TL_RỪNG NHIỆT ĐỚI _THÙY GIANG

download TL_RỪNG NHIỆT ĐỚI _THÙY GIANG

of 22

Transcript of TL_RỪNG NHIỆT ĐỚI _THÙY GIANG

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    1/22

    I HC HU

    TRNG I HC KHOA HC

    TIU LUN

    TI:

    RNG NHIT I HIN TRNG

    V CC CHNH SCH QUN L

    Hc vin thc hin: Trng Th Thy Giang

    Lp: a l Ti nguyn mi trng

    Hu, thng 5 nm 2011

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    2/22

    LI M U

    Rng nhit i l ngun ti nguyn c gi tr ln, l ni gip duy tr a dngsinh hc v l l phi xanh ca Tri t. Nhng vng Phi Chu, Trung v NamM Chu, v ng Nam th dy c vi s sng mu l cy, nhng cn trng lthng, nhng loi chim y mu sc, v nhng loi ng vt k la. S sng mi ni, bt u, ln mnh, cht i, v bt u s sng. Thc vt phong ph carng nhit i gi gn nhiu chng loi khc nhau vo bc nht trn tri t. Chngl mt mi trng sng quan trng cho ng vt di c v duy tr khong 50 phntrm cc loi trn tri t, cng nh mt s nn vn ha a dng v c o bna. Th d, ch trong mt ha ca rng nhit i Amazon Ba Ty, c th cung cpnhiu n ba trm loi cy cho g, mt vng thc vt a dng nht. Tri li, nhngvng t ... thng thng ch cung cp mi hai loi cy cho g - khng qunhiu loi.

    Rng nhit i qu phong ph vi s sinh trng ca cy ci nn ngi tat lu ngh rng chng khng th b hy dit, ct h mt cy v ri hai ba cykhc c th mc ln ni y. Nhng ti nguyn trong nhng khu rng dy c nhiti chc chn s c dng mt cch t do. Nhng chnh ph cng cho rng rng

    nhit i c th bin thnh li tc mt cch d dng. S tng trng dng nhqu dy c; dng nh n ti sinh mt cch d dng. i vi nhng i nng gia,rng nhit i l k th; n bao trm nhng vng t m h cn cho nhng cnhng nng nghip. H ngay c tin rng rng nhit i s mc li khi h ngngtrng trt. Tuy th iu ny s khng xy ra. Mc d h thng sinh thi ca rngnhit i bao gm nhiu loi thc vt cng nh nhiu chng loi ng vt, hthng sinh thi ny th mong manh. S cn bng b nh hng rt d dng. Vngy nay,chng ta ang dn dn mt i nhng s a dng sinh hc y.v s mt

    dn ny i n s bo ng ln trn th gii. V trong hon cnh nh vy, cnc nhng bin php nhm bo v rng nhit i cng chnh l bo v cuc sngca chng ta. Tuy nhin, vi din tch tri di trn nhiu chu lc qua rt nhiuquc gia vi nhng trnh pht trin v nhn thc khc nhau nn c rt nhiu khkhn trong cng tc bo v v pht trin l phi xanh ca th gii ny. T nhng

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    3/22

    vn cp thit trn, ti la chn ti tiu lun Rng nhit i - Hin trng vcc chnh sch qun l.

    Cu trc ni dung bao gm 3 chng:

    Chng 1: Khi qut chung v Rng nhit i

    Chng 2: Hin trng ca rng nhit i

    Chng 3: Cc chnh sch v bin php qun l rng nhit i

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    4/22

    Chng 1

    KHI QUT CHUNG V RNG NHIT I

    1.1. V tr a l.Rng nhit i hay rng ma nhit i l nhng qun h ph ca rng ma

    phn b vng ch tuyn nng m, to thnh mt vnh ai bao quanh tri t vphn no b ng xch o ct thnh hai phn khng u nhau, pha bc bn cunhiu hn nam bn cu. Ranh gii pha Bc v Nam khng hon ton n khpvi bt k mt ranh gii no c phn nh theo v . Nhng nhn chung,rng nhit i b hn ch vo vng t nh gia cc v 22,5 Bc v 22,50 Namca xch o, hay ni cch khc gia ch tuyn v ch tuyn. V phn ln t aica Tri t nm pha bc ca vng nhit i, rng nhit i t nhin gii hntrong mt din tch tng i nh.

    Phn b:

    Cch y vi nhn nm, , rng nhit i bao ph nhiu gn 12% din tich b mtca tri t, hay khong 6 triu dm vung (15.500.000 vung km), nhng ngy

    nay ch cn khong 5% din tch b mt ca Tri t c bao ph bi nhng rng(v 2.410.000 dm vung hoc 625000000 ha). V phn din tch ny c phn

    b hu ht cc chu lc trn th giiC th:

    Chu M: rng nhit i ch yu phn b vng lng cho sng Amazndi 1300m hoc 1800m, m rng v pha ty n cc sn ng ca dy Angdv v pha ng n Guyana. Pha nam l min Grantraco v v pha bc chy dctheo sn ng ca Trung M n tn min nam Mexico v qun o Angtin. cc Ty Bc c 1 dy rng ma trn sn ty ca ni ng v b sng Brazin c1 ai hp khc ko di t 60 VN n gn ch tuyn.

    Chu Phi: rng nhit i c din tch ln nht Trung Phi v m rng vpha ty n Gabong, Camorun, v ko di thnh 1 di hp song song vi b binGhine. Pha ng rng cha ti h ln v pha nam ti Roodedia.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    5/22

    Chu : chim din tch ln nht l khu vc rng nhit i ti Srilanca vmin ty n n Thi Lan, Vit Nam, Philippin, xuyn qua qun o M Lain Niu Ghin. Tp trung cao duwois 700 1000m.

    Chu c: c 1 di hp ng bc, v m rng cc o Xlmn, tnHeebrido, Figi, Xamoa

    Hnh 1.1: S phn b rng nhit i trn th gii.

    Hu ht cc rng ma nhit i khng c ranh gii r rng, nhng c th kt hpvi rng ngp mn lin k, rng m, rng ni, hoc rng rng l nhit i.

    1.2 . c im t nhin ca rng nhit i.

    Mc d Rng ma nhit i trn ton th gii l kh a dng nhng do u phnb gia hai ch tuyn nn hu nh tt c cc rng nhit i tng khu vc uc cc c im kh tng ng vi nhau v iu kin t nhin: kh hu,lng

    ma, cu trc tn, mi quan h cng sinh phc tp v a dng ca cc loi.

    1.2.1. c im kh hu.

    a. Nhit .

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    6/22

    Rng ma nhit i nm trong "vng nhit i," gia ch tuyn v ch tuyn. khu vc ny c gc nhp x ln nn lng bc x mt tri nhn c rt ln.iu ny ph hp nh sng mt tri cung cp nng lng thit yu cn thit chosc mnh ca rng thng qua quang hp.

    Do nng lng mt tri phong ph, rng ma nhit i thng m quanhnm vi nhit t khong 72-93F (220-340C), mc d rng cao cao hn, c

    bit l rng my, c th c lm mt ng k. Nhit c th dao ng trongnm, nhng trong mt s khu rng xch o trung bnh c th khc nhau t nht l0.5F (0.3C) trong sut c nm. Nhit thng c kim duyt bi m my chev m cao.

    Bin nhitgia ma ng t 1 - 60C. Nhit thng lnh nht cng trn

    180C. Nhit cao nht t khi 35 -360C. Nhit trung bnh ngy t 24 - 300C.

    b. Lng ma.

    Rng ma nhit i nm trong vng hi t gia hai ch tuyn, ni nnglng mt tri cng cao to ra mt vng i lu ca khng kh tng mt mca mnh thng qua ma bo thng xuyn. Rng ma nhit i c th ma ln, tnht 80 inch (2.000 mm), v trong mt s khu vc trn 430 inch (10.920 mm) mami nm.

    vng xch o, lng ma c th quanh nm m khng r rng "t" hoc"kh" ma, mc d khng c nhiu rng ma theo ma. Ngay c trong cc khurng theo ma v, thi gian gia nhng cn ma thng khng di cho cc lal kh hon ton. Trong cc b phn ca nm khi t ma, cc m my che lintc l gi m khng kh v ngn nga cy b kh.

    Mt s khu rng nhit i neotropical him khi i mt thng trong nm mkhng c t nht 6 "ca ma kh hu n nh, vi lng ma ng u v s m

    p,. Cho php cy rng nhit i thng xanh hu ht c lu gi l trong c nmv khng bao gi b tt c cc l bt k mt ma.

    Rng hn na t ng xch o, nh nhng ngi ca Thi Lan, SriLanka, v Trung M, ni m ma ma l r nt hn, ch c th c coi l "bnthng xanh" k t khi mt s loi cy c th tt c cc l ca h vo lc bt

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    7/22

    u ca ma kh. Lng ma hng nm l thun nht, cho php tng trngnng ca cy l rng thng xanh, hoc t nht l na rng l cy. m ca rngnhit i t lng ma, my che ph khng i, v thot hi (nc mt qua l),to ra cng m a phng.

    Hnh 1.2:Biu lng ma ca rng nhit i so vi cc rng khc trn th gii

    1.2.2. Thy vn.

    Rng ma nhit i c mt s trong nhng con sng ln nht th gii, gingnh Amazon, Madeira, Cu Long, Negro, Orinoco, v Zaire (Congo). Hu ht cc

    lu vc ca cc con sng khu vc ny u nhn c lng ma rt ln trongnm. Nhng lu vc sng c vo vi v s nhnh sng nh, sui, lch. Vd, Amazon mt mnh c mt s 1.100 nhnh, 17 trong c hn 1.000 dm di.Mc d con sng ln nhit i l kh ng nht v ch nc, nhng nhnhsng ca h rt khc nhau. Nhiu con sng nhit i, sui nc c mc cc caov thp xy ra cc phn khc nhau trong nm.

    Ngoi cc con sng m rng nhit i c thng thng th h c hnh thnh khimt con sng thay i dng chy. ng. Vng bin nhit i, cho d chng ccc con sng ln, sui, hoc h Oxbow, gn nh l phong ph v cc loi ng vtnh l cc khu rng nhit i bao quanh chng. Nhng chng cng ang ngycng b e da bi cc hot ng ca con ngi, bao gm nhim, lng bn sinht nn ph rng, cc d n thy in, v hn thu hoch ca cc loi c tr.

    1.2.3. Th nhng.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    8/22

    Mt c im chung ca rng nhit i l tng t mng v ngho nn. Chyu l limn hoc st ct pha, ngho kim nn chua. Hm lng mn thp. Thnh

    phn st tng i giu alumi v ngho silic. Do lng ma ln lm cho t khcn v ngun dinh dng ha tan b cun tri. t , cn ci v d b nh hng

    bi thi tit c hnh thnh trn nn c xa. Tnh trng mc ra nhanh chng dovi khun ngn cn vic tch ly t mn. S tp trung xit st v xit ng gy ra

    bi qu trnh ong ha, to nn mu ti cho t v i khi to ra nhngkhong th (nh bxit...). Trn nhng lp nn tr hn, c bit l nn t hnhthnh t ni la, t nhit i c th kh mu m, nh t nhng khu rng c llt theo ma, c cung cp thm ph sa mi nm.

    Ma rng cun sch dinh dng t l cy khi n ri xung. Nc ma nyi thng n cy ci. Khng ngc nhin rng c mt mng li dy c ca r cy

    pha di b mt ca tng thm. H thng sinh thi ca rng nhit i khng lthuc g trn s mu m ca t rng. Khi cy ci b di i, lp phn giu c carng cng bin mt. H thng sinh thi ca rng nhit i tht l gin d. iuny bc b vic lm th no h thng lm nn kt qu trong nhng vng thoang ha.

    Nhng ngi cn t cho trng trt phi di chuyn nng tri ca h thngxuyn bi v t ngho dinh dng. Hu ht t rng nhit i b thoi ha saumt hay hai nm trng trt. l l do ti sao nng dn n h nhiu cy ci hn

    di chuyn n vng t mi.1.2.3. Sinh vt.

    Rng ma nhit i in hnh a dng sinh hc, n l mi nh chung ca hn natng s loi sinh vt trn hnh tinh. Khong 80% a dng sinh hc c bit nc th c tm thy rng ma nhit i.

    a. Thc vt.-

    a dng v thnh phn :y l ni tr ng ca cc cy l rng nn rt giu loi. Trong rng ma nhit

    i, tnh a dng l nguyn sinh do s phong ph ln v cc loi ng vt, nht lcn trng.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    9/22

    Vng tn nhit i (trung v nam M) c tnh c khong 86.000 loi thc vtc mch, vng nhit i v na kh hn chu Phi c 30.000 loi, vng Madagascarc 8200 loi, vng nhit i chu bao gm c New Guinea v vng nhit iAustrailia c khong 45.000 loi . Xt chung, vng nhit i chim 2/3 con s c

    tnh 250.000 loi thc vt c mch ca th gii . Theo s liu ca Alwyn Gentry,Norman Myers c tnh rng 2/3 s loi thc vt nhit i c tm thy ccrng nhit i m (cc rng rm rng l v thng xanh). Nh vy, khong 45%cc loi thc vt mch g ca th gii c tm thy trong cc rng rm nhit i .

    - a dng v cu trc:Do thnh phn loi y rt phong ph nn cu trc tng y rt c bit.

    Tng cy Rng ma nhit i c chia lm 5 tng khc nhau vi h ng thc

    vt khc nhau, thch ng vi s sng trong tng khu vc ring bit. Chng baogm: tng c v quyt, tng cy bi, tng di tn, tng tn, tng tri.

    Tng tri bao gm mt s lng nh cc cy rt ln pht trin cao hn chiucao chung ca tng tn, t cao 45-55 mt. Trong mt s trng hp, mt vimnh rng tri c th t ti chiu cao 70-80 mt. Nhng mnh rng ny cn ckh nng chng chi vi nhit cao m gi mnh. (i bng, bum, di v mts loi kh sng tng ny).

    Nhng tng cao trn nh nh th ca thc vt hnh thnh khi nhng cnh cyvn ngang ra ti cng mt cao. Nhng cnh cy ca chng gi nhng dyleo; l ca cy v dy leo to thnh mt tm trn ca rng. Di mt tn d haytm trn ca rng, nhng cy non mc ln trong bng rm. Ch nhng cy vi ltrn ngn ca tn d mi c th nhn trc tip nh sng ca mt tri. Thc t,tng thm ca rng th tht ti tm. Do bi nhng tn d trong rng nhit i, chimt hay hai phn trm nh sng mt tri mi c th n mt t, tng thm carng.

    Tng tn l tng chnh cho mt lng ln cc lai ng vt sinh sng nh chrng, kh, chim, i i, v cn trng. Tn tn l tng gm nhng cy sng ngaydi tng tri.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    10/22

    b. ng vt.T l cc loi ca rng nhit i trn tng s cc loi ca th gii khng th

    c lng c chnh xc bi l tng s loi ca mt s n v phn loi v nhmsinh thi ln c nhiu tim nng, bao gm cn trng, giun trn v ng vt khngxng sng y bin, vn cha c bit r. Tuy vy, mt na s loi ng vt c

    xng sng v thc vt c mch l tn ti trong rng nhit i v nu phongph rt ln v loi ca nhm ng vt chn khp trong qun x sinh vt ny l mtch s th t nht 50%, thm ch n 90% tng s loi ca th gii l c tm thytrong cc rng kn nhit i .

    - ng vt c xng sng:T l s loi ng vt c xng sng cn tm thy trong cc rng nhit i c thso snh vi con s ny ca thc vt. S loi chim ca rng nhit i c tnh l2600, trong 1300 loi tm thy vng tn nhit i, 400 loi vng nhit ichu Phi, 900 loi vng nhit i chu . Con s ny xp x 30% tng s loiton cu . T l ny thp hn so vi thc vt, nhng khng bao gm cc loi chimtm thy rng nhit i m khng hon ton ph thuc vo ni c tr ny . Bruce

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    11/22

    Beehler cho rng 78% cc loi chim khng phi bin ca New Guinea l tn ti cc rng ma, mc d nhiu loi c th cng sng c nhng ni c tr khc na .

    - ng vt khng xng sng: phong ph tng i ca cc loi ng vt khng xng sng trong rng nhiti hu ht vn cha c bit chc chn. Cho ti gn y, tnh a dng tng ica nhm ng vt chn khp ca vng nhit i so vi vng n i vn c coil tng t i vi nhng nhm sinh vt bit nh thc vt c mch hoc chim.Tuy nhin, khm ph ca Terry Erwin v phong ph rt ln ca cc loi bcnh cng trong tn rng ca mt rng nhit i m cho thy phong phtng i ca ng vt chn khp trong vng nhit i l ln hn rt nhiu .Khong 30 triu loi ng vt chn khp, chim 96% tng s loi trn tri t, c

    th tn ti trong cc rng nhit i .

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    12/22

    CHNG 2

    HIN TRNG CA RNG NHIT I

    2.1. Hin trng ca rng ma nhit i hin nay.

    Rng ma nhit i l ni c 50 phn trm loi trn th gii, lm cho hmt th vin rng ln cc ngun ti nguyn sinh hc v di truyn. Ngoi ra, khurng nhit i gip duy tr kh hu bng cch iu chnh kh quyn v lng man nh, bo v chng sa mc ha, v cung cp nhiu chc nng sinh thi khc.

    Tuy nhin, theo s liu ca T chc g rng nhit i quc t (ITTO) cng

    b thng 5/2006, ch c 5% din tch rng nhit i trn th gii c bo v vkhai thc bn vng, trong khi 95% din tch cn li ang b tn ph nghim trngdo cc hot ng khai thc g tri php v do s tn ph rng nng n. Nu tc

    ph rng hin ti vn c duy tr, phn na khu rng nhit i trn th gii sbin mt trong vng 50 nm ti.

    Nghin cu mi nht ca Chng trnh Mi trng Lin hp quc (UNEP)cng b ngy 7/5 cho bit mi nm th gii mt ti 13 triu hcta rng nhit i,tng ng din tch ca Hy Lp. Din tch rng b mt hng nm ny lm giatng 6 t tn CO2 gy hiu ng nh knh, gp 3,6 ln lng kh thi do cc nh

    my in v cc nh my cng nghip ca Lin minh chu u thi vo kh quynnm 2010 theo chng trnh tn dng kh thi ca Ngh nh th Kyoto v bin ikh hu.

    Tuy nhin, nhng h thng qu gi l nhng e da nhiu nht trn hnhtinh. Mc d din tch chnh xc c tranh lun, mi ngy t nht 80.000 mu Anh(32.300 ha) rng bin mt khi Tri t. t nht mt 80.000 mu Anh (32.300 ha)rng ang b suy thoi. Cng vi chng, hnh tinh ny mt bao nhiu l hng trmloi tuyt chng, phn ln trong s khng bao gi c ghi nhn bi khoahc. Khi cc khu rng ma thu, carbon c thm vo bu kh quyn, iu kin

    climactic li c thay i, v nhiu lp t mt b mt xi mn.

    Mc d nhn thc gia tng v tm quan trng ca cc khu rng ny, t lph rng khng b chm li. Phn tch cc s liu ca T chc Lng thc vNng nghip ca Lin hp quc (FAO) cho thy t l ph rng nhit i tngln 8,5 phn trm 2000-2005 khi so snh vi nhng nm 1990, trong khi thit hi

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    13/22

    ca rng nguyn sinh c th m rng bng 25 phn trm so vi cng k.Nigeria v Vit Nam t l mt rng nguyn sinh tng gp i k t nhng nm1990, trong khi t l ca Peru tng gp ba.

    Nhn chung, FAO c tnh rng 10.400.000 ha rng nhit i b ph hyvnh vin mi nm trong giai on 2000-2005, tng t giai on 1990-2000, khikhong 10.160.000 ha rng b mt. Trong s rng nguyn sinh, ph rng hngnm tng ln 6.260.000 ha t 5.410.000 ha trong cng thi k. Trn mt quy mrng ln hn, d liu ca FAO cho thy, rng nguyn sinh ang c thay th bit trng rng a dng sinh hc v trung hc. Do mt s gia tng ng k trong rngtrng, che ph rng thng c m rng Bc M, Chu u, v TrungQuc trong khi gim bt trong vng nhit i. Cng nghip khai thc g, chuyn

    i cho nng nghip (thng mi v sinh hot ph), v chy rng, thng c thitlp bi nhng ngi-c trch nhim phn ln ca ngy hm nay ph rng trn toncu.

    FAO cho rng chu Phi, M Latinh v vng Carib c din tch rng gimmnh nht. Chu Phi hin chim 16% din tch rng th gii, mt 9% rng

    T l thay i t l tng s nn ph rngGiai on 2000-2005 so vi giai on 1990-2000

    Quc giaT l thay i(%)(%)

    Malaysia Malaysia 85.7Cambodia Campuchia 74.3Burundi Burundi 47.6Togo Togo 41.6

    Nigeria Nigeria 31.1Sri Lanka Sri Lanka 25.4Benin Benin 24.1Brazil Brazil 21.2Uganda Uganda 21.0Indonesia Indonesia 18.6

    Tngs(62 nhit i quc gia) 8.5

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    14/22

    trong giai on 1990-2005, gim mi nm 0,64%, mc cao nht th gii. Din tchrng khu vc M Latinh v Carib chim 47% din tch rng th gii, gim 64triu ha, din tch rng gim mnh nht t 0,46%-0,51%/nm trong thi gian 2000-2005, ch yu do t rng bin thnh t nng nghip.

    Cc nh khoa hc Panama nghin cu v rng nhit i Amazon cho bitnn ph rng y n mc bo ng. Rng b tn ph v b chia ct anhng lung gi nng n, lm cho nhiu cy ln b cht sm. Nhiu loi cy lyg, cc thm thc vt v nhiu loi ng vt sng da vo nhng cy c th ang

    bin mt khi khu rng rm nhit i ny, tc nhanh hn so vi d bo ca ccnh khoa hc trc y. William Laurance thuc Vin nghin cu nhit iSmitsonit Panama cho bit nhiu loi cy rng nhit i Amazon c th snghng trm nm, thm ch hng nghn nm.

    Qua nghin cu 32.000 cy rng nhit i Amazon sut 32 nm cho thy chtrong mt thp k, nhng loi cy c th hng nghn nm tui b hu hoinghim trng. Cng ng thc vt y ang b pht quang v chia nh do s

    bnh trng ca cc trang tri chn nui gia sc quy m ln, nn t ph rng lyt trng trt, nn n g tri php v him ha chy rng.

    Chng trnh mi trng Lin hp quc (UNEP) cho bit trong 5 nm qua

    tc ph rng tng nhanh ti ng Nam , e da mi trng sng ca conngi cng nh s tn ti ca nhiu loi ng, thc vt b e da. Theo AFP, ccchuyn gia kinh t cho rng nu khng c cc hnh ng qun l khn cp huhiu s c ti 98% rng nhit i Indonesia v mt s nc khc N b binmt vo nm 2022.

    Ngn hng th gii (WB) cho bit Indonesia c din tch rng nhit i 90triu ha, chim 10% din tch rng nhit i cn li trn tri t. Khong 83%trong tng s hng chc triu m3 g khai thc bt hp php mi nm l

    Indonesia.

    2.2. Hu qu

    Rng ma nhit i trn th gii vn tip tc gim. Liu n c thc s tos khc bit? Ti sao mi ngi nn quan tm nu mt s thc vt, ng vt, nm,

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    15/22

    vi sinh vt b h mt? Rng ma nhit i thng nng v m t, kh khn tip cn, cn trng mc, v c ng vt hoang d kh nm bt.

    Trn thc t cc mi quan tm khng phi l v vic mt i mt vi cy v

    ng vt, nhn loi phi chu mt mt nhiu hn na. Bng cch ph hy cc khurng nhit i, chng ta c nguy c ring ca chng ti cht lng ca cuc sng,nh bc vi s n nh ca kh hu v thi tit a phng, e da s tn ti cacc loi khc, v lm suy yu cc dch v c gi tr cung cp bi s a dng sinhhc. Din tch rng b mt hng nm ny lm gia tng 6 t tn CO2 gy hiu ngnh knh, gp 3,6 ln lng kh thi do cc nh my in v cc nh my cngnghip ca Lin minh chu u thi vo kh quyn nm 2010 theo chng trnh tndng kh thi ca Ngh nh th Kyoto v bin i kh hu.

    Nghin cu ca UNEP xc nh rng c th h tr gi nhit Tri tkhng tng qu 2 C, mc tng nhit an ton bin i kh hu khng eda cuc sng nhn loi vo cui th k ny, nu gim c 50% din tch rng bmt vo nm 2030. p ng mc tiu ny, th gii cn u t t 17-33 t USDmi nm trng rng v khi phc cc din tch rng b mt. Gi tr th trngccbon ca rng c tim nng tng ti 10.000 t USD vo nm 2020, trong khitng gi tr hng ho v dch v t h sinh thi rng vo khong 5.000 t USD.Cho n nay, tim nng khng l ny phn ln vn cha c khai thc hiu qu.

    Trong khi hu ht cc khu vc suy thoi mi trng vn cha t n mt mc khng hong ni m ton b h thng c thu hp, iu quan trng xem xtmt s cc tc ng ca mi trng ngho kh hin ti v d bo mt s cc huqu tim nng ca vic mt rng. Tip tc mt mt ca cc h thng t nhin cth lm cho hot ng ca con ngi ngy cng d b tn thng n ngc nhinsinh thi trong tng lai. Tc ng trc tip nht ca nn ph rng xy ra cp a

    phng vi s mt mt ca cc dch v sinh thi c cung cp bi rng manhit i v h sinh thi lin quan. Mi trng sng ca con ngi nh vy khnng dch v c gi tr nh phng, chng xi mn, chng l lt, x l nc, bo vthy sn, v th phn, chc nng c c bit quan trng cho nhng ngi nghonht th gii, nhng ngi da vo ti nguyn thin nhin cho s sng hng ngyca h. Mt rng cng lm gim s sn c ca ngun ti nguyn ti to nh g,cy dc liu, cc loi ht v tri cy, v tr chi.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    16/22

    Trong di hn, ph rng trong rng ma nhit i c th c tc ng rng hn, nhhng n kh hu ton cu v a dng sinh hc. Nhng thay i ny kh khnhn quan st v d bo do tc ng ca a phng, k t khi h din ra trnmt quy m thi gian di hn v c th kh o lng.

    Rng nhit i hin l mi trng sng ca hn mt na cc loi ng vtv thc vt trn tri t. Tuy nhin, cc nh khoa hc d on rng, tc ng kthp ca bin i kh hu v ph rng c th buc chng phi thch ng, di chuynn ni khc hoc cht. n nm 2100, bin i kh hu v hot ng ph rng cth thay i 2/3 s rng nhit i ti khu vc Trung M v Nam M, 70% rngnhit i ti chu Phi. Ring ti vng chu th sng Amazon mc thay i cah sinh thi s ln ti 80%. Kt qu cho thy ch c t 18 ti 45% tng s ng vtv thc vt trong cc rng nhit i cn tn ti ti nm 2100.

    2.3. Nguyn nhn

    2.3.1. Do chy rng:

    Chy rng hin ang l mt thm ho thin nhin to ln tc ng ti hu htcc kiu rng trn th gii. Nhng cnh rng nguyn sinh cng khng thot khimi e do ny. Th ch cho n l cc n in n iu v loi cy, cc thm cv thm ch c hoang mc.

    Theo cc nh nghin cu ca Vin Ti nguyn Th gii (WRI, c tr s tiWashington DC) , nhng s liu t v tinh ca Nasa ch ra nhiu m chy lnang tn ph mnh m cc cnh rng nhit i m, nhng khu rng hu nh chatng b tc ng trong qu kh. Nguyn nhn chy rng mt phn do tc ng caEl Nino, hin tng bin i kh hu quy m ln theo chu k trn Thi BnhDng. Tuy vy, gp phn khng nh vo vn ny l vic pht quang v trng ca nhng ngi nng dn, nhng ngi chn nui gia sc v cc ch nin.

    2.3.2.Do hot ng kinh t ca con ngi:Rng b thu hp din tch m rng din tch nng nghip v phc v nhu

    cu v nguyn liu cho cng nghip (c bit l cc nc ang pht trin).

    - Ph rng:

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    17/22

    Nn ph rng ca rng ma nhit i c mt tc ng ton cu thng qua ccloi tuyt chng, s mt mt ca cc dch v h sinh thi quan trng v ngun tinguyn ti to, v gim cc b cha cc bon.

    Mt bn bo co mi y do WRI a ra cho thy, din tch rng ti cc qucgia pht trin ang tip tc tng nh v s sn xut ca tt c cc sn phm g angtheo kp vi nhu cu. Tuy nhin, bo co cng khng nh, hu ht 80% cc sn

    phm g trn th gii n t cc rng nguyn thu hay t cc rng ti sinh (nhngrng b cht i nhng mc li). B Emily Matthews, ngi dn u nhmnghin cu, cho bit Chng ta khng cn kit ngun cy, c bit l ti cc nc

    pht trin. Nhng chng ta ang cn kit nhng cnh rng nguyn thu v rnggi. B ni thm: Trn bn th hin hng triu hecta t rng, nhng thc t60% trong s l t nng tri. Mi vic ang thay i nhanh chng trn mt t,v chng ta khng bt kp vi cc thay i .

    Trn thc t, kiu rng n in, trang tri hin nay tuy m bo c phn nonhu cu g nhng li c nhiu hn ch nh: Cy rng c xu hng tr hn, nhhn v thnh phn loi n iu hn. Kt qu l s giu c v thnh phn loi cachim, cn trng, cc loi th, thc vt v nm (nhng biu tng in hnh trongcc cnh rng t nhin) cng b suy gim. Nu cch thc pht trin kinh t nhhin nay c khuyn khch, cc trang tri v n in s nhiu hn v rng stip tc b co hp li.

    Bn bo co ca WRI l nhng n lc u tin nhm phn tch iu kin ca

    cc cnh rng trn c s kh nng cung cp cc dch v v hng ho ca chng.Kh nng khng ch bao gm cc sn phm hu hnh nh g xy dng, nnglng, thc phm hay cc sn phm thuc, m c cc tim nng v hnh nh khnng lc sch nc, kho d tr carbon dioxide, v l ni c tr cho cc ng vthoang d.

    - Do chin tranh- Do bin i kh hu.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    18/22

    CHNG 3

    CC CHNH SCH V BIN PHP QUN L RNG NHIT I

    Rng c coi l cha kha cho bt k khun kh kh hu trong tng lai vh cung cp mt ng dn cho cc nc ang pht trin gp phn gim khnh knh.

    3.1. Cc chnh sch qun l rng nhit i.

    Nn ph rng v suy thoi rng ti khon hin trong hn mt phn mi lngkh thi carbon dioxide v hn na l mi e da dn n a dng sinh hc. Bo vrng l do c xem nh mt chin lc hp dn chin u thay i kh hu.

    3.1.1.Ngn chn tnh trng ph rng.Hu ht cc quc gia c c din tch rng nhit i tng i ln ni chung u lnhng nc ang pht trin, vi mc sng ca ngi dn thp. Nhng ngi dna phng sng ph thuc vo ti nguyn thin nhin. Mt phn ng k ca nn

    ph rng l do ngi nng dn ngho ch n gin l c gng kim sng trnvng t bin.

    Gii quyt nn ph rng phi thc hin cc cho ph hp vi cc nhu cu rtkhc nhau v li ch ca cc quc gia c din tch rng nhit i.

    - i vi nng dn ngho sng ph thuc vo rng:Ci thin i sng cho ngi dn ngho bng nhiu bin php ty thuc vo chnhsch khc nhau ca cc quc gia. Nhng nhn chung u cp t, cho ngi dnvay vn pht trin kinh t.

    Ngoi ra, mt s quc gia c giao t rng cho ngi dn qun l, c trchnhim vi khu vc .

    3.1.2. Phc hi chc nng v tng nng sut ca cc khu vc trc y l rng.

    3.1.3. Xy dng cc khu bo tn thin nhin

    Cc quc gia c din tch rng nhit i trn th gii hu ht u c chnhsch xy dng cc khu bo n thin nhin.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    19/22

    3.2. Cc t chc v cc d n lin quc gia v bo tn rng nhit i.

    3.2.1. Lin minh Quc t Bo tn Thin nhin v Ti nguyn Thin nhin , vittt l IUCN (International Union for Conservation of Nature and Natural

    Resources, t nm 1990 ti thng 3 nm 2008 cn c gi l World ConservationUnion tc l Lin minh Bo tn Th gii) l mt t chc bo v thin nhin cbit n qua vic cng b cun Sch hng nm, nhm cnh bo th gii v tnhtrng suy thoi mi trng thin nhin trn ton cu, v nhng tc ng ca conngi ln s sng ca tri t.

    T chc Bo tn thin nhin th gii (IUCN) chn Vit Nam v 5 qucgia khc c din tch rng nhit i ln trn th gii trin khai d n ton cu vqun l rng nhit i bn vng.

    D n, do Lin minh chu u ti tr, s c thc hin t nm 2005-2009nhm xc nh tr ngi v tm kim sng kin hon thin v nng cao hiu lcca cc chnh sch php lut v qun l rng nhit i.

    D n s nh gi cc hot ng tham gia qun l, khai thc, bo v v phttrin rng 3 cp gm cp chnh quyn a phng, cc t chc phi chnh ph vcng ng dn c sng ph thuc vo rng v cc thnh phn t nhn, c bit l

    cng ty kinh doanh g.

    Ti Vit Nam, d n s c trin khai th nghim ti tnh Tha Thin - Huvi ni dung chnh l lp k hoch s dng t v rng, bao gm c nhng khucnh quan thin nhin.

    3.2.2.D n gim pht thi kh nh knh t n lc gim mt rng v suy thoirng (Reducing Emission from Deforestation and Forest Degaradation REDDv REDD+)

    Ti hi tho cc nh m phn quc t v rng t chc vo u thng 3/2010ti Vit Nam nht tr trc mt tp trung n lc vo REDD v REDD+ vi ccni dung:

    + Bo tn a dng sinh hc

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    20/22

    + Tng cng d tr cacbon trong rng

    + Qun l rng bn vng

    thc hin thnh cng REDD, cc quc gia ngho c rng phi thc hin

    cc chnh sch gim v thm ch xa b tnh trng cht rng v suy thoi rngng thi thc hin cc chnh sch lm tng tr lng ccbon hin c. Nhng qucgia thc hin nhng chnh sch ny s c thng ti chnh t chnh ph hockhu vc kinh doanh ca cc nc pht trin, nhng nc cn bi hon lng phtthi h to ra. Khi nim rt n gin nhng thc t cho thy vic thc hin khinim ny dng nh kh khn hn nhiu. Nhiu t chc ang nghin cu cc rocn k thut, chnh sch v ti chnh thc hin thnh cng khi nim ny. V d,IUCN tp trung vo cc iu kin tin quyt mang tnh php l v thc hin

    REDD+ cng bng v hiu qu trong khi Trung tm Rng v Con ngi trongkhu vc (RECOFTC) Bangkok th nghin cu v phm vi, quy m ca s thamgia ca cng ng vo REDD+.

    Hi ngh thng nh, s c t chc t ngy 31 n 03 thng 6 ti th caCongo ca Brazzaville, s c tham d ca gn 500 i biu n t cc ncnhit i, cc quc gia ti tr, cc NGO, v cc t chc a phng, bao gm nhiuchi nhnh ca Lin Hip Quc. i din ca cc nc nm gi trn 80 phn trm

    rng nhit i ca th gii d kin s tham d. Hi ngh thng nh ny nhmmc ch sn xut "mt tuyn b chung v khu rng nhit i, kh hu v phttrin bn vng a vo Hip nh kh hu trong tng lai ti Durban, Nam Phi(COP, 17), v Hi ngh Thng nh Rio 20 ti Brazil," theo Hip hi bo tnng vt hoang d (WCS)..3.2.3. T Chc Rng Ma Nhit i

    T Chc D n Rng Ma Nhiti (TRP) l mt t chc phi chnh phthnh lp Chu u vi tn ch hot ng bo tn ngun ti nguyn rng ca thgii. Hot ng ca TRP c ng k ti Phng Thng Mi Amsterdam. TRPc thnh lp nm 1993 do mt nhm cc c nhn cng chung qu trnh hotng khoa hc v chung mi quan tm, nhng ngi mun to chuyn bin tchcc trong h tr bo tn thin nhin.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    21/22

    Trc thc trng rng nhit i ang b tn ph nghim trng, c s ti trca C quan Pht trin Php (AFD), nhiu quc gia lu vc sng Cng g spti s ng dng cng ngh gim st v Qun l rng nhit i qua hnh nh vtinh.Theo bo co ca LHQ, mi nm trn th gii c hng triu km2 rng b tn

    ph, hn hai phn ba cc khu rng nhit i c nguy c bin mt trong vng 65nm nu chng ta khng c nhng bin php ngn chn kp thi.

    Rng nhit i lu vc sng Cng-g l ni tr ng v sinh sng ca hngnghn loi ng vt, thc vt. Ni y ang gp kh khn trong vic i ph tnhtrng ph rng v tm ra cc gii php hiu qu trong cng tc qun l ngun tinguyn ny. Trc thc trng AFD v Spot Image thng qua tha thun vicc nc lu vc sng Cng-g nhm cung cp hnh nh v tinh chnh xc nht

    cho php cc quc gia c th theo di c nhng thay i v din tch rng bngh thng ca-m-ra c lp t ti nhiu v tr khc nhau, hnh nh ca cc khurng s c truyn trc tip v v tinhc bit, trc Cng ha Trung Phi l quc gia u tin ng dng cng nghny, nh nhng hnh nh m Spot Image cung cp, h lun theo di c tnhtrng rng. Ngoi ra, n cn gip gim st vic thc hin cam kt bo v ngun tinguyn xanh ca tng nc tham gia. Cc quc gia thuc lu vc sng Cng-g ssm ng dng cng ngh ny.

    3.2.4. Cng c v bun bn quc t cc loi nguy cp (CITES)

    Danh sch bao gm cc bn ghi g g, g x v cc tm g dn. cy g Big-l mtkhong 60 nm trng thnh v c th t cao 500 feet. Trn ton th giinhu cu v g g gy ra bn bun tc ca rng Amazon, dn n mt ssuy gim khong 70 phn trm ngun cung ca th gii.

  • 8/6/2019 TL_RNG NHIT I _THY GIANG

    22/22

    TI LIU THAM KHO

    1. http://www.khoahoc.net/baivo/tueuyen/260309-rungmuanhietdoi.htm2. http://www.nea.gov.vn/VN/quanlymt/baotondadangsh/ThongtinDDSH3. http://www.iucn.org4. http://www.vietnamplus.vn5. http://www.thiennhien.net/news/155/ARTICLE/13429/2011-01-23.html