Timo Kroon RWS WaterdienstHouten 9-6-09

Samenwerking modellen regio en rijk

Inhoud: samenwerken• waarom ook al weer ?• inventarisaties samenwerking• stand van zaken

– concept overeenkomst– landelijke lijnen– NHI, NWKi, pilots

• rol adviesgroep modelleren:– bevorderen samenwerking regio’s / regio- rijk

Waarom ook alweer samenwerken ?1) Efficiency (€)2) Consistentie regionaal + landelijk beleid3) Samen betere watersysteemanalyses4) We hebben elkaar nodig5) Kennis borgen

Enkele voorbeelden …

Waarom ook alweer samenwerken ?1) Efficiency (€)

Belasting burger laag houden:- beperkt aantal gelijksoortige modellijnen

Rijk, provincies, waterschappen, waterleiding- samenwerking B&O

Voorbeeld:prov. Groningen / NZV / HA’s eigen waterverdelingmodel Gr. gestopt, in NHI

Waarom ook alweer samenwerken ?2) Consistentie regionaal + landelijk beleid

• ook wens vanuit landelijk waterbeleid Bandbreedte voorkeur Oplossingsrichting oplossingsrichting Taken verdeeld Concept Definitief

2005

2006

2008

2009

2007

nationaal regionaal

integratie nat, droog, kwaliteitafstemming nationaal - regionaal

PlanningWerkprogramm

aNBW

• liever vooraf eens over uitgangspunten dan achteraf discussie hierover

Waarom ook alweer samenwerken ?3) Samen betere watersysteemanalyses

Vb watervraag WS Zuiderzeeland – RWS WD

- regionale droogtestudie + landelijke analyse- samen verbetering wateraanvoer

Waarom ook alweer samenwerken ?4) We hebben elkaar nodig:

landelijke modellen hebben regionale data nodig– peilbeheer – doorspoeling– capaciteiten kunstwerken– metingen kwaliteit en kwantiteit– Etc.

+ regionale watersysteemkennis !!!

Waarom ook alweer samenwerken ?4) We hebben elkaar nodig: grensoverschrijdend

70

20

60

1000

35700

waterschaarste IJsselmeer

Vb RijkswaterRandvoorwaarden klimaatverandering

Waarom ook alweer samenwerken ?4) Rijk : vooruit denken complexe onderzoeksthema’s

Perceelmaaiveld

Bovengrond

Ondergrond

Perceelrandwaterkant sloot Grote sloot

beek

buisdrainage

Afspoeling

kwel

Diepere uitspoeling

Opp.uitspoeling

A3

A2

B1

A6

A6A7

Maatregelen - routes Routes1 = meemesten mm2 = maaiveld mv3 = interflow if4 = buisdrainage bd5 = ondiep water ow6 = diep water dw7 = kwel kw8 = wegzijgen wz

mm

IF

ow bd

dwkw

mv

MaatregelenA1 = uit opstallenA2 = minder bemestenA3 = beter plaatsen in ruimte en tijd A4 = hogere onttrekkingA5 = bodem aanpassenA6 = erosie/opp. afspoelingA7 = rand perceel

wz

B1 = afvoerB2 = sloot volumeB3 = ruimtelijke mB4 = lokaal reinigen

A1A1 A4

A5 B2

B3B2

B4

Perceelmaaiveld

Bovengrond

Ondergrond

Bovengrond

Ondergrond

Perceelrandwaterkant sloot Grote sloot

beek

buisdrainage

Afspoeling

kwel

Diepere uitspoeling

Opp.uitspoeling

A3

A2

B1

A6

A6A7

Maatregelen - routes Routes1 = meemesten mm2 = maaiveld mv3 = interflow if4 = buisdrainage bd5 = ondiep water ow6 = diep water dw7 = kwel kw8 = wegzijgen wz

mm

IF

ow bd

dwkw

mv

MaatregelenA1 = uit opstallenA2 = minder bemestenA3 = beter plaatsen in ruimte en tijd A4 = hogere onttrekkingA5 = bodem aanpassenA6 = erosie/opp. afspoelingA7 = rand perceel

wz

B1 = afvoerB2 = sloot volumeB3 = ruimtelijke mB4 = lokaal reinigen

A1A1 A4

A5 B2

B3B2

B4

Vb Kennissysteem effecten van hydrologische en bronmaatregelen op N en P uitspoeling

Waarom ook alweer samenwerken ?4) We hebben elkaar nodig:

Samen kennis borgen model = kennisdragerHet wiel niet opnieuw uitvinden ….

Voorbeeld

gesprek Brabant Water - NHI

grondwaterflux uit België beperkt

Inventarisaties samenwerking modellen ?

Gesprekken Hogewoning (2006 – 2008): • waterschappen (2007)• waterleiding, adviesbureaus, onderzoeksbureaus (2007)• RWS-diensten, vervolg adviesbureaus, waterleiding (2008)

In ieder geval veel steun voor meer delen kennis en ervaring,publieke domein gedachte, landelijke informatiesysteem

voorwaarden• inhoudelijke visie• organisatorisch• praktisch• technisch• juridisch

Voorwaarden samenwerkinginhoudelijk, organisatorisch• Eenduidig gedragen visie + heldere doeleinden• Optimaal en concreet: wie doet wat ?• Strakke regie (Rijk of Deltares)• Inschakelen koepelorganisaties; IDSW, UvW, STOWA

praktisch• Houd alvast de vaart er in; pilots, quick wins• Criteria: actieve samenwerking, regelmatig contact,

transparantie, vertrouwen, flexibiliteit (maatwerk mogelijk)

technisch, juridisch• Acties tot behoud hoogwaardige kennis, ervaring (toekomst)• Wettelijke vastlegging overeengekomen standaarden

Stand van zaken

Concept samenwerkingsovereenkomst (juli 09):

• voor duurzame samenwerking modellen waterkwantiteit, kwaliteit, ecologie

• Deltares, Alterra, RWS WD, PBL, STOWA• Expliciet ruimte voor: o.a. LNV, VROM, V&W+ UvW

Inhoudelijke visie: uitgangspunten

• Focus op landelijke modellen voor LNV, VROM, V&W verkenningen, beleidsvoorbereiding, operationeel

• Samenhangend / samenwerkend geheel van modellen– Waterkwantiteit (NHI)– Waterkwaliteit (NWKi)– Ecologie

• Bevorderen consistentie nationaal-regionaal beleid: toegang tot zelfde basisinformatie

• Afspraak: transparante uitgangspunten modellen;bevorderen (nationale) kennisdoorstroming

Organisatorisch

Beheer en onderhoud

Deltares / Alterra

Kosten: gedeeld door

gebruikers

OntwikkelingDeltares, Alterra, …

financiers bepalen (afstemmen)Nu WD, PBL, Alterra, STOWAStraks V&W, VROM, LNV, UvW ?+

beschikbaar voor betrokken partijen

Organisatorisch (2)• Stuurgroep (accorderen) o.a. STOWA (UvW?)• Programmaoverleg (toetsen) o.a. adviesgroep• Projectgroep (Deltares, Alterra) • Begeleidingsgroepen o.a. ws-ers• Gebruikersgroepen

Stand van zaken: NWKi• plannen gemaakt: • Emissie landelijk gebied, waterkwaliteit• superregionaal – landelijk• Aansluitend op NHI / SOBEK• Aansluiting zoeken met KRW-verkenner spoor

• Betrokkenheid adviesgroep modelleren, via STOWA:• Nationaal – Regionaal zelfde vragen, ander detailnivo• Gewenst meer regionale insteek (bottum-up)

• Verdere concretisering + start verwacht na de zomer• Interactie regio

Ecologie en KRW-verkenner• Ecologie nog verdere uitwerking nodig

– ecologische expertise bij voorbereiding

• Ontwikkeling KRW-verkenner– Wordt nader afgestemd met NHI, NWKi– Opdracht DGW herbouw 3e kwart 09 –eind 2010 – Pilots 2011

Stand van zaken

NHI: • Landelijk model opgeleverd (2009)• Verdere uitwerking visie: Deltares – Alterra

– validatie, calibratie, regionalisatie– regionale + landelijke overheden zelfde basisdata– schaal (lokaal – regionaal – nationaal) toepassing – van basisdata naar goede modelschematisatie

• Regionale pilots

consistentie landelijk – regionaal - lokaal

reproduceerbaar

Voorbeeld Regis

Landelijk 4 lagen 2009

Verfijnd regionaal model

Uitdaging kennisinstituten ontwikkelen schalingsprocedures

Eerst ervaring opdoen pilots

Consistente schaling !

Pilots

Pilots gestart (STOWA)• HH Stichtse Rijnlanden• WS Peel en Maasvallei• WS Rivierenland

Vragen: • vergelijken landelijke – regionale modellen• Meerwaarde consistent maken ?

Invulling verschilt per pilot, nu nader afgestemd adviesgroep modellering - NHI

Verdere initatieven samenwerking NHI• Brabant Water:

– NHI als raammodel– Verbetering grensgebied Belgie– Calibreren, verfijnen rond pompstations

• Waternet: – NHI als raammodel– Zelf uitbouwen, eigen methode verzilting– Ervaring/ terugkoppeling naar landelijk

• Noord-Nederland – regionale validatie NHI (adviesburo)– regionale aanbevelingen voor calibratie– Meeliften met landelijke sommen waterverdeling

NHI databaseRegisAHNDinoIRISKNMI

NHI portal

Internet

geodata waterbeheerders NL

Lokale Database Aanvullende data Speciale GeodataIRIS/INTWISStuwpeilenPolderpeilen..etc..

Niet-NHI-data

Modellen op gewenste schaal

Vanzelfsprekend Modflow, (Meta)Sobek, (Meta)SWAP, voor liefhebbers ook AEM, FEM ....

Selectie uitNHI database

Open GIS

schaling en conversie

Verkenning hoe zou het kunnen ? (Royal Haskoning 2008 / STOWA)

Conclusies• Belangrijk krachtenveld, samenwerking landelijke partijen• Voortgang soms traag (waterkwaliteit, NHI-pilots), maar gestaag

– besluitvorming nog beperkt door vooral financiële r.v.w.

• STOWA adviesgroep modellering– wil samenwerking landelijk – regionaal bevorderen– wil verbindende schakel zijn tussen regio’s en regio-rijk

• Door – (regionale) betrokkenheid bij alle lijnen

• NHI (Joost, Gé, Nila, Timo)• NWKi (Gé , vacature)• KRW-verkenner (Ronald)• Ecologie (vacature)

– beschikbare middelen strategisch in te zetten voor stimuleren

Aankondiging:

1e landelijke gebruikersdag oktober ‘09NHI en regionale modellen

STOWA adviesgroep modellering & NHI-p.g.

– ervaringen NHI pilots / gebruikers– interactie tussen regionale modellen

bijv. samenwerking B&O, gebruikerschil- Inhoudelijk bijpraten ontwikkelingen