TİCARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

TURİZM VE OTELCİLİK

Seyahat Acenteciliği

SAĞLIK TURİZMİ

Ankara, 2008©

SAĞLIK TURİZMİ NEDİR?

Sağlık Turizmi; kısaca tedavi amacı ile yapılan seyahatlerdir. Başka bir ifadeyle, sağlık turizmi, fizik tedavi ve rehabilitasyon gereksinimi olanlarla birlikte uluslararası hasta potansiyelini kullanarak sağlık kuruluşlarının büyümesine olanak sağlayan turizm türüdür.

Sağlık turizmi hastaların ve hasta ailelerinin rahatlığını sağlamak için tıbbi seçenekleri sunmayı hedeflemektedir. Gelişmiş ülkelerdeki eğitim ve refah seviyesinin yüksek olmasına paralel olarak sağlık hizmetleri sunumu da yüksek maliyetli olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde yaşlanan nüfusun sağlık ihtiyaçları ve sağlık giderlerinin payı her geçen gün artmaktadır. Sosyal güvenlik maliyetlerinin artan giderleri sosyal güvenlik kurumlarını zorlamaktadır. Bu sıkıntıları aşmak için, gelişmiş ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları ve özel sigorta kurumlarının kaliteli tıbbi hizmet sunan ve yakında yer alan ülkelerle paket anlaşmalar yaparak sağlık hizmetlerini düşük maliyetli alma çabaları görülmektedir.

Son yıllarda, ülkemizin de gelişmiş ülkelerdeki nitelikli sağlık hizmetleriyle rekabet edebilecek düzeyde sağlık hizmetleri sunmasından dolayı ülkemize dünyanın dört bir yanından tedavi amacıyla turistler gelmektedir. Özellikle 1990'lı yıllar sonrasında ülkemizde kamu sağlık hizmetlerine ilaveten özel sektörün de sağlık hizmetlerine ciddi yatırımlar yaptığı görülmüştür. Bu gelişmeler sonucunda, Avrupa standartlarıyla yarışabilecek düzeyde özellikle büyük illerde özel sağlık kuruluşları artmaya başlamıştır. Yapım ve işletme bakımından yüksek maliyetleri olan söz konusu sağlık tesislerinin yurtdışı pazarlara açılması bu maliyetlerin azaltılması açısından giderek zorunlu bir durum almaktadır. Ayrıca, ülkemizin coğrafi konumu ve sağlık sektöründeki yetişmiş ve eğitimli insan gücü sağlık turizminde Türkiye'nin önemli avantajları arasındadır.

SAĞLIK TURİZMİ NİÇİN ÖNEMLİDİR?

Sağlık turizminin önemi, doğrudan insan sağlığını merkez almasından kaynaklanmaktadır. Yaşadığı yerin olanaklarıyla iyileşemeyen ya da geç iyileşen insanların şifayı başka yerde araması, sağlık turizmi denen bir olguyu yaratmıştır: Sağlık turizmi, yılın her zamanına denk düşen bir yapı arz ettiği için, genellikle yaz aylarına özgü “sezonluk” olarak düşünülen turistik faaliyetlerinden ayrışır. Çünkü hastalıkların ve hastalıklardan kurtulma arayışının “sezon”u yoktur. Sağlık turizmi yaklaşımından hareketle, mevsimlerin özelliğine bağlı olmayan turizm faaliyetleri doğru bir şekilde belirlenip sezonluk olmaktan çıkarılırsa ve bütün bir yıl için planlanır ve uygulamaya geçirilirse, ülkemizin eşsiz turizm potansiyellerinden son derece önemli iktisadi kazançlar (örneğin döviz gelirleri) elde edilmiş olur.

SAĞLIK TURİZMİNİN AMAÇLARI NELERDİR?

Sağlık turizminin iki temel amacı vardır: Birincisi, başta kentli insanların yaşadığı gerginlikten ve çeşitli sağlık sorunlarından kurtarılmasına aracılık etmek; ikincisi de, ülkenin iç ve dış turizmini canlandırarak çeşitli katma değerler yaratmak ve toplam ulusal gelire katkıda bulunmaktır.

2

SAĞLIK TURİZMİNİN TERCİH EDİLME SEBEPLERİ:

• Yaşama imajını değiştirmeye yönelik beklentiler. (Estetik Cerrahi)• Sigorta Şirketlerinin karşılamadığı kozmetik operasyonlar. (Yaşlılar ve zenginler)• Diş tedavileri• Göz ameliyatları• İnfertilite(üreme sorunu)• Kalp ameliyatları• Kanser tedavileri• Diyabet• Astım tedavileri için bu turizm tercih edilmektedir.

“Medikal tedavi için bir kişi yurtdışına gitmeyi niçin düşünür? “

İlk ve en önemlisi fiyattır. Yeni kurulan Medikal Turizm Derneği (MTA) hukuk müşaviri Renee-Marie Stephano’ya göre, ABD’de ile mukayese edilebilir tedavilerde tasarruf yaklaşık %60-80 arasındadır”. Bazı seyrek durumlarda tasarruf miktarı, %90 bile olabilir. Her ölçütte bu tasarruf oranları kesinlikle anlamlıdır. MTA başkanı Jonathan Edelheitin işaret ettiği gibi sağlıkta hatırı sayılır şekilde tasarrufun tek yolu medikal turizmdir. İnsanlar bu yöntemi kullanmaya başladıklarında, sağlık masrafları düşmeye başlayacaktır.”

Edelheit, örneğin işverenler bu 100.000 dolarlık potansiyel kayıpları, 20.000 dolara düşürmeleri halinde, özellikle de tedavi ABD’deki mevcut olanlara eşit ya da daha üstün olursa, Muhtemelen bu alternatif aktif olarak düşünülecektir demektedir.

Bu tür tasarruflarla çoğu bireysel-sigortalı işverenler ilgilenecektir, ya çalışanlar… Stephano, çoğu işverenlerin, ameliyat için yurtdışına gitmeye istekli olan çalışanlarına teşvikler önerdiğini belirtmektedir. İndirilebilir ve/veya kesinti hakkından vazgeçme, çalışan ve eşlik eden aile yakının her ikisinin birden seyahat masraflarını karşılama, bazı durumlarda nakit teşvikleri bile bu teşviklerin arasında yer almaktadır.

AKREDİTASYON: Laboratuarların, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının ulusal ve uluslararası kabul

görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi, yeterliliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesidir.

TÜRKİYE’DE AKREDİTE OLAN KURULUŞLAR:

ACIBADEM HASTANELERİ AMERİKAN HASTANESİ ANADOLU SAĞLIK MERKEZİ DÜNYA GÖZ HASTANESİ FLORENCE HASTANELERİ

INTERNATIONAL HOSPITAL

MED-LINE

MEMORIAL HASTANELERİ

3

SAĞLIK TURİZMİ ORGANİZASYONU NASIL OLMALIDIR?

• Organizasyon hastanın evden çıkışından tekrar evine dönüşüne kadar geçen tüm süreçleri kapsamalı,

• Sigorta şirketleri ile koordinasyon sağlanmalı,

• Sağlık turizmi yapan kurum ve kuruluşların belirlenmesi ve sertifikalandırılması,

• Paket programlar oluşturularak sağlık ve turizm iç içeliğinin sağlanması,

• Sağlık turizmini tanıtım programları ve kampanyalar düzenlenmeli

• Organizasyon ve danışman şirketleri kurulmalı ve yardımcı firmalar bu yapılanma içinde yer almalıdır.

SAĞLIK TURİZMİ STANDARTLARI:

• Etik değerler içerisinde sağlık hizmeti,

• Fizik ve ekonomik açıdan kolay ulaşılabilir sağlık hizmeti,

• Sağlık hizmeti gereksinimi olanlar ile sağlık hizmeti sunucuları arasında kültürel iletişim,

• Fiziki standartlar (sağlığa uygunluk, ulaşım ve altyapı hizmetleri, çevresel etkenler)

• Yeterli tıbbi teknoloji,

• Uluslararası tıbbi teknolojiler,

• Uluslararası ortak tedavi protokolleri,

• Yeterli bilgi teknolojileri,

• Ulaşım ve transfer standartları,

• Personel standardı

• Sağlık sigortasından yararlanma

SAĞLIK TURİZMİNDE BELLİ BİR NOKTAYA GELEBİLMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER:

Başta resmi ve özel sektör sağlık kuruluşları ve turizm şirketlerinin Avrupa ülkelerindeki sosyal güvenlik şirketleri ile daha yakın işbirliği yapmaları

Sağlık hizmeti veren tesislerin kalitesinin artırılması, Türkiye'nin sağlık sektörünün tanıtımının yapılması,

4

Sağlık hizmetlerine ilaveten paket halinde ülkemizin diğer turizm olanaklarının sunulması gerekmektedir

İLERİYE YÖNELİK HEDEFLER:

“Sağlık turizmi 8 milyar dolar kazandırır.”

İlos Travel Yönetim Kurulu Başkanı, TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi Serhad Uslan yapılacak yatırımlarla sağlık turizminden 8 milyar dolarlık gelir elde edebiliriz. İlos Travel Yönetim Kurulu Başkanı, TÜRSAB Yönetim Kurulu Üyesi Serhad Uslan, Türkiye'de sağlık turizminin önemine değinerek, yapılacak yatırımlarla ortaya çıkacak 400.000 dolayında modern yatak kapasitesi ile Türkiye'nin sağlık turizminden 8 milyar dolarlık gelir elde edebileceğini söyledi. Bu da şimdiki ülke turizminin 2010 yılındaki hedefleri içerisinde ki bu hedef 40 milyar dolar olduğu düşünülürse, turizm gelirlerinin1/8 oranında olacağıdır. Halen İtalya 300, Almanya 290 SPA tesisiyle 1 ve 2. sıraları alırken Türkiye 270 SPA tesisiyle 3. sırayı almaktadır.

Medikal sağlık turizmi, Termal sağlık turizm, SPA-wellness özellikli sağlık turizmi olarak ayrı ayrı ele alınan planlamalara göre aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır:Medikal sağlık turizmi denince, Türkiye'nin son yıllarda atak yaptığı ve bu konudaki yatırımları 1 milyar dolara ulaşan, teknolojik tanı ve tedavi yöntemleriyle batı Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinde yerini almaya başlamıştır. 2006 yılı itibarıyla 300.000 civarındaki ziyaretçi sayısının 2010 yılında 1.000.000 kişiye ulaşması ve 5 milyar dolar civarında ciro hedefi beklenmektedir. Bu da şimdiki ülke turizminin 2010 yılındaki hedefleri içerisinde ki bu hedef 40 milyar dolar olduğu düşünülürse, turizm gelirlerinin1/8 oranında olacağıdır. Ancak, genel turist harcamalarının ortalama 600 usd olduğu göz önüne alınırsa, tedavi amaçlı turistin harcaması ortalama 5000 usd olacaktır ve katma değeri tatil turistine oranla 8 kattır. Şu an itibariyle a ve b kategori sağlık kuruluşlarının kapasitesi, 650 toplam sağlık kuruluşu ve 10.000 yatak kapasitesidir. Onkoloji, tüp bebek, kalp ve damar hastalıkları, organ nakli, plastik cerrahi, diş tedavisi, göz, üroloji gibi branşlarda uzmanlaşmış sağlık kuruluşları, diğer gelişmiş ülkelere nazaran ortalama %40 ucuz ve daha yüksek teknolojiyle hizmet vermektedirler.

Termal sağlık turizminde ise doğal kaynaklar açısından dünyada ilk sıralara sahip olan ülkemiz maalesef bu olanaklarını yeterince kullanamamaktadır. 1500 civarında termal ve şifalı su kaynağına sahibiz. Buralara yapılacak yatırımlarla ortaya çıkacak 400.000 dolayında modern yatak kapasitesi ile Türkiye sadece termal sağlık turizminden 8 milyar Amerikan doları gelir elde edebilecektir. Kuşkusuz bu rakamların gerçekleşmesi çok kaliteli alt ve üst yapı gelişimi ile iyi bir tanıtım ve pazarlama çalışmasına bağlıdır. Mevcut yatak kapasitesinin ise ancak çok az bir kısmı gelişmiş ülke pazarlarına hitap edebilecek niteliktedir.

SPA-wellness dünya da gelişmekte olan bir trend olmasına rağmen, Latince “salus per aquam” teriminin baş harflerinden oluşur ve sudan gelen sağlık anlamındadır. Bu terim ve yöntem Roma döneminden bu yana termal veya deniz suyunun ağırlıklı kullanıldığı vücut bakımı ve tedaviler için kullanılıyor. Ortalama kalış süresi ise yaz turizminden daha uzundur. Dünya ortalaması 18 gün civarındadır. Halen İtalya 300, Almanya 290 SPA tesisiyle 1 ve 2. sıraları alırken Türkiye 270 SPA tesisiyle 3. sırayı almaktadır.Genel sağlık turizmi konusunda branşlaşmış seyahat acenteleri olmasına rağmen, bu sayı yeterli değildir. Ancak yeni başlayan turizm trendleri ile seyahat acenteleri de sağlık turizmi alt başlıklarında uzmanlaşarak branşlarını oluşturmaya başlamış, sağlık profesyonelleri ile

5

bilgi-sermaye ortaklıklarına girmeye başlamışlardır. Bu konuda önümüzdeki orta vadede iyi sonuçlar ortaya çıkacakmış gibi görünmektedir.

“Sağlık Turizminde hedef 2010 yılında 8 milyar dolar! “

Sağlık turizmi artık Sağlık Turizm Rehberi ile hedef kitlesine ulaşacak. Ülkemizin turizm gelirleri arasında önemli bir yeri olan Sağlık Turizminin değeri giderek artıyor. TÜRSAB yetkililerine göre, yapılacak yatırımlarla sağlık turizminden 8 milyar dolar gelir elde edeceğiz. Ülkemiz turizminin 2010 yılındaki 40 milyar dolar hedefinin 8de 1i sağlık turizminden sağlanacaktır. Türkiye’deki sağlık turizminin yurtiçi ve yurtdışı tanıtımını üstlenen Sağlık Turizm Rehberi yılda bir kez yayınlanacak ve yurt içinde TÜRSAB'ın organize ettiği fuar ve etkinlikler, Emit fuarı Healthex, yurt dışında; WTM (Londra), ITB (Berlin), İskandinav Ülkeleri fuarı ve Workshoplarla da desteklenerek uluslararası turizm fuarında ve platformlarında katılım ve dağıtımları yapılacaktır.

Neden Türkiye?

Şu an itibariyle A ve B kategorisinde 650 sağlık kuruluşu 10.000 bin yatak kapasitesine sahip. Onkoloji, tüp bebek, kalp ve damar hastalıkları, organ nakli, plastik cerrahi, diş tedavisi, göz, üroloji gibi branşlarda uzmanlaşmış sağlık kuruluşları, diğer gelişmiş ülkelere nazaran ortalama % 40 ucuz ve daha yüksek teknolojiyle hizmet veriyor. Termal sağlık turizminde ise doğal kaynaklar açısından dünyada ilk sıralara sahip olan Türkiye 1500 civarında termal ve şifalı su kaynağına sahip ancak bunları yeterince tanıtamıyor. İşte Sağlık Turizmi Rehberi, bu açığı kapatacak ve sektöre milyon dolarlık tanıtım desteği sağlayacak.

“Hedef 1 milyar dolarlık sağlık turizmi”

TÜRKİYE’nin 120 milyar dolarlık sağlık pazarından daha fazla pay alması amacıyla Anfaş tarafından Antalya’da düzenlenen Hetex Sağlık Turizmi Fuarı, 26 Şubat-1 Mart 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilecek.Anfaş (Antalya Fuar Merkezi A.Ş.) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Çalık, Hetex Sağlık Turizmi Fuarı ile ilk etapta Türkiye’nin dünya sağlık turizminden aldığı 400 milyon dolarlık payı, ilk etapta 1 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Anfaş Hetex Fuarı’na, Sağlık Bakanlığı, Sağlık Turizmi Derneği ve Anfaş Fuarcılık’ın çalışmalarıyla 105 ülkeden sağlık turizmi profesyonelleri fuara davet edildi. Ayrıca ABD, Avrupa ve Uzakdoğu ülkelerindeki 36 kentin kültür ataşelerinin de yoğun bir şekilde fuarın tanıtım çalışmalarına destek verdiği belirtildi.

6

DERGİ VE MAKALELER:

“SAĞLIK TURİZMİNDE YENİ TREND; ‘YABANCI HASTA TURLARI’”

Hamdi Çelikbaş

Son yıllarda çeşitli sağlık hizmetleri için Türkiye’ye gelen hasta sayısında yaşanan artış, hastane ve turizm merkezlerini, bu hastalara ortak hizmet üretebilmek amacıyla harekete geçirdi. Avrupa ve Orta Doğu’daki birçok hastanın, organ nakli, kalp ve göz ameliyatı, saç ekimi, estetik cerrahi ve kaplıca tedavisi için Türkiye’yi tercih ettiğini bildiren Sağlık Turizmi Derneği, bu kişilerin tedavi süreçlerinde tatil yapmaları için proje hazırladı. Sağlık Turizmini

Geliştirme Derneği Başkanı Dr. Dursun Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’deki sağlık ve termal tesislerin dünyanın ilgisini çektiğini belirterek, son yıllarda tedavi olmak için gelen hasta sayısında önemli artış yaşandığını bildirdi.

Söz konusu hastaların aldıkları randevularla, diş ve göz tedavisi ile saç ekimi ve estetik cerrahi hizmetlerinden faydalanmak için Türkiye’deki sağlık kuruluşlarını tercih ettiğini belirten Dr. Aydın, sözlerine şöyle devam etti: "Ayrıca kardiyovasküler cerrahi (kalp ve damar) olarak adlandırdığımız bypass ameliyatı, kök hücre ve organ nakli ile check-up tedavileri için de gelen yabancı hasta sayısı hızla artmakta. Bunun yanı sıra termal tedavi ve kür ve SPA tedavisi için özellikle Orta Doğu ve Orta Asya’dan çok sayıda hasta, ülkemizi tercih ediyor."

“BİR AYDA 4 BİNDEN FAZLA KİŞİ GÖZ AMELİYATI OLDU”

Yurt dışından en çok talebin yaşlı bakımı ve termal turizm konusunda Danimarka, Norveç ve İsveç’ten geldiğini belirten Dr. Dursun Aydın, medikal tedaviler için de en büyük talebin İngiltere ve Hollanda vatandaşlarından geldiğini vurguladı. Orta Doğu’dan da termal turizmi ve SPA tedavisi için çok sayıda turistin, kaplıca merkezlerine geldiğini kaydeden Dr. Aydın, sözlerine şöyle devam etti:"Özellikle göz tedavisi ve estetik cerrahi ile saç ekimi konusunda Türkiye önemli mesafe aldı. Kullanılan son teknoloji ve uygun fiyatlar, yurt dışında yaşayanların Türkiye’yi tercih etmesinde büyük rol oynuyor. Tedavi için gelenler, aynı zamanda tatil yapıp ülkelerine dönüyorlar. Sadece lazerle göz ameliyatı için bir ay içinde İstanbul’a gelen turist sayısı 4 bini geçti."

“AYDA 500 YABANCI HASTA”

Dünya Göz Hastanesi'nde her ay ortalama 63 ülkeden 500 yabancı hastanın tedavi gördüğünü söyleyen Kapıcıoğlu "Hastalarımızın büyük bir çoğunluğu Avrupa'dan geliyor. 2006 yılında 12 binin üzerinde hastayı tedavi etmeyi planlıyoruz. Yaptığımız araştırmalara göre göz ameliyatı için Türkiye'yi tercih eden turist ülkemizde ortalama 4-5 gün kalıyor. Sadece göz ameliyatı için gelen hastalar ülkemize ortalama 2 bin 500 dolar döviz bırakıyor" dedi. Türkiye'ye göz ameliyatı için gelen yabancı hastaların 11 farklı departmanda sağlık hizmeti gördüğünü belirten Kapıcıoğlu "Özellikle lazerle göz bozuklukların tedavisi ve bunun

7

dışında katarakt ve şaşılık ameliyatı için gelen hastalarımızda var" diye konuştu.

“SAĞLIK TURİZMİNDE "4 MEVSİM TATİL" PROJESİ”

Hastanelerin sahip olduğu bu kapasiteyi, turizm sektörünün gücüyle birleştirmek istediklerini anlatan Dr. Dursun Aydın, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının da destek verdiği proje ile "4 mevsim tatil" sloganıyla, yılın 12 ayında sağlık turizmi yapmayı hedeflediklerini vurguladı. Sağlık turizmi ile "ulaşım, transferler, konaklama, şehir turları, rehberlik, tedavi ve ilaç" gibi hizmetleri kapsayan paket programlar düzenleneceğini anlatan Dr. Aydın, "Projenin hayata geçmesi ile kısa sürede yurt dışından uçak turları ile yılın 12 ayında Türkiye’ye turist taşıyacağız" dedi. Dr. Aydın, sağlık turizminin dünya çapında yaklaşık 100 milyar dolarlık bir hacmi olduğunu da hatırlatarak, Türkiye’deki tüm dinamiklerin harekete geçirilmesiyle 5 yıl içinde elde edilecek gelirin 10 milyar doları bulacağını bildirdi.

“SEKTÖR TEMSİLCİLERİ ULUSLARARASI KONGREDE BULUŞACAK”

Bazı Avrupa ülkelerindeki sosyal güvenlik ve özel sigorta şirketlerinin müşterileri için Türkiye’de yatırım arayışında olduğunu kaydeden Sağlık Turizmini Geliştirme Derneği Başkanı Dr. Dursun Aydın, sektör temsilcilerinin 14-17 Mart tarihleri arasında Antalya’da düzenlenecek olan "1. Uluslararası Sağlık Turizmi Kongresi"ne bir araya geleceğini söyledi. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Sağlık Bakanı Recep Akdağ ve KKTC Sağlık Bakanı Eşref Vaiz’in de katılması beklenen kongreye, bazı ülkelerin sağlık bakan yardımcıları ile yaklaşık 30 ülkeden iş adamı ve doktorların katılacağını belirten Dr. Aydın, şöyle devam etti: "Aralarında Almanya, Norveç ve İsveç’in de bulunduğu birçok ülke, özellikle yaşlı bakımı ve termal turizmi için Türkiye’de yatırım yapmayı planlayarak, çeşitli kurumlardan hizmet almayı amaçlıyor. Biz bu kongrede Türkiye’nin imkânlarını ve potansiyelini ele alarak, bu tür taleplerin anında değerlendirilmesini amaçlıyoruz. İlk kez gerçekleştirilecek olan bu kongre, devlet, sektör temsilcileri ve sivil toplum örgütlerinin işbirliğine vesile olacak."

8

1. ULUSLARARASI SAĞLIK TURİZMİ KONGRESİ (14-17 MART 2008) BELEK/ANTALYA

SONUÇ BİLDİRİSİ

1. Uluslararası Sağlık Turizmi kongresinde 25 ülkeden 53 yabancı katılımcı ile 300 yerli katılımcı yer almış ve birçok üst düzey bürokrat ve sektör temsilcisi katılmıştır.

1- Bu kongre ile Türkiye; 2008 yılı itibariyle sağlık turizmi açısından ciddi bir dönüm noktasına gelmiştir.

2- Sektörün ihtiyacı olan hekim temininde yaşanan sıkıntıyı aşmak açısından önemli bir kaynak oluşturan yabancı hekim çalıştırılmasının yolu açılmalıdır.

3- Sağlık Bakanlığı’nın son mevzuat düzenlenmesinde sağlık turizmine hizmet verecek hastanelerin planlanmasında bir ayrıcalık tanınmalıdır.

4- Sağlık turizmini sunacak kurumların, mutlaka akredite edilmesi eğitimli yabancı dil bilen personelleri bünyelerinde barındırması ve denetlenmesi gerekmektedir.

6- Ülkemiz için sağlık turizminin çok önemli olduğu Devletin, STK’ların ve sektör temsilcilerinin katılımıyla ortaya konulmuştur.

8- Dünyadaki sağlık turizmi gelişmelerinin mutlaka takip edilmesi ve bilgi paylaşımı zorunludur. Devlet, STK, özel sektör işbirliği ile gerçekleştirilecek benzeri eğitim toplantılarına devam edilmelidir.

9- Turizm faaliyetlerinin 12 aya yayılmasında sağlık turizminin en önemli alternatif turizm seçeneği biri olduğu anlaşılmıştır.

10- Ülkemiz; iklimi doğal güzellikleri, kültürel zenginlikleri ve jeopolitik konumu, termal kaynakları ve son yıllarda sağlıkta geldiği nokta itibariyle sağlık turizmi için müthiş bir potansiyele sahiptir.

13- Sağlık turizminde dünyada dönen ciro 100 milyar USD civarındadır. Ülkemiz için 3-4 yıl içinde bunun yüzde 10’u olan 10 milyar USD/Yıl döviz girdisi hedeflenmiştir.

14- Sağlık turizmi açısından yaşlı ve engelli turizmine hizmet verecek personelin yetiştirilmesi için meslek liselerinde ve meslek yüksek okullarında özel bölümler açılması gerekmektedir.

15- Ülkemize sağlık turizmi yatırımlarını çekebilmek için tanıtım ve teşviklerin daha cazip hale getirilmesi gerekmektedir.

9

DÜNYA’DAKİ SAĞLIK TURİZMİ POTANSİYELİ

ABDMedikal Turizm geçen 1-2 sene içinde gözle görülür bir biçimde yükselişe geçmiştir. Bunun nedeni, 10 yıl öncesine göre insanların ülkeler arası daha çok seyahat etmesi ve internetin haberleşmeyi kolaylaştırmasıdır. Medikal Turizm hizmeti veren uluslar arası firmalar her sene hasta sayılarını neredeyse ikiye katlamaktadırlar. ABD’de medikal turizm, kozmetik ve diş tedavilerinin sağlık sigortası kapsamında olmaması ve pahalı olması sebebiyle çok yaygındır. Hastalar tedavi olmak için güney ve orta Amerika ülkelerine seyahat ediyorlar. Yüz ve boyun gerdirme ameliyatları ABD’de 12000 $ civarı iken diğer ülkelerde 3.500 $ civarındadır. Özellikle ortopedi ve kardiyovasküler cerrahi ABD’de çok pahalı. Hâl böyle olunca sağlık problemleri olan ve tedavi olmak ve tatil yapmak isteyen insanlar 7-8 bin $ ödeyerek hem tedavilerini oluyorlar hem de tatillerinin toplam masraflarını da bu ücrete dahil etmiş oluyorlar. Medikal turizmde en önemli faktör kalitedir. ABD’deki doktorların 1/3 ü yabancı kökenlidir. Ameliyat ve tedavi ücretleri çok pahalı olmasına rağmen sanıldığının aksine sağlık sistemi mükemmel değildir. ABD’de çalışan doktorlar Medikal Turizm’in gelişmesi ve yaygınlaşması için çok fazla istekli değiller. Doktor açığının olması, doktorların işsiz kalmaktan korkmayıp rahat davranmalarına ve birçok hastayla yeterince ilgilenmeyip bazılarını geri çevirdikleri olmaktadır. Kısacası ABD Medikal Turizm’de pek fazla gelişememiş ne yazık ki.

ASYAGelelim Asya’ya. Biraz önce bahsetmiş olduğum Medikal Turizm tanımı, ilk kez Japonya’da geliştirilmiştir. Sağlık Turizmi ve Sağlık ve İyilik Turizmi gibi kavramlar çok genel kaldığından insanların sadece fiziksel sağlıklarının tedavilerinin yapıldığı turizm çeşitleri genellenmiş ve mental tedavi de eklenerek bu terim oluşturulmuştur. Yani Medikal Turizm hem sağlık turizmi hem de sağlık ve iyilik turizmi kavramlarını kapsamaktadır. Asya Pasifik Turizm Derneği’nin 2008 temmuz ayında Bangkok’ta yapmış olduğu yıllık toplantısında sundukları makalede Medikal Turizm’in özellikle, kalabalık şehirlerde yaşayan ve bilgisayar başında uzun süre vakit harcayan kişilerde gelişen depresyon ve stres problemlerinin giderilmesinde en çok etkili olabilecek turizm çeşidi olduğunu belirtmiştir. Japon verilerine göre mental rahatsızlıklardan şikâyet eden hasta sayısı 2008’de 1998’e göre 2 kat artmıştır. Büyük şirketlerde çalışan personelin bu rahatsızları işlerin aksamasına neden olduğu için hükümetçe büyük bütçeli önlem plân ve programları düzenlenmiştir. Yapılan bir araştırmaya göre Japonya’nın iç turizmi 192 miyar $’dır. Mental sağlığın bu rakamın %10’unu yani 19.2 milyar $’ını temsil ettiğini düşünürsek korkunç derecede bir öneme sahip olduğunu anlayabiliriz. Yine aynı araştırmaya göre Japon kuruluşları eğitim için yılda 6 milyar $ harcadığını ve bu rakamın sadece %10’unun medikal turizme yönlendirilmesiyle pazarın çok hızlı bir şekilde büyüyebileceğine dikkat çekiliyor.

Japonya her ne kadar sağlık turizminde iyi bir potansiyel olsa da ne yazık ki bu alanda lider olan Singapur’a hâlâ çok uzakta. Singapur her yıl 200.000 bin uluslar arası hastayı kabul etmektedir. Singapur dünya klas ve standartlarına sahip imkânlarıyla, barışçıl, güvenilir ve istikrarını koruyan bir ülke. Singapur hükümeti, 2012 yılına kadar 1 milyon denizaşırı ülkelerden gelen hasta sayısını hedeflemektedir. Singapur dünyada Sağlık Turizmi açısından çok önemli bir ülkedir; çünkü ileri derecede temiz olmasıyla ünlenmiştir. Bu ün, komşu

10

ülkeleri olan Malezya ve Tayland’a pastadan kendilerine düşen payı almalarına da sebep olmuştur.

MENA Bölgesi Ülkelerinde Sağlık Turizmi

Ülkelere Göre Ortalama Ömür Yılları

BAE 77Kuveyt 77Katar 77Bahreyn 74Umman 73Suudi Arabistan 72Suriye 72Ürdün 71Mısır 70Irak 48

ÜrdünBölgenin merkez üssü mahiyetinde olan ülkede sağlık sektörü çok gelişmiş durumda. İlk böbrek nakli 1972’de, ilk kalp nakli 1985 yılında yapılmış. Sağlık Turizmi’nde dünya lideri Singapur fakat en kaliteli ve alanlarında uzman doktorlar ve fizikçiler Ürdün’de görev yapmaktalar. Bunun sebebi de doktorlara verilen ücretlerin yüksek olması ve yeni gelişmelerin daha kolay öğrenilebilmesi için tüm imkânların devlet tarafından sağlanıyor olmasıymış. Birçok doktor ABD, Avrupa ve Kanada’da eğitim almış. Nüfus sayısına göre doktor sayısı yüksek seviyede.(5.6 Milyon)

Hastalar Sağlık Turizmini belli başlı noktaları düşünerek yapmaktadırlar. Bunlar;

Her yıl sağlık harcamalarının ortalama %10 artması. Deniz aşırı ülkelerde güvenlik ve kalitenin aynı anda bulunabilmesi ve ulaşılabilirlik

kolaylığı. Hastaların kendi ülkelerine göre diğer ülkelerdeki sağlık amaçlı ürün ve hizmetleri

güvenli ve ucuz bulmaları. Kalitenin karşılaştırılabilir ve harcama tasarruflarının yüksek olması. Kısa sürede sonuç alabilme imkânı, bekleme sürelerinin kısa oluşu.

D-8 Ülkeleri’nden İstatistikler

Malezya Pazar payı yaklaşıl 10 Milyar $. Dört yıl içinde 2’ye katlanması bekleniyor. Malezya hem tıbbi tedavi hem de spa programlarında öne çıkmış durumda. Tıbbi tedavilerin %80’i devlet hastanelerinde yapılmakta; yani sağlık turizminin

gelişmesi için çok fazla altyapı kurulmamış durumda. Fakat devlet çalışmalara başlamış.

Maliyetler Singapur ve Tayland’dan ucuz.

11

İran Sağlık turizmi sektörü hükümetin öncelikleri arasında ve hızla büyüyor. Genelde komşu ülkelerden talepler geliyor. Altyapısı yetersiz durumda. Ülkede 200 civarında tedavi amaçlı spa merkezi var. Düşük fiyatla yüksek hizmet kalitesi sunmayı hedeflemekte.

Endonezya Çoğu Endonezyalı tedavi için yurtdışını seçmekte. Sağlık turizmi daha çok bitkisel tedavi ve spa üzerine odaklanmış durumda. En popüler sağlık hizmetleri: göz tedavisi, estetik cerrahi, diş tedavisi ve check-up.

Mısır Çoğunlukla spa aktiviteleri yaygın. Ülkede 1350 adet doğal kaynak bulunmakta.

Tıbbi hizmetler için altyapı yeterli değil. Acenteler yalnız sağlık turizmi yerine kültürel, deniz ve sağlık turizmini birlikte

sunan paketler hazırlıyorlar.

Pakistan & BangladeşAltyapıları yetersiz. Gelişmiş ülkelerdeki firmalar bu iki ülkede şubeleriyle hizmet vermektedirler. Personel eğitimi yok denilebilir.

NijeryaKalp operasyonları ve diğer kardiyolojik rahatsızlarda çok sayıda Nijeryalı başka ülkelere gidiyorlar. Bu masraflar yılda yaklaşık 1 milyar $ tutuyor. Öncelikli hedefleri ülkeye sağlık yatırımlarını çekebilmek.

Dünya Medikal Turizm Pazarı

• Dünya medikal turizm pazarının şu anki hesaplanmış büyüklüğü yaklaşık 60 milyar $’dır. Bu rakamın 2015 yılında 100 milyar $ olması beklenmektedir.

• 2007 yılında, 750.000’den fazla Amerikalı sağlık nedenlerinden dolayı dünya genelinde seyahat etmiştir.

• 35’den fazla ülke yılda toplam 1 milyon hastaya hizmet sunmaktadır.• Mena Bölgesi’nin sağlık turizmi payı 40 milyar $ olarak hesaplanmış ve her yıl

ortalama %16 civarında arttığı gözlemlenmiştir.

12

Medikal Seyahat ve Sağlık Seyahati Farkı?

İki kavram da birbirine yakın olmakla beraber literatür açısından ayrımları vardır. Medikal Seyahat, akut hastalıkların tedavisini, kardiyoloji, ortopedi, kanser gibi isteğe bağlı cerrahi müdahalelerin cerrahi müdahalelerini kapsar.

Sağlık Seyahati ise gençleştirme, hastalık önleme, yenileme ve Ayurveda, Yoga gibi geleneksel tedavi yöntemlerini içerir.

Medikal Seyahat terimi Medikal Turizm terimi ile karşılaştırılmamalıdır. Birisi amacına göre seyahat çeşidi diğeri ise en geniş kapsamlı tüm turizm faaliyetlerini içeren sistemdir.

TÜRKİYE 1. ULUSLARARASI SAĞLIK TURİZMİ KONGRESİ 14-17 Mart 2008'de Maritim Pine Beach Resort BELEK-ANTALYA'da Sağlık Bakanı Prof. Dr. Recep AKDAĞ ve Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul GÜNAY'ın açılış konuşmalarıyla ilk defa düzenlenmiştir. Kongreye ülkemizdeki ve dünyadaki sağlık kuruluşları, kaplıca işletmecileri, turizm firmaları, yatırımcılar, çok sayıda konuyla ilgili bürokratlar ve yurt dışı katılımcılar iştirak etmiştir.

Dünya Sağlık Örgütü(WHO)İkinci Dünya Savaşının bitiminde 1945 yılında San Francisco'da toplanan Birleşmiş Milletler konferansında, Birleşmiş Milletler Örgütü’nün kuruluşu tartışılırken Çin ve Brezilya delegelerince uluslararası bir sağlık örgütü kurulması önerilmiştir. 16 Haziran 1946'da New York'ta toplanan Birleşmiş Milletlere üye temsilciler (51 ülke), ILO, UNESCO, KIZILHAÇ, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockfeller Vakfı gözlemcilerinin çabaları ile Dünya Sağlık Örgütü Anayasası oluşturulmuştur.

Hazırlıklar 7 Nisan 1948'de tamamlanmış ve ilk genel kurul 24 Haziran 1948'de 53 ülkenin katılımı ile Cenevre’de toplanmıştır. İlk genel müdür olarak Kanada'lı Dr.Brock CHISHOLM seçilmiş, genel merkez olarak Cenevre uygun bulunmuştur. Daha sonra örgüte bağlı olarak Doğu Akdeniz, Batı Pasifik, Güneydoğu Asya, Afrika, Amerika ve Avrupa Bölge ofisleri oluşturulmuştur.

Dünya Sağlık Örgütü’nün üç organı vardır• Dünya Sağlık Örgütü Asamblesi (Genel Kurul) • Yönetim Kurulu • Sekreterya (Genel Merkez, Bölge Ofisleri ve Ülke Temsilcilikleri)

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) UNICEF, 11 Aralık 1946'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 57 sayılı kararı ile "United Nations International Children's Emergency Fund" adıyla kurulmuş, daha sonra 1953 yılında adı UNICEF olarak değiştirilmiştir.

Kuruluş amacı:İkinci Dünya Savaşı’nın yaptığı yıkımları düzeltmek amacıyla çocuklara yönelik yiyecek ve diğer yardımları yapmaktır. 1950'li yıllarda bu amacın kapsamı genişletilmiş ve dünyada

13

yardıma muhtaç milyonlarca çocuk için daha uzun vadeli hedeflerin oluşturulması gündeme gelmiş, çocuklara yapılacak yardımların, tek tek ülkeler tarafından izlenen kalkınma planlarına ve programlarına uyumlu hale gelmesi durumunda daha yararlı olacağı yolunda bir politika izlenmeye başlanmıştır.

UNICEF'in Organları (Merkez New York)• Genel Direktör • Yönetim Kurulu • Bölge Ofisleri

UNICEF'in yürüttüğü başlıca programlar şunlardır: •Çocuk Sağlığı •Beslenme •Güvenli Annelik ve Aile Planlaması •Zor Koşullardaki Çocuklar •Su ve Çevrenin Sağlıklı Hale Getirilmesi •Kente Yönelik Hizmetler •Eğitim •Gelişmede Kadın

TÜRKİYE’DE SAĞLIK TURİZMİNE ve ÖZEL HASTANELERE GENEL BAKIŞKAMU SAĞLIK KURUMLARININ SAĞLIK TURİZMİNDEKİ YERİ

NEDEN TÜRKİYE?• Konumu itibariyle cazip (Avrupa, Orta Asya, Ortadoğu)• Maliyeti uygun• İleri teknolojiyle donatılmış tedavi kurumlarının varlığı• Ek fırsatlar (paket hizmet sunumu)• Türkiye zengin doğa güzellikleri ve kültürel birikimi, sağlık turizmi için uygun doğal

kaynaklar• Hizmete erişim kolaylığı

İKİ FARKLI KATEGORİ• Özellikle Ortadoğu, Afrika ülkelerinden, gelişmiş ülkelere tedavi amaçlı giden hastalar • AB ülkelerinden, gerek randevu alma sorunu, gerekse yüksek maliyet nedeniyle,

gelişmekte olan ülkelere giden hastalar

Pazar konusunun iyi anlaşılabilmesi için dünyayı 4 bölgeye ayırmakta fayda var.1. Avrupa2. Orta Doğu ve Orta Asya3. Afrika ülkeleri4. Türkî Cumhuriyetler, Kafkaslar ve Komşu Ülkeler

Sağlık turizmi, kronik hastalıklar ve planlı tedavi hizmetleri ucuz olduğu için Avrupa’ya (özellikle göçmenlere) ve 11 Eylül sonrası ortaya çıkan tablodan dolayı Orta Doğu ve Orta Asya’ya pazarlanabilir. Sağlık turizmi adına öncelikli sunulacak hizmetler (göz lazer tedavisi, estetik cerrahi hizmetleri, diş tedavisi, kalp cerrahisi vb.) şeklinde olabilir.

14

TÜRKİYE’NİN ÜZERİNDEN YÜKSEK BİR POTANSİYEL UÇUYOR• Müslüman Ülkelerin Zengin Hastaları (Yeni Arayışlar)• Afrika Kökenli Zengin Hastalar• AB Ülkelerinden Ucuz Tedavi Amacıyla Başka Ülkelere Giden Sigortalı Hastalar• Geriatri Hastaları• Kozmetik Amaçlı Hastalar

TÜRKİYE’NİN DURUMU NE?Türkiye’ye sağlık turizmi için yılda 200 bin turist geliyor. Bunların büyük çoğunluğunu kaplıca ve termal tesisleri ziyaret edenler oluştururken, saç ektirme, göz ameliyatları, tüp bebek gibi cerrahi yöntemler için gelenlerin sayısı da son zamanlarda artmaya başladı.

TÜRK SAĞLIK SEKTÖRÜ• Özel Sektör Yatırımları Artıyor• SGK• Özel Sigortalar• Sigortalara Alternatif Çalışmalar• Yeterli Kapasite• Özel Hastanelerde Tam Kapasite• Bekleme Sureleri yok

TÜRKİYE’NİN AVANTAJLARI • Yüksek Kalite• Yetişmiş İnsan-Dr-Sağlık çalışanı• Otelcilik Hizmet Kalitesi-Yabancı Dil• Teknoloji Altyapısı• Fiyat Avantajı• Turizm Olanakları• AB Müzakeresi• Müslüman Ülke• Yurt dışında sigortalı olarak yasayan 6,5 milyon nüfusunun bulunması • Paket program çeşitliliğinin yeterince olması (Deniz-kaplıca-kayak-doğa-tarih-kültür )

Hastalık sonrası iyileşme döneminde hasta ve ailesi için paket tatil olanakları.

SORUNLAR• Tanıtım, pazarlama ve görsel medyayı kullanma eksikliği• Bazı hastanelerin kalite standartlarının yetersizliği• Öz denetimden yoksunluk.• Mevzuat yetersizliği• Yabancılara uygun koşulları oluşturmadaki yetersizlik.• Vizyon eksikliği

15

NELER YAPMALI? • Standardizasyon: Yurt dışından hasta kabul edecek hastanelerin standardizasyonları

olmalı.• Sağlık Bakanlığı ve Özel Hastaneler Birliği’nin onaylı sertifikası olmayan özel hastane

ve hekimin yabancı hasta bakması yasaklanmalı (yurt dışı kötü imaja izin verilmemeli)• Birim fiyatlar ve paket fiyatlar, Sağlık Bakanlığı ve TTB tarafından EURO olarak

belirlenmeli ve denetlenmeli• Uluslararası tanıtım ve pazarlama atağı yapılmalı, özellikle görsel medyada yer

alınmalı(TV) ve bu çalışmalar devlet tarafından desteklenmeli• Yurt dışından Türkiye’ye hasta getirecek olan sigorta şirketleri ile koordinasyon

sağlanmalı, profesyonelce çalışan aracı kurumlar çoğalmalı• Sertifikasını alan hastanelerin hizmet içi eğitimleri ve denetimleri, şartlara uygun

olarak yapılmalı• Türkiye önüne, hedefler koymalı ve planlamalar yapmalı (Hedef ülkeler? Hedef

hastalıklar? Hedef paket programlar?)

YURT DIŞINDAN TEDAVİ AMACIYLA GELECEK OLAN HASTALAR İÇİN DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİ

• Avrupa’da bulunan Türklere sağlık hizmeti danışmanlığı verecek olan şirketler• Ortadoğu-Afrika-İslam ülkelerinden hasta transfer edecek olan danışmanlık şirketleri

TÜRKİYE’DE SAĞLIK SEKTÖRÜNDE YAŞANAN GELİŞMELER • Son beş yılda yapılan yatırımlarla nitelikli yatak oranı arttı.• Hastanelerin teknolojik cihaz kullanımı çok üst seviyelere yükseldi.• Sağlık hizmeti sunumunda bölgeler arası farklılıklar önemli ölçüde ortadan kaldırıldı.• Eskiden küçük illerden gelen talebe cevap veren metropol illerin bu yükü azaldı.• Hastanelerdeki bütçeleme ve işletme mantığı serbest piyasa koşullarıyla rekabet

edebilir hale geldi.• Elektronik kayıt sistemi ve otomasyon altyapısı• ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health

Problems) (Uluslararası hastalık sınıflaması), • DRG (Diagnosis-related group) Tanı ilişkili gruplandırma olan bu sınıflandırma

sistemi hastalara konulan benzer tanıları, uygulanan benzer prosedürleri gruplandırarak paket tanılar haline getirir.

• Merkezi randevu sistemi (call-center)• Tele tıp (Vatandaşların tomografi veya röntgen görüntüleri internet aracılığıyla bazı

eğitim ve araştırma hastanelerine iletilecek. Verileri inceleyecek olan uzman doktorlar, koyacakları teşhisi rapor halinde taşradaki hastaneye gönderecek)

• Hasta güvenliği, kalite ve akreditasyon (kalite ve performans uygulaması, ISO (International Organization for Standardization), JCI (Joint Commission International) 60’dan fazla ülkede standartlar geliştirmekte ve sağlık kuruluşlarının bu standartlara uyumunu denetleyip başarılı olanları akredite etmektedir.

• İzleme ve değerlendirme (saha koordinatörlüğü, denetçi ekipler)

16

Devlet Hastanelerinde Nitelikli Yatak ÇalışmalarıHasta yatağı sayısı2002 107.3072007 125.411Artış %17

BAZI BAĞLAYICI AB KARARLARI

Avrupa Adalet Divanı (European Court of Justice) kararları:Kohll ve Decker kararları (Nisan 1998): Söz konusu kararlarda, Topluluk vatandaşlarının başka bir üye devlette tedavi görmeleri halinde, giderlerinin, sigorta sistemine tâbi oldukları üye ülkede uygulanan tarife uyarınca geri ödeneceğini hükme bağladı.

Watts kararı (Mayıs 2006): AB’de hastaların serbest dolaşımını ve doğal olarak sağlık turizmini de gündeme getirmiş oldu. Bu kararla Fransa’da tedavisini yaptırmış olan 74 yasındaki Yvonne Watts’ın tedavi masraflarının İngiltere Sağlık Bakanlığı tarafından ödenmesini kararlaştırdı. Bu karar Kohll ve Decker kararlarının bir devamı niteliğinde olup AB’de serbest dolaşımın istisnalar hariç sınırlandırılamayacağı temeline dayandırılmaktadır.

Emeğin Serbest Dolaşımı• "Serbest dolaşım" kavramı, mesleki eğitimin yapılması, mesleki yeterliliklerin

tanınması ve mesleklerin icrası konularında Avrupa'nın hareket noktasını oluşturmaktadır.

• Kişilerin yeterlilik ve becerileri ile birlikte, özgür dolaşabilmeleri hakkı, AB anlaşmasının 8'inci maddesi ile güvence altına alınmıştır.

• Yabancı hekim istihdamı

GENEL SAĞLIK SİGORTASI’NIN SAĞLIK TURİZMİNE YANSIMASI

Avrupa’daki Vatandaşlarımıza Ait Sayısal Bilgiler

31.12.2006 tarihi itibariyle Avrupa’daki vatandaş sayısı3 693 121

31.12.2006 tarihi itibariyle Avrupa’daki çalışan sayısı 1 205 506

31.12.2006 tarihi itibariyle Avrupa’daki işsiz sayısı 245 251

2006 yılında Avrupa’ya gönderilen işçi sayısı 81 379

17

Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Kapsamında Kimler Sağlık Hizmetinden Yararlanır?

Sosyal güvenlik sözleşmesi hükümlerine göre sağlk yardm hakkn akit ülke sigorta mercilerinden elde etmiş ve yardm hakknn bulunduğunu gösteren formlara sahip olanlardan;Ülkemizde geçici olarak ikamet edenlerin,Ülkemizde daimi olarak ikamet edenlerin,Tedavisine davam edilmek üzere bağl bulunduğu sigorta kurumunun izni ile ülkemize gelenlerin,Kaza ve meslek hastalğ sigortasndan sağlk yardm hakkna sahip olanlarn, akit ülke sigorta kurumlar adna mevzuata göre sağlk yardmlarndan ücretsiz olarak yararlanma haklar bulunmaktadr.

Milletlerarası Sözleşmeler

Kısa Vadeli Sosyal Güvenlik Sözleşmesi (Tedavi) Olan Ülkeler (Toplam yaşayan vatandaşımız 3.600.000)AlmanyaHollandaBelçikaAvusturyaİsviçreFransaKKTCTürkiye'de izin süresince SB hastanelerinden faydalanabilirler.

Milletlerarası Sözleşmeler

Kısa Vadeli Sosyal Güvenlik Sözleşmesi (Tedavi) Olmayan Ülkeler (Toplam yaşayan vatandaşımız 600.000’i aşkın)NorveçİsveçDanimarkaFinlandiyaİngiltereABDAvustralyaKanadaRusyaVe birçok ülkeTürkiye'de izin süresince hiçbir resmi hastanelerinden faydalanamazlar.

18

Yurt Dışından Gelenler ve GSS

GSS kapsamında olanlar Milletlerarası sözleşmeli ülkelerdeki gurbetçiler (izin süresince)GSS kapsamında olup da hizmet alamayanlarTedavi müstahaklık belgesini (T/A 11, N/TUR 111, B/T 8) yanında getirmeyenlerGSS kapsamında olmayanlarMilletlerarası sözleşmesi olmayan ülkelerdeki gurbetçilerYabancı uyruklu turistlerBazı özel durumlardaki yabancılar (GSS Md. 6/d, 6/e, 6/l)15, 16

Sağlk yardm hakkn Almanya, Avusturya, Belçika ve Hollanda hastalk sandklarndan elde etmiş bir kimse, geçici olarak ülkemizde bulunduğu srada gerekli muayene ve tedavilerini resmi veya özel sağlk tesislerinde kendi imkânlaryla ücretli olarak yaptrmalar halinde, tedavi masraflarn gösteren dokümanl masraf faturalarn bağl bulunduklar hastalk sandğna ibraz ederek masraf iadesi talebinde bulunabilirler.

Bilgilendirme ve Tanıtım

Avrupa sigorta mevzuatlarını iyi öğrenmeliyiz.Avrupa’da yaşayan gurbetçileri bilgilendirmeliyiz.Ülkemizin sağlık kurumlarını ve kaplıcalarını iyi tanıtmalıyız.Yurt dışı tanıtım için STK-Özel ve Resmi Sağlık Kurumları işbirliğini güçlendirmeliyiz.

SONUÇ OLARAK;

Günümüzde tüm dünya ülkeleri; sağlık hizmetlerinin maliyetlerini düşürmek için yeni arayışlara girişmiştir. Dünyada sağlık hizmetini daha ekonomik ve kaliteli almak için ülkelerarası hasta hareketliliği artmıştır. Ayrıca turizm sektöründe ilerlemiş olan ülkeler, ülkelerindeki turizm faaliyetlerini 12 aya yaymak için alternatif arayışlar içindedirler.

Türkiye’de turizm faaliyetlerini 12 aya yaymak, sağlık turizmini geliştirmek zorundadır. Bu bölgesinde lider ülke olmanın ve gelişen sağlık turizmi pazar payından yararlanmak istemenin bir sonucudur. Ülkemizde sağlık kuruluşları, kaplıca işletmeleri son yıllarda hızla gelişmiş ve yaygınlaşmıştır. Birçok kuruluşumuz batıdaki emsallerini geçmiştir.

Ancak; ülkemizin sağlık turizmi ile ilgili potansiyeline rağmen uluslararası tanıtımı ve pazarlaması tam olarak yapılamamıştır. Ayrıca geri ödeme kuruluşlarının mevzuat uyumsuzlukları, uluslararası antlaşmaların eksikliği, sağlık turizmini gerçekleştirecek kuruluşların sağlık standardizasyonunda, tüm kurum ve kuruluşların iletişim ve sorunlarını çözmede çok büyük sıkıntılar vardır. Tüm bu olumsuzluklara rağmen sağlık turizmi taraflarını bir araya getiren geniş çaplı etkinlikler düzenlenememiştir.

19

SAĞLIK TURİZMİNDE DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE NELER YAPILIYOR?

Sağlık turizmi son yıllarda yükselen bir trenddir. Dünyada hızla çeşitlenmeye, büyümeye ve önemli bir alternatif turizm olmaya doğru gitmektedir. ABD, Avrupa, Orta Doğu, komşu ülkelerimizden İran, Irak veya Suriye’nin müşteri beklentileri birbirinden farklıdır. Uluslararası tüm ilişkilerde, hedef ülkenin dili, kültürü, bölgesel yakınlığı ve sosyo-ekonomik durumu oldukça etkilidir.

Bugün Hindistan sağlık turizminde ciddi bir mesafe kat etmişse, bu ilerlemede batıda eğitim almış ve yabancı dil bilgisi çok iyi olan Hindu doktorların büyük etkisi vardır. Sağlık turizmi pastasında, Orta Doğu ve Güney Afrika’nın payı önemlidir. Çünkü buralar, mesafe olarak yakındır. Aynı şekilde, Kostarika da sağlık turizminde önemli bir ilerleme kaydetmiştir. Bu yükselişte, Amerika’ya olan yakınlığının ve kültürel yapısının önemli etkileri olmuştur. Ürdün, sağlık turizmi alanında, bölgesinde iddialıdır. En büyük payı, çevresindeki Arap ülkelerinden almaktadır.

Türkiye’ye gelirsek, sağlık turizminde iddialı olmak için, önce yakınımızda olan pazarlara açılmamız gerekir. Türk Cumhuriyetleri, Afganistan, Irak, Suriye ve Orta Doğu gibi bize hem mesafe hem de kültürel olarak yakın olan ülkelere yönelmemizde fayda vardır. Bu bölgelerde sağlık kuruluşları geridedir. Özellikle estetik cerrahiye büyük talep vardır. Aynı zamanda ileri teknoloji gerektiren tedaviler de ilgi görecektir.

Tabi ki batı pazarının da unutulmaması gerekir. Batı ülkelerinde bekleme sırasının uzunluğu ve tedavi maliyetlerinin yüksekliği medikal turizm için ülkemizi cazip kılmaktadır.

AVRUPA AÇISINDAN SAĞLIK TURİZMİ

Avrupa ülkelerinde sağlık hizmeti sunumu, çok kaliteli ve pahalıdır. Toplumun beklentileri üst düzeydedir. Avrupalıya Türkiye’nin sağlık hizmeti sunumu kısa sürede kolay olmayacaktır.

1. Kalitemiz iyice arttığında,2. Türkiye’nin sağlık sektörü çok iyi tanıtıldığında,3. Sağlık hizmetine ilaveten, turizm imkânları paketler halinde sunulduğunda,4. Türkiye hükümeti ve özel sektör Avrupa sigortalarıyla çok sıkı ilişkiler kurduğunda,

Türkiye’ye sağlık hizmeti almak için Avrupalılar gelmeye başlayacaktır.

BALKAN ÜLKELERİ

• Balkan ülkelerinde tıbbî hizmet yetersiz bulunduğu için beklenti tıbbî hizmete yoğunlaşmakta, otelcilik hizmetlerine yönelik ultra lüks beklenti ile sık karşılaşılmamaktadır.

ORTADOĞU ÜLKELERİ

• Ortadoğu ülkelerinde yurtdışından sağlık hizmeti alımı en üst düzey kesim için yaygın, ancak orta seviye için ise yaygın olmayan bir yaklaşımdır.

• Türkiye’de Arapça ve İngilizce bilen yetişmiş insan gücü potansiyeli bulunmaktadır. Ancak bu durum sağlık personeli açısından geçerli değildir.

20

• İstanbul, Yalova ve Bursa gibi şehirler uzun süredir tercih edilen turizm şehirleri niteliğinde olup sağlık hizmeti açısından Ortadoğu için cezbedicidir.

• 11 Eylül sonrası Orta Doğu’daki Müslümanlar, ABD ve Avrupa’ya eskisi gibi rahat gidememektedirler. Bilindiği üzere Orta Doğu’daki zengin halk, Türkiye’nin kendini iyi tanıtmaması ve geçmişte sağlık alanında çok ileri olmaması sebebiyle, sağlık hizmetlerini Avrupa ve ABD’den almaktadır. Bugün, Orta Doğulular için, en yakın, en modern ve kaliteli sağlık hizmetinin alınabileceği ülke Türkiye’dir. Bu fırsat iyi kullanılmalıdır.

AFRİKA ÜLKELERİ

• Bu ülkelerde, birçok sektörde olduğu gibi sağlık hizmeti de çok geridedir. Zengin sınıf bu hizmeti, batıdan veya Hindistan’dan almaktadır. Batıyla olan ilişkileri, sömürü döneminden beri çok sıkıdır. Özellikle son 1- 2 yıldan beri, Türkiye-Afrika ticari işbirliği ciddi mesafeler kat etmiştir. Ayrıca yıllardır devam eden eğitimde işbirliği sayesinde, 2.000’i aşkın doktor Türkiye’de eğitim almıştır. Afrika’da ki bu son gelişmeler sayesinde, sağlık turizmi konusunda da ülkemiz için ciddi bir pazar oluşmuştur.

TÜRKÎ CUMHURİYETLERİ VE KAFKASLAR

• Bu ülkelerle dil ve kültür birliğimiz vardır. Sağlık sistemleri çok ileri düzeyde değildir. Ülkemizin hastanelerini ve termallerini buralarda tanıtabiliriz. Ayrıca bu bölgelerde sağlık kuruşları da açabiliriz. Son yıllarda bu ülkelerle, ticari ve sosyal ilişkilerimizde çok güçlenmiştir. Özellikle Irak ve Suriye de sağlık hizmeti yapabiliriz.

DÜNYA-TÜRKİYE POTANSİYELLERİNE ÖRNEK VERMEK GEREKİRSE;

Avrupa’da ameliyat fiyatlarıBurun estetiği; 4000-10000 AvroSaç ekimi; 4000-8000 AvroLiposuction; 1500-9000 Avro

Türkiye de estetik ameliyat fiyatları1-Avrupa fiyatları ile kıyaslandığında %50 daha ucuz.2-Diğer Ortadoğu ülkeleri ile kıyaslandığında aynıdır.

Türkiye’de Estetik Cerrahinin DurumuTürk estetik cerrahisi Dünyada saygın bir yere sahiptir.2003 yılında yapılan bir bilimsel çalışmada Türkiye’nin Dünya estetik cerrahisine bilimsel katkısının ABD den sonra ikinci sırada olduğunu göstermiştir.

21

ÜLKEMİZDE SAĞLIK TURİZMİ POLİTİKASI

Ülkemizde sağlık turizmi, en önemli alternatif turizm dalıdır. Artık ülkemizin her kesiminde, sağlık turizmine karşı bir duyarlılık oluşmuştur. Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde, özellikle büyük şehirlerimizde dünya ile rekabet edebilecek kamu ve özel hastanelerimiz yapılmıştır. Türkiye, termal kaynakları açısından dünyada 7. Avrupa’da 1. sırada yerini almıştır.

Kısacası turizm cenneti olan ülkemiz, sağlık turizmi olarak dünyaya hizmet verebilecek durumdadır. Bütün bunlara rağmen sağlık turizmi konusunda milli bir politika oluşturulamamıştır. Ülkemizin tercih edilen bir ülke olması için stratejik ve etkili tanıtım kampanyaları yapılmalıdır. Bu konuda, STK, resmi makamlar ve sektör temsilcileri birlikte hareket etmelidir. STK’lar ve sektör temsilcileri yurtdışında yapılacak tanıtımlar için gereken hassasiyeti göstermelidir. Hizmet kalitesi Avrupa standartlarına yükseltmeli, dil bilen kalifiye personellerle kadrolar güçlendirmelidir.

22

KAPADOKYA ve KAYSERİ’DE KÜLTÜR GEZİSİLASİK OPERASYON TUR PAKETİ

( 4 GECE / 5 GÜN )

1.günMisafirler Kayseri havaalanında rehber tarafından karşılanır. Sanayisi ve teknolojisi ile tüm dünyaya nam salmış Anadolu’nun kalbi Kayseri’de kısa bir şehir turundan sonra, Lasik operasyonunuzun yapılacağı Kayseri Maya Göz Merkezine bilgi ziyaretine gidilir. Ziyaret sonrası Kapadokya’ya (Nevşehir) geçilir. Konuklar konaklama için Uçhisar’daki butik oteline yerleşirler.

2.günKahvaltı sonrasında, keşfe hazır mısınız? İlk katları M.Ö.2000-Hititlere tarihlendirilen yeraltı şehirleri tarih boyunca farklı medeniyetler tarafından farklı amaçlarla kullanılmış ve Hıristiyanlar tarafından da korunma ve sığınma maksatlı olarak ihtiyaçları çerçevesinde genişletilmiş bu amaçla da bölgedeki en derin ve detaylarını en iyi gözlemleyebileceğimiz yeraltı şehri olma özelliğine sahip Derinkuyu Yer altı Şehri ziyaret edilir ve Ihlara yolu üzerinde bulunan Nar Krater gölü etrafında küçük bir gezi gerçekleştirilir

Volkanik aktiviteler neticesinde oluşumu başlamış freskli kiliselerin bulunduğu kanyon Ihlara Vadisi gezilir. Nevşehir’e dönüş yolunda bugüne kadar iyi korumuş İç Anadolu bölgesinin 2. büyük kervansarayı olma özelliğine sahip Ağzıkarahan Kervansaray’ı gezilir.

3.günKonuklar eğer hava şartları uygunsa balon uçuşuna katılabilir.

Bunun beraberinde Gözetleme Kulesi olarak da kullanılmış Uçhisar Kalesi’ne tırmanış gerçekleşir. Yol boyunca panoramik noktalarda mola verilir. ( Esentepe ve Cevizlibağ )4.yy. sonrası Hıristiyanlar tarafından kazılmış olan, İncil’den alınma sahnelerle ve İsa’nın hayatını konu alan fresklerle dekore edilmiş kiliselerin bulunduğu ve yine Hıristiyanlıkça yarı haç yeri olarak kabul gören Göreme Açık Hava Müze ziyaret edilir. Doğanın yüzyıllar boyunca mucizevî şekilde oluşturduğu peri bacalarını gözlemlenir, aynı zamanda da keşişlere ait şapel ve manastırların ilk örneklerini de rastlanır. Zelve-Paşabağ’da kısa bir yürüyüşten sonra, Kapadokya bağlarının eşsiz üzümlerinden üretilmiş olan yöre şaraplarının tadımı için Şarap Fabrikasında mola verilir

4.günKapadokya İmparatorluğunun başkenti Kayseri’ye doğru yola çıkılır.Yol güzergâhı üzerinde Damsa Barajı ve Şahinefendi, yeni keşif olan ve arkeolojik kazıları hala devam eden Sobesos antik kenti ziyaretleri sonrası Soğanlı vadisine varılır.

23

Yöre halkı turizm değerlerine Kilislere ve tarihi yapılara çok önem vermektedirler. Buranın bir diğer özelliği olan bereket sembolü bez bebeklerin yapımını da misafirler izleyebilir…

Gezimiz Kayseri’ye hareketle devam edilir. Lasik operasyon için Kayseri Maya Göz Merkezine gelen kişiler operasyon sonrası istirahat için otele geçer.

5.günKayseri Maya Göz Merkezinde göz kontrolünüz yapılır. Sonrasında kültür ve tarihin alışverişle birleştiği Kayseri’de II-III yüzyıldan kalan Roma ve Bizans dönemi kiliseleri gezilir. Dünyanın birçok yerinde Ruh hastalarına uygun tedaviler bulunamamış iken, ilk müzikle tedavi yapılan ve şu anda müzeye dönüştürülen Gevher Nesibe Şifahanesini ve Dünya standartlarında donatılmış Kadir Has kent müzesi ziyaret edilir. Yahyalı ve Bünyan halıları ve Avanos’un değerli seramikleri de alınmaya ve görülmeye değer yerlerindendir.

Keyifli bir Tatil & Sağlık turu bedeli:

FİYATA DAHİL OLAN SERVİSLER

• KONAKLAMAo 2 gece butik otel Uçhisar-BB o 2 gece 5***** Hilton Hotel-BB

• Tüm Transferler• Tur Aracı • Deneyimli-Lisanslı rehber• Özellikli restoranlarda öğle yemeği• Tüm müze ve ören yeri giriş ücretleri• Lasik operasyon

FİYATA DAHİL OLMAYAN SERVİSLER

• Akşam yemekleri• İçecekler• Bahşiş

1.OPSİYONEL AKTİVİTELER

1. Sıcak Hava Balon Uçuşu2. Geleneksel Türk Gecesi3. Sema Gösterisi4. Atlı Doğa Turu5. Türk Hamamı

24