1.con cò trắng muốt

Khi cơn mưa đen rầm đằng đông Khi cơn mưa đen rầm đằng tây Khi cơn mưa đen rầm đằng nam, đằng bắc Em thấy Con cò Trắng muốt Bay ra đón cơn mưa... 

Cây lúa mừng vui phất cờ Dây khoai nảy xanh lá mới Cau xòe tay hứng giọt mưa rơi Ếch nhái uôm uôm mở hội Cá múa tung tăng... Nhưng không ai biết Con cò Co ro Chịu rét Trên cành cây... 

* 

Đến khi cơn mưa lại đen rầm đằng đông, đằng tây Đến khi cơn mưa lại đen rầm đằng nam, đằng bắc Em lại thấy Vẫn con cò ấy Bay ra Trắng muốt Mừng đón cơn mưa...

2.khúc thương đau

Bắt đầu từ một đêm Dọc sườn đê gió thổi Có một người bước vội Chiếc khăn vuông trùm đầu 

Gió hát rằng: Cô đi đâu, cô về đâu? Lòng cô giặc đốt một màu lửa loang Nền trời bay loạn tro than Máu người trên cọc từng hàng bầm đen... 

Cô đi nghiêng nghiêng Như muốn tiếng bước chân mình Nhỏ hơn chút nữa... Tiếng bước chân hòa vào sóng vỗ 

Sóng hòa vào đêm... 

Cô đi nghiêng nghiêng Như muốn bóng mình Nhỏ hơn chút nữa... Bóng hòa vào gió Gió hòa vào các vì sao... 

Cô ngồi thụp xuống Nhìn nhanh về phía sau Không một bóng người Hoang vắng đến tận chân trời Đám cháy còn bập bùng trong mây Đồn Trung Hà nhô lên như một đốt ngón tay Gió thổi ù ù trên sông... 

Sóng hát rằng: Cô đi xin cứ yên lòng Tôi từ đồn giặc xuôi dòng đến đây Trong đồn quân giặc ngủ say Sân đầy vỏ đạn, nhà đầy nút chai... 

Cô lẫn trong đêm dài Để lại ven sông Một tiếng chim xa lắc Mật ngô rưng rưng lên bắp Phù sa ngan ngát hương quen Chỉ có tiếng chim không bình yên Hồi hộp như mùa chín trái Vẳng tiếng chim xa đáp lại Cô bay theo như một làn mây... 

Đất hát rằng: Từ đây, từ tiếng chim này Làng quê đẫm máu hẹn ngày vượt lên Máu người như ngọn lửa thiêng Ngàn năm sau vẫn cháy trên sắc cờ... 

Cánh liếp khép hờ Bà Chanh hãm đèn hạt đỗ Những đám cháy Tắt dần ngoài cửa sổ Tiếng khóc chỉ còn Tức tưởi ở nhà bên Làng xóm bỗng lặng yên Lặng yên đến không thể nào chịu nổi 

Không gian nén những gì dữ dội Bà không hiểu sao Bưởi vẫn chưa về Lá khô sột soạt ngõ tre Tiếng ếch ao bèo thủng thẳng Tiếng khóc chìm dần trong im lặng Lại thỉnh thoảng nấc lên Nghẹn ngào... 

Sự im lặng hát rằng: Lặng im của một nhát dao Chém vào đá, giữa trời cao đất dày Hỡi ai nát với cỏ cây Hồn kêu thành gió những ngày bão dông! 

Cụ Đình đẩy cửa Lừng lững bước vào trong Ngực phẳng như tảng đá Rồi ngồi im như gốc cây to Tay cụ phát ra một cử chỉ mơ hồ Rồi cụ lắc đầu lặng lẽ Trông cụ héo như cây đa làng bật rễ Giọng cụ trầm và sâu: - Con Bưởi đâu? Tôi đến tìm nó hỏi Ức thế này, làm sao mà chịu nổi? 

Bà Chanh vội đứng lên Khép kín cánh liếp vào Bà thoáng thấy cuối trời Long lanh ngôi sao Sáng như giọt nước mắt... Những đám cháy sẽ dần dần tắt Nhưng lửa đang thắp lên Ngàn vạn ngọn đèn Đất Nước đêm nay Không ai bình yên 

Tiếng khóc lại nấc lên Tức tưởi Nhà bên… Nhà ấy sang nay Ba người, giặc chặt đầu cắm cọc Đồn Coóc mắt vằn tia đỏ nọc Tay quay vù vù can đen Đội Mâu đi bên Cái tai cụt giấu trong làn khói thuốc  Sau mỗi trận càng 

Làng vãn thêm người quen thuộc... Bà thoáng rùng mình Tiếng sương rơi rộp… rộp… mái gianh Gợi dáng cành tre lả theo chiều gió Tiếng xa vắng con trùng trong cỏ Gợi chiều sâu không cùng của đêm Tất cả như bình yên Tưởng xóm làng ta chưa bao giờ cháy Tưởng máu bà con chưa bao giờ chảy Tưởng đời mình chưa bao giờ trải qua Những đổi thay và những vui buồn Bằng cả bao đời xưa cộng lại... Tiếng khóc nhà bên Lại nấc lên Tức tưởi… 

Cụ Đình rung động toàn than Xoè bàn tay vuông bạc trắng vết chai sần Cụ bỗng nói một giọng trầm rất lạ: - Bà Chanh ơi Chúng nó thịt người mình nhiều quá! Rồi lặng im Cụ lúc lắc mái đầu: - Con Bưởi đâu Tôi đến tìm nó hỏi Uc thế này Làm sao mà chịu nổi? 

Mái nhà tranh hát rằng: Có đâu như ở nơi này Kẻ thù ác quá mức này chưa thôi Đau thương quá một kiếp người Cầm gươm quá chục đời nối nhau 

Tiếng chó vu vơ Làm đêm thêm thẳm sâu Sương xuống se se Mặt đường cát bụi Con đom đóm ướt cánh bay Dạt vào cành ổi Bỗng lao ra Rạch một đường ngang đêm Lửa trong tro Chốc chốc lại bùng lên Trong gió thổi Như một điều muốn nói Đêm dần khuya cao cao vòi vọi 

Bỗng vút lên Chót vót Tiếng gà Trẻ như thời đất mới sinh ra … Cô Bưởi lắng nghe tiếng gà rừng rực Thấy triệu sức người hồi sinh trong lồng ngực Và cô đi Bên đám cháy Chưa tàn... 

Lửa hát rằng: Quê tôi – những cánh rừng hoang Chính trong cơn bão đại ngàn - tôi sinh Nuôi tôi trong nếp nhà gianh Ủ là một chấm – thổi thành biển khơi… 

Bưởi nằm xoay người Nghe sợi chiếu cọ vào ổ rơm se sẽ Cô choàng tay Ôm đôi vai khô gầy của mẹ Thì thầm: - Mẹ ơi, mẹ đừng lo... Cô cảm thấy trong đêm đôi mắt mẹ mở to Giọng mẹ nóng như nồi cơm chín: - Chúng nó tức con, đốt hàng chục ngôi nhà Sao chúng nó lại chừa nhà ta? Lời Bưởi thật như hòn đất ải: - Chúng hung hăng vì chúng đang sợ hãi Mẹ ơi! Chúng không sợ một mình con đâu... 

Nghe tiếng mình thấm vào đêm giây lâu Cô bỗng thấy hiện lên Hương cỏ ngọt ngào Như lạ như quen Tiếng sóng rào rào Vỗ vào cồn cát Gió thổi rung rinh Từng chùm sao bạc Giọng đồng chí Bí thư Huyện ủy trang nghiêm: - Trên các chiến trường Giặc Pháp đang bị động Chúng buộc phải quay về Bình định vùng chiếm đóng Ta giữ vững dân. Cũng cố chính quyền Quấy chúng ăn không ngon, ngủ không yên Cùng bộ đội giáng những đòn quyết định! Cô nghĩ thầm: 

Chính nhân dân là bản thân sức mạnh Thử thách nào, nhân dân cũng vượt qua Nghe sông đi rù rì phù sa Cô phác những điều sẽ bàn trong Chi bộ Những bước chống càn, rào làng, độn thổ Mẹ ơi! Cô muốn nói một câu yêu thương Mà không nói lên lời Và như thuở xa xưa Cô khẽ rúc đầu vào ngực mẹ Thoảng trong hồn cô Tiếng ru thơ bé Con cò, con vạc, con nông... 

Bà Chanh ôm con Lại nhớ đến chồng Ức bọn cường hào ra Vàng Danh cuốc mỏ Tất cả cuộc đời chỉ còn chiếc búa In lên nền cờ 

Mái nhà gianh hát rằng: Ước mơ từ thuở ông cha Bao năm Đất Nước nghĩ ra Ngọn Cờ Con đường đi đến Tự Do Một mình mà chẳng bao giờ lẻ loi...