Toolbox basisscholen - STARS Europestarseurope.org/assets/Translated STARS Accrediation...Toolbox...

of 41

The sole responsibility for the content of this document lies with the authors. It does not necessarily reflect the opinion of the European Union. Neither the EACI nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained herein.

Toolbox basisscholen Version 8, September 2015

1 Inleiding

Welkom bij het STARS-project.

In deze toolbox staan voorbeeldprojecten die in het kader van STARS uitgevoerd kunnen worden. Dit document is

een dynamisch document en zal aangevuld worden met projecten die door STARS scholen uitgevoerd worden.

Namens de provincie Noord-Brabant,

uw STARS-adviseur Monique Weber

E-mail: [email protected]

Telefoon: (013) 522 9960 of 06-2153 3253

Adres: Handelsweg 5, 5071 NT Udenhout

Veel succes met STARS!

Toolbox Basisscholen Noord Brabant

STARS begeleider Noord Brabant Monique Weber Tel. 06-21533253 of email: [email protected] See also www.starsproject.eu, www.bvlbrabant.nl en www.totallytraffic.nl

of 41

2 Toolbox

2.1 Haal en breng afspraken

BVL scholen hebben dit boek gehad bij aanmelding. Digitale versie is op te vragen bij STARS begeleider.

2.2 Verkeersslang

Sam de Verkeersslang is een spel dat speciaal voor kinderen ontwikkeld werd. Het heeft als doel kinderen en ouders gedurende een week te stimuleren om veilig en milieuvriendelijk naar school te komen. Je past het spel aan je eigen school aan en de hele school speelt mee.

mailto:[email protected]

http://www.starsproject.eu/

http://www.bvlbrabant.nl/

http://www.totallytraffic.nl/



of 41

Gedurende een week plakken de schoolkinderen stippen op het spandoek van Sam de Verkeersslang, telkens als ze op een veilige en milieuvriendelijke manier naar school zijn gekomen. Elke school stelt haar eigen streefdoel op. De bedoeling is dat op het einde van de campagneweek Sam de Verkeersslang helemaal vol stippen zit. Dan krijgen de leerlingen een beloning.

2.3 Op voeten en fietsen van VVN

Zelf of met een ouder veilig naar school fietsen of lopen, is belangrijk voor

kinderen. Ze leren daardoor al vroeg aan het verkeer deel te nemen en

ontwikkelen zo een goed ‘verkeersgevoel'. Helaas gaan veel kinderen niet op de

fiets of lopend naar school, omdat ouders de schoolroutes onveilig vinden. Om

het lopen of fietsen van kinderen te stimuleren kunt u als leerkracht de

stapstickers gebruiken, die in de aanloop naar de campagneperiode in de

webshop van VVN te bestellen zijn.

2.4 Loopbus

Het idee van de walking bus schijnt uit Engeland te komen, maar duikt

inmiddels in diverse Europese landen op. Langs een vastgestelde route

worden schoolgaande kinderen bij zogenaamde bushaltes op een vast

tijdstip opgepikt door ouders. In een lange sliert gaat de ‘bus’, waarbij zich

steeds meer kinderen aansluiten, naar school. Met twee effecten: Het

autoverkeer rond de school neemt af, de lichaamsbeweging door

kinderen neemt toe. In Bilthoven is inmiddels een experiment gestart. De

loopbus begon steeds met ongeveer 5 kinderen bij de eerste halte, tot

tussen de 20 en 25 kinderen vanaf de laatste halte naar school. De school

heeft inmiddels aangegeven dat zij de loopbus na de meivakantie op de

woensdagen gaat voortzetten.’Scholen kunnen dit project samen met ouders en gemeente (voor de bordjes)

opzetten.







of 41

Loopbus: verkeersveilig alternatief De Kiem

Vanaf 14 mei 2014 kunnen leerlingen van BVL Basisschool De Kiem met de ‘loopbus’ naar school.

Wethouder Rien Wijdeven start het project die dag om 8.00 uur op school.

Het idee van een loopbus komt oorspronkelijk uit Australië. Kinderen lopen, begeleid door minimaal twee

ouders naar en van school langs een veilige en vaste route. De ‘bus’ pikt kinderen onderweg op bij ‘bushaltes’

met vaste vertrektijden. Met de begeleidende ouders wordt een schema opgesteld, aangepast aan de

haalbaarheid en de behoefte van de deelnemende families.

Onveilige oversteek

De Kiem heeft geconstateerd dat met name de oversteek bij de rotonde Nistelrodeseweg/De Ploeg door ouders

en kinderen als onveilig wordt ervaren. De rotonde is door de hoogte niet overzichtelijk en het zebrapad wordt

door automobilisten vaak te laat gezien. Bovendien kunnen fietsers op het fietspad langs de Nistelrodeseweg

van twee kanten komen. Met name jonge leerlingen hebben hier moeite mee.

Verkeersveilig alternatief

De loopbus heeft veel voordelen. Het is een veilige en gemakkelijke manier om naar school/huis te gaan. Het is

gezond en gezellig voor de kinderen en bevordert de saamhorigheid. Kinderen krijgen meer en sneller inzicht in

verkeer en verkeersveiligheid. Het autoverkeer rond school neemt af waardoor de veiligheid daar toeneemt. De

loopbus is milieuvriendelijk en kost niets en ten slotte bespaart het ouders tijd.

Toevoeging artikel site BVL Brabant:

We belden even met Maaike Carati, verkeersouder van basisschool De Kiem in Heesch. Om te vragen wat de

ervaringen tot nu toe zijn met de loopbus. Die brengt sinds half mei de kinderen naar school.

"Het is gewoon nog even wennen voor de ouders. Bijvoorbeeld dat ze iets eerder moeten vertrekken. Ouders

moeten nog beter met elkaar afspreken hoe ze de groep bij elkaar kunnen houden. Je ziet dat de wat oudere

kinderen graag alvast vooruit rennen op weg naar school. De ouders van de jongere kinderen vinden dat

spannend en lopen daarom het liefst zelf nog mee."





http://www.bvlbrabant.nl/site/actueel/nieuws/?action=show&f_id=1421



of 41

Evaluatie

Maaike merkt dat ouders dus toch hun kinderen, met de auto, naar school brengen, als ze zelf niet staan

ingeroosterd voor de loopbus. "Voor de zomervakantie evalueren we de loopbus met de ouders. En bespreken

we hoe we het een en ander beter onderling beter kunnen afstemmen. Ik hoop op een doorstart na de

zomervakantie. En dat dit initiatief andere scholen inspireert om het ook op te pakken."

En de passagiers van de loopbus? De kinderen vinden het harstikke leuk. Supergezellig zelfs, zo in een groepje

naar school.

2.5 Kiss & bike

Meer ruimte voor fietsers met unieke 'Kiss and Bike' zone

Geschreven op: 22 mei 2014

Vandaag is brede school De Mandt – bestaande uit katholieke basisschool De Wegwijzer en de openbare jenaplanschool De

Springplank- een heuse Kiss & Bike zone rijker. Een zone die meer ruimte biedt aan de fiets en zo stimuleert dat meer ouders

hun kinderen op de fiets naar school brengen en halen dan met de auto. Wethouder van Onderwijs, Miriam Haagh heeft deze

allereerste zone onthuld. Om de Kiss & Bike zone te realiseren en tot een succes te maken, heeft overleg plaatsgevonden met

de school en ouders.

Breda trapt door

Onder de noemer ‘Breda Trapt Door’ stimuleert en faciliteert de Gemeente Breda het gebruik van de fiets, onder andere door

een goede infrastructuur, een ruim aanbod van stallingen en door het aanbieden van mooie en veilige fietsroutes. Breda

beschikt over een uitgebreid fietspadennet met routes die uitlopen van hartje stad tot ver in het buitengebied. Niet alleen leiden

goede voorzieningen tot meer fietsgebruik. Ook minder kosten, betere gezondheid, vaak sneller op school/werk en een betere

luchtkwaliteit zijn redenen waarom Bredanaars fietsen. Ook de Kiss & Bike zone bij (basis)scholen is een manier om het gebruik

van de fiets te stimuleren. Veel basisscholen zijn al voorzien van een zogenoemde Kiss & Ride zone, een zone waar ouders

hun kinderen vlak bij school kunnen afzetten met de auto. Om juist het fietsgebruik te stimuleren, is de Kiss & Bike zone in het

leven geroepen, geïnspireerd door een uitspraak van de bekende Loesje posters: “Heeft jouw school al een kiss and ride

fietsstrook?”

Selçuk Akinci, wethouder Mobiliteit: ”Steeds meer ouders brengen hun kinderen niet met de fiets, maar met de auto naar

school. Daardoor wordt de omgeving rond de school steeds drukker. Met Kiss & Ride zones proberen we de situatie

overzichtelijk te houden. Maar waarom niet andersom: een Kiss & Bike zone, waar je als fietser veilig kunt afstappen, vrij van

autoverkeer. Immers, de meeste leerlingen wonen op fietsafstand van school, net zo makkelijk dus om de fiets te pakken. Nog

gezond en goedkoop ook. Met een veilige Kiss & Bike zone heb je eigenlijk geen reden meer om nog langer de auto te pakken.”

Miriam Haagh, wethouder Onderwijs: ”Veilig van en naar school kunnen heeft prioriteit. Altijd. Zo moeten kinderen veilig over







of 41

kunnen steken op weg naar school en werken we aan logische en veilige routes voor het van en naar school brengen van

kinderen door hun ouders en verzorgers. Door gebruik te maken van deze nieuwe Kiss & Bike zone, leveren we daar een

nieuwe bijdrage aan. Ouders kunnen hun kinderen op de fiets bijna tot in de school brengen. Dat is niet alleen praktisch en

veilig, maar ook gezond. Een stukje fietsen, of even in de buitenlucht zijn, voor een werk- of schooldag begint, komt ook de

leerprestaties van de leerlingen ten goede. En na afloop van een drukke werk- of schooldag zorgt het voor ontspanning. We zijn

benieuwd naar de eerste ervaringen van de kinderen van De Mandt in de komende weken.“

2.6 Vekeersexamen

VVN Verkeersexamen: al meer dan tachtig jaar in het basisonderwijs

Op donderdag 10 april 2014 wordt voor de groepen 7 en/of 8 het schriftelijke VVN Verkeersexamen

georganiseerd. VVN verzorgt het examen sinds 1932. Met het examen stimuleert VVN gedegen

verkeersonderwijs. Dat is na acht decennia van toenemende verkeersdrukte harder nodig dan ooit!

Via VVN zijn de benodigde spullen te bestellen.

2.7 Campagne hou je aan de snelheid 30 km/uur.

Materialen kunnen opgevraagd worden bij campagneteam of bij

gemeente. Materialen kunnen gebruikt worden als ondersteuning van

acties die gevoerd worden op school.







of 41

2.8 Van de achterbank op de fiets.

Het ideeënboek ‘Van de achterbank op de fiets’ kan gebruikt worden om methodisch aan de slag te gaan met het thema, maar ook om er ideeën uit te putten. Het bevat diverse materialen die onder de kopieermachine gelegd kunnen worden voor direct gebruik, bijvoorbeeld folders, een enquête, draaiboekjes, een dossieropzet en afspraakformulieren. Het is een losbladig systeem, aantrekkelijk vormgegeven en geïllustreerd.

Het ideeënboek is te downloaden via onderstaande link:

'Van de achterbank op de fiets; kinderen zelfstandig op pad' (3,6 Mb, 103 pagina's).

2.9 Fiets Seef

Fiets Seef is een project dat zich primair richt op het vergroten van de motorische fietsvaardigheid. Kinderen oefenen basistechnieken van het fietsen op een fietsparcours op het schoolplein.

De handleiding geeft per oefening informatie over het doel, de verkeerscontext van de oefening, de te gebruiken materialen en concrete parcoursuggesties. Elke oefening is gericht op het trainen van één vaardigheid. De oefeningen hebben betrekking op: goed opstappen en wegrijden, hand uitsteken en bochtrijden, over schouder kijken en rijstrook wisselen, inschattingsoefeningen afstanden (groep 6), naast elkaar rijden, obstakels, vervoer van passagiers/bagage (groep 7/8). Voor ouders is er voor elke groep een kopieerblad toegevoegd waarop tips worden gegeven hoe ze met hun kind kunnen oefenen in het verkeer.

De leerkrachten zetten zelf het parcours uit met behulp van materialen die op school voorhanden zijn. De oefeningen die in de handleiding en op de DVD zijn opgenomen, kan de leerkracht naar eigen inzicht aanvullen of aanpassen. Elke praktijkles duurt ongeveer 30 minuten; afhankelijk van het aantal leerlingen en het aantal variaties dat aan de oefening wordt toegevoegd kan de les langer duren

Uitgever: EduCom Consultancy





http://www.jso.nl/Docs/Pdf/20031101%20van%20de%20achterbank%20op%20de%20fiets.pdf



of 41

2.10 Fietscontrole in het basisonderwijs

Het fietscontroleproject kan worden uitgevoerd als een activiteit in het kader van het praktische verkeersexamen of als onderdeel van het project ‘Laat je zien’. Het is een activiteit die voor kinderen gedaan wordt door vrijwilligers, politie, de fietshandelaar, ouders e.d.

Bij de controle wordt gekeken naar de onderdelen die voor de fietsveiligheid van essentieel belang zijn. Er wordt speciale aandacht besteed aan het functioneren van de verlichting en aan de aanwezigheid van reflectiemateriaal (met name als onderdeel van de actie ‘Laat je zien’). Er zijn speciale fietscontrolekaarten beschikbaar waarop een en ander afgetekend kan worden. Tijdens de controle kunnen de leerlingen tips krijgen voor het onderhoud van hun fiets.

Voor de actie ‘Laat je zien’ zijn handleidingen beschikbaar (o.a. via VVN). Hierin zijn suggesties te vinden over de manier waarop in beide projecten aandacht kan worden besteed aan de fietscontrole.

Fietscontrole; welke fietsreflectie is geldig

De fietswielreflectie is aangepast in het RVV.

Wat is nu geldig:

1. Fietsen op twee wielen moeten zijn voorzien van:

a. één rode retroreflector aan de achterzijde van het voertuig;

b. witte of gele retroreflectoren aan de wielen, en

c. vier ambergele of gele retroreflectoren aan de trappers.

2. Fietsen op meer dan twee wielen moeten zijn voorzien van:

a. een rode retroreflector aan de achterzijde van het voertuig;

b. een naar voren gerichte witte retroreflector indien de fiets breder is dan 0,75 m en is voorzien van één

voorwiel;

c. witte of gele retroreflectoren aan de wielen, en

d. vier ambergele of gele retroreflectoren aan de trappers.

Rode retroreflectoren, witte of gele retroreflectoren aan de wielen moeten zijn voorzien van een

goedkeuringsmerk dat is samengesteld uit de aanduiding NL, omlijnd door een cirkel, en een volgnummer

voorafgegaan door een letter of zijn voorzien van een goedkeuringsmerk zoals hieronder weergegeven:.

2.11 Kinderen Anders Naar School (KANS)







of 41

Aangeboden door VVN. Prima aanpak die past binnen de STARS gedachte.

Handleiding die ouders helpt een programma op te zetten en uit te voeren om kinderen zo vroeg mogelijk zelfstandig, veilig en verantwoord naar school te laten gaan.

Het KANS-programma bestaat uit een stappenplan van drie bijeenkomsten met activiteiten tussendoor, die door een groep ouders (de KANS-groep) van een basisschool zijn uit te voeren. Uiteindelijk doel is kinderen zo vroeg mogelijk zelfstandig, verantwoord en veilig naar school te laten gaan. Om dit te bereiken richt de KANS-groep zich op de volgende resultaten: • een overzichtelijke en veilige schoolomgeving; • prioriteit voor kinderen en ouders die lopend of met de fiets komen; • minder individueel autogebruik door ouders voor het halen en brengen van kinderen; • blijvende aandacht voor de haal- en brengsituatie (gedrag en ruimtelijke inrichting) in de schoolomgeving.

2.12 Kinderen hebben eigen spelregels

DVD die zich richt zich op de mogelijkheden en de beperkingen van jonge kinderen in het verkeer. Ouders/verzorgers en automobilisten/leerling-automobilisten krijgen handvatten om beter rekening te houden met het gedrag van kleine kinderen, vooral ten aanzien van 30km/uur-zones en verkeersdrempels.







of 41

De DVD is te gebruiken om ouders/verzorgers inzicht te geven in de beperkingen van kleine kinderen en in de gevolgen van die beperkingen voor het deelnemen aan het verkeer. De DVD is geschikt om te gebruiken op een voorlichtingsavond voor ouders/verzorgers. Voor de presentatie op zo’n voorlichtingsavond kan een speciale handleiding worden gedownload (via www.30km.nl). Deze website voorziet ook in achtergrondinformatie voor de doelgroep zelf. De handleiding beschrijft hoe de DVD bij een dergelijke voorlichtingsavond is in te zetten.

2.13 Schoolpleinpakket

Het schoolpleinpakket van VVN biedt praktische middelen om verkeersregels en verkeerssituaties in een beschermde omgeving te oefenen. In combinatie met de lesomschrijvingen vormt het pakket een leerlijn ‘Lopen en Fietsen in de praktijk’.

Het schoolpleinpakket bestaat enerzijds uit een map met lesomschrijvingen en handleiding en anderzijds uit diverse attributen om de lessen mee te oefenen (verkeersborden en staanders, verkeerslichten, zebrapad, hesjes, pylonen en stoepkrijt).

Met behulp van attributen (verkeersborden, verkeerslichten, zebrapad, etc) kan er in een beschermde omgeving (schoolplein/gymzaal) geoefend worden op diverse verkeerssituaties en –regels. Samen vormen de lessen de leerlijn ‘Lopen en Fietsen in de praktijk’. De lessen zijn onderverdeeld in de clusters lopen, oversteken, fietsen 1 en fietsen 2. Ter afronding van elk cluster is een gratis certificaat te downloaden. Het schoolpleinpakket past binnen de Verkeerseducatielijn van VVN en is ook te gebruiken in combinatie met andere verkeersmethodes.

2.14 Streetwise

Streetwise van de ANWB biedt scholen een doorlopend programma voor de groepen 1 tot en met 8. Dit project bestaat uit vier onderdelen, gericht op de volgende deelgroepen: 1. Toet toet (groep 1 & 2) 2. Blik en Klik (groep 3 & 4) 3. Hallo Auto (groep 5 & 6) 4. Trapvaardig (groep 7 & 8)

Streetwise richt zich, door van middel van praktische oefeningen, op het vergroten van veilig verkeersgedrag van jonge kinderen. De onderdelen richten zich op verschillende leeftijdscategorieën en daarmee op verschillende onderwerpen met betrekking tot verkeersdeelname. 1. Bij Toet toet leren de kinderen verkeersgeluiden herkennen bij het oversteken en het gebruik kinderzitje en gordel. 2. In Blik en Klik oefenen kinderen met veilig oversteken. Tevens wordt het belang van het gebruik en doel van het kinderzitje en het dragen van een gordel in de auto onder de aandacht gebracht. 3. Hallo Auto leert de kinderen over de remweg van de auto en de invloed van de reactietijd op de stopafstand.







of 41

Ook hierbij komt het belang van het kinderzitje, de stoelverhoger en het dragen van de autogordel aan bod. 4. Trapvaardig richt zich met name op het vergroten van de fietsvaardigheid/beheersing over de fiets. In elk onderdeel wordt aandacht geschonken aan de relatie tussen het gedrag van het kind en reactietijd en remweg van automobilisten.

2.15 Van 8 naar 1 (project VVN)

De methode ‘Van 8 naar 1’ maakt leerlingen van groep 8 bekend met de gevaren van de nieuwe school-thuisroute. Ze leren de route kennen, ze zien en ervaren wat risicovolle situaties zijn en ze leren hoe ze met die risico’s om moeten gaan. Van 8 naar 1 is een speciale uitgave van de Jeugd Verkeerskrant van VVN.

Het voortgezet onderwijs betekent een nieuwe school en een nieuwe, vaak langere en meer complexe fietsroute. De leerlingen fietsen vaak in groepjes en krijgen meer dan voorheen te maken met allerlei verschillende verkeersdeelnemers. De methode ‘Van 8 naar 1’ bestaat uit de volgende onderdelen: · De te volgen route invullen en bekijken. · Gevaarlijke situaties op de route opsporen en bespreken. · Opdrachten aan de hand van een ‘strippenkaart’. · Op de fiets de nieuwe route naar de school verkennen. · De gefietste route evalueren. · Uitreiken van een certificaat als bewijs van deelname.

2.16 De wijk in

Aanpak om zelfroutes in de wijk uit te zetten, waar kinderen kunnen oefenen met oversteken en fietsvaardigheid.

Onderdeel van vekeerskunsten. Op de site staat een film die laat zien waarom het zo belangrijk is om de

oversteek- en fietsvaardigheden na oefening op het plein ook te gaan toepassen in het echter verkeer door een

educatieve wandel- of fietsroute.

2.17 Digibordlessen bij het Shell-VVN mobiele verkeersplein







of 41

Strategisch partner Shell en VVN hebben samen een manier ontwikkeld om kinderen beter te leren fietsen: het

Mobiele Verkeersplein. Het plein is bedoeld als oefenplein voor kinderen uit groep 4, 5 en 6 van het

basisonderwijs. De leerlingen krijgen al theorieles op school, op het Verkeersplein raken zij vertrouwd met de

verschillende verkeerssituaties in de praktijk.

Op de website Verkeerspleinen.nl vindt u alle informatie over het Mobiele Verkeersplein, het bijhorende

lespakket en hoe u een boeking kunt plaatsen. Op deze pagina vindt u de digibordlessen, die onderdeel uitmaken

van het lespakket.

Aan de slag met het digibord

Voor groep 4 en voor groep 5/6 zijn op maat gemaakte digibordlessen te downloaden. Een les ter voorbereiding

en een les voor de nabespreking. Deze worden aangeboden als pfd. U kunt de lessen hieronder downloaden voor

gebruik op het digibord.

Voorbereidende les in de klas - groep 4 (pdf)

Nabespreking - groep 4 (pdf)

Voorbereidende les in de klas - groep 5 en 6 (pdf)

Nabespreking - groep 5 en 6 (pdf)





http://www.verkeerspleinen.nl/

http://www.veiligverkeernederland.nl/system/files/voorbereidende+les+in+de+klas+-+groep+4.pdf

http://www.veiligverkeernederland.nl/system/files/nabespreking+-+groep+4_0.pdf

http://www.veiligverkeernederland.nl/system/files/voorbereidende+les+in+de+klas+-+groep+5+en+6.pdf

http://www.veiligverkeernederland.nl/system/files/nabespreking+-+groep+5+en+6.pdf

http://www.verkeerspleinen.nl/



of 41

2.18 Groene Voetstappen

Jaarlijks is het in de derde week van september weer zover! Dan gaan tienduizenden kinderen weer massaal Groene Voetstappen verzamelen! Groene Voetstappen verzamel je door in de Europese mobiliteitsweek lopend en fietsend naar school te gaan. Zo verdien je stickers en zet je iedere dag een stap richting een gezond klimaat.

de actie wordt jaarlijks landelijk afgesloten met de Kinderklimaattop, op de eerste dag van de VN klimaattop. Elk jaar worden de Groene Voetstappen die in Nederland en in andere landen in Europa zijn verzameld aangeboden aan de voorzitter van de VN klimaattop.

2.19 Van samen naar zelf

Van de site: http://www.vansamennaarzelf.nl

Oefeningen voor ouders en kinderen op weg naar huis, school, opvang, sport of hobby. U kunt zelf bepalen waar en hoe vaak u de oefeningen doet. De oefeningen zijn bedoeld voor kinderen van 4 tot 10 jaar. Er zijn drie soorten oefeningen:

1. Waar mag ik lopen of fietsen? Eenvoudige oefeningen voor de jongste kinderen. Speelgoed kun je indelen op type, bijvoorbeeld knuffels, puzzels, blokken. Verkeer kun je ook zo indelen. Hiervoor zijn drie leuke oefeningen.

2. Hoe moet ik oversteken? Deze oefeningen zijn iets moeilijker. Oversteken is niet eenvoudig. Oefenen, veel samen oefenen is belangrijk. Van Samen Naar Zelf heeft drie afwisselende oefeningen om het oversteken aan te leren en te herhalen.

3. Waar zit het gevaar? De moeilijkste oefeningen van deze cursus, bedoeld voor de oudere kinderen. Gevaar herkennen op straat is lastig. Deze oefeningen vergroten het inzicht in mogelijk gevaar. Ook hiervoor zijn drie oefeningen.

Tip: wilt u meedoen met kinderen van verschillende leeftijden? Begin dan met oefeningen voor het jongste kind. Het niveau is dan voor niemand te hoog, ook oudere kinderen kunnen hiervan leren of helpen met uitleg geven. Klik hier voor het bepalen van het niveau van uw kind.





http://www.groenevoetstappen.nl/informatie

http://www.vansamennaarzelf.nl/

http://www.vansamennaarzelf.nl/?item=advies



of 41

Voor het kunnen deelnemen aan de cursus, dient u eerst een korte vragenlijst in te vullen. Dit kost ongeveer 5 minuten. Daarna kunt u de oefeningen gratis downloaden. Drie weken nadat u de oefeningen heeft gedownload vragen wij u nogmaals een korte evaluatievragenlijst in te vullen. Klik hier voor de vragenlijst en voor het downloaden van alle oefeningen.

2.20 ANWB filmpjes: kinderen veiliger in het verkeer

Jaarlijks worden ruim 600 kinderen van 0 tot 14 jaar opgenomen in het ziekenhuis na een verkeersongeval en vallen er 35 verkeersdoden onder kinderen. Als ouder moet u er niet aan denken dat uw kind iets overkomt. Daarom geeft ANWB Streetwise in een praktische serie animaties tips waar ouders zelf direct mee aan de slag kunnen. Leuk om te laten zien op ouderavonden. Meer info zie: http://www.anwb.nl/verkeer/veiligheid/watiedereoudermoetwetenoververkeersveiligheid?ovaherk=cross-sell

2.21 Verkeersactieboek voor kinderen

Rondom school zijn ontzetten veel leuke activiteiten te verzinnen om kinderen bij verkeersveiligheid te betrekken. Om u een eindje op weg te helpen, heeft VVN het verkeersactieboek samen gesteld. Dit denk, doe- en actieboek bevat allerlei werkbladen die simpel te kopiëren zijn, zodat de kinderen (met een klein beetje hulp) zelf aan de slag kunnen. De werkvormen in het boek zijn geschikt voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Het boek bevat 17 werkbladen, die verdeeld zijn over vier stappen:

- Rondkijken - Meten = weten - Hoe kan ’t anders? - Presenteren.

Dit boek is door de verkeersouder van uw school gratis te downloaden als PDF (eerst inloggen op site VVN).

2.22 Verkeersquiz fietsen naar school





http://www.vansamennaarzelf.nl/?item=aanmelden

http://www.anwb.nl/verkeer/veiligheid/watiedereoudermoetwetenoververkeersveiligheid?ovaherk=cross-sell



of 41

Op de site van de fietsersbond staan verschillende verkeersquizzen voor de groepen 3 t/m 8. De quiz bestaat uit 15 vragen, de uitslag krijg je meteen. Via onderstaande link kom je meteen op de goede plek: http://fietsennaarschool.fietsersbond.nll

2.23 Leren fietsen is één, kunnen fietsen is twee

Elk schooljaar is het weer zover: groep 8 vertrekt van de oude vertrouwde school naar een nieuwe, vaak veel

grotere school. Een grote verandering, niet alleen in onderwijs maar ook in vervoer. Nu wonen de leerlingen vaak

in de buurt en komen ze lopend naar school. Dat is straks voorbij. Na de grote vakantie zullen ze zelf moeten

fietsen. Speciaal voor de bovenbouw bestaat er een fietsvaardigheidstraining.

In Nederland heeft iedereen van zijn ouders leren fietsen. Maar hebben ze het wel goed geleerd? Een beetje

balanceren en je komt al vooruit. Net als beter leren voetballen kan iedereen ook beter leren fietsen. Speciaal

daarvoor opgeleide instructeurs geven daarvoor trainingen.

In de praktijk

Thema's zoals kijken, remmen en afstappen, balans en bochten komen daarbij aan bod. De kinderen leren in de

praktijk hoe ze deze handelingen het gemakkelijkste kunnen doen op de fiets. Hierbij staat veiligheid voor de

fietser en andere weggebruikers steeds bovenaan.

Goede voorbereiding

De fietsvaardigheidstraining bestaat uit praktische motoriek en aandacht voor veiligheid op de fiets. Gedurende

anderhalf uur wordt een groep tot circa 30 kinderen begeleid. Door middel van pionnen worden verkeerssituaties

geschetst. Daarnaast nemen we verkeersdrempels, schuine ondergrond, oneffen ondergrond, fietswip e.d. mee.

Het is de bedoeling de kinderen beter te laten fietsen en ze zo voor te bereiden op de fietsroute naar school of

voor het fietsdiploma.

Sportdag

Wist je dat mountainbiken de ideale sport is voor scholieren? Door het afwisselende terrein zijn hun hersenen

constant aan het anticiperen. Dat zorgt voor de aanmaak van grijze stof in onze hersenen. Hierdoor reageren

hersenen sneller, je krijgt meer inzicht en opname van gegevens gaat veel beter. Een mooie gelegenheid om deze

sport te proberen is tijdens een sportdag. Een erkende instructeur leert de basis beginselen van het

mountainbiken.

Meer informative Fiets Clinics Nederland





http://fietsennaarschool.fietsersbond.nll/



of 41

René Manders

www.fietsclinicsnederland.nl

[email protected]

2.24 Met de voet tussen de spaken

De helft van de kinderen loopt onnodig risico achterop de fiets omdat ze moet hun voeten tussen de

spaken komen. Elk jaar komen er 2.300 kinderen tussen de 1 en 6 jaar met hun voet tussen de spaken.

Dat doet veel pijn, ruim 1 op de 3 van de kinderen breekt een bot. Deze ongelukken gebeuren vooral als

kinderen achterop de fiets meerijden. De meeste kinderen zijn dan 3, 4 of 5 jaar. Met goede

spaakafscherming zijn deze ongelukken goed te voorkomen, uit onderzoek blijkt echter dat dit bij 53%

van de ouders niet in orde is. Terwijl ouders zelf denken dat ze hun kinderen veilig vervoeren. De Task

Force Kinderveiligheid roept daarom ouders op voor de Veilig-op-de-fiets check!

2.25 VVN verkeersouders





http://www.fietsclinicsnederland.nl/




of 41

Ouders die aangemeld zijn bij VVN als verkeersouder krijgen vanaf dit jaar 4 projecten gratis

aangeboden. Verkeersouders ontvangen hier mails over en dienen nog wel zelf de materialmen (voor

100 leerlingen) te bestellen in de webshop van VVN.

Ook biedt VVN verkeersouders een gratis enquête aan om onder ouders uit te zetten over de school-

thuisroute. In onderstaand figuur staat waar deze enquête te raadplegen is (wel eerst inloggen op de

site bij VVN). Print de handleiding en volg het stappenplan zoals beschreven in de handleiding om een

gratis enquête aan te maken en te verspreiden onder de ouders.

2.26 Veilig fietsen doe je zo….

Het Regionaal Orgaan Friesland maakte een serie promotiefilmpjes over veilig fietsen. Van jong tot oud,

iedereen kan fietsen! Maar hoe fiets je veilig en prettig? Waar moet je op letten als je een fiets koopt?

Hoe fiets je de ideale bocht? Meer info zie: www.fietsenfacts.nl

2.27 Inbreng STARS school: Samen een filmpje maken





http://www.fietsenfacts.nl/



of 41

De weg er naar toe. Dát is het belangrijkste geweest van het filmpje 'Veilig naar school? Dat doe je

samen!'. Het getuigt van een mooi staaltje samenwerking tussen school, ouders, leerlingen en MBO-

studenten. En dat dan ook nog eindigt met een belangrijke boodschap…

We hebben het over het filmpje waarin (verkeers)ouder bij BVL- (én STARS)school de Piramide in Vught

Ferry Bezem, zijn vrouw Annieke en zijn drie kinderen de hoofdrol spelen. Matthijs zit in groep 8, Stefan

in groep 6 en Jasper in groep 3. Reden voor dit experiment is om veel kennis en ervaring op te doen hoé

je een belangrijke boodschap duidelijk overbrengt. Die blijft

hangen.

halen en brengen

Schooldirecteur Joep de Boer (foto midden): "Het haal- en

brenggedrag in relatie tot de veiligheid is rondom onze school

inmiddels op orde. Dat komt omdat we allerlei activiteiten hebben

ondernomen om dat aan te pakken. Maar: daarover een bericht

plaatsen op je site, in een nieuws- of ouderbrief: dat werkt niet voldoende. Dan staat het daar maar.

Daarom hebben wij meegedaan aan dit experiment: de mensen er zélf bij betrekken, ouders én

kinderen.

betrokkenheid

Dat blijkt een succes. De zoon van BVL-auditor Theo Beks (foto links), Xander (foto rechts), is de

organisator achter het filmpje. Zijn bedrijf richt zich op ‘verbinden’. In dit geval de school en de ouders.

Hij vertelt: "Het gaat om het proces, de weg er naartoe. Wat gebeurt er als je letterlijk bij een gezin

binnenkomt? Wat gebeurt er als je kinderen een rol geeft in een filmpje? Het oorspronkelijke draaiboek

veranderde alsmaar. En dat gaf helemaal niet. Zo ontstond er uiteindelijk iets van de ouders en de

kinderen zélf.” Het gaat dus niet óver de ouders en de kinderen, ze zijn het zélf. Dat is betrokkenheid in

zijn puurste vorm.







of 41

'pak je verantwoordelijkheid'

Ferry: "Je kunt niet alles bij de school neerleggen. Neem zelf de ruimte om verantwoordelijkheid te

pakken. Dan kun je écht iets doen dat aansluit bij jezelf en de ouders. Omdat je er onderdeel van

uitmaakt. Meedenken, meedoen, je eigen ideeën uitwerken en creativiteit gebruiken. Waarbij je

helemaal jezelf kunt zijn. En dat allemaal voor zoiets belangrijks als (verkeers)veiligheid."

Olievlek

Die betrokkenheid heeft gewerkt als een olievlek. De kinderen vertelden erover aan opa en oma en in

de klas. Klasgenoten vertelden het weer aan hun ouders… zo heeft het maken van het filmpje iets in

gang gezet. Praten over fietsverlichting, praten over gevaarlijke elementen op de school-thuisroute,

praten over de belangrijke voorbeeldfunctie van ouders. Zo hebben verschillende onderwerpen

nadrukkelijk aandacht gekregen.

nieuw fietslampje

Het filmpje laat de gewone, dagelijkse praktijk in een gezin zien. Opstaan, ontbijten, jassen en schoenen

aan. Het is winter, dus nog donker buiten op weg naar school. Eén van de kinderen zegt dat zijn

fietslamp kapot is. Vader heeft geen tijd om het te maken en doet het vanavond wel. Te laat, want

diezelfde ochtend rijdt hij zijn eigen zoon aan. En de fiets in kreukels. De zin ‘een nieuw fietslampje was

goedkoper geweest dan een nieuwe fiets’ is door één van de kinderen zelf bedacht.

samen beleven

Het advies van Xander aan andere scholen die ouders en kinderen écht willen betrekken bij een

onderwerp dat speelt: "Ga dit proces aan. Gaandeweg kom je heel wat dingen tegen. Dat is juist het

leuke ervan, want zo ‘beleef’ je ontwikkelingen met elkaar. En je bereikt er heel veel partijen mee. Zo’n

filmpje heeft voor alle betrokken partijen meerwaarde, dat niet in geld is uit te drukken. Want de

menselijke kwaliteiten die naar boven komen, zijn ook belangrijk. Zo hebben wij het filmpje gemaakt

met studenten van het Sint Lucas in Eindhoven voor wie het een stageproject was."







of 41

BVL-projectleider Rian Snijder: "Het is goed voor scholen om de verbinding aan te gaan met MBO-ers.

Dat biedt namelijk kansen, ook als alternatief voor de inzet van ouders."

Meer info? http://www.bvlbrabant.nl/marktplaats/maak-een-film-met-je-klas

2.28 Inbreng STARS school: oversteekcursus

STARS school St. Jozef uit Rijen heeft een overssteekcursus voor groep

1,2,3 en 4 ontwikkeld. Compleet voorzien van draaiboek, oefeningen

en diploma’s. Interesse? Meer info bij de STARS begeleider.

2.29 Inbreng STARS school: Bike-Day op school

STARS school Internationale School Eindhoven organiseert in de week van 18 mei een “Traffic Week”

voor de internationale groep 4 en 5 kinderen. Thema’s die aan bod komen:

- Veiligheid op de weg

- Verkeersborden

- Verkeersregels.

Op vrijdag 22 mei is het “Fietsen vrijdag” voor de hele school. Aan zoveel mogelijk kinderen wordt

gevraagd om op de fiets naar school te komen. Als beloning wordt een “bikers breakfast” aangeboden.

2.30 Vialis on tour





http://www.bvlbrabant.nl/marktplaats/maak-een-film-met-je-klas



of 41

Vialis verzorgt educatief programma in groep 7 en 8

Het is wel érg vroeg als de wekker gaat, want het is ruim twee uur rijden. Het kost echter geen moeite

want er wacht straks weer een enthousiaste groep 7 voor een les die we als Vialis geven namens Veilig

Verkeer Nederland. Zelfs na een aantal jaren blijft het leuk om te doen. Het is prachtig om de kinderen

te vertellen over ons eigen vak: het veilig ontwerpen en beveiligen van kruispunten. Hierbij komen vele

aspecten aan de orde. De kinderen luisteren en stellen vragen tijdens de korte presentaties. Ze zijn

vrijwel altijd super enthousiast tijdens het spel waarbij je zowel ondermeer verkeerslicht, fietser,

verkeersregelautomaat als brandweer kunt zijn!

De opdracht om in werkgroepen een veilige kruising te ontwerpen, levert soms de meest creatieve

oplossingen op. En zeker niet altijd met verkeerslichten. Door het probleem van een onveilig kruispunt

vanuit verschillende invalshoeken te bekijken krijgen de kinderen begrip voor de verschillende belangen,

denken ze na over alle soorten verkeersdeelnemers. Als we aan het einde van de ochtend vragen naar

"Tips en Tops" vragen, krijgen we als Tip dat de ochtend te kort was. Als Top dat het een hele leuke

ochtend was. Het enthousiasme is dan ook geheel wederzijds!

Vialis verzorgt een educatief programma in samenwerking met VVN. Leerlingen uit groep 7 of 8 maken

op verschillende manieren kennis met de veiligheid in het verkeer waarbij andere leer- en

ervaringselementen, zoals inzicht en kennis van het regelen van verkeer, aan bod komen.

2.31 Fotokaart inzet voor een veilige schoolomgeving







of 41

Voor een veilige schoolomgeving zijn we allemaal verantwoordelijk. Je kunt denken aan het veranderen

van schooltijden in overleg met andere scholen of winkels. Het in kaart brengen van veilige fietspaden

en wandelroutes van huis naar school. Betere aanduidingen op het wegdek of met borden attenderen

dat je in de omgeving bent van een school. In sommige gevallen helpt het om de uitgang van de school

te veranderen. En het parkeerprobleem wil nog wel eens mede veroorzaakt worden door de auto’s van

het onderwijzend personeel dat de parkeerplaatsen dichtbij de ingang van de school de hele dag bezet

houdt.

De meest krachtige aanpak is natuurlijk ouders en/of wijkbewoners aanspreken op hun gedrag. Dit

laatste is vaak lastig als het gedrag een patroon is geworden. Je kunt dan kiezen voor de ‘parkeerheld’ of

een bonbon uitdelen bij goed verkeersgedrag en een gele kaart (waarschuwing) of een kaartje met

daarop ‘parkeerschurk’ (directere aanpak). Er is al veel geprobeerd als het gaat om communicatie. In

Flevoland is sinds kort Albert Oving (onderwijsadviseur IJsselgroep) samen met Wierd fotografie en Elles

Magielsen van de gemeente Lelystad begonnen met een andere aanpak.

“Ik dacht zou het effect hebben als we ouders en leerlingen een

meer persoonlijke boodschap meegeven, door een foto met een

bericht” zei Oving toen we hem naar de aanleiding vroegen. “Ik

heb gekeken naar de politiek, waarbij politici in verkiezingstijd ook

hun eigen hoofd gebruiken om de bevolking aan te spreken.” “Wat

ik vaak zie is dat scholen een probleem hebben met het halen en

brengen bij de scholen. Of dat een veranderende situatie rondom

de school tijd nodig heeft en communicatie naar ouders en de wijk” Waarom gebruiken we hierbij de

leerlingen niet?”.

De gemeente of de school kunnen een herkenbare situatie bij een school die meer aandacht behoeft,

aandragen voor het project ‘fotokaart’. Voorafgaand aan de fotosessie vindt er overleg plaats met de

gemeente en de school. We denken na over de aanpak van het project en hoe de situatie het beste in

beeld kan worden gebracht. De school kiest daarna een aantal leerlingen uit en communiceert dit met

de ouders om hiervoor toestemming te vragen. Op de dag van de opname worden de leerlingen op de

herkenbare plaats in een actieve houding op de foto gezet. Samen worden er 3 tot 5 foto’s uitgekozen

die geschikt zijn om mee te communiceren. Bij deze foto’s worden door de leerlingen korte, ludieke,

motiverende onderschriften of tekstballonnen bedacht. Fotograaf Wierd zorgt vervolgens dat het

klaargemaakt wordt om te drukken.







of 41

Een gedragsproject kan alleen slagen als het

verloopt via voorlichting, educatie en

handhaving. De school start met communicatie

via nieuwsberichten, ouderavonden en

pleingesprekken over het gedrag dat wenselijk

is. Lukt het niet om dit aangepast te krijgen dan

kan een fotokaartproject helpen als vorm van

educatie. Persoonlijk iemand aanspreken op

zijn/haar gedrag en dan de foto met de

persoonlijke boodschap meegeven. Het is

vooral de bedoeling om het gedrag een positieve wending mee te geven, niet moralistisch! De leerlingen

attenderen ouders en wijkbewoners op wenselijk gedrag met een boodschap die raakt.

Als de aanpak helpt heeft hij een beperkte levensduur, de houdbaarheid van een gedragsproject is een

kwartaal tot een half jaar en vraagt daarom om opfrissen en herhaling.







of 41

2.32 Kindvriendelijke routes

De weg naar school moet voor kinderen herkenbaar en veilig zijn. Er zijn verschillende fabrikanten die

allerlei kinderlijke elementen leveren die in de veilige route opgenomen kunnen worden. Bijvoorbeeld

gekleurde tegels, speelse motieven, letters en kleine speelobjecten. De grappige en vrolijke objecten

zorgen voor een leukere reis, maar ook voor herkenbaarheid en de juiste route naar school. Overleg met

de wegbeheerder is nodig om dit te kunnen realiseren.







of 41

2.33 Kinderen fietsen rond de wereld

Met het project ‘Rond de wereld in 80 dagen’ werden bassischoolleerlingen in Friesland uitgedaagd om

vaker en veiliger te fietsen. Verkeer, fietsveiligheid en cultuur stonden centraal. En het doel werd

gehaald.

Het educatieve programma omvatte een competitie tussen verschillende klassen die werden uitgedaagd

om in een zo kort mogelijke tijd 40.000 kilometer te fietsen. De kilometers die de kinderen fietsten zijn

bijgehouden in een speciaal hiervoor ontwikkelde app. De leerlingen, die allen een smartphone te leen

kregen, konden hun gefietste trajecten zelf uploaden. Op de website www.80dagen.com was de

tussenstand realtime te volgen, wat de campagne extra spannend maakte. De drie groepen en drie

leerlingen die aan het eind van de campagne het meeste aantal kilometers hebben gefietst, kregen een

prijs.

Doel van de campagne was om fietsen te stimuleren, maar ook is aandacht besteed aan

verkeersveiligheid en het opbouwen van fietservaring. Dit zijn vaardigheden die een groot deel van deze

leerlingen na de zomer kunnen inzetten wanneer zij langere afstanden moeten fietsen naar hun nieuwe

school.

Door een aanvullend lesprogramma kregen de leerlingen daarnaast inzicht in hoe men op andere

plaatsen in de wereld omgaat met fietsen en verkeersveiligheid.

De campagne, waarvoor zo’n €80.000 is uitgetrokken, werd in opdracht van provincie Fryslân door

bureau Mobycon ontwikkeld op basis van een Deens concept. Meer info: www.80dagen.com





http://www.80dagen.com/



of 41

2.34 Leer in het verkeer

Leer in het Verkeer is een verkeerseducatief programma voor kinderen van 1 tot en met 6 jaar,

gebaseerd op Dick Bruna-illustraties.

Grote kracht van het programma is de combinatie van lesmaterialen voor in de klas, thuis, op het

schoolplein en in de schoolomgeving. Terwijl kinderen in de klas in theorie leren over het verkeer,

kunnen zij met de verkeersplein materialen van Leer in het Verkeer oefenen in een beschermde

omgeving. Plaatsing van bijbehorende les- en attentieborden langs de school-thuisroute betrekt ook

ouders bij de les én maakt van de schoolomgeving een duurzaam veilige schoolzone. Het veelzijdige Leer

in het Verkeer-pakket spreekt zo alle partijen – kinderen, ouders, school en gemeente – aan op één

gezamenlijk doel: verkeersveilig gedrag van kinderen.

Meer info: www.leerinhetverkeer.nl

2.35 VVN verkeeersweek

Verkeersles is belangrijk en leuk! Dat zie je terug in dit productpakket. Het

productpakket zit boordevol spelen lesmateriaal om een verkeersweek te

organiseren voor de groepen 1 tot en met 8. Zoals een verkeersganzenbord

dat met vragenboekjes in elke groep te spelen is. Het bevat twee varianten:

één op spelbordformaat en één op levensgroot formaat. Leuk voor op het

schoolplein!

Vanzelfsprekend zit er ook een praktische handleiding bij. Daarin staat een helder stappenplan en een

overzicht van aanvullende verkeersactiviteiten per groep.

Het productpakket wordt nog completer dankzij de handige downloads die voor VVN Verkeersouders

zijn te vinden op ons digitale Verkeersouderplein, zoals een ‘zoek de 7 verschillen’ en een

verkeersaardrijkskundeles.

Het pakket is gratis voor scholen met een VVN Verkeersouderlidmaatschap





http://leerinhetverkeer.nl/product-categorie/lesmaterialen/

http://leerinhetverkeer.com/product-categorie/verkeersplein/

http://www.leerinhetverkeer.nl/



of 41

2.36 Div. artikelen over belang van oefenen in het verkeer

Hieronder een aantal arikelen die de laatste tijd in de media zijn geweest. Lijst is niet uitputtend, maar

wel te gebruiken om ouders te informeren of te gebruiken als aanleiding voor een verkeersproject.

'Ouders moeten vaker de weg op met jong kind'

Om kinderen zelfverzekerder te maken in het verkeer, zouden ouders veel vaker met hun jonge kroost

de weg op moeten. Uit onderzoek van Veilig Verkeer Nederland blijkt dat drie op de tien kinderen soms

bang zijn in het verkeer.

Uit het onderzoek komt ook naar voren dat ouders zelf niet altijd het goede voorbeeld geven. "Ruim één

vijfde van de ouders met kinderen van zeven tot en met twaalf jaar houdt zich niet altijd aan de

verkeersregels, terwijl 85 procent zich wel als de hoofdverantwoordelijke voor de verkeersopvoeding

ziet'', meldt VVN. Die ontwikkelde een app voor smartphones en tablet om verkeersgedrag in de praktijk

te oefenen.

ZIE OOK: Hoe goed ken jij de verkeersregels?

Ongeveer vier op de tien ouders oefenen verkeersgedrag hooguit eens per maand en één op de tien

ouders oefent dat nooit. "Wij adviseren ouders om met hun kinderen de straat op te gaan, om te lopen

en te fietsen naar school of naar de winkel. Daardoor doen kinderen meer ervaring op en worden ze

zekerder in het verkeer, dus minder bang", zegt José de Jong van VVN. "Het oefenen in het verkeer is

belangrijk om het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. Ouders moeten daarbij wel zelf het

goede voorbeeld geven."

Vandaag maken ruim 200.000 leerlingen uit de hoogste klassen van het basisonderwijs het schriftelijk

verkeersexamen. In de komende weken volgt ook het praktijkexamen.





http://vvn.nl/node/4827

http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/hoe-goed-ken-jij-de-verkeersregels



of 41

Verkeerseducatie nu harder nodig dan ooit

Aantal verkeersdoden onder kinderen meer dan verdubbeld

Veilig Verkeer Nederland schrikt van de verkeersslachtoffercijfers die het Centraal Bureau voor de

Statistiek vanochtend heeft gepresenteerd. Het blijkt dat er in 2014 fors meer dodelijke

verkeersslachtoffers zijn gevallen onder kinderen en jongeren tot 17 jaar. Voor Veilig Verkeer Nederland

reden om te blijven hameren op verkeerseducatie in het basis- en voortgezet onderwijs.

Het totaal aantal van 570 verkeersdoden is weliswaar gelijk gebleven ten opzichte van 2013. Veilig

Verkeer Nederland vindt het toch zeer verontrustend om te zien dat er een behoorlijke stijging is te zien

in de kwetsbare verkeersdeelnemers: kinderen, jongeren en ouderen. In de leeftijdsgroep van 0 tot 11

jarigen is het aantal dodelijke verkeersslachtoffers gestegen van 5 in 2013 naar 12 in 2014, dat is een

stijging van 140%. In de groep 12 tot 17-jarigen is het aantal verkeersdoden ook gestegen. Waren er in

2013 nog 18 verkeersdoden in deze leeftijdsgroep, in 2014 waren dat er 24, een stijging van 33%. Bij de

65-plussers is er een stijging van 5,6%. De stijging zien we vooral bij fietsers.

Veilig Verkeer Nederland benadrukt daarom het belang van goede verkeerseducatie en

verkeersopvoeding en roept overheid, scholen en ouders op om hier meer prioriteit aan te geven. José

de Jong, woordvoerder van Veilig Verkeer Nederland: “Het is zo belangrijk om kinderen goed voor te

bereiden op zelfstandige verkeersdeelname, met verkeerseducatie op school en verkeersopvoeding

thuis. Hoe meer kinderen oefenen in het dagelijkse verkeer, hoe meer verkeerservaring ze opdoen. Ze

krijgen dan een beter veiligheidsbewustzijn en leren anticiperen en risico’s inschatten.” Veilig Verkeer

Nederland biedt diverse educatieve materialen voor basis- en voortgezet onderwijs en helpt ouders om

zelf hun kind te coachen in het verkeer. Het is belangrijk om te realiseren dat het niet alleen gaat om de

theorie, maar juist om het toepassen van verkeersregels in de praktijk.







of 41

Filmpje: ‘Altijd naar school gebracht’

Veilig Verkeer Nederland heeft een apart animatiefilmpje uitgebracht over het thema kinderen naar school brengen met de auto.

http://youtu.be/gpobmBIkm48





http://youtu.be/gpobmBIkm48



of 41

Artikel en filmpje: Oversteken bij een zebrapad: zo kan het ook

Niet iedereen gedraagt zich als een ‘heer in het verkeer’ en stopt als er iemand bij een oversteekplaats staat te wachten. Het filmpje ‘Ben jij een sTOPPER’ vraagt aandacht voor dit probleem. Steven Geldof is filmmaker en verbaasde zich over het gedrag van automobilisten bij oversteekplaatsen. "Hoewel men hoort te stoppen, rijdt bijna iedereen door.”

sTOPPER In de door hem gemaakte film, beloont de filmmaker de ‘sTOPPER’. Zo wil hij op een positieve manier aandacht vragen voor verkeersveiligheid. Zegt het voort! Meer informatie over Steven Geldof vindt u op www.inspirerendehutspot.nl Bron: verkeer in beeld. Link naar filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=xvkO72Pn9wg

Artikel: Zelfstandig op de fiets naar school vraagt veilige routes

Een verkeersveilige schoolomgeving en veilige schoolroutes zijn voorwaarden om kinderen zelfstandig

naar school te laten gaan. Zaken die daarbij een belangrijke rol spelen zijn de snelheid van het

autoverkeer, goede oversteken van gebiedsontsluitingswegen en vrij uitzicht voor kinderen tussen

straat en stoep.

Dat zegt de Fietsersbond, die in opdracht van ROV Oost Nederland naging wat er voor nodig is om meer

kinderen lopend of op de fiets naar school te laten gaan.

Nu worden kinderen vaak nog met de auto gebracht. Het autogebruik naar school in verschillende





http://www.inspirerendehutspot.nl/

https://www.youtube.com/watch?v=xvkO72Pn9wg

http://www.rovoostnederland.nl/uploads/content-images/Rapport-Zelfstandig-fietsen-naar-school-DEF-2015.pdf



of 41

onderzoeken van ongeveer 1 op de 6 kinderen, tot 1 op de 3 kinderen die met de auto worden gebracht.

Het lijkt er op dat het er steeds meer worden.

Behalve een veilige infrastructuur, kan ook een betere informatievoorziening er aan bijdragen dat meer

kinderen met de fiets naar de basisschool komen. Zo geven ouders geven in verschillende onderzoeken

aan dat ze het gezellig vinden hun kinderen naar school te begeleiden op de fiets of lopend. Daar zitten

wellicht aanknopingspunten in voor campagnes, aldus de Fietsersbond. Verder zou het thema kunnen

worden meegenomen in het kader van mobiliteitsmanagement, gegeven het feit dat ouders vaak de

auto pakken omdat ze daarmee toch naar het werk moeten.

Ook kan men ouders informeren over wat kinderen op bepaalde leeftijd wel kunnen en niet kunnen. De

meeste kinderen kunnen vanaf 9 jaar alleen naar school fietsen, maar ouders hebben soms “loslaat”

angst. Wat daarbij helpt is het fietsgedrag van kinderen te laten observeren door een deskundige derde,

een fietsdocent, een ervaren andere ouder, een buurtsportcoach of gymleraar. Ook kan men op

informele wijze de fietsvaardigheid van kinderen en ouders verbeteren. Belangrijk daarbij is het plezier

van het fietsen voorop te stellen. Inspiratie kan bijvoorbeeld worden opgedaan bij het Schoolfietsplan

Leeuwarden.

Artikel: Met de auto naar de basisschool. Of toch maar niet?

De scholen zijn weer begonnen. Jaarlijks belanden er 600 kinderen in de leeftijd van 0 tot 14 jaar in het

ziekenhuis na een verkeersongeval, waarvan 35 zelfs overlijden (1). Dit zorgt ervoor dat ouders voor een

moeilijke keuze staan: breng ik mijn kind naar school of kan het zelfstandig gaan?

Helaas kiest een steeds grotere groep ouders ervoor om hun kinderen met de auto naar school te

brengen (2). Onbewust vergroten ze hiermee de verkeersonveiligheid, zowel op de korte als lange

termijn.

De praktijk laat zien dat de huidige wijze van voorlichten geen blijvend effect heeft. Aanvullende

ingrepen door gemeenten en andere instanties zijn nodig om ouders bewust te maken en hun

vervoerskeuze te beïnvloeden. ‘Jong geleerd is oud gedaan’ biedt hierbij de sleutel tot positieve

verandering.







of 41

Voor veel ouders is hun beleving van de verkeersonveiligheid bij of op weg naar school een belangrijke

reden om voor de auto te kiezen. Gevraagd naar de oorzaak van dit gevoel noemden ouders lastig of

gevaarlijk geparkeerde auto’s bij school en hard rijdende auto’s.

Een situatie waar zij dus veelal zèlf aan bijdragen door de auto te nemen. Een vicieuze cirkel waar je

lastig uitkomt.

Vanuit de gedragskunde spelen hierbij verschillende aspecten mee die vaak onderbelicht blijven in dit

proces. Zoals het gevoel van veiligheid dat ouders ervaren wanneer ze in de auto zitten in plaats van op

de fiets. Dit gevoel van relatieve veiligheid maakt dat ouders het risiconiveau dat zij in hun eigen gedrag

acceptabel achten hoger leggen: zij gaan zelf risicovoller gedrag vertonen zonder te beseffen dat ze

daarmee zelf bijdragen aan een toenemend gevoel van onveiligheid bij de andere ouders en kinderen

(Constant Risico Theorie). In mijn onderzoeksrapport ‘Om(_)scholen naar veilig haal- en brenggedrag’ (3)

ga ik hier op in. Daarnaast geldt ook nog dat het aantal ouders dat hun kind met de auto naar school

brengt zo groot is geworden dat het normaal en geaccepteerd is geworden om dit te doen. Was het

vroeger iets voor diegenen die geen keus hadden, het is nu de normaalste zaak van de wereld. De

sociale norm is de afgelopen 10 jaar aanzienlijk verschoven. Twee interessante gedragskundige aspecten

die helaas leiden tot onveilige situaties voor kinderen rondom scholen.

En dat niet alleen, de negatieve effecten van de keuze voor de auto gaan veel verder dan de school-

omgeving alleen. Veel ouders onderschatten de baten die het kind ondervindt door al op vroege leeftijd

zelf actief aan het verkeer deel te nemen. Waarnemingsvermogen, fysieke conditie, motoriek, risico-

inschatting en sociale omgang in het verkeer worden stukken minder ontwikkeld op de achterbank van

papa’s auto dan op de fiets of te voet. Mijn overtuiging is dat de verkeersonveiligheid onder

verkeersdeelnemers in de leeftijd van 12 tot 24 jaar in belangrijke mate te wijten is aan het gebrek aan

oefening en begeleiding in het verkeer op de basisschoolleeftijd.

Dit sluit ook aan bij de menselijke ontwikkelcurve, waarin kinderen juist op basisschoolleeftijd

belangrijke kennis en ervaring opdoen door interactie met hun omgeving. Ik pleit dan ook voor het meer

stimuleren van fietsen en lopen naar school voor basisschoolleerlingen en een intensivering van de

middelen die we hiervoor kunnen inzetten, zoals het aanmoedigen van de ouder om de auto te laten

staan door middel van voorlichting, infrastructurele ingrepen en andere prikkels. Het gezegde ‘Jong







of 41

geleerd is oud gedaan’ betekent niet voor niets: hoe eerder men iets leert, des te langer en beter de

vaardigheid zal blijven.

Alhoewel er gelukkig steeds meer aandacht voor het thema is, zeker rond deze tijd van het jaar als

organisaties als Veilig Verkeer Nederland (VVN) en de ANWB hun campagnes lanceren, lijkt het effect op

de bepalende ouder minimaal. Wat maakt dat zo weinig ouders iets doen met de argumenten die deze

campagnes aandragen? De huidige situatie laat zien dat er meer nodig is dan alleen informatie zenden;

aanvullende prikkels richting met name de ouders zijn gewenst.

Gemeenten stellen echter onvoldoende tijd en budget beschikbaar. Ze beseffen onvoldoende dat zij de

verbindende schakel zijn tussen de scholen (en daarmee ook de ouders) en de instanties die

verkeerseducatie uitvoeren. Gemeenten nemen mijns inziens onvoldoende hun verantwoordelijkheid

voor een veilig verkeersbeleid en verkeerseducatie bij basisschoolleerlingen.

Mogelijke maatregelen die gemeenten in samenwerking met scholen zouden kunnen nemen:

• Het intensiveren van de voorlichting op dit gebied, met speciale aandacht voor de

langetermijneffecten van de keuzes die je als ouder nu maakt.

• Voor ouders die écht geen andere mogelijkheid hebben dan hun kind per auto naar school te brengen;

het geven van tips over hoe je op andere momenten je kind op passende, speelse wijze bewust kunt

maken van het verkeer gedurende de opvoeding.

• Het jaarlijks organiseren van een ‘Zonder-auto-naar-school’-dag, een schoolse variant van de

straatspeeldag waarin alle ouders van een school worden aangemoedigd om op die dag de auto te laten

staan als ze hun kind naar school brengen. Op deze manier kunnen ouders kennismaken met deze

mogelijkheid, en ervaren hoe de schoolomgeving is met minder of geen auto’s.

• Het mee laten wegen van de voorgenomen vervoerwijzekeuze bij de toewijzing van kinderen aan

basisscholen in de (veelal grotere) gemeenten waar ouders nog wel de voorkeursschool kunnen

aangeven, maar toewijzing middels collectieve plaatsingsronden gebeurt. Op deze wijze kunnen

schoolomgevingen waar de verkeersveiligheid het meest kwetsbaar is ontlast worden qua autogebruik

door ouders.

• In de inrichting van de schoolomgeving meer tot uiting brengen dat voetgangers, fietsers en au-

tomobilisten hier samenkomen en zo stimuleren dat ze meer rekening houden met elkaar. En met het







of 41

feit dat veel weggebruikers nog erg jong zijn en nog niet zo ver ontwikkeld als verkeersdeelnemer. In

mijn onderzoeksrapportage(3) ga ik ook hier verder op in.

Bron: verkeersnet.







of 41

3 Voorbeelden andere steden

3.1 Modeshift Stars

Target group: Primary School

Main theme: Walking and cycling, road safety & training, smarter driving, public transport

Short description: Modeshift STARS provides a national framework for the implementation of

sustainable and active school travel activities and is the only national accreditation scheme for rewarding

sustainable School Travel Plans in the UK.

Contact: [email protected]

3.2 Children Miles Campaign


Main theme: Walking and cycling

Short description: The campaign demonstrates pupils and their parents that each one is responsible

for climate change and shows what each one can do in daily life. The campaign helps pupils to feel

confident in traffic and to be active in traffic. Children/pupils start learning playfully about sustainability,

climate change and traffic behaviour by collecting points on each way to school (bus, metro, bicycle,

foot).

Contact: http://www.kinder-meilen.de/






http://www.kinder-meilen.de/



of 41

3.3 Car Free



Short description: Car Free is a project with the goal to develop sustainable alternatives in order to

reduce traffic and pollution around schools and to create a security islands around the schools, enforcing

social relationship between parents encouraging physical activity by teaching children the skills to walk

safety.


3.4 Caperucita (Little Red Riding Hood) Walks Alone


Main theme: Walking and cycling, road safety & training, smarter driving

Short description: Caperucita is an exposition talking about the adventures of a little girl who wants to

cross the city on her own to reach her grandmother's house. Through this story, children can understand

the difficulties they have nowadays for occupying public spaces. The main objective is to create an

educational tool about children's mobility and autonomy, accessible to all audiences.


3.5 Dar Pie: las Familias ante la autonomi'a infantil


Main theme: Walking and cycling, road safety & training, smarter driving

Short description: Dar Pie is a participatory video about child mobility and autonomy made by families

and directed to other families discussing, in a very fresh style, the fears and threats that parents feel

when their children ask them to go to school on their own. The principal aim of the video is to promote

changes in mobility patterns and increase child autonomy working directly with the ones who have the

key for these changes.











of 41

3.6 Sustainable Travel and Schools Programme



Short description: The Programme intends to reduce the number of people travelling to school and

college by car and increase the numbers walking and cycling. The programme aims also to improve the

information to parents and pupils about the different ways they can travel to school.


3.7 I-Bike

Target group: Primary School and Secondary School

Main theme: Cycling

Short description: The aim of I-bike is to encourage and support cycling in schools in all its forms. This

project empowers pupils through a mix of technical skills such as bike maintenance, cycle training, and

route planning so they feel confident in cycling to school. The programme aims to identify and break

down barriers preventing children from cycling at both primary and secondary school level, and then

uses tailored schemes to encourage them to cycle both to school and for leisure. Since I Bike's launch,

the number of pupils regularly cycling to school has risen from 10.7% to 19.3%, while the number being

driven dropped from 23.9% to 17.2%. The 12 schools involved in the I Bike scheme have reported an

increase in the number of children cycling to class, as well as a fall in the number of those being driven.


3.8 Big Bikers' Breakfast

Target group: Parents, Pupils and Staff

Main theme: Cycling

Short description: A Big Bikers' Breakfast is a campaign which aims to raise awareness of cycling as a

model of travel. The campaign rewards all pupils and staff who cycle to school with a free breakfast. The

aim is to encourage students and staff to cycle to school.











of 41

3.9 Hackney Bike around the Borough

Target group: 5 years old


Short description: Hackney Bike around the Borough is a mass ride for students, 9 miles around the

Hackney, on roads that are open to all traffic. The aim is to promote sustainable travel, healthy and

active lifestyles, green space access and parental involvement.


3.10 Tempo a Ruota Libera

Target group: 6-14 years old

Main theme: Cycling

Short description: Tempo a Ruota Libera is a project with the goal to promote a more sustainable

mobility and specifically to promote cycling. The project is divided into two sections for Primary and

Secondary School. The section dedicated to the Primary School is called "Caronno Pertusella on foot

and on bike". This section aims to communicate and raise awareness of the advantages of cycling.


3.11 Educar hoy por un Madrid mas sostenible


Main theme: Sustainable mobility and other sustainability issues within the school (health, environment,

urban agriculture, recycling resources...)

Short description: A programme developed by a group of city advisors working with many voluntary

Madrid schools working in the framework of Agenda 21 and other similar projects. In the website

http://www.educarmadridsostenible.es/modulo/movilidad-y-cambio-clim%C3%A1tico there are resources and

information about all the activities implemented in every school. One of the aims of this programme is

working to enhance and improve sustainable mobility to the schools. Pedibus is a "walking school bus"

participatory action that promotes walking in the journey from home to school. The children are enrolled

in the walking bus, organized in small groups and their parents and / or grandparents and volunteers in

the way to school following certified itineraries escort them.








http://www.educarmadridsostenible.es/modulo/movilidad-y-cambio-clim%C3%A1tico



of 41

3.12 Movilidad e infancia website


Main theme: Sustainable mobility and other sustainability issues within the school (health, environment,

urban agriculture, recycling resources...)

Short description: This themed website, included into the CENEAM web (Spanish National Centre of

Environmental Education), offers a selection of resources about environmental subjects, from an

educational point of view. It is very useful for those people working on communication, dissemination and

environmental education. It addresses concepts as the childhood autonomy, including audio-visual

resources. Bibliography, information about the activity of national networks and didactic resources.

http://www.magrama.gob.es/es/ceneam/recursos/mini-portales-tematicos/infancia-movilidad.aspx


3.13 Con bici al colegio


Main theme: Campaign in several Spanish cities working with schools to enhance the use of bicycles in

Primary schools.

Short description: An initial experience in several schools promoted by the national cyclist federation

of associations ‘ConBici’. The aim of this educational campaign, is introducing biking in Primary school

life, from a pedagogic point of view and using bike as a mean of transport. The campaign provides a set

of activities for the different Primary levels, to let the teachers working from the different educational

subjects.


3.14 Bike tot school is cool


Main theme: Process including several bimonthly workshops where primary teachers involved in

STARS Europe project share knowledge about the aims of the project with cyclist’s associations, local

police, health technicians and other stakeholders.

Short description: A variant of the STARS initial methodology where the unique kick off Local

Workshop has been substituted by a continuous working group with bimonthly well organised workshop

where every school Champion share experiences, approaches and projects with the rest of involved

schools. The transmission effect has been very positive, as all of them address similar problems and

there is different experience level between the groups.






http://www.magrama.gob.es/es/ceneam/recursos/mini-portales-tematicos/infancia-movilidad.aspx






of 41

3.15 Bicibus


Main theme: Cycling

Short description: Bicibus is a "cycling school bus" organised once a week or more often in some

Madrid schools, led by one or two involved teachers or parents, three or four cycling collaborative

parents and a bit of organisation. Activity is decided on the beginning of the week: after checking the

weather web, the organiser confirms with a message the availability of parents, send a message to

pupils and establish the circular route with diverse stops close to the cyclist’s home. Route with stops

and times is sent by mail and given to the pupils in paper. The routes vary every week to give all the

pupils the same opportunities of sleeping a little bit more. The roles also vary every week (the adult that

open and closes the bicibus, the first child etc…). Students cycle in couples, under clear rules to be safe

in the traffic. More information in the video link http://vimeo.com/59423579 or in the blog

http://conbicialzuloaga.blogspot.com.es/. Another option is the three-days a week, with several

simultaneous routes implemented in Montserrat School. More info in

http://eustarsmadrid.blogspot.com.es/2014/01/conoces-el-bicibus-del-colegio.html






http://vimeo.com/59423579

http://conbicialzuloaga.blogspot.com.es/

http://eustarsmadrid.blogspot.com.es/2014/01/conoces-el-bicibus-del-colegio.html




of 41

3.16 Good practice examples





Toolbox basisscholen - STARS Europestarseurope.org/assets/Translated STARS Accrediation...Toolbox...

Documents

Transcript of Toolbox basisscholen - STARS Europestarseurope.org/assets/Translated STARS Accrediation...Toolbox...