1

TÜRKİYE’DE

İKİNCİ KUŞAK İLAÇLARLA

TÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ ARAŞTIRMASI

(TİKİTTA)

Hamza Bozkurt 1, Suha Özkan 2, Mustafa H. Türkkanı 1,Ülgen Güllü 1, Seher Musaonbaşıoğlu 1, Şeref Özkara 3

1 S.B. Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı2 Ankara Merkez Verem Savaşı Dispanseri (İl Koordinatörü)3 Atatürk Göğüs Hast. ve GCEA Hastanesi

2

GerekçeTürkiye’de ÇİD-TB tedavisi yıllardır yapılmaktadır.

İkinci kuşak ilaçlar, 2003 yılından bugüne Bakanlık tarafından talep edilen hastalara ulaştırılmaktadır.

Sağlık Bakanlığında Verem Savaşı Dispanserlerine kayıtlı hastalara ait veri bulunmaktadır.

Bu ilaçlardan kullanan ve bedelleri SGK tarafından karşılanan hastalar bilinmemektedir.

3

Amaç

2007 ve 2008 yıllarında Türkiye’de ikinci

kuşak ilaçlarla tedavi başlanan tüm hastaları

belirleyerek, bu hastaların özellikleriyle tanı ve

tedaviye ilişkin bilgilerini kaydetmek ve analiz

ederek ülkemiz için eksikliği duyulan önemli bir

bilgiye ulaşmak.

4

Hedefler Araştırmamızın tüm ülkeyi kapsaması,

Bu hastalara tanı koyarak tedavi başlayan, tedavilerine devamlarını izleyen ve ilaçların teminini sağlayan tüm kaynaklardan bilgi toplanması,

Verilerin istatistiksel değerlendirmelerinin yapılarak paylaşılması,

Deneyim ve sonuçların, tüberküloz hastaları için ulusal veritabanı ağının oluşturulmasında değerlendirilmesi.

5

ÇİD, YİD, tedavi başarısızlığı hastalarında ikinci/üçüncü kuşak ilaçları içeren tedavi rejimleri uygulanmaktadır.

4 hastane, bu hastaların tedavisi konusunda yetkilendirilmiştir. Ancak başka kurumlar tarafından da tedavi yapıldığı bilinmektedir.

Bu ilaçlarla tedavi olan hastaların yıllık sayısı tam olarak bilinmemekte, farklı tahminler yapılmaktadır.

Durum

6

TÜRKİYE’DE İKİNCİ KUŞAK İLAÇLARLA TÜBERKÜLOZ TEDAVİSİ ARAŞTIRMASI

(TİKİTTA)

Araştırmayı yapan, S. B. Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı.

2007 ve 2008 yılında tedavi başlanan hastalar incelendi.

ÇİD ve/veya tedavi başarısızlığı nedeniyle 2. kuşak ilaç kullanım bilgileri toplanarak kaydedildi.

Türkiye’nin tamamı araştırma kapsamında.

7

Materyal / MetodAraştırma Türü: Tanımlayıcı, kesitsel

Araştırma Evreni: 2007 ve 2008 yıllarında 2. kuşak ilaçlarla tedavi başlanan ÇİD, YİD ve tedavi başarısızlığı hastaları

Araştırmanın Örneklemi : Örneklem seçilmemiştir, evrenin tamamı araştırmaya dahil edilmiştir

Kullanılan Yöntem:• Talep edilecek verileri belirleme,

• Standart form geliştirme, deneme,

• Resmi yollardan formların doldurulmasını sağlama,

• Kayıt, doğrulama ve analiz.

8

TİKİTTA’da Veri Kaynakları

VSDB’de kayıt ve analiz

Göğüs Hastalıkları Eğ.ve Ar. Hastaneleri

Verem Savaşı Dispanserleri

VSDB ilaç dağıtım kayıtları

SGK’nın bedelini karşıladığı ilaç kayıtları

9

Veritabanı

•Hastanın Adı, Soyadı

•Baba Adı

•T.C. Kimlik Numarası

•Doğum Yılı

•Doğum Yeri

•Yaşadığı İl

•Sağlık Güvencesi

•Tedavi Başlayan Hastane

•Tedaviden Sorumlu Doktor

•Tedavi Başlama Tarihi

•Kayıtlı olduğu VSD

•Hastalığın Yeri

•Olgu Tanımı

•Bakteriyoloji Sonuçları (tarih, lab. adı, yayma, kültür, İDT)

•Tedavi başlama nedeni

•İlaçlar

•Tedavideki son durumu

10

Araştırmanın Kısıtlılıkları

Kurumlardaki kayıtların yeterli ve düzgün olmaması

İstenen bilgilerin doldurulmasındaki hatalar

SGK kayıtlarındaki bilgilerin yetersizliği

VSD personelindeki değişiklikler

Cepten ödemelerle ilaç alımları ?

11

Bulgular

Hasta sayısı

Erkek/kadın

2008

198

147/51

Toplam

403

309/94

2007

205

162/43

162

43

147

51

0

50

100

150

200

250

Hasta

2007 2008Yıllar kadın

erkek

Toplam 28 hasta yabancı ülke doğumlu (%6,9)

12

Bulgular Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Dağılımı

0

20

40

60

80

100

120

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek 2 41 73 76 67 33 12

Kadın 3 27 31 16 5 5 3

Toplam 5 68 104 92 72 38 15

0-14 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+

11 hastanın yaş bilgisine ulaşılamamıştır.

Yaş ortalaması = 38,2 ± 14,2

13

Bulgular Tedavi Başlayan Sağlık Kurumları

Atatürk GHHSüreyyapaşa GHHYedikule GHHİzmir GHHDiğerTOPLAM

2008677931138

198

Toplam145154652712

403

2007787534144

205

3%7%16%

36%

38%Atatürk GHH Süreyyapaşa GHH Yedikule GHH İzmir GHH Diğer

14

Bulgular Tedavi Başlama Nedenleri

ÇİD+BaşarısızlıkÇİDBaşarısızlıkYİDDiğerBilinmeyen

2008 1254721023

Toplam25695342

115

20071314813292

ÇİD+Başarısızlık

64%

ÇİD 24%

Bilinmeyen1%

Diğer 3%

YİD 0%

Başarısızlık 8%

15

Bulgular Sağlık Güvenceleri

SSKE. Sandığı, memurBağkurYeşil KartYokBilinmeyen

2008 711410543019

Toplam1422428

1244936

2007711018701917

35%

31%

12%9%

7% 6%

SSK E. Sandığı, Memur Bağkur Yeşil Kart Yok Bilinmeyen

SGK% 45,4% 13,3% 20,7% 14,8% 5,8

OCAK 2009

16

Bulgular Olgu Tanımı

YeniNüksTed. terkten dönenTed. başarısızlığıKronikBilinmeyen

200819191385602

Toplam333533

16712411

200714162082649

31%

41%

8%9%8%3%

Yeni Nüks Ted. terkten dönen Ted. başarısızlığı Kronik Bilinmeyen

17

BulgularTutulan Organ

AkciğerAkciğer dışıAc.+akciğer dışıBilinmeyen

2008192

222

Toplam388

339

2007196

117

18

BulgularVSD’de Kayıtlı Olma

VSD’de kayıtlıVSD kaydı yokTOPLAM

200816731

198

Toplam32677

403

200715946

205

VSD’de kayıtlı 81%

VSD kaydı yok19%

19

Bulgularİlaçların Temin Şekli

VSDB SGK-Eczane

188 5098

67

286 (%71) 148 (%37)

?

20

Bulgular

100 635

Atatürk GHH Süreyyapaşa GHH

Yedikule GHH

İlaçların Temin Şekli (Hastanelere göre)

VSDB=135 SGK=41

26 3848

28 515 23 00

n=145 n=154

n=65 n=27

?=4 ?=42

VSDB=74 SGK=86

VSDB=43 SGK=20

?=17

VSDB=23 SGK=0

?=4

İzmir GHH

21

Bulgular Tedavi Başlarken İlaçlar

PASProtionamidSikloserinAmikasinTiasetazon

n38238338433630

%94,895,095,383,47,4

Ofloksasin 294 % 73Moksifloksasin 89 % 22Siprofloksasin 8 % 2??? 12 % 3

KİNOLON TERCİHİ 87 hastanın rejiminde PZA,

37 hastada EMB var.

22

BulgularHastaların Yaşadıkları İller *

İstanbul 33 51 84

Sakarya 6 12 18

Adana 9 8 17

Ankara 7 8 15

Kocaeli 9 6 15

İzmir 9 3 12

Bursa 5 6 11

Mersin 5 5 10

20072008

Toplam

Trabzon 3 7 10

Ordu 5 3 8

Gaziantep 6 2 8

Diyarbakır 4 3 7

Tekirdağ 7 0 7

Antalya 2 5 7

Şanlıurfa 3 3 6

Samsun 2 3 5

20072008

Toplam

* 73 hastanın yaşadığı yer bilgisi bulunamamıştır.

23

Yorum, Sonuç -1

Her yıl yaklaşık 200 hasta ikinci kuşak ilaçlarla tedavi görmektedir.

Hastaların % 7’si yabancı ülke doğumludur.

Hastaların % 74’ünde Süreyyapaşa ve Atatürk GHH tedaviye başlamaktadır.

% 88’inde ÇİD gösterilmiştir.

% 35’i SSK, % 31’i Yeşil Kart güvencelidir.

24

Yorum, Sonuç -2

77 hastanın (% 19) VSD kaydı yoktur

Hastanelere göre tedavi için kullanılan ilaçların temininde farklılıklar vardır.

Tedavi başlarken ilaç seçiminde, büyük oranda benzer yaklaşımda bulunulmaktadır.

En fazla İstanbul’da ikamet eden hasta bulunmaktadır.

İlaç temin zamanları ve tedavi sonuçlarının takibi devam etmektedir.

25

Formları dolduran İl Koordinatörleri ve VSD doktorlarına,

Hastanelerde formları dolduran doktorlara,

İlaç satış kayıtlarını paylaşan SGK yetkililerine,

Daire Başkanlığında katkı sağlayanlara,

Ve dinlediğiniz için sizlere …Ve dinlediğiniz için sizlere …