýcý tarafýndan 0'a set edilir.

3

4

5

Özel Durum Taným

Bir soðuk yeniden baþlatmanýn Tüm %VFC özelliklerini, kullanýcý veya kullanýcý uygula-masý tarafýndan konfigüre edilmiþ deðerlere reset eder.

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Hiçbir etkisi yoktur.

Kontrolör durmasýnýn etkisi %VFC, çalýþmasýný durdurur ve çýkýþlar mevcut durumlarýnda kalýr.

(%S0=1) etkisi

TWD USE 10AT 02/2003 301

Page 302: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Mesajlarýn Ýletimi/Alýmý - Exchange (deðiþ-tokuþ) komutu (EXCH)

Açýklama Bir Twido kontrolör, Modbus slave cihazlar ile haberleþmek için konfigüre edilebilirveya (ASCII) karakter modunda mesaj gönderebilir ve/veya alabilir.TwidoSoft, bu haberleþmeler için aþaðýdaki fonksiyonlarý saðlar:l Mesajlarý iletmek/almak için EXCH komutul Veri exchange'lerini kontrol etmek için exchange kontrol fonksiyon bloðu (%MSG)Twido kontrolör, bir EXCH komutunu iþlerken, belirtilmiþ port için konfigüre edilmiþprotokolü kullanýr. Her bir haberleþme portu için EXCH komutuna veya %MSGfonksiyon bloðuna, port numarasý (1 veya 2) eklenerek eriþilir.

EXCH Komutu EXCH komutu, bir Twido kontrolörün, ASCII cihazlara bilgi göndermesine ve/veyabu cihazlardan bilgi almasýna olanak saðlar. Kullanýcý, gönderilecek ve/veya alýnacakveriyi (iletimde ve/veya alýmda 64 veri word'üne kadar) içeren bir word tablosu (%MWi:L veya %KWi:L) tanýmlar. Word tablosunun formatý her bir protokol hakkýndakiparagraflarda açýklandý. Mesaj exchange'i, EXCH komutu kullanýlarak gerçekleþtirilir.

Sözdizimi Aþaðýdaki, EXCH komutu için formattýr: [EXCHx %MWi:L] veya [EXCHx %KWi:LBurada: x = port numarasý (1 veya 2); L = Word tablosundaki word sayýsý. Dahiliword tablosundaki deðerler i+L - 255 gibidir.Twido kontrolör, bir ikinci exchange komutu baþlatýlmadan önce, ilk EXCH komutun-dan gelen exchange'i bitirmek zorundadýr. Birkaç mesaj yollanacaðý zaman, %MSGfonksiyon bloðu kullanýlmalýdýr.

302 TWD USE 10AT 02/2003

Page 303: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Exchange Kontrolü Fonksiyon Bloðu (%MSG)

Açýklama %MSG fonksiyon bloðu, veri exchange'lerini yönetir ve üç fonksiyona sahiptir:l Haberleþme hata denetimi

Hata denetimi, EXCHx komutu ile programlanmýþ blok uzunluðunun (word tablosu), yollanacak mesajýn uzunluðunu içerebilecek kadar büyük olduðunudoðrular. (Bu, word tablosunun ilk word'ünün en az anlamlý byte'ýnda programlanmýþ uzunluk ile karþýlaþtýrýlýr).

l Birden çok mesajýn koordinasyonuBirden çok mesaj yollanýrken, koordinasyonu saðlamak üzere, %MSGx fonksiyonbloðu, daha önceki bir mesajýn ne zaman tamamlandýðýný belirlemek için gereklibilgiyi saðlar.

l Öncelik (priority) mesajlarýnýn iletimi%MSGx fonksiyon bloðu, acil bir mesajýn hemen gönderilmesine olanak saðlamakiçin, o andaki mesaj iletiminin durdurulmasýna olanak saðlar.

%MSG fonksiyon bloðunun programlanmasý opsiyoneldir.

Resim Aþaðýdaki, bir %MSG fonksiyon bloðu örneðidir.

R%MSG

D

E

TWD USE 10AT 02/2003 303

Page 304: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Parametreler Aþaðýdaki tablo, %MSG fonksiyon bloðunun parametrelerini listeler.

Bir EXCH komutu kullanýlýrken bir hata oluþursa, %MSG.D ve %MSG.E bitleri,1yapýlýr ve Sistem Word'ü %SW63, Port 1 için ve %SW64 ise Port 2 için hata kodunuiçerir. Bkz.Sistem Word'leri (%SW), s.325.

Reset Giriþi (R) Reset giriþi, 1'e set edildiðinde:l Ýletilmekte olan tüm mesajlar durdurulur.l Hata (Error) çýkýþý, 0'a reset edililr.l Tamam (Done) biti, 1 yapýlýr.Þimdi yeni bir mesaj gönderilebilir.

Hata (Error) Çýkýþý(%MSG.E)

Hata çýkýþý, ya bir haberleþme programlama hatasý ya da bir mesaj iletim hatasýndandolayý 1'e set edilir. Hata çýkýþý, EXCH komutu ile iliþkilendirilmiþ veri bloðundatanýmlanmýþ byte'larýn sayýsý (word 1, en az anlamlý byte), 128'den (80 hex) büyükse 1'e set edilir.Hata çýkýþý; bir Modbus cihazýna bir Modbus mesajý göndermede bir problem çýkarsada 1'e set edilir. Bu durumda, kullanýcý, baðlantýyý ve alýcý (destination) cihazýnModbus haberleþmeyi desteklediðini kontrol (check) etmelidir.

HaberleþmeTamam(Done)Çýkýþý (%MSG.D)

Tamam çýkýþý 1'e set edildiðinde, Twido kontrolör, baþka bir mesaj göndermeyehazýrdýr. Çoklu mesajlar gönderildiðinde, %MSG.D bitinin kullanýlmasý önerilir.Kullanýlmazsa, mesajlar kaybedilebilir.

Parametre Etiket Deðer

Reset giriþi(veya komutu)

R 1 durumunda, haberleþmeyi yeniden baþlatýr.%MSG.E=0 ve %MSG.D=1.

Haberleþmetamam çýkýþý

%MSG.D 1 durumu, haberleþme tamamlandý. Eðer:l Ýletim sonu (eðer iletim varsa)l Alým sonu (sonlandýrma karakteri alýndý)l Hatal Bloðu reset et0 durumu, istek devam ediyor.

Hata (Error)çýkýþý

%MSG.E 1 durumu, haberleþme tamamlandý. Eðer:l Hatalý komutl Tablo yanlýþ konfigüre edilmiþl Hatalý karakter alýndý. (hýz,parite,vb.)l Alým tablosu dolu (güncellenemedi)0 durumu, mesaj uzunluðu OK, link OK

304 TWD USE 10AT 02/2003

Page 305: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Ardarda BirkaçMesajýnÝletimi

EXCH komuunun icrasý, uygulama programýndaki bir mesaj bloðunu aktive eder.Mesaj bloðu, hali hazýrda aktif deðil ise (%MSG.D=1), mesaj iletilir. Ayný çevrimdebirkaç mesaj gönderilirse, yalnýzca ilk mesaj iletilir. Kullanýcý, program aracýlýðýylabirkaç mesajýn iletimini yönetme konusunda sorumludur.

Ýki mesajýn ardarda iletimine bir örnek:

Exchange'leriYeniden

Bir exchange, R giriþi (veya komutu) aktive edilerek iptal edilebilir. Bu giriþ, haberleþmeyi ilk duruma getirir ve %MSG.E çýkýþýný 0'a ve %MSG. D çýkýþýný 1'ereset eder. Bir hata saptanýrsa, bir exchange'in yeniden baþlatýlmasý mümkündür.Bir exchange'in yeniden baþlatýlmasý örneði:

Özel Durumlar Aþaðýdaki tablo, %MSG fonksiyon bloðunun programlanmasý için özel durumlarý listeler.

LDR %I0.0AND %MSG.D[EXCH %MW2:4]S %M0LD %MSG.DAND %M0[EXCH %MW8:3]R %M0

%I0.0 %MSG.D

P EXCH%MW2:4

%M0

S

EXCH%MW8:3

%M0

R

%MSG.D %M0

BLK %MSGLD %M0R END_BLK

%M0 %MSG

R D

E

Özel Durum Taným

Soðuk yeniden baþlatma (%S0=1) Haberleþmenin yeniden baþlatýlmasýný zorlar.

Ilýk yeniden baþlatma (%S1=1) Hiçbir etkisi yoktur.

Kontrolör durmasýnýn etkisi Bir mesaj iletimi devam etmekteyse, kontrolör butransferi durdurur, çýkýþlar %MSG.D ve %MSG.Eyeniden ilk-deðerlenir.

Ýlk-deðerlemek(Reinitializing)

TWD USE 10AT 02/2003 305

Page 306: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

13.2 Saat Fonksiyonlarý

Özet

Genel bakýþ Bu kýsým, Twido kontrolörleriçin, zaman yönetimi fonksiyonlarýný tanýmlamaktadýr.

Bu Kýsýmda Neler Var?

Bu kýsým, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Page

Saat Fonksiyonlarý 307

Takvim Bloklarý 308

Zaman/Tarih Damgalama (Stamping) 311

Tarih ve Saati Ayarlamak 313

306 TWD USE 10AT 02/2003

Page 307: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Saat Fonksiyonlarý

Açýklama Twido kontrolörler, Gerçek-Zaman Saati opsiyonu (GZS) gerektiren bir gün zamanýsaati fonksiyonuna sahiptir ve aþaðýdakileri saðlar:l Takvim bloklarý, önceden tanýmlý zamanlarda aksiyonlarý kontrol etmek için kullanýlýr.l Zaman/tarih damgalama (stamping) zaman ve tarihleri, olaylara atamak ve olay

Twido gün zamaný saatine, TwidoSoft Software (Yazýlým) menüsündeki ScheduleBlocks (Takvim Bloklarý) seçilerek eriþilebilir. Ek olarak, gün zamaný saati, bir program tarafýndan ayarlanabilir. Eðer batarya, kontrolör kapatýlmadan önce, en azaltý saat boyunca þarj edilmiþ ise, kontrolör kapatýldýðýnda, saat ayarlarý 30 güne kadar çalýþmaya devam eder.Gün zamaný saati, 24-saat formatýndadýr ve artýk yýllarý da hesaba katar.

GZS Düzeltmesi Deðeri

GZS Düzeltmesi deðeri, GZS'nin doðru çalýþmasý için gereklidir. Her bir GZS üni-tesi, ünite üzerine yazýlmýþ kendi düzeltme deðerine sahiptir. Bu deðer, TwidoSoft'taController Operation diyalog kutusundaki Configure RTC (GZS'yi Konfigüre Et)opsiyonu kullanýlarak konfigüre edilebilir.

süresini ölçmek için kullanýlýr.

TWD USE 10AT 02/2003 307

Page 308: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Takvim Bloklarý

Açýklama Takvim Bloklarý, önceden tanýmlý bir ay, gün ve zamandaki aksiyonlarý kontrol etmek için kullanýlýr. Maksimum 16 takvim bloðu kullanýlabilir ve herhangi birprogram giriþine ihtiyaç duymaz.

Parametreler Aþaðýdaki tablo, bir takvim bloðu için parametreleri listeler.

Not: Sistem biti %S51'i, Gerçek-Zaman Saati (GZS) opsiyonunun yerleþtirilmiþ olduðunu doðrulamak için kontrol ediniz (bkz. Sistem Bitleri (%S), s. 318). Takvim bloklarýnýn kullanýlmasý için GZS opsiyonu gereklidir.

Parametre Format Fonksiyon/Aralýk

Takvim bloðunumarasý

n n = 0 ila 15

Konfigüre edilmiþ Check kutusu Seçilen takvim bloðu numarasýný konfigüre etmek için bukutuya check iþareti koyunuz.

Çýkýþ biti %Qx.y.z Çýkýþ atamasý, takvim bloðu tarafýndan aktive edilir:%Mi ve %Qj.k .Bu çýkýþ, güncel tarih ve zaman, aktif periyot baþlan-gýcý ayarý ve aktif periyot sonu ayarý arasýnda olduðunda1'e set edilir.

Baþlangýç ayý Ocak ila Aralýk

Takvim bloðunun baþlatýlacaðý ay.

Bitim ayý Ocak ila Aralýk

Takvim bloðunun sonlandýrýlacaðý ay.

Baþlangýç tarihi 1-31 Takvim bloðunun baþlatýlacaðý ayýn günü.

Bitim tarihi 1-31 Takvim bloðunun sonlandýrýlacaðý ayýn günü.

Baþlangýç zamaný hh:mm Takvim bloðunun baþlatýlacaðý gün zamaný; saatler (0 ila 23) ve dakikalar (0 ila 59).

Durma zamaný hh:mm Takvim bloðunun sonlandýrýlacaðý gün zamaný; saatler(0 ila 23) ve dakikalar (0 ila 59).

Haftanýn günü Pazartesi- Pazar

Takvim bloðunun aktivasyonu için haftanýn günütanýlayan check kutularý.

308 TWD USE 10AT 02/2003

Page 309: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

TakvimBloklarýný

Sistem word'ü %SW114'ün bitleri 16 takvim bloðunun her birinin çalýþmasýnýizinler (bit, 1'e set edilir) veya iptal eder (bit 0'a set edilir).%SW114'deki takvim bloklarýnýn atanmasý:

Default olarak (veya bir soðuk yeniden baþlatmadan sonra) bir sistem word'ünün tüm bitleri, 1'e set edilir. Program tarafýndan bu bitlerin kullanýmý opsiyoneldir.

TakvimBloklarýnýn

Ayný çýkýþ (%Mi veya %Qj.k) birkaç blok tarafýndan atanmýþsa, bu nesneye sonolarak atanan, bu bloklarýn herbirinin sonucunun "OR'lanmýþýdýr" (ayný çýkýþ içinbirkaç "çalýþma aralýðý" olmasý mümkündür).

%SW114

Takvimbloðu #15

Takvimbloðu #0

Ýzinlemek

Çýkýþý

TWD USE 10AT 02/2003 309

Page 310: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Örnek Aþaðýdaki tablo, bir yaz ayý sulama programý örneði için parametrelerigöstermektedir:

Takvim bloðu, aþaðýdaki program kullanýlarak, bir anahtar veya %I0.1 giriþine baðlý bir nem dedektörü aracýlýðýyla iptal edilebilir.

Aþaðýdaki zamanlama diyagramý, %Q0.2 çýkýþýnýn aktivasyonunu gösterir.

Programaracýlýðýyla

Tarih ve zamanýn her ikisi birden, sistem word'leri%SW50 ila %SW53'te mevcuttur (bkz. Sistem Word'leri (%SW), s. 325). Bu yüzden, güncel tarih ve zaman ileanlýk deðerler veya ayar noktalarýný (setpoints) içerebilen wordler %MWi (veya%KWi) arasýnda aritmetik karþýlaþtýrmalar yaparak, kontrolör programý içinde zamanve tarih damgalama gerçekleþtirmek mümkündür.

Parametre Deðer Taným

Takvim bloðu 6 Takvim bloðu numarasý 6

Çýkýþ biti %Qx.y.z Çýkýþ %Qx.y.z'yi aktive et

Baþlangýç ayý June (Haziran) Aktiviteyi, Haziran'da baþlat

Bitim ayý September (Eylül) Aktiviteyi, Eylül'de durdur

Baþlangýç tarihi 21 Aktiviteyi, Haziran'ýn 21. gününde baþlat

Bitim tarihi 21 Aktiviteyi, Eylül'ün 21. gününde durdur.

Haftanýn günü Monday, Wednesday, Friday

Aktiviteyi, Pazartesi, Çarþamba ve Cuma günleri çalýþtýr (run).

Baþlatma zamaný 21:00 Aktiviteyi, 21:00'da baþlat

Durma zamaný 22:00 Aktiviteyi, 22:00'da durdur

LD %I0.1ST %SW114:X6

%I0.1 %SW114:X6

%I0.1

%Q0.2

21 Haziran

M W FM W FM W F

Zaman Tarihleme

310 TWD USE 10AT 02/2003

Page 311: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Zaman/Tarih Damgalama

Açýklama Sistem word'leri %SW50 ila %SW53; bir çevresel (peripheral) cihaz üzerinde görün-tüleme için veya cihaza iletim için yararlý olan güncel tarih ve zamaný BCD formatýn-da içerir (bkz. BCD Kodun Gözden Geçirilmesi, s. 246). Bu sistem word'leri, bir olayýnzaman ve tarihini saklamak için kullanýlabilir (bkz. Sistem Word'leri (%SW), s. 325).

Bir Olayý Bir olayý tarihlemek için; atama operasyonlarý kullanmak, sistem word'lerinin içeriði-ni dahili word'lere transfer etmek ve daha sonra bu dahili word'leri iþlemek yeterlidir.(örneðin, birimi görüntülemek için EXCH komutu aracýlýðýyla iletim).

Programlama Örneði

Aþaðýdaki örnek, %I0.1 giriþi üzerindeki bir yükselen kenarýn nasýl tarihleneceðini gösterir.

Bir olay saptandýðýnda, word tablosu aþaðýdakileri içerir:

Not: Tarih ve zaman, opsiyonel Operatör Ekraný kullanýlarak da ayarlanabilir (bkz. Gün Zamaný Saati, s. 134).

Kodlama En anlamlý byte En az anlamlý byte

%MW12 Saniye Haftanýn günü (1)

%MW13 Saat Dakika

%MW14 Ay Gün

%MW15 Yüzyýl Yýl

Not: (1) 0 = Pazartesi, 1 = Salý, 2 = Çarþamba, 3 = Perþembe, 4 = Cuma,5 = Cumartesi, 6 = Pazar.

LDR %I0.0[%MW12:4 := %SW50:4]

P %MW12:4 := %SW50:4

%I0.1

Tarihlemek

TWD USE 10AT 02/2003 311

Page 312: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Word TablosuÖrneði

19 Nisan 2002, Pazartesi, 13:40:30 için örnek veri:

Son DurmanýnTarih ve Zamaný

Sistem word'leri %SW54 ila %SW57, son durmanýn (stop) tarih ve zamanýný içerirve %SW58 word'ü, son durmanýn nedenini BCD formatýnda gösteren kodu içerir(bkz. Sistem Word'leri (%SW), s. 325).

Word Deðer (hex) Anlam

%MW12 3000 30 saniye, 00 = Pazartesi

%MW13 1340 13 saat, 40 dakika

%MW14 0419 04 = Nisan, Ayýn 19'u

%MW15 2002 2002

312 TWD USE 10AT 02/2003

Page 313: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Tarih ve Zamaný Ayarlamak

Açýklama Tarih ve zaman ayarlarý, aþaðýdaki yöntemlerden biri kullanýlarak güncellenebilir:l TwidoSoft

Set Time (Zamaný Ayarla) diyalog kutusunu kullanýnýz. Bu diyalog, Controller menüsünden Controller Operations (Kontrolör Ýþlemleri) seçilerek görüntülenenController Operations diyalog kutusunda mevcuttur (bkz. TwidoSoft Ýþletim Kýlavuzu).

l Sistem wordleri%SW50 ila %SW53 sistem word'lerini veya sistem word'ü %SW59'u kullanýnýz.

Tarih ve zaman ayarlarý, yalnýzca kontrolör üzerinde GZS opsiyon kartuþu (TWDXCPRTC) kurulu olduðunda güncellenebilir.

%SW 50 ila%SW53'ü

Sistem word'leri %SW50 ila %SW53'ü, tarih ve zamaný ayarlamak için kullanmak için, %S50 biti, 1'e set edilmelidir. Bu iþlem, aþaðýdakilere yol açar:l %SW50 ila %SW53 word'lerinin, dahili saat aracýlýðýyla güncellenmesini iptal eder.l %SW50 ila %SW53 word'lerine yazýlmýþ deðerleri, dahili saate iletir.Programlama örneði:

LD %S50R %S50

LDR %I0.1[%SW50 := %MW10][%SW51 := %MW11][%SW52 := %MW12][%SW53 := %MW13]S %S50

%S50

%I0.1

P %SW50 := %MW10

%SW51 := %MW11

%SW52 := %MW12

%SW53 := %MW13

%S50

S

R

%S50

Kullanmak

TWD USE 10AT 02/2003 313

Page 314: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Word'ler %MW10 ila %MW13; yeni tarih ve zamaný, BCD formatýnda içerecektir(bkz. BCD Kodunun Gözden Geçirilmesi, s. 246) ve word'ler %SW50 ila %SW53'ün kodlamasýna karþýlýk gelecektir.Word tablosu, yeni tarih ve zamaný içermek zorundadýr:

19 Nisan 2002, Pazartesi için veri örneði:

%SW59'u Tarih ve zamaný güncellemek için bir baþka yöntem, sistem biti %S59'u ve tarih ayarlama sistem word'ü %SW59'u kullanmaktýr.%S59 bitini 1 yapmak, mevcut tarih ve zamaný, %SW59 word'ü aracýlýðýylaayarlamaya olanak saðlar (bkz. Sistem Word'leri (%SW), s. 325). %SW59, tarih vezaman bileþenlerinin herbirini, bir yükselen kenarda arttýrýr veya azaltýr.

Kodlama En anlamlý byte En az anlamlý byte

%MW10 Saniye Haftanýn günü (1)

%MW11 Saat Dakika

%MW12 Ay Gün

%MW13 Yüzyýl Yýl

Not: (1) 0 = Pazartesi, 1 = Salý, 2 = Çarþamba, 3 = Perþembe, 4 = Cuma,5 = Cumartesi, 6 = Pazar.

Word Deðer (hex) Anlam

%MW10 3000 30 saniye, 00 = Pazartesi

%MW11 1340 13 saat, 40 dakika

%MW12 0419 04 = Nisan, Ayýn 19'u

%MW13 2002 2002

Kullanmak

314 TWD USE 10AT 02/2003

Page 315: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

Uygulama Örneði

Aþaðýdaki ön panel, dahili saatin (clock) saatini (hour), dakikalarýný ve saniyelerinideðiþtirmek için yaratýlmýþtýr.

Kontrollerin tanýmý:l Saatler/Dakikalar/Saniyeler anahtarý, sýrasýyla %I0.2, %I0.3 ve %I0.4 giriþlerini

kullanarak, deðiþtirilecek zaman göstergesini seçer.l Push buton "+"; seçilen zaman göstergesini, %I0.0 giriþini kullanarak arttýrýr.l Push buton "-"; seçilen zaman göstergesini, %I0.1 giriþini kullanarak azaltýr.Aþaðýdaki program, panelden giriþleri okur ve dahili saati ayarlar.

Saatler

Dakikalar

Saniyeler+ -

Saat Dakika Saniye

13 40 30

LD %M0ST %S59LD %I0.2ANDR %I0.0ST %SW59:X3LD %I0.2ANDR %I0.1ST %SW59:X11LD %I0.3ANDR %I0.0ST %SW59:X2LD %I0.3ANDR %I0.1ST %SW59:X10LD %I0.4ANDR %I0.0ST %SW59:X1LD %I0.4ANDR %I0.1ST %SW59:X9

(Saat)

(Dakika)

(Saniye)

%M0

%I0.2 %I0.0 %SW59:X3

P

%S59

%I0.4 %I0.1 %SW59:X9

P

%I0.4 %I0.0 %SW59:X1

P

%I0.3 %I0.1 %SW59:X10

P

%I0.2 %I0.1 %SW59:X11

P

%I0.3 %I0.0 %SW59:X2

P

TWD USE 10AT 02/2003 315

Page 316: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Ýleri Komutlar

316 TWD USE 10AT 02/2003

Page 317: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

TWD USE 10AT 02/2003

14

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

Özet

Genel Bakýþ Bu bölüm, Twido kontrolörler tarafýndan kontrol programlarý yaratmak için kullanýla-bilen sistem bitleri ve sistem word'lerine genel bir bakýþ getirmektedir.

Bu BölümdeNeler Var?

Bu bölüm, aþaðýdaki konularý kapsar:

Konu Sayfa

Sistem Bitleri (%S) 318

Sistem Word'leri (%SW) 325

317

Page 318: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

Sistem Bitleri (%S)

Açýklama Bu kýsým, sistem bitlerinin fonksiyonu ve nasýl kontrol edildikleri hakkýnda ayrýntýlýbilgi sunmaktadýr.

Ayrýntýlý Taným

Aþaðýdaki tablo, sistem bitleri ve bunlarýn nasýl kontrol edildikleri hakkýnda genelbir bakýþ saðlar:

Sistem Biti

Fonksiyon Taným ÝlkDurum

Kontrol

%S0 Soðuk baþlatma Normalde 0'dadýr. 1'e set edildiði durumlar:l Veri kayýplý enerji yeniden gelmesi

(batarya hatasý)l Kullanýcý programý veya Animasyon

Tablo Editörül Operatör EkranýBu bit, ilk tam tarama sýrasýnda 1'e set edilir. Bir sonraki taramadan önce sistemtarafýndan 0'a reset edilir.

0 S veya

%S1 Ilýk Baþlatma Normalde 0'dadýr. 1'e reset edildiði durumlar:l Verinin kaydedildiði enerji düzelmesil Kullanýcý Programý veya Animasyon

Tablo Editörül Operatör EkranýTam taramanýn bitiminde, sistemtarafýndan 0'a reset edilir.

0

%S4%S5%S6%S7

Zaman tabaný: 10 msZaman tabaný: 100 msZaman tabaný: 1 sZaman tabaný: 1 min

Bu bitlerin durumundaki deðiþiklikler, dahilisaat tarafýndan kontrol edilir. Bunlar, kont-rolör taramasý ile senkronize edilmemiþtir.Örnek: %S4

- S

%S8 Çýkýþý dondur Ýlk deðer olarak 1'dedir. Program tarafýn-dan veya terminal tarafýndan (AnimasyonTablo Editöründe) 0'a set edilebilir.l 1 durumunda, NO CONFIG durumu

sýrasýnda çýkýþlarý temizler (clear).l 0 durumunda, NO CONFIG durumu sý-

rasýnda baðlantý testlerine izin verir.

1 U

5ms 5ms

S veya

U->S

U->S

318 TWD USE 10AT 02/2003

Page 319: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%S9 Çýkýþlarý reset et Normalde set edilmemiþtir. Programveya terminal tarafýndan (AnimasyonTablo Editöründe) 1'e set edilebilir:l 1 durumunda, kontrolör RUN modunda

olduðunda, çýkýþlar 0'a zorlanýr.l 0 durumunda, çýkýþlar normal olarak

güncellenir.

0 U

%S10 G/Ç hatasý Normalde 1'dedir. Bir G/Ç hatasý saptan-dýðýnda sistem tarafýndan 0'a set edilir.

1 S

%S11 Watchdog taþmasý Normalde 0 durumundadýr. Program icra süresi (tarama süresi), maksimum tara-ma süresini (yazýlým watchdog'u) aþtýðýn-da, sistem tarafýndan 1'e set edilir.Watchdog taþmasý, kontrolör modunun HALT moduna deðiþmesine neden olur.

0 S

%S12 Kontrolör çalýþýyor Bu bit, kontrolörün çalýþma durumunuyansýtýr. Kontrolör çalýþtýðýnda, sistem,bu biti 1'e set eder. Stop, init veyabaþka bir durum için 0'a set edilir.

0 S

%S13 Ýlk tarama Normalde 0'dadýr. Kontrolör RUN modu-na geçtikten sonraki ilk tarama sýrasýnda,sistem tarafýndan 1'e set edilir.

1 S

%S17 Elde taþmasý Normalde 0'dadýr. Sistem, bunu 1 yapar:l Bir iþaretsiz aritmetik iþlemi sýrasýnda

elde taþmasý (kalan) durumundal Bir döndürme veya kaydýrma iþlemi

bitin çýkýþýný iþaret eder. Taþma riskibulunan her bir iþlemden sonra, kulla-nýcý programý tarafýndan test edilmeli-dir; bir taþma oluþursa kullanýcýtarafýndan 0'a reset edilmelidir.

0 S->U

Sistem Biti

Fonksiyon Taným Ýlk Durum

Kontrol

sýrasýnda, bu bit, 1 durumundaki bir

TWD USE 10AT 02/2003 319

Page 320: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%S18 Aritmetik taþmaveya hata

Normalde 0'dadýr. 16-bit'lik bir iþlemgerçekleþtirildiðinde bir taþma olmasýdurumunda 1'e set edilir, yani:l +32767' den daha büyük veya

-32768'den daha küçük bir sonuçl 0'a bölmel Bir negatif sayýnýn karekökül BRI veya ITB çevrimi anlamlý deðil:

BCD deðeri sýnýrlar dýþýndaTaþma riski bulunan her bir iþlemdensonra, kullanýcý programý tarafýndan testedilmelidir; bir taþma olursa kullanýcýtarafýndan 0'a reset edilmelidir.

0 S->U

%S19 Tarama periyoduaþýrý çalýþmasý(periyodik tarama)

Normalde 0'dadýr. Bir tarama periyodu over-overrun'ý durumunda (tarama süresi; konfi-gürasyonda kullanýcý tarafýndan tanýmlanmýþveya %SW0'da programlanmýþ periyottanbüyükse), sistem tarafýndan 1'e set edilir.Bu bit, kullanýcý tarafýndan 0'a reset edilir.

0 S->U

%S20 Endeks taþmasý Normalde 0'dadýr. Endekslenmiþ nesneninadresi, 0'dan daha küçük veya birnesnenin maksimum boyutundan dahabüyük olduðunda 1'e set edilir.Taþma riski bulunan her bir iþlemdensonra, kullanýcý programý tarafýndan testedilmelidir; bir taþma oluþursa, kullanýcýtarafýndan 0'a reset edilmelidir.

0 S->U

%S21 GRAFCET ilk-deðerlemesi

Normalde 0'dýr. 1'e set edildiði durumlar:l Soðuk yeniden baþlatma, %S0=1l Kullanýcý programý, yalnýzca

ön-iþleme program parçasýnda; bir Set komutu (S %S21) veya -(S)- %S21

l Terminal1 durumunda, bu bit, GRAFCET ilk-deðerlemesine neden olur. Aktif adýmlardeaktive edilir ve ilk hal adýmlarý aktiveedilir. GRAFCET ilk-deðerlemesi sonrasýn-da, sistem tarafýndan 0'a reset edilir.

0 U->S

SistemBiti

Fonksiyon Taným Ýlk Durum

Kontrol

kullanýlarak

320 TWD USE 10AT 02/2003

Page 321: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%S22 GRAFCET RESET Normalde 0'dadýr. Yalnýzca program ta-rafýndan ön-iþlemede 1'e set edilir. 1 du-rumunda, bu bit GRAFCET' in bütün aktifadýmlarýnýn deaktive edilmesine nedenolur. Ardýþýl iþlemenin icrasýnýn baþlangý-cýnda, sistem tarafýndan 0'a reset edilir.

0 U->S

%S23 GRAFCET'iön-ayarla ve

Normalde 0'dadýr. Yalnýzca programtarafýndan ön-iþlemede 1'e set edilebilir.1 durumunda, bu bit, GRAFCET chart'ýnýnön-ayarlarýnýn geçerliliðini belirler. Bu bitin 1 durumunda olmasýnýn sürdürülme-si GRAFCET'i (chart'ý) dondurur. Chart'ýndondurulmuþ bir durumdan devametmesini saðlamak için, ardýþýl iþlemeninicrasýnýn baþlangýcýnda sistem tarafýndan0'a reset edilir.

0 U->S

%S24 Operatör Ekraný Normalde 0'dadýr. Bu bit, kullanýcýtarafýndan 1'e set edilebilir.l 0 durumunda, Operatör Ekraný normal

olarak çalýþmaktadýr.l 1 durumunda, Operatör Ekraný dondu-

rulur, mevcut ekranda kalýr, yanýpsönme iptal edilir ve giriþ tuþ iþlemesidurdurulur.

0 U->S

%S50 %SW50 ila 53 word'leri aracýlýðýylatarih ve zamanýngüncellenmesi

Normalde 0'dýr. Bu bit, program veya Ope-ratör Ekraný tarafýndan 1 veya 0 yapýlabilir.l 0 durumunda, tarih ve zaman

okunabilir.l 1 durumunda, tarih ve zaman

güncellenebilir.

0 U->S

SistemBiti

Fonksiyon Taným ÝlkDurum

Kontrol

dondur

TWD USE 10AT 02/2003 321

Page 322: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%S51 Gün zamanýsaatinin durumu

Normalde 0'dýr. Bu bit, program veya Ope-ratör Ekraný tarafýndan 1 veya 0 yapýlabilir.l 0 durumunda, tarih ve zaman ayarlanýr.l 1 durumunda, tarih ve zaman, kullanýcý

tarafýndan ayarlanmalýdýr.Bu bit 1'e set edildiðinde, gün zamanýsaati, geçerli deðildir. Tarih ve zaman daha önce hiç konfigüre edilmemiþ,batarya düþük seviyede veya kontrolördüzeltme sabiti geçersiz olablir.1 durumundan 0 durumuna geçiþ,GZS'nin düzeltme sabitinin yazýlmasýnýzorlar.

0 U->S

%S59 %SW59 word'ükullanýlaraktarih ve zamanýn

Normalde 0'dýr. Bu bit, program veya Ope-ratör Ekraný tarafýndan 1 veya 0 yapýlabilir.l 0 durumunda, tarih ve zaman

deðiþmeden kalýr.l 1 durumunda, tarih ve zaman,

%SW59'daki kontrol bitlerine göre artýrýlýr veya azaltýlýr.

0 U

%S69 LED göstergesi

0 durumunda, STAT LED'i, kapalýdýr.1 durumunda, STAT LED'i açýktýr.

0 U

%S70 AS-i bus'ýüzerindeki

Bu bit, sistem tarafýndan her birkontrolör çevriminin bitiminde veyaAS-i bus tarama çevriminin bitiminde1'e set edilir. Enerjilenmede, bu bit, tümverinin en az 1 kere tazelenmiþ olduðunugösterir ve bu yüzden önemlidir. Bu bitkullanýcý tarafýndan 0'a reset edilmelidir.

0 S->U

%S73 AS-i bus'ýndakorunmuþ modageçilmesi

Normalde 0'dadýr. Bu bit, kullanýcýtarafýndan AS-i bus'ýnda korunmuþ modageçiþ için 1'e set edilir. Geçiþten önce,bu bit, 1 durumuna gelmiþ olmalýdýr.Bu bit, yalnýzca baðlantý sistem testindekullanýlýr ve kontrolör içerisinde hiçbiruygulamasý yoktur.

0 S

SistemBiti

Fonksiyon Taným ÝlkDurum

Kontrol

güncellenmesi

Kullanýcý STAT

verinin tazelenmesi

322 TWD USE 10AT 02/2003

Page 323: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%S74 As-i bus'dakikonfigürasyonunkaydedilmesi

Normalde 0'dýr. Bu bit, As-i bus'takimevcut konfigürasyonu kaydetmekiçin kullanýcý tarafýndan 1'e set edilir.Bu bit, yalnýzca baðlantý sistem testindekullanýlýr ve kontrolör içerisinde hiçbiruygulamasý yoktur.

0 S

%S96 Yedekleme programý OK

Bu bit herhangi bir anda (program tarafýn-dan veya ayarlama yaparken), özelliklebir soðuk baþlatma veya bir ýlýk yenidenbaþlatmadan sonra okunabilir.l 0 durumunda, yedekleme programý

geçersizdir.l 1 durumunda, yedekleme programý

geçerlidir.

0 S

%S97 %MW'nin kaydý OK Bu bit herhangi bir anda (program tarafýn-dan veya ayarlama yaparken), özelliklebir soðuk baþlatma veya bir ýlýk yenidenbaþlatmadan sonra okunabilir.l 0 ise: %MW'nin kaydý OK deðildir.l 1 ise: %MW'nin kaydý OK'dir.

0 S

%S100 TwidoSoft haberleþmekablosu baðlantýsý

TwidoSoft haberleþme kablosununbaðlý olup olmadýðýný gösterir.l 1 durumunda, ya TwidoSoft

haberleþme kablosu takýlmamýþtýrya da TwidoSoft baðlý deðildir.

l 0 durumunda, TwidoSoft Uzak Uç Linki kablosu baðlýdýr.

- S

%S110 Uzak uç linki exchange'leri

Bu bit, program tarafýndan veya terminaltarafýndan 0'a reset edilir.l Bir master için 1 durumunda, tüm

uzak uç linki exchange'leri (sadeceuzak uç G/Ç) tamamlanmýþtýr.

l Bir slave için 1 durumunda, master ileexchange tamamlanmýþtýr.

0 S->U

SistemBiti

Fonksiyon Taným Ýlk Durum

Kontrol

(alýþ-veriþ)

OK: tamam

TWD USE 10AT 02/2003 323

Page 324: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

TanýmlanmýþTabloKýsaltmalarý

%S111 Tek uzak uç linki exchange'i

l Bir master için 0 durumunda, bir tek (single)uzak uç linki exchange'i tamamlanmýþtýr.

l Bir slave için 0 durumunda, tek uzak uçlinki exchange'i saptanýr.

l Bir master için 1 durumunda, tek uzakuç linki exchange'i aktiftir.

l Bir slave için 1 durumunda, tek uzak uçlinki exchange'i saptanýr.

0 S

%S112 Uzak uç linkibaðlantýsý

l Bir master için 0 durumunda, uzak uçlinki iptal edilmiþtir.

l Bir master için 1 durumunda, uzak uçlinki izinlenmiþtir.

0 U

%S113 Uzak Uç Linkikonfigürasyonu/çalýþmasý

l Bir master veya slave için 0 durumun-da, uzak uç linki konfigürasyonu/çalýþmasý OK.

l Bir master için 1 durumunda, uzak uç linkikonfigürasyonu/çalýþmasýnda bir hata vardýr.

l Bir slave için 1 durumunda, uzak uç linkikonfigürasyonu/çalýþmasýnda bir hata vardýr.

0 S->U

%S118 Uzak uç G/Ç Normalde 1'dedir. Uzak uç linki üzerindebir G/Ç hatasý saptandýðýnda, 0'a set edilir.

1 S

%S119 Lokal G/Ç hatasý Normalde 1'dedir. Lokal G/Ç (ana veya geniþletme) üzerinde bir G/Ç hatasýsaptandýðýnda 0'a set edilir. %SW118,hatanýn doðasýný saptar. Hata ortadankalktýðýnda, 1'e reset edilir.

1 S

Sistem Biti

Fonksiyon Taným Ýlk Durum

Kontrol

Kýsaltma Description

S Sistem tarafýndan kontrol edilir.

U Kullanýcý tarafýndan kontrol edilir.

U->S Kullanýcý 1'e set eder, sistem 0'a reset eder.

S->U Sistem 1'e set eder, kullanýcý 0'a reset eder.

hatasý

324 TWD USE 10AT 02/2003

Page 325: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

Sistem Word'leri (%SW)

Açýklamaayrýntýlý bilgi sunmaktadýr.

AyrýntýlýTaným

Aþaðýdaki tablo, sistem word'lerinin fonksiyonu ve nasýl kontrol edildikleri hakkýnda ayrýntýlý bilgi sunmaktadýr.

SistemWord'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

%SW0 Kontrolör tara-masý periyodu(periyodik görev)

Konfigürasyonda tanýmlanmýþ kontrolör taramasýperiyodunu, Animasyon Tablo Editöründekikullanýcý programý aracýlýðýyla deðiþtirir.

U

%SW6 Kontrolörmodu (state)

Kontrolör modu:0 = NO CONFIG2 = STOPPED3 = RUN4 = HALT

S

%SW7 Kontolördurumu

Bit [0] Yedekleme/geri alma (restore) devam ediyor.Bit [1] Kontrolör konfigurasyonu OKBit [3..2] EEPROM durum bitleri:l 00 = Kartuþ yokl 01 = 32 KB EEPROM l 10 = 64 KB EEPROM kartuþul 11 = Gelecekteki kullaným için ayrýlmýþBit [4] RAM'deki uygulama, EEPROM' dakinden farklý (1 = evet)Bit [5] RAM'deki uygulama, kartuþtakinden farklý (1= evet)Bit [6] Bazý cihaz görevleri, STOP modundaBit [7] Kontolör rezerve edilmiþBit [8] Uygulama, yazma koruma modundaBit [9] KullanýlmazBit [10] Ýkinci seri port yerleþtirilmiþ (kurulu)Bit [11] Ýkinci port tipi (0 = EIA RS-232, 1 = EIA RS-485)Bit [12] Dahili bellekte, geçerli uygulama (1=evet)Bit [13] Kartuþta geçerli uygulama (1 = evet)Bit [14] RAM'de geçerli uygulama (1 = evet)Bit [15] Çalýþmaya hazýr

S

%SW11 Yazýlým watch-dog süresi

Maksimum watchdog süresine ilk-deðerlenir. Budeðer (10 ila 500 ms), konfigürasyonda tanýmlanýr.

U

Aþaðýdaki kýsým, sistem word'lerinin fonksiyonu ve nasýl kontrol edildikleri hakkýnda

TWD USE 10AT 02/2003 325

Page 326: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%SW18-%SW19

100 ms mutlakzamanlayýcýsayýcý

100 ms mutlak zamanlayýcý sayýcý%SW18 en az anlamlý byte'ý temsil eder ve%SW19 en anlamlý byte'ý temsil eder.

S ve U

%SW30 Son tarama Son kontrolör taramasý çevriminin icra süresini(ms) olarak gösterir.Not: Bu süre, bir tarama çevriminin baþlangýcý (giriþlerin alýnmasý) ve sonu (çýkýþlarýn güncellen-mesi) arasýnda geçen süreye karþýlýk gelir.

S

%SW31 Maks. tarama Son soðuk baþlatmadan beri en uzun kontrolör tara-masý çevriminin icra süresini (ms) olarak gösterir. Not: Bu süre, bir tarama çevriminin baþlangýcý(giriþlerin alýnmasý) ve sonu (çýkýþlarýn güncellen-mesi) arasýnda geçen süreye karþýlýk gelir.

S

%SW32 Min. tarama Son soðuk baþlatmadan beri en kýsa kontrolör tara-masý çevriminin icra süresini (ms) olarak gösterir.Not: Bu süre, bir tarama çevriminin baþlangýcý(giriþlerin alýnmasý) ve sonu (çýkýþlarýn güncellen-mesi) arasýnda geçen süreye karþýlýk gelir.

S

SistemWord'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

%SW49%SW50%SW51%SW52%SW53

Takvim bloðusüresi

Takvim bloðu (GZS) fonksiyonu: Mevcut tarih vezaman deðerlerini (BCD deðerlerini) içeren word'ler:

S ve U

%SW49 xN Haftanýn günü (N=0 Pazartesi için)

%SW50 00SS Saniye

%SW51 HHMM Saat ve Dakika

%SW52 MMDD Ay ve Gün

%SW53 CCYY Yüzyýl ve Yýl

Bu word'ler, %S50 biti 0'da iken, sistem tarafýndankontrol edilir. %S50 biti 1'e set edildiðinde, bu word'ler kullanýcý programý veya terminal tarafýndanyazýlabilir.

SistemWord'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

süresi

süresi

süresi

326 TWD USE 10AT 02/2003

Page 327: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%SW54%SW55%SW56%SW57

Takvim bloðu Takvim bloðu (GZS) fonksiyonu: Son enerjikesintisinin veya kontrolör durmasýnýn tarih vezamanýný (BCD) içeren sistem word'leri:

S

%SW54 SS Saniye

%SW55 HHMM Saat ve Dakika

%SW56 MMDD Ay ve Gün

%SW57 CCYY Yüzyýl ve Yýl

%SW58 Son durmanýnkodu

Son durmanýn nedenini veren kodu gösterir: S

1 = Run/Stop giriþ kenarý

2 = Yazýlým hatasýnda durma(stop) (kontrolör taramasýaþýmý)

3 = Stop komutu

4 = Enerji kesintisi

5 = Donaným hatasýnda durma

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

%SW59 Mevcut tarihi ayarla

Mevcut tarihi ayarlar.Mevcut tarihi ayarlamak için iki set halinde 8-bit'leriçerir. Ýþlem daima, bitin yükselen kenarýnda gerçek-leþtirilir. Bu word, %S59 biti tarafýndan izinlenir.

U

Artým Azalým Parametre

bit 0 bit 8 Haftanýn günü

bit 1 bit 9 Saniye

bit 2 bit 10 Dakika

bit 3 bit 11 Saat

bit 4 bit 12 Gün

bit 5 bit 13 Ay

bit 6 bit 14 Yýl

bit 7 bit 15 Yüzyýl

%SW60 GZS düzeltmesideðeri

Gerçek-Zaman Saati (GZS) düzeltmesi deðeri U

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

fonksiyonu

TWD USE 10AT 02/2003 327

Page 328: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%SW63 EXCH1 bloðu hata kodu

EXCH bloðu kullanýrken bir hata oluþursa, çýkýþ bit- leri %MSG.D ve %MSG.E, 1 olur. Bu sistem word'ü, hata kodunu içerir. Olasýdeðerler aþaðýdadýr:l 0: Hata yok, exchange düzgünl 1: Ýletim tamponu aþýrý büyükl 2: Ýletim tamponu aþýrý küçükl 3: Tablo aþýrý küçükl 4: Alým tablosu taþmasýl 5: Time - out (zaman aþýmý) gerçekleþtil 6: Ýletim hatasýl 7: Hatalý ASCII komut (yalnýzca ASCII modunda)l 8: Seçilen port konfigüre edilemez/mevcut deðill 9: Alým hatasý (yalnýzca ASCII modunda)l 10: %KWi tablosu yasaklandýl 11: Ýletim offset'i, iletim tablosundan daha

büyük.l 12: Alým offset'i alým tablosundan daha büyükl 13: Kontrolör, EXCH iþlemesini durdurduEXCH bloðunun kullanýldýðý her zaman, bu word0'a set edilir.

S

%SW64 EXCH2 bloðu hata kodu

%SW63 ile ayný S

%SW67 Kontrolörfonksiyonu vetipi

Aþaðýdaki bilgiyi içerir:l Kontrolör tipi bitleri [0 -11]l 8B0 = TWDLCAA10DRFl 8B1 = TWDLCAA16DRFl 8B2 = TWDLMDA20DUK/DTKl 8B3 = TWDLCAA24DRFl 8B4 = TWDLMDA40DUK/DTKl 8B6 = TWDLMDA20DRTl Bit 12 kullanýlmýyor = 0l Uzak uç linki adres bitleri [13-15]l 000 = master kontrolörl 001 - 111 = uzak uç kontrolör 1-7l 001 = adres 1l 111 = adres 7

S

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

328 TWD USE 10AT 02/2003

Page 329: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

%SW76 ila %SW79

Aþaðý sayýcýlar1-4

Bu 4 word, 1 ms'lik zamanlayýcýlar olarak hizmeteder. Deðerleri pozitif ise, her ms'de sistemtarafýndan ayrý ayrý azaltýlýrlar. Bu, 4 aþaðý sa-yýcýya, 1 ms ila 32767 ms'lik bir çalýþma aralý-ðýnda ms olarak aþaðý sayma olanaðý verir. Bit15'i, 1'e set etmek, azaltýmý durdurabilir.

S ve U

%SW96 Uygulamaprogramýnýn ve%MW'nin kayýt/geri alým(save/restore)fonksiyonu için

Bit [0] Bu bit, Kullanýcý Lojiði tarafýndan, bellekword'leri %MWi'nin EEPROM'da saklanmasýgerektiðini göstermek için set edilir. %MW sak-lama iþlemi baþladýðýnda (iþlem sona erdiðindedeðil), executive, bu biti yeniden 0'a set eder. Bit [1] Bu bit, kaydýn tamamlandýðýný göstermekiçin firmware tarafýndan set edilir. Yani, bu bit1 olduðunda, EEPROM'a yapýlan tüm kayýt istek-leri tamamlanmýþtýr. EEPROM'a yapýlan birsonraki kayýt isteði üzerine, bu bit 0'a set edilir.Bit [2] Bu bit 1'e set edildiðinde, bu, son kayýtveya geri alým isteði sýrasýnda bir hata oluþmuþolduðunu gösterir. Ek bilgi için bkz. bitler 8, 9,10 ve 14.Bit [6] Kontrolör, geçerli bir uygulama içeriyor.(1 = evet).Bit [8] %SW97'de tanýmlý %MW'larýn sayýsý, TwidoSoft tarafýndan izin verilen maksimumbellek word'ü sayýsýndan daha büyük (1 = evet).Bit [9] %SW97'de tanýmlý %MW'larýn sayýsý, TwidoSoft tarafýndan izin verilen maksimum bellek word'ü sayýsýndan daha büyük (1 = evet).Bit [10] Dahili RAM ve dahili EEPROM arasýndafarklýlýk (1 = evet).Bit [14] EEPROM'a yazma hatasý oluþtu(1 = evet).

komut ve/veyatestler

TWD USE 10AT 02/2003 329

Page 330: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%SW97 Kayýt/Geri Alýmfonksiyonu için komut ve testler

Bu deðer, sadece dahili EEPROM'a kaydedile-cek bellek word'leri %MW'larýn fiziksel sayýsýný temsil eder. Bellek word'lerinin geri alýmý içinkullanýlmaz.Bu sayý 0 ise, bellek word'leri saklanmayacaktýr.Kullanýcý, kullanýcý lojiði programýna set etmek zorundadýr. Aksi taktirde aþaðýdaki durum hari-cinde, kontrolör uygulamasýnda bu sayý 0'a set edilecektir:Soðuk baþlatmada, dahili Flash EEPROM,kaydedilmiþ bellek word'ü %MW dosyasý içer-miyorsa bu word -1'e set edilir. Dahili FlashEEPROM'un bir bellek word'ü %MW dosyasýiçerdiði bir soðuk baþlatma durumunda, dosyadakaydedilmiþ bellek word'lerinin sayýsýnýn deðeri,bu sistem word'ü %SW97'de set edilmelidir.

U

Sistem Word

Fonksiyon Taným Kontrol

%SW111 Uzak uç linkidurumu

Her bir uzak uç kontrolör için iki bit (yalnýzca master):x0-5:0 - uzak uç kontrolörü 1-6 mevcut deðil1- uzak uç kontrolörü 1-6 mevcutx6:0 - uzak uç kontrolörü 7 mevcut deðil1 - uzak uç kontrolörü 7 mevcutx8-13:0 - uzak uç kontrolörü 1-6'da uzak uç G/Ç saptandý1 - uzak uç kontrolörü 1-6'da peer kont. saptandý1-6x14:0 - uzak uç kontrolörü 7'de uzak uç G/Ç saptandý1 - uzak uç kontrolörü 7'de peer kont. saptandý

S

%SW112 Uzak uç linkikonfigürasyon/iþlem hata kodu

0 - iþlemler baþarýlý1 - timeout (zaman aþýmý) saptandý (slave)2 - checksum hatasý saptandý (slave)3 - konfigürasyon uyumsuzluðu (slave)Bu sistem tarafýndan set edilir ve kullanýcýtarafýndan reset edilmelidir.

S

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

330 TWD USE 10AT 02/2003

Page 331: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

%SW113 Uzak uç linkikonfigürasyonu

Her bir uzak uç kontrolörü için iki bit (yalnýzcamaster):x0-5:0 - uzak uç kontrolörü 1-6 konfigüre edilmedi1 - uzak uç kontrolörü 1-6 konfigüre edildix6:0 - uzak uç kontrolörü 7 konfigüre edilmedi1 - uzak uç kontrolörü 7 konfigüre edildix8-13:0 - uzak uç kontrolörü 1-6, uzak uç G/Ç olarak konfigüre edildi1 - uzak uç kontrolörü 1-6, peer kontrolör olarak konfigüre edildix14:0 - uzak uç kontrolörü 7, uzak uç G/Ç olarak konfigüre edildi1 - uzak uç kontrolörü 7, peer kontrolör olarakkonfigüre edildi

S

%SW114 Takvimbloklarýný (GZS)izinle

Takvim bloklarýnýn (GZS) çalýþmasýný, kullanýcý programý veya Operatör Ekraný aracýlýðý ile izinler veya iptal eder,Bit 0: 1 = takvim bloðu #0'ý izinlerBit 15: 1 = takvim bloðu #15'i izinlerBaþlangýçta tüm takvim bloklarý izinlenmiþtir, ilkdurum 0'dýr. Hiçbir takvim bloðu konfigüre edil-memiþse, o zaman varsayýlan deðer FFFF'dir.

S ve U

%SW118 Ana kontrolördurumu word'ü

Master kontrolörde saptanan hatalarý gösterir.Bit 9: 0= harici hata veya haberleþme hatasýBit 12: 0= GZS yerleþtirilmemiþ.Bit 13: 0= konfigürasyon hatasý (G/Ç geniþlet- mesi konfigüre edilmiþ fakat mevcut deðil veyaarýzalý). Bu word'ün diðer tüm bitleri, 1'e set edi-lir ve rezerve edilir. Arýzalý olmayan bir kontrolöriçin, bu word'ün deðeri FFFFh'dir.

S

%SW120 G/Ç geniþletmemodülü saðlýklý

Modül baþýna bir bit.Adres 0 = Bit 01 = Saðlýksýz0 = OK

S

Sistem Word'ü

Fonksiyon Taným Kontrol

TWD USE 10AT 02/2003 331

Page 332: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sistem Bitleri ve Sistem Word'leri

TanýmlanmýþTabloKýsaltmalarý

Kýsaltma Taným

S Sistem tarafýndan kontrol edilir

U Kullanýcý tarafýndan kontrol edilir

332 TWD USE 10AT 02/2003

Page 333: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

% Program deðiþkenleri, sabitler, G/Ç vb. için deðerleri saklamak üzere kullanýlankontrolördeki dahili bellek adreslerini tanýlayan önek.

Açýklama Satýrlarý List programlarýnda, açýklamalar komutlardan ayrý satýrlarda girilebilir. Açýklamasatýrlarýnýn (Comment lines) satýr numaralarý yoktur ve açýklama satýrlarý,parantezler arasýna yerleþtirilmelidir. Örnek: (*ACIKLAMALAR BURAYA*).

metinlerdir. Ladder programlarý için, satýrýn amacýný belgelemek üzere, Satýr Baþlýðýnda üç satýra kadar metin giriniz. Her bir satýr, 1 ila 64 karakterden oluþur.

parantezler ve asteriskler arasýna yerleþtirilmelidir. Örnek: (*ACIKLAMALARBURAYA*).

Adým Bir Grafcet adýmý, bir ardýþýl otomasyon iþleminin durumunu isimlendirir.

Adresler Program deðiþkenleri, sabitler, G/Ç vb. için deðerleri saklamak üzere kullanýlankontrolördeki dahili register'lar. Adresler, bir yüzde sembolü (%) öneki ile tanýlanýr.Örneðin, %I0.1, giriþ kanalý 1'in deðerini içeren kontrolör RAM belleðinin içindekibir adresi belirtir.

!

A

Açýklamalar Açýklamalar (Comments), bir programýn amacýný belgelemek için girdiðimiz

List programlarý için, n numaralanmamýþ satýrda metin giriniz. Açýklamalar,

TWD USE 10AT 02/2003 333

Page 334: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Analyze Program Bir programý derleyen (compile) ve program hatalarý (sözdizimi ve yapý hatalarý,karþýlýk gelen adresleri olmayan semboller, mevcut olmayýp program tarafýndan

açýsýndan denetleyen bir komut. Hatalar, Program Errors Viewer'da görüntülenir.

Animasyon Tablo TwidoSoft uygulamasýnda Animasyon Tablolarýný görüntülemek ve yaratmak içinEditörü özelleþtirilmiþ bir pencere.

Animasyon Bir dil editöründe veya bir çalýþma ekranýnda (operating screen) yaratýlan tablo. BirTablosu PC, kontrolöre baðlandýðýnda, kontrolör deðiþkenlerin bir görüntüsünü saðlar ve

hata ayýklarken zorlanacak deðerlere izin verir. Ayrý bir dosya olarak .tat uzantýsýile kaydedilebilir.

ASCII American Standard Code for Information Interchange. Harfleri, sayýlarý, bazýgrafiksel karakterleri ve kontrol karakterlerini içeren alfanümerik karakterlerigöstermek için yedi bit kullanan bir haberleþme protokolü.

Auto Line List komutlarý yerleþtirildiðinde veya deðiþtirildiðinde, bu opsiyonel ayar, Programsatýrlarý için, her bir satýr girildikçe hatalar ve çözümlenmemiþ semboller açýsýndandoðrulama (validation) saðlar. Satýrdan çýkýlmadan önce, her bir elemandüzeltilmelidir.

Her zaman izinlenmiþ (enabled) olan ve kayýp veya bozuk bir uygulama olmasýdurumunda, bir uygulamanýn, bir yedekleme kartuþundan kontrolör RAM'ineotomatik transferini saðlayan bir özelliktir. Enerjilenme sýrasýnda kontrolör,

yedekleme kartuþundaki kopya, kontrolöre ve dahili EEPROM'a kopyalanýr.

kullanýlan kaynaklar ve programýn mevcut kontrolör belleðine uymamasý)

Validate

Auto Load

opsiyonel yedekleme kartuþundaki uygulama ile karþýlaþtýrýr. Eðer bir fark varsa,halihazýrda kontrolör RAM'inde bulunan uygulamayý, (eðer yerleþtirilmiþse)

Yedekleme kartuþu yerleþtirilmemiþ ise, dahili EEPROM'daki uygulama, kontrolörekopyalanýr.

Backup Kontrolör RAM'indeki uygulamayý, hem kontrolör dahili EEPROM'una hem de(eðer yerleþtirilmiþse) opsiyonel yedekleme bellek kartuþuna kopyalayan bir

B

komut.

Bellek Kartuþu Bir uygulamayý (program ve konfigürasyon verisi) yedeklemek ve geri almak içinkullanýlabilen opsiyonel yedekleme bellek kartuþlarý. Ýki büyüklükte mevcuttur:32 KB ve 64 KB.

334 TWD USE 10AT 02/2003

Page 335: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Bellek KullanýmGöstergesi

TwidoSoft ana penceresindeki Durum Çubuðunun, bir uygulama tarafýndankullanýlan kontrolör belleðinin yüzdesini gösteren bir kýsmý. Bellek azaldýðýnda biruyarý verir.

Bobin (Coil) Kontrolörden bir çýkýþý temsil eden bir Ladder diyagramý elemaný.

Çapraz (Cross) Uygulamalarýn yaratýlmasý ve yönetilmesini kolaylaþtýrmak için, bir uygulamadaReferanslar kullanýlan operandlar, semboller, line/rung numaralarý ve operatörlerin bir

listesinin üretimi.

Çok Hýzlý Sayýcýlar ve Hýzlý Sayýcýlar fonksiyon bloklarý ile mümkün olandan daha hýzlý

ÇözümlenmemiþSembol

Deðiþken (variable) adresi bulunmayan bir sembol.

Cross TwidoSoft uygulamasýnda çapraz referanslarý görüntülemek için özelleþtirilmiþ birReferences pencere.

C

Viewer

Çalýþma TwidoSoft'un durumunu gösterir ve Durum Çubuðunda görüntülenir. DörtDurumlarý çalýþma durumu vardýr: Initial, Offline, Online ve Monitor.

Ç

Sayýcýlar saymayý saðlayan bir fonksiyon bloðu. Çok Hýzlý Sayýcý, 20 kHz'lik bir deðerekadar sayabilir.

D

Deðiþken Bir program tarafýndan deðiþtirilebilen ve adreslenebilen bellek birimi.

Dönüþtürülebilir Komutlarýn, dönüþümlü olarak List komutlarý veya Ladder satýrlarý þeklindeKomutlar görülmesine olanak saðlayan bir programlama metodu.

TWD USE 10AT 02/2003 335

Page 336: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

EEPROM Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory. Twido'nun bir dahiliEEPROM'u ve bir opsiyonel harici EEPROM bellek kartuþu vardýr.

Erase Bu komut, uygulama depo alanýný (storage) siler. Ýki opsiyonu vardýr: kontrolörRAM'inin, kontrolör dahili EEPROM'unun ve yerleþtirilmiþ bir opsiyonel yedeklemekartuþunun içeriðini siler; veya yalnýzca yerleþtirilmiþ bir opsiyonel yedeklemekartuþunun içeriðini siler.

Eþik Çýkýþlarý Konfigürasyon sýrasýnda yapýlmýþ ayarlara göre, direkt olarak çok hýzlý sayýcý(%VFC) tarafýndan kontrol edilen bobinler.

ExecutiveLoader

Yeni bir Firmware Exexutive programý, bir Twido kontrolöre download etmek içinkullanýlan bir 32-bit Windows uygulamasýdýr.

FIFO First In, First Out (Ýlk Giren, Ýlk Çýkar). Kuyruk (queue) iþlemleri için kullanýlan birfonksiyon bloðu.

E

F

Firmware Firmware Executive, uygulamalarýnýzý icra eden ve kontrolör çalýþmasýný yöneteniþletim sistemidir.Executive

Fonksiyon Bir zamanlayýcý veya bir sayýcý gibi tanýmlý bir fonksiyona dayalý olarak, çýkýþBloðu deðerlerini hesaplamak için organize edilmiþ giriþler ve deðiþkenlerden oluþan bir

program birimi.

G/Ç Geniþletme Opsiyonel G/Ç Geniþletme Modülleri, bir Twido kontrolöre G/Ç noktalarý ilaveetmek için mevcuttur (Bazý kontrolör modelleri, geniþletmeye elveriþli deðildir).

G

Modülleri

Geniþletme Bus'ý G/Ç Geniþletme Modülleri, ana kontrolöre, bu bus kullanýlarak baðlanýr.

336 TWD USE 10AT 02/2003

Page 337: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Gerçek-ZamanSaati

Kontrolör, sýnýrlý bir süre boyunca enerjilendirilmediðinde bile, zamaný tutacak biropsiyon.

Grafcet Grafcet dilinde yazýlan bir program, ardýþýl otomasyon iþleminin grafiksel veyapýlandýrýlmýþ bir tanýmýný içeren adýmlardan oluþur. Adýmlarýn sýrasýnýn tanýmlan-

GZS Bkz. Gerçek-Zaman Saati

masý için, basit grafik semboller kullanýlýr.

Hýzlý Sayýcýlar Sayýcýlar fonksiyon bloðu ile mevcut olan yukarý/aþaðý saymaya göre daha hýzlýsaymayý saðlayan bir fonksiyon bloðu. Bir hýzlý sayýcý, 5 kHz'lik bir deðere kadarsayabilir.

Ilýk Yeniden Bir enerji kaybýndan sonra, kontrolör tarafýndan, uygulama deðiþmeksizinyapýlan enerjilenme. Kontrolör, enerji kaybý öncesindeki duruma geri döner ve

modüler kontrolörlerde mevcuttur.

Ýlk hal durumu TwidoSoft baþlatýldýðýnda veya herhangi bir açýk uygulamaya sahip olmadýðýnda,Durum Çubuðunda görüntülenen TwidoSoft çalýþma durumu.

Init Tüm veri deðerlerini ilk hallerine set eden bir komut. Bunun için, kontrolör, Stopveya Error modunda olmalýdýr.

Bir programda, fonksiyon bloðunun spesifik bir tipine ait olan tek (unique) bir nesne.

Kaynak Bir uygulamanýn bellek gereksinimlerini, yazýlým nesnelerine uygulama tarafýndan

H

I-Ý

K

Baþlatmailerlemiþ taramayý tamamlar. Uygulama verisinin tümü korunur. Bu özellik, sadece

(Initial State)

InstanceÖrneðin, %TMi zamanlayýcý formatýnda, i, instance'ý temsil eden bir numaradýr.

yapýlmýþ olan referanslarýn izini sürerek, programlama ve konfigürasyon sýrasýndaizleyen bir TwidoSoft bileþeni. Bir nesne, eðer list komutunda veya Ladder

Yöneticisi

TWD USE 10AT 02/2003 337

Page 338: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

satýrýnda bir operand olarak kullanýlýyorsa, bu nesnenin uygulama tarafýndanreferanslandýðý düþünülür. Kullanýlan bellek yüzdesi hakkýndaki durum bilgisinigörüntüler ve bellek azalýyorsa, bir uyarý saðlar. Bkz. Bellek Kullaným Göstergesi.

Kompakt Basit, sýnýrlý geniþletmeli, hepsi-birarada (all-in-one) konfigürasyon saðlayan TwidoKontrolör kontrolör tipi. Modüler, Twido kontrolörün diðer tipidir.

Komut List Dili Komut List dilinde yazýlan bir program, kontrolör tarafýndan sýralý olarak icra edilen

bir operand'dan oluþur.

KonfigürasyonEditörü

Donaným ve yazýlým konfigürasyonunu yönetmek için kullanýlan özelleþtirilmiþ

Kontak

Kontrolör

Kontrolöre bir giriþi temsil eden bir ladder diyagramý elemaný.

Twido programlanabilir kontrolör. Ýki tip kontrolör vardýr: Kompakt ve Modüler.

Koruma Uygulama korumasýnýn iki farklý tipine iþaret eder; eriþim kontrolü saðlayan þifrekorumasý, ve yetkilendirilmemiþ görmeyi ve bir uygulamanýn kopyalanmasýnýönleyen kontrolör uygulama korumasý.

Ladder Dili Ladder dilinde yazýlan bir program, bir kontrolör tarafýndan ardýþýl olarak icraedilen bir dizi satýrdaki kontaklar, bobinler ve bloklar için sembolleri olan bir

LIFO Last In, First Out (Son Giren, Ýlk Çýkar). Yýðýn iþlemleri için kullanýlan bir fonksiyonbloðu.

L

bir komutlar dizisinden oluþur. Her komut, bir satýr numarasý, bir komut kodu ve

TwidoSoft penceresi.

kontrolör programýnýn komutlarýnýn grafiksel gösteriminden oluþur.

Ladder Editörü Bir Ladder programýný düzenlemek için kullanýlan özeleþtirilmiþ TwidoSoftpenceresi.

Ladder List Bir List programýnýn Ladder diline dönüþtürülemeyen parçalarýný görüntüler.Satýrý (Rung)

Latching Giriþi Gelen darbeler, uygulama tarafýndan daha sonraki inceleme için yakalanýr(capture) ve kaydedilir.

338 TWD USE 10AT 02/2003

Page 339: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

List Editörü Bir List programýný yaratmak ve düzenlemek için kullanýlan basit bir program editörü.

Master Bir uzak uç linki network'ünde Master olmasý için konfigüre edilmiþ bir Twidokontrolör.

Modbus Bir tek master'ýn, slave'lerden yanýtlar istemesine olanak saðlayan bir master-slavehaberleþme protokolüdür.

Modüler Geniþletme olanaklarý olan, esnek konfigürasyon sunan Twido kontrolör tipi.Kompakt, Twido kontrolörün diðer tipidir.

Monitor Bir PC, kontrolöre yazýlamaz modda baðlandýðýnda Durum Çubuðunda

Offline Çalýþma Kontrolöre, bir PC baðlanmadýðýnda ve PC belleðindeki uygulama, kontrolör

uygulamayý, offline (çevrim-dýþý) çalýþmada yaratýr ve geliþtirirsiniz.

Bir PC, kontrolöre baðlandýðýnda ve PC belleðindeki uygulama, kontrolörbelleðindeki uygulama ile ayný olduðunda TwidoSoft'un çalýþma modu. Biruygulamayý online (çevrim-içi) çalýþmada ayarlar ve hata ayýklama yaparsýnýz.

Online Durum Bir PC, bir kontrolöre baðlandýðýnda Durum Çubuðunda görüntülenen TwidoSoftçalýþma durumu.

Operand Bir programýn bir komutta manipüle edebileceði bir deðeri temsil eden bir sayý,adres veya sembol.

Operatör Bir komut tarafýndan gerçekleþtirilecek iþlemi belirleyen bir sembol veya kod.

PC Personal Computer (Kiþisel Bilgisayar).

O

M

Kontrolör

Kontrolör

Durum görüntülenen TwidoSoft çalýþma durumu.

belleðindeki uygulama ile ayný olmadýðýnda TwidoSoft'un çalýþma modu. Bir

Online Çalýþma

PP

TWD USE 10AT 02/2003 339

Page 340: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Peer Kontrolör Bir uzak uç linki network'ü üzerinde slave olarak konfigüre edilmiþ bir Twidokontrolör. Bir uygulama, Peer kontrolör belleðinde icra edilebilir ve program,lokal ve geniþletme G/Ç verisinin her ikisine de eriþebilir ama G/Ç verisi, Masterkontrolöre geçilemez. Peer kontrolörde çalýþan program, network word'lerini(%INW ve %QNW) kullanarak bilgiyi Master kontrolöre geçer.

Program Errors Program hatalarýný ve uyarýlarýný görüntülemek için kullanýlan özelleþtirilmiþTwidoSoft penceresi.

Programlanabilir Bir Twido kontrolör. Ýki tip kontrolör vardýr: Kompakt ve Modüler.

PWM Darbe Geniþlik Modülasyonu. Bir program tarafýndan ayarlanabilen deðiþken dutycycle'lý bir kare dalga üreten bir fonksiyon bloðu.

RAM Random Access Memory (Rasgele Eriþilir Bellek). Twido uygulamalarý, icraedilmek üzere, dahili uçucu (volatile) RAM'e download edilir.

Refleks Çýkýþý Bir sayma modunda, çok hýzlý sayýcýnýn mevcut deðeri (%VFC.V), bu adanmýþçýkýþlarýn durumunu saptamak için konfigüre edilmiþ eþik deðerlere karþý ölçülür.

Kontrolörün, LIFO/FIFO fonksiyon bloklarýna adanmýþ olan dahili özel kayýtlarýRegister'lar

RTU

(register).

Remote Terminal Unit (Uzak Uç Terminal Ünitesi). Bir kontrolör ve bir PC arasýndakihaberleþme için kullanýlan, 8-bit kullanan bir protokol.

Run Kontrolörün, bir uygulama programýný çalýþtýrmasýna yol açan bir komut.

PLS Darbe Üretimi. % 50 on ve % 50 off duty cycle'lý bir kare dalga üreten bir fonksiyonbloðu.

Preferences List ve Ladder program editörlerinin kurulumu için, seçilebilir opsiyonlu bir diyalogkutusu.

Viewer

Kontrolör

R

340 TWD USE 10AT 02/2003

Page 341: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Sabitler Ýçerikleri, icra edilmekte olan program tarafýndan deðiþtirilemeyen bir bit veya word

Satýr (Rung) Bir satýr, bir ýzgarada (grid) iki potansiyel çubuk arasýna girilir ve birbirine yatay vedüþey baðlantýlar ile baðlanmýþ bir grup grafiksel elemandan oluþur. Bir satýrýnmaksimum boyutlarý, yedi satýr ve on bir sütundur.

Satýr Baþlýðý Direkt olarak bir Ladder satýrýnýn üzerinde görünen bir panodur ve satýrýn amacýnýbelgelemek için kullanýlabilir.

Sembol Bir sembol, maksimum 32 alfanümerik karakterden oluþan bir string'tir; ilk karakteralfabetik olmak zorundadýr. Bu, bir kontrolör nesnesini kiþiselleþtirmenize olanaksaðlayarak, uygulamanýn bakýmýný kolaylaþtýrýr.

Sembol Tablosu Bir uygulamada kullanýlan sembollerin tablosu. Sembol Editöründe görüntülenir.

Soðuk Baþlatma Kontrolör tarafýndan, tüm veriler varsayýlan deðerlerine ilk-deðerlenmiþ ve tümdeðiþkenler temizlenmiþ olarak en baþtan baþlayan program ile yapýlan baþlatma.Tüm yazýlým ve donaným ayarlarý, ilk deðerlerine getirilir. Bir soðuk yenidenbaþlatma, güç kesintisi tarafýndan otomatik olarak (sadece Kompakt kontrolörler)veya kontrolör RAM'ine yeni bir uygulama yüklenerek gerçekleþtirilebilir. TümKompakt kontrolörler ve batarya yedeklemesi olmayan herhangi bir kontrolördaima Soðuk Baþlatma ile enerjilenir.

Takvim Olaylarý kontrol etmek üzere, Tarih ve Zaman fonksiyonlarýný programlamak içinkullanýlan bir fonksiyon bloðu. Gerçek-Zaman Saati opsiyonunu gerektirir.

S

gibi bir bellek birimi.

Sayýcý Olaylarý saymak (yukarý veya aþaðý) için kullanýlan bir fonksiyon bloðu.

veya YenidenBaþlatma

Bloklarý

T

Tambur (Drum)Denetleyici

Dýþ olaylara göre adým deðiþtiren elektromekanik tambur denetleyiciye benzerbir prensiple çalýþan bir fonksiyon bloðu.

Tarama Bir kontrolör, bir programý tarar ve esas olarak üç ana fonksiyonu gerçekleþtirir.Ýlk olarak, giriþleri okur ve bu deðerleri belleðe yerleþtirir. Sonra, uygulamaprogramýný bir seferde bir komut olacak þekilde icra eder ve sonuçlarý bellektesaklar. Son olarak, çýkýþlarý güncellemek için, bu sonuçlarý kullanýr.

TWD USE 10AT 02/2003 341

Page 342: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Tarih/SaatFonksiyonlarý

Ay, ayýn günü ve günün zamaný bazýnda olaylarý kontrol etmeye olanak saðlar.Bkz. Takvim Bloklarý.

Twido Ýki tip kontrolör (Kompakt ve Modüler), G/Ç noktalarý ilave etmek için GeniþletmeModülleri ve Gerçek-Zaman Saati, haberleþme, operatör ekraný ve yedeklemebellek kartuþlarý gibi opsiyonlardan oluþan bir Schneider Electric kontrolörlerserisi.

TwidoSoft Twido kontrolörleri konfigüre etmek ve programlamak için bir 32-bit Windowsgrafiksel geliþtirme yazýlýmý.

U

Tarama Modu Bir kontrolörün, bir programý nasýl taradýðýný belirler. Ýki tip tarama modu vardýr;Normal (Çevrimsel): kontrolör sürekli tarar veya Periyodik: kontrolör, diðer birtaramayý baþlatmadan önce, seçilmiþ bir süre boyunca (2-150 ms) tarar.

UygulamaDosyasý

Twido uygulamalarý, .twd dosya tipinde saklanýr.

Uygulama TwidoSoft'ta özelleþtirilmiþ bir pencere. Bir uygulamanýn bir grafiksel aðaç (tree)benzeri görüntüsünü verir. Bir uygulamanýn kolay konfigürasyonunu vegörülmesini saðlar.

Uzak Uç Bir Uzak Uç network'ünde bir Master kontrolör ile haberleþmek için konfigüreedilmiþ bir Twido kontrolör.

Uygulama Bir TwidoSoft uygulamasý; bir program, konfigürasyon verisi, semboller vedokümantasyondan oluþur.

Tarayýcýsý

Kontrolör

Uzak Uç Linki Bir Master Kontrolör ve yedi adede kadar uzak uç kontrolörü (slave'ler) arasýndaaz miktarda bir veri haberleþmesi için tasarlanmýþ yüksek hýzlý bir master/slavebus. Bir Master kontrolöre veri transfer etmek için konfigüre edilebilen uzak uçkontrolörlerinin iki tipi mevcuttur: uygulama verisi transfer edebilen bir Peerkontrolör veya G/Ç verisi transfer edebilen bir uzak uç G/Ç kontrolör. Bir uzak uçlinki network'ü, bu iki tipin bir karmasýný içerebilir.

342 TWD USE 10AT 02/2003

Page 343: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

Veri Deðiþkeni Bkz. Deðiþken

V

Zamanlayýcý Bir olayý kontrol etmek için bir zaman süresi (time duration) seçmek için kullanýlan

Z

bir fonksiyon bloðu.

Zorlama Gerçek deðerleri farklý olsa bile, kontrolör giriþ ve çýkýþ'larýný, 0 veya 1 deðerlerinekasten ayarlama. Bir programý canlandýrýrken, hata ayýklama için kullanýlýr.

TWD USE 10AT 02/2003 343

Page 344: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Sözlük

344 TWD USE 10AT 02/2003

Page 345: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

CBADizin

Semboller%Ci, 218%DR, 277%FC, 283%INW, 33%MSG, 303%PLS, 274%QNW, 33%S, 318%S0, 318%S1, 318%S10, 319%S100, 323%S11, 319%S110, 323%S111, 324%S112, 324%S113, 324%S118, 324%S119, 324%S12, 319%S13, 319%S17, 319%S18, 320%S19, 320%S20, 320%S21, 53, 320%S22, 53, 321%S23, 53, 321%S24, 321%S4, 318%S5, 318

TWD USE 10AT 02/2003

%S50, 321%S51, 322%S59, 322%S6, 318%S69, 322%S7, 318%S70, 322%S73, 322%S74, 323%S8, 318%S9, 319%S96, 323%S97, 323%SW, 325%SW0, 325%SW11, 325%SW111, 330%SW112, 330%SW113, 331%SW114, 331%SW118, 331%SW120, 331%SW18, 326%SW19, 326%SW30, 326%SW31, 326%SW32, 326%SW49, 326%SW50, 326%SW51, 326%SW52, 326%SW53, 326

345

Page 346: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dizin

%SW54, 327%SW55, 327%SW56, 327%SW57, 327%SW58, 327%SW59, 327%SW6, 325%SW60, 327%SW63, 328%SW64, 328%SW67, 328%SW7, 325%SW76, 329%SW77, 329%SW78, 329%SW79, 329%SW96, 329%SW97, 330%TMi, 215%VFC, 286

AAdým sayýcý, 226Adresleme

Endekslenmiþ, 37Aksiyon bölgesi, 142Altrutin (subroutine) komutlarý, 253Ana fonksiyon bloklarý, 206AND komutlarý, 198Analog G/Ç modüllerini adresleme, 117Analog kanal, 114Analog modül

Örnek, 121Analog Modül

Çalýþtýrmak, 116Analog modüller

Adresleme, 117Analog Modüller

G/Ç larý konfigüre etme, 119Aritmetik komutlar, 238Artým (increment), 238ASCII

Donaným konfigürasyonu, 80

346

Haberleþme, 64Haberleþmeler, 79Port'u konfigüre etme, 82Yazýlým konfigürasyonu, 81

ASCII LinkiÖrnek, 87

Atama komutlarýnümerik, 232

Azalým (decrement), 238

BBellek bitleri, 25Bellek wordleri, 27Bellek

Yapýsý, 41Bir kontrolörü ilk-deðerleme, 60Bit nesneleri, 257

Adresleme, 29Genel bakýþ, 25

Bit string'leri, 35BLK, 157Bloklar

Ladder diyagramlarýnda, 144Bobinler, 144

Grafik elemanlarý, 148Bool akümülatörü, 164Bool komutlarý, 189

Bu el kitabýnda kullanýlan formatýanlamak, 192Or, 200Store, 196

Bölme, 238

Çalýþma modlarý, 52Çarpma (multiply), 238Çevirme komutlarý, 246Çýkarma, 238Çok hýzlý sayýcýlar fonksiyon bloðu, 286

Ç

TWD USE 10AT 02/2003

Page 347: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dizin

Direkt adresleme, 37Dönüþtürülebilir programlama, 260Dönüþtürülebilirlik

açýklama, 156ana noktalar, 157

Dönüþtürülemeyen programlama, 260Düþey kýsa devre, 147Düþey konnektör, 147

Eklemek, 238END komutlarý, 249END_BLK, 157Endeks taþmasý, 38Enerji kesintisi, 54EXCH komutu, 302

D

EXCH, 302Exchange fonksiyon bloklarý, 303Exclusive OR komutlarý, 202

FIFOAçýklama, 263Çalýþmasý, 266

Fonksiyon BloklarýPWM, 270

Fonksiyon bloklarý

E

Adým sayýcý (%SCi), 226Ana fonksiyon bloklarýnagenel bakýþ, 206Ana fonksiyon bloklarýnýprogramlama, 208Grafik elemaný, 149Programlama ýzgarasýnda, 145Register'lar, 263Sayýcýlar, 218Shift Bit Register (%SBR), 223

Darbe geniþlik modülasyonu, 270Darbe üretimi, 274

F

Takvim bloklarý, 308Tambur denetleyici, 277, 281Zamanlayýcýlar, 210, 215

TWD USE 10AT 02/2003

G/Ç adresleme, 31G/Ç

Adresleme, 31Gerçek-Zaman düzeltme katsayýsý, 136Grafcet elemanlarý

ardýþýl iþleme, 181iliþkilendirilmiþ aksiyonlar, 183komutlar, 176ön-iþleme, 180örnekler, 178

GZS düzeltmesi, 307

Haberleþme kablosu baðlantýsý, 65Haberleþme

ASCII, 79Modbus, 90Uzak Uç Linki, 67

Haberleþmeye genel bakýþ, 64Hata, 240Hýzlý sayýcý fonksiyon bloðu, 283

Ilýk yeniden baþlatma, 56

Ýleri fonksiyon bloklarýbit ve word nesneleri, 257Programlama prensipleri, 260

JMP, 252Jump (atlama) komutlarý, 252

Kalan, 238Karekök, 238

G

H

I

Ý

J

K

347

Page 348: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dizin

Karþýlaþtýrma bloðuGrafik elemaný, 149

Karþýlaþtýrma bloklarý, 146Karþýlaþtýrma komutlarý, 236Kaydýrma komutlarý, 244Kenar saptama

Düþen, 190Yükselen, 189

KomutlarAND, 198aritmetik, 238çevirme (conversion), 246Load (yükleme), 194lojikNOT, 204

END, 249karþýlaþtýrma, 236

ASCII için bir port, 82ASCII için iletim/alým tamponu, 82Modbus için bir port, 93

Kontaklar, 144Grafik elemaný, 147

Kontrol parametreleriASCII, 83Modbus, 94

Kontrolörilk-deðerleme (initialization), 60

Koþulsuz satýrlar, 158Kuyruk (queue), 263

Ladder diyagramlarýAçýklama, 140bloklar, 144Grafik elemanlarý, 147OPEN ve SHORT, 150programlama prensipleri, 142

Ladder List Satýrý, 158

XOR, 202Komutlar

NOP, 251RET, 253SR, 253

Konfigüre etme

L

348

Ladder programý

LDF, 190, 194LDN, 194LDN, 194LDR, 189, 194LIFO

Açýklama, 263Çalýþmasý, 265

Link elemanlarýgrafik elemanlarý, 147

List Diligenel bakýþ, 162

List komutlarý, 165List Satýr Açýklamalarý, 159Lojik komutlar, 242

Master görev (task) çevrimi, 51Mesajlarý alma, 302Mesajlarý iletme, 302Modbus Linki

M

Donaným konfigürasyonu, 91Haberleþme, 64Haberleþmeler, 90Master, 64Port'u konfigüre etme, 93Slave, 64Standart istekler (requests), 106Yazýlým konfigürasyonu, 92

MPP, 172MPS, 172MRD, 172

NNesne geçerliliði, 24

List'e dönüþtürme, 156Ladder satýrlarý, 141LD, 194

Örnek 1,100Örnek 2,103

Modbus

TWD USE 10AT 02/2003

Page 349: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dizin

NesnelerBit nesneleri, 25Fonksiyon bloklarý, 34Wordler, 27Yapýlandýrýlmýþ (Structured), 35

NetworkAdresleme, 33NOP komutu, 251NOP, 251NOT komutu, 204Nümerik iþleme

Genel bakýþ, 231Nümerik komutlar

Atama, 232kaydýrma, 244

OPEN, 150Operandlar, 164Operate (iþlem) bloklarý, 146

grafik elemaný, 149Operatör ekraný

Genel bakýþ, 124Gerçek-Zaman düzeltmesi, 136Gün zamaný saati, 134Kontolör kimliði ve durumlar, 127Seri port ayarlarý, 134Sistem nesneleri ve deðiþkenleri, 129

OR komutu, 200OUT_BLK, 157

Parametreler, 211Parantezler

deðiþtiriciler, 170içiçe, 170programlarda kullanma, 169

Pin uçlarýDiþi haberleþme kablo konnektörü, 66Erkek haberleþme kablo konnektörü, 66

Potansiyometreler, 112Programlama

Programý belgelemek, 159

O

P

TWD USE 10AT 02/2003

Programlama dilleriGenel bakýþ, 19

Protokoller, 64

RRegister'lar

FIFO, 266LIFO, 265Programlama ve konfigüre etme, 267

RET, 253Run/Stop biti, 55

Saat fonksiyonlarýGenel bakýþ, 307Gün ve zamaný ayarlama, 313Takvim bloklarý, 308Zaman ve gün damgalama, 311

Saklama (Store) komutlarý, 196Satýr Baþlýðý (Rung Header), 143

açýklamalar (comments), 160Satýrlar

Koþulsuz, 158Sayýcýlar, 218

Programlama ve konfigüre etme, 222Sembolize etme, 39Shift bit register, 223SHORT, 150Sistem bitleri, 318Sistem word'leri, 325Soðuk baþlatma, 58SR, 253

Tambur denetleyici fonksiyon bloðu, 277

S

Tambur denetleyiciler

Programlama ýzgarasý (grid), 142Programlama Prensipleri, 260Programlama tavsiyesi, 151

T

Çalýþmasý, 279Programlama ve konfigüre etme, 281

349

Page 350: Twido Programlanabilir Kontrolörler Yazýlým Referans · PDF fileGrafcet Adýmlarýyla Ýliþkilendirilmiþ Aksiyonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kýsým

Dizin

TaramaÇevrimsel, 46Periyodik, 48

Tarama süresi, 51Tarama süresini kontrol etme, 51Taþma

endeks, 38Taþma, 240Test Bölgesi, 142TOF tipi zamanlayýcý, 212TON tipi zamanlayýcý, 213TP tipi zamanlayýcý, 214TwidoSoft

Açýklama, 18

Haberleþme, 64Uzak Uç Linki

U

Donaným konfigürasyonu, 68Haberleþme, 67Master kontrolör konfigürasyonu, 70Örnek, 76Uzak uç G/Ç veri eriþimi, 72Uzak uç kontrolör konfigürasyonu, 70Uzak uç kontrolör taramasýnýnsenkronizasyonu, 71Yazýlým konfigürasyonu, 70

Word nesneleriAdresleme, 30

W

Word tablolarý, 35

XXOR, 202

Uzak uç linki

Genel bakýþ, 27Word Nesneleri, 257

350

YYazýlým watchdog'u, 51Yeniden enerjilenme, 54Yýðýn (Stack), 263Yýðýn komutlarý, 172

Zamanlayýcýlar, 211Açýklama, 210

Z

Programlama ve konfigüre etme, 215TOF tipi, 212TON tipi, 213TP tipi, 214Zaman tabaný (1 ms), 216

TWD USE 10AT 02/2003