TrạngQuỳnh

KhuyếtDanhChàomừngcácbạnđónđọcđầusáchtừdựánsáchchothiếtbịdiđộng

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

MụclụcBàChúamắclỡmĂntrộmmèoNhặtbãtrầuDòmnhàquanBảngDêđựcchửaTrảơnchúaLiễuCâuđốTrảnợanhláiđòVaytiềnchúaÐầutobằngcáibồLệnhVuaBanQuảÐàoTrườngThọHũTươngÐạiPhongLàmThơXinĂnÔngNọ,BàKiaQuyểnSáchQuýChọiGàSốngThiếnVụKiệnChônSáchBứcTranhNgũQuả

ThưGửiBàGiáoThụÐơnXinChônTrâuPhơiSáchTượngBàBanhNgọaSơnQuanThịvàQuanVõHỗnChiếnChửiChaThằngBảoTháiÐónSứTàuThiVẽCấyrẽruộngchúaLiễuĂntrộmmèoLỡmquanthịCâynhàlávườnTrạngchếtChúacũngbănghà

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

BàChúamắclỡmsáchdo:ThiLongsưutầmvàbiênsoạn

MộtbàChúacónhansắcmàtínhkiêungạo,đirachơiphốphườngthấyaitráiýlàsailínhbắtđánhliền.Quỳnhlữngthữngđichơi,gặpkiệuChúa.Gầnđấycócáiaobèo.Quỳnhvộivàngchạyxuốngcầuaođứngđánướcchơi.ChúabiếtQuỳnh,thấychơilẩnthẩnnhưthếmớihỏi:

-Ônglàmgìđó?

Quỳnhngẩnglênthưa:

-Tôiởnhàbuồnquá,raaođábèochơi!

Chúađỏmặttíatai,bỏđi.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhĂntrộmmèo

Nhàvuacómộtconmèoquýlắm,xíchbằngxíchvàngvàchoănnhữngđồmỹvị.

Quỳnhvàochầu,trôngthấy,bắttrộmvề,cấtxíchvàngđimàbuộcxíchsắt,nhốtmộtchỗ,đếnbữathìđểhaibátcơm,mộtbát thịtcá,mộtbátraunấuđầu tôm.Mèo ta quen ănmiếng ngon chạy đến bát cơm thịt cá chực ăn.Quỳnhcầmsẵn roi,hễăn thìđánh.Mèođóiquá,phải ănbát raunấuđầutôm.Nhưthế,đượchơnnửatháng,dạyđãvàokhuôn,mớithảra.Vuamấtmèo,tiếcquá,chongườiđitìm,thấynhàQuỳnhcómộtcongiốnghệt,bắtQuỳnhđemmèovàochầu.Vuaxemmèo,hỏi:

-Saonógiốngmèocủatrẫmthế?Haykhanhthấymèocủatrẫmđẹpbắtđemvề,nóichothật!-Tâubệhạ,bệhạnghichohạthầnbắttrộm,thậtlàoan,xinbệhạđemrathửthìbiết.-Thửthếnào?Nóichotrẫmnghe.-Muôntâubệhạ,bệhạphúquýthìmèoănthịăncá,cònhạthầnnghèotúngthìmèoăncơmvớiđầutôm,rauluộc.Bâygiờđểhaibátcơmấy,xemnóănbátnàothìbiếtngay.

Vuasaiđemrathử.Conmèochạythẳngđếnbátcơmrau,ănsạch.Quỳnhnói:

-Xinbệhạlượngcho,ngườitaphúquýthìăncaolươngmỹvị,bầntiệnthìcơmhẩmraudưa.Mèocũngvậy,phảitheochủ.

Rồilạytạđemmèovề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhNhặtbãtrầu

Mộtôngquanvàoquánngồibệvệ lắm,Quỳnhgiả làmhọc tròxác,monmen đến đứng bên, hễ thấy quan ănmiếng trầu nào nhả bã ra thì lại cúixuốngnhặt.Quanhỏi:

-Mày là ai? -Bẩm, tôi là học trò. -Học trò sao lại lẩn thẩn thế? -Bẩm,chúngtôithấyphươngngônthườngnói:"Miệngkẻsangcógangcóthép!",chúngtôinhặtxemgangthépnhưthếnào.

QuanthấyQuỳnhcóýxược,raoaithét:

-Ðãxưnglàhọctrò,thìphảiđốingaycâuphươngngônấyđi,đốiđượcthìthacho,khôngsẽđánhđòn!

Quỳnhrụttèthưa:

-Bẩmquankhólắm!

Quanlạiquở:

-Khóthìkhócũngphảiđối!-Bẩmquanconxinđối.-Nóimau!

Quỳnhmớiđọc:

-Ðồnhàkhóvừanhọvừathâm.

Quanngồilặngđirồiđỏmặtnói:

-Ừđốicũngchỉnh,nhưngmàxấclắm

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

DòmnhàquanBảng

ÐồrằngQuỳnhxinhcùngthờivớiThịÐiểmQuanBảngsinhrathịÐiểm,dạyhọctròđônglắm.Quỳnhngàyngàygiảvờđếnxembìnhvăn,đểngấpnghé cô Ðiểm. học trò biết ý, vào thưa với quan Bản, ngài bắt vào hỏi.Quỳnhthưa:

-Tôilàhọctrò,thấytrườngquanlớnbìnhvăn,tôiđếnnghetrộm.

QuanBảngnói:

-Tabiếthếtrồi,anhđừnggiảdanhhọctròmàbắtchướctuồngchimchuột.Cóphảihọctròthìtarachomộtcâuđối,khôngđốiđượcthìđánhđòn!

Quỳnhvâng.QuanBảngramộtcâu:

-Thằngquỷômcáidấu,đứngcửakhôinguyên

Quỳnhứngkhẩuđốingay:

-Conmộcdựacâybàng,dòmnhàbảngNhãn

QuanBảngthấyQuỳnhxuấtkhẩuthànhchươngcóbụngyêu,giữQuỳnhlạinuôi ănhọc.Quỳnhhọc tấn tới lắm, kỳnàovăn cũngđượcđọc.TừngàytrườngquanBảngcóQuỳnh,baonhiêuhọctròdanhsĩđềuphảinhậnQuỳnhtàigiỏihơncả.QuanBảngthấyQuỳnhhọcgiỏi,cóýmuốngảcôÐiểmcho,màcôÐiểmnghecũng thuận.Quỳnhbiết rằngcôÐiểmvào taymìnhrồi,thoả được ước nguyền, song tính tinh nghịch, cứ đùa cợt luôn. Cô Ðiểmđứngđắn,thùymịkhôngứachớtnhả,Quỳnhlạicàngghẹodai.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhDêđựcchửa

Quantưthiênxemthiênvăn,thấyvềđịaphậntỉnhThanhcómộtngôisaosáng,chắcởđấycóngườitài,nhưngkhôngbiếtlàngnào,mớitâuvua.Vuagiaochođinhthầnxét.Cómộtvịtâu:

-Xin tư cho tỉnh thầnThanhHoá sứcmỗi làngphải tiếnmột condêđựcchửa,hạnmộttháng,khôngcóthìtrịtội.

Trátvềđếnlàng,cáccụkỳlãolosốtvó,nhấtlàôngthânsinhraQuỳnhlạicàngsợ,ông ta làhuynh thứ trong làng, tấtphải tội trước.Ôngtavềphànnànnhàvuađòinhữngchuyệnoáioăm.Quỳnhthấybốbuồnrầumớihỏi:

-Hômnaythầycóviệcgìmàkhôngđượcvui?

Ôngbốđươngbựcmìnhliềnmắng:

-Việclàng,việcnước,trẻconbiếtgìmàhỏi?

Quỳnh nhất định hỏi cho ra, ông bố phải kể thực cho nghe. Quỳnh nghexong,thưa:

-Con tưởngviệcgì,chứviệcấy thì thầykhôngphải lo!Nhàvuabắtmuamộtcon,chứbắtmuamườiconcũngcó.Xinthầycứranhậnlờivớilàng,chồngchocontrămquantiềnđểconđimua.Khôngthìmìnhchịutộichocảlàng.

Ôngbốthấyconnóithế,lạlắm,nhưngnghĩbụng:"Tathửnghetrẻconxemsao!"mớiđánhliềuranhậnvớilàng,làmtờcamđoan,đemtiềnvềbảocon

đimua. Sáng sớm, hai bố con khăn gói, cơm nắm, vác chục quan tiền raThăngLongmuadê.Ðếnnơi,Quỳnhnóivớibốhỏidòxemhômnàovuangựchơiphố.Hômđó,Quỳnhdậythậtsớm,lénxuốngdướicổngcửaÐôngnằmchực.Ðợiđếnquángọ,nghetiếngxengựaquanquânđixìnhxịchtrêncổng,Quỳnhliềnkhócoàlên.Vừalúcxagiáđiqua,vuanghetiếngtrẻkhócmàkhôngthấyngười,sailínhđitìm,lôiđượcQuỳnhởdướicốnglên.Vuahỏi:

-Saomàylạichuixuốngcống?

Quỳnhgiảvờkhôngbiếtlàvua,nói:

-Thưaông,tôithấyxengựađông,sợchếtchẹtnêntránhxuốngcống.-Thếtạisaokhóc?-Thưaông,mẹtôichếtđãbanămnaymàmãikhôngthấybốtôiđẻđểcóemmàẵmnêntôikhóc!-Thằngnàymớidởhơichứ!Làmgìcóđànôngđẻbaogiờ.-Thưaông,mớirồitôithấycáccụlàngtôirủnhauđimua dê đực chửa để tiến vua.Dê đực chửa được thì chắc bố tôi cũng đẻđược.

Vuavàcácquanđihộgiáđềubậtcười,biếtđứabénàycótài,ứngvàongôisaosáng,liềnthưởngtiềnvàthachodânlàngkhôngphảicốngdêđựcchửanữa.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

TrảơnchúaLiễu

Gặp khoa thi,Quỳnh ra ứng thi.Ðường đi qua đền Sông,Quỳnh vào yếtChúa,xinChúaphùhộcho,đỗthìxintrảlễ.Quỳnhrathi,quảnhiênđỗthật.Vinhquivề,Quỳnhmuamộtconbòmẹ,mộtconbòcon,đemđếnlễ,Quỳnhquỳxuốnglạy,rồidắtconbòmẹđếnbuộcvàotayngaimàkhấnrằng:

-ChúacólòngthươngphùhộchoQuỳnhđượcđỗ,naygọilàcómộtconbòđểtrảlễ.XinChúanhậncho.Chúalàchị,xinlễconlớn,cònconnhỏ,emxinđemvềkhaodân.

Nóirồi,dắtconbòvè.Conbòmẹthấydắtmấtconđi,lồnglênchạytheo,làmngaiChúađổlổngchổng,longgẫycả.Quỳnhcườinói:

-Chịthươngemnghèo,trảkhônglấy,thìemxinđemvềvậy.

Nóirồidắtcảhaimẹconbòvề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhCâuđố

Mộthôm,nhàcógiỗ,làmthịt lợnmờikháchkhứađônglắm.ThấyQuỳnhhaynghịch,aicũngchòngghẹochơi.ÐươnglúcQuỳnhxemlàmthịtlợn,cómộtôngTútênláCátthườngtựphụhaychữchạyđếnbéotai,bảo:

-Taoramộtcâuđối,đốiđượctaothacho:-Lợncấnăncámtốn

Quỳnhđốingay:

-Chókhônchớcắncàn

ÔngTúlạiramộtcâunữa,câunàycóýtựphụmìnhlàôngTú:

-TrờisinhôngTúCát

Quỳnhlạiđối:

-Ðấtnứtconbọhung

ÔngTúphảilỡm,tịtmất.Mọtngườicườiầmcảlên.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

Trảnợanhláiđò

Quỳnhđiđòngangthườngchịutiền,lâuquáhóanhiều,khôngtrảđược.Lúcanhláiđòđếnđòi,Quỳnhbảo:

-Ừđợiđấy,maitatrả.

Rồimuatrenứa,lágồilàmmộtcáinhàbèởgiữasông,trongđềmộtcâu:Ð...mẹthằngnàobảothằngnào!VàphaoầmlênrằngđólàlầuyếtthơcủaTrạng.ThấynóithơTrạng,thiênhạnônứckéonhauđixem.Ðiđòrađếnnơi,thấyđộcmộtcâunhưthế,chánquáliềnđiđòvề.Ngườikhácgặphỏithìchỉtrảlời:"Ramàxem!"Thếlàthiênhạcàngthấylạ,càngxônhauraxem.Anhláiđòchởhếtchuyếnnọđếnchuyếnkiakhôngkịp,trongbabốnngày,đượckhôngbiếtbaonhiêutiền.Ðượcmấyhôm,Quỳnhdỡnhàbè,bánlạichoanhláiđò.Anhláiđòtrừnợ.Quỳnhmắng:

-Anhcònnợtathìcó,ailàmchoanhmấyhômchởđượcbấynhiêutiền?

Anhláiđòmớinhậnra,liềncámơnQuỳnhrồirítvàxintrảđủtiền.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhVaytiềnchúa

Lạimột lầnQùynhvàoyếtđền, thấychúacónhiều tiền, trôngsướngmắt,địnhvay.Quỳnhkhấn:

-Emđộnàytúnglắm,chịcótiềnđểkhông,xinchoemvayđểembuônbán,kiếmítlời.

Nóirồi,khấnđàiâmdương:"Sấpthìchiatư,chịchoemvaymộtphần,ngửathìchiaba,chịchomộtphần,chịmàthuậnchomộtnửathìxinnhấtâmnhấtdương."ThấyđằngnàoQuỳnhcũngvayđược,màýChúathìkhôngmuốnchovay,vìbiếtđược làchovay,Quỳnhsẽkhông trả, liềncứ làmchohaiđồng tiềnquay tít, chẳng sấpmàcũngchẳngngửa.Quỳnh thất thếvỗ tayreo:

-TiềnmúaChúacười,thếlàchịbằnglòngchoemvaycảrồi!

Nóixong,váchếtcảtiềnvề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

Ðầutobằngcáibồ

Quỳnhkhicònbéđộbảytámtuổi,chơinghịchđãkhácngười,lấytàuchuốilàmcờ,lásenlàmlọng,Quỳnhlạitinhranh;trẻcontronglàngmắclừaluôn.Một hôm trời tháng tám, sáng trăng, Quỳnh chơi với lũ trẻ ở sân, bỗngQuỳnhbảo:

-Chúngbaylàmkiệutaongồi,rồitaođưađixemmộtngườiđầutobằngcáibồ.

Lũtrẻtưởngthật,tranhnhaulàmkiệurướcQuỳnhđibảy,támvòngquanhsân,mệtthởkhôngrahơi.Quỳnhthấythếbảo:

-Ðứngđợiđây,taođichâmlửasoichomàxem.

Lũtrẻsợquá,khôngdámxem,chỉnhữngđứalớnởlại.Quỳnhlấylửathắpđènxongđâuđấy,rồithòđầuchengọnđèn,bảolũtrẻ:

-Kìa!Trôngvàováchkiakìa!Ôngtođầuđãrađấy!

Anhnào cũngnhìnnhớnnhơnhớnnhác, thấybóngđầuQuỳnhởvách tobằng cái bồ thật. Lũ trẻ biếtQuỳnh xỏ, quay ra bắtQuỳnh làm kiệu đền.Quỳnhchạyvàotrongbuồngđóngkíncửalại,kêuầmlên.Ôngbốtưởnglàtrẻđánh,cầmroichạyra,lũtrẻchạytánloạn.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhLệnhVuaBan

Mộtđêmkia,quancoithiênvăntrongtriềutâuvớinhàvua:

-ThưaHoàngThượng,thầnquansátđãbảyngàynay,hễvàogiờnàylàgóctrời phươngNam loé lênmột ánh sao thật kỳ lạ. Theo thần biết thì đó làvùngđấtxứThanh.Ðiềuđóchứngtỏcónhântàichưaxuấtđầulộdiện,cúixinHoàngThượngchoxuốngchiếuchiêuhiền,mayracóngườicóngườitàiragiúpnướcnhà.

VuachấpthuậnvàbanlệnhchodânchúngvùngThanhHóa-mỗilàngphảinộpchonhàvuamột con trâuđực có chửa, hẹn trongvòngmột tháng thìphảinộpđủ,nếukhôngbịtội.

Nghetinấy,dânchúnggiàtrẻcùngcáchươngdịch,chứcsắccáclànglomấtănmấtngủ.Phennàyaicũngchắcmẩmlàchết,vìcóbaogiờtrâuđựclạicóchửa!HọachănglàxuốnggặpDiêmVươngmàmượn!Chiềuấy,chaQuỳnhlàhươngxãtronglàng,đihọpvềnétmặtnặngtrĩubuồnrầu.Quỳnhthấythếbènhỏi thìđượcôngkể lại chongheđầuđuôi sựviệcoáioămkia.Nghexong,Quỳnhcười,thưavớicha:

-Xinchachoconmộtíttiềnlàmlộphíđiđường.Conlênkinhloviệcnàythìnhấtđịnhvuasẽkhônglàmtộilàngtanữađâu.

Cha Quỳnh miễn cưỡng bằng lòng. Sáng hôm sau, Quỳnh khăn gói lênđường.Ðếnkinhthành,cậubénghỉngơiởmộtquántrọđểđợicơhội…

Ngaykhinghebiếttinnhàvuacùngcácquanhầuđidạocảnhphốphường,Quỳnhnấpdướimộtbụitrúcbênđường,rasứclakhóc,gàothétcốtchonhà

vuangheđược.Nghetiếngconnítkhócvangrân,vuasailínhdẫnđếnchongàihỏi:

-Béconkiacóviệcgìbuồnbựcsợhãimàlaomsòmthế?

-ThưaÐứcVua,conkhổvàbuồnquánênbỏnhàđi, lạiđịnh tựvẫnchếtchoxong…

-Hãynóichotanghexemlàviệcgìnào?Quỳnhgiảvờkhóctứctưởirồithưa:

-Convốnmấtmẹtừlâu,sốngthuithủivớibố,muốncóembéđểbồngẵmchovuinhưngbảothếnàobốconvẫnkhôngchịuđẻchoconmộtđứa.

Vuanghexongkhôngchịunổicười,vuốtrâubảo:

-Cái thằngônconnàyhaythật!Bốmàylàđànôngthìđẻcáinỗigìchứ!Ðúnglàdởhơi!

Bấygiờ,Quỳnhtiếnsátlạibênkiệuvuamànói:

-Conkhôngdởhơiđâuạ,vìchínhconnghebốnóitriềuđìnhcũngcóchiếuchỉxuốngbắtdânphảinộpmỗilàngmộtcontrâuđựccóchửacơmà!

Vuanghexongténgửa,trongbụngbiếtngayđâylàngườitài,rấtứngvớilờitiênđoáncủaquanthiênvăndạonào.Lậptức,vuaralệnhbãibỏchiếuchỉ"dởhơi"kiangay.

MọingườibiếttiếngQuỳnhtừđó.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

QuảÐàoTrườngThọ

Vuađượcngườinọđemdângmộtmâmđàođỏhồngtrôngngônlànhvàhếtsứcđẹpmắt,ôngtanóiđólàloạiđàotrườngthọ,aiănvàosẽsốnglâutrămtuổi.

Vuathấyđàoquí,chưamuốnănvội,cứđểđókhiếnvănvõbáquannhìnmàthèmđếnnhỏdãi.Nhưngcủavuathìchớaidámđộngvào.

Ngàykia,Quỳnhvàochầu,trôngthấymâmđàođểtrênlongán.Quỳnhthảnnhiênnhưkhông,đưataybẻmộttráicắnrauráu.Cácquantrongtriềutrôngthấysợhếthồnđễnlỗikhôngdámnhìn.

VuabiếtQuỳnhngangnhiênănđàoquícủamìnhthìgiậnlắm,nhấtđịnhsửQuỳnhtộichếtchémvìkhiquânphạmthượng.Quỳnhnghethếvẫnkhôngtỏrasợhãi,chỉgiảđòbuồnrầuquìtrướcmặtnhàvua,tâu:

-Thầnmangtộixúcphạmđếnbệhạ,naycóchếtcũnglàđáng.Tuynhiên,trước khiQuỳnh này ra đi gặp tổ tiên thì cũng xin cómấy lờimuốn tâu,mongbệhạchophépthầnnói.

Nhàvuabằnglòng,bảocứnói.

Quỳnhthưa:

-Khôngphảilàthầnthamănđếnlỗivìmộtđàomàmấtmạng,nhưngchínhvìtôitrungmuốnhầuhạChúathêmvàichụcnămnữanênmớiănđàoquí,chỉmongsốnglâumàthờbệhạ.Khôngngờ,đàogọilàtrườngthọthậtquáđoảnthọ,vìmớiănxongthìcáichếtđãđếncậnkề.Thưabệhạ,thếcóphải

làloạiđàotrườngthọ,thọthậthaykhôngạ?Ainóithếchínhlàláokhoét,xinbệhạlàmtộikẻđómớiphải!

Vuanghexong,thấyQuỳnhnóirõrànglàchílý,lạiemìnhănvàolỡcũngđoảnthọthìkhốn.BènralệnhthangaychoQuỳnh.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

HũTươngÐạiPhong

Triềuđìnhngàynàocũngcóyếntiệc,sơnhàohảivịcùngcácthứthứcănquíhiếmgọi làcứthừamứakhôngcóchỗmàđổ.Bởi thếnênnhàvuaănmãicũngchánlênđếntậncổnhữngthứấy,lạikhôngcònthứcgìchưaăn.Mộthômrỗirãi,vuakêuQuỳnhvàohỏi:

-Trênđờinàycóbaonhiêuthứcủangonvậtlạtađãđềuănqua,nhưngchảlẽchỉcóbấynhiêulàhếtrồihaysao?Cócònthứgìngonmàlạhơnkhôngnhỉ?

-Cómộtmóncựcngongọilàmầmđá,chẳnghaybệhạđãnếmquachưaạ?

Vuabảorằngcáitênmónănnghelạvàmìnhcũnglầnđượcăn,xonglạibảomuốnthưởngthứcmónấyngay.Quỳnhthưa:

-Mónănngontấtphảicực,nấumónđórấtcôngphuvàtốnnhiềuthờigian…

Vuanói:

- Tamuốn ăn vật lạ, lại rảnh rang không biết làm gì cho hết ngày, lo gìkhôngđợiđược.Trạngnhớmaumaulàmmónấychotaănthửnhé!

Haihômsau,Quỳnhchogianhânmangthiếpvàocungmờivuangựgiáđếnnhàmìnhthưởngthứcmónmầmđá.Vualậtđậtđingay.

Ðếnnhà,vuathấyQuỳnhlăngxăngchạytớichạyluitrongbếp,mồhôichamồ hôi con cứ tươm ra như tắm. Thấy thế, vua lại càng nôn nóng, giục

Quỳnhnấumaumauchomìnhhưởngcáimónđộcđáoấy.

Ðếnquátrưa,Quỳnhvẫncứlăngxăngdướibếp,chảthấynóinănggìđếnthứcănđượchaychưacả.Vuađóibụnglắmrồi,bèngắt:

-Cáimónquáiquỷgìmànấulâuthế?Takhôngđợiđượcnữarồiđâynày!

Quỳnhravẻmệtmỏi,tâu:

-Xinbệhạđợichochútnữa,sắpxongrồiạ…

Ðúnglàkhôngbiếtphảilàmsaotốthơnlàđợinênvuađànhbấmbụng,tiếptụcđợi.Khốnthay,chotớisẩmtốiQuỳnhvẫncứbảolàchưađược.Vuađóiquábènnói:

-Khôngthểđợiđượcnữa!Trongnhàcóthứcgìkháccứdọnlênchotaănqualoamộtmiếngđi!

Quỳnhvângdạ rồi sai gia nhândọn cơm lênphản chovuaxơi.Vuanhìnthấymâmcơmrõlàxoàngxĩnh:chỉcóvỏnvẹnđãirauluộc!Trongmâmcócáihũsànhnhưngvuachảbiếtđólàcáichếttiệtgì!Lúcchuẩnbịăn,vuachỉvàocáihũrồihỏi:

-Trongđâyđựngmóngì?

-Thưa,đấylàmón"đạiphong,"ạ!

Quỳnhrótmộtítcáithứnướcsềnsệtgọilà"đạiphong"rachénrồimờivuachấmrau.Vừanhairautrongmiệng,vuavừathốtlên:

-Ngonquá,ngonquá!NhàTrạngkiếmđượccáithứnàyởđâuravậy,vàtạisaolạigọinólàđạiphong?

Quỳnhthưa:

.-Bẩm,phonglàgió,đạilàlớn,màgiólớnthìđổchùađấyạ!

Vuangẩnravìngạcnhiên.Quỳnhgiảithíchtiếp:

-Ðổchùathìtượnglo,đọcláilạilàlọtương.Bẩm,quảthựcđóchỉlàmộtlọtươngrấttầmthườngmàtrongnhànhữngngườinghèođềucóạ!SởdĩBệhạănthấyngonnhưthếvìlâunaytoànthưởngthứcnhữngsơnhàohảivịnênbâygiờthấytươngđậucũngngon,hơnnữa…vìbệhạđangđóicồncào…

Vuađãhiểuracáichânlýđơngiảnấy,bèncườivàcámơnTrạngvềbữaănngonmiệngrồilênkiệutrởvề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

LàmThơXinĂn

Tạimộtlàngthuộctỉnhnọcótênđịachủgiầucónứtvách,lạinổitiếnggianácvàhayhàhiếpdânlành.Hắncócôcongáituyđẹpnhưngcũngnổitiếngkhôngkémchavềcáithóichuangoađanhđá.Côgáinàythườngthaycharađồnamđốcthúckẻlàmthuê.

Mộthôm,côtađangđứngtrênbờruộng,taychốngnạnh,đầucónónquaithao, quan sát các nông dân làm thuê gặt lúa thì cómột chàng thiếu niêndángvẻnhosinhđingangqua.Nhosinhthấycảnhđóliềndừnglạihỏithămmộtbácnôngdânvềcôgáikia.Bácnôngdânbảocôtalàcongáicủachủruộng,ngàynàocũngrađứngđâyđểmàđônđốcviệcđồngáng,nóilàthếnhưng thật ra ai làm lụng chậm chạpmột tí là cô ta ngoácmiệng ra chửichẳng tiếc lời.Có lắmngười tuyđóinhưngrángchịuchứkhông làmthuêchocôtađểkhỏibịnhục.

Nghekểxong,chàngthiếuniênliềntiếnđếngầnbờruộngnơicôkiađangđứng.Thiếuniênbảocônàngmìnhlàhọctròlỡđộđường,nhịnđóiđãhaibabữanay,xincôgiaânbốthíchoítlúathổicơm.

Thấychàngtraikhôingôkhoẻmạnhlạiđixinăn,côgáinguýtdàivàbảo:

-Này,côbảochobiết,củađâumàlấykhôngcủangườitahả,nếuđúnghọctròthìứngkhẩuxuấtthichocônghelọtlỗtaiđã,bằngkhôngthìcứthẳngđườngmàxéo!

Chàngthiếuniênkianhậnlờingayvàxincôgáirachủđềchomìnhlàmthơ.Côkiabảo:

-Ðãănxincònvẽchuyện,cứlàmthơxinănlàhợpnhấtchứcònđềđiếcgìnữa!

Chàngtraisuynghĩtrongthoángchốcrồiđọcto:

TuyênQuang,HoằngHoácũngthờvua

Nắngcựcchonênphảimấtmùa

Lạiđứngđầubờxinxỏchị

Chịlỡlòngnàochịchẳngcho.

Nghexongbốncâuthơấy,côgáiđỏgầncảmặt,ngượngquákhôngcònbiếtnóinănggìnữacả,vộivộivàngvànglấylúađưachochàngtraikia.Chàngkiachẳngthèmcámơn,đithẳngmộtmạchtrongtiếngcườikhúckhíchcủacácngườilàmruộngthuê.

Vềsau,ngườitabiếtrachàngtraiấychínhlàTrạngQuỳnh.Cònphầncôgáithì sao?Cô tamất hẳn cái thói đanh đá chanh chua,mà cũng từ hôm ấy,khôngthấycôrađồngđứngchốngnạnhnhưtrướcnữa.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ÔngNọ,BàKia

LàngcủaQuỳnhcóhaithôn,trongnhữngthônấycólắmkẻgiầucónhưngbiếng nhác, cậy thần cậy thế nên chẳng ai dám động tới chúng. Bọn nàyquanhnămsuốtthángchỉbiếthếtđànđúmrượuchèrồilạicờbạcănchơi.Ðãthế,chúnglạihiếudanh,thườngnhờcậyhoặcnịnhnọtngườicóquyềnthếgiúpchochúngchútphẩmhàmđểtrởnênôngnọbàkiamàvênhváovớiđời.

Mộthôm,Quỳnhởkinhđôvềthămnhà,nghekểvềbọnấy,liềnsaigianhângọibọnvôcôngdồinghềđóđến,bảo:

-Tađangcó thờicơgiúpđượccácông trở thànhôngnọbàkiađấy.Nếumuốn thìmaumauvề thuxếpchập tối lạiđâycùng tađánhchénrồisángmaicùngchẩykinhluônthể.

Cảbọnmừngquýnh,lậylấylậyđểrồibachânbốncẳngchạyvềnhà.Chúngcứtưởngrằngmìnhnhưđãlà"ôngnọbàkia"rồnênvừabướcchânvàonhà,cókẻđãlatoángvớivợ:

-Cònđứngđónhìn cáigìhả?Cómauvào thuxếpđồđạccho tôiđihầuquantrênkhôngnào!

Mấymụvợbiếtchuyện,cũngthấysướngrơntrongbụngynhưthểđãlàcácbàlớnrồivậy.Vộivàngxếpkhănáochocácônglênđườngvàokinhđômàchộplấycáithờicơbằngvàngnày!

Chỉmột lúc sau,bọnchúngđã tề tựu tạinhàQuỳnhvớiđầyđủkhăngói,hành trang.Chẳng ai bảo ai, cả bọngiànhphầnnhaunấunướngbầy tiệc.

Ðếnkhitrờivừatốithìmâmbàncũngxong.Ôithôi,biếtbaolàmónngonvật lạbầyđầybàn,mâmnàomâmnấyúụ.Sauđócảbọnngồivàođánhchén,rượuróttrànlan,tấtcảđềuvuimừngphấnchấnvìsắptrởnênôngnọbàkia.Ðếngầnkhuyathìcảbọnsaykhướt,cótênsaymềmnhũncảngườira,nằmlaliệtnhưchếtrồi,lúcấy,Quỳnhbènsaigianhâncõngtênnọvềnhàtênkia.Trờitốiomom,chậpchàchậpchoạng,cácbàvợkhôngđểýgìcả,luônmồmmắngnhiếcanhchàngsaymàcứtưởnglàchồngmình"sướngđờichưa!",rồiômthốcvàobuồngmàlụcđụccảđêm!

Sánghômsau thì thật là toáhoả!Cảbọnđều téngửavàômđầukêu trời,nhấtlàmấybàthìthiếuđiềuđàođấtmàchuixuốngchođỡxấuhổ.

ViệcđếntaiQuỳnh,Quỳnhcườibảo:

-Thìtôiđãgiúpchothành"Ôngnọ,bàkia,"rồicòngìnữa.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

QuyểnSáchQuý

Trongsốquan lạiởphủChúacó rấtnhiềuhoạnquan thamlam,nịnhhót.Chúatindùngchúngvìchúnggiỏigièmpha,tângbốc.CótênhoạnquancấptrênghétQuỳnhlắm,hễcódịplàhắnrìnhmòQuỳnhrồitâuxấuvớichúa,xúichúalàmtộiQuỳnh.Quỳnhbiếtđiềuđónhưnglàmngơ,xemhắnnhưcỏrác.

Mộthôm,Quỳnhquắpnáchmộtquyểnsáchrấtđẹp,đilơntơnquacáchànhlang,mặtvẻnghiêmtrọngrồilạigiấugiấu,giếmgiếm…Tênhoạnquankiađang rìnhmòQuỳnh, thấy vậy sinh nghi, bèn chạy theo níu áo đòimượnsách xem.Hai bên giằng comột hồi thì tên quan giật được.Hắn lật từngtrang, chỉ thấy toàngiấy trắng,đến trangcuối cùngcóchữ,nhưnghắncốcăngmắtrađọccũngchảhiểugìcả.Túngquá,hắnbảoQuỳnhđọcxemlàgì,Quỳnhlạiravẻquantrọngbảo:

-Ðọcởđâythậtkhôngtiện,nếuôngmuốnnghe,xinmờiđếnnhàchokínđáo.Vềnhà,Quỳnh liềnđọc cho tênquankianghenhữngđIềughi trongtrangsáchấy,đólà"Chúavị thầnviết,vicốt tứdịch.Thịthầnquịnhi tấuviết, thần phùng chỉ phát." Xong, Quỳnh lại diễn Nôm cho tên quan kianghe,nghĩacâuđólà:"Chúahỏithầnrằnglàmxươngchosáo.Thịthầnquìmà tâu rằng tôi may ngón tóc." Nghe xong, quan hoạn cứ ngớ người rachẳnghiểumôtêgìcả,lạigãiđầugãitainhờQuỳnhgiảithích.Quỳnhlàmbộngótrướcngósaurồinóikhẽ:

-Ôngnghethìkhôngsao,nhưngnếuChúamàbiếtthìcầmchắccáichết!

Tênhoạnquanthềrốirít:

-Khôngsao,chỉcómìnhtôibiếtthôimà.Nếucóđiềuhệtrọng,ailạiđitâuvớichúa…

Quỳnhmỉmcười,giảithích:

-Nghĩacủanólànhưthếnày:Chúahỏithầnrằnglàmsaochosướng?Thịthầnquìmàtâurằngtôimócngóntay!(Thịthầntứclàhoạnquan)

Tênkianghexong,mặtđỏtíatai,phùngmangtrợnmálênhét:

- Thế ra lâu nay nhà ngươi tàng trữ sách chế giễuChúa, lại còn thoámạnhữngbầytôitrungthànhcủaChúa.Haylắm,rồingươisẽbiếttayta!

Ðợihắnđikhỏi,Quỳnhliềntháobỏcuốnsách,lấytranggiấyvừarồiđemđốt,thayvàođólàmộttranggiấymớirồihíhoáyviếtvàomộtcâukhác.

Quảnhiênsánghômsau,QuỳnhđượclệnhvàochầuChúa.VừathấyQuỳnh,Chúahỏingay:

-Nghenóikhanhcóquyểnsáchlạ,tamuốnxem!

-Tâu,quyểnsáchấycủathầnthậtkhôngcógìlàlạcảvìnóghinhữngđiềunhảmnhíbậybạ.XinChúađừngxem!

NgheQuỳnhnói,Chúalạicàngchắcrằngđiềumàtênhoạnquantonhótvớimìnhlàđúngbènphán:

-Nhàngươiviếtnhữnggìtrongsáchmàkhôngdámchotaxem.Nếukhôngcógìphạmthượngthìcứlấyđưataxem!

Quỳnhcứmộtmựctâulàsáchchẳngđángxem,Chúalạicàngngờhơn,saucùngthìsailínhápgiảiQuỳnhvềtậnnhàlấysáchđemvàochoChúaxem.Khicósách,vuagiởmãiđếntrangcuốimớithấymộtcâu:Ngãtưthếsự.Tưviếttảtôchấntânthịnhnềngiaikhốngxáichâu.

Theo lệnhchúa,Quỳnhxướngđọcvàdiễnnghĩa từngđoạnnhư thếnày :"Ngãtưthếsự,"làtanghĩvềdựthế,"Tưviết,"lànghĩrằng,"tả,tô,chấn,"làmìnhphảitả,tôđiểmthêm,làmchohưngchấnthêm,"tânthịnhnền"làđẹpvôcùng,"Xáichâu,"làchâubáucũngkhôngsánhkịp.

NghexongChúacườiphàonhẹnhõm:đúnglàchẳngcógìđángnghecả,chỉlàmộtcâu lằngnhằngvềý tứ,nhưngChúa lạichorằngQuỳnhcóýkhentặngngàilàbậcanhminh,bènthưởngmườinénbạcchoQuỳnh!

Thấykhông làmgìđượcQuỳnh,chiềuhômấy, tênhoạnquanmò tớinhàQuỳnh,vỗvề:

-Trạngđừng trách tôi đã tonhótvớiChúanhé.Vìnếukhông thế thì saoChúabiếtđếnsáchquýcủatrạngvàđượcthưởnghậuthế!

Quỳnhchẳngnóichẳngrằng,mởtủlấyquyểnsáchkiarađểtrênbànvànói:

-Ailạitráchônglàmgì.CóđiềuôngkhôngbiếtrằngchínhcáicâutôiviếttrongsáchkhôngphảiđểđọcchoChúanghemàđểdànhriêngchoôngđấy!

TrongkhitênhoạnquancònngơngácchưahiểuấtgiápgìthìQuỳnhđãchỉvàosách,đọc:

-"Ngãtưthếsự,"làtaonghĩcáitròđời,"tưviết,"lànghĩrằng,"tảtôchấn,"là tổ chahắn, "tân thịnhnền," là tên lịnh thần, "giai khống,là "khôngdái"

"xáichâu,"làxấuchơi!Cảcâuđọcláisẽla...,ôngđãthôngchưanào?

Tên hoạn quan nghe xong thì giận bầm gan tím ruột, cay đắng cõi lòngnhưngcứnghọngkhôngthốtrađượclờinào,lẳnglặngrútlui.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ChọiGàSốngThiến

Sauvụ"QuyểnSáchQuí"nọ, tênhoạnquankia tứcanhách, rắp tâm tìmcáchhạiQuỳnhchobằngđược.Mộtlầnkia,bọnhoạnquantổchứcthigàchọi,lạimờicảChúađếndựcuộcvui.

Cuộc thigàchọiđược tổchức tại sânnhàcủaQuỳnh.Ngay trậnđầu tiên,ngườitađãchứngkiếnmộtcảnhtượngbuồncườivìcongàcủaQuỳnhchảcóthủthếhoặclừamiếnggìcả,nócứnhằmđốithủmànhàovômổlialịa,ynưnhữngcongàbìnhthườngđánhnhauvậy.Nhữngngườicoivốnghétbọnhoạnquanvôlại,thấyvậythíchquá,reohòkịchliệt,hoanhôầmỹ.Nhưngchỉmộtlúcsau,congàchọiloạichuyênnghiệpkiaphảnđòn,nóđâmmộtphátcựatrúngngayứccongàcủaQuỳnh.Chúgàđógiẫyđànhđạch,chếttuốt.Chúathấythếcườikhoáitrá,cònnhữngngườiđếnxemthìchánnảnbỏvềhết.Bọnquanhoạnđượcmột phen reohòđắc thắng,một tênđếnbênQuỳnhbảo:

-Thếmànghe tinđồngàcủa trạngmấy lầnchọi thắngcảgàcủasứTàu.Quảlàláophét!

Quỳnhlàmbộbuồnrầunói:

-Cóthếthậtđấychứ.Nhưngtừngàytôimangthiếnnóđithìnóđâmratệhạinhư thếnày,nghĩ chết cũngđángđờinó lắm!Bấygiờ, cảChúavà lũhoạnquanmớivỡlẽralàđãbịQuỳnhchơixỏ,đemgàtrốngthiếnrađấuvớigàchọi chuyênnghiệp.Thế là cảvua,quancùngchẳngaibảoai, tìmcáchrútluichonhanh.Quỳnhvẫncứđứngđóthanvãn,trướccònkhekhẽ,saucanglúcvậtmìnhvậtmẩylalớn.Thấybọnhoạnquanravềkènkhôngchống,Quỳngđitheo,tayvẫnômkhưkhưcongàchếtvàkhócrốnglên:

-Khốnnạnchocáithânmàychưa,gàơilàgà.Màyđãbịthiếnrồimàcònđuađòi làmgì, taobảobaonhiêu lần rồikhôngnghe,cứngứanghề tranhchọi,huhu…Bâygiờmàycóchếtnhụcnhãnhưthếnàycũngđángđờilắm,chỉkhổchotaođãtốncơm,phíthócnuôimày,gàơilàgà...!

BọnhoạnquanbiếtQuỳnhchửixéo,chúngtứcmuốnđiênnhưngkhônglàmsaođược,cứcắmđầumàđi.NhưngQuỳnhcóthađâu,cứlẽođẽođi theođếntậncửanhàchúng.Mấyquanthịnhàtachịuhếtxiết,đóngchặtcửalạinhưngvẫnkhôngthoát,tiếngchửimỉacủaQuỳnhvẫncứnghelồnglộng.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

VụKiệnChônSách

Trongngàythinọ,Quỳnhlàngườiravẻnhưđãlàmxongbàithisớmnhất,ungdungcắpốngquyểnbướcra.Bọnquantrườngchođólàmộttaythísinhcựphách,bèngọiđếnđòixemvănbút.

Quỳnhthưa:

-Ðúnglàtôiđãlàmxongđấy,nhưngnghĩbàithiquádở,thốiomkhôngthểngửinổi,xincácquanđừngxemlàmgì!

BọnquancholàQuỳnhchỉnóinhúnđểthoáithác,bảo:

-Văncủaôngcóthốicũngcònhayhơnkẻkhácnhiều,điềuđóaicũngrõ.Cứđưađâychotaxem!

-Tôinói thậtđấymà.Ðang làmbài, tôi thấy thốiquáchịukhôngnổinênmớibỏrangoàitìmchỗchônsáchđichorồi!

Nóixong,Quỳnhrảobướcđiliền.QuanđốcthịlậptứcsaimộttênlínhtheodõixemQuỳnhđiđâuvàlàmgì...Hồisau,línhtrởvề,thưa:

-Bẩmquan,đúnglàngườiấymangvănđichônthậtạ!Chínhmắtconthấyôngtađàođấtchôncáiốngquyểnxuống,lấpđấtlạirồibỏđi!

Quangiục:

-Màyđếnngaychỗấy,đàođất lên lấycho tacáiốngquyển.Cấmkhôngđượctáymáymởrađấynhé!

Anh lính vângdạ đi liền,một lát saumang cái ống quyểnvề.Bọn chúngkhôngngờrằngQuỳnhđãđổvàotrongđóđầyphânlỏngtrộnvớinướctiểu,lạicònthảvàođómấychụcconchâuchấu,xong,bịtkínlại.

Chiềuhômấy,đợitoànbộquantrườngthitềtựuđôngđủ,quanđốcthịxinphépquanđềđiểuchomởốngquyểnraxem.Nắpốngvừabung, lập tức,hàngchụcconchâuchấudínhđầyphântúabayralàmcácquantránhkhôngkịp.Mẹơi!Mìnhmẩy,taychân,áomãongườinàongườinấydínhđầyphânhôithốikhủngkhiếp.Ðúnglàmộtcảnhtượngcườiranướcmắt!

Ngàyhômsau,bọnquankéorốcnhauđếnkiệnvớiChúa,mặttênnàocũngméoxẹo.Chúađíchthânđứngraxửvụkiệntaiquáinày.Lậptức,Quỳnhbịgọitớiđốichấtvớicácquantrường.HọnhấtnhấtxinvuatrịtộiQuỳnhthậtnặngđểrửanhụcchomình.

TrướcmặtChúa,Quỳnhbàochữa:

-Bẩmhoàngthượng,thầnquảkhôngbiếtgìvềviệcquantrườngđàolấyốngquyểnmàthầnđãchônvìlỡphónguếvàotrong.Trướcđó,thầnđãbảolàcái thứvănchươngtrongấy thối lắm,xinquanchớxem.Ôngtamộtmựcbảothốicũngcứxemvìcònthơmhơnvạnngườikhác.Sauđó,ôngtatựsaingườiđàolênlúcnào,thầnlàmsaobiếtđược!

Trướclýlẽđó,cácquantrườngcứnghọng,khôngcònbiếtđốichấtrasao.Bíquá,quanđốcthịbèncáo:

-KhảiChúa,khôngphảiQuỳnhchônvăn.Chínhhắnđãđemchônốngquyểnchứatoànthứdơbẩnvàchâuchấuđấyạ!

Quỳnhbiếtbọnchúngđãtẩyrửacáiốngquyểnkiarồimớimangtheo,bèndõngdạcthưa:

-KhảitấuHoàngthượng,quanthịnóithếlàvuoanchothầnđấyạ!

Chúatruyềnchođemốngquyểnrathìthấyđúnglàmộtốngquyểnsạchsẽ.KhôngcógìbuộctộiđượcQuỳnh,Chúađànhsửhoà.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

BứcTranhNgũQuả

Hằngnăm,cứđếndịprằmtrungthulàtrongtriềulạimởcuộcthigọilà"Thingũquả."ÐâylàdịpchobọnquyềnquígiầucóởkinhthànhThăngLongthahồmàtungtiềnrahầuđoạtlấygiảicaonhấtcủanhàvua.Thếnhưng,lầnthi này thì thật khó.Chẳng hiểu sao dạo gần đâyChúa Trịnh lạimắc cáichứng sợ nắng, sợ gió.Chúa ngồi ngự lãm saumứcmàn rủ, bởi thế việcchấmthihầunhưgiao lạichobàChúatùyquyềnquyếtđịnh, thếnênviệcchođiểmlạicàngrắcrốivàkhókhănhơncáckỳthitrước!Trongkỳthinày,Quỳnhtuychảcólắmtiềnnhưthiênhạ,nhưngcũngxinthamdự.Lạicònnóitrướcvớibạnbèrằngmìnhsẽđoạtgiảicaonhất.

Vàocuộcthi,mọingườiđuanhaubàyracácthútráicâyngonlạ.Tronglúcđó,mọingườithấyQuỳnhvẫnchỉhaitaykhông,cổáogiắtmộttờgiấycuộntròn.TuykinhngạctrướccảnhtượngấynhưngchẳngaithừagiờmàchúýđếnQuỳnh,aicũngmảichămchútchomâmquảdựthicủamìnhtrướcđã.

Lúcđếnlượtmình,Quỳnhrútcuộngiấyấyra,trảiphẳngtrướcmặtChúavàbàchínhcung.Thìrađólàmộttấmtranhvẽhìnhmộtthiếunữrấttrẻ,dángyêukiều,khoả thân,nằmnghiêngmình,chânhơico,chânduỗi thẳng,đôibàntayúplạiđặtdướingực.Dướibứctranhcóđềhàngtựa:Mâmngũquảrằm.

Ðợimộtlátchomọingườingắmbứctranhxong,QuỳnhthưavớiChúa:

-KínhxinChúathưởngngoạnvàchođiểm"Mâmngũquả,"củathầnạ!

Chúanghiêmmặt:

-Ngươinghĩ saomàdámđó làmâmngũquả?Quỳnh lặng lẽ lùi xamấybước,dùngcâyquạttaythước,điểmlướtquabứctranh.Trướchết,chỉvàođầuthiếunữtronghìnhrồinói:Ðâylàdẽnhãn.Chỉvàongực,Quỳnhtâu:Ðâylàmộtcặpđàotơ.Ðếnnhữngngóntaynuộtnàkia,Quỳnhbảođólàtráiphậtthủ.Chỗcuốicùng,Quỳnhlấycánquạtkhoanhmộtvòng,nói:Ðâylàmúimítmớibóc,hãycònthơmphức!

KhônghiểuChúanghĩthếnàomàthíchchícườinắcnẻ.BàchínhcungthấyChúađangmắcbệnh,lạicònthíchnhữngthứkhôngnênănấy,liềnchấtvấnQuỳnh

-Ngỡtrạngchoxemthứgìmớimẻ,chứthứngũquảấythìnữnhânnàomàchẳngcó?

Quỳnhbiệnbácngay:

-Tâulệnhbà,tụcngữcócâu"Ngườinămbảyđấng,củanămbảyloài,"đâuphải người nào cũng giống người nào. Có bậc anh linh kiệt xuất như BàTrưng,BàTriệu,cóbậc tài trínhưNgọcHoa,PhươngHoa,nhữngkẻ thấtđức, thấtphu trên trầnnàycóđemgánhđổđicũngkhônghết.Thần trộmnghĩcâyquảcũngvậythôi.Cóthứbưởiđào,bưởingột,nhãnlồng,đàotiên,mítthơm,mítmật...lạicóthứbưởiđắng,nhãncòi,mítnhão,mítdai...Xinlệnhbàxemlạichokỹmâm"ngũquả,"củathầndângđúnglànhữngthứquíđấyạ!

Quỳnhnói thao thaobất tuyệtmộthơi.Bàchínhcungnghecâuđượccâuchăng,sợmìnhbịlẫnvàoloạinữnhântầmthường,bènhỏilạichorõ:

-Thếtrạngxếptavàođấngngườinào?

QuỳnhnhìnchằmchằmbàChúatừđầuđếngótrồilàmbộcungkính,thưa:

-Tâulệnhbà,nhansắcnhưlệnhbàđángđượcxếpvàoloại"khuynhthành,khuynhquốc,"!

BàchínhcungchẳnghiểuthâmýcủaQuỳnhkhidùngnhữngđiểntíchsâuxa,nghĩrằngQuỳnhkhenmìnhlàngườiđẹpkhôngaisánhbằng,trongbụngsungsướngvôcùng,lạicóýhàmơntrạngnữa!

Nhàvuatừnãyđếngiờcứmảingắmbứctranh,khôngđểýđếncuộcđốiđápgiữachínhcungvàQuỳnh,bỗngthởdài,chépmiệng:

-Giámàmâm"Ngũquả,"nàylàthậtthìtachấmngaychongươigiảinhất!

QuỳnhbiếtChúađãxiêulòng,bènthưa:

-Thứ"ngũquả,"ấythìthiếugì,màgiánhưcóthậtthìvàotaybậccaosangnhưChúathượngcũngchỉmộtlầnthưởngthứcqualàchánngaythôi.Cònmâm"Ngũquả,"của thầnđâymới thật làvôgiá,khôngcó thứcnàosánhđược.Cứđembàynóralúcnàocũngđược,Chúathượngcó"ăn"cảnămcảđờicũngkhônghết,đểđóchẳngsợthiuthốigì,màmuốn"ăn"cũngkhôngaibịmấtphầnai.Bẩm,chínhvìnóquínhưvậynênthầnmớiđemtiếndâng,cònviệcdựthichỉlànhiênhậu.

Quỳnhtâuxong,Chúakhôngphángìngay,quaysangvấnýbàchínhcung,bàChúamỉmcười.Sauđó thaymặtChúa tuyênbốQuỳnhđoạt giải nhấtcuộcthingũquảnămnay.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ThưGửiBàGiáoThụ

QuỳnhcóngườibạnlàmgiáothụxứBắcNinh.VợsốngởquêthuộclàngNamNgạn, tỉnhThanhHoá.Ngườivợxachồng, thỉnh thoảngngứanghề,tằng tịu vớimấy tay chức dịch trong làng.Ðã thế, nghe ai nhắc đến phuquân,lạicòngiảvờghenbóngghengió.

Ônggiáothụởxa,quanhnămcặmcụidậydỗmấyđứahọctrònhỏ.Lươngbổngcủaôngchẳngđượcbaonhiêu,bởithếôngtiêuxàitằntiện,chẳngdámănuốnggì.Khổnhưthếmàba,bốnnămôngmớidámvềthămquêmộtlần.

Khôngmaynămấythiêntaimùamàngthấtbát,kiếmcáiănđãkhóthìđámhọctròlấyđâuratiềntrảtiềnhọc.Nămấycũnglàkỳhẹnônggiáovềthămnhà,ônggiáo thụkhôngđủ lộphínênđànhthấthứavớivợ,nằmlìở tỉnhBắc.Bàgiáo thụsuốt ruột,phần lạimong tiền,nhờngườinhàđi tìm.Tênngườinhàđitìmđếnnơi,kểôngnghevàithứ,ôngbảonóđưavềchobàhộlá thư,chứcònviệcvề thìkhông thành.Trong thư,ông thanvắn ,thởdài,hẹnvớivợsangnămthìmayracóthểvềđược.

Tênngườinhàmangthưtrởvề.Trênđườngđi,tìnhcờlạicùngđườngvớiQuỳnh.HaingườitròchuyệnvuivẻnhânđấyhắnkhoeláthưnọvớiQuỳnh.Xemthư,Quỳnhbiếtviệcthầygiáothụ,ngẫmthấytìnhcảnhthậtvừađángthương,vừađángtrách.Quỳnhlựalúcđánhtráoláthư,thayvàođómộtbàithơdomìnhđặtra.

Thơrằng:

Nàylờigiáothụgởivềquê

Nhắnnhủbàbaychớnghứanghề

CõiBắcanhmangthằngcủlẳng

MiềnNamemgiữcáitraihe

Hãycònvươngvítnhưhangthỏ

Hayđãtòhoquálỗtrê

Dùcóthếnàođànhchịuvậy

Haibanămnữađợianhvề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ÐơnXinChônTrâu

Mộtcôgáiở thônHoằngTrìcócon trâuchếtđãbangày, trâu trương lênthốiummàbọnchứcdịchtronglàngvẫncứlàmkhódễ,chưachochôn.Côđợimãikhôngđược,bènmangđơnlêntrìnhquanhuyện.

Trênđườngđi,đếnmộtchỗlầylội,côgặpmộtanhchàngradánghọctrò.Anhkiahỏi thămbiếtchuyện,mượncô láđơnxemlỡ tayđánhrơixuốngbùn.Côgáibắtđền.Anhhọctròliềnđemgiấybútra,thảongaytờđơnkhácchocô.Ðơnrằng:

Talàgáigoákẻtrì

Nếutrâukhôngchếtviệcchilụyđời?

Lộiđồngváyhếchđơnrơi

Taphảicậyngườimầnlạiđơnni

Quantriơihỡiquantri!

Xáctrâuchếtđểbangàythốihoăng

Xétđơnphảixửcôngbằng

Khôngthìbúc.cchothằngmầnđơn.

Anh kia viết xong, cô gái thật thà cầm đơn vào trình quan.Xem xét chữnghĩavàlờilẽ,viêntrihuyệnnghihoặc,hỏicôgáiailàngườicôđãnhờviết

đơn.Côgáikểrõmọichuyệnchuyệnđãxẩyratrênđường.Trihuyệnlặngngười,biếtngaykẻđólàTrạngQuỳnhchứkhôngaikhác.Tuytứcvìbịchửixỏ,quancũngđànhchấpthuậnchocôgáikiađượcvềchôntrâumàkhôngphảinộpphạt.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhPhơiSách

ỞvùngQuỳnhdạyhọccómộtlãotrọcphúrấtdốtnhưnglạithíchnóichữ.Thỉnhthoảng,lãolòmòsangnhàQuỳnhmượnsách,bảolàvềđọc,nhưngQuỳnh biết hắn chỉ đem cất vào xó.Một lần, thấy hắn lấp ló ngoài cổng,quỳnhvộivácngaychiếcchõngtrerasân,cởiáonằmphơibụng.Lãotrọcphúbướcvào,thấylạ,liềnhỏi:

-Thầycốnglàmgìthế?

Quỳnhđáp:

-à,cógìđâu!Hômnaytrờinắng,tôiđemsáchraphơichokhỏimốc!

-Thếsáchởđâu?

Quỳnhchỉvàobụng:

-Sáchởtrongnàynày!

Biếtmìnhbịđuổikhéo,têntrọcphúlủithủiravề,tronglòngtứclắm.Lầnkhác,hắnchongườisangmờiQuỳnhđếnnhà,đểrửamốinhụccũ,hắncũngbắtchước,cởitrầntrùngtrụcrồinằmphơibụngragiữanắngmàđợikhách.Quỳnhvừabướcvào,hắncấtgiọngnhái:

-Hômnaytrờinắng,tôiđemsáchraphơichokhỏimốc.

BỗngQuỳnhcườitoánglên,lấytaysờvàothânmìnhhắn,nói:

-Láotoét!Bụngôngthìlàmquáigìcósáchmàphơichứ!

Lãotrọcphútrốmắtkinhngạc:

-Saothầybiết?

Quỳnhcuốixuốngvỗnhẹvàocáibụngđầymỡnúcníchnói:

-Ôngnghechứ,bụngôngnóđangkêu"bộp,bộp"đâynày!Cơm,gà,cá,lợn...toànnhữngthứkhótiêuđầycảruộtthếnàythìcònchỗđâumàchứasáchcơchứ!Thôi,ngồidậymàmặcáovàonhàđithôi!

Lãotrọcphúcứnghọng,khôngcònbiếtđốiđápnhưthếnào,bènlồmcồmngồidậy,vàonhàmộtcáchmiễncưỡng

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

TượngBàBanh

Quỳnhnghenói cáchnơimìnhdạyhọcmộtvài dặmcómột tượngđá rấtthiêng,bènhỏihọctrò:

-Photượngấymangtênvịthầnnàomàdânchúngaicũngsợnhưthế?

Anhhọctròthưa:

-Trìnhthầy,khôngthầnphậtnàocả.Ðấylàphotượngmộtngườiđànbàởtruồng,ngườitagọilàtượng"BàBanh"

-Tượngấyhìnhthùnhưthếnào?Anhhọctròcóvẻxấuhổ,nói:

-Pho tượngấy trôngkỳcục lắm thầyạ!Ðầunghiêngvềmộtphía,miệngcườitủmtỉm,Cổquấnmấyvòngchuỗihạt,chânđigiầybắtchéo,cònhaitaychỉvào"chỗấy"bêncạnhtượngcóđặtmộtchiếcchàyđá.

Quỳnhbựcmìnhhỏi:

-Saokhôngđậpvỡquáchđichorồi?Ðểcáicủanợấyđứngtrêungươilàmgì?

-Thưa,"BàBanh"dữvíalắmạ!Aiđiquađấy,muốnyênlànhthìphảilặnglẽđếncầmchiếcchầyđá,đâmvàobộphậnkiamộtcái,màphảilàmviệcđórấtkínhcẩn.Nhữngaikhônglàmhoặcchọcghẹotượngthìkhivềđếnnhàthếnàocũngbịméomiệng,trẹotay,vẹocổ...

Mộthôm,QuỳnhđếntậnnơicótượngBàBanhđểxemthựchư.Quỳnhđến

bên tượng, lấy chầy đá quẳng đi, đoạn cầm bút đề tám câu thơ lên bụngtượng:

Khéođứngrumàđứngmãiđây

Khenaiđẽođátạcnênmày

Trêncổđếmđeodămchuỗihạt

Dướichânđứngchéomộtđôigiầy

Cởiváyphấtcờtrêughẹotiểu

Ðểđồbốcgạothửthanhthầy

Cóthiêngsaochẳngngồitoàngọc?

Khéođứngrumàđứngmãiđấy!

BàithơQuỳnhviếtxongchưaráomực,mồhôitượngđáđãvãranhưtắm.Từđấy,khôngcònainghenóirằng"BaBanh"thiêngnữa.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhNgọaSơn

Mộtbuổitrưanọ,Quỳnhnghĩđượcbàithơhay,địnhvàonộiphủđọcchoChúanghechơi.Ðếnnơithìthấyimlìm,biếtChúavắngnhà,QuỳnhliềntạtsangđinhBàChínhcung.TênquanthịcanhcửanháymắtchoQuỳnhbiếtlàChúađangngongiấc,Quỳnhcụthứng luigót.Trênđườngvề,qua lốicũ,sẵnbútmực,Quỳnhđềlênváchphủhaichữ"NgọaSơn".

KhiChúagọivàohỏi,Quỳnhnóinhưthật:

-KhảiChúa,nhàthầnchậtchội,nhữngcơnnóngbức,thầnphảibỏnhàlênnúinằmhóngmát,"NgọaSơn"nghĩalànằmởtrênnúi,cóthếthôiạ!Tiệntay,thầnviếtchơi,chẳngcógìđểChúabậntâmcả.

RồiQuỳnhnóilảngsangchuyệnkhácnhưđọcthơ,bìnhvănlàmChúaquênđi. ít lâusau,ChúavàbàChínhCungđi tuần thămcảnhphốphường,quanhiềunơithấyhaichữ"NgọaSơn"xuấthiệnlaliệttrêncácváchtường,cửanhà...BàChínhCungkhônghiểudânchúngviếthaichữđócóýnghĩagì,liền quay sang hỏi Chúa, Chúa truyền gọimột người đến hỏi nguyên cớ.Ngườikiarunlẩybẩy,thưa:

-Chúngconlàkẻhènmọndốtnát,đâudámsinhchữ.ViệcnàychẳngquachỉtạiTrạngQuỳnhđấyạ!

BàChínhCungdỗngọt:

-TrạngQuỳnhbảocácngươi thếnào?Cứ tâu thật, ta sẽxinChúa tha tộicho.

-Tâulệnhbà!TrạngQuỳnhcólầnvàonộiphủ,vềmáchvớichúngconlàChúađangbận "NgọaSơn", rồi giải thích rằng: ngọa là nằm, nằm lâu thìphảingủ,ngủthìphảingáy.Sơnlànúi,mànúithìphảicóđèo."NgáyÐèo"nóiláilạithì...,conkhôngdámnóirađâu.KhôngngờbọntrẻconnghelỏmđượclờiTrạng,buồntayviếtbậybạlungtung.Xinlệnhbàthachocon!

HiểurõđầutêucâuchuyệnnàylàQuỳnh,cólàmlớnchuyệnrachỉtổthêmxấumặtmàthôi,bàChínhCungđànhgiụcChúamaumaulênkiệu,lặnglẽtrởvềPhủchonhanh.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

QuanThịvàQuanVõHỗnChiến

Quỳnhbiếtbọnquanthịvàquanvõtrướcgiờkhôngưanhau,bènnghĩcáchchochúngtỉvõvớinhaumộtbữa,đồngthờiđểxemcáidốtnátcủachúngđếnmứcnào.

Mộthôm,Quỳnhđếnnhàviênquanhoạngiữchứcgiámban,đọcchonghemộtcâuđốinhưsau:

"Thịvàochầu,thịđứng,thịtrông,thịmuốnấy,thịkhôngcógậy."

Trạng giải thích cho hắn hiểu chữ "thị" đây có nhiều nghĩa, gồm cả hầu,trôngấy,cậy...rồinóikháy:

-Kẻnàođậtcâuđốinàylàcóýdụngngữđểámchỉcácquanthịnhưngài.Ðiềuđóminhbạchlắm,aiđọccũngcóthểhiểuđược.

Têngiámbannghethếthìmáunóngbốclêntớiđầu,khôngkịpsuytínhgìcả,hỏingay:

-Ðồchómá!Trạngcóbiếtthằngnàodámchơitròhỗnxượcnhưthếkhông?

Quỳnhbảo:

-Chínhxácthìtôikhôngbiết,nhưngtôiđọcđượccâuđốiấybêndinhquanđểđốc.Màynày, tôinóichongàibiếtvậythôi,xinchớcóhémôi,ôngtabiếtthìkhổlâyđếntôiđấynhé!

Quỳnhnóixongthìkiếuravềrồiđingayđếnnhàquanđềđốc.Gặpquan,

Quỳnhkhoerằngvừađọcđượcmộtcâuđốihayởdinhquangiámban.

Quan đề đốc bảo Quỳnh đọc cho ông ta nghe. Quỳnh nhănmặt, lắc đầunguâynguẩy:

-Câuđốihaynhưngđộcđịalắm,chỉcónhữngtaycựpháchmớicóthểratừthâmnhưvậy.Hơnnữa,hìnhnhưcókẻmuốnámchỉngàihaysaoấy,chẳnghiểusaohọlạithùngàiđếnthếnhỉ.Quanvõdùsaocũngđắclựchơnchứ,khôngcóvõthìvănsốngsaonổi,thếmàlạitìmcáchchơikhămngài...!

Quanvõmặtđỏbừnglênnhưgàcắttiết,nghiếnrăngtrèotrẹo,bảoQuỳnh:

-Ôngcứđọcchotôinghe.Tôixemlàthằngnào...màchonómộttrậnnênthânmớiđược!

Quỳnhgiảvờgãiđầugãitainhớlạirồiđọc:

-Vũỷmạnh,vũravũmá,vũbịmưa,vũbệnxoắnlông!

Ðãthế,đọcxong,Quỳnhlạicònravẻxuýtxoathánphục:

-Chữvũtaiácthật.Mộttừmàđồngâm,diễnđượcbốn,nămnghĩa:mạnh,múa,mưa,lông...Thếthìcóthánhhoámớiđốilạiđược!

Từhômđótrởđi,quanđềđốcvàquangiámbankìnhnhauramặt.Chođếnmộthôm,Quỳnhngheđámgianhânkháonhau:hainhàquankiakéo"quân"hỗnchiếnmộttrậnkịchliệt.Xongtrận,cảhaiđềutơitả.

RiêngQuỳnhthìbiếtrõ:cáiđámquanvănvõăntrênngồitrốcấyđúnglàmộtbọnvôlạidốtnát.Haipheđánhnhauvỡđầu,sứttránnhưngđâubiết

rằngchúngđãbịchínhQuỳnhđánhvậy!

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ChửiChaThằngBảoThái

Quỳnhvốnthíchđùa,lạithêmtrongbụngkhôngưanhàvualàkẻhaynghelờigièmnịnhcủađàmôquantrongtriều.Mộthômbènnghĩcáchchonhàvuamộtvố.

Sángsớmhômấy,QuỳnhbảogianhânrachợnóivớicácnhàhàngthịtrằngcósứTàusangchơi,triềuđìnhchuẩnbịlàmtiệcrấttođểkhoảnđãinênnhàvuasaimìnhrachợdặncáchàngthịtkhôngđượcbánchoainữa.Tấtcảthịtở chợ - heo, bò, gà, chó... cứ việc đemmà sắt vụn ra sẵn, đến trưa sẽ cóngườiralấyhết.

Cácchủhàngthịthíhửng,tưởnglàđượcmộtmẻkhá,thinhautháithịtvụnrarồingồichờ.Nhưngchờmãichođếntrưacũngchảthấyai,chotớikhitrờiđãxếchiềuvẫnchẳngthấymanàoralấythịt.CókẻtứcquábèntìmđếntậnnhàQuỳnhmàhỏichoralẽ.Quỳnhnóivớihọ:

-Chắclàaimuốnchơisỏtôi, làmhạicácbácđấythôichứcótiệctùnggìđâunào?Ðãthế,cácbáccứviệclôinhữngai"Bảothái"ramàchửichođỡtức!

Cácchủhàngthịtkhôngbiếttênkẻđãbảohọtháithịt,đànhnénhơigàolênchửi.Anhnọbảochịkia:

-Chửiđi!Kéocảmồmảnhànókênmàchửi.Chanóchứ!Cáithằng"BảoThái"!

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhÐónSứTàu

TriềuđìnhchuẩnbịđónsứnhàThanhsangnướcta.Chúanghenóitênnàylàkẻhốnghách,hợmhĩnh,bènkêuQuỳnhvào,giaochogiữviệcnghênhtiếp.

Quỳnhphụngmạngvua,đồngthờixintriệuthêmbàÐoànThịÐiểmgiảlàmngườibánhàngnướcchokháchquađường,cònmìnhgiảtranglàmanhláiđòđưasứbộquasông.

KháchTàuđến,đingangquánbàÐiểm,thấytronghàngcómộtcôgáixinhxắnngồibán,liềnhùanhaukéovàouốngnước,sẵncóbuônglờichọcghẹo,bỡncợt.Mộttênlíulođọcbângquơ:

"Nambangnhấtthốnthổbấttrinhâncanh"

(MộttấcđấtnướcNamkhôngbiếtbaonhiêungườicày,ýchorằngđànbànướcNamlẳnglơ)

BàÐiểmđangnhaitrầu,nhổtoẹtmộtbãi,đọc:

"Bắcquốcchưđạiphu,giaidothửđồxuất"

(BọnquanquyềnphươngBắcđềutừchỗđómàracả)

Nghexongcâuấy,cảbọnngừnguốngnước,trònmắt,háhốcmiệngnhìnbàÐiểm.Chúngkhôngthểngờrằngmộtbàbánnướcbênđườnglạicósứchọckinhngườiđếnthế!

Khách ra đi, xuống đò của Quỳnh. Khi đò đến giữa sông, một tên trongnhómsứTàunhộtbụng,vãirắmnghemộttiếng"bủm".Khôngthấyxấuhổthìthôi,hắncònđọcmộtcâuchữathẹnxấcxược:

LôiđộngNambang(SấmđộngnướcNam)

Quỳnhđangcầmchèo, liềnđứngcậyvạchquầnđáivòngcầuquađầusứ,vừađáivừađọc:

VũquaBắchải(MưaquabểBắc)

TênsứTàugiậnđiêntiết,xộclạiđịnhđánhQuỳnh,Quỳnhtrởcánchèothủthếrồimắng:

"Tiềnphátlôi,hậuphátvũ,thiênđịachilýnạihỉ"

(Sấmđộngtrước,ắtsausẽcómưa,luậttrờiđấtlàthế)

CảbọnkháchTàusửngsốtnhìnnhau,khôngthốtđượcmột lờivìcâuđốiđápbắtbíquáđúngcủaanhláiđò.Cảnhómtrongbụngvừatức,vừasợ,cứngậmmiệngchođếnnơi.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

ThiVẽ

SứTàu vốn làmột tay vẽ rất giỏi.Một hôm, hắn khoe tài vớiQuỳnh, ragiọngtháchthức:

-Tachỉnghebatiếngtrốngđánhlàvẽxongmộtconvật.Ngườicóthểlàmnhưthếkhông?

Quỳnhcườiđáp:

-Thưa,chỉnghemộttiếngtrốngmàvẽxongđếnmườiconvậtnhưtôimớitài,chứphảibatiếngtrốngmớivẽđượcmộtconthìsaogọilàtàichođược!

Sứ Tàu nghe nói tức lắm, nghĩ bụng phải cho cái thằng này biết tài mớiđược,tháchQuỳnhthivẽvớihắn.Quỳnhnhậnlờingay.

Ðến lúc thi, nghe tiếng trống đầu tiên, sứ Tàu liền cắm cúi vẽ lấy vẽ để.Quỳnhthìcứungdungngồidướichiếunhaitrầu,xemnhưngườiđangngồihónggióchứkhôngphải thi thốgìcả.Tiếngtrốngthứhainổi lên,sứTàuliếcthấyQuỳnhvẫncứngồiđóngâmnga.Nghetiếngtrốngthứba,Quỳnhmớiđứnglên,tiếntớibàn,nhúngcảmườiđầungóntayvàonghiênmựcrồitrétlêngiấythànhmườivệtdàingoằnnghoèo.Khiđó,sứTàuchưavẽxongđượchìnhthùconvậtnàocả.

Thờigiansotàiđãhết,Quỳnhđưatờgiấyra,bảovớisứTàu:

-Ôngthuacuộcrồiđấynhé!Tôiđâucónóingoa,chỉnghemộttiếngtrốngthôilàtôivẽxongngaymườicongiunđấtđâynày.

SứTàumuốnômđầukêutrời,đànhthuamẹocủaQuỳnhmộtlầnnữa.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

CấyrẽruộngchúaLiễu

LúcQuỳnhcòn làhọc trònhànghèo,phải rađềnSôngxincấy rẽ.QuỳnhkhấnvàxinâmdươngxemChúathuậnlấygốchaylấyngọn.BanđầuchúathuậnlấyngọnthìQuỳnhtrồngrặtthứkhoailang.Đếnlúcđượcăn,Quỳnhđàolấycủ,cònbaonhiêudâyngọnđemnộpchúa

Lần thứ hai, xin âm dương, Chúa thuận lấy gốc để ngọn cho Quỳnh, thìQuỳnhtrồngcácthứlúa.Đếnmùagặt,Quỳnhcắtlấybông,cònbaonhiêugốcrạđemnộpChúa.

Chúahailầnmắthợm,tứclắm,songđãtróthứarồi,khôngbiếtlàmthếnàođược.Lần thứ ba,Quỳnh đến xin thìChúa bảo lấy cả gốc, lẫn ngọn, cònkhúcgiữachoQuỳnh,Quỳnhvờkêuca:

-Chịlấythếthìemcònđượcgìnữa!

Khấnđikhấnlạimãi,Chúanhấtđịnhkhôngnghe,Quỳnhvềtrồngrặtngô,đếnkỳbẻngô,baonhiêubắpQuỳnhgiữlại,cònngọnvàgốcthìđemnộpChúa.

ChúamắcmưaQuỳnhbalần,đòilạiruộng,songtrongbavụnày,Quỳnhđãkiếmđượccáivốntorồi.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhĂntrộmmèo

Nhàvuacómộtconmèoquýlắm,xíchbằngxíchvàngvàchoănnhữngđồmỹvị.

Quỳnhvàochầu,trongthấy,bắttrộmvề,cấtxíchvàngđimàbuộcxíchsắt,nhốtmộtchỗ,đếnbữathìđểhaibátcơm,mộtbát thịtcá,mộtbátraunấuđầu tôm.Mèo ta quen ănmiếng ngon chạy đến bát cơm thịt cá chực ăn.Quỳnhcầmsẵn roi,hễăn thìđánh.Mèođóiquá,phải ănbát raunấuđầutôm.Nhưthế,đượchơnnửatháng,dạyđãvàokhuôn,mớithảra.

Vuamấtmèo,tiếcquá,chongườiđitìm,thấynhàQuỳnhcómộtcongiốnghệt,bắtQuỳnhđemmèovàochầu.Vuaxemmèo,hỏi:

-Saonógiốngmèocủatrẫmthế?Haykhanhthấymèocủatrẫmđẹpbắtđemvề,nóichothật!

-Tâubệhạ,bệhạnghichohạthầnbắttrộm,thậtlàoan,xinbệhạđemrathửthìbiết.

-Thửthếnào?Nóichotrẫmnghe.

-Muôntâubệhạ,bệhạphúquý thìmèoăn thịtăncá,cònhạ thầnnghèotúngthìmèoăncơmvớiđầutôm,rauluộc.Bâygiờđểhaibátcơmấy,xemnóănbátnàothìbiếtngay.

Vuasaiđemrathử.Conmèochạythẳngđếnbátcơmrau,ănsạch.

Quỳnhnói:

-Xinbệhạlượngcho,ngườitaphúquýthìăncaolươngmỹvị,bầntiệnthìcơmhẩmraudưa.Mèocũngvậy,phảitheochủ.

Rồilạytạđemmèovề.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnhLỡmquanthị

Cómột ôngquan thị (1) đại nịnh thần, đượcChúaTrịnhyêu lắm.Ông tathường đến chơi nhàQuỳnh, thấy sách gì cũngmượn xem,mà ít khi trả.Quỳnhghétcayghétđắng,địnhchơixỏmộtbậnchochừa.Quỳnhbènlấygiấytrắngđóngthànhquyểnsáchđểsẵn.Mộthôm,thấybóngquanthịđằngxa,Quỳnhgiảvờcầmsáchxem,đợikhiôngtađếnnơithìgiấuđi.QuanthịthấyQuỳnhgiấu,ngỡlàsáchlạ,đòixemQuỳnhbảo:

-Sáchnhảmcógìmàxem.

Quan thị năn nỉmãi cũngkhôngđược, về tâu vớiChúa.Chúa đòiQuỳnhsang hỏi.Quỳnh đám chắc là đòi về chuyện quyển sách,mới lấy bút viếtmấy câu vào sách bỏ vào tráp khoá lại, rồi sang hầu.Quả nhiên như thế.Quỳnhtâu:

-Khôngcósáchgìlạ,chắcthịthầntâumanvớiChúađó.

ChúathấyQuỳnhchối,lạicàngtinlàQuỳnhcósáchlạ,bắtphảiđemtrình.Quỳnhsaingườivềđemtrápsang,mởra,chỉthấycómộtquyểnsáchmỏng.Quỳnhrụtrèkhôngdámđưa.Chúabảo:

-Cứđưataxem.Nếusáchlạthìtathưởng,màcóphảisáchcanphạmthìtacũngxácho,đừngngại.

Quỳnhđưara.Chúamởraxem,chỉthấycómấycâu:

"Chúavịthầnviết:Vicốttứđịch,vicốttứđịch.Thịthầnquinhịtấuviết:Thầnphongchỉphát,thầnphôngchỉphát".

Chúangẫmlạikhôngbiếtnghĩaralàmsao,bảoQuỳnhcắtnghĩathìQuỳnhrụtrètâu:

-Sáchấylàsáchnhảmnhícủatiểuthầnchỉxemkhibuồn,sợcắtnghĩararáctaiChúa!

Chúanhấtđịnhkhôngnghe,bắtQuỳnhcắtnghĩachođược.

QuỳnhvânglệnhtâuvớiChúa,câuấynghĩalà:

"Chúahỏi thị thần rằng: làmxươngchosáo, làmxươngchosáo.Thị thầnquỳmàtâurằng:"Tôimayngóntóc,tôimayngóntóc".

Quỳnhcắtnghĩa,nhưngchúavẫnchưahiểura,lạihỏi:

-Đãđànhnghĩađenlànhưthế,nhưngýtứthếnào?

Quỳnhtủmtỉmcườikhôngdámnói.Chúavàquan thịđứnghầubêncànggặnghỏi.Quỳnhmớitâu:

-Xin chúađọcđảo lại thì ranghĩa, nhưngmà tục lắm.BấygiờChuavớiquanthịmớibiếtQuỳnhlỡm,bảoQuỳnhmangsáchvề.

Quỳnhra,quanthịchạytheotráchQuỳnhnhạocảChúa, thựclàngườivôphu,vôquân.

Quỳnhđáplạirằng:

-Ngàibảotôilàvôphu,vôquânthìbọnthườngthịđờiHậuHánlàgì?Tôi

đãgiấumàngàicứnịnhđểđòirachođượcthìlỗitạiai?

QuanThịtịtmất.

(1)Tứcbọnhoạnquan

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

Câynhàlávườn

Quỳnhnhiềulầnthấtlễvớichúa,nêntrướcChúaquýtrọngbaonhiêuthìsaulạighétbấynhiêu.QuỳnhthấyChúaghét,lạicàngtrêutợn.

Mộtlần,ChúasailínhđếnkéođổnhàQuỳnh.Quỳnhthấylínhđếnthìbảo:

-Chúasaicácanhđếnkéođổnhà ta thìcácanhcứviệckéo,khôngđượcreo,đượccười,aimàreocườithìtacắtlưỡi,

Nghềkéonặngthìphảireohò,khôngdôta,khônghòkhoanđốaikéođược.Bọnlínhphảichịuvềkhông.

Lạimột lầnnữa,Chúasai línhđến ỉagiữanhàQuỳnh.Quỳnhcầmdaorabảolính:

-Chúasaicácanhđếnỉagiữanhàta,thìcứviệcỉa,nhưngcấmđái,anhnàomàđáitacắtdáiđi.

Ỉaaimànhịnđáiđược,bọnlínhphảicắpđítvề.Cómộtvàianhláo,nghethấythế,đáiởtrướcnhà,rồimớiđếnỉa,lạiđemgáodừađềphòng.Quỳnhthấynólậpmưutrước,đànhchịunhưngtrongbụngcămlắm,bènkiếmcáchxượclạiChúa.Ítlâusau,Quỳnhđimuamộtcâycảithậttosaingườiđemdâng,làmcơmchúaxơi.KhiQuỳnhvàohầu,Chúahỏicảiđâumàtolạthếvàkhenngon.

Quỳnhthưa:

-Cảinhàtrồng,trướcnókhôngtomấy,nhờđộnọChúasailínhđếnỉanhà

thần,thầnđemphânấybóncho,nênlớnbổnglênthế.Câynhàlávườnđemdângđểchúaxơi.

ChúaTrịnhtáimặtlại.

KhuyếtDanhTrạngQuỳnh

TrạngchếtChúacũngbănghà

TừngàyấyChúacóbụngghétQuỳnh.Đượcmươihôm,ChúađòiQuỳnhvào thị yến, định đánh thuốc độc cho chết.QuỳnhbiếtChúa cămvềmấychuyệntrước,lầnnàyđòivàothịyếnchắclàcóchuyện.Lúcđidặnvợconrằng:

-HômnaytavàohầuyếnChúa, lànhít,dữnhiều.Tacómệnhhệnào, thìkhôngđượcpháttangngay,cứphảiđểtavàovõng,cắthaiđứaquạthầu,rồigọinhàtròvềhát,đợibaogiờphủChúapháttangthìởngoàihãypháttang.

Dặnxong,lênvõngđi.

Quỳnhvàođếncung,đãthấyChúangồiđấyrồi.Chúabảo:

-Lâunaykhôngthấymặt,lòngtakhátkhaolắm.Vừarồi,cóngườitiếnhảivị,tanhớđếnngươi,đòivàoănyến,ngươikhôngđượctừ.

QuỳnhbiếtChúa thùvềcâycảihômnọ,khôngănkhôngđược.VừanếmmộtmiếngthìChúahỏi:

-BaogiờQuỳnhchết?

Quỳnhthưa:

-BaogiờChúabănghàthìQuỳnhcũngchết.

Ănxong,Quỳnhthấytrongngườikhangkhác,cáoxinvề.Vừavềđếnnhàthì tắthơi.VợconcứtheolờiQuỳnhdặnmàlàm.Chúasaingườidòxem

Quỳnhcóviệcgìkhông,thấyQuỳnhđươngnằmvõngnghenhàtròhát,màngườinhàthìđilạivuivẻnhưthường,vềtâuvớiChúa.ChúaliềnđòiđầubếplênhỏixemđánhthuốcthếnàomàQuỳnhkhôngviệcgì.

Chúaănthử,đượcmộtchốcthìChúalănrachết.

NhàQuỳnhnghethất trongdinhChúaphát tang, thìởnhàcũngphát tang.ChúavàTrạngđưamamộtngày.ThếmớibiếtQuỳnhchếtđếncổcònlừađượcChúamớinghe.

Ngườiđờivềsaucócâuthơ:

TrạngchếtChúacũngbănghà

Dưagangđỏđítthìcàđỏtrôn.

Lờicuối:Cámơnbạnđãtheodõihếtcuốntruyện.

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Pháthành:NguyễnKimVỹ.Nguồn:NhàxuấtbảnĐàNẵngĐượcbạn:ThànhViênVNthuquanđưalênvàongày:27tháng12năm2003