TT 20_2006_6 CM dot 4

97
Trung tâm đào tạo kế toán Nhất Nghệ - http://hocketoan.vn Đào tạo chuyên sâu kế toán tổng hợp thực hành thực tế tại TPHCM BỘ TÀI CHÍNH ****** CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ******** Số: 20/2006/TT-BTC Hà Nội, ngày 20 tháng 03 năm 2006 THÔNG TƯ HƯỚNG DẪN KẾ TOÁN THỰC HIỆN SÁU (06) CHUẨN MỰC KẾ TOÁN BAN HÀNH THEO QUYẾT ĐỊNH SỐ 12/2005/QĐ-BTC NGÀY 15/02/2005 CỦA BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI CHÍNH Căn cứ Quyết định số 12/2005/QĐ-BTC ngày 15/02/2005 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành và công bố sáu (06) chuẩn mực kế toán Việt Nam (đợt 4); Bộ Tài chính hướng dẫn kế toán thực hiện sáu (06) chuẩn mực kế toán (đợt 4) áp dụng cho các doanh nghiệp thuộc các ngành, các thành phần kinh tế trong cả nước. I - HƯỚNG DẪN KẾ TOÁN CHUẨN MỰC “THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP” A - Quy định chung 1 – Ghi nhận “Thuế thu nhập doanh nghiệp” (1) Hàng quý, kế toán xác định và ghi nhận số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm phải nộp trong quý. Thuế thu nhập tạm phải nộp từng quý được tính vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành của quý đó. (2) Cuối năm tài chính, kế toán phải xác định số và ghi nhận thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế phải nộp trong năm trên cơ sở tổng thu nhập chịu thuế cả năm và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. Thuế thu nhập doanh nghiệp thực phải nộp trong năm được ghi nhận là chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của năm đó. (3) Trường hợp số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm phải nộp trong năm lớn hơn số thuế phải nộp cho năm đó, thì số chênh lệch giữa số thuế tạm phải nộp lớn hơn số thuế phải nộp được ghi giảm chi phí thuế TNDN hiện hành và ghi giảm trừ vào số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. (4) Trường hợp phát hiện sai sót không trọng yếu của các năm trước liên quan đến khoản thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của các năm trước, doanh nghiệp được hạch toán tăng (hoặc giảm) số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của các năm trước vào chi phí thuế thu nhập hiện hành của năm phát hiện sai sót. 2 – Ghi nhận “Thuế thu nhập hoãn lại phải trả” (1) Cuối năm tài chính, doanh nghiệp phải xác định và ghi nhận “Thuế thu nhập hoãn lại phải trả” (nếu có) theo quy định của Chuẩn mực kế toán số 17 “Thuế thu nhập doanh nghiệp”. 1

description

Thông tư hướng dẫn thuế về hóa đơn

Transcript of TT 20_2006_6 CM dot 4

THU VI?N PHP LU?T

Trung tm o to k ton Nht Ngh - http://hocketoan.vno to chuyn su k ton tng hp thc hnh thc t ti TPHCM

B TI CHNH****** CNG HO X HI CH NGHA VIT NAMc lp - T do - Hnh phc********

S: 20/2006/TT-BTC H Ni, ngy 20 thng 03 nm 2006

THNG THNG DN K TON THC HIN SU (06) CHUN MC K TON BAN HNH THEO QUYT NH S 12/2005/Q-BTC NGY 15/02/2005 CA B TRNG B TI CHNHCn c Quyt nh s 12/2005/Q-BTC ngy 15/02/2005 ca B trng B Ti chnh v vic ban hnh v cng b su (06) chun mc k ton Vit Nam (t 4);B Ti chnh hng dn k ton thc hin su (06) chun mc k ton (t 4) p dng cho cc doanh nghip thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t trong c nc.

I - HNG DN K TON CHUN MC THU THU NHP DOANH NGHIP

A - Quy nh chung

1 Ghi nhn Thu thu nhp doanh nghip

(1) Hng qu, k ton xc nh v ghi nhn s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong qu. Thu thu nhp tm phi np tng qu c tnh vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca qu .

(2) Cui nm ti chnh, k ton phi xc nh s v ghi nhn thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm trn c s tng thu nhp chu thu c nm v thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh. Thu thu nhp doanh nghip thc phi np trong nm c ghi nhn l chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh ca nm .

(3) Trng hp s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s thu phi np cho nm , th s chnh lch gia s thu tm phi np ln hn s thu phi np c ghi gim chi ph thu TNDN hin hnh v ghi gim tr vo s thu thu nhp doanh nghip phi np.

(4) Trng hp pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc lin quan n khon thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim) s thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh ca nm pht hin sai st.

2 Ghi nhn Thu thu nhp hon li phi tr

(1) Cui nm ti chnh, doanh nghip phi xc nh v ghi nhn Thu thu nhp hon li phi tr (nu c) theo quy nh ca Chun mc k ton s 17 Thu thu nhp doanh nghip.

(2) Thu thu nhp hon li phi tr c xc nh trn c s cc khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm v thu sut thu thu nhp hin hnh theo cng thc sau:

Thu thu nhp hon li phi tr=Tng chnh lch tm thi

chu thu pht sinh trong nmxThu sut thu thu nhp

doanh nghip hin hnh

(3) Vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm vi s thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c ghi gim (hon nhp), c th l:

+ Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, th s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm c ghi nhn b sung vo s thu thu nhp hon li phi tr v ghi tng chi ph thu TNDN hon li;

+ Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, th s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm c ghi gim (hon nhp) s thu thu nhp hon li phi tr v ghi gim chi ph thu TNDN hon li;

(4) Thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm hin ti c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp hon li xc nh kt qu hot ng kinh doanh trong nm tr trng hp thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu;

(5) Trng hp thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc lm pht sinh khon chnh lch tm thi chu thu, k ton phi ghi nhn b sung khon thu thu nhp hon li phi tr cho cc nm trc bng cch iu chnh gim s d u nm ca TK 421 - Li nhun cha phn phi (TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc) v s d u nm TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr.

3 Ghi nhn Ti sn thu thu nhp hon li

(1) Cui nm ti chnh, doanh nghip phi xc nh v ghi nhn Ti sn thu thu nhp hon li (nu c) theo quy nh ca Chun mc k ton s 17 Thu thu nhp doanh nghip v hng dn ti Thng t ny.

(2) Ti sn thu thu nhp hon li c xc nh theo cng thc sau:

Ti sn

thu thu nhp hon li=Tng chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm+Gi tr c khu tr chuyn sang nm sau ca cc khon l tnh thu v u i thu cha s dngxThu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh

(3) Doanh nghip ch c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon chnh lch tm thi c khu tr, cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng nu chc chn c li nhun tnh thu trong tng lai theo quy nh ca Chun mc k ton s 17 Thu thu nhp doanh nghip, c th s dng cc khon chnh lch tm thi c khu tr, cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng .

(4) Vic ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm vi ti sn thu thu nhp doanh nghip ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c hon nhp li, c th l:

+ Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi nhn b sung gi tr ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm, nu chc chn rng trong tng lai doanh nghip c li nhun tnh thu thu hi ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm hin ti. Trng hp doanh nghip khng chc chn s c c li nhun chu thu trong tng lai, k ton khng c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm.

+ Nu ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm nh hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi gim ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm. Vic ghi gim ti sn thu thu nhp hon li phi c thc hin ph hp vi thi gian m cc khon chnh lch tm thi c khu tr (pht sinh t cc nm trc) c hon nhp k c khi doanh nghip khng c li nhun tnh thu.

(5) Trng hp doanh nghip c cc khon l tnh thu v cc khon u i thu cha s dng v nu doanh nghip chc chn rng s c li nhun chu thu trong tng lai b p cc khon l tnh thu v s dng cc khon u i thu, k ton phi ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li bng gi tr c khu tr chuyn sang nm sau ca cc khon nhn (x) vi thu sut thu thu nhp doanh nghip trong nm hin hnh.

(6) Trng hp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc lm pht sinh khon chnh lch tm thi c khu tr, k ton phi ghi nhn b sung ti sn thu thu nhp hon li ca cc nm trc bng cch iu chnh s d u nm TK 421 - Li nhun cha phn phi (TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm nay) v iu chnh s d u nm TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li.

4 Xc nh C s tnh thu ca ti sn

4.1 - Cn c xc nh C s tnh thu ca ti sn

nhn bit c s tnh thu ca mt ti sn trn Bng cn i k ton ca doanh nghip cn phi xem xt cc yu t sau:

- Gi tr khon thu nhp chu thu khi thu hi ti sn to ra;

- Gi tr khon thu nhp c loi tr khi thu nhp chu thu; hoc

- Gi tr cn c tnh vo chi ph xc nh thu nhp chu thu trong cc nm tng lai.

4.2 - Nhn bit C s tnh thu ca ti sn

4.2.1- Nhn bit c s tnh thu ca ti sn pht sinh t cc giao dch c nh hng n thu nhp hoc chi ph xc nh kt qu kinh doanh trong nm ti thi im pht sinh giao dch:

(1) C s tnh thu ca ti sn pht sinh t cc giao dch to ra thu nhp chu thu trong nm ca doanh nghip c cn c vo gi tr khon thu nhp chu thu khi thu hi ti sn to ra. Hu ht cc ti sn thuc loi ny l cc khon phi thu khch hng.

V d: Mt khon phi thu khch hng c gi tr ghi s l 200. Doanh thu tng ng ca khon phi thu ny c tnh vo thu nhp chu thu TNDN. C s tnh thu thu nhp ca khon phi thu khch hng ny l 200 ng bng gi tr ghi s ca n, nn khng c chnh lch tm thi.

(2) C s tnh thu ca ti sn pht sinh t cc giao dch m thu nhp t giao dch ny khng chu thu, v bn cht c cn c vo gi tr khon thu nhp c khu tr khi thu nhp chu thu, c xc nh bng ng gi tr ghi s ca ti sn . a s cc ti sn ny l cc khon phi thu t c tc, li nhun c chia hoc cc khon thu nhp c np thu khu tr ti ngun.

V d: Mt khon c tc phi thu t mt cng ty con trong nc c gi tr ghi s l 150. Khon c tc ny khng phi chu thu thu nhp doanh nghip. Ton b gi tr ghi s ca ti sn ny s c loi tr khi thu nhp chu thu. Vic loi tr mt khon thu nhp khi thu nhp chu thu c bn cht l khu tr mt ti sn tng ng vi khon thu nhp khi thu nhp chu thu. Do vy, khon c tc phi thu ny c c s tnh thu thu nhp bng 150, ng bng gi tr ghi s ca n v khng lm pht sinh cc khon chnh lch tm thi.

4.2.2 - Nhn bit c s tnh thu ca ti sn pht sinh t cc giao dch khng c nh hng n thu nhp hoc chi ph xc nh kt qu kinh doanh trong nm ti thi im pht sinh giao dch:

(1) C s tnh thu ca ti sn pht sinh t giao dch khng c nh hng n thu nhp hoc chi ph ti thi im pht sinh giao dch nhng khi thu hi ti sn c pht sinh thu nhp chu thu, c cn c vo gi tr cn c tnh vo chi ph (khu tr vo thu nhp chu thu) trong cc nm tng lai khi bn (thanh l) hoc khu hao. Hu ht cc ti sn thuc loi ny l hng tn kho, ti sn c nh v cc khon u t ti chnh.

V d: Mt TSC c nguyn gi l 200, khu hao lu k l 60, gi tr cn li l 140. Do doanh nghip s dng phng php tnh khu hao ph hp vi quy nh ca Lut thu xc nh chi ph hp l, hp l nn gi tr cn li s c khu tr ton b trong tng lai di hnh thc khu hao hoc gim tr khi thanh l. Trng hp ny, c s tnh thu ca TSC ny l 140, ng bng gi tr ghi s ca n nn khng c chnh lch tm thi.

V d: Mt loi hng ho c gi gc l 100. Khi doanh nghip bn hng ho ny, ton b gi tr hng ho c tnh vo gi vn hng bn v c c quan thu chp nhn l chi ph hp l khu tr vo thu nhp chu thu. Trng hp ny, c s tnh thu ca hng ho ny l 100, ng bng gi tr ghi s ca n nn khng c chnh lch tm thi.

(2) C s tnh thu ca ti sn pht sinh t giao dch khng c nh hng n thu nhp hoc chi ph ti c thi im pht sinh giao dch v thi im thu hi ti sn, c cn c vo gi tr c loi tr khi thu nhp tnh thu khi thu hi ti sn, c xc nh bng ng gi tr ghi s ca ti sn . Hu ht cc ti sn ny l cc khon u t cho vay. Cc ti sn to ra t giao dch loi ny khng lm pht sinh chnh lch tm thi.

V d: Mt khon cho vay c gi tr ghi s l 100. Vic thu hi khon cho vay ny khng c nh hng n thu thu nhp, tc l khng c tnh n khi xc nh thu nhp chu thu. Do c s tnh thu ca ti sn ny ng bng gi tr ghi s ca n l 100.

5 Xc nh C s tnh thu ca n phi tr

5.1 - Cn c xc nh C s tnh thu ca n phi tr

nhn bit c s tnh thu ca n phi tr trn Bng Cn i k ton ca doanh nghip, phi cn c vo cc yu t sau:

- Gi tr khon chi ph c khu tr vo thu nhp chu thu trong cc nm tng lai do khon n phi tr to ra; hoc

- Gi tr ghi s ca khon n phi tr .

5.2 Xc nh C s tnh thu ca n phi tr

5.2.1 - Nhn bit c s tnh thu ca n phi tr pht sinh t cc giao dch c nh hng n thu nhp hoc chi ph xc nh kt qu kinh doanh trong nm ti thi im pht sinh giao dch.

C s tnh thu c xc nh l s chnh lch gia gi tr ghi s ca khon n phi tr v gi tr khon chi ph c khu tr vo thu nhp chu thu trong cc nm tng lai do khon n phi tr to ra.

V d:

(1) N phi tr ngn hn c khon chi ph phi tr v chi ph trch trc lng ngh php vi gi tr ghi s l 300. Chi ph phi tr tng ng khng c khu tr ngay trong nm hin hnh m ch c khu tr ton b cho mc ch tnh thu thu nhp trong cc nm sau trn c s thc chi l 300. C s tnh thu thu nhp ca khon n phi tr l khng (0) v lm pht sinh mt khon chnh lch tm thi c gi tr l 300.

(2) N phi tr ngn hn c khon Tin pht phi tr vi gi tr ghi s l 100. Tin pht khng c khu tr cho mc ch tnh thu thu nhp trong nm hin hnh v c cc nm trong tng lai. C s tnh thu thu nhp ca khon tin pht phi tr ny l 100. Trng hp ny khng pht sinh chnh lch tm thi.

5.2.2 - Nhn bit c s tnh thu ca n phi tr pht sinh t cc giao dch khng c nh hng n thu nhp hoc chi ph xc nh kt qu kinh doanh trong nm ti thi im pht sinh giao dch.

C s tnh thu c xc nh bng gi tr ghi s ca khon n phi tr . Cc khon n phi tr pht sinh t cc giao dch loi ny khng lm pht sinh chnh lch tm thi. V d: Mt khon n phi tr pht sinh do mua hng tr chm c gi tr ghi s l 200. Vic thanh ton khon n phi tr ngi bn ny khng nh hng n thu nhp chu thu ti thi im thanh ton nn gi tr c khu tr cho mc ch thu khi thanh ton l bng khng (0). C s tnh thu thu nhp ca khon n ny l 200. Trng hp ny khng pht sinh chnh lch tm thi.6 Xc nh cc khon Chnh lch tm thi

6.1 Phn bit Chnh lch tm thi v Chnh lch vnh vin gia li nhun k ton v thu nhp chu thu

- Cc khon chnh lch tm thi: l chnh lch pht sinh do s khc bit v thi im doanh nghip ghi nhn thu nhp hoc chi ph v thi im php lut v thu quy nh tnh thu nhp chu thu hoc chi ph c khu tr khi thu nhp chu thu.

V d ghi nhn thu nhp vo mt nm nhng thu thu nhp c tnh mt nm khc, hoc ghi nhn chi ph vo mt nm nhng chi ph ch c khu tr vo thu nhp chu thu mt nm khc.

- Cc khon chnh lch vnh vin: l chnh lch gia li nhun k ton v thu nhp chu thu pht sinh t cc khon doanh thu, thu nhp khc, chi ph c ghi nhn vo li nhun k ton nhng li khng c tnh vo thu nhp, chi ph khi xc nh thu nhp chu thu thu nhp doanh nghip.

V d: Thu nhp t c tc c chia l khon thu nhp khng chu thu v c loi tr ton b ra khi thu nhp chu thu khi xc nh thu thu nhp doanh nghip phi np. Tin pht khng c php lut v thu cho php khu tr khi xc nh thu nhp chu thu.

6.2 - Xc nh Chnh lch tm thi chu thu

(1) Chnh lch tm thi chu thu: L cc khon chnh lch tm thi lm pht sinh thu nhp chu thu khi xc nh thu nhp chu thu thu nhp doanh nghip trong tng lai khi gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn hoc n phi tr lin quan c thu hi hay c thanh ton. Chnh lch tm thi chu thu pht sinh khi:

+ Gi tr ghi s ca ti sn ln hn c s tnh thu ca ti sn ;

+ Gi tr ghi s ca n phi tr nh hn c s tnh thu ca n.

(2) Xc nh gi tr cc khon chnh lch tm thi chu thu:

+ i vi ti sn: Chnh lch tm thi chu thu l chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn ln hn c s tnh thu ca ti sn .

+ i vi n phi tr: Chnh lch tm thi chu thu l chnh lch gia gi tr ghi s ca khon n phi tr nh hn c s tnh thu ca khon n phi tr .

(3) Mt s trng hp lm pht sinh chnh lch tm thi chu thu:

+ Chnh lch tm thi chu thu pht sinh t vic mt khon chi ph ch c ghi nhn trong cc nm sau nhng c khu tr vo thu nhp chu thu trong nm hin ti.

V d: Thi gian s dng hu ch ca TSC theo k ton di hn thi gian s dng hu ch do c quan thu xc nh dn n chi ph khu hao TSC theo k ton trong nhng nm u nh hn chi ph khu hao c khu tr vo thu nhp chu thu do c quan thu xc nh..

+ Chnh lch tm thi chu thu pht sinh t vic iu chnh tng cc khon mc thuc vn ch s hu: Khi p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trong cc nm trc theo quy nh ca Chun mc k ton s 29 Thay i chnh sch k ton, c tnh k ton v cc sai st, trng hp cc khon mc thuc vn ch s hu c iu chnh tng, lm pht sinh khon chnh lch tm thi chu thu, doanh nghip phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr.

6.3 Xc nh cc khon Chnh lch tm thi c khu tr:

(1) Chnh lch tm thi c khu tr: L cc khon chnh lch tm thi lm pht sinh cc khon c khu tr khi xc nh thu nhp chu thu thu nhp doanh nghip trong tng lai khi gi tr ghi s ca cc ti sn hoc n phi tr lin quan c thu hi hay c thanh ton. Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh khi:

+ Gi tr ghi s ca ti sn nh hn c s tnh thu ca ti sn ;

+ Gi tr ghi s ca n phi tr ln hn c s tnh thu ca n.

(2) Xc nh gi tr cc khon chnh lch tm thi c khu tr:

+ i vi ti sn: Chnh lch tm thi c khu tr l chnh lch gia gi tr ghi s ca ti sn nh hn c s tnh thu ca ti sn .

+ i vi n phi tr: Chnh lch tm thi c khu tr l chnh lch gia gi tr ghi s ca khon n phi tr ln hn c s tnh thu ca khon n phi tr .

(3) Mt s trng hp lm pht sinh chnh lch tm thi c khu tr:

+ Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t vic ghi nhn doanh thu trong cc nm sau nhng thu thu nhp c tnh trong nm hin ti.

V d: Trng hp doanh nghip c khon doanh thu nhn trc v tin cho thu nh hoc c s h tng trong nhiu nm. Khon doanh thu nhn trc ny c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh mt nm bng s tin nhn trc chia cho tng s thi gian thu nhng doanh nghip thc hin np thu thu nhp doanh nghip cho ton b s tin nhn trc ngay trong nm thu c tin.

+ Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t vic ghi nhn mt khon chi ph trong nm hin ti nhng ch c khu tr vo thu nhp chu thu trong nm sau:

V d: Chi ph phi tr v sa cha ln TSC c ghi nhn trong nm hin ti nhng ch c khu tr vo thu nhp chu thu khi cc khon chi ph ny thc t pht sinh trong cc nm sau; hoc doanh nghip p dng phng php khu hao nhanh cho TSC nhng chi ph khu hao ch c chp nhn khu tr cho mc ch tnh thu thu nhp trong nm theo phng php khu hao ng thng.

+ Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t vic iu chnh gim cc khon mc thuc vn ch s hu: Khi p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trong cc nm trc theo quy nh ca Chun mc k ton s 29 Thay i chnh sch k ton, c tnh k ton v cc sai st, trng hp s d u nm ca khon mc Li nhun cha phn phi c iu chnh, lm pht sinh khon chnh lch tm thi c khu tr, doanh nghip phi iu chnh s d u nm ca khon mc Ti sn thu thu nhp hon li.

B Quy nh c th

1 - K ton Thu thu nhp doanh nghip v Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

1.1 - Sa i, b sung phng php ghi chp cc nghip v kinh t pht sinh phn nh trn Ti khon 3334 Thu thu nhp doanh nghip

Ti khon 3334 Thu thu nhp doanh nghip phn nh s thu thu nhp doanh nghip phi np, np v cn phi np vo Ngn sch Nh nc.

HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG CC QUY NH SAU:

1 - S thu thu nhp doanh nghip phi np trong nm c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh; S thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s thu thu nhp doanh nghip phi np xc nh khi kt thc nm ti chnh c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh v gim tr vo s thu thu nhp doanh nghip phi np.

2 - S thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc do doanh nghip t xc nh ln hn s thu thu nhp doanh nghip phi np do pht hin sai st khng trng yu c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh v c gim tr vo s thu thu nhp doanh nghip phi np.

3 Doanh nghip c iu chnh s d u nm Ti khon 3334 Thu TNDN v ti khon 421 Li nhun cha phn phi (TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc) i vi s thu thu nhp doanh nghip phi np thm hoc s thu thu nhp doanh nghip phi np gim ca cc nm trc do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trng yu ca cc nm trc.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 3334 THU THU NHP DOANH NGHIP

Bn N:

- S thu thu nhp doanh nghip np;

- S thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc ghi nhn ln hn s phi np ca cc nm do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti;

- S thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s thu thu nhp doanh nghip phi np c xc nh khi kt thc nm ti chnh.

Bn C

- S thu thu nhp doanh nghip phi np.

Thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti.

Ti khon 3334 Thu thu nhp doanh nghip c th c s d bn C hoc s d bn N.

S d bn C:

- S thu thu nhp doanh nghip cn phi np;

- iu chnh tng s d u nm i vi s thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca cc nm trc phi np b sung do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trng yu ca cc nm trc.S d bn N:

- S thu thu nhp doanh nghip np tha;

- iu chnh tng s d u nm i vi s thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc c gim tr vo s thu thu nhp doanh nghip phi np nm nay do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trng yu ca cc nm trc.

1.2 - B sung Ti khon 821 Chi ph thu thu nhp doanh nghip

Ti khon ny dng phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip ca doanh nghip bao gm chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh v chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li lm cn c xc nh kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip trong nm ti chnh hin hnh.

HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU:

1- Chi ph thu thu nhp doanh nghip c ghi nhn vo ti khon ny l chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li khi xc nh li nhun (hoc l) ca mt nm ti chnh.

2- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh l s thu thu nhp doanh nghip phi np tnh trn thu nhp chu thu trong nm v thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

3 - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic :

- Ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr trong nm;

- Hon nhp ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn t cc nm trc.

4 - Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li l khon ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic:

- Ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm;

- Hon nhp thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn t cc nm trc.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 821 CHI PH THU THU NHP DOANH NGHIP

Bn N:

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm;

- Thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti;

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr (L s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm);

- Ghi nhn chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (S chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm);

- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 ln hn s pht sinh bn N TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm vo bn C Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

Bn C:

- S thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp doanh nghip tm phi np c gim tr vo chi ph thu thu nhp doanh nghip ghi nhn trong nm;

- S thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti;

- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm);

- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm);

- Kt chuyn s chnh lch gia chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm ln hn khon c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm vo bn N Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh;

- Kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N TK 8212 ln hn s pht sinh bn C TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm vo bn N Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

Ti khon 821 Chi ph thu thu nhp doanh nghip khng c s d cui nm.

Ti khon 821 Chi ph thu thu nhp doanh nghip c 2 Ti khon cp 2:

- Ti khon 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh;

- Ti khon 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.

A - TI KHON 8211 - CHI PH THU THU NHP DOANH NGHIP HIN HNH

Ti khon ny dng phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca doanh nghip.

HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU:

1 Hng qu, k ton cn c vo t khai thu thu nhp doanh nghip ghi nhn s thu thu nhp doanh nghip hin hnh tm phi np vo chi ph thu thu nhp hin hnh.

2 - Cui nm ti chnh, cn c vo t khai quyt ton thu, nu s thu thu nhp doanh nghip hin hnh tm phi np trong nm nh hn s phi np cho nm , k ton ghi nhn s thu thu nhp doanh nghip phi np thm vo chi ph thu thu nhp hin hnh. Trng hp s thu thu nhp tm phi np trong nm ln hn s phi np ca nm , k ton phi ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh l s chnh lch gia s thu thu nhp doanh nghip tm phi np trong nm ln hn s phi np.

3 Trng hp pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc lin quan n khon thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim) s thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh ca nm pht hin sai st.

4 - Kt thc nm, k ton kt chuyn gia chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm vo Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh xc nh kt qu hot ng sn xut, kinh doanh trong nm.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 8211 CHI PH THU THU NHP DOANH NGHIP HIN HNH

Bn N:

- Thu thu nhp doanh nghip phi np tnh vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm;

- Thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti.

Bn C:

- S thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp tm phi np c gim tr vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ghi nhn trong nm;

- S thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti;

- Kt chuyn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh vo bn N Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

Ti khon 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh khng c s d cui k.

B - TI KHON 8212 - CHI PH THU THU NHP DOANH NGHIP HON LI

Ti khon ny dng phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm ca doanh nghip.

HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG

MT S QUY NH SAU:

1 - Cui nm ti chnh, k ton phi xc nh s thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li. ng thi phi xc nh ti sn thu thu nhp hon li ghi nhn vo thu nhp thu thu nhp doanh nghip (Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li).

2 - K ton khng c phn nh vo Ti khon ny ti sn thu thu nhp hon li hoc thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu.

3 - Cui nm ti chnh, k ton phi kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N v s pht sinh bn C TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li vo Ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 8212 CHI PH THU THU NHP DOANH NGHIP HON LI

Bn N:

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm t vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr (l s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm);

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li c ghi nhn t s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm;

- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 ln hn s pht sinh bn N TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm vo bn C ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

Bn C:

- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm).

- Ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li (s chnh lch gia thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm ln hn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm).

- Kt chuyn chnh lch gia s pht sinh bn C TK 8212 nh hn s pht sinh bn N TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm vo bn N ti khon 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

Ti khon 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li khng c s d cui k.

1) Phng php ghi chp cc nghip v kinh t ch yu lin quan n chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

1 - Hng qu, khi xc nh thu thu nhp doanh nghip tm phi np theo quy nh ca Lut thu thu nhp doanh nghip, k ton phn nh s thu thu nhp doanh nghip tm phi np Nh nc vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.

Khi np thu thu nhp doanh nghip vo NSNN, ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C cc TK 111, 112,

2 - Cui nm ti chnh, cn c vo s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np, k ton ghi:

+ Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm ln hn s thu thu nhp doanh nghip tm phi np, k ton phn nh b sung s thu thu nhp doanh nghip cn phi np, ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.

Khi np thu thu nhp doanh nghip vo NSNN, ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C cc TK 111, 112,

+ Nu s thu thu nhp doanh nghip thc t phi np trong nm nh hn s thu thu nhp doanh nghip tm phi np, th s chnh lch k ton ghi gim chi ph s thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi:

N TK 3334 Thu thu nhp doanh nghip

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

3 - Trng hp pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc lin quan n khon thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim) s thu thu nhp doanh nghip phi np ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh ca nm pht hin sai st.

+ Trng hp thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh ca nm hin ti, ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.

Khi np tin, ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C cc TK 111, 112

+ Trng hp s thu thu nhp doanh nghip phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh trong nm hin ti, ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

4 - Cui nm ti chnh, k ton kt chuyn chi ph thu thu nhp hin hnh, ghi:

+ Nu TK 8211 c s pht sinh N ln hn s pht sinh C, th s chnh lch ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

+ Nu TK 8211 c s pht sinh N nh hn s pht sinh C, th s chnh lch ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

2) K ton Thu thu nhp hon li phi tr v Ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh ring ca doanh nghip

2.1 Phng php xc nh v k ton Thu thu nhp hon li phi tr

2.1.1 Xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu:

- Cui nm ti chnh, khi lp bo co ti chnh, k ton phi xc nh c s tnh thu ca ti sn v cc khon n phi tr lm cn c xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu. Vic xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu c thc hin theo quy nh ti Mc I ca Thng t ny.

- Cc khon chnh lch tm thi chu thu c s dng lm cn c xc nh thu thu nhp hon li phi tr trong nm trn bo co ti chnh ring ca doanh nghip phi c phn nh vo Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm (Biu s 01).

- Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu dng phn nh chi tit tng khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm lm c s xc nh thu thu nhp hon li phi tr.

Biu s 01

Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu

Nm............

Chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm

TngGim

STTDin gii Pht sinh t cc giao dch trong nm hin hnh Pht sinh do p dng hi t chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc Hon nhp t cc giao dch trong nm hin hnh Hon nhp do p

p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc

123456

I Chnh lch tm thi pht sinh

1 Pht sinh t...

2 Pht sinh t...

3 Pht sinh t...

.....

II Chnh lch tm thi c hon nhp

1 Hon nhp do...

2 Hon nhp do...

....

Tng cng

* Cn c lp Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu l s chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm lin quan n tng ti sn hoc khon n phi tr hoc giao dch.

* Dng tng cng chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm l cn c ghi vo ct Chnh lch tm thi chu thu tng hoc ct Chnh lch tm thi chu thu gim trong Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr (Biu s 02).

2.1.2 Xc nh thu thu nhp hon li phi tr

- Cui nm, cn c vo s chnh lch tm thi chu thu xc nh c v cc khon iu chnh trc tip tng, gim s d u nm ca Ti khon Li nhun cha phn phi (do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc, k ton lp Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr (Biu s 02) lm cn c ghi nhn v trnh by thu thu nhp hon li phi tr trn bo co ti chnh ring.

- Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr l bng tng hp xc nh thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trong nm v xc nh thu thu nhp hon li phi tr gim do hon nhp cc khon chnh lch tm thi chu thu ca cc nm trc.

Biu s 02Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr

Nm....Chnh lch tm thi

chu thu trong nm Thu thu nhp hon li phi tr Thu thu nhp hon li phi tr

Thu c ghi nhn

trong nm c ghi gim

Din gii Chnh lch sut (Hon nhp) trong nm

Tng Gim Tng Gim (%) c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp hon li c

ghi gim

vn ch s hu c ghi gim chi ph thu thu nhp hon lic

ghi tng

vn ch

s hu

A 1 2 3 4 5 6 7 89

1 1/ Pht sinh (hoc hon nhp) t cc giao dch trong nm

2 2/ Pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc.

Cng

Phng php lp biu s 02

* Cn c lp Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr l Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu (Biu s 01).

* Cn c ghi vo ct 1 Chnh lch tm thi chu thu trong nm/ tng l ct 3 v ct 4 trong Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm hin ti.

* Cn c ghi vo ct 2 Chnh lch tm thi chu thu trong nm/ gim l ct 5 v ct 6 trong Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu ca nm hin ti.

* Ct 3 v ct 4 Chnh lch tng, Chnh lch gim l s chnh lch gia ct 1 v 2.

* Ct 6 c lp cn c vo ct 3 v ct 5 trn dng din gii s 1: Ct 6 = Ct 3 x ct 5, lm c s ghi vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr.

* Ct 7 c lp cn c vo ct 3 v ct 5 trn dng din gii s 2: Ct 7 = Ct 3 x ct 5, lm c s ghi gim vn ch s hu v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr.

* Ct 8 c lp cn c vo ct 4 v ct 5 trn dng din gii s 1: Ct 8 = Ct 4 x ct 5, lm c s ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li v ghi gim thu thu nhp hon li phi tr.

* Ct 9 c lp cn c vo ct 4 v ct 5 trn dng din gii s 2: Ct 9 = Ct 4 x ct 5, lm c s ghi tng vn ch s hu v ghi gim thu thu nhp hon li phi tr.

V d: Xc nh thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t chnh lch tm thi chu thuMt ti sn c nh c nguyn gi l 150, gi tr cn li l 100; Khu hao lu k cho mc ch tnh thu thu nhp l 90 v thu sut thu thu nhp doanh nghip l 28%.

C s tnh thu thu nhp ca ti sn l 60 (Nguyn gi 150 tr khu hao lu k cho mc ch tnh thu 90). thu hi gi tr ghi s 100 ny, doanh nghip phi c thu nhp chu thu l 100, nhng ch c th c khu hao cho mc ch tnh thu l 60. Chnh lch gia gi tr ghi s 100 v c s tnh thu 60 l khon chnh lch tm thi chu thu 40. Doanh nghip s np thu thu nhp doanh nghip l 11,2 (40 x 28%) khi doanh nghip thu hi gi tr ghi s ca ti sn ny. V vy, doanh nghip ghi nhn mt khon n thu thu nhp hon li phi tr l 11,2 th hin phn thu thu nhp doanh nghip m doanh nghip s phi np khi doanh nghip thu hi c gi tr ghi s ca ti sn.

2.1.3 - B sung Ti khon 347 Thu thu nhp hon li phi tr

Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr.HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG

MT S QUY NH SAU:

1 - Thu thu nhp hon li phi tr phi c ghi nhn cho tt c cc khon chnh lch tm thi chu thu, tr khi thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t ghi nhn ban u ca mt ti sn hay n phi tr ca mt giao dch m giao dch ny khng c nh hng n li nhun k ton hoc li nhun tnh thu thu nhp (hoc l tnh thu) ti thi im pht sinh giao dch.

2 - Ti ngy kt thc nm ti chnh, k ton phi xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm hin ti lm cn c xc nh s thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trong nm.

3 - Vic ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nay vi s thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c ghi gim (hon nhp), theo nguyn tc:

- Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi nhn b sung s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm;

- Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi gim (hon nhp) s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm.

4- Thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm khng lin quan n cc khon mc c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu phi c ghi nhn l chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm.

5- K ton phi ghi gim thu thu nhp hon li phi tr khi cc khon chnh lch tm thi phi chu thu khng cn nh hng ti li nhun tnh thu (Khi ti sn c thu hi hoc n phi tr c thanh ton).

6- Trng hp vic p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu pht sinh t cc nm trc lm pht sinh khon chnh lch tm thi chu thu, k ton phi iu chnh tng khon thu thu nhp hon li phi tr cho cc nm trc bng cch iu chnh gim s d C (hoc tng s d N) u nm ca TK 421 - Li nhun cha phn phi (TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc) v iu chnh s d C u nm TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 347 THU THU NHP HON LI PHI TR

Bn N:

Thu thu nhp hon li phi tr gim (c hon nhp) trong k.

Bn C:

Thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trong k.

S d bn C:

- Thu thu nhp hon li phi tr cn li cui k.

- iu chnh s d u nm i vi thu thu nhp hon li phi tr do p dng hi t chnh sch k ton hoc sa cha hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc

PHNG PHP HCH TON K TON

MT S HOT NG KINH T CH YU

1 Trng hp thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch trong nm c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li: Cui nm ti chnh, k ton cn c Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch trong nm vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li:

1.1 - Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm ln hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi nhn b sung s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm, ghi:

N TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

C TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr.

1.2 - Nu s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh trong nm nh hn s thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp trong nm, k ton ch ghi gim (hon nhp) s thu thu nhp hon li phi tr l s chnh lch gia s thu thu nhp hon li phi tr pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm, ghi:

N TK 347 Thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr

C TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.

2 Trng hp thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc: Cui nm ti chnh, k ton cn c Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr c lp lm cn c ghi nhn hoc hon nhp thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc giao dch c iu chnh vo li nhun cha phn phi ca cc nm trc.

- Trng hp phi iu chnh tng thu thu nhp hon li phi tr, ghi:

Tng s d N u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d N), hoc

Gim s d C u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d C)

Tng s d C u nm TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr.

- Trng hp phi iu chnh gim thu thu nhp hon li phi tr, ghi:

Gim s d C u nm TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr

Tng s d C u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d C), hoc

Gim s d N u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d N)2.2 Phng php xc nh v k ton Ti sn thu thu nhp hon li

2.2.1 Xc nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr:

- Cui nm ti chnh, k ton phi xc nh c s tnh thu ca ti sn v cc khon n phi tr lm cn c xc nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr. Vic xc nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr c thc hin theo quy nh ti Mc I ca Thng t ny.

- Cc khon chnh lch tm thi c khu tr c s dng lm cn c xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm trn bo co ti chnh ring (khng bao gm cc khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, cng ty lin doanh v vic chuyn i bo co ti chnh ca c s nc ngoi) phi c phn nh vo Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm (Biu s 03) lm c s xc nh ti sn thu thu nhp hon li nu doanh nghip d tnh l chc chn s c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai s dng cc khon chnh lch tm thi c khu tr .

- Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr dng phn nh chi tit tng khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm lm c s xc nh v phn nh ti sn thu thu nhp hon li vo Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li (Biu s 05).Biu s 03

Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr

Nm............

Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm

TngGim

STTDin gii Pht sinh t cc giao dch trong nm hin hnh Pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc Hon nhp t cc giao dch trong nm hin hnh Hon nhp do p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc

123456

I Chnh lch tm thi pht sinh

1 Pht sinh t...

2 Pht sinh t...

3 Pht sinh t...

.....

II Chnh lch tm thi c hon nhp

1 Hon nhp do...

2 Hon nhp do...

....

Tng cng

* Cn c lp Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr l s chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm lin quan n tng ti sn hoc khon n phi tr hoc tng giao dch.

* Dng tng cng chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm l cn c ghi vo Ct Chnh lch tm thi c khu tr/ tng hoc Ct Chnh lch tm thi c khu tr/ gim trong Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li (Biu s 05).

- Trng hp doanh nghip khng c kh nng chc chn s c c li nhun tnh thu trong tng lai, k ton khng c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm. Ton b cc khon chnh lch tm thi c khu tr ny c theo di ring trn Bng theo di chnh lch tm thi c khu tr cha s dng (Biu s 04) lm cn c xc nh ti sn thu thu nhp hon li trong cc nm sau, khi doanh nghip c li nhun chu thu thu nhp thu hi ti sn thu thu nhp hon li ny.

Biu s 04

Bng theo di chnh lch tm thi c khu tr cha s dng

Nm.......

Chnh lch tm thi c khu tr cha s dng

STTDin giiPht sinh t

cc giao dch

trong nm Pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc

1 Pht sinh t...

2 Pht sinh t...

3 Pht sinh t...

.....

Cng

2.2.2 Xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng

Xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon l tnh thu cha s dng

Cui nm ti chnh, cn c vo s l hot ng kinh doanh c khu tr vo thu nhp chu thu cc nm tip sau theo quy nh chuyn l ca lut thu thu nhp doanh nghip, k ton xc nh v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm hin hnh, nu doanh nghip d tnh l chc chn s c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai s dng cc khon l tnh thu t cc nm trc . Ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon l tnh thu cha s dng trong nm ti chnh hin hnh c xc nh theo cng thc sau:

Ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon l tnh thu cha s dng = Gi tr c khu tr vo cc nm tip sau ca cc khon l tnh thu cha s dng x Thu sut

thu thu nhp doanh nghip hin hnh

Xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon u i thu cha s dng.

Cui nm ti chnh, cn c cc khon u i thu theo lut nh (nu c) cha s dng k ton xc nh v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm hin hnh, nu doanh nghip d tnh chc chn c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai s dng cc khon u i thu cha s dng t cc nm trc . Ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon u i thu cha s dng trong nm ti chnh hin hnh c xc nh theo cng thc:

Ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon u i thu cha s dng = Gi tr c khu tr ca cc khon u i thu cha s dng x Thu sut thu thu nhp doanh nghip hin hnh

2.2.3 Xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm

- Cui nm ti chnh, k ton lp Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li (Biu s 05) lm cn c ghi nhn v trnh by ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li trn bo co ti chnh. Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li l bng tng hp xc nh ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm.

Biu s 05

Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li

Nm....

Chnh lch tm thi c khu tr trong nmCc khon Cc khon Ti sn thu thu nhp hon li Ti sn thu thu nhp hon li

l tnhu i c ghi nhn

trong nm c hon nhp

Chnh lch thu thutrong nm

Din gii Tng Gim Tng Gim Tng Gim Tng

Gim Thu sut

(%) c ghi gim chi ph thu thu nhp hon li c ghi tng vn ch s hu c ghi vo chi ph thu thu nhp hon li c

ghi gim vn ch s hu

A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

1 1) Pht sinh t cc giao dch trong nm hin ti

2 -2) Pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton v iu chnh hi t cc sai st pht sinh t cc nm trc

Cng

Phng php lp biu s 05

* Cn c lp Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li l Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr (Biu s 03), gi tr c khu tr ca cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng t cc nm trc chuyn sang nm hin ti;

* Cn c ghi vo ct 1 Chnh lch tm thi c khu tr trong nm tng l ct 3 v ct 4 trong Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm;

* Cn c ghi vo ct 2 Chnh lch tm thi c khu tr trong nm gim l ct 5 v ct 6 trong Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm;

* Ct 3 v ct 4 Chnh lch tng, Chnh lch gim l s chnh lch gia ct 1 v 2.

* Ct 5 c lp cn c vo s l pht sinh trong nm nay hoc cc nm trc c khu tr vo thu nhp chu thu trong nm sau (theo quy nh chuyn l tnh thu ca Lut thu thu nhp doanh nghip (trng hp c chuyn l).

* Ct 6 c lp cn c vo s l tnh thu ca nm trc c khu tr vo thu nhp chu thu nm nay.

* Ct 7 c lp cn c vo gi tr u i thu cha s dng trong nm nay c khu tr vo thu nhp chu thu trong nm sau.

* Ct 8 c lp cn c vo gi tr u i thu ca nm trc c khu tr vo thu nhp chu thu nm nay.

* Ct 10 c lp cn c vo ct 3, ct 5, ct 7 v ct 9 trn dng din gii s 1: Ct 10 = (Ct 3 + ct 5 + ct 7) x ct 9, lm c s ghi gim chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li trong nm, ghi tng ti sn thu thu nhp hon li.

* Ct 11: Cn c vo ct 3 v ct 9 trn dng din gii s 2: Ct 11 = ct 3 x ct 9, lm c s ghi tng li nhun cha phn phi (chi tit li nhun cha phn phi nm trc), ghi tng ti sn thu thu nhp hon li.

* Ct 12 c lp cn c vo ct 4, ct 6, ct 8 v ct 9 trn dng din gii s 1: Ct 12 = (Ct 4 + ct 6 + ct 8) x ct 9, lm c s ghi vo chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li trong nm v ghi gim ti sn thu thu nhp hon li.

* Ct 13: Cn c vo ct 4 v ct 9 trn dng din gii s 2: Ct 13 = ct 4 x ct 9, lm c s ghi gim li nhun cha phn phi (chi tit li nhun cha phn phi nm trc) v ghi gim ti sn thu thu nhp hon li.

V d v xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr

Mt doanh nghip ghi nhn mt khon n phi tr l chi ph phi tr v bo hnh sn phm c gi tr 100. Nhng cho mc ch tnh thu thu nhp, chi ph bo hnh sn phm ny ch c khu tr khi doanh nghip pht sinh chi ph bo hnh sn phm. Thu sut thu thu nhp doanh nghip l 28%.

C s tnh thu ca khon n phi tr ny l khng (gi tr ghi s 100, tr i phn gi tr ca khon n phi tr 100 s c khu tr cho mc ch tnh thu trong tng lai). Chnh lch gia gi tr ghi s 100 v c s tnh thu 0, l chnh lch tm thi c khu tr 100. Khi thanh ton n phi tr theo gi tr ghi s, doanh nghip s c gim li nhun tnh thu trong tng lai vi gi tr 100 v do thu thu nhp doanh nghip gim 28 (28% x 100). V vy, doanh nghip ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li l 28, vi iu kin doanh nghip chc chn s c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai c th hng li t vic gim thu thu nhp doanh nghip trong tng lai.2.2.4 - B sung Ti khon 243 Ti sn thu thu nhp hon li

Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca ti sn thu thu nhp hon li.

HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU:

1 Doanh nghip ch c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li i vi cc khon chnh lch tm thi c khu tr, gi tr c khu tr ca khon l tnh thu v u i v thu cha s dng t cc nm trc chuyn sang nm hin ti trong trng hp doanh nghip d tnh chc chn c c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai s dng cc khon chnh lch tm thi c khu tr, cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng.

2 Cui nm ti chnh, doanh nghip phi lp Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr, Bng theo di chnh lch tm thi c khu tr cha s dng, gi tr c khu tr chuyn sang nm sau ca cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng lm cn c lp Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn hoc hon nhp trong nm.

3 - Vic ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trong nm c thc hin theo nguyn tc b tr gia ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm nay vi ti sn thu thu nhp doanh nghip ghi nhn t cc nm trc nhng nm nay c hon nhp li, c th l:

- Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi nhn b sung gi tr ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm, nu chc chn rng trong tng lai doanh nghip c li nhun tnh thu thu hi ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm hin ti. Trng hp doanh nghip khng chc chn s c c li nhun chu thu trong tng lai, k ton khng c ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li tnh trn cc khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong nm.

- Nu ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm nh hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi gim ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm. Vic ghi gim ti sn thu thu nhp hon li phi c thc hin ph hp vi thi gian m cc khon chnh lch tm thi c khu tr (pht sinh t cc nm trc) c hon nhp k c khi doanh nghip khng c li nhun.

4 - Trng hp vic p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu pht sinh t cc nm trc lm pht sinh khon chnh lch tm thi c khu tr, k ton phi ghi nhn b sung ti sn thu thu nhp hon li ca cc nm trc bng cch iu chnh tng s d C (hoc gim s d N) u nm TK 421 - Li nhun cha phn phi (TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm nay) v iu chnh tng s d N u nm TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li.

5 - Kt thc nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi cc ti sn thu thu nhp hon li cha c ghi nhn t cc nm trc khi d tnh chc chn c c li nhun tnh thu thu nhp trong tng lai cho php ti sn thu hon li c thu hi.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA

TI KHON 243 TI SN THU THU NHP HON LI

Bn N:

Gi tr ti sn thu thu nhp hon li tng.

Bn C:

Gi tr ti sn thu thu nhp hon li gim.

S d bn N:

- Gi tr ti sn thu thu nhp hon li cn li cui nm;

- iu chnh s d u nm i vi ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn (hoc hon nhp) trong nm do p dng hi t chnh sch k ton hoc sa cha hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc.

PHNG PHP HCH TON K TON

MT S HOT NG KINH T CH YU

1 Trng hp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc giao dch c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp hon li: Cui nm ti chnh, k ton cn c Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li c lp lm cn c ghi nhn hoc hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc giao dch c ghi nhn vo chi ph thu thu nhp hon li:

1.1 - Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm ln hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi nhn b sung gi tr ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh ln hn s c hon nhp trong nm, nu chc chn rng trong tng lai doanh nghip c li nhun tnh thu thu hi ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm hin ti, ghi:N TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li

C TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.

1.2 - Nu ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm nh hn ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp trong nm, k ton ghi gim ti sn thu thu nhp hon li l s chnh lch gia s ti sn thu thu nhp hon li pht sinh nh hn s c hon nhp trong nm, ghi:

N TK 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li

2 Trng hp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t vic p dng hi t chnh sch k ton hoc iu chnh hi t sai st trng yu ca cc nm trc: Cui nm ti chnh, k ton cn c Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li c lp lm cn c ghi nhn hoc hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc giao dch c iu chnh vo li nhun cha phn phi ca cc nm trc:

2.1 - Trng hp phi iu chnh tng ti sn thu thu nhp hon li, ghi:

Tng s d N u nm TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li

Tng s d C u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d C), hoc

Gim s d N u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d N)

2.2 - Trng hp phi iu chnh gim ti sn thu thu nhp hon li, ghi:

Tng s d N u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc

(Nu TK 4211 c s d N), hoc

Gim s d C u nm TK 4211 - Li nhun cha phn phi nm trc (Nu TK 4211 c s d C)

Gim s d N u nm TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li

3) K ton thu thu nhp hon li phi tr v ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh hp nht i vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt v cc khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot

3.1 - K ton thu thu nhp hon li phi tr trn bo co ti chnh hp nht

3.1.1 Ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr

- Doanh nghip phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu khi lp bo co ti chnh hp nht i vi cc khon u t vo cng ty con hoc p dng phng php vn ch s hu i vi khon u t vo cng ty lin kt v khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot nc ngoi trn bo co ti chnh hp nht trong trng hp Vit Nam cha k Hip nh trnh nh thu hai ln hoc c chnh lch v thu sut thu thu nhp doanh nghip .

- Chnh lch tm thi chu thu pht sinh t cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt v khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot c th pht sinh khi:

+ C quan thu ch nh thu i vi khon thu nhp m doanh nghip c quyn nhn trong nm c ghi nhn trn bo co ti chnh ring.

+ Doanh nghip ghi nhn phn s hu trong li nhun (hoc l) trong cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot theo phng php vn ch s hu trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht.

V d xc nh thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t khon u t vo cng ty lin kt nc ngoi trn bo co ti chnh hp nht.

Gi s: Trn bo co ti chnh hp nht nm 2005, doanh nghip A l mt cng ty m ghi nhn thu nhp t cng ty lin kt B nc ngoi (Trong trng hp nc s ti cha k Hip nh trnh nh thu hai ln vi Vit Nam) theo phng php vn ch s hu l 50.000.000. Tuy nhin, trn bo co ti chnh ring nm 2005, doanh nghip ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh l s c tc c quyn nhn 10.000.000 t cng ty lin kt B. Thu sut thu TNDN nc ngoi cng l 28%.

Trng hp ny, khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh l 40.000.000 (50.000.000 - 10.000.000). Doanh nghip ghi nhn trn bo co ti chnh hp nht thu thu nhp hon li phi tr v chi ph thu thu nhp hon li l: 40.000.000 x 28% = 11.200.000.

- Doanh nghip phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu khi ghi nhn li nhun theo phng php hp nht bo co ti chnh i vi cc khon u t vo cng ty con.

V d xc nh thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t khon u t vo cng ty con nc ngoi trn bo co ti chnh hp nht.

Gi s: Trn bo co ti chnh hp nht nm 2005, doanh nghip A l cng ty m ghi nhn thu nhp t cng con C nc ngoi (Trong trng hp nc s ti cha k Hip nh trnh nh thu hai ln vi Vit Nam) theo phng php hp nht l 200.000.000. Tuy nhin, trn bo co ti chnh ring nm 2005, doanh nghip ch ghi nhn doanh thu hot ng ti chnh l s c tc c quyn nhn 80.000.000 t cng ty con C, thu sut thu TNDN nc ngoi cng l 28%.

Trng hp ny, khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh l 120.000.000 (200.000.000- 80.000.000). Doanh nghip ghi nhn trn bo co ti chnh hp nht thu thu nhp hon li phi tr v chi ph thu thu nhp hon li l: 120.000.000 x 28% = 33.600.000.

3.1.2 Phng php xc nh thu thu nhp hon li phi tr

(1) Xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu:

- Cui nm ti chnh, khi lp bo co ti chnh hp nht, k ton phi xc nh cc khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh t cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot.

- tng hp cc khon chnh lch tm thi, doanh nghip c th s dng Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu vi cc ch tiu ph hp (Biu s 01) quy nh ti Thng t ny.

* Cn c lp Bng xc nh chnh lch tm thi chu thu pht sinh khi lp bo co ti chnh hp nht l s chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong nm lin quan n tng khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot.

(2) Xc nh thu thu nhp hon li phi tr

- Cui nm ti chnh, cn c vo s chnh lch tm thi chu thu xc nh c, k ton xc nh thu thu nhp hon li phi tr lm cn c ghi nhn v trnh by thu thu nhp hon li phi tr trn bo co ti chnh hp nht.

- Doanh nghip c th s dng Bng xc nh thu thu nhp hon li phi tr vi cc ch tiu ph hp (Biu s 02) quy nh ti im 2.1.2 Mc B Phn I Thng t ny xc nh gi tr thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trong nm v xc nh gi tr thu thu nhp hon li phi tr gim do hon nhp cc khon chnh lch tm thi chu thu ca cc nm trc.

3.1.3 - K ton thu thu nhp hon li phi tr trn bo co ti chnh hp nht

- Trng hp phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu gn lin vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot, ghi:

Tng khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

Tng khon mc Thu thu nhp hon li phi tr.

- Trng hp phi ghi gim thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu gn lin vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot, ghi:

Gim khon mc Thu thu nhp hon li phi tr.

Gim khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

3.2 K ton ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh hp nht

3.2.1 Ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh hp nht

- Doanh nghip ch ghi nhn ti sn thu hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr khi p dng phng php hp nht hoc phng php vn ch s hu k ton cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot nc ngoi trn bo co ti chnh hp nht trong trng hp Vit Nam cha k Hip nh trnh nh thu hai ln hoc c chnh lch v thu sut thu thu nhp doanh nghip.

- Chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt v khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot khi:

+ C quan thu khng cho php khu tr khon l t cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot vo thu nhp chu thu trong nm ca doanh nghip;

+ Doanh nghip ghi nhn khon l l ton b phn s hu trong li nhun (hoc l) trong cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp lin doanh trn bo co ti chnh hp nht.

V d xc nh ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t khon u t vo cng ty lin kt nc ngoi trn bo co ti chnh hp nht.

Trn bo co ti chnh hp nht nm 2005, doanh nghip A ghi nhn khon l t cng ty lin kt D theo phng php vn ch s hu l 150.000.000. Tuy nhin khon l ny khng c khu tr vo thu nhp chu thu ca doanh nghip, thu sut thu TNDN l 28%.

Trong trng hp ny, khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh l 150.000.000. Doanh nghip ghi nhn trn Bo co kt qu hot ng kinh doanh hp nht ti sn thu thu nhp hon li v ghi gim chi ph thu thu nhp hon li l: 150.000.000 x 28% = 42.000.000.

3.2.2 Phng php xc nh ti sn thu thu nhp hon li

(1) Xc nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr:

- Cui mi nm ti chnh, khi lp bo co ti chnh hp nht, k ton phi xc nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh t cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot.

- Doanh nghip c th s dng Bng xc nh chnh lch tm thi c khu tr (Biu s 03) phn nh cc khon chnh lch tm thi c khu tr khi lp bo co ti chnh hp nht.

(2) Xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm

- Cui nm ti chnh, cn c vo cc khon chnh lch tm thi c khu tr xc nh c khi lp bo co ti chnh hp nht, k ton xc nh ti sn thu thu nhp hon li ghi nhn v trnh by ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh hp nht.

- Doanh nghip c th s dng Bng xc nh ti sn thu thu nhp hon li (Biu s 05) xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn trong nm pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr v xc nh gi tr ti sn thu thu nhp hon li c ghi gim do hon nhp cc khon chnh lch tm thi c khu tr ca cc nm trc khi lp bo co ti chnh hp nht.

3.2.3 - K ton ti sn thu thu nhp hon li trn bo co ti chnh hp nht

- Trng hp phi ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr gn lin vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot, ghi:

Tng khon mc Ti sn thu thu nhp hon li

Gim khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li.

- Trng hp phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr gn lin vi cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, khon vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot, ghi:

Tng khon mc Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

Gim khon mc Ti sn thu thu nhp hon li.

4 Sa i, b sung v k ton li nhun cha phn phi

4.1 - Li nhun cha phn phi ca doanh nghip

Li nhun cha phn phi ca doanh nghip l li nhun sau khi tr (-) chi ph thu thu nhp doanh nghip (theo Chun mc k ton s 17 Thu thu nhp doanh nghip v hng dn ti Thng t ny) sau cng (+) hoc tr (-) cc khon iu chnh s thu thu nhp doanh nghip hin hnh phi np hoc c hon li v thu thu nhp hon li phi tr hoc ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm hin ti do:

+ iu chnh s thu thu nhp hin hnh ca cc nm trc do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc;

+ iu chnh ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc;

4.2 - Sa i, b sung ni dung phn nh ca Ti khon 421 Li nhun cha phn phi

1 - Kt qu t hot ng kinh doanh ca doanh nghip phn nh trn Ti khon 421 l li nhun hoc l sau khi tr (-) chi ph thu thu nhp doanh nghip.

2 - K ton khng phn nh vo ti khon ny s thu thu nhp doanh nghip hin hnh phi np trong nm.

3 - K ton khng phn nh vo ti khon ny s thu thu nhp hon li phi tr v ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm hin hnh c ghi nhn vo chi ph (hoc thu nhp) thu thu nhp hon li.

4 - Trng hp doanh nghip phi iu chnh s d u nm ca Ti khon 421 Li nhun cha phn phi do doanh nghip p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc do iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc, k ton phi xc nh cc nh hng v thu thu nhp trong cc nm trc lm c s iu chnh s d u nm i vi ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr mt cch ph hp.

5 -Trnh by bo co ti chnh

5.1 Trnh by trong Bng Cn i k ton

5.1.1 Ti sn thu thu nhp hon li

Ti sn thu thu nhp hon li c trnh by trong ch tiu Ti sn thu thu nhp hon li M s 262 trn Bng cn i k ton.

S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d N Ti khon 243 Ti sn thu thu nhp hon li, trn S Ci.

5.1.2 Thu thu nhp hon li phi tr

Thu thu nhp hon li phi tr c trnh by trong ch tiu Thu thu nhp hon li phi tr M s 335 trn Bng cn i k ton.

S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C Ti khon 347 Thu thu nhp hon li phi tr, trn S Ci.

5.2 Trnh by Bo co kt qu hot ng kinh doanh

Sa i ch tiu Thu thu nhp doanh nghip (M s 51) thnh 2 ch tiu: Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh M s 51 v Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li M s 52 trong Bo co kt qu hot ng kinh doanh.

5.2.1- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh M s 51

Ch tiu ny phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm bo co.

S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn C Ti khon 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh i ng vi bn N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh trn s k ton chi tit TK 8211, hoc cn c vo s pht sinh bn N TK 8211 i ng vi bn C TK 911 trong k bo co trn s k ton chi tit TK 8211, (trng hp ny s liu c ghi vo ch tiu ny bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (...)).

5.2.2- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

Ch tiu ny phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li hoc thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm bo co.

S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn C Ti khon 8212 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li i ng vi bn N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh trn s k ton chi tit TK 8211, hoc cn c vo s pht sinh bn N TK 8212 i ng vi bn C TK 911 trong k bo co, trn s k ton chi tit TK 8212 (trng hp ny s liu c ghi vo ch tiu ny bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (...)).

5.3 Trnh by Bn thuyt minh bo co ti chnh

5.3.1 - B sung mc 21 Phn V. ca Bn thuyt minh bo co ti chnh:

a- Ti sn thu thu nhp hon li:

Cui nmu nm

- Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n

khon chnh lch tm thi c khu tr

- Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n

khon l tnh thu cha s dng

- Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n

khon u i tnh thu cha s dng

- Khon hon nhp ti sn thu thu nhp hon li

c ghi nhn t cc nm trc

Ti sn thu thu nhp hon li

b- Thu thu nhp hon li phi tr

- Thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu

- Khon hon nhp thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn t cc nm trc

- Thu thu nhp hon li phi tr

5.3.2 - B sung mc 31 Phn VI. ca Bn thuyt minh bo co ti chnh:

31- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh Nm nayNm trc

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip tnh trn thu nhp chu thu nm hin hnh

- iu chnh chi ph thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh nm nay

- Tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

5.3.3 - B sung mc 32 Phn VI. ca Bn thuyt minh bo co ti chnh:

32- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li Nm nayNm trc

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi phi chu thu

- Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic hon nhp ti sn thu thu nhp hon li

- Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr()()

- Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng ()()

- Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic hon nhp thu thu nhp hon li phi tr()()

- Tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li

5.3.4 Doanh nghip phi gii trnh ring r cc thng tin sau trong Bn thuyt minh bo co ti chnh.

a) Tng s thu thu nhp doanh nghip hin hnh v thu thu nhp hon li lin quan n cc khon mc c ghi nhn vo vn ch s hu;

b) Gii thch mi quan h gia chi ph (hoc thu nhp) thu thu nhp doanh nghip v li nhun k ton theo mt hoc c hai hnh thc sau:

(i) i chiu bng s gia chi ph (hoc thu nhp) thu TNDN v tch s ca li nhun k ton nhn (x) vi thu sut p dng; hoc

(ii) i chiu bng s gia thu sut hiu qu bnh qun vi thu sut p dng.

c) Gi tr (ngy o hn, nu c) ca cc chnh lch tm thi c khu tr, l tnh thu cha s dng v cc u i thu cha s dng m cha ti sn thu thu nhp hon li no c ghi nhn vo Bng cn i k ton;

d) Chnh lch tm thi, mi loi l tnh thu cha s dng cng nh cc u i thu cha s dng;

e) Gi tr ca ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn trn Bng cn i k ton ca tng nm s dng;

f) Gi tr thu nhp hoc chi ph thu TNDN hon li c ghi nhn vo Bo co kt qu hot ng kinh doanh, nu iu ny khng c phn nh r t cc thay i ca cc gi tr c ghi nhn trong Bng cn i k ton;

g) Doanh nghip phi trnh by gi tr ca ti sn thu thu nhp hon li v bng chng cho vic ghi nhn, khi:

- Vic s dng ti sn thu thu nhp hon li ph thuc vo li nhun tnh thu trong tng lai vt qu mc li nhun pht sinh t vic hon nhp cc chnh lch tm thi chu thu hin ti; v

- Doanh nghip chu l trong nm hin hnh hoc nm trc do qui nh php l v thu m ti sn thu hon li c lin quan.

V d 1: Xc nh v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khu hao TSC

Nm 2005, Cng ty Thng Long mua hai TSC:

- TSC A c gi mua l 12.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 3 nm, theo thu l 6 nm; TSC B c gi mua l 10.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 2 nm, theo thu l 4 nm.

- Thu sut thu thu nhp doanh nghip 28%. Gi s cng ty ch c ti sn thu thu nhp hon li lin quan n TSC A v B.

Vic xc nh ti sn thu thu nhp hon li c thc hin nh sau:

Xc nh chnh lch tm thi c khu tr lin quan n tng TSC

t nm 2005 n 2010

n v tnh:1.000

Ch tiuNm ti chnh

200520062007200820092010

TSC A (NG: 12.000)

Chi ph khu hao (theo k ton)(4.000)(4.000)(4.000)

Chi ph khu hao (theo thu)(2.000)(2.000)(2.000)(2.000)(2.000)(2.000)

Chnh lch tm thi c khu tr tng2.0002.0002.000

Chnh lch tm thi c khu tr gim (Hon nhp)(2.000)(2.000)(2.000)

TSC B (NG: 10.000)

Chi ph khu hao (theo k ton)(5.000)(5.000)

Chi ph khu hao (theo thu)(2.500)(2.500)(2.500)(2.500)

Chnh lch tm thi c khu tr tng2.5002.500

Chnh lch tm thi c khu tr gim (Hon nhp)(2.500)(2.500)

Tng chnh lch tm thi c khu tr tng ca TSC A&B4.5004.500

Tng chnh lch tm thi c khu tr gim (hon nhp) ca TSC A&B(500)(4.500)(2.000)(2.000)

Ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhn1.2601.260

Ti sn thu thu nhp hon li c hon nhp(140)(1.260)(560)(560)

- Trong 2 nm 2005 v 2006, Cng ty Thng Long phi xc nh khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh trong tng nm l 4.500.000 tng ng vi vic ghi gim chi ph thu TNDN hon li v ghi nhn ti sn thu thu nhp hon li mi nm l 1.260.000 (4.500.000x28%). K ton ghi:

N TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li : 1.260.000

C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 1.260.000 .

- Nm 2007, Cng ty Thng Long phi xc nh:

+ Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh tng lin quan n TSC A l 2.000.000

+ Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC B l 2.500.000

Kt qu, nm 2007, chnh lch tm thi c khu tr lin quan ti TSC A v TSC B gim 500.000 . Cng ty Thng Long phi hon nhp ti sn thu thu nhp hon li v ghi tng chi ph thu TNDN hon li l 140.000 K ton ghi:

N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 140.000

C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 140.000 .

- Nm 2008, Cng ty Thng Long xc nh:+ Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC A l 2.000.000

+ Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC B l 2.500.000

Kt qu, nm 2008, chnh lch tm thi c khu tr lin quan ti TSC A v TSC B gim 4.500.000 . Cng ty Thng Long phi hon nhp Ti sn thu thu nhp hon li v ghi tng chi ph thu TNDN hon li l 1.260.000 . K ton ghi:

N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 1.260.000

C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 1.260.000 .

- Nm 2009 v 2010, Cng ty Thng Long xc nh:Khon chnh lch tm thi c khu tr pht sinh gim lin quan n TSC A trong mi nm l 2.000.000 , tng ng, cng ty Thng Long phi hon nhp Ti sn thu thu nhp hon li l 560.000 . K ton ghi:

N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 560.000

C TK 243 Ti sn thu thu nhp hon li: 560.000 .

V d 2: Xc nh v ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr lin quan n khu hao TSC

Nm 2006, Cng ty Thng Long mua hai TSC:

- TSC C c gi mua l 24.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 6 nm, theo thu l 3 nm; TSC E c gi mua l 10.000.000, thi gian s dng hu ch theo k ton l 4 nm, theo thu l 2 nm.

- Thu sut thu thu nhp doanh nghip 28%. Gi s cng ty ch c thu thu nhp hon li phi tr lin quan n TSC C v E.

Vic xc nh thu thu nhp hon li phi tr c thc hin nh sau:

Xc nh chnh lch tm thi chu thu lin quan n tng TSC

t nm 2006 n 2011

n v tnh:1.000

Ch tiuNm ti chnh

20062007200820092010

2011

TSC C (NG: 24.000)

Chi ph khu hao (theo thu) (8.000)(8.000)(8.000)

Chi ph khu hao (theo k ton)(4.000)(4.000)(4.000)(4.000)(4.000)(4.000)

Chnh lch tm thi chu thu tng4.0004.0004.000

Chnh lch tm thi chu thu gim (Hon nhp)(4.000)(4.000)(4.000)

TSC D (NG: 10.000)

Chi ph khu hao (theo thu) (5.000)(5.000)

Chi ph khu hao (theo k ton)(2.500)(2.500)(2.500)(2.500)

Chnh lch tm thi chu thu tng2.5002.500

Chnh lch tm thi chu thu gim (Hon nhp)(2.500)(2.500)

Tng chnh lch tm thi chu thu tng ca TSC C&D6.5006.5001.500

Tng chnh lch tm thi chu thu gim (hon nhp) ca TSC C&D(6.500)(4.000)(4.000)

Thu thu nhp hon li phi tr c ghi nhn1.8201.820420

Thu thu nhp hon li phi tr c hon nhp(1.820)(1.120)(1.120)

- Trong 2 nm 2006 v 2007, Cng ty Thng Long phi xc nh khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh trong tng nm l 6.500.000 tng ng vi vic ghi nhn Chi ph thu TNDN hon li v ghi nhn Thu thu nhp hon li phi tr mi nm l 1.820.000 (6.500.000 x 28%). K ton ghi:

N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li :

1.820.000

C TK 347 - Thu thu nhp hon li phi tr: 1.820.000

- Nm 2008, Cng ty Thng Long phi xc nh:

+ Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh tng lin quan n TSC C l 4.000.000 ;

+ Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC E l 2.500.000 ;

Kt qu, nm 2008, chnh lch tm thi chu thu lin quan ti TSC C v TSC E tng 1.500.000 . Cng ty Thng Long phi ghi nhn thu thu nhp hon li phi tr v ghi nhn chi ph thu TNDN hon li l 420.000 (1.500.000 x 28%) K ton ghi:

N TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li: 420.000

C TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr : 420.000

- Nm 2009, Cng ty Thng Long xc nh:+ Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC C l 4.000.000.

+ Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC E l 2.500.000.

Kt qu, nm 2009, chnh lch tm thi chu thu lin quan ti TSC C v TSC E gim (hon nhp) 6.500.000 Cng ty Thng Long phi hon nhp thu thu nhp hon li phi tr v ghi gim chi ph thu TNDN hon li l 1.820.000 (6.500.000 x 28%). K ton ghi

N TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr : 1.820.000

C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 1.820.000 .

- Nm 2010 v 2011, Cng ty Thng Long xc nh:Khon chnh lch tm thi chu thu pht sinh gim (hon nhp) lin quan n TSC C trong mi nm l 4.000.000 , tng ng, cng ty Thng Long phi hon nhp thu thu nhp hon li phi tr v ghi gim chi ph thu TNDN hon li l 1.120.000 (4.000.000 x 28%). K ton ghi:

N TK 347 Thu thu nhp hon li phi tr : 1.120.000

C TK 8212 Chi ph thu TNDN hon li : 1.120.000

II - HNG DN K TON CHUN MC CC S KIN PHT SINH SAU NGY KT THC K K TON NM

1. Quy nh chung

1.1. Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm l nhng s kin c nh hng tch cc hoc tiu cc n bo co ti chnh xy ra trong khong thi gian t ngy kt thc k k ton nm n trc ngy pht hnh bo co ti chnh, gm hai loi:

(a) Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm cn iu chnh l nhng s kin c cc bng chng b sung v cc s kin tn ti vo ngy kt thc k k ton nm cn phi iu chnh s k ton v bo co ti chnh;

(b) Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm khng cn iu chnh l nhng s kin c du hiu v cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm cung cp bng chng v cc s vic tn ti trong nm ti chnh khng nh hng n bo co ti chnh nn khng cn phi iu chnh s k ton v bo co ti chnh.

1.2. Doanh nghip phi iu chnh cc s liu c ghi nhn trong bo co ti chnh phn nh cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm cn iu chnh. Trng hp ny, doanh nghip phi:

- iu chnh cc s liu ghi nhn trong s k ton v cc thng tin trnh by trong bo co ti chnh; hoc

- Ghi nhn nhng khon mc m trc cha c ghi nhn.

1.3. Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm cn iu chnh s k ton v bo co ti chnh phi l cc s kin cung cp bng chng v cc s vic tn ti trong nm ti chnh v phi xc nh c (nh lng c).

1.4. Vic iu chnh s k ton v bo co ti chnh v nhng s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm, c thc hin theo mt trong ba phng php iu chnh s k ton quy nh trong Lut K ton nh: Phng php ci chnh, phng php ghi s m hoc phng php ghi b sung.

1.5. i vi cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm khng cn iu chnh, doanh nghip c th trnh by trong Bn thuyt minh bo co ti chnh.

1.6. Cc s kin pht sinh sau ngy pht hnh bo co ti chnh khng thuc phm vi p dng v hng dn ca Chun mc k ton s 23 Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm v hng dn ti Thng t ny.

1.7. i vi cc khon c tc ca c ng cng b sau ngy kt thc k k ton nm nhng trc ngy pht hnh bo co ti chnh, doanh nghip khng phi ghi nhn l cc khon n phi tr trn Bng cn i k ton ti ngy kt thc k k ton nm, m c trnh by trong Bn thuyt minh bo co ti chnh theo quy nh ca Chun mc k ton s 21 Trnh by bo co ti chnh.

1.8. Trng hp sau ngy kt thc k k ton nm, Ban Gim c xc nhn c d kin thu hp ng k quy m hot ng, ngng sn xut, kinh doanh, ph sn hoc gii th th doanh nghip khng c lp bo co ti chnh trn c s nguyn tc hot ng lin tc. Trng hp ny bo co ti chnh phi c lp trn c s hot ng khng lin tc.

Khi nhn thy sau ngy kt thc k k ton nm, kt qu kinh doanh b gim st ng k v tnh hnh ti chnh xu i nghim trng th doanh nghip phi xem xt nguyn tc hot ng lin tc c cn ph hp lp bo co ti chnh hay khng. Nu nguyn tc hot ng lin tc khng cn ph hp lp bo co ti chnh khi c d kin theo mt trong cc tnh trng trn th doanh nghip phi thay i cn bn c s k ton v lp bo co ti chnh ch khng ch iu chnh li s liu ghi nhn theo c s k ton ban u.

2. Quy nh c th

2.1. Hng dn k ton cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm cn iu chnh

2.1.1. Trng hp sau ngy kt thc k k ton nm n ngy pht hnh bo co ti chnh, doanh nghip nhn c thng tin v cc s kin xc nhn ngha v hin ti vo ngy kt thc k k ton nm i hi phi iu chnh khon d phng c ghi nhn t trc, ghi nhn nhng khon d phng mi hoc ghi nhn nhng khon n phi thu, n phi tr mi.

V d: Kt lun ca to n sau ngy kt thc k k ton nm xc nhn doanh nghip sn xut t Ho Bnh c ngha v hin ti vo ngy kt thc k k ton nm d kin s phi thanh ton chi ph bo hnh sn phm cao hn s d phng chi ph bo hnh lp. Trng hp ny doanh nghip Ho Bnh phi iu chnh tng d phng chi ph bo hnh lp m bo ngun thc hin ngha v chi tr v bo hnh sn phm cho khch hng. Cn c vo s d phng chi ph bo hnh sn phm phi lp v s d phng lp, k ton iu chnh s k ton khon d phng chi ph bo hnh sn phm cho khch hng nh sau:

a. Cn c vo khon d phng bo hnh sn phm cn phi lp thm, ghi:

N TK 641 Chi ph bn hng (S d phng cn phi lp thm)

C TK 352 D phng phi tr.

b. Kt chuyn tng chi ph bn hng xc nh kt qu, ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 641 Chi ph bn hng.

c. iu chnh gim Thu TNDN phi np (nu c) v iu chnh gim chi ph thu TNDN hin hnh, ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

ng thi kt chuyn gim chi ph thu TNDN hin hnh (Nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

d. iu chnh gim li nhun cha phn phi (Nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 421 Li nhun cha phn phi (4212 - Li nhun cha phn phi nm nay)

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

* Doanh nghip c th lp cc bt ton iu chnh theo phng php ghi s m (ghi ) bng s chnh lch gia s ghi ln hn s ng, nh sau:

Ngoi bt ton iu chnh s k ton nh im a, b trn, k ton cn iu chnh s k ton bng cc bt ton:

+ iu chnh gim (ghi s m) s thu TNDN phi np v iu chnh gim (ghi s m) chi ph thu TNDN hin hnh, c xc nh bng s chnh lch gia s thu TNDN phi np ghi ln hn s thu TNDN phi np sau khi iu chnh. S chnh lch iu chnh gim (ghi s m) s thu TNDN phi np, ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334- Thu thu nhp doanh nghip.

ng thi iu chnh bt ton kt chuyn gim (ghi s m) chi ph thu TNDN hin hnh (nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

+ iu chnh bt ton kt chuyn li gim (ghi s m) (nu thc hin bt ton kt chuyn li cui k) c xc nh bng s chnh lch gia s li kt chuyn ln hn s li sau khi iu chnh. S chnh lch iu chnh bt ton kt chuyn li gim (ghi s m), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 421 Li nhun cha phn phi.

2.1.2. Trng hp sau ngy kt thc k k ton nm n ngy pht hnh bo co ti chnh, doanh nghip nhn c thng tin cung cp bng chng v mt ti sn b tn tht trong k k ton nm, hoc gi tr ca khon tn tht c ghi nhn t trc i vi ti sn ny cn phi iu chnh th x l nh sau:

V d: Trng hp sau ngy kt thc k k ton nm n ngy pht hnh bo co ti chnh, doanh nghip bn hng tn kho v c bng chng v gi tr thun c th thc hin c vo ngy kt thc k k ton nm ca hng tn kho b gim gi th doanh nghip phi cn c vo gi bn hng tn kho tnh ton s d phng gim gi hng tn kho phi lp cho lng hng tn kho ny. Cn c vo s d phng phi lp v s d phng lp, k ton phi iu chnh trn s k ton khon d phng gim gi hng tn kho nh sau:

a. Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp ln hn s d phng lp:

Cn c chnh lch gia s d phng phi lp ln hn s d phng lp, k ton iu chnh s k ton c th theo mt trong hai cch sau:

(1) Ghi tng s d phng gim gi hng tn kho v ghi tng gi vn hng bn:

N TK 632 Gi vn hng bn (Chnh lch s d phng phi lp ln hn

s d phng lp)

C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho.

(2) Kt chuyn tng gi vn hng bn xc nh kt qu, ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 632 Gi vn hng bn.

(3) iu chnh gim Thu TNDN phi np (nu c), ghi:

N TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip

C TK 8211 Chi ph thu TNDN hin hnh.

ng thi kt chuyn gim chi ph thu TNDN hin hnh sang TK 911 (nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 8211 Chi ph thu TNDN hin hnh

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

(4) iu chnh gim li nhun cha phn phi (nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 421 Li nhun cha phn phi (Tk 4212 - Li nhun cha phn phi nm nay)

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

* Doanh nghip c th lp cc bt ton iu chnh theo phng php ghi s m (ghi ) bng s chnh lch gia s ghi ln hn s ng, nh sau:

Ngoi bt ton iu chnh s k ton nh im (1), (2) trn, k ton cn iu chnh s k ton nh sau:

+ iu chnh gim (ghi s m) s thu TNDN phi np v iu chnh gim (ghi s m) chi ph thu TNDN hin hnh (nu c), c xc nh bng s chnh lch gia s thu TNDN phi np ghi ln hn s thu TNDN phi np sau khi iu chnh. S chnh lch iu chnh gim (ghi s m) s thu TNDN phi np, ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334- Thu thu nhp doanh nghip.

ng thi iu chnh bt ton kt chuyn gim (ghi s m) chi ph thu TNDN hin hnh (nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

+ iu chnh bt ton kt chuyn li gim (ghi s m) (nu thc hin bt ton kt chuyn li cui k) c xc nh bng s chnh lch gia s li kt chuyn ln hn s li sau khi iu chnh. S chnh lch iu chnh bt ton kt chuyn li gim (ghi s m), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 421 Li nhun cha phn phi.

b. Trng hp s d phng gim gi hng tn kho phi lp nh hn s d phng lp:

Cn c chnh lch gia s d phng phi lp nh hn s d phng lp, k ton iu chnh s k ton c th theo cch sau:

(1) Ghi gim d phng gim gi hng tn kho v ghi gim gi vn hng bn

N TK 159 - D phng gim gi hng tn kho

C TK 632 Gi vn hng bn (Chnh lch s d phng phi lp

nh hn s d phng lp).

(2) Kt chuyn gim gi vn hng bn xc nh kt qu, ghi:

N TK 632 Gi vn hng bn

C TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh.

(3) iu chnh tng thu TNDN phi np (nu c), ghi:

N TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh

C TK 3334 - Thu thu nhp doanh nghip.

ng thi kt chuyn tng chi ph thu nhp doanh nghip hin hnh sang TK 911 (Nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 8211 Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh.

(4) iu chnh tng li nhun cha phn phi (Nu thc hin bt ton kt chuyn cui k), ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh (TK 4212 - Li nhun cha phn phi nm nay)

C TK 421 Li nhun cha phn phi.

* Doanh nghip c th lp cc bt ton iu chnh theo phng php ghi s m (ghi ) s chnh lch gia s d phng gim gi hng tn kho phi lp nh hn s d phng lp nh sau:

(1) Ghi gim (ghi ) d phng gim gi hng tn kho v ghi gim gi vn hng bn s chnh lch gia s d phng gim gi hng tn kho phi lp nh hn s d phng lp:

N TK 632 Gi vn hng bn

C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho.

(2) Kt chuyn gim (ghi ) gi vn hng bn v s chnh lch gia s d phng gim gi hng tn kho phi lp nh hn s d phng lp, ghi:

N TK 911 Xc nh kt qu kinh doanh

C TK 632 Gi vn hng bn.

(3) iu chnh tng thu thu nhp doanh nghip phi np (nu c) v iu chnh tng li nhun cha phn phi trn s k ton nh im (3) (4) trn.

2.1.3. Cc trng hp khc v xc nhn ngha v hoc nh hng n gi tr ti sn th doanh nghip cn c vo cc hng dn trn ghi nhn cc bt ton iu chnh ph hp vi quy nh ca Chun mc k ton s 23 Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm.

2.1.4. Trng hp sau ngy kt thc k k ton nm n trc ngy pht hnh bo co ti chnh, doanh nghip pht hin nhng gian ln v sai st ch ra rng bo co ti chnh khng c chnh xc th tu theo tng trng hp c th (c kt lun x l hoc cha), n v lp chng t k ton v thc hin cc bt ton iu chnh trn s k ton v bo co ti chnh ph hp vi quy nh ca Chun mc k ton s 23 Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm v Thng t hng dn chun mc ny.

2.2. Trnh by bo co ti chnh

2.2.1. Trnh by v s kin tn ti trong k k ton nm

Nu doanh nghip nhn c thng tin sau ngy kt thc k k ton nm v cc s kin tn ti trong k k ton nm, doanh nghip phi trnh by v cc s kin ny trn c s xem xt nhng thng tin mi. Trong mt s trng hp, doanh nghip phi trnh by trong bo co ti chnh phn nh thng tin nhn c sau ngy kt thc k k ton nm, ngay c khi thng tin ny khng nh hng n cc s liu trnh by trong bo co ti chnh. V d: Sau ngy kt thc k k ton nm c bng chng v vic s xy ra mt khon n tim tng tn ti trong k k ton nm.

2.2.2. Trnh by cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm khng cn iu chnh

Nu cc s kin khng cn iu chnh pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm l trng yu, vic khng trnh by cc s kin ny c th nh hng n quyt nh kinh t ca ngi s dng khi da trn cc thng tin ca bo co ti chnh. V vy doanh nghip phi trnh by i vi cc s kin trng yu khng cn iu chnh v: Ni dung v s liu ca s kin; c tnh nh hng v ti chnh, hoc l do khng th c tnh c cc nh hng ny.

Cc s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm khng cn iu chnh cn phi trnh by trn bo co ti chnh, nh:

- Vic hp nht kinh doanh theo quy nh ca Chun mc k ton "Hp nht kinh doanh" hoc vic thanh l cng ty con ca tp on;

- Vic cng b k hoch ngng hot ng, vic thanh l ti sn hoc thanh ton cc khon n lin quan n ngng hot ng; hoc vic tham gia vo mt hp ng rng buc bn ti sn hoc thanh ton cc khon n;

- Hng bn b tr li;

- Mua sm hoc thanh l ti sn c gi tr ln;

- Nh xng sn xut b ph hy v ha hon, bo lt;

- Thc hin ti c cu ch yu;

- Cc giao dch ch yu v tim nng ca c phiu ph thng;

- Thay i bt thng, quan trng v gi bn ti sn hoc t gi hi oi;

- Thay i v thu c nh hng quan trng n ti sn, n thu hin hnh hoc thu hon li;

- Tham gia nhng cam kt, tha thun quan trng hoc nhng khon n tim tng;

- Xut hin nhng v kin tng ln.

III - HNG DN K TON CHUN MC

BO CO TI CHNH GIA NIN

1/ Qui nh chung

Phn ny quy nh v hng dn cc yu cu chung v kt cu, ni dung v nguyn tc lp v trnh by bo co ti chnh gia nin lin quan n ni dung quy nh trong Chun mc k ton s 27 Bo co ti chnh gia nin .

Bo co ti chnh gia nin gm 2 loi: Bo co ti chnh gia nin y v bo co ti chnh gia nin tm lc. Doanh nghip lp bo co ti chnh theo dng y th p dng Chun mc k ton s 21 Trnh by bo co ti chnh, v mt s quy nh ti Chun mc k ton s 27 Bo co ti chnh gia nin . Doanh nghip lp bo co ti chnh theo dng tm lc th p dng Chun mc k ton s 27 Bo co ti chnh gia nin v hng dn ti phn ny. Mu biu v cc ch tiu trong bo co ti chnh gia nin thc hin theo mu biu v cc ch tiu trong ch bo co ti chnh nm ban hnh theo Ch k ton doanh nghip hin hnh (Quyt nh s 15/2006/Q-BTC ngy 20/3/2006 ca B Ti chnh).

Doanh nghip nh nc phi lp bo co ti chnh qu dng y khi np BCTC cho cc c quan qun l nh nc. Cc doanh nghip khc khi t nguyn lp BCTC qu dng y hoc dng tm lc th thc hin theo phn hng dn c lin quan ca Thng t ny. Cc doanh nghip nim yt trn th trng chng khon khi lp bo co ti chnh gia nin thc hin theo phn hng dn c lin quan ca Thng t ny v cc quy nh khc theo php lut v th trng chng khon; Cng ty m nim yt trn th trng chng khon th lp BCTC qu ca cng ty m v bo co ti chnh tng hp qu ca cng ty m v cc cng ty con. T bo co ti chnh nm 2008 cng ty m phi lp BCTC qu hp nht.

H thng bo co ti chnh gia nin bao gm:

+ Bng cn i k ton (y , tm lc);

+ Bo co kt qu hot ng kinh doanh (y , tm lc);

+ Bo co lu chuyn tin t (y , tm lc);

+ Bn Thuyt minh bo co ti chnh chn lc.

K lp bo co ti chnh gia nin l hng qu ca nm ti chnh (khng bao gm qu IV).

Bo co ti chnh gia nin phi lp ng hnh thc, ni dung, phng php v trnh by phi nht qun gia cc k k ton, nu c ni dung khc th phi gii thch Bn thuyt minh bo co ti chnh. Cc ni dung trnh by trn mi bo co ti chnh gia nin ti thiu phi bao gm cc mc v s cng chi tit c trnh by trong mi bo co ti chnh nm gn nht tng ng, v Bn thuyt minh bo co ti chnh chn lc.

Vic lp v trnh by bo co ti chnh gia nin cng phi tun th cc yu cu v nguyn tc quy nh trong Chun mc k ton s 21 Trnh by bo co ti chnh.

Khi iu chnh bo co ti chnh gia nin doanh nghip phi p dng chnh sch k ton nht qun cho mt loi giao dch c th. Trng hp doanh nghip t nguyn thay i chnh sch k ton vo gia nm ti chnh th doanh nghip phi p dng phng php hi t, tc l phi iu chnh li bo co ti chnh cc qu trc.

Doanh nghip lp bo co ti chnh gia nin cng phi thc hin cng khai bo co ti chnh theo quy nh ca php lut.

2. Hng dn lp v trnh by Bo co ti chnh gia nin

2.1. Lp v trnh by Bng cn i k ton gia nin

2.1.1- Nguyn tc lp v trnh by Bng cn i k ton gia nin

Vic lp v trnh by Bng cn i k ton gia nin phi tun th cc quy nh chung v lp v trnh by bo co ti chnh, cng nh cc nguyn tc ring i vi Bng cn i k ton nm, c quy nh trong h thng bo co ti chnh doanh nghip hin hnh.

Ngoi ra khi lp bo co ny, doanh nghip phi tun th cc quy nh sau:

- p dng cc chnh sch k ton v ghi nhn v nh gi ti sn, n phi tr tng t nh i vi Bng cn i k ton nm;

- Ni dung ti thiu cn trnh by trong Bng cn i k ton gia nin (dng tm lc) gm cc khon mc tng hp, m mi khon mc ny l tng ca cc khon mc chi tit ca Bng cn i k ton nm gn nht v cc s liu v cc s kin, cc hot ng mi pht sinh t cui nin k ton nm trc gn nht n cui qu bo co ny.

- Phi trnh by s liu t u nin n ht ngy kt thc mi qu bo co v s liu so snh tng ch tiu tng ng c lp vo cui k k ton nm trc gn nht S u nm.

2.1.2- Kt cu v ni dung

(1). Bng cn i k ton gia nin (dng y )

i vi doanh nghip lp v trnh by Bng cn i k ton gia nin dng y , th hnh thc v ni dung ca bo co ny phi ph hp vi quy nh ti ch bo co ti chnh hin hnh.

S liu phi trnh by trong bo co ny gm s liu vo ngy kt thc k k ton gia nin hin ti v s liu mang tnh so snh vo ngy kt thc k k ton nm trc.

Cn c vo cc quy nh nu trn, B