đệp của Chủ tịch HĐQT 2 T ng quan Công ty, m c tiêu và chi ...
TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC PHÂN TÍCH CHI TIÊU CÔNGdl.ueb.edu.vn/bitstream/1247/17391/1/tong...
Transcript of TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC PHÂN TÍCH CHI TIÊU CÔNGdl.ueb.edu.vn/bitstream/1247/17391/1/tong...
-
TNG QUAN V MN HC PHN TCH CHI
TIU CNG
Chng 1
-
MC TIU CA MN HC
III Kin thc v khung kh phn tch chi tiu cng trong mt
s lnh vc c th
I. L thuyt v hiu qu chi tiu cng;
II. Kin thc v khung kh phn tch chi tiu cng v m
-
KHI QUT NI DUNG MN HC
Mn Phn tch Chi tiu Cng trang b cho ngi hc cc kin thc cn bn nh gi
tnh kinh t ca cc hot ng chi tiu cng vi t cch l chc nng quan trng
ca nh nc nhm sa cha cc tht bi th trng, ci thin hiu qu ca nn
kinh t v thc hin cc mc tiu cng cng khc trn quan im con ngi lm
nhn t trung tm. Mn hc trin khai cc nguyn l v chi tiu cng bc u
gii thiu mn kinh t cng cng, tip tc i su phn tch tc ng v m ca
chi tiu cng ni chung thng qua nh hng v: quy m chi tiu cng, thu, n
cng v lm pht. Mn hc cng i su phn tch hiu qu kinh t - x hi trong
cc chng trnh chi tiu cng c bn nh: kt cu h tng, gio dc, y t, tr cp
v chnh sch x hi.
-
NI DUNG CHNG 1
III PHNG PHP LUN TRONG PHN TCH CHI TIU CNG
I. CHI TIU CNG V QUY TRNH NGN SCH
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
I. CHI TIU CNG V QUY TRNH NGN SCH
I.1. Chnh ph trong nn kinh t th trng
Khi no xut hin Chnh ph?
Chnh ph l g?
Vai tr ca Chnh ph trong nn kinh t th trng
Chc nng ca Chnh ph
I.2 Ngn sch nh nc v quy trnh NSNN
Khi nim
H thng NSNN
Quy trnh NSNN
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
1. Khi nim v c im ca Chnh ph
* Khi nim: Chnh ph l mt t chc c thit lp thc thi nhng
quyn lc nht nh, iu tit hnh vi ca cc c nhn sng trong x
hi nhm phc v cho li ch chung ca x hi v ti tr cho vic
cung cp nhng hng ho, dch v thit yu m x hi c nhu cu.
* c im:
- Chnh ph c thnh lp thng qua bu c
- Chnh ph c giao mt s quyn hn nht nh c tnh cng ch
hoc bt buc m cc t chc t nhn khng c
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
2. Quan im ca cc nh kinh t hc v vai tr ca Chnh ph
* Trng phi trng thng: Nh nc c vai tr kinh t, iu tit hot ng
kinh t ca mt quc gia.
+ Nh nc thng qua c ch thu sut iu tit hot ng xut nhp khu
+ Nh nc thng qua c ch php lut ngn chn s tht thot vng bc ra
nc ngoi.
+ Nh nc khuyn khch nhng ngi th lnh ngh t nc ngoi nhp c
vo trong nc v tm cch ngn cm nhng ngi th lnh ngh trong nc
xut c ra nc ngoi.
+ Nh nc khuyn khch thnh lp cc cng ty c quyn xut nhp khu hng
ha.
+ Nh nc khuyn khch c c quyn v lnh vc vn chuyn hng ha xut
nhp khu.
+ Nh nc khuyn khch tm kim nhng vng t mi nc ngoi
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
2. Quan im ca cc nh kinh t hc v vai tr ca Chnh ph
* Trng phi trng nng:
+ Nh nc khng can thip vo nn kinh t m nn kinh t t hot ng.
Nh nc ch c vai tr ti thiu nh: qun l, quc phng..
+ a ra nim v trt t t nhin ng ch di nhng iu kin t nhin con
ngi mi c tha mn v ti a ha hnh phc ca mnh th c th gii
quyt ht cc vn kinh t.
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
2. Quan im ca cc nh kinh t hc v vai tr ca Chnh ph
* Trng phi kinh t hc C in: Adam Smith (1776)
+ Theo Adam Smith, con ngi lun lun chu s chi phi ca 2
trt t l: Trt t t nhin v trt t kinh t. Hai trt t ny
c iu hnh bi bn tay v hnh ca c cha tri, v th
nh nc khng cn can thip vo.
+ Cho rng nn kinh t lun lun t n trng thi ton dng, mi
yu t ti nguyn u c s dng. H tin rng nn kinh t t
iu chnh n trng thi ton dng khng cn s can thip ca
nh nc.
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
2. Quan im ca cc nh kinh t hc v vai tr ca Chnh ph
* Hc thuyt Marx Lnin
- Chnh ph lm thay th trng bng vic t quyt nh sn xut ci g? v t
phn phi cho ngi dn
* Trng phi Keynes:
+ Keynes bc b quan im ca trng phi c in cho rng th trng c kh
nng t cn bng v iu chnh
+ Keynes ch trng Chnh ph c vai tr rt quan trng trong vic tng trng
kinh t thng qua chi tiu cng v ngn sch. Chi tiu ca Chnh ph lm tng
tng cu
* * Mt s l thuyt hin i
- Kinh t hn hp: kt hp gia nh nc v th trng
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
3. Chnh ph trong vng tun hon kinh t
* Chnh ph trong nn kinh t ng
CC H
GIA NH
CC HNG
CHNH PH
Th trng
vn Th trng
yu t sn
xut
Th
trng
hng
ho
11
3 5
4
5
10
2 1
2 8
8
9 7
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
C: l chi tiu tiu dng ca khu
vc t nhn bn ngoi
Sp: l tit kim ca khu vc t
nhn
I : u t gp ca nn kinh t
T : ngun thu chnh ph t thu
G : chi tiu tiu dng ca chnh
ph
X : xut khu ca nn kinh t
M : nhp khu ca nn kinh t
NFA: u t rng nc ngoi
(bao gm u t trc tip, u
t gin tip v tn dng)
NIA: thu nhp yu t rng bn
ngoi
FR : thay i trong d tr
ngoi t
* Chnh ph trong nn kinh t m
GDP = C+I+G+X-M
GNP = C+I+G+X-M+NIA
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
4. C s khch quan cho vic can thip ca Chnh ph vo nn kinh t
Tht bi th trng - c s Chnh ph can thip vo nn kinh t
+ Th trng cha t hiu qu Pareto
+ c quyn th trng
+ Ngoi ng.
+ Hng ho cng cng
+ Thng tin khng hon ho.
+ Bt n nh kinh t
Nhng c s khc cho s can thip ca Chnh ph vo nn kinh t
+ Phn phi li thu nhp v c hi kinh t cho mi ngi
+ Hng ho khuyn dng
-
I.1 Chnh ph trong nn kinh t th trng
5. Chc nng ca Chnh ph
- Phn b ngun lc
- Phn phi li thu nhp
- n nh kinh t v m
- i din cho quc gia trn trng quc t
6. Nhng tht bi ca Chnh ph khi can thip
- Thiu thng tin
- Thiu kh nng kim sot phn ng ca c nhn
- Thiu kh nng kim sot b my hnh chnh quan liu
- Hn ch do cc qu trnh chnh tr gy ra
-
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
1. Khi nim NSNN
NSNN l ton b cc khon thu chi ca Nh nc trong d
ton c c quan nh nc c thm quyn quyt nh v
c thc hin trong mt nm m bo thc hin cc chc
nng v nhim v ca nh nc.
Ngn sch nh nc l ti liu phn nh cc khon thu-chi
bng tin ca nh nc
-
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
2. Vai tr NSNN
- Ngn sch nh nc - cng c huy ng ngun ti chnh m
bo cc nhu cu chi tiu ca nh nc.
- Ngn sch nh nc - cng c iu tit v m nn kinh t - x
hi ca nh nc.
+ V mt kinh t:
+ V mt x hi
+ V mt th trung
-
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
2. c im ca NSNN
- Th nht: To lp v s dng NSNN gn lin quyn lc vi vic thc hin cc chc
nng ca NN
- Th hai: NSNN lun gn cht vi NN cha ng li ch chung v cng, hot ng thu
chi NSNN l th hin cc mt KT-XH ca NN
- Th ba: Cng nh cc qu tin t khc NSNN cng c c im ring ca mt qu tin t,
n tp chung ln nht ca NN l ngun ti chnh nn NSNN l gi tr thng d ca x
hi do n mang c im khc bit.
- Th t: Hot ng thu cho ca NSNN c th hin theo nguyn tc khng hon li trc
tip i vi ngi c thu nhp cao nhm mc ch rt ngn khon thi gian gia ngi
giu v ngho cng bng x hi,
-
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
3. H thng t chc NSNN gm 4 cp:
NS trung ng
NS tnh, thnh ph trc thuc trung ng
NS huyn, thnh ph trc thuc tnh
NS x, phng
-
3. T chc h thng NSNN
H thng NSNN
Ngn sch trung ng Ngn sch a phng
Ngn sch cp tnh
Ngn sch cp TP, huyn
Ngn sch x, phng
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Phn cp ngn sch:
L cc quy nh php lut xc nh quyn hn, nhim v
ca cc cp chnh quyn nh nc trong vic qun l,
iu hnh hot ng ca NSNN.
Thc cht l gii quyt mi quan h gia chnh quyn
trung ng v chnh quyn a phng trong ton b hot
ng thu chi ca NSNN
3. T chc h thng NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Phn cp ngn sch bao gm:
Phn cp v quyn lc ban hnh cc chnh
sch, ch , tiu chun nh mc ti chnh
Phn cp v vt cht (xc nh mc thu, chi)
Phn cp v chu trnh ngn sch
Trong nhng ni dung ny, phn cp v vt cht
l kh khn v phc tp nht.
3. T chc h thng NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Phn cp thu ngn sch TWv NS a phng:
Ngun thu c phn b hon ton cho NSTW:
vd: thu XNK, thu & thu khc t ngnh du kh..
Ngun thu c phn b hon ton cho NSP:
vd: thu nh t, thu ti nguyn, ph, l ph
Ngun thu c phn chia theo t l phn trm
gia NSTW v NS a phng, vd: thu VAT,
thu TTB, l ph xng du
3. T chc h thng NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Phn cp chi ngn sch:
Trn nguyn tc, chnh quyn a phng c
trch nhim i vi nhng dch v m vng
hng li nm trong bin gii a l ca h.
Chnh quyn trung ng ph trch cc chng
trnh, d n v dch v quc gia v lin tnh
mang li li ch cho ngi dn nhiu tnh.
V d: trong lnh vc gio dc
3. T chc h thng NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Nm ngn sch l thi gian m d ton ngn sch c ph
duyt c hiu lc thc hin.
Quy trnh ngn sch l ton b qu trnh t khi hinh thnh d
ton cho ti khi quyt ton xong ngn sch. (Lp d ton ->
chp hnh t ton -> Quyt ton)
Quy trnh ngn sch c tnh t khi c quan nh nc c
thm quyn thc hin vic hng dn lp d ton NSNN cho
n khi bo co quyt ton NSNN c Quc hi ph chun.
24
4. Nm NS Chu trnh ngn sch
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Lp d ton NSNN l qu trnh xy dng v quyt nh d ton thu chi ngn sch ca Nh nc trong thi hn 1 nm
* ngha lp d ton
- L khu quan trng nht ca chu trnh
- nh gi c tng th kinh t x hi
* Cn c lp d ton (ch trng phng hng, k hoch chnh ph, kt qu phn tch, ch tiu chun)
25
Son lp ngn sch (Lp d ton ngn sch)
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
Phng php lp
- T trn xung
- T c s ln
Trnh t
(1) Xy dng mt khun kh kinh t v m;
(2) Son tho thng t hay thng bo v ngn sch, trong quy nh r cc mc trn
chi tiu cho tng ngnh v hng dn vic son lp ngn sch ca ngnh;
(3) Cc b, ngnh v a phng d tho ngn sch da trn vn bn hng dn ;
(4) m phn ngn sch gia cc b, ngnh v a phng vi B Ti chnh;
(5) Chnh ph v cc c quan chc nng trung ng hon tt ln cui d tho ngn
sch v trnh Quc hi;
(6) Quc hi thng qua ngn sch hng nm. 26
Phng php v Trnh t Son lp ngn sch (Lp d ton
ngn sch)
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
* Chp hnh ngn sch l vic thc hin cc quyt nh phn b ngn sch c ph chun.
Nguyn tc thc hin:
- Ngn qu phi c gii ngn kp thi, ng lc
- Vic thc hin ngn sch v k hoch tin mt phi c xy dng t trc, cn c theo d ton
ngn sch v nhng cam kt hin c, trnh trng hp thiu tin mt dn n vic cp ngn sch
lc th nh git, lc th cp tp.
- Vic iu chnh ngn sch phi c gim st cht ch ht sc hn ch.
- Vic hon chuyn gia cc mc chi phi c l do chnh ng v khng c lm thay i mc tiu
u tin ca Chnh ph. Nguyn tc hon chuyn phi c xy dng sao cho va o bo tnh linh
hot trong qun l va kim sot c cc mc chi chnh.
- Khuyn khch tng cng kim sot ni b i vi vic thc hin ngn sch trnh s can thip
qu su ca cc c quan trung ng trong vic qun l ngn sch. Tuy nhin, nu nh vy th phi
c mt h thng gim st v kim ton rt hu hiu.
- C th cho php chuyn phn ngn sch cha dng ht sang nm sau, t nht l i vi chi u t,
nhng phi c s gim st cht ch. 27
Chp hnh NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
* Quyt ton NSNN l vic tng kt, nh gi vic thc hin ngn sch v chnh sch
ti chnh ngn sch ca quc gia cng nh xem xt trch nhim php l ca cc
c quan nh nc khi s dng ngun lc ti chnh quc gia thc hin cc chc
nng nhim v ca nh nc trong mt thi gian nht nh, c c quan c thm
quyn ph chun.
- Th nht, quyt ton NSNN phi gii quyt c vn v s liu ngn sch.
- Th hai, quyt ton NSNN phi th hin c tnh tun th trong vic thu, chi ngn
sch
- Th ba, quyt ton NSNN phi bo co c tnh hiu lc, hiu qu ca cc khon thu,
chi ngn sch
- Th t, quyt ton NSNN c xc nh trong mt khong thi gian nht nh, thng
l mt nm (12 thng
- Th nm, quyt ton NSNN phi trnh c quan nh nc c thm quyn ph chun
28
Quyt ton NSNN
I.2 NSNN v quy trnh NSNN
-
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
II.1. Khi nim v c im chi tiu cng
S xut hin ca Nh nc (Chnh ph) s ra i ca
chi tiu cng
Chi tiu cng c in: phc v hot ng qun s, chnh
tr...,ng ngoi cc hot ng kinh t.
Chi tiu cng hin i: Nh nc bt u can thip vo
cc hot ng kinh t - x hi.
Ngy nay, chi tiu cng phn nh s can thip su sc ca
Nh nc vo nn kinh t.
-
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
Khi nim chi tiu cng
- Chi tiu cng theo ngha hp: l cc khon chi ph ca Chnh
trong vic cung cp hng ho v dch v thng qua ngn sch
cng cng, tc l khi lng tin m Chnh ph chi ra t ngn
sch p ng cc khon chi tiu ny
- Chi tiu cng theo ngha rng: chi tiu cng cng l tng hp
cc khon chi ca chnh quyn trung ng, chnh quyn a
phng, cc doanh nghip Nh nc v ca ton dn khi cng
trang tri kinh ph cho cc hot ng do Chnh ph qun l.
-
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
c im chi tiu cng
c im ni bt ca chi tiu cng l nhm phc v cho li ch chung
ca cng ng dn c cc vng hay phm vi quc gia.
Chi tiu cng lun gn lin vi cc b my Nh nc v nhng nhim
v kinh t, chnh tr, x hi m Nh nc thc hin ( gn vi quyn lc
chnh tr ca Nh nc)
Cc khon chi tiu cng hon ton mang tnh cng cng (phc v li
ch ca cng ng)
Cc khon chi tiu cng mang tnh khng hon tr hay hon tr khng
trc tip v th hin ch khng phi mi khon thu vi mc v s
lng ca nhng a ch c th u c hon li di hnh thc cc
khon chi tiu cng.
-
II.2 Phn loi chi tiu cng
Phn loi theo tnh cht
- Chi tiu hon ton mang tnh cht cng cng
- Chi chuyn nhng
Phn loi theo chc nng
- Chi cho cc dch v ni chung ca Chnh ph (hay chi hnh chnh).
- Chi cho cc dch v kinh t
- Chi cho cc dch v cng ng v x hi
- Chi khc.
Phn loi theo mc ch chi tiu
- Chi thng xuyn
- Chi u t
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.3 Vai tr ca chi tiu cng
- Mc tiu phn b ngun lc
- Mc tiu phn phi li thu nhp
- Mc tiu n nh ho nn kinh t
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.4 Cc nhn t nh hng ti chi tiu cng
S pht trin v vai tr ca Chnh ph trong nn kinh t th
trng hin i.
S pht trin ca lc lng sn xut.
M hnh t chc b my Nh nc v nhng nhim v kinh t -
x hi m Nh nc phi m nhn trong tng thi k.
Cc nhn t khc.
34
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.5 Cc l thuyt tng trng chi tiu cng cng
- Cc l thuyt c in v tng trng ca chi tiu: l thuyt v s m rng
Nh nc ca Wagner v hiu ng th ch ca Peacock v Wiseman.
+ S m rng khng ngng vai tr ca Nh nc: khi x hi ngy cng cng
nghip ho th h thng cc mi quan h x hi, thng mi, php l trong
nn kinh t cng tr nn phc tp -> tng chi tiu
+ Hiu ng th ch v vic chi tiu trong cc tnh hung c bt kh n nh x
hi (Peacock v Wiseman (1967)
35
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.5 Cc l thuyt tng trng chi tiu cng cng
- Cc l thuyt pha cu v tng trng chi tiu cng cng
+ Thu nhp bnh qun u ngi tng.
+ Thay i cng ngh
+ Thay i dn s
+ Qu trnh th ho
36
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.5 Cc l thuyt tng trng chi tiu cng cng
- Cc l thuyt pha cung v tng trng chi tiu cng cng
+ Chi ph tng i cung cp dch v cng cng tng dn.
+ S la chn ca cc c tri
+ Hnh vi ca vin chc Nh nc
37
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.6 S cn thit ca vic phn tch chi tiu cng
Khi nim: Phn tch (nh gi) chi tiu cng (PTCTC) l vic
nh gi cng tc hoch nh chnh sch ngn sch v xy dng
th ch. Phn tch chi tiu cng l mt cng c ch yu trong
phn tch cc vn ca khu vc cng cng v tc ng ca cc
khon chi tiu cng cng n cc i tng khc nhau trong x
hi.
38
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.6 S cn thit ca vic phn tch chi tiu cng
Nguyn nhn:
+ Th nht, ch thng qua PTCTC chng ta mi c th bit c s can thip ca Chnh
ph bng cc chng trnh chi tiu c c s lp lun vng chc hay khng.
+ Th hai, PTCTC s gip nng cao nng lc ca Chnh ph trong vic s dng hiu qu
v hiu lc cc ngun cng qu thc y nhanh hn na vic t c cc mc tiu
pht trin ca mnh thng qua phn tch chi tiu cng
+ Th ba, qua nhng pht hin ca PTCTC, chng ta c th tng cng hiu qu s dng
ngun lc, m iu ny s c li cho phc li nhn dn ni chung v ngi ngho ni
ring.
+ Th t, mt quy trnh PTCTC thc hin tt s thu ht c s tham gia ca ng o cc
bn lin quan v cc tng lp dn c. Nh vy, PTCTC thc s tr thnh cng c
thc hin cc tiu chun ca qun l chi tiu cng cng, c bit l thu ht s tham gia
ca x hi. 39
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.7 Ni dung phn tch chi tiu cng tng th
Xc nh v thc hin chin lc phn tch chi tiu cng cng
+ Chng ta bit g v vic thc hin ngn sch nh nc?
+ Kh nng nh gi c lp ca bn ngoi nh th no?
nh gi ngn sch nh nc
+ K lut ti kho tng th
+ Xc nh cc u tin chin lc
+ Xc nh hiu qu chi ph
Cng c quy trnh ngn sch: nh gi quy trnh ngn sch gip lm r im
mnh v im yu ca quy trnh ny, t xut nhng ci cch hoc tr
gip cn
40
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
II.8 Ni dung phn tch chi tiu cng cp ngnh
- Nhng din bin kinh t v m gn y. nh gi ny nhm xc nh li bi
cnh kinh t v m ca ni dung nh gi.
- Quy m ngnh c nh gi trong nn kinh t
- Phn tch tnh hnh kinh t x hi ngnh c nh gi
- La chn mc v phm vi phn tch chi tiu thch hp
- nh gi c cu chi tiu
- Cc ngun lc trong v ngoi nc c huy ng vo ngnh
- Cc vn bao trm khc: tnh minh bch, bn vng ti chnh
41
II. NHNG VN C BN TRONG CHI TIU CNG
-
III.1 Phng php phn tch chi tiu cng
Phng php phn tch thc chng
Phn tch thc chng l mt phng php phn tch khoa hc nhm
tm ra mi quan h nhn qu gia cc bin s kinh t. Phng
php ny mang tnh khch quan, ngi phn tch khng p t
trc quan im ca mnh v ci g l tt hoc xu, hoc ci g
cn phi lm. N ch n thun l to ra nhng gi thuyt di
dng "nu... th....", m nhng gi thuyt c th kim chng
c bng thc t.
42
III. PHNG PHP LUN TRONG PHN TCH CHI TIU CNG
-
III.1 Phng php phn tch chi tiu cng
Phng php phn tch chun tc
Phn tch chun tc l phng php phn tch da trn nhng quy nh ch quan
c bn v iu g ng c hoc cn lm t c nhng kt qu mong
mun. Ngi phn tch chun tc s da trn cc tiu chun, gi tr cho trc
lp lun xem c nhng chnh sch no tt nht c th t cc tiu chun .
Nh vy, sn phm ca phn tch chun tc s l kin ngh v nhng chnh
sch hay gii php cn thc hin. V da trn nhng chun mc ch quan nn
phn tch chun tc khng c tnh khch quan nh phn tch thc chng. Mi
c nhn da trn nhng chun mc khc nhau c th a ra nhng nhn nh
chun tc khng ging nhau, thm ch tri ngc nhau.
43
III. PHNG PHP LUN TRONG PHN TCH CHI TIU CNG
-
III.2 Nhng kh khn khi phn tch chnh sch ca Chnh
ph
- Khng tm thy ton b hu qu chnh sch ca Chnh
ph
- Nhng im khc nhau v hnh vi ca nn kinh t
- Nhng bt ng v gi tr
44
III. PHNG PHP LUN TRONG PHN TCH CHI TIU CNG
-
Quan im v vai tr ca Chnh ph trong nn kinh t th trng thay i rt nhiu qua thi
gian. C nhng lc ngi ta nhn mnh vai tr ca th trng hoc ca Chnh ph trong vic
vn hnh nn kinh t. Nhng cho n nay, v c bn cc nc u chp nhn m hnh hn hp,
c s an xen ca th trng v Chnh ph.
Cc t chc thuc Chnh ph khc cc t chc t nhn t nht hai im: ngi lnh o c
pht sinh trc tip hoc gin tip t qu trnh bu c v Chnh ph c quyn cng ch.
C hai c s chnh lun gii cho s can thip ca Chnh ph vo nn kinh t. Th nht l
cc dng tht bi ca th trng, tc l cc trng hp m th trng t nhn khng tn ti
hoc khng th a ra kt cc nh x hi mong mun. Nhng dng tht bi chnh ca th trng
l c quyn, ngoi ng, hng ho cng cng, thng tin khng y v mt n nh. C s th
hai cho s can thip ca Chnh ph l cng bng x hi v hng ho khuyn dng.
Trong nn kinh t th trng, Chnh ph c bn chc nng chnh l phn b ngun lc, phn
phi thu nhp, n nh kinh t v i din cho quc gia trn trng quc t.
Khng ch s can thip no ca Chnh ph cng c hiu qu, v Chnh ph cng c nhng tht
bi hay hn ch ca mnh. l thiu, thiu kh nng kim sot phn ng ca t nhn, thiu
kh nng kim sot b my hnh chnh quan liu v hn ch do qu trnh chnh tr gy ra.
45
TM TT CHNG 1
-
Vai tr ca Chnh ph thay i qua thi gian, bt u t mt khu vc cng cng rng ln vi
s can thip su ca Chnh ph vo qu trnh pht trin ca nhng nm 50-70 n vic thu hp
khu vc cng cng v t do ho th trng trong nhng nm 80 v cho n nhng nm 90, cc
hc gi ngy cng nht tr v s cn thit phi c mt s phi hp hiu qu gia khu vc cng
cng v khu vc t nhn pht trin kinh t v xo i gim ngho.
Mn Phn tch chi tiu cng ch yu tm hiu v hot ng m khu vc cng cng tham gia, d
on hiu qu ca chnh sch v nh gi cc phng n chnh sch khc nhau.
Hai phng php phn tch thng dng l phn tch thc chng v phn tch chun tc. Phn
tch thc chng nghin cu v mi quan h nhn qu gia cc bin s kinh t, v vy mang tnh
khch quan. Cn phn tch chun tc tm hiu nhng kt cc ng c i vi x hi v nhng
cch thc tt nht t kt cc . Phn tch chun tc bao hm s nh gi ch quan v cc
gi tr, chun mc nh gi.
Phn tch kinh t thng gy tranh ci do nhng bt ng v khng thy ht hiu qu chnh
sch; bt ng v bn cht ca nn kinh t v v nhng gi tr cng nh mc tiu ph chun
46
TM TT CHNG 1
-
HT CHNG 1!