Thực trạng xuất nhập khẩu VN

7/28/2019 Thc trng xut nhp khu VN

1/62

li ni u

Trong thi i ngy nay, cuc cch mng khoa hc cng ngh trn th

gii ang pht trin nh v bo vi tc nhanh trn tt c cc lnh vc. Spht trin ca khoa hc cng ngh lm cho nn kinh t th gii c nhngbin i to ln v su sc ng thi y nhanh qu trnh quc t ho i sngkinh t th gii. Chnh v vy ngy nay hp tc quc t tr thnh yu cutt yu i vi s pht trin i ln ca mi quc gia. Ho nhp vi xu th ny,trong cng cuc pht trin kinh t - x hi, c bit l t khi tin hnh i mikinh t - x hi, ng v Nh nc ta rt coi trng cc hot ng kinh t ingoi. Trong bo co chnh tr ca ban chp hnh trung ng ng ti i hi

ng VIII nhn mnh:

. . . Tip tc thc hin ng li i ngoi c lp t ch, m rng aphng ho v a dng ho cc quan h i ngoi vi tinh thn Vit Nammun lm bn vi tt c cc nc trong cng ng th gii, phn u v ho

bnh, c lp pht trin. Hp tc nhiu mt, song phng v a phng vicc nc, cc t chc quc t v khu vc. . . .

T thng 7/1995, ta tr thnh thnh vin chnh thc ca Hip hi cc

nc ng Nam (ASEAN) ;t thng 3/1996, ta l mt trong nhng thnhvin sng lp ca din n Hp tc -U (ASEM). T thng 11/1998, ta tr thnh thnh vin chnh thc ca Din n Hp tc Kinh t Chu ThiBnh Dng (APEC)v ang trong qu trnh m phn gia nhp vo tchc thng mi th gii (WTO).

Tham gia vo cc t chc ny s to iu kin cho vit Nam snh vai vicc nc trn din n quc t, m rng kh nng hp tc kinh t v u tcng nh to thm iu kin thun li cho vic m rng thng mi gianc ta vi cc nc

Tuy nhin, chng ta tham gia hi nhp vo nn kinh t th gii ngha lchng ta phi chp nhn xu hng hp tc trong cnh tranh. y va l thic m ta c th tn dng pht trin t nc ng thi cng l thch thctrc nguy c tt hu xa hn v kinh t so vi cc nc xung quanh v trnth gii. Hn bao gi ht xut khu ng vai tr ht sc quan trng i vi

pht trin kinh t. Vic m rng xut khu tng thu nhp ngoi t cho ti

chnh v cho nhu cu nhp khu cng nh to c s cho pht trin c s h

- 1 -


2/62

tng l mc tiu quan trng. Nh nc ta v ang thc hin cc chnh schv cc bin php thc y cc ngnh kinh t theo hng xut khu, khuynkhch khu vc t nhn m rng xut khu gii quyt cng n vic lm,tng thu ngoi t cho t nc. Do vy, xy dng c cc chnh sch v bin

php thc y xut khu nh th no ta c th tn dng c nhng thunli vt qua nhng kh khn trong s nghip cng nghip ha v hin i hot nc, a kinh t t nc pht trin bn vng ang l mt vn c

Nh nc ta a nn hng u.

Ni dung ca n bao gm :

ChngI: Nhng l lun c bn v xut khu hng ho trong thik i mi Vit Nam

Chng II: Thc trng xut khu hng hng ho trong thi k imi Vit nam

Chng III: Bin php thc y xut khu hng ho nc ta hinnay

CHNG I: nhng l lun c bn v xut khu hng ho trong

thi k i mi Vit NamI Bn cht v vai tr ca xut khu hng ho

- 2 -


3/62

1- Thng mi quc t i vi s pht trin ca mi quc gia.

1. 1 Khi nim thng mi quc t

Thng mi quc t l s trao i hng ho, dch v gia cc nc thng

qua mua bn. S trao i l mt hnh thc ca mi quan h x hi v phnnh s ph thuc ln nhau v kinh t gia nhng ngi sn sut hng horing bit ca cc quc gia.

1. 2 vai tr ca thng mi quc tQuc gia cng nh c nhn khng th sng ring r m vn y c.

Thng mi quc t c tnh cht sng cn v mt l do c bn l ngoithng m rng kh nng sn sut v tiu ng trong nc khi thc hin ch

t, cung t cp, khng bun bn.Thng mi quc t c vai tr ht sc quan trng i vi s pht trin

ca mi quc gia, khng ch do n cho php m rng kh nng tiu dng cami quc gia m n cn gip quc gia pht trin. Bn cnh c nhiu ldo khc khin thng mi quc t tr nn v cng quan trng.

Thng mi quc t cn thit cho vic thc hin chuyn mn ho su c hiu qu kinh t trong nhiu ngnh cng nghip hin i. Chuyn mn ho

quy m ln lm cho chi ph sn xut gim v hiu qu kinh t theo quy m sc thc hin tng nc trong cc nc khc nhau.

S khc nhau v s thch hay mc cu cng l mt nguyn nhn khc c th bun bn. Ngay c trong trng hp hiu qu tuyt i trong hai niging ht nhau, bun bn vn c th din ra do khc nhau v s thch.

C th ni nhu cu trao i xut hin t thi c i nhng ch t khi rai ca nn sn xut t bn ch ngha mi ph v tnh cht ng kn ca tngn v kinh t trong tng quc gia v ca tng nc.

Ch t bn ch ngha gn cht th trng dn tc vi th trng thgii, gn cht phn cng lao ng trong nc vi phn cng lao ng quc t.

Ngoi thng tr nn khng th thiu c vi phng thc sn xut , nhL-Nin nhn xt: khng c th trng bn ngoi th mt s nc t bnkhng th sng c

. Thc t chng minh rng khng mt quc gia no c th bng chnhsch ng ca vi nc ngoi li pht trin nhanh v c hiu qu kinh t cao

c. Mun pht trin nhanh, mi nc khng th n c da vo ngun lc

- 3 -


4/62

ca mnh m phi bit tn dng c hiu qu tt c cc thnh tu kinh t, khoahc k thut ca nhn loi t c. Nn kinh t m ca s m ra nhngtim nng sn c ca mt nc nhm s dng phn cng lao ng quc tmt cch c li nht.

M rng thng mi quc t v cc mi quan h kinh t i ngoi l vndng mt trong nhng bi hc kinh nghim qu bu rt ra t thc tin nc tatrong nhng nm qua. i hi VIII ng ta khng nh chng ta ch trnghp tc bnh ng v cng c li vi tt c cc nc khng phn bit th chchnh tr, x hi trn nguyn tc cng tn ti ho bnh .

Cho n nay d thnh tu t c xong cha c th gip chng tathot khi v tr l mt trong nhng nc ngho trn th gii nhng cng c

nhng kt qu ng mng t chnh sch m rng thng mi, giao lu kinh tvi bn ngoi. Nc ta ang tng bc chuyn mnh vi nhp sn xut mi

bng nhng cng ngh khoa hc tin tin. Tin tng rng, vi nhng hngi ng dn, vi nhng u th ca mnh v s lnh o ca ng v Nhnc, Vit nam s tr thnh mt mt xch quan trng trong nn kinh t thgii. Bo co chnh tr ca ban chp hnh tw ng ti i hi lnVI nhnmnh:" Nhim v n nh v pht trin kinh t trong chng ng utincng nh s pht trin khoa hc,k thutv cng nghip ho x hi chngha ca nc ta tin hnh nhanh hay chm ph thuc mt phn quan trngvo vic m rngv nng cao hiu qu kinh t i ngoi".

2. v tr v vai tr ca xut khu hng ho trong thi k i mi Vit Nam.

2. 1 V tr ca xut khu hng ho.

Xut khu hng ho l nhng vic mua bn trao i hng ho, dch v

ca mt nc ny vi cc nc khc v dng ngoi t lm phng tin traoi. Hot ng xut khu din ra trong nn kinh t c thng mi quc t mrng bao gm c vic bn sn phm hng ho ra nc ngoi v nhp khu sn

phm t nc khc. Kinh doanh xut khu hng ho l hot ng kinh doanhbun bn thuc phm vi quc t v l hot ng kinh t thng mi rt phctp. Do n khng ch l mt hnh vi bn ring l m l c mt qu trnhkinh doanh phc tp bao gm nhiu khu khc nhau.

Trong thi i ngy nay, thi i ca cng tn ti ho bnh, cng vn

ti m no hnh phc v cng l thi i ca vic vn ti m ca v m rng

- 4 -


5/62

giao lu kinh t. Do xu hng pht trin ca nhiu nc trong nhng nmgn y l thay i chin lc kinh t t ng ca sang m ca v tthay th nhp khu sang hng vo xut khu. C th ni y l conng ng n cho s pht trin vt bc gip cho nn kinh t ca mi qucgia ngy cng pht trin.

i vi nhng nc m nn kinh t cha pht trin cao nh nc ta thnhng nhn t thuc v tim nng nh lao ng v ti nguyn thin nhin lrt ln trong khi cc nhn t nh vn, k thut - cng ngh, v kinh nghimqun l cn thiu. V vy, chin lc hng vo xut khu thc cht l gii

php m ca nn kinh t nhm tranh th vn v k thut ca nc ngoikt hp vi nhng tim nng bn trong v lao ng v ti nguyn thin nhin

s gip cho nn kinh t Vit nam tng trng nhanh, rt ngn khongcchchnh lch giu ngho. Mt khc, Vit nam cng phi ra sc pht trinsn xut, xut khu hng ho, nhp khu nhng cng ngh mi tin tin nhmthc hin tt cc mc tiu kinh t t ra.

Xut khu hng ho nm trong lnh vc phn phi v lu thng hng hoca qu trnh ti sn xut m rng, nhm mc ch lin kt sn xut vi tiudng ca nc ny vi nc khc. Ngoi ra, xut khu hng ho ra ncngoi cho php chng ta khai thc c tim nng, th mnh v sc lao ngv ti nguyn thin nhin. V vy, nn sn xut x hi pht trin nh th notrong giai on hin nay ph thuc rt ln vo hot ng xut khu.

Xut khu khng nhng c tha nhn l hot ng c bn ca hotng kinh t i ngoi m n cn l mt phng tin thc y tng trngkinh t. Do vy, cc Chnh ph cc quc gia trong chin lc pht trin kinht ca mnh u coi hot ng xut khu l mt hot ng trng tm thcy tng trng v pht trin kinh t.

2. 2 vai tr ca xut khu hng ho i vi nn kinh t quc dn trongthi k i mi Vit Nam

Trn thc t ta thy, bt c mt ngnh sn xut hay kinh doanh nomun thu ht c kt qu cao u phi bit khai thc v pht huy trit nhng li th sn c bn trong cng nh bn ngoi mt cch ng n vhp l. i vi hot ng xut khu ca Vit nam cn phi tn dng ccngun tim nng mang li hiu qu ngy cng cao.

- 5 -


6/62

Chng ta c nhng iu kin thun li: nc ta l mt nc ng nam nm khu vc Chu - Thi Bnh Dng - khu vc c coi l pht trinnng ng, c tm chin lc ngy cng quan trng trn bn chnh tr vkinh t th gii. V tr ca Vit nam nm trn tuyn ng giao lu hng hiquc t t cc nc SNG, Trung Quc, Nht bn, Nam Triu Tin sang ccnc Nam , Trung ng, v Chu phi. Vi mt v tr thun li nh vy toiu kin cho Vit nam tham gia vo phn cng lao ng quc t v trong shp tc vi cc nc trong khi ASEAN, trong khu vc, v cc nc trn thgii mt cch d dng. Mt khc, n cng gp phn y mnh hot ngthng mi ni chung v hot ng xut nhp khu ni ring.

Khng nhng th, Vit nam cn c bin chy dc theo chiu di t

nc, nht l t Phan Thit tr vo cn c cng nc su, kh hu tt, khngc sng m, tu b nc ngoi c th cp bn an ton quanh nm. iu nyrt thun li cho vic giao lu bun bn gia cc nc. Mt khc, v vn tihng khng, tuy chng ta cha c nhiu sn bay nhng chng ta c sn bayTn Sn Nht nm v tr l tng cch u th cc thnh ph quan trngtrong vng nh Bng cc (Thilan), Giacacta (Indonexia), Mamila (Philipin).

Thng qua cho php chng ta m rng quan h kinh t i ngoi cngnh hot ng xut nhp khu.

Cng vi v tr a l thun li, ngun ti nguyn thin nhin nc tacng l mt trong nhng ngun tim nng gp phn vo vic y mnh hotng xut khu.

Bn cnh nhng c hi, chng ta cng cn gp rt nhiu kh khn trongs nghip cng nghip ho t nc. V xut pht im ca chng ta quthp. Thch thc gay gt nht l nguy c tt hu xa hn v kinh t so vinhiu nc trong khu vc v trn th gii. M v phng ty tip tc mu

toan thc hin chin lc din bin ho bnh. Gy p lc i vi chng tav vn dn ch, nhn quyn, a nguyn a ng. Nguy c i chchhng XHCN.

Nn kinh t trong nc cn nhiu yu km. Vn hin trng tham , thamnhng nhiu. B my qun l cn quan liu, th tc hnh chnh cn dm d.i ng cn b va thiu li va yu, c bit i vi cn b thuc lnh vcngoi thng.

Nhn thc r nhng iu kin thun li v kh khn trn ng v Nhnc ta ra phng hng chin lc n nh v pht trin kinh t x

- 6 -


7/62

hi. Pht huy li th tng i, khng ngng nng cao sc cnh tranh cahng ho. p ng tt nhu cu ca sn xut v i sng. Hng mnh voxut khu, thay th nhp khu nhng mt hng trong nc sn xut c hiuqu. M rng quan h kinh t i vi cc nc, cc t chc quc t, cc cngty v cc t nhn nc ngoi, trn nguyn tc gi vng c lp ch quyn

bnh ng v cng c li, ph hp vi c ch th trng c s qun l ca nhnc theo nh hng x hi ch ngha. Vy y mnh xut khu c v tr,vai tr quan trng trong i mi c cu kinh t, thc hin thnh cng cngnghip ho, hin i ho. Vai tr ca xut khu c th hin cc mtsau:

2. 2. 1 Xut khu to ngun vn ch yu cho nhp khu phc v cng

nghip ho, hin i ho. nc ta, thc hin thnh cng cng nghip ha, hin i ho t

nc trong thi gian ngn, i hi chng ta phi c ngun vn ln nhpkhu my mc thit b k thut v cng ngh tin tin. Ngun vn nhpkhu c th c hnh thnh t cc ngun sau: u t nc ngoi, vay nhoc vin tr, ngoi t thu c t cc ngun khc. Trong cc ngun trn thcc ngun nh vay n v u t nc ngoi tuy quan trng nhng cng phitr sau ny. V vic s dng chng mt cch thi qu s gy hu qu cho vic

tr n v sau. V vy, ngun t xut khu l ngun thu ngoi t quan trngphc v cho qu trnh nhp khu, phc v cho qu trnh cng nghip ho,hin i ho.

Trong tng lai, ngun vn bn ngoi s tng nn nhng mi c hi ut v vay n ca nc ngoi v cc t chc quc t ch thun li khi cc chu t v ngi cho vay thy c kh nng ca vic xut khu bi xut khu- ngun vn duy nht tr n.

2. 2. 2 Xut khu ng gp vo vic chuyn dch c cu kinh t v thcy sn xut pht trin.

C cu sn xut v tiu dng trn th gii v ang thay i mnh m. l thnh qu ca cuc cch mng khoa hc hin i. S chuyn dch ccu kinh t trong qu trnh cng nghip ho ph hp vi xu hng pht trinca kinh t th gii l tt yu i vi nc ta.

C hai cch nhn nhn v tc ng ca xut khu i vi sn xut vchuyn dch c cu kinh t.

- 7 -


8/62

Mt l, xut khu ch l vic tiu th nhng sn phm tha do sn xutvt qu nhu cu ni a. Trong trng hp nn kinh t cn lc hu v chm

pht trin nh nc ta, sn xut v c bn l cha cho nhu cu tiu dngnu ch th ng ch s tha ra ca sn xut th xut khu s vn c nh bv tng trng chm chp. Sn xut v thay th c cu kinh t cng s rtchm chp.

Hai l, coi th trng c bit l th trng th gii l hng quan trng t chc sn xut. Quan in th hai chnh l xut pht t nhu cu ca thtrng th gii t chc sn xut. iu c tc ng tch cc n chuyndch c cu kinh t, thc y sn xut pht trin. S tc ng ny nn sn xutth hin cc mt sau:

Xut khu to iu kin cho cc ngnh c c hi pht trin thun li.V d khi pht trin ngnh dt may xut khu s to iu kin thun li v chi y cho vic pht trin cc ngnh sn xut nguyn liu nh bng, visi. . . S pht trin ca ngnh cng nghip ch bin thc phm xut khugo, ch, c ph. . . s thc y s pht trin ca cc ngnh sn xut nngnghip v cc ngnh ch bin c lin quan.

Xut khu to kh nng m rng th trng tiu th gp phn cho sn

xut pht trin n nh. Khi sn xut bt u ln mnh th trng trong nckhng kh nng lm cho sn xut pht trin mnh c, ch c th trngrng ln bn ngoi mi c th m bo cho s pht trin mnh m v khngngng ca cc ngnh ngh trong nc v m bo sn xut pht trin n nh.

Xut khu to iu kin m rng kh nng cung cp u vo cho snxut, nng cao nng lc sn xut trong nc.

Xut khu to ra nhng tin kinh t, k thut nhm ci to v nngcao nng lc sn xut trong nc. iu ny mun ni n xut khu l

phng tin quan trng to ra vn, k thut v cng ngh t th gii bnngoi vo Vit nam nhm hin i ho nn kinh t ca t nc to ra mtnng lc sn xut mi.

Thng qua xut khu, hng ho ca ta s tham gia vo cuc cnh tranhtrn th trng th gii v gi c, cht lng. Cuc cnh tranh ny i hichng ta phi t chc li sn xut hnh thnh c cu sn xut thch nghi vith trng.

- 8 -


9/62

Xut khu cn i hi cc doanh nghip phi lun i mi v khngngng pht trin trong hot ng kinh doanh ca mnh c th ng vngtrong cnh tranh trn th trng th gii.

2. 2. 3 Xut khu c tc ng tch cc n vic gii quyt cng n viclm v ci thin i sng ca nhn dn.

Tc ng ca xut khu n i sng ca nhn dn bao gm rt nhiumt:

Trc ht sn xut hng xut khu l ni tiu thu ht hng triu laong vo lm vic vi thu nhp khng nh.

Hn na, xut khu cn to ra ngun vn nhp khu cc vt phmtiu dng thit yu phc v i sng v p ng nhu cu ngy cng tng ca

ngi dn hin nay.

2. 2. 4 Xut khu l c s m rng v thc y cc quan h kinh ti ngoi ca t nc.

Chng ta thy r xut khu v cc quan h kinh tr i ngoi c tc ngqua li ph thuc ln nhau. Xut khu l hot ng kinh t i ngoi, khi xutkhu pht trin n cng thc y cc quan h kinh t i ngoi khc pht trintheo nh quan h v chnh tr v ngoi giao. Mt khc cc quan h chnh tri,

kinh t, ngoi giao pht trin mnh li to iu kin thun li cho hot ngxut khu pht trin.

2. 2. 5 vai tr ca xut khu i vi mt doanh nghip

Xut khu em li cho doanh nghip rt nhiu li th. Xu th ton cuho nn kinh t, s m ca ca nhiu th trng mi, cc hip nh thngmi song phng,s hnh thnh cc t chc kinh t v thng mi khu vc vs hnh thnh ca t chc thng mi th gii to ra nhng c hi cha

tng c cho cc doanh nghip mun xut khu. Do vic p dng cng nghmi,nhiu nc c kh nng to ra cc sn phm r hn,tt hn, vi thi giansn xut nhanh hn. Rt nhiu nc ang pht trin tr thnh i th cnhtranh i vi cc nc pht trin nh vo s nm bt h thng vin thng toncu, s pht trin ca ti vi,my tnh,mng internet. y l lc thch hp nhtcho cc doanh nghip tn dng nhng bin chuyn ca th trng tin hnhxut khu.

Nhng li ch m xut khu c th mang li cho doanh nghip l :

- 9 -


10/62

-Tng doanh s v li nhun. Nu mt cng ty hot ng tt trn thtrng ni a th vic m rng ra th trng nc ngoi s lm tng linhun.

- Ginh c th phn nc ngoi nh vo vic xut khu,cng ty shc hi c t i th cnh tranh, t cc chin lc ca h v nhng vicm i th cnh tranh, t cc chin lc ca h v nhng vic m i thcnh tranh thc hin ginh c th phn nc ngoi.

-Gim s ph thuc vo th trng ni a hin c. Nh m rng hotng ra th trng nc ngoi,cng ty s pht trin cc c s bn hng vgim s ph thuc vo khch hng trong nc

n nh doanh nghip trc s bin ng ca th trng trong nc.Bng cch khai thc th trng th gii,cng ty s khai thc th trng thgii,cng ty s khng b b tay trc nhng thay i v kinh t, v nhu cuca khch hng v nhng bin ng theo thi v trn th trng trong nc.

- Tn dng nng lc sn xut d tha. nh xut khu m c th tn dngnng lc sn xut v thi gian sn xut,do lm gim chi ph ca mt n vsn phm,v tng hiu qu kinh t.

- Nng cao nng lc cnh tranh. Do xut khu m c th tng thm nnglc cnh tranh ca mt nc, ca mt doanh nghip. Khi mt doanh nghipc li do vic s dng cng ngh mi,cc phng php v sn xut mi thnng lc ca doanh nghip c nng ln v cn cn thng mi trong ncdc pht trin

II. CHNH SCH THC Y XUT KHU.

1. V sao phi c chnh sch thc y xut khu.

Khc vi hot ng thng mi trong nc, xut khu thuc phm vica thng mi quc t, do vy n chu s chi phi v iu khin ca cc quylut vt ra khi phm vi bin gii ca mt quc gia. Chnh v th m hotng xut khu thng phc tp hn nhiu so vi cc hot ng thng mitrong nc. Nu hot ng xut khu t do khng c cc bin php iuchnh v thc y th hot ng xut khu s khng hiu qu v gp nhiukh khn bi cc l do sau y:

- 10 -


11/62

1. 1 Nhng kh khn ca hot ng xut khu.

Hot ng xut khu ph thuc vo rt nhiu cc iu kin khc nhau,ng thi trong qu trnh tin hnh hot ng xut khu cng ny sinh nhiuvn c tnh cht c th ca loi hnh ny.

Mt trong nhng iu kin c c cc sn phm c kh nng cnhtranh quc t l s tn ti ca mt h thng cc iu kin khung v chnh schthch hp cho sn xut, to iu kin cho sn xut doanh nghip sn xut racc sn phm thch hp cho xut khu. Cc iu kin khung ny bao gm cciu kin v php l, thu v cc th tc hnh chnh. Ngoi ra cn phi k ncc iu kin tin hnh hot ng nhp khu cng nh trin khai u ttrc tip ca nc ngoi tn dng cc kh nng chuyn giao cng ngh.

Nhn t th hai gy kh khn cho hot ng xut khu l vn vthng tin ca th trng xut khu. Cc thng tin ny thng kh thu nhnhn l cc thng tin th trng trong nc. Cc thng tin ny bao gm cthng tin v th trng nh: kh nng tiu th, yu cu cht lng, tnh hnhcnh tranh, cc quy nh v hn ch nhp khu, nhng hiu bit ring vkhch hng v tin cy ca khch hng. Do tnh nng ng ca th trngm ngoi nhng hiu bit ring, c bn cn cn phi tip tc theo di din

bin ca th trng c th phn ng linh hot trc nhng thay i ca tnhhnh.

Khi c nhng thng tin cn thit, cn trin khai cc hot ng xctin xut khu v marketing xut khu. Do s xa cch v mt a l vi ccth trng xut khu v s hiu bit thng l t i v cc th trng ny nncng vic tin hnh cc hot ng ny kh hn i vi th trng trong nc.

Nhng cng vic xc tin y l gii thiu sn phm, la chn v p dngcc phng php tip th thch hp, h tr tiu th v trong trng hp cn

thit xy dng h thng dch v v cc h thng kho phn phi.Yu t th t gy kh khn cho hot ng xut khu l hot ng ny

i hi nhng kin thc v kinh nghim. Cc th tc cn thit trong xut khubao gm c cc quy nh cn ch v vic s dng cc loi h s v giy tkhc nhau v iu ny th khc rt nhiu vi kinh doanh trong nc. duytr cc mi quan h vi nc ngoi li cn cc chuyn i ra nc ngoi htsc tn km hoc phi xy dng v m bo kinh ph cho cc c s i din nc ngoi.

- 11 -


12/62

Th nm l vic m bo ti chnh cho xut khu: mt hot ng m thng p dng cc thi hn thanh ton di hn v cc th tc c bit ihi phi c s phi php vi cc t chc ti chnh chuyn mn. Cn c bitlu y l cc ri ro trong thanh ton cng nh ri do tn dng thngthng l cc ri do c th ca mi quc gia hoc cc ri do kinh t lun ikm vi cc hot ng kinh doanh vi nc ngoi. Nhng iu khc nhau vh thng php lut, quan nim v php lut cng nh nhng kh khn trongvic bo v quyn li ca mnh nc ngoi cng rt quan trng v cn phic c bit lu .

Tt c nhng kh khn trn lm cho hot ng xut khu cn c s htr v thc y n c th tin hnh c r dng.

1. 2 Nhng yu cu t ra cho hot ng xut khu. trnh nguy c tt hu so vi cc nc trong khu vc v trn th

gii, chng ta cn phi xy dng nhng chnh sch v kinh t cho ph hp,c bit chnh sch xut khu. Tuy nhin, c th c c nhng chnh sch

pht trin xut khu ng n, c hiu qu, i hi chng ta cn phi nghincu v nhng yu cu m xut khu cn phi p ng nhng i hi ca nnkinh t Vit nam.

1. 2. 1 Xut khu phi ra sc khai thc c hiu qu ngun lc cat nc.

Th mnh ln nht ca Vit nam l c lc lng lao ng di do. Lclng lao ng ca Vit nam c nh gi l c kh nng tip thu k thutcng ngh nhanh li cn c, sing nng, c nhiu ngnh ngh truyn thng,nhy cm vi ci mi, hn na gi nhn cng li r. Xut khu pht trin cngha l chng ta gii quyt c vic lm cho mt s lng ln ngi laong. Ngoi ra, Vit nam cn c mt qu ti nguyn thin nhin phong ph

v a dng nh t, rng, bin, khong sn, thu sn. . . . Yu cu t ra lphi khai thc c ngun lc trong nc, thc y xut khu c hiu qu.

1. 2. 2 Xut khu phi m rng th trng, ngun hng v i tckinh doanh xut khu nhm to thnh cao tro xut khu, coi xut khul mi nhn t ph cho s giu c.

Xut khu phi mnh v c hiu qu to th ng cho nc ta trnthng trng quc t. Trong iu kin hin nay, mun gia nhp cc t chckinh t quc t th nc ta phi c c cc quan h kinh t bn vng vi cctrung tm kinh t ch yu ca th gii nh M, Nht bn v Chu u. Chnh

- 12 -


13/62

nhng mi quan h ny l gi cho mt quc gia c th tham gia c hiuqu vo cc khi kinh t khu vc.

Xut khu mun hiu qu trc tin ta phi nghin cu nhu cu trn th

trng ng thi nh gi kh nng sn xut ca ta. T , tm cc i tclin doanh, lin kt to ngun hng xut khu.

1. 2. 3 Nng cao nng lc sn xut hng xut khu tng nhanhkhi lng kim ngch xut khu.

Hin nay, xut khu ca ta cn manh mn, thng xut khu vi khilng nh. Trong xu th khu vc ho ngy nay i hi nng lc xut khu canc ta phi c nng cao thu ngoi t v cho t nc ng thi vnln chim lnh ngy cng nhiu th trng xut khu.

1. 2. 4 To ra nhng mt hng xut khu ch lc p ng nhng ihi ca th trng th gii v ca khch hng, vi cht lng cao khilng ln v c kh nng cnh tranh cao.

Nc ta c c cu hng xut khu tng i ging vi cc nc trongkhi ASEAN. Do k thut sn xut nhng mt hng ny ca ta hin cn lchu, cht lng cha cao, s lng cha ln nn hng ho ca ta c sc cnhtranh km hn so vi cc nc trong khu vc. c th pht trin kinh t da

vo xut khu i hi phi c s thay i c cu hng xut khu sang nhng mthng c hm lng k thut cao, ch bin su, tng i mi v c nhu cu lntrn th trng nh dch v phn mm my tnh, hng nng sn tinh ch. . .

1.2.5 Nhng l do khc.

+ V l do bo h cn khuyn khch xut khu m rng c hi tiu thcc sn phm cng nghip trong nc, c bit ca cc doanh nghip Vitnam trn trng quc t.

+ Khuyn khch xut khu lp li th cn bng trong cnh tranh chocc nh sn xut trong nc, trnh vic h b thit thi do chnh sch khuynkhch xut khu ca cc nc khc gy ra.

+ Cui cng do nhng nguyn nhn v cn cn thanh ton cn thit phip dng cc bin php khuyn khch xut khu thng qua tng xut khum gim thm ht trong cn cn thanh ton.

2. Mc tiu ca chnh sch thc y xut khu.

thc hin chin lc n nh v pht trin kinh t x hi, chnh schthc y xut khu nhm chuyn dch c cu kinh t t mt nc nng

- 13 -


14/62

nghip thnh mt nc cng nghip, t cng nghip ch bin da trn laong th cng, k thut gin n n cng nghip ch to da trn vn cao vk thut hin i. Theo s chuyn dch c cu hng ch to v t l hngch to xut khu c xu hng tng nhanh. Cng nghip ho hng v xutkhu khng phi l mc ch t thn m n l phm tr lch s cho nn mctiu trc tip c th khng th no khc l nhm pht trin kinh t x hinhanh, bn vng, c hiu qu. Phn u vt qua tnh trng nc ngho vkm pht trin, ci thin i sng nhn dn cng c quc phng v an ninh,to iu kin cho t nc pht trin nhanh hn vo th k 21.

Thc hin chnh sch thc y xut khu nhm t nn kinh t quc giatrong quan h cnh tranh trn th trng quc t nhm pht huy li th so

snh, buc sn xut trong nc phi lun i mi cng ngh, khng th tnti vi nng sut thp km, mau chng nng cao kh nng m rng th trngv xc tin thng mi. ch cui cng l lm tho mn nhu cu ca thtrng, k c th trng trong nc v th trng quc t. Thc y xut khukhng c ngha l xem nh nhu cu trong nc, khng ch thay th nhpkhu.

Chnh sch thc y xut khu nhm:

+ m bo kim ngch nhp khu phc v cho qu trnh Cngnghip ho, hin i ho t nc.

+ Gn sn xut v nn kinh t trong nc vi cc hot ng cann kinh t th gii, ni kt cc nn kinh t vi nhau v to ra mtkhng gian kinh t rng ln hn nh hiu qu v bun bn quc t.

+ Tng kim ngch xut khu nhanh hn tc tng trng kinh tv to ra ngoi t nhp khu. Khai thc c hiu qu li th tuyt iv tng i ca t nc kch thch cc ngnh kinh t pht trin Gp

phn tng tch lu v s dng vn trong nc to dng c ngun vnca nc ngoi c tnh n kinh nghim ca cc nc i trc.

+ Nng cao sc cnh tranh ca hng ho sn xut trong nc.

+ Thc y quan h i ngoi gia cc nc, nng cao uy tn caVit nam trn th trng quc t v khu vc.

*nh gi vai tr ca xut khu : Xut khu ng mt vai tr quan

trng vi n l hot ng duy nht c th lm cho nhng mt hng sn xuttrong nc di do c th c cn i. cng chnh nh n m cc nc ang

- 14 -


15/62

pht trin,c th thc hin chuyn mn ho v quy m sn xut hiu qu, trnc s nng cao kh nng cnh tranh. Do vy mt trong nhng thnh tuni bt ca cng cuc i mi nc ta l s pht trin nhanh mnh cangnh xk. rt ra kinh nghim t cc con Rng,ta khng ch trng xy dngmt nn kinh t hngv xut khu, nhng vn xem xut khu l rt quantrng trong qu trnh pht trin

Nu nm 1986, kim ngch xk ca ta ch t di 1t Rp v USD th 10nm sau, trong qu trnh i mi con s ny ln ti 7. 3 tUSD nm 1996t 15. 1 t USD nm 2001,cha k xk dch v t khong 2. 4 t USD. kimngch xut khu thng t khong 50%GDP, ni ln tc ng quan trngca xk i vi qu trnh pht trin v tc tng trng ca nn kinh t nc

ta. Vi kim ngch tng trung bnh hn 20% nm trong nm qua, khng ktnh hnh c bit nm 2001, XK gp phn quan trng vo vic cn bngcn cn thanh ton quc t.

Hin nay, xut khu l u ra ca 60-70%sn phm ca cc ngnh cngnghip, nng nghip v tiu th cng nghip, sn phm ca cc lng nghang c phc hi. Qua thy r xut khu c tc dng khng nhng kchthch,y mnh hng ho trong nc m cn gii quyt vic lm trong khi vn vic lm ang l mt sc p ln i vi nhiu nc. Suy cho cng, tongun hng v tin hnh xut khu chnh l pht huy ni lc ti nguyn,laong n kh nng qun l, kinh doanh trong qu trnh pht trin. Vi vai trcu ni,t s gn kt trong nc, vi th trng bn ngoi, xut khu lmxut hin nhng xu hng tch cc trong chuyn dch c cu kinh t, c cuu t i vi tng ngnh , tng vng v c nc. ngun thu do xut khumang li cho php trang tri nhp khu vt t, thit b cng ngh nhm todng c s vt cht v k thut ca nn kinh t theo nh hng xhcn.

Nu nh trc y chng ta ch yu xk hng nguyn liu th v hngtiu th cng nghip n gin, th nay hot ng khi thng c nhiungun hng mi, vi nhiu chng loi,mt hng phong ph v a dng.XKm rng pht huy cc li th so snh ca chng ta, gp phn gii phngmi ngun lc ca tt c cc thnh phn kinh t u t sn xut, s dngnhiu hn ngun nguyn liu, vt t khai thc trong nc,ng thi to rahng triu ch lm mi trong nhiu khu vc kinh t.

Trong thi k kinh t tp trung bao cp hot ng XK ca ta ch b hptrong phe XHCN v mt vi nc khc,c thc hin ch yu bng phng

- 15 -


16/62

thc hng i hng vi Lin X v cc nc ng u khc nay xk cm rng phong ph linh hot vi trn 100 nc, bao gm c trung tm kinh tln ca th gii XK ngy cng tng v i tc ngy cng nhiu theo hnga phng ho gip ta vt qua c sc th trng do th trng truynthng b gin on u nhng nm 90, trnh cho ta khi b nh hng tiucc do ph thuc vo mt vi th trng n l khi cuc khng hong tichnh tin t cui nhng nm 90 xy ra v c sau s kin 11/9/2001, gi vngs n nh ca nn kinh t nc ta.

Qu trnh pht trin tch cc v c hiu qu ca hot ng xut khukhng tch ri s pht trin ca th trng trong nc theo nh hngXHCN. trong hn 10 nm qua, lu thng hng ho trong nc din ra si

ng ,c bn p ng c cc nhu cu sn xut tiu dng trong nc ngycng a dng, gp phn thc hin cng bng x hi

Chng IIThc trng xut khu hng ho trong thi k i mi

Vit nam

I-Kim ngch v khi lng hng ho xut khu hng ho t nm1986 n nay

Sau 15 nm i mi, vi chnh sch a phng ho cc hot ng kinht quc t v ththc hin ch trng khuyn khch xut khu ca ng v nhnc, hot ng xut khu ca Vit Nam c nhngbc tin vt bc. nnay sn phm hng ho v dch v ca Vit Nam c mt trn th trng cahn 100 nc thuc khp cc chu lc. Trong 10 nm 1991-2000, Vit Nam k thm 60 hip nh thng mi vi cc nc. Nm 2000, kim mgchxut khu tng gp 6 ln so vi nm 1990, giai on 1991-2000,tc tng

bnh qun 19,6%/nm. kim ngch ngch xut khu tnh trn u ngi nm1992 khong 30USD, n nm 2000 t184USD/ngi / nm -l mc camt quc gia c nn ngoi thong tng i pht trin. Mt s sn phm cavit nam chim v tr cao trn trng quc t :hng th hai v go (sauThi Lan ), nhn iu (sau n ),hng th 3 v c ph ni chung (sauBraxin, Clombia, nhiu kh nng vt Clumbia) v hng u v c phRobusta, hng th 2 v ht tiu(sau n ). C cu xut nhp khu cci thin theo hng tng cc mt hng ch bin, gim t trng cc sn phm

th, to mt s mt hng c khi lng ln v th trng tng i n nh.

- 16 -


17/62

T trng kim ngch xut khu sn phm qua ch bin tng t khong8%nm 1991ln 40%nm 2000 trong tng kim ngch xut khu. i mimt cch c bn c ch xut khu, nhp khu theo hng xo b ch cquyn ca nh nc, m rng quyn kinh doanh xut nhp khu sang tt ccc thnh phn kinh t. Tm li tc tng kim ngch xut khu cao gp

phn quan trng vo tc tng trng kinh t. Kim ngch xut khu tngkhng nhng to ngun thu ngoi t cn thit cho s nghip cng nghip ho,hin i ho t nc, gp phn tch cc tin ti cn bng cn cn vng lai,nng cao uy tn v v th ca Vit nam trn trng quc t

kim ngch xut nhp khu ca Vit namqua nhng nm i mi 1986 - 1998

n v tnh: Tr. USD

Nm Xut khu Nhp khu Tng kim ngch XNK1986 789 2155 2944

1987 854 2455 33091988 1038 2756 37941989 1946 2566 45121990 2402 2752 51541991 2087 2388 44751992 2581 2641 51251993 2985 3924 69041994 3600 4500 81001995 5300 6500 11800

1996 7255 11144 183991997 9268 11742 210111998 9300 11200 205001999 11540 11622 231622000 14308 15201 295092001 15100 16000 31100

Ngun:B k hoch v u t

Nhn chung trong thi k i mi, kim ngch xut khu ca Vit nam

tng nhanh. Nm 1988, mt nm sau khi thc hin c ch chuyn sang kinh tth trng, khi lng xut khu tng 80% so vi nm 1987. Bt u t ,

- 17 -


18/62

Vit nam duy tr mc tng trng xut khu bnh qun hn 20% mt nm.Hot ng nhp khu trong 10 nm qua ( 1986-1996) cng i theo mt xuhng tng t: gia tng u n nhng tc chm hn tng trng xutkhu.

Tng kim ngch xut nhp khu thi k 1991-1995 t 39,14 t USD,tng 2,31 ln so vi thi k 1986-1990, trong xut khu l 17,01 t USD,nhp khu l 22,13 t USD. Xut khu tng vi tc bnh qun 26%/nm, gp hn 3 ln mc tng bnh qun ca GDP v l mt trong nhng yut quan trng gp phn duy tr tc tng trng cao ca GDP. Tuy nhin,mc tng ny cha b p mc tng nhp khu (bnh qun 34% / nm ).

Nm 1996, tng kim ngch XNK t 18,399 t USD, bng 46,4% tng

kim ngch ca c thi k 1991-1995 v tng 35% so vi ring nm 1995.Xut khu d t 7,255 t, tng 33,2% so vi nm 1995 v chim xp x 30%GDP nhng tc tng trng vn thp hn mc tng nhp khu( 36,6%).Kim ngch xut khu tnh theo u ngi t mc trn di 95 USD vonm 1996, gp hn 3 ln so vi nm 1994 (30 USD) v gn 9 ln so vi nm1986 (11 USD). Tuy nhin, con s ny cn kh khim tn so vi mc 170USD c th gii tha nhn l mc ca mt nc c nn ngoi thngtng i pht trin.

Hot ng xut khu nm 1998 din ra trong hon cnh ht sc khkhn, ch yu l do tc ng ca khng khong kinh t v khng khong tichnh trong khu vc. Trc tc ng to ln ca cuc khng khong, mc dchnh ph dnh s quan tm c bit v p dng kh nhiu bin phpkhuyn khch nhng xut khu vn ch tng mc ng k sau nhiu nmtng trng vi tc cao, gy nh hng khng nh n tc tng catng sn phm quc ni (GDP) trong nm 1998 v mc tiu tng trng xut

khu chung cho c thi k 1996-2000.C th, kim ngch xut khu nm 1998 t 9,361 t USD, bng 91,8%

k hoch ra v ch tng c 0. 9% so vi nm 1997, y chnh l ln utin k t nm 1992 kim ngch xut khu tng mc di 2 ch s. Trong sny, khi doanh nghip Vit nam xut 7,332 t USD, chim 78,3% tng kimngch v gim 1% so vi nm 1997. Khi cc doanh nghip c vn u tnc ngoi t 1. 938 t USD, chim 21,2% tng kim ngch v tng 10,8% sovi nm 1997. Xut khu phi mu dch v tiu ngch t khong 46,6 triuUSD, gim gn 40% so vi nm 1997.

- 18 -


19/62

Nm 2000, tng mc lu chuyn ngoi thng t 29,5t USD trong xut khu t 14,3t USD tng gp 6ln nm 1990 . Nh vy sau 2nm(1998-1999) gp rt nhiu kh khn bi tc ng ca cuc khng hong kinht khu vc,nm 2000 hot ng xut khu ca nc ta c nhng bc phttrin t ph, tng 52,8% so vi nm 1998,24% so vi nm 1999v vut xach tiu k hoch nm 2000. nu so vi nm 1996-nm u ca k hoch5nm 1996-2000 th kim ngch xut khu nm 2000 tng gp gn 2 ln(197,1%). Trong tng s kim ngch xut khu nm 2000 khu vc kinh ttrong nc chim t trng trn 50%, t 7,4t USD, tng 8%so vi 1999 khuv c vn u t nc ngoi (bao gm c du th) c tnh t 6,9t USD,tng 47,4%. Xut khu bnh qun u ngi nm 2000 t 184,2 USD, kt

qu a nc ta ra khi danh sch cc nc c nn ngoi thng kmpht trin.

Nm 2001 kim ngch xut khu t 15,1 t USD tng 405%so vi nm2000, thp hn nhiu so vi mc tiu t ra t u nm, nguyn nhn ch yul do tnh hnh kinh t thng mi th gii din ra khng thun li, nht lvo nhng thng cui nm. C 9 mt hng ch lc l lc nhn, c ph,ch,go,ht iu,du th, th cng m ngh v in t b gim kim ngch,chyu do gi gim qu mnh trn th trng th gii. Tuy vy cc mt hng

nng sn ch lc u c t chc tiu th tt, mc tng v lng rt kh( c ph trn 25%, ht tiu trn5%). . . lm th phn ca ta trn th trngth gii c ci thin. Kim ngch ca nhm hng khc ngoi 16 nhm chlc t mc tng trng cao nht t trc ti nay l 28,2% lm t trng canhm ny trong tng kim ngch xut khu ln ti 26%. iu ny th hin tcdng ca vic m rng quyn kinh doanh xut khu cho mi thngnhn,khai thc trit tim nng ca cc thnh phn kinh t trong vic to racc mt hng xut khu mi.

Nm 2001qua i vi nhiu s kin phc tp,c bit l s kin 11/9 c nhng nh hng bt li n nn kinh t th th gii. Nm 2002 kinh tth gii cha c du hiu phc hi nhanh,gi mt s mt hng ca ta vn mc thp, d on bc l phn no qua tnh hnh xut khu thng 1/2002ch bg 91,7%so vi cng k,tip n thng 2cha c ci thin ng k nnkim ngch 2thng 2002 ch t 2,029triu USDbng 90,8%so vi 2 thng2001. Tnh n 6 thng u nm 2002 kim mgach xut khu gim 4%, trong

khi k hoch t ra cho nm 2002l phi tng trng t10-13%. tkim ngch xut khu c nm l 16,6 t USDnh k hoch th t nht mi

- 19 -


20/62

thng cng phi t 1,5 t USd. Tuy nhin, bnh qun mi thng u chac 1,2 t USD, thp xa so vi mc tiu ra. S gim st v kim ngchxut khuc th hin 15 mt hng ch lc, kim ngch xut khu 15 mthng ny b gim ti 264,1 triu USD. xut khu ca cc nhm hang ho khcgm mnh nh hng ln n kt qu xut khu chung, 5 thng u nm2002 ch bng 97,1%so vi cng k nm 2001, xutkhu ca cc doanhnghip FDIchim t trng ngy cng cao tong tng kim ngch xut khu cnc, 5 thng u nm 2002chim 48,1%. Tuy nhin nhin t trng v mc tng cha mong mun.

II-Mt s chnh sch xut khu v tc ng ca n ti hot ngxut khu ca Vit Nam trong thi gian qua.

trnh nguy c tt hu v kinh t trong qu trnh hi nhp kinh t khuvc v th gii, hot ng xut khu Vit nam phi c nhng bc tin di vvng chc. Mun hot ng xut khu ca Vit nam pht trin khng ngngiu u tin chng ta phi c mt nh hng ng n cho xut khu. Datrn nh hng ny, Chnh ph s a ra cc chnh sch thc y hot ngxut khu. T i hi ng VII, ng ta xc nh chin lc a nn kinht hng v xut khu v nhn mnh chin lc hng mnh vo xut khuti k hp th 4 i hi ng VIII. Sau my nm thc hin, thc t chngminh y l mt quyt nh ng n.

thc hin mc tiu chuyn dch c cu kinh t hng v xut khu.Chnh ph ban hnh nhiu o lut, ngh nh c tc ng khuyn khchu t sn xut hng xut khu. Cc bin php ny gp phn khng nhthc y hot ng xut khu, tng trng khng ngng trong nhng nm vaqua.

1- Chnh sch khuyn khch u t.

Vn kin i hi ng VIII ch r Cn huy ng mi ngun vntrong v ngoi nc u t pht trin, trong vn trong nc c nghaquyt nh, vn nc ngoi c ngha quan trng .

* u t trc tip nc ngoi v tc ng ca n n hot ngxut khu.

Ch trng hp tc u t vi nc ngoi nhm tranh th vn, cngngh, kinh nghim qun l v th trng th gii phc v cng nghip ho,

hin i ho c xc nh v c th ho trong cc vn kin, ngh quyt

- 20 -


21/62

ca ng thi k i mi. Lut u t nc ngoi ti Vit nam ban hnhnm 1997 nh du s khi u ca qu trnh m ca nn kinh t.

Nhng ng gp ca ngun vn FDI i vi nn kinh t.

- Lung vn FDI b sung ngun vn quan trng cho u t pht trinnhm thc hin mc tiu a t nc ra khi khng khong, n nh v phttrin kinh t gp phn khai thc ni lc v vn, t ai, ti nguyn, lao ngca t nc.

- Lung vn FDI b sung gp phn n nh kinh t v m v hnhthnh nhng cn i ln ca nn kinh t.

-Hot ng ca khu vc FDI lm tng kh nng cung ng hng hotrn th trng, gim nhu cu nhp khu cc hng ho thit yu, qua lmcho quan h cung cu trn th trng n nh cn i, to kh nng gim giv t l lm pht, nng cao mc sng x hi.

- Hot ng ca khu vc FDI cng c nhng tc ng tch cc n cni chung ca nn kinh t. Cng vi qu trnh pht trin ca khu vc FDI vmc ng gp ca chng vo ngun thu ngn sch ngy mt gia tng, to khnng ch ng hn trong cn i ngn sch, gim mc bi chi ngn sch. .

Ngoi ra, trong thi k u tuy nhp khu trong hot ng FDI ln hn xut

khu nhng mt nhp khu ny mang tnh tch cc v n to ra ti sn c nhv cng ngh cho s pht trin bn vng. Khi hot ng FDI c nhhng tt hn v n nh th cnh ko xut nhp khu trong khu vc ny sc thu hp li v v lu di FDI s c tc ng tch cc n cn cn thngmi quc t.

- Ngun vn FDI gp phn tch cc vo vic chuyn dch c cu kinht theo hng CNH - HH t nc.

+ i b phn vn FDI hin nay l u t vo khu vc cng nghipxydng ( 83%) v dch v ( 15%). Do , y l nhn t quan trng to nn schuyn dch c cu kinh t theo hng nng cao t trng ca khu vc cngnghip v dch v.

+ Hin nay, khu vc c vn FDI to ra gn 25% gi tr sn xut tonngnh cng nghip v t tc tng trng bnh qun 24%/nm trong nhngnm gn y, n gp phn y nhanh tc tng trng ca ngnh cngnghip ni ring v ca nn kinh t ni chung ln r rt.

- 21 -


22/62

+ Khu vc c vn FDI hin nay chim 100% v khai thc du th, 70%cng sut ch bin thp v kt cu thp, 53,8% cn thp, 24% cng sut ximng v s tng ln 41% sau nm 2000. Trong cng nghip in t, vn FDIchim trn 50%, trong 100% v cc sn phm nh t in, mch in, mythu bng, u video; chim 70% v n hnh cc loi. Trong cng nghip dtmay vn FDI chim 100% v nng sut si PE v PES, 55% nng lc ko si;39,3% nng lc may; 32% sn xut giy dp. Trong ngnh ru bia v ncgii kht vn FDI c nng lc sn xut chim 78% v ru; 48% v bia;56,5% v nc gii kht c ga. Ngoi ra khu vc c vn FDI cn chim 28%v ch bin thc phm; 14% sn lng ho cht. . . Nh vy, khu vc c vnFDI to ra mt khi lng hng ho ln p ng nhu cu th trng, hn

ch ti a vic phi nhp khu nhiu mt hng tiu dng nh trc y.+ Hot ng ca khu vc FDI to ra nhiu ngnh ngh mi v sn

phm mi, em li nng lc sn xut mi v cng ngh mi trong cc ngnhsn xut mi nhn.

+ Hot ng chuyn giao cng ngh trong lnh vc u t nc ngoi to ra nhiu sn phm tt, hnh thc p p ng c nhu cu th trngtrong nc v xut khu nht l trong lnh vc sn xut hng tiu dng nh

hng dt may, giy dp, thu sn. . . Cht lng sn phm ca cc doanhnghip c vn u t nc ngoi u t tiu chun Vit nam, mt s t tiuchun ISO.

- Ngun vn FDI c ng gp tch cc v ngy cng ln vo vicduy tr nhp tng trng cao v n nh ca nn kinh t, y mnh xutkhu, m rng ngun thu ngn sch.

+ Tng doanh thu ca cc doanh nghip c vn FDI n ht nm 1997t 8,2 t USD. Trong nm 1995 t gn 1,4 t USD; nm 1996 t trn1,8 t USD; nm 1997 t khong 2,35 t USD. Nm 1998 c t 3 t USD.Tc tng trng doanh thu thi k 1991- 1997 t 25% - 30%.

+ ng gp ca khu vc c vn FDI vo GDP tng dn qua cc nm: tl ny t 2% nm 1992; 3,6% nm 1993; 7,7% nm 1996 v 8,65 nm 1997.

Nu tnh c xy dng c bn v dch v khc th t l ng gp ca khu vcFDI vo GDP ca c nc t trn 10%.

+ Quy m xut khu ca khu vc c vn FDI tng nhanh qua cc nm:

Nm 1991 xut khu t 52 triu USD; nm 1995 t 440 triu USD ; nm

- 22 -


23/62

1996 t 786 triu USD; nm 1997 t 1720 triu USSD; nm 1998 t 2000triu USD. T l xut khu so vi doanh thu tng nhanh qua cc nm: Nm1995 t 31%; tng ln 445 nm 1996; nm 1997 l 60%. T trng xut khucng tng dn, 1,6% nm 1990 ln 4% nm 1994, 19% nm 1997 v n nm2000l 23,4%. Sn phm xut khu ch yu l hng tiu dng nh dt may,giy dp. . . S pht trin nhanh ca hot ng FDI cng thc y mnh cchot ng du lch v thu ngoi t ti ch ca Vit nam.

Xut khu ca khu vc c vn u t nc ngoi nm 1998 t 2000triu USD tng hn 11,7% so vi nm 1997 ( nm 1997 t 1790 triu USD ),nm 2000 c t 6,9 t USD(bao gm c du th), tng 47,4%, nm 2001tng 5%

2- CHNH SCH LA CHN TH TRNG XUT KHU.

Mc tiu th trng trong tng lai ca chng ta l bin i c cu khuvc v c cu bn hng hin nay theo hng a phng ho th trng, adng ho bn hng . Xc nh mc tiu nh vy chnh l nhm vn dngng c im thi i, l xu hng m rng quan h kinh t - thngmi, tham gia hi nhp khu vc v th gii.

2. 1. Mt s th trng ch yu ca Vit Nam

2. 1. 1 Th trng ASEAN

Trn quan im thng mi v cng ngh, t nm 1993 n nay bnthn cc nc ASEAN c nhng n lc to nn s n nh t th tip cnvi cc th trng cng ngh ngun, c lng tiu th ln ( M, Nht bn,Ty u). nh hng ca ASEAN i vi vng Chu v th gii ngy cngln. i vi Vit nam, ASEAN ngy cng c vai tr quan trng hn. T khitham gia t chc ny, Vit nam thc thi tng i cc ngha v, trch

nhim v quyn li nc thnh vin ca mnh, thng qua c ting ni,vai tr v v th vng mnh trn trng quc t.

Trong nhng nm qua Thng mi gia Vit Nam v cc nc ASEAN c nhng bc tin ng k.

Tnh hnh bun bn ca Vit nam vi ASEAN

( n v: Triu USD )

Nc 1992 1993 1994 1995 1996 1997

ASEAN 989 1568 1976 2030 2345 2107

- 23 -


24/62

Singapore 692 1149 1400 1440 1739 1475

Philippine 61 11 67 65 19 250

Thi lan 115 141 160 170 323 195

Malaysia 51 87 134 135 131 157

Indonesia 70 198 215 220 151 40

Gi tr thng mi gia ASEAN v Vit nam ngy cng tng. Tuy nhindo hu qu ca cuc khng khong ti chnh tin t xy ra ti khu vc ngnam lm cho thng mi gia Vit nam v ASEAN gim. Nhp khu tASEAN s tng ln v xut khu sang ASEAN s gim i. Do chng tacn c nhng bin php khc phc iu ny. Chng ta cng cn c nhngchnh sch ph hp cho tng nc trong khu vc c kh nng xut khutt hn.

2. 1. 2 Th trng Nht Bn

Nht Bn hin nay l th trng xut khu ln nht ca vit nam. NhtBn l mt trong ba trung tm cng ngh ca th gii. Nht bn hin nay tr thnh trung tm giao dch chng khon tin t ln th gii. Nht bn cth mnh v kinh t, cng nghip, thng mi, th trng. y l th trngchim 16%tng kim ngch xut khu ca nc ta. Cc mt hng vit namxut sang Nht Bn gm hng nng sn, thu hi sn, hng may mc, bncnh cn mt s hng cng nghip nh my mc thit b. th trng Nht

bn c nhng nt c th, v vy cn c s nghin cu c th khai thc mtcch ti a

2. 1. 3 Th trng M.

M l th trng ln nht tiu th cc hng thnh phm ca nhng ncang pht trin. M l th trng ch lc, to cho s ct cnh v pht trinkinh t ca nhiu nc. S dng cng ngh, k thut ca M s gip ta nhanh

chng hon thnh s nghip CNH - HH t nc. Ngy 3/2/1994, M bcm vn i vi Vit nam v thng 8/2000va qua nc ta k hip nhthng mi vi Hoa-K, y l iu kin thun li cho Vit nam gia nhp WTO.kim ngch xut nhp khu ca ta vi Hoa K tng rt nhanh, nm sau cao hnnhiu so vi nm trc. Ring xut khu nm 1996 l 300 triu, nm 1997 l400 triu USD.

Quan h thng mi Vit - M

n v:

1000USD

- 24 -


25/62

1994 1995 1996 1997 1998

Xut khu t Vit nam voM

50. 450 198. 966 319.037

388.189

553. 408

Nhp khu t M vo Vitnam

172. 223 252. 860 616.047

277.787

274. 217

2. 1. 4 Th trng EU

EU l th trng ln. Trong qu kh chng ta t bun bn vi th trngny bi chnh sch phong to kinh t i vi cc nc XHCN ca cc nc quc. Nhng t khi Lin X v cc nc ng u tan r quan h thngmi, u t Vit nam vo EU c ci thin. c bit sau nhng chuyn

ving thm ca cc v lnh o cao cp ca nh nc ta. Quan h kinh t giaEU v Vit nam c tng cng. Vit nam tip tc thc y chnh sch xutkhu sang EU, cc mt hng xut khu ca Vit nam sang EU bao gm nngsn, thu sn, hng dt may. . . Khi lng bun bn ca Vit nam vi EU tnm 1991 n nay tng 71% - y l mt bc tin mi. Tuy nhin quy mcn nh, tng kim ngch xut nhp khu ca Vit nam vo EU mi tkhong 2 t USD.

Xut khu ca Vit nam vi mt s nc EU

n v tnh: triu USD

Nc 1991 1995 1996 1997 1998

c 7 218 228 396 588

Anh 2 75 125 256 333

H lan 16 80 17 251 307

Php 83 169 15 227 307

B 0. 1 35 61 11 212

Italia 57 50 111 144

Ngun: V thng mi dch v - B K hoch v u t

- 25 -


26/62

2. 1. 5 Th trng Trung Quc.

S liu thng k cho thy nu gp c hai b phn Trung Quc lc a vHng Kng th nm 1998, khu vc th trng ny chim v tr th t v kimngch XNK v th su v vn u t trc tip nc ngoi ti Vit nam.

Vit nam xut khu sang khu vc ny trn 1300 tn c ph, gn 900ngn tn du th, trn 110 triu USD hng hi sn, 26 triu USD sn phmgiy dp. .

2. 1. 6 Th trng Trung ng

Khu vc Trung ng nm gia ba Chu: Chu , Chu u, Chu phi,khng nhng c v tr chin lc v cng quan trng i vi cc nc ln mcn l mt th trng hng nm nhp mt khi lng ln hng nng, lm, hisn, gia v, hng m ngh v cc mt hng tiu dng khc. Khu vc ny vidn s khong 250 triu ngi. Trung ng chim khong 60% tr lng dum ca th gii. Hu ht cc nc trong khu vc ny c quan h ngoigiao vi Vit nam

2. 1. 7 Th trng Nga v cc nc SNG

Th trng Nga v cc nc SNG tng l th trng quan trng nhti vi Vit nam trong qu kh. Nh c th trng Lin X m trong nhiu

nm chng ta nhp khu c nhng nguyn liu thit yu nh st thp, xngdu, phn bn, ho cht. . phc v cho cng cuc bo v t nc v phttrin nc nh. ng thi ta cng xut khu c nhiu sn phm sang thtrng SNG.

Ngoi cc th trng chnh ni trn, cc th trng c, n , Chu phi,M la tinh, Hn Quc, i Loan. . . L nhng th trng c kh nng tiu thhng xut khu ca ta. Do vy, chng ta cn tip tc hp tc, tm kim th

trng y mnh xut khu vo cc th trng ny2. 2 Tc ng ca chnh sch th trng i vi hot ng xut khu

ca Vit nam.

Cng vi s tng trng nhanh kim ngch xut khu, s chuyn bintch cc c cu hng xut khu, th trng xut khu ca Vit nam thi k1991-1995 c s pht trin m rng, c cu cc khu vc th trng vnc bn hng c nhng thay i ln, th trng xut khu ca Vit

Nam ngy cng m rng. hin nay, chng ta ang c quan h bun bn vihn 170 nc v vng lnh th vo nm 2001.

- 26 -


27/62

2. 2. 1 V c cu khu vc th trng xut khu

Nu nm 1991 th trng Chu chim ti 80% tng kim ngch xutkhu ca Vit nam th nm 1994 gim xung cn 75,8 % v nm 1998 ch

cn chim 61,3% (trong khu vc ASEAN chim 24,3%),. Ring th trngng Bc , nm 1995 chim ti 50% tng kim ngch xut khu ca Vitnam nhng n nm 1997 ch cn chim 44%. Th trng xut khu Vit nam

pht trin theo hng m rng sang Chu u, c bit l Ty Bc u, thtrng Lin Bang Nga v cc nc ng u c du hiu phc hi. NunmNu nm 1991 th trng Chu u mi ch chim t trng 9,79% trongtng kim nghch xut khu ca Vit nam th n nm 1994 tng ln gp 2t 17,16 % v nm 1997 tip tc tng ln 21,5%. Nm 1998 l 27,7% ( trong

EU l 22,5% ).Chu M v c bit l Hoa K l mt hng mi trong pht trin m

rng th trng xut khu ca Vit nam. Nu nm 1991 Chu M mi chchim t trng 0,16% trong tng kim ngch ca Vit nam th nm 1994 tng ln 2,76% v nm 1997 chim ti 4,48%, nm 1998 chim 5%. Thtrng xut khu ca Vit nam cng ang c m rng ng k sang Chuc hay Chu i Dng, c bit l xtrylia. Nm 1991 th trng ny michim t trng 0,96% trong tng kim ngch ca Vit nam, nhng n nm1997 tng ln 2,78%, n nm 1998 t 5,3%.

c cu khu vc th trng xut khu ca Vit nam

thi k 1991 - 1998

(Tnh bng % ca tng s)

Cc khu vc th trng 1991 1994 1995 1996 1997 1998

- Chu

+ ng Bc + ng Nam + Nam v Trung ng

79.

94

75.

80

72.

4050. 021. 01. 40

69. 6

49. 019. 01. 60

67. 7

44. 022. 01. 70

61. 3

- Chu u+ Ty Bc u+ SGN v ng u+ Lin Bang Nga

9. 79

8. 67

17.17

17.80

15. 02. 801. 48

16.80

13. 03. 802. 36

21.50

19. 02. 51. 37

27. 7

- Chu c 0. 96 1. 07 1. 04 0. 82 2. 78 5. 3

- 27 -


28/62

- Chu Phi 0. 68 0. 56 0. 70 0. 70 0. 80 0. 7

- Chu M+ Bc M

+ M Latinh+ Hoa k

Tng cng

0. 160. 16

100

2. 762. 590. 17

100

4. 333. 400. 933. 10100

4. 223. 700. 523. 43100

4. 483. 800. 683. 21100

5. 0

100

Ngun: V Thng mi - dch v, B k hoch v u t

c im v xu hng chuyn dch c cu khu vc th trng xut khuca Vit nam t nm 1991 n nay cho thy: mt mt quan h bun bn v

phm vi khng gian th trng xut khu khng ngng m rng ng thi

Vit nam khng ch pht trin th trng gn m vn nhanh n cc thtrng xa ( Ty Bc M, Bc M, Chu i Dng ). Vit nam chuyndn c cu t cc nc Chu - Thi Bnh Dng l ch yu sang cc khuvc th trng khc ph hp vi ch trng a phng ho, a dng ho kinht i ngoi. Trong ng ch l cng c v m rng th trng Linminh Chu u (EU) bt u i vo thi trng Bc M, Trung Cn ng vChu Phi. Nm 1995, th trng cc nc G7 chim t trng 39,7% kim gchxut khu ca Vit nam, ring Nht bn chim t trng 26,8%, Cc nc cn

li chim 13%. n nm 1997, Nht Bn ch cn chim t trng 19,5% trongtng kim ngch xut khu ca Vit nam,hin nay chu Phi t gn 70 triuUSD v chu i Dungt tn 1,1 t USD. S thay i c cu th trngxut khu gp phn a nn kinh t nc ta vt qua giai on kh khnkhi th gii din ra nhng bin ng ln.

2. 2. 2 V c cu nc bn hng xut khu ca Vit nam

Cng vi s m rng phm vi khu vc th trng, s nc bn hng

xut khu ca Vit nam tng nhanh t nm 1990 n nay. Nm 1986, Vitnam mi xut khu ti 34 nc. Nm 1990 l 51 nc. n nay tng ln110 nc - trong c 10 nc bn hng ln nht chim t trng trn di75% tng kim ngch xut khu hng nm ca Vit nam l Nht Bn,Singapore, i Loan, Trung Quc, Hng Kng, Hn Quc, c, Thy S,M, Malaysia. . .

10 nc v lnh th ng u v xut khu (Tr. USD)

( Tnh n ngy 19/10/1998 ) ngun v TMDV, BKH&T

Nc, vng lnh th Kim ngch xut Xp th

- 28 -


29/62

khu

Hn Quc 923 1

Nht Bn 601 2

i Loan 545 3

Thi Lan 500 4

Hng Kng 376 5

Malaysia 169 6

Singapore 139 7

Php 95 8

M 88 9

Lin Bang Nga 48 10

Qua biu danh mc 10 nc bn hng xut khu ln nht ca Vit namcho thy. S bin i c cu nc bn hng xut khu ca Vit nam my nmqua l minh chng v s chi phi ca quy lut li th so snh trong bun bnquc t, n ph v mi s ngn cch v trnh pht trin v khng gian al. Vai tr ca th trng gn gim xung tng i. Cn cc th trngxa, c bit l cc nc pht trin Ty u, Bc M tng ln m ra c hiy mnh xut khu ca Vit nam trong thi gian ti, ng thi to tin Vit nam nhp khu my mc thit b hin i t khu vc c nn cng nghngun.

C cu th trng v bn hng c nhng thay i tch cc trong thik 1991 -1995, sang thi k 1996 - 1998 th trng xut khu sang EU vM li m ra nhng trin vng mi. Nhng cho n nay Vit nam vn bun

bn ch yu vi cc nc trong khu vc.. 4-CHNH SCH C CU MT HNG XUT KHU.

T nm 1990 n nay c th xem vn kin i hi ng VII nm 1991l mt bc quan trng trong vic i mi chnh sch qun l kinh t v m.Trong s i mi quan trng nht l vic chuyn t chnh sch u tin phttrin cng nghip nng sang chnh sch ch trng ti 3 chng trnh kinh tu tin Chng trnh sn xut lng thc v thc phm, chng trnh pht

trin sn xut hng tiu dng v chng trnh pht trin hng xut khu. . Trong chnh sch i mi ny ni bt nht l s iu chnh trong c cu mt

- 29 -


30/62

hng xut nhp khu. C th ni y l mt bc chuyn bin quan trng ttrc ti nay v gp phn tng nhanh kim ngch xut nhp khu ca nc tatrong thi gian gn y.

4. 1 Ni dung ca chnh sch c cu mt hng xut khu.Chnh sch mt hng xut khu ca Vit nam c th hin 3 mtsau:

Mt l, chuyn hon ton, chuyn nhanh, chuyn mnh sang hng chbin su, gim ti mc ti a xut khu hng nguyn liu v gim ti mcthp cc mt hng s ch. Bi v, ti nguyn thin nhin ca ta ang cn kitdn v nhm hng ch lc hin nay nh go, c ph, cao su, ht iu, lc, lmsn, thu sn, du th. . s khng cn gi vai tr ch lc trong tng lai.

Hai l, phi m ra cc mt hng hon ton mi. Chuyn t xut khu thsang ch bin i vi cc sn phm c nh chuyn du th v kh sangxng, phn bn; chuyn t nng sn th sang nng sn ch bin; chuyn tlp rp in t sang ch to v xut khu linh kin. . . Cn ch trng ti ccsn phm m khi sn xut c th khai thc c cc ngun lc di do sn c Vit nam.

Ba l, chuyn sang ch bin v m ra cc mt hng mi dng ch bin

su nhng khng th thc hin bng t lc cnh sinh do iu kin k thutlc hu, th trng tiu th khng ln. iu ny c th thc hin c thngqua bin php c bn l hp tc, lin doanh vi nc ngoi.

Chnh sch mt hng xut khu cc nm ca Chnh ph c thhin trong cc danh mc hng ho xut nhp khu nh

+ Danh mc hng ho cm xut khu

+ Danh mc hng ho qun l bng hn ngch

+ Danh mc hng ho xut khu theo cc quy ch qun l chuyn ngnh.- Chnh sch qun l mt hng xut khu nm 1998

+ Danh mc mt hng cm xut khu

1. V kh, n dc, vt liu n, trang thit b k thut qun s

2. c

3. Cc loi ma tu

4. Ho cht c

- 30 -


31/62

5. G trn, g x, g bc, ci, than hm t g hoc ci, cc sn phm glm sn sn xut t nhm IA v vn tinh ch t nhm IIA trong danh mckm theo ngh nh 18/HBT ngy 17/1/1992; cc loi sn phm g s ch,song my nguyn liu.

6. Cc loi ng vt hoang v ng vt, thc vt qu him

+ Danh mc hng qun l bng hn ngch

1. Go

2. Hng dt, may xut khu vo EU, Canada, Nauy, Th nh k

+ Danh mc hng ho xut khu theo qun l chuyn ngnh

1. Danh mc khong sn hng ho xut khu theo quy ch hng dn

ca B Cng nghip.2. Danh mc thc vt, ng vt rng xut khu theo quy ch hng dn

ca B Nng nghip v pht trin nng thn.

3. Danh mc thu sn qu him, thu sn sng dng lm ging, thc n,thuc cha bnh trong nui trng thu sn xut khu theo hng dn ca BThu sn.

4. Cc n phm vn ho, tc phm m thut Nh nc qun l, tc phm

in nh, bng hnh c ghi chng trnh xut khu theo hng dn ca BVn ho thng tin.

5. Thit b my mc chuyn ngnh ngn hng xut khu theo quy chca ngn hng nh nc Vit nam.

- Chnh sch qun l mt hng xut khu nm 1999.

+ Danh mc hng cm xut khu :

1. V kh, n dc, vt liu n, trang thit b k thut qun s

2. c

3. Cc loi ma tu

4. Ho cht c

5. G trn, g x, g bc t g rng t nhin trong nc, ci, than t ghoc ci; cc sn phm, bn sn phm lm t g rng t nhin trong ncquy nh cm xut khu ti Quyt nh s 65/1998/Q-TTg ca Th tngChnh ph.

6. Cc loi ng vt hoang v ng vt qu him t nhin

- 31 -


32/62

+ Danh mc hng qun l bng hn ngch:

1. Go

2. Hng ho theo hn ngch do cc t chc kinh t v nc ngoi n

nh i vi Vit nam (nh dt, may vo EU, Canada, Th nh k, Nauy. . . )+ Danh mc hng ho xut khu theo qun l chuyn ngnh: Theo

hng dn ca Th tng Chnh ph.

4. 2 Tc ng ca chnh sch c cu mt hng ti hot ng xutkhu ca Vit nam trong thi gian qua.

Trong nhng nm gn y, c cu c cu mt hng xut khu cnhng bc hay i tch cc. Nhm hng xut khu nguyn liu th gim

t 91% trong tng s kim ngch xut khu vo nm 1991 xung cn 72% vonm 1995. R nt nht l nhm hng ch lc nh: du th, than, cao su, thusn, go c ph, ht iu, ch t tc tng bnh qun 18%/nm, cc mthng khc c mc ch bin cao t mc tng bnh qun 41%/nm, nh tora mc tng trng bnh qun cc mt hng l 26%. Tng tri hn c trongcc mt hng ch bin l cc mt hng giy dp v may mc tng ti100%/nm v 50% trong nm 1995. T trng cc mt hng ch bin su(trong c hng ch to) nm 1991 ch chim 8,5 % nm 1994 ln n

25%. Nm 1996 tng ln thnh 30%.Nm 1998, c cu xut khu tng tuy chm nhng vn tip tc chyn

dch theo hng tng dn t trng hng qua ch bin, nht l ch bin su.T trng ca 4 nhm hng dt may, giy dp, sn phm g tinh ch v in ttrong kim ngch xut khu tng t 27,8% ln 31,5%, mc d cc nhmny u gp kh khn gay gt trong nm 1998. Nhm nguyn liu th v mthng s ch ch lc (bao gm du th, go, hi sn, c ph, cao su, iu nhn)ch cn chim 45% kim ngch xut khu ( Nm 1997 chim 50% ). Nu phntheo ngnh kinh t th nhm nng sn, thu sn ch cn chim 37% kim ngchxut khu, nhm sn phm cng nghip ( k c ca cng nghip khai khong) chim ti 63%. y l mt bc chuyn tch cc trong c cu hng xutkhu ca Vit nam, th hin:

+ Vit nam bt u chuyn t mt nc xut khu nguyn vt liusang ch bin cc sn phm t gi tr cao hn xut khu.

+ Nng lc sn xut ch bin ca Vit nam tng ln v hng ha Vit

nam dn dn tm c ch ng trn th trng th gii v khu vc.

- 32 -


33/62

C cu hng xut khu thi k 1991-2000(%)

Mt hng 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

2000

CN nng&KS 33,4 37 34 28,8 25,3 28,7 28 23,8 25 23,6CNnh&TTCN 14,4 13,5 17,6 23,1 28,4 29 36,7 35,8 36,8 40,0

Nnglm,thysn 52,2 49,5 48,4 48,1 46,3 42,3 35,5 40,4 38,2 36,4

Ngun: b kh &t

i km vi vic gim t l cc mt hng xut khu l nguyn liu th,xut khu Vit nam hnh thnh mt s mt hng ch lc c trin vng nh:du m, go, dt may, thu sn, cao su, c ph. y l nhng mt hng c kinngch xut khu ln c kh nng tc ng nht nh trn th trng th giiv khu vc, n m bo cung cp mt b phn thu nhp ngoi t n nh,gip cho vic lp k hoch v cn i ln nn kinh t.

10 mt hng xut khu ch yu

Mt hng 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001Dt may ( Tr. USD) 496 850 1150 1394 1351 1747,3 18515 1950Du th ( 1000 tn) 6940 7650 8705 9574 12145 14882 15500 16000

Go (1000 tn) 1983 1988 3000 3553 3749 4508 3500 3500Giy dp (Tr. USD) 122 296 530 965 1000 1391,6 1402 1650Thu sn (Tr. USD) 551 621 697 781 918 971,1 1475 110C ph ( 1000 tn) 176 248 284 389 382 482 694 500My vi tnh,in t 474 550 790 700Cao su (1000 tn) 136 138 111 194 191 265 280 280Ht iu (1000 tn) 17 33 26 18,4 26,4 23Than (1000 tn) 2070 2820 3650 3449 3162 3260 3035 3500

Trong giai on 1991-1994, chng ta u t hnh thnh dn ccngnh sn xut hng ho, cc vng sn xut nng sn tp trung, cc khu cngnghip v m rng th trng tiu th nn to ra thm ba mt hng ch lcmi c khi lng v gi tr xut khu trn 100 triu USD nh dt may, caosu, c ph. Hai nm cui ca k hoch 1994 - 1995, Vit nam ch trng ut i mi cng ngh sn xut ch bin hng xut khu, tch cc tin hnhCNH - HH t nc nn hnh thnh thm ba mt hng ch lc l giy

dp, ht iu v lc nhn. Nh vy n cui nm 1995, Vit nam hnhthnh 9 mt hng xut khu ch lc m gi tr xut khu ca mi mt hng l

- 33 -


34/62

trn 100 triu USD: du th, go, thu sn, lm sn, hnh dt may, c ph,cao su, giy dp, ht iu, lc nhn. Nhng mt hng ny c tc tngtrng nhanh, c sc cnh tranh v c ch ng nht nh trn th trng thgii.

n nay, tuy mi xut hin nhng mt hng in t v linh kin lp gipmy tnh ( ch yu l mch in t ) nhanh chng tr thnh mt hng xutkhu ch lc ca nc ta. Nm 1998 t 50 triu USD, ng hng th 7trong s 10 mt hng xut khu chnh. Nm 2000 tng 35% so vi nm 1999t 790 triu USD

Ngoi mt hng chnh ni trn cn c mt s mt hng khc, ng ch l ht tiu t 64,5 triu USD (tng 2,7 % ), rau qu t 53,4 triu USD ( gim

22%), ch t 50,5 triu USD ( tng 5,4 % ) v lc nhn t 42 triu USD( gim gn 6 % ). Nm 2000 l nm c bit kh khn vi go, c ph, ngayt nhng thng u nm, th trng go rt bun t, go nc ta cha t

phm cht cao gi c khnh n nh. Tnh trng ko di sut trong nm.Do c nm xut khu go c tnh ch t khong 3,5 triu tn v ch bng77,6 % v lng v 65,2% v gi tr so v nm 1999. V c ph, d o gixung thp lin tc qua cc thng. cc mt hng nng sn ch yu khc vn mc bnh thng. Ring hi sn, vi tr gi xut khu c nm 1475 triu USD ng gp gn 18,2% vo mc tng chung ca xut khu, hng th cng mngh c tnh cng xut khong 235 triu USDtng xp x 40% so vi nm1999.

Xt v c cu xut khu theo ngnh hng th tng kim ngch xut khuthi k 1991 - 1995 t 17,013 t USD v c chia theo c cu cc nhmhng nh sau

+ Hng nng lm thu sn: 8382 triu USD chim 49,3%

+ Hng cng nghip nh v tiu th cng nghip: 3400 triu USD chim20%

+ Hng cng nghip nng v khong sn: 5321 triu USD chim 30,7%

5-chnh sch t do ho Thng Mi

T do ho thng mi l mt iu kin cn thit m cc nc muntham gia hi nhp kinh t u phi thc hin. T do ho thng mi gip choh thng trao i ngoi thng ca ton cu c thng sut. i vi Vit

nam t do ho thng mi c hai ngha.

- 34 -


35/62

Th nht, Vit nam thc hin t do ho thng mi ho nhp kinh tkhu vc v th gii.

Th hai, t do ho thng mi l mt phn quan trng ca chng trnh

chuyn i tn dng c cu m rng (ESAF) ca IMF v chng trnhchuyn i c cu (SAC) ca WB c th vay tin ca cc t chc ny.

Trong hot ng xut khu, chnh sch t do ho thng mi c thhin cc mt sau:

1. Ci cch th tc kinh doanh xut nhp khu.

Trc y mt doanh nghip mun c quyn kinh doanh xut nhp khucn phi c 3 loi giy php: giy php thnh lp doanh nghip, giy phpkinh doanh v giy php kinh doanh xut nhp khu do B Thng mi cp.th tc lm cc loi giy php ny rt rm r mt nhiu thi gian.

C th iu kin c cp giy php kinh doanh XNK nh sau:

+ i vi doanh nghip chuyn kinh doanh XNK phi c thnhlp theo ng lut php v cam kt tun th cc quy nh ca lut phphin hnh. doanh nghip phi c mc vn lu ng ti thiu tnh bngtin Vit nam tng ng 200000 USD ti thi im ng k kinhdoanh xut khu, nhp khu. Ring i vi cc doanh nghip thuc cc

tnh min ni v cc tnh c kh khn v kinh t, cc doanh nghip kinhdoanh nhng mt hng cn khuyn khch xut khu m khng i hinhiu vn, mc vn lu ng nu trn c quy nh tng ng100000USD. Cc doanh nghip ny phi hot ng theo ng ngnhhng ng k kinh doanh.

+ i vi doanh nghip sn xut c thnh lp theo ng lutphp, c c s sn xut hng xut khu n nh v c th trng tiu

th n nh nc ngoi, c i ng cn b trnh kinh doanh, kkt v thc hin hp ng mua bn ngoi thng u c quyn trctip xut khu hng ho do mnh sn xut. Trng hp khch hngnc ngoi thanh ton bng hng th phi c B Thng mi xemxt gii quyt hp l cho tng trng hp c th.

+ Cc doanh nghip chuyn kinh doanh xut nhp khu nu ckh nng kinh doanh nhng mt hng c quy nh trong giy

php kinh doanh xut nhp khu c quyn ngh B Thng mi b

- 35 -


36/62

sung thm ngnh hng vo giy php thnh lp doanh nghip v ngk ti trng ti kinh t.

Nm 1994-1995 s giy php cn thit gim xung cn 2 loi l

giy php kinh doanh v giy php thnh lp doanh nghip.2. Hn ngch xut khu

Trong xu th t do ho thng mi ngy nay, Chnh ph cc nc t sdng cng c hn ngch. Tuy nhin Vit nam vn c mt s mt hngkhng khuyn khch xut khu hoc cn c s qun l ca nh nc. Do vy,hng nm Chnh ph duyt cc mt hng qun l bng hn ngch. B thngmi c trch nhim cng b danh mc cc mt hng qun l bng hn ngchv phn b cho cc B, Tnh, thnh ph theo s ch o ca th tng Chnh

ph.

Trc y, s mt hng qun l bng hn ngch ln ti 16-17 mt hngnhng t nm 1996 ch cn li hai mt hng qun l bng hn ngch l gov hng dt may( vo EU, Canada, Th nh k, Nauy. . )

- i vi hng dt may chnh ph qun l bng hn ngch v y l mthng xut khu theo hip nh k kt vi EU, Canada, Th nh k, Nauy. .

- i vi mt hng go

+ Nm 1997 ch tiu xut khu go l 2,5 triu tn, c giao lm2 t. T u nm n thng 9/1997 khong 2 triu tn. S cn li tutnh hnh ma v B Thng mi bn vi B Nng nghip v pht trinnng thn phn b tip.

+ Nm 1998 hn ngch xut khu l 4 triu

+ Nm 1999 hn ngch xut khu go mc 3,9 triu tn

Trong nhng nm gn y, chnh sch qun l xut khu ca nc ta c

xu hng: Gim ti a cc mt hng qun l bng hn ngch; tng bc ngin ho ch qun l xut khu bng hn ngch.

3. Chnh sch thu

Thu xut khu, nhp khu ca Vit nam quy nh:

- Hng ho xut nhp khu chu thu

- Hng ho xut nhp khu khng thuc din chu thu sau khi

lm y th tc hi quan

- Hng c xt min thu

- 36 -


37/62

- Cn c tnh thu

Theo lut thu xut khu, nhp khu ca Vit nam nhng mt hng cmin gim hon li thu l:

+ Hng xut khu c min thu+ Hng xut khu tr n nc ngoi ca Chnh ph

+ Hng l vt t, nguyn liu nhp khu gia cng cho ncngoi v xut khu theo cc hp ng gia cng cho nc ngoi.

+ Hng xut khu ca cc x nghip c vn u t nc ngoi vca cc bn nc ngoi hp tc kinh doanh.

+ Hng c xt hon thu.

+ Hng c k khai v np thu nhng thc t khng xutkhu hoc xut khu vi s lng t hn.

+ Hng l vt t, nguyn liu nhp khu sn xut hng xutkhu

+ Hng tm nhp, ti xut, ti nhp

khuyn khch mnh m hot ng xut khu hn na, thng 2/1998Chnh ph ra quyt nh v vic i thu doanh thu, thu li tc i vi

cc doanh nghip sn xut hng xut khu nh sau:+ Hon thu doanh thu cho doanh nghip sn xut nguyn ph liu

v bn thnh phm bn cho n v khc sn xut hng xut khu.

+ Khng thu thu li tc b sung i vi cc c s sn xut nuxut khu 50% sn phm sn xut ra hoc c doanh thu t xut khuchim trn 50% tng doanh thu.

+ p dng thu xut nhp khu trong khung thu sut i vi mt

s mt hng cn khuyn khch xut khu nh go, thu sn, cao su,than . .

+ Cho php ko di thi hn np thu nhp khu n 1 nm ivi vt t, nguyn liu phc v cho sn xut hng xut khu.

Vi nhng c gng trong vic thc hin chnh sch t do ho thng mica Chnh ph Vit nam, cc doanh nghip c mt hnh lang php l rngri hn thc hin kinh doanh xut nhp khu, gp phn nng cao hiu qu

xut nhp khu.

- 37 -


38/62

6-CC CHNH SCH TI CHNH TN DNG.

i km vi cc bin php thc y u t vo lnh vc sn xut hngxut khu Chnh ph cng khuyn khch cc thnh phn kinh t tham gia hotng sn xut v kinh doanh xut khu bng cc bin php ti chnh v tndng.

Thu:

Hng ho xut khu l hng ho thuc din u i v thu (lut thuxut khu). Cc hng ho l vt t nguyn liu gia cng cho nc ngoi rixut khu theo hp ng th khng phi chu thu nhp khu hoc phi chuthu rt thp.

Nhp khu thit b my mc phc v cho sn xut hng xut khu cmin thu.

Cc doanh nghip sn xut hng xut khu c hon li thu doanh thutr cho nguyn ph liu v bn thnh phm u vo. Cc c s sn xut nuxut khu trn 50% sn phm hoc c doanh thu xut khu chim trn 50%tng doanh thu c min thu li tc b sung.

Thu xut khu go, cao su, than , thu sn, c h xung 0% tngy 1/1/1998. Thi hn np thu nhp khu vt t, nguyn liu phc v cho

sn xut hng xut khu c iu chnh t 3 thng ln 9 thng.Qu thng xut khu c thnh lp v i vo hot ng theo quyt

nh s 764/Q-TTg ngy 24/8/1998 ca th tng Chnh ph. t xtthng u tin vo qu II nm 1999. i tng xt thng bao gm c ccdoanh nghip c vn u t nc ngoi khuyn khch h tham gia vo qutrnh chuyn dch c cu hng xut khu ca ta.

V tiu chun thng b Thng mi ch trng n vic nng cao t

l hng ho c t l ch bin v hm lng ni a cao.Chnh ph giao B Ti chnh d tho phng n thnh lp qu h tr

xut khu, giao ngn hng nh nc d tho n thnh lp qu h tr tndng xut khu v giao B K hoch v u t ch tr xy dng c ch ccdoanh nghip Vit nam thnh lp c s sn xut, kinh doanh hoc mng litiu th sn phm nc ngoi.

Cc bin php ny khng kp thi hnh trong nm 1998. n thnh

lp qu h tr xut khu mi c B Ti chnh trnh Chnh ph vo ngy16/1/1999.

- 38 -


39/62

Ngoi ra cc ngn hng nc ta hin nay cng ang lm 2 nhim vquan trng nhm bo m cho cc doanh nghip sn xut hng xut khunhanh chng c vn, thit b sn xut l:

+ Bo lnh chng t thng mi l vic doanh nghip c th i chngt ly tin mt ti ngn hng, thng bo L/C ngay sau khi giao hng mkhng phi i chuyn tin. Vic ny gip cho cc doanh nghip nhanh chngc tin tip tc u t vo sn xut kinh doanh trnh tnh trng ngngtr v thiu vn trong qu trnh sn xut kinh doanh.

+ Bo lnh tin vay my mc vt t phc v sn xut hng xut khu.y l vic lm hu hiu to ra iu kin cho cc doanh nghip c th nhanhchng c c my mc thit b i vo hot ng sn xut kinh doanh c

hiu qu. gim bt tc ng do s thay i t gi cc ng tin trong khu vc,

Ngn hng nh nc Vit nam thay i t gi chnh thc xp x vi t gihin hnh trn th trng t do v tng ng vi t gi thc. Vic iu chnht gi ny c tc dng lm tng thm sc cnh tranh ca hng ho Vit namtrn th trng th gii

*nh gi tng qut v xut khu hng ho trong qu trnh

i mi1. mt c

i1: Quy m v tc xut khu lin tc m rng v gia tng, bn qunhng nm tng 18,4%/nm so vi mc tng trng GDP l 7,4%/nm.

T nm 1986 n nay tng kim ngch xut khu ca nc ta tng hn7 ln (t 2,087t USD nm 1986 ln 15 t USd nm 2001 ),nm 2000t 180USD / ngi. Th trng xut khu ca vit Nam ngy cng c m rng. .

hin nay chng ta ang c quan h bun bn vi hn 110 quc gia trn thgii. T trng xut khu so vi GDP (phnnh m ca ca nn kinh t )cng tng u qua cc nm, gp phn hnh thanh thm nhiu ngnh sn xutmi, thu ht lao g x hi nh ngnh dt may, dy dp, thu hi sn, thcng m ngh, gp phn gia tng ngun ngoi t nhp khu hng ho thityu phc v sn xut v i sng nhn dn

i2: C cu nhm, mt hng c ci thin nht nh nh s chuyndch c cu kinh tvf qu trnh cng nghip ho hin i ho.

- 39 -


40/62

T trng ca cc nhm, mt hng qua ch bin tng dn. Nu nhhng nguyn liu th nm 1991 chim trn 92%, th nay ch cn chimkhong 60% tng kim ngch xut khu ; hng ch bin nm 1991 ch chimkhong 8%, nm 1999 ln khong 40%. nhm nng lm thu sn nm1991chim 53% n nay xung cn khong 36,5 % ; nhm hng cng nghip,tiu th cng nghip nm 1991 chim 47%, nm 1999 tng ln 63,5% tngkim ngch xut khu.

Mt hng xut khu ngy cng c m rng, c 16 nhm, mt hnghon ton mi v khong 20 nhm, mt hng ln u tin thm nhp mt sth trng ; cht lng hng xut khu dc nng ln ng k. nm 1991mi c 4 nhm, mt hng xut khu ch lc l du th, thu hi sn, go, dt

may (t kim ngch xut khu 100 triu USD tr ln, n nm 1999 cthm 8 mt hng xut khu ch lc mi l c ph, cao su, nhn iu, giy dp,than , hng in t, hng th cng m ngh v rau qu. Bn nhm mthng, t kim ngch t trn 1t USD n 1,3 t USD/ nm l go, giy dp,dt may, du th v 3 mt hng t xp x 500 triu n 1 t USD / nm lgo, c ph, hng in t, thu hi sn.

Vi nm gn y ni ln mt s mt hng xut khu c mc tng trngkh cao l : giy dp, in t, nhn iu, ch, go. . Mt s mt hng chim vtr cao trn th trng th gii l go ( dng th hai trn th gii sau ThiLan). nhn iu ng th 3 th gii sau n , Braxin), c ph( ng th 3th giisau Braxin, Colombia; nu ch tnh ring c ph robusta th ng hngu h gii )

Cht lng hng xut khu dc nng ln ng k : mt s hng c sc cnh tranh trn, th trng th gii, ng thi tc ng tch cc ticht lng sn phm trong nc. Hin nay go, du th, thy hi sn, hng

dt may, giy dp, c ph, nhn iu. . ca Vit Nam c tha nhn thoc t xp x cht lng quc t

i3 - C cu th trng xut khu c chuyn bin c bn. Ti nay nc ta c hip nh thng mi vi 58 nc (tnh n ngy 13/7 /2000)v ctho thun v i x ti hu quc vi 72 nc va vng lnh th.

Mt trong nhng thnh tu to ln trong 10 nm qua l chuyn i thtrng, bo m c yu cu xut nhp khu hng ho. chu l mt trong

nhng th trng xut khu ca ta nm 1991l 77%. Trong nhng nm sau

- 40 -


41/62

ny, do khai thng hai th trng l bc m v chu u, t trng ca chu cgm dn nhng vn mc cao(55,7%vo nm 1999).

Trong s cc nc chu th Nht Bn v cc nc ASEAN ng vai tr

rt ln. Trongthi k 1991-1995, Nht Bn thng xuyn chim trn 30%tng kim ngch xut khu ca ta nhng ti nm 1998ch cn chim 15,8%. T trng ca cc nc ASEAN khng c s tshay i ln ( nm 1991 chim25,1%, nm 1999 ch cn 21,3 % ). kim ngch xut khu sang Trung Quc ctng, t 340,2 triu USD nm 1999, song rt cn hn ch vi tim nng cahai nc. T trng ca EU tng kh u nm 1991, t trng xut khu vo EUmi chim 5,7% kim ngch ca ta, th n nm 1999 l 21,7%, a ttrng ca chau u ln gn 28%. Vi Hoa K nam 1995 kim ngch xut khu

ch t 170 triu USD, n nm 1999tng ln 504 triu USD, trong ta cngthng xuyn xut siu.

i4 - Xut khu ca cc doanh nghip FDI tng kh nhanh c v quy mv tc , chim t trng t 4% ( nm 1994)ln 22,3% (nm 1999) ;nu k cdu th th t trng ny trong nam 1999 t 35%, khong 75% kim ngchxut khu ca cc doanh nghip FDI l hng ch bin, c mt s hng chahm lng kl thut cao.

i5 - C ch xut khu c nhng bc chuyn bin c bn theo hngxo b c ch c quyn ngoi thong, to thun li cho cc ngnh, cc aphng cc thnh phn kinh t tham gia hot ng xut nhp khu.

2. Mt cha c

i1: tc tng trng v xut khu cha vng chc, tnh hnh cc nmkh chenh lch. Tc tng trng xut khu 5 nm 1996-2000 cha tmc ra, mc xut khu bnh qun tnh theo u ngi cn thp so vi ccnc trong khu vc.

i2: Kh nng ch tranh yu c tm quc gia ln cp doanh nghipv mi loi sn phm Mi trngf lmn nc ta vn b nh gi l chathun li. cc doanh nghip cn lng tng trong sn xut kinh doanh. Phnln hng ho xut khu ca Vit Nam u c sc cnh tranh yu , thm ch rtyu do cng ngh lc hu, nng xu thp, gi thnh cao,cht lng khng nnh, mu m, chng loi ngho nn, bao b thiu hp dn, khnng giao hngkhng chc chn, dch v km, thm ch gian di, lm mt tn nhim. . .

- 41 -


42/62

i3: So vi yu cu, s chuyn i c c xut khu cn chm, k c mthng ln th trng. Ti nay,xut khu hng th v hng s ch vn cnchim 60% tng kim ngch xut khu. S tng trng ca cc mt hng miv th trng mi cha ng k. T trng xut khu hng gia cng cn ln ;cha quan tm ng mc n cc mt hng c li th v iu kin t nhin vlao ng nh rau qu, tht,hng th cng m ngh.

S chuyn dch t trng ca cc khu vc v cc th trng cn hn ch.Tuy ta c quan h thng mi vi tt c chu lc, nhng th trng chu vn cn chim tl rt cao: 75,5% gi tr xut khu v trn 77% gi tr nhpkhu ; th trng cc chu lc khc chim t trng nh. Hng xut khu ca tavo th trng trung gian chim t trng cao, hiu qu xut khu thp.

Xut khu ca cc doanh nghip c vn u t nc ngoi cha tngxng vi tim nng. Nhiu doanh nghip khng t t trng xut khu nhquy nh ti giy php u t, hng ho sn xutach yu c tiu th trnth trng trong nc. hn na gi tr nguyn liu nhp khu cn chim ttrng cao trong tr gi xut khu.

i4: Cng tc nghin cu th trng, xc tin thng mi, tip th. . . cnnhiu yu km. Cc c quan nh nc cn lng tng ;nhiu doanh nhiu cn

th ng,trng ch hoc qu hn hp v kh nng, t quan tm cng vicny. H thng thng v Vit Nam ti nc ngoi tuy gn y c nhuichuyn bin tch cc, song so vi tim nng v yu cu cn nhi hn ch,nhtl trn lnh vc xc tin tm kim gii thiu th trng v bn hng, cungcp thng tin kp thi v h tr thit thc cho hot ng kinh doanh xut khuca doanh nghip. Phng thc kinh doanh xut khu v nhiu mt cn lchu so vi th gii.

- 42 -


43/62

Chng III

mt s bin php thc y xut khu hng ho nc ta hin

nayI- nh hng xut khu hng ho trong tng lai

1-thi k 2001-2005

Tng nhanh tng kim ngch xut khu, bo m nhp khu nhng vt t,thit b ch yu, c tc ng tch cc n sn xut kinh doanh. To th trngn nh cho mt s loi mt hng nng sn thc phm v hng cng nghipc kh nng cnh tranh; tm kim cc th trng cho mt hng xut khu mi,

tng thm th phn cc th trng truyn thng, tip cn v m mnh cc thtrng mi.

Tip tc u t, nng cao cht lng tng nhanh kim ngch xut khucc mt hng ch lc nh du th, go, c ph, cao su, hng thu sn, dtmay, da giy, hng th cng m ngh, in t v linh kin in t, phn mmmy tnh,. . . y mnh xut khu lao ng.

Tng kim ngch xut khu 5 nm khong 114 t USD, tng thm

16%/nm. Nhm hng cng nghip v tiu th cng nghip chim 70% tngkim ngch xut khu, tng bnh qun hng nm l15,9%; trong , nhmhng cng nghip tiu dng v tiu th cng nghip chim 43% kim ngchxut khu cng nghip, tng bnh qun hng nm 22%. Nhm hng nng,lm,thu sn chim 30% tng kim ngch xut khu, tng bnh qun hng nm16,2%.

y mnh thu ht vn u t trc tip nc ngoi (FDI). Khuyn khchu t nc ngoi vo cc ngnh cng nghip sn xut hng xut khu, cng

nghip ch bin, cc ngnh cng ngh cao, vt liu mi, in t, pht trin ktcu h tng kinh t, x hi v cc ngnh Vit Nam c li th, gn vi cngnghip hin i v to vic lm.

Tp trung thu ht vn FDI vo cc khu cng nghip, khu ch xut, khucng ngh cao: tip tc nghin cu n xy dng khu kinh t m a vok hoch 5 nm.

*. nh hng xut khu hng ho nm 2002

- 43 -


44/62

B thng mi xc nh k hoch xut khu hng ho so vi nm2001

Xut khu hng ho t 16,61 t USD, tng 10% so vi nm 2001.

Trong 16 nhm mt hng, mt hng ch lc th c 3 nhm, mt hng gimkim ngch l c ph, du th v than , cn li u tng cao nht l giaayfdp, iin t v linh kin tng 24% so vi nm 2001, ri n dt may v hngho khc cl 20%, th cng m ngh 19%, rau qu v thu han sn u tng16,7%. Cc nhm hng xut khu d kin cn li l ; go, cao su, httiu,nhn iu, ch, lc nhn.

2. Thi k 2001-2010

. D kin mc tng trng GDP hng nm t 11 - 12%. Tc tng

trng xut khu hng nm t khong 14%. n nm 2010, vi dn skhong 95 triu ngi, Mc GDP trn u ngi t 1600 USD. GDP cnc t khong 152 t USD. Kim ngch xut khu t 740 USD, xut khung gp khong 46% GDP.

Mc tiu chuyn i c cu ngnh hng xut khu ca Vit Nam nnm 2010

1. gim t trng xut khu nhm hng nguyn nhin liu t hn 20%

hin nay c cn 3,5 % n nm 20012. Gim t trng xut khu nhm hng nng lm thu sn t 25-26%

nh hin nay xung cn 17,2% n nm 2010. Tuy nhin trong s , hngthu snvn tng mnh, t trn 40% tng kim ngch xut khu ca tonngnh nng lm thu sn; hng rau qu v ht iu cng tng nhiu ; c ph,cao su tng t, ring go h nh khng tng ( ch gi mc 4,0 -4,5 triu tn )

3. Tng mnh t trng xut khu cc mt hng ch lc n nm 2010,

phi chim trn 40%trong tng kim ngch xut khu hng ho. Thuc nhmmt hng ny c hng dt may, giy dp, th cng m ngh,thc phm chbin, ho phm tiu dng, c kh in, nha v c nhng sn phm k thutcao nh phn mm, in t cao cp, cng ngh sinh hc, vt liu mi. . . ttc u phi c t trng cao v tc tng trng cao hn hn hin nay

t c tc tng trng xut khu l 15-16%nh k hoch ra cho nm 2001v 14,4% cho giai on 2001-2010vi tng kim ngch xutkhu l 54,6 t USD gc ngnh hng cn gii quyt hng lot cc vn

trong ngn hn v di hn nh :

- 44 -


45/62

Th nht cn iu chnh ngay nhng mt bt hp l trong chnh schhin hnh gii to nhng ch tc cho tng ngnh hng, th d nh :

- i vi ngnh thu sn, khng phn bit mc thu gia cc loi doanhnghip ; to iu kin thun li cho vic nhp nguyn liu khc phc tnhthi v v duy tr tnh n nh cc bn hng mu dch.

-i vi nghnh cao su, thc hin vic mua bn c t chc bin gii,trnh tranh mua tranh bn p gi ln nhau, mnh lm hi mnh, ng thikt hp c bin php kinh t hnh chnh gim bt vc xut khu m cao suti khng c hiu qu cao.

- i vi ngnh go, cc cng ty t nhn ngoi vic xut khu go trctip cng cn c php mua go tm tr gp phn gii quyt nhng lcv ma r ln, cung vt cu, gi rt gy nhiu bt li cho ngi nng dn.

i vi ngnh c ph phi c nhng bin php ngn chn vic xo b cph rt gi bng chnh sch kinh t thch hp nh mua tm tr, min gimthu cho ngi trng c ph. .

Th hai, thnh lp qu bo tr xut khu mt s ngnh hng c nhycm nh go c ph, ht iu. . gip cc doanh nghip vt qua cc giai

on kh khn nht, tin ti thnh lp ngn hng xut nhp khu nh nhiunc lm.

Th ba thc y mnh m cc hot ng xc tin thng mi. Bn cnhvic ra i ca cc xc tin thng mi trung ng, ti cc a phng,nht l nhng tnh thnh ph ln nh TPHCM, ng Nai,Cn th. . , cng nnthnh lp cc trung tm xc tin thng mi h tr doanh nghip trongvic tm kim khch hng, cungcp thng tin v gi c, mu m. . Bn cnh

l vic tip tc t cc cc hi ngh tham tn thng mi VN cc nc to iu kin cho doanh nghip c c hi tip cn th trng th gii. ngthi gim bt chi ph hot n cho c doanh nghip

Th t quan trng nht vn l khng ngng nng cao tnh cnh tranh cami ngnh hng trn th trng th gii. iu ny i hi phi i mi cngngh, p dng nhng quy trnh sn xut tin tin, ch dng c nguyn vtliu, nng cao trnh t chc trnh qun l v trnh chuyn mn cacn b lnh o v ngi lao ng trong tng doanh nghip khng ngng

nng cao cht lng sn phm, h gi thnh sn xut, tng bc lm tng kh

- 45 -


46/62

nng ch tranh ca mi sn phm, ng thi c iu kin chuyn dn ccu hng xut khu theo hng tin tin mnh hn.

Th nm, lin kt mnh vi cc nc trn th gii c cng ngnh hng

ging mnh hc tp kinh nghim v hp tc trn nhiu lnh vc nh kthut sn xut, ng dng cng ngh, tiu th sn phm trn c s hai bn cngc li cho nhau trc sc p t bn ngoi, ng thi trnh s gim chn lnnhau, t gy thit hi cho nhau. Trc ht l lin kt vi ccs nc ASEAN.

2. 3 Thi k 2011 - 2020.

D kin tng trng GDP hng nm t 9 - 10%, tc tng trngxut khu hng nm khong 12%. n nm 2020, vi dn s khong 110triu ngi, GDP c nc khong 440 t USD mc GDP trn u ngi t

1800 USD, xut khu s ng gp khong 45% GDP.

Trong thi k 2011 - 2020, Vit nam tip tc pht trin xut khu ccngnh hng, mt hng nh. .

+ Hng cng nghip ch bin su, c gi tr cao nh hng in t, t,xe my, my bm, my c kh, cc loi my ch bin nng - lm - thu sn,ng c in, my bin th in, kh ho lng, sn phm ho du, phn bn,ho cht, thuc tr su, x phng, pin n, bng n in, dy in, cp in,

thit b bu chnh vin thng, st thp, xi mng, hng thu tinh, snh s, hngdt may, hng giy dp, chi tr em, trang tr ni tht, bnh ko, ng,sa. .

+ Hng nng - lm - thu sn ch bin su c gi tr cao nh c ph, caosu, go, ht iu ng gi, rau qu hp, lc nhn, ch, thu sn, lam sn.

II- Mt s bin php nhm thc y xut khu hng ho

Vit Nam

1-cc bin php lin quan n t chc ngun hng, ci bin c cuxut khu

1. 1Cc bin php nhm khuyn khch u t.

1. 1. 1 Cc bin php khuyn khch u t trong nc.

Ch trng khuyn khch pht trin hng xut khu cn c th hiny v r nt hn trong lut khuyn khch u t trong nc theo nguyntc sn xut hng xut khu phi c t v tr u tin s mt, cc hnhthc u i cao nht phi c dnh cho sn xut hng xut khu . Do vy,

cn a u t sn xut hng xut khu v nhm u tin mt. Bn cnh

- 46 -


47/62

cng cn xem xt ti s phn bit gia doanh nghip trong nc v doanhnghip nc ngoi. V d doanh nghip trong nc phi chu thu li tc 25 -35 - 45%, trong khi doanh nghip nc ngoi ch chu ti a 25%. mt doanhnghip may ca Vit nam xut khu 100% sn phm hin nay phi chu thuli tc 32%, trong khi x nghip may lin doanh sn phm xut khu t80%tr ln ch phi np c 15%. Do vy, cn xem xt vic dnh u i chocc doanh nghip trong nc phi bng hoc cao hn doanh nghip c vnu t nc ngoi m c th l nn iu chnh nhng u i dnh cho doanhnghip trong sn xut hng xut khu v tin ti hp nht lut u t ncngoi v lut khuyn khch u t trong nc thnh lut u t. Nhm mcch khuyn khch mnh m vic chuyn dch c cu kinh t hng v xut

khu v thay i t trng hng ch bin trong c cu hng xut khu, cnsai lut khuyn khch u t trong nc lm cho tnh nh hng xut khur nt hn v khuyn khch vic xut khu hn, c t trng ch bin cao. Cth, khuyn khch theo hng ny cn c nhng sa i sau:

+ Nng thi gian min thu li tc cho cc c s u t i mi cngngh. c th, nu ch m rng quy m mt cch thng thng ( ch dn ti sthay i v lng m khng dn ti s thay i v cht ) th ch c minthu li tc cho phn li nhun tng thm trong vng mt nm. Nu c i

mi cng ngh, nng cao c cp ch bin hng ho th tuy theo tngmc s c min thu li tc cho phn li nhun tng thm trong vng t2 n 3 nm.

Sau y l mc quy nh c th v mc u i v thu li tc chotng loi hnh ( cc quy nh ny ch dnh cho sn xut hng xut khu ).

- i vi c s mi thnh lp ti vng khng phi i tng chnh schth min trong 3 nm u.

+ Nu l ch bin nng: gim 50% trong 3 nm tip theo.+ Nu l ch bin va: gim 50% trong 4 nm tip theo.

+ Nu l ch bin tinh: gim 50% trong 5 nm tip theo.

- i vi c s mi thnh lp ti vng i tng chnh sch, min trong3 n 4 nm u.

+ Nu l ch bin nng: gim 50% trong 3 n 5 nm tip theo.

+ Nu l ch bin va: gim 50% trong 4 n 6 nm tip theo.

+ Nu l ch bin tinh: gim 50% trong 5 n 7 nm tip theo.

- 47 -


48/62

- i vi cc c s u t m rng quy m, nng cao sn lng nhngkhng c s thay i v cp ch bin ca sn phm, min cho phn linhun tng thm trong nm tip theo.

- i vi c s u t i mi cng ngh lm ra sn phm mi hocnng cao cp ch bin ca sn phm, min cho phn li nhun tng thmtrong 2 n 3 nm tip theo.

1. 1. 2 Cc bin php thc y u t trc tip nc ngoi

- a dng ho cc hnh thc thu ht vn nc ngoi.

Nghin cu a dng ho cc hnh thc thu ht vn u t ncngoi vi cc iu kin thch hp nhm m thm cc knh mi thu ht vnnc ngoi.

- Tip tc ban hnh cc c ch, chnh sch nhm ci thin hn na mitrng u t.

+To c s php l cho vic tin ti xy dng mt lut u t chung:

+. Nghin cu sa i, b xung lut php, chnh sch v th tc, to thnli cho hot ng FDI.

- Nng cao hiu qu v nng lc iu hnh hot ng FDI.

+ i mi cng tc vn ng v xc tin u t.

+Nng cao cht lng cng tc quy hoch, k hoch lin quan n cngtc FDI.

+ X l kp thi cc vng mc ca cc nh u t thc y nhanhqu trnh xem xt cp giy php u t v trin khai d n.

+ Tng cng cng tc qun l Nh nc i vi hot ng FDI.

1. 2 Cc vn cht lng, th trng v xc tin thng mi.

1. 2. 1 Nng cao cht lng hng ho xut khu.Mt yu t quyt nh ti vic liu hng ho Vit nam c thm nhp

c vo th trng nc ngoi hay khng l yu t cht lng. Chtlng hng xut khu c th c nng cao, to uy tn v sc cnh tranh chohng ho Vit nam bng cch kim tra bt buc v cht lng ca mt s mthng c kim ngch xut khu ln nh hng dt - may, in t, in,thc phm ch bin, tp ho tiu dng.

Cc nh my khng t tiu chun s khng c php xut khu. Cc

nh my t tiu chun c th chia lm 3 loi :

- 48 -


49/62

Hng nht c php xut khu m khng b kim tra hng ho, chb thanh tra h thng cht lng 1 nm 1 ln.

Hng hai b thanh tra 1 nm 2 ln v c th b kim tra t xut 1

ln trong 30 chuyn hng. Hng ba b thanh tra 4-5 ln mt nm v c 15 chuyn hng b kim

tra 1 ln.

Trong xu hng ton cu ho nn kinh t th gii cng nh trong cngcuc xy dng nn cng nghip ho, hin i ha nc ta, vic p dngthc hin v c chng nhn t hoc ph hp qun l cht lng ISO 9000( ISO 9000 l b tiu chun ca t chc tiu chun ho quc t bao gm cctiu chun quy nh cc chun mc nh gi mt h thng m bo cht

lng ca mt t chc k c sn xut, kinh doanh dch v v cc c quan nv, trng, vin. . ISO 9000 c chp nhn trn 100 nc trong cVit nam ). ISO 9000 c coi nh mt iu kin c bn v l giy thnghnh cho cc doanh nghip trong v ngoi nc thm nhp vo th trngquc t. Thc hin qun l cht lng ISO 9000 l r b c nhng l li cnh tr tr chm pht trin, phong cch lm vic theo kiu n gin ho tt c thnh hay bi u vo u ban lnh o. p dng ISO 9000 khng

nhng nng cao vai tr qun l cht lng t A n Z, tc l tt c mi ngit ban gim c n ngi sn xut, ngi tiu th sn phm u ht mcquan tm ti vn cht lng v cng chu trch nhim chnh v mnh, mn cn gip cho cc doanh nghip tit kim c chi ph bo tr, ti ch, tngli nhun v cc phng php thc hin cc qu trnh ch yu thc y cc hthng lm vic tt hn

ISO 9000 l mt trong nhng cng c qun l cht lng tt nht, nc tc dng thit thc n quyn li ca con ngi, ng thi gii p nhng

hoi nghi, vng mc m t trc ti nay chng ta hay vp phi. ISO 9000s c tc dng to cho cc doanh nghip nng cao cht lng sn phmdch v, nng cao kh nng cnh tranh trn th trng trong nc v quc t.i vi nhng sn phm hng ho th trng nht nh vic chng nhnISO 9000 l khng phi l mun hay khng m n cn c coi l yu cu

bt buc lm cng tc xut nhp khu, m rng hp tc lin doanh trnthng trng quc t.

Thy r li ch v tc dng ca vic thc hin qun l cht lng theoISO 9000. Khuyn khch cc doanh nghip ng k p dng ISO 9000 l vic

- 49 -


50/62

lm ht sc chnh ng, mang li hiu qu cao. Song trong thi gian qua, nc ta mi c 16 doanh nghip t c chng ch ny, nhng ch yu lcc doanh nghip c vn u t nc ngoi hoc lin doanh. Trong khi trn th gii hin nay c khong 20000 cng ty, doanh nghip, nh my. . pdng thnh cng b tiu chun ISO 9000. T nay n nm 2003, nc ta phnu c hng trm doanh nghip s thc hin qun l cht lng theo ISO9000, v cho rng ch c nhng doanh nghip c vn ln, cng ngh hin imi phi quan tm. C mt nguyn nhn lm cho mt s n v, doanhnghip cha dm thc hin qun l cht lng ISO 9000 v cn gp qunhiu kh khn thc ti l: nng lc, trnh k thut km, quy trnh cngngh cn lc hu, cha ng b, sn phm t cht lng cha cao. . . cng

vi d thiu vng ca cc t chc chng nhn ISO 9000 trong nc m phithu cc t chc c tn tui nc ngoi. Cc khu t vn, cc bc thchin ci tin h thng qun l, nng cao cht lng sn phm li qu cao nnhu nh cac doanh nghip phi n o cn nhc.

1. 2. 2Th trng

Pht tin th trng xut nhp khu theo quan iim Mketing hin i cngha l khng nhng m rng thm th trng mi m cn phi tng th phnca sn phm trong cc th trng c sn. Gn mt thp k qua,thi trng

xut khu ca ta c s thay i su sc. n nay hng ho v dich v ca VitNam c mt trn 140 quc gia v vng lnh th. Nhiu mt hng ch lc cata c v tr ng k trong thng mi th gii.

Trn c s v thc trng xut khu ca nc ta trong thi gian qua, giatng xut khu nhng nm ti, th trng xut khu Vit Nam nn pht trintheo hng sau :

-a dng ho hot ng kinh t i ngoi, pht trin th trng trong ncnhiu thnh phn, thc hin th trng m, t do ho th trng, khuyn khch

cc doanh nghip v cc thnh phn kinh t tham gia xut khu.Thc hin nguyn tc "c i c li " trong kinh doanh xut nhp khu do t

chc thng mi th gii ra, to mi quan h gn b vi th trng nhpkhu.

Thc hin chin lc cng nghip ho hng v xut khu to hng hot cht lng quc t c sc cnh tranh trn th trng th gii

1. 2. 3 Thnh lp trung tm xc tin thng mi Vit nam.

Mt kinh nghim quan trng trong vic thc y xut khu l thnh lpcc trung tm xc tin thng mi. y l t chc phi li nhun c chc nng

- 50 -


51/62

cung cp thng tin v t chc xc tin cc hot ng thng mi, tin hnhnghin cu th trng v t chc a hng ho Vit nam ra th trng th giitrong quan trng nht l gip cc doanh nghip Vit nam tham gia vo hthng phn phi hng ho cc nc. Trung tm ny s c mt ngn hng dliu v cc th trng nc ngoi, v nhng nh cung ng v ngi mua hngtrong v ngoi nc.

Vic thnh lp t chc ny cho php m rng kh nng phi hp giacc b, ngnh, gia cc c quan cng nh kh nng c cung cp thng tinv kh nng tham gia vo th trng nc ngoi ca cc doanh nghip Vitnam. Kinh nghim thnh lp v vn hnh t chc ny chng ta c th hc tpkinh nghin t Nht bn vi JETRO, Hn Quc vi KOTRA v i Loan vi

CETRA. Hin nay, c mt s trung tm xc tin thng mi ca cc ncc mt ti Vit nam nhng cng tc phi hp vi cc t chc ny cn yu.

1. 2. 4 Qu khen thng xut khu.

Qu khen thng xut khu c thnh lp nhm kp thi ng vinkhuyn khch cc doanh nghip v ngi sn xut hng xut khu. Hin nay,mt s nc khc trong khu vc cng c nhng bin php thng xut khu.V d i Loan hng nm c gii thng cho 10 mt hng c cht lngcao nht sn xut ti i loan, ngoi khon vt cht nht nh, cc sn phmny c php s dng biu tng khi qung co, cc nh sn xut c gn

biu tng ny khi bn hng. thi lan vic la chn cng b nhng topten cho mt s mt hng xut khu cng c lm hng nm, ch thng hnngch i vi nhng mt hng ny cng c thc hin t nhiu nm nay.

Hnh thc thng c thc hin theo hao cch:

Thng tin km theo bng khen v huy chng.

Thng bng hn ngch.

Cc ngun lp qu khen thng :

Mt phn l ph ca vic bn v u thu hn ngch.

Mt phn thu t l ph cp cc loi giy php.

Cc ngun ti tr khc c chnh ph cho php

Cc i tng c xt thng l cc doanh nghip c mt trong cctiu chun sau:

*0 Nhng sn phm, nhm hng mi ln u tin xm nhp cth trng nc ngoi

- 51 -


52/62

*1 Nhng sn phm hng ho c th trng nc ngoi achung, tn nhim v cng nhn v mt cht lng.

*2 Nhng loi mt hng cho xut khu v nng mt hng c kim

ngch xut khu ln ( quy nh cho tng loi mt hng ).*3 Nhng loi mt hng c tnh cht c bit: s dng nhiu lao

ng trong nc, t l nguyn liu trong nc cao. .

2-Cc bin php ti chnh- tn dng

2. 1 Khuyn khch cc v tinh ca cc c s sn xut hng xut khuqua thu.

Hin nay vic khuyn khch xut khu trc tip v khuyn khch u t

sn xut hng xut khu mi ch nhn n cc doanh nghip c sn xut trctip hng xut khu v doanh nghip kinh doanh xut khu. Trong thc t crt nhiu doanh nghip va v nh lm nhim v cung ng nguyn liu uvo hoc bn thnh phm cho cc c s trc tip sn xut hng xut khu. Hcng c quyn c hng u i. V l do , nn m rng nh ngha v c s sn xut hng xut khu trong lut thu doanh thu. C th, cc c ssn xut nguyn ph liu u vo cho sn xut hng xut khu cng c thc coi l c s sn xut hng xut khu v cng c min thu doanh thu.

Nhiu nc dnh u i cho cc x nghip v tinh ny, thm ch cni su hn, u i c x nghip cung cp si dt vi cho may o xutkhu.

C th ly mt hng o s mi l

Thực trạng xuất nhập khẩu VN

Documents

Transcript of Thực trạng xuất nhập khẩu VN