TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ ARAŞTIRMASI · Her üç terim de istemli...

TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ ARAŞTIRMASI

TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE

DÜZEYİ ARAŞTIRMASI Aktif Yaşam Derneği, 2010


RAPORDA ÖNE ÇIKANLAR

Toplumun sadece %25’i yeterli fiziksel aktivite seviyesine sahip.

Bir başka deyişle her dört kişiden üçü yeterli fiziksel aktivite

düzeyine sahip değil.

En hareketsiz grup 15 – 19 yaş. Bu yaş grubundaki gençlerin

%63’ü hareketsiz.

15 - 19 yaş grubunu %54’lük hareketsizlik oranı ile 55 yaş üstü

izliyor. Fiziksel aktivite anlamında en iyi durumda olan yaş grubu

ise 35 – 44 yaş.

Düşük gelir grubu, %44’lük oranla en hareketsiz grup. Bu oran

yüksek gelir grubunda %33’e düşüyor.

Meslek gruplarına göre bakıldığında; öğrenciler %72 ile en

hareketsiz grup.

Fiziksel aktivite seviyesi iş yaşamında artıyor. Aktif olanların büyük

çoğunluğunu ise iş yaşamında emek yoğunluklu çalışan mavi

yakalılar oluşturuyor. Fiziksel aktivite düzeyi en yüksek grup mavi

yakalılar.

Serbest zamanlar ise halkın en hareketsiz olduğu zaman dilimini

oluşturuyor. Toplumun serbest zaman değerlendirme kültürü

fiziksel aktivite içermiyor.

Düzenli Fiziksel

Aktivite

Düzenli fiziksel aktivite

yapmak kalp-damar

hastalıklarına, yüksek

tansiyon, diyabet, kalp

krizi, kolon ve göğüs

kanseri gibi hastalıklara

yakalanma riskinizi

azaltır.

Sağlıklı yaşam için

tavsiye edilen fiziksel

aktivite miktarları;

Çocuklar ve gençler:

Gelişme dönemi için

uygun olan miktar

mümkünse haftanın her

günü, günde 60 dakika.

Tavsiye edilen 60 dakika,

gün içinde 15'er dakikalık

parçalar halinde

yapılabilir.

Yetişkinler: Haftanın en

az 5 günü, tercihen her

günü, günde 30 dakika

tempolu yürüyüş,

bisiklete binme, yüzme

gibi orta şiddette fiziksel

aktivite. Tavsiye edilen

30 dakika, gün içinde

10'ar dakikalık parçalar

halinde yapılabilir.


GİRİŞ

FİZİKSEL AKTİVİTE NEDİR?

Fiziksel aktivite enerji kullanarak vücut hareketlerini anlatmak için kullanılan uluslararası bir terimdir.

Fiziksel aktivite günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp

ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler olarak tanımlanabilir.

Gün içerisinde yaptığımız her aktivite fiziksel aktivite değildir. Fiziksel aktiviteler, vücudumuzun hareketli

olduğu ve ısındığı aktivitelerdir. Örneğin, bisiklete binmek, merdiven çıkmak, yürümek, dans etmek,

atletizm, temizlik yapmak, yüzme, tenis, voleybol vb. aktivitelere katılmak birer fiziksel aktivitedir.

“Fiziksel aktivite”, “egzersiz” ve “aktif yaşam”

Her üç terim de istemli olarak hareket ederek enerji harcamamızı açıklamak için kullanılır. Fiziksel aktivite

daha çok bahçe işleri, işe, okula ve eve giderken yapılan yürüyüşler gibi aktiviteleri içerir. Egzersiz, düzenli

yapılan yürüyüş, koşu veya ağırlık antrenmanları gibi planlı aktivitelerdir.

Aktif yaşam ise günlük yaşantımızın mümkün olabilen her anında fiziksel olarak aktif olmayı ifade eder.

Diğer bir deyişle, gerek planlı ve düzenli yapılan egzersizler, gerekse plansız aktivitelerle günlük yaşamı

elden geldiğince fiziksel olarak aktif geçiren birey, aktif bir yaşam sürüyor demektir.

Fiziksel Aktivite’nin Faydaları

Kas kuvvetimizi artırır, moralimizi yükseltir.

Yapmak istediğimiz halde yapamadığımız veya çekindiğimiz uğraşları yapabilmemizi sağlar.

Denge duygusunu geliştirir; ileri yaşlarda düşmelerin önüne geçer.

Diyabet, kalp hastalığı, meme ve kalın barsak kanserleri, kemik erimesi gibi hastalıkların

önlenmesini sağlar.

Beyin sağlığını geliştirir, daha iyi düşünmemizi, daha doğru karar vermemizi sağlar.


TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE

DÜZEYİ ARAŞTIRMASI

ARKA PLAN VE AMAÇ

Türkiye’de farklı yaş aralıkları, cinsiyetler, iş kolları gibi grupları kapsayan ve büyük çoğunluğu yalnızca

olgusal durumu analiz eden araştırmalar olmakla birlikte, Türkiye toplumunu temsil eden bir fiziksel aktivite

araştırması bulunmuyor. Türkiye toplumunun fiziksel aktivite düzey, alışkanlık ve beklentilerine dair

kapsamlı bir verinin olmaması, bu alanda sağlıklı stratejiler belirlemenin ve uygulamalar gerçekleştirmenin

önünde önemli bir engel teşkil ediyor.

Türkiye Toplumunun Fiziksel Aktivite Düzeyi Araştırması, bu ihtiyaçtan hareketle, Türkiye toplumunun

fiziksel aktivite düzey, alışkanlık, algı ve beklentilerini ortaya çıkarmak ve elde edilecek verilerden yola

çıkarak farklı hedef gruplara yönelik aktif yaşam stratejileri geliştirmek amacıyla gerçekleştirildi.

KAPSAM

Fiziksel aktivite araştırmalarında izleyerek ölçüm dışında, kişilerin beyanına dayanarak gerçekleştirilen ve

yaygın olarak kullanılan üç temel ölçüm aracı bulunuyor. Bu araçlardan biri, doğrudan fiziksel aktivite düzey

hesaplarına olanak veren MET1 (Metabolic Unit) değeri. Uluslararası ölçekte bilim insanları tarafından

belirlenen ve güncellenen2 MET değerleri, kişilerin fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesinde kullanılıyor3.

Bir diğer ölçüm aracı olan BMI (Body Mass Index, Vücut Kitle Endeksi), doğrudan fiziksel aktivite düzeylerine

ilişkin olmasa da, fiziksel aktivite düzey hesaplamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır4. MET değerleri ile

yapılan sınıflandırmalar aynı zamanda BMI değerleriyle birlikte de analiz edilebilmektedir.

Yine yaygın kullanılan ölçüm araçlarından biri olan PAL5 (Physical Activity Level), kişinin günlük fiziksel

aktivite miktarını sayısallaştırmakta ve kategorize etmektedir. Harcanan toplam enerjisinin, bazal metabolik

1 1 MET vücudun kilogram basına yaklaşık 3.5 ml oksijen tüketimine eşit. Bu değer, kitap okurken, telefonda

konuşurken ya da sakin otururken vücut tarafından kullanılan enerjiye tekabül ediyor. 2 Uluslararası düzeyde kabul gören sınıflandırmaya göre; 3 MET altı her aktivite hafif şiddette, 3 ile 6 MET arası her

aktivite orta şiddette ve 6 MET ve daha fazla olan her aktivite de yüksek şiddette fiziksel aktivite olarak değerlendiriliyor. 3 Uluslararası fiziksel aktivite anketinin sınıflandırmasına göre; kişilerin fiziksel aktivite düzeyleri, fiziksel aktivite düzeyi

düşük olanlar (<600 MET-dk/hafta), fiziksel aktivite düzeyi orta olanlar (600-3000 MET-dk/hafta) ve fiziksel aktivite düzeyi yüksek olanlar (>3000 MET-dk/hafta) şeklinde kategorize ediliyor. 4 Dünya Sağlık Örgütü’nün geliştirdiği sınıflandırmaya göre: vücut kitle indeksi erkek ve kadınlar için, BMI (kg/m2)

<18,5 Zayıf , 18,5–24,9 Normal, 25-29,9 Kilolu ve >30 Obez olarak belirlenmiştir


duruma (vücudun fonksiyonlarını optimal seviyede sürdürebilmesi için gerekli enerji miktarı) bölümü olarak

formüle edilen PAL, MET ve BMI değerleriyle analiz edilebilmektedir.

“Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi”, MET ve Vücut Kitle Endeksi değerleri kullanılarak yapılan hesaplama

ve sınıflandırmalara olanak verecek şekilde oluşturulmuş ve dünya çapında yaygın olarak kullanılan bir soru

formudur. 15-69 yaş arasına uygulanmak üzere dizayn edilmiş olan ve son 7 gün içinde yapılan fiziksel

aktiviteleri baz alan bu anket, bir çok araştırma tarafından temel alınmakta; fakat öznel yargıları, algıları,

beklentileri de içerecek şekilde, araştırmanın yapıldığı ülkenin ve odaklanılan farklı hedef grupların

özelliklerine uygun bir biçimde genişletilerek uygulanmaktadır.

Bu uygulamaların yanında yalnızca olgusal durumu (ülke çapında veya spesifik gruplar kapsamında) ölçen

veya yalnızca algı ve beklentileri ortaya çıkarmak üzere tasarlanmış araştırmalar da mevcuttur.

Aktif Yaşam Araştırması, bu iki boyutu da kapsamaktadır. İlk boyut Türkiye toplumunun ve yaşanılan

bölgeye, yaşa, cinsiyete, çalışma ve eğitim durumuna göre oluşturulan çeşitli alt grupların MET (Metabolic

Unit) değerlerine istinaden hesaplanmış fiziksel aktivite düzeylerinin ve vücut kitle endeks dağılımları,

ikincisi ise Türkiye toplumunun fiziksel aktivite konusundaki alışkanlık, algı ve beklentileridir.

Birinci boyut için sorular ve ilgili analiz MET ve Vücut Kitle Endeksi hesaplamalarına olanak veren

Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi temel alınarak tasarlanmıştır. İkinci boyut ise detaylandırılmış alışkanlık

biçimlerine, algı ve beklentilere yönelik sorular ve sınıflandırmalar vasıtasıyla ortaya çıkarılmıştır.

YÖNTEM

Araştırma kapsamında 2 ayrı yöntem ve iki ayrı soru formu kullanılarak toplam 4900 adet görüşme yapıldı.

Örneklem oluşturulurken NUTS16 bölgelerinden Türkiye temsil edecek şekilde 12 il (İstanbul, Ankara, İzmir,

Bursa, Balıkesir, Antalya, Malatya, Kayseri, Samsun, Trabzon, Erzurum, Diyarbakır) seçildi7. Seçilen bu 12 ilin

nüfusları örnekleme göre dağıtıldı ve TÜİK ’ten alınan 2007 nüfus sayımı verilerine göre cinsiyete ve yaşa

göre tabakalandırıldı. Tabakalar TÜİK verileri doğrultusunda 15-24 yaş erkek, 15-24 yaş kadın, 25-39 yaş

erkek, 25-39 yaş kadın, 40-54 yaş erkek, 40-54 yaş kadın, 55+ yaş erkek, 55+ yaş kadın olarak belirlendi ve

her ilde bu tabakalar için örneklem dağılımı hesaplandı.

Araştırmada biri kısa form diğeri ise kısa formun genişletilmiş bir versiyonu olan iki adet soru formu

kullanıldı. Kısa form tüm örnekleme (4900 kişilik) uygulanırken, uzun form 1537 kişiye uygulandı.

5 PAL=Toplam harcanan enerji/bmr PAL kategorileri: Sedanter (1.0 ≤ PAL < 1.4), Fiziksel aktivite düzeyi düşük (1.4 ≤PAL

< 1.6), Aktif-Fiziksel aktivite düzeyi yüksek (1.6 ≤ PAL < 2.5) 6 Türkiye İstatistik Kurumu, AB üyeliği uyum prosedürleri çerçevesinde Türkiye coğrafyasını üçlü bir İstatistik İçin Bölge

Birimleri Sistematiği (NUTS) sınıflandırmasına tabi tuttu. Bu üçlü sınıflandırmada nüfus, bölgesel kalkınma planları, illerin sosyo-ekonomik gelişimi, temel istatistiksel göstergeler kriter olarak kullanıldı. NUTS 1 12-bölgeli, istatistiki olarak temsiliyet gücü olan bir kategori olarak kullanılıyor. 7 Örneklemi oluşturan 4900 kişi Türkiye nüfusunu % 95 güven aralığı ile +-%1,4 hata payı temsil etmektedir.


Araştırmada CATI8 (Computer Assisted Telephone Interviewing) ve yüz yüze anket yöntemleri kullanıldı. Kısa

soru form her iki yöntemde de kullanılırken, uzun form yalnızca yüz yüze anket yönteminde uygulandı.

Yukarıda tarif edilen örneklem hesaplamasına göre 4900 anketin 1537’si yüz yüze; 3363 tanesi CATI

yöntemi ile gerçekleştirildi.

ANALİZ ÇERVEÇESİ

CATI ve yüz yüze anket uygulamaları sonucunda elde edilen bulgulara göre,

Dünya Sağlık Örgütü’nün geliştirdiği sınıflandırmaya istinaden, Türkiye toplumunun vücut kitle indeksi

dağılımı Zayıf (BMI (kg/m2) <18,5) , Normal (18,5–24,9), Kilolu (25-29,9) ve Obez (>30) olarak

sınıflandırıldı.

Fiziksel aktivite düzeyleri MET hesabı dikkate alınarak; fiziksel aktivite düzeyi düşük olanlar (<600

MET-dk/hafta), fiziksel aktivite düzeyi orta olanlar (600-3000 MET-dk/hafta) ve fiziksel aktivite düzeyi

yüksek olanlar (>3000 MET-dk/hafta) şeklinde sınıflandırıldı.

Fiziksel aktivite düzeyleri PAL hesabı dikkate alınarak: Sedanter (1.0 ≤ PAL < 1.4), Fiziksel aktivite düzeyi

düşük (1.4 ≤PAL < 1.6), Aktif-Fiziksel aktivite düzeyi yüksek (1.6 ≤ PAL < 2.5) şeklinde sınıflandırıldı.

Fiziksel katılım biçimleri; fiziksel aktivitede bulunma ve bulunmama, fiziksel aktiviteyi önemseme ve

önemsememe nedenleri ortaya çıkarıldı.

Farklı kategorilerin fiziksel aktivite konusundaki algı, beklenti ve ihtiyaçları belirlendi.

8 CATI, telefon yoluyla gerçekleştirilen bilgisayar destekli bir anket görüşme tekniğidir. Bu görüşme tekniğinde

örneklem, kotalara göre belirlenen havuzlardan tesadüfi olarak seçilmekte ve hazırlanan anket formu telefonla bire bir

görüşülerek doldurulmaktadır. Elde edilen veriler görüşmeyle eş zamanlı olarak bilgisayar ortamına kaydedilmektedir.


SONUÇ GRAFİKLERİ

1. FİZİKSEL AKTİVİTE SEVİYESİ

Fiziksel Aktiviye Seviyesi (Physical Activity Level, PAL) Nedir?

Fiziksel aktivite seviyesi (PAL) bireyin günlük aktivitesinin sayısal bir ifadesidir ve bireyin toplam enerji

tüketimini ifade etmek için kullanılır. Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) hesaplarına göre, PAL

değerinin etki alanları ulaşım, iş, boş zaman, ev içi ve bahçe işleri olarak belirlenmiştir.

PAL Kategorileri:

Yeterli Fiziksel Aktivite Seviyesi: Sağlık açısından “yeterli” derecede aktif

Düşük Fiziksel Aktivite Seviyesi: Sağlık açısından aktiflik seviyesi tehlikeli derecede düşük değil fakat

yetersiz

Hareketsiz (Sedanter): Sağlık açısından tehlikeli derecede düşük aktivite seviyesi

MET Nedir?

MET (Metabolic Equivalent of Task) yapılan fiziksel aktivitenin enerji değerini ifade eder. MET değeri,

belirlenmiş bir fiziksel aktivitenin enerji tüketimi değerini verir.

1 MET = 1 kcal/kg/saatte harcanan metabolik hız değeridir.

1 MET, dinlenme halindeki metabolik hız değerine karşılık olarak kabul edilmektedir.

MET Kategorileri

Uluslararası düzeyde kabul gören sınıflandırmaya göre; 3 MET altı her aktivite hafif şiddette, 3 ile 6 MET

arası her aktivite orta şiddette ve 6 MET ve daha fazla olan her aktivite de yüksek şiddette fiziksel aktivite

olarak değerlendiriliyor.


Türkiye Nüfusunun Genel PAL Dağılımı

Türkiye nüfusunun 3/4'ü yeterli fiziksel aktivite seviyesine sahip değil

Yaş Gruplarına Göre PAL Dağılımı

PAL değerlerinin yaş gruplarına göre dağılımına bakıldığı zaman özellikle gençlerin ve yaşlıların

yeterince hareket etmediği görülüyor.

15 - 19 yaş grubunu %54’lük hareketsizlik oranı ile 55 yaş üstü izliyor. Fiziksel aktivite anlamında en iyi

durumda olan yaş grupları ise 35 – 44 ve 30-34. Bunun en önemli nedenini aktif çalışma yaşamının

oluşturduğu söylenebilir.

25%

38%

37%

Fiziksel Aktivite Seviyesi (PAL)

Yeterli Sedanter Düşük

15-19 20-24 25-29 30-34 35-44 45-54 55+

63%

46%

31% 27%

20%

29%

54%

25% 32%

37% 40% 40%

45%

35%

12%

22%

32% 33%

41%

26%

10%

PAL x Yaş Grupları

Sedanter Düşük Yeterli


Öğrencilik ve Yaş Gruplarına Göre PAL Dağılımı

Lise ve üniversite öğrencilerinin PAL değerleri yaşlılar ile benzer davranış gösteriyor.

En düşük PAL değerine sahip grup lise öğrencileri. Aynı yaş dilimindeki öğrenci olmayanların PAL

değerlerinin ise daha yüksek olduğu görülüyor. Bu farkın aktif çalışma hayatından kaynaklandığı

söylenebilir.

Cinsiyete Göre PAL Dağılımı

Sedanter seviyede PAL değeri, kadınlara oranla erkeklerde daha yüksek

Yeterli seviyede PAL değerlerine bakıldığı zaman erkeklerin yüzdesinin, kadınlara oranla daha yüksek

olduğu görülüyor. Erkeklerin hem sedanter hem de yeterli PAL yüzdelerinin kadınlardan daha yüksek

olmasının, çalışan ve çalışmayan erkek arasındaki farkın kadınlara oranla daha yüksek olmasından

kaynaklandığı söylenebilir.

60% 58%

50%

33%

22%

32%

59%

33% 34% 33% 35% 38% 39%

30%

7% 9%

18%

32%

40%

29%

11%

Lise Üniversite 15 - 24 25 - 34 35 - 44 44 - 55 55+

Öğrencilik / Yaş x PAL


Erkek Kadın

40% 36% 32% 42%

28% 23%

PAL x Cinsiyet



Sosyo-Ekonomik Statüye Göre PAL Dağılımı

DE SES grubu en düşük fiziksel aktivite seviyesine sahip

Meslek Gruplarına Göre PAL Dağılımı

Çalışanlar arasında en yüksek PAL seviyesine sahip grup “Mavi Yakalılar9”

Düzenli olarak çalışmayan gruplar arasında ise en yüksek PAL değerine sahip olan grubun “Ev

Hanımları” olduğu görülüyor.

9 Beyaz Yakalılar: Yöneticiler, hareketsiz çalışanlar

Açık-Mavi Yakalılar: Doktorlar, dükkan sahipleri, avukatlar

Mavi Yakalılar: İşçiler, madenciler, şoförler

AB

C

DE

33%

34%

44%

39%

39%

34%

28%

27%

22%

PAL x SES


20%

23%

25%

30%

60%

55%

72%

30%

39%

41%

50%

30%

37%

24%

50%

38%

34%

20%

10%

8%

4%

Mavi Yakalılar

Açık-Mavi Yakalılar

Beyaz Yakalılar

Ev Hanımları

Emekliler

İşsizler

Öğrenciler

PAL x Mesleki Durum



Sağlık Durumuna Göre PAL

PAL değerlerinin sağlık durumu ile ilişkisine bakıldığı zaman, sağlık kalitesi “yüksek” olanların, PAL

değerlerinin de yüksek olduğu görülüyor.

Düşük Orta Yüksek

25% 25%

33%

PAL x Sağlık Durumu

Yeterli


Sosyo-Ekonomik Durum, Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre PAL Dağılımı

DE SES grubuna dâhil olanların ve 15-19 ve 55+ yaş grubuna dâhil olanların sedanter olmaya daha yakın

oldukları görülüyor.

Erkekler, B SES grubuna dâhil olanlar ve 30-34 yaş grubuna dâhil olanların yeterli PAL değerine sahip

olmaya daha yakın oldukları görülüyor.

45-54 yaş grubu ile kadınların düşük fiziksel aktiviteye eğilimli oldukları görülüyor.


MET Değerlerine Genel Bakış

Genel olarak MET değerlerine bakıldığı zaman iş yerlerindeki aktivitelerin; ev, ulaşım ve boş

zamanlarda yapılan aktivitelere oranla daha yüksek olduğu görülüyor.

Boş zaman aktivitelerinin MET değerinin dikkat çekecek boyutta düşük olduğu ve bireylerin boş

zamanlarda aktif olmadığı görülüyor.

İş yerine Göre MET

İşyerlerindeki MET değerlerine bakıldığında en yüksek MET değerine sahip grubun mavi yakalılar

olduğu görülüyor.

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

MET İş Yeri MET İç Mekan MET Ulaşım MET BoşZaman

Genel MET

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

Mavi Yakalılar Açık-MaviYakalılar

Beyaz Yakalılar ÇalışanÖğrenciler

MET İş Yeri


İç Mekânlara Göre MET Dağılımı

İç mekan aktivitelerine göre ölçülen MET değerleri arasında en yüksek MET değerine sahip grup “Ev

Hanımları”

Ulaşıma Göre MET Dağılımı

Ulaşım zamanındaki aktivitelere göre ölçülen MET değerlerine bakıldığında, tüm kategorilerde düşük

olduğu ve meslek grupları arasında kayda değer bir farklılık olmadığı görülüyor.

Ulaşım sırasında bütün meslek gruplarının yaklaşık olarak aynı MET değerine sahip oldukları görülüyor.

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

MET İç Mekan

500

600

700

800

900

MET Ulaşım


Boş Zaman Değerlendirmelerine Göre MET Dağılımı

Boş zamanlarda yapılan aktivitelere göre MET değerlerine bakıldığında en aktif grubun “öğrenciler”

olduğu görülüyor.

Toplamda en hareketsiz yaş grubunu oluşturan öğrencilerin boş zamanlarında aktif olmaları,

öğrencilerin gündelik hayatlarının büyük bölümünü okul ve okul dışı ders zamanının oluşturmasından

kaynaklandığı söylenebilir.

0

200

400

600

800

1000

1200

Öğrenciler BeyazYakalılar

İşsizler MaviYakalılar

ÇalışanÖğrenciler

Açık-MaviYakalılar

Emekliler EvHanımları

MET Boş Zaman


2. FİZİKSEL AKTİVİTE VE BESLENME KONUSUNDAKİ TERCİHLER

Fırsat olursa hangi fiziksel aktivite türlerini yapmayı tercih edersiniz?

Bireylerin fırsat bulurlarsa yapmayı tercih edecekleri fiziksel aktiviteler arasında listenin başında

yüzmenin, at binmenin ve balık tutmanın/avlanmanın yer aldığı görülüyor. Yürüyüş ve dans etme de

kayda değer ölçüde tercih edilen aktiviteler arasında.

Fiziksel aktivite türlerinin çok çeşitli olmadığı ve genellikle spor dallarını içerdiği görülüyor.

2%

3%

5%

5%

6%

6%

6%

6%

9%

9%

11%

12%

15%

15%

18%

25%

37%

Hentbol

Masa Tenisi

Bilardo

Aerobik

Basketbol

Voleybol

Kondisyon Egzersizleri

Jimnastik

Tenis

Dövüş Sporları

Koşu

Futbol

Dans

Yürüyüş

Balık Tutma/Avlanma

At Binme

Yüzme

Fırsat Olsa Hangi Fiziksel Aktivite Türlerini Yapmayı Tercih Edersiniz?


En Sık Yapılan Fiziksel Aktivite Çeşitleri

En sık yapılan fiziksel aktiviteler içinde yürüyüşün kayda değer bir farkla ilk sırada yer aldığı görülüyor.

0%

0%

0%

1%

1%

1%

1%

2%

2%

2%

3%

3%

5%

5%

5%

8%

10%

43%

At Binme

Hentbol

Tenis

Dövüş Sporları

Aerobik

Balık Tutma/Avlanma

Jimnastik

Bilardo

Masa Tenisi

Yüzme

Voleybol

Basketbol

Dans

Bisiklet

Kandisyon Egzersizleri

Koşu

Futbol

Yürüyüş

Fiziksel Aktiviteler


Cinsiyete Göre Ulaşım Tercihleri

Cinsiyete göre ulaşım tercihlerine bakıldığı zaman kadınların ve erkeklerin en çok yürüyerek ulaşımı

tercih ettikleri görülüyor.

0%

0%

1%

3%

7%

68%

86%

1%

2%

4%

5%

40%

57%

79%

Uçak

Kamyon

Motosiklet

Bisiklet

Araba

Toplu Taşıma

Yürüyüş

Ulaşım, Cinsiyet

Kadınlar

Erkekler


3. BMI ÖLÇÜMLERİ SONUÇ GRAFİKLERİ

Vücut-Kitle İndeksi (Body-Mass Index, BMI) Nedir?

BMI temel olarak bireyin kilosu ile boyunun oranıdır.

Hesaplanması: [BMI değeri] = kilo (kg) / boy2 (m2)

BMI kategorileri:

(1) Zayıf (BMI < 18.5)

(2) Normal (BMI 18.5 – 25)

(3) Kilolu (BMI 25 – 30)

(4) Obez (BMI 30+ )

Yaş Gruplarına Göre Beden Kitle Kategorileri Dağılımı

Kilolu ve obez olma durumunun yaş ilerledikçe arttığı görülüyor.

15-19 20-24 25-29 30-34 35-44 45-54 55+

11%

17,3%

29,2%

35,5%

55,9%

63,2% 66,3%

(Kilolu + Obez) x Yaş


Yaş Gruplarına ve Cinsiyete Göre Beden Kitle Kategorileri Dağılımı

Erkeklerin 44 yaşına kadar, kadınların ise 45 yaşından sonra kilolu ve obez olmaya daha eğilimli

oldukları görülüyor.

Yaş gruplarına göre bakıldığında iki önemli kırılma olduğu görülüyor; biri 25 diğeri 35. Bu yaşlardan

sonra obez oranlarında önemli bir artış görülüyor.

Kadınlarda ise kilolu veya obez olma durumunun daha çok 45-54 ve 55+ yaş gruplarında olduğu

görülüyor.

25-40 Yaş Arası Medeni Duruma Göre BMI Dağılımı

25-40 yaş grubu için evli bireylerin BMI değerlerinin bekâr bireylerin BMI değerlerine oranla daha

yüksek olduğu görülüyor.

43%

17% 24%

36% 41%

63% 58% 62%

37%

5% 11%

24% 29%

50%

68% 70%

Genel 15-19 20-24 25-29 30-34 35-44 45-54 55+

(Kilolu + Obez) Kadın & Erkek x Yaş

Erkekler Kadınlar

0

10

20

30

Evli Bekar

25,22 22,99

Medeni Durum x BMI, 25-40 Yaş Grubu


Sosyo-Ekonomik Sınıflara Göre Kilolu ve Obez Dağılımı

Kilolu ve obez olma durumu en çok DE sosyo-ekonomik sınıfta görülüyor.

AB C DE

38% 39% 49%

(Kilolu + Obez) x SES


Sosyo-Ekonomik Durum, Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre BMI Dağılımı

DE Sosyo-Ekonomik sınıfında ve 55+ yaş grubunda olanların obez olmaya daha yakın oldukları

görülüyor.

15-19 yaş arası grubunda olanların zayıf olmaya daha yakın olduğu görülüyor.

Erkekler ve 35-54 yaş grubundakilerin kilolu olmaya daha yakın oldukları görülüyor.

Erkekler, 20-29 yaş grubundakiler ve B ve C Sosyo-Ekonomik sınıfındakilerin normal kiloda olmaya daha

yakın oldukları görülüyor.


4. AVRUPA TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Yeterli Seviye PAL için Avrupa Ülkeleri ve Türkiye Karşılaştırması

Türkiye’nin genel fiziksel aktivite seviyesinin Avrupa ortalamasının altında olduğu görülüyor.

Fakat Akdeniz ülkelerine bakıldığı zaman Türkiye, fiziksel aktivite seviyesi olarak ortalama bir Akdeniz

ülkesi olarak görülüyor (İtalya’ya çok yakın ve Fransa ve İspanya’dan daha iyi durumda)

Genel olarak bakıldığında Türkiye’nin sadece İsveç ve Fransa’dan daha iyi durumda olduğu görülüyor.

31

25 23 24 25 25 26 26

29 29

33 33 34 36 37

40

44

10

15

20

25

30

35

40

45

Avrupa Ülkeleri Arasında Türkiye: Yeterli Seviye için PAL Karşılaştırması


Avrupa ve Türkiye Sedanter PAL Değeri Karşılaştırması

Sedanter (hareketsiz) seviye PAL için Türkiye’den kötü durumda olan yalnızca Belçika ve Fransa olduğu

görülüyor.

31

37,8

19,3

22,3 23,8 24,1

25,8

29,6 31,2 32,1 33,1

34,7 35,3 35,7 37,4

39,8

43,1

10

15

20

25

30

35

40

45

Avrupa Ülkeleri Arasında Türkiye: Sedanter Seviye için PAL Karşılaştırması

TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ ARAŞTIRMASI · Her üç terim de istemli...

Documents

Transcript of TÜRKİYE TOPLUMUNUN FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ ARAŞTIRMASI · Her üç terim de istemli...