THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ...

51
THÁI TON _ ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019

Transcript of THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ...

Page 1: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

THÁI TON _ ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 2: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

VẬT LÝ ĐIỆN TỪ

Chân dung Thalès de Milet và miếng hổ phách

(khoảng 624TCN – 546 TCN) Năm 1600, Gilbert

“On the magnet, magnetick bodies also,

and on the great magnet the earth”

+ khái niệm: điện tích – điện nghiệm

Otto Von Guericke (1602-1686)

tĩnh điện kế đầu tiên do ông phát minhStephen Gray (1666-1736)

“kim loại là chất dẫn điện tốt nhất”

Pieter Van Musschenbroek (1692-1761)

“giải thích hiện tượng mất điện tích

là do điện tích đã truyền ra ngoài không khí”

Jean-Antoine NOLLET (1700-1770)

& chai Leyden

Alessandro Volta (1745 - 1827) và pin Volta

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 3: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

VẬT LÝ ĐIỆN TỪ

Hans Christian Ørsted (1777-1851) André-Marie Ampère (1775 – 1836)

“tương tác hút và đẩy nhau” & Ampere kế

Michael Faraday (1791 – 1867)

‘hiện tượng cảm ứng điện từ’James Clerk Maxwell (1831 – 1879)

thống nhất vật lý điện từ - trường điện từ

[điện thoại, máy tính, tivi, tủ lạnh, các loại máy móc, động cơ ...]THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 4: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

CHƯƠNG 1.

ĐIỆN TRƯỜNG TĨNH

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 5: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐIỆN TÍCH – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH

cọ xát tiếp xúc hưởng ứng

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 6: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐIỆN TÍCH – ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCHĐiện tích bị lượng tử hóa:

q = ne

n: số điện tích có trong vật

e = 1,60x10-19C

+ Gọi n1: số điện tích +

n2: số điện tích –

=> q=(n1-n2)e

+ Nếu n1=n2:

=>q=0: Vật trung hòa điện tích

+ Nếu n1≠n2:

=>q≠0: Vật mang điện

1

n

ii

Q constHệ cô lập về điện, tổng điện tích được bảo toàn:

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 7: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐỊNH LUẬT COULOMD

1 2

12 21 2

q qF F k

r

Hằng số Coulomb: 2

9

20

19.10

4

Nmk

C

212

0 28, 86.10

C

NmHằng số điện

Hằng số điện môi

1 2 ...= + + + nF F F F

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 8: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

HẰNG SỐ ĐIỆN MÔI

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 9: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

(+) (-) (-)F12F32F2

q1 q2 q3

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 10: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Điện trường: môi trường truyền tương tác điện, tồn tại xung

quanh vật mang điện.

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 11: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Cường độ điện trường

Cường độ điện trường là đại lượng vật lý đặc trưng cho điện trường về phương diện tác dụng lực điện.

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 12: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Cường độ điện trường của một điện tích điểm

Nguyên lý chồng chất của điện trường

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 13: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

E

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 14: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 15: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Điện trường của một vật dẫn mang điện

Phân bố điện tích theo chiều dài

Phân bố điện tích theo thể tích

Phân bố điện tích theo diện tích

2( )vat

dqE k

r

dq

r

Fd

q0

(c)

Mr

Ed

.dq ds .dq dV𝑑𝑞 = 𝜆. 𝑑𝑙

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 16: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Điện trường do vòng dây dẫn

mang điện gây ra

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 17: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 18: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 19: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐỊNH LUẬT GAUSS

• Đường sức điện trường

• Thông lượng điện trường

• Định luật Gauss

• Bài tập định luật Gauss

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 20: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐƯỜNG SỨC CỦA ĐIỆN TRƯỜNG

Đường sức của điện tích

điểm dương

Đường sức của điện tích

điểm âm

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 21: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐƯỜNG SỨC CỦA ĐIỆN TRƯỜNG

• Mật độ đường sức biểu thị sức mạnh của điện

trường. Mật độ dày thì điện trường sẽ lớn

• Hai đường sức không bao giờ cắt nhau

• Đường sức xuất phát từ điện tích dương và

kết thúc ở điện tích âm (hay ở vô cùng).

• Không phải là đường cong khép kín

• Đường sức của một hệ ở khoảng cách xa thì xem

như đường sức của một điện tích điểm với điện

tích của hệ tập trung tại tâm của hệ điện tích đó.

• Có tính chất đối xứng.

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 22: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

THÔNG LƯỢNG ĐIỆN TRƯỜNG

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 23: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Hình θ

1 < 900Hướng ra

ngoài mặtDương

2 = 900Song song

với mặtKhông

3 > 900Hướng vào

trong mặtÂm

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 24: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Ví dụ: Một khối trụ có chiều dài vô hạn bán kính R có trục trùng với trục

Ox. Vectơ điện trường E trong miền này là E= 200 ex (ex là vectơ đơn vị

trên trục Ox). Tìm thông lượng điện trường qua hai đáy và mặt xung

quanh.

𝐸

d Ԧ𝑆

d Ԧ𝑆1

d Ԧ𝑆2

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 25: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ĐỊNH LUẬT GAUSS

Điện trường do điện tích q gây ra tại bất kỳ

vị trí nào trên mặt Gauss là:

2

0

1

4

qE

r=

luôn cùng phương, cùng chiều với E .ds n ds=

( )2 2

aus 2

0 0( )

1. .4 4

4G s

S

q qE ds E S E r r

r

= = = = =

→Thông lượng điện

trường chuyển qua mặt

Gauss tỉ lệ với điện tích

chứa trong mặt Gauss

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 26: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Ví dụ:

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 27: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 28: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

.dq ds

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 29: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 30: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 31: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 32: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

.dq dV

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 33: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT GAUSS

𝑑𝑞 = 𝜆. 𝑑𝑙

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 34: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN - ĐIỆN THẾ - HIỆU ĐIỆN THẾ

1. Công của lực tĩnh điện

• Trong điện trường đều

• Trong điện trường bất kỳ

2. Thế năng

3. Điện thế

4. Liên hệ giữa điện thế và cường độ điện trường

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 35: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

1. CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN TRƯỜNG (BẤT KỲ)

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

d𝑊

d𝑊

Page 36: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

1. CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN TRƯỜNG (BẤT KỲ)

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

𝑊

𝑊𝑀𝑁

Page 37: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

1. CÔNG CỦA LỰC ĐIỆN TRƯỜNG (ĐỀU)

là hình chiếu của vectơ dịch chuyển Ԧ𝑟 lên chiều đường sức

. cosW Fr qE r qEr qEd( , )E r

cosd rTHÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 38: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

•VD: Điện tích q = 10-8 C di chuyển dọc theo các cạnh của

một tam giác đều ABC cạnh a = 10cm trong điện trường

đều, cường độ điện trường là E = 300V/m. // BC. Tính

công của lực điện trường khi q di chuyển trên mỗi cạnh

của tam giác.

E

Page 39: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thế năng giữa hai điện tích điểm

U = k

qQ

r

= −MN M NA U U

Công của lực tĩnh điện bằng độ giảm thế năng

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

2. THẾ NĂNG 2 ĐIỆN TÍCH

𝑊

𝑊

𝑊𝑀𝑁

𝑊𝑀𝑁

Page 40: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

3. ĐIỆN THẾ

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

V= = k

U Q

q r

𝑉𝑀𝑁𝑊𝑀𝑁

Page 41: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 42: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

A

BC

E

H

VD: Cho q = 10-9C dịch chuyển trên tam giác

ABC vuông tại A được đặt trong không khí

trong điện trường đều có cường độ E =

400V/m; véc tơ cường độ điện trường song

song CB và hướng từ C đến B; CB = 18cm;

góc C = 600; AH là đường cao.

▪ a) Tính VCB, VBA, VB (nếu chọn mốc điện

thế tại H → VH=0)

▪ b) Tính công của điện trường làm di

chuyển điện tích q từ A đến C và từ C đến

B.

▪ c) Xác định cường độ điện trường tại H

nếu tại A đặt điện tích điểm q2 = 8,1.10-10

C.

Page 43: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 44: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 45: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 46: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

* Bước 4: giải toán

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 47: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

Tác dụng lực Năng lượng

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 48: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

4. MLH ĐIỆN THẾ VÀ CĐ ĐIỆN TRƯỜNG

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

Page 49: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

4. MLH ĐIỆN THẾ VÀ CĐ ĐIỆN TRƯỜNG

THÁI TON _ ĐH NÔNG LÂM 10/7/2019

d𝑊

d𝑊

→d𝑊

Page 50: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý

4. Mlh điện thế và cđ điện trường

Thái Ton _ ĐH Nông Lâm 10/7/2019

Page 51: THÁI TON ĐHNL NÔNG LÂM 10/7/2019fs.hcmuaf.edu.vn/data/chuong1_dientruongtinh.pdfCường độ điện trường Cường độ điện trường là đại lượng vật lý