Türkiye’de İnfaz ve Koruma Memurluğu: SWOT Analiziprisonstaff-project.eu/output/O1_tr.pdf ·...

Türkiye’de İnfaz ve Koruma Memurluğu: SWOT Analizi

Tokat, Ekim 2017

2 • www.prisonstaff-project.eu

Türkiye’de İnfaz ve Koruma Memurluğu: SWOT Analizi

Raporlaştıranlar: Dr. Fatih YILMAZ Dr. Tahsin İLHAN Dr. Erdal ŞENOCAK Dr. Kerem KILIÇER

Katkı Sağlayanlar: Dr. Fatih YILMAZ (Gaziosmanpaşa Üniversitesi - Türkiye) Dr. Tahsin İLHAN (Gaziosmanpaşa Üniversitesi - Türkiye) Dr. Erdal ŞENOCAK (Gaziosmanpaşa Üniversitesi - Türkiye) Dr. Kerem KILIÇER (Gaziosmanpaşa Üniversitesi - Türkiye) Burhanettin ESER (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Halil İbrahim DİZMAN (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Hüseyin ŞIK (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Süleyman KAÇMAZ (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Mehmet Özkan ASLIPEK (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Mükerrem FANİ KÜÇÜKMEHMETOĞLU (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Ezgi ÇETİNTÜRK (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Erhan GÜVEN (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Melike ÖNBAŞ (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Fatih ELMAS (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü - Türkiye) Namık Kemal VAROL (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ankara Eğitim Merkezi - Türkiye) Haydar YALIN (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ankara Eğitim Merkezi - Türkiye) Sabri HATİPOĞLU (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ankara Eğitim Merkezi - Türkiye) Hülya GÜMÜŞ (Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Ankara Eğitim Merkezi - Türkiye) Cevat YALÇIN (Tokat T Tipi Kapalı ve Açık Cezaevi - Türkiye) Fatih EVRENLİOĞLU (Tokat T Tipi Kapalı ve Açık Cezaevi - Türkiye)

Bu eser; Avrupa Birliği Bakanlığı, Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı, Yetişkin Eğitimi Stra-tejik Ortaklıklar Faaliyeti kapsamında kabul edilen 2015-1-TR01-KA204-022215 numaralı “Improving the Pro-fessional Competence and Increasing the Social Development of Prison Staff” başlıklı proje kapsamında hazırlanmıştır. Proje Erasmus+ Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmiştir. Ancak burada yer alan görüşlerden yazarlar sorumludur, Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz.

Dizgi veTasarım : Dr. Kerem KILIÇER

Baskı : Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu Matbaası ANKARA

Kapak Tasarım : Mehmet Edip ASLAN

© Copyright. Bu eserim telif hakkı Gaziosmanpaşa Üniversitesine aittir. Tüm hakları saklıdır. Şartlı olarak Ulusal Ajans adı-na lisanslanmıştır. Hiçbir bölümü ve paragrafı kısmen veya tamamen izin alınmaksızın herhangi bir şekilde çoğaltılamaz, dağıtılamaz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.

www.prisonstaff-project.eu • 3

İÇİNDEKİLER

Giriş ................................................................................................................. 51. Ceza İnfaz Kurumlarının Genel Durumu ve Personel Yapısı ..................................................5

A. Ceza İnfaz Alanında Dinamik Güvenlik Yaklaşımı ve Personelin Rolü ...............................6B. Ceza İnfaz Kurumu Personelinin Unvanlara Göre Dağılımı ................................................6

2. Ceza İnfaz Kurumu Personeline Yönelik Eğitim Faaliyetleri ....................................................83. Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler ............................................................................................104. Ceza İnfaz Alanında Yürütülen Uluslararası Projeler ............................................................105. Tutuklu ve Hükümlülerin Yapısı Hakkında Genel Bilgiler .....................................................12

A. Cinsiyete Göre Dağılımı.....................................................................................................12B. Yaş Grubuna Göre Dağılımı...............................................................................................12C. Öğrenim Durumuna Göre Dağılımı ..................................................................................13D. Bazı Suç Gruplarına Göre Dağılım ....................................................................................13

Yöntem .......................................................................................................... 14

Bulgular ......................................................................................................... 151. Ceza İnfaz Kurumlarının İçsel Analizi - Güçlü Yönler ...........................................................162. Ceza İnfaz Kurumlarının İçsel Analizi - Zayıf Yönler .............................................................173. Ceza İnfaz Kurumlarının Çevresel Analizi - Fırsatlar ............................................................184. Ceza İnfaz Kurumlarının Çevresel Analizi - Tehditler ..........................................................18

Sonuç ve Öneriler ........................................................................................ 19

Kaynakça ....................................................................................................... 21

Ekler ............................................................................................................. 22


GİRİŞ

Bu bölümde, ilk olarak ceza infaz kurumlarının (CİK) genel durumu ve personel yapısı açıklanacaktır. Daha sonra ceza infaz kurumu personeline yönelik eğitim faaliyetleri detaylı olarak incelenecektir. CİK’lerin uluslararası kuruluşlarla ilişkileri ve gerçekleştirilen uluslararası projeler hakkında bilgi verilecek ve son olarak ise hükümlü ve tutukluların yapısı hakkında genel bilgiler verilecektir.

1. Ceza İnfaz Kurumlarının Genel Durumu Ve Personel Yapısı

Hükümlü ve tutuklulara yönelik ceza infaz hizmetleri Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne bağlı ceza infaz kurumları ve denetimli serbestlik müdürlükleri aracılığıyla yürütülmektedir.

Şekil 1. Ceza İnfaz Hizmetleri Teşkilat Yapısı

Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü

ADALET BAKANLIĞI

Denetimli Serbestlik Müdürlükleri

Ceza İnfazKurumları

Türkiye’de 1 Kasım 2017tarihi itibariyle 290 kapalı, 70 açık, 7 çocuk kapalı ceza infaz kurumu, 3 çocuk eğitim evi, 5 kadın açık ceza infaz kurumu ve 8 kadın kapalı ceza infaz kurumu olmak üzere 383 adet ceza infaz kurumu ve tutukevi bulunmaktadır.

Şekil 2. Ceza İnfaz Kurumların Sınıflandırılması

Ceza İnfaz Kurumları

Açık Çocuk Eğitimevi

Kapalı

Erkek AçıkKapalı Ceza İnfaz Kurumu

YüksekGüvenlikli

Erkek Kapalı Kadın Kapalı Çocuk ve Gençlik Kapalı

Rehabilitasyon

Kadın Açık

Ceza infaz kurumlarının toplam kapasitesi 203.166 iken, halen 248.946 kişi bulunmakta, bu sayının 163.436’sını hükümlü, 85.510’unu ise tutuklular teşkil etmektedir. Hükümlü ve tutukluların 9.997’si kadın,

236.180’ni erkek ve 2.769’u çocuklardan oluşmaktadır. Yıllara göre bakıldığında hükümlü ve tutuklu sayılarının 2000 yılından bu yana beş katın üzerinde bir artış gösterdiği gözlemlenmektedir.


Şekil 3. Yıllara Göre Tutuklu ve Hükümlü Sayıları

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2000

2001

2003

2004

2005

2006

2007

2016

2015

2014

2017

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2002

49

.51

5

55

.60

9

59

.42

9

64

.29

6

57

.93

0

55

.87

0

70

.27

7

90

.83

7

10

3.2

35

11

6.3

40

12

0.8

14

12

8.6

04

13

6.0

20

14

5.4

78

15

8.8

37

17

8.0

89

20

0.6

00

22

5.6

35

Kaynak: Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü İdari Kayıtlar, 02.10.2017

A. Ceza İnfaz Alanında Dinamik Güvenlik Yaklaşımı ve Personelin Rolü

Ceza infaz alanında artan kalabalıklaşma ve modern ceza infaz kurumlarına duyulan ihtiyaca bağlı olarak son 15 yılda modern, sağlıklı, güvenlikli, mekanik, elektronik donanımlı ve iyileştirme işlemlerine elverişli ceza infaz kurumlarının inşasına hız verilmiştir. Ayrıca, 2006 yılından günümüze kadar, uluslararası normlara uymayan ve fiziki şartları ve kapasiteleri itibariyle eğitim ve iyileştirmenin kısıtlı yapıldığı ya da hiç yapılamadığı küçük ilçe ceza infaz kurumları kapatılmıştır. Benzer nitelikteki ceza infaz kurumu ve tutukevlerinin önümüzdeki dönemde de kapatılması süreci devam etmektedir.

Çağdaş infaz anlayışı kapsamında tüm dünyanın kabul ettiği gibi fiziki ve elektronik güvenlik düzenlemeleri ceza infaz kurumlarının temel unsurları olmakla birlikte asla tek başına yeterli değildir. Ülkemizde, son 15 yılda gerçekleştirilen ceza infaz reformları kapsamında fiziki güvenlik sorunları tamamen giderilerek, çağdaş infaz anlayışının temel unsurlarından biri olan “dinamik güvenlik yaklaşımı” benimsenmiştir. Nitekim Avrupa kuralları ve diğer uluslararası tavsiye belgelerinde de bu konu özellikle vurgulanmıştır. Bu kapsamda ceza infaz kurumlarımızda tüm yaşananların farkında olan ve hükümlü-tutukluların hücreye kapatılmadan olumlu

biçimde aktif tutulmasını sağlayan bir güvenlik anlayışı esas alınmıştır.

Dinamik güvenlik yaklaşımı şu bileşenleri içermektedir. ● Yapıcı personel ve hükümlü ilişkileri ● Kişisel temas iletişim ve etkileşim ● Sosyal ve psikolojik gelişim programları ● Öğretim ve mesleki eğitim programları ● Bireysel ihtiyaca uygun iyileştirme programları

Dinamik güvenlikte en önemli unsurlardan biri de hükümlü ve tutuklularla sürekli temas halinde olan personel, özellikle infaz ve koruma memurlarıdır. Bu nedenle personelin bu yaklaşımla ilgili eğitimine oldukça önem verilmektedir.

B. Ceza İnfaz Kurumu Personelinin Unvanlara Göre Dağılımı

Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün 2017 yılı Ekim ayı idari kayıtlarına göre kadrolu 46.498, sözleşmeli 11.233 olmak üzere toplam 57.731 ceza infaz kurumu personeli bulunmaktadır. Bu personeller içerisinde infaz ve koruma memurlarının oranı %80.5’dir. Bu sayı (46.812) aynı zaman dilimindeki tutuklu ve hükümlü sayısı ile oranlandığında bir infaz ve koruma memuruna ortalama en az dört tutuklu ve hükümlü düştüğü anlaşılmaktadır (1/4,82).


Tablo 1. Ceza İnfaz Kurumu Personelinin Unvanlara Göre Dağılımı

Unvanı Dolu Kadro Kadro Statüsü

Ceza İnfaz Kurumu Müdürü Denetimli Serbestlik Müdürü Denetimli Serbestlik Müdür Yardımcısı İdare Memuru Şef Sayman Öğretmen Psikolog Sosyal Çalışmacı Sosyolog Eğitim Uzmanı Ceza İnfaz Kurumu Tabibi Diş Tabibi Diyetisyen Veteriner Mimar Mühendis Memur İnfaz Ve Koruma Başmemuru İnfaz Ve Koruma Memuru Ambar Memuru Santral Memuru Ceza İnfaz Kurumu Kâtibi Şoför Sağlık Memuru Teknisyen Teknisyen Yardımcısı Bilgisayar İşletmeni Veri Hazırlama Ve Kont.işlet. Hizmetli Aşçı Kaloriferci Veznedar Tahsildar İnfaz Ve Koruma Memuru 657 4BCezaevi Kâtibi Büro Personeli 657 4BTeknisyen SözleşmeliŞoför Destek Personeli 657 4BDiğer Sağlık Personeli 657 4BAşçı Destek Personeli 657 4BKaloriferci Destek Personeli 657 4B

9668566

31725

176601833301361

1833

101

44453

1.88535.550

1503

5051.14945595796

5146

473275201196

9.37768115653230110779

KadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadroluKadrolu

SözleşmeliSözleşmeliSözleşmeliSözleşmeliSözleşmeliSözleşmeliSözleşmeli

TOPLAM KADROLU PERSONEL 46.498TOPLAM SÖZLEŞMELİ PERSONEL 11.233TOPLAM PERSONEL 57.731


2. Ceza İnfaz Kurumu Personeline Yönelik Eğitim Faaliyetleri

2 Ağustos 2002 tarihli ve 24834 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe giren 4769 sayılı “Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezleri Kanunu” ile ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin ihtiyacı olan nitelikli personelin yetiştirilmesi ve mesleki eğitimlerinin sağlanması amacı ile personel eğitim merkezlerinin kurulması öngörülmüş ve bu eğitim merkezlerinin kuruluş, görev ve teşkilât yapısı anılan kanunda düzenlenmiştir.

Eğitim Merkezi; ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde görev yapacak personelden idare memurluğu öğrencileri ile infaz ve koruma memurluğu öğrencilerinin hizmet öncesi eğitimi ile bu kurumlarda görev yapan personelin aday memurluk ve hizmet içi eğitimleri veren bir kuruluştur. Eğitim Merkezi teşkilât yapısı;

● Eğitim Merkezi Müdürlüğü, ● Öğretim Kurulu, ● Büro ve bağlı birimler, ● Öğretim Görevlilerinden oluşmaktadır (URL, 1).

Eğitim Merkezi Müdürlüğü; müdür ve müdür yardımcısı ve bürodan oluşmaktadır.

Öğretim Kurulu; eğitim merkezi müdürü başkanlığında, müdür yardımcısı, şube müdürü, altı öğretim görevlisinden oluşmaktadır.

Büro; şube müdürünün yönetim ve sorumluluğunda yeteri kadar memur ve program geliştirme, ölçme ve değerlendirme; sağlık, psiko-sosyal hizmetler ve krize müdahale; idarî ve malî işler; sosyal işler ve spor; bilgi işlem, istatistik, arşiv ve dokümantasyon; öğrenci işleri; araştırma ve geliştirme ile güvenlik birimlerinden oluşmaktadır.

Öğretim görevlileri; Adalet Bakanının istemi üzerine ilgili kurum, kuruluş veya kurulun yetkili organlarınca ek görevle görevlendirilmeleri uygun görülen yeteri kadar Yargıtay ve Danıştay üyeleri, yükseköğretim kurumları öğretim elemanları, meslekte fiilen on yılını tamamlamış hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile avukatlar, ceza infaz kurumları ve tutukevleri kontrolörleri, ceza infaz kurumları ve tutukevleri müdürleri, doktorları, psikologları, psikiyatristleri,

pedagogları, sosyal çalışmacıları ve öğretmenleri ile diğer uzmanlardan oluşmaktadır.

Eğitim programlarının tamamında uluslararası standartlara uygun insan hakları eğitimi verilmektedir.

Eğitim Merkezlerinde ceza infaz kurumları ile denetimli serbestlik ve yardım merkezi şube müdürlüklerinde görev yapan personele aşağıdaki ana başlıklarda eğitim verilmektedir:1. Hizmet Öncesi Eğitim2. Hizmet İçi Eğitim

a. Hizmet İçi Eğitim Kurslarıb. Hizmet İçi Eğitim Seminerleri

Yukarıda yazılı ana eğitimlerin yanında aşağıda belirtilen özel eğitimler de verilmektedir:1. Eğitimci Eğitimi2. Konferanslar3. Eğitim Dışı Faaliyetler

Eğitim Merkezilerinde “hizmet içi eğitim” kapsamında verilen eğitim konuları aşağıdaki gibidir:

9 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu 9 Acil Durumlara Müdahale Eğitimi (Yangın, Deprem) 9 Aile İçi İletişim 9 Aile İçi İlişkiler 9 Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi 9 Bakanlık Teşkilatı Yönetim Hukuku ve Personel Mev-

zuatı 9 Ceza İnfaz Kurumları Güvenliği 9 Ceza İnfaz Kurumlarında Eğitim ve İyileştirme Hizmet-

leri 9 Ceza İnfaz Kurumu Yönetimi 9 Direniş Olaylarından Kurtulma Teknik ve Taktikleri 9 Disiplin İşlemlerinde Meslek Etiği ve İletişim Dili 9 Eğitim Ortamının Düzenlenmesi 9 Eğitimde Etkin İletişim 9 Eğitimde Planlanma 9 Ekip Çalışması 9 Etkili İletişim Becerileri 9 Etkili Sunum Teknikleri 9 Mesleki Müdahale Teknik ve Taktikleri 9 Genel Güvenlik Bilgisi 9 Genel Hukuk Bilgisi, Ceza, Ceza Usul Hukuku ve İnfaz

Hukuku 9 Hükümlü Disiplin İşlemleri


9 İdeal Eğitimci Davranışları 9 İletişim 9 İnfaz Mevzuatı 9 İnsan Hakları 9 İnsan Hakları ve Uluslararası Cezaevi Standart Kural-

ları 9 Yerinde Eğitim 9 Katılımcı Tipleri - Zor Katılımcılarla Başa Çıkmak 9 Kişisel Hijyen 9 Kriz ve Krize Müdahale 9 Kurumsal Çalışma Bilinci 9 Liderlik ve Yöneticilik 9 Meslek Etiği 9 Ofis Programları(excel, word, powerpoint) 9 Orantılı Güç Kullanımı (Bedensel Savunma Sporları) 9 Öfke Kontrolü 9 Öfke ve Öfkeyle Baş Etme 9 Ölçme Değerlendirme 9 Personel Disiplin İşlemleri 9 Protokol Kuralları 9 Psikoloji 9 Kriminoloji 9 Resmi Yazışma Kuralları 9 Resmi Yazışma Kuralları ve Standart Dosya Planı 9 Stres ve Öfke ile Baş Etme Yöntemleri 9 Stresle Baş Etmede Etkili İletişim 9 Stresle Başa Çıkma 9 Temel İlk Yardım Bilgisi 9 Toplumsal İlişkiler ve Sosyal Hizmetler, İletişim 9 Türkçe Dil Bilgisi Yazılı Anlatım Türleri ve Resmi Yazış-

ma Kuralları

9 UYAP 9 UYAP 1 ve 2 Ekranları 9 UYAP Hükümlü Disiplin İşlemleri 9 UYAP, DYS, E-İmza, E-Posta 9 Uygulamalı Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme 9 Yakın Savunma Temel Teknik ve Taktikleri 9 Yazılı Anlatım Türleri 9 Yetişkin Eğitimi 9 Yetişkinin Öğrenmesindeki Engeller 9 Zor Davranışlarla Başa Çıkma.

Bu kapsamda Bakanlık bünyesinde 2000 yılında ilki Ankara’da ve sonuncusu da 2013 yılında Denizli’de açılmış olan hâlihazırda beş adet Eğitim Merkezi (CİKPEM) bulunmaktadır (URL, 1). Bunlar;1. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Ankara

Eğitim Merkezi (30.10.2000)2. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Ord.

Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Eğitim Merkezi, İstanbul (16.03.2004)

3. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Hüseyin Turgut Eğitim Merkezi, Erzurum (26.11.2004)

4. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Kahra-manmaraş Eğitim Merkezi (07.06.2005)

5. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Hasan Erbil Eğitim Merkezi, Denizli (13.03.2013)

Yukarına bahsedilen eğitim merkezlerinde 17 Temmuz 2000-14 Ekim 2015 tarihleri arasında eğitim verilen personelin sayısı 123.343’e ulaşmıştır (Tablo 2). Birçok konuda eğitim düzenlendiği görülmektedir.

Tablo 2. Eğitim Merkezlerinde Düzenlenen Eğitimler ve Katılan Personel Sayısı

Eğitim Merkezi Adı

EĞİTİMLER

Hizm

etiç

i Eği

tim

Sem

iner

i

Hizm

etiç

i Eği

tim

Kurs

u

Eğiti

ci E

ğitim

i

Göre

vde

Yü

ksel

me

Eğiti

mi

Aday

Mem

ur

Yetiş

tirm

e Eğ

itim

i

Hizm

et Ö

nces

i Eğ

itim

i

TOPL

AM

CİKPEM AnkaraCİKPEM İstanbulCİKPEM ErzurumCİKPEM KahramanmaraşCİKPEM Denizli

37.73329.38024.81425.73913.401

9862.5391.2681.595162

1.18774895―56

860303612448―

1.0001.8102.2051.726584

1.6101.5974.1501.341641

43.37636.37733.14430.84914.844

GENEL TOPLAM 131.067 6.550 2.086 2.223 7.325 9.339 158.590


3. Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler

Ülkemizde ceza infaz alanında, Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı, Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi gibi uluslararası kuruluşlar ile yakın bir işbirliği yürütülmektedir. Özellikle, UNODC tarafından düzenlenen uluslararası çalışmalara Genel Müdürlüğümüzü temsilen uzman düzeyinde katılım ve katkı sağlanmaktadır.

UNICEF ile çocuk hükümlü ve tutuklulara yönelik yürütülen uluslararası projeler konusunda; Avrupa Konseyi ile de yargı ve temel haklar alanında yürütülen projeler konusunda yakın işbirliği yapılmakta ve teknik destek alınmaktadır.

Bunun yanında Genel Müdürlüğümüz Avrupa Cezaevleri ve Islah Hizmetleri Kuruluşu (EuroPris) ve Avrupa Denetimli Serbestlik Birliği (CEP) üyesidir. Ayrıca, Uluslararası Islah ve Ceza İnfaz Kurumları Derneği’ne (ICPA) üyelik çalışmaları devam etmektedir.

Avrupa Birliği başta olmak üzere, diğer ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla ceza ve adalet alanında pek çok uluslararası proje yürütülmüştür.

2001 yılından bu yana, eş finansman kapsamında ülkemizin de katkısıyla toplam bütçesi 25.301.000 Avro olan 10 uluslararası proje tamamlanmıştır.

Söz konusu projeler kapsamında, çocuk ceza infaz sisteminin geliştirilmesi, model ceza infaz kurumlarının oluşturulması, hükümlü-tutuklular için risk ve ihtiyaç değerlendirme sisteminin kurulması, ceza infaz kurumlarında ruh sağlığı ve bağımlılık hizmetlerininim iyileştirilmesi, denetimli serbestlik sisteminin kurulması, personel reformunun geliştirilmesi, personel eğitim faaliyetlerinin iyileştirilmesi gibi alanlarda çalışmalar yürütülmüştür.

4. Ceza İnfaz Alanında Yürütülen Uluslararası Projeler

Son 15 yılda ülkemiz ceza infaz sisteminde önemli reformlar ve köklü değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Adalet sisteminin iyileştirilmesi yönündeki ulusal politikaya paralel olarak, Avrupa Birliği’ne katılım

süreci ve uyum politikaları da bu reform sürecinde etkili olmuştur. Bugün gelinen noktada sağlanan değişim ve gelişim sürecine ivme kazandıran tamamlayıcı unsurlardan birisi kuşkusuz, başta Avrupa Birliği olmak üzere diğer ülkeler ve uluslararası kuruluşlarla yapılan işbirliği çalışmaları ve bu kapsamda yürütülen projelerdir. Adalet Bakanlığı bugüne kadar ceza ve adalet alanında pek çok Avrupa Birliği destekli projeyi başarıyla yürütmüş ve hâlihazırda yürütmeye devam etmektedir.

Özellikle AB Katılım Öncesi Mali Destek Aracı (IPA) kullanılarak hayata geçirilen projeler ceza infaz sistemimizdeki önemli gelişmeleri destekleyici niteliktedir. İlk olarak 2004-2007 yılları arasında yürütülen “Yargının Modernizasyonu ve Reformu Projesi” ile başlayan süreçte 2017 yılı itibariyle 10 proje tamamlanmıştır ve halen 1 projenin faaliyetleri devam etmektedir. Önerisi kabul edilmiş ve başlama aşamasına gelmiş 2 projenin de 2018 yılı Ocak ayında faaliyete geçirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Bugüne kadar, eş finansman kapsamında ülkemizin de katkıda bulunmasıyla tamamlanan 10 projenin toplam bütçesi 25 Milyon Avro’nun üzerindedir.

Şimdiye kadar yürütülen Avrupa Birliği projeleri kapsamında;

● Kurumların fiziki yapısını iyileştirmeye yönelik olarak Uşak ve Elazığ’da model ceza infaz kurumları oluştu-rulmuş,

● Kurumlarda görev yapan tüm idareci, psikolog, sosyal çalışmacı ve öğretmenlere görev alanlarıyla ve yeni dü-zenlemelerle ilgili eğitim verilmiş,

● Tüm Türkiye’de sivil izleme kurulları oluşturulmuş ve bu kurulların üyelerine yönelik ulusal seminerler düzenlen-miş,

● Avrupa Kuralları ve diğer uluslararası mevzuat ve dü-zenlemeler konusunda 20.000’e yakın personel eğitim-lere katılmış,

● Sorumlu cumhuriyet savcıları, infaz hâkimleri ve dış gü-venlikte görevli Jandarma komutanlarına yönelik ulusal eğitim seminerleri düzenlenmiş,

● Ceza infaz kurumlarında yaklaşık 300 mesleki eğitim atölyesi oluşturulmuş, 100’e yakın ceza infaz kurumu-nun kütüphaneleri ve eğitim birimlerine kitap ve teknik donanım desteği sağlanmış,

● Kurum psiko-sosyal servislerinde mahkûmlara uygu-lanmak üzere 40’a yakın konu başlığı altında davranış programları geliştirilmiş,


● Çocuk tutuklu/hükümlülere yönelik davranış program-ları geliştirilmiş, bu kurumlarda çalışan tüm personele eğitimler verilmiş,

● 2005 yılında gerçekleştirilen eşleştirme projesiyle Tür-kiye’de Denetimli Serbestlik sistemi kurulmuş, ülke genelinde 133 şube müdürlüğü oluşturulmuş ve 1500 personele eğitim verilmiş,

● Ceza infaz kurumları ve denetimli serbestlik personeli eğitim merkezlerinin kapasitesinin geliştirilmesi, perso-nel ve teknik donanımının artırılması faaliyetleri yürü-tülmüş,

● Sayısı 60.000’e ulaşan personele yönelik uzaktan eği-tim sistemi kurulmuş ve 30 ceza infaz kurumunda video konferans sistemi oluşturulmuştur.

Tüm bu çıktıların Türk Ceza İnfaz Sistemindeki etkilerinden örnek verecek olursak, Bugün ceza infaz kurumları ve denetimli serbestlik şubelerinde görevli personel sayımız 60.000 civarındayken, tamamlanmış 13 uluslararası projede sadece eğitim çalışmalarına katılan personel sayısı 50.000’inin üzerindedir. Bu kadar geniş kapsamlı eğitim faaliyetlerinin düzenlenmesi ve personelin pek çok kez ilgili eğitim programlarına dahil edilmesi sonucunda, kısa vadede sağlanan en etkili gelişme AB uyum süreci ve Türk İnfaz Sisteminin Avrupa Birliği standartlarına ulaşması konusunda bir farkındalık oluşturulmasıdır. Bugün halen hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerde Avrupa Kurallarının müfredatın bir parçası olması ve 2009-2012 yılları arasında yürütülmüş olan Türkiye’de Model Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ve Reformunun Desteklenmesi Projesi’nin bir sonucudur. Söz konusu projede, güvenlik, temel haklar, eğitim, iyileştirme ve sağlık gibi alanlarda ilgili ceza infaz kurumu personeline eğitimler verilmiş, rehber kitaplar hazırlanmış ve bu alanlarda bilgi ve becerileri desteklenmiştir.

IPA projeleri ile elde edilen ve halen sürdürülmekte olan en önemli gelişmelerden biri ise tutuklu hükümlülerin iyileştirme konusundaki çalışmalardır. Türk ceza infaz kurumlarında uygulanan ilk mahkûm davranış programları “Yargının Modernizasyonu ve Reformu Projesi” ile uygulanmaya başlanmış ve Türkiye’de Model Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ve Reformunun Desteklenmesi Projesi ile yaygınlaştırılmıştır. Bu alandaki en önemli ihtiyaçlardan biri olan risk değerlendirme araçları ise 2012-2014 yılları arasında Ceza İnfaz Kurumlarında Ruh Sağlığı ve Bağımlılık Hizmetlerinin İyileştirilmesi Teknik Destek Projesi (YARDM) ile geliştirilmiş ve

bireyselleştirilmiş müdahale sisteminin geliştirilmesi konusunda önemli adımlar atılmıştır. Bugün Türk ceza infaz kurumlarında 28 ruh sağlığı ve davranış sorunları ile bağımlılık risklerinin tespiti ve müdahalesi YARDM Projesi ile geliştirilen sistem ile yapılmaktadır. Sistem hükümlünün depresyondan şizofreniye kadar geniş bir yelpazede ruhsal sorunlarını ve intihar dâhil önemli risklerin tespiti ve müdahalesine yönelik araçlar içermektedir. Proje kapsamında değerlendirme aracı ve müdahale programlarına yönelik eğitim verilmiştir. Halen psikolog ve sosyal çalışmacıların hizmet öncesi eğitimlerinde bu araçların ve programların eğitimleri sürdürülebilir şekilde devam etmektedir. YARDM projesi kapsamında elde edilen tüm çıktılar Türk İnfaz Sistemi bilişim ağı olan UYAP’a entegre edilmiş ve bu şekilde sistemin en temel uygulamalarından biri haline gelmiştir.

Bu sisteme ek olarak, İnfaz Hizmetlerinin İyileştirilmesi Teknik Destek Projesi (DEPAR) kapsamında, hükümlülerin suç motivasyonlarına göre profillerinin belirlenmesi ve yeniden suç işleme risklerinin tespitine yönelik araçlar geliştirilmiş ve bu suç profillerine yönelik müdahale programları geliştirilmiştir.

Bahsedilen bu gelişmeler tutuklu ve hükümlülerin infaz sürecinde önemli rol oynayan psiko-sosyal desteğin sağlanmasında temel unsurlardır.

İnfaz sisteminin en önemli bileşeni olan insan kaynağına yönelik geliştirilmiş olan infaz Hizmetlerinin İyileştirilmesi Projesi ile ceza infaz kurumlarında çalışan 17 farklı unvana yönelik görev tanımları ve mesleki standartlar geliştirilmiş, proje kapsamında ilk kez tüm personeli kapsayan personel memnuniyet anketi uygulanmıştır. Projenin tedarik bileşeni kapsamında kurulan uzaktan eğitim sistemi ve geliştirilen özel eğitim müfredatları ile personelin eğitim olanakları zenginleştirilmiştir. Bu projenin çıktıları infaz personelinin kurumsal aidiyet ve iş doyumuna önemli katkılar sağlamış ve infaz hizmetlerini olumlu etkilemiştir.

Görüldüğü üzere, 2000 yılı öncesinde başlamış olan kapsamlı Türk Ceza İnfaz Reformuna en önemli katkı ve ivme sağlayan en unsurlardan biri Avrupa Birliği Katılım sürecindeki projeler olmuştur. Bu projeler kapsamında, kapıdaki ziyaretçi ile personelden kurum idaresine uzanan tüm alanlarda personele temas edilmiş tutuklu ve hükümlülere yönelik tüm


çalışmalarla ilgili önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Pek çoğu sürdürülebilir şekilde devam eden bu gelişmelerin tüm sistem üzerindeki en büyük etkisi ceza adalet hizmetlerinde Avrupa Birliği perspektifinin yaygınlaşması ve içselleştirilmesi olmuştur.

5. Hükümlü Ve Tutukluların Yapısı Hakkında Genel Bilgiler

Bu ana başlık altında verilmiş olan istatistiksel bilgiler19/04/2008 tarihli ve 26852 sayılı Resmî

Gazete’de yayımlanan 2008/13472 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Resmî İstatistik Programı kapsamında olmayıp, hizmete özel olarak hazırlanmıştır.

A. Cinsiyete Göre Dağılımı

Türkiye’deki ceza infaz kurumlarında kalan hükümlü ve tutukluların cinsiyete göre dağılımları incelendiğinde erkeklerin büyük çoğunluğu oluşturduğu (%95) görülmektedir. Daha sonra sırasıyla kadınlar ve çocuklar gelmektedir (Şekil 4).

Şekil 4. Tutuklu ve Hükümlülerin Cinsiyete Göre Dağılımı

Hayır, psikolojikdestek almadım

Erkek

Kadın

Çocuk

Şekil 5. Tutuklu ve Hükümlülerin Yaş Gruplarına Göre Dağılımı

%5

%1

%94

B. Yaş Gruplarına Göre Dağılım

Ceza İnfaz Kurumu ve Tutukevlerinde kalan hükümlü ve tutuklularının yaş gruplarına bakıldığında; en yoğun olarak 21-39 ile 40-64 yaş aralığındakiler

oluşturmaktadır (Şekil 5). Bu yaş aralığındakiler tüm tutuklu ve hükümlülerin %90’ını oluşturmaktadır.

C. Öğrenim Durumlarına Göre Dağılımı

0

30.000

60.000

90.000

120.000

150.000

12-17 Yaş Arası(Çocuk)

18-20 Yaş Arası(Genç)

21-39 Yaş Arası(Genç-Orta Yetişkin)

40-64 Yaş Arası(İleri Yetişkin)

65-79 Yaş Arası(Yaşlı)

80 Yaş ve Üzeri (İleri Yaşlı)

2.7189.803

6.576

136.231

67.055

2.5942.970 11493 90 4338

Şekil 5. Tutuklu ve Hükümlülerin Yaş Gruplarına Göre Dağılımı

Erkek Kadın


Ceza İnfaz Kurumu ve Tutukevlerinde kalan hükümlü ve tutuklularının öğrenim durumlarına bakıldığında; en büyük payın ilkokul/ilköğretim okulu ve ortaokul

mezunları tarafından oluştuğu görülmektedir (Şekil 6).

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100000

Bilin

mey

en

İlkok

ul v

eya

İlköğ

retim

Mez

unu

Ort

aoku

l vey

aD

engi

Mes

lek

Oku

lu M

ezun

u

Lise

vey

aD

engi

Mes

lek

Oku

lu M

ezun

u

Önl

isan

sve

ya L

isan

sM

ezun

u

Oku

ryaz

ar O

lup

Bir

Oku

l B

itirm

eyen

Oku

ma

Yazm

aBi

lmey

en

Yüks

ek L

isan

s

Dok

tora

84.477

1.745

23.963 21.861

4.979459214.077

6913.708 393 82971.424

18.982

626 1.158

59231

Şekil 6. Tutuklu ve Hükümlülerin Öğrenim Durumuna Göre Dağılımı

Erkek Kadın

Not: Öğrenim durumu istatistikleri, hükümlü ve tutukluların ceza infaz kurumuna girerken beyan etmiş oldukları mezuniyet durumlarına göre hazırlanmıştır.

D. Bazı Suç Gruplarına Göre Dağılım

Ceza İnfaz Kurumu ve Tutukevlerinde kalan hükümlü ve tutuklularının bazı suç gruplarına göre dağılımına bakıldığında, en büyük payın terör, hırsızlık, uyuşturucu

ve adam öldürme gibi suçların en fazla işlenen suçlar olarak dikkat çektiği görülmektedir (Şekil 7).

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

Ada

m Ö

ldür

me

Ada

m Ö

ldür

mey

eTe

şebb

üs

Cin

sel S

uçla

r

Dol

andı

rıcılı

k

Fuhu

ş

Hırs

ızlık

Saht

ecili

k

Terö

r

Uyu

ştur

ucu

Yara

lam

a

Yağm

a ve

yaG

asp

31.382

3 461

35.622

17.349

4.510

63.618

45.587

7.374

342292 523

18.922

89

19.159

19071.703

17 845–951

Şekil 7. Tutuklu ve Hükümlülerin Suç Gruplarına Göre Dağılımı

Çocuk Yetişkin

Not: Bu tablodaki veriler; 02.10.2017 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlülerin işlemiş olduğu veya işlediği iddia edilen suçlardan 11 tanesi temel alınarak hazırlanmış ve bir kişinin birden fazla işlediği suçları da sayılmış olup suç sayısını göstermektedir. Bu nedenle, tablodaki genel toplam (248.946) aynı tarihte ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlü sayısı (228.993) ile uyuşmamaktadır.


YÖNTEM

Projenin bu aşamasında, ülkemiz ceza infaz kurumlarının (CİK) iç ve dış dinamiklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaçla SWOT analizi çalışması gerçekleştirilmiştir. SWOT analizi bir kuruluşun kendi içsel faktörleri dışarıdan gelen faktörlerle sistemli şekilde karşılaştıran bir yöntemdir. Böylece, bir kuruluşun mevcut durumunun ve kuruluşa dışarıdan etki edebilecek faktörlerin ortaya konarak kurulusun daha iyi düzeye gelebilmesi için değişik düzeylerdeki karar alıcılara veri sağlayacağı tahmin edilmektedir.

Açılımı; S (Strengths): Güçlü Yönler, W (Weaknesses): Zayıf Yönler, O (Opportunities): Fırsatlar ve T (Threats): Tehditler olan SWOT (GZFT) Analizi bir organizasyonun çevresi ile etkileşim içinde sistematik olarak incelendiği bir yöntemdir (Yumuk ve İnan, 2005). Bu yöntem ile bir organizasyonun güçlü/zayıf yönleri ve karşı karşıya olduğu fırsat/tehditleri analiz etmeyi amaçlar. Böylece iç ve dış etkenleri dikkate alarak, var olan güçlü yönler ve fırsatlardan en üst düzeyde yararlanacak, tehditlerin ve zayıf yönlerin etkisini ise en aza indirecek plan ve stratejiler geliştirilmesine yönelik altyapı oluşturulur. Bu kapsamda kuruluşun içsel olarak güçlü ve zayıf yönleri ile dışsal etkenlerden kaynaklanan fırsatlar ve tehditler belirlenir. Bu durum Sekil 1’de özetlenmiştir. Kuruluşun güçlü ve zayıf yönleri sahip olduğu içsel kaynaklarda aranırken, fırsatlar ve tehditler ise kurulusu etkileyen

dışsal kaynaklarda aranmaktadır (Çoban ve Karakaya, 2010).

SWOT (GZFT) analizi sayesinde, incelenen organizasyonun güçlü ve zayıf yönlerini açığa çıkartan bir tablo oluşturulur. Organizasyonun yüz yüze olduğu tehditleri ve fırsatları daha net görünür. Böylece, organizasyonun güçlü yönleri üzerine yoğunlaşılır; zayıf yönler azaltır ya da ortadan kaldırılır; organizasyona yönelik tehditleri ortadan kaldırmanın yolları aranır; fırsatlardan yararlanmaya odaklanılır. Ayrıca, SWOT (GZFT) analizi organizasyonun mevcut durumunun görülüp, kuruma ilişkin ileriye dönük daha sağlıklı, daha gerçekçi ve daha etkin kararlar alınmasını kolaylaştırır.

Bu projede de ülkemiz CİK’lerin iç ve dış dinamiklerinin ortaya çıkarılması amacıyla bir durum analizi çalışması yapılmıştır. Durum analizi kapsamında ise SWOT (GZFT) analizi temel yöntem olarak kullanılmıştır. SWOT (GZFT) analizi alandan ilgili kişiler (cezaevi personeli) katılımı ile atölye çalışması (workshop) düzenlenerek gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya toplam 27 kişi katılmıştır. Bu kişilerin 13’u infaz ve koruma memuru (IKM), 4’u öğretmen, 3’u psikolog, 3’u sosyal çalışmacı ve 3’u de CİK müdürüdür. Katılımcılar dört farklı gruba ayrılmıştır. İlk üç grup IKM, öğretmen,psikolog ve sosyal çalışanlardan oluşmuşken, dördüncü grup CIK müdürlerinden oluşmuştur. Her bir gruba bir

İç Kaynak Analizi Dış Kaynak Analizi

Güçlü Yönler

Zayıf Yönler

Fırsatlar

SWOT (GZFT) Analizi

Tehditler

Şekil 8. SWOT Analizi Yöntemi


akademisyen başkanlık etmiştir. Gruplar birbirinden bağımsız olarak çalışmaya başlamadan önce SWOT (GZFT) analizin ne olduğu, nasıl çalıştığı ve hedefleri gibi konularda tüm grup üyelerine bilgi verilmiştir. Bilgilendirmeyi takiben grup üyeleri grup başkanı yönetiminde bir araya gelerek odak grup görüşmeleri başlatılmıştır. Odak grup görüşmesi sosyal bilimlerde en sistematik veri toplama yöntemlerinden biridir. Odak grup görüşmesi alanyazında küçük bir grupla yapılan görüşme ve tartışmada derinlemesine bilgi edinme süreci (Bowling, 2002) ya da bireylerin düşüncelerini serbestçe söyleyebileceği bir ortamda dikkatlice planlanmış bir tartışma (Krueger, 1994) olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada da katılımcıların kendi görüşlerini özgürce ifade edebilecekleri bir ortam sağlanarak, CİK’lerin analizi yapılmıştır. Her bir grup bir araştırmacı liderliğinde yarı yapılandırılmış sorulardan oluşan odak grup görüşmesine katılmıştır. Bu görüşmelerde daha önceden belirlenen bir form yardımıyla kişilerin görüşleri alınmıştır. Bu form dört ana bölümden ve her bir bölümü temsil eden

açıklamalardan oluşmaktadır (Ek 1). Her bir bölüm SWOT (GZFT) analizini temsil eden dört aşamayı ve içeriklerini (güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler) açıklayan ifadeler içermektedir. Her bir gruba liderlik eden araştırmacı öncelikle gruba ilgili formu tanıtmış, takiben sırasıyla kurumun güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri grup üyeleri tarafından forma birbirinden bağımsız olarak yazılmıştır. Katılımcılar düşüncelerini forma yazmadan önce araştırmacı yönlendirici birtakım sorular (Ek 2) sorarak katılımcıların daha derinlemesine düşünmelerine çalışmıştır. Her bir bölüm bitiminde ise katılımcılar yazdıklarını diğer grup üyeleri ile paylaşarak tartışmaya açmış ve ortak görüşler doğrultusunda maddeler oluşturulmuştur. Odak grup görüşmeleri bitiminde araştırmacılar elde ettikleri verileri bir araya getirerek, bu veriler üzerinde yeniden inceleme yaparak SWOT (GZFT) analizi verilerine son hali verilmiştir. Böylece CİK çalışanlarının düşünce ve deneyimlerinden de yararlanılarak kurumun durum analizi yapılmıştır.

BULGULAR

Bu bölümde, SWOT (GZFT) analizine ait veriler sunulmuştur. Veriler dört başlık altında toplanmıştır. Şekil 9’da CİK’lerin durum analizine yönelik veriler sunulmuştur. Verilere genel olarak bakıldığında katılımcıların daha çok CİK’lerin zayıf yönleri üzerine

madde yazdıkları görülmektedir. Buna karşın CİK’lerin güçlü yanları üzerine de oldukça fazla madde yazılmıştır. Ancak dışsal etkenlerden kaynaklanan fırsatlar ve tehditler üzerine belirgin bir şekilde daha az madde yazıldığı da göze çarpmaktadır.

0

8

16

24

32

40

Güç

lü Y

önl

er

Fırs

atla

r

Tehd

itle

r

Zay

ıf Y

önl

er

30 madde

40 madde

17 madde

12 madde

Şekil 9. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Özet Verileri


1. Ceza İnfaz Kurumlarının İçsel Analizi - Güçlü Yönler

Tablo 3’te SWOT (GZFT) analizinin birinci kısmını oluşturan ve kurumun kendi iç kaynaklarından/dinamiklerinden kaynaklanan güçlü/üstün olduğu yönlere ait verilerden elde edilen maddeler sunulmuştur. Kurumun güçlü yönlerine ait maddeler incelendiğinde

kurumun lojman, terzi ve ücretsiz yemek gibi çalışanlarına mali destek ve sosyal hizmetler sunduğu anlaşılmaktadır. Bunun yanında kurum çalışanları için hizmet içi eğitim ve özlük haklarında iyileştirme olanaklarda sağlamaktadır. Bunların yanında tutuklu/hükümlüler için koğuş siteminden oda sistemine geçilmesi ve modern güvenlikli binaların sayısının artırılması gibi fiziki imkanlarda kurumun güçlü yanları olarak göze çarpmaktadır.

Tablo 3. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Güçlü Yönlere İlişkin Maddeler

SWOT Analizi Boyutu

Maddeler

GÜÇLÜ YÖNLER

Mali destek imkânlarının olması (temel sağlık hizmetleri, lojman, ulaşım servisi, ücretsiz kurs, ücretsiz yemek, terzi, kuaför vb.)İş yurtları faaliyeti kapsamında tutuklu ve hükümlüler için yeterli sayı ve nitelikte atölyelerin bulunmasıİş yurtlarının olması ve burada üretilen ürünlere makul fiyatlarla ulaşılmasıHizmet öncesi ve hizmet içi eğitimin sürekli ve çeşitli olması Türkiye’nin değişik bölgelerinde bir eğitim merkezlerinin olması ve ulaşılabilir olmasıUYAP bilişim sisteminin bulunmasıGelişen teknolojilerle uyumlu modern bir teknik alt yapının olması (SEGBİS, kamera sistemleri, duyarlı kapı, X ray cihazı vb.) Yazılı ve görsel yayınların üretilmesi (Sesleniş, Değer Dergisi, CİPDER Paylaşım dergisi) periyodik ve ulusal yayınlar olmasıYönetsel hiyerarşinin şeffaf ve ulaşımının kolay olmasıYükseköğrenim mezunu personel sayısının giderek artması ve bu durumun mahkûmlarla iletişimi kolaylaştırmasıKadrolu personel için hizmet öncesi eğitimin zorunlu olması Özlük hakları içerisinde yıpranma payının (fiili hizmet süresi zammı) verilmesiKurum içi işleyiş dinamikleri yatay iletişimin güçlü olmasını destekliyor olmasıGörevde yükselme ve unvan değişikliği imkânlarının olması.Psiko-sosyal ve eğitim servislerinin sayısal olarak yeterli olmasıDinamik güvenlik unsurlarının (insan ilişkileri, hükümlü tutuklu arasında ilişkiler vb.) bulunmasıFarklı sosyo-demogrofik özelliklere sahip mahkûmların bulunmasının çalışanların mesleki ve kişisel gelişimlerine katkı sağlaması.Ceza infaz kurumlarında koğuş sisteminden oda sistemine geçilmesiKurum çalışanlarının özlük haklarının giderek iyileştirilmesi Tutuklu ve hükümlülerinin var olan mesleklerini ceza infaz kurumunda da devam ettirmesinin hem kuruma hem de kişiye katkı sağlamasıHükümlüleri infaz sonrası yaşama hazırlamak için denetimli serbestlik sisteminin olmasıDaha modern, temiz ve güvenlikli binaların olmasıNorm kadro çalışmalarının başlamasıNakil Atama Sisteminin bulunması Çalışanların üniformalarının olmasıSilah taşıma yetkisinin olmasıUzaktan eğitim imkânının olmasıTutuklu ve hükümlülere yönelik ödül yönetmeliğinin olmasıDörtlü vardiya ve sabit çalışma imkânının olmasıAdalet Bakanlığı kurumlarda (adliye vb.) bulunan medya iletişim birimleri


Tablo 4. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Zayıf Yönlere İlişkin Maddeler

SWOT Analizi Boyutu

Maddeler

ZAYIF YÖNLER

Personelin mesai saatleri içinde kurum dışı ile iletişimin kısıtlı olmasıKurum çalışanları için sosyal aktivitelerin oldukça kısıtlı olmasıLojman sayısının yetersiz olmasıİnfaz ve koruma memurlarının kariyer basamaklarının sınırlı olması Kurumlar arasında tutuklu-hükümlü/personel oranındaki dengesizlikTutuklu ve hükümlü sayısının fazlalığı nedeniyle artan iş yüküKurumlara personel seçiminde adaylarda olması beklenen somut yeterlilikler belirlenmemiş olması Güvenlik sektöründeki diğer mesleklere oranla daha düşük ücret alınmasıEmeklilik sonrası silah taşıma yetkisinin bulunmamasıİnfaz ve koruma memurları için hizmet sınıfının yapılan işle uyuşmaması Çalışılan kurumlarda iş başında hizmet içinde eğitim yapılmamasıİdareciler üzerinde işlevsel bir denetleme mekanizması olmamasıİşyurtları gelirlerinin adil dağıtılmamasıKurumsal aidiyetinin düşük olmasıKurumların çoğunluğunun şehir merkezinden uzak olması nedeniyle ulaşım güçlüğü yaşanmasıKampüs kurumlarında ikamet eden personelin şehirle olan bağlantısının kopuk olmasıKurumlarda güvenlik ve idari işlerinin infaz ve koruma memurları tarafından yürütülmesiÜniformaların malzeme kalitesinin yetersiz olmasıYeni tip ceza infaz kurumlarının uluslar arası standartları karşılamasına karşın eski tip ceza infaz kurumlarının fiziki yapılarının zayıf olmasıProfesyonel yemek hizmeti almak yerine yemeklerin yapımında hükümlülerden destek alınması Görevin nitelikli olarak yerine getirilmesinde fiziki koşulların (görüşme odası, personel dinlenme odası, grup çalışma odası, personel spor odası vb.) yetersiz olması Hizmet içi eğitimlerden personelin yeterince yararlanamamasıSendika hakkının olmamasıFazla mesai ücreti ödenmemesi Derece ve kademe ilerlemesinin kısıtlı olmasıİş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin yeterli uygulanmamasıPersonelin sosyal gelişimine yönelik sosyal/sanatsal tesis ve faaliyetlerin yetersiz olması Kurum personeline yönelik kreş hizmetinin olmamasıCeza infaz kurumu çalışanları için izin alınmaksızın soruşturma açılabilmesiEğitim düzeyi yüksek personelin kurum değişikliği yapmak için yoğun çaba sarfetmesiKurumlararası geçici görevlendirmelerin performans düşüklüğüne neden olmasıKampüs kurumları dışındaki diğer ceza infaz kurumlarında sosyal tesislerin bulunmamasıYıpranma payının yetersiz olmasıAlt birimlerde çalışacak personelin seçiminde standardın olmamasıCeza infaz kurumlarında çalışan infaz ve koruma memurları ile diğer personelin (sosyal hizmet uzmanı, psikolog vb.) farklı birimlere bağlı olarak yönetilmesiSözleşmeli personelin diğer personele göre daha az hizmet öncesi eğitim almasıStandart bir yönetim uygulamasının olmamasıPersonel yer değiştirme sıklığının fazla olmasıMevzuatta görev tanımlarının ve görev alanı sınırlarının net olmamasıPersonel atamalarının kurum özelliği (yetişkin, çocuk, kadın vb.) dikkate alınarak yapılmaması UYAP sisteminde iş yükünün fazla olması

2. Ceza İnfaz Kurumlarının İçsel Analizi - Zayıf Yönler

Tablo 4’te SWOT (GZFT) analizinin ikinci kısmını oluşturan ve kurumun kendi iç kaynaklarından/

dinamiklerinden kaynaklanan zayıf/güçsüz olduğu yönlere ait verilerden elde edilen maddeler sunulmuştur. Kurumun zayıf yönlerine ait örnek ifadeler incelendiğinde personel seçiminde somut yeterliklerin belirlenmediği anlaşılmaktadır. Bu durum projenin de


Tablo 5. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Fırsatlara İlişkin Maddeler

SWOT Analizi Boyutu

Maddeler

FIRSATLAR

Akademik ve sosyal araştırmalar için örneklem teşkil eden bir kurum olmasıSTK’ların özlük hakları, sağlık, eğitim ve hukuki yönlerden destek olmasıÜniversiteler ve Milli Eğitim Bakanlığıyla yapılan eğitim-işbirliği protokollerinin (lisansüstü eğitim, beceri kursları vb.) olması Ulusal/uluslararası anlaşmalar ve projeler sayesinde kurum standartlarının geliştirilmesiKitle iletişim araçlarının (TV, internet, görsel-yazılı medya vb.) kurumun imajının iyileştirmesine katkısıSosyal medya platformlarının mesleki ve sosyal gelişimlerine destek olmasıPersonel tarafından oluşturulan koro, tiyatro grubu, halkoyunları ekibi gibi sosyal oluşumlar yoluyla imajın geliştirilmesiUlusal sergi ve fuarların kurumun tanıtımına ve olumlu imajına katkı sağlamasıÜniversitelerde infaz ve güvenlik hizmetleri bölümlerinin açılmasıDiğer kurum ve kuruluşlarla (ör. belediyeler) işbirliği protokollerinin yapılmasıCİPDER derneğinin olmasıCİK’lerin dış paydaşlar tarafından denetlenmesiİşyurtları fuarlarının olmasıDış kaynaklı projeler nedeniyle ciddi bağlantıların kurulmasıEuroPris (The European Organisation of Prison and Correctional Services) üyesi olmasıSosyal medyanın kurum imajının geliştirmesine katkı sağlamasıGerçekleştirilen projelerin mesleki tecrübeyi artırması

hedeflerinden biri olan infaz ve koruma memurları için bir nitelik katalogu oluşturulması yönelik önemli bir bulgu sunmaktadır. Bunun yanında tutuklu/hükümlü sayısının artmasıyla birlikte artan iş yükü ve personelin mevzuatta görev alanı sınırlarının net olmaması kurumun insan kaynakları açısından zayıf yanları olarak göze çarpmaktadır. Ayrıca kurumda standart bir yönetim uygulamasının olmaması, işyurtları gelirlerinin adil dağıtılmaması ve eski tip ceza infaz kurumlarında fiziki yapılarının zayıf olması kurumun diğer zayıf yanları olarak ortaya çıkmıştır.

3. Ceza İnfaz Kurumlarının Çevresel Analizi - Fırsatlar

Tablo 5’te ise kurumun dış kaynak analizini oluşturan ve kurum dışı çevresel faktörlerden kaynaklanan fırsatların analizine ait maddeler sunulmuştur. Analizin bu kısmında kanun koyucuların bakış açısı, istihdam

politikaları, özel ve kamu kuruluşlarıyla yürütülen projeler, kitle iletişim araçları kurum dışı çevresel faktörler olarak değerlendirilmiştir.

Kurumun çevresel faktörlerden kaynaklanan fırsatlarına yönelik örnek ifadeler incelendiğinde dış paydaşlardan gelen eğitim desteğinin öne çıktığı görülmektedir. Diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği protokolleri, ortak projeler sayesinde kurum standartlarının geliştirilmesi, eğitim-işbirliği bu desteği gösteren ifadelere örneklerdir. Bu işbirlikleri ve oluşturdukları fırsatlar bu projenin de hedeflerinden biri olan infaz ve koruma memurları için eğitim modülleri oluşturulması hedefi ile de örtüşmektedir. Bu fırsatların yanında TV, internet, görsel-yazılı medya gibi kitle iletişim araçlarının kurumun imajının iyileştirmesine katkıda bulunmak için ve sosyal medya platformlarının kurum çalışanlarının mesleki ve sosyal gelişimlerine desteklemesi için kullanılması diğer önemli fırsatlar olarak değerlendirildiği anlaşılmaktadır

4. Ceza İnfaz Kurumlarının Çevresel Analizi - Tehditler

SWOT (GZFT) analizinin son kısmında kurumun gelişimini ve işleyişini engelleyebilecek politik, ekonomik, teknolojik ve sosyo-kültürel kurum dışı

çevresel faktörlerden kaynaklanabilecek tehditlere ait bulgulara yer verilmiştir. Tablo 6’de ise katılımcı ifadelerinden elde edilen tehditlere ait maddeler sunulmuştur.

Kurumun dış faktörlerden kaynaklı tehditlere ait örnek ifadeler incelendiğinde bazı medya yayınlarının ve


Tablo 6. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Tehditlere İlişkin Maddeler

SWOT Analizi Boyutu

Maddeler

TEHDİTLER

Bazı medya yayınlarının kurum ve çalışanlar hakkında olumsuz imaja neden olmasıAB projelerinin uygulanma sürecinde yerel kültürü ve değerleri dikkate almadaki yetersizlikPersonelin infaz sürecinde muhatap olduğu tutuklu ve hükümlülerle salıverilme sonrasında karşılaşması halinde maruz kalabileceği olumsuz durumlarSalıverilen tutuklu/hükümlülerin sosyal rehabilitasyonu konusunda dış paydaşlarla işbirliğindeki yetersizliklerİstihdam politikalarında olumsuz sonuçları öngürülmeyen bazı uygulamaların (uzman erbaşların istihdamının kurum kültürünü tehdit etme potansiyeli, askerlik görevini yapmayanların işe alınması vb.) bulunmasıJandarma birimleriyle görev sınırlarının net olmamasıBazı ulusal ve uluslararası Sivil Toplum Kuruluşlarının kuruma karşı ön yargılı yaklaşımlarıKuruma personel alımında infaz ve koruma memurlarına yönelik temel yeterliklerin belirlenmemiş olmasıToplumsal huzursuzluğun artmasıHükümlü/tutuklu yakınları veya avukatlarla yaşanan olumsuz ilişkilerDevlet politikalarının infaz ve koruma memurluğuna olan ilgiyi artırmamasıÖzel sektörde belirli oranlarda hükümlü istihdam zorunluluğunun kaldırılması

ulusal/uluslararası birtakım Sivil Toplum Kuruluşlarının CİK’lere karşı ön yargılı yaklaşımları nedeniyle kurum ve kurum çalışanlarını hakkında toplumda olumsuz bir imaj oluşmasına neden olunduğuna vurgu yapıldığı görülmektedir. Ayrıca kurum personelinin infaz sürecinde muhatap olduğu tutuklu ve hükümlülerle salıverilme sonrasında maruz kalabileceği olumsuz

durumlar, infazı tamamlanan ve/veya salıverilen tutuklu/hükümlülerin sosyal rehabilitasyonu konusunda dış paydaşlarla yetersiz işbirliği ve istihdam politikalarında olumsuz sonuçları öngörülmeyen bazı uygulamalar kurumun gelişimini ve işleyişini engelleyebilecek tehditler arasında görülmüştür.

SONUÇ ve ÖNERİLER

Ceza infaz kurumları (CİK) personeline yönelik yapılan SWOT analizine göre zayıf yönlerin güçlü yönlerden; fırsatların ise tehditlerden daha fazla olduğu görülmektedir. Ceza infaz kurumlarına yönelik bilinen daha önce bir SWOT analizine rastlanmadığı için bu çalışma sonuçlarını karşılaştırma imkanı olmasa da belirlenen 30 güçlü yön içine bakıldığında personel eğitimi, personelin niteliği, teknoloji kullanımı, şeffaflık, mali destek, personel rejimindeki iyileştirmeler (ör. norm ve atama sistemi [NAS]), binaların daha modern ve teknolojik bir alt yapıya kavuşması (SEGBİS, kamera sistemleri, duyarlı kapı, X ray cihazı, UYAP vb.) ve hem çalışanlara hem de tutuklu/hükümlülere yönelik psiko-sosyal birimlerin varlığı öne çıkan güçlü yönler olarak göze çarpmaktadır. Bununla birlikte, personelin özlük haklarında (idari/sınıf/güvenlik sınıfı çelişkisi, terfi, mesai ücreti, sendika vb) ortaya çıkan yetersizlikler,

ceza infaz kurumlarındaki üretimden elde edilen gelirin paylaşımındaki eşitsizlikler, personelin farklı birimlerde görevlendirme ve işe almalarda personelin niteliğine yönelik standartların belirgin olmaması ve psiko-sosyal birimlerindeki uygulamaların/hizmetlerin daha çok tutuklu/hükümlülere yönelik olması gibi durumlar CİK’lerin zayıf yönleri (geliştirilmeye/iyileştirilmeye ihtiyaç duyulan alanlar) olarak karşımıza çıkmaktadır.

CİK’nın mevcut yapısının geliştirilmesi, personelin iş doyumunun ve verimliliğinin daha fazla olması için bazı iyileştirilmelerin yapılması faydalı olacaktır. Kampus ceza infaz kurumları çalışan personele ve ailesine ekonomik ve sosyal açıdan önemli avantajlar sunmakla birlikte, bu tür kurumlar sınırlı sayıda bulunmaktadır. Kampus ceza infaz kurumlarının sağladığı imkanların yaygınlaştırılması, stresli bir meslek olan infaz ve


koruma memurları ve aileleri açısından yaşam kalitelerine katkı sağlayacağı gibi, çalışanların kurumsal aidiyetinin artmasına da katkı sağlayabilir. Ayrıca, infaz ve koruma memurluğunun daha cazip hale gelmesinde ve toplumda daha fazla olumlu algılanmasında bir etkiye neden olabilir. Güçlendirilmesi gereken başka bir alan ise kurum çalışanlarının özlük haklarıdır. Bu konuda iyileştirmeler yapılmakla birlikte; özellikle infaz ve koruma memurlarının yaptıkları işin güvenlik sınıfında olmasına karşın ücret politikalarının ve bu yöndeki özlük haklarının idari sınıfa göre düzenlenmesi kurumsal aidiyet ve iş doyumu açısından bir risk olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konunun ilgili düzenlemelerle bekletilmeden çözülmesi meslek elemanlarının iş ve yaşam doyumlarına olumlu yansımaları olacaktır. SWOT analizi için oluşturulan 4 grupta ortak olarak karşımıza çıkan bir diğer konu iş yurtlarından elde edilen gelirin tüm personelin yararlanmamasıdır. Sadece belirli personel elde edilen gelirden pay alırken, diğerlerinin almaması örgütsel/kurumsal adalet ve bağlılık açısından ele alınması gereken bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu konuda bir çalışma yapılması ve döner sermayeden tüm çalışanların performansa dayalı bir şekilde faydalanması sağlanabilir. Her ne kadar güçlü yönler içinde yer alsa da psiko-sosyal servisin büyük oranda tutuklu/hükümlülere yönelik faaliyet göstermesi, stresli ve zor koşullarda çalışan personel için yeterli olanak sunmadığı bulgularda göze çarpmaktadır. Özellikle infaz ve koruma memurları başta olmak üzere tüm çalışanların ikincil travmaya karşı korunması açısından psiko-sosyal servislerin yeniden yapılandırılması veya personel konusunda da çalışmaları yapacak yeterli program ve uzman tedarikine gidilmesi önemlidir. Son olarak, 2000’li yılların başından itibaren kurulan eğitim merkezlerinde şimdiye kadar hizmet içi eğitimlerden faydalanan personelin sayısı artarak devam etse de, sadece her üç infaz ve koruma memurundan birinin bu tür eğitimlerden faydalandığı bilinmektedir. Tüm personelin eğitimlerden faydalanması için hem eğitim merkezlerinin sayısının ve/veya niteliğinin artırılması hem de ceza infaz kurumlarında bulunan psiko-sosyal servislerin bu konuda yeniden yapılandırılması sağlanabilir.

Ceza infaz kurumları (CİK) personeline yönelik yapılan SWOT analizi sonucunda belirlenen fırsatların tehditlerden daha fazla olduğu göze çarpmaktadır. Bu durum kurumun önemli fırsatlara sahip olmasının yanında önlem alınmaması halinde

olumsuz sonuçlarla karşılaşabileceği bazı tehditlerin olduğu şeklinde yorumlanabilir. Kurumun sahip olduğu fırsatlar incelendiğinde ulusal ve uluslararası düzeyde farklı kurumlarla gerçekleştirilen işbirliği, proje ve protokoller ile mesleğin kalitesini artırıcı tecrübe ve bilgi paylaşımının öne çıkan fırsatlar olduğu görülmektedir. Ayrıca meslekle ilgili sivil toplum kuruluşlarının (STK) varlığı ve bu kuruluşların özlük haklarından sosyal yaşama kadar birçok konuda infaz ve koruma memurlarına destek olması, meslek için önemli bir fırsat olarak ortaya çıkmaktadır. Benzer şekilde ceza infaz kurumu personelinin mesleğiyle ilgili her türlü bilgi paylaşımının yapıldığı ve meslekle ilgili paydaşların birbirleriyle etkileşim kurabildikleri internet tabanlı platformlar (örneğin, www.duyarlikapi.com), hem mesleki kimliğin oluşmasında hem de ceza infaz kurumu personelinin mesleki ve sosyal açıdan gelişmesinde güçlü bir potansiyel olarak değerlendirildiği belirtilmektedir. Özellikle sosyal medyanın toplumsal yaşamın şekillendirmedeki etkisi dikkate alınarak mesleğe yönelik imajın güçlendirilmesinde bu tür fırsatların daha geniş ölçekte kullanılması yararlı olacaktır. Benzer şekilde artan miktarda gerçekleştirilecek sosyal sorumluluk projeleriyle infaz ve koruma memurluğu mesleğinin tanıtımına ve geleceğe dönük olumlu imajına katkı sağlanabilir. Son olarak infaz ve koruma memurluğu mesleğinin orta öğretim ve önlisans düzeyindeki bölümlerinde yaşanan artış, mesleğin hem niteliğinin yükselmesi hem de toplumsal açıdan saygınlığının artması için önemli bir fırsat olduğu göze çarpmaktadır.

Yapılan analiz sonucunda infaz ve koruma memurluğu ile ilgili belirlenen tehditlerden öne çıkanların yasal, toplumsal ve bireysel boyutta yer aldıkları görülmektedir. Özellikle infaz ve koruma memurluğu mesleğine ilişkin ulusal düzeydeki yeterliklerin oluşturulması, personel istihdam ve yetiştirilme sürecinin belirli standartlara oturtulmasında yaşanan eksiklik, yasal açıdan belirlenen tehditlerden bazılarıdır. İnfaz ve koruma mesleğiyle ilgili belirlenen yasal boyuttaki tehditlerin azaltılması için özellikle fırsat olarak algılanan sivil toplum kuruluşlarından (STK) ve mesleğe ilişkin internet tabanlı platformlarından yararlanılabilir. Bu kuruluşlar ve platformlar özellikle infaz ve koruma memurları ile politika belirleyicileri arasında köprü görevi görerek yaşanan sıkıntıların ve sorunların çözümünde önemli görevler üstlenebilir. Özellikle tehdit olarak algılanan istihdam politikalarındaki öngörülemeyen olumsuz uygulamaların neden


olduğu kurum kültürünün zedelenmesi sorununun önlenmesi için farklı çalışmalar yapılabilir. Bu konuda gerçekleştirilecek çeşitli türdeki çalışmalar sonucunda ortaya konacak raporlar doğrultusunda meslekte algılanan belirsizlikler, politika eksiklikleri ve standartlaşamama sorunlarının giderilmesine dönük kanun koyuculara önerilerde bulunulabilir.

Toplumsal boyuttaki tehditlerde ise çeşitli medya yayınlarının veya ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının ceza infaz kurumları ve infaz ve koruma memurluğu mesleğine ilişkin önyargılı yaklaşımları ile bunlara karşı olumsuz imaj oluşturması gelmektedir. Mesleğin imajını pozitif düzeyde arttırmak için hem STK’lar hem de ceza infaz kurumları işbirliğinde çalışarak toplumun ilgisini çekecek kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler düzenleyebilir. Ayrıca daha fazla sosyal sorumluluk projesine dahil olunarak infaz ve koruma memurluğu mesleğinin tanıtımına ve olumlu imajına katkı sağlanabilir. Bireysel boyutta yaşanan tehditlerin başında ise avukatlarla veya tutuklu ve hükümlülerin yakınlarıyla yaşanan olumsuz ilişkiler gelmektedir. Bu durumun, mesleğin dezavantajlı gruplar arasında bulunan tutuklu ve hükümlüler ile infaz sürecinin yargı paydaşları arasında sıkışmasından kaynaklandığı söylenebilir. Bireysel boyutta yaşanan tehditlerin yansımalarına mesleğin belirlenen zayıf yönlerinde de karşılaşılmaktadır. Özellikle tutuklu ve hükümlülerin infazını takiben salıverilmesi sonrası olumsuz durumlar yaşanabildiği belirlenen tehditler arasındadır.

Belirlenen bireysel tehditlerin azaltılması ve giderek ortadan kaldırılması için infaz ve koruma memurlarının mesleki ve sosyal yeterliklerinin arttırılmasına yönelik uzun soluklu çalışmalar yürütülmelidir. Ceza infaz kurumlarının fırsatları arasında yer alan işbirliği ve projeler yapabilme potansiyelinden infaz ve koruma memurları odağında daha fazla yararlanılabilir. Böylelikle gerçekleştirilecek projeler ve işbirlikleri ile infaz ve koruma memurlarının mesleki tecrübelerinin arttırılmasının yanında sosyal yönden de yeterliklerinin iyileştirilmesine katkı sağlanabilir. Bunun için infaz ve koruma memurlarının mesleki ve sosyal gelişimine yönelik yapılan ihtiyaç analizi sonucunda ortaya konulan sonuçlardan yararlanılabilir. Özellikle iyi uygulamaların gözlemlenebileceği, bilgi ve tecrübe paylaşımının yapılabileceği yurt dışı ceza infaz kurumu gezileri ile yurt dışı eğitim programlarının olduğu uluslararası projelere veya stratejik işbirliklerine daha fazla katılım sağlanabilir. Son olarak gerek zayıf yönlerin iyileştirilmesi gerekse tehdit olarak belirlenen kurum dışı durumların fırsata dönüştürülmesi için düzenli olarak mesleki kimlik, mesleki ve sosyal yeterlik, problem çözme, ilişki yönetimi, psikolojik sağlamlık, tutuklu ve hükümlülere yaklaşım gibi başlıklarda akademik değerlendirmelerin yapılması gerektiği unutulmamalıdır. Yapılacak bilimsel çalışmalar ışığında mesleğin ve ceza infaz kurumlarının durumu değerlendirilerek yaşanabilecek olumsuzluklara yönelik geleceğe dönük stratejik planlar geliştirilebilir.

KAYNAKÇA

Bowling, A. (2002). Research Methods in Health: Investigating Health and Health Services. Phila-delphia, PA: McGraw-Hill House.

Çoban, B. ve Karakaya, Y.E. (2010). Geleceği plan-lamada stratejik yönetim ve SWOT analizi: Kav-ramsal yaklaşımlar. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 342-352.

Krueger, R. A. (1994). Focus Groups: A Practical Gui-de for Applied Research. London: SAGE.

Yumuk, G. ve Inan, I. H. (2005). Trakya Bölgesindeki İmalat Sanayi İşletmelerinin Kalite Maliyetlerinin SWOT Analizi İle Değerlendirilmesi. Tekirdağ Zi-raat Fakültesi Dergisi, 2(2), 177-187.

http://www.meclishaber.gov.tr/develop/owa/haberpor-tal.aciklama?p1=135382, Alıntılanma tarihi: 29 Ocak 2016

http://www.cte.adalet.gov.tr, Alıntılanma tarihi: 23 Ocak 2016

www.tdk.gov.tr, Alıntılama tarihi: 05.12.2016


Güçlü Yanlar

Tanım: Kurumun veya organizasyonun kendi iç kaynaklarından/dinamiklerinden oluşan güçlü/üstün olduğu yönler

1. Fiziksel İmkânlar (binaların durumu, sosyal tesisler, lojman, ulaşım, teknolojik alt yapı)2. İnsan Kaynakları (personelin niteliği, sayısı, eğitimi süreçleri, özlük hakları)3. Yönetsel kapasite (hiyerarşi, çalışma koşulları, yönetim şekli, ast üst ilişkisinde iletişim)4. Kurumsal kaynaklar (Mali kaynaklar, döner sermaye sistemi, mahkumların üretime katılımı, kendi ürünlerini ye-

tiştirme vb.)

Zayıf Yanlar

Tanım: Kurumun veya organizasyonun kendi iç kaynaklarından/dinamiklerinden oluşan zayıf/güçsüz, geliştirilmeye ihtiyaç duyulan olduğu yönler

1. Fiziksel İmkânlar (binaların durumu, sosyal tesisler, lojman, ulaşım, teknolojik alt yapı)2. İnsan Kaynakları (personelin niteliği, sayısı, eğitimi süreçleri, özlük hakları)3. Yönetsel kapasite (hiyerarşi, çalışma koşulları, yönetim şekli, ast üst ilişkisinde iletişim)4. Kurumsal kaynaklar (Mali kaynaklar, döner sermaye sistemi, mahkumların üretime katılımı, kendi ürünlerini ye-

tiştirme vb.)

Fırsatlar

Tanım: Kurumun veya organizasyonu geliştirecek kurum dışı çevresel faktörler

1. Politikalar (kanun koyucuların bakış açısı, kanunlar, istihdam politikaları, siyasi partilerin projeleri, hizmet alımı, STK’ların politikaları)

2. Paydaş Desteği (Dış paydaşlarla yapılan işbirliği, özel ve devlet sektörleriyle yürütülen projeler, eğitim faaliyetleri, teknoloji ve bilgi transferi)

3. Toplumsal algı (toplumun bakışı, kitle iletişim araçlarının etkileri, kurumsal imaj vb.)

Tehditler

Tanım: Kurumun veya organizasyonun gelişimini ve işleyişini engelleyen kurum dışı çevresel faktörler

1. Politikalar (kanun koyucuların bakış açısı, kanunlar, istihdam politikaları, siyasi partilerin projeleri, hizmet alımı, STK’ların politikaları)

2. Paydaş Desteği (Dış paydaşlarla yapılan işbirliği, özel ve devlet sektörleriyle yürütülen projeler, eğitim faaliyetleri, teknoloji ve bilgi transferi)

3. Toplumsal algı (toplumun bakışı, kitle iletişim araçlarının etkileri, kurumsal imaj vb.)

Ekler

Ek 1. Ceza İnfaz Kurumları SWOT Analizi Formu


Güçlü Yanlar

♦ Ceza infaz kurumlarının ve mesleğinizin ne gibi iyi yönleri var? ♦ Kurumunuzun ne gibi üstün yanları var? ♦ Dışarıdan birileri baktığında sizde/kurumunuzda ne gibi olumlu/avantajlı yönler görebilir? ♦ Başka ülkeleri düşündüğünüzde ceza infaz kurumlarının üstünlük sağladığı yönler nelerdir?

Zayıf Yanlar

♦ Ceza infaz kurumlarının ve mesleğinizin hangi yönlerinin/durumlarının iyileştirilmesi gerekir? ♦ Ceza infaz kurumlarında nelerin iyi yapılmadığını, iyi gitmediğini düşünüyorsunuz? ♦ Dışarıdan birileri baktığında sizde/kurumunuzda geliştirilmesi gereken/zayıf hangi yönleri görebilir? ♦ Başka ülkeleri düşündüğünüzde ceza infaz kurumlarının zayıf olduğu yönleri nelerdir?

Fırsatlar

♦ Kurumunuzu (ceza infaz kurumlarının) geliştirecek ne gibi dış olanakların var? ♦ Ceza infaz kurumlarının gelişimi için ne tür paydaş destekleriniz var? ♦ Kimler ya da hangi kurumlar sizin daha iyi olmanızda etkilidir? ♦ Medyanın mesleğinize ve kurumuza ne gibi katkılar sağlıyor/sağlar? ♦ Uluslararası ilişkilerin/anlaşmaların kurumunuza ne gibi katkıları vardır?

Tehditler

♦ Kurumunuzun (ceza infaz kurumlarının) gelişimini engelleyecek ne gibi dış tehditler var? ♦ Ceza infaz kurumlarının gelişimini engellemede paydaşların ne gibi etkisi var? ♦ Kimler ya da hangi kurumlar sizin daha iyi olmanız için bir tehdittir? ♦ Medyanın mesleğinize ve kurumuza ne gibi olumsuz etkileri var? ♦ Uluslararası ilişkilerin/anlaşmaların kurumunuza ne gibi olumsuz etkileri vardır?

Ek 2. Katılımcılara Sorulan Yönlendirici Sorular


NOTLAR

Türkiye’de İnfaz ve Koruma Memurluğu: SWOT Analiziprisonstaff-project.eu/output/O1_tr.pdf ·...

Documents

Transcript of Türkiye’de İnfaz ve Koruma Memurluğu: SWOT Analiziprisonstaff-project.eu/output/O1_tr.pdf ·...