Tips & Tricks in de pre-analyse

2

3

® ®

®

4

1 Wat betekent pre-analyse? Pagina 6-9

7

8

2 Invloeds- & stoorfactoren 10-19

11

3 Veneuze bloedafname 20-27

21

21

25

26

27

4 Uitvoeren van de veneuze bloedafname 28-43

32

33®

®

41

42

43

5 Bloedafname in de pediatrie 44-55

45

46

46

51

5

6 Bloedgas 56-61

57

58

®

7 Veiligheid rond de bloedafname 62-67

64® 65

65

8 Centrifugering 68-73

71® 72

73

9 Hemolyse – wat is dat? 74-79

76

77

78

10 Opslag & transport 80-87

11 Capillaire bloedafname 88-99

®

®

12 Afname van een urinemonster 100-111

13 Literatuuroverzicht 112-113

14 Index 114-120

15 Juridische informatie 121

6

“Pre-analyse omvat alle processen die vóór de laboratoriumanalyse plaatsvinden.”

1 Wat betekent pre-analyse?

7

1.1 Grondbeginselen van de pre-analyse

1

1

Denk eraan: consequenties voor de patiënt!

8

1.2 Vaak voorkomende gevolgen van pre-analytische fouten

Denk eraan: op resultaten van laboratoriumanalyses!3

3

2 2 2

2

1.3 Succesfactor communicatie

Denk eraan:

•

•

•

•

•

plausibele analyseresultaten en de interpretatie van de

2 Invloeds- & stoorfactoren

11

2.1 Invloedsfactoren

•

•

•

•

voor

12

•

•

1

1

4

Afwijkingen bij zwangerschap in %

Triglyceriden

Leukocyten

CHOL

AP

Totaal eiwit

13

hoofdstuk 5 Bloedafname in de pediatrie

5

Cholesterin

LDL

HDL

14

5

Denk eraan:

25

15

5

Cortisol

15

4

4

AST

Noradrenaline

Adrenaline

Cortisol

Triglyceriden

CHOL

VMA

LDL

ACEProlactine

Seleen

CholesterolHematocrietMCVFibrinogeenKoperMCHC

Monocyten

CEA

+1000%

Afwijkingen in %

Afwijkingen in %

16

Creatinekinase (CK)

Pyruvaatkinase

Ureum

Anorg. fosfaat

Albumine

Calcium

Alk. fosf.

Natrium

Kalium

Stijging van de waarden met het x-voudige

5

1 2 3 4 5

17

Analyten Verandering in %

Vasten

4

5

Hematocriet

Erytrocyten

Aldosteron

Epinefrine

Renine

18

2.2 Stoorfactoren

D

Beeld Aanduiding

D

Oorzaak Gevolg

6

Oorzaak Gevolg

3 Veneuze bloedafname

21

3.1 Voorbereiding van de patiënt

•

•

•

•

die het bloed afneemt?

•

•

•

•

•

Let op:

hoofdstuk 10 – Opslag & transport.

22

Belangrijk:

Nooit: “

•

•

•

•

•

•

•

•

23

•

•

•

•

•

24

®

Name

®

Name Name

®

Name

Nam

e

•

7

•

®

®

®

®

25

3.4 Toepassingsgebieden

AanduidingIn navolging van BS 4851

(EU-code)

In navolging van ISO 6710

(US-code)

ISO 6710:2017

Toepassings- gebied

®

®

®

®

®

®

®

®

®

®

-

®

26

3.5 Afnamevolgorde

® 8

8

11

11

In navolging

(EU-code)

ISO 6710:2017

In navolging

(EU-code)

ISO 6710:2017

27

®

Denk eraan:

Dood volume = volume in de slang:

Ondervulling!

28

4 Uitvoeren van de veneuze bloed- afname

4.1 Standaardvoorwaarden voor de bloedafname

•

•

•

•

•

•

•

•

4.3 Veneuze stuwing & punctieplaatsen

1

23 4

6

5

Handbreedte boven punctieplaats

31

-5

0

5

10

15

Cholesterin

TG

Kalium

Natrium

Kreatinin

CKAST,

ALTGGT

Glucose

Bilirubin

Eisen,

Calcium

Protein,Albumin,

2 4 6

A

12

Bilirubine

Cholesterol

Calcium

Creatinine

Natrium

Glucose

0

32

•

•

• ®

•

•

•

• ®

•

33

4.5 Aspiratie- & vacuümtechniek

®

• ®

•

®

•

Vóór punctie:Patient vooraf waarschuwen

34

• ®

• ® ®

• ®

35

KNAK!

KLIK!

S-Monovetten in de “knak”-positie trekken

KLIK

KNAK!

• gehele

36

®

•

®

• ®

• ®

Vóór punctie:Patient vooraf waarschuwen

37

• ® ®

12

• ®

• gehele

38

4.6 Bloedafname aan katheters

• 6

• 1

• 13

• 13

1

6

13

InfusieVroegste tijdstip (uren) voor een bloedafname

na beëindiging van een infusie1

8

1

1

1

rustig en langzaam vullen18 ®

14

15

16

17

18

®

• ®

4.7 Bloedafname voor bloedkweekdiagnostiek

•

•

•

•

•

•

21

•

•

•

•

•

21

41

21

21

42

21G

21G 21G

1

1 1

1

2

2 2

21G

2

®

Let op

®

®

43

®

1

2

:•

•

•

•

Let op:

44

5 Bloedafname in de pediatrie

45

Pediatrie

5.1 Anamnese22

•

•

•

•

:

22

46

5.2 Voorwaarden voor de bloedafname

•

•

•

•

•

•

•

5.3 Bloedafname in de pediatrie

47

hoofdstuk

4 – Uitvoeren van de veneuze bloedafname®

®

Punktionsstelle Vroeggeborene Pasgeborene Zuigeling Schoolkind

48

•

•

•

•

•

•

Uitvoering Insteekdiepte Naaldgrootte Bloedvolume

1

2

3

4

5

EDTA 200

6

Uitvoering Toepassingsgebied Insteekdiepte

51

Microvette®

Microvette® – afnametechnieken

Denk eraan:

®

5.4 Verschil tussen capillair bloed en veneus bloed

23

23

52

5.5 Standaardwaarden

24

24

Analyt Proefpersoon SI Conventioneel Opmerking

53

Analyt Proefpersoon Sl Conventioneel Opmerking

126

54

Analyt Proefpersoon Sl Conventioneel Opmerking

3

5.6 Hemostase in de pediatrie

Denk eraan:

55

*

25

aPTT [s]* Antitrombine [%] D-dimeren [μg/l]

56

6 Bloedgas

57

2 2 2

26

26

®

® calcium worden berekend.

58

6.2 Opslag

26

26

• 27

•

•

27

Verlaagd Verhoogd

2

2

•

•

•

Verlaagd Verhoogd

2

2

2

Contaminatie met vloeibaar heparine

Contaminatie met NaCl-oplossing

Verlaagd2

Na

Verhoogd2

1 ab2

3

®

1 2 3 4

6.4 Afnametechniek – bloedgas-Monovette®

®

®

®

(a) ® (b)®

®

®

61

®

®

®

plaatsvinden.

helemaal vullen zonder luchtbellen

62

7 Veiligheid rond de bloedafname

63

28

28

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Denk eraan: 30

64

7.1 Safety-canule

gebruiksklaar

2a

1

Klik

2b

3

Klik

®

65

®-canule

® gebruiksklaar

®

ule

®

21G

1 2 3 4

®

®

21G

5 6

21G

Klick

721G

®

621

G

21G

Klick

21G

5 721G

65

Klik

Klik

66

te vol

7.3 Multi-Safe afvalcontainers

Advies:

Letselgevaar!

2/3

67

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

68

8 Centrifugering

www.sarstedt.com/service-beratung/zentrifugationsrechner

g = 2

r = radius in cm

n = toerental per min (min-1)

n

1.000

8.2 Verschil tussen vastehoekrotor en uitzwaairotor

71

8.3 Serumwinning

®

®

72

8.4 S-Monovette® centrifugeringsvoorwaarden

®

In navolging

van BS 4851

(EU-code)

ISO 6710:2017

S-Monovette®

Relatieve centrifugaalversnelling (g)

Serum

Serum-gel

Li-heparine

Li-heparine-gel

Li-heparine-gel+

EDTA-gel

Citraat

Fluoride

GlucoEXACT

73

®

®

®

31

32

31

32

®

74

9 Hemolyse – wat is dat?

75

33 525

- + ++ +++ ++++

Herkenningskenmerk van een hemolyse

De afwezigheid van een rode kleur betekent niet dat er geen interferentie

in vivo in vitro

33

76

9.1 In vivo hemolyse

binnen het lichaamin vivo

Verworven

34

77

9.2 In vitro hemolyse

buiten het lichaam

•

•

•

• 15

•

•

15

17

35

36

37

38

41

•

•

•

•

78

Beïnvloede analyse

Meetsignaal vals = resultaat vals

LDH

AST

ALT

K+

9.4 Klinische relevantie

De volgende parameters worden beïnvloed:

Denk eraan:

35

43

44

45

42

10 Opslag & transport

dat de analyseresultaten niet door

81

10.1 Monstertransport

46

47

•

•

•

82

•

•

•

47

47

83

Meetgrootheid Waarde

®

84

Denk eraan:

5

5

12

8

6

4

2

85

•

•

Volbloed zonder serum-/plasmascheiding door

diepgevroren.

86

•

•

•

•

•

•

• ®

•

•

•

•

• 6

• 44

6

48

87

51

52

53

54

•

•

•

•

•

•

88

11 Capillaire bloedafname

Denk eraan:

•

•

•

•

•

•

•

•

11.1 Uitvoeren van een capillaire bloedafname

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

51 52

55

56

Uitvoering Mini Normaal Extra Super Neonataal

Insteekdiepte

Naaldgrootte

Bloedvolume

Uitvoering Toepassingsgebied Insteekdiepte

57

57

1

2

3

4

®

®

® 58

58

In navolging van

BS 4851

(EU-code)

ISO 6710:2017

1

TA

2

3

5 6

4

®

Denk eraan:

®

®

1

3

500EDTA

K

500EDTA

K

4 5

500EDTA

K

2

®

11.2 Centrifugeringsvoorwaarden capillaire bloedafname

Preparaat Min.Standaardadvies

Min. Alternatief bereik

Temperatuur

®

®

®

5

®

® 5

®

®

®

5

®

® 5

®

®

®

5

11.3 Minivette® POCT

®

®

®

®

3a 3b

1®

2 STOP

12 Afname van een urinemonster

12.1 Monstername

•

•

•

•

•

•

•

12.2 Opslag & transport

•

•

•

12.3 Soorten analyse

•

•

•

over de antibiose verstrekken.

1

100 ml100 ml100 ml

90

80

70

60

50

40

30

20

10

75/40

a

2

3

12.4 Soorten urinemonsters

Afhankelijk van aard en tijdstip worden er diverse soorten urinemonsters onderscheiden.

Binnen de verzameling van middenstroomurine wordt onderscheid gemaakt tussen:

•

•

•

•

•

•

•

Denk eraan:

Blaaskatheter

UrinebuisProstaatBlaas

Schaambeen

Splitsbare trocart

Afgiftehoeveelheid in liter Volume van de 116 verzamelurines

Aantal afgiftes

Time 5:006:007:008:009:00

11:0012:0013:0014:0015:0016:0017:0018:0019:0020:0021:0022:0023:0024:00

1:002:003:004:005:006:007:008:009:00

10:00

10:00

12.5 Gebruik van systemen voor het nemen van urinemonsters

SAMo

Bacterio

log

y10/06

Urin

e Z

SM

Bac

teri

olo

gy

Uri

ne

Z

SAM

Bact

erio

log

Urin

e Z

8

6

4

2

10 ml

1 2 3

®

®

®

•

•

•

®

®

Afval

/Exp.

®

®

®

®

A

B

111

®

1200 ml

1200 ml

700 ml

C

A B

112

13 Literatuuroverzicht

113

114

14 Index

26

15

16

17

16

55

57

57

16

55

15

8

13

21

115

34

58

58

15

16

14

15

116

14

78

16

27

14

47

17

24

16

14

15

17

76

117

76

77

76

77

14

22

22

23

77

76

82

23

15

16

17

16

14

15

118

15

15

15

14

Na

45

15

2

16

15

2

12

15

15

2

85

14

54

54

14

12

15

13

82

78

121

15 Juridische informatie

122

Notities

123

36

-45

3-0

100-1

10

Heeft u vragen:Wij helpen u graag!

SARSTEDT B.V.Penningweg 29

4879 AE Etten-LeurTel: +31 76 501 75 50Fax: +31 76 501 76 26info.nl@sarstedt.comwww.sarstedt.com

SARSTEDT BV Uitbreidingsstraat 84/3

2600 BerchemTel: +32 3 541 76 92 Fax: +32 3 541 81 03 info.be@sarstedt.com

www.sarstedt.com