• Çok katmanlı bir yapıya sahip olan trafik güvenliği, hepimizi

ilgilendiren ve ülkemiz açısından en önemli toplumsal/yaşamsal sorunlardan biri.

• Dünya Sağlık Örgütü’nün tüm dünyada yaptığı çalışmalar, trafik kazalarının insan ölüm nedenleri arasında şu anda 9’uncu sırada yer aldığını gösteriyor.

• Ancak trafik güvenliği konusunda olumlu bir davranış değişikliği yaratmayı başaramazsak, 2030 yılına geldiğimizde trafik kazaları yaşam kaybı nedenleri arasında 5’inci sıraya yükselecek.

• Yine Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, 15-29 yaş arası kişilerin ölüm nedenleri arasında trafik kazaları ilk sırada yer alıyor. Yani trafik güvenliğinde gençler, en riskli grubu oluşturuyor.

• En verimli çağlarında, hayata en fazla katıldıkları dönemde gençlerin trafik kazalarından korunması, onlarda yaratacağımız öz farkındalıkla ilişkilli olarak yaşamsal önem taşıyor.

• Çünkü toplumumuzun yarınlarını oluşturacak olan gençler, aynı zamanda trafik kültürünün olumlu yönde değişmesini sağlayacak en önemli güç ve kaynak olacak.

Koordinasyon

Alt projeler

Hedef gruplar

Trafikte Sorumluluk Hareketi, TC Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı koordinasyonunda, trafik güvenliği alanında çalışma yapan kurum ve kuruluşlarla işbirliğinde, TÜVTURK’ün desteğiyle trafikte can güvenliğini artıracak önlemler almak ve toplumda farkındalık yaratarak, sorumluluk bilincini geliştirmek amacıyla hayata geçirilmiştir.Proje 4 Mayıs 2010 tarihinde başlamıştır.

Trafikte Sorumluluk Hareketi

Trafikte Sorumluluk Hareketi

T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

• Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü• Karayolları Genel Müdürlüğü

T.C. İçişleri Bakanlığı• Emniyet Genel Müdürlüğü• Jandarma Genel Komutanlığı

T.C. Millî Eğitim Bakanlığı• Temel Eğitim Genel Müdürlüğü• Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü• Ortaöğretim Genel Müdürlüğü• Özel Öğretim Kurumları Genel

MüdürlüğüT.C. Çevre ve Şehircilik BakanlığıT.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji BakanlığıT.C. Sağlık Bakanlığı

Boğaziçi ÜniversitesiErzincan ÜniversitesiGazi ÜniversitesiHacettepe ÜniversitesiKoç ÜniversitesiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiAnkara Büyükşehir Belediyesiİstanbul Büyükşehir BelediyesiErzincan BelediyesiTürk Akreditasyon KurumuTürkiye Şoförler ve Otomobilciler

FederasyonuIRU Uluslararası Karayolu Taşımacılığı BirliğiTRT- Türkiye Radyo Televizyon KurumuTÜVTURK

Paydaşlar

Trafikte Sorumluluk Hareketi

Üç alt proje ile çalışmalarına devam eden Trafikte Sorumluluk Hareketi eğitim ve etkinlikleriyle bugüne dek

585 bin kişiye doğrudan ve 2 milyondan fazla kişiye de çeşitli eğitim ve iletişim araçlarıyla ulaşıldı.

Güvenli Taşıt Hareketi ile 3 bin 500 kişiye doğrudan eğitim verildi, saha etkinlikleri ile 225 bin kişiye ulaşıldı.

Can Dostları Hareketi ile Türkiye çapında 296 okulda 3 bin 200 sınıf öğretmeni, 100 bin öğrenci, 200 bin veli ve 6 bin okul servis

şoförüne doğrudan temas edildi.Sorumlu Vatandaş Hareketi’nde ise 2 bin 500 usta öğretici

vasıtasıyla 50 binden fazla kişiye trafik güvenliği eğitimi verildi.

Trafikte Sorumluluk Hareketi

Şimdiye dek çalışmaların Can Dostları Hareketi, Güvenli Taşıt Hareketi ve Sorumlu Vatandaş Hareketi alt

projeleri ile devam eden Trafikte Sorumluluk hareketi, bugünden itibaren yeni bir hedef kitleye daha ulaşıyor.

Trafikte Sorumluluk Hareketi kapsamında gerçekleştirilecek olan Trafikte Gençlik Hareketi ile trafik güvenliği konusunda ortaöğretim öğrencilerine yönelik

eğitim ve etkinlikler düzenlencek.

• TC Ulaştırma , Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı koordinasyonu ve TÜVTURK Araç Muayene İstasyonları’nın desteğiyle yürütülen Trafikte Sorumluluk Hareketi kapsamında Goodyear Lastikleri’nin desteğiyle hayata geçirilen Trafikte Gençlik Hareketi eğitim projesi, özellikle lise döneminde bulunan gençlerimizde trafik güvenliği konusunda olumlu bir davranış değişikliği yaratmayı amaçlıyor.

• Trafik ve İlk Yardım dersi kapsamında öğrencilere, trafikte tehlike yaratmamak, tehlikelerden korunmak, sürücü, yaya, yolcu olarak trafik kurallarına uymak ve duyarlı olmak, sorumlu davranmak konusunda olumlu tutum kazandırmayı hedefleyen Trafikte Gençlik Hareketi , aynı zamanda ortaöğretim öğrencilerinin Trafik Güvenliği ve İlk Yardım Kulüplerinin faaliyetlerine gönüllülük esasıyla katılımlarını artırmayı da amaçlıyor.

• Okulumuz, 2012-2013 ders yılında Trafik Güvenliği ve İlk Yardım Kulübü etkinliği olarak «Trafikte Sorumlu Davranıyorum» ve «Trafik Olimpiyatları’na Katılıyorum» çalışmaları için pilot okul seçilmiştir.

– Bu projede öğrencilerimiz, trafik konulu sosyal sorumluluk kampanyaları hazırlayacak ve ulusal bir yarışmaya katılacaklardır.

Bu projede sizlerin de gönüllü desteğinizi beklemekteyiz.

Trafik kazaları

• Dünyada her gün 3 bin 500 insan

• Her 3 dakikada 1 çocuk yollarda ölüyor

Bir şeyler değişmeli

• Türkiye’de sorun çok daha ağır ve trafik kazalarında dünyada ilk 10’da

• Her gün trafik kazalarında 20’den fazla kişi ölüyor

• Ailesinde, yakınları arasında trafik kazası nedeniyle kayıp yaşamayanımız yok

• Kazaların önlenmesi için olumlu bir güvenlik kültürünün yerleşmesi gerekiyor

Dünyada ölüm nedenleri sıralaması

Trafik kazalarında ölenler kim?

15-29 yaş: 1. sıra5-14 yaş: 2. sıra30-44 yaş: 3. sıra45-69 yaş: 8.sıra70 ve üstü: 20.sıra

Hayata katılımı daha yüksek olan gençlerrisk altında!

15-29 yaş: 1. sıra

Duyarlılık kazandırılması gereken kavramlar

Dünya Sağlık Örgütü, düşük ve orta sosyo-ekonomik düzeye sahip ülkelerde trafik kazalarına bağlı ölümlerle baş etmek için aşağıdaki faktörlere odaklanılmasını önermektedir:

• Hız• Alkol• Emniyet Kemeri ve Çocuk Güvenlik Koltukları• Kask• Görünürlük• Kolay Zarar Görebilen/Kendi Kendine Yetemeyen Kişiler

Tehlike ve risk

Tehlike ve risk aynı anlama gelmez. Trafik güvenliği

açısından tehlike ve riski ayırt etmeliyiz.

Aslan insan için doğada tehlikeli bir hayvandır, pek çok zarar

verebilir.

Tehlike Risk

Aslan bir tehlike kaynağıdır, onun yaşam sahasında yürüyüş yapmak ise riskli davranmaktır.

Aslanı hayvanat bahçesinde ziyaret ederek yaşamımız riske atmadığımız gibi, trafikteki tehlike kaynaklarını da güvenli

davranarak etkisiz hale getirebiliriz.

Hayvanat bahçesinde kafeste ise yarattığı risk kontrol edilmiştir,

insana zarar veremez.

Tehlikeleri önceden tahmin edebilir misiniz?

•Önleminizi buna göre alabilir misiniz?•Trafik kazalarının nerede ve ne zaman olacağını bilmiyoruz•Ancak, trafik kurallarının trafiği düzenleyici ve tehlikeleri azaltıcı işlevleri olduğunu biliyoruz. Kurallara uyarak, trafikte güvenliğimizi artırdığımızı, bunun dakazaları azalttığını biliyoruz•Yeterince bilmediğimiz, trafik kazalarının riskli ortamlarda bulunmakla ve riskli davranışlarla artış gösterdiğidir•Eğer bu ortamları ve hangi davranışlarımızın trafikteki riskleri artırdığını bilir ya da önceden tahmin edebilirsek, kurallara uymanın ötesinde hem kendi güvenliğimiz için çok değerli bir adım atmış oluruz hem de trafik güvenliği kültürünü oluşturmaya katkıda bulunuruz

Güvenli kullanıyorum

• Güvenli bir yolculuktaki en önemli rol, araç sürücüsüne aittir

• Sürücü:Trafik kurallarına uymakTrafikteki tehlikeleri ayırt ederek güvenli sürüş davranışlarında bulunmakKendine yetemeyen bireylerin güvenliğini sağlamak, (çocuklar, engelliler gibi)Acil durumlar için hazırlıklı olmak zorundadır

Türkiye trafik kazaları istatistiği

Kaza nedenlerinin yüzde 96’sı insan davranışları olmasına rağmen, temsil eden örneklemin yüzde 98’i trafikte sorumlu davrandığını

belirtmektedir.Kişiler sorumlu davrandıklarını düşünüyorken yanılıyor olabilirler mi?

Trafikte hangi tehlikeler kendi kontrolü altında, düşünmemiş olabilirler mi?

Yıllar Kaza Sayısı Ölenler Yaralananlar

2000 500.664 5.566 136.406

2001 442.960 4.386 116.202

2002 439.958 4.169 116.045

2003 455.637 3.959 117.551

2004 537.352 4.427 136.437

2005 620.789 4.505 154.086

2006 728.755 4.633 169.080

2007 825.561 5.007 189.057

2008 950.120 4.236 184.468

2009 1.034.435 4.300 200.405

2010 259.985 2.738 171.475

2011 278.353 2.582 194.149

Trafikteki tehlikeler

Kontrol Edebileceklerim:Sürücü olarak kendi davranışlarım ve yaptığım hareketlerAracımın güvenlik açısından özellikleri, bakımı

Kontrol Edemeyeceklerim:Yol koşulları

Hava koşulları

Yayalar ve diğer yol kullanıcılarının davranışları

Diğer sürücülerin davranışları ve yaptıkları hareketler

Diğer sürücülerin araçlarının güvenliği ve bakımı

Neyi kontrol edebilirim?

• “Ben”: Güvenlikteki kilit etken

– Kendi davranışlarımı ve yaptığım hareketleri– Aracımın güvenlik açısından özelliklerini, bakımını– Öğrenciler ve velileri, kendi kontrolleri altındaki – Faktörleri yönetmeleri konusunda etkileyebilirim

• Trafik ortamında gençler daha fazla risk altındadır,daha fazla kazaya uğramakta ve zarar görmektedirler

• Trafik ortamı tehlike kaynakları ile doluysa datrafik kazaları önlenebilir

• Bu tehlikeleri güvenli davranışları yaşamımızda istisnasızuygulayarak önleyebilir ve trafik kültürünün oluşmasınakatkı sağlayabiliriz

Trafik güvenliğini insanlar sağlar

Trafik güvenliğini sağlamada sonuçlara en fazla

insan davranışları etki eder

10 kazadan 9’unun, sürücülerin trafik kurallarına

uymamasından ve aracını yanlış biçimdekullanmasından kaynaklandığı belirlenmiştir

Güvenli bir trafik ortamına katkı içinyapılması gerekenler

• Kurallara uyma bilinci • Kuralların eksiksiz uygulanması • Trafikte konsantrasyon• Risk almadan hareket edecek şekilde karar vermek• Trafik ortamı kamuya aittir, yani hepimizindir• Trafik ortamının önemli araç gereçleri olan trafik işaretleri, aydınlatma araçları ve trafik ışıklarına zarar verilmemelidir• Trafik ortamına sahip çıkmak ve bunlara ait aksaklıkları ilgililere bildirmek, trafiğe katılan bireylerin sorumlulukları arasındadır

Trafik,sadece otomobillere ait bir ortam değildir

• Trafikte yayaların, araçlara göre önceliği vardır• Yaşlı, çocuk ve kendine yetemeyen bireylerin de trafikte

olmaya hakkı olduğu bilinci ile korunup kollanmaları gerekir

• Trafik ortamını güvenli hale getirecek ve davranışlarımızı olumlu yönde geliştirecek toplumsal değerler– Kurallara uyma– Sabır– Sorumluluk– Saygı– Hoşgörü– Nezaket– Yardımlaşma– Ve duyarlılıktır

Trafik işaretleri grupları

TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ

DURMA VE PARK ETME

OTOYOL İŞARETLERİ

BİLGİ İŞARETLERİ

Durabilir misiniz?

• “Dur” ve “Yol Ver” işaretleri ile “Kırmızı yanan trafik ışığı” araç ve yayaları kazalardan koruyan en önemli trafik işaretleridir

• Bu işaretleri tanımak ve bunlara uymak hayati önem taşır

• Durma, duraklama, park etme, yolcu bindirme ve indirme kurallarını bilmek de yaşamsal öneme sahiptir

Trafik güvenliğini “paylaştığımız bir değer” haline

getirebiliriz• Trafik güvenliğinin artırılmasına en büyük katkı yaya,

sürücü veya yolcu olarak davranışlarımızla ilintili ortak anlayışımızın değişimiyle sağlanabilir

• Anlayış değişimi için öncelikle trafik kazaları ve yoldaki davranışlarımız arasındaki ahlaki, duygusal ve zihinsel bağı kuracak bir kamu vicdanını ve onu ayakta tutan güvenlik değer sistemini yaratmalıyız

• Hızlı araç kullanmak, kırmızı ışıkta geçmek, kaldırıma park etmek, emniyet kemeri takmamak, çocukları ön koltuğa oturtmak gibi yaygın ihlalleri yapanlar, bu davranışlarından dolayı yakınları tarafından suçlanmıyorsa, kendileri de herhangi bir suçluluk hissetmiyorsa, farkındalık ve değişim yaratmak mümkün değildir

Kaynak: SÜMER, N.Kent İçi Trafik Güvenliği: Problemler Ve Çözüm Önerileri, Turkish Journal of Transportation and Traffic Safety, 1(1): 5-9, (2007)

Trafikte stres ve baş etme

STRES Bazı durumların yolunda gitmediğine,

İhtiyaçların karşılanmadığına,Dengenin bozulduğuna

işaret edenFizyolojik - duygusal- davranışsal

işaretlerdir

BAŞ ETME YÖNTEMLERİ Etkisiz yöntemlerden uzak

durmak, azaltmak Etkili yöntemleri devreye

sokmak Bilgilenmek

Danışmanlık ve diğer desteklere ulaşmak

Öfke

• Öfke uygun ifade edildiğinde, son derece sağlıklı ve doğal bir duygudur. Ancak kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüşürse okul-iş hayatında, kişisel ilişkilerde ve genel yaşam kalitesinde sorunlara yol açar

• Pek çok kişisel ve sosyal problemlerin (Örneğin, çocuk istismarı, aile içi şiddet, fiziksel ya da sözel saldırganlık, toplumsal şiddet) temelinde öfke vardır. Öfke hem dış hem de içsel bazı olaylarla ortaya çıkar

• Arkadaşınız, anneniz, kardeşiniz, sokaktaki bir adam, öğretmeniniz gibi belli bir insana öfkelenebileceğiniz gibi, trafik sıkışıklığı, iptal edilen bir randevu gibi bir olaya da öfkelenebilirsiniz

Öfke kontrolü

• Öfkeyi doğru ifade etme becerisini kazanmaya “öfke kontrolü” denir

• Öfke kontrolünde temel amaç, saldırganlıktan uzak, şiddet içermeyen, kişinin kendisine ve çevresindekilere zarar vermeyecek şekilde duygusunu ifade etme becerisini kazanmasıdır

• Araştırmalar, kızgınlık duygusunun “boşaltılması”nın kızgınlık, öfke ve saldırganlığı daha çok arttırdığını ve sorunu çözmek için hiçbir yararı olmadığını göstermektedir

• Onun için en iyisi, kızgınlığınızı neyin tetiklediğini bulmanız ve kendinizi kaybetmeden, bu nedenlerle başa çıkabileceğiniz stratejileri geliştirmenizdir

Trafikte öfke kontrolü

• Trafik, özellikle büyük şehirlerde kişilerin öfkelenmesine neden olan etkenlerden biridir

• Kişi, trafikte hızla öfkeleniyor ve öfkesini kontrol etmekte zorluk çekiyorsa, araç kullanmaktan uzak durmalıdır

• Toplu taşıma araçlarını kullanma yolunu seçmelidir

Trafikte öfke unsurları

• Trafikteki kişileri öfkelendiren konulardan biri de hak ihlalleri ve kural ihlalleri yapan veya trafik güvenliğini tehlikeye atan sürücülerdir

• Yayalara öncelik vermeyen, geçiş üstünlüğü olan ambulans gibi araçlara yol vermeyen, güvenlik şeridini kullanan, süratle araca yaklaşarak taciz edici biçimde yol isteyen veya kornayı gereksiz yere kullanan, hatta el kol işaretleri yapıp küfür eden sürücüler diğerlerini öfkelendirebilir

• Bu durumlarla karşılaşanların anormal davranış sayılacak bu davranışlara karşılık vermemeyi ve güvenli davranmayı seçmesi önemlidir. Bu davranışlar cezaya tabi davranışlardır ve asayiş konusudur

• Yayalar ve sürücüler tarafından yapılan ihlal ve hataların trafik polisine bildirilmesi önerilir

Trafik güvenliğini “paylaştığımız bir değer” haline getirebiliriz

• Trafik ortamını güvenli kılmada yardımcı ve davranışlarımızı etkileyen toplumsal değerlerin

– Kurallara uyma– Sabır– Sorumluluk– Saygı– Hoşgörü– Nezaket– Yardımlaşma– Ve duyarlılık olmasını sağlamak hepimizin elindedir

Trafik güvenliğinin unsurları

–Yol– İnsan–Araç

Trafik ve insan

• Kendi kendine yetemeyen/zorlanan birey

– Çocuklar– Engelliler– Yaşlılar

•Kendi kendine yetebilen birey

– Taşıt sürücüleri – Bisikletliler– Motosikletliler– Yayalar– Yolcular

Kaynak: WorldHealthOrganization (2009). Global StatusReport on RoadSafety: Time forAction. Geneva: WHO Press. (www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2009)

Türkiye’de trafik kazaları

% 24’ü sürücü %31’i yolcu% 19’u yayadır

Trafik Kazasında Hayatını Kaybedenlerin Oranı

Görüş ve görünme

Gece yayaların fosforlu giysiler giymesi Bisiklet gibi araçların fosfor ve ışık

düzenekleri olmadan kullanılmaması Araçların far ve sinyallerinin tam olarak

çalışması Aynaların temizliği ve açılarının

doğruluğu Görüş alanının açık olması, camların

temizliği, yıkama sisteminin çalışır durumda olması, sistemde su bulunması sağlanmalıdır…

Ayrıca trafik levhalarını görebilmek de pek çok tehlikeyi erken fark etme olanağı verecektir.Gündüz farların açık tutulması, araçların görünürlüğünü artırarak güvenli sürüşe katkıda bulunmaktadır

Sürücünün ve yayanın trafik unsurlarını görebilmesi ve kendisinin de aracının da trafikte rahatlıkla görünmesini sağlaması gerekir. Bunun için:

Trafikte bulunmak herkes, ancak özellikle çocuklar, gençler,

yaşlılar ve engelli bireyler için oldukça tehlikelidir

• Bu tehlike, yaya olarak trafikte bulunulduğunda ve caddelerde karşıdan karşıya geçişlerde daha da artar

• Yayalar her ne kadar öncelikli olsalar da, buna özen göstermeyen sürücüler olabilir. Kişilerin dikkatlerini toplayarak seri biçimde karşıdan karşıya geçmeleri gerekir

• İlköğretim öğrencileri yaşları gereği, ortaöğretim öğrencileri ise çevre ve arkadaşlarıyla diyalogları gereği bu yoğun konsantrasyonu sıklıkla sağlayamazlar

• Yapılan özel uyarı ve bilgilendirmenin sıklığı güvenli davranışların kazandırılması için gereklidir

Hava şartlarına dikkat

• Karlı ve yağmurlu havalar, sürücülere olduğu kadar yayalara da olumsuz, trafik güvenliğini azaltıcı ortamlar hazırlar. Görüşün kısıtlanması tehlikeler yaratır

• Ancak bu hava şartlarının getirdiği en önemli risk, yol yüzeyinin ıslanması, kar ya da buzla kaplı olması nedeniyle fren mesafesinin uzamasıdır. Daha da olumsuz koşullarda, araçların yayaların beklemediği, ters manevralar, savrulmalar ve taklalar ile frenin hiç etkili olamadığı kayma durumlarıdır

• Bu tür havalarda, yaya olarak trafikte bulunurken,çok daha dikkatli ve araçlardan gelebilecek riskleri dikkate alacak davranışlar içinde olmamız gerekir. Araçlarla geçişlerde aramızda olacak mesafenin uzun tutulması,

ani hareketlerden kaçınılması ilk akla gelen önlemlerdir• Bu tür havalar, yayaların kendi hareketlerini de güçleştirirler.

Beklenmedik kaymalar, düşmeler kaldırımda yürürken, karşıya geçerken ve araçlara binip-inerken ilave tehlikeler yaratırlar. Koşullara uygun ayakkabılar giyilmesi ve ani hareketlerden kaçınılması yararlı olabilir

Servise öğrenci almak ve servisten indirmek

• Hemen birçok şehirde, yerleşimlerin gelişimi ve trafiğin artmasıyla, evden okula giden veya okuldan eve dönen çocuklar servisleri kullanmaktadır. Bu, daha güvenli bir seyahat için önerilmektedir

• Servis araçlarının her dört tarafından yaklaşık 3’er metrelik mesafeler, araçla ilgili potansiyel tehlike alanlarıdır

• Kaldırım üzerinde, güvenli bir yerde servisi bekleyen çocuklar hızla ve dikkatsizce yoldan geçmeye çalışabilir

• Çoğunlukla da servisi yakalamak için hızla, dikkatsizce karşıya geçerler

• O sırada aniden geçen bir başka aracın yaratacağı tehlikeler çok açıktır, öğrencileri zamanında hazır olmaları için uyarınız, acele etmeden inip binmelerini sağlayınız

Araç muayenesi

Araç muayenesi, trafiğe çıkan tüm motorlu ve motorsuz araçların teknik

yeterliliklerinin muayene ile tespit edilmesidir

Muayene süresi dolduğu halde muayene edilmemiş araç kullanmak

cezaya tabidir Araç muayenesi ne işe yarar?

Araç muayenesi, tüm taşıtların güvenlik seviyesinin topluca

yükseltilmesini sağlar

Araç muayenesinin trafik güvenliğine katkısı

•Uluslararası standartlarda muayene hizmetinin başladığı tarih: 11 Ocak 2008•11 Ocak 2008-31 Temmuz 2012: 21 milyon 350 bin adet periyodik muayene yapıldı. Ücretsiz muayene tekrarları, egzoz gazı emisyon ölçümleri ve tespit işlemleri ile birlikte 34 milyona yakın muayene gerçekleştirildi•Periyodik muayenesi yapılan 21 milyon 350 bin aracın: Yüzde 38’i (8,2 milyon), trafik ve taşıt güvenliği açısından tehlike arz edecek nitelikte kusur veya eksiklik nedeniyle “ağır kusurlu” ya da “emniyetsiz” raporu aldı•İkinci muayenesine gelen yaklaşık 8,1 milyon araçtan yüzde 97,5’i, eksiklik ve kusurlarını gidererek muayeneden başarı ile geçti

Yani: 8 milyonun üzerindeki araç, var olan kusurlarını gidermiş, daha önce güvensiz bir şekilde yollarda

dolaşırken güvenli hale getirilmiştir

Araç sahipliliği ve sorumluluklar

Trafik Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası

Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü

Periyodik Araç Bakımı

Periyodik Araç Muayenesi

Araçta bulundurulması zorunlu malzemeler

•İlk yardım çantası: Traktörler, motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 1 adet

Büyük sargı bezi (10 cm x 3-5 m), 2 Adet Hidrofil gaz steril (10x10 cm 50’lik kutu), 1 Kutu Üçgen sargı, 3 Adet Antiseptik solüsyon (50 ml), 1 Adet Flaster (2 cm x 5 m), 1 Adet Çengelli İğne, 10 Adet Küçük makas (paslanmaz çelik), 1 Adet Esmark bandajı, 1 Adet Turnike (En az 50 cm örgülü tekstil malzemeden), 1 Adet Yara bandı, 10 Adet Alüminyum yanık örtüsü, 1 Adet Tıbbı eldiven, 2 Çift El feneri, 1 Adet

•Üçgen Reflektör: Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 2 adet •Yangın Söndürme Cihazı: Sayısı, cinsi ve kapasitesi araç sınıfına ve aracın kullanım amacına göre değişiklik gösterir•Stepne: Motosikletler ve lastik tekerlekli traktörler hariç bütün araçlar ile tarım orman römorkları da dahil olmak üzere tüm römorklarda her zaman kullanılabilir durumda bulundurulacaktır Runfled lastikleri olan, orijinalinde stepne bulunmayan ve lastik tamiri kiti bulunan araçlarda stepne bulundurma koşulu aranmamaktadır•Yangın tüpü:

Binek araçlarda 1 adet 1 kg Yolcu sayısı 26 ya kadar olan otobüsler için 2 adet 2 kg Azami ağırlığı 12 tondan küçük olan kamyonlarda 1 adet 4 kg Araç tehlikeli madde taşıyor ise 2 adet 6 kg  

Emniyet kemeri

• Doğru takılmış bir emniyet kemeri insan bedenini çarpma etkisiyle vücutta meydana gelen sarsıntıdan korur

• Kemer, kaza anında meydana gelen çarpma etkisini vücut yapısındaki en güçlü noktalara yönelterek, çarpma etkisinin vücutta tek noktada toplanmayıp dağılmasını sağlar

• Çarpma ve çarpışma anında koltuktan fırlamayı engeller

Hassas ve en önemli organların

yer aldığı kafa ve omuriliğin herhangi bir yere çarpmasını önleyerek korur

Emniyet kemeri

Özel araçlarda meydana gelen ölümleri yüzde 45, ağır yaralanmaları ise yüzde 50 azaltmaktadırHafif kamyon sürücüleri arasında araç içi ölümleri yüzde 60, ağır yaralanmaları ise yüzde 65 azaltmaktadır

İkinci çarpışma/beden çarpışmasıÇarpışmalar veya ani frenleme sonucunda duran araçta, araç içindeki kişilerin duramayarak aracın torpido, ön cam, direksiyon gibi kısımlarına çarpmalarıdırEmniyet kemeri, ikinci çarpışmadan korur

Ne zaman ve nerede emniyet kemeri takmalı?

ŞEHİRİÇİŞEHİRDIŞI

ÖLÜÖLÜ

2.1972.984

YARALI 59.97946.167YARALI

İstatistikler, her zaman emniyet kemeri takmanın gereğini ortaya koyuyor.

Emniyet kemeri

Kullanılmaması durumunda 30 km/saat hızda olan çarpışmalarda vücutta oluşan hasar 1 birim ise, 50 km/saat olan çarpışmalarda bu hasar 9 katına çıkmaktadır

Ölümle sonuçlanan kazalarda oluşan yaralanmalar incelendiğinde yoğunlaşma,

Yüzde 48 ile baş-boyun yaralanmalarıYüzde 37 ile göğüs-karın-kalça yaralanmalarıYüzde 8 ile omurga ve göğüs duvarı yaralanmalarıdır

Bir kaza sonrası aracın içinde kalmak kişileri ölümden kurtarabilir

Emniyet kemeri kullanılmadan karışılan bir kazada, araç dışına fırlama halinde ölüm riski tam 25 kat artar

Çocuk güvenlik koltuğu

• Boyu 150 santimetrenin, ağırlığı da 36 kilogramın altındaki çocukların güvenlik koltuğunda seyahat etmeleri zorunludur

Kendine yetemeyen bireylerin trafikte güvenliğinin sağlanmasından hepimiz sorumluyuz

Güvenli sürüş için şartlar

• Tüm zihinsel süreçlerin yola ve araca yönlendirilmesi gerekir

• Bu odaklanma, tehlikeleri erken fark etmek ve en kısa sürede, doğru tepkileri vermek için gereklidir

• İki el koordinasyonu, direksiyon ve manevra hakimiyeti için gereklidir. Her zaman direksiyonu iki elle tutarak kullanmak gerekir. Diğer elle başka bir şeyi tutmaya çalışmamak gerekir

• Cep telefonu ile görüşme ve mesajlaşma, güvenli sürüş için gerekli şartları tamamen bozar

Araç kullananları olumsuz yönde etkileyen bağımlılıklar

• Eylem bağımlılıkları

– Cep telefonu görüşmeleri– Cep telefonu ile mesaj yazma– Sigara– Yemek

• Bağımlılığın geliştiği bir davranış uyarıldığında, kişi bu davranışı göstermek zorundadır. Davranışı göstermese de bireyin dikkati artık bu yöne kaymıştır:

– Örnek: SMS uyarı sesi. Sürücü bu sesi duyduğunda, bağımlılık söz konusu ise mesaja cevap vermekten daha öncelikli bir şey yoktur– Dikkati kesinlikle bu yöne kaymıştır

Cep telefonu

•Cep telefonlarından kaynaklanan kaza olasılığı, alkollü araç kullanmaya bağlı olasılık düzeyine yakındır:

Telefon görüşmeleri, zihnin tamamen konuşulan konuya kaymasına neden olurYola ve araca verilen dikkat kesinlikle bölünürAraç kullanımı otomatikleşir•Telefon görüşmelerinde araç kitlerinin kullanımı aynı düzeyde dikkat bölünmesine neden olmaktadır

Cep telefonu - SMS

•Cep telefonu ile mesaj gönderiminde risk daha da yüksek:

- Zihinsel odaklanmada kayma- Mesajları okumak için gözün yoldan ayrılması- Uzun süre direksiyonu tek elle kullanma gerekliliği

Çoğumuz, güvenliği yaşamımızın her alanında öncelikli ve vazgeçilmez olarak göremiyoruz

• Araç kullanırken cep telefonuyla arama yapmak, çalan telefona cevap vermek, mesaj yazmak gibi davranışlar sürücünün dikkatinin dağılmasına neden olur, kazaya yol açabilir

• Cep telefonuyla konuşan bir sürücü çevresindeki tehlikeli durumların bazılarını hiç fark edememektedir

• Cep telefonuyla meşgul olmak, araç kiti dahi kullanılsa, güvenli sürüş için ihtiyaç duyulan konsantrasyonun bozulmasına neden olur

• Cep telefonlarından kaynaklanan kaza olasılığı, alkollü araç kullanmaya bağlı olasılık düzeyine yakındır

Alkolün etkisi

FONKSİYONLAR

Dürtüler

Kavrama

Genel Davranışlar

Araç KullanmaYetisi

UYARICI ETKİSİ

Korkunun azalmasıKendine güvenin artması

Alışkanlıklardan vazgeçmeKendini kontrol edememe

Cesaret artışıDüzensizlik, dengesizlik

Aşırı hız, tehlikeli manevra Acil durumda kontrol kaybı

YATIŞTIRICI ETKİSİ

YorgunlukDikkatte azalma

Hafıza kaybıTepkilerde yavaşlama

DikkatsizlikUyuşukluk

Tepki eksikliği, yanlış kararAcil durumda kontrol kaybı

Alkolün istenmeyen etkileri

•Saldırgan araç kullanma eğilimi– Yakın takip– Hız– Diğer araçları taciz– Kolay öfkelenme

•Dikkatin dağılması•Aşırı coşku ya da durgunluk sonucunda dikkati odaklamada zorlanma•Görüş alanında dar bir aralığa odaklanma

AKTİFGÜVENLİK

ÖNLEMLERİ

Trafik ve araç

KAZAÖNCESİ

PASİFGÜVENLİK

ÖNLEMLERİ

KAZAANI

ACİLMÜDAHALEVE YARDIM

KAZASONRASI

Sürücünün kazadan kaçınmasını sağlayan sistemler•Taşıtın kumanda ve frenleme sistemleri •Bilgilendirme sistemleri •Ergonomik olarak yerleştirilmiş kumandalar

Taşıtın çarptığı yayalar, bisiklet ve motosiklet sürücülerinin yaralanmalarını en aza indirmek için taşıta kazandırılması gereken tüm tasarım özellikleri

Bir kaza durumunda taşıtın içerisindeki kişilere;•Etki eden ivme ve kuvvetleri en aza indiren•Hayati hacim sağlayan• Kazadan sonra taşıtın dışına çıkarmayı kolaylaştıran sistemler

Aktif güvenlik elemanları Pasif güvenlik elemanları

Dış güvenlik İç güvenlik

Araçların dışı, deformasyon, emniyet kemeri, hava yastıkları, kafes barlar,

çocuk koltukları…

Güvenli taşıt için önemli noktalar

• Görüş ve görünme

• Hareket ve duruş

• Taşıma

• Emniyet

Camların sürekli

temizliği

Yıkama suyu ve yıkama sistemi

Aynaların temizliği

Aynaların

açısı

Farların tam olarak çalışması

Sinyallerintam olarak çalışması

Görüş alanı açıklığı

Güvenli taşıt

Görüş ve görünme

Fren ayarlarının sağlam olması

Frenleme sisteminin tam ve fonksiyonel olması

Lastik ölçülerinin kabul edilebilir

sınırlarda olması

Rot balans ayarlarının düzgün

olması

Araçta yük sınırına uyulması

Güvenli taşıt

Hareket ve duruş

Karoser bağlantılarının sağlam olması

Araç tadilatlarının AITM yönetmeliğine uygun olması

Araç tadilatlarının araç muayene istasyonlarında

denetlenmesi

Araçta yük sınırına ve taşıma usullerine

uyulması

Güvenli taşıt

Taşıma

LPG ve yakıt sistem emniyet kontrollerinin

düzenli yapılması

Ağır vasıtalarda arka işaret levhaları

Tadilatın sadece proje

onayı ileyapılması

Kaza durumları için üçgen reflektör ve ilk

yardım ekipmaları

Güvenli taşıt

Emniyet

Güvenli taşıt

Kullanmadan önce…

– Ayna ayarlarınızın doğru olduğundan emin olun– Kesinlikle araç kapasitenizin üzerinde yolcu veya yük kabul etmeyin

– Tüm lastiklerinizin havasını kontrol edin– Camlarınızı, aynalarınızı temizleyin. – Cam yıkama sisteminizi, cam suyu seviyenizi kontrol edin– Sinyallerinizin ve far sistemlerinizin çalıştığından emin olun

Kişisel sorumluluk alanları

Seyir halinde...

Güvenli taşıt

Kişisel sorumluluk alanları

– Aracınızın yol tutuşunda ya da frenlemesinde anormallik hissediyorsanız , hızınızı azaltarak en yakın hizmet noktasına gidin ya da bir çekici çağırın– Aracınız yolda düz bir hatta gitmiyorsa lastikleri kontrol edin. Lastiklerinizde problem yoksa, bir servis noktasına gidin

Düzenli olarak...

Güvenli taşıt

– Lastiklerinizi, fren sistemlerinizi ve diğer yürüyen aksamı mutlaka kontrol ettirin– Yangın söndürme cihazının ve ilk yardım setinin içeriğini ve kullanım tarihlerini kontrol edin– Aracınızın periyodik araç muayenesini ve egzoz gazı emisyon ölçümünü zamanında yaptırın

Kişisel sorumluluk alanları

Lastikler neden önemli?

•Lastiklerin doğru şekilde şişirilmesi virajlarda aracın tutuş performansı için çok önemlidir•Fark edilmeyen basınç kaybı ve lastiğin az şişmiş olması durumunda aracın ağırlığı, lastik sırtının dış kısmı üzerine biner ve basıncın lastiğin genişliği boyunca eşit olarak yayılmasına engel olur•Lastik döndükçe yan duvarın olması gerekenden daha fazla ısınması, hem performansı hem de güvenliği olumsuz olarak etkiler•Lastikleri az şişirmek basıncın, yol üzerinde eşit derecede dağılmaması anlamına gelir. Bu durum, lastiklerin yol tutuşunu engeller ve özellikle ağır yüke sahip araçların sürüşünü olumsuz etkiler. Durma mesafesi uzar ve viraj alma becerisi azalır

Lastiklerin kontrolü

• Lastikler, günlük süreçler nedeniyle hava basıncını kaybedebilir. Yapılan araştırmalar, araçların yüzde 64’ünden fazlasının lastiklerindeki hava basıncının az olduğunu göstermektedir

• Sıcaklık: Yaz aylarındaki sıcaklık, lastiklerin hava basıncını da artırmaktadır. Bu nedenle lastik basıncı sadece lastiklerin ‘soğuk’ olduğu durumlarda kontrol edilmelidir. Ayrıca araçta lastiğin patlaması halinde veya lastik içerisindeki hava basıncının tamamen bitmesi sonrasında bile maksimum 80km/saat hızla 80 kilometre yol gidebilen modern lastikler kullanılmıyorsa, yedek lastiğin de havasının kontrol edilmesi gerekir

• Lastiklerin diş derinliği: Sürücüler hava basıncına ek olarak, lastiklerinin durumunu da kontrol etmelidir. Yola çıkmadan önce lastiklerin dişlilerinin aşınıp aşınmadığını kontrol edilmelidir. Özellikle aracın ıslak zemin üzerindeki performansı açısından yeterli derinliğe sahip olduklarından emin olarak yola çıkılmalıdır

• Ağır yükler aracın manevra kabiliyetini azaltır: Tatile çıkmak genellikle ailenin ve ağır bagajların araca yüklenmesi anlamına gelir. Sadece ağır yükler bile aracın manevra kabiliyetini azaltır. Ağır yük, karavan veya römork çekme, araç ve lastiklere ekstra yük bindirir. Aracın yolcu ve bagajlar ile tamamen doldurulmuş olması halinde, kullanım kılavuzu doğrultusunda lastik basıncının artırılması gerekmektedir

• Az şişirilmiş lastikler masrafa neden olur: Az ya da fazla şişirilmiş lastikler, tüm dişli alanını eşit oranda kullanamaz. Her iki durumda da lastiğin kilometre performansı düşerken lastiğin dişlisi hızla ve düzensiz bir şekilde yıpranır. Normalden az hava ile şişirilmiş lastikler daha fazla enerjiye ihtiyaç duyması nedeniyle yakıt tüketimini artırır

Lastikler tekmelenerek değil, hava basıncı ve diş derinliği ölçülerek kontrol edilir

• Trafik güvenliği ile ilgili yanlış bilinen konulardan biri de kış lastiği kullanımı hakkındadır.

• Doğu ve Orta Anadolu bölgeleri hariç ülkemiz bir kar ve sert kış ülkesi olmamasına rağmen, yaygın kanaatin aksine, kış lastiği bizim ülkemizde de trafik güvenliği için önemlidir.

• Kış lastiği kullanımının en büyük avantajı,beraberinde getirdiği yol güvenliğidir.

• Isının +7 derecenin altına düşmesiyle birlikte kış lastiklerinin kullanılmaya başlanması, kar yağmasının beklenmemesi tavsiye edilmektedir.

Kış lastiği ve trafik güvenliği

Sürücüler zorlu kış koşullarında kış lastiklerini kullanarak şunları sağlayabilirler:

• Daha fazla fren emniyeti• Aracı yönlendirme kabiliyeti• Üstün çekiş• Etkin su boşaltımı• Islak ve buzlu zeminlerde yola tam temas• Suda kızaklamaya karşı direnç• +7C'nin altında bile yola iyi tutunma

Kış lastiklerinin avantajları

• Yaz lastiklerinde kullanılan kauçuk, +7C'nin altında tutunma özelliğini kaybeder ve karlı - buzlu yollarda performans düşüklüğü ortaya çıkar. Oysa, kış lastiklerinde kullanılan özel kauçuk sayesinde, lastik +7C'nin altında da tutunma özelliğini korur.

• Kış lastiğinin diş derinliği yaz lastiğine göre daha fazladır. Böylece kış lastiğinin karlı ve buzlu zeminde yol tutuşu artar. Bu da sürücüler için güvenli sürüş performansı anlamına gelmektedir.

Güvenli sürüş performansı

Kış lastiği seçerken nelere dikkat edilmelidir?

• Lastik  tercihi  yapılırken aracın özelliklerine, sürücünün kullanım biçimine ve yaşanan bölgedeki mevsim  koşullarına  göre  karar verilmelidir.

• Yaşanan bölgede kış koşulları çok zorlu ve sert geçiyorsa, çivilenebilir kış lastikleri tercih edilebilir.

• Kış lastikleri, en zorlu kış koşullarında bile sürücülere maksimum güvenlikve ideal sürüş konforu sağlar.

Hız

Çarpışma anındaki hız• 50 km/saate çıktığında, etkileyecek çarpışma 3’üncü kattan• 70 km/saate çıktığında 6’ncı kattan• 90 km/saatte ise 10’uncu kattan düşmeye eş olacaktır

Hız ve ölümcül yaralanmalar

Speed management: a road safety manual for decision-makers and practitioners.Geneva, Global Road Safety Partnership, 2008

•Dünyanın en güvenli otomobilleri, emniyet kemeri takılı ve hava yastığı açıkken 70 km/saat hıza kadar can güvenliği sunabiliyor

Hıza bağlı olarak:•Çarpışma olasılığı artar•Tepki mesafesi artar•Durma mesafesi artar•Çarpışmadan kaynaklanan kuvvet artar•Yaralanmaların ciddiyeti yükselir•Sürücü, hatalarını telafi edecek zaman bulamaz

13

Hız ve fren mesafesi

Kaynak: Speed management: a road safety manual for decision-makers and practitioners. Geneva, Global Road Safety Partnership, 2008.

•Yüksek hızda araç kullanma davranışı, kaza sayısı üzerinde doğrudan etkide bulunan çok önemli bir trafik ihlalidir•Hız arttıkça aracın kontrol edilmesi de o oranda güçleşir•Aracın hızını kontrol etmek, kazaları önleyebilir ve meydana gelebilecek kazalarda oluşabilecek zararı ve kayıpları azaltır•Güvenli takip mesafesi de hızla orantılı katlanarak artar

Bunu biliyor muydunuz?90 km/s hızla giderken çarpışmanın etkisi, bir binanın 10’uncu katından düşmek gibi bir etki yaratır

30 km/s hızla giderken 13 metre ileride yola bir çocuk çıkarsa, ona çarpmadan durabilirsiniz. Ama 40 km/s hızla gidiyorsanız 13

metrede duramaz ve çocuğa çarparsınız.

Hız ihlalinin miktarı

•Belirtilen hız sınırının saatte 10-15 kilometre üstüne çıkılması:

- Kaza sonucunda meydana gelen yaralanmaların ciddiyetini artırması açısından yüksek öneme sahiptir- Uç değerlerdeki hız ihlallerine göre daha önemlidir•Çünkü, daha sık karşılaşılmaktadır•Sürücü tarafından zararsız gibi algılanabilecek hız ihlallerinden kaçınılmalıdır

Düşük hızın faydaları

• Tehlikeli durumları fark etmek için sürücüye daha çok zaman tanır.• Tehlikeli duruma tepki verilirken aracın kat ettiği mesafe azalmış olur.• Frene bastıktan sonra durmak için ihtiyaç duyulan mesafe azalmış olur. • Çarpma öncesinde diğer yol kullanıcılarının, aracın hızını tahmin edebilme imkanı artar. • Diğer yol kullanıcılarının bir çarpışmadan kaçınmak için daha fazla şansı olur.• Sürücünün, aracın kontrolünü kaybetme ihtimali azalır.

Katıldığınız için teşekkürler…