Tiin yalgal 77

15
7-р анги Багш Б.Мөнхчимэг Монгол хэлний хичээл

Transcript of Tiin yalgal 77

Page 1: Tiin yalgal 77

7-р анги

Багш Б.Мөнхчимэг

Монгол хэлний хичээл

Page 2: Tiin yalgal 77

Өмнөх хичээлээ бататгая.

Page 3: Tiin yalgal 77

Дараах зургийг ажиглаад үйл явдлыг ярилцан өгүүлбэр зохиогоорой.

Морины эзэн Бат.Бат олон морьтой.

Бат мориндоо хайртай.

Уралдааны морь их хурдан.Дорж морь унав.

Болд мориор зугаалжээ.Болд мориноосоо унав.

Page 4: Tiin yalgal 77

Зорилго

Жинхэнэ нэрийн хувилал таних

Тийн ялгалыг нэрлэж сурах Нэр үндсэнд зөв залган

бичих

Page 5: Tiin yalgal 77

Зорилт Тийн ялгалыг таних Тийн ялгал нэрлэж сурах ТЯ-ын нөхцөлүүдээ дүрмийн дагуу

зөв залган бичих Зөв бичих дүрмээ сэргээн санах Тийн ялгалын утга үүргийг таних,

тайлбарлаж сурах

Page 6: Tiin yalgal 77

Аргазүй

Тайлбартай дасгал

Багаар ажиллах

KWL

Марафон бичлэг

Бүтээлч бичлэг

Булангийн арга

Page 7: Tiin yalgal 77

Тийн ялгалаа нэрлэн бичицгээе. 1. Нэрлэх

2. Харьяалах

3. Заах

4. Өгөх орших

5. Гарах

6. Үйлдэх

7. Хамтрах

8. Чиглэх

0

-ын, -ийн, -н, -ий,-ы

-ийг,-ыг,-г

-д,-т,-аа4

-аас4

-аар4

-тай3

-руу2 -луу2

Page 8: Tiin yalgal 77

Хамтран ажиллацгаая

Page 9: Tiin yalgal 77

Уул

Уул бэлээс эхэлдэг гэж манайхан ярина. Тэгээд ч бид уулаа бараадаж бэлд нь зусна. Уулаа нөмөрлөж энгэрт нь өвөлжинө.

Уулын оргил нь цасанд мөнгөрөвч бэл нь ногоонд униартана. Хормойд нь бороо орж ногоо ургаж, болжмор жиргэж, зурам шовширно. Салхийг нь даган агь анхилна. Хавцлыг нь даган горхи хөөмийлнө.

Уулын жинхэнэ амьдрал оргилдоо биш бэлдээ байдаг ажээ.

Дасгал 1Эхийг уншиж ойлгоод, ТЯ-тай үгсийн доогуур

зураарай.

Page 10: Tiin yalgal 77

Уул

УулУул бэлээсбэлээс эхэлдэг гэж манайханманайхан ярина. Тэгээд ч бидбид уул руугаауул руугаа бараадаж бэлд ньбэлд нь зусна. УулааУулаа нөмөрлөж энгэртэнгэрт нь нь өвөлжинө. Уулын оргил нь цасандУулын оргил нь цасанд мөнгөрөвч бэлбэл нь нь ногоондногоонд униартана. ХормойдХормойд нь нь борообороо орж ногооногоо ургаж, болжморболжмор жиргэж, зурамзурам шовширно. Салхиар ньСалхиар нь дамжин агьагь анхилна. ХавцлыгХавцлыг нь нь даган горхигорхи хөөмийлнө. УулынУулын жинхэнэ амьдраламьдрал оргилдоооргилдоо биш бэлдээбэлдээ байдаг ажээ.

Page 11: Tiin yalgal 77

Тийн ялгалын нөхцөлтэй үгс

1. Нэрлэх

2. Харьяалах

3. Заах

4. Өгөх орших

5. Гарах

6. Үйлдэх

7. Хамтрах

8. Чиглэх

Уул, манайхан, бид, оргил нь, ногоо, болжмор, зурам, горхи, агь, амьдрал

Уулын,

Хавцлыг нь

Бэлд нь, энгэрт нь, цасанд, ногоонд, хормойд нь, оргилдоо

бэлээс,

Салхиар нь

Уул руугаа

Page 12: Tiin yalgal 77

Дасгал 2Дараах эхийг уншаад тохирох ТЯ-ын нөхцөлийг нөхөж

бичээрэй.Зөв бичгийн дүрмийг анхаараарай.

Балдан Онон..... тэмүүлсээр хүрч ирлээ. Тэрээр энэ гол.... хөвөө.... төрж өссөн билээ. Түүн.... бага нас.... гарч байсан гарам одоо ч өөрчлөгдөөгүй байна. Тэр гарам.... нааш цааш гатлан, энэ гол... ус... морь... усалж бага … жаахан Балжмаа .... уулзан учирч байсан дурсгалт мөчүүд сэтгэл .... нэг л дотно санагдах ажээ.

Page 13: Tiin yalgal 77

Хариулт

Балдан Онон руу тэмүүлсээр хүрч ирлээ. Тэрээр энэ голын хөвөөнд төрж өссөн билээ. Түүний бага насандаа гарч байсан гарам одоо ч өөрчлөгдөөгүй байна. Тэр гармаар нааш цааш гатлан, энэ голын уснаас морио усалж багын жаахан Балжмаатай уулзан учирч байсан дурсгалт мөчүүд сэтгэлд нь нэг л дотно санагдах ажээ.

Page 14: Tiin yalgal 77

Дүгнэлт

Тийн ялгалын нөхцөлийн онцлог, үүрэг, утга хэрэглээг тайлбарлана. Багууд ажлаа харилцан шалгаж дүгнэнэ.ТЯ-ын нөхцөлийг дүрмийн дагуу зөв залгаж бичихэд анхаарахТЯ-ын нөхцөл тус бүрийн утгыг тайлбарлаж сурахНэр үг нь өгүүлбэрийн гишүүн болохдоо ямар нэг ТЯ-аар хэлбэржсэн байдаг.

Page 15: Tiin yalgal 77

ТЯ-ын нөхцөлийг нүдлэн тогтоохУтга үүргийг тайлбарлаж сурахМонгол хэл-6 дасгал-75,77,80Эх дэх нэр үгсийг олон тооны дагавраар хувилгаж бичээрэй. Зөв бичих дүрмийг анхааран бичиж сурах

Бие даалт