Tình Hình Phật Giáo Việt Nam Cận Và Hiện Đại - 제55집 2010 Tran Hong Lien

- 463 -

TNH HNH PHT GIO VIT NAMCN V HIN I

Trn Hng Lin*1)

< >I. TNH HNH PHT GIO VIT NAMTHICNI

1. Vtchc, 2. V gio dc, 3. V nhn s, 4 V Hong php.

II. TNH HNH PHT GIO VIT NAMTHIHINI

1. V sinh hot tu s 2. V gio dc 3. V hong php 4. V t thin -x hi 5. V trng tu, xy mi c s t vin

Gio hi Pht gio Vit Nam (GHPGVN) tri qua giai on gn 30

nm pht trin, trong hn 20 nm Pht gio c iu kin c chuyn

i nhanh chng t qu trnh m ca v hi nhp ca Vit Nam vi th

gii. Nhng vn c GHPGVN quan tm chnh l c cu t chc gio

hi; sinh hot ca tu s Pht gio, vn gio dc tng ni, t chc nhn

s, l nhng chuyn i mnh m trong hot ng hong php, trong kin

trc t vin;trong hat ng t thin x hi..

* PGS.TS. . Vice president(Association of Anthropology). Southern Institute of Sustainable development (SISD). Vin Pht trin Bn vng vng Namb- Ph ch tch Hi Dn tc hc Tp.HCM.

464 55

- 464 -

Vtchc, V gio dc, V nhn s, V Hong php, V sinh hot tu s,

V gio dc, V t thin -x hi, V trng tu, xy mi c s t vin.

. (1981-2000) (The Vietnamese Buddhist Congregation) , 2000 . (Nam Tong), (Bac Tong), (Khat Si) 3 . (prayers of bequests) . (Khmer) (Viet) 2 , , , .

, 2 . (10 ), (, , , , , ) . , . , , , . (Can Tho) 2006 . . () . .

TNH HNH PHT GIO VIT NAM 465

- 465 -

.

. () , .

. ,

. .

., 2 ( ) .

, (Nam Tong), (Bac Tong), (Khat Si), (prayers of bequests), .

466 55

- 466 -

I. TNH HNH PHT GIO VIT NAMTHICNI

Nm 1981 Pht gio Vit Nam (PGVN) tin hnh thng nht t chc ca

mnh. Trn con ng i qua, GHPGVN th hin nhiu c trng ni

bt. chnh l tinh thn on kt, ho hp i n thng nht ca tt c

cc h phi, gio phi, cng ng vo mt t chc chung, duy nht. C

c s on kt nht tr cht ch nhiu nm qua chnh l t vic nht tr

cao v t tng v hnh ng. T tng y c soi ri t trong tinh thn

Kh l, kh c ca gio l Pht gio; t hot ng tch cc nhp th ca

cc tng ni, pht t. Nhng ngi tu dn thn vo x hi, em o vo

i, lm sng t phng chm ca Hin chng do GHPGVN ra. l

o Php, Dn tc v Ch ngha x hi. Chnh tnh cch mm do, tu

thun theo cuc sng v theo lng ngi gp phn em li s pht trin

cho gio hi, c cho t nc Vit Nam. Ch trong 25 nm qua, gio hi

c nhng thay i ng ghi nhn. Thnh tch y c biu hin trn nhiu

lnh vc, t t chc n nhn s, t vn ho n gio dc, t hot ng i

ni n quan h quc t Mt khc, thnh cng y cn l kt qu ca phng cch ng x, th hin r ch trng, ng li nht qun ca mnh:

i vi dn tc v v t nc Vit Nam.

C mt t chc gio hi thng nht, PGVN mi c c duyn thc hin

c vic thng nht t chc v lnh o, thng nht t tng v hnh

ng. Chnh s thnh lp ny em li trc ht cho PGVN mt vn hi

mi v s on kt, ho hp trong bn thn Pht gio, to sc mnh ni lc

GHPGVN thc hin tip tc nhiu hot ng Pht s.

Trn c s s hnh thnh mt t chc thng nht, mi hot ng c lin

quan hu c thc y qu trnh pht trin PGVN mi c c hi thc hin.

T vic thit lp t chc GHPGVN, mi tng quan mt thit gia ba h


- 467 -

phi c cng c, trn c s gi vng nt c th ring c ca tng h

phi nhng cng lm phong ph, a dng hn vn ho truyn thng PGVN.

Pht gio Vit Nam (PGVN) mang tnh a dng, phong ph trong tng h

phi. C 3 h phi Pht gio Vit Nam,l Nam Tng, Bc tng v Kht

s. Trong tng h phi cng c nhiu dng phi, phn chia theo bi k

truyn tha. Vit Nam li l quc gia a dn tc, trong h phi Pht gio

Nam tng c hai cng ng tc ngi Khmer v ngi Vit theo o, v

vy, cng c s khc bit trong kin trc cha, trong mt s tp qun, sinh

hat, cng nh bi tr tng th. Ngi cha Khmer bao gi cng c xy

dng trn vng t ging cao ro, gm nhiu qun th kin trc tch bit

nhau. Ngi chnh in lc no cng quay ca v hng ng v ngi

Khmer quan nim Pht ng ci Ty Phng, nn quay v pha ng

ban phc lnh. Tuy nhin iu d nhn bit gia h phi Bc tng v Nam

tng trong by tr tng th chnh l h phi Nam tng, d l trong ngi

Vit hay ngi Khmer, u duy nht ch th tng Thch ca Mu Ni Pht,

vi nhiu kiu loi khc nhau, trong khi Pht gio thuc h phi Bc tng

li th c cc v thn linh v b tt (Bodhisattva).

H phi Pht gio Bc tng cng c ngi Vit v ngi Hoa theo o.

Nu nh Pht t ngi Hoa trong khi thc hnh l cng ti chnh in u

khoc o trng mu en, th Pht t ngi Vit li khoc o trng mu xm.

Trong tng nhm phng ng ca ngi Hoa u c kinh theo phng ng

ca nhm mnh. Cha chin, sinh hat, trang phc, php kh v by tr tng

th cng c i nt khc bit so vi ngi Kinh (Vit). Do vy, ngay t

bui u, PGVN cng c s khc bit, sinh hot theo tng h phi, dng

phi trong sut chiu di lch s t khi du nhp.

Nhng nt ni bt trong hot ng gio hi thi gian qua cho thy s

468 55

- 468 -

chuyn mnh ca Pht gioVit Nam, nh bc sang mt trang s mi.

Tuy nhin, thch thc, t ra cho gio hi thi gian ti cng l rt ln. Yu

cu ca thi i, cng nh ca t nc, t ra cho GHPGVN nhng i

hi mang tnh ton din v mt gii php ng b trn tt c cc lnh vc.

I.1 Vtchc, gio hi t s tn ti trn s tn ti ca x hi con ngi.

Do , gio hi khng th tch ri vi cuc sng thc t ca x hi .

Chng ta cng bit s tha nhn ca x hi v ch l th hin tnh php

l ca mnh. Trn quan im duyn sinh, s gn lin ca gio hi vi dn

tc ng ngha s gn lin x hi vi ch . V vy, nhng ngi tu

dn thn vo x hi, em o vo i, lm sng t phng chm ca Hin

chng do GHPGVN ra. Hin chng gm Li ni u, 11 chng v 46

iu. Sau i hi k II v k III c tu chnh. Nm 1996 Hin chng gm

Li ni u, 11 chng v 47 iu.

T chc ca Gio hi gm 2 c quan chnh: cp Trung ng (Hi ng

Chng minh v Hi ng Tr s gm 10 ban: Tng s, Gio dc tng ni,

Hong php, Hng dn nam n Pht t, Nghi l, Vn Ha, Kinh t Ti

chnh, T thin -x hi, Pht gio Quc t, Vin Nghin cu Pht hc Vit

Nam) v cp a phng (Ban Tr s Tnh, Thnh hi; Ban i din Qun,

Huyn, Th x, v i din Phng, x.

GHPGVN trong bc pht trin mi ca mnh, tt nhin s c nhiu nh

hng v nhng gii php ng b, tuy nhin quan trng nht vn l con

ngi, v v vy s nghip trng ngi c xem l sch lc hng u!

Cng cn thy rng, hn lc no ht, vi qu nhiu thch thc t ra cho

gio hi, th vic tp trung t tng, ch v hnh ng vo mc tiu duy

nht, tm ra gii php hu tip tc a Pht gio i ng hng, gii p

ng yu cu do thi i t ra l mt vic lm cp bch. Ch c t t


- 469 -

chc hot ng ca gio hi Pht gio Vit Nam th s thng nht ch,

t tng v hnh ng mi t c mc ch mong mun. S thng nht

t tng, ng hng chung s to nn sc mnh ni lc, tinh thn on

kt. Ngc li, s phn tn t tng, ch v hnh ng ch a n s

phn ho v suy yu.

I.2 V gio dc, nu nh trc y, GHPGVN quan tm n vic

thit lp mng li gio dc Pht gio rng khp, t huyn n Tnh, thnh

ph ; t s cp n i hc; iu ny gp phn nng cao s lng

trng lp v tng ni sinh; th nay, vic cn ch trng, cn tng cng trn

lnh vc ny, chnh l vn cht lng. c nhiu bi vit, to m

cp n vic nng cao o c Pht gio cho tng ni. Nhiu bi vit cng

cnh bo v s xa ri mi trng tu tp ti cha ca cc tng ni Tuy nhin, iu quan trng cn ngh n tin hnh vic ci t gio dc Pht

gio chnh l vn ni dung gio trnh ging dy. Chnh ni dung y s

gp phn quyt nh sn phm o to c cht lng cao, th hin tinh hoa

ca GHPGVN. V vy, gio trnh ging dy tt c cc cp lp phi th

hin c c hai yu t o v i, tnh cht l v s, l chn v tc

. Chnh bi v o Pht bt ly th gian gic nn tinh thn ca o phi

c a vo i, dng gio thuyt ca o soi sng v nng cao cuc

sng ca ngi i, c v phng din vt cht ln n tinh thn. T ,

nhng tng ni sinh c o to s l nhng ngi c kin thc ton din,

khng ch i vo nhng kinh tng, thm su vo t tng gii thot, m cn

cn dng n chuyn ho cuc sng, chuyn ho con ngi. T tng

trung o ca Pht gio chnh l phng tin t c mc tiu cao c

y!

Chnh ch tch H Ch Minh, trong cuc trao i vi nh bo tin b M

ti H Ni vo nm 1968 (1), nh gi cao Pht gio v cho rng y l

mt tn gio gp phn hu hiu vo cng cuc kin thit t nc sau khi

470 55

- 470 -

ho bnh lp li. Ch tch H Ch Minh nhn nh: Chung quy, mun

ni chnh o min Nam, phi thy Pht gio, v n su lu i vo tm

linh cc gii ng bo t thn qu n thnh th. Sau ny, nc Vit Nam

ng nhin phi nhn nhn thc r tm quan trng ca nh hng

Pht gio trong vn kin thit x s1)

Xa kia, cng chnh t vic nm c t tng ct li ny m Pht gio

thi Trn chim v tr trng yu trong i sng, quyt nh s hng thnh

ca quc gia. Tng s thi Trn tr thnh nhng thin s gp phn tch

cc vo vic dng nc v gi nc.

Chng trnh gio dc c phn thnh nhiu cp: Hc vin, Cao ng

chuyn khoa, Trung cp Pht hc, S cp Pht hc. Tnh n nm 2006, ti

3 min Bc, Trung, Namc3hcvin. MinBcotoc5kha,

minTrungc3khav Thnhph H Ch Minhc6kha.

Ring h phi Pht gio Nam tng, t chc c cc lp S cp,

Trung cp, Cao cp Pht hc Pali ti Sc Trng, Tr Vinh, Kin Giang, c

hn 4.500 tng s Khmer theo hc. Nm 2006, ti Cn Th , Hc vin Pht

gio NamtngKhmer c thnh lp.

V vic tng ni sinh i du hc, tnh n nm 2006 c 276 tng ni i

hc ti n , Nht Bn, Sri Lanka, Trung Quc, Php, Thi Lan, Myanmar,

c, i Loan.. Trong c 40 v tt nghip v nc.

I.3 V nhn s, t trong mi trng c gio dc ton din, c kin

thc v o v i, tng ni sinh mi c th c y nng lc gp phn

gii quyt kh nhiu thch thc t ra trong thi i mi, mi c y t

tin bc vo i, gp sc cng gio hi, a con thuyn Pht gio Vit

Nam vt qua nhng thc ghnh, nhanh chng gp phn nng cao tm nh

1) Trch ni dung cuc phng vn ca nh bo tin b M Lipmann trao i vi ch tch H Ch Minh ti H Ni ngy 12/6/1968. T liu ca GS.Ducroix, i hc Sorbonne-Php.


- 471 -

hng ca Vit Nam trn trng quc t. Cho n nm 2006, tc nm gio

hi k nim 25 thnh lp, c 39.371 tng ni trong c nc, trong Bc

tng :28.598; Nam tng:8.419; Kht s: 2.354.2)

Nh vy, gp phn vo vic tng cng s pht trin cho t chc

GHPGVN, v tin n mt s pht trin bn vng, gio hi y mnh

vic o to tng ni sinh tr trong mt ni dung nht qun, th hin tnh hi

ho, tnh tu thun, v nht l xc nh mc tiu cui cng ca nn gio

dc Pht gio chnh l gp phn to ra mt th h tng ni sinh tr, c o

c, bit sng v mi ngi, em o vo i, dng n lm phng tin a

t nc v dn tc Vit Nam n thi bnh, an lc, snh vai cng th gii.

I.4 V Hong php.

T ban Hong php, gio hi trin khai cc chng trnh thuyt ging,

c thc hin lin tc v ng b, mi a im t 200 n 2.000 pht t.

C ni con s cn ln cao hn nh ti cha Hong Php (Hc Mn).

Ngoi ra, cc o trng nh Php Hoa, Dc s, Tu Bt Quan Trai, Thp

Thin, Tnh , Tu Thin.. cng ang pht trin

II. TNH HNH PHT GIO VIT NAMTHIHINI

u th k 21, Pht gio th gii cng nh Pht gio Vit Nam bc vo

mt vn hi mi. Bi cnh lch s x hi a n s chuyn bin nhn thc ca tu s Pht gio phi k n l bi cnh ton cu ha. Bi cnh

ny rt c ngha i vi Vit Nam trc ngng ca Vit Nam gia nhp

2) Gio hi Pht gio Vit Nam. 2006. Bo co thnh qu 25 nm hot ng ca Gio hi Pht gio Vit Nam. Tr.4.

472 55

- 472 -

t chc Thng mi th gii (WTO) v ang trn ng hi nhp khu vc

v th gii. Trc ngng ca , Pht gio Vit Nam (PGVN) cn nhn

thc hai i l quan yu, mt l nm ly c duyn tt phc v nhn sinh

v t nc, v hai l, lm c vic mt cch m mn, Pht gio

phi sn sng v tinh tn vt qua cc thch ln trong thi i a

nguyn, i thoi v tng tc ca xu hng ton cu ha3)

Hot ng ca Pht gio trong 5 nm qua, ng vi nhim k V ca Gio

hi Pht gio Vit Nam (GHPGVN), thi gian ny c nhiu s kin quan

trng nh k nim 25 nm (1981 ~ 2006) thnh lp Gio hi Pht gio

Vit Nam (GHPGVN) ; Php Lnh tn ngng tn gio c ban hnh (2004); i hi Pht gio ton quc ln th VTt c nhng s kin trn gp phn khng nh xu th hi nhp ca Pht gio vo dng pht trin

chung ca t nc

Song song vi nhng thun li c tnh ni ti ca PGVN, o Pht li

c s h tr, hng ng ca chnh quyn. Nhng ngi lnh o thc

r rng Pht gio gn vi dn tc, o Pht gp phn cng chnh quyn

mang li nim an lc cho ngi dn, vi phng chm v o Php v

v Dn tc.

Nh vy, cng vi xu th chung ca thi i, vn hi mi v ang m

ra cho PGVN mt thun li ln: hi nhp Pht gio khu vc v th gii

trn c s ca xu th hi nhp v ton cu ho. Xu th y cng c nhanh

chng pht trin nu xt trn bn cht ca o Pht, vn l mt tn gio

mang tnh ho hp, d thch nghi theo dn tc, theo tng quc gia. T lu

ti khu vc ng Nam , o Pht chng tng l cht keo on kt cc

3) Thch Hin Php 2007. Pht gio: Gii php trong giai on ton cu ha. Trong L Mnh Tht (ch bin) Pht gio thi i mi . C hi v thch thc. Tp.HCM: Tng Hp TP.HCM. Tr.15.


- 473 -

quc gia trong khu vc v mt nn ho bnh thnh vng sao? Ring i

vi PGVN, xu th ny cng c thun li v Vit Nam c c 3 h phi

Pht gio. Nhng tng ng trong vn ho, trong nghi l ni kt cc quc gia theo o vi nhau, cng nhau ngi li trong nhng Hi ngh

Thng nh, bn v vai tr, v tr v tm quan trng ca Pht gio i vi

nhiu vn , t mi trng n o c, t tm l n gio dci hi Hi Lin Hu Pht gio Th gii (WFB) ln th 23, Hi Lin Hu Thanh

nin Pht gio Th gii (WFBY) ln th 14 v Hi ng Pht gio th gii

(WBU) ln th 6 khai mc gn y ti i Loan cho thy c s xch li

gn nhau ca nhng ngi theo o v mt nn ho bnh v thnh vng cho

ngi dn trn hnh tinh. cng l mt iu gi cho PGVN mt hng

nhn thc mi i n nhng hp tc mi.

Song song vi nhng thun li va k, PGVN trong thi hin i khng

phi l khng gp kh khn. Nhng hn ch v thch thc ny t ra cho

chnh Gio hi PGVN. l nhng vn c tnh thi i. S pht trin

ca khoa hc -k thut lm chuyn i cuc sng, sinh hot i thng,

trong c sinh hot ca nhng tu s. Bin i nhanh lm cho vic o to

con ngi thch ng theo nhng chuyn i y cn kh chm.

Vi nm gn y, s lng tu s c o to bc i hc, sau i hc

Pht gio c nhiu ng gp ng k vo hot ng pht s ca PGVN.

Nhiu cng trnh sch c xut bn mang du n ca vic tr v vi nt

c th ring c ca Pht gio Vit Nam m cc tc gi l nhng tu s tr,

c hoi bo v nng lc, nh cc tc phm : Phong tc dn gian Nam b

v Pht gio (Thch ng Bn 2007); Kinh tng hng ngy (Thch Nht T,

2005); Pht Vit Nam, Dn tc Vit Nam (Gic Dng, 2003); Tm l hc

Pht gio (Thch Tm Thin,1998); nh sng Mt tng (Thch Minh Thnh

dch, 2007)..

474 55

- 474 -

Ngoi ra, trong nhn thc v gii lut, cng cho thy vn cn c s tun

th theo quy nh trong tam tng kinh in, nhng s thc hnh c bin

i cho ph hp vi cuc sng mi. Tam tng kinh in (tripitaka) ca Pht

gio bao gm Kinh tng, Lut tng v Lun tng. Gii lut l mt trong ba

tng gio in, theo mt ngi pht t mun tr thnh tu s phi am

hiu, thc hnh, th tr gii lut. Sau khi tri qua nhng bc cn bn

ca Tam quy ng gii (xem mc 2 phn ch thch) 4) Sa Di gii (tng),

gii Sa Di ni, thc Xoa Ma na ni (ni), ngi y mi chnh thc c th

gii T Kheo/ T Kheo ni.

Ha thng Thch Thin Siu c nhn nh rng: gii lut l sinh

mnh, l s sng ca Pht t, nht l ca hng T Kheo tha Nh Lai s,

hnh Nh Lai s5) tr thnh mt v T Kheo (Bikkhu), mt tu s thuc

h phi Nam tng phi th nhn 227 gii lut; thuc h phi Bc tng phi

th nhn 250 gii lut. Ring mt t kheo ni ca h phi Bc tng phi th

nhn 348 gii lut6). Tt c nhng sinh hat ca ngi tu, t khi tr thnh

bc Sa Di/ sa di ni7), T kheo/ T Kheo ni u phi tun th theo gii lut

quy nh. Nh vy, trong cuc sng, ngi tu s trc ht phi c

trang b nhn thc ny v th hin n trong i sng hng ngy. Ngay t

khi tr thnh mt tu s, trc y, vo nhng th k 19 v u th k 20,

trong cc ngi cha Pht gio Bc tng Nam b u c sch Lut Thin

ng ph bin rng ri trong tng chng, c th tun th v p

dng ng theo nhng iu lut ca thin mn. Tuy nhin, trong giai an

chuyn i mi, khng phi bt c ngi tu no cng p dng ng theo

Lut thin ng ra trong Pht gio Bc tng.

4) Tam quy: quy y Pht, quy y Php, quy y Tng. Ng gii gm 5 iu cm trong gii lut: khng trm cp, khng st sinh, khng t dm, khng ni di, khng ung ru.

5) Thch Thin Siu, Lut T Kheo. Tp 1.Yt ma Yu ch. (H Ni:Trng Cao cp Pht hc Vit Nam,1991), 5.

6) Trong Pht gio thuc h phi Nam tng khng c ni. 7) Sa Di th 10 gii.


- 475 -

II.1 V sinh hot tu s

Chuyn i trong sinh hat tu s l mt trong nhng chuyn i d nhn

thy v mang tnh thng xuyn, lin tc trong giai an i mi ca t

nc. S thay i ny cng ty vo tng h phi m c s khc bit nhau,

do c trng sinh hat ring ca tng h phi quy nh.

i vi h phi Nam tng v Kht s, kht thc l php mn, l phng

tin ca ngi tu, nhng c Pht cng khin trch hng t no lm

dng hnh kht thc tha mn dc tham sn si.Thi gian qua,

TP.HCM c mt s ngi gi danh tu s i kht thc. Ti qun 5, trong

s 32 ngi i kht thc, ch c 1 ngi l tu s thuc h phi Kht s, cn

li l 23 c gi neo n, 9 ngi l dn t cc Tnh v.8) Trc tnh trng

, tu s thuc h phi Nam tng v Kht s dn t b phng php

ny, t tc lng thc ti cha, tnh x.

Theo b kinh Chn l ca h phi Kht s cho bit: Kht s l hc tr

kh i xin n tu hc9) .T khi h phi c T s Minh ng Quang

thnh lp vo nm 1944, nhng ngi tu theo h phi ny lun ly vic i

kht thc mi ngy t sng sm cho n gia tra lm sinh hat thng

nht ca mnh. Tuy nhin, t sau nm 1975, li dng chnh sch t do tn

ngng tn gio ca chnh quyn, mt s k khng phi l tu s cng gi danh tu s i kht thc, xin tin b th. V vy, sau nm 1990, khi

mt s tu s thuc h phi nhn thy nhng s vic bt cp trn v vi s

ku gi ca chnh quyn rng bo m cho nhng ngi tu chn chnh

khng b nh hng xu t vic li dng i kht thc ny, mt s ng cc

tu s thuc h phi Nam tng v Kht s khng cn p dng phng thc

8) Tham lun ca ban i din Pht gio qun 5. Trong Vn kin hi tho tng, ni, t vin thnh ph H Ch Minh , t chc ngy 2021/4/2000. Thnh hi PG.Tp.HCM.

9) Minh ng Quang. 1965. Chn L. Trn b. Gio hi Tng gi Kht s Vit Nam. Gia nh. TT. Thch Gic Nhin ch trng n tng. Tr. 156.

476 55

- 476 -

i kht thc na, m chuyn sinh hat kht thc bng cch t tc lng

thc, thc phm ti tnh x. Ty Nam b, t rt lu Pht gio Nam tng

hin din trong cng ng tc ngi Khmer, nay cng c nhng thay

i trong sinh hat, trong i sng kht thc ca tu s, trong vai tr ngy

cng gim i ca cc trng cha. Tu s Pht gio Nam tng dn t b

nhng cung cch sinh hat theo truyn thng, tc i kht thc quanh phum

sc t sng sm n gi ng gia tra, m nay do yu cu tp trung sng

tu v hc tp ti ngi trng chung Sc Trng, trng Pli cp cao khu

vc Nam b, nay l trng Trung cp Pli Nam Bnn khng tin hnh i kht thc na, m hng ngy h n nhn thc n t cc Wn10) mang

v cha, chia u cho mi ngi. Ngoi ra, vic chuyn i khng i kht

thc quanh phum sc na mt phn cng t hin tng mt s cha Khmer

thuc th x Sc Trng, l khu vc dn c th ha. V vy hnh

thc c tr theo phum sc ca ngi Khmer cng b bin i. Kh nhiu

khu dn c ca ngi Kinh sng xen c vi ngi Khmer, v mi nh

c hng ro bao quanh. iu ny cng lm hn ch phn no vic i

kht thc ca s si khi n tng h gia nh Khmer nhn thc n.

S chuyn i trong sinh hat ca tu s mt phn ln chnh l xut pht

t vic chuyn i mi trng sng. a s tu s chuyn c v l do hc

tp. Ti nhiu tnh ng bng sng Cu Long, vic hc ca tng ni thng

c hn ch hn thnh ph. Mi Tnh ch c trng S cp, Cao ng v

Trung cp Pht hc, cha c trng i hc Pht gio. Do vy, c th

theo hc ln cao hn, tng ni sinh buc phi ln thnh ph.

Mt trong nhng vn kh bc xc hin nay, c lin quan n sinh hat

ca tng /ni, l vn c tr! Thi gian qua, do nhu cu bc thit ca

vic trang b kin thc, vi mong mun nng cao hn na tm nhn thc

10) n v gm nhiu h ngi Khmer theo Pht gio, mi h c ngha v dng cm cho cc s si mt ngy, lun phin nhau theo quy nh.


- 477 -

ca mnh trn nhiu lnh vc, mt s khng nh tng ni di chuyn v

thnh ph. Trong 5 nm gn y, s tu s tr t cc Tnh ln TP.HCM ngy

cng nhiu. H t cc tnh min ng nh ng Nai, Ty Ninh; min Ty Nam B nh An Giang, Tin Giang, Cn Th; t min Trung vo nh Bnh

nh, Khnh Hathuc nhiu cha n thnh ph hc tp.

Hin tng c gi l thin di cu hc bng pht mnh m trong giai

on t nm 2000 n 2003. Nhng th tc v vic cp php tm tr v

tm vng trc nm 2005 c kh khn11) cho tng ni sinh, do sau nm

2005, tng ni xin i du lch nc ngoi, thc cht l i hc, tng ln

ng k, v sau nm ny, tng ni i du lch khng phi qua xt duyt ca

ban Tn gio Tnh nh quy nh trc y na, v vy, c th thy nh

trng hp ti tnh Vnh Long12) c t 5 n 10 tng ni /nm i du lch.

Nhng kh khn trong cuc sng ti thnh ph c th ha nh

TP.HCM, bui u lm xo trn cuc sng, thay i lch tu hc ca cc

tu s so vi trc y, v vy c ngi b stress!

Hon cnh sng thay i cng lm chuyn i cch sng ca tng s.

Np sng mi ti a bn th ha l TP.HCM cn gip cho tng/ni

sinh m rng tm nhn, c khi vt qua quy nh gii lut.

C th thy rng, vic chuyn i thi kha sinh hat ca nhng tu s

ang theo hc, c khc i cht so vi tu s khng tham gia trng lp.

l vic gia gim hai thi kho tng kinh trong ngy, v iu quan trng

l, do nhu cu tm hiu nng cao kin thc, a s tu s tr ang theo

hc u tham gia cp nht thng tin trn trang in t mi m. y l

mt trong nhng chuyn i nh du vic hi nhp ca tng c nhn vo

11) Sau nm 2005, i nc ngoi dng du lch khng phi qua Ban Tn gio xin cp php.12) S liu ca ban Tn gio Tnh.

478 55

- 478 -

tin trnh pht trin ca th gii.

Mi trng sng mi phn no cng c nh hng n vic thc hnh

cc iu lut dnh cho ni gii. Sinh hot ca ni gii, di gc nhn ca cc

tng s, khi c hi v thi ca nhng ngi ni thc hnh gii lut

bt knh php13) nh th no, c kin nhn xt: Vn cn, nhng

khng c nh trc kia 14).

Nh vy, c th thy nhng bin i trong sinh hat tng ni ty thuc

mt phn vo a bn c tr mi, l trung tm th, ni giao lu mnh v

c nhiu bin i so vi cc tnh min Trung, th cc yu t truyn thng,

ngay c gii lut cng phai nht dn.

13) l 8 php do c Pht quy nh, mi ngi n tu phi thc hnh i vi cc tng s. Tm php l: Bt knh php gm:

a. T kheo ni tuy mt trm tui, nhng thy t kheo mi th gii , phi ng dy n cho l bi, tri tnh ta mi ngi.Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

b. T kheo ni khng c m l qu trch t kheo, khng c ph bng, ni : ph gii, ph kin, ph oai nghi. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

c. T kheo ni khng c v T kheo tc c, tc c nim, tc t ngn, khng c ngn ngi khc tm ti, ngn thuyt gii, ngn t t. T kheo ni khng c qu trch T kheo. T kheo c quyn qu trch t kheo ni. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

d. Thc xoa ma na hc gii ri phi n t kheo tng xin th i gii. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

e. T kheo ni phm ti tng tn phi trc hai b tng na thng hnh Ma na a. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

g. T kheo ni na thng n t kheo tng cu gio th. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

h. T kheo ni khng c h an c ch khng c t kheo tng. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

i. T kheo ni an c xong phi n trong T kheo tng cu ba vic T t: kin, vn, nghi. Php ny phi c tn trng cung knh khen ngi, trn i khng c vt qua.

14) Thch Hnh c. Nh trn.


- 479 -

II.2 V gio dc

Cng vi s chuyn i mi trng sng ca tng ni do nhu cu tham gia

vo vic hc tp, th trong phng cch hc tp ca tng ni, ni rng ra l

phng cch t o to cng c s i mi. Nu nh trc nm 1986,

s lng tng ni l du hc sinh rt him. Mt s i du hc t ti tr ca

cc t chc Pht gio. Nhng t sau i mi, tnh n nm 2006, tc 20

nm sau i mi, c gn 200 tng ni sinh du hc nc ngoi. Trong

s ny 20 ngi nhn bng Tin s , 20 ngi c bng Thc s. S cn

li ang theo hc ti Php, n , Myanmar, Trung Quc, Sri Lanka, Thi

Lan, i Loan, c, Nht Bntrong s ny c 10 tu s l ngi Khmer theo Pht gio Nam tng Nam b15).( Ban Gio dc Tng ni, 2005). T l

c hc v tuy cha cao, song iu nhn thy r chnh l c xu hng

chuyn i phng cch o to tng ni. a s tng ni sinh du hc giai

an ny a s u thuc dng t tc, c s ti tr t cc pht t. Mt

s t i theo dng ti tr ca t chc hoc c nhn nc ngoi.

Mt iu d nhn thy trong giai on m ca hi nhp chnh l s pht

trin nhanh v nhiu mt ca hai h phi Nam tng v Kht s. Trc y,

trong hai h phi ny t c tu s i du hc so vi h phi Bc tng. Hin

nay trong h phi Kht s TP.HCM, c tng ni i du hc v nhn hc

v Tin s tr v l mt thnh cng ln so vi 20 nm trc16). Trong qu

trnh m ca v hi nhp, thc v quyn bnh ng gii trong n tu s li

c nu ln, nh mt ting chung nh thc ni gii Nam b. iu ny

gn 50 nm trc, s trng Nh Thanh, ngi ng ra thnh lp Ni b

Nam Vit vo nm 1956 17) nu ra, nay li c pht trin ln mt tm

15) Theo Bo co Tng kt hat ng nm 2005 ca ban Gio dc tng ni Trung ong GHPGVN.

16) trong c th k n .Thch Minh Thnh (tnh x Trung Tm), s c Thch n Hu Lin (tnh x Ngc Phng )...

17) Xem thm v t chc ny trong : Trn Hng Lin, Pht gio Nam b. ( Tp.HCM: Tp.HCM,

480 55

- 480 -

cao mi. Ngi n tu s Pht gio trong mt hi tho quc t mi y 18)

tham lun Tim nng ng gp ca ni gii: s mnh c th thc hi

n19). Gn y, (28/123/1/2010) Hi ngh N gii Pht gio Th gii Sakyadhita ln th 11 c t chc ti Vit Nam, m ra mt hot ng

mi cho ni gii PGVN. Hc vin Pht gio Nam tng Khmer Nam b c

thnh lp vo nm 2006 ti thnh ph Cn Th, trung tm kinh tvn ho ca ng bng sng Cu Long, nh du bc pht trin mi ca h phi

Nam tng v sinh hat ca s si Nam tng Khmer.

Cng c th thy chng trnh tu hc ca cc tu s trong Hc Vin Pht

gio c b sung thm ngai ng nh Anh ng, Hn ng, Nht ngiu ny trc nm 1990, ti trng trung cp Pali Nam b Sc Trng cng

cha c, ch dy ch Pali. Vic trang b ngoi ng v vi tnh cho tu s,

to iu kin gip h hi nhp d dng trong vic ni kt vi mng li

thng tin ca Pht gio quc t. Trong nhiu ngi cha Khmer ng bng

sng Cu Long nh tnh Sc Trng, Tr Vinh, An Gianghin c nhiu tu s tr theo li sng hin i, s dng in thoi di ng. V vy mng

li x hi ca tu s Nam tng Khmer hin nay kh rng, h lin h vi

cc nc Campuchia, Thi Lan, Lo, Myanmar Mt s tu s tr TP.HCM, c hc v Tin s c mi sang thnh ging ti cc trng/ trung tm

Pht gio quc t nh ti M, Thi Lan, c, Myanmar.Kh nhiu ngi cha Nam b cng c trang b my vi tnh, ni mng quc t, c u

my phc v cho h thng cng ngh thng tin mi, trong hong php v

tu hc.

1996), 5053.18) Hi tho Pht gio trong thi i mi : c hi v thch thc t chc ti Tp.HCM ngy

15 & 16/7/2006.19) Thch n Hu Lin Tim nng ng gp ca ni gii: s mnh c th thc hin , tham lun

ti hi tho quc t: Pht gio trong thi i mi : c hi v thch thc t chc ti Tp.HCM ngy 15 & 16/7/2006.


- 481 -

S hiu bit, lin kt trong gn chc nm qua gia Pht gio cc nc

v PGVN c th hin r trong vic cc tu s Pht gio tham gia vo

nhiu hi tho quc t, c t chc trong khu vc hay i Loan, Trung

Quc, hoc phi hp t chc hi tho quc t v Pht gio thi hin i

ti Vit Nam ln u tin sau i mi, l hi tho Pht gio trong thi

i mi, c hi v thch thc20).

i d hi tho quc t nhiu nc, trong nhiu hi ngh thng nh v

Pht gio21) c tu s tr TP.HCM22). T khi t nc m ca, vic tm

hiu, t mi lin h gn kt gia t chc PGVN v Pht gio cc nc

c y mnh. Ban Pht gio Quc t c thnh lp. Ti Hi ngh Pht

gio Th gii ln th 4 (2007) t chc Thi Lan, c tu s Pht gio thnh

ph tham d. Th tng Vit Nam Nguyn Tn Dng gi in mng, v

cng cho thy y l ln u Chnh ph Vit Nam ng cai t chc hi

ngh Pht gio th gii nm 2008 ti Vit Nam. C th xem y l mt s

kin ng k trong qu trnh PGVN m ca, hi nhp vi th gii.

Nh vy, mt mc nht nh, vic hi nhp ca PGVN c nhng

chuyn i ln trong i sng mt b phn tu s Nam b, c bit l

TP.HCM hin nay.

20) Hi tho c t chc ti Hc vin Pht gio Tp.HCM ngy 15 v 16/7/2006 quy t hng trm i biu Vit Nam v t 10 quc gia khc nh Hoa K, Nht Bn, Tch Lan, Trung Quc, Php, c, Thi Lan, c, Canada, n vi 80 tham lun ca cc nh khoa hc, cc thin tri thc, nhng v lnh o t chc Pht gio.

21) Cc i hi ABCPquc t ti Mng C, Lo..Hi ngh Thng nh cc tn gio M, Nht, Thi Lan, Campuchia; Hi ngh v Bc thng ip vnh hng ca c Pht T ti Sri Lanka.; Hi ngh quc t ton cu ha Berlin; Hi tho gio dc Pht gio th k 21 ti Giang T (Trung Quc); ta m v Pht gio v Gio hi Pht gio Vit Nam ti Hoa K; Hi ngh Pht gio Th gii ln th 4 ti Thi Lan

22) Nh TT. Thch ng Bn ( cha X Li); . Thch Nht T (cha Gic Ng); .Thch Tc Minh (cha Gic Lm); . Thch Minh Thnh ( Tnh x Trung Tm)

482 55

- 482 -

II.3 V hong php

Trong sinh hat ca tu s, vic chuyn i trong vn hong php cng

nh du bc khi sc mi trong qu trnh hi nhp vi th gii, t ni

dung hat ng n khoa hc k thut. Hong php, vi ngha ch thc,

l mang an lc n cho mi ngi. Th hin tinh ba ny ca vic hong

php, cc ging s phi theo di din tin hng ngy ca sinh hat x hi

trong bi cnh nhp sng ton cu () n lc pht trin hiu bit cho tht su rng, tht chun xc c th iu chnh vic truyn b gio php thch

hp vi s pht trin ca t nc trong xu th ton cu ha 23). Nh vy,

chnh t yu cu thit yu ca vic truyn b o php, tu s Pht gio phi

chuyn i nhn thc, phi c nhu cu nng cao kin thc v cp nht thng

tin.

Mt lai hnh mi trong lnh vc hong php giai an ny, l

Hong php trn Internet. y l m hnh hong php mi, c kt qu kh

quan v p ng c nhu cu nghe php ca mt b phn qun chng. Vi

vic theo di a ch, thi kha sinh hat ca o trng online l c th

nghe php, trao i nghi vn Pht hc vi cc ging s. Mt kin ca

ngi tng tham d cc o trng online ny nhn nh rng: Pht gio

Vit Nam ni chung v ngnh hong php ni ring, m rng v c th

l cng hin cho Pht gio th gii mt s mng khng nh: s mng hong

php thi hin i (...) Phi xem cng tc hong php trong thi k hi nhp

cng chnh l mt phng cch gp phn gii thiu, giao lu vn ha ca

Vit Nam vi cc nn vn ha, tn ngng tn gio ca cc quc gia trn

th gii 24)

23) Thch Tr Qung , Hong php trong thi hi nhp. Nguyt san Gic Ng, 132 (3. 2007), 424) Chc Ph 2007. Vi vn v hong php trong thi hi nhp. Nguyt san Gic Ng s

132. Tr. 39.


- 483 -

Nhng nm gn y c nhng chuyn i thuyt ging ca cc tu s tr

t TP.HCM n cc ging ng nc ngoi, tuy cha tr thnh mt k

hach trong ng hng hat ng ca GH.PGVN v c bit l ca Ban

Tr s Thnh hi Pht gio TP.HCM.

Ngoi phng thc hong php trn mng, trong qu trnh i mi v hi

nhp, vic ch trng vo cng vic hong php vng su, vng xa, trong

cc dn tc thiu s Nam b l mt chuyn bin. Cng c th xem y l

mt phng cch nhm thu ht tn n vi o Pht trc ln sng

truyn o mnh m ca o Tin Lnh n cc vng dn tc thiu s

Nam b. Pht gio c nhng bui hong php cho cc dn tc thiu s.

Tng ni TP.HCM i n nhiu vng dn tc thiu s thuyt php,

ging kinh ti cc tnh min ng Nam b nh Bnh Phc, Ty Ninh,

ng NaiKt qu ca hat ng ny l em li mt s kh ng ngi dn tc thiu s cc tnh Bnh Phc, Kontum tr thnh tn Pht

gio. Ti huyn B ng, tnh Bnh Phc, c hn 300 ngi Sting

quy y tam bo v tr thnh nhng Pht t thun thnh25).

Ngoi ra, tu s tr, ging s ca ban Hong Php Trung ng thc hin

mt dng hong php mi, l hong php trong tri giam, trng hp ti

tri giam Chu Bnh, tnh Bn Tre. Ti y, i c Thch Nht T

thuyt ging cho 1.800 phm nhn, m 2/3 trong s l nhng ngi tr,

tui t 17 n 30 26). Ti cha Hong Php (H. Hc MnTP. HCM), thng ta Chn Tnh thng xuyn t chc nhiu bui thuyt ging, c thu

da pht hnh rng ri cho pht t trong v ngoi nc. n tng kinh

sch hay lu truyn cc bi ging Pht php thng qua lai hnh bng da,

ti ngh, l cch truyn b Pht php hp thi v tin li nn thc hin 27). Nu nh trc y, kinh tng c tng, cc bi thuyt php u c

25) Phan Ct Tng, Hong php cho tr em dn tc. Gic Ng, 367 (8 .2. 2007)26) Phan Ct TngQung Kin, Hong php trong tri giam. Gic Ng, 368 (15. 2. 2007)

484 55

- 484 -

thu m trong bng cassette, bng video ph bin rng ri n pht t, th nay c ci tin, c thc hin trn da vi nhiu dng DVD,VCD nhng ngi hiu o v c nhng ngi cha hiu o c th cng cng

hng hng v gii thot ca chnh php 28). Nhiu lai hnh truyn b

Pht php cng a dng hn, theo hng vn ngh ha cc ni dung Pht

php, vi cc bi tn nhc, ci lng, phim s tch cuc i c Pht, cuc

i cc v T, nh Ting chung hong php ca nhc s Hng Vang;

o Pht ngy nay ca nhc s V Ngc Ton.. Chng trnh VCD nh

sng Pht php l ni dung trao i ci m gia pht t v qu Thy v

nhng vn trong cuc sng, cng nh trong qu trnh tu hc.

Cn thy rng, chnh ti trung tm TP.HCM, cc loi hnh hong php

qua bng da c ph bin rng ri hn t y pht hnh sang cc

vng, min khc trong c nc v nc ngoi.

V ni dung, trong cc bui thuyt php, tu s cp n nhiu vn

c tm bao qut, i su vo lnh vc m trc y hn 10 nm, gii Pht

gio cha c iu kin thc hin, nh mi ngi trc tip tip cn vi

th gii v hnh29) bo co li, sau c phn bnh lun ca tu s di

nhn quan Pht gio; hay i vo nhng lnh vc kh mi m nh nhng

bui thuyt ging v kinh t hc Pht gio, v o c trong kinh doanh

theo tinh thn Pht gio

Mt s kin ng ghi nhn trong vic hong php ca Pht gio Vit

Nam, l s tr v vo cui nm 2004 ca ha thng Thch Nht Hnh

27) TT. Thch Chn Tnh. Chng ta hy cng nhau lm cho rng r chnh o.Bi l mc ch chnh, thing ling v cao c nht ca nhng ngi c tm hnh i theo con ng gic ng gii that ca c Pht. Trong sch Minh Mn ch bin, Danh nhn vn ho Pht gio Vit Nam ng i. Chn dung & i thoi. (H Ni: Lao ng, 2006), 265.

28) TT. Thch Chn Tnh, nh trn.29) Trng hp b Phan Bch Hng bo co ti cha Hong Php (Hc Mn).


- 485 -

cng 200 tng thn Lng Mai. Ha thng i thuyt ging nhiu ni trn

qu hng, vi nhiu ch khc nhau, ng thi vi s hin din ca gn

200 tng thn Lng Mai c ba min t nc gp phn tng cng

tnh hi nhp ca PGVN vo sinh hat Pht gio th gii. Qua nhng

chuyn tr v ca ha thng Nht Hnh, i trai n bnh ng php gii

cng c t chc trong c nc vo nm 2007, nh du bc pht

trin mi trong chnh sch t do tn gio ca Nh nc Vit Nam.

II.4 V t thin x hi

T thin x hi (TTXH) l mt hot ng ni bt ca PGVN. Trong sut nhiu nhim k, ban Tr s Thnh Hi PG TP.HCM v cc Tnh n lc

thc hin tinh thn t bi, cu kh cu nn ca Pht gio n hng triu gia

nh bt hnh. Vi chnh sch m ca, i mi cng to iu kin cho

nhiu tm lng nhn i Vit Nam c hng ra nc ngoi, cu gip

nhng ngi b nn, nh nn sng thn cc nc Chu (Indonesia, Thi

Lan) Tng kinh ph cu tr cho nn nhn sng thn ln n 475.000.000 ng 30). c bit, hat ng ca trng nui dy tr em khuyt

tt qun 4 (TP.HCM) hin ang nui dy cho 102 em bt hnh cng t chi

ph ca nhng nh ho tm trong v ngoi nc ng h.

Mt khc, c th nhn thy s chuyn i v s lng tin bc v phm

vt ng gp vo qu TTXH ca Thnh hi PGTP.HCM tng nhanh qua cc nm, a hat ng TTXH ca Pht gio Nam b v PGTP.HCM ni ring t doanh s cao nht so vi Pht gio trong c nc .Ngoi ra, qua s tin

v phm vt ng gp cho thy cn c c ngoi t. Con s ngoi t ng

gp cho Ban TTXH Trung ng, Tp. HCM v Nam b, ch trong nm 2005 ln n gn 60 ngn la M. iu cng th hin sc ng gp ca

30) Theo Bo co tng kt cng tc Pht s nhim k VI (20022007) v phng hng hat ng Pht s nhim k VII (20072012) ca Thnh hi PG.TP.HCM. Tr.21.

486 55

- 486 -

Vit kiu cc ni v cng cho thy mi quan h gn kt, hi nhp ca

PGVN trn lnh vc TT.XH vi ngoi nc c khi sc, bi v y l ln

u tin trong tng s tin ng gp TT.XH c ngoi t.

Cn nhn thc rng, trong 3 h phi Pht gio Vit Nam bao gm Bc

tng, Nam tng v Kht s, khng phi ch c h phi Bc tng mi thc

hin cc hat ng t thinx hi. Mi h phi u c nhng hat ng theo quan nim ring ca mnh. Tuy nhin, do h phi Bc tng ch trng

y l h phi khng ch lo vic t tu, t m cn c trch nhim t

gic, gic tha na, v vy, mt tu s thuc h phi Bc tng, ngoi vic th

T Kheo gii (250 gii) cn th thm B tt gii. Chnh nhn thc v hnh

ng ny gip nhng ngi th gii B tt thc hn na v trch nhim

ngh n v chm lo cho mi ngi.

Thnh tu ca tinh thn ny c biu hin nhiu v, di nhiu gc

khc nhau. C th thy iu ny trn thnh qu ca hng trm phng pht

thuc, hng chc Tu Tnh ng, cc lp hc Tnh Thng, trng nui

dy tr em khuyt tt, trung tm

t vn, gip ngi b HIV/AIDS; nh cho ngi c cng vi nc,

Qu Khuyn hc cho nhng tr em ngho hiu hc, chm lo cho ngi gi

neo n, nhng tr m ci khng ngi nui dng.

Nu nh 10 nm trc y, trong cc loi hnh hat ng TTXH, chng ta t thy c s tham gia ca cc tu s i n nhng vng su, vng xa,

trong a bn ca cc dn tc thiu s, m ch tp trung nhiu vo ngi

Kinh, th trong nhim k V c du n r nt ca cc tu s n cc bun

lng ca khu vc Ty Nguyn hay vng ng Nam b.

to iu kin cho hot ng TTXH c duy tr tip tc v pht trin bn vng, nhiu lp o to ngun nhn lc cng nh phng php t chc


- 487 -

c trin khai. Cc kho o to nh Kho o to cng tc x hi ti

Hc vin Pht gio VN khai ging vo ngy 6/6/2007 do Ban TTXH Trung ng, trng i hc M Bn cng, v Hc vin PGVN ti Tp.HCM phi hp t chc; Kha o to 120 tng ni tr ti cc tnh c tm nguyn phc

v vng su, vng xa trong thi gian 4 thng vi 480 tit hc, do ging

vin i hc M, Hc vin PGVN nhm bi dng kin thc x hi v k

nng giao tip, quan h cng ng, thng k, iu tra x hi hc.. p ng

cc mc tiu hat ng x hi, c bit l cng tc TTXH cc Tnh. Trc , vo nm 1998 Ban TTXH T. cng kt hp vi i hc M Bn Cng t chc kho o to cng tc x hi cho 142 hc vin tng, ni, pht

t..

Tham kho chng trnh hat ng ca ban TTXH bo Gic Ng trong 5 nm (19962001) cho thy hot ng trn lnh vc ny ca tng ni pht t Thnh ph H Ch Minh kh phong ph. Ngoi nhng t cng tc mang

tnh cp thi, ban cn c 9 chng trnh hot ng t thin khc nh: Bo

tr 10 b M Vit Nam anh hng ti huyn C Chi; Chng trnh em li

nh sng cho ngi m ngho; Chng trnh mi m cho ngi ngho;

Chng trnh xe ln, xe lc cho ngi tn tt; chng trnh cp xe p cho

hc sinh ngho; chng trnh 10.000 phn gip hc sinh sau l; Gip bnh

nhn ngho tr bnh; Cng tc trung chuyn cc t chc x hi v c nhn

c hon cnh kh khn; Tng 3 my cha mt cho bnh vin An Bnh.

II.5 V trng tu, xy mi c s t vin

Tnh n nm 2006 c nc c 13.775 t vin31). iu nhn thy r nt

nht s chuyn bin ca Pht gio Vit Nam trong hn 20 nm qua chnh l

qua phng thc i mi, trng tu, sa sang cha chin, tnh x nht l

31) Gio hi Pht gio Vit Nam. 2006. Bo co thnh qu 25 nm hot ng ca Gio hi Pht gio Vit Nam. Tr.4.

488 55

- 488 -

Nam b. Khng th k ht s lng cha chin c trng tu, lm mi li

c bn trong ln bn ngoi. Ch tnh ring trong Pht gio Nam tng ca

ngi Khmer Nam b, c tt c 452 ngi cha Khmer th c 70%

cha c xy dng sa cha32). Tnh An Giang c 65 cha Khmer th

c 64 cha c sa cha, trng tu. Hu ht s bin i ny c ngun gc

t kinh ph do cc pht t sinh sng hi ngoi gi v, ng thi cn t

kinh ph ca Nh nc cp. Kh nhiu cha u t cho vic sa cha

ny ln n hng trm triu ng. Ti thnh ph H Ch Minh, trong 5 nm

qua (20022007), c 200 c s t vin c trng tu, chim t l 17, 84%. 33). iu ny trc i mi kh c th thc hin, do ngun kinh ph

a v nc c hn ch t vic chuyn tin v cng t vic cp php xy

dng, sa cha.

Kt lun

Qua mt s nt ln va trnh by v Pht gio Vit Nam thi cn v hin

i cho thy Pht gio Vit Nam ang pht trin theo 2 xu hng chnh:

Xu hng Hin i ha Nhng hot ng ca cc tu s PGVN hin nay, t trong nhn thc n

li sng, n sinh hat tu hc, hat ng t thinx hi u mang tnh Hin i ha. Trong nhn thc ca cc tu s Pht gio bc l mt xu

hng ty thun theo vi s pht trin ca thi i. Tnh cht ty thun ca

Pht gio gp phn vo vic th hin tnh cht ny. Xu hng hin i

ha ca PGVN din ra nhanh chng hn so vi giai an trc nm 1986.

Hin i ha trong PGVN th hin qua vic s dng cc website, cc hp

th in t, qua vic tham gia ging dy v hc tp ti nhiu nc trn th

32) Nh vic trng tu, xy cng tam quan cc cha Xo Me, Sry Tr St, Phy Chp Sc Trng

33) Trng tu cc cha thuc Pht gio Bc tng nh cha n Quang, cha Ph Quang, cha Nam Thin Nht Tr; hay thuc h phi Kht s nh tnh x Gic Quang (Tp.HCM) v hng trm hng ngn ngi cha khc khp cc Tnh, thnh Nam b. S liu ca Thnh Hi PG. TP.HCM. 2007.


- 489 -

gii bng nhiu ngn ng khc nhau.

Ngoi ra, chnh t tc ng ca i mi, t cc chnh sch chung ca

chnh quyn, GHPGVN c nhiu thun li hn thc hin mt s hat

ng Pht s ca mnh, bn cnh nhng n lc t chnh bn thn GHPGVN

qua mt nhim k u. Vic to iu kin cho cc tu s tr c ra nc

ngoi tu hc d dng cn pht xut t khi Ban Tn gio Chnh ph ban

hnh Php Lnh Tn ngng, Tn gio vo nm 2004.

Nh vy, hin i ha Pht gio trong qu trnh hi nhp vi th gii l

mt xu th tt yu. Chnh vic hi nhp vi khu vc v th gii buc bn

thn PGVN phi hin i ha. C hin i ha mi c th thch ng vi

hot ng Pht s ngoi nc. Mt khc, xu th ny din ra khng ch ring

i vi Pht gio m cn thy c trong mt s tn gio khc Vit Nam

nh Cng gio, Tin Lnh, Cao i, Pht gio Ha Hov trn th gii ti nhiu quc gia c tn gio, xu th hin i ha tn gio c nhiu nh

tn gio hc khng nh. Gio s Charles F. Keyes, nh nhn hcv quc t

hc thuc i hc Washington, nhiu ln n Vit Nam, nghin cu v

c bi ni chuyn ti cc vin nghin cu H Ni vi ch Tn gio

v tnh hin i, tha nhn rng: mt l thuyt ph hp v tn gio v

tnh hin i nn bt u t vic quan tm n cc tri nghim khin cho

con ngi n vi tn gio, hn l bng vic bt u vi tnh chn l ca

cc nim tin m cc th ch hay quyn lc tn gio a ra34)

Xu hng hin i ha tn gio cng thy cp trong hng lat tham

lun qua hai cuc hi tho ln do GS. J.P.Willaim v GS. TS. Quang

Hng ch tr v Tnh hin i ca tn gio v i mi. S chuyn bin

ca Pht gio v Ki t gio Vit Nam vo nm 2006 v Tnh hin i

34) Keyes, F. Charles.2006. V tn gio v tnh hin i Vit Nam. Xa &Nay, s 250, thng 5. tr.21.

490 55

- 490 -

v i mi : S chuyn bin ca tn gio Vit Nam hin nay (nghin cu

trng hp Pht gio, Cng gio v Tin Lnh) vo nm 2007.

Ti i Loan, ni gii ang vn ng hy b Bt Knh Php, c nh

gi l mt hin tng khng bnh thng, c a ln trang web ca Th

vin Hoa Sen ngy 15/5/2008, cng gp phn cho thy xu hng hin i

ha tn gio v ang th hin trn nhiu lnh vc, ti nhiu quc gia v

trong nhiu tn gio khc nhau.

Xu hng nhp th Nhp th l xu hng chung ca Pht gio thuc mi quc gia trn th

gii. Do tnh cht mm do ca tn gio ny, c s thch ng v thay i

cho ph hp vi phong tc tp qun ca tng dn tc, nn xu hng nhp

th ca Pht gio Vit Nam cng bc l nhng nt ring.

S thch ng v hi nhp nhanh chng ca cc tu s vo qu trnh pht

trin quc gia chung trong giai an sau i mi bc l mt xu hng

a o vo i nhiu hn, in hnh l qu trnh a dng ha cc hnh

thc hot ng TTXH, y mnh v a hot ng TTXH ra ngoi phm vi lnh th, hng n cc nn nhn t thin tai sng thn Thi Lan; hoc

hng nhiu hn n vic truyn o, y lo trong vng dn tc thiu s,

truyn o trong cc tri giam. l nhng nt mi trong hot ng ca tu

s PGNB gp phn vo vic thc y hn na qu trnh hi nhp khu

vc v th gii ca Vit Nam vo dng pht trin theo xu th chung ca

thi hin i.

Cn thy rng, y khng ch l tnh cht ring c Pht gio Vit Nam.

Trong qu trnh ha vo dng chy chung ca khu vc v th gii, Pht

gio Thi Lan cng th hin s chuyn bin mnh m. R rt nht chnh

l s xut hin ca mt n tu s Nam tng va thc hnh l th c tc


- 491 -

gii, chnh thc tr thnh t kheo ni Dhammananda, tu n Pht gio Thi

Lan u tin. S kin ny cng thy din ra Sri Lanka t nm 1998 vi

s xc nhn ca ch v trng lo trong Hi ng Pht gio Sri Lanka.

Nh vy, c th cho rng, trong bc chuyn mi ca qu trnh hi nhp

v ton cu ha, PGVN pht trin kh nhanh theo 2 xu hng chnh, mt

l xu hng hin i ha v hai l xu hng nhp th. C hai xu hng c

tnh cht h tr v thc y nhau, c quan h vi nhau, gip PGVN pht

trin. Trong thi gian ti, tu s PGVN c th c nhng bc pht trin

tt, tip tc ng hnh cng dn tc, theo xu th chung ca thi i, PGVN

cn nhanh chng tip tc pht huy nhng th mnh ca mnh, ng thi

cng khc phc nhng hn ch t trong c cu t chc ca GHPGVN.

492 55

- 492 -

Ban Gio dc Tng ni Trung ng Gio hi Pht gio Vit Nam.2005. Bo co tng kt hat ng nm 2005.

Ban Tn gioDn tc tnh Vnh Long. D tho bo co v vic thc hin cng tc qun l Nh nc i vi Pht gio Kinh ti Vnh Long sau

ba nm thc hin kho st (19992002). Ban i din Pht gio qun 5. Thnh hi PG.Tp.HCM. Tham lun

trnh by trong hi tho Tng, ni, t vin thnh ph H Ch Minh , t

chc ti thnh ph H Ch Minh ngy 2021 thng 4, 2000. Thnh hi PG.Tp.HCM.

Bo co tng kt cng tc Pht s nhim k VI (20022007) v phng hng hat ng Pht s nhim k VII (20072012) ca Thnh hi PG.TP.HCM. Tr.21.

Bt Ty 2002, Tng ni nh ngoi v tm s ngi trong cuc. Gic Ng, s 120, (15.5.2002)

Chc Ph 2007. Vi vn v hong php trong thi hi nhp. Nguyt san Gic Ng s 132. Tr. 39.

Keyes, F. Charles.2006. V tn gio v tnh hin i Vit Nam. Xa &Nay, s 250, thng 5. tr.21.

Gic Dng 2003. Pht Vit Nam, Dn tc Vit Nam.H Ni: Nxb Tn gio

Hynh Ngc Thnh 2002, Tng ni tr nh ngoi. L no khng gii quyt dt im? Gic ng s 132, (7. 8. 2002)

Minh ng Quang, Chn L. Trn b. Gio hi Tng gi Kht s Vit Nam. (Gia nh: TT. Thch Gic Nhin ch trng n tng, 1965)

Minh Mn, Tm c nhim mu. Trong V vn i con ni trng ca

Pht gio Vit Nam.(Texas, USA: ng Dng Thi Bo, 2005)

Minh Mn ch bin, Danh nhn vn ha Pht gio Vit Nam ng i.


- 493 -

Chn dung & i thoi. ( H Ni : Lao ng, 2006)

Phan Ct Tng, Hong php cho tr em dn tc. Gic Ng, 367 ( 8.2.2007)

Phan Ct TngQung Kin, Hong php trong tri giam. Gic Ng, 368( 15. 2. 2007)

Thch Chn Thin, T tng kinh Kim Cang. (H Ni: Tn gio, 1999) Keyes, F. Charles.2006. V tn gio v tnh hin i Vit Nam. Xa

&Nay, s 250, thng 5.

Thch ng Bn2007. Phong tc dn gian Nam b v Pht gio. Tp. HCM: Nxb Vn Ha Si Gn.

Thch Nht T 2005.Kinh tng hng ngy. H Ni :NxbTn gio.

Thch Minh Thnh (dch) 2007. nh sng Mt tng. Nguyn tc :

C.Alexander Simpkins and Annellen Simpkins. H Ni: Nxb Phng ng.

Thch Tm Thin 1998.Tm l hc Pht gio.Tp.HCM Nxb Tp.HCM

Thch Chn Tnh 2006.Chng ta hy cng nhau lm cho rng r chnh

o. Bi l mc ch chnh, thing ling v cao c nht ca nhng ngi

c tm hnh i theo con ng gic ng gii that ca c Pht. Trong sch

Minh Mn ch bin Danh nhn vn ho Pht gio Vit Nam ng i.

Chn dung v i thai. H Ni Nxb Lao ng.

Thch hin Php 2006.Pht gio Gii php trong giai an tan cu

haTham lun trnh by trong Hi tho Pht gio trong thi i mi.C hi

v thch thc, t chc ti Tp.HCM ngy 1516 thng 7, 2006.Thch N Hu Quang 2001. S pht trin ca GHPGVN th k XXI.

Gic Ng, 84 (5.9.2001)

Thch N Hu Lin 2006. Tim nng ng gp ca ni gii: s mnh c th thc hin .Tham lun trnh by trong hi tho quc t: Pht gio trong

thi i mi.C hi v thch thc, t chc ti Tp.HCM ngy 1516 thng 7, 2006.

Thch Thin Bo 2007, nh hng hong php trong tnh hnh mi.

494 55

- 494 -

Gic Ng, 364 (18. 1. 2007)

Thch Thin Siu, 1991 Lut T Kheo. Tp 1.Yt ma Yu ch. H Ni:Trng Cao cp Pht hc Vit Nam.

Thch Tr Th bin san, Lut T Kheo. Tp 1.Yt ma Yu ch. Tp.HCM: Trng Cao cp Pht hc Vit Nam. 1991

Thch Tr Th bin san. Tm Nh Tr Th tan tp. Cha Qung Hng Gi Lam. Bn tho. 2005

Thch Tr Qung 2007 Hong php trong thi hi nhp. Nguyt san Gic Ng, 132 (3.2007).

Thch Hnh Tr dch. 1999. Lut T phn gii bn. Nxb Tp.HCM :Thnh ph H Ch Minh, 1999.


- 495 -

THE SITUATION OF BUDDHISM IN VIET NAM

IN MODERN AND PRESENT TIMES

Tran Hong Lien

This writing would like to summary some highlights of Buddhism in Viet

Nam in modern and present times. Modern times (1981 ~ 2000) is set on the

day of The Vietnamese Buddhist Congregation. Present times is counted from

2000 until now.

Vietnamese Buddhism comprises of three main branches: Hinayana (Nam

Tong), Mahayana (Bac Tong) and Mendicant sect (Khat Si). Each of these

branches has many factions that are split on the prayers of bequests. In

branch of Hinayana, believers are of the two ethnic groups Khmer and Viet,

so, there still remain differences in pagodas structures, customs, activities and

statues worships arrangement.

Modern times

Of organization, from the day of foundation, Vietnamese Buddhist

Congregation put forward its charters and organization including two main

bodies: Central level (Certification Council and Administration Council

consisting of ten sections) and Local level (Provincial Administration Section,

City committee; Representatives committee at levels of district, town, ward

and village.

Of education, one thing important in this times is to reform Buddhist

496 55

- 496 -

education, especially in teaching programs content. Education programs are

divided into levels: Academy, Specialized College, Intermediate level of

Buddhism, Elementary level of Buddhism. In Can Tho, Khmers Hinayana

Buddhism Academy was set up in 2006. The number of overseas Buddhist

nuns and Buddhist monks exceed that of previous periods.

Of propagation of faith (Buddhism), indoctrination programs have been

carried continuously and synchronously.

Present times

Of activities, there have been changes in life of monks and nuns which are

defined according to the differences between branches as well as specific

traditions of each of these branches.

Of education, there appears a tendency to apply new method of training by

sending abroad more monks and nuns for further education.

Of propagation of faith (Buddhism), it is noticed a new approach

Propagation of faith on internet, propagation of faith in far remote regions, in ethic minorities and in re education camps.

Of social charity, there is a positive increase of money and goods donated

to Social Charity Fund of Ho Chi Minh Citys Buddhism Committee in recent

years. It is this increase that, in turn, make social charity activities of the

whole Southern Buddhism and Ho Chi Minh City Buddhism in particular

achieve the highest turnover in comparison with Buddhist organizations in the

country over. Moreover, there are foreign currencies among donations.

Of restoration and new construction of Buddhist structures, sources of

expenditure are of overseas Buddhists donations and of national sponsor.

At present, Vietnam Buddhism are following two main courses of


- 497 -

development: modern Buddhism course and engaged Buddhism one.

Key Words

Hinayana (Nam Tong), Mahayana (Bac Tong) and Mendicant sect (Khat Si),

Buddhism in Viet Nam in modern, modern Buddhism, education camps.

: 2010 3 20, : 2010 4 20,: 2010 8 3.

Tình Hình Phật Giáo Việt Nam Cận Và Hiện Đại - 제55집 2010 Tran Hong Lien

Documents

Transcript of Tình Hình Phật Giáo Việt Nam Cận Và Hiện Đại - 제55집 2010 Tran Hong Lien