TS 2515 Nisan 1985

UDK 693.2:691.41 TÜRK STANDARDI TS 2515/Nisan 1985

İÇİNDEKİLER

0 - KONU, TANIM, KAPSAM, AMAÇ VE UYGULAMA ALANI ............................ 1 0.1 - KONU ....................................................................................................................... 1 0. 2 - TANIMLAR ............................................................................................................... 1

0.2.1 - Kerpiç Bloklar ...................................................................................................................... 1 0.2.2 - Kerpiç Yapõ .......................................................................................................................... 1 0.2.3 - Toprak Dam......................................................................................................................... 1

0.3 - KAPSAM ................................................................................................................... 1 0.4 - AMAÇ........................................................................................................................ 1 0.5 - UYGULAMA ALANI ................................................................................................... 1

1 - MALZEME............................................................................................................. 1 1.1 -KERPİÇ...................................................................................................................... 1 1.2 - TAŞ ........................................................................................................................... 1 1.3 - HARÇ........................................................................................................................ 2 1.4 - AHŞAP MALZEME.................................................................................................... 2

2 - TASARIM,YAPIM VE BAKIMLA İLGİLİ KURALLAR........................................... 2 2.1 - TASARIM KURALLARI.............................................................................................. 2

2.1.1 - Boyutlar................................................................................................................................ 2 2.2 - YAPIM KURALLARI .................................................................................................. 4

2.2.1 - Temeller............................................................................................................................... 4 2.2.2 - Dõş ve iç Duvarlar ................................................................................................................ 5 2.2.3 - Hatõllar ................................................................................................................................. 5 2.2.4 - Çatõlar .................................................................................................................................. 5 2.2.5 - Kapõ ve Pencereler .............................................................................................................. 6 2.2.6 - Sõvalar.................................................................................................................................. 6

2.3 - BAKIM KURALLARI .................................................................................................. 6


1

KERPİÇ YAPILARIN YAPIM KURALLARI 0 - KONU, TANIM, KAPSAM, AMAÇ VE UYGULAMA ALANI 0.1 - KONU Bu standard, kerpiç bloklarla yapõlan yapõlarõn tasarõm ve inşaatõnda uyulmasõ gereken kurallara dairdir. 0. 2 - TANIMLAR 0.2.1 - Kerpiç Bloklar Kerpiç bloklar, TS 25141 )'de tanõmlanmaktadõr. NOT - Bu standardda "Kerpiç Bloklar" deyimi yerine "Kerpiç" sözcüğü kullanõlmõştõr. 0.2.2 - Kerpiç Yapõ Kerpiç yapõ, duvarlarõ kerpiç ve çamur harçla yapõlan, tavan ve kat döşemeleri ahşap olan binalardõr. 0.2.3 - Toprak Dam Toprak dam, çatõ yapõlamayan yerlerde ahşap kirişler üzerine konulan tahta, kapak tahtasõ, hasõr, kamõş ve saz üzerine, ahõr, samanlõk gibi yerlerde dal üzerine serilip sõkõştõrõlan ve düzeltilen kil ve çorak malzemelerden yapõlmõş çatõlardõr. NOT - Bu standardda "Toprak Dam" yerine "Dam" deyimi kullanõlmõştõr. 0.3 - KAPSAM Bu standard, kerpiç yapõlarõn tasarõm ve yapõm kurallarõnõ kapsar. 0.4 - AMAÇ Bu standard, özellikle, yurdumuzun geniş kõrsal bölgelerinde uygulanmakta olan kerpiç yapõlarõn belirli kurallara göre yapõlmasõnõ ve dolayõsõyla deprem ve su maskõnõ gibi afetlerde can ve mal kaybõnõn en aza indirilmesini amaçlar. 0.5 - UYGULAMA ALANI Bu standard, kerpiçten yapõlacak tek katlõ konut, depo, ahõr ve samanlõk gibi binalarda uygulanõr. 1 - MALZEME 1.1 -KERPİÇ Kerpiç yapõlarda kullanõlacak kerpiç, TS 2514'de uygun olmalõdõr. 1.2 - TAŞ Kerpiç yapõlarõn temel sübasman ve varsa bodrum katkõnda kullanõlacak taşlar ocak taşõ olmalõdõr. Ancak ocak taşõ bulunmayan yerlerde, kõrõlarak keselendirilmek şartõyla dere ve araziden toplanan taş da kullanõlabilir. Yaşlar hava tesiriyle bozulmuş, çatlak, çürük, yosunlu, çamurlu ve en küçük boyutu 15 cm'den az, en büyük boyutu taş duvar kalõnlõğõndan dana büyük olmamalõdõr. Daha küçük taşlar, taş duvarõn örülmesinde kama olarak kullanõlabilir. 1)Bu standard metninde atõf yapõlan Türk Standardlarõnõn numaralarõ metnin sonunda verilmiştir.


2

1.3 - HARÇ Kerpiç yapõlarada, kerpiç duvarlarõn örülmesinde kullanõlan harç, kerpiç yapõmõnda kullanõlan ve özelikleri TS 2514 'de belirtilen toprak, saman ve su ile yapõlmalõdõr. Ancak harç için Kullanõlacak saman ve benzeri, derz kalõnlõğõndan daha kõsa olmalõ, narcõn içinde en büyük boyutu 1 cm'den daha büyük taş parçalarõ bulunmamalõdõr. Harcõn nazõr lanmasõnda TS 2514 'deki kerpiç yapõm Kurallarõna uyulmalõ ve harç en az bir gece (12 saat) dinlendirilmelidir . Sõvada kullanõlacak harcõn toprağõ elenmeli, saman daha ince ve daha bol olmalõ, yoğrulma ve dinlendirilmesine özen gösterilmelidir. Temel, subasman ve varsa bodrum kat taş duvarlarõnda, en az 1 ölçü çimento, 2 ölçü kireç ve 9 ölçü en büyük tane büyüklüğü 2 mm� den küçük olan kumdan yapõlan takviyeli harç veya 1 ölçü çimento ve 3 ölçü aynõ tane büyüklüklü kumdan yapõlan çimento harcõ kullanõlmalõdõr. 1.4 - AHŞAP MALZEME Kerpiç yapõlarda hatõl, lento, döşeme ve tavan kirişleriyle çatõlarda kullanõlacak ahşap malzeme, biçilmiş olmalõdõr. Biçme imkanõ olmamasõ nalinde döşeaõe ve tavan kirişleri, hatõl ve lentolarda yuvarlak ağaç kullanõlabilir. Çatõlarda biçilmiş kereste kullanõlmalõdõr. Kullanõlacak anşap malzeme düzgün, kuru, çatlaksõz, olabildiğince az budaklõ olmalõ ve mukavemetini etkileyecek kusurlar bulunmamalõdõr. 2 - TASARIM,YAPIM VE BAKIMLA İLGİLİ KURALLAR 2.1 - TASARIM KURALLARI 2.1.1 - Boyutlar 2.1.1.1 - Temel Boyutlarõ 2. 1.1.1.1 - Temel Derinliği Kerpiç yapõlarda temel derinliği 80 cm'den ve don derinliğinden daha az olmamalõdõr (Şekil-1). Kayaya rastlandõğõ takdirde bu derinlik azaltõlabileceği gibi çürük zeminlerde1 ) derinlik artõrõlmalõdõr. 2.1.1.1.2 - Temel Duvar Genişliği Kerpiç yapõlarda temel duvar kalõnlõğõ en az 50 cm olmalõdõr (Şekil-1). Bodrum katõ taş duvarõ olan kerpiç yapõlarda temel duvarõ kalõnlõğõ 60 cm'den az olmamalõdõr.Çürük zeminlerde bu genişlik artõrõlmalõdõr. 2.1.1.2 - Duvar Kalõnlõklarõ Kerpiç yapõlarda taşõyõcõ dõş duvarlarõn kalõnlõklarõ 40 cm�den,deprem bölgelerinde ise 47cm'den, taşõyõcõ iç duvarlar 25 cm'den,deprem bölgelerinde 30 cm'den az olmamalõdõr. Taşõyõcõ olmayan bölme duvarlarõ 25 cm'den ince olmamalõdõr. Duvar boyutlarõ,TS 2514'de verilen ana ve kuzu kerpiç boyutlarõ (Şekil-2) gözününde tutuiarak düzenlenmelidir. 2.1.1.3 - Duvar Yükseklikleri 2.1.1.3.1 - Subasman Yüksekliği Bodrumu olmayan binalarda subasman, tabii zeminin en yüksek noktasõndan en az 50 cm yukarõda olmalõdõr (Şekil-1). Kar yüksekliği ve zemin üzerinde oluşan su yüksekliği gözönünde bulundurularak subasman yükseltilmelidir. 2.1.1.3.2 - Bodrum Kat Yüksekliği Bodrum katõ olan kerpiç yapõlarda moloz taş duvar olarak yapõlan bodrum kat yüksekliği 2,40 m�den fazla olmamalõdõr. 1 ) Çürük zemin,zemin emniyet gerilmesi 1 kgf /cm 2 ( 0,1 N /mm2 )den düşük olan zeminlerdir.


3

Kerpiç duvar yükseklikleri: Kalõnlõğõ 40 cm olan duvarlarda; 2,40 m Kalõnlõğõ 47 cm olan duvarlarda; 2,70 m Kalõnlõğõ 62 cm olarõ duvarlarda; 3,50 m�den daha fazla olmamalõdõr. Ancak deprem bölgelerinde kerpiç duvar yükseklikleri 2,70 m'yi geçmemelidir. Bahçe duvarlarõnõn, kalõnlõğõ 40 cm'den az, yükseklikleri de 2,00 m�den fazla olmamalõdõr. 2.1.1.3.4 - Kat Sayõsõ Kerpiç yapõlar ençok bir bodrum ve bir katlõ olarak yapõlõr. 2.1.1.4 - Serbest Duvar Boylarõ Kendine dik yönde iki yandan duvarlarla desteklenmiş taşõyõcõduvarlarõn içten, içe serbest uzunluğu 4m� den çok olmamalõdõr. İnsan ve hayvan barõnmayan depo ve samanlõk gibi. yapõlarda bu uzunluk 6 m'ye kadar çõkabilir. Bu takdirde duvar, en çok 3 m aralõkla duvar kalõnlõğõnda ve duvar kalõnlõğõnõn 1,5 katõ derinliğinde destek ayaklarõ ile desteklenmelidir (Şekil-3). Temeller bu destek ayaklarõ altõnda da devam ettirilmelidir. 2.1.1.4.1 - Duvar boşluklarõ Dõş duvarlardaki pencere boşluklarõnõn yüksekliği 1,40 m'den, genişliği ise 0,90 m'den büyük olmamalõdõr. Kapõlarõn genişliği 1,00 m'den ve yüksekliği de 2,00 m'den çok olmamalõdõr. Taşõyõcõ, duvarlardaki boşluklarõn bina dõş köşelerine uzaklõğõ en az 1,00m ve iki duvar boşluğu arasõndaki dolu duvar kõsmõ en az 0,60 m olmalõdõr. Taşõyõcõ ve destek duvarlarõnõn kesim noktalarõndan başlayarak ilk boşluğun bu duvarlarõn kesim noktasõna uzaklõğõ en az 0,50 m olmalõdõr. 2.1.1.5 - Bacalar Bacalar, taşõyõcõ duvarõn kalõnlõğõnõ azaltmayacak şekilde içten yapõlmalõdõr. Bacalar kerpiçten yapõlmamalõ, etrafõ kerpiçleörtülü künk, büz ile veya tuğla gibi malzemeden yapõlmalõdõr. Bacalar taşõyõcõ kerpiç duvarlardan derzle ayrõlmalõdõr. Çatõ veyadam seviyesinden en az 50 cm yukarõ çõkarõImalõdõr.Baca delikleri en az 15 cm çapõnda veya 15 cm x 15 cm kesitinden daha küçük olmamalõdõr. 2.1.1.6 - Hatõllar Kerpiç duvarlarda subasman seviyesinde, pencere alt ve üst seviyesinde, tavan veya döşeme seviyesinde olmaka üzere enaz dört hatõl yapõlmalõdõr. Hatõllar betonarme veya ahşap olmalõ ve yatay bağlantõ sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Birbirini izleyen iki hatõl arasõndaki yükseklik 1,50 m'yi geçmemelidir. 2.1.1.6.1 - Ahşap Hatõllar Ahşap hatõllar, deprem bölgelerinde en az 10 cm x 10 cm diğer bölgelerde 5 cm x 10 cm kesitinde kereste veya φ 8 cm çapõnda yuvarlak ağaç olmalõ, duvarõn iç ve dõş yüzeyine gelecek şekilde çift olarak yapõlmalõ ve bunlar kapõ ve pencere boşluklarõnõn alt ve üst köşelerine birer tane gelecek şekilde en çok 60 cm ve ortalama 50 cm aralõklarla 5 cm x 10 cm kesitinde kereste ile birbirine bağlanmalõdõr. Köşelerin eklenmesi geçmeli olmalõ, kapõ üst hatõlõ devamlõ olmayõp lento şeklinde yapõlacak ise, uçlarõ en az 20 cm kadar duvara oturacak şekilde düzenlenmelidir. Pencere ve kapõ alt ve üst hatõllarõ boşluk kenarlarõnda iç ve dõşta aynõ kesitteki dikmelerle bağlanmalõdõr (Şekil-4). 2.1.1.6.2 - Betonarme Hatõllar Betonarme hatõllar, duvar genişliğinde en az 15 cm yüksekliğinde olmalõdõr, içlerinde, deprem bölgelerinde en az 4 φ 10 mm, diğer oöigelerde en az 4 φ 8 mm boyuna donatõ konmalõ ve bunlar deprem bölgelerinde en az 25 cm, diğer bölgelerde en az 40 cm ara ile φ 8 mm etriyelerle bağlanmalõdõr. 2.1.1.7 � Döşemeler Bodrumlu kerpiç yapõlarõn döşemelerinde kiriş eksen aralõklarõ 50 cm�den,dam altõ kirişlerinde ise 40 cm�den fazla olmamalõdõr.


4

Kirişler,en az φ 15 mm, 10 cm x 15 cm veya eşdeğer kesitte olmalõdõr.Dikdörtgen kirişler enkesit dar kenarõ yatay biçimde konulmalõdõr. Kiriş serbest açõklõğõ 4 m'den fazla olmamalõdõr. Yukarõca verilen ölçüler dõşõnda kirişlemeler yapõlmasõ öngörüldüğünde, gerekli statik tahkikler yapõlmalõdõr.Döşeme kirişleri üzerine en az 2 cm kalõnlõğõnda tahta kaplanmalõdõr. Gerekli hallerde, alt yüzeye tavan kaplanmasõ yapõlabilir. Döşemelerde, sulu hacimlerde (Yõkanma yeri, hela ve iş yerleri gibi) döşemeye gelen sularõn duvara sõzmasõnõ önleyici tedbirler alõnmalõdõr. 2.1.1.8 - Çatõlar Kerpiç binalarõn çatõlarõ dõş duvarlarõ en az 50 cm aşacak şekilde saçaklõ olarak yapõlmalõdõr. Kerpiç binalarda eğimli çatõ yapõlmasõ can ve mal emniyeti, binanõn bakõmõ ve ömrü yönünden yararlõdõr. Eğimli çatõ yapõlmasõnõn mümkün olmamasõ nalinde 1. ve 2. derece deprem bölgeleri dõşõnda dam yapõlabilir. 2.1.1.8.1 - Eğimli Ahşap çatõlar Kerpiç yapõlar üzerine eğimli ahşap çatõ yapõlmasõ halinde çatõ konstrüksiyonu mümkün olduğu Kadar makas sistemine uygun olmalõdõr. Alt başlõklar, daha çok ara taşõyõcõ duvarlar üzerinde eklenmeli ve bu ekler yatay kuvvet alacak şekilde düzenlenmelidir. Dikme ve payandalar ara duvarlarõ üzerine getirilmeli üst başlõkla rijit bir şekilde bağlanmalõdõr. 2.1.1. 8. 2 -Damlar Damlar ancak 1.ve 2.derece deprem bölgesi dõşõnda uygulanmalõdõr. Dam kirişlemeleri Madde 2.1.1.7'de açõKlandõğõ uiçiõude yapõlmalõdõr. Ancak kirişlemelerde kirişler, bina dõş yüzünden en az 50crn'iik bir saçak oluşturacak biçimde uzatõlmalõdõr. Zorunlu hallerde saçak kirişleri eklenebilir. Ancak bu ekler, duvar iç yüzünden başlamalõ ve 50 cm taşmalõdõr. Bu ek kirişler, döşeme kirişlerine sağlamca bağlanmalõdõr. Kirişleme en az 2 crn'lik tahta veya kapak tahtasõ ile zorunlu hallerde hasõr, kamõş, saz ve ahõr vb. yerlerde dallarla örtülmeli ve üzeri 10 cm killi toprak ve 5 cm çorak ile gerekli eğim vermek suretiyle örtülrnelidir (Şekil-6). Damlarõn akmasõ halinde üzerine yeni malzeme eklenmemeli, eski killi toprak veya çorak kaldõrõlarak yenisi serilmelidir. Hiçbir surette killi toprak ve çorak kalõnlõğõ 3. ve 4. derece deprem bölgelerinde 15 cm, deprem bölgeleri dişõnda 20 cm'yi aşmamalõdõr. Dam kirişlemesine dik yönde saçak oluşturulurken (Şekil-6a ) , asõl dam kirişlerine dik yönde ek kirişleme ve köşe düzenlemesi yapõlabilir. Veya bu cepheye dik yaklaşõk 3.00 metre aralõkta taşõyõcõ iç bölme duvarlar varsa, dam kirişlerinin altõnda ve hatõllarõn arasõndan, en az ikinci kirişe kadar uzanan parçalar yerleştirilerek (Şekil-6b) saçak kenarõ kirişi bunlara taşõttõrabilir veya hatõllar uzatõlarak saçak kirişi bunlara oturtulabilir (Şekil-6b) 2.2 - YAPIM KURALLARI 2.2.1 - Temeller Temel duvarlarõ Madde 1.2'de adõ geçen taşla yapõlmalõdõr. Harç olarak Madde 1.3'de belirtilen harç kullanõlmalõdõr.Meyilli arazide temel kademesi yapõldõğõ takdirde bu kademe yüksekliği 30 cm�yi geçmemeli, 30 cm �den az bindirme yapõlmamalõ ve kademeler arasõndaki uzaklõk 1 m'den az olmamalõdõr. Derinlik tabii zeminin en alçak noktasõndan temel alt hizasõna kadar 80 cm'den ve don derinliğinden az olmamalõdõr. Subasman üstü, tabii zeminin en yüksek noktasõndan en az 50 cm yüksekte yapõlmalõdõr. Temellerde kullanõlacak taşlar geniş yüzleri üstüne oturtularak ve derzleri şaşõrtõlarak örülmeli, derzler olabildiğince ince. olmalõdõr. Geniş kalan taş aralõklarõ ufak taş parçalarõ ile beslenmek suretiyle büyük harç yõğõnlarõna engel olunmalõdõr. Kullanõlan taşlar kullanõlmadan önce õsiatõ imalõdõr. Temel duvarlarõn yapõmõnda TS 2510'un hükümlerine uyulmalõdõr. Rutubetli zeminlerde subasman üst seviyesinde rutubete karşõ bitüm, katran, bitümlü karton vb. bir yalõtõm tabakasõ yapõlmalõdõr. Temelde kullanõlan betonarme hatõlli moloz dõş duvarõn dõş kõsmõna tretuar veya geçirimsiz kilden tretuar şeklinde dolgu yapõlarak temele yağõş sularõnõn sõzmasõ önlenmelidir (Şekil-1).


5

2.2.2 - Dõş ve iç Duvarlar Yapõm yerine taşõnan kerpiçler dikkatli ve yavaşça boşaltõlmalõdõr. Kerpiç duvarõn örülmesinde düşey ve yatay derzlerin tamamen harçla dolmasõ sağlanmalõ, derz kalõnlõklarõ 1,5 cm'yi geçmemelidir. Dõş kerpiç duvarlarda girinti ve çõkõntõ yapõlmamalõdõr (Korniş, denizlik vb.). Duvarlar, kalõnlõklarõna ve kullanõlacak kerpiç boyutlarõna göre bağlantõlõ olarak yapõlmalõ, köşe ve kesişme noktalarõ birlikte örülmelidir. Kerpiç sõralarõ arasõndaki derzlerin yatay olmasõ sağlanmalõdõr (Şekil-7). Rutubet etkisine açik mutfak, banyo, ahõr vb. duvarlarda kerpicin yumuşamamasõ için su geçirmez sõva kullanõlmasõ veya yeterli havalandõrmanõn sağlanmasõ gibi tedüirler alõnmalõdõr. üiektrik, su, kanalizasyon ve benzeri tesisat sõva üstünden yapõlmalõ Kesinlikle ankastre yapõlmamalõ ve bunlarõn geçtiği yerlerde sõzõntõ olmamasõ veya sõzõntõ olursa kerpici bozmamasõ için gerekli tedbirler alõnmalõdõr. 2.2.3 - Hatõllar 2.2.3.1 - Anşap Hatõllar Madde 2.1.1.6'da belirtilen hatõllar, ucuca ve yarõ geçmeli olarak eklenmelidir. Ek, boyu en az 80 cm olmalõ ve çivilerle çivilenmelidir . Karşõlõklõ ekler aynõ hizaya gelmemelidir. Köşelerde dõştan giden hatõl kirişleri köşenin sonuna kadar ve içten gideri hatõl kirişi de sürekli olarak dõş hatõla kadar uzanmalõdõr. Dõş köşe yarõ geçmeli olarak birleştir ilmeli , iç köşe kesintili kirişinin birleştirilmesinde ise 5 cm x 10cm'lik bir bağlantõ kirişi kirişlere çivilenmelidir. Bu bağlantõ kirişinin boyu en az 80 cm olmalõdõr (Şekil-8). Kapõ ve pencere üstlerinde natõl kirişleri arasõ, en az 1,50 m boyda ve hatõllarda kullanõlan ölçülerde lento kirişi ile doldurulmalõdõr. Pencere ve kapõ boşluklarõnõn köşelerine konulan dikõaeler alt ve üst hatõl kirişlerine çivilerle tutturulmalõdõr . Hatõllarõn tamamõ katran veya benzeri bir madde ile korunmalõdõr. 2.2.3.2 - Betonarme Hatõllar Betonarme hatõllar Madde 2.1.1.6.2 ' de belirtildigi gibi yapõlmalõdõr. Kullanõlan beton en az BS 14 betonu niteliğinde olmalõdõr . 2.2.4 - Çatõlar Can ve mal güvenliği ile bakõm yönünden meyilli ahşap çatõ yapõlmasõ uygun olmakla beraber 1. ve 2. derece deprem bölgeleri dõşõnda çatõlar düz dam olarak da yapõlabilir. 2.2.4.1 - Meyilli Ahşap Çatõlar Meyilli anşap çatõlar, Madde 2.1.1.8.1. ' de açõklandõğõ şekilde yapõlarak hatõllarla tam bir bağlantõ sağlanmalõdõr. Çatõlar galvanizli oluklu saç, asbestli çimento oluklu levha ve benzeri malzeme ile veya kiremitle örtülmelidir . 2.2.4.2 - Toprak Damlar Toprak damlarõn taşõyõcõ elemanlarõ olan kirişlemeler, üst natõl üzerine oturtulmalõ, en az bina dõş yüzüne kadar uzatõlmalõ ve hatõla sağlamca bağlanmalõdõr. Kiriş boylarõ elverdiği hallerde kirişler, duvar dõş yüzündenitibaren dõşa doğru 50 cm uzatõlmalõ, bu mümkün olmayan hallerde ve kirişlemelere paralel olan duvar kõsõmlarõnda Madde 2.1.1.8.2�de açõklandõğõ gibi ek kirişlerle bina çevresinde 50 cm'lik bir saçak oluşturulmalõdõr.


6

Kirişlemeler üzerine yapõlacak kaplamada kullanõlacak kamõş ve oenzeri malzeme, yaprak ve kabuklardan temizlenmeli , bunlarõn üzerine konulacak toprak mümkün olduğu jcadar fazla killi cinsten seçilmeli ve üste konulacak çorak tabakasõ ile gerekli meyiller verilmek suretiyle yağmur ve kar sularõ yeteri sayõda çörtenlerle bina dõş yüzüne zarar vermeyecek şekilde uzaklaştõrõlmalõdõr. Dam kirişlerinin duvarda gömülü kalan ve saçak teşkil etmek üzere uzanan kõsõmlarõ, katran ve benzeri madde ile korunmalõdõr. 2.2.5 - Kapõ ve Pencereler Kerpiç dõş duvarlarda girinti ve çõkõntõ yapmak yağmur ve kar sularõ bakõmõndan tenlikeli olduğundan aõş kapõ ve pencereler duvarõn dõş yüzüne kadar yanaştõn imalõ ve birer pervazla sonuçlanmalõdõr (Şekil-9). Kapõ ve pencere kasalarõ, yan taraflardan Madde 2.2.3�de adõ geçen ahşap dikmelere alt ve üstten de hatõl kirişlerine tesbit edilmelidir. Gereken hallerde kapõ kasalarõ aynõ zamanda eşik görevi yapacak alt başlõkla bağlanmalõdõr. Kapõ ve pencere içleri, sõvanaoilecegi gibi tamamen ahşap kaplama da yapõlabilir. Ahşap kaplandõğõ takdirde iç yüzeyede pervaz konulmalõdõr. 2.2.6 - Sõvalar Kerpiç sudan çok etkilenen bir malzeme olduğundan yalõtõm ve sõva işine önem verilmelidir. Çeşitli malzeme kullanõlarak yapõlan sõvaya, ancak duvar oturma belirtileri ve rötre çatlaklarõ son bulduktan ve duvar kuruduktan sonra başlanmalõdõr. Sõvanõn daha iyi tutmasõ için derzlerin örgü sõrasõnda yüzeylerden biraz geride kalacak şekilde harç doldurulmasõ veya derzlerdeki harçlar tam Kurumadan dõştan biraz oyularak boşaltõlõp derinleştirilmesi yararlõ olur. Ayrõca sõvanõn gereksiz yere kalõnlaşõp ağõriaşmamasõ için auvar yüzeylerinin mümkün olduğu kadar düzgün yapõlmasõna örgü sõrasõnda özen gösterilmelidir. 2.2. 6. 1 - Killi Toprak Sõva Bu sõvalar, Madde 1.3'de belirtilen sõva malzemesi ile yapõlõr.Sõvanõn duvara iyi yapõşmasõ için kerpiç derzleri gizli derzli olmamalõ, derz aralõklarõ 1cm - 2 cm derine kadar açõkbõrakõlmalõdõr.Killi toprak sõva sõk sõk badana edilmelidir. 2.2.6.2 - Kõtõklõ veya Keçi Kõllõ Kireç Sõva Killi toprak sõvanõn dayanõklõlõğõnõn artõrõlmasõ ve su geçirgenliğinin azaltõlmasõ için bu sõvanõn üzerine bir ölçek kireç hamuruna bir ölçek ince kum ve yeteri kadar kõtõk veya keçi kõlõ katõlarak yapõlan harçla ince bir sõva yapõlmalõdõr. 2.2.6.3 - Kireç ve Çimento harçlõ Sõva Bu cins harçlarõn kerpice yapõşma yeteneği az olduğundan bu yapõşmayõ mümkün kõlacak tedbirlere (çimento harca toprak katõlmasõ gibi) başvurulmalõdõr. 2.2.6.4 - Alçõ Sõva Kerpiç yüzeylere doğrudan sõva alçõsõ ile sõva yapõlabilir. Alçõ sarfiyatõnõ azaltmak amacõyla alçõ katkõlõ sõvada kullanõlabilir. 2.3 - BAKIM KURALLARI Kerpiç suya karşõ çok hassas olan oir yapõ malzemesidir. Kerpicin suyla temas eden kõsõcõlarõ olabildiğince çok az olmalõdõr. Fazla kar yağan oölgelerde subasõuan üstünde olan karlar temizlenmelidir . Sõvalar kabardõğõnda veya döküldüğünde derhal temizlenerek yeniden sõvanmalõdõr. Tavan ve döşeme kirişleri çürümeye başladõğõ zaman takviye yerine yenisiyle değiştirilmelidir. Akan toprak damlarõn onanõimasõnda dam üzerine ek toprak veya çorak serilmemeli mevcut toprak veya çorak kaldõrõlarak toprak dam Madde 2.1.1.8.2'deki kalõnlõkta ve şekilde yeniden yapõlmalõdõr.

ATIF YAPILAN TÜRK STANDARDLARI

TS 2510 TS 2514


7

Şekil 1 �KERPİÇ YAPILAR İÇİN TEMEL DUVARI


8

ŞEKİL � 2 Kerpiç Boyutlarõ


9

Ölçüler cm�dir.

ŞEKİL �3 Destek Ayaklõ Duvar


10


ŞEKİL � 5 Döşemeler


11


ŞEKİL � 6 Damlar


12

Şekil 6a � 4 yönde saçak olduğuna göre dam kirişi düzenlenmesi


13

Şekil 6b � 4 yönde saçak olduğuna göre dam kirişi düzenlenmesi


14

Şekil 7a � KERPİÇ DUVAR ÖRGÜ ŞEKLİ


15

Şekil 7b � KERPİÇ DUVAR ÖRGÜ ŞEKLİ


16


ŞEKİL 8 � Ahşap Hatõllar


17

Şekil-9 Kerpiç Duvarda Doğrama

TS 2515 Nisan 1985

Documents

Transcript of TS 2515 Nisan 1985