TÜRKÇE - Muba Yayınları · 2020. 6. 26. · TÜRKÇE RNEKT ø R RNEKT ø R. 1 MU TLA BA ŞARI...

TÜRKÇESORU BANKASI

8. SINIF

ÖRNEKTİR

II

Dizgi - Grafik

MU BA Yayıncılık Dizgi - Grafik Birimi

Baskı

Tuna Matbaacılık A.Ş. • Tel: 0.312 278 34 84Matbaa Sertifika No: 16102

Öneri ve düşünceler için

[email protected] • Tel: 0.312 504 64 41

Yayın ve Dağıtım

MU BA Yayıncılık Ltd. Şti.Ostim (OSB) Mahallesi 1203. Cadde No: 38/1/2 Yenimahalle - ANKARA

Tel: 0.312 504 64 41 • Faks: 0.312 232 26 69www.mubayayinlari.com

ISBN: 978-605-7509-81-9T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bandrolü ile satılmaktadır.

Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını rica ederiz.

Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları MU BA YAYINCILIK LTD. ŞTİ.’ne aittir.Hangi amaçla olursa olsun, yayınların tamamının veya bir bölümünün, şirketin yazılı izni olmadan kopya

edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması yasaktır.MU BA bir Murat Yayınları Ltd. Şti. markasıdır.

ÖRNEKTİR

III

SUNU

Değerli Veliler, Sevgili Öğrenciler,

Eğitim yayımcısı bir kurum olarak hedeflerimizi, uluslararası birer saha araştırması olan PISA ve TIMSS

çerçevesine, ayrıca liselere geçiş için yapılan sınavların yöneldiği hedeflere göre belirledik. Bir zorunluluk ve ya-

yın hizmeti gerekliliği olarak kurumca öğretmenlerimizi bu üç alanda eğitime aldık ve yeni tarza uygun sorular yaz-

dırdık. Sorularımız MEB’in gerçekleştirdiği sınavda olduğu gibi sadece çoktan seçmeli test maddeleri ile

kurgulanmış olsa da yönelip ölçtüğü kazanım ve beceriler açısından tümüyle ulusal ve uluslararası stan-

dartlara (MEB’in sınavları, PISA VE TIMSS) uygundur. Hatta bu standartların üzerine çıkan kimi soru ve testle-

rimizin de mevcut olduğunu alan uzmanları, akademik çevreler, eğitimciler ve siz değerli veli ve öğrencilerimizden

gelen geri bildirimler yoluyla bilmekteyiz. Yardımcı kaynak kitap olma özelliği ve de sınavlara hazırlık noktasında

sizlere yardımcı olmak adına sevinç duymaktayız.

Değerli Veliler,

Öğrencilerimizin her alanda okuyan araştıran, okuduklarından ve araştırdıklarından çıkarım yapabilen,

bildiklerine dayalı olarak bilmediklerini tahmin edebilen, analitik düşünebilen, bilimsel bilgi, beceri ve yöntemleri

kullanan bireyler olmasını istiyoruz. Bunu hem uluslararası şartlar hem de MEB yeni sınav sistemi zorunlu kılıyor.

Bizler de üzerimize düşeni yaptık ve Mutlak Başarı/Yeni Nesil Soru Bankalarımızı tüm derslerde hazırladık.

Liselere geçiş sınavı artık sadece sıradan test maddesi olan soru çözerek hazırlanılan bir yapıda değildir.

Sınava hazırlanmanın yolu da çok okumak, okuduklarını analiz etmek, bilimsel yönteme dayalı elde edilmiş bilim-

sel metinleri okumak, fen derslerinde laboratuvar kullanmak, deney düzeneği hazırlamak, deney yapmak, deney

raporu hazırlamak gibi etkinlikleri gerçekleştirmek olarak gözükmektedir. Durum bu olunca yayımlanacak sına-

va hazırlık soru bankasının da yeni nesil bir soru bankası olması kaçınılmazdı. “MUTLAK BAŞARI YENİ

NESİL SORU BANKALARIMIZ”, dersin öğretim programında yer alan kazanımları ve bu kazanımların yöneldiği

becerilerin değerlendirilmesi yönünde oluşturulmuştur. 8. sınıf düzeyindeki öğretim programlarının içerikleri üze-

rine bina edilmiş, kazanım edinme ve bilgiyi öğrenmenin yanında edinilen bilgi ve kazanımları kullanmayı gerek-

tiren üst düzey düşünme becerilerine odaklanmıştır.

“MUTLAK BAŞARI YENİ NESİL SORU BANKALARIMIZ”ın sorularının genel hedefi ve kapsamı, geçmiş

öğrenmelere olduğu kadar geleceğe yani hayata dair becerilere dönük kurgulanmıştır. Özetle soru bankalarımız-

daki sorular, belli bir kurguya ya da gerçek hayat durumlarına uygun tasarlanmış, öğrencilerin eleştirel düşünme,

problem çözme, yorumlama, muhakeme yapabilme gibi üst düzey düşünme becerilerinin ölçüldüğü sorulardan

oluşmaktadır.

ÖRNEKTİR

IV

Değerli Veliler,

Hazırladığımız “Yeni Nesil Soru Bankası Seti”ne ait MUTLAK BAŞARI SORU BANKALARI, açıklanan

ulusal ve uluslararası ölçme hedefleri ve bilimsel kriterler açısından sahalarında eşsizdir ve model olma yolunda

hızla ilerlemektedir. Bu kitaplarımızdaki sorular, öğretim programlarının da temelini oluşturan ve Talim Terbiye

Kurulu Başkanlığınca hazırlanan “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi”ndeki;

• Dijital yetkinlik,

• Matematiksel yetkinlik,

• Bilim yetkinliği ve

• Ana dilde iletişim yetkinliği

gibi becerileri de ölçülebilecek nitelikte hazırlanmıştır. Bu sorular aracılığıyla öğrencilerin program hede-

findeki kazanımları edinme durumu ve “üst düzey düşünme” durumlarının tespiti ve bu yolla liselere geçiş sına-

vında mutlak başarı hedeflenmektedir.

Sevgili Öğrenciler,

Liselere Geçiş Sınavı, 8.sınıf öğrencilerinin okulda öğrendikleri akademik bilgilerin yanında söz konusu

bilgilerin günlük hayatta kullanabilme becerilerinin de ölçüldüğü bir sınav olarak kurgulanmıştır. Bu sınavda oku-

yan, okudukları hakkında analiz yapan, irdeleyen öğrenciler daha başarılı olacaktır. Sizler de bizim hazırladığı-

mız MUTLAK BAŞARI YENİ NESİL SORU BANKALARIMIZ ile hem öğretim programlarının hedeflerine ulaşıp

ulaşmadığınızı denemiş hem de sınava hazırlık için tam ve yerinde mükemmel bir hazırlık yapmış olacaksınız.

Yapacağınız soruların yapım yollarını öğrenmek, yanlış yaptığınız sorularda ise hatalarınızı değerlendirmek size

mutlak bir başarı getirecektir.

Yayınevi olarak bizim tüm çalışmalarımız, velilerinizin özverileri sizlerin iyi yetişmesi içindir. Sizleri seviyo-

ruz. Sizlere yeni nesil soru bankalarımızı sunmaktan dolayı kıvanç duyuyoruz. Asıl kıvanç ve sevincimiz ise sınav

sonrası gülen yüzleriniz olacaktır. Tüm derslerde “MUTLAK BAŞARI YENİ NESİL SORU BANKALARIMIZ”ın

soruları ile derslerinizde ve liselere geçiş sınavında başarılı olacağınıza inancımız tam. Ömür boyu başarı, sağlık

ve mutluluk diliyoruz.MUBA YAYINLARI

ÖRNEKTİR

V

İÇİNDEKİLER

FİİLİMSİLER 1 ........................................................................................................................................................... 1FİİLİMSİLER 2 ........................................................................................................................................................... 4SÖZCÜĞÜN ANLAM ÇERÇEVESİ .......................................................................................................................... 8SÖZCÜKLER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ ...............................................................................................................11KALIPLAŞMIŞ SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM ........................................................................................................ 14SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM ................................................................................................................................ 18SÖZ SANATLARI .................................................................................................................................................... 22CÜMLE ÖGELERİ 1 ................................................................................................................................................ 25CÜMLE ÖGELERİ 2 ................................................................................................................................................ 28YAZIM KURALLARI 1 ............................................................................................................................................. 31YAZIM KURALLARI 2 ............................................................................................................................................. 34NOKTALAMA İŞARETLERİ 1 ................................................................................................................................. 37NOKTALAMA İŞARETLERİ 2 ................................................................................................................................. 40CÜMLEDE ANLATIM .............................................................................................................................................. 43CÜMLEDE YANSITILAN KAVRAM ......................................................................................................................... 47CÜMLELER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ ................................................................................................................. 50CÜMLE YORUMU ................................................................................................................................................... 53METİN TÜRLERİ ..................................................................................................................................................... 56CÜMLE TÜRLERİ 1 ................................................................................................................................................. 60CÜMLE TÜRLERİ 2 ................................................................................................................................................. 63PARAGRAFTA ANLATIM ....................................................................................................................................... 66PARAGRAFTA YAPI ................................................................................................................................................ 69PARAGRAFTA KONU VE BAŞLIK ......................................................................................................................... 72PARAGRAFTA ANA DÜŞÜNCE VE TEMA ........................................................................................................... 76PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCELER ............................................................................................................ 80PARAGRAF METNİ VE GÖRSEL METİN YORUMU ............................................................................................ 84PARAGRAF YORUMU 1 ........................................................................................................................................ 89PARAGRAF YORUMU 2 ........................................................................................................................................ 92PARAGRAF YORUMU 3 ........................................................................................................................................ 96TARAMA TESTİ 1 ................................................................................................................................................. 100FİİL ÇATISI 1 ......................................................................................................................................................... 105FİİL ÇATISI 2 ......................................................................................................................................................... 108ANLATIM BOZUKLUKLARI 1 ................................................................................................................................111ANLATIM BOZUKLUKLARI 2 ...............................................................................................................................115ANLATIM BOZUKLUKLARI 3 ................................................................................................................................118TARAMA TESTİ 2 ................................................................................................................................................ 121ÜST DÜZEY BİLİŞSEL BECERİLER 1 ................................................................................................................ 127ÜST DÜZEY BİLİŞSEL BECERİLER 2 ................................................................................................................ 132ÜST DÜZEY BİLİŞSEL BECERİLER 3 ................................................................................................................ 137ÜST DÜZEY BİLİŞSEL BECERİLER 4 ................................................................................................................. 142ÜST DÜZEY BİLİŞSEL BECERİLER 5 ..................................................................................................................151DENEME SINAVI 1 .............................................................................................................................................. 159DENEME SINAVI 2 .............................................................................................................................................. 165DENEME SINAVI 3 ...............................................................................................................................................171DENEME SINAVI 4 ...............................................................................................................................................176DENEME SINAVI 5 ............................................................................................................................................... 182CEVAP ANAHTARLARI ........................................................................................................................................ 189

ÖRNEKTİR

ÖRNEKTİR

TÜRKÇEÖRNEKTİR

ÖRNEKTİR

1

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

MUTLAK BAŞARI SORULARI

FİİLİMSİLER 1

1. Fiil anlamını korumakla beraber

cümlede isim, sıfat ya da zarf (belirteç)

görevini üstlenen sözcüklere fiilimsi

(eylemsi) denir.

Fiilimsiler, fiil kök ya da gövdelerine

belirli eklerin getirilmesiyle türetilebilir.

Sema'nın bu açıklamasına göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük fiilimsi değildir?A) Sağına soluna bakınarak yürüyordu.B) Elindeki taşı var gücüyle fırlattı.C) Dantel örmeyi ninesinden öğrenmiş.D) Kırmızı ışıkta geçenlere ceza yazılmış.

2.

Fiilimsiler, kip ve kişi eki almaz fakatolumsuzluk eki alabilir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer alan altı çizili sözcük bu açıklamayı örneklendirmektedir?A) Uzun uzun el sıkışarak ayrıldılar.B) İşinden kovulmayı bile göze almıştı.C) Bu şehirde ömür boyu kalmayı düşünüyorum.D) Dersin sonunda anlaşılmayan bir ayrıntı kalmamıştı.

3. İsim fiiller, cümlede isim görevinde kullanılan fiilimsilerdir.Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde birden fazla isim-fiil kullanılmıştır?

A) Gülmek, ruh sağlığının belirtisidir.B) Her sabah yürüyüş yapmayı severim.C) Sevinçlerini başkalarıyla paylaşmayı öğren.D) Eğlenmek sizin en doğal hakkınızdır.

4.

İsim-fiiller, yüklemin yanında ayrı bir yargı belirtir.

İsim-fiil ekini alan kimi sözcükler kalıcı isim olurlar:yemek, dondurma, buluş… Bu yüzden bunlar yargıbelirtmez. Bu tür sözcükler fiilimsi kabul edilmez.

Bu açıklamalara göre;

I. İnsanın kendisini yargılaması zor bir iştir.II. Çift kırmayı ceylana doğrultuyor avcı.III. Bir gözleme bir bardak da ayran söyledim.IV. Sizin görüşünüze katılmıyorum.cümlelerinin hangisinde isim-fiil, yargı bildirmektedir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.ÖRNEKTİR


2

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

5.

Fiil anlamı taşıyan ve sıfat göreviyapan sözcüklere sıfat-fiil denir.

Sıfat-fiiller, diğer sıfatlar gibi adlaşabilir.

Bu tabloda verilen bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin sıfat- fiil yoktur?

A) Kitap okuyan insanlar geç yaşlanıyormuş.B) Beni hayal kırıklığına uğratmanızı anlayamıyorum.C) Anahtarı bıraktığı yeri bir türlü hatırlayamadı.D) Bu kentin insana huzur veren bir havası var.

6. • Fiil kökünden türediği ve olumsuzu, fiiller gibi “-ma /-meˮ eki ile yapılabildiği hâlde kip eki alamayan sözcüklere “fiilimsiˮ denir.

• Bazı fiilimsiler adlaşabilir.• “Çalışan insanlar kazanır.” cümlesindeki sıfat-fiil “Çalışanlar

kazanır.” cümlesinde isimleşmiştir.Bu açıklamalara göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad-laşmış sıfat-fiil yoktur?

A) Gelen gideni aratır, demişler.B) Bu konuyla ilgili bildiklerinizi anlatın.C) Karşıda duranı tanıyor musunuz?D) Sana diyeceğim bir şey yok.

7. Fiil anlamı taşıyan; bağlaç ve yüklemin anlamını zaman, nitelik, ölçü vs. yönünde etkileyen sözcüklere zarf-fiil denir.

Basamaklarıayağının ucunabasa basa çıktı.

Anahtarını cebindençıkarıp kapıyı açtı

İçeri girer girmezeşinin sert

bakışlarıyla karşılaştı.

Hiç konuşmadan,kapının önünde durupeşinin soru sormasınıbeklemeye başladı.

Ağlayınca bizi iknaedeceğini sanıp ona

bir şey söylemeyeceğimizidüşünüyor.

I. II.

III. IV.

V.

Bu açıklamaya göre yukarıdaki tabloda numaralanmış cümlelerin hangilerinde birden çok zarf-fiil vardır?

A) I ve II. B) II ve III.C) III ve IV. D) IV ve V.

8. I.

II.

III.

IV.

• İlim, ilim bilmektir; ilim kendini bilmektir• Sen kendini bilmezsen, bu nice okumaktır.

• Ben gideyim yol gitsin, ben gideyim yol gitsin• İki yanımdan aksın, bir sel gibi fenerler.

• Arkasında güneş doğmayan büyük kapıdan• Geçince başlayacak bitmeyen sessiz gece

• Kurmak bize düştü bu kalbi sökülmüş çağı• Gülüp, en ağır yükün altına attın beni.

Yukarıda numaralanmış dizelerin hangisinde fiilimsilerin tümü (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) yer almıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

ÖRNEKTİR

3

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türden fiilimsiler bir arada kullanılmıştır?

A) Evde gördüğümüz eşyalar eskiyip yıpranmıştı.B) Askerdeki kardeşime mektup yazmak istiyorum.C) Roman yazmak, iyi bir araştırma gerektirir.D) Serbestçe akan suya karşı koyan bir baraj vardı önümüzde.

10. I. Gerçek sanatçılar, yazılarıyla dili yüceltirler.II. Eleştirmenler, yazdığın kitabı beğenmemiş.III. Şiir anlam yoğunluğu olan bir yazı türüdür.IV. Aileme telefon edip hemen geliyorum.Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur?


11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir fiilimsi kullanılmıştır?

A) Bugüne kadar yaptıklarımdan pişman değilim.B) Giden geminin ardından el sallıyorduk.C) Benim en büyük korkum, bir gün unutulmaktır.D) Çok konuşan öğrenciyi dışarı çıkardı.

12. Fiil anlamını korumakla beraber cümlede isim, sıfat ya da zarf (belirteç) görevini üstlenen sözcüklere fiilimsi denir.Bu açıklamaya göre,

“Bilinen bir gerçektir, insanların şiir kitaplarını edinip okuması I II IIITürkiye’deki kültür-sanat ortamı açısından imkânsızdır.”cümlesinde altı çizili fiilimsilerin çeşidi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

I II III

A) Zarf-fiil İsim-fiil Zarf-fiil

B) Zarf-fiil Sıfat-fiil İsim-fiil

C) Sıfat-fiil Sıfat-fiil Sıfat-fiil

D) Sıfat-fiil Zarf-fiil İsim-fiil

ÖRNEKTİR


4

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

FİİLİMSİLER 21. I. Çocukların oyun oynadığı alanı araç park yeri yapamazsınız.

II. Belediye görevlileri gidince ortalık bir parça sakinleşti.III. Küçük çocuk dedesiyle bir an önce görüşmek istiyordu.IV. Bahar geleli buralar daha bir güzelleşti.

A R A Ç Y İ R O

G İ G E L E L İ

H Ü D G İ T M S

O G İ D İ N C E

G Ö R Ü Ş M E K

A C F N A S P R

P Ö D E V L İ S

G Ü Z L Z V Ö Z

Bu kelime bulmacada, yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisindeki fiilimsi yoktur?


2. I.

II.

III.

IV.

Tavırlarıyla herkesi kendinden uzaklaştırıyor.

Dergi ve gazetelerde yayımladığı denemeleri ilgitopladı.

Bu fotoğraflara baktıkça eski günleri özlüyorum.

Şiirlerinde insana ait her duyguyu bulmak mümkün.

Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur?


3. Sıfat-fiiller, nitelediği isim düşünce isimleşir.Bu açıklamaya göre,

I. Sabahın ilk ışıkları önce benim odamı aydınlatırdı.II. Müdür geç gelenleri hemen her gün sorguya alıyordu.III. Bu, benim de o arkadaşlardan hiç beklemediğim bir tavırdı.IV. Önceki haftadan kalmışları da bu hafta bitirmek zorunday-

mış.cümlelerinden hangilerinde adlaşmış sıfat-fiil vardır?

A) I ve II B) II ve IIIC) II ve IV D) III ve IV

4. Aşağıdaki gençlerin kurduğu cümlelerin hangisinde birden fazla isim-fiil vardır?

Nemrut’ta güneşin doğuşunu izlemekdoyumsuz bir keyiftir.

Girişimleriniz güçlü olsa da proje onayıalmaya yetmeyecektir.

Beklediğiniz açıklamayı kimseninyapmayacağından emin olabilirsiniz.

Yapılan çalışmalar daha öncekilerinkopyası olduğu için kabul görmedi.

A)

B)

C)

D)

ÖRNEKTİR

5

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


5. Aşağıdakilerden hangisinde zarf-fiil (ulaç) diğerlerinden farklı bir sorunun cevabıdır?

A) Evden çıkmadan önce beni de arayın.B) Siz bunu çözdüğünüzde çok geç olacak.C) Görevini bilerek ihmal ediyorsun.D) Seni görünce birden aklı başına gelecektir.

6. Fiilimsiler, cümlede isim, sıfat ya da zarf (belirteç) görevini üst-lenir. Üstlendikleri göreve göre türleri belirlenir.Buna göre,

Bu kitapla, masalların büyülü dünyasına siz degirmiş olacaksınız.

Hiç vakit kaybetmeden bir kütüphaneye gidip bukitabı okumaya başlayın.

İstanbul’da doğan yazar liseyi bitirip Ankara’yaüniversite okumaya gelmiş.

Bence böyle gereksiz konularda yoğunlaşıp daha fazla vakit kaybetmenin anlamı yok.

I.

II.

III.

IV.

cümlelerinin hangisinde tüm fiilimsi türleri bir arada kullanılmıştır?


7.

Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.

Sora sora Bağdat bulunur.

El atına binen çabuk iner.

Her işte bir hayır vardır.

Atasözleri

I.

II.

III.

IV.

Bu tabloda numaralanmış atasözlerinin hangilerinde fiilimsi yoktur?

A) I ve II. B) I ve IV.C) II ve III. D) II ve IV.

ÖRNEKTİR


6

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

8. • Fiil anlamını korumakla beraber cümlede isim, sıfat ya da zarf görevini üstlenen sözcüklere eylemsi denir.

• Fiilimsiler fiil köklerine belirli eklerin getirilmesiyle türetilebilir.

• Fiilimsiler, fiil anlamlarını korudukları için cümle içinde yüklem dışında bir yardımcı yargı anlamı taşırlar. Bu bakımdan içinde fiilimsi bulunan cümleler tek yüklemli cümlelerden farklılaşır.

Bu açıklamalara göre,

I. O kadar dolu ki toprağın şanla,

Bir değil, sanki bin vatan gibisin

II. Yüce dağlarına çöken dumanla

Göklerde yazılı destan gibisin

III. Hep böyle bulutlar içinde başın

Hilali kucaklar her vatandaşın

IV. Geçse de asırlar tazedir yaşın

O kadar leventsin, fidan gibisin.

dizelerinin hangisinde fiilimsi vardır?


9. Bir mektup parçası

Gönlüm, ne kadar hüzünlü bilsenBu ölgün akşamın ölgün bestesi,Uzak tepelerden, dağlardan esen

Aşina olduğum rüzgârın sesi.

Q W E R T Y U I O P´¨

A S D F G H J K L Ñ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

Z X C V B N M ;, :.

Bu şiirde geçen fiilimsiler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) g ö n l ü mb i l s e nö l g ü nu z a k

B) b i l s e nö l g ü nu z a k

C) ö l g ü nu z a ke s e n

D) e s e no l d u ğ u mÖRNEKTİR

7

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


10. I. Artık türkü sesleri toprağın buğusuna karışmıyor.II. Rüzgârın ne yönden eseceğinin ne önemi kaldı?III. Turnaların bölük bölük geçmesi de unutuldu.IV. Umutların bizden ayrılışı da kolay olmadı.Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde fiilimsi yoktur?


11. Fiilimsiler, fiil anlamını koruyarak cümlede isim, sıfat ya da zarf görevini üstlenir.Bu açıklamaya göre,

Şom ağızlar buz gibi üflerken nefesini, Bir beddua hâlinde uzatarak sesini Saat hırıltılarla can çekişir duvarda.dizelerinde yer alan fiilimsilerin türleri aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) Sıfat-fiil / isim-fiil / zarf-fiilB) İsim-fiil / sıfat-fiilC) Sıfat-fiil / zarf-fiilD) Zarf-fiil / zarf-fiil

12. Bu konudan anlayan birine danışın. Zorda kalınca bir şeyler uy-duran kişilere güvenmeyin.

1

I

II III

3

2

4

Bu parçada yer alan fiilimsiler sırasıyla yukarıdaki bulmacaya yerleştirildiğinde numaralanmış kutucuklardaki harflerle oluşan anahtar sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

A) CAYA B) ALALC) UYAN D) LALA

ÖRNEKTİR


8

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

SÖZCÜĞÜN ANLAM ÇERÇEVESİ

1. Aşağıdakilerin hangisinde “açmak” sözcüğünün verilen anlamıyla kullanımı birbirine uymamaktadır?

A)• "Yakışmak, güzel göstermek"• Buz mavisi bu odayı açmış.

B)• "Rengin koyuluğunu azaltmak"• Bu boyayı biraz daha açalım.

C)• "Yapmak, düzenlemek"• Yayınevimiz şiir yarışması açıyor.

D)• "Bir konu ile ilgili konuşmak"• Toplantıyı yeni başkan açacakmış.

2. Aşağıdakilerin hangisinde “geçmek” sözcüğü “sona ermek” anlamında kullanılmıştır?

A) O güzel günlerin geçeceğini tahmin etmiyordum.

B) Otobüsün gelme saati geçti ama hâlâ gelmedi.C) Onun bana çok emeği geçmiştir.D) Bu karpuzun içi geçmiş, başkasını alalım.

3. "Büyük" sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde diğerlerinden farklı anlamda kullanılmıştır?

A) Mantarların büyüklerini bir kenara koy.

B) Büyüklerine otobüste yer vermelisin.

C) Daha büyük bir eve taşınacağız.

D) Akşam gelirken büyük kutulardan getir.

4. “Olmak” sözcüğünün aşağıdaki açıklamalarından hangisi birlikte verilen cümleye uygun değildir?

A)

B)

C)

D)

Yaklaşmak,gelip çatmak

Uygunbulunmak

Meydanagelmek

Olgunlaşmak

Öğlen oluyor siz hâlâyatıyorsunuz.

Ben sizinle gelmesemolur mu?

Çok çalıştım ama birevim oldu sonunda.

Erikler henüz olmamış,dokunmayın!

ÖRNEKTİR

9

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


5. “Sürmek” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde “ceza vermek” anlamında kullanılmıştır?

A) Son meydan muharebesi tam dört gün sürmüş.

B) Bir zamanlar aydınların hepsini İstanbul’dan sürmüşler.

C) Yemekten sonra kimse bulaşıklara el sürmedi.

D) Filmin bu kadar uzun süreceğini bilseydim seyretmezdim.

6. "O, aldığı borcu mutlaka zamanında öder." Bu cümledeki altı çizili sözcüğün taşıdığı anlam aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?A) Her gün karşılaşıyorduk artık onunla.B) Hiçbir zaman kimseye “Git!” demem.C) Aldığı her şeyin hesabını günü gününe tutardı.D) Haberi anında yetiştirmiş ablasına.

7.

Sence buçocuk zorluğadayanır mı?

Osmanlı, Viyanakapılarına kadar

dayandı.

Sözlerinin birkaynağa

dayanmadığınıbiliyorum

Dikkat et dearaba duvaradayanmasın.

I. II.

III. IV.

ce bzornır m

Via knd

ininnağmadoru

et duvmas

Sencçocuk zdayan

iyanakadarı.

Sözlerkayn

dayanmbiliyo

devarasın.

“Bu sıkıntıyabirkaç gün daha

dayanmamızlazım.”

“Dayanmak” sözcüğü, numaralanmış cümlelerin hangisinde tabloda verilen örnek cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?


8. Aşağıdakilerin hangisinde “dönmek” sözcüğü “Balkon gül bahçesine dönmüştü.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) Buz tutup kayganlaşan yokuşu çıkamayınca geri döndü.B) Sözünden döndüğü için onu affetmeyeceğim.C) Oldukça sert vurduğu top direkten dönmüştü.D) Bakımı yapılan bahçeler cennete dönmüş.

9. Aşağıdakilerin hangisinde “yetişmek” sözcüğünün açıklamasıyla kullanımı birbirine uymamaktadır?

Anlam KullanımA) Bir alanda bilgi sahibi

olmakMatematikte kendini çok iyi yetiştirmişsin.

B) İhtiyacı karşılamak Bu seneki mahsül, masra-fımıza ancak yetişti.

C) Aynı boya gelmek Çocuklar birkaç yıl içinde yetişir, yükünü azaltırlar.

D) Değmek, dokunmak Elini uzatırsan sana yeti-şebilirim.

ÖRNEKTİR


10

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

10. “Soğuk” sözcüğü,

I. Bu soğukta yola çıkarsanız üşürsünüz.II. Neden bizi çok soğuk karşıladın?III. Soğuk odada yatarsan hasta olursun.IV. Soğuklar daha da artacakmış.cümlelerinin hangilerinde “Misafirlere lütfen soğuk davranma.” cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?

A) I ve III. B) Yalnız II.C) I ve II. D) II ve IV.

11.

Bir yeriengellebölmek

Tellerinayırdığıbahçeler

görünüyordubalkondan.

SınıftaÖzcan’ı

ayırdığını farketmedim misanıyorsun?

Bu dereninsizin köylebizimkiniayırdığınıbiliyorsun.

Yemeğinbirazını da

Oğuz’aayırdığınısöylediler.

III IVI II

Farklıdavranmak

Birinibaşkasındanuzaklaştırmak

Saklamak

“Ayırmak” sözcüğünün yukarıda numaralanmış anlam-larından hangisiyle kullanımı birbirine uymamaktadır?


12. Hareket etmek İyileşmek

Geçersiz hâlegelmek

Yok olmak

III. IV.

I. II.

Aşağıdakilerin hangisinde “kalkmak” sözcüğünün kullanımı yukarıda verilen anlamlardan hiçbirine örnek olamaz?

A) Otobüs saat onda Antalya’dan kalkacakmış.B) Sabah ben de erken kalkacağım.C) Hasta iki güne kadar kalkar, yürümeye başlar.D) O kurallar çok geçmeden kalkmış.

ÖRNEKTİR

11

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


SÖZCÜKLER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ

1. Söylenişleri aynı olmasına rağmen anlamları farklı olan sözcük-lere sesteş denir: “Eli kanamış.”, “Yaban ellerde kalmış.”, “Atın nalı düşmüş.”, “Topu bu tarafa at.”Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sesteşi olan bir sözcük kullanılmamıştır?

A) Bu dairenin altı garaj olarak planlanmış.B) Yemek yemediğimden karnım çok aç.C) Kahvaltı yapmak için aşağıya indi.D) Kır hayatına hâlâ alışamadım.

2. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisinin eş anlamlısı yoktur?

A) Yangın her tarafı sarmıştı.B) Ulus olarak yarınlara umutla bakıyoruz.C) Anlaşılan bu yöntem de işe yaramamış.D) Sizi telefonla sürekli aradı; fakat bulamadı.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yakın anlamlı sözcükler bir arada kullanılmıştır?

A) Çözüm için çok çalışıp, uğraşmak zorundasın.B) Bu makineyle günlerce bıkmadan uğraştı.C) Bu kitap okunacak, yarın bana anlatılacak.D) Bilim, her olayı inceleyip kanıtlamaya çalışır.

4. Bu dilek, bence onun da isteğidir.

Otuz sene önce on iki yaşındaydım.

Bizim evde salam, sucuk yenmez.

Elmaların iyisini seçti, kardeşine ayırdı.

I.

II.

III.

IV.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde altı çizili sözcükler anlamca birbirine yakındır?

A) I ve II. B) I ve IV.C) II ve III. D) II ve IV.

5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangileri karşıt anlamlı değildir?

A) Burada kalmakla oraya gitmek arasındayım.

B) İyi kötü geçinip gidiyoruz işte.C) Eşyaları yukarı taşıyınca aşağıya inmeyin.

D) Eğri oturalım doğru konuşalım.

6. “Sakin” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde “Kalabalık bir mahallede yaşıyorum.” cümlesindeki “kalabalık” sözcüğünün karşıt anlamını verecek şekilde kullanılmıştır?

A) İyi düşünmek için sakin olmalısın.B) Bu çocuk çok sakin, oğlum gibi yaramaz değil.

C) Denizin sakinliğinden her zaman korkacaksın.

D) Isparta, Ankara’ya göre daha sakin bir şehirdir.

ÖRNEKTİR


12

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

7. I. Yazın gölge kovan, kışın karnını ovar.II. Tatlı söz can azığı, acı söz baş kazığı.III. Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez.IV. At ölür, meydan kalır; yiğit ölür şan kalır.Yukarıda numaralanmış atasözlerinin hangilerinde karşıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmamıştır?

A) Yalnız I. B) II ve III.C) I ve II. D) III ve IV.

8.

Toplantıya epeyarkadaş

çağırmışsın.

Yolun sonudar bir sokağa

çıkıyordu.

Adam, sorulansorulara ince

yanıtlarveriyordu.

Everest,dünyanınen yüksekdağıymış.

Varlıkların sayılabilen ölçülebilen özelliklerini anlatansözcükler nicel anlamlı sözcüklerdir. Sayılamayanözelliklerini anlatan sözcükler ise nitel anlamlıdır.

I. II.

III. IV.

Bu tabloda yer alan açıklamaya göre numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük nitel anlam bildirmektedir?


9. Söylenişte tekil olmasına rağmen aynı türdeki bütünvarlıkları anlatan sözcükler genel anlamlıdır. Sadece

bir varlığı anlatan sözcükler ise özel anlamlıdır.

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde genel anlamlı olandan özel anlamlı olana doğru sıralama yapılmıştır?

Çalıkuşu – roman – edebiyat – sanat

Mor menekşe – menekşe – çiçek – bitki

Bülent – şair – sanatçı – insan

Canlı – balık – deniz balığı – hamsi

A)

B)

C)

D)

ÖRNEKTİR

13

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


10. Yola çıkmadan önce kapını kilitle.

En zor soruların bile bir çözüm yolu vardır.

Bu yol bizi doğruca Fethiye’ye götürür.

Sizin evin yolunu unutmuşum nedense.

Yukarıda sembollerle gösterilen cümlelerin hangisinde “yol” sözcüğü soyut anlamlıdır?

A) B)

C) D)

11. I. Kokunun nereden geldiğini anlayamadım.II. Dostluğumuz bir ömür sürmeli.III. İnsan, özenle yaratılmış bir varlıktır.IV. Havada bulut yok bu ne dumandır?Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözcükler soyut anlamlıdır?

A) I ve II. B) II ve III.C) II ve IV. D) III ve IV.

12. Vitrindeki mankenin

kolu kırılmış.

Bu hastalığı bir günyeneceğimi biliyorum.

Eşkenar üçgeninaçıları birbirine eşittir.

Her buluşmamızdaeskileri anlatırdık.

I.

II.

III.

IV.

Bir sözcüğün belli bir bilim dalıyla ilgili kullanılan anlamına te-rim anlam denir.Bu açıklamaya göre yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bir sözcük terim anlamıyla kullanılmıştır?


ÖRNEKTİR


14

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KALIPLAŞMIŞ SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM

1. İkilemeler, farklı yollarla oluşabilen kalıplaşmış söz öbekleridir.

• Aynı sözcüğün tekrarıyla oluşan ikilemeler vardır: bula bula,

yavaş yavaş, uslu uslu…

• Bazı ikilemeler aynı sözcük olmasa da yakın anlamlı sözcükle-

rin tekrarıyla oluşur: ağrı sızı, yer yurt, üst baş, sorgu sual …

• Bazı ikilemeler ise karşıt anlamlı sözcüklerle oluşur: aşağı yu-

karı, ileri geri, acı tatlı…

• Her ikisi de anlamsız sözcüklerin yan yana gelmesiyle oluşan

ikilemeler de vardır ve bu ikilemeleri oluşturan sözcükler tek

başına kullanılmaz: ıvır zıvır, abur cubur, eciş bücüş…

Bu açıklamaya göre,

I. Evimin yanında sessiz sakin akan bir dere olsun.

II. Kaç lira tutarsa tutsun, para mara önemli değil.

III. Beni eften püften sorunlarla oyalamayı bırakın.

IV. Biz sizden doğru dürüst bir açıklama bekliyoruz.

cümlelerinin hangisinde ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başına kullanılamaz?


2.

Doğadaki varlıkların çıkardığı seslerin taklitedilmesiyle oluşan sözcüklere yansıma

sözcük denir.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme yansıma sözcüklerle oluşturulmuştur?

A) İngiliz turist Türkçeyi çat pat konuşuyordu.

B) Yırtık pırtık elbiselerle çarşıya gidilmez.

C) Elinde eğri büğrü bir değnek vardı.

D) Onun eniştesi boylu poslu bir adamdır.

3. Dili dolaşmak (anlatırken şaşırmak), eli ayağı olmak (birinin her işine yarar olmak) gibi örneklerde olduğu gibi kalıplaşmış ifade-lere deyim denir. Deyimler, genellikle gerçek anlamından az çok ayrı, kendine özgü bir anlam taşıyan kalıplaşmış söz öbekleridir.Bu açıklamaya göre “göz” sözcüğü, aşağıdakilerden hangi-sinde deyim içinde kullanılmıştır?

A) Uzmanlık alanı göz hastalıklarıymış.

B) Gözleri kanlanmış, doktora gitmeniz gerekir.

C) İş yerindeki başarısıyla göze girmeyi başarmış.

D) Dedemin gözleri uzağı görmekte zorlanıyor.

ÖRNEKTİR

15

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


4. Birden çok sözcüğün bir durumu daha etkili anlatmak için bi-çimce ve anlamca kalıplaşmasıyla oluşan sözlere deyim denir. Örneğin, “çok zayıflamak” sözüyle anlatılacak bir durum “iğne ipliğe dönmek” deyimiyle daha etkili anlatılır.Bu açıklamaya göre,

I. Anlattıklarının birçoğunu hepimiz daha önceden biliyorduk.

II. Doktorun eli gerçekten çok hafifmiş sancım kalmadı.

III. Haberi duyunca eli ayağı birbirine dolaşmaya başladı.

IV. Bakıyorum da herkes aynı şeyi düşünüyor ama kimseye

bunu söylemiyor.

cümlelerinin hangilerinde deyim yoktur?

A) I ve III. B) I ve IV.

C) II ve III. D) II ve IV.

5.

Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu açıklamayı örneklemez?

A) Mum dibine ışık vermez.

B) Adamın iyisi iş başında belli olur.

C) Ateş düştüğü yeri yakar.

D) Meyveli ağacı taşlarlar.

6. Baston yutmuş gibi ne dikiliyorsun başımda!

Halamın, sevinçten ağzı kulaklarına varmıştı.

Hiçbir şey yapamadığım için içim içimi yiyor.

O, benim tanıdığım en içten pazarlıklı kişidir.

I.

II.

III.

IV.

Bu tabloda numaralanmış cümlelerin hangisinde “sinsi” anlamında bir deyim kullanılmıştır?


Atasözleri, çoğu kez gerçek anlamlarıdışında mecaz (benzetmeli) bir anlam taşır.

ÖRNEKTİR


16

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

7.

I.

II.

III.

IV.

Denginedüşmek

Hatır gönülbilmek

Bam telinebasmak

Kabak tadıvermek

Kişinin kendineuyan biriyle eşleşmesi

Kişilere karşı gösterilmesigereken saygı kurallarına

uymak

Karşıdakinin hoşunagidecek bir şey

söylemek

Bıkkınlık vermek,sıradanlaşmak

Yukarıdaki deyimlerden hangisi ya nlış açıklanmıştır?


8. Aşağıdaki deyimlerden hangisinin anlamı y anlış verilmiştir?

Deyim Anlamı

A) Ateş pahası Bir şeyin normalden daha pahalı olması

B) Sırra kadem basmak Gizlenmek, çoktandır ortalarda görünmemek

C) Aklı ermek Düşünebilecek anlayabilecek yeterlikte olmak

D) Gözü arkada kalmak Birini çok kıskanmak

9. • Atasözleri az sözcükle çok şey anlatan özlü sözlerdir. Anlat-tıkları denenmiş, doğruluğuna inanılmış genel kural niteliğin-dedirler: Ağacı kur insanı dert yer. (Atasözü)

• Deyimler ise, kalıplaşmış anlatım araçlarıdır. Cümle şeklinde olanlar bile bir anlam bütünlüğü taşımaz. Asıl anlamlarını için-de bulundukları cümleden alırlar; aldıkları anlam da değişmez bir kural niteliğinde değildir: Eline vur ekmeğini al. (Deyim)

Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi atasözü değildir?

A) Üzüm üzüme baka baka kararır.

B) Eski çamlar bardak oldu.

C) Akıllı düşman akılsız dosttan iyidir.

D) Bugünün işini yarına bırakma.

10. Aşağıdakilerin hangisindeki atasözü “Geçimi sağlanmayan insana bir iş zorla yaptırılamaz.” anlamındadır?

A) Arpacıya borç eden ahırını tez satar.

B) Borç yiğidin kamçısıdır.

C) Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu.

D) Arpa verilmeyen at kamçı zoruyla yürümez.

ÖRNEKTİR

17

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


11. Atasözleri, geniş halk kitlelerinin yüzyıllardan beri geçirdi-ği deneyimlerden ve bu deneyimlerden çıkarılan sonuçlardan doğmuşlardır. Bu nedenle bir milletin ortak inanç, duygu veya düşüncesini anlatırlar. Aynı konuda birbirinden farklı değerlen-dirmelere sahip atasözleri de olabilir.Bu açıklamaya göre,

Aklınla rezil olursun, aklınla vezir olursun.

Akıllı, düşününceye kadar deli, suyu geçer.

Akıl akıldan üstündür.

Akıl adama sermayedir.

I.

II.

III.

IV.

öğrencilerin söylediği atasözlerinden hangisi anlamca diğerlerinden farklıdır?


12.

Ölmüş eşekkurttan

korkmaz.

Hemenhemen her

şeyinikaybedenbir insan,

yeni şeylerkaybetmekten

korkmaz.

Plansızyapılaniş hem

maddi hemmanevi

zarara yolaçar.

Bazıinsanlara birşey emanet

etmekakılsızlıktır.

Üzüntüsübüyük

olan kişi akıllıdavranamaz.

III IVI II

Akılsızköpeği

yol kocatır.

Aza kanaatetmeyençoğu hiçbulamaz.

Güvenmevarlığa,düşersindarlığa.

Yukarıdaki numaralanmış atasözlerinden hangilerinin açıklaması doğrudur?

A) I ve II. B) I ve III.C) II ve III. D) II ve IV.

ÖRNEKTİR


18

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

SÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM

1. Suyun en önemli özelliklerinden biri

aşındırma gücü. Bu sayede su yeryüzünütıpkı bir heykeltıraş gibi şekillendirir.

Akarsuların oluşturduğu vadiler suyunyeryüzünü nasıl şekillendirdiğinin en

çarpıcı örneklerinden. Çok derin ve dikyamaçlı vadiler kanyon olarak adlandırılır.

Bu parçada altı çizili sözlerin anlamları aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

• Yontup biçim vermek• Dikkat çeken, ilginç

• Zorlayarak yol açmak• Uzun zaman alan

• Bilinçli hareket etmek• Güzellik taşıyan

• İzlemek, ardına düşmek• Dünyaca tanınan

A) B)

C) D)

2. Ondan resim yok bende, daha doğrusu dış görünüşünün bir resmi yok. Buna karşılık onun kişiliğini ve ruhunu biliyorum. Çünkü eserlerinin ve geniş çaplı mektuplarının yansıtma gücü onun iç dünyasının tek resmi.Bu cümlede geçen “iç dünyasının tek resmi” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eserlerdeki şiirsel anlatımB) Yazarın yaşamından kesitlerC) Kişiliğe yönelik ipuçları D) Mektup türündeki başarı

3.

Bu tabloda verilen parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen, numaralanmış yerlerden hangisinde açıklanmıştır?


Ele aldığı konularadeğişik açılardan

bakmak

Son yapıtınınçok satılmasını

sağlamak

Her yapıtı ile dahaiyi olmayı

hedeflemek

İlginç konularıiçeren

yapıtlar oluşturmak

İki kitabımın aynı düzeyde durması beni rahatsızeder. Yazdığım kitapları hep üst üste koyuyor,

daha güzele ulaşmaya çalışıyorum. İki kitabımıyan yana koymayı düşünmüyorum.

I. II.

III. IV.ÖRNEKTİR

19

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


4. Bir yazarın, okurlarını kendi kurduğu dünyaya çekmek zorunda olduğuna inanırım çünkü yazarın gücü okurları etkileyebilme-sine bağlıdır.Bu cümlede altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır?

A) Balzac romanlarını her okuduğumda daha önce görmediğim bir ayrıntıyı görürüm.

B) Neyi konu edinirse edinsin tarihî romanların gücü, okuru geç-mişte yaşatabilmesinde yatar.

C) Öykücülerin olayları anlatırken, anlatma biçimlerine de çok dikkat ettiklerini yeni yeni fark ettim.

D) Son dönem romanlarının içinde deneme, anı, şiir gibi pek çok türü barındırdığına inanıyorum.

5. Yazarın kafası o kadar karışık ki düşünceleri çelişkilerle dolu, okuyucuyu hep çıkmaz sokaklarda gezdiriyor.Bu cümledeki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde yoktur?

A) Belgelere dayanmayan iddialar öne sürerek okuyucuyu boşa yoruyor.

B) Ne kadar gizlemeye çalışsa da gerçekler eninde sonunda ortaya çıkacaktır.

C) Laf kalabalığından öte geçmeyen herhangi bir sorunu çöz-meyen bir yazardır.

D) Bunların size ışık tuttuğunu sanmayın, sonuçsuz bir çabanın içindesiniz.

6. Yaşamı oluşturan bütün ayrıntılarbeni etkilemeye başladı; güvenin

yediği kumaşı, çatlak tırnağı,nasırlı eli ve en önemlisi

insanımızın yaşadığı hayatıgördüm. Niğdeli kadınla birlikte

“Sebebin gözü kör olsun!”dedim. Böylece romanlarım

eskiye oranla, okurunortaklığına daha çok açıldı.

Bu parçada geçen “okurun ortaklığı” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlaşılır bir dil kullanılmasıB) Romanların beğenilerek okunmasıC) Romanların çok sayıda alıcı bulmasıD) Okurun duygularının, yaşantısının yansıtılması

7. Söylediklerim hakkında düşündüğünüzü sanmıyorum. Sözlerim bir tek telinize bile dokunamadı, her zamanki gibi esip geçti üs-tünüzden.Bu cümlede geçen altı çizili sözle anlatılmak istenen,

I. Üzerinde herhangi bir etki bırakmamakII. Başkalarının görüşlerine değer vermemekIII. Bir konu üzerinde ayrıntılı düşünmemekanlamlarından hangilerini vermektedir?

A) Yalnız I. B) Yalnız II.C) I ve II. D) II ve III.

ÖRNEKTİR


20

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

8. İnsanların çoğu gibi bir zamanlar ben de alışkanlıkların ve sıra-dan bir hayatın güvenli kabuğu altında yaşayıp giden biriydim. Onunla karşılaştıktan sonra kendimi sorgulamaya, anlamsız öf-kelerimi, farkına varmadığım bıkkınlıklarımı görmeye başladım.Bu parçada geçen “alışkanlıkların ve sıradan bir hayatın güvenli kabuğu altında yaşamak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gündelik hayatın endişesiz dinginliği içinde olmakB) Toplumdan uzak, kendine göre bir yaşam sürmekC) Ekonomik kaygı taşımadan mutlu yaşamakD) Yaşamın anlamı üzerine düşünmek

9. Kendi düşünce ve davranışlarını eleştirebilmek

Kendi çıkarlarını başkalarının çıkarlarından üstün görmek

Dost kazanmak için fazla özveride bulunmak

Çevresindeki insanların beğenisine uygundavranmak ve yaşamak

I.

II.

III.

IV.

Zekâsıyla, güzelliğiyle, başarısıyla, çocuğuyla, ailesiyle, sahip olduğu her şeyle beğenilmek isterdi; bu beğenilme isteği, onda kendisine başkasının gözleriyle bakma alışkanlığına dönüşmüş-tü. Başkalarının ne diyeceği, kendi isteklerinin önüne geçiyordu ve bunu hiç umursamıyordu.Bu parçada geçen “kendisine başkasının gözleriyle bakma” sözüyle vurgulanmak istenen yukarıda numaralanmış anlamlardan hangisidir?


10. Yalnızca kendi duygularını, yaşadıklarını yazan romancı, roman

yerine maskeli bir öz yaşam öyküsü yazıyor demektir.

Bu cümledeki “maskeli öz yaşam öyküsü yazmak” sözüyle

iletilmek istenen,

I. Tanınmamış kişileri tanıtmaya çalışmak

II. Romanlarında mecazlı anlatım kullanmak

III. Kendini, romanlarında gizleyerek anlatmak

IV. Kendini olduğundan çok farklı göstermek

anlamlarından hangisidir?


ÖRNEKTİR

21

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com


11. Bazı yazarlar, bir kişiyi anlatırken uzun ayrıntılar yerine o karak-

ter ile ilgili ince bir iz verirler. Bu yazarlar öyle bir özelliğe dikka-

timizi çekerler ki o özelliğe sahip kahraman artık bir başkasıyla

karıştırılamaz, yalnızca kendi özünü yansıtır.

Bu parçada geçen altı çizili sözle anlatılmak istenen

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Toplumda az bulunan kişileri eserlerine almak

B) Karakterlerin başkalarına benzemeyen, en ayırt edici yönle-

rini anlatmak

C) Bir karakteri aşama aşama tanıtarak okuyucuda merak

uyandırmak

D) Başka yazarlarınkine benzemeyen özgün karakterler oluş-

turmak

12. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz ile verilen anlamı uyumlu değildir?

ÖRNEK SÖZ ANLAM

A) Halide Edip’in ve Reşat Nuri’nin eserlerinin bir tekini bile tüketemedim. Tüketmiş olsam, benliğimden bir şeyler eksilirdi.

Kişisel değerlerinden bir bölümünü yitirmek

B) Güzel resim yapmak, hele ki fotoğraf gerçekliğinde resimler yapabilmek özel yetenek gerektiriyordu ama yapay zekâ sağ olsun bu konuya da el attı.

Belli alanda etkinlik göstermek

C) Toplumun elindeki kaynaklar sınırlı olduğundan bu kaynakların nasıl kullanılacağıyla ilgili bir tercih ve bir öncelik sıralaması yapmak gerekiyor.

En az zararla kurtulmak

D) Antarktika’da bitki grupları daha çok deniz kıyılarında yayılış gösterir ama bazı karayosunu ve liken türleri çok uç koşullarda bile hayat sürebiliyor.

Zor koşullarda yaşamak

ÖRNEKTİR


22

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

SÖZ SANATLARI

1.

Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde yoktur?

A) Kurtuluş Savaşı’na fidan gibi gençler gitti.B) Kasabanız köy gibi küçücük bir yerdi.C) Bu sözlerle üzme beni gül yüzlüm.D) Hayat insana çok sorun yaşatıyor.

2.

Sesini alçaltarak arkadaşının kulağına eğildi:“Aynı garson, kalıbımı basarım öyle. Ben gençkenbile bin yaşındaydı. Şu anda sence kaç yaşında?

Biz ona o zamanlar dilsiz derdik çünkü çenesimakineli tüfek gibi hiç susmazdı. Geveze

papağanlar bile ondan çekinir, sıkıntıdan bunalıpkonuşmaktan sohbetten uzak dururdu.”

Bu metinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?

A) BenzetmeB) AbartmaC) KonuşturmaD) Kişileştirme

3. (I) Burası Orta Çağ’dan kalma bir liman şehridir. (II) Etrafını yük-sek dağlar çevrelemiştir. (III) Bu dağlarda yeşilin her tonu sizi gururla karşılar. (IV) Mağrur ağaçlarla kaplı olan dağlarımız, bü-tün görkemiyle şehri seyreder.Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde “kişileş-tirme” yapılmıştır?A) I ve II. B) I ve III.C) II ve IV. D) III ve IV.

4. İnsan dışındaki varlıklara insan özellikleri vermeye kişileştirme denir.Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin dizelerin hangisinde “kişileştirme” yoktur?

A) Bir kuş kanat çırpar gökyüzünde ülkeler görür, İnsanlar görür çeşit çeşit insan görür hüzünlenirB) Sevinçler paylaşıldı müjdeler birer birer Ayrılıklar özlemler ve üzüntüler kaldı bizeC) Etrafı gözlüyor gecenin dolunayı, Engelleyebilecekmiş gibi nice yangınları…D) Yağmur yağıyor coşkuyla ülkemin toprağına Öpüyorlar ovaları vadileri yaylaları

Çakmak çakmaktı gözleriAteş parçasıyla sözleri

Toprak gibi bereketliydi özleri

ÖRNEKTİR

TÜRKÇE - Muba Yayınları · 2020. 6. 26. · TÜRKÇE RNEKT ø R RNEKT ø R. 1 MU TLA BA ŞARI...

Documents

Transcript of TÜRKÇE - Muba Yayınları · 2020. 6. 26. · TÜRKÇE RNEKT ø R RNEKT ø R. 1 MU TLA BA ŞARI...