TRKYE CUMHURYET SALIK BAKANLARI ve SALIK POLTKALARI

TRKYE CUMHURYET SALIK BAKANLARI ve SALIK POLTKALARI

Shhat ve timai Muavenet Vekaleti Yasas (1920)1920-1923 Yllar Aras Salk Politikalar

Bu dnem salkla ilgili dzenli bir kayt frsat olmam, daha ok sava yaralarnn sarlmasna ve mevzuat gelitirmeye odaklanlmtr.

lk Verem Sava Dispanseri (1923) Umumi Hfzshha Yasas (1930) Salk ve Sosyal Yardm Bakanl Tekilat ve Memurin Yasas (1936)

Olaanst Stma Sava Yasas (1945)Sosyal Sigortalar Kurumu(1945)1923-1946 Yllar Aras Salk Politikalar1923 ylnda, lkemizde salk hizmetleri hkmet, belediye ve karantina tabiplikleri, kk shhiye memurluklar, 86 adet yatakl tedavi kurumu, 6.437 hasta yata, 554 hekim, 69 eczac, 4 hemire, 560 salk memuru ve 136 ebe ile veriliyordu.Salk hizmetleri, geni blgede tek amal hizmet/ dikey rgtlenme modeli ile yrtlmtr,- Yasal dzenlemelerle, koruyucu hekimlik kavram gelitirilmi, yerel ynetimlerin hastane amalar tevik edilmi, her ilede hkmet tabibi olmas hedeflenmitir, Nfusun ok olduu yerlerden balayarak 1924te 150 ve 1936da 20 ile merkezinde muayene ve tedavi evleri alm, koruyucu salk hizmetlerinde alan hekimlerin maalar artrlm ancak serbest almalar yasaklanmtr.Refik Saydam dneminde yrtlen salk politikalarnda u drt ilke sz konusudur:

1- Salk hizmetlerinin planlanmas ve programlanmas ile ynetiminin tek elden yrtlmesi,2- Koruyucu hekimliin merkezi ynetime, tedavi edici hekimliin ise yerel ynetimlere braklmas.3- Salk insan gc ihtiyacn karlamak zere tp fakltelerinin cazibesinin artrlmas tp fakltesi, mezunlarna mecburi hizmet uygulanmas,4- Stma, frengi, trahom, verem, czzam gibi bulac hastalklarla mcadele programlarnn balatlmas.Stmann Yllara Gre Dalm

Veremin Yllara Gre Dalm

1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2002

Trahomun Yllara Gre Dalm

Czzamn Yllara Gre Dalm

ASAP kuruldu. (1952)Hastane Hizmetleri Salk Bakanlnda Toplanm (1954)

1946-1960 Yllar Aras Salk PolitikalarBu dnemde ocuk lmleri ve enfeksiyonlara bal lmlerin ok youn olmas sebebiyle, nfus artrc politikalar uygulanmtr..Bu erevede salk merkezleri, doumevleri ve enfeksiyon hastalklarna ynelik salk tesisleri artrlm ve salk insan kaynaklar geliimi konusunda nemli mesafeler alnmtr.1950 ylyla 1960 yl karlatrldnda hekim says 3.020den 8.214e, hemire says 721den 1658e, ebe says da 1.285ten 3.219a ykseltilmitir. Her 3 meslek grubunda da 10 yl iinde % 100den fazla art salanmtr.

1950 ylnda Salk Bakanlna bal 118 kurumda 14.581 yatak says var iken, 1960 ylna gelindiinde 442 kurumda 32.398 yatak saysna ulamtr. 1950 ylnda yz bin kiiye 9 yatak derken, 1960 ylna gelindiinde bu oran 16,6ya kmtr.

Salk Hizmetlerinin Sosyalletirilmesi Hakkndaki Yasa Kabul Edildi. (1961)

1960-1980 Yllar Aras Salk Politikalar1965te 554 sayl Nfus Planlamas Hakknda Kanun karlm ve pro-natalist(nfusu artrc) politikadan anti-natalist (nfus art hzn snrlayc) politikaya geilmitir.Geni blgede tek ynl hizmet ilkesinin alternatifi olan dar blgede ok ynl hizmet anlayna geilmitir.

1980-2002 Yllar Aras Salk Politikalar1982 Anayasas vatandalarn sosyal gvenlik hakkna sahip olmalarnn yan sra, bu hakkn gereklemesinin devletin sorumluluunda olduuna ynelik hkmleri iermektedir.

1990l yllarda yrtlen Salk Reformu almalarnn ana bileenleri unlard:

1- GSSYe geme 2-Aile Hekimlii3- Hastanelerin zerk salk iletmelerine dntrlmesi,4- Salk Bakanlnn koruyucu salk hizmetlerine ncelik veren salk hizmetlerini planlayp denetleyen bir yapya kavuturulmas.

Salkta Dnm Program (2003)lk Hemire Milletvekili

AKP stanbul Milletvekili Prof. Dr. Sevim SAVAER