TTÜÜRKRKİİYE RYE RÜÜZGAR ENERJZGAR ENERJİİSSİİ POTANSPOTANSİİYELYELİİVE MEVCUT YATIRIMLARVE MEVCUT YATIRIMLAR

MUSTAFA ÇALIŞKANMakine Yüksek Mühendisi

EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şube Müdür V.

RÜZGAR ENERJİSİ VE SANTRALLERİ SEMİNERİRahmi Koç Müzesi Konferans Salonu - İstanbul (27 MAYIS 2011)

Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin artması, sanayileşmenin hızlı bir gelişme göstermesi ve yeni

teknolojilerin kullanıma sunduğu makine-araç çeşitlenmesi gibi faktörler enerji sektörünü günümüzün en önemli sektörlerinden biri

haline getirmiştir.

Günümüzün geleneksel enerji üretim ve tüketim teknolojilerinin insan, çevre ve doğal kaynaklar üzerinde yerel, bölgesel ve küresel

seviyede olumsuz etkilere neden olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, enerjinin çevreye zarar verilmeden üretilmesi ve tüketilmesi amacı ön plana çıkmıştır. Ülkeler özellikle sıfır

salımı olan YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINIgüvenilir, ekonomik, kaliteli ve serbest piyasa mekanizması ile şartlarını zorlamadan ekonomiye kazandırılmasına, enerji üretim teknolojilerini bu yönde geliştirmeye, üretimi ile

tüketimini teşvik edici çeşitli politikaların oluşturulmasına ve strateji belgelerinin hazırlanmasına hız vermişlerdir.

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI;

Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz, dalga,

akıntı, gel-git ve hidrojen (yenilenebilir özellikli kaynaklardan üretilen)

gibi fosil esaslı olmayan ve dünya var oldukça kendisini

yenileyen yani tükenmeyen enerji kaynaklarıdır.

Yenilenebilir enerji kaynakları; coğrafi olarak çok geniş alanlarda

bulunabilmekte, yerel ve modüler olarak istenilen miktarda enerji

talebini karşılayacak şekilde kullanılabilmekte ve daha çok kırsal

ve dağınık yerleşim birimlerinin enerji talep yapısıyla uyum

göstermektedir.

ALMANYA ALMANYA ÖÖRNERNEĞİĞİ

ALMANYA ALMANYA ÖÖRNERNEĞİĞİ (devam(devam……))

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ GELİŞİMİ VE GELECEK KULLANIMI

Enerji kaynaklarımızı çeşitlendirmek ve kaynak temini konusunda mümkün olduğunca dışa bağımlılığımızı minimize etmek bakımından yenilenebilir enerji kaynaklarımızın kullanım oranlarının artırılması oldukça önemlidir.

Rüzgar enerjisi gibi enerji kaynaklarımızın tamamının değerlendirilmesine yönelik bilgi ve gbilgi ve güüvenilir verilerevenilir verilere dayalıçalışmaların hızlanması ve özellikle temiz enerji teknolojilerinin ülkemiz ekonomisine kazandırılmasının bir zorunluluk olduğu düşünülmektedir.

Bu amaç doğrultusunda öncelikli olarak rüzgar enerjisi potansiyelimizin ve yatırım yapılabilecek rüzgar kaynak alanlarının

bilinmesi gerekmektedir.

EİE RÜZGAR ÖLÇÜM İSTASYONLARI

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ ATLASI (REPA)

REPA, orta-ölçekli sayısal hava tahmin modeli ve mikro-ölçekli rüzgar akış modeli kullanılarak üretilen rüzgar kaynak bilgilerinin verildiği Rüzgar Enerjisi Potansiyel Atlası’dır.

Bu atlas yardımıyla Türkiye genelinde 200 m x 200 m 200 m x 200 m çöçözzüünnüüllüürlrlüüğğüündende;

- 30, 50, 70 ve 100 m yüksekliklerdeki yıllık, mevsimlik, aylık ve günlük rüzgar hız ortalamaları,

• - 50 ve 100 m yüksekliklerdeki yıllık, mevsimlik ve aylık rüzgar güç• yoğunlukları,• - Referans bir rüzgar türbini için 50 m yükseklikteki yıllık kapasite faktörü,• - 50 m yükseklikteki yıllık rüzgar sınıfları,• - 2 ve 50 m yüksekliklerdeki aylık sıcaklık değerleri,• - Deniz seviyesinde ve 50 m yüksekliklerdeki aylık basınç değerleri

öğrenilebilmektedir.

REPA ile denizlerimizde, kıyılarımızda ve yüksek rakımlı bölgelerimizde daha daha öönce nce ööllççemediemediğğimizimiz yüksek yoğunluklu potansiyeller görünür hale gelmiştir.

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYEL ATLASI (REPA) NEDİR ?

TÜRKİYE GENELİ 50 METRE YÜKSEKLİKTEKİORTALAMA YILLIK RÜZGAR HIZLARI DAĞILIMI

TÜRKİYE GENELİ 50 METRE YÜKSEKLİKTEKİORTALAMA GÜÇ YOĞUNLUĞU DAĞILIMI

TÜRKİYE GENELİ 50 METRE YÜKSEKLİKTEKİORTALAMA KAPASİTE FAKTÖRÜ DAĞILIMI

Ekonomik RES yatırımı için %35 veya üzerinde kapasite faktörü gerekmektedir.

HESAPLAMALARDA 1 MW GÜCÜNDEKİ REFERANS RÜZGAR TÜRBİNİNE AİT TEKNİK DEĞERLER KULLANILMIŞTIR.

Rüzgar kaynak bilgileri, aşağıda belirtilen tematik haritalarla desteklenerek Türkiye geneli, grid, coğrafi bölge, il ve seçilecek herhangi bir alan veya nokta bazında sorgulanabilmektedir. Böylece rüzgar enerji santralı kurulabilecek alanlar kolaylıkla belirlenmekte, ön fizibilite çalışmaları yapılabilmekte, rüzgar kaynağı arama amacıyla yapılan çalışmalar ortadan kaldırılarak tasarruf sağlanmaktadır.

11. Limanlar12. Trafo merkezleri13. Enerji nakil hatları14. Enerji santralları15. Deprem fay zonları16. Arazi kullanım şekli17. RES başvurularının yerleri18. Ormanlar19. Çevre koruma alanları20. Kuş göç yolları

1. 1. Arazi pürüzlülüğü2. 2. Topoğrafya ve yükseklik3. 3. Deniz derinlikleri4. 4. Arazi eğimi5. 5. Yerleşim birimleri6. 6. Yerleşim alanları7. 7. Göller8. 8. Nehirler9. 9. Sulak alanlar10. 10. Kar-demir-hava yolları

REPA’da kullanılan tematik haritalar

RÜZGAR KAYNAK BİLGİLERİNİN TEMATİK HARİTALARLA DESTEKLENMESİ

NOKTASAL RÜZGAR KAYNAK BİLGİSİ

NOKTASAL RÜZGAR KAYNAK BİLGİSİ

NOKTASAL ENERJİ HESABI

Rüzgar enerjisi uygulamaları açısından uygun olmayan ve aşağıda belirtilen alanlar tespit edilmiştir.

• Rakımı 1500 metrenin üzerinde ve eğimi %20’den fazla olan bölgeler• Yerleşim alanları• Kara ve demir yolları ile hava alanları ve limanlar• Sulak alanlar ve nitelikli orman alanları• Koruma Alanları (milli parklar, ÖÇK, vb.)• Enerji santralları• Emniyet bantları• Derinliği 50 metre’ den fazla olan deniz alanları

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ

Kullanılamaz alanlar

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ(Yıllık Ortalama Rüzgar hızı > 7,0 m/s - 50 m a.g.l.)

47 849Total

195,84> 800> 9,0

5 399,92600 – 8008,0 – 9,0

12 994,32500 – 6007,5 – 8,0

29 259,36400 – 500 7,0 – 7,5

TOPLAM KURULABİLECEK GÜÇ MİKTARI

(MW)

ORTALAMA RÜZGAR GÜÇYOĞUNLUĞU

(W/m2)

YILLIK ORTALAMA RÜZGAR HIZI(m/s)

10 01337 836

DENİZ ÜSTÜ ALANLAR(MW)

KARASAL ALANLAR (MW)

Not: Hesaplamalarda; rüzgar enerjisi uygulamaları açısından kullanılabilir alanlara 5 MW/km2 gücünde RES kurulabileceği kabul edilmiştir.

131131 756,40756,40TTOPLAMOPLAM

195,84> 800> 9,0

5 399,92600 – 8008,0 – 9,0

12 994,32500 – 6007,5 – 8,0

29 259,36400 – 500 7,0 – 7,5

83 906,96300 – 400 6,5 – 7,0

TOPLAM KURULABİLECEK GÜÇ MİKTARI

(MW)

ORTALAMA RÜZGAR GÜÇYOĞUNLUĞU

(W/m2)

YILLIK ORTALAMA RÜZGAR HIZI

(m/s)

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ(Yıllık Ortalama Rüzgar hızı > 6,5 m/s - 50 m a.g.l.)

Not: Hesaplamalarda; rüzgar enerjisi uygulamaları açısından kullanılabilir alanlara 5 MW/km2 gücünde RES kurulabileceği kabul edilmiştir.

LLİİSANSLI RES YERLERSANSLI RES YERLERİİ (MAYIS 2011)(MAYIS 2011)

Lisans Sayısı : 126

Toplam Güç : 4 548,50 MW

Toplam Kule Sayısı : 2 726

Toplam Kule Yüksekliği : 194 776,5 m

LİSANS BAŞVURUSU YAPILAN YERLER (1 KASIM 2007 BAŞVURULARI)

Başvuru sayısı : 679 (EPDK ve TEİAŞ tarafından iptal edilen başvurular hariç)

Başvuru gücü : 30788,38 MW

5000150002500035000450005500065000750008500095000

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

YILLAR

KURU

LU G

ÜÇ

(MW

)

5000

7500

10000

12500

15000

17500

20000

22500

25000

RES

KAP

ASİT

ESİ

(MW

)

PUANT TALEP KURULU GÜÇ BAĞLANABİLİR RES KAPASİTESİ

Trafo merkezlerine baTrafo merkezlerine bağğlanabilecek RES kapasiteleri;lanabilecek RES kapasiteleri;

2013 yılı sonuna kadar : 11 193 MW

2023 yılı sonuna kadar : 20 000 MW

1 MW RES KURULUMU 1 MW RES KURULUMU İİÇÇİİN YAKLAN YAKLAŞŞIK IK İİLK YATIRIM MALLK YATIRIM MALİİYETYETİİ : :

1 200 000 EURO1 200 000 EURO

2013 yılı hedefi için ihtiyaç duyulan sermaye : 13,43 milyar Euro

2023 yılı hedefi için ihtiyaç duyulan sermaye : 24,00 milyar Euro

1 MW RES KURULUMU 1 MW RES KURULUMU İİÇÇİİN YAKLAN YAKLAŞŞIK TIK TÜÜRBRBİİN MALN MALİİYETYETİİ ::

800 000 EURO800 000 EURO

2013 yılı hedefi için türbinlere ödenecek bedel : 8,95 milyar Euro

2023 yılı hedefi için türbinlere ödenecek bedel : 16,00 milyar Euro

1 MW RES KURULUMU 1 MW RES KURULUMU İİÇÇİİN YAKLAN YAKLAŞŞIK TIK TÜÜRBRBİİN KULESN KULESİİ MALMALİİYETYETİİ ::

210 400 EURO210 400 EURO

2013 yılı hedefi için türbin kulelerine ödenecek bedel : 2,35 milyar Euro

2023 yılı hedefi için türbin kulelerine ödenecek bedel : 4,20 milyar Euro

18/5/2005 tarihinden 31/12/2015 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme Mekanizmasına tabi üretim lisansı sahipleri için, bu Kanuna ekli I sayılı Cetvelde yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ve 31/12/2015 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; bu tesislerde üretilerek iletim veya dağıtım sistemine verilen elektrik enerjisi için, I sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlara, üretim tesisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle; bu Kanuna ekli II sayılıCetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir.

MAKSİMUM 500 KW GÜCÜNDE RÜZGAR TÜRBİNİ KURULMASI LİSANSA TABİİ

DEĞİLDİR.

BU TÜR TESİS KURANLAR “II SAYILI CETVEL”DE BELİRTİLEN FİYATLARDAN

YARARLANAMAZLAR.

Unutulmamalı !

TEKNOLOJTEKNOLOJİİ BBİİRRİİLERLERİİ TARAFINDAN TARAFINDAN GELGELİŞİŞTTİİRRİİLLİİYORYOR …….. Ve Ve ………… S A T I L I Y O R !!!!!!!!S A T I L I Y O R !!!!!!!!

GELECEK ????

ÖNCESİ GÜNÜMÜZ

T E T E ŞŞ E K K E K K ÜÜ R L E RR L E R