TRŽIŠTE KAPITALA 04

57

Tržište kapitala

Tokom prvih devet mjeseci 2019. godine, na Montenegroberzi ostvareno je 254,9 miliona eura prometa, što je za 115,5 milion eura ili 82,8% više u odnosu na isti period prethodne godine. Na rast prometa najviše je uticala emisija državnih obveznica, u aprilu i maju, kao i trgovina akcija-ma Elekroprivrede Crne Gore u aprilu i septem-bru. Prosječni mjesečni promet je iznosio 28,3 miliona eura, što je više od prosječnog mjesečnog prometa ostvarenog u prvih devet mjeseci 2018. godine, kada je iznosio 15,5 miliona eura. Mjesec sa najvećim ostvarenim prometom u 2019. godi-ni, u iznosu od 118,2 eura, bio je april.

Tokom prvih devet mjeseci 2019. godine uku-pan broj transakcija je iznosio 2.057 i zabilježen je pad od 16% u odnosu na isti period prethodne godine. Najveći mjesečni broj poslova, 421, sklo-pljen je u aprilu.

Tokom prvih devet mjeseci 2019. godine na Mon-tenegroberzi realizovana su dva blok posla u iznosu od 92,8 miliona eura.

Od ukupnog prometa na berzi tokom prvih devet mjeseci, na primarnu trgovinu se odnosilo 56% realizovanog prometa.

Struktura prometa

U strukturi prometa ostvarenog tokom prve po-lovine 2019. godine, najveće učešće od 60,7% bi-lježi promet raznim vrstama obveznica, što je za 58,8 p.p. više nego u istom periodu prethodne go-dine, dok je učešće prometa akcijama kompanija iznosilo 39,3%, i bilježi smanjenje od 58,7 p.p. na godišnjem nivou. Neznatan iznos ukupnog pro-meta odnosio se na promet akcijama investicio-nih fondova, čije je učešće smanjeno za 0,1 p.p. (grafik br. 4.2).

Ukupan promet (lijeva skala) i broj transakcija (desna skala) na Montenegroberzi, prvih devet

mjeseci 2017, 2018. i 2019. godine

Struktura prometa na Montenegroberzi, prvih devet mjeseci 2017, 2018. i 2019. godine

Grafik 4.1

Grafik 4.2

Izvor: Montenegroberza

Izvor: Montenegroberza

58

Centralna banka Crne Gore Makroekonomski izvještaj CBCG III kvartal 2019

Ukupan promet akcijama kompanija u iznosu od 100,3 miliona eura ostvaren je kroz 1.719 tran-sakciju, što predstavlja 92,7% ukupno realizova-nih transakcija u posmatranom periodu. Ostva-reni promet akcijama kompanija bio je niži za 36,4 miliona eura ili 26,6% u odnosu na prethod-nu godinu, dok je broj realizovanih poslova pove-ćan za 0,1% (grafik br. 4.3).

Promet obveznicama je tokom prvih devet mje-seci 2019. godine iznosio 154,7 eura, što je za 152 miliona eura ili 58,4 puta više nego u istom peri-odu prethodne godine. Cjelokupan promet obve-znicama je realizovan kroz 37 transakcija (grafik br. 4.4). U aprilu i maju realizovana je primarna prodaja državnih obveznica u ukupnom iznosu od 142,6 miliona eura.

Od ukupnog prometa obveznicama, na držav-ne obveznice se odnosilo 96,7% prometa, dok se 3,3% odnosilo na promet promet korporativnim obveznicama.

Trgovina akcijama fondova zajedničkog ulaganja (FZU) tokom prvih devet mjeseci 2019. godine izno-sila je 37.246 eura, i realizovana je kroz 94 transakcije. Ostvareni promet akcijama FZU bio je za 79,5% niži u odnosu na isti period prethodne godinu (grafik br. 4.5).

Promet (lijeva skala) i broj transakcija (desna skala) akcijama kompanija, prvih devet

mjeseci 2017, 2018. i 2019. godine

Promet (lijeva skala) i broj transakcija (desna skala) obveznicama, prvih devet mjeseci

2017, 2018. i 2019. godine

Promet (lijeva skala) i broj transakcija (desna skala) akcijama FZU, prvih devet mjeseci

2017, 2018. i 2019. godine

Grafik 4.3

Grafik 4.4 Grafik 4.5

Izvor: Montenegroberza

Izvor: Montenegroberza Izvor: Montenegroberza

59

Tržište kapitala

Berzanski indeksi

Na kraju septembra 2019. godine, index MNSE10 ostvario je pad u odnosu na kraj prethodne godi-ne, dok je indeks Monex ostvario rast. U odnosu na isti period prethodne godine oba indexa zabi-lježila su rast (grafik br. 4.6).

Berzanski indeks Monex17 na kraju septembra tekuće godine iznosio je 11.208,19 i zabilježio je rast od 367,70 indeksnih poena ili 3,4% u odnosu na kraj prethodne godine, odnosno rast od 753,10 indeksnih poena ili 7,2% u odnosu na isti period prethodne godine.

Indeks MNSE1018 iznosio je 799,83 na kraju sep-tembra 2019. godine i zabilježio je pad od 37,25 indeksnih poena ili 4,4% u odnosu na kraj 2018. godine, dok je u odnosu na isti period prethodne godine bio viši za 1,45 indeksnih poena ili 0,2%.

Kapitalizacija

Ostvarena tržišna kapitalizacija na Montenegro-berzi je na kraju septembra 2019. godine iznosila 3.443,3 miliona eura. Tržišna kapitalizacija zabi-lježila je rast od 13,1% u odnosu na kraj prethod-ne godine, dok je u odnosu na isti period pret-hodne godina porasla za 15,6% (grafik br. 4.7).

Likvidnost mjerena koeficijentom obrta sredsta-va na Montenegroberzi u septembru 2019. godi-ne iznosila je 0,016634, i bila je veća u odnosu na decembar 2018. godine kada je iznosila 0,000492, dok je bila niža u odnosu na septembar 2018. go-dine kada je iznosila 0,017487.

17 MONEX je opšti (benchmark) indeks Montenegroberze sa ciljem da u što preciznijoj mjeri opiše kretanje cijena akcija na Berzanskom i Slobodnom tržištu „Montenegroberze“ AD Podgorica. Indeks MONEX predstavlja nasljednika indeksa MONEX20 koji sa novom Metodologijom ima više kompanija u svojoj indeksnoj korpi.

18 MNSE10 je vodeći indeks (blue-chip) Montenegroberze sa ciljem da u što preciznijoj mjeri opiše kretanje cijena najrepre-zentativnijih akcija na Berzanskom i Slobodnom tržištu „Montenegroberze” AD Podgorica. U njegov sastav ulazi deset „najboljih“ kompanija sa crnogorskog tržišta.

Indeksi Montenegroberze

Kapitalizacija, u 000.000 eura

Grafik 4.6

Grafik 4.7

Izvor: Montenegroberza

Izvor: Montenegroberza