TheProjectGutenbergEBookofCesarCascabel,byJulesVerne

ThiseBookisfortheuseofanyoneanywhereatnocostandwith

almostnorestrictionswhatsoever.Youmaycopyit,giveitawayor

re-useitunderthetermsoftheProjectGutenbergLicenseincluded

withthiseBookoronlineatwww.gutenberg.net

Title:CesarCascabel,Deel1

Author:JulesVerne

ReleaseDate:July28,2008[EBook#26143]

Language:Dutch

***STARTOFTHISPROJECTGUTENBERGEBOOKCESARCASCABEL***

ProducedbyJeroenHellingmanandtheOnlineDistributed

ProofreadingTeamathttp://www.pgdp.net/

CesarCascabel.

Wonderreizen.

JulesVerne

CesarCascabel

“DeSchooneZwerfster”

AmsterdamUitgevers-Maatschappy“Elsevier”

Inhoud.

Bladz.I.Eenmanvanfortuin1.II.DefamilieCascabel14.III.DeSierraNevada26.IV.Eengewichtigbesluit39.V.Opreis53.VI.Vervolgvandereis64.VII.DwarsdoorCaribou74.VIII.Het“Schurkendorp”83.IX.Niemandpasseerthier92.X.Kayette103.XI.Sitka119.XII.VanSitkatothetFortYoukon132.XIII.EeninvalvanCorneliaCascabel146.XIV.VanFortYoukonnaarPort-Clarence162.XV.Port-Clarence177.XVI.VaarwelaandeNieuweWereld191.

I.

Eenmanvanfortuin.

—Heefterniemandgeldmeerbijzich?Komaankinderen,zoekteensinuwezakken!

—Hierhebiknogwat,vader,antwoorddehetmeisje.

Uithaarzakbrachtzijeengroenpapiertjetevoorschijn,vierkant,vetenbeduimeld.DewoordenUnitedStatesfractionalcurrencydieeropgedruktstondenalsrandschriftrondomhetborstbeeldvaneenheerinburgerkleeding,methetcijfer10zesmaalherhaaldindehoeken,warennauwelijksmeertelezen.DitbeteekendedathettienAmerikaanschecenten,ofongeveereenhollandschkwartjewaardwas.

—Hoekomtgedaaraan?vroegdemoeder.

—Dathebikdenlaatstenkeeropgehaald,washetantwoordvanNapoleona.

—Hebtgijnietsmeer,Sander?

—Niemendalvader.

—EnJan?

—Geencent.

—HoeveelmoetgedannoghebbenCesar?vroegCorneliaaanhaarman.

—Alswijeenerondesomhebbenwillen,komenertweecententekort,verklaardemijnheerCascabel.

—Hierzijnze,patroon,kwamKruidnagelvertellenterwijlhijeenstuk

kopergeld,dathijuitdedieptevaneenzijnerzakkenhadopgedoken,doordeluchtlietvliegen.

—Mooizoo,Nageltje!riepdekleinemeid.

—Mooi,nuzijnwijer!lietCascabelvolgen.

Inderdaad:»hijwaser«,omdewoordenvandenbravenkunstenmakertegebruiken.Inhetgeheelhadhijtweeduizenddollarsbijeen,datistennaastenbijvijfduizendgulden.

Vijfduizendgulden,dooreigentalentenvlijtaandegoedgeefschheidvanjanenallemanafgedwongen,isdatnieteenfortuintje?

Corneliagafhaarmaneenzoenenaldekinderenvolgdeneenvooreenhaarvoorbeeld.

—Numoetenwijonseenebrandkastaanschaffen,hernamCascabel,eenmooiebrandkastmeteengeheimslot,omonzenschattebewaren.

—Isdatwerkelijknoodig?vroegCornelia,altijdeenweinigbangvoorbuitensporigeuitgaven.

—Cornelia,wijkunnenernietbuiten.

—Zoueengeldtrommelnietvoldoendezijn?

—Datisnuweerzoo’nvrouwenpraatje!riepCascabel.Eentrommel,datisgoedomoorringenenarmbandenintebewaren.Voorbaargeldiseenebrandkastnoodigofopzijnminsteengeldkist,vooralomdatwijmetonzevijfduizendguldeneenelangereishebbentemaken.

—Nu,koopdaneengeldkist,maardenkeraandatgeafdingt!waarschuwdedezuinigeCornelia.

Hethoofddesgezinsopendededeur,dietoeganggaftothet»prachtigeensterkerijtuig«,datdereizendefamilietotwoningdiende.HijstaptedeijzerentredeafdievóórdedeurhingensloegeenederstrateninwelkenaarhethartderstadSacramentovoerden.

HetkanindemaandFebruarikoudzijnindenstaatCalifornië,ofschoondieopgelijkeaardrijkskundigebreedteligtalsSpanje.Maargewikkeldinzijnwijdenmantelmetnagemaaktmarterbontgevoerdenmetzijnepelsmutsoverdeooren,konmijnheerCascabeldekoudeweinigderenenstaptehijvroolijkvoort.Eengeldkist,eindelijkeengeldkisttebezitten,wasietswaarhijzijnlevenlangvangedroomdhad.Diedroomstondophetpuntwerkelijkheidteworden!

Hetgeenwijbezigzijntevertellenvielvoorindetweedemaandvanhetjaar1867.

NegentienjarenvóórdattijdstipwasdeplekwaartegenwoordigdestadSacramentostaat,nognietsdaneenegroote,ledigevlaktemeteenfortjeinhetmidden,eensoortvanversterktblokhuis,datdoordeSettlersendeeerstereizendekoopliedengebouwdwasomtegendeaanvallenderWest-AmerikaanscheIndianenbeveiligdtezijn.MaarnadatdeAmerikanenhetlandvandeMexicanenafgenomenhadden,dietezwakwarenomhetnaarbehoorenteverdedigen,waserindentoestandvanCaliforniëspoedigveranderinggekomen.HetfortjehadplaatsgemaaktvooreenestadendiewasnanoggeentwintigjareneenevandeaanzienlijkstestedenindeVereenigdeStatengeworden,zonderdatherhaaldebrandenenoverstroomingeninstaatwarengeweestdiensnelwassendenomvangtestuiten.

In1869hadmijnheerCascabeldusnietsmeertevreezenvanvijandigeIndiaanschestammen.Ookwerddepubliekewegnietlangeronveiliggemaaktdoorroofzuchtigevagebondenuitallelandenderaarde,diein1849Californiëkwamenoverstroomen.Indatjaarwerdendegoudmijnenontdekt,dieeenweinigmeernaarhetnoordwesten,opdevlaktevanGrass-ValleygelegenzijnenonderwelkedeberoemdemijnvanAllison-Ranch,waarvanhetgesteentegemiddeldeenhalvenguldenaangoudopiederekilogramertsbevatte,hetmeestvermaardisgeworden.

Dietijd,metzijneongehoordefortuinmakerij,vaakgevolgddooreennogsnellerondergang,gepaardmetdediepstearmoede,wasthansvoorbij.Geengoudzoekerwasermeertevinden,zelfsnietinhetdistrictCaribou,eengedeeltevanengelschColumbia,noordelijkvanhetWashington-territorium,waarnogin1863demijnwerkersbijduizendenwerdenaangetroffen.GeengevaardusdatCascabel’sspaarduitje,indenletterlijkenzinvanhetwoorddoorheminhetzweetzijnsaanschijnsbijeengebrachtennumetzorgindezakkenvanzijnen

mantelgeborgen,hemonderwegontstolenkonworden.Omdewaarheidtezeggenwashetaanschaffenvaneenegeldkistdanookvoorhetveiligebewarenvanzijnenschatnietzóóonontbeerlijkalshijvoorgaf.MaarhijhechtteeraanomdathijvoornemenswaseenegrootereisteondernemendoordeweinigbezochtestrekenvanhetverreWesten,waarhetmisschienminderveiligzouzijndaninCalifornië.HetdoeldierreiswasnaarEuropaterugtekeeren.

OnbekommerdvervolgdemijnheerCascabelduszijnenwegdoordebreedeennettestratenvanSacramento.Hijgingoverstatigevierkantepleinen,indenzomerbeschaduwddoorzwareboomendienuhunbladerenkroonmisten,omringdvanweelderigehôtelsenparticulierehuizen,sierlijkengeriefelijkgebouwd,vanopenbaregebouweninnieuw-engelschenstijl,vanmonumentalekerkenvooral,doorwelkeenenanderdehoofdplaatsvanCaliforniëgeheelhetvoorkomenvaneenegrootestadheeft.Destratenwarenvolbedrijvigemenschen,kooplieden,reeders,fabrikanten,sommigehethoofdvolvandescheepsladingendieoverdebreederivierofnaardenStillenOceaanopreiswaren,andereopwegnaardenFolson-spoorweg,diedekortstegemeenschapmethethartderVereenigdeStatenvormt.

OnderhetfluitenvaneenfranschenmilitairenmarschrichtteCascabelzijneschredennaardeHigh-Street.Daarhadzijnvorschendoogeenenwinkelopgemerktwaareenmededingervandeberoemdstebrandkastenmakersderwereldzijnewarentekoopbood.WatinhetmagazijnvanWilliamJ.Morlanverkochtwerd,haddennaamvangoedennietduurtezijn,inbetrekkelijkenzinaltijdeninaanmerkinggenomendenhoogenprijsvanallefabrieks-artikelenindeVereenigdeStatenvanNoord-Amerika.

WilliamJ.MorlanbevondzichinzijnmagazijntoenCascabeldaarbinnentrad.

—Uwdienaar,mijnheerMorlan,begonhij.Ikzoumijweleenegeldkistwillenaanschaffen.

WilliamMorlankendeCascabel,evenalsiederinSacramentohemkende.Washijnietsedertdriewekendebestestraatkunstenaardiezichindestadbevond!Heelbeleefdantwoorddedefabrikantdus:

—EenegeldkistmijnheerCascabel?nu,daarwenschikuvanhartegelukmede.

—Hoebedoeltgijdat?

—Wel,omdatiemanddieeenegeldkistkomtkoopen,weleenigezakkendollarstebewarenmoethebben.

—Datzalwelwaarzijn,mijnheerMorlan.

—Welnuneemdandeze,antwoorddedewinkelier,terwijlhijopeenemanshoogebrandkastwees,diegoedophareplaatsgeweestzouzijninhetkantoorvandegebroedersRothschildofvananderebankiers,dieindenregelgoedvangeldvoorzienzijn.

—Bedaardwat!hernamCascabel.Diezougrootgenoegzijnomermijngeheelegezinintebergen.Nuisdatwelmijnekostbaarstebezitting,maardiebehoefiknietachterslottebewaren.Zegeens,mijnheerMorlan,hoeveelgeldzouerwelindieverbazendekastgaan?

—Eenigemillioenengoudgeld.

—Eenigemillioenenzegtgij?Danzaliklaterweleensterugkomenalsikdieheb.Watikzoekiseenkleinestevigekist,dieikondermijnarmnemenenachterinmijnwagenzettenkanalswijopreiszijn.

—Diehebikookvooru,mijnheerCascabel.

Uitstekend,diekistwilikwelhebben.(Ziebladz.6.)

Defabrikanthaaldeeenegeldkistmeteenveiligheidsslotvoordendag.Hetgewichtervanwasnietmeerdaneenpondoftwintig.Vanbinnenwasdekistinladenenlokettenverdeeld,evenalsdekastenwaargeldengeldswaardigpapierindebankeninbewaardwordt.

—Bovendieniszijtegenhetvuurbestand,waarwijbijdenverkoopvoorinstaan,voegdeMorlanerbij.

—Uitstekend,uitstekend!hernamCascabel.Indiengijookvoordedeugdelijkheidvanhetslotinstaat,wilikdiekistwelhebben.

—Hetiseenslotmetgeheimesluiting,hernamdekoopman,Hetbestaatuitvierletters,waarvanuitvieralfabetteneenwoordgekozenkanworden,zoodaterbijnaviermaalhonderdduizendsamenvoegingentebedenkenzijn.Indentijddieneendiefnoodigzouhebbenomhetwoordtevinden,zouhijeenmillioenkeerenindegevangenisgezetkunnenworden.

—Eenmillioenkeeren,zegtgij,mijnheerMorlan?Datiswaarlijkverbazend!Maarwatisdeprijservan?Gijbegrijptdateengeldkistteduurbetaaldzouzijnwanneerzijmeerkosttedanhetgeeniemanderintebergenheeft.

—Volkomenjuist,mijnheerCascabel.Ikvraagerdanooknietmeerdanzeseneenhalvendollarvoor.

—Zeseneenhalvendollar?hernamCascabel.Datstaatmijmaarhalfaan,diezeseneenhalvedollar.KomaanmijnheerMorlan,omzakentedoenmoetmenwattoegeven.Zullenwijvoorvijfdollarsdenkoopsluiten?

—Nudan,omdatgijhetzijt,mijnheerCascabel.

Meteenenhandslagwerddekoopbezegeld.Toenvroegdefabrikantofhijdekistnaarderollendewoningvandenkunstenmakerwildelatenbrengen,aangezienhetniettepaskwamdatdeeigenaarzelfermedeonderdenarmliep.

—Hoehebikhetnumetu,mijnheerMorlan?Eenmanalsik,diemetgewichtenvanveertigpondspeeltalsofhetnotenwaren!

—Wordmaarnietboos.Onderonsgezegdengebleven,hoeveelwegeneigenlijkuwegewichtenvanveertigpond?

—Preciesvijftienpond,maarvertelhetaanniemandanders!antwoorddeCascabel.

Lachendeenalseenpaargoedevriendennamendefabrikantende

kunstenmakervanelkanderafscheid.

Eenhalfuurlaterhielddegelukkigebezittervandegeldkistzijnenintochtophetpleintjewaarzijnwagenstond.Metnietweinigzelfvoldoeningzettehij»dekasvandefirmaCascabel«ophareplaats.

CesarCascabel.

Watwashetjongevolkjetrotschophetnieuwemeubel!Hoeblijdewarenzijermede!Zijwerdennietmoededekistopentemakenenweertesluiten.DekleineSanderhaderwelinwillenkruipenomverstoppertjetespelen.MaardatkonnietwantSanderwastelangenomerkrominteliggenwasdekistnietbreedgenoeg!

Kruidnagelverklaardenooitzooietsmooisgezientehebben,zelfsnietinzijnedroomen.

—Wateenmoeitemoethetkostenomdatdingopentemaken,zeidehij.Tenminstealshetgoedsluit,wantandersmoethetheelmakkelijkgaan.

—Datiseenewaarheidalseenekoe,antwoorddedepatroon.Opeenentoonvangezagwaarnietsopteantwoordenvielenmeteenveelbeteekenendgebaar,waarvandebedoelingvoorniemandtwijfelachtigkonzijn,liethijtoenvolgen:

—Komaankinderen,neemtuwebeenenopengaatheteenenanderhalenwaarwijalskoningenvansmullenkunnen!Hieriseendollarwaargijvoorkoopenmoogtwatgijwilt.Ikbendemandievandaagtrakteert!

Alsofdebravekerelnietiederendag»trakteerde«!Maardatwaseenvandegrappendiehijhetliefstuithaaldeenwaarhijzelfhethartelijkstomlachte.

IneenoogenblikwarenJan,SanderenNapoleonauitzicht,gevolgddoorKruidnagelmeteenegrootemandonderzijnarmomalleswatzijgingenaanschaffentedragen.

—NuzijnwijalleenCornelia,begonCascabel.Laatonsnueenoogenblikpraten.

—WaaroverCesar?

—Waarover?Weloverhetwoorddatwijkiezenmoetenomhetslotvanonzegeldkisttoetemaken.Nietdatikdekinderennietvertrouw.Lievehemeldatzijnengelen,enevenminomdienonnoozelenKruidnagel,wantdieisdeeerlijkheidinpersoon.Maarzulkewoordenmoetentochgeheimgehoudenworden.

—Neemmaareenwoorddatuhetbestevoorkomt,antwoorddeCornelia.Watgijwilt,vindikgoed.

—Hebtgijin’tgeheelgeenekeus?

—Ochneen.

—Ikvoormijzouliefstdennaamvaniemandnemen.

—Ja,ja...,datisgoed.DenUwen,Cesar.

—Datkannietwantdieistelang!Hetmoeteennaamzijnvannietmeerdanvierletters.

—Laatdaneenelettervandenuwenweg.CesarisevengoedzonderR,zouikdenken!Wijkunnenimmerspreciesdoenwatwijwillen?

Laatonsnueenoogenblikpraten,Cornelia.(Ziebladz.8.)

—Bravo,Cornelia!Datiseengoedeinval,eenvandieinvallenzooalsgijerdikwijlshebt.Maaralswijheterovereenszijndatwijeeneletteruiteenennaamkunnennemen,zieiknietinwaaromwijergeenvierzoudenweglatenendanuitdenuwen.

—Uitmijnnaam?

—Welzeker!Delaatstevierletterservan:ELIA.Datklinktzelfsnogmooier,vindik.

—Hoebedenktgehet,Cesar?

—Zultgehetnietpleizierigvindenalsuwnaamdesluitingvanonzegeldkistwordt?

—Zeker,vooralomdathijinuwhartreedsgeschrevenstaat,antwoorddeCorneliainnigenvolgeestdrift.

Metongehuicheldeverrukkingzoendezijhaarbravenmandathetklapte.

ZoodoendegebeurdehetdatwieterwereldhetwoordELIAnietkende,ernimmerinslagenzoudegeldkistvandefamilieCascabelopentekrijgen.

Naeenhalfuurkwamendekinderenterugmetmondkostbeladen.Hetwarenheerlijkesnedenhamenpekelvleesch,envandieverbazendegroentenzooalsdevruchtbaregrondvanCaliforniëzevoortbrengt,koolenmetstronkenalsboomen,aardappelenalsmeloenen,wortelenterlengtevaneenhalvenmeter,diemetgeenanderetevergelijkenzijn,wasCascabelgewoontezeggen,danmetdiewelkemenonderweguitdengrondtrektzonderdemoeitetehebbenvanzeeerstteplanten.VoordedrankeniserinCaliforniëeenerijkekeusuitalleswateeneamerikaanschekeelkanstreelen.OphetfeestmaalderCascabel’shadiedereengrootglasschuimendbiertotzijnebeschikkingenaanhetdesserteenefijnefleschsherryvoorallen.

Corneliahadnietveeltijdnoodigom,doorKruidnagel,haargewonenkoksknecht,geholpen,hetmaaltebereiden.Detafelwerdgedektindetweedeafdeelingvandenreiswagen,gewoonlijkdewoonkamergenoemd,waarineeneaangenamewarmteheerschtetengevolgevanhetindeaangrenzenderuimtebrandendekeukenfornuis.Deeetlustvanvader,moederenkinderen,dienooittewenschenoverliet,wasdezendagbuitengewoon.Deomstandighedeninaanmerkinggenomen,wasdatgeenwonder.

Toenhetetenafgeloopenwas,richttemijnheerCascabeltotallenhetwoord,waarbijhijdenplechtigentoonaansloegwaarmedehijgewoonwashet»geëerde

publiek«toetespreken.

—Morgen,kinderen,zeidehij,verlatenwijSacramento,dienobelestad,metharenobeleingezetenen,overwiewijnietandersdanroemenkunnen,onverschilligofhunnehuidblank,roodofzwartziet.MaarSacramentoligtinCalifornië;CaliforniëiseenstukvanAmerikaenAmerikaisEuropaniet.Eenmenschheeftmaaréénvaderland.Europa,datisFrankrijkenhetiswaarlijkniettevroegwanneerwijnaarFrankrijkterugverlangennaerzoovelejarenvangescheidentezijngeweest.Hebbenwijindientijdfortuingemaakt?Omdewaarheidtezeggen:neen!Intusschenzijnwijeigenaarsvaneenzekeraantaldollars,dieinonzegeldkisteengoedfiguurzullenmakennadatwijzeinfranschgoud-ofzilvergeldingewisseldzullenhebben.EendeelvandatbedragzullenwijbestedenomdenAtlantischenOceaanovertestekenopeendersnelvarendestoomschepenvanwiertopdedriekleurwappertdieonzeNapoleonweleerindehoofdstedenallerlandengeplantheeft.Cornelia,ikdrinkopuwegezondheid!

MoederCascabelkniktevriendelijkmethethoofd,inantwoordopdezebeleefdheiddiehaarmanhaardikwijlsbewees,alswildehijzijnedankbaarheidtoonenvoordemoeitediezijzichgegevenhadomhemindepersonenzijnerkinderendeevenbeeldenvanHerculesenAchillesteschenken.

Toensprakhijweder:

—Ookdrinkikoponzebehoudenreis!Mogengunstigewindenonzezeilendoenzwellen!

Hijzweegteneindegelegenheidtehebbenallenvoorhetlaatstuitdeheerlijkesherry-fleschnogeensinteschenken.

—Intusschen,mijnvriendKruidnagel,zultgijmisschiendeopmerkingmakendaternahetbetalenvanonzepassagenietsmeerindegeldkistoverzalzijn?

—Daarbeniknietbangvoorpatroon.....tenminstealsdeplaatskaartopdebooten,gevoegdbijdieopdespoorwegennietzóóveelkost.......

—Watpraatgevanspoorwegen,vanrail-roads,zooalsdeYankeeszeggen,riepCascabel.Maaronnoozelschepsel,onbekwaamtoteenigeredeneering,daarreizenwijnietmede!VanSacramentototNew-Yorkrekenikdathetvervoerons

nietskostenzal,wantdaargebruikenwijonshuisopwielenvoor.Eenhonderdofwatmijlenrijdens,daarzal,vermoedik,defamilieCascabelzichnietdoorlatenafschrikken,zijdienooitandersgewoonisgeweestdandewerelddoorterollen!

—Datspreektvanzelf,bevestigdeJan.

—Wateenevreugdezalhetvooronszijn,Frankrijkterugtezien!zeidemoederCascabel.

—Frankrijk,kinderen,begonhaarmanweder,datgijgeenvanallenkent,wantgijzijtinAmerikageboren;hetschooneFrankrijkdatgijeindelijkzultaanschouwen.Welkeengeluk,Cornelia,voorudieuitProvence,envoormijdieuitNormandiëben,erwederheentegaannaeeneafwezigheidvantwintigjaren!

—Ja,Cesar,wateengeluk!

—ZieCornelia,alwerdmijnueeneplaatsaangebodenindenkunstenmakerstroepvanBarnum,ikzouervoorbedanken.Nietsislangerinstaatmijhiertehouden.Ikwilnaarmijnlandterug,almoestikeropmijnehandennaartoeloopen.Ikvoeldatikhetheimweeheb,endatisnietanderstegenezendandoornaarhetvaderlandterugtegaan.Dusmoetenwijerzonderuitstelheen!

WatCesarCascabelzeide,wasdewaarheid.HijenzijnevrouwdachtenaannietsandersmeerdanaanhunnenterugkeernaarFrankrijk.Welkeenezelfvoldoeningwashetvoorbeiden,hetgeldervooreindelijkbijeentehebben!

—Morgengaanwijopmarsch,zeideCascabel.

—Zoudatmisschienonzelaatstereisnietkunnenzijn?vroegCornelia.

—Vrouw,antwoorddehaarmanmetwaardigheid,ikkenmaaréénelaatstereis,datisdiewaarvoorervanonzenLievenHeergeenretourbiljettekrijgenis.

—Nuja,Cesar,maarzullenwijniet,vóórdatwijdiereisondernemen,fortuingemaakthebbenenvanhetwerkenkunnenuitrusten?

—Rusten,Cornelia?Nooit.Ikwilgeenfortuinmakenindienhetgevolgdaarvan

moetzijndatikstilmoetgaanzitten.Gelooftgijdatgehetrechthebtdetalentenongebruikttelatenwaarmededenatuuruzoomildbegiftigdheeft?Denktgijdatikmetmijnearmenoverelkaarzalgaanloopen,opgevaarafdatmijnegewrichtenhunnelenigheidverliezenzullen?KuntgijhetuvoorstellendatJanzijnekunstenalsequilibristverzakenzal;datNapoleonazalophoudentedansenophetgespannenkoord,metofzonderbalanceerstok;datSandernietlangergezienzalwordenalshettoppuntdermenschen-piramide,endatzelfsKruidnagelnietmeerzijnhalfdozijnmuilperenindeminuutzalwaarnemen,totgrooteverlustigingvanhetgeëerdepubliek?Neen,mijneCornelia!Zegmijdatdezonzalwordenuitgedoofddoordenregen,datdeoceaanverdwijnenzalindemaagdervisschen,maarzegmijnietdatereenoogenblikkomenzalwaaropdefamilieCascabelrustzalnemen!

Zijhaddennunietsandersmeertedoendanallesgereedtemakenvoordereis,teneindedenvolgendenochtend,zoodradezonbovenSacramentozouopgaan,dentochtteaanvaarden.

Denamiddagwerddaartoebesteed.Onnoodigtezeggendatdevermaardegeldkistopeeneveiligeplekindeachtersteafdeelingvandenwagenneergezetwas.

—Opdezemanier,merkteCascabelop,kunnenwijdagennachthetoogerophouden.

—Ikbeginhoelangerhoemeerinteziendatheteenegoedegedachtevanugeweestis,Cesar,antwoorddeCornelia.Ikhebgeenspijtvanhetgelddatwijervoorbetaaldhebben.

—Dekistisalleenmisschienwatklein,vrouw.Maaralsonze»sok«grooterwordt,kunnenwijeraltijdeeneruimereaanschaffen.

II.

DefamilieCascabel.

Cascabel!Dienaamwasbekend,javermaardinallevijfwerelddeelen,—»eninandereplaatsen«,wasdemangewoontezeggendiedeeerhadhemtedragen.

CesarCascabelwasafkomstiguitPontorsoninhethartvanNormandië,enaldegauwigheid,aldeslimmestreken,doorwelkehetNormandischerasberoemdis,warenhemeigen.Maarzoogeslepenengevatalshijzijnmocht,hijwasaltijdeeneerlijkmangebleven,enniemandhadhetrechthemtetellenonderdeschurftigeschapenvandezwervendekuddederstraatkunstenmakers.Hijwaseenoppassendhuisvader,diedoorzijnegoedeeigenschappenalsmenschruimschootsgoedmaaktewatzijnenederigeafkomstenzijnongeregeldberoephemmisschientekortmochtendoenkomen.

Hijwasophettijdstipwaaropwijhemleerenkennen,vijf-en-veertigjarenoudenzagerookuitalseenmanvandienleeftijd.Onderdenblootenhemelgeboren,inletterlijkenzin,wasdemand,diezijnvaderopdenrugdroegenwaarmedehijdedorpskermissenenjaarmarkteninNormandiëafreisde,zijnewieggeweest.Zijnemoederwaskortnazijnegeboortegestorven,eenigejarenlaterverloorhijookzijnenvaderentoenhadeenrondreizendekunstenmakerstroep,diejuistvoorbijtrok,hemtotzichgenomen.Zoohadhijzijnekinderjarendoorgebrachtmetopzijnhoofdtestaan,opzijnehandenteloopenensprongenindeluchttemaken.Hijwerdachtereenvolgenspaljas,kunstenmakerinallevakkenenverdiendemetdevlugheidzijnerledematenendekrachtzijnerspierenvoorzichzelfdenkost,totophetoogenbliktoenhijkennismaaktemetdetegenwoordigemevrouwCascabel,vanhaarzelveCorneliaVadarassegenaamd,uitMartiguesinProvencegeboortig,diehemachtereenvolgensdriekinderenschonk.Zoowashijzelfdebestuurdervaneenentroepgeworden,waarvanzijngezindesujettenleverde.

Hijwasschranderenvernuftig,sterkenlenig,meerdandemeesteandere

menschen;maarzijnezedelijkeeigenschappendedennietondervoordievanzijnlichaamenverstand.Hetiswelwaardateenrollendesteengeenblijvendeplaatsbekomt,maaronderhetschurentegendeanderesteenenendedistelenvandenwegwordthijtenminstegladenglimmendenslijtendescherpehoekeneraf.Indevijf-en-veertigjarendathijaan’trollenwas,hadCesarCascabelzooveelgeleerdenondervonden,dathijvanhetlevenalleswistwatiemandervantewetenkankomen.Hijverwonderdezichovernietsmeerennietswasmeerinstaathemvanzijnstuktebrengen.AlzwervendevandeeenekermisnaardeandereinallelandenvanEuropa,inAmerikazoowelalsindenederlandscheenspaanschekoloniën,hadhijbijnaalletalenleerenverstaanenwisthijerzichtennaastenbijookinverstaanbaartemaken,»zelfsindiewelkehijnietsprak«washijgewoontebeweren.Wantalsdetaalhemindensteekliet,hadhijaltijdzijnezeersprekendegebarentotzijnebeschikking.

CesarCascabelwasietsmeerdanmiddelmatigvanlengte,krachtigvanlichaamsbouw,goedgeëvenredigdvanledematen.Zijnonderkaakstakeenweinignaarvoren,hetgeeneenteekenvangeestkrachtis;hijhadeenstevigenkop,dichtbezetmeteendichtenhaarbos;zijngelaatwasdoordezonverbrandendoordenwindverweerd;onderzijngrootenneusdroeghijeenknevelzonderpuntenenaanzijnegebruindewangeneenpaarheelekortebakkebaarden;zijneoogenwarenblauw,levendigendoordringendenhaddeneenegoedaardigeuitdrukking;inzijnenmondontbraknogmaaréénvandedrie-en-dertigtandenenkiezendieerinbehoorden.Tegenoverhet»geëerdepubliek«washijnietzuinigmetgeweldigegebaren,theatralehoudingenenbluffendevolzinnen;maarinhetgewonelevenwashijdeeenvoudendenatuurlijkheidzelve.Geenhuisvaderovertrofheminhartelijkeliefdevoorzijngezin.

Vaneenijzersterkgestel,bezathijthansdenoodigelenigheidnietmeervoorhetdansenopdekoordofvoordekunstenaandenrekstok;maarwaarhetopspierkrachtaankwambehoordehijaltijdnogonderdebesteninzijnberoep.Buitendienwashijeenmeesterindeedelekunstvanbuikspreken,eenesoortvankermisvertooningwelkereedsvanoveroudentijddagteekent,wantdekerkvaderEustachiusverzekertdatdepriesteresvanEndor,dievoorSaulwaarzegde,nietsanderswasdaneenebuikspreekster.AlsCesarhetgoedvond,zaktenzijnestembandentotverbenedenzijnemaag.Ofhijmetzichzelfeenduohadkunnenzingen,hadhijnognooitbeproefd;maarwieweetofhijerniettoeinstaatwaregeweest!

OmzijnebeeltenisvolledigtemakenmoetenwijhiernogbijvoegendatCesarCascabeleenzwakhadvoorberoemdekrijgsheldenenvooralvoorNapoleonI.Zoohoogalshijdienveroveraarvereerde,zoodiepverachttehijdiensbeulen,deEngelschen,diehijallenvoornakomelingenvandengemeenenHudsonLowe,Napoleon’sgevangenbewaarderopSintHelena,hield.Hijhaddanooknooitverkozente»werken«voordekoninginvanEngeland,verzekerdehij,»niettegenstaandedievorstinhemdoorharenopperhofmeesterpersoonlijkhaddoenuitnoodigen.«Ditlaatstehadhijzoodikwijlsverteld,dathijeindelijkzelfgeloofdedathetwaarwas.

MetdatalhadCascabelhetnognietkunnenbrengentotdewaardigheidvandirecteurvaneengrootpaardenspel,zooalseenFranconi,eenCarréofeenMyers,metheelhunnenstoetvanrijdersenrijderessen,vanclownsengoochelaars.Hijwasnietsmeerdaneengewonekermisreiziger,diealshetmooiweerwasopdepleinenenmarktenindeopenlucht,enalshetregendeondereenetentzijnekunstenvertoonde.Metditberoep,dathijmetzeerafwisselendgelukgedurendehetvierdeeenereeuwhaduitgeoefend,hadhijzooalswijverteldhebbenhetspaarduitjebijeengegaarddatthansindekistmethetletterslotbewaardlag.

Hoeveelarbeid,hoeveelvermoeienis,hoeveelellendezelfs,vertegenwoordigdedatbeetjegeld!Nuechterwashetergsteachterdenrug.DefamilieCascabelmaaktezichgereednaarEuropaterugtekeeren.NadeVereenigdeStatenoverbijnahunnegeheelebreedtedoorgetrokkentezijn,zoudenzijplaatsnemenopeenefranscheofamerikaanschepakketboot.Vaneeneengelschemochtnatuurlijkgeensprakezijn.

Cascabelwasiemanddieopallesraadwist.Hinderpalenkendehijniet;hijbeschouwdedieopzijnhoogstalsmoeielijkhedendieoverwonnenmoestenworden.Zijnenwegdoorhetleventevinden,beschouwdehijalszijnebestemming.EvenalsdehertogvanDantzig,eendermaarschalkenvanzijnkeizerlijkenheld,hadhijkunnenzeggen:»Waareengaatjetevindenis,zalikerdoorheenkruipen«.

Doorhoeveelgatenwashijdanookinzijnlevennietreedsgekropen!

»MevrouwCascabel,geborenCorneliaVadarasse,provençaalschevanhetzuiverstebloed,zonderwedergadeinhetvoorspellenvandetoekomst,

clairvoyanteensomnambule,dekoninginallerelectrischevrouwen,gesierddoorallebekoorlijkhedenharersekse,bezitsterallerdeugdendiedekroonuitmakeneenerhuismoeder,metdenkransderoverwinninguitdengrootenvrouwen-worstelstrijdteChicagogekomen,waardeberoemdstevrouwelijkeathletenderwereldwarensaamgestroomd!«

DitwarendebewoordingenwaarmedemijnheerCascabelgewoonwaszijneechtgenooteaanhetpubliekvoortestellen.NutwintigjaargeledenwashijteNew-Yorkmethaarinhethuwelijkgetreden.Ofhijeraangedachthaddetoestemmingvanzijnenvadertevragenvóórdathijtotdienstapoverging?Geenoogenblik,vooreerst,zeidehij,dewijlzijnvaderookhemnietgeraadpleegdhadtoenhijinhethuwelijktrad,enindetweedeplaatsdewijldiebravemannietmeerleefde.Hetgevalwasdoodeenvoudiginzijnwerkgegaan,metminderomslagdaninhetachterlijkeEuropa,waartweewezensdiebestemdschijnenommetelkandervereenigdteworden,dooreenaantalformaliteitendaarinbelemmerdworden.

OpeengoedenavondalstoeschouwerinhetBarnum-theaterteNew-Yorkzijnde,wasCesarCascabellevendiggetroffengewordendoordebevalligheid,delenigheidendekracht,dooreenejeugdigefranschekunstenmaakster,mejuffrouwCorneliaVadarasse,aandenrekstoktentoongespreid.Ditbekoorlijkevrouwspersoonaanzichteverbinden,hunbeiderlevenstotééntemaken,indetoekomsteenereeksvankleineCascabelstevoorschijnteroepen,diehunneoudersinalleswaardigzoudenzijn,datscheendengemoedelijkenstraatkunstenaareenezaakdiealsvanzelvesprak.Gedurendeeenepauzesneldehijhettooneelop,lietzichaanCorneliaVadarassevoorstellenengafhaarterstondteverstaandatzijbeidenalsfranschenbestemdwaren,elkanderhartenhandteschenken.Onderdetoeschouwersbevondzicheengeestelijke;dezewerdnaardegezelschapszaalderartistengetroondendaarwerdhemgevraagdopeenenband,diezooinalleopzichtenindenhemelgelegdscheentezijn,hetzegelderkerktedrukken.InhetvrijeengelukkigeAmerikabestaatdaargeenerleibezwaartegenenhetgeschieddealzoo.Zijnzulkemetstoomgeslotenhuwelijkenermindergoedom?Ditmogezijnzooalshetwil,datvanCesarCascabelenCorneliaVadarassewaseenedergelukkigsteechtverbintenissen,ooitopditondermaanschegesloten.

JanCascabel.

DeeerstgeboreneuitdithuwelijkvantweestraatkunstenmakerswasJan,thansnegentienjaaroud.Hetwasalsofhijaanzijneafkomstontrouwwasgewordenwatbetreftdesterktederspierenendenaanlegvoorkoorddansen,gymnastischetoerenofpaljas-aardigheden.Daarentegenwashijuiterstbehendigindehandenenhadhijeenegavevanscherpopmerken,doorwelkeeigenschappenhijhetver

gebrachthadinallekunstenwaarhandigheidenvlugheidbijtepaskwamen,zonderdathijzichopdittalenthetminstelietvoorstaan.Hetwaseenzachtaardige,stillejongen,bruinvangelaatskleuralszijnemoeder,dochmetblauweoogen.Hijhadveelpleizierinlezenenmaaktevanallevoorkomendegelegenhedengebruikomietsteleeren.Zonderdathijzichoverhetberoepzijneroudersschaamde,geloofdehijtochdaterietsbetersvoorhemtedoenwasdankunstenvoordemenschentemakeneninhetgeheimkoesterdehijdehoop,zoodrahijinFrankrijkteruggekeerdmochtwezen,zijntegenwoordigbedrijftelatenvaren.Hijhieldechterteveelvanzijneoudersomzichoverditonderwerpandersdanmetdegrootsteomzichtigheiduittelaten;trouwensopwelkemanierhemeenegelegenheidgeopendzoukunnenwordenomopeeneanderewijzedoordewereldtekomen,wisthijindeverteniettezeggen.

Inleeftijdvolgdeopdenoudstedetweedezoon.DezewasindenvolstenzinvanhetwoordeenspruitvanvaderenmoederCascabelenvoorkunstenmakenindewieggelegd.Hijwastwaalfjaaroud,zoolenigalseenekat,zoovlugalseenaap,enzoogladalseenaal.Hijwasnogmaardrievoetzesduimlangennietgrootdusvoorzijnenleeftijd,maarhijwasnaarhetzeggenvanzijnenvadermetéénenluchtsprongindewereldgekomenennureedseenechteclown,daarbijeenstraatjongenvolgrappenenstreken,maarmeteengoedhart.Eenpakslaagverdiendehijafentoe,maarhijnamdatallachendeaan,wantdeklappenkwamenzeldenhardaanenwarennooitvalschgemeend.

WijhebbenreedsgezegddatdeoudstevanCascabel’skinderenJanheette.Diennaamhadzijnemoederhemgegevenalseeneherinneringaaneenenoud-oomteMarseille,JanVadarasse,eenzeemandiedoormenschen-etersheetteopgegetentezijn,ietswaarzijneachternichtnietweinigtrotschopwas.Jan’svader,diezichzelfindennaamCesarverheugenmocht,hadvoorzijnoudstenzoonzekerietsandersverlangd,ietsmeerinovereenstemmingmetdebewonderingdiehijvoorberoemdekrijgsheldenkoesterde,maarhijhadbijhetkiezenvaneenennaamvoorhunneneerstgeborenezijnevrouwnietwillentegenspreken.DaaromhadhijerintoegestemddatdejongeneenvoudigJanzouheeten,maarmethetstillevoornemenomindienhunmeerspruitengeschonkenwerden,zichvoorzijneinschikkelijkheidschadeloostestellen.

Ditgebeurdeookzoodrahemeentweedezoongeborenwerd.NaeenigentijdgeaarzeldtehebbentusschenHamilcar,AttilaofHannibal,eindigdeCesarmethemAlexandertedoendoopen.BijverkortingwerdhijgewoonlijkSander

genoemd.

Opdetweejongensvolgdemettertijdeenmeisje.MoederCascabelhaddezeHersiliawillennoemen,maarhaarmanstonderopdatzijNapoleonazouheetenalseenehuldeaandenmartelaarvanSintHelena.

Napoleonawasnuachtjaaroud.Hetwaseenliefkinddateenmooimeisjebeloofdeteworden.Zijwasblondenhadeenefrisschekleur,meteengelaatvoluitdrukkingenleven.Bevalliginalharebewegingenengoedvanaanleg,brachtzijhetindeedelekunstvankoorddansenspoedigtoteeneaanmerkelijkehoogte.Zooalszijmetharewelgevormdevoetjesoverdenstijfgespannenmetalendraadzweefde,huppelendensierlijkepassenmakend,washetalsofhetschepseltjevleugelshadomzichrechttehouden.

IederbegrijptdatNapoleonahetliefstekindvanhetgezinwas.Zijwasalleroogappelentochgeenbedorvenkindindenslechtenzinvanhetwoord.Haremoederkoesterdedestillehoopdathaardochtertjeeenmaaleenvoornaamhuwelijkzoudoen.Datisimmerseenvandiedingenwelkeinhetwisselvalligelevenvanstraatkunstenaarsafentoevoorkomen.WaaromzouNapoleona,volwasseneneeneknappejongedochtergeworden,nieteenenprinsofbaronkunnenontmoetendieophaarverlievenenhaartrouwenzou?

—Datgebeurtalleeninsprookjes,meendeCesar,diedezakenkalmeropnamdanzijnevrouw.

—NeenCesar,hetgebeurtookinhetwerkelijkeleven.

—Helaas,mijngoedeCornelia,detijdisvoorbijtoenkoningenherderinnentotvrouwnamen.Trouwens,zooalsdezakentegenwoordiggesteldzijn,weetiknietofiedereherderinwelmeteenenkoningzouwillentrouwen.

DitwasdusdefamilieCascabel,vader,moederendriekinderen.Methetoogopdevereischtenvoordevertooningeenermenschen-pyramide,waarbijdeartistentweeaantweeopelkandersschoudersgaanstaan,warehetmisschienwenschelijkgeweestdaternogeenvierdekindbijwasgekomen.Maarnummervierverkoosniettekomen.

GelukkighaddenzijKruidnagel.Dezewasaltijdbeschikbaarombij

buitengewonegelegenhedenindebrestespringen.

KruidnagelenNapoleona.(Ziebladz.20).

KruidnagelwasinderdaadeenonmisbaaraanhangselvandeCascabelsenmaaktedefamilievoltalligniettegenstaandehijeenamerikaanvangeboortewas.Hijwaseendierarmedrommelsdiehunneoudersnooitgekendhebben;die

tenauwernooddeplekwetenwaarzijgeborenzijn;diedoordeliefdadigheidvanvreemdengrootwordengebrachtenteetenkrijgenvoorzoovererietsvoorhenoverblijft;dietotoppassendemenschenkunnenopgroeienwanneerhunneinborstgoedis,zoodatzijweerstandwetentebiedenaandeslechtevoorbeeldenenaandeboozeinblazingen,waardearmoedemaaraltegulmedeis.Zulkeverwaarloosdeschepselsgaanmeestaldenverkeerdenkantopenkomenslechtterecht;maarisergeenredenommedelijdenmethentehebben?

MetNedHarley,dievanmijnheerCascabeldenbijnaamKruidnagelgekregenhad,washetgoedafgeloopen.Dienbijnaamhadhijtedankenaanzijnfiguur,wanthijwaszoomageralseenspijker.ZijhaddenhemdusevengoedDraadnagelkunnennoemen,maarKruidnagelklonkmeeruitheemschenkreegdevoorkeuromdatonwillekeurigdegedachteaaneeneafkomstuitdeSpecery-eilandenerzichaanverbond.

HetwasnutweejaargeledendatCascabelopzijnereisdoordeVereenigdeStatendenarmenvondelingontmoethad.NedHarleyhadopdattijdstipletterlijknietmeerteeten.Detroepkunstenmakerswaarhijaanverbondenwas,ginguitelkandernadatdedirecteurervanopdenloopgegaanwas.Nedspeeldeervoor»minstreel«,zooalshetindeengelschsprekendekunstenmakerswereldheet.Datiseentreurigbestaan,alverdientmenerooktennaastebijdenkostmede.Zichinsmeerenmetschoensmeer,zichtoteen»neger«maken,zichineenzwartenrokenbroek,eenwitvesteneenewittedassteken,omzootoegetakelddemalsteliedjestezingenenopeeneakeligeviooltekrassen,vergezeldenbegeleiddoornogvierofvijfvanzulkehansworsten,welkeenemaatschappelijkebestemming!Dezebestemmingwashetechter,dieNedHarleytotzijnebitteredroefheidkwijtwasophetoogenbliktoenhijzoogelukkigwaseenreddendenengelteontmoetenindenpersoonvanCesarCascabel.

Dezehadjuisteenenhelperweggestuurddiebijdevoorstellingenindenregelvoorpaljasspeelde.Watdatvooreenbedriegerwas,kaniemandzichnauwelijksvoorstellen.Verbeeldudathijzichvooreenamerikaanhaduitgegeventerwijlhijeengeborenengelschmanwas!EenlandgenootvanJohnBullineenentroepfranschekunstenmakers!Eenafstammelingvandienbeul,dieNapoleon.....WijbehoevenernietsbijtevoegenomtedoenbegrijpenhoeCascabelzichvoeldeopdendagtoenhijtewetenkwamwatvooreenlandsmanzijnpaljaswas.

—MijngoedemijnheerWarburton,voegdehijhemtoe,aangeziengijeen

engelschmanzijt,verzoekikuindenkortstmogelijkentijduwebiezentepakken,indiengijnietwiltdatiku,inuwpaljassenpakzooalsgijdaarstaat,dedeuruitsmijt.

MijnheerWarburtonmaaktedathijuitdevoetenkwam,wanthijhadandersophetbreedstegedeeltevanzijnepaljassenbroekeenenschopgekregendiehemhetwegloopenaltegemakkelijkgemaaktzouhebben.

Kruidnagelkwamdusinzijneplaats.Hijwerdaangenomenomvanallestedoen,paljasdienstzoowelalshetwerkvanstalknechtbijdepaardenofvankeukenjongenalsCorneliahulpnoodighad.Natuurlijksprakhijfransch,maarmeteensterkenuitheemschentongval.

Ofschoonreedsomenbijdevijf-en-dertigjarenwashettochnogeenonnoozeleknaap,uitgelatengenoegalshijmetzijnepotsenhetpubliekbezighield,maarinhetgewoneleveneerdroefgeestigvanaard.Hijbezagdemeestedingenvandendonkerenkantengoedbeschouwdwasdatgeenwonder,wanthijhadgeeneredenomzichonderdetroetelkinderenderfortuintetellen.Hijwaseenwonderlijkschepsel,metzijnpuntigtoeloopendhoofd,zijnegeelachtigeharen,zijneronde,dommeoogen,zijnvervaarlijklangenneus,waarhijeenhalfdozijnbrillenopwisttezettenhetgeenaltijdeengrootgelachonderhetpubliekdeedopgaan,zijnewijduitstaandeooren,zijnooievaarshalsenzijnmagerenrompopeenpaarspillebeenen.Tochhoordeniemandhemklagen,tenminste—ditvoorbehoudmaaktehijgewoonlijk—alshethemnietzóóergtegenliepdathijwelklagenmoest.VanhetoogenblikafdathijaandentroepvanCascabelverbondenwasgeworden,washijbegonnenzichaanhetgezintehechtenenzijhaddenhetopditoogenbliknauwelijksmeerzonderKruidnagelkunnenstellen.

Hiermedehebbenwij,alshetgeoorloofdisdittezeggen,alleswatermenschelijkswasindenkunstenmakerstroepaanonzelezersteziengegeven.

Erwarenechterookdierlijkebestanddeelen.Indeeersteplaatseenpatrijshondvanhetechteras,goedopdejacht,maaronmisbaaromopderollendewoningtepassen.Vervolgenseenpoedel,eenaardigenvernuftigdier,diezeker,zoodraereeneacademievangeleerdehondengestichtmochtworden,daarineeneplaatszalkrijgen.

Behalvedebeidehondenmoetenwijnogmeldingmakenvaneenaap,dieals

hetoppotsenmakenaankwamallerechthadommetKruidnagelopéénelijngesteldteworden,zóózelfsdatdetoeschouwersnietzeldenaarzeldenaanwienvandetweezijdevoorkeurmoestengeven.DanwasereenJavaanschepapegaai,antwoordendeopdennaamJako,diedoorzijnenvriendSandervlijtigonderrichtwerdendankzijdienslessen,tienurenvandetwaalfsnaterde,zongoffloot.Eindelijknogtweepaarden,eenpaargoedebeesten,vrijhoogopjaren,diedenkermiswagenvoorttrokken.Zijhaddenersedertlangdeheugenisvanverlorenhoeveelhonderdenmijlenzijmethunnegaandewegstijfgewordenbeenendenwagenreedsoverallerleigebaandeofongebaandewegenhaddenvoortgezeuld.

Isiemanderopgestelddenamendezerkostelijkedierenteweten?ZijheettenVermoutenGladiator,naartweeberoemderaspaarden,dieopwedrennenteParijsopengelschemededingersdenprijsbehaaldhebben.Maareenigeandereovereenkomstmetdezewereldvermaarderossendandievandennaam,vertoondendegeduldigeviervoeters,diedenwagenderCascabel’strokken,niet.

VandetweehondenantwoorddedepoedelopdennaamMarengoendepatrijshondopdienvanWagram.Niemandbehoefttevragenhoehetkwamdatzijnaardezehistorischeplaatsenvernoemdwaren.

DeaapheetteJohnBull,welkeonderscheidinghijaanzijnebuitengewoneleelijkheidtedankenhad.

Hieraankunnenwijnietsveranderen;hetwaseenzwakvanCesarCascabeldatvoortsprootuiteenloffelijkgevoelvanvaderlandsliefde,alerkennenwijdatzulkegevoelensvanhaattegenpersonenvananderenlandaardinonzentijdeigenlijknietmeertepaskomen.

—Hoeishetmogelijk,zeidehijweleens,datiemandgeenafgodmaaktvandiengrootenman,dieondereenehagelbuivankogelszijnesoldatentoeriep:»Volgtdewittepluimopmijnenhelm;gijvindthemaltijdinhetmiddendervijanden!«

IemandhadhemeensdoenopmerkendathetHendrikdeVierdeennietNapoleongeweestwas,diedezewoordengebruikthad.

—Welmogelijk,antwoorddehij.MaarNapoleonwaserdemannaaromhetzelfdetezeggen!

MarengodepoedelenJohnBulldeaap.(Ziebladz.24).

III.

DeSierraNevada.

Hoevelenhebbennietweleensverlangdeenereistedoenineenhuisopwielen,opdemaniervanreizendekunstenmakers!Geenzorgentehebbenoverlogementofherberg,overhetbedwaarmennooittevorenzekervankanzijnenoverhetmiddagmaalwaarmennogminderoprekenenkan,tenminstewanneerdereisgaatdooreenlandwaardedorpenengehuchtendungezaaidzijn.Erzijnwelenkelepleizier-reizigersdieietsdergelijksdoenaanboordvanhunneeigenjachten,waarzijaldegeriefelijkhedeneenerwoningopmedenemen,maarzeldzaamzijnzijdiemeteeneigenreis-rijtuigeeneenigszinsaanmerkelijkeindweegsafleggen.Tochiszulkeenreiswageninderdaadeenhuisdatzichbeweegt.Hoekomthetdandathetgenoegenvan»eenezeereisopvastenwal«totkermiskunstenaarsbeperktblijft?

Dewagenvanzulkeenzwerverisinderdaadeenevolledigewoning,invertrekkenafgedeeldenvanmeubelenvoorzien,eenrollenddag-ennachtverblijf.DievanCesarCascabelbevatteallegemakkendievoorzijnzwervendbestaanonontbeerlijkwaren.

Dewagenhadeenennaam,DeschooneZwerfster,evenalsofheteenschipwas,endeverschillendetochtendooronderscheidenedeelendernieuwewereld,diezijreedshadhelpendoen,rechtvaardigdendiedichterlijkebenaming.Driejaargeledenwashetrijtuignieuwgekochtvandespaarpenningendiehetechtpaartoenhadovergegaard.Hethadgediendomdeoudekartevervangen,waarzijtotdientijdzichmedehaddenbeholpen,eenruwenhortenddingzonderveeren,alleenmaarmeteenlapgeteerdzeildoekoverdekt,waaronderhetgezindenachtendoorbracht.MetditgebrekkigevervoermiddelhaddendeCascabelstwintigjarenlangdekermissenenjaarmarktenindeamerikaanscheUnieafgereisd.Hetspreektdusvanzelfdathunnieuwerijtuigvanamerikaanschmaakselwas.

DeSchooneZwerfsterwaseenwagenopvierwielen,rustendeopbestestalenveeren,lichtentochstevigvanbouw.Zijwerdmetzorgonderhouden,ophaartijdgewasschen,gepoetstengepolijst,zoodatdemetschitterendekleuren,goudgeelencochenille-rood,beschilderdewandeninhetzonnelichtblonken.Daaropprijktenmetgrootelettersdewoorden:FamilieCesarCascabel.Zijwasevenlangalsdegrootereis-engoederenwagens,diegebruiktwordenvoortochtendoordeprairieëninhetverrewesten,waardespoorwegen,dieinderichtingvanSanFranciscodebeideoceanenverbinden,nognietmethunnevertakkingenzijndoorgedrongen.Tweepaardenkondennietandersdanindenstaphetzwarevoertuigvoortkrijgen.Delastdienzijtetrekkenhadden,wasnietgering.Behalvedereizigers,eenzeildoekschetentmetpalen,touwen,entoebehooren,diebovenopdenwagengeborgenwerd,endaarbeneden,tusschendewielen,eenkleedvanzeildoek,datonderhetrijdenheenenwederslingerdeenwaarinallerleigeborgenwerd,deturkschetromenderoffeltrom,deklephoornendetrompet,enaldeanderebenoodigdhedendievoordevertooningenvankunstenmakersvereischtworden.Daartoebehoordenookdekostuumsvooreenevermaardepantomime,genaamd:DerooversvanhetZwarteWoud,welkesedertlangdenroemderfamilieCascabeluitmaakte.

Hetbinnenstevandenwagenwaszeerdoelmatigingerichtenzoonetjesenzindelijkalseenehollandscheboerenwoning,wantCorneliaverstond,waarhetopordeenreinheidaankwam,geengekscheren.

Achterin,vandebuitenluchtgescheidendooreeneglazenschuifdeur,bevondzichdeafdeelingvoorkeukenbestemd,waarhetfornuisstondtebranden.Dankwamhethuisvertrek,tevenseetkamer,waarookdeliedenwerdenontvangendiezichdetoekomstwildendoenvoorspellen.Vervolgenseenslaapvertrek,waardeslaapplaatsentweeaantweetegenoverenbovenelkaargetimmerdwarenevenalsdekooienineenschip.Daarsliepenaandenlinkerkantdetweejongensenaandeoverzijde,dooreengordijnvanhengescheiden,hunzusje.VoorineindelijkwasdeslaapkamervanCascabelenzijnevrouw,wierbeddegoedbestonduiteenmooiematraseneenveelkleurigegestiktedeken.Daarhadookdelangbegeerdegeldkistnueeneplaatsgekregen.Inallehoekenwarenplankjesgetimmerd,dieopgeslagenenneergelatenkondenwordenteneindealstafeltjestedienen,enkleinekastentotbergingvandekleederen,depruiken,devalschebaardenenwatverderbijdepantomimetepaskwam.Aandezolderinghingentweepetroleumlampen,dieevenalsscheepslampenalde

bewegingenvanhetrijtuigopdehobbeligewegenmedemaakten.Bijdagdronghetlichtnaarbinnendooreenhalfdozijnindewandengemaakteopeningen,metinloodgevatteglasruitengesloten,waardunnegordijntjesvoorhingendiedoorgekleurdelintenwerdenopgehouden.Hetgeheelgeleekvanbinnenopderoefeeneroud-hollandschetrekschuit.

Kruidnagelwasvoorzijnpersoonmetweinigtevreden.Gewoonlijksliephijindekeuken,waarhijdesavondsaantweeindewandengeslagenhakenzijnehangmatophing,die’smorgensbijhetkriekenvandenochtendwederdoorhemopgeroldwerd.

Detweehonden,WagramenMarengo,die’snachtsdewachttehoudenhadden,sliepeninhetdekkleedonderdenwagen.DeaapJohnBullhieldhendaargezelschapenmaaktehethun,metzijneongepasteaardigheden,weleenslastigerdannoodigwas.Jakodepapegaaieindelijkhingineenekooiaandezolderingvanhetwoonvertrek.

Depaarden,GladiatorenVermout,werdengewoonlijkindenabijheidvandeSchooneZwerfsterinvrijheidaanhetgrazengelaten.Zeldenwashetnoodigzevasttebinden.Indeuitgestrekteprairieënvondenzijvoedselinovervloed,ennazichdenbuikvolgegetentehebben,behoefdenzijmaartegaanliggenomhetevengoedtehebbenalsineenenstal.

Aldustoegerust,metgewerenenrevolversonderhetbereikderslapendenenmetdetweehondenalsschildwachten,wasdeSchooneZwerfstereenevenveiligalsgeriefelijknachtverblijf.

Erwarenreedsontelbaremijlenmedeafgereisdindedriejarendatzijdiensthadgedaan.VanNew-YorknaarAlbany,vanNiagaranaarBuffalo,naarSaintLouis,naarPhiladelphia,naarBoston,naarWashington,langsdeMississippinaarNieuw-Orleans,langsdespoorweglijnvandeGreat-TrunktothethartvanhetRotsachtigeGebergte,inhetlandderMormonenentotachterinCalifornië!Hetscheenwelvooreenegezondheidsreistemogendoorgaan,wantniemandvandentroepwasooiteenoogenblikziekgeweest,alleendegulzigeJohnBulluitgezonderd,dienooiteenegelegenheidverzuimdeomzichdemaagteoverladenendaardanookdegevolgenvanondervond.

Zijsteldenzicherheelwatvanvoor,deSchooneZwerfsternaarEuropate

brengenenmetditvoertuigoverdestraatwegenvanhetvaderlandterijden.WateenbekijkszoudenzijhebbeningeheelFrankrijk,vooralonderdelandelijkebevolking.CesarCascabeldachtaannietsandersdanaanzijngeliefdgeboorteland,zijnNormandië,dathijzijnlevenlanggehoopthadterugtezienendathijnuwerkelijkinzijneverbeeldingreedsvóórzichhad.

TeNew-Yorkaankomende,warenzijvoornemensdenreiswagenuitelkaartenemenenintepakkenenhemvervolgensalsvrachtgoedmetdestoombootnaarHâvremedetenemen.DaarkonhijweeropdewielengezetwordenenhooptenzijerdereisdoorFrankrijkmedeteaanvaarden.

Hetgeheelegezin,man,vrouwenkinderenhadslechtséénenwensch:dentochttebeginnen.Hetwasalsofhunneviervoetigevriendenhunongedulddeelden.Den15denFebruari,desochtendsheelindevroegtebrakenzijdusgezamenlijkvanhetpleintjeteSacramentoop,sommigentevoet,anderenindenwagen,iederzooalshethemgoeddacht.

Hetwederwaszeerkoel,maarmooi.Onnoodigtezeggendatergezorgdwasvoordennoodigenleeftocht,bestaandeiningelegdvleeschengroenten.Zijrekendenerechteropdatdevoorraadinstedenendorpen,welkezijdoormoestentrekken,aangevuldzoukunnenworden,enbovendieniserindezestrekenovervloedvanallerleiwild,bisons,herten,hazenenpatrijzen.Janwaseengeoefendschutterenzouzijngeweernietlatenroesten,terwijlhijvoorgeenejacht-aktebehoefdetezorgenwantindeuitgestrekteprairieënvanhetverreWestenisergeenkoddebeierofveldwachterdieudaarnaarvraagt.DepoedelMarengodeugdevoorditsoortvanwerkniet,maardepatrijshondWagramwaszoogoedafgerichtalsdebestejachthondennooitbeterinzijnschikdanwanneerhijeenstukwildachternamochtzitten.

BuitenSacramentogekomen,reeddeSchooneZwerfsterinderichtingvanhetNoord-Oosten.ZijwildenlangsdenkortstenwegdegrensoverenhetgebergtederSierraNevadadoortrekken.Ditwasongeveereenpaarhonderdkilometers,totwaardeSonora-pastusschendebergendoorgaatenindeonafzienbarevlakteaandeoostzijdeuitkomt.

DezestreekwaseigenlijknognietwatmenhetverreWestennoemt.Dáárzijndedorpenengehuchtenzeldzamer.Hetwasooknietdeprairie,methaaronbegrensdengezichteinder,haareindeloosgrasveld,bewoonddoorzwervende

Indiaanschestammen,dienaarmatedebeschavingvoortschrijdt,meernaardeminstbevolktegewestenvanNoord-Amerikawordenteruggedrongen.BijnadadelijknadatzijSacramentoachterzichhadden,begondegrondreedsterijzen.DitwarendeeerstegolvingenderSierraNevada,diehetrijkeCaliforniëomringtmeteeneaaneengeschakeldereeksbergen,doordonkeredennenwoudenoverdekt,waarbovenhierendaartoppenuitstekenvaneenvijfduizendmetershoogte.Hetisalsofdenatuurditland,waarzijzooveleschattenverborgenheeftdiethansreedsdoordeopbuitbelustehanddermenschengeroofdzijn,achtereenzwaargordijnvaneeuwiggroenheeftwillenverbergen.InderichtingwelkedeSchooneZwerfsterwasingeslagen,kwamenzijlangsverscheidenestedenvanbeteekenis,zooalsJackson,Mocquelenne,Placerville,voorpostenalshetwarevanhetgoudlandenvanhetdistrictCalavaras.MaardefamilieCascabelhieldalleenopwaarzijinkoopenhadtedoenofwaarzijeenenrustigennachtwildedoorbrengen.CesarmaaktehaastomdenNevada-bergketen,vervolgensdewoestestreekvanhetGrooteZoutmeerendaarnadehoogepassenvanhetRotsachtigeGebergtedoortekomen.Gedurendeditgedeeltevandentochtmoestervanhetrijtuigendepaardenhetmeestegevergdworden.EenmaalindenabijheidvanErieofOntariogekomen,haddenzijslechtsdevlaktedoortetrekkenwaardewielsporenvananderevoertuigenendedoordehoevenvananderepaardenplatgetredenpadenhunvanzelfdenwegzoudenwijzen.

Nietdanlangzaamkwamenzijindezebergachtigestreekvooruit.Ookhaddenzijvrijwatlastvankoudewantdelaatstewekenvandenwinterdedenzichterdegevoelen,albevondenzijzichpasopdenacht-en-dertigstenbreedtegraad,datisopgelijkeaardrijkskundigehoogtealsSiciliëenSpanjeinEuropa.ZooalsbekendisondervindtAmerikadewerkingnietvandenGolfstroom,dienwarmenzee-arm,dieuitdeGolfvanMexicokomende,zichinoostelijkerichtingdwarsdoordenoceaannaarEuropawendt.Hierdoorishetamerikaanscheklimaat,opgelijkebreedte,veelkouderdandatdereuropeeschelanden.Ditzouechternogslechtseenigewekenduren.DanwasdewintervoorbijendevruchtbarebodemvanCaliforniëzouzichwedervertooneninalzijnenrijkdom,alshetlandwaarhetgraaneenhonderdvoudigenoogstbrengt,waarallevoortbrengselenderheetezoowelalsdergematigdeluchtstreekinweelderigenovervloedtieren,suikerriet,rijst,tabak,oranjeappelen,olijven,citroenen,ananassen,bananenenanderevruchten.NiethetgoudmaaktCaliforniërijk,maardeongeëvenaardevruchtbaarheidzijneruitgestrektelandouwen.

IndeSierraNevada.(Ziebladz.30).

—Wijzullennogweleensaanditheerlijkelanddenken,merkteCorneliaop,dievooreenewelvoorzienekeukenlangnietonverschilligwas.

—Snoepsterdiegijzijt!antwoorddeCesar.

—Ikzeghetnietvoormij,maarvoordekinderen.

Menigedaggingvoorbijterwijlzijlangsdenrandderwoudenendwarsdoordegroenevlaktenhunnenwegzochten.Ontelbaarwarendetroepenveediezijinhetwildtegenkwamen,endiehierovervloedvanvoedselvindenzonderdatopeenigeplekhetweelderigegrastapijteenspoorvertoontvanafgegraasdtezijn.DenonuitputtelijkenplantengroeivanCalifornië,diezichzonderophoudentelkensvernieuwt,kanniemandzichvoorstellendiehemnietaanschouwdheeft.HetisdekorenschuurvanhetlandlangsdenstillenOceaan;allehandelsvloten,zoodievereenigdwerdenomdeoogstenervanwegtevoeren,zoudennietinstaatzijndeopbrengstuitteputten.DeSchooneZwerfsterschreedvoortmetdezelfdesnelheidwaarmedezijindenregelharereizenmaakte,datwaseenemijlofzes,zevendaags,zeldenmeer.ZoowaszijmethaarlevendenlastreedsinallestatenderUniegeweestenhadzijdentroepvanCascabeloveralbekendgemaakt,vandemondenderMississippitotinNieuw-Engeland.Maaropharevroegeretochtenwerderiniederestadhaltgehoudenteneindeervoorstellingentegevenengeldoptehalen.ThansginghetineenerechtelijnvanhetWestennaarhetOosten,zonderdatermoeitegedaanwerdomopeenigemanierdeaandachtderbewonerstetrekken.Geenekunstreisdedenzijditmaal,maarhetwasindeeersteplaatsomhetoudeEuropatedoenendaarnaomdevriendelijkedorpenvanhetgoedeNormandië.

Hetwasdanookeenvroolijketochtenmenigsteviggebouwdhuis,datzijtegenkwamen,haddengoedengeestdieindevoorbijtrekkendewoningopwielenheerschte,kunnenbenijden.Erwerdheelwatgelachen,gezongenengekheidgemaakt,ookmaakteSandernuendanmetzijnklephoorndevogelsaanhetschrikken,wieronbezorgdheidvoorhetoverigeveelovereenkomsthadmetdegemoedsstemmingvanhetzwervendegezin.

Ditallesnamechternietwegdatdedagen,gedurendewelkezijopreiswaren,nietinledigheidmochtenwordendoorgebracht.

—Kinderen,zeideCascabeltelkens,wijmoetenoppassendatwijnietverroesten!

Zoodikwijlserhaltgemaaktwerdomdepaardentelatenrusten,washetdusmetderustderreizigersgedaan.NietzeldengebeurdehetdaterIndianennieuwsgierigkwamenkijken,terwijlJanzichinhetbalanceerenoefende,dekleineNapoleonaeenigenieuwedanspassenentoerenprobeerdeenSanderzijne

ledematenuitrekteenboogalsofzevanguttaperchawaren.DantoondeookCorneliadekrachtharerspierenenliethaarmandezeldzaamstegeluidenuitzijnebuikkomen,terwijlJakozattesnatereninzijnekooi,detweehondensamenallerleikunstenuitvoerdenenJohnBull,doorhetvoorbeeldaangestoken,zijnemalstegrimassenvertoonde.

HierbijmoetenwijechternietverzuimentevertellendatJanookopanderewijzedentijdnietongebruiktvoorbijlietgaan.DeenkeleboekendiehijindeSchooneZwerfsterbergenkon,werdhijnietmoedetelezenenteherlezen.Hetwarennieuweleerboekenvooraardrijkskundeencijferkunst,benevenseenigereisbeschrijvingen.Ookhieldhijwatopeenezeereishet»Scheepsjournaal«genoemdzouwordenenmenigreisavontuurwerdoponderhoudendemanierdaarinverhaald.

—Gezultnogveelteknapworden,zeizijnvaderweleens.Maargemoogtdoenwatgegoedvindt.

HetkwambijCascabelnietopdenleerlustvanzijneerstgeborenetegentegaan.Hijenzijnevrouwwarenerindengrondvanhunhartnietweinigtrotschopdateenhunnerspruiteneen»geleerde«scheentewillenworden.

Indennamiddagvanden27stenFebruaribereiktedeSchooneZwerfsterdeningangvaneenderpassendoordeSierraNevada.Daardoorheentekomenwaseenvermoeiendvooruitzichtenzouweleendagofvierduren.Menschenendierenmoestentothalfwegdehoogtevandenbergonafgebrokenklimmen.Omdenwagennaarboventekrijgenlangshetnauwepad,datzichzigzagsgewijsomdewandenvandenbergslingerde,moestendereizigerstelkensdehandenaandewielenslaan.Daarbijkwamdatnaarmatezijhoogerkwamen,hetweermindergunstigdreigdeteworden,albegonnenzijreedsdeninvloedvandevroegtijdiginvallendeCalifornischelentetegevoelen.Geweldigeregens,hagelbuienensneeuwstormenmakendezebergpassendikwijlsonveilig,vooralopplaatsenwaardeweg,plotselingeenenscherpenhoekmakendetusschenhoogerotsen,alsineenentrechterdoordringt.Hethoogstepuntderpassenligtbovendegrensdernimmersmeltendesneeuw,eneerstnaruimeenpaarduizendmetersopdezehoogtetezijnvoortgeschreden,begintdereizigerinhetlandderMormonenlangzaamtedalen.

Cascabelwasechtervoornemenstewerktegaanzooalshijbijdergelijke

gelegenhedengewoonwastedoenenhulp-paardentehuren.Diekonhijgewoonlijkinheteeneofanderegehuchtaandenvoetderbergenwelkrijgen,evenalseenpaarmannen,hetzijIndianenofAmerikanen,omalsvoerliedendiensttedoen.Ditkostteweleeniggeld,maarhetwasonvermijdelijkindienhijzijneigentweespannietwildebederven.

Desavondsvanden27stenbevondenzijzichbijdeningangvandenSonora-pas.Devalleienwelkezijtotdusverdoorgetrokkenwaren,haddengeenbijzonderemoeilijkhedenopgeleverdenhetwasdusnognietnoodiggeweestdetaakvanVermoutenGladiatorteverlichten.Maaralwarehetgeheelegezelschaphentehulpgekomen,danwarenhunnevereendekrachtennogniettoereikendgeweestvoorhetgeenhunthanstedoenstond.

Opkortenafstandvaneenkleingehucht,verlorentemiddendereenzaamheidvanhetgebergte,werdhaltgehouden.Hetwarenslechtsenkelehuizen,enopeenpaargeweerschotenafstandsstondeenelandhoeve,waarheenCascabelplanmaaktezichdienzelfdenavondtebegeven,teneindetezienofhijvoordenvolgendendagdaarpaardenkonbekomenomdezijnetehelpen.

Eerstmoestenerechterdenoodigemaatregelengenomenwordenomhierdennachtdoortebrengen.

Nadatallesgereedgemaaktwaszooalszijhetgewoonwaren,gingenereenpaaropuitominhetgehuchteenenandertekoopen,spijsvoordemenschenenvoedervoorhetvee.

Dienavondwasergeensprakevanoefeningenoftoerentemaken,wantallenwarenmoede.Hetwaseenzwaredaggeweest;eengrootgedeeltevandenweghaddenzijtevoetmoetenafleggenteneindedenlastvoordepaardenteverlichten.CascabelbepaaldedusdatiederrustmoesthoudenentevensdatdaaringeenveranderingzoukomenzoolangzijindeSierraaanhetstijgenwaren.

Cesarwierpeenlaatstenblikopdetoebereidselenvoordennachtenovertuigdezichdatallesinordewas.ToenvertrouwdehijdeSchooneZwerfsteraandewaakzaamheidvanzijnevrouwenkinderen,ensloeghijmetKruidnageldenweginnaardehoeve,uitwierschoorsteenenblauwerookwolkentusschendeboomennaarbovenstegen.

DeboerderijbleekbewoondtewordendooreenCalifornischgezin,datdevreemdelingenvriendschappelijkontving.Deeigenaarbeloofdedriepaardenmettweegeleiderstezullenleveren.Debeidemannenzoudentevensalswegwijzersdienentotaandeplekwaardehellingvanhetgebergtenaardenoostkanteenenaanvangneemt.VandaarafhaddeSchooneZwerfstergeenehulpmeernoodigendemannenzoudendandepaardenterugbrengen,maarheteenenanderzouvrijwatgeldkosten.

CesarCascabeldongenpingeldealseenmandieernietvanhoudtomzijngeldwegtegooien.Inheteindwerdenzijheteenstoteenenprijs,diedesomniettebovengingwelkehijvoorditgedeeltederreishadbestemd.

Denvolgendenochtendtezesurenwarendemannenmetdedriepaardenophetappèl.DedierenwerdenvóórVermoutenGladiatoraangespannenenspoedigwasdeSchooneZwerfsterineennauwenbergpas,waarvandewandenaanweerszijdenmetdichtebosschenoverdektwaren.EenpaarurenverdermaaktedewegeenscherpenhoekendeweelderigelandouwenvanCalifornië,dieonzereizigersnietzondereengevoelvanspijtvaarwelzeiden,verdwenenachterdegeweldigeberggevaartenderSierraNevada.

DedriepaardenvandenCalifornischenboerwarenstevigebeesten,opwiertrekkrachtzijstaatkondenmaken,maarofhunnegeleidersevengoedtevertrouwenwaren,scheentamelijktwijfelachtig.

Hetwareneenpaarsterkekerelsvangemengdbloed,halfIndianenenhalfEngelschen.HadCascabeldatgeweten,hijhadhenzekerzonderverdervragennaarhuisgestuurd.

Corneliavondtenminstedatzijerallesbehalveeerlijkuitzagen,JanwashetmetzijnemoedereensenKruidnagelstemdemethenin.Cesarscheenhetditmaalnietgelukkiggetroffentehebben,maarinhetergstegevalwarenzijtochmaarmethuntweeënenalszijietskwaadsindenzinmochtenhebbenzoudenzijondervindendatzijnietmetweerloozeliedentedoenhadden.

OphetontmoetenvanslechtvolkbestondindeSierranietveelkans,wantdewegenstondenalsveiligbekend.DetijdwasvoorbijtoenderuweCalifornischemijnwerkers,diedestijdsloafersenrowdiesbijgenaamdwerden,metallerleizwervendgespuis,uitalledeelenderwereldderwaartsgekomen,samenspanden

omreizigerseneenzaamwonendeliedenteplunderen.Degoedgezindebevolkinghadzoodikwijlsdelynch-wetophentoegepast,datereeneindewasgekomenaandezestraatrooverijen.

IntusschenwasCascabeleentevoorzichtigmanomtegenoverdetweevreemdennietopzijnehoedetewezen.

Ditvielniettegentespreken,datheteenpaarflinkekarrevoerderswaren.Dedagliepdanookzondereenigongevalteneindeenditwastochmaardehoofdzaak.Haddenzijhetongelukgehadeenwielteverliezenofeeneastebreken,danzoudendebewonersvandeSchoonsteZwerfster,opzulkeenenafstandvaniederemenschelijkewoningenzondergereedschapomeenigeavarijvanbeteekenisteherstellen,indegrootsteverlegenheidgeraaktzijn.

Debergpaswasuitermatewildenwoest.Aanweerszijdennietsdandennenstammen,bijnazwartvankleur,waartusschendesteenachtigegrondmeteendiktapijtvanmosbekleedwas.Verbazenderotsklompenlagentelkensindenwegenmoestenomgetrokkenworden.VooralwasdithetgevallangseenderzijtakkenvandeWalkner-rivier,diezelveharenoorsprongneemtinhetmeervandiennaamenwierwaterenmetgeweldigesprongenhunnenwegnemennaardiepeafgronden.Indeverte,hoogtusschendewolken,schemerdedeCastle-piek,eenpuntigerots,vanlagerespitsenomgevendieindegrilligstefatsoenenuitdieperavijnenoprijzen.

Tegenvijfuurdesnamiddagsbegonhetindendoorhoogebergwandeningeslotenbergpasreedsdonkerteworden.Dewegmaaktehierwedereenscherpenhoekendehellingwaszoosteildateengedeeltederladingvandenwagenmoestgenomenwordenomhemteverlichten.Hetonderaanhangendedekkleedmetalwaterinwasenbijnadegeheelebovenlastwerdenvoorloopigachtergelaten.

Iederstakzijnehandenuitomtehelpenenhetmoesterkendwordendatdetweekarrevoerderszichnietluitoonden,waardoorCascabelendezijneneenigszinsterugkwamenvandenongunstigenindruk,diendemannenaanvankelijkophengemaakthadden.Detochtdoordebergpaszoutrouwensnogslechtstweedagenduren,danzoudenzijhethoogstepuntbereikenenkondendehulppaardenmethunnegeleiderswedernaardehoeveterugkeeren.

Toenereenegeschikteplaatsgevondenwasomdesnachtsverblijftehouden,gingendekarrevoerdersookeeneplekzoekenomhunnepaardenvasttebinden.Terwijlzijhieropuitwaren,gingCascabelmetzijnetweezonenenKruidnagelterugnaarhetpuntvandenweg,waardeafgeladenvoorwerpenzoolangwarenneergelegd.

Nadenvermoeiendendagsmaaktehetavond-etendubbel.Niemandtalmdelangomtegaanslapen.

CascabelbooddetweevreemdeneeneslaapplaatsaanineenederafdeelingenvandeSchooneZwerfster,maardaarvanwildenzijnietgediendzijn.Zijzeidendatzijonderdeboomeneenbeteronderkomenkondenvindenominhunnedikkedekensgewikkeldtevensdepaardengoedonderhunbereiktehebben.

Kortentijdnadatditaldusgeregeldwas,lagniemandinhetkampementmeermetopenoogen.

Zoodrahetdenvolgendenochtendlichtbegontewordenwarengrootenkleinwederopdebeen.

Wijzijnbestolen.(Ziebladz.38).

CascabelmetJanenKruidnagelkwamenheteerstuitdeSchooneZwerfstervoordendagengingendenkantopwaarGladiatorenVermoutdenvorigenavondvastgezetwaren.

Hunnepaardenwarendaarook,maardievandenboerwarennergenstezien.

ZijkondenechternietverafgedwaaldwezenenJankeerdenaardenwagenterugomdekarrevoerderstegelastenhunnebeestenwederoptezoeken.Maarookdetweemannenwarennietbijdehand.

—Waarzoudenzijzitten?vroegJan.

—Ikdenk,zeideCesar,datzijerreedsopuitzijnomhunnepaardenterugtehalen.

—Ohé!...Ohé!...riepKruidnagelmetzijneschellestem,dieverindenbergpasteruggekaatstwerd.

Erkwamgeenantwoord.

NubegonnenJanenzijnvadersamenteschreeuwenzoohardzijkonden,ookgingenzijeeneindnaarbeidekantendenwegop,heenenweerterug.

Detweekarrevoerderskwamenniettevoorschijn.

—Zoudenwijnutochgelijkgehadhebbentoenhuntronieonszooweinigaanstond?zeideCascabel.

—Maarwatvoorredenzoudenzijhebbenomonsindensteektelaten?merkteJanop.

—Zekeromonseeneleelijkepoetstebakken.

—Maarwathebbenzijeraanomvanonsvandaanteloopen?

—Ja,wathebbenzijdaaraan?...Wachteens,misschienkunnenwijergemakkelijkgenoegachterkomen!

DoorJanenKruidnagelgevolgd,sneldeCascabelzoohardhijloopenkonnaardenreiswagen.

Detredeopvliegen,dedeuropenstooten,allevertrekkendoorrennenominhetachterstetegaankijkenofdegoedbewaaktegeldkistnogophareplaatsstond,washetwerkvaneenoogenblik.EenesecondelaterkwamCesarwedervoordendag,metdenuitroep:

—Wijzijnbestolen!

—Degeldkist?vroegCornelia.

—Deschoeljeshebbendiemeegepakt!

IV.

Eengewichtigbesluit.

Zulkeschavuiten!

Zijverdiendenmetallerechtdiennaam.DefamilieCascabelwashelaashetslachtoffervanhunneschurkerij.

ElkenavondwasCesargewoonzichteovertuigenofdegeldkistnogophareplaatsstond...Maarnuherinnerdehijzichdathijdenvorigenavond,doodmoedevandenzwarentochtenbijnanietmeerkunnendezienvanslaperigheid,vandiegewoontewasafgeweken.Hetwasduidelijkdatdetweekarrevoerders,gebruikmakendevanhetoogenblikdatJanenSandermethunvader,vergezeldvanKruidnagel,warenteruggeloopenomhetgoedtehalendatopeenlagergedeeltevandenwegwasachtergelaten,inhetachterstegedeeltevandenreiswagenwarendoorgedrongenzonderdatiemanddithadopgemerkt.Daarhaddenzijzichvandegeldkistmeestergemaaktendietusschendestruikenlangsdenwegverborgen.DatwasderedengeweestwaaromzijdennachtnietbinnendeSchooneZwerfsterhaddenwillendoorbrengen.Zijhaddengewachttotalleledenvanhetgezininslaapwarenenzichtoenmetdehulp-paardenuitdevoetengemaakt.

Vandespaarpenningenvandentroepwasgeencentmeerover.AlleenhadCascabelzelfnogeenigedollarsbijzich.Hetwasnogeengelukdatderooversdepaarden,VermoutenGladiator,ooknietmedegevoerdhadden.

Dehonden,reedssederteenetmaalgewenddetweekerelstezienkomenengaan,haddennietaangeslagen.Dediefstalwasduszondereenigemoeitegepleegd.

Waarnudegauwdieventerugtevinden,nuzijzichoverdehunbekendebergpadenvandeSierraNevadauitdevoetengemaakthadden?Hoehetgeld

terugtebekomen?EnhoedereisnaarEuropaterugtedoen,zondergeldomdenovertochttebetalen?

Allenwarenwanhopig,deeenbarstteintranen,deanderinverwenschingenlos.CesarCascabelwasbijnarazendvanwoedeenhetkosttezijnevrouwenzijnekinderennietweinigmoeitehemtotbedarentebrengen.Maartoendezeeersteopwellingvoorbijwas,kreeghijspoedigzijnetegenwoordigheidvangeestterugalseenmandienietgewoonwasmetnutteloozeverwenschingenzijnentijdteverspillen.

—Dieellendigegeldkist!konCornelianietnalatentezeggen.

—Ja,alswijdatdingnietgehadhadden,voegdeJanerbij,zouonsgeld.......

—Hetiswaarachtigeenmooieinvalvanmijgeweest,riepCascabeluit,diesatanschekisttekoopen.Nuzieikpasindathetvoorzichtigeris,alsmeneenegeldkistheeft,ernietsintebewaren!Watgeefthetofzoo’ndingtegenhetvuurbestandis,zooalsdiewinkelierinSacramentomijverzekerdheeft,alshettochdoordeneerstendiefdenbesteweggekaaptkanworden!

Iederbegrijptwelkeenhardeslagditvooronzereizigerswasenniemandzalerzichoververwonderendatzijindeeersteoogenblikkeneralsdoorversuftwaren.Metzooveelmoeitetweeduizenddollarsbijelkaartehebbenenzedanopdiemaniertemoetenkwijtraken!

—Watmoetenwijbeginnen?vroegJan.

—Ja,watmoetenwijbeginnen?herhaaldeCascabel,terwijldewoordenmetmoeitetusschenzijnesaamgeklemdetandendoorkwamen,alsofhijzekauwde.Hetismaaralteduidelijkwatwijbeginnenmoeten;hetiszelfszóóeenvoudigdaternietstegenintebrengenis.Zonderhulp-paardenkunnenwijdenbergnietover.Wijkunnendusnietandersdannaardeboerderijterug.Misschienvindenwijdaaronzetweeschobbejakkenook!

—Waarschijnlijkzijnzijdaarnietheengegaan,merkteKruidnagelinzijneneenvoudop.

Datwasinderdaadallesbehalvewaarschijnlijk.Maarerzatnietandersop,Cesarhadhetterstondbegrepen,danterugtegaan.Wantdentochtbergopwaarts

kondenzijnietvoortzetten.

VermoutenGladiatorwerdendusingespannenendeterugritdoordenbergpasnaarbenedennameenenaanvang.

Datgingmaaraltegemakkelijk,helaas!Vaneenehellingaftekomenkostnietveelmoeite;maarhetwaseentreurigetochtinallestilte,dieslechtsvantijdtottijdwerdafgebrokenalsCesarineenenstroomvanverwenschingenzijngemoedluchtgaf.

TegendenmiddagkwamdeSchooneZwerfsteraandehoeve,waarniemandietsvandedievenwist.Deeigenaarwaswoedendtoenhijhetgevalvernam,maarsloegweinigachtophetgeendefamilieCascabeloverkomenwas.Datzijbestolenwaskonhemnietveelschelen;hijzelfwaszijnedriepaardenkwijt!Debooswichtenwarenzekereeneindhetgebergteingevluchtennureedsaandeanderezijdevandenpas.Hennatezettenwasnietdoenlijk.HethaderietsvanalsofdeboerzelfsCascabelnogaansprakelijkwildestellenvoorhetstelenzijnerpaarden.

—Neenmaar,dieisgoed!riepCesaruit.Waaromhebtgezoo’npaarschoeljesindienst,enverhuurtgijzeaanmenschendiehenmeenentekunnenvertrouwen?

—Hoekonikdatweten?antwoorddedeboer.Ikhadnooitredenvanklagenoverhengehad.ZijkwamenuitengelschColumbia....

—Wat,warenhetengelschen?

—Zeker!

—Inzoo’ngeval,mijnheer,waarschuwtmendemenschen,schreeuwdeCascabel.Voorzooietshadikgewaarschuwdmoetenworden!

Ditmochtzijnzooalshetwilde,dediefstalwasinelkgevalgepleegd.

MoederCascabelwasvolkomenontroostbaar,maarhaarechtgenootdiemeerfilozoofgewordenwasopzijneveeljarigeomzwervingen,kreegbetrekkelijkspoedigzijnekalmteterug.

AlleledenvanhetgezinkwamenindeSchooneZwerfsterbijeenteneindeteoverleggenwathuntedoenstond.Uitdieberaadslaging,zeidemijnheerCascabelmeteenedeftigheiddiebeweesdathijreedsdeoudewedergewordenwas,konnietandersdan»eeneallergewichtigstebeslissing«voortvloeien.

—Kinderen,zeidehij,erkomeninhetlevenomstandighedenvoorwaarineenverstandigmanmoetwetenwathemtedoenstaat,enikhebookopgemerktdatditindenregelonaangenameomstandighedenzijn.Datisookhetgevalmetdiewaarinwijonsophetoogenblikbevindendoordeschuldvandiegemeenesmeerlappenvanengelschen...Englishmen,zooalszezichnoemen!...Hieroverlangtepratenbaatechterniets,vooralnietomdatermaaréénplanoverblijftdatwijkunnenuitvoeren,...endatzullenweookuitvoeren!

Deterugtochtdoordenbergpasnaarbenedennameenaanvang.(Ziebl.41).

—Watisdatdan?vroegSander.

—Ikzalerterstondtoeovergaanuopdehoogtetebrengenvanhetgeenikinmijnhoofdheb,antwoorddezijnvader.Maaromtewetenofhetuitvoerbaaris,moetJanbeginnenmetdatdingvoordendagtehalenwaardekaarteninzijn.

—Mijnatlasbedoeltgij?

—Jawel,jawel,uwatlas.Vanaardrijkskundemoetgemeerwetendaneenvanonsallen.Voordendagdusmetuwatlas.

—Ikzalhemkrijgenvader.

Deatlaswerdgehaaldenopdetafelopengelegd.ToenhervattepapaCascabel:

—Hetspreektvanzelf,kinderen,datofschoondiefieltenvanengelschen—datiknietaanhunboeventroniesgezienhebdathetengelschenwaren!—metonzegeldkistopdenloopzijn—datikookophetdenkbeeldkomenmoestomereenegeldkistopnatewillenhouden!—hetspreektvanzelf,herhaalik,datwijdesnietteminonsplannietopgevenomnaarEuropaterugtekeeren....

—Hetopgeven?...Datnooit!bevestigdezijnevrouw.

—Goedgeantwoord,Cornelia.WijwillennaarEuropaenwijzullenerkomen!WijwillenFrankrijkterugzienenwijzullenhet!Datzoo’npaarbandietenonsbestolenhebben,isgeenreden....Iktenminstemoetnaarmijnlandterugofikgadood....

—Gijmoogtnietdoodgaan,Cesar!WijzijneenmaalopwegnaarEuropaenwijkeerennietweerterug...

—Allesgoedenwel,vroegJan,maarhoe?Opwelkemanierzullenwijerkomen?

—Ja,opwelkemanier,datisdevraag...hernamCascabel,terwijlhijzichachterhetoorkrabde.Wijkunnenwel,metonderwegvoorstellingentegeven,dagelijkszooveelverdienenalsnoodigisomteNew-Yorktekomen;maareenmaalmetonzeSchooneZwerfsterdááraangeland,hebbenwijgeengeldomonzeplaatsenopdestoomboottebetalen....Enzonderstoombootzieikgeenkansomaandenoverkanttekomen,ofhetmoestzijndoorzwemmen.Ditnulijktmijnogalbezwaarlijk....

—Datisinderdaadheelmoeielijk,patroon,bevestigdeKruidnagel,...ofwijmoestenzwemvliezenhebben....

—Welnu,hebjijdie?

—Zooverikweet,niet....

—Houddanjemondenluister.

Daaroprichttehijhetwoordmeerrechtstreekstotzijnoudstenzoon.

—Maakopendieatlas,Jan!Laatonsopdekaartzienwaarwijzijn!

JanzochtdekaartvanNoord-Amerikaopenspreiddedieuit.Nieuwsgierigkekendeanderen,toenhijmetdenvingeropeenpuntindeSierraNevadawees,eenkleineindoostelijkvanSacramento.

—Hierisdeplek,zeidehij.

—Best,hernamCesar.Wanneerwijdusonzentochtoverhetgebergtehaddenvoortgezet,zoudenwijhetgeheelegrondgebiedderVereenigdeStatentotNew-Yorktoehebbenmoetendoortrekken?

—Natuurlijk,vader.

—Hoeveelmijlenisdat?

—Ongeveerdertienhonderd.

—Onthouddat!VervolgenshaddenwijdenOceaanovermoetenvaren?

—Datkonnietanders.

—Hoeveelmijlenvarensisdatweer?

—Tennaastenbijnegenhonderd,totaanhetvastelandvanEuropa.

—EneenmaalinFrankrijk,zoudenwijzoogoedalsinNormandiëgeweestzijn,nietwaar?

—Opeenekleinigheidna.

—Hoeveelisdatnusamen?

—Tweeëntwintighonderd!riepNapoleona,diehetalopharevingershaduitgerekend.

—Kijkzoo’nkleuter!zeidemijnheerCascabel.Datkanookalcijferen.....Ishetzoo,tweeduizendtweehonderdmijlen?

—Tennaastenbijvader,bevestigdeJan,endanrekenenwijruimschoots.

—Welnukinderen,dateindzoudenwijmetonzewakkereSchooneZwerfsterwelkunnenafleggen,alsermaargeenezeelagtusschenAmerikaenEuropa,eeneeuwiggrootewaterplasdienwijovermoeten.Zondergeld,datwilzeggenzonderstoomboot,komenwijnietaandenoverkant....

—Ofwijmoestenzwemvliezenhebben,vielKruidnagelinderede.

—Daarhebjehemweermetzijnzwemvliezen!zeiCascabel,terwijlhijzijneschoudersophaalde.

—Dusishetduidelijk,merkteJanop,datwijdenkantvanhetOostenonmogelijkopkunnen.

—Onmogelijkmijnjongen,teneenenmaleonmogelijk!Maarzoudenwijerinwestelijkerichtingnietkunnenkomen?

Jan,laatonsopdekaartzienwaarwijzijn.(Ziebladz.44).

—Inwestelijkerichting?vroegJanverbaasd.

—Jazeker!KijkeensnawaarwijterechtzullenkomenalswijdenkantvanhetWestenopgaan?

—DanzoudenwijeerstCaliforniëenOregon,envervolgenshetterritorium

WashingtondoormoetentotaandenoordelijkegrensvandeVereenigdeStaten.

—Envervolgens?

—VervolgensdoorEngelschColumbia.....

—Bah!zeideCascabelmeteenviesgezicht.ZiternietsandersopdandatwijdoordatstukvanEngelandtrekken?

—Onmogelijk,vader.

—In’shemelsnaamdan.Enverder!

—AchterdenoordelijkegrensvanColumbialigtdeprovincieAlaska....

—Isdieookalvandeengelschen?

—Neen,vanderussen—tenminsteophetoogenbliknog,wanterissprakevanhaarintelijven.

—BijEngeland?

—Neen,bijdeVereenigdeStaten.

—Datdoetmijpleizier!WatkomterachterAlaska?

—DaarligtdeBehringstraat,diehetvastelandvanAmerikavandatvanAziëscheidt.

—Hoeveelmijlenisdat,vandeplekwaarwijonsthansbevindentotaandieBehringstraat?

—Elfhonderdmijlen.

—Onthouddat,Napoleona.Straksmoogtgewederoptellen.

—Enwatmoetikdoen?vroegSander.

—Jemoogthetnatellen.

—Vertelmijnueens,Jan,hoebreeddeBehringstraatwelzijnkan?

—Nagenoegtwintigmijlen,vader.

—Twintigmijlen!merktemoederCascabelop.

—’tIsmaareensloot,Cornelia,nietveelmeertenminste.

—Nuja,eensloot,maardantocheenbreede.

—Eensloot,zegik.BovendienJan,vriestdieBehringstraatindenwinternietdicht?

—Heelemaalvader.Gedurendevierofvijfmaandenishetnietsdaneengrootijsveld.

—Prachtig!overhetijstetrekkenisgeenbezwaar.

—Welneen,datwordtiederjaargedaan.

—Datisnogeenseenpleizierigestraat!

—Maaralswijdaaroverheenzijn,vroegCornelia,komterdanin’tgeheelgeenzeemeer?

—Neen,moeder.VandeBehringstraataftotaanhetRussischegebiedinEuropa,ligtnietsdanland.

—Laatonsdateensopdekaartzien,Jan.

JanzochtnuindenatlasdealgemeenekaartvanAziëopenCascabelbekeekdiemetaandacht.

—Datzieternietkwaaduit,merktehijop.ErzijngeloofiknietveelonbewoondelandendaarinAzië?

—Nietheelveel,vader.

—MaarwaarligtnuEuropa?

—Hier,antwoorddeJan,terwijlhijmetzijnenvingerophetOeralgebergtewees.

—Hoeverishetwelvandiestraat....hoeheetzeookweer?...vandieBehringsloottotaandeEuropeeschegrensvanRusland?

—Datschatikopzestienhonderdmijlen.

—EnvandaartotinFrankrijk?

—Nagenoegzeshonderd.

—HoeveelisnuhettotaalvanSacramentoaf?

—Drieduizenddriehonderdentwintigmijlen!riepenSanderenNapoleonaallebeitegelijk.

—Knapgecijferdkinderen,zeidehunvadertevreden.DerhalvenaarhetOostentweeëntwintighonderdmijlen?

—Juistvader.

—EnnaarhetWestenongeveerdrieëndertighonderd?

—Datmaaktelfhonderdmijlenverschil.....

—Zooveelisdewestelijkeweglanger,stemdeCascabeltoe,maardanligtergeenezeetusschenbeide.Alsmendeneenenkantnietopkan,kinderen,enerzijnermaartwee,dankiestmendenanderen.Iksteldoodeenvoudigvoordattedoen!

—Kijk,danreizenwijachterstevoren,riepSander.

—Nietachterstevoren,maardenomgekeerdenkantuit.

—Heelgoed,vader,antwoorddeJan.MaarikmoetudoenopmerkendatalswijdenkantvanhetWestenopgaan,hetnietmogelijkisdiezooveellangerereisnogditjaarafteleggen,enwijduseerstlaterinFrankrijkkunnenkomen.

—Datzieiknognietin.

—Wel,elfhonderdmijlenisgeenkleinigheid.DeSchooneZwerfsterzalhetweluithouden,maaronzepaarden?

—Welnukinderen,alswijditjaarnietinEuropakomen,dankomenwijeenjaarlater,ziedaaralles!Ennuikeraandenk,zieikernogietsbetersin.AlswijRuslanddoortrekkenkomenwijtePerm,teKasan,teNisjnienopandereplaatsen,waarikdikwijlsvangehoordheb.Daarzijnoveralgrootekermissen,wijkunnenervoorstellingengevenenikstaervoorindatdefamilieCascabeleengoedfiguurzalmakenenernietmetledigebeursvandaanzalkomen!

Iemanddieopalleseenantwoordheeft,isdoorgeentegenspraakvanzijndenkbeeldterugtebrengen.

Hetgaatmeteenkarakterevenalsmetijzer.Alshethardgeslagenwordt,trekthetzichsamen,hetwordtvaster,taaierensteviger.Metonzewakkerekermiskunstenaarsginghetnietanders.Jarenachtereenhaddenzijeenmoeielijkbestaangeleidenallerleilotgevallenondervonden;ontelbaarwarendebezwarendiezijoverwonnenhadden,maarnooithaddenzijzulkeenebittereteleurstellinggehadalsthans,nualhunnespaarpenningeninhandenvanrooverswarengevallenendeterugreisnaarhunland,langsdenvoorgenomenweg,eeneonmogelijkheidgewordenwas.Maardielaatstehardeslagvanhetnoodlotwaszooterdegeaangekomen,datzijzichnuooksterkgenoegvoeldenomhetergstewathunnogoverkomenkon,tetrotseeren.

CorneliaCascabelendekinderenmaaktendusniethetminstebezwaartegenhetplanvanhethoofdderfamilie.Tochwasermoeielijkietsbuitensporigerstebedenken,enCascabelzouzelfaanzooietsbijnaonuitvoerbaarsgeenoogenblikgedachthebbenindienzijnebegeerteomnaarEuropaterugtekeerennietomzootezeggeneenstukvanzijnlevengeweestware.Daaromzaghijtegennietsmeerop.WatkonhethemschelenofhijheelhetWestenvanAmerikaenvervolgensSiberiëvanheteeneeindtothetanderedoormoest,nudatdeeenigewegwasdiehemopenstondominFrankrijktekomen!

—Bravo,bravo!riepNapoleonaindehandenklappendeuit.

—Bis,bis!voegdeSandererbij,diegeenanderwoordkendeomdenhoogstengraadvaningenomenheiduittedrukken.

—Zegeens,vader,vroegdekleinemeid,zullenwijnuookdenczaarvanRuslandzien?

—Zekerkind.TenminstealsZijneMajesteitnaardekermisteNisjni-Novogorodkomtkijken.

—Enzullenwijvoorhemmogenwerken?

—Datkanwelgebeuren,alshijerpleizierinheeft.

—Dankrijgthijvanmijeenzoenopzijntweewangen.

—Misschiengeefthijerumaarééntezoenen,meidlief.Maarpasdanop,alsjehembeetpakt,datjezijnekroonnietvuilmaakt.

Kruidnagel—omvanhemnietgeheeltezwijgen—dachtbijzichzelfdatergeengrootergenieopdewereldkonzijndanzijnpatroon.

Dewegwasdusduidelijkaangewezen.DeSchooneZwerfstermoestCalifornië,OregonenhetWashington-territoriumdoortotaandegrensdiehetamerikaanschevanhetengelschegebiedscheidt.Zijhaddennogeenvijftigtaldollarsinkas,heteenigelossegelddatgelukkignietinderampzaligegeldkistgeborgenwas.Metditsommetjekondendedagelijkscheuitgavenopreisnietlangbestredenworden,enerwerddusbepaalddatdetroepopiederdorpeninelkestad,waarzijdoortrokken,eenevoorstellinggevenzou.Hiermedegingeenigetijdverloren,maarditkwamernietopaanwantzijmoesteninelkgevalwachtentotdeBehringstraatoverharegeheelebreedtetoegevrorenzouwezenommetdenreiswagenerovertekunnen.Datzouniethetgevalzijnvóórdatzijzevenofachtmaandenverderwaren.

—Dedrommelmogemijhalen,zeideCascabelomdeberaadslagingtesluiten,alswijnognieteenaardigenstuiverophalenvóórdatwijaanhetandereeindvanAmerikazijn!

HetscheenwelminofmeertwijfelachtigoferindebovenstestrekenvanAlaska,waarnietveelanderebevolkinggevondenwordtdaneenigezwervendeIndianen-stammen,veel»stuiversoptehalen”zoudenzijn.MaartotaandewestelijkegrensderVereenigdeStaten,eenlandwaardetroepvanCascabelnognooitzijnekunstenvertoondhad,zouhetpubliekstelligkomentoestroomen,

alleenreedsaangetrokkendoorhunberoemdennaam.Dekaszoudusnietongevuldblijven.

Eenmaaldiegrensoverzijnde,lagechterhetengelschegrondgebiedvóórhen.Daarwarenstedengenoeg,maarCascabelzoulieverhongergeledenhebbendanzichzóódieptevernederendathijengelscheschellingenofstuivershadmoetenaannemen.Hethinderdehemalgenoeg,jahijvondhetbijnaonverdragelijkdatdeSchooneZwerfsterenharepassagiersovereenenafstandvanmeerdantweehonderdmijleneenebritschekoloniedoormoesten.

OphetvastelandvanAzië,inSiberië,waaronafzienbarevlaktenzonderbewonerszichuitstrekken,kondenzijnietveelandersontmoetendaneenigezwervendebendenSamojedenenTchouktchis,dienietdanbijuitzonderingzichbuitenhunonherbergzaamgeboortelandvertoonen.Dekaszoudaarduszekergeengoedezakenmaken,maardaarvieleenmaalnietsaantedoen.

Nadatallesafgesprokenwas,bepaaldeCesardatdeSchooneZwerfsterreedsdenvolgendenochtendvroegharentochthervattenzou.

Intusschenwashettijdgewordenvoorhetavond-eten.Corneliagingmethaargewonenijveraandenarbeidenterwijlzijaanhetbakkenenbradenwas,zeidezijtegenKruidnagel,diewederalskoksknechtdienstdeed:

—DatistochknapbedachtvanmijnheerCascabel,omlangsdienanderenweginEuropatekomen!

—Ofhet,juffrouw.Maaralwatdepatrooninzijnebraadpan...ikwilzeggeninzijnehersenkasklaarmaaktisknap!

—Denkeensaan,Nageltje,nuwijdezeenietovermoeten,kunnenwijooknietzeeziekworden....

—TenminstealshetijsindeBehringstraatnietopenneergaat....

—Houdjemond,Nagel,ofkraakgeenkwadenoten!

IndientusschentijdvoerdeSandereenigeluchtsprongenuittotgrootetevredenheidvanzijnenvader,enmaakteNapoleonaeensierlijkendanspas,waarbijdehondenhaarophunneachterpootengezelschaphielden.Erwasreden

ommetnieuwenijveraanhetleerentegaan,wantdevoorstellingenmoestennuweerbeginnen.

OpeenskwamSanderopeeneninval.

—Kijk,nùhebbenwijnieteensgevraagdwatdepaardenvandiegrootereisdenken.

HijliepopeenendrafnaarVermout,enzeide:

—Zegeensoudeheer,watdenkjevanzoo’nritvaneenduizendmijlofdrie?

VervolgensrichttehijtotGladiatorhetwoord:

—Watzegjijervan,metjestrammebeenen?

Detweepaardenbegonnenallebeitehinniken,hetgeenbeschouwdkonwordenalseenbewijsdatzijhetheelpleizierigvonden.

Nuwasdebeurtaandehonden:

—WagramenMarengo,mijnegoedevrienden,eriseeneaardigewandelingvooruinhetverschiet.

Kwispelstaartendenblaffendspronghettweetaltegendenknaapop.Ervielgeenoogenblikaantetwijfelen:dietweezoudenmeêloopen,alwashettotheteindederaarde.

Deaapmochtevenminvergetenworden.

—KomaanmijnheerJohnBull,geenviezegezichten!Jezultvreemdelandentezienkrijgen,oudejongen!Alsjehettekoudkrijgt,zullenwejeeenpelsjasaantrekken.Kunjenogleelijketroniestrekken?Pasopdatjedatnietafleert!

JohnBulltoondeophetzelfdeoogenblikdathijdiekunstnogverstond,hetgeendealgemeenevroolijkheidnogvermeerderde.

Nubleefalleendepapegaainogover.

CorneliaenKruidnagelindekeuken.(Ziebladz.50).

—GeachteJako,begonSander,jehebtnoggeenwoordgezegd.Jehebttochjetongnietverloren?WijgaaneenmooiereisdoenJako!WatzegtUEdeledaarvan?

UitdedieptevanJako’shoornigensnavelkwameneenaantalraadselachtige

geluiden,waarinder’srateldenalsofzedoorCesarCascabel’smachtigelongenwerdenvoortgebracht.

—Bravo!riepSander,Jakogeeftzijnetevredenheidtekennen!Hijheeftduidelijkjagezegd.

Meteenaantallucht-enduikelsprongenbekrachtigdeSanderdezeverzekering,enzijnvaderlietnietnahemdaaroverzijnetevredenheidtebetuigen.

OpditoogenblikhoordenzijCorneliaroependatdetafelindenwagengedektwas.

Allensneldentoe;deeetlusthadonderhetgebeurdeinhetgeheelnietgeledenenspoedigwasergeenkruimelmeerover.

Hetwasalsofzijgeenvanallenmeeraanhetongelukdachten,toenKruidnagelopeenszeide:

—Daarbedenkikiets,patroon.Dietweeschavuitenzullenleelijkstaantekijken!

—Hoezoo?vroegJan.

—Wel,zijwetenhetwoordnietWaarmedehetletterslotgeslotenisenkunnendusdegeldkistnietopenkrijgen.

—Daaromhoudikheterookstelligvoordatzijhetdingweerterugzullenkomenbrengen,zeideCascabelmeteengullenlach.

Eenwonderlijkekerel!Hijhadhethoofdzoovolmetzijnenieuweplannendathijdendiefstalbijnaweervergetenwas.

V.

Opreis!

Ja,zijwarenopreisnaarEuropa,maarlangseenweiniggebruikelijkenweg,diezekernietaantebevelenisvoorreizigersdiehaasthebben.

—Tochhebbenwijookhaast,merkteCascabelop,maaromweergeldtegaanverdienen!

Desochtendsvanden2denMaartwerdenVermoutenGladiatorvoordeSchooneZwerfstergespannen.MoederCascabelenhaardochtertjegingenbinnen,haarmanendetweeknapenvolgdentevoet,Kruidnagelmende,JohnBullzatbovenopdenwagenendehondenliepenreedsheenenweer.Voortginghet.

Hetwasheerlijkweder.Devroegelentedeeddeknoppenaandeheestersopenspringen.Hetwasalsofhetvoorspelreedsbegonnenwasvanhetverrukkelijkeschouwspel,dathetvoorjaarinditgezegendelandteziengeeft.Tusschendetwijgenvandieboomenwelkeookindenwinterhungroennietverliezen,zatenvogelstezingen.Datwarensteen-eiken,witteeikenendennen,wierspitseuiteindenzichwiegdenbovenheteersteloofderheesters.Hierendaarstondenookgroepjeskleinekastanjeboomenenenkelemanzanilles,waarvandevruchtopappelenlijkt,waardeIndianendanookeenesoortappelwijnvanmaken.

AanJanwasdetaakopgedragenomopdekaartdenwegtezoekendienzijaflegden.Maarbovendienrustteophemin’tbijzonderdezorgvoordeprovisiekamer,indienzindathijmakenmoestdaternooitgebrekaanwildwas.Marengodeedhetzijneomtezorgendatzijnbaasditnietvergat.Ditwastrouwensnietnoodig,wantwaarietsteschietenvalt,zalgeenechtejagernochzijnhondhetwildmetrustlaten.HetwasdanookeeneuitzonderingwanneerervoormoederCascabelnietheteenofandertebradenviel,eenhaasofeenekuif-patrijs,eenkorhoenofeenkoppelvandiebergkwakkels,wierschooneveêren

hetoogbekoren,maarwiersappigvleeschnogstreelenderisvoorhetverhemelte.Bleefhetmetdejachtzóóvoordeeliggaan,ookopdesteppenvanAlaskatotaandeBehringstraattoe,danzoudenzijnietveelgeldbehoevenuittegevenominhundagelijkschonderhoudtevoorzien.EenmaalinAziëgekomen,zoudenzijmisschienzooveelwildnietmeerontmoeten,maardaar,indeonafzienbarevlaktenvanhetlandderTchouktchis,zoudenzijopanderemanierenaandennoodigenleeftochtzientekomen.

Voorloopiggingallesdusnaarwensch.Cascabelwaserdemannietnaaromvandegunstigegelegenheid,dieweerenwindophetoogenblikaanboden,geengebruiktemaken.Zoosnelalsdepaardenwilden,ginghetvooruit.Indezentijdvanhetjaarwarendewegengoed,maarnaeenigemaandenzoudendeharderegensindenherfstzemoeilijkbegaanbaarmaken.Gemiddeldmaaktenzijzevenofachtmijleninhetetmaal,meteenepoosrustophetmiddenvandendagomteeten,terwijlertezesuurdesavondswerduitgespannenenallesvoordennachtingereedheidwerdgebracht.Menmoetnietgeloovendatditlandweinigbewoondis.Opdeakkerswarendelandbouwersreedsaanhetwerkomdenvruchtbarengrondgereedtemakenvoordennajaars-oogstdiehierrijkervruchtenafwerptdanineeniglandterwereld.Ooktrokkenzijdooreenaantalgehuchten,dorpenenkleinereofgrooterestedenhetgeenvooralhetgevalwasnaarmatedeSchooneZwerfsterdichterindenabijheidbleefvandenlinkeroeverderSacramento-rivier.Dáártochisdestreek,dievroegeralshetgoudlandbijuitnemendheidbekendstondendienunogdenveelbeteekenendennaamEldoradodraagt.

OvereenkomstighetgeenCascabel,alsaanvoerdervandentroep,bepaaldhad,werdeneroveralwaardegelegenheidzichdaartoeaanbood,voorstellingengegeven.ZijhaddenditgedeeltevanCaliforniënognooitbezochtenkijkgragemenschenzijnerindenafgelegenstenachterhoektevinden.TePlacerville,teAübüry,teMarysville,teTchamaenopandereplaatsenvanmeerofminderbeteekenis,vondenzijeenenbijvaldiezichuitteineenenregenvanAmerikaanschecenten,welkelangzamerhandaangroeidentoteendozijnofwatdollars.Hetpubliekbegonjuistgenoegtekrijgenvanhetonveranderlijke»Amerikaanschepaardenspel”waardoordezestrekenaanhoudendafgereisdwerden.Napoleonamethareaanvalligevlugheid,Sandermetzijnebuigzameledematen,Jan’sbedrevenheidinhetbalanceeren,Kruidnagel’skomiekevergissingenendommestreken,datalleswerddoordeliefhebbersnaarwaarde

geschat.Ookindehondenendenaap,JohnBull,hadiederpleizier.Deoudsteledenvandentroep,hetechtpaarCascabel,lietenzichbewonderen,Cesaromzijnegrootespierkracht,Corneliainhetworstelenmetalleliefhebbersdiezichdaartoegenegentoonden,waarbijwelteverstaanalleendevlakkehandalswapengebruiktmochtworden.

Den12denMaartkwamdeSchooneZwerfsteraaninhetstadjeShasta,gelegenaandenvoetvaneenenbergvandenzelfdennaamdiezichtoteenehoogtevanveertienduizendvoetbovendevlakteverheft.InhetWestenvertoondezichalseenverwardgevaartehetgebergtederCoast-Range,datzijgelukkignietoverbehoefdentetrekkenomindenStaatOregontekomen.Hetlandwasechterheuvelachtiggenoeg.Tusscheneengrillignetvanuitloopersvanhetgebergte,optenauwernoodgebaandewegenwelkenietdanmetmoeiteopdekaarttevindenwaren,kwamdereiswagenuiterstlangzaamvooruit.Hierwarenookdedorpendungezaaid.Dereiszouzekergemakkelijkergeweestzijnindienzijdekuststreekgevolgdhaddenwaarhetterreinveelminderongelijkis,maaromdattedoenzoudenzijeerstdeCoast-Rangeachterzichmoetenhebbenenoverditgebergteleidtbijnageenbegaanbareweg.Hetwasdusbeternogeeneindnoordwaartsoptegaanendelaatstegolvingenvandenbergketenomtetrekken,enzooinOregontekomen.

AldusluiddehetadviesvanJan,dieinzakenvanaardrijkskundehetmeesttevertellenhad.Zijnraadwerddanookgevolgd.

Den19denMaarttrokkenzijvoorbijhetfortJonesendienzelfdendagkwamdeSchooneZwerfsterinhetstadjeYrika.Zijvondendaareengoedonthaalenveelbijval,waardoordekaswedereenigedollarsrijkerwerd.HetwasdeeerstemaaldatdezestreekdooreenfranschenkunstenmakerstroepbezochtwerdeninaldieafgelegengewestenvanAmerikawordenfranschenmetopenarmenontvangen.HetvolkmaghenlijdeneniszekervriendelijkertegenhengezinddansommigevanFrankrijk’snaastebureninEuropa.

Inditplaatsjehaddenzijverdergelegenheidtegeneenmatigenprijsdenoodigehulppaardentehuren,zonderwelkeVermoutenGladiatorhetzwarewerk,datzijhiertedoenhadden,nietafkonden.DeSchooneZwerfsterkwamduszonderongevaloverhetnoordelijksteuiteindevandenbergketen,ditmaalzonderdoorgidsenbestolenteworden.

—Natuurlijk!merkteCascabelop.Hetwarenimmersgeenengelschen!Daarvanhadikmijwelovertuigd!

Menmoethieruitnunietopmakendatallesevengemakkelijkendewagenovereenenzandwegging.Maardankzijdegenomenvoorzorgen,liephetzonderongelukkenaf.

Den27stenMaarteindelijk,naeenenafstandvanongeveervierhonderdkilometerafgelegdtehebbenvandeSierraNevadaaf,gingdeSchooneZwerfsterdegrensvanOregonover.InhetOostenwerddegezichteinderhierbegrensddoordenkalenbergPitt,welkealseenstijlopeenenzonnewijzerzijneschaduwindevlaktewerpt.

Menschenendierenhaddenhethardteverantwoordengehad,zoodatzijonvermijdelijkteJacksonvilleeenepoosrustmoestennemen.DaarnalietenzijzichdeRoques-rivieroverzettenenvolgdenvantoenafdebochtenderkustvlakte,diezichzooverzijzienkondennaarhetNoordenuitstrekte.

Ditiseenbergachtig,maarvruchtbaarland,datalwederveelvoordenlandbouwbelooft.Weilandenenbosschenwisselenelkaâraf;hetlandschapgelijktinzijnehoofdtrekkenophetCalifornische.NuendankwamenzijtroepenSastès-ofUmpaquas-indianentegen,dochhetwarenvreedzamelieden,vanwiezijnietstevreezenhadden.

IndezestreekgekomenvondechterJan,diegeenuurverlorenlietgaandathijmetlezenkondoorbrengen,hetnoodigeenewaarschuwingtotdeanderenterichten,diehijinzijneboekengevondenhad.

ZijwarennueenigemijlenvoorbijJacksonville,temiddenvandichtebosschenwaartusschenhetfortLane,opeenenheuvelvaneenpaarduizendvoethoogte,verscholenligt.

—Hiermoetenwijoppassen,merkteJanop,wanthetkrioeltinditlandvanslangen.

—Watzegtge,slangen!riepNapoleonaverschriktuit.Danmoetenwijmakendatwijhiervandaankomen.

—Zachtwatkindlief,antwoorddehaarvader.Wijmoetenalleeneenweinigvoorzichtigzijn.

—Zijndatgevaarlijkebeesten?vroegCornelia.

—Erggevaarlijk,moeder,zeideJan.Hetiseenesoortvanratelslangen,dieonderdekwaadaardigstevanhaargeslachtgerekendworden.Zijvallenniemandaandienietmethaarinaanrakingkomt;maarzoodrazebijongelukgestootenofgetraptworden,springenzijovereindenbijten,hetgeenindemeestegevallendoodelijkis.

—Waarhoudenzijzichmeestalop?vroegSander.

—Gewoonlijkonderdrogebladeren,waarzenietlichtinhetoogvallen,hernamJan.Daarentegenverradenzijzichdoordatzemetderingen,dieaanhaarstaartgeplaatstzijn,eenratelendgeluidmakenalsvaneenekrekel.Zoodragedathoort,ishetzaaktemakendatgeuitdenwegkomt.

—Opgepastdus!zeideCesar.Iedermoetgoedvóórzichkijkenenallenmoetenwijluisteren.

NietzonderredenhadJanhenhieropmerkzaamopgemaakt,wantinallestrekenvanwestelijkAmerikawordenslangeninmenigtegevonden.Maarnietalleenslangen,ooktarantula-spinnen,wiersteeknietveelmindergevaarlijkis.

Behoedzaamvervolgdenzijdushunnenwegenopiederverdachtgeluidwerdachtgeslagen.Zijmoestenbovendiengoedopdepaardenpassen,wantvoordezezijnslangenenanderongedierteevenzeertevreezenalsvoormenschen.

Janhadernogbijgevoegddatdievenijnigebeestennietalleenlangsdenwegkruipen,maarookdikwijlsindehuizendringen,zoodathunwagenerallerminstveiligvoorwas.InditopzichtmochtenzijzichdusopdeSchooneZwerfsternietverlaten.

Desavondswerdermetgrootenijveronderdebeddeneninallehoekennaardeonwelkomegastengezocht.Napoleonagildehetuitvanangstzoodrazijietsmeendeteziendathaarverdachtvoorkwam.Eenopgeschoteneindtouwzagzijvooreeneratelslangaan,allaghetookdoodstilenalzatergeendriehoekigekopaan.Meteenenschriksprongzijdikwijlsopalszij,halfslapende,hierof

daareenekrekelmeendetehooren.WijmoetenerechterbijvoegendatCorneliazichnietveelgerustertoondedandekleinemeid.

—Voordendrommel,riephaarmaneindelijkuitnadatzijhemeenkeerofwataan’tschrikkengemaakthadden,gijvrouwenzijtmetuwenangstvoorslangenhaastevenlastigalsdeslangenzelve!UwovergrootmoederEvawaserzoobangnietvoor.Diepraatteerzelfsmêe.

—Jamaardatwasinhetparadijs,antwoorddeNapoleona.

—Bovendienhadzijbetergedaanmetdatachterwegetelaten,voegdemoederCascabelerbij.

Inderiviertjeswerdmenigeheerlijkevischgevangen.(Ziebladz.59).

Kruidnagelmoestdesnachtsdewachthouden.Eersthadhijvoorgesteldeengrootvuuraantestekenteneindedaarmededeslangenopeenenafstandtehouden;maarhierbrachtJantegenindathierdoordeslangenwelafgeschrikt,maardetarantula-spinnendaarentegenaangetrokkenzoudenworden.

Ditallesmaaktedatonzereizigerszichalleenophungemakvoeldenwanneerzijinheteeneofanderedorpnachtverblijfkondenhouden.Daarwashetgevaarvooronaangenameverrassingenveelminder.

Zijtrokkennogaleenigekleineplaatsjesdoor,zooalsCanonvilleaandeCow-kreek,Roseburg,Rochester,Youcallaenz.Daarbrachtenhunnevoorstellingentelkenswedereeniggeldinhetlaadje.AlsCesarzijnerekeningopmaakte,kosttedereishemnietswanthijverdiendemeerdanhijuitgaf.Grasvondendepaardenindevlakte,wildwaserinovervloedinhetwoud,eninderiviertjeswerdmenigeheerlijkevischgevangen.Dekasbegonwederlangzamerhandaantegroeien,maarhetwasernogverrevandaan,dateruitzichtbestondomdetweeduizenddollarsterugteverdienendiehundaargindsindeSierraNevadaontstolenwaren.

Gelukkigblevenzijallenvoorbetenofstekenvanslangenentarantula’sbewaard,maardaarentegenwerdenzijnaverloopvaneenigedagendoorietsandersgeplaagd.Datgaatzooindenatuur.Dieiswelmild,maarzijbezitookontelbaremanierenomdemenschenhetlevenonaangenaamtemaken.

Ditgebeurdenadatonzekaravaan,altijdharenwegvervolgendeoverhetOregon-gebied,destadEugène-citydoorgetrokkenwas.DienaammetzulkeenfranschenklankhadhenallenveelpleiziergedaanenmijnheerCascabelhaddienlandgenootwelwillenkennen,diezekereenvandestichtersderstadgeweestwasenhaarzijnennaamgegevenhad.Datkonnietandersdaneenbravemanzijn,enalheettehijooknietzooalseenvandefranschekoningen,Charles,Louis,François,Henri,PhilippeofzelfsNapoleon,eenfranschmanmoesthettochzijn,datstondalseenpaalbovenwater.

AchtereenvolgenshaddenzijzichopgehoudenteHarrisburg,teAlbanyenteJefferson.ThanslietdeSchooneZwerfster»haarankervallen”voorSalem,eenestadvaneenigenomvang,dehoofdplaatsvandenstaatOregon,gelegenaaneenderarmenvandeVillamette-rivier.

Ditwasopden3denApril.

Cascabelbepaaldedaterhiereendagrustgehoudenzouworden;datwilzeggendatzijnietverdertrekkenzouden,wantopdemarktderstadwerdwedereenevoorstellinggegevenenoverdeopbrengstdaarvanhaddenzijalleredenvan

tevredenheid.

ToenditafgeloopenwasbeslotenJanenSanderinderivier,diezeervischrijkheettetezijn,opdevangstuittegaan.

Maardendaaropvolgendennachtkregenvader,moederenkinderenopeenszoo’nondragelijkejeukoverhetgeheelelichaam,datzijeenoogenbliknietandersdachtenofeenhunnerhaddeandereneenepoetsgebakken,zooalsonderkermisklantenweleensmeergebruikelijkis.

Desochtendstoenhetlichtgewordenwas,kekenzijelkanderechterstomvanverbazingaan.

—IkziezooroodalseenevrouwvandeindiaanscheRoodhuiden,riepCorneliauit.

—Mijngezichtiseenenalblaâr!klaagdeNapoleona.

—Kijkeens,ikzitvanhethoofdtotdevoetenvolbulten!kwamKruidnagelvertellen.

—Watbeteekentdatnu?vroegCesar.Zouerinditlanddepestheerschen?

—Ikgeloofdatikwelweetwathetis,zeideJan,nadathijmetaandachtderoodevlekken,waarmedezijnearmenbedektwaren,hadopgenomen.

—Nu,watishetdan?

—WijzijndoordeYèdregestoken,zooalsdeAmerikanenhetnoemen.

—LoopnaardemaanmetuwYèdre!vertelmelieverwatdatis.

—DeYèdre,vader,iseeneplant,diemenmaarevenheeftaanteraken,teruiken,jazelfstezienzooalsverteldwordt,omeronaangenamegevolgenvanteondervinden.Zijvergiftigtopeenenafstand.

—Watzegtgedaar?riepCorneliaverschriktuit.Zijnwevergiftigd?

—Nu,hetiszooergniet,haastteJanzicherbijtevoegen.Metwatjeuken

misschieneenbeetjekoortszijnweeraf.

Ditwasinderdaadhetgeval.DeYèdreiseeneongezondeenvenijnigeplant.Hetuiterstlichtezaadvandezenheesterwordtdoordenwindvoortgedrevenenzoodrahetinaanrakingkomtmetdemenschelijkehuid,wordtdieroodenkomenerjeukendepuistenop.Hoogstwaarschijnlijkwasdereiswagen,terwijlzijdoordebosschenindenomtrekvanSalemtrokken,doorzulkeenenmetYèdre-zaadbezwangerdenluchtstroomgegaan.Gelukkigduurdedezehuid-uitslag,waarvanzijgeenvanallenverschoondbleven,nietlangerdanvierentwintiguren.Dientijdbrachtenzijechterdoormetzichaanhoudendtekrabben,zoodatzijallenietsvanJohnBullkregen,dieingewoneomstandighedenzichmetditbijdeapenzoogeliefkoosdetijdverdrijfpleegdebezigtehouden.

Den5denAprilschuddendepassagiersvandeSchooneZwerfsterhetSalemschestofwedervanhunnevoeten,nietzondereenejeukendeherinneringaanhunnentochtdoorhetboschlangsdeVillamette-rivier,hetgeenechternietwegkonnemendatzijditeenmooiennaam,vooralvoorfranscheoorenvonden.

OverFairfield,Canemah,Oregon-CityenPortland,altemaalstedenvanvrijwatbeteekenis,naderdedekaravaanden7denAprildeColumbia-rivier,degrensscheidingvanOregon,inwelkenStaatzijwedereenenafstandvanhonderdvijftienmijlenhaddenafgelegd.

Naarhetnoordenstrektezichnuhetgebieduit,dattoennogalshetWashingtonterritoriumbekendstond,maarsedertonderdeStatenderUnieopgenomenisgeworden.HetmeestbergachtigegedeeltedezerstreeklietdeSchooneZwerfsteropharenverderentochtlinksliggen,datisinhetOosten.HierliggendeuitloopersvaneengebergtegenaamdCascade-Ranges,waarondertoppengevondenwordenalsdievanSintHelena,vanBakerenvanBainer,deeerstgenoemdenegenduizendzevenhonderd,detweeanderenongeveerelfduizendvoethoog.Hetisalsofdenatuur,nazicheentijdlangrustenaanuitgestrektevlaktenhetaanzijngegeventehebben,nogeensharekrachtenheeftwillentoonendoorinhetWestenderNieuweWereldeenereeksgeweldigehoogtentedoenverrijzen.Alsmendegeheelelandstreekbijeenezeewildevergelijken,zoumenkunnenzeggen,datdieaandeneenenkantzooeffenligtalseenmeer,maaraandenanderenkantdooreennimmerophoudendenstormwindbewogenwordt,waarbijdandebergruggendekruinendergolven

zoudenwezen.

Janmaakteinderdaaddezevergelijkingenzijnvaderhaddaarnietweinigschikin.

—Juistzoo,zeidehij.Eersthebbenwemooiweergehadennukomterstorm.MaaronzeSchooneZwerfsteriseenkloekzeilschipengaatnietlichtnaardenkelder.Komaan,kinderen!Aanboordenhetankergelicht!

Iedermaaktezichopendebewegelijkewoninggingwederaan’t»varen”overdeonstuimigezee.Gaandeweg—ombijdevergelijkingteblijven—werdendegolvenechterkleinerendankzijdegoedezorgenharerbemanning,kwamdearkderCascabelsbehoudenoverdeergsteplekken.Welgingdereisnietaltijdevensnel,maarhetschiplieptochopgeenenkeleklipofzandbank.

Ookvondenzijnogoveraleengoedonthaal,indekleinestadjesalsKalmeraenMonticellozoowelalsindeforten,waarbijnageenanderebewonersgevondenwerdenalsdemanschappenvanhetgarnizoen.Dewallenvandezeversterkingenbestaanuitnietsdanstaketselsvanzwarepalen,endebezettingenzijnniettalrijk,maarbeidezijnvoldoendeomdezwervendeIndianen-stammendiehetlanddoorkruiseninbedwangtehouden.

NochdeChinoux,nochdeNesquallys,welkestammenhetlandWalla-Wallavoornamelijkinbezithebben,dedendusdeSchooneZwerfstereenigkwaad.TegendenavondkwamendeIndianendikwijlsopdenstilstaandenreiswagenaf,diehunnenieuwsgierigheidgaandemaakte,maarzonderboozebedoelingen.HetmeeststondenzijverbaasdoverJohnBullenoverdemallegezichtendiehijtrok,wantinditgedeeltevanAmerikazijnin’tgeheelgeenapenensommigendachtennietandersofhetbeestwaseenderledenvanhetgezin.

DatvondSandereenegoedegelegenheidomwedereenseenegraptehebbenenhijverzekerdehunplechtigdatJohnBullzijnjongstebroertjewas,maarzijnemoederkwamdaarmetgrooteverontwaardigingtegenop.

EindelijkkwamenzijteOlympia,dehoofdstadvanhetWashington-territorium,endaarwerd»opvereerendverlangen”deallerlaatstevoorstellinggegeven,diedetroepvoornemenswasophetgrondgebiedderVereenigdeStatentevertoonen.

NietvervandaarligtdegrensderVereenigdeStateninhetnoordwestenvanNoord-Amerika.

VanhierafliepdeweglangsdekustvandenStillenOceaan,ofomjuistertespreken,zijmoestendetalrijkeinhammenenzeeboezemsvolgen,Soundsgenaamd,waarVanCouvereilandenheteilandQueen-Charlottedoorwordeningesloten.

VoorbijhetstadjeSteklakoommoestenzij,omtebeginnen,dePagget-Soundsomtrekken.ZookwamenzijaanhetfortBettingham,dichtbijdezeeëngte,doorwelkedeeilandenvanhetvastelandgescheidenworden.

VervolgenskwamhetvlekWhatcome,waardebergBakeralseenreusindevertebovendewolkenuitsteekteneenweinigverderSrimiahmoo,eenplaatsjeaandenmondvandeGeorgia-straat.

Den27stenAprileindelijk,naongeveerdriehonderdvijftigmijlensedertSacramentoafgelegdtehebben,bereiktedeSchooneZwerfsterdegrensscheiding,welkebijhettractaatvan1847tusschenderepubliekderVereenigdeStatenenBritsch-Columbiaisvastgesteld.

OverdeFrazer-rivier.(Ziebladz.67).

VI.

Vervolgvandereis.

VoordeeerstemaalinzijnlevenzetteCesarCascabel,denatuurlijkeenonverzoenlijkevijandvanGroot-Brittannië,denvoetopengelschenbodem!Nognooithadhetstofvandezengrond,dienhijinstinktmatighaatte,aanzijnezolengekleefd.Onzelezersmoetennietdenkendatwijdezeoverdrevenuitdrukkingenbillijken,maaropeeneanderewijzekunnenwijgeendenkbeeldgevenvandevrijbelachelijkevoorstelling,welkeonzekermiskunstenaarzichmaaktevandegevoelensdieiedergoedfranschmankoesterenmoettegenoverdenzoogenaamdenerfvijandvanzijnland.Ditwaseendwaasvooroordeelenin’tgeheelnietinovereenstemmingmetdebegrippenvanonzentijd,maardemanwaseenmaalnietanders.

Hijzagdaarbijnogover’thoofddatColumbiageeneuropeeschlandisendusgeendeeluitmaaktvanhetechteGroot-Brittannië,bestaandeuitEngeland,SchotlandenIerland,waartegeninvroegertijddevolkshaatderfranschengerichtwas.VoorCesarCascabelwashetgenoegdatdebritschevlagerwapperde,evenalszijbijvoorbeeldwappertbovendeIndiën,AustraliëofNieuw-Zeeland.

Britsch-ColumbiaiseeneprovincievanNieuw-Brittannia,waarondereenevandebelangrijkstekolonialebezittingenderengelschenverstaanwordt,wantdegeheeleCanada-Dominion,datisBoven-enBeneden-Canada,alsmededeonmetelijkeuitgestrekthedenlandsdieaandeHudsonsbaai-compagniezijnafgestaan,behoorenertoe.Tweeoceanen,deStilleendeAtlantische,begrenzenhetaandenWest-endenOostkant.DeZuidergrensvormendeVereenigdeStatenendezelooptvanhetWashington-territoriuminhetOostentotdenStaatMaineinhetWesten.

ErwasdusgeenmogelijkheidvooronzekaravaanomopharentochtnaarhetNoordendezeengelschebezittingteontwijken.Welwarenhetmaareenpaar

honderdmijlen,wantzoolangisdekortstelijntotaandezuidelijkegrensvanAlaska,waarhetrussischegebiedinwestelijkAmerikaeenenaanvangneemt.MaartweehonderdmijlenmochteneenekleinigheidwezenvoordeSchooneZwerfster,diewelanderereizenachterdenrughad,hetwastochpreciestweehonderdmaalmeerdanCesarCascabelpleizierigvondinzulkeen«vervloektland”tevertoeven.Hijdeedduswathijkonomhetoponthoudzookortmogelijktedoenzijn.

Erzoudusnergenshaltgehoudenwordenalsalleenomteetenenterusten.Ookvankunstenmaken,koorddansenofworstelenmochtnietsinkomen.DefamilieCascabelzougeenpaarlenvoordezwijnenwerpenengeenengelscheoogenopharetoerenvergasten.VoormuntstukkenmethetborstbeeldvankoninginVictoriakoesterdezijnietsdanminachtingeneenpapierendollarwashaarmeerwaard,daneenzilverenkroonofeengoudenpondsterling.

Metdezevoornemensbezield,kozendepassagiersderSchooneZwerfsterhunnenwegzoovermogelijkbuitendestedenofdorpen.Alszijonderweggelegenheidvondenomdoordejachtaanleeftochttekomen,behoefdenzijhunnebeursnietopentemakenendewinkeliersinditverafschuwdelandgeenvoordeelvanhunnereistedoenhebben.

NiemandverbeeldezichdatditeenesoortvanaanstellerijvanCesarCascabelwas,hetgingbijheminderdaadvanharte.Kalmalseenwijsgeerhadhijzichgeschiktindegrievendeteleurstellingwelkehijondervondenhad;weinigeurenwarenvoldoendegeweestomhemnadenschandelijkendiefstalzijneopgeruimdheidtedoenherkrijgen;maarvanhetoogenblikafdathijdegrensvanNieuw-Brittanniëovertrok,washijkregeligenuitzijnhumeur.Meteenzuurgezicht,hethoofdvooroverenzijnenhoedoverdeoorenliephijvoort,terwijlhijmetstuurscheblikkendeonschuldigevoetgangers,diehijtegenkwam,monsterde.Hijwasnietgoed-lachsmeerzooalsandersendatondervondSanderbijeenegrapdiehijzichveroorloofde,maardiemeteenonverwachtenuitbranderbeloondwerd.

Opeenmooiendaggingdiekwajongenopeensachteruitloopen,weleenkwartierlang,waarbijhijdegekstebokkensprongenengrimassenmaakte.

Knorrigvroegzijnvaderwathetbeduiddeomzichopdiemanierveelmeertevermoeiendannoodzakelijkofnuttigwas.

—Wel,wijreizenimmersdenverkeerdenkantuit!wasSander’santwoord.

Aldeanderenschotenineenenlach,zelfsKruidnagel,dieheteenheelgeestiggezegdevond...alshettenminstenietuiterstflauwwas.

—Sander,klonkhetechteropstrengentoonuitdenmondvanhethoofddesgezins,alsjeweervandieaardighedenverkooptopoogenblikkendathetin’tgeheelniettepaskomt,zalikzoodanigaanjeoorentrekkendatzeopjehielenkomentehangen!

—Maarvader.....

—Mondgehouden!zoolangwijinditlandvanengelschenzijn,wordtergeengekheidgemaakt.

VanditoogenblikafwaagdeniemandmeereenegrapintegenwoordigheidvandengeweldigenAlbion-hater,alvoeldendeanderenooknietzoo’nheftigenafkeervanengelschen.

DitgedeeltevanBritsch-Columbia,datzichuitstrekttotaandekustvandenStillenOceaan,iszeerongelijkvanbodem.InhetOostenvormthetRotsigeGebergteeenhoogenscheidsmuur,diezijnevertakkingentotindepoollandenuitzendt,ennaarhetWestenwordtdekustvanBute,diedooreenaantalfjords,evenalsdeNoorweegschekust,wordtingesneden,beheerschtdoorschilderachtigeenhoogerotsgevaarten.ZulkesteiltenwordennergensinEuropaaangetroffen,zelfsnietinhetlandderAlpen,terwijldegletschersinuitgestrektheidendieptedeZwitscherscheverreovertreffen.ZooisbijvoorbeelddebergHockernietminderdanvijfduizendachthonderdmeterhoog,datisduizendmetermeerdandeMontBlanc,enisdebergBrun,ofschoonlagerdandeeerstgenoemde,tochwederhoogerdandereusderAlpen.

GelukkigvooronzekaravaanligtertusschendegebergtenvanhetOostenenhetWesteneenebreedeenvruchtbarevallei,waaropenvlaktenentrotschewoudenelkanderafwisselen.Langsdenstraatweg,diedoorditdalloopt,stroomteenebelangrijkerivier,deFrazer,dieovereenelengtevanongeveerhonderdmijlenvanZuidnaarNoordstroomt,enzichuitstortindennauwenzeearm,welkeingeslotenwordtdoordekustvanBute,Vancouver-eilandeneeneontelbaremenigtekleineeilandjes.

Vancouver-eilandistweehonderdvijftiggeografischemijlenlangendrieenzeventigmijlenbreed.Deportugeezenhebbenerzicheerstmeestervangemaakt,maarlaterzijndezeverdrongendoordeSpanjaarden,dieerin1789bijtractaatbezittersvanwerden.VancouverheeftheteilanddriemaalbezochtindentijdtoenhetdoordeinboorlingennogNoutkageheetenwerd;hetheefteentijdlangdennaamvandienengelschenontdekkerentevensdienvandenspaanschenkapiteinQuadragedragen,maarindelaatstejarenvandeachttiendeeeuwishetvoorgoedinhandenvandeengelschenovergegaan.

DehoofdplaatsvanheteilandisVictoria,maarNanaimoisdegrootstestad.VertegenwoordigersvandeHudsonsbaai-compagniehebbenheteerstderijkekolenmijnenontgonnen,dietegenwoordigonderdebelangrijksteafvoerbronnenbehooren,welkededrukkescheepvaarttusschenSanFranciscoendeverschillendepuntenderWestkustvanNoord-Amerikavoeden.

EenweinignoordelijkerdanVancouver-eilandligtQueen-Charlotte-eiland,hetgrootstedereilandengroepvandiennaamdiemedebehoorttotEngelandsuitgestrektebezittingeninditgedeeltevandenStillenOceaan.

Iederbegrijpt,datCascabelerevenweinigaandachtdestedenopdezeeilandentegaanbezoekenalshijdenvoethadwillenzetteninAdelaïdeofMelbourneinAustralië,ofinMadrasofCalcuttainBritsch-Indië.ZoosnelzijnepaardenvoortwildentrokhijdevalleiderFrazer-rivierdoorenhijzorgdemetgeenanderebewonersinaanrakingtekomendanmetdeliedenvanhetindiaanscheras.

Zoolangdereizigerszichinditdalbevonden,haddenzijgeenemoeiteomaanhetnoodigewildtekomen,datindedagelijkschebehoeftedertafelruimschootsvoorzag.Aanherten,hazenenpatrijzenwasgeengebrek,endiebravebeesten—merkteCesarop—diezijnoudstezoonmetzeldenfalendehandhetloodinhetlijfjoeg,diendenopdiemaniertenminstetotvoedselvooreerlijkelieden.Zijzelvenhaddengeendroppelengelschbloedinhunneaderenenzekondendooreenfranschmanopgegetenwordenzonderdathunvleeschhemwalgde!

EvenvoorbijfortLangleyreeddereiswagendediepekloofderFrazer-valleibinnen.Eeneigenlijkerijwegwashierniet;degrondlagalsaanzichzelfovergelaten;opdenrechteroeverderrivierstrektengrootegrasveldenzichuit,inhetwestenbegrensddoordichtewouden,waarbovenvernaarachterendehooge

bergentegendemeestalgrijsachtiggekleurdeluchtafstaken.

NietvervanNew-Westminster,eenevandevoornaamstestedeninhetkustlandvanBute,aandemondingderFrazer-riviergelegen,wasdewagen,opraadvanJan,opeenedaarliggendeveerpontnaardenanderenoeverovergezet.Ditwaseenegoedevoorzorg,wantdeSchooneZwerfsterhadnuslechtsderiviertevolgenomlangsdenkortstenendengemakkelijkstenwegeengedeeltevanhetrussischegebiedvanAlaskatebereiken,dateeneindoverdegrensvanColumbiauitsteekt.

BovendienwashettoevalCascabelgunstiggeweestenhadhijeenengidsontmoet,diezichbereidverklaardhadhemdenwegtotaanderussischegrenstewijzen.Ditwaseenbraveindiaanenzijhaddengeenredenomspijttehebbenoverhetvertrouwendatzijinhemstelden.Natuurlijkkosttehetwedereeniggeld,maarhetwasbetereendollarofwatmeeruittegevendanzuinigtezijntenkostevandeveiligheidendenspoed.

DegidsheetteRo-Noenbehoordetoteenderstammenwiertyhis,datwilzeggenwieropperhoofden,inlevendigverkeermeteuropeanenzijn.DitiseengeheelandersoortvanindianendandeTchilicotten,dietoteenvalsch,wreedaardig,woestentrouweloosmenschenrasbehooren,envoorwiedereizigersinhetnoordwestenvanAmerikanietgenoegophunnehoedekunnenzijn.Nogin1864hebbendezestraatroovershetgeheelepersoneel,datbezigwasmetopmetingenvoorhetaanleggenvaneenenspoorwegopdekustvanBute,helpenvermoorden.OokdeingenieurWadington,wiensdoodindegeheelekoloniebetreurdwerd,wasinhunnehandengevallenenellendigomgebracht.Indientijd,werderverhaald,haddendeTchilicottenhethartvaneenhunnerslachtoffersuitzijnlichaamgescheurdenverslonden,zoodatzijtoennogopéénelijnstondenmetdemenschenetersopdeafgelegeneilandeninPolynesië.

JanhadeenebeschrijvingvandezewreedhedengelezeninhetverhaalderreisvanFrederickWhymperdoorNoord-AmerikaenzijnenvadergewaarschuwdvooreenemogelijkeontmoetingmetdeTchilicotten;maarzijhaddensamenafgesprokendaarnietsvanaandeanderentevertellen,teneindehennietnoodeloosongerusttemaken.BovendienwarendezeRoodhuidensedertdezegebeurtenissenvoorgevallenwaren,voorzichtigopeenenafstandgebleven,wanteenigehunner,vanwiebewezenwasdatzijdemeesteschuldaandezeeuveldadenhadden,warendoorbeulshandenopgeknoopt.Dithadeenheilzamen

schrikteweeggebrachtendegidsRo-NoverzekerdetenstelligstedatdekaravaanopharenverderentochtdoorBritsch-Columbianietstevreezenhad.

Ro-No,degids.(Ziebladz.68).

Hetwederbleefbijvoortduringgunstigendesmiddagstusschentwaalvenentweeënbegonhetreedsterdegewarmteworden.Aanalletakkenprijktende

berstendeenmetsappengevuldeknoppen;nogeenkortentijdendeeerstebladerenenbloemenzoudenhetwoudmetdeteederekleurenderlentesieren.

Hetlandschapvertoondenudeeigenaardigekaraktertrekkenaannoordelijkelandeneigen.DeFrazer-valleiwordtingeslotendoorwouden,waarindeboomsoortenvanhetNoordendebovenhandhebben.Ditzijncedersendennen,eneenepijnboomsoort,Douglasgenaamd,waaronderstammengevondenwordenvanvijftienmetersomtrekopdengrondenvanmeerdanhonderdvoethoogte.InbosschenenbeemdenwemeldehetvanwildenJanbehoefdenietveraftedwalenomdagelijksindebehoeftenderkeukentevoorzien.

Hetlandwasvoorhetoverigenietwoestofverlaten.DikwijlstrokkenzijdorpenvoorbijwaardeIndianenhetvrijgoedmetdeengelscheambtenarenschenentekunnenvinden.Inderiviervertoondenzichheelevlotenvancederhoutenvaartuigendiezichlietenafdrijvenopdenstroomofertegenopvoerenmetkrachtvanpagaaienenzeilen.

DikwijlskwamenzijooktroepenIndianenopwegnaarhetZuidentegen.ZijliepeninhunnewittewollenmantelsgewikkeldenwisseldengewoonlijkeenigewoordenmetmijnheerCascabel,diehenreedseenigszinsbegonteverstaan,wantzijsprakeneenzonderlingmengelmoesvantalen,samengestelduitwoordenvanfranschenenengelschenoorsprong,ofschoondeinlandschetaalernatuurlijkdegrondstofvanuitmaakte.

—Mooizoo!riepCascabeluit.NuspreekikalChinouk!Datisalwedereenetaal,dieikversta,zonderhaarooitgeleerdtehebben.

AllevolksstammeninhethoogeWestenvanAmerika,deeldeRo-Nohunmede,sprekendeChinouktaal,dietotindelandenvanAlaskaverstaanengesprokenwordt.

Onnoodigtezeggen,dat,dankzijdevroegewarmte,dieditjaarwasingevallen,desneeuwoveralgesmoltenwas.AndersblijftzijsomtijdsnoginhetbeginvanAprilliggen.Alleswerktedussamenomhunnereisvoorspoedigtemaken.Cesarontzagzooveelalsnoodigwaszijnepaarden,maarzetteertochdenmeestmogelijkenhaastachter,teneindezoospoedigmogelijkhetgrondgebiedvanColumbiaachterdenrugtehebben.Hetwerdvoortdurendwarmerenditkondenzijookmerkenaanhetsteedstoenemendeaantalmuggen,dieeindelijkbijna

onverdragelijkwerden.HetwasnietmogelijkdeSchooneZwerfstervoordezebeestengeslotentehouden,ookalwerderzoodrahetdonkerbegonteworden,inhetgeheelgeenlichtmeeropgestoken.

—Diesatanschebeesten!riepCascabelopeenenavonduit,nadathijzichtevergeefsinhetzweetgewerkthadomzewegtejagen.

—Ikzouweleenswillenwetenwaardieellendigemuggentoedienen,zeideSander.

—Zijdienen...omonsopteëten,antwoorddeKruidnagel.

—MaarookomdeengelschenhierinColumbiateverslinden,voegdeCascabelerbloeddorstigbij.Daarom,kinderen,magergeenemugmeerdoodgemaaktworden.Dieengelschenkunnenernooitgenoeglastvanhebbenendatisheteenigewatmijeenigszinstroost.

Metdejachtbleefhetsteedsvoorspoediggaan.Hetwildwaszooovervloedig,datdeherteninhetgezichtvandenwagenbuitendenzoomvanhetwoudindevlaktekwamenominderivierhunnendorsttelesschen.DoorWagramtrouwbijgestaan,schootJanerverscheidene,zonderzichverdervandenwagenteverwijderendandevoorzichtigheidtoeliet,wantzijnemoederwasaltijdangstigalshijlanguitzichtbleef.OokSandergingsomtijdsmedeopdejachtenwerddoorzijnouderenbroederindeeerstebeginselendaarvanonderwezen.Hetwasdikwijlsmoeilijkuittemakenwiehetvlugstwas,dejongstederbeideNimrodsofhunjachthond.

HetduurdeechterlangeerJangrooterwildwisttebemachtigendanherten,maareindelijkkreeghijeenbisononderschot.Ditwasgeengemakkelijkeprooi.Bijheteersteschotwerdhetdieralleengewond;hetkwamwoedendophemafenofschoonhijhetnogeentweedenkogelindenkopjoeg,bleefhetdoorloopentotdathetvlakbijhemwasendehoornshembijnaraakten.Toeneerstvielhetneder.Natuurlijkverteldehijaandeanderennietsvanhetgevaardathijgeloopenhad,maarhetgrootebeest,datmetzijndikkemanenveelvaneenleeuwhadenopeenigehonderdschredenvandeFrazer-riviergevallenwas,woogzoozwaardatzijdepaardenvandenwagenmoestenspannenomhetwegtesleepen.

Debisoniseenherkauwenddier,datdoordeIndianenopverschillendemanierenbenuttigdwordtendatzijmetdelansenmetpijlentelijfgaan.Dehuidgebruikenzijomopteslapenofalsdeken,ofzijverkoopendievooreentwintigtalpiasters.Hetvleeschwordtindezongedroogdendaarnainlangerepengesneden,inwelkenstaathetmaandenlangbewaardkanblijvenomintijdenvanschaarschtetotvoedseltedienen.

Hetdierkwamwoedendophemaf.(Ziebladz.71).

Europeanenlustenindenregelvandebisonalleendetong,maarditisdanookeenebijzonderfijnelekkernij.Onzereizigerslietenhetechternietbijdetong.Corneliawisthetvleeschopallerleimanierentekoken,tebraden,teroosterenentestoven,enzoodoendekonhetvoorverscheidenemaaltijdendienenenwasiedereroveruit,dathetbestsmaakte.Vandetongwaservoorallenmaareenkleinstukje,maardatwerdzoolekkergevonden,datallenbetuigdennognooitietsfijnersgeproefdtehebben.

GedurendedeeersteveertiendagenvandentochtdoorColumbiagebeurdeernietsanders,datdemoeitewaardisvermeldteworden,alleenbegonerreedsveranderinginhetweertekomen.Hetzounietlangmeerduren,ofhuntochtnaarhetNoordenzoudoordezwareregenszoonietbelet,dantochbemoeilijktworden.

OnderdezeomstandighedenstondhettevreezendatdeFrazer-riviertengevolgevandenaanhoudendenwasbuitenhareoeverstredenzou,hetgeenvoordeSchooneZwerfstereeneernstige,jamisschieneeneonoverkomelijkehinderpaalhadkunnenworden.

Gelukkigechterreeshetwaterinderiviertengevolgevandengeweldigenregenwelhoog,maarnietverbovendeoevers,zoodatdevlakte,welkeandersondergeloopenzouzijntotaandenzoomvanhetwouddatevenwijdigaanderivierliep,grootendeelsdroogbleef.Nietdanlangzaamkwamdewagenvooruit,wantdewielenkleefdenvastaandendoorweektengrond;maaronderhetwaterdichtedakvondendereizigerseeneveiligeschuilplaatstegenregenenwind.HetwastrouwensnietdeeerstemaaldatzijondersoortgelijkeomstandighedendegoedeeigenschappenvandeSchooneZwerfsteropprijshaddenleerenstellen.

VII.

DwarsdoorCaribou.

Hoejammer,datonzebraveCascabelnieteenigejarenvroegerhetgedeeltevanBritsch-Columbiabezochthad,datzichthansvoorhemuitstrekte!Hoejammerdatzijnzwervendgelukzoekerslevenhemnietderwaartsgevoerdhadineenentijd,toendebodemmetgoudalsbedektlagendemenschenhetslechtshaddenopterapen!Waaromwashettafereel,datJanzijnenvaderschetstevandienverwonderlijkentijd,eenbeeldvanhetgeengeweestwasennietvanhettegenwoordige?

—HierhebbenwijnuCaribou,vader,zeideJan.MaarmisschienweetgijnietwatCaribouis?

—Ikheberniethetminstevermoedenvan,wasCesar’santwoord.Isheteenbeestoptweeofopvierpooten?

—Wat,eenbeest?riepNapoleona.Tochgeenverscheurenddier?Ishetgrootenbijthet?

—Hetisin’tgeheelgeenbeest,hernamJan;hetiseenvoudigeenlanddatzoogenoemdwordt,enwelhetgoudland,ColumbischEldorado.Hoeveelschattenerverborgenlagenenhoeveelliedenerrijkgewordenzijn....

—Enhoeveelanderenerdood-armwerden,vielzijnvaderheminderede.

—Datiswaar,vader,enikmoeterbijvoegendatditmetdemeestenhetgevalwas.Maarerwarentochookmijnwerkersvereenigingendieeengewichtvaneenpaarduizendmarkenaangoudiederendaguitdengrondhaalden.IneenederCaribou-valleien,Williams-creekgenaamd,vondenzijhetbijhandenvoltegelijk!

Hoeovervloedigechterhetedelemetaalinditgoudlandopgehooptlag,detoeloopvanmenschenomhetteplunderenwasnoggrooter.Doordezeopeenhooping,waaronderzichallerleigemeengespuisbevond,werdhetleveneruiterstbezwaarlijkendeprijsvanallesverbazendhoog.Etenendrinkenwarenbijnaniettebetalen,eenpondbroodkostteeendollar.Temiddenderdichtemenschenmassaontstondenallerleibesmettelijkeziekten.Kortom,demeestendienaarCaribougestroomdwaren,vondenernietsdanellendeendood.Datisechterhetgevalinaldiegoudlanden,inCaliforniëenAustraliëzoogoedalshier.

—Hetzoutochwelaardigzijn,vader,zeideNapoleona,zoo’nbonkgoudopdenwegtevinden.

—Watzoujedaarmeêdoen,kleuter?

—Watzijermêedoenzou?vroegCornelia.Zijzouhetaanhaarmoedertjegeven,dieerweleenzakmooieblinkendegoudstukkenvoorzouwetentekrijgen.

—Wijmoetenmaargoedzoeken,zeideKruidnagel,danvindenwijstelligiets,ofhetmoestzijn....

—Ofhetmoestzijndatwijnietsvonden,wiltgezekerzeggen?vielJanheminderede.Datishetjuistwatergebeurenzal,wantdekasiszooledigalseenekasmaarbijmogelijkheidzijnkan.

—Nu,nu,zeideSandernog,menkantochnooitweten!

—Heiwatkinderen!begonnuvaderCascabelmetzijnemeestindrukwekkendestem.Ikverbieduallenopdiemanierrijkteworden.Geengoudafkomstiguiteenengelschengrond!Foei!Laatonssnelmakendatwijvoortkomenenonsnietophoudenomeeneklompopterapen,alwaszijzoogrootalsKruidnagelzijnhoofd!Eenmaalaandegrens,kinderen,alstaatdaarookgeenbordmethetopschrift:»Voetenvegens.v.p.,”zullenwijhetstofvanonzeschoenenkloppen,teneindegeenkorrelvandenColumbiaanschengrondmêetedragen.

DieCesarCascabelbleefinditopzichtaltijddezelfde!Maardegoedemanhadditmaalmooipraten,wanterbestondheelweinigkansdatiemandmeereen

klompjegoudopdenwegzoutegenkomen.

Ditnamechternietwegdaterondankshetstrengeverbodnogdikwijls,zoolangzijindezestreekwaren,metonderzoekendeblikkennaardengrondgekekenwerd.ErlaggeenkeisteenlangsdenwegafNapoleona,maarvooralSander,dachtdatheteenbrokgoudwas.Waaromzoudatnietkunnen?IsAmerikanietvanallelandenterwereldhetrijksteaanedelmetaal,rijkerdanAustralië,Rusland,VenezuelaofChina?

Intusschenwasderegentijdingetreden.Geendaggingervoorbijofhetstortregende.Natuurlijkwerdendewegendaarnietbeteropenginghetrijdenhoelangerhoebezwaarlijker.

Deindiaanschegidsdrongeropaandatzijspoedzoudenmakenwanthijvreesdedatdekleineriviertjesofbeken,diezichindeFrazer-rivierstortenendieindenzomerbijnadroogloopen,tengevolgevandenregenondoorwaadbaarzoudenworden.Gebeurdedit,hoemoestenzijerdanoverkomen?ErbestondindatgevalveelkansdatdeSchooneZwerfstergedurendealdewekendatderegenaanhield,aanééneplaatsgekluisterdzoublijven.IederedagdatzijeerderbuitendeFrazer-valleikwamen,wasdusalswinsttebeschouwen.

Zooalswijreedsverteldhebbenhaddekaravaanvandeindiaanschestammen,sedertderoofzuchtigeTchilicottennaarhetOostenteruggedrongenwaren,nietsmeertevreezen.Ditwaseeneredentotgerustheid,maardaarentegenwarenernogwildebeesten,onderanderenberen,dieineeneafgelegenevallei,aanverschillendezijdendoorwateromringd,alszijdoorhongergekweldwerden,voorreizigerslastigkondenwezen.

ZooietsondervondSanderbijzekeregelegenheid,toenhijbijnahetslachtofferwerdvanzijneongehoorzaamheidaanzijnenvader.

Ditgebeurdeindennamiddagvanden17denMei.Zijhaddendenwagendoenstilhoudenopeenvijftigschredenvaneenriviertjedatzijbijnadroogvoetswarenovergekomen.Hetlagtusschenhoogeoeversingeslotenenzouduseenonoverkomelijkbeletselgeweestzijnindienhetdooreenplotselingenwastoteenenstroomwasaangezwollen.

Zijzoudendaareenpaarurenrusthouden.Jangingdusvooruitomtezienofhij

nietwatschietenkon.Sanderkreeglastbijdenwagenteblijven,maarhijstoordezichdaarnietaan,gingdebeekwederoverzonderdatiemandhetmerkteenwandeldedenkantopdienzijafgekomenwaren,metnietsbijzichdaneentouwvaneenvoetoftwaalflengte,dathijalseengordelomzijnmiddelgewondenhad.

Deknaaphadeenplannetjegemaakt.Onderweghadhijeenenvogelmetschitterendeveerenzienzitten.Dienwildehijwedertrachtentevindenomzijnnestuittehalen.Hettouwhadhijmedegenomenteneindehettegebruikenomalshetnoodigwasineenenboomtekunnenklimmen.

Ditwaslangnietvoorzichtig,temeerdewijlhetwedererallesbehalvegunstiguitzag.Donkerewolkenkwamenvanallekantenopzettenenerwasblijkbaareenonwederinaantocht.Maarhoudeenseenjongentegendieeenvogelnestjewilgaanuithalen!

AlvoortloopendegeraakteSanderspoedigmiddeninhetdichtewoud,waarvandevoorsteboomentotaandenlinkeroeverderbeekstonden.Hijhadzijnenvogelwederinhetooggekregen,maarhetdierfladderdevandeneenentaknaardenanderen,alswildehethemsteedsverdervandenweglokken.

SanderdachtaannietsdanzijneprooienvergatdatdeSchooneZwerfsterreedsovertweeurenwederopwegmoest.Twintigminutennadathijhetriviertjeovergegaanwas,bevondhijzichreedseengoedehalvemijlinhetbosch.Hierwasgeenspoorvaneenenwegmeer;tenauwernoodeenpadtusschendedennen-encederboomen,telkensdoorkreupelhoutversperd.

Devogelvloog,luidzingende,tusschendeboomenrondenSanderliephemnazoohardhijkon,springendealseenjongekat.Hetbaatteechterniets.Eindelijkverloorhijdenvogeltusschenhetdichtegroenuithetoog.

—Loopnaardemaan!riephij,ziendedathetnuttelooswaszijnentochtvoorttezetten.

Nubemerktehijeerstdatdeluchtgeheelmetzwarewolkenoverdektwasgeworden.Reedslichttehetvantijdtottijdtemiddenvanhetdichtegroen.

Datwasdeflikkeringdereerstebliksemstralen,diespoedigdoorhetgerommel

vandendondergevolgdwerden.

—Ikmoetmakendatikwegkom;dachtdeknaap;maarwatzalvaderwelzeggen?

Opditoogenblikwerdzijneaandachtgetrokkendooreenensteenvanzonderlingenvorm,zoogrootongeveeralseenpijnappel,waarzichhierendaarmetaalachtigestippenopvertoonden.

DatwasgenoegomSandertedoendenkendatheteenklompgoudkonzijn,diedegoudgravershierhaddenlatenliggen.Meteenenkreetvanvreugderaaptehijdensteenop,bekeekhemvanallekantenenstakheminzijnzak,methetstelligevoornemenechteromerniemandietsvantevertellen.

—Wijzullenlaterweleenszienwatzijzeggenzullen,dachthij,alsikerklinkendemuntvoorindeplaatshebgekregen!

Nauwelijkshadhijzijnekostbarevondstbijzichgestokenofhetonwederbarstteinvollehevigheidlos.Opeenslietzichtusschenhetrommelenderdonderslagen,datvanallezijdendoordebergenweerkaatstwerd,eenheviggebrulhooren.

Devogelfladderdevandeneenentaknaardenanderen.(Ziebl.77).

EentwintigtalschredenvanSanderafvertoondezichbuiteneenkreupelboschjeeengrootebeer,vandesoortdieinNoord-Amerikagrizzly-beergenoemdworden.

Sanderwasnietbangvanaard,maarnuzettehijhettochzoohardhijkonopeen

loopen,denkantvanhetriviertjeop.Debeerhemna.Geluktehetdenknaapbijtijdsaandebeektekomenendenanderenoevertehalen,danwashijinveiligheid.Deanderenzoudendenbeerwelaandenkantvanhetriviertjeopeenenafstandhouden,ofindienzijerkanstoezagenhemneerschieten.Zijnehuidwasgeldwaard.

Maarhetstortregende,debliksemstralenvolgdenelkanderop,dedonderwasgeenoogenblikvandelucht.Sanderwasreedstotophetlijftoenat,zijnedoorweektekleederenmaaktenhetloopenhemmoeielijk,iederoogenblikdreigdehijopdenglibberigengronduitteglijden,enindienhijviel,wasdebeerhemdadelijkophetlijf.Gelukkiggebeurdeditechterniet.Nabijnaeenkwartierloopenskwamhijademloosaandenoeverderbeek.

Hierechterkonhijnietverder.Hetriviertjewasineenwoestenstroomveranderd,hetwatertotaandenoeverrandgerezen,rotsblokken,boomtakken,heelestammenwerdeninwoestevaarterinmedegesleurd.Indiendraaikolktespringen,waseenwissendoodtegemoetgaan.Opreddingbestondnietdeminstekans.

TerugkeerendorstSanderniet.Debeerwashemdichtopdehielen.DereizigersendeSchooneZwerfster,diehijtusschendeboomenternauwernoodzienkon,konhijniettehulproepen.

Dezuchttotlijfsbehouddeedhem,bijnazondererovertedenken,heteenigemiddelaangrijpenwaardoorhijmisschienbehoudenkonblijven.

Eenpasofvijfvanhemvandaanstondeengrootecederboom,waarvandeonderstetakkenoverdebeekheenhingen.

Deknaapvloognaardenstam,diegelukkignietaltedikwas.Hijsloegzijnearmeneromheen,trokzichaandeuitstekendepuntenindeschorsnaarbovenenkwamzoodoendetothetpuntwaardestamzichsplitste.Vandaarklomhijtusschendetakkenverdernaarboven.Eenaapzouhethemnietverbeterdhebben,maarmenmoetbedenkendatonzejongekunstenmakeraanzulkelichaamsoefeningengewoonwas.Nugeloofdehijzichinveiligheid.

Daarinvergistehijzichechter.Debeerwaseersteenepoosbijdenboomblijvenstaan,maarmaaktezichnuookgereederinteklimmen.Hemteontkomenwas

moeielijk,wanteenmaalaan’tklauteren,konhetbeestevengoedalsSandertusschendebovenstetakkenkomen.

eentwintigtalschredenvanSanderaf,vertoondezicheengrootebeer.(Ziebladz.79)

MaarSanderbehieldzijnetegenwoordigheidvangeest.NietvoornietswashijdezoonvandenvermaardenCascabelengewendzichuitallerleimoeilijkheden

teredden.

Hijmoestziendathijweeruitdenboomendebeekoverkwam.Maarhoe?Deregenbleefbijstroomenneervallen,iederoogenblikwieshetwater,reedsstondhethoogerdandetegenoverliggendeoeverenstroomdehetdenkantuitwaardewagenwasblijvenstaan.

Omhulproepenkonhemnietbaten,wanterwasgeenmogelijkheiddatzijnekretentemiddenvanhetgeweldvanstorm,regenenstroomgehoordwerden.Bovendien,wanneerCascabel,JanofKruidnagelopdegedachtenmochtenzijngekomenomdenafwezigetegaanzoeken,danmoestenzijdenanderenkantopgegaanzijn,maarzoudenzijzekernietderichtingderbeekgevolgdhebben,welkezijnietkondenwetendatSanderweerovergegaanwas.

Intusschenwasdebeerreedsaan’tklimmen,wellangzaam,maarhijkwamtochvooruit.Reedswashijbijnaaandesplitsingvandenstam.Sandertrokzichopnaardehoogeretakken.

Opeenskreegdeknaapeeneninval.Enkeletakkenvandencederboomhingentotopeenenafstandvaneenvoetoftienbovendebeek.Haastigroldehijhettouwlosdathijomzijnmiddelgebondenhad,maaktedaareenelusinenwierpdieomhetuiteindevaneenderoverhangendetakken.Delushieldenhijtrokdentaknaarzichtoe,zoodanigdatdieovereindkwamtestaan.

Datallesgebeurdeinweinigeoogenblikken,behendigenmetslimoverleg.

Hijhadgeentijdteverliezen.Reedswasdebeerbovendebenedenstetakken,reedsklauterdehijvandeneenentakopdenanderen.

ToenklemdeSanderzichstevigvastaanhetuiteindevandenovereindstaandentakenlietdiendaarnaterugspringenalsofheteenveerwas.Alseensteen,dieuiteenkatapultgeslingerdwordt,vlooghijoverdebeekheen.Hijmaaktenogeenenluchtsprongenkwamopdenrechteroeverteland,terwijldebeer,heelemaaloverbluft,zijneprooidiehemdoordeluchtontsnaptenastaarde.

—Zoo’nstraatjongen!

MetdezewoordenverwelkomdehemvaderCascabel,diedenonvoorzichtigenknaapinallerichtingentevergeefsgezochthadenjuistopditoogenblikmetJan

enKruidnagelaandenoeverderbeekkwam.

—Kwajongen,herhaaldehij,wateenangsthebbenwijuitgestaan!

—Javader,ikhebeenpakslaagverdiend,antwoorddeSander.Slaermaarop!

MaarCascabeldachtnietaanslaag.Hijpaktedenjongenopenomhelsdehem,terwijlhijzeide:

—Pasopdatjehetnietweerdoet,wantdan.....

—Dangeeftumetochwééreenzoen!zeiSander,terwijlhijzelfzijnenvaderomdenhalspakte.

Opeensriephij:

—Kijkdienbeereens!HijstaattekijkenofhijvanLotjegetiktis,zoo’nlummel!

Janhadwellustgehadhetbeest,datzichlangzaamverwijderde,eenenkogelachternatesturen,maarervielnietaantedenkenomhettevervolgen.Hetwaterbleefsteedswassen,zijhaddennietsbeterstedoendantemakendatzijwegkwamenenallenkeerdendusnaardeSchooneZwerfsterterug.

VIII.

Het“Schurkendorp”.

Achtdagenlater,den26denMei,kwamdereiswagenindenabijheidderbronnenvandeFrazer.Hetwasdagennachtblijvendoorregenen,maarnu,meendedegidstekunnenverzekeren,konhetnietlangmeerdurenofermoestveranderingvanweerkomen.

Zijtrokkenderivierbijharenoversprongover,waarhetterreinwederinhoogemategolvendwas.DaarnagingenzijmetdeSchooneZwerfsterrechtdenkantvanhetWestenop.

NogeendagofwatrijdensendekaravaanzouaandegrensvanAlaskakomen.

Sederteeneweekhaddenzijgeendorpofgehuchtmeerophunnenwegontmoet.OverdedienstenvandenindiaanRo-Nokondenzijnietandersdantevredenzijn;hijkendehetlandopeenprik.

DiendagwaarschuwdedegidsCascabel,dathetmisschiennietkwaadzouzijneenetmaalrusttehoudenineennabijgelegendorp,wantdatdepaardenzichtbaarmoedewarenenhetduswelnoodighadden.

—Watisdatvooreendorp?vroegCascabel,diealleswatinBritsch-Columbiawasnogaltijdwantrouwde.

—HetheetSchurkendorp,antwoorddedegids.

—Watzegje,Schurkendorp?

—Ja,bevestigdeJan,dienaamstaatookopdekaart.Ikdenkdathetdeverbasterdenaamisvaneenindiaanschenstam,waarvandeklankminofmeerop»schurk”leek.

—Voormijnpartisheteenmooienaam,bromdeCascabel.Alserengelschenwonen,alwarenhetermaareenhalfdozijn,iserzekergeenbeteretebedenken.

DenzelfdenavondhielddeSchooneZwerfsterdusstilbijdeeerstehuisjesvanhetdorp.NogmaardriedagenendegrenstusschenBritsch-Columbiaenderussischebezittingenzoudoorhenoverschredenworden.

DanzoudusookCesarzijneopgeruimdheidterugkrijgen,diehijgemisthadzoolanghijophetgebiedHarerbritscheMajesteitvertoefde.

Schurkendorpwasoorspronkelijkalleendoorindianenbewoondgeweest.Erbevondenzichechtereenigeengelschen,jagersuitliefhebberijofomdenbroode,dieerslechtsgedurendedemaandenvanhetjachtseizoenverblijfhielden.

OnderhenwarenookeenigeofficierenvanhetgarnizoenteVictoria.Eenhunner,eenbaronet,SirEdwardTurner,waseentrotsch,aanmatigendman,eentwistzoekervannatuurenbovendieneenvandieengelschen,diedenkendathunallesgeoorloofdisomdatzijengelschenzijn.Hetspreektvanzelf,dathijaanfranschenvoorhetminsteenevengrootenhekelhadalsCesarCascabelaanengelschen.Dietweemaaktendussameneenmooispan!

Denzelfdenavondtoenzijinhetdorpgekomenwaren,terwijlJan,SanderenKruidnageleropuitwarenominkoopentedoen,haddendehondenvandenedelenbaronetnietvervandeSchooneZwerfstereeneontmoetingmetWagramenMarengo,dieopgevoedwarenindenzelfdenvolkshaatwelkenhunmeesterkoesterde.

Tusschendenpoedelendenpatrijshondaandeneenen,endepointersaandenanderenkantbestonddusreedsdadelijkeenegespannenverhouding.Hetkwamtotblaffen,detandenlatenzien,elkanderbijten,totdateindelijkdewederzijdscheeigenaarsophetlawaaiafkwamen.

SirEdwardTurnerwoondeineenhuisaanhetbeginvanhetdorp.MetopgehevenzweepschoothijopdetweehondenvanCascabeltoe.

Ditwasgenoegvoordezenomtegendenbaronetpartijtetrekkenvoorzijneviervoetigereisgenooten.

SirEdwardTurner,diezeernetjesfranschsprak,zagterstondmetwienhijtedoenhad.Onbeschaamdalshijtenallentijdewas,vondhijnietdeminsteredenomdenkunstenmakerendienslandgenooteninhetalgemeenniet»echtengelsch”,uitdehoogtetebehandelen.

WagramenMarengoraaktenaanhetvechtenmetdejachthondenvandenbaronet.(Ziebladz.84).

IederkanbegrijpenhoeCascabelgeneigdwas,datoptenemen.Maarhijwildezichgeenonaangenaamhedenopdenhalshalen,vooralnietopengelschgrondgebied,engeengevaarloopenvertraginginzijnereisteondervinden.Hijhieldzichdusinenantwoorddeopeenentoonwaarnietsopaantemerkenviel:

—Uwehondenzijnbegonnenmetdemijneaantevallen,mijnheer.

—Uwhonden?antwoorddedeedelman,koorddansershonden!Dieverdienennietsandersdaneenknauwofeenpakransel!

—Ikmoetudoenopmerken,hernamCesar,onwillekeurigdriftigwordende,dathetgeengijdaarzegtniettepaskomtvooreengentleman.

—Vooreenkerelalsjijhebiktochgeenanderantwoord.

—Mijnheer,ikwilbeleefdblijven,maargijzijteenvlegel!

—Weetjewelmetwienjetedoenhebt?IkheetSirEdwardTurner,baronet!

Cascabelwasnuzijnedriftnietlangermeester.Bleek,metfonkelendeoogenendreigendevuistenkwamhijopdenbaronetaf,toenNapoleonahemkwamroepen.

—Vader,riepzij,moedervraagtnaaru!

Corneliahadhaardochtertjegestuurdomdatzijwildedathaarmannaardenwagenterugkeerde.

—Ikkomdadelijk,antwoorddehij.Napoleona,zegaanuwemoederdatikeersteenpraatjemetdienheerhebtehouden.

Toenhijdiennaamhoorde,begondeengelschmanverachtelijktelachen.

—Napoleona!zeidehij.Eenmooienaamvoorzoo’nmeid!Dieschavuit.....

DatwasmeerdanCascabelverdragenkon.Metoverdeborstgekruistearmenstaptehijvooruittotvlakbijdenengelschman.

—Gijbeleedigtmij!begonhij.

—Zoo,beleedigiku?

—Datnietalleen,maargijbeleedigteengrootman,dieuwheeleeilandingepaktzouhebbenalshijgoedgevondenhaderheentegaan.

—Ei,ei!

—Hijzouhetingeslikthebbenalseenoester!

—Onbeschaamdepraatjesmaker!

Deengelschmanwaseenweinigteruggegaanensteldezichinpostuuralseenbokser,gereedomvanzichafteslaan.

—Mijnheerdebaronet,gijhebtmijbeleedigdenzultmijdaarrekenschapvangeven!

—Rekenschapgevenaaneenkunstenmaker!

—Doorhemtebeleedigenzijtgijzijnsgelijkegeworden.Wijzullenvechtenzooalsgijverkiest,metdendegen,hetpistool,densabelofdevuist.

—Waaromnietmeteenpaarvarkensblazen,spottedebaron,alspaljassenvooreenetent!

—Verdedigu!

—Wiegaaternuvechtenmeteenkermisklant?

—Jazeker,schreeuwdeCascabel,buitenzichzelvenvanwoede,metzoo’nkermisklantzaljevechten,...ofjekrijgtvanhemeenpakslaag!

Zondereraantedenkendatdeengelschmanhemweleensdebaaskonzijninhetboksen,waardezesoortvanheerenzichvanhunnejeugdafinoefenen,zouCesarhemtelijfgegaanzijn,warenietCorneliainpersoonkomentoesnellenomhemtegentehouden.

Ophetzelfdeoogenblikkwameneenigeofficieren,wapenbroedersenjachtgezellenvansirEdwardTurner,ophetstandjeaf.Zijwildenniettoelaten

datiemandvanzijnenstandzijnehandenvuilzoumakenaanzoo’n»kerel”enscholdendegeheelefamilieCascabeluitvooralwatleelijkis.VandiescheldwoordentrokdevastberadeneCorneliazichechternietsaan—tenminstezijdeedalsofzijzeniethoorde.AlleenwierpzijsirEdwardTurnereenenbliktoe,diedezen,indienhijhaarbetergekendhad,nietbijzondergerustzouhebbendoenzijnoverdenafloopvanhetgeval.

IntusschenwarenookJan,KruidnagelenSanderkomenaanloopenenerscheenkanstebestaanopeenealgemeenekloppartij,maarookditvoorkwammoederCascabel,dooropbevelendentoontezeggen:

—Kommeê,Cesar,enjullieallemaalmarsch!NaardeZwerfster!Niemandheefthierietstemaken!

Nieteenkreeghetinzijnhartomeenwoordtegentespreken.

HoeCascabeldienavondinzijnhumeurwas,behoevenwijniettezeggen.Dathijpersoonlijkbeleedigdwas,kwamerminderopaan,maardatzoo’nengelschmanhetgewaagdhadzijngrootstenheldtebespotten!Hijwildehemtelijf,hijzouhemopzijngezichtslaan,hemenalzijnekameraads,aldeschurkachtigebewonersvanSchurkendorp.Dejongenswildennietslieverdanmethunvadermeêvanleertetrekken.EnKruidnagel,diezwoerdathijdenengelschmanzijnneuszouafbijten.....ofalshetnietanderskon,danmaareenoor!

Corneliahadvrijwatmoeiteomaldedriftkoppentotbedarentebrengen.(Ziebladz.87).

Corneliahadvrijwatmoeiteomaldiedriftkoppentotbedarentebrengen.TemeerdewijlzijerkennenmoestdathetongelijkgeheelaandenkantvansirEdwardTurnerwasendatzoowelhaarmanalsdegeheeletroepbehandeldwasopeenemanierzooalsdeergstevagebondenhetelkandernietdoenzouden.

MaarCorneliavonddathuntoestandalzorgelijkgenoegwasenzijnietnoodighaddendiennogergertemaken.Toenhaarmaneropstaanbleefdathijdenbaroneteenerammelingmoestgaantoedienen,beetzijhemeindelijktoe:

—DatzuljelatenCesar!Ikverkieshetniet!

DaarwasCascabelniettegenopgewassen.Alszijnevrouwopdientoonsprak,gafhijhaaraltijdgelijk.

Corneliahadrustnochduurzoolangzijhetverwenschtedorpnietachterdenrughadden.Warenzijeerstmaareenmijlofwatnoordelijker,dankonzijwedergerustademhalen.Teneindeovertuigdtezijndatniemandgedurendedennachtbuitendenwagenkwam,slootzijnietalleenzelvededeuraandenbinnenkant,maarbleefzijdengeheelennachtbuitendeSchooneZwerfsterdewachthouden.

Denvolgendenochtend,datwasden27stenMei,maakteCorneliatedrieuurdengeheelentroepwakker.Uitovermaatvanvoorzichtigheidwildezijvóórhetaanbrekenvandendagopweg,zoodatgeenmensch,geenengelschman,geenindiaan,ietsvanhunvertrekkonmerken.Datwaszekerhetbestemiddelomalleverdereonaangenaamhedentevoorkomen,maarzelfstoenmaaktedeanderszoobedaardevrouweenhaastonbegrijpelijkenspoed.Zijverkeerdeineenentoestandvanzeldzameopgewondenheid,keekaanhoudendmetonderzoekendeblikkenrond,wasoveralbijenkongeenwoordengenoegvindenomharenman,harezonenenKruidnagel,diegeenvanallenhaastgenoegnaarharenzinmaakten,hunnelangzaamheidteverwijten.

—Hoeveeldagenhebbenwijnognoodigomoverdegrenstekomen?vroegzijhunnengids.

—Eendagofdrie,antwoorddeRo-No.

—Opgepaktdan!hernamCornelia.Vóórallesishetnoodig,datwijnietmeergezienworden.

Intusschenmoetniemandzichverbeelden,datCesardebeleedigingvandenvorigendagvergetenhad.Dezeplekteverlaten,zonderdathijdenbaronetzijneonbeschoftheidbetaaldhadgezet,waseenhardgelagvooronzenvurigenfranschman,diedaarenbovennogaldekoppigheidvaneenechtennormandiër

bezat.

—Datkomtervan,scholdhij,alsmeneenmaaldenvoetzetinzoo’nsmeerlappenland!

Meerdaneensvoeldehijnoglustdenkantvanhetdorpuittegaan,indehoop,dathettoevalhemsirEdwardTurnerwederzoudoenontmoeten.Hijkeekmetvurigeblikkennaardegeslotenvensterblindenvanhethuiswaardebaronetwoonde,maarhijdorstzichnietteverwijderenbuitendeoogenderwaakzameCornelia,diehemgeenoogenblikaanzichzelfoverliet.

—Waargajenaartoe,Cesar?...Blijfbijmij,Cesar!Ikverkiesnietdatjevandenwagenafkomt,Cesar!

Zooginghetaanhoudenddoor.Nognooit,zoolanghijgetrouwdgeweestwas,hadCascabelzichmetzulkeonverbrekelijkeboeienaanzijnedierbarewederhelftvastgeklonkengevoeld.

Dankzijalditdrijvenenjagenwerdermeerdangewoonlijkhaastgemaaktenstondendepaardenspoedigvoordenwagen.Tevieruur’snachtszatalwatlevenhad,dehonden,deaapendepapegaai,hethoofdvanhetgezinmetzijnezonenenzijndochtertje,binnenindeSchooneZwerfsteropgesloten.Corneliagingzelveopdenbokzitten,Kruidnagelendegidsvattendepaardenbijdenteugelenvoortginghet.

EenkwartierlaterwaservanSchurkendorpnietsmeertezientemiddenvanhetdichtegroenderboomen,diehetaanallezijdenomringden.Hetbegonpaseenigszinslichtteworden;alleswasdoodstil.Opdeonafzienbarevlakte,diezichvóórhennaarhetNoordenuitstrekte,wasgeenlevendwezentebespeuren.

Toeneerst,toenzijnietdegeringstevreesmeerbehoefdetekoesterendatiemandinhetdorpietsvanhunnenaftochtbemerkthad,entoenCorneliaergerustopmeendetemogenrekenendatgeenindiaanofengelschmanhaarietsindenwegzoukunnenleggen,begonzijwederhaargewonevriendelijkegezichttetoonen.Datmaakteharenmanindengrondvanzijnharteenweiniggemelijk.

—Voordatvolkdaargindermoetgedantochalheelergbanggeweestzijn,Cornelia,merktehijop.

—Ergbang,wasalwatzijnevrouwantwoordde.

Indedriedagen,dievolgden,gebeurdeernietsbijzonders.Toeneindelijk,zooalsdegidsvoorspeldhad,kwamenzijopdeuiterstegrensvanBritsch-Columbia.

DeSchooneZwerfsterreedtotaangenezijdedergrenslijn.DaarhieldzijophetgrondgebiedvanAlaskastil.

ZijhaddennunietsandersmeertedoendanafterekenenmetRo-No,diehenijverigentrouwgediendhad.Hijwerdbedanktvoorzijnedienstenennamtoenvanhetreisgezelschapafscheid,nahundenlaatstenweggewezentehebbeninderichtingvanSitka,dehoofdstadderrussischebezittingeninNoord-Amerika.

Nuhijeindelijknietmeeronderhetbritschegezagademde,zoumenmisschiendenkendatCesarCascabelzijngoedehumeurdadelijkterugkreeg.Hethaderechternietsvan.DriedagenwarenerreedsvoorbijsederthijinSchurkendorpdeontmoetingmetdenengelschmangehadhad,maarnogaltijdbranddedeondervondenbeleediginghemophethart.HijkondanooknietnalatentotCorneliatezeggen:

—Datgemijookniethebtlatengaanomdienlordzijnebekomsttegeven!

—DatwasalgebeurdCesar,zeidemoederCascabelopdeneenvoudigstentoonterwereld.

Hetwaswerkelijkgebeurd,engoedook!

Laatindenavond,toenallenindenwagengerustlagenteslapenendedeurzorgvuldigophetslotwas,hadCorneliazichnaardewoningvandenbaronetbegeven.Juiststaptehijdedeuruitomnaardeplek,waardejagerssamenmoestenkomen,tegaan.Zijvolgdehemeentijdlanginheteenzamebosch.Toenhadzijhemingehaaldendaar,metniemandtotgetuigedandezwijgendeboomen,had«deeersteworstelaresvandenprijskampteChicago”denedelmaneenpakranseltoegediend,waarhijineersteurennietvankonopstaan.EerstdenvolgendenochtendkwamsirEdwardTurnerweeropdebeen,maarmetpijninalzijneledematen.Nogeenheelentijddroegzijnlichaamdesporenvanzijneontmoetingmetdezebeminnelijkevrouw.

—OCornelia!riephaarman,toenhijdituitharenmondvernam,udankikhetdatmijneeergewrokenis!NiemandiswaardigerdennaamCascabeltedragendangij!

IX.

Niemandpasseerthier!

AlaskaishetversteuiteindevanhetnoordwestelijkedeelvanNoord-Amerika.HetstrektzichuitvandentweeënvijftigstentotdentweeënzeventigstengraadnoorderbreedteenwordtdusindedwarstedoorsnedendoordenNoordpoolcirkel,welkeookoverdeBehringstraatheenligt.

Wiedekaartvanditgedeeltedernieuwewereldvoorzichneemt,bespeurtspoedigdatdekusteenigszinsdenvormheeftvaneenscherpgeteekendmenschengezicht.TusschenkaapLisburneenBarrow-puntligthetvoorhoofd;deoogholtewordtgevormddoordebaaivanKotzebue;hetnaardenprinsvanWalesgenoemdeschiereilandisdeneus,NortonbaaidemondenhetschiereilandAlaskastrektzichuitalseeneerwaardigebaard,verlengddoordetotverindenStillenOceaanuitgestrooideeilandenvandenAleoeten-archipel.HethoofdlooptuitindenbergketenderCoast-Range,waarvandebuitensterijendoordeIJszeebespoeldworden.

InditlandhaddeSchooneZwerfstereenenafstandvanongeveerzeshonderdmijlenafteleggen.

WijbehoevenniettezeggendatJanopzijnekaartdengeheelenweg,dienzijvolgenmoesten,hadnagegaan,metallebergen,waterloopenenanderebijzonderhedenvanhetterrein.Vanditalleshadhijdeanderenookopdehoogtegebracht,waartoezijopeenbepaalduurbijeengekomenwarenenwaarinalles,wathijverhaalde,metgrootebelangstellingaangehoordwerd.

Hierdoorwistnuiedereen,zelfsKruidnageldaaronderbegrepen,datdezenoordwestelijkeuithoekvanAmerikaheteerstbezochtwasdoorderussen,vervolgensdoordenfranschmanLapérouseendenengelschmanVanCouver,enhetlaatstdoordenamerikaanMacClure,toendezewasuitgegaanomsirJohnFranklinoptezoeken.

Hetlandwasnu,vooreendeelalthans,bekendeninkaartgebracht,dankzijdetochtenvanFrederickWhymperenvankolonelBulkleyin1865toenersprakewasvanhetleggenvaneenonderzeeschentelegraafkabeltusschendeoudeendenieuwewereld,onderdeBehringstraatdoor.VóórdattijdstipwasAlaskabijnanietandersbereisdgewordendandoordevertegenwoordigersvanhandelshuizen,dieerhuidenenpelterijenkwamenkoopen.

IndatjaarwaserindeinternationalepolitiekwederherhaaldelijksprakegeweestvandebekendeMunroe-leer,welkehieropneerkomtdatinAmerikaniemandandersietstezeggenmaghebben,danAmerikanen.Aaninlijvingderbritschekoloniën,ColumbianamelijkenCanada,vielindeneerstentijdnogniettedenken;maarmisschienbestondermogelijkheiddatRuslandgeneigdbevondenzouwordenAlaska,datwilzeggeneenlandvanvijfenveertigduizendvierkantemijlenoppervlakte,aanderepubliekaftestaan.Hieroverwerdenernstigeonderhandelingenmetderussischeregeeringgeopend.

IndeVereenigdeStatenwerdaanvankelijkdedraakgestokenmetdenStaatssecretarisSteward,toendezevoordendagkwammetzijnplanomWalrussia,datwilzeggen»robbenland”,inbezittekrijgen.WatmoestendeVereenigdeStatendaarmedeaanvangen?MaardeministerStewardhieldmetaldehardnekkigheidvaneenenyankeeaanzijndenkbeeldvast,enin1867scheenhetnietveelteschelenofdezaakkreeghaarbeslag.ErwasnogwelgeenverdragtusschenAmerikaenRuslandtotstandgekomen,maarditkontochiederoogenblikgebeuren.

Desavondsvanden31stenMeihaddefamilieCascabeldichtbijdegrenshaarkwartieropgeslagenonderhetlommervaneenigezwareboomen.DeSchooneZwerfsterbevondzichnuwelendeugdelijkophetgebiedvanAlaska,onderhetgezagvandenKeizerallerRussen.MetBritsch-Columbiahadzijniethetgeringstemeertemaken,daarkonCascabelgerustopzijn.

Hijwasdannuookwederopgeruimdgestemd,zóóopgeruimddatzijngoedeluimzichaanhetgeheelegezelschapmededeelde.ZijbehoefdenthansgeenoogenblikmeerhetrussischegrondgebiedteverlatenomaandewestelijkegrensvanditontzaglijkerijkinEuropatekomen.Alaska,SiberiëofEuropeeschRusland,hetmaaktegeenonderscheid,allesstondonderdenscheptervandenCzaar.

Deavonddischwasvroolijkengezellig.JanhadeenvettenhaasgeschotendienWagramtusschenhetkreupelhouthadopgejaagd.Enwatnogpleizierigerwas,hetwaseenonvervalschterussischehaas!

—Nutrekkenwijookeenseenlekkerefleschopen,zeideCascabel.Opmijnwoord,hetismijofikruimerademhaalnuikoverdegrensben.Ruiktgehetnietkinderen,hetishieramerikaanschelucht,alleenmeteenkleinigheidvanRuslanderin!Steekterdusjeneusmaarin,enjijookKruidnagel,alisdievanjouookeenellang!Bah!VijfwekenlanghebikhetbenauwdgehadindatellendigeColumbia!

Toenhetavondetenopendelekkerefleschleegwas,gingiederspoedignaarbinnenennaarbed.Desnachtsgebeurdeernietsbijzonders.Geenverscheurendedierenofzwervendeindianenlietenzichzien.Toenhetdagwerd,zagendehondenenpaardenerookweerfrischenopgewektuit.

ZoodrahetlichtgewordenwasbrakenzijopenwerdallesgereedgemaaktvoordenverderentochtinhetgastvrijeRusland,»Frankrijkszuster,”zooalsCascabelgoedvondtezeggen.DeklokhadnoggeenzesgeslagentoendeSchooneZwerfsterinnoordelijkerichtingverdertrok,naardeSimpson-rivierdiezijindeveerponthooptenovertesteken.

HetgrondgebiedvanAlaskaloopthierineenepuntnaarhetZuiden,welkuiteindedennaamThlinkitendraagt.Dewestkustwordtomgevendooreenaantalafzonderlijkeeilandenofgroepen,zooalsdePrince-of-Wales,deCroozer-,deKuju-,deSitka-,deBaranow-eilandenenz.

TeSitkaofNieuw-Archangel,dehoofdplaatsvanRussisch-Amerika,wasCascabelvoornemenszicheenigedagenoptehouden,teneindeeenepoosuitterustenentevensdenoodigetoebereidselentemakenvoorhetafleggenvanhetgeenernogoverbleefvanheteerstegedeeltehunnerreis.AangenezijdevandeBehringstraatmoesthettweedegedeeltebeginnen.

Hunwegvoerdehenlangsdegrilliguitgeholdekust,overeenestrooklaaglanddiedoorhetgebergtebegrensdwordt.

Dekaravaangingdusopmarsch,maarhadnoggeenemijlafgelegdtoenerietsindenwegkwam.Datwaseenhinderpaaldiealdenschijnhadvan

onoverkomelijktezullenwezen.

HetgastvrijeRusland,Frankrijk’szuster,toondezichinhetgeheelnietgezindomzijnefranschebloedverwanten,diezichCascabelnoemden,gastvrijteontvangen.

Hetvertoondezichnamelijkindegedaantevandriebeambtendergrenspolitie,forschekerels,metgrootehoofden,langebaarden,wipneuzenenkalmukken-gezichten.Zijdroegendedonkereuniformdermoskovietenenhunschedelwerdbedektdoordewelbekendeplattepet,voorwelkeeenaantalmillioenenmenscheneenonbegrensdeneerbiedkoesteren.

Eenderagentenstakzijnehandop,deSchooneZwerfsterbleefstilstaan,Kruidnagel,diemende,riepzijnenpatroon.

MijnheerCascabel,gevolgddoorzijnevrouwenkinderen,vertoondezichindedeurvandenwagen.Minofmeerongerustophetzienderuniformen,kwamenallenhettrapjeaf.

—Waarzijnuwepaspoorten?begondeagentinhetrussisch,welketaalCascabelbijdezegelegenheidmaaraltegoedbleekteverstaan.

—Paspoorten?vroeghij.

—Jazeker!ZonderpaspoortkomtergeenmenschophetgrondgebiedvandenCzaar.

—Maarmijngoedemijnheer,zeiCascabelzooonderdanigmogelijk,diehebbenwijniet.

—Danwordtgijhierookniettoegelaten.

Datwaszooduidelijkenonverbiddelijkalsofereenedeurvoorhunneuswerdtoegeslagen.

Cascabeltrokeenleelijkgezicht.HijwistdatermetdebevelendermachthebbendeninRuslandniettespottenvielenhadweinighoopomhetopeenakkoordjetekunnengooien.DathijdieagentenjuistontmoetenmoestophetoogenbliknuhijmetdeSchooneZwerfsterdegrensoverschreed,washet

ergstewathemoverkomenkon.

CorneliaenJanwarenevenweinigophungemak.Inangstigespanningwachttenzijafwaarhetgesprekopuitzouloopen.

—BravedienarenvandenCzaar,begonCesarwederopeenentoonvolnadrukenmetwelsprekendegebaren,omaanzijnewoordenmeerkrachtbijtezetten,—wijzijnfranschenenreizennietalleenvooronsgenoegenmaarookvoordatvananderen,inhetbijzondervandeedelerussendieonsdeeerwillenaandoenonzevertooningenmethunneaanwezigheidopteluisteren.Wijhebbengedachtdatheteeneonnoodigemoeitewasonsvanpapierentevoorzien,nuwijonsophetgrondgebiedvanzijnemajesteitdenkeizerallerRussengingenbegeven.....

ZonderpaspoortkomtergeenmenschophetgrondgebiedvandenCzaar!(Ziebladz.95).

—Niemandkomtzonderbijzonderevergunningoverdegrens,werdhemgeantwoord.Datisnognooitgebeurdenzalnimmergebeuren.

—Zouhetvoordezenkeernietmogen?vroegCascabelmetzijnevriendelijkstestem.Gijkunteroprekenendatwijnooitweerterugkomen.

—Erkomtnietsvanin,antwoorddedepolitiemanzoobeslistmogelijk.Geenpraatjesdusendegrensweerover!

—Maar,hernamdeander,hoekomikaanpaspoorten?

—Datisuwezaak.

—IndiengijonsvergunnenwiltnaarSitkategaan,zullenwijdoortusschenkomstvandenfranschenconsul.....

—ErisgeenfranscheconsulteSitka.Maarwaarkomtgijeigenlijkvandaan?

—VanSacramento.

—DanhadtgijuteSacramentovanpaspoortenmoetenvoorzien.Hetisnietnoodigerverderopaantedringen.

—Datisintegendeelhoogstnoodig,wantwijzijnoponzeterugreisnaarEuropa.....

—NaarEuropa?Gaatgijdandezenkantop?

Cascabelbegreepdathijeenonvoorzichtigantwoordgegevenhad,wantdewegdienhijvolgdewaszekernietdemeestgewoneominEuropatekomen.

—Ja,hernamhij,tengevolgevanbijzondereomstandighedenzijnwijgenoodzaakteenenomwegtemaken.....

—Hetkanmijnietsschelen,vieldeagentheminderede.Niemandreistoprussischgrondgebiedzondereenpaspoort.

—Alshetalleentedoenisomheteeneofandereinkomenderechttebetalen,kunnenwijmisschienweltoteeneschikkingkomen,zeideCascabel,terwijlhijdenagenteenenoogwenkvolbeteekenistoewierp.

Maarookopdiemanierschenenderussenniettotanderegedachtentebrengen.

—Geachtevrienden,hernamCesar,dienietmeerwistwathijzeggenmoest,gijhebttochzekerweleenshoorensprekenvandefamilieCascabel.

DitzeidehijopeenentoonalsofCascabeleennaamwas,inRuslandzoobekendalsdiederRomanoff’s.

Heteenhielpevenweinigalshetander.Ervielnietsaantedoen,zijmoestenterug.ZelfsdrevendepolitiemannenhunnegestrengheidzooverdatzijzelvendeSchooneZwerfstertotaandegrensbrachten,onderstrengverboddatniemandvandereizigershetinzijnhartmochtkrijgenomerwederovertekomen.HettreurigegevolgdaarvanwasdatCesarCascabel,geheeluithetveldgeslagen,binnenweinigeoogenblikkenwederopengelschengrondkwamtezitten.

Iederbegrijpthoeonaangenaamhemditwas,maarhuntoestandwasbovendienhoogstzorgelijk.Alhunneplannenwarennuverijdeld.Derichtingwelkezijmetzooveelmoedwareningeslagen,brachthennietwaarzijwezenwilden.ZonderpaspoortenwasdewegnaarhetWesten,doorAziatischRuslandheennaarEuropa,voorhenafgesneden.ZijkondennuweldwarsdoorhetverreWestenheenmetdenreiswagentotNew-Yorkkomen,maareenmaaldaar,kondenzijdenAtlantischenOceaannietandersoverdanperstoomboot,endaaropzoudenzijnietwordentoegelatenindienzijgeengeldhaddenomdenovertochttebetalen.

Ookvielernietaantedenkenomonderwegophunnevoorstellingenzulkeenesombijelkaartekrijgen,alnamenzijdentijdernogzooruimvoor.ZijkondenzichnietontveinzendatdetroepvanCascabelindeVereenigdeStateneenweinigafgezaagdbegonteworden.Sederteenjaaroftwintigzwiervenzijerrond,geenstadofdorpindenomtrekvandengrootentrunk-spoorwegofzijwarenergeweest.Zooveeldollarsalszijvroegerophaalden,zooveelcentenzoudenernutenauwernoodindekasvloeien.Gingenzijdusdenoostkantwederop,danwasergeeneindeaandereistezienenzoudenermisschienjarenmedegemoeidgaanvóórdatzijdemiddelenbijeenhaddenomnaarEuropascheeptegaan.TotelkenprijsmoestereenplanbedachtwordenommetdeSchooneZwerfsteralthansteSitkatekomen.Ditwasdeslotsomwaaralleredeneeringenderreisgenootentoevoerden,nadatderussischepolitiedienarenhenaanhunlothaddenovergelaten.

—’tIseenmooieuithoekwaarwijhierzitten!merkteCorneliahoofdschuddendeop.

—Washetnogmaareenuithoek!antwoorddehaarman.Maarwijkunnenernietuit.Hetiseenslop!

Zoudeoudeworstelaardiezooveelhinderpalenentegenstandersopzijnenwegteraardehadgeworpen,hierhethoofdstooten?Zouditmaalhetnoodlotsterkerzijndanzijngespierdevuist?Zouzulkeenkunstenmakeralshijhiergeengatvindenomdoortekruipen?Zouzijnvruchtbarehersenkashemgeenmiddelaandehanddoen,omondanksallekwadekansentochtekomenwaarhijwilde?

—Cesar,hervatteCornelia,metdieellendigekerelsvanagentenvaltnietsaantevangen.Maarmisschien,alswijonstothunchefwenden.....

—Hunchef,vielCascabelhaarinderede.Eenmooiding,zoo’nchef!Datiszekereenrussischekolonel,nogveeltaaierdanzijneondergeschikten.Diezalzeggendatwijnaardenduivelmogenloopen.

—BovendienbevindthijzichzekerteSitka,meendeJan,enzijverkiezenjuistnietdatwijdaarheengaan.

—Misschien,brachtKruidnagelvrijsnuggerinhetmidden,misschienzoudendiegrensbeambtenernietstegenhebbendatiemandvanonszichonderhungeleidenaardengouverneurbegaf.

—Datiszookwaadnietbedacht,antwoorddeCascabel.Hetzouteprobeerenzijn....

—Wanneerikhettenminstenietheelemaalmisheb,voegdeKruidnagelermetzijnegewonebescheidenheidbij.

—Vóórdatwijoponzeschredenterugkeeren,moetenwijhetbeproeven,zeideJan.Alsgijhetgoedvindtvader,zalik....

—Neen,hetisbeterdatikzelfga,hernamCesar.HoeverishetvandegrenstotSitka?

—Ongeveerhonderdmijlen.

—Welnu,dankanikbinneneendagoftienheenenterugwezen.Wijzullentotmorgenwachtenendanzienofhetgaanwil.

Zoodradedagaanbrak,gingCesarerdusopuitomdepolitieagentenwederoptezoeken.Datkosttehemweinigmoeite,wantzijwarennietvervandeSchooneZwerfsterinhinderlaagblijvenliggen.

—Zijtgijdaarweer?werdhemopbarschentoontoegeroepen.

—Omutedienen,antwoorddeonzevriend,methetvriendelijkstegezichtdathijtrekkenkon.

Meteenenvloedvanmooieenonderdanigewoordengafhijnuaandeheerengrensbewakerstekennen,dathijbijzijneexcellentiedengouverneurvanAlaskawenschtetoegelatenteworden.Gaarnewildehijdereis-enverblijfkostenbetalenvoorden»achtenswaardigendienaarvandengerechte”,diehemvergezellenzou,enooktoondehijzichnietafkeerigvanhetbetaleneenergrootefooiaandienachtenswaardigenenwelwillendenman....enzoovoortsenzoovoorts.

Hetwasechterpratenindenwindenhetvooruitzichtopeenefooihadzelfseenegeheeltegenovergesteldeuitwerking,wantdepolitiemannen,uithunnenaardachterdochtig,begonnennutevermoedendaterheelietsbijzondersstakachterhetverlangenvaneenkermiskunstenaaromtotelkenprijsoverdegrensvanAlaskatekomen.Hunaanvoerdersloegdanooknueenanderentoonaan.Hijherhaaldehetbevelomterstondwederterugtegaanenvoegdeerdreigendbij:

—Alsgijhetnogeenswagendurftomeenenvoetoponsgebiedtezetten,brengenwijunietnaarSitka,maarnaarhetnaastbijgelegenerussischefort.Enwiedaareenmaalinzit,kannooitwetenhoeofwanneerhijerwederuitkomenzal!

OpallesbehalvevriendelijkewijzewerdmijnheerCascabeldusnaardeSchooneZwerfsterteruggebracht.Aanzijnbedruktgezichtwasduidelijkgenoegtemerkendathijgeenwilvanzijnentochtgehadhad.

HetbegonernuuittezienalsofderollendewoningderCascabelsineenevasteverblijfplaatsveranderenzou.TotopdegrenstusschenColumbiaenAlaskahadhetvaartuig,datCesarenzijnefortuindroeg,hengebracht;maarhierscheenhettezullenstrandenalseenschipdatdoordenoceaan,bijhetterugloopender

ebbe,tusschenderotsendroogwordtgelaten.

Verscheidenedagengingenervoorbij,waarinhetteleurgesteldegezinniettoteenbesluitwisttekomen.Niemandbehoefttevragenofdattreurigedagenwaren.

Eengelukwashetdatzijgeengebrekaanleeftochthadden.Erwasnogeengoedevoorraadingelegdegroentenenanderevoedingsmiddelen,dienzijteSitkawederhooptenaantevullen,maarbovendienwaserindestreek,waarzijzichbevonden,overvloedvanwild.AlleendroegJanzorgdathijnochzijnhondzichaangenezijdevanderussischegrenswaagde,wantbijhetinbeslagnemenvanzijnjachtgeweerenhetopleggeneenerzwareboetetenbehoevederschatkistvanhetCzarenrijk,zouhetnieteensgeblevenzijn.

DitnamechternietwegdatCascabelenzijnehuisgenootennietsophungemakwarenenhetwaszelfsalsofdedierenindenwagenhunnebedruktheiddeelden.Jakobabbeldenietzoodrukalsnaargewoonte,dehondenliependruipstaartenderondenlietenafentoeeenmistroostiggehuilhooren.JohnBullvertrokgeengezichtenrektezichzelfsvanvervelingnauwelijksmeeruit.Deeenigendiezichinhetgevalgoedkondenschikken,warendepaarden,VermoutenGladiator.Diehaddenhetgrasvoorhetetenengeenvoetteverzetten.

—Wijmoetentochtoteenbesluitkomen!mompeldeCascabeldikwijls,terwijlhijmetoverdeborstgekruistearmenheenenweerliep.

Datwasgemakkelijkgezegdeneigenlijkookgemakkelijktedoen,wanthijhadinhetgeheelniettekiezen.Dewegvoorwaartswashemafgesneden;watkonhijdusandersdoendanrechtsomkeertmaken?DemoedigondernomentochtnaarhetWestenmoesthiereeneindenemen.DieverwenschteritdoorBritsch-Columbiamoestvanvorenafaanhervatworden,daarnazoudendeeindeloozeprairieënvanhetverreWestenzichvoorhenopenenentenlaatstezoudenzijaandekustvandenAtlantischenOceaanterechtkomen!EenmaalteNew-York,watdan?Afwachtenofermisschienmedelijdendemenschentevindenzoudenzijn,dieeeneinschrijvingzoudenwillenopenenomdefranschezwerversnaarhunvaderlandterugtehelpen?Welkeenevernederingvoorzulkewakkereenhooghartigelieden,diealtijdeerlijkhunbroodverdiendennooitdehandvooreeneaalmoesuitgestokenhadden!Odieschurken,diehenindenbergpasderSierraNevadalaaghartigberoofdhaddenvanhetbeetjegelddatzijbezaten!

—AlsdiefielteninAmerikanietopgehangen,ofinSpanjenietgewurgd,inTurkijenietgespietst,ofinFrankrijknietgeguillotineerdworden,zeideCesar,terwijlhijiederdierstrafoefeningenmeteenafzonderlijkgebaaraanduidde,magiklijdendaternooitmeereenschurkzijngerechtestrafoploopt!

Eindelijkkwamhijtoteenbesluit.

—Morgen,bepaaldehijdesavondsvanden4denJuni,gaanwijwederopmarsch.WijtrekkenterugnaarSacramentoenvervolgens.....

Hijvoegdeergeenwoordmeerbij.TeSacramentozoudenzijverderzien.Toebereidselenvoorhunnenaftochthaddenzijniettemaken,alsdepaardenwareningespannen,behoefdenzijhunnekoppenmaarnaarhetZuidentoetedraaien.

DitwasdemistroostigsteavonddienzijnogopdegrensvanAlaskahaddendoorgebracht.Iederzatineenenhoek,niemandsprakeenwoord.Hetwaseendonkerenacht,deluchtvolgrauwewolken,her-enderwaartsdrijvende,alsijsschotsen,diedoordenwindmetvaartnaarhetOostengejaagdwerden.Geensterwasertezien;dedunneschijfderwassendemaanwasachterdehoogebergen,diedengezichteindervormden,vroegindenavondverdwenen.

TeongeveernegenuurgafCascabellastdatiedernaarbedmoestgaan,methetplandenvolgendendag,zoodrahetlichtwerd,dereisteaanvaarden.DenzelfdenwegdiendeSchooneZwerfstervanSacramentoafgevolgdhad,zoudenzijwederinslaan;zijhaddengeenengidsnoodigomdientevinden.EerstzoudenzijderichtingvolgennaardebronnenvandeFrazer-rivier,endezezouhenvanzelvegeleidentotophetterritoriumvanWashington.

Kruidnagelhadjuistdehondenvastgelegdenwasbezigdebuitendeurtesluiten,toeneropkortenafstandeengeweerschotviel.

—Watheeftdattebeteekenen?riepCascabel.

—Daarwordtgeschoten!zeideJan.

—Zekereenjager,meendeCornelia.

—Eenjager?Inzulkeendonkerennachtenzoolaat?hernamJan.Datlijktmij

nietwaarschijnlijk.

Ophetzelfdeoogenblikvielereentweedeschotenhoordenzijtegelijkomhulproepen.

X.

Kayette.

ZonderzichlangtebedenkenliepenJanenSandermethunvaderenKruidnageldenwagenuit.

—Indierichtingmoethetzijn!riepJan,terwijlhijnaardenzoomvanhetwoudweesdatzichlangsdegrensuitstrekte.

—Laatonsnogeenoogenblikluisteren,zeideCascabel.

Ervolgdeechternietsmeer.Hetscheenbijdietweeschotentezullenblijven,enoferwerkelijkomhulpgeroepenwashaddenzijnietstelliggehoord.

—Zouereenongelukgebeurdzijn?vroegSander,

—Inelkgeval,meendeJan,zouernietgeroepenzijnwanneerdepersoondieriepzichnietingevaarbevondenhad.

—Danmoetenwijhemgaanhelpen,zeideCornelia.

—Jakinderen,hernamCascabel,maarlaatonswapenenmedenemen.

Erkonevengoedeenongelukgebeurdzijnalsdatdeeeneofanderereizigerindezeeenzamestreekmetkwaadvolktedoengehadhad.Erbestonddusalleredentotvoorzichtigheid,zoowelomzichzelfteverdedigenalswanneerzijdepartijvananderenwildenopnemen.

SpoedigkwamenCascabelenJanmethunnegeweren,SanderenKruidnagelmetrevolversgewapendwederuitdeSchooneZwerfstertevoorschijn.Corneliametdetweehondenbleefachteromopdenwagentepassen.

Zijliepeneenigeminutenvoort,denzoomvanhetwoudlangs.Nuendan

blevenzijstaanomteluisteren,maarerwerdgeengeluidmeergehoord.Tochhaddenzijduidelijkgenoegindierichtingenopgeengrootenafstanddeschotenhoorenvallen.

—Hetistochnietmogelijkdatwijonsvergisthebben?vroegCascabel.

—Neenvader,antwoorddeJan,daarbenikzekervan.Maarluister!Hoorikdaarnietiets?

Ditmaalwashetduidelijkgenoeg.Erwerdomhulpgeroepen,nietdooreenenmanzooalsdeeerstekeer,maardooreenevrouwofdooreenkind.

Hetwaseendonkerenachtentusschendeboomenkondenzijnauwelijkseenigeellenvoorzichuitzien.Kruidnagelhadeenvanderijtuiglantarensmedewillennemen,maarCascabelmeendedathetvoorzichtigerwasditniettedoen.Hetwasbeterdatzijnietgezienkondenworden.

Zijhoordenandermaalroepenenditmaalzooduidelijkdatzijergemakkelijkhunneschredennaarkondenrichten.Ookscheenhetgeluidnietuithetdichtstegedeeltevanhetboschtekomen.

Eenminuutofvijfverderkwamenzijmethunvierenbijeeneopenplekinhetwoud.Daarvondenzijtweemannenopdengrondliggenenbijheneenevrouw,dieophareknieënliggende,hethoofdvandeneenmetharearmenondersteunde.

Hethulpgeroepdatzijhetlaatstgehoordhadden,wasvandezevrouwafkomstig.IndeIndiaanscheChinouk-taal,dieCascabelreedstennaastenbijverstond,riepzijnuweder:

—Komhierheen!....Zijhebbenhemvermoord!

Jansneldenaarhaartoe.Uitdeborstvandengewondestroomdehetbloed,datdegeknieldevrouwtevergeefstrachttetestelpen.

—Hijhaaltnogadem!riepJan.

—Maardeander?vroegzijnvader.

—Datweetikniet,antwoorddeSanderdieooknaderbijgekomenwas.

Cascabelboogzichoverdenverslageneheenenonderzochtofhijnogademhaalde,ofeeniganderteekenvanlevengaf.

—Ikgeloofdathijdoodis,zeidehij.

Zoowashetinderdaad.Eengeweerkogelhadheminhethoofdgetroffenenontzielddoennederstorten.

Eenevrouwondersteundehethoofdvandengewonde.(Ziebladz.104).

Wiewasdezevrouw,wiertaalverraaddedatzijtothetIndiaanscherasbehoorde?Ofzijoudofjongwaskondenzijnietonderscheiden,wanthaargelaatwasondereenekapgedeeltelijkverborgen.Datzouechterlaterwelopgehelderdwordenalszijvertellenkonwaarzijvandaankwamenwatergebeurdwas.Voorhetoogenblikkwamheteropaandenman,dienogadem

haalde,inveiligheidtebrengenendoorspoedigehulptetrachtenzijnleventeredden.Hetlijkvanzijnenreisgenootkondenzijdenvolgendendagopdezelfdeplaatsbegraven.

DoorJangeholpen,namCascabeldengewondebijdeschoudersop,terwijlSanderenKruidnagelzijnebeenenoptilden.ToenwenddeCesarzichtotdevrouwenwenktehaardatzijhenmoestvolgen.

Zonderteaarzelenvoegdezijzichbijhen.Meteenedoektrachttezijvoortdurend,terwijlzijnaasthenliep,hetbloeduitdewondetegentehouden.

Nietdanlangzaamkwamenzijvooruit,wantdegekwetstewaseenzwaremanenzijdedenhunbestomhemnietteveeltedoenschudden.CascabelwildeallesdoenwathijkondeomhemlevendindeSchooneZwerfstertebrengen.

Zijhaddendusweltwintigminutenwerkomdaartekomen.Onderwegbespeurdenzijnietsverdachts.

CorneliaenNapoleonaverkeerdenindoodelijkeongerustheid,wantzijwistennietwatergebeurdwasenvreesdenvooreenongeluk.

—Maakvoort,Cornelia,riepCascabelzoodrahijhaarzag.Brengwatwatereneenpaarlinnenzwachtelsomhetbloedtestelpen.Andersloopenwijgevaardenongelukkigeinonzearmenteziensterven.

—Jawel,jawel,antwoorddezijnevrouw,ikweetwelwaternoodigisCesar.Laatmijmaarbegaanenmaakgeenoverbodigedrukte!

Corneliahadverstandgenoegvanwonden,wantzijhadophunnezwerftochtenmeerdaneenseenverbandmoetenleggen.

Degewondewerdneergelegdopeenematras,dieKruidnagelinhetachterstegedeeltevandenwagenspreidde.Delampdieaandezolderinghing,verspreiddeeenflauwlichtoverhetdoodsbleekegelaatvandenvreemdelingenoverdeIndiaanschevrouwdiewedernaasthemneergeknieldwas.

Ditbleekeenjongmeisjetezijn,nietouderdanvijftienofzestienjaren.

—Watisdatvooreenmeisje?vroegCornelia.

—Zijbevondzichbijdengewondeenwijhoordenhaaromhulproepen,antwoorddeJan.

Degekwetstemochteenmanvaneenjaarofvijfenveertigwezen.Zijneharenenbaardbegonnenreedstegrijzen,hijhadeengespierdlichaamenwasvanmeerdanmiddelbarelengte.Zijnegelaatstrekkenwareninnemendenvastberaden,niettegenstaandededoodelijkebleekheiddiezijngelaatoverdekte.Zijneoogenhieldhijgeslotenalseenstervende,eenzuchtontsnaptevantijdtottijdaanzijnelippen,maarhijlietgeenwoordhoorenwaaruitzijhaddenkunnenopmakenuitwelklandhijafkomstigwas.

Toenzijnekleederenlosgemaaktwaren,bevondCorneliadathijtusschendederdeenvierderibbeeenenstootmeteendolkmesbekomenhad.Ofdewonddoodelijkwashadalleeneengeneeskundigekunnenzeggen,maardatzijhoogsternstigwas,daaraanvielgeenoogenbliktetwijfelen.

Geneeskundigehulpwasechteronderdezeomstandighedenniettekrijgen.ZijmoestenzichdustevredenstellenmethetgeendebedrevenehandvanCorneliadoenkonenmetdegeneesmiddelendieindereis-apotheek,welkezijbijzichhadden,voorhandenwaren.

Hetnoodigewerdterstondgedaanomverderbloedverliestevoorkomen,waardoorhetlevenvandengewondeingevaargebrachtkonworden.Laterzoudenzijzienofhetmogelijkwasdenonbekende,indenstaatvanvolkomenuitputtingwaarinhijverkeerde,naardenaastbijzijndebewoondeplaatsovertebrengen.InditgevalkonhetCascabelweinigschelenofdebewonersengelschenofrussenwaren.

Corneliawaschteeerstdewondmetkoudwaterenlegdeertoencompressenvanarnicaop.Hetbloedverlieswerdhierdoortotstaangebracht,dochdemanhadsederthetoogenblikwaarophijgewondwastotdatwaarophijverbondenkonworden,reedsveelbloedverloren.

—Watmoetenwijnuverderbeginnen,Cornelia?vroegCascabel.

—Wijmoetendenlijderoponseigenbedleggen,antwoorddezijnevrouw,enikzalbijhemwakenteneindedecompressenzoodikwijlstevernieuwenalsnoodigis.

—Wijzullenelkandermetwakenaflossen,zeideJan.Wijzoudentochnietkunnenslapenenbovendienishetnoodigdatwijopallesvoorbereidblijven,wantdemoordenaarszwervenmisschienhierindenomtrek.

DepatiëntwerdnudoorCascabel,JanenKruidnagelopgetildennaarhetvoorstegedeeltevandenwagengebracht,waarzijhemophunbedlegden.

Corneliableefdeeersteurenwaken,zonderdatdeonbekendemaneenigteekenvanbewustzijngaf.IndientusschentijdverhaaldehetIndiaanschemeisjeharegeschiedenis,dieCascabelzonderveelmoeiteverstond.

ZijbehoordetoteendervolksstammendiehetschiereilandAlaskaoorspronkelijkbewoondhebben.TenNoordenentenZuidenvanderivierdeYoukon,dieditlandvanhetOostennaarhetWestendoorloopt,wordennogverschillendevandiestammenaangetroffen,inzwervendenofingevestigdenstaat.HetzijndeCo-Yoûkons,detalrijksteenmisschiendemeestbarbaarschevanallen,deNewi-cargoûts,deTananas,deKotcho-a-Koutchens,enmeerindenomtrekvandenmondderrivier,dePastoliks,deHaveacks,dePrimskes,deMélomûtsendeIndgelètes.

DejongeIndiaanschebehoordetotdenlaatstgenoemdenstam.ZijheetteKayette.

Kayettewaseenewees,ookbezatzijgeeneanderebloedverwanten.HetkomtmeervooronderdeinboorlingenvanAlaska,nietalleendatergeslachtenuitsterven,maardatervangeheelestammeneindelijkgeenenkellidmeeroverblijft.

Datisonderanderenhetgevalgeweestmeteenvandevoornaamstestammen,dievroegertenNoordenvandeYoukonzijnewoonplaatshad.

Kayette,geheelalleenopdewereldachtergebleven,wasopreisgetogennaarhetZuiden,dooreenestreekwelkezijgoedkendedewijlzijeropdezwerftochtenvanharenstammeermalenwasdoorgetrokken.ZijwasvoornemenszichnaardehoofdstadSitkatebegevenendaarbijeenvanderussischeambtenareneenendiensttezoeken.Haareerlijk,zachteninnemendvoorkomenwaswelinstaathaareenevriendelijkeontvangstteverzekeren.Zijzagergoeduit;haargelaatskleurwastenauwernoodlichtbruin;harezwarteoogen,doorlange

wimpersomlijst,haddeneenezachteuitdrukking;hareweelderigebruinelokkenkwamennuendantevoorschijnonderdekapvanbont,diezijophaarhoofddroeg.

Zijwasmiddelmatigvanlengte,maarlenigenbevalliginharebewegingen,zelfsindenwijdenpelsrokwaarinzijgekleedwasendiemetdraagbandenbovenhareschoudersvastgemaaktwas.

Hetiseeneeigenaardigheiddernoord-amerikaanscheindianenrassendatdejongensenmeisjesvroegvolwassenenlevendigenvroolijkvanaardzijn.Ophuntiendejaarhanteerendeknapendenbijlenhetgeweerreedsmetbehendigheid.Ophaarvijftiendejaartrouwendemeisjesennemenzijharemoederlijkeplichtenonberispelijkwaar.Kayettewasdusernstigerenbedachtzamerdanhaarleeftijdmedebracht,endegrootereiswelkezijondernomenhad,beweesdatzijkarakterhad.ZijwasreedseenemaandonderweginzuidwestelijkerichtingenhadnudesmallekuststreekbereiktinwiernabijheiddeeilandenliggenwaaropdehoofdstadvanAlaskagelegenis.Denzoomvanhetwoudvolgende,hadzijopeenigehonderdenschredenafstandstweeschotenhoorenvallenendaarnaeenangstiggeroepomhulpvernomen.

Kayette.(Ziebladz.108).

DitzelfdehaddenookonzereizigersindeSchooneZwerfstergehoord.

Zonderzichdoorvreestelatenweerhouden,wasKayetteophetgeluidafgekomen.

Ervielnietaantetwijfelenofharenaderinghaddemoordenaarsopdevlucht

gejaagd,wantzijhadnogeventweemannentusschenhetkreupelhoutzienverdwijnen.Debooswichtenhaddenechterspoediggemerktdatzijzichschrikaanhaddenlatenjagendooreenkind.Zijkwamenreedsnaardeplekterugwaarzijhunnemisdaadgepleegdhadden,methetvoornemenhunneslachtoffersteplunderen,toendekomstvanCascabelendezijnenhenopnieuwhaddoenafdeinzenenditmaalvoorgoed.

ZoodraKayettedetweemannenopdengrondhadvindenliggen,waarvandeeenreedseenlijkwas,dochdeandernogteekenenvanlevengaf,waszijomhulpgaanroepen.Waterverdergebeurdwas,hebbenwijreedsgezien.Deeerstekreten,diedeCascabelsvernomenhadden,warendoordeaangevallenreizigersgeuit.Watzijlaterhoorden,washethulpgeschreiderIndiaansche.

Denachtgingverderongestoordvoorbij.Demoordenaarshaddenwaarschijnlijkhunnebiezengepakt,althansindenabijheidvandeSchooneZwerfstervertoondenzijzichnietmeer.

Denvolgendenochtendwasernoggeeneveranderingbijdengekwetstetebespeuren.Zijntoestandscheenevenverontrustend.

Kayettetoondenuhareschranderheiddooreenigekruidentegaanzoeken,waarvanzijdeheilzamewerkingopverwondingenkende.Zijlietdieaftrekkenenerwerdenzwachtelsinhetaftrekselgedoopt,welkevervolgensopdewondgelegdwerden.Erkwamvolstrektgeenbloedmeeruittevoorschijn.

Indenloopvandenvoormiddagwerdhetduidelijkdatdelijdergemakkelijkerbegonademtehalen.Intusschendeedhijnognietsdanzuchtenofzachtkreunen.Geenwoordkwamoverzijnelippenenzijblevendusinhetonzekerewiehijzijnkon,waarhijvandaankwamofheenging,waaromhijzichhieropdegrensvanAlaskabevond,wiehemovervallenhaddenofwatvoorredenenzijneaanrandershaddenkunnenhebbenomhemenzijnenreisgenootvankanttemaken.

Indienechterhetdoeldermoordenaarswasgeweestdenreizigertebestelen,danwashun,toenzijbijdenaderingvanhetIndiaanschemeisjehetopeenloopenzetten,eenschoonebuitontgaan,zooalszijindezeschaarsbezochtestreekerzekernietlichteentweedenzoudenaantreffen.

DitbleektoenCascabeldekleederenvandenonbekendeuittrok.Ineenlederengordel,dieomzijnmiddelbevestigdwas,werdeneenaantalamerikaanscheenrussischegoudenmuntstukkengevonden,eenenandertoteenbedragvanongeveervijftienduizendfranken.Ditgeldwerddadelijkopeeneveiligeplaatsgeborgenomhetdeneigenaarzoodramogelijkterugtegeven.Papierenwerdenerechternietaangetroffen,metuitzonderingvaneenkleinzakboekjemetaanteekeningen,deelsinhetrussischdeelsinhetfransch.Erwarendusgeenegegevensomtekunnenradenwiedevreemdelingzijnkon.

Tegennegenuur’sochtendskwamJanzijnenvaderherinnerendatzijnogeenenplichttevervullenhaddentenopzichtevanhetlichaamvandenverslagene,datonbegraveninhetboschwasblijvenliggen.

—DatisgoedJan,washetantwoord,laatonsdadelijkopweggaan.Misschienvindenwijooknogpapierenbijhem,waarwijheteenenanderuittewetenkunnenkomen.Kruidnagelmoetookmeeenlaathemeeneschopeneenespademedenemen.

Zijvoorzagenzichbovendienvanwapenenengingenmethundrieëndenzelfdenkantalsdenvorigendagop,langsdenzoomvanhetwoud.

Weinigeminutenwarenvoldoendeomhenopdeplaatstedoenkomenwaardemoordbedrevenwas.

Hetbleekduidelijkdatdetweereizigershetvoornemengehadhaddenopdezeplekdennachtdoortebrengen.Hetvuurwaarbijzijgerusthadden,rooktezelfsnog.Aandenvoetvaneenzwarendenneboomhaddenzijeenhoopdrooggrasbijeengezochtomeropteliggen.Misschienwarenzijzelfsinhunnenslaapovervallen.

Hetlijkvandenvermoordehadreedsdestijfheid,diehetkenmerkvandendoodis.

Hetwasgemakkelijkteziendatdeoverledeneeendienstbodegeweestwasvandenanderenreiziger.Zijnegelaatskleurwasdonker,zijnehandenwarenruw,zijnekleedingvangrovestof.Hijkoneenjaarofdertigoudzijn.

Janzochtinzijnezakken,maarvondgeenepapierenofgeld.Inzijnengordel

stakeeneamerikaanscherevolver,nogmetzeskogelsgeladen.Deongelukkigehadgeentijdgehaddieafteschieten.

Deaanslagkondusnietandersdanonverwachtsenverraderlijkgeschiedzijn.Beideslachtofferswarenophetzelfdeoogenblikgevallen.

Hetlijkwerdindenkuilgelegdendezemetaardedichtgeworpen.(Ziebladz.113).

Indenomtrekvandeplekinhetwoudwasgeenmenschofdiertebekennen,waarJanzichopzettelijkvangingovertuigen.Ookwarendemoordenaarszekernietmeeropdeplaatshunnermisdaadgeweest,wantindatgevalzoudenzijhetlichaamwelvandekleederenberoofd,ofvoorhetminstderevolveruitdengordelgenomenhebben.

IntusschenhadKruidnageleenenkuilgegravenvanzoodanigedieptedatdedierenvanhetwoudnietinstaatkondenzijnhetlijkoptegraven.Hetlichaamwerddaaringelegdenvervolgensdekuilzorgvuldigmetaardedichtgeworpen.

ZonderdralenkeerdeCascabelmetJanenKruidnagelnaardeSchooneZwerfsterterug.TerwijlKayettedezorgvoordengewondeeenoogenblikopzichnam,beraadslaagdenJanenzijneoudersoverhetgeenhunverdertedoenstond.

—Hetschijntbuitentwijfel,begonCesar,datalswijdeterugreisnaarCaliforniëondernemen,onzegewondenietlevenddaarkomenzal,wanthetiseenritvaneenigehonderdenmijlen.HetbestezouduswezennaarSitkategaan,waarwijbinneneendagofvierkunnenkomen;maardieSatanschegrensbewakersverkiezennietdatwijeenvoetinhunlandzetten.

—Hetistochnoodig,zeideCorneliaopvastentoon,datwijnaarSitkakoerszetten,ennaarSitkazullenwijgaanook!

—Maarhoe?Vóórdatwijeenemijlverzijn,zullenzijonstegenhouden.

—Datkanmijnietsschelen,Cesar!Wijmoetenopbrekenenniettalmenook!Komenwijdeagentenweertegen,danzullenwijhunvertellenwatergebeurdis,enmisschienvergunnenzijdienarmenmanwelhetgeenzijnietverkozenhebbenonstoetestaan.

MijnheerCascabelschuddetwijfelachtighethoofd.

—Ikbenhetmetmoedereens,zeideJan.WijmoetenteSitkazientekomenengeenmoeitedoenomtoestemmingvandepolitietebekomen,wantdiezullenzijonstochnietgeven.Datzoudusmaartijdverlieszijn.BovendienzullenzijmisschiendenkendatwijreedsnaarSacramentoterugzijngekeerdenverderzijngegaan.Sedertvierentwintigurenhebbenwijnietsvanhungemerktenzelfs

ophetschietenvangisterenavondzijnzijnietafgekomen.

—Datiswaar,stemdeCascabeltoe,enhetisdusbestmogelijkdatzijernietmeerzijn.....

—Tenminste.....vielKruidnagel,diezichbijdeanderengevoegdhadheminderede.

—Jawel,alshettenminstenietpreciesandersomis.Datwetenwijalvanouds!

HetzijJangelijkhadofniet,dekansdiendeinelkgevalgewaagdteworden.

BinneneenkwartierstondenVermoutenGladiatorvoordenwagen.Zijwarenterdegeuitgerustenkondenopdeneerstendageenheeleindafleggen.DeSchooneZwerfsterwerddusinbeweginggezet.NietweinigverheugdwasCascabel,dathijhetgebiedvanBritsch-Columbiawedervaarwelmochtzeggen.

—Kinderen,zeidehij,uitkijkenenoppassenisdeboodschap!Geenschotmagergedaanworden,Jan,wanthetisminstgenomenonnoodigdatiemandietsvanonsmerkt.

—Voordekeukenhebbenwijtrouwensvoorraadgenoeg,voegdeCorneliaerbij.

HetterreinishiertenNoordenvanColumbiaweltamelijkheuvelachtig,maartochnietmoeilijkbegaanbaar.Zijvolgdendetalrijkebochtendiehetstrandmaakt,terwijlindezeelangsdekusteenaantaleilandenverspreidliggen.Veraandengezichteindervertoondenzicheenigehoogebergen.Opgrooteafstandenzagenzijnuendaneeneeenzamelandhoeveliggenvanwelkedekaravaanvoorzichtigeengoedeindwegbleef.JanhaddekaartvanhetlandnauwkeuriggeraadpleegdenhoopteookzonderwegwijzergeenemoeitetehebbenomteSitkatekomen.

Hetvoornaamstewasechterdatzijniemandvandepolitietegenkwamen,zoominindeonmiddellijkenabijheiddergrensalsmeerhetlandin.DieneerstendagwashetalsofniemanddeSchooneZwerfsterietsindenwegverkoosteleggenenzijrijdenkonwaarheenzijgoedvond.Cascabelverbaasdezichhieroverwel,maarhetdeedhemnogmeerpleizier.

CorneliaschreefdittoeaaneenebijzonderebeschermingderVoorzienigheiden

haarmandachterongeveerevenzooover.Janhieldheterechtervoordatderussischepolitiebeambtenomdeeeneofandereonbekenderedenharewaakzaamheidlangsdegrenshaddenopgegeven.

Den6denen7denJuniwerddetochtongestoordvoortgezet,zijkwamenreedsindenabijheidvanSittinenmisschienwarenzijerreedsgeweestindienCornelianiet,omdegekwetstehettehardeschokkentebesparen,opvoorzichtigrijdenhadaangedrongen.MetKayettebleefzijdenlijderverplegen.Eenemoederofeenedochterhadhemnietzorgvuldigeropkunnenpassen.Beidenwarenevenbezorgddathijhetdoelderreisnietzoukunnenbereiken.Zijntoestandwaszekernietergergeworden,maarongelukkigvielerooknietopveelbeterschapteroemen.Deschraalvoorzienereis-apotheekendezorgendiedetweevrouwenaandenlijderkondenbesteden,warennietvoldoendeom,bijzulkeeneernstigeverwondinghetgemisvaneenengeneeskundigegoedtemaken.Goedeverplegingkanveeldoen,maarnietallesendatwasjammergenoeg,wantdetweevrouwenwarenzorgzaamalseenpaarzustersvanliefdadigheid.HetgoedehartenhetdoorzichtvanhetjongeIndiaanschemeisjetoondezichbijiederegelegenheid.HetwasookalsofzijreedseenlidderfamiliegewordenwasenalsofervoormoederCascabeleenetweededochteruitdenhemelwaskomenvallen.

Indennamiddagvanden7dentrokkenzijmetdeSchooneZwerfsteropeenedoorwaadbareplaatsdoordeStekin-rivier,dieuitlooptineendernauwezee-armenwelketusschenhetvastelandenheteilandBaranowdoorstroomen,opweinigemijlenafstandvanSitka.

Dienzelfdenavondhoordenzijdengewondevoorheteersteenigewoordenstamelen.

—Mijnvader!mompeldehij....Gindszalikhemweerzien!

DitwerdinhetrussischgezegdenCesarCascabelverstondhetduidelijk.

Ooknoemdedevreemdelingeenennaam,Iwan,dienhijverscheidenemalenherhaalde.

Daarmedebedoeldehijongetwijfelddendienstbode,dienzijbijzijnenmeesterontzieldhaddenvindenliggen.

Hieruitvielmetvrijveelzekerheidoptemakendatbeidenrussenwaren.

Ditzouspoedigopgehelderdwordennudelijderzijnespraakenzijnbewustzijnteruggekregenhad.Hijzouzijnereddersweldadelijkopdehoogtebrengenvanhetgeenergebeurdwas.

DiendagkwamdeSchooneZwerfsteraandezezijdevanhetnauwevaarwaterdatzijovermoestenomopheteilandBaranowtekomen.Zijmoestendusnaareenenschipperomzien,teneindedenovertochttebewerkstelligen.DitkonechtermoeilijkgebeurenzonderdatzijverteldenwaarzijvandaankwamenenCascabelwasnietweinigbevreesddaterwederdadelijknaarzijnepaspoortengevraagdzouworden.

—Welnu,zeidehij,ditmogezijnzooalshetwil,onzerussischevriendzaldanalvastteSitkawezen.Noodzaaktdepolitieonswederdegrensovertegaan,danzullenzijhunnenlandsmantochwelbijzichhouden.Wijhebbenhemhetlevengeredenhetishunnezaakhemverdertegenezen.

Derusstaardeverwonderdomzichheen.(Ziebladz.117).

Daarvielzekerveelvoortezeggen,maarhunneongerustheidoverhetgeenermethenzelvengebeurenzou,werdernietdoorweggenomen.EenmaalteSitkagekomen,zouhetnoghardervoorhenwezendentochtnaarNew-Yorktemoetenhervatten.

Terwijldewagenaandenwaterkantstondtewachten,gingJaneropuitomdeveerschipperstezoekenteneindezonderuitstelscheeptekunnengaan.

—Onzeziekeiswedergeheelbijkennis,waarschuwdeCornelia.Hijheeftweergesproken,Cesar.Gijmoetmaareenskomenhoorenwathijtevertellenheeft.

Deruslagmetopenoogenenstaardeverwonderdomzichheen.Blijkbaarbegreephijvolstrektnietwaarhijzichbevond.Vantijdtottijdliethijeenigeonsamenhangendewoordenhooren.

Opzwakkentoon,zoodathetnauwelijksteverstaanwas,vroeghijnaarIwan,zijnenbediende.

—Mijnheer,zeideCascabel,uwbediendeishierniet,maarzegonswatgijhebbenwilt.

Ditwerdinhetfranschgezegd.Devreemdelingantwoorddeterstondindezelfdetaal.

—Waarbenik?

—Gijzijtbijliedendieutotdusververpleegdhebben.

—Maarinwelkland?

—Ineenlandwaargijnietstevreezenkunthebben,indiengijtenminsteeenruszijt.......

—Jawel,ikbeneenrus.

—WelnugijbevindtuindeprovincieAlaska,eenigemijlenvandehoofdstad......

—InAlaska....fluisterdedegewonde.

Hetwasalsofdienaamhemeenigszinsangstigmaakte.

—Ineenerussischekolonie,hernamhij.

—Neen,ineeneamerikaanschebezitting,vielJanheminderede,diejuistwas

binnengekomen.

Omzijnewoordentebevestigen,maakteJaneenvanderaampjesindeSchooneZwerfsteropenenweeshijmetdehandnaardeamerikaanschevlag,dieboveneenenwachtpostaanhetstrandwapperde.

Hetwaszooalshijzeide.SedertlutteledagenwasAlaskageenrussischgewestmeer.DriedagengeledenwashettractaatgeteekendwaarbijhetgeheelelandaandeVereenigdeStatenwerdafgestaan.DaaruitvolgdenatuurlijkdatdefamilieCascabelvangeenrussischepolitieietsmeertevreezenhad.Zijbevondzichwederopamerikaanschgrondgebied.

Janweesnaardeamerikaanschevlag,dieboveneenenwachtpostaanhetstrandwapperde.(Ziebladz.117).

XI.

Sitka.

Sitka,ofNieuw-Archangel,ligtopheteilandBaranowopdewestkustvanAmerika.Hetisnietalleendehoofdplaatsvanditeiland,maardehoofdstaddergeheeleprovinciewelkenuaanderegeeringderVereenigdeStatenafgestaanwas.Hetistevensdeeenigestadvaneenigenomvanginditgewest,waarvoorhetoverigenietsdanvlekken,ofonbeduidendedorpen,opgrootenafstandvanelkanderwordenaangetroffen.Eigenlijkzoudendezenederzettingenbeterfactorijenofpostengenoemdworden,wanthetzijnmeerendeelskantorenvanamerikaanschehandelsvennootschappenofvandeengelscheHudsonsbaai-compagnie.Hetisduslichttebegrijpendatdemiddelenvangemeenschaptusschendezepostenveeltewenschenoverlaten,vooralindenwinterwanneerAlaskadoorhevigestormengeteisterdwordt.

EenigejarengeledenwasookSitkanogeeneweinigbezochtehandelsplaats,waareenerussisch-amerikaanschehandelsvereenigingzichvanbontwerkenpelterijenvoorzag.Langzamerhandisechterdegeheeleprovinciemeerbekendgewordenbijdereizigers,diehunneonderzoekingenuitstrekkentotindepoolstreek,waarhetlandaangrenst.OnderhaartegenwoordigbestuurzaldestadongetwijfeldspoedigeeneeervolleplaatsgaaninnemenonderdehoofdstedenvandeStatenderamerikaanscheUnie.

ToenmaalsvondmenteSitkareedseenigegebouwen,dieeeneplaatshetkaraktervaneenestadgeven.Erwaseenelutherschekerk,eeneenvoudiggebouw,maardatuitwendigtocheenigevertooningmaakte;eenegriekschekerkmeteenkoepeldak,dateenigszinszonderlingafstaktegendegrauwewolkendiegewoonlijkhetzwerkbedekten,geheelanderedaninhetOostenwaardezegebouwenthuisbehooren;verdereeneclubeneeneopenbarewandelplaats,waarinwonersenvreemdelingentevenskoffiehuishielden,verschillendehotelsengaarkeukens,kegelbanenenandereplaatsenvanbijeenkomst,nogeeneclub

voorongetrouwdeheerenalleen,eeneschooleneenhospitaal,benevensverscheideneaanzienlijkehuizenenbuitenplaatsendieopentusschendeheuvelsindenomtrekverstrooidlagen.Destadwordtomslotendooreenwoudvandenneboomen,waarinzijalstusscheneenkleedvanaltijddurendgroenverscholenligt.Indevertestekendespitsenvanhoogebergendaarbovenuit.DemeestbekendeisdebergEdgecumbeopheteilandCrouze,noordelijkvanBaranow,waarvandekruinzichongeveerachtduizendvoetenbovenhetvlakderzeeverheft.

DeweersgesteldheidisteSitkanietbijzonderruw.DethermometerdaalterzeldenbenedendezevenofachtgradenCelsius,hetgeenzekernietkoudisalsmeninaanmerkingneemtdatdestadop56gradennoorderbreedteligt.Daarentegenzouzijgevoegelijkeene»waterstad”genoemdkunnenworden,wanthetregenterbijnaaltijd,alleenafgewisselddoorsneeuw.Hetwasdusnietsbijzondersdatonzekaravaan,nametpaardenenalindeveerponttezijnovergezet,ondereeneslagregenharenintochtteSitkahield.DaaroverklaagdeCascabelechterniet.Hijwasveelteblijdedathij,nazoolangindenabijheidvanhetbeloofdelandtezijnopgehouden,ernuzonderpaspoortofformaliteitinmocht.

—Ikhebalmeerdaneensinmijnleveneenbuitenkansjegehad,zeidehij;maarzooietsbuitengewoonsismijnognooitoverkomen.Daarstondenwijvooreenedeurdiewijnietopenkondenkrijgen,enzie,opeensheeftzijzichvanzelvevooronsgeopend!

Hetwaszekerweltoevalligdathettractaat,waarbijAlaskainanderehandenwasovergegaan,juistophetgeschikteoogenblikgeteekendwasomdeSchooneZwerfstertoetelaten,ongehinderdoverdegrenstekomen.Aandezezijdedaarvanvondzijnunietmeervandieonhandelbareambtenarenofzulkeenenovervloedvanformaliteiten,doorwelkederussischeoverheidberuchtis.

Hetzounuheteenvoudigstezijndengewondenrusnaarhethospitaalterverdereverplegingtevervoerenofnaareenlogement,waarhijgeneeskundigehulphadkunnenkrijgen.MaartoenCascabelhemditvoorstelde,hadhijergeenzinin.

—Ikvoelmijvolmaaktwel,mijnvriend,zeidehij.Alsikudusgeenoverlastaandoe.....

—Overlast?vroegCornelia,watbedoeltgijdaarmede,mijnheer?

—Gijzijtbijonszoogoedalsofgijthuiswaart,voegdehaarmanerbij,enalsgijmeent.....

—Wel,ikbenvanmeeningdathetvoormijhetbesteisteblijvenbijdeliedenaanwierzorgenikmijnleventedankenheb.....

—Spreekdaarnietvan,mijnheer,hernamCascabel.Maarhetzoutochwenschelijkzijndaterspoedigeendokternaarukwamkijken.....

—Zoudieniethierkunnenkomen?

—Welzeker.Ikzalerterstondopuitgaanomtevernemen,wiedeknapstedokterindestadis.

DeSchooneZwerfsterhaddichtbijdeeerstehuizenvanSitka,aanheteindeeenermetboomenbeplantewandelplaatsdieuitlooptopeenuitgestrektwoud,haltgehouden.DaarkwamdokterHarry,dienCesaralsdevoornaamsteindestadhadhoorennoemen,denrusbezoeken.

Nadewondnauwkeurigonderzochttehebben,zeidedeartsdatzijnietbijzondergevaarlijkwasgeweest,daarhetdolkmesopeeneribbewasafgestuitzoodatergeenvandevoornaamstelevensorganengetroffenwas.DankzijdecompressenmetkoudwaterendekruidendiehetIndiaanschemeisjehaddoentrekken,hadhetlitteekenzichgoedgevormdenzoudegenezingspoedigzoovergevorderdwezendatdelijdernaeenigedagenwederzoumogenopstaan.Zijntoestandwasduszoogunstigmogelijk.Reedsnubegonnenzijnekrachten,doorhetversterkendevoedseldathijgebruikte,wederaantekomen.MaarditnamnietwegdatalsKayettehemniethadvindenliggenenmoederCascabeldoorharegoedezorgenhetverderebloedverliesnietvoorkomenhad,hijbinnenweinigeurennadatdeaanslagophemgepleegdwas,dengeestgegevenzouhebben.

DokterHarryhieldhetervoordatdezemoordhetwerkmoestwezenvanbooswichten,behoorendetotderooverbendevanKarnofofvanKarnofzelven,dieinhetoostelijkegedeeltederprovincierondzwierf.DitwaseenboosdoeneruitRusland,ofjuisteruitSiberiëafkomstig,dieovereenentroepdeserteurshet

bevelvoerde,zooalseroveralinderussischebezittingeninAziëenAmerikawordenaangetroffen.Depolitiehadtevergeefsharebestespeurhondenophenafgestuurdengrootebelooningenuitgeloofdvooriederdiedebendenwisttevatten.Devermeteleschurkenwarenhetnogaltijdontkomenenverspreiddendoordediefstallenenmoordendiezijpleegden,schrikinhetgeheeleland,voornamelijkopdezuidelijkegrensderprovincie.Deveiligheidvanhetverkeer,deruilhandelinpelterijen,alleswerddoordezerooversgestoordenaanhenmoestzondertwijfelookdeaanslagopdebeidereizigerswordentoegeschreven.

HetbezoekvandenartsgafdusaandefamilieCascabelalleredentottevredenheidoverdentoestandvanhaarziekengast.

CascabelwasaltijdvanplangeweestteSitkaeenigedagenrusttenemen,wantdekaravaanhaddaar,naeenentochtvanbijnazevenhonderdmijlenvandeSierraNevadaaf,grootebehoefteaan.Bovendienhooptehijindezestadeentwee-ofdrietalvertooningentegeven,waarvandeopbrengsthemwedergoedtestadezoukomen.

—WijzijnnunietmeerinEngeland,zeidehij,maarinAmerika.VoorAmerikanen,kinderen,mogenwijweertoonenwatwijkunnen.

MijnheerCascabeltwijfeldegeenoogenblikofderoemvanzijnennaammoesttotdebevolkingvanAlaskadoorgedrongenzijn.IederteSitkahadzekerreedstotzijnenbuurmangezegd:

—DefamilieCascabelbevindtzichinonsmidden!

IndezeplannenwerdechtereenigeveranderinggebrachttengevolgevaneengesprekdatCascabeltweedagenlatermetdenvreemdelingvoerde.Eenigedagenrustbleven,nadevermoeiendereisdiezijachterdenrughadden,onontbeerlijk.Derussischeheer,dieindeoogenvanCorneliavoornietsminderdaneenprinsdoorging,hadnuvernomendatdebravelieden,wienhijhetbehoudvanzijnlevenverschuldigdwas,slechtsarmekermisreizigerswaren.Alleledenvanhetgezinwarenaanhemvoorgesteld,evenalsKayette,deIndiaansche,zijneredster.

Opeenenavondtoendegeheelefamiliebijeenwas,verteldehijhunvanzijnelevensgeschiedeniszooveelalsvoorhetoogenbliknoodigwasdatzijwisten.Hij

druktezichmetveelgemakinhetfranschuit,bijnaalsofhetzijnemoedertaalwas,alleenliethijzijner’seenweinigvallen,hetgeenaanhetfransch,zooalshetdoorrussengesprokenwordt,ietskrachtigsennadrukkelijksgeeftwaardoorhetoornietonaangenaamwordtaangedaan.

Wathijteverhalenhad,waszeereenvoudigenerliepweinigavontuurlijksofvanromaneskenaardonder.

DenaamvandenruswasSergiusWassiolowitch,envoortaannoemdenallenhem,metzijnetoestemming,MijnheerSergius.Hijhadgeenanderebloedverwantendanzijnvader,dieinhetgouvernementPerm,nietvervandestadvandiennaam,woonachtigwas.Gedrevendoorreislustendoorliefhebberijvooraardrijkskundigeontdekkingenenonderzoekingen,hadmijnheerSergiusdriejaargeledenzijnvaderlandverlaten.HijhaddelandenindenomtrekderHudsonsbaaidoorreisdenwasthansvoornemenseenentochtdoorAlaskatedoen,langsdeYoukon-riviertotaandePoolzee.Deomstandighedenonderwelkehijdoorrooversovervallenwerd,warendevolgende.

HijenzijnknechtIwanhaddendesavondsvanden4denJunieennachtkwartierbijdegrensgezocht,toenzijinhuneerstenslaapdoormoordenaarsovervallenwerden.Tweemannenwierpenzichophen;zijontwaakten,sprongenovereindenpoogdenzichteverdedigen,maardeongelukkigeIwanstorttebijnaterstondteraarde,dooreenenkogelinhethoofdgetroffen.

—Hetwaseentrouweeneerlijkebediende,voegdemijnheerSergiuserbij.Sederttienjarenleefdenwijtesamen,hijhieldveelvanmijenikbetreurinhemeenoprechtenvriend.

MijnheerSergiusdeedgeenemoeiteomzijneaandoeningteverbergenenzoodikwijlshijoverIwansprak,konmenaanzijnevochtigeoogenziendatzijnesmartnietvoorbijgaandvanaardwas.

Hijverhaaldeverderdathijzelfindeborstverwondgewordenenzijnbewustzijnkwijtgeraaktwas.Vanhetgeenerverdergebeurdwas,wisthijnietstotophetoogenbliktoenhij,wederbijkenniskomende,niethadkunnenbegrijpenwaarhijzichbevond,maaralleendathijmetvriendelijkeenmedelijdendemenschentedoenhad.

CascabelverhaaldehemdatdeaanslagvoorhetwerkgehoudenwerdvanKarnofofvaneenpaarkerelszijnerbende.DitachttemijnheerSergiusookwaarschijnlijk,wanthijhadreedsvroegerhoorenzeggendatdierooversdegrensstreekonveiligmaakten.

—Zooalsgijziet,duseindigdehij,isernietveelbijzondersaanmijnelotgevallenenzekerminderdanaandeuwe.NamijneonderzoekingsreisdoorAlaskavolbrachttehebben,wasikvoornemensnaarRuslandenmijnenvaderterugtekeerenenhetouderlijkehuisnooitmeerteverlaten.Maarvertelmijnuookeensietsvanuwegeschiedenis,enindeeersteplaatshoehetkomtdateengezelschapfranschereizigershierinditafgelegengedeeltevanAmerikakomttezwerven?

—Kermiskunstenaars,mijnheerSergius,trekkenimmersoveralheen,antwoorddeCascabel.

—Ja,ditweetikwel,maarikbenertochoververbaasddatikuhieraanhetandereeindederwereldaantref!

—Jan,hervatteCascabel,vertelgijmaareensaanmijnheerSergiushoehetkomtdatwijhierzijnenhoewijonsreisplannaarEuropagemaakthebben.

JanverhaaldenualleswataandebewonersderSchooneZwerfsteroverkomenwassederthunvertrekuitSacramento.TeneindeookdoorKayetteverstaanteworden,sprakhijEngelsch,datmijnheerSergiuszooveelnoodigaanvuldemeteenigewoordenindeChinoukschetaal.Hetindiaanschemeisjeluisterdemetdemeesteaandacht.ZijkwamnutewetenwiedefamilieCascabelwas,aanwelkezijzichreedszeergehechtvoelde.JanverhaaldehoedereizigersvanalhungeldbestolenwarenineenderbergpassenvandeSierraNevada,dienzijdoortrokkenomnaardekuststreekvandenAtlantischenOceaankoerstezetten.Hoezij,demiddelennietmeerhebbendeomhunneplannentenuitvoertebrengen,beslotenhaddeninderichtingnaarhetOostendenzelfdentochttedoen,dienzijnaarhetWestenhaddenwillenvolbrengen.HoezijdenvoorkanthunnerrollendewoningnaarhetOostengewendhaddenendenStaatCalifornië,Oregon,hetWashington-territoriumenBritsch-Columbiadoorgetrokken,maaropdegrensvanAlaska,totstaangebrachtwaren.Hoederussischegrensbewakershunonverbiddelijkdentoeganggeweigerdhadden,hetgeenechterdoordeuitkomsteenegelukkigeomstandigheidgeblekenwas,dewijlzijtengevolgevandit

oponthoudindegelegenheidgeweestwarenmijnheerSergiustehulptekomen.Hoehetduskwamdatfranschekermisreizigers,enwelNormandiërs,indienmenhennaarhethoofdvanhetgezinmochtnoemen,zichnuteSitkabevonden,waaralleendeinlijvingvanAlaskabijdeVereenigdeStatenhethunmogelijkgemaakthadtekomen.

MijnheerSergiusvernammetgrootebelangstellingalleswathemverteldwerd,maarhijkonzijneverwonderingnietverbergentoenhijtewetenkwamdatzijplanhaddenmetdeKaravaangeheelSiberiëdoortetrekken,teneindelangsdienweginhetOostenvanEuropaaantelanden.Deanderenbegrepenechternietwaaromhijzichdaaroververbaasde.

—Alzoo,mijnevrienden,begonhij,toenJanuitgesprokenhad,ishetuwebedoeling,alsgijSitkaverlaat,uwenwegnaardeBehringstraattenemen?

—GewismijnheerSergius,antwoorddeJan,enzoodradiezeeëngtetoegevrorenzalzijn,trekkenwijhaarover.

—Datiseenlangeenbezwaarlijketochtdiengijondernemengaat,mijnheerCascabel.

—Langishijzeker,mijnheerSergius,enbezwaarlijkzalhijookwelwezen.Maarwatzullenwijdoen?Wijhebbengeenkeus.Wijkunstenmakersgevenvoorhetoverigenietomwatmoeiteenzijngewoonindegeheelewereldrondtezweven.

—Ikvermoed,datgijernietoprekentomopdiemanierditjaarnoginRuslandtekomen?

—Datkanniet,antwoorddeJan,wantdeBehringstraatkunnenwijnietovervóórdeeerstedagenvanOctober.

—Inelkgeval,hernamSergius,isheteenavontuurlijkenstoutmoedigplan.

—Datismogelijk,zeideCascabel,maarerwasgeenandertebedenken.Gijmoetweten,mijnheerSergius,datwijallenaanheimweelijden.WijwillenenzullennaarFrankrijkterug!OnzewegvoertlangsNisjnienlangsPerm,indentijddatdaarkermisgehoudenwordt,enwijzullenonsbestdoenomergeenkwaadfiguurtemaken.

—Maarwelkemiddelenhebtgijtotuwebeschikking?

—WijhebbenopweghierheenreedsietsverdiendenhierteSitka,waarwijeenigevoorstellingenhopentegeven,denkenwijonzespaarpotwedertezienaangroeien.ErisjuistfeesttereerevandeinlijvingbijAmerikaenikhoudhetervoor,dathetgeëerdepubliekoverdefamilieCascabeltevredenzalzijn.

—Gaarnezoudeikmijnebeursmetudeelen,antwoorddederus,wanneerikooknietbestolenwas...

—Maardatzijtgeniet,mijnheerSergius,vielCorneliaheminderede.

—Zijhebbenugeenhalvenroebelafgenomen,voegdeCesarerbij.

Hijverwijderdezicheenoogenblikenkwamterugmetdengordel,waarinalhetgeldwasdatdegewondebijzichhadgehad.

—Nuhetzoogelegenis,mijnevrienden,wiltgijtochweleeniggeldvanmijwiltaannemen.....

—Ingeenendeele,mijnheerSergius,antwoorddeCascabel.Ikwilvolstrektniet,datgijonshelpttenkostemisschienvanuzelven.

—Verkiestgijdusnietmetmijtedeelen?

—Zoostelligmogelijk:neen!

—GijzijtechteFranschen!zeideSergius,terwijlhijhenhartelijkdehanddrukte.

—LeveRusland!riepdekleineSander.

—EnleveFrankrijk!antwoorddeSergius.

Hetwaszekervoorheteerst,datdiedubbeleuitroepinditafgelegengedeeltevanAmerikavernomenwerd.

—Maarnuhebtgijgenoeggepraat,kwamCorneliatusschenbeide.MijnheerSergius,dedokterheeftubevolenukalmenrustigtehoudeneneenziekemag

nooitverzuimentedoenwatzijngeneesheerzegt.

Ikwilmijgaarneaanuonderwerpen;mevrouwCascabel,antwoorddederus.Maaréénevraag,oflieveréénverzoekhebiknogtedoen.

—Zegonswatgijverlangt,mijnheerSergius.

—Ikhebuzelfseenegunsttevragen....

—Welkegunst?

—GijbegeeftudusnaardeBehringstraat.Wiltgijmijvergunnenutotdaartevergezellen?

—Verlangtgijmetonstereizen?

—Ja,ikwasimmersvoornemensgeheelAlaskainoostelijkerichtingdoortetrekken.

—Nuwijkunnennietanderszeggen,dandathetonsgrootgenoegenzaldoen,mijnheerSergius,antwoorddeCascabel.

—Opéénevoorwaardeechter,zeideCornelia.

—Watisdat?

—Datgijallesdoenzultomheelemaalbeterteworden,enzondertegentespartelen.

—Ookikhebnogeenevoorwaarde,namelijk,datalsikmetumedega,ikookmijndeelindereiskostenzalbetalen.

—Daarmedekuntgijdoenzooalsgijverkiest,mijnheerSergius,antwoorddeCascabel.

Alleswasnutotwederzijdschgenoegengeschikt,maarhethoofdvandentroepmeendenietaftemogenzienvanzijnvoornemenomopdegrootemarktteSitkaeenigevoorstellingentegeven.Hijhooptedaarmedeeerenvoordeeltebehalen,wantindegeheeleprovincieheerschteeenefeestelijkestemming,

tengevolgederinlijvingendeSchooneZwerfsterhadopgeengunstigeroogenblikindehoofdstadkunnenkomen.

Zooalsvanzelfsprak,hadCascabelvandenmoord-aanslagopdenrusendiensbediendeaangiftebijdepolitiegedaan.HetgevolghiervanwasdaterterstondbevelengegevenwerdenomdebendevanKarnofopdegrensvanBritsch-Columbianogijverigertevervolgen.

DenzeventiendenJunimochtSergiusvoordeeerstemaaluit.HijvoeldezichveelbeterendankzijdezorgenvandokterHarrywaszijnewondzoogoedalsgenezen.

DenzeventiendenJunimochtSergiusvoorheteerstuit.(Ziebladz.126).

Hijmaaktenuookkennismetdeandereledenvanhetgezelschap,metdehondendievroolijktegenhemopsprongen,metJako,wienSandergeleerdhad:»HoevaartmijnheerSergius?»tezeggen,enmetJohnBull,diezijnvriendelijkstengrijnstegenhemtrok.Ookdetweetrouweoudepaarden,VermoutenGladiator,hinniktenvanpleiziertoenhijzeopeenstuksuiker

trakteerde.SergiuswasnuvoorgoedinhetgezinopgenomenevenalsKayette.Hijhadreedshetdegelijkekarakter,hetgoedeverstandenhetstrevennaarkundighedenbovenzijnenstandopgemerkt,waardeoudstezoonzichdooronderscheidde.SanderenNapoleonahadhijliefomhunnevroolijkheid.Kruidnagel,goedhartigendomalsdiewas,mochthijgaarnelijden.VoormijnheerCascabelenzijnevrouwkoesterdehijeeneoprechtehoogachting,wanthijhadhenalsbraveliedenleerenkennen.

Intusschenhieldenzijzichijverigbezigmetdetoebereidselenvoorhunaanstaandvertrek.Ermochtnietsverzuimdwordenomdengoedenuitslagvanhunnereis,overeeneuitgestrektheidvanvijfhonderdmijlentotaandeBehringstraat,teverzekeren.Hetland,ofschoonweinigbekend,wasnietonveilig.WildebeestenofkwaadwilligeIndianen,hetzijzwervendeofvastgevestigde,werdenernietgevonden.Zondereenigbezwaarkondenzijindeverschillendefactorijen,waardebeambtenderpelterij-compagnieënverblijfhielden,denoodigerustnemen.Hetvoornaamstewasdatzijzichvanallenoodzakelijkelevensbehoeftenvoorzagenopeenereisdooreenlandwaarzoogoedalsnietstekrijgenwas,behalvehetgeendejachthenopleverde.

Overaldezepuntenwerddusopzekerendag,integenwoordigheidvanSergius,beraadslaagd.

—Indeeersteplaats,begonCascabel,hebbenwijinaanmerkingtenemendatwijnietgedurendehetruwstegedeeltevanhetjaaronzentochtondernemen.

—Datisgelukkigook,merkteSergiusop,wanthierinAlaska,zoodichtbijdenpoolcirkel,zijndewintersnietommedetespotten.

—Bovendiengaanwijnietblindelingsopweg,zeideJan,vooralnietnuwijzulkeenbekwaamaardrijkskundigealsmijnheerSergiusbijonshebben.

—Nu,watdatbetreft,antwoorddeSergius,eenaardrijkskundigeisnietslimmerdaneenandermensch,wanneerhijzijnenwegheefttezoekenineenlandwaarhijnietbekendis.Metonsbeidenechter,Jan,enmetbehulpvanuwekaarten,waargijzoogoedthuisopzijt,zullenwijonswelredden.Bovendienhebiknogeenplanwaarikulaterweleensoverzalspreken....

AlsSergiuseenplanhad,konhetnietandersdangoedwezen.Daarvanhielden

allenzichovertuigdenzijlietenhemdusmetrustomeropzijngemakovertekunnendenken.

ZijhaddennugeldgenoegbijeenenCascabeldeedeengoedenvoorraadopvanmeel,reuzel,rijst,tabakenvooralthee,welkeinAlaskainverbazendehoeveelheidgebruiktwordt.Ookkochthijhammen,vleeschinblikken,beschuiteneenigepotteningelegdvleeschvaneenerussisch-amerikaanschemaatschappij.AanwaterbehoefdenzijgeengebrektehebbenalszijdeYoukon-rivierenharezijtakkenvolgden,maaromhetsmakelijkertemakenvoorzagenzijzichvansuikerencognac,ofeigenlijkVodka,eenesoortvanbrandewijndienderussendrinkenendiebijhenvooreenelekkernijdoorgaat.Indebossenkondenzijbrandhoutgenoegvinden,maartochwerddeSchooneZwerfsterbeladenmeteenetonbesteVancouver-kolen.Meerdaneenetonmochtniet,wanthetwaszaakdenwagennietaltezwaartebelasten.

Intusschenhaddenzijinhettweedevertrekvanhetrijtuigeenetijdelijkeslaapplaatsingericht,waarSergiusgebruikvanzoumaken,metgoedbeddegoederin.Erwerdenookdenoodigedekensgekochtevenalshazenvellen,diedeIndianendeswintersgebruikenomzichteverwarmen.Voorhetgevaldatzijonderwegnogindenoodzakelijkheidmochtenkomenomheteenenanderaantekoopen,namSergiuseenkleinenvoorraadglazensieraden,katoenenstoffenengoedkoopemessenenscharenmeê,waarderuilhandelmetdeinboorlingenmedegedrevenwordt.

Voordejachtwashetvooruitzichtgunstig,wanterisinditlandovervloedvangrofwild,zooalshertenenrendieren,envankleiner,zooalshazen,korhoenders,patrijzenenwildeganzen.KruitenloodwerdendusnaarbehoefteingeslagenenSergiuskochtbovendiennogtweegewereneneenekarabijn,waarmedehetarsenaalvandeSchooneZwerfsterverrijktwerd.Hijzelfwaseenervarenschutterensteldeerzichveelvanvoor,gezamenlijkmetzijnenvriendJanopdejachttekunnengaan.

DitwastemeernuttigdewijlindenomtrekvanSitkahetlandmisschienonveiligwerdgemaaktdoordebendevanKarnofenhetdustepaskonkomendatzijinstaatwarendierooversnaarverdiensteteonthalen.

—Alsdieschavuiten,wiervoornaamsteeigenschaphetnietisbescheidentezijn,onsheteenofanderkomenvragen,merkteCascabelop,weetikgeenbeter

antwoorddaneenkogelinhunribbenkast....

—Ofhetmoestzijninhunhersenpan,voegdeKruidnagelerzeerbedachtzaambij.

Omkorttegaan,onzereizigerswarenindegelegenheidindehoofdstadvanAlaska,waareendrukkehandelgedrevenwerdmetverschillendestedeninColumbiaenmetdezeehavensaandenStillenOceaan,zichvanallestevoorzienwatzijvooreenelangdurigereisineenschaarsbewoondlandnoodigkondenhebben,endatwelzonderbuitensporigeprijzentebetalen.

Eerstindevoorlaatsteweekvanjuniwarenaldezetoebereidselenafgeloopen.Hetvertrekwerdbepaaldopden26sten.VóórdatdeBehringstraatgeheeltoegevrorenlag,koneraangeenovertochtgedachtworden,zoodatzijaldentijdhaddenomdereisteondernemen.Maarermoestookgerekendwordenoponvoorzienehinderpalenenoorzakenvanoponthoud,zoodathetbeterwaseenweinigtevroegoptebrekendantelaat.TePort-Clarence,gelegenaanhetstrandderzeeëngte,kondenzijdesnoodsrusthoudenenhetgeschikteoogenblikafwachtenomnaardeAziatischekustovertesteken.

WatvoerdeintusschenhetIndiaanschemeisjeuit?Datisspoediggenoegtevertellen:zijhielpmetoverlegmoederCascabelbijalleswatzijvoordentochtinordetebrengenhad.Debravevrouwhadvoordevreemdelingeeenegenegenheidopgevatalsofzijharedochterwas;zijhieldbijnaevenveelvanhaaralsvanNapoleonaenvoeldeiederendagharegehechtheidsterkerworden.ZijhaddentrouwensallenKayettehartelijkliefenditgoedekindsmaaktezondertwijfeleengelukdatzijnooitgekendhadzoolangzijmetharenstamrondzwierf.HetoogenblikdatzijvandefamilieCascabelgescheidenzouworden,werddusdooriedermetleedwezentegemoetgezien.Tochkondatnietanders.ZijstondalleenopdewereldenwasnaarSitkagekomenmethetplandaareeneplaatsalsdienstbodetezoekenom,misschienondertreurigeomstandigheden,haarbroodteverdienen.

—Daarom,zeideCascabelnuendan,hebikmijweleensafgevraagdofonzeKayette,—ikzouhaarwelmijnvogeltjewillennoemen—alszijlustenaanleghadomdansenteleeren,nietwatbeterskonbeginnen.Watzouzijeeneknappeballetdansereskunnenworden!Ofindienzijsmaakhadinpaardrijden,watzouzijeengoedfiguurmakenineenpaardenspel!Ikbenzekerdatzijtepaardzou

zittenalseenCentaurus!

MijnheerCascabelgeloofdeinallenernstdatdecentaurussenmannentepaardwarengeweestenniemandhadhemdatuitzijnhoofdkunnenpraten.

MaarJanschuddehethoofdalshijzijnenvaderzoohoordepratenenSergiusbegreepweldatdebedachtzameenstilleknaapheelandersdanzijnvaderdachtoverdegenoegensenvoordeelenvankoorddansen,paardrijdenenanderekermiskunsten.

ErwerddusveeloverKayettegedachtengesproken,overharetoekomstenoverhetgeenhaarteSitkatewachtenstond.Ditbaardehenallenveelzorg,maardenavondvóórhunvertrekkwamSergius,methetIndiaanschemeisjeaandehand,indenkringvanhetgezin.

—Mijnevrienden,zeidehij,ikhebgeenekinderen,maarnubezitiktenminsteeeneaangenomendochter.Kayetteheefternietstegen,mijalshaarvadertebeschouwenenikkomvoorhaareenplaatsjevragenindeSchooneZwerfster.

Metvreugdekretenwerdditnieuwsbegroetenhet»vogeltje”werdmetliefkozingenoverladen.HetmeisjehadmetdankbaarheidhetaanbodvanSergiusaangenomen,enmijnheerCascabelkonnietnalaten,terwijlzijnestemvanontroeringtrilde,tezeggen:

—MijnheerSergius,datisbraafvanu!

—Watiservoorbijzondersaan?vroegderus.GijhebttochnietvergetenhoeveelverplichtingikaanKayetteheb?Zonderhaarwasiknietmeerinleven;watisdusnatuurlijkerdandatikhaaralskindaanneem?

—Welnu,hernamCascabel,laatonsdansamendeelen.WeesgijhaarvadermijnheerSergius;maarikbenhaaroom!

XII.

VanSitkatothetFortYoukon.

Den26stenJunimethetaanbrekenvandendag»lichttedezegekarderCascabelshaaranker.”Ditwaseenesoortvanvalschebeeldspraakwaarhaaraanvoerderzichnietzeldenaantebuitenging.Indenzelfdentranthadhijernogbijkunnenvoegendatdewagennumisschien»gingvarenopeenenvulkaan.”Enditzounieteensheelemaalonjuistgeweestzijn,wantnietalleenbeloofdedewegmoeilijktezullenworden,maarookzijnuitgedoofdeofnoginwerkingzijndevuurspuwendebergenaandezuidkustvandeBehringzeenietzeldzaam.

DeSchooneZwerfsterlietdehoofdstadvanAlaskaachterzich,vergezeldvantalrijkewenschenvoorharebehoudenreisenaankomst.Wantzijhadzichvelevriendenverworven,dienietkarigwarengeweestmethunneroebelsenhunnetoejuichingenzoolangdetroepvoordepoortenvanSitkaverblijfhadgehouden.

Ditwoord»poorten”isjuisterdanmenoppervlakkigdenkenzou.Degeheelestadisomringddooreenstevigrasterwerkvanpalen,waarbinnenslechtsenkeleopeningentoeganggeven,dieiemandnietgemakkelijkzoudoorkomenalshethembeletwerd.

DerussenhebbenzichdoordezevoorzorgenmoetenbeveiligentegendenaanhoudendentoevloedvanKaluche-Indianen,diegewoonlijkindenabijheidvanNieuw-Archangel,tusschenderivierenStekineenTchilcot,hunnelegerplaatsopslaan.Daarbouwenzijhunnehutten,diezooeenvoudigmogelijkzijningericht.Eenelagedeurgeefttoegangtoteencirkelvormigvertrek,datsomtijdsintweeafdeelingengescheidenis,enalleenlichtontvangtdooreeneopeninginhetdak,welketevensderookuitdestookplaatsgelegenheidgeeftteontsnappen.DezebuurtvanIndiaanschehuttenvormteenesoortvanvoorstadvanSitka,binnenwelkestadgeenenkeleinboorlingnazonsondergangverblijfmaghouden.DitverbodvindtzijnengrondindesomtijdsallesbehalvevriendschappelijkeverhoudingtusschendeRoodhuidenendeBleekgezichten.

BuitenSitkamoestdeSchooneZwerfsterbeginnenmeteenigenauwezeearmenindaartoeingerichtepontenovertestekenalvorenszijeeneuitstekendepuntaaneenbochtigenzeeboezem,Lyan-baaigenaamd,bereikten.

Hierbevondenzijzichwederophetvasteland.

HetreisplanendetevolgenwegwarenmetzorgdoorSergiusenJanvastgesteldopdeuitvoerigekaartenwelkezijzichzonderveelmoeiteindeclubteSitkahaddenaangeschaft.Kayette,diemethetlandgoedbekendwas,vroegenzijbijdezegelegenheidomraad.Vlugvanbegripalszijwas,hadzijspoediggenoegwijsleerenwordenuitdekaartendiezijhaartezienhaddengegeven.ZijsprakdeinlandschetaalmetRussischvermengd,enveelvanhetgeenzijwisttevertellenkwambijhetmakenvandeplannengoedtepas.Hetwaszaaknietuitsluitenddenkortsten,maarookdengemakkelijkstenwegtezoekenomnaarPortClarence,datopdeoostkustvandeStraatgelegenis,tekomen.ZijkwamendaaromovereendatdeSchooneZwerfsterdadelijkopdegrooteYoukon-rivieraanzouhouden,terplaatsewaarhetfortgelegenisdatnaardienbreedenstroomgenoemdwordt.Ditwasongeveerhalfweg,metanderewoordennagenoegtweehonderdvijftigmijlenvanSitkaaf.Opdezemanierontwekenzijdemoeilijkhedenwelkezijontmoetzoudenhebbenindienzijdekustdichtergevolgdhadden,dewijldezevooreengedeeltemetbergenbedektis.DaarentegenlooptdeYoukon-valleiineenebreedevlakte,tusscheneeneverwardereeksvanbergketeneninhetWestenenhetRotsachtigegebergtedoor,welklaatstedescheidingvormttusschenAlaskaendeMackenzie-valleieener-enNieuw-Brittanniëanderzijds.

Eenigedagennahunvertrekverlorendereizigersinhetzuidwestendepuntigebergspitsenaandekustuithetoog.HetlangstblevendehoogebergenFairweatherenEliasinhetzicht.

BuitenSitkamoestdeSchooneZwerfstereenigemaleninpontenwordenovergezet.(bladz.133)

Deeenmaalzorgvuldigvastgesteldeindeelingderurenwaaringeredenendiewaaropgerustmoestworden,werdstrenginachtgenomen.ErwasnietééneredenomhaasttemakenteneindespoedigaandeBehringstraattekomen,enlangzaammaarzekermochtdushunneleuzezijn.Vóóralleskwamheteropaanhunnepaardenteontzien,wantkwamendietebezwijkendankondenzenietdan

gebrekkigmisschienvervangenwordendooreenspanrendieren.Datmoestdustotelkenprijsvoorkomenworden.Daaromwerderiederenmiddag,nadatzijtezesuur’smorgensopweggegaanwaren,tweeurenhaltgehouden;vervolgensredenzijwederzesurenendaarnawerderdengeheelennachtgerust.Opdiemanierlegdenzijiederendaggemiddeldvijfofzesmijlenaf.

Haddenzijindennachtwillendoorreizen,danwarehunditgemakkelijkgevallen,want,zeideCascabel,inAlaskableefdezonnietlangerdannoodigwasinhaarbed.

—Nauwelijksiszijondergegaanofzijkomtweerop,vervolgdehij.Drieentwintigurenineenetmaalishethierlichtendatkostuniemendal!

Opdezehoogebreedtenamelijkengedurendehettijdvakvandenzonnestilstandofdaaromtrentverdwijntdezondesavondsteelfuurzeventienminutenenkomtzeteelfuurnegenenveertigminutenwedervoordendag,zoodatzijslechtsgedurendetweeendertigminutenonzichtbaarblijft.Deschemeringnadenzonsondergangvermengtzichdanookzonderdathetduisterwordtmetdiewelkedenzonsopgangvoorafgaat.

Detemperatuurwasdaarbijwarm,dikwijlszelfsbroeiigenindezeomstandighedenzouhetergerdanonvoorzichtiggeweestzijnindienzijgedurendedeurendergrootstemiddaghitteniethaltgehoudenhadden.Menschenendierenhaddenveelvandezegeduchtewarmtetelijden.Hetisbijnaniettegeloovendatzoodichtbijdenpoolcirkel,dethermometersomtijdstotdertiggradenbovennulvandehonderddeeligeschaalrijst.Tochisdathetgeval.

Dereisvorderdedusgeregeldenzonderbezwaren,maarCornelia,dieveelhindervandebrandendehittehad,klaagdedaarovernietweinig.

—Geduld,vermaandehaarSergius.Erzalspoedigeentijdkomendatgijterugverlangtnaarhetgeenunuzoohindert.

—Naarzulkeenewarmte?vroegzij.Datnooit!

—Gijzulttochnogmeertelijdenhebbenvandekoude,moeder,zeideJan,alswijdeBehringstraatoverzijnendoordeuitgestrektevlaktenvanSiberië

trekken.

—IktwijfelnietaanhetgeenmijnheerSergiuszegt,hernamCascabel,maartegendewarmtevalthoegenaamdnietsaantevangenentegendekoudekanmenzichtenminstemetvuurenwarmekleederenwapenen.

—Ditiszoomijnvriend,washetantwoord,endatisgelukkigook,wantoverweinigemaandenzultgijhetondervindenhoebitterkoudhetdaargindsis.Rekendaarmaarop!

NaeentijdlangharenwegvervolgdtehebbenindeCanons,datzijnpassenwelkemetgrilligebochtentusschendeheuvelsvanmiddelmatigehoogte,diehetlandbedekken,doorloopen,kreegdeSchooneZwerfstereeneonafzienbarevlaktetegenoverzich,hierendaaralleenafgewisselddoorbosschenvanmatigenomvang.

Ditwasde3deJuli.DiendagtrokkenzijlangshetkleineDease-meer,waardeLewis,eenderhoofdtakkenvandeYoukon,inontspringt.

Kayettewashiermeergeweestenzeide:

—Jawel,ditisdeCargout,dieinonzegrooterivieruitkomt.

ZijlegdeaanJanuitdatCargoutindeAlaskischetaalwilzeggen»kleinerivier.”

NiemandmoetdenkendatdeledenvandentroepvanCascabelopditgedeeltehunnerreis,datevenminvermoeiendalsbezwaarlijkwas,verzuimdendelenigheidhunnerledematen,dekrachthunnerspierenendegeoefendheidhunnerhandendoorvoortdurendeoefeningenteonderhouden.Zoodikwijlsdehittehetnietgeheelonmogelijkmaakte,werdiederenavondhunnelegerplaatsveranderdineenekermistent,waarinSergiusenKayettedeeenigetoeschouwerswaren.Zijsloegenbeidedekunstenvanhetwerkzamegezinbelangstellendgade,Kayettenietzondereenigeverwondering,Sergiusvriendelijkalsaltijd.

Cascabelenzijnevrouwoefendenzichbeurtelingsinhetoplichtenvangewichteneninhetwerkenmetdehalters;Sanderwrongzijnlichaaminallerleibochten,eenekunstwaarvoorhijvermaardwas;Napoleonahuppeldeoverhet

tusschentweebokkengespannenkoordenprobeerdenieuwepassen;Kruidnagelverkochtalzijnegrappenaaneenpubliekdatalleeninzijneverbeeldingbestond.

Janzouzekerlieverbijzijnboekengeblevenzijn,ofgepraathebbenmetSergius,vanwienhijveelleerenkon,ofKayetteeenelesgegevenhebbeninhetfranschwaarinzijsnellevorderingenmaakte.Maarzijnvaderstonderopdathijzijnebehendigheidalsequilibristnietmochtverliezenenomzijnentwilwerktehijdusmetglazen,ringen,ballen,messenenstokjes,zoodaternietsopaantemerkenviel.Maarinzijnhartdachthijaanheelanderedingen.

IntusschendeedhethemgenoegendaternietskonkomenvandeplannenzijnsvadersomKayettetotkunstenmaaksteropteleiden.NuhetmeisjealsdochteraangenomenwasdoorSergius,eenvermogendenbeschaafdmandietotdendeftigenstandbehoorde,washaretoekomstverzekerdenbehoefdezijniettewerkenvoorhaarbrood.DatmaaktedengoedenJaninzijnhartgelukkig,alkonhijernietzondersmartaandenkendatKayettenuook,alszijaandeBehringstraatgekomenwaren,afscheidvanhenzoumoetennemen.Hadzijdeelvandentroepuitgemaaktalsballetdanseres,danzouditnietnoodiggeweestzijn.

MaarJanhieldteveelvanhaaromnietblijdetewezendatSergiuszichmetdezorgvoorhetmeisjebelasthad.Hijzelfvoeldeimmersookeenelevendigebegeerteomvanberoeptekunnenveranderen.Volverlangennaareeneedelerbestemming,achttehijzichweiniggeschiktvoorhetberoepvankunstenmakerennietzeldenwashethemgebeurddathijzichinwendigschaamdeoverdetoejuichingen,diehemoppleinenenmarktenomzijnegrootebehendigheidtendeelvielen.

OpzekerenavondmetSergiuswandelende,maaktehijdezendeelgenootvanalzijnewenschenenvanzijnheimelijkverdriet.Hijkwamervooruitdathijeene,naarhethemvoorkwam,rechtmatigeeerzuchtkoesterdeomvooruitkomen.Misschienzoudenzijneouderserinslagen,doordekermissenaftereizenenhunberoepvankunstenmakersteblijvenuitoefenen,nogeenigeclownsenanderesujettenaanzichteverbindenenmettertijdeenkleinfortuinteverzamelen.Maaralsdatgebeurenmocht,zouhetvoorhemtochtelaatwezenomeenemeereervolleloopbaantezoeken.

—Ikschaammijnietovermijneouders,mijnheerSergius.Ikzouondankbaarzijnalsdathetgevalwas.Zijzijngoedvoorhunnekinderenenwatzijindemogelijkheidwarenvoormijtedoen,hebbenzijgedaan.Maarikvoeldatikaanleggenoeghebomeenefatsoenlijkebetrekkingmeteertevervullen,enikziegeenkansietsanderstewordendaneenarmekunstenmaker.

—Mijnvriend,antwoorddeSergius,ikbegrijpvolkomenuwebedoeling.Laatmijuechterzeggendatonverschilligwelkberoepiemanduitoefent,hetaltijdlofverdient,alshijopeerlijkemanierdoordewereldkomt.Kuntgijubraverliedenvoorstellendanuwvaderenuwemoederzijn?

—Zekerniet,mijnheerSergius.

—Welnu,blijfhendanhoogachtenevenalsikhetdoe.Hetstrektutoteerdatgijzulkeeneloffelijkeeerzuchtkoestertenwieweetwaterindetoekomstnogvoorukanzijnweggelegd.Houdmoedmijnjongenenrekeneropdatikvoorudoenzalwatikkan.Gijkuntervanverzekerdzijndatiknimmervergetenzalwatuweoudersvoormijgedaanhebben.Indienikerooittoeinstaatben,danzalikongetwijfeld..........

Houdmoedmijnjongen!(bladz.137.)

TerwijlSergiuszoosprak,bemerkteJandateralseenewolkoverzijngelaattrokendatzijnestemeenigszinshaperde.Hetwasalsofhijzelfnietgerustwasoverzijnetoekomst.Beidenzwegeneenoogenblik;toenhervatteJanhetgesprek.

—NuwijtochsamendentochtnaarPort-Clarencedoen,mijnheerSergius,

begrijpiknietwaaromgijnietverdermetonsmedegaat?GijhebtonsimmersgezegddatgijvoornemenszijtnaarRuslandennaaruwenvaderterugtekeeren?

—DatkannietJan,antwoorddeSergius.DeonderzoekingendieikinhetverreWestenvanAmerikahebaangevangen,zijnnognietteneindegebracht.

—EnblijftKayettedanbiju?vroegdeander.

DitzeidehijopzulkeentreurigentoondatSergiuseronwillekeurigdoorgetroffenwerd.

—Nuikeenmaaldezorgvoorharetoekomstopmijgenomenheb,zeidehij,dientzijookinmijnenabijheidteblijven.

—Alsgijmetonsmedegingt,behoefdezijunietteverlateneneenmaalinuwvaderland......

—Mijneplannenzijnnognietvoorgoedvastgesteld.Meerkanikuerophetoogenbliknietvanzeggen.TePort-Clarencezullenwijnaderoverleggen.Hetisnietonmogelijkdatikdanuwvaderietsanderszalvoorstellenenvanzijnantwoordzalhetafhangenwaterverdergebeurt.

OpnieuwbespeurdeJandezelfdeaarzelingindewoordenvandenRus.Hijwildenietverderaandringendewijlhijbegreepdathijdanonbescheidenzouworden,maarnaditgesprekontstondertusschenhenbeideneenenogvriendschappelijkerverhouding.Sergiushadhetoprechte,degelijkeeninalleopzichtenvoortreffelijkekaraktervandenflinkenjongenopprijsleerenstellen.Hijspaardedusgeenmoeiteomhemtehelpeninzijnestudiënenhemdenwegtewijzendiendejongemanzoogaarneopwilde.WatvaderenmoederCascabelbetreft,zijzagenmetgrootevoldoeningdateenmanalsSergiushunnenzoonzooveelbelangstellingwaardigkeurde.

TemiddenvanditalleslietJanhetjagersbedrijfechternietrusten.Sergiuswaseenhartstochtelijkliefhebberenvergezeldehemgewoonlijkopzijnetochten.Ditgafhungelegenheidtotmenigernstigenleerzaamgesprek.Aanwildwasindezestreekgeengebrekenerliepenhazengenoegrondomtienkaravanenalsdehunnevanhetnoodigetevoorzien.Bovendienwasditwildnietalleennuttigvoordekeuken,maarookinandereopzichtenhadhetwaarde.

—Kijkeens,zeideCascabel,zulkeenbeestgeeftonseenlekkerenschotel,maarbovendienloopthetrondmeteenbontenmantel,eenmof,eenboaofeendekenaanzijnlijf.

—Daarhebtgijgrootgelijkin,mijnvriend,antwoorddeSergius,wantnadatzijeenmaalhundienstaanonzemaagbewezenhebben,kunnenzijmetevenveelvoordeelindekleerenkastgebruiktworden.VooreenekoudezooalsgijinSiberiëzultondervindenkuntgijgeenvoorzorgengenoegnemen.

Dehazenvellenwerdenduszorgvuldigbewaardenhetvleesch,datnietdadelijkverbruiktkonworden,werdingezoutenomtedienenindenwinter,alshetwilddoordekoudeuitdepoollandenwordtverjaagd.

Gebeurdehetechtereeneenkelemaaldatdejagersgeenhaasofpatrijsthuisbrachten,danontzagCorneliazichniet,opdemanierderIndianeneenkraaiofeenraafindenketeltedoen.Zulkeenesoepsmaaktenietmindergoed.

NuendankwamJanofSergiusookwelvandejachtterugmeteenprachtigkoppelkorhoenders.Bijzulkeenegelegenheidmaaktenzijgoedesierenwerdereenwaarfeestmaalaangericht.

Erbestonddusniethetminstegevaardatonzekaravaanvanhongerzouomkomen,maarhetwasooknogslechtshetminstmoeielijkegedeeltevandegevaarvollereiswelkezijondernomenhadden,waarzijophetoogenblikaanbezigwaren.

Eenvandeongemakkendiezijteverdurenhadden,endatweleenvandeergstesoort,warendestekendermuskieten.Nuhijzichnietmeeropengelschengrondbevond,verwenschteCascabeldithinderlijkegedierteuitdengrondvanzijnhart.Deplaagzouinderdaadnietteverdurengeweestzijnindiendezwaluwennietzulkeenegeweldigehoeveelheidmuskietenverslondenhadden.Maardezwaluwenzoudenspoedignaarzuidelijkergelegenlandenverhuizen,wantindenomtrekderpoollandenvertoevenzijslechtskortentijd.

Den9denJulikwamdeSchooneZwerfsteraandesamenvloeiingvantweerivieren,waarvandeeenezichindeanderestort.DitisdeLewis-rivier,wierlinkeroevereersteenewijdebochtbeschrijftenvervolgensgeheelindeYoukonovergaat.Kayettemaaktehenopmerkzaamdathetbovengedeeltedezerrivier

ookonderdennaamvanPelly-rivierbekendis.VoorbijdeplekwaardeLewiszichmethaarvereenigt,keertdestroomzichrechtnaarhetnoordwesten.Eeneindverderwordtzijnerichtingwestelijk,waarnahijspoedigzijnewaterenineenruimeninhamvandeBehringzeeuitstort.

FortSelkirk.(bladz.142).

BijdesamenvloeiingvandeLewisendeYoukonligtwedereenefactory,hetfortSelkirk,datechtervanminderbeteekenisisdanhetfortYoukon.Ditlaatsteligtongeveerhonderdmijlenverdernaarbeneden,opdenrechteroeverderrivier.

DejongeIndiaanschehadaandekaravaannahetvertrekvanSitkagoededienstenbewezenenzichbijmenigegelegenheideenvertrouwbaregidsgetoond.Vroegermetharenstamindezestreekrondtrekkende,hadzijaandeoeversvandegrootsterivierinAlaskageruimentijddoorgebracht.Sergiusverlangdeinbijzonderhedenallestewetenwatopharekindsheidbetrekkinghad.Ditwasgrootendeelseenewarelijdensgeschiedenis,eenlevenvolontberingengevaar,terwijldestamderIndgeletéseerstherenderwaartstrok,steedskleinerwerdeneindelijkgeheelwegsmolt,zoodatervanhaarfamilietenlaatsteniemandmeeroverbleef.Heteenigewatzijtoennogkonbeproeven,waszichalsdienstbodetegaanverhurenbijdeneenofanderenambtenaarofkoopmanteSitka.MeerdaneenshoordeJanhaardittreurigeverhaaldoenentelkensvoeldehijhetdiepstemedelijdenmetdearmeverlatene.

IndenabijheidvanhetfortSelkirk,aandenoevervandeYoukon-rivier,ontmoettenzijeenigezwervendeIndianen,behoorendetotdenstamderBirch-,ofzooalsKayettehetvertaalde,derBerk-indianen.Behalvedepijnboomen,deDouglas-dennenendeahornboomen,wordenernamelijkinhetbinnenlandvanAlaskaookveleberkenboomengevonden,naarwelkedezeinboorlingenhunnennaamdragen.

HetfortSelkirkwordtbewoonddooreenigebeambtenvanderussisch-amerikaanschehandelmaatschappij.Hetiseigenlijknietsdaneenestapelplaatsvanbontenpelterijen,waardekoopliedenderkuststreekopvastetijdenhunneinkoopenkomendoen.

DezeliedenwarenblijdedatereenigeafwisselinginhuneentonigbestaankwamenhaaldendusdeSchooneZwerfstermetgrooteingenomenheidin.Cascabelwasdaaromteeerdergeneigdhiereenetmaaltevertoeven.

Zijbeslotenechteropditpuntdenreiswagennaardeoverzijdederriviertedoenbrengen,dewijlandersdeovertochtmisschienopeeneandereplekondermindergunstigeomstandighedenhadmoetenplaatshebben.Destroomwordtnamelijkbreederensnellernaarmatehijeenemeerwestelijkerichtingneemtendichter

bijdemondingkomt.

DitgeschieddeopraadvanSergius,diedenloopderYoukonopdekaartnagegaanenbevondenhaddatzijopditpuntvanhunnereisnogtweehonderdmijlenvanPortClarenceverwijderdwaren.

DeSchooneZwerfsterwerddusmeteenepontnaardenrechteroeverovergezet.Daarbijverleendennietalleendebewonersvanhetforthunnehulp,maarookdeindenomtrekgelegerdeIndianendiezichmetdevischvangstopderivierbezighouden.

Dekomstderkaravaanwasvoorheneeneheugelijkegebeurtenis,wantinruilvoorhunnehulpbijhetovervaren,warendereizigersinstaatdenIndiaanschenstameengewichtigendiensttebewijzen,waarzijnietweinigdankbaarvoorwaren.

Hunopperhoofdlagopdatoogenblikgevaarlijkziek,tenminstehethaderallenschijnvan.Hijhadechtergeenanderegeneeskundigehulpengeenmedicijnenonderzijnbereikdandegeestenbezweerdervandenstamendemiddelendiebijdezesoortvanliedensedertonheugelijketijdeningebruikzijn.Sederteenigedagenhaddenzijhetopperhoofdmiddenophetdorpspleinnedergelegd,waardagennachteengrootvuurbrandendegehoudenwerd.DeIndianenzatenineenenkringrondomhemenzongeninkooreensmeekgebedaandengrootenManitou,hunopperstengod,terwijldegeestenbezweerderalzijnekunsteninhetwerksteldeomdenboozengeest,dieinhetlichaamvandenlijdergevarenwas,daaruitteverjagen.Teneindezekerdervanzijnezaaktezijn,beproefdehijzelfsdiengeestinzijneigenlichaamtedoenovergaan,maarhetbleekeenkoppigegeesttezijn,diezijneverblijfplaatsnietverkoosteverlaten.

GelukkigbezatSergiuseenigekennisvandegeneeskunde.Doorzijnhulpkwamenzijinhetbezitvandoeltreffendemiddelenomdenziekebetertemaken.

NadatSergiusdenlijderonderzochthad,kwamhijerspoedigachterwathemschortte.UitdereisapotheekderSchooneZwerfsterhaaldehijeenkrachtigbraakmiddel,datbeterwerktedanaldebezweringenvaneengeestenbannerooithaddenkunnendoen.

DewaarheidwasdathetIndiaanscheopperhoofdzijnemaagoverladenhad.Dethee,diehijsederttweedagenbijkommenvolinzwolg,wasnietinstaatgeweestditteverhelpen.

Totgrootevoldoeningvanzijnenstam,schoothijerdushetlevennietbijin.DitberoofdedefamilieCascabelvanhetschouwspelderplechtigheden,waarmededebegrafenisvaneenIndiaanschenpotentaatvergezeldgaat.Hetwoordbegrafenisishierechternietjuistgekozen,wantdeIndianenzijnnietgewoondelijkenonderdengrondteverbergen;maarhangenzeeenigevoetenbovendeaardeindevrijeluchtop.Teneindehunhiernamaalsvandiensttekunnenzijn,leggenzijindedoodkistdepijpvandenoverledene,zijnenboog,zijnepijlen,zijnesneeuwschoenenendebontekleedingstukkenvanmeerofminderwaardediehijdeswintersgewoonwastedragen.Aldustoegerustwordthijdoordenwind,gelijkeenkindinzijnewieg,indeneeuwigenslaapheenenwedergeschommeld.

Zijhaddenhetziekeopperhoofdophetdorpspleinnedergelegdwaardagennachteengrootvuurbrandendegehoudenwerd.(bladz.143.)

Naeenverblijfvanvier-en-twintigurenteSelkirknamendeCascabelswederafscheidvandebewonersendeIndianen.Huneersteoponthoudaandenoeverderrivierhadhunnietkwaadbevallen.ZijmoestennudePelly-rivierlangstrekkenovereenenhobbeligenoeverdiehetdepaardensomslastiggenoeg

maakte.Eindelijkden27stenJuli,zeventiendagennahunvertrekvanfortSelkirk,kwamdeSchooneZwerfsterinhetfortYoukonaan.

XIII.

EeninvalvanCorneliaCascabel.

DitgedeeltederreistusschendefortenSelkirkenYoukonhaddeSchooneZwerfsteropdenrechteroeverderrivierafgelegd.Zijwarenechteropongelijkenafstandvandenwaterkantgebleven,teneindenietaldetalrijkebochten,welkederiviermaaktendiesomsdooronbegaanbaremoerassenomgevenworden,temoetenomtrekken.Ditlaatsteisalleenhetgevalaandezezijde,wantopdenlinkeroeververheffenzicheenigeheuvelrijenvanmatigehoogte,dienaarhetnoordwestenuitloopen.IneenanderentijdvanhetjaarhaddenzijmoeitekunnenhebbenomsommigezijtakkenvandeYoukonovertekomen,zooalsdeStewart-rivier,waargeenoverzetveeroponderhoudenwordt.Maarindenzomerstaateropdedroogsteplekkenzooweinigwaterdatdezekleinestroomendoorwaadkunnenworden.TochzoudenzijnogdikwijlsinverlegenheidverkeerdhebbenalszijKayettenietbijzichgehadhadden,dieindevalleigoedthuiswasenhundedoorwaadbareplaatsenaanwisttewijzen.

HetwasduswaarlijkgelukkigvoorhendathetIndiaanschemeisjealsgidsdienstkondoen.Zijwaszelveblijdealszijharevriendenopdeeeneofanderewijzenuttigkonzijn;zijvoeldezichtevredentemiddendierliedendiealshetwareharebloedverwantenvervangenhadden,enbovenalleswasdemoederlijkezorg,dieCorneliahaartoondeendiehetarmemeisjezoolanggemisthad,haaronuitsprekelijkveelwaard.

Hetlandwashierendaarnogmetbosschenbedektenopverschillendeplaatsenheuvelachtig.MaaroverhetalgemeenvertoondehetlandschapzichreedsandersdanindenomtrekvanSitka.

Deweersgesteldheid,diegedurendeachtmaandenvanhetjaarmetdenwinterderpoollandengelijkstaat,isoorzaakdatdeplantengroeihierniettotgrooteontwikkelingkomenkan.Behalvehierendaareenigepopulieren,waarvandetoppenboogvormiggekromdzijn,behoorenerindezelandstreekgeeneandere

soortenvanboomenthuisdandennenenberken.Watervoorhetoverigenoggevondenwordt,zijnarmoedigewilgeboomen,schraalvanloofenfletschvankleur,diedoordescherpewinden,welkeoverdeIJszeekomenaangieren,vroegtijdigvanhunnebladerenberoofdworden.

OpdereisvanfortSelkirknaarfortYoukonhaddejachtvoortdurendzooveelopgeleverddathetnietnoodigwasgeweestdenvoorraadingemaaktevoedingsmiddelenaanteroerenomdagelijksdetafelvanhetnoodigetevoorzien.Erwerdenzooveelhazengeschotendatonzereizigersereindelijkbijnabeuvanwerden,alwerddehazenpeper,dehazensoep,degebradenhaasendehazenpasteiooknuendanafgewisselddooreendenenganzen,endoordeeierendiervogels,welkeSanderenNapoleonagoedslaghaddenomuitdeholten,waarinzeverstoptlagen,tevoorschijntehalen.Corneliawaseenevolleerdekeukenprinsesinhetopverschillendewijzeklaarmakenvaneierenenanderedagelijksvoorkomendespijzen,enlietzichdaaropheelwatvoorstaan.Aaneetlustwasbovendiennooitgebrek.

—Ditisnutocheenseengoedlandominteleven!riepKruidnagelbijzekeregelegenheiduit,toenhijaanhetafkluivenvaneeneoverheerlijkeganzenboutwas.JammerdathetnietmeerinhetmiddenvanEuropaofAmerikaligt.

—Laghettusschenbewoondelanden,merkteSergiusop,danzouervermoedelijkzooveelwildnietzijn.

—Tenminste....wildeKruidnagelantwoorden.

EenblikvanCesarlegdehemhetzwijgenopendeedhembegrijpendathetgeenhijzeggenging,onzinwas.

Washetlandwildrijk,indebekenenriviertjesdiezichindeYoukonuitstortten,wemeldehetvanvisschen.SanderenKruidnagelhengeldenijverigenbrachtenmenigheerlijkzoodjethuis,vooralsnoekenvandebestesoort.Zijmochtenvrijdenhengeluitwerpenwaarzijgoedvonden,wantnaareenevisch-aktekwamniemandhenvragen,zoodathethennietskosttedandemoeitevanhetvangen.

VoorkostenmakenwastrouwensdekleineSanderminderbevreesddaniemandanders.Hijhieldzichovertuigddat,dankzijhem,detoekomstderfamilieCascabelvooraltijdverzekerdwas.Hijbezatimmersdiengeweldigenklomp

goud,dienhijindeCaribou-valleiopgeraaptenzorgvuldigineenenhoekvandenwagenverstopthad,verzekerdalshijwasdatheteensteenwasvanonschatbarewaarde.Hijhadzijngeheimzorgvuldigbewaardenwachttegeduldighetoogenblikafwaarophijzijnenschatinklinkendemuntzoukunnenomwisselen.Wateenvreugdezoudatgevenalshijplotselingzóórijkwerd!Nietvoorzichzelf:degoedhartigeknaapdachternietaan,hetgeldvoorzichtehouden.Zijnenvaderenzijnemoederwildehijergelukkigmedemakenenhenopdiemanierruimschootsschadeloosstellenvoordenlaaghartigendiefstal,waarzijdeslachtoffersvanwaren.

ToendeSchooneZwerfsternaettelijkesmoorheetedageneindelijkteYoukonaankwam,warenaldereizigersuitgeputvanvermoeienis.Erwerddusbeslotendatzijhiernietminderdaneeneweekvertoevenzouden.

—Gijkuntdattegerusterdoen,zeideSergius,dewijlditfortslechtsopeenpaarhonderdmijlenafstandsvanPort-Clarenceligt.Hetisvandaageerstde27steJuli,ennietdanovertweeofmisschiendriemaandenkanhetijsindeBehringstraatsterkgenoegwezenomdenwagentedragen.

—Datiszooklaaralsdedag,stemdeCascabeltoe.Wijhebbendusdentijdomeenepoosuitteblazen.

Ditwaseenwelkombericht,zoowelvoorhettweehandigealsvoorhetviervoetigepersoneelderSchooneZwerfster.

HetfortYoukonisinhetjaar1847opgericht.HetisdemeestwestelijkevestigingvandeHudsonsbaai-compagnieenligtbijnaopdenpoolcirkel.DewijlhetforttothetgrondgebiedvanAlaskabehoort,isdeHudsonsbaai-compagnieverplichtjaarlijkseeneschadeloosstellingtebetalenaandeconcurreerendevennootschap,deRussisch-Amerikaanschehandelsvereeniging.

Nietvóór1864werdendegebouwengezetwaardevestigingthansuitbestaat.ZijwerdenmeteenepalissadeeringomringdenwarenjuistgereedgekomentoendetroepvanCascabelinhetfortaankwam,methetvoornemenereenigedagentevertoeven.

Debeambtenbodenhungastvrijeenverblijfbinnenhetfortaan,wantindeloodsenenpakhuizenwasplaatsgenoegomhenteherbergen;maarCascabel

bedanktemeteenigesierlijkeenklinkendevolzinnenvoorhunneuitnoodiging.HijwasaandegeriefelijkhedenvandeSchooneZwerfstergewendenwildedienietmissen.

Debevolkingvanhetfortbestonduiteentwintigtalbeambtendercompagnie,meerendeelsamerikanen,meteenigeindiaanschebedienden.Indenabijheidvanhetfortwarenechterettelijkehonderdeninboorlingengelegerd.

DeoorzaakdaarvanwasdathetfortYoukondevoornaamsteverzamelplaatsinAlaskaisvoordenhandelinbontwerkenpelterijen.Daarkomenaldeinlandschestammenvanhetgewestbijeen,deKotch-à-Koutchins,deAn-Koutchins,deTatantchoks,deTananasenvoornamelijkdetalrijksteallerstammen,deCo-Youkons,diehetmeestindenabijheiddergrooteriviergevestigdzijn.

Hetfortisbijzondergunstigvoordezenruilhandelgelegen,wanthetisgebouwdineenenhoek,diendeYoukonbijharesamenvloeiingmetdePorcupinemaakt.Deriviersplitstzichopdezehoogteinvijfarmen,langswelkedehandelaarsgemakkelijktotinhetbinnenlandkunnendoordringenenzelfsoverdeMackenzie-riviermetdeEskimo’sinaanrakingkunnenkomenommetdezehandeltedrijven.

Ditnetvanwaterwegenisdanookvolvaartuigendiezichvoordenstroomlatenafdrijvenofertegenoproeien.Ditzijnvooraldezoogenaamdebaïdarres,lichtesloepjesvangeöliedebeestenvellengemaakt,dieopdenadenmetvetwordenbestrekenomzebeterwaterdichttemaken.MetdezebrozevaartuigenziendeIndianenniettegengrootewatertochtenop,terwijlzijhunneschuitjesuithetwaternemenenophunnenrugverderdragenzoodrahetvarendoorstroomversnellingenofwatervallenonmogelijkwordtgemaakt.

Intusschenishetvervoertewaterslechtsgedurendedriemaandenvanhetjaaropen,wantaldeoverigemaandenliggendewaterenmeteenedikkeijskorstbedekt.Debaïdarreverandertdanvanbestemmingenwordteeneslede.Hetvoertuig,vanvorenuitloopendineeneomgebogenpuntalsdevoorsteveneenerschuit,wordtmetriemenvanelandenvelbijeengehouden;eenspanhondenofrendierentrekthetenhetvliegtmetgrootesnelheidvoort.Voetgangersmethunnelangesneeuwschoenenaandevoeten,komenechternogvluggervooruit.

CesarCascabelmochtwedervangelukspreken!HijkwamjuistophetgeschiktetijdstiptefortYoukon,terwijldepelterijenhandelhetlevendigstwas.DeIndianenhaddenbijhonderdenindenomtrekderfactoryhunkampopgeslagen.

—Dedrommelmogemijhalen,riepCesaruit,alswijdaarnieteenvoordeeltjevanhebben.Hetishiereeneechtekermis;wijzijnkermiskunstenaars;watisdusnatuurlijkerdandatwijonzekunsteneensvertoonen?Watzegtgijervan,mijnheerSergius?

Eenebaïdarre,ofsloepvangeoliedebeestenvellen.Ziebl.149.

—Ikhebernietstegenmijnvriend,maariktwijfelofdeopbrengstveeltebeteekenenzalnebben.

—Inelkgevalmakenwijtochonzekostengoed,wantdiebedragenniemendal.

—Datmogewaarzijn,antwoorddeSergius,maarikzoutochweleensvanu

willenhoorenhoedieeenvoudigeinlandershunneplaatsmoetenbetalen,wantzijhebbenevenminAmerikaanschalsRussischgeld.

—Welnudanbetalenzijmetmuskusrattenvellen,metbeverhuiden,weetikhet,metalleswatzijhebben!Inhetergstegevalzullendezevertooningenhetgoedegevolghebbendatwijeronzespierenwedereensmedeuitrekken,wantikbenaltijdmaarbangdatonzeledematendoorgebrekaanoefeningzullenachteruitgaan.Wijmoetennogvoorstellingengeven,tePerm,teNisjnienopandereplaatsenenikverkiesgeendwaasfiguurmetmijnentroeptemakenalswijopuwgeboortegrondkomenwerken.ZooietszouiknietoverlevenmijnheerSergius,ikverzekerudatikerdoodvanzougaan!

HetfortYoukonisdevoornaamstenederzettingindezestreekenopeenruimterreinaandenrechteroeverderriviergelegen.Hetheeftdegedaantevaneenlangwerpigenvierhoek,opdehoekenversterktdoorvierkantetorens,dievrijveelovereenkomsthebbenmetdemolensopeenbewegelijkbovenstuk,zooalsdieinhetNoordenvanEuropawordenaangetroffen.Binnenhetfortstaanverscheidenegebouwen,dienendetotwoonplaatsenvoordebeambtendercompagnieenhunnegezinnen;verdertweegrooteafgeslotenloodsen,diealsbergplaatsendienenvoorpelterijenenwaaraltijdeenvoorraadhuidenvanmarters,beversenzwarteofzilvergrijzevossengevondenwordt,benevensverschillendevellenvanminderwaarde.

Hetisnietalleeneeneentonig,maarookeentreuriglevendatdoordebewonersvanhetfortgeleidwordt.Hunvoornaamstevoedseliselandenvleesch,gebraden,geroosterd,gekooktofgestoofd,eeneenkelemaalafgewisselddoorrendierenvleesch.AlleanderebenoodigdhedenmoetenzijdoenkomenuitdefactorijYork,aandeHudsonsbaai,opzesofzevenhonderdmijlenafstandsgelegen.Hetspreektdusvanzelfdatdegemeenschapmetdieafgelegenplaatsnietdrukis.

IndennamiddagnadatzijdeSchooneZwerfsteronderdakgebrachthadden,gingCascabelmetzijngezineenbezoekbrengenaandetusschendeYoukonendePorcupinegelegerdeIndianen.

Detijdelijkewoningenwaarindezeinboorlingenverblijfhielden,verschildennaarmatevandenstamwaartoezijbehoorden.Hetwarenhuttenvanboomschorsofvandierenvellen,steunendeoppalenenmetbladerenoverdekt;oftentenvan

eenekatoenenstofdiedoordeIndianengewevenwordt;ofookplankenloodsendieinenuitelkaargenomenkunnenwordennaarmatehetnoodigis.

Wateenevermakelijkeverscheidenheidookindekleederen!Sommigendroegenzevandierenvellen,anderenvanlijnwaad;alshoofddekselgebruiktenzijalleneenenkransvanbladeren,tevenseenvoorbehoedmiddeltegendemuggenbeten.Devrouwendroegeneenewijdejurkensieradenvanschelpenaanneus,lippenenooren.Demannenpronktenmeteenesoortvannestels,waarvandenaaldendiendenomdeswintershunlangeoverjasvanelandenvel,methetbontbinnenwaartsgekeerd,vasttemaken.Mannenenvrouwenwarenbovendiennietweinigtrotschophunnesnoerenvalschepaarlen,diemeeropprijsgesteldwordennaarmatezegrooterzijn.OnderdeverschillendestammenwarendeTananasgemakkelijkteonderscheidenaanhunnemetallerleikleurenbeschilderdegezichten,enaandevederendiezijophunhoofddroegenendiemetstukkenroodekleiovereindgehoudenwerden.Zijhaddeneenlederenvesteneenbroekvanrendierenvelaan,warenmetvuursteengewerengewapendenvoorzienvankruithoorns,diezijmetveelsmaakwetenuittesnijdenenteversieren.

BijwijzevangeldgebruikendezeIndianenschelpenvaneenesoort,dentaliumgeheeten,dieookbijdestammenopVancouver-eilandingebruikzijn.Zijdragendiebevestigdaanhetkraakbeenvanhunneusennemenerzooveelafalsnoodigisalszijietstebetalenhebben.

—Datiseengoedkoopeportemonnaie,merkteCorneliaop,enzijloopengeengevaardieteverliezen.

—Tenminstealshunneusnietafvalt,meendedesnuggereKruidnagel.

—Alshet’swintersergkoudis,kondatweleensgebeuren,antwoorddeCascabel.

DelegerplaatsderIndianengafeenzonderlingenwoeligtafereeltezien.

OnnoodigtezeggendatCascabelspoedigeengesprekmeteenigeinboorlingenhadaangeknoopt.Hunnetaal,dieveelovereenkomstmethetchinoukheeft,verstondhijtennaastenbijenSergiusdierussischmethensprak,diendevoorzooveelnoodigalstolk.

Deeerstedagenwerdertusschendeinlandschekoopliedenendebeambtenderrussischecompagniedrukhandelgedreven,endetroepvanCascabelvondtoengeenegelegenheidomeenevoorstellingvoorhetpubliektegeven.

DeIndianenwarenintusschentewetengekomendatzijeenentroepfranschekunstenmakersinhunmiddenhadden,dieeengrootennaamhaddenwegenshunnevlugheidenhunnebehendigheidinhetkoorddansenenduikelen.IederenavondkwamenzijingrootengetaledeSchooneZwerfsteraangapen.Nognooithaddenzijzulkeenprachtigbeschilderdrijtuigonderdeoogengehad.Watzijervooralaardigaanvonden,wasdathetzulkeenegemakkelijkverplaatsbareverblijfplaatswas,wantbijhetnomadenlevendatzijleidden,moesthunditbijzondergeriefelijkvoorkomen.WieweetofookdeIndianennognieteensopdegedachtezullenkomenomhunnehuttenopwielentezetten.Datzullendangeenrollendewoningen,maarrijdendedorpenwezen!

OnderdezeomstandighedenvoeldeCascabelzichhoelangerhoemeergeprikkeldomeenebuitengewonevoorstellingtegeven.Erwerddusafgesprokendatdevertooningzouplaatshebben»opalgemeenenvereerendverlangenderIndianenvanhetfortYoukon”!

EenvandeinboorlingenwaarmedeCascabelterstondnazijneaankomstkennisgemaakthad,waseentyhi,datwilzeggenhetopperhoofdvaneenenstam.Ditwaseenmanmeteenknapuiterlijk,eenjaarofvijftigoud,snuggerenzelfsmetietsgeslepensinzijnetrekken.MeermalenwashijindeSchooneZwerfstertegastgeweestentelkenshadhijtekennengegevendatdeliedenvanzijnenstamuiterstbenieuwdwarenomdenfranschentroepaanhetwerktezien.

GewoonlijkhaddetyhieenIndiaanvaneendertigjarenbijzich,Fir-Fugenaamd,meteenfijneninnemendgelaat.Ditwasdetoovenaarvandenstam,eenbehendiggoochelaar,dieoveralindenomtrekvandeYoukonwegensdezeeigenschappenbekendwas.

—Datisduseenbroederindekunst,zeideCascabeltoendetyhihemzijnenvriendvoorstelde.

Zijbezegeldenhunnekennismakingmeteenhartelijkendronkenrooktentoenmethundrieëndevriendschapspijp.

NaverschillendegesprekkenwaarindetyhitelkenseropaangedrongenhaddatdeCascabelseenevoorstellingzoudengeven,werddiebepaaldopden3denAugustus.ZijsprakenookafdatdeIndianendaarbijzoudenmedewerken,wantdezewareneropgesteldtedoenziendatzijvoorgeeneuropeaneninsterkte,behendigheidenvlugheidonderdeden.

DitislichttebegrijpenwanneermenweetdatdeIndianeninAlaskaenoveralinhetverreWestengrooteliefhebberszijnvanlichaamsoefeningenenvankunstenmaken,waarbijzijallerleigrappenenpotsenverkoopen.

OpdenbepaaldendagenuurwasereentalrijkpublieksaamgestroomdenkwamenerookeenhalfdozijnIndianenvoordendag,diegrootehoutenmaskersmetafschuwelijkemonstergezichtenvoorhadden.Mondenoogendiermaskerskondendoormiddelvandradenbewogenworden,zoodathetwasalsofdeleelijketroniesleefden.Demeestegezichtenliepenuitineenepuntalsdesnavelvaneenenvogelenmenkanzichnauwelijksvoorstellenhoeontzettendzijgrijnsden.JohnBull,deaap,hadbijhenindeleerkunnengaan.

HetspreektvanzelfdatvaderenmoederCascabel,Jan,Sander,NapoleonaenKruidnagelvoordezeplechtigegelegenheidzichinhunnekermispakkengestokenhadden.

Deplaatsdervoorstellingwaseengrootweiland,metboomenomringdendeSchooneZwerfsteropdenachtergrond,alsofereenetooneelvertooninggegevenmoestworden.Opdevoorsteplaatsenzatendeeuropeeschebeambtenvanhetfortmethunnevrouwenenkinderen.AanweerszijdenwareneenigehonderdenIndiaanschemannenenvrouwenineenhalvenkringgeschaard.Erwerdmenigepijpgerooktinafwachtingdatdevoorstellingbeginnenzou.

Degemaskerdeinboorlingen,dieookhunnekunstzoudenvertoonen,stondenopeenigenafstand.

Toenhetoogenblikdaarwas,vertoondeKruidnagelzichophetplatvandenreiswagenenhieldzijnegebruikelijkeaanspraaktothet»geëerdpubliek”.

—MijneheerenIndianenenIndiaanschedames,nuzultgijkomentezienwatertekijkenis....

MaarKruidnagelsprakdetaalderIndianenniet,zoodaterallewaarschijnlijkheidbestonddatzijnewelsprekendheidteeenenmaleharewerkingmiste.

Watechteriederbegreep,datwarendemuilperendiehijalsnaargewoontevanzijnenpatroonopliependeschoppentegenzijnachterstewelkehij,medealsnaargewoonte,inontvangstnammetdegelatenheidvaneenhansworst,wiensbestemminghetiszichdaarvoortelatengebruiken.

ToenKruidnageluitgesprokenhad,namCesarhetwoord.

Hijmaakteeenebuigingvoorhetpubliekengafhetkommando:Debeestenophetappèl!

Detweehonden,WagramenMarengo,werdenopdeopeneplaatsvóórdenwagengebrachtenvertoondenhunnekunsten,totgrootvermaakderIndianendienognooitzulkeproevenvandressuurgezienhadden.DaarnakwamJohnBull,deaap,overdenrugvandenwindhondendenpoedelbuitelen,wathijzoovlugenmetzulkemallebewegingendeed,datheternstigeIndiaanschepubliekschuddevanlachen.

AldientijdbliesSandermetdevollekrachtzijnerlongenindeklephoorn,roffeldeCorneliaopdekleineenKruidnagelopdegrootetrom.Alsdeinboorlingendoordezemuziekgeenjuistdenkbeeldgekregenhebbenvaneeneuropeeschorkest,heefthetalleenaanhunmuzikaalgehoorgelegen.

DegemaskerdeIndianenzagenditallesaanzondereenvinteverroeren.Klaarblijkelijkachttenzijhetoogenbliknognietgekomenomhandelendoptetredenenbewaardenzijhunnekrachten.

—DejongejuffrouwNapoleonaopdegespannenkoord!riepKruidnageldooreenenroeper.

Doorharenvaderbegeleid,maaktedekleinemeideensierlijkcomplimentvoordemenigte.

Eerstdanstezijopdengrond,bevalligenvlug,totgrootetevredenheiddertoeschouwers,dieechterhunnenbijvalniettoondendoorindehandenteklappenmaardoortelkensgoedkeurendmethunnehoofdenteknikken.Dit

verminderdeniettoenzijophetkoordsprongdattusschendetweebokkengespannenwasenzijdaaroverhuppelde,sprongendanstemeteenelichtheid,dievoornamelijkdebewonderingderIndiaanschevrouwenopwekte.

—Nuishetmijnebeurt!riepSandertoenzijnzusjegedaanhad.Daarkwamhijaan,maakteeenebuiging,buiteldeoverzijnhoofd,liepopzijnehanden,duikeldeweder,wrongzijneledemateninallerleibochten,zoodatnueenszijnearmenalsbeenenendanwederzijnevoetenalshandendienstdeden,ofzijnhoofdonderzijnbovenlijfdoorkwamkijken.Meteenvervaarlijkenluchtsprongbekroondehijzijnevertooning.

OokSandervondbijval,zooalstrouwensaltijdhetgevalwas.Maarhijhadtenauwernoodtijdgehadomhetpubliektebedankendoorzijnvoorhoofdtotopdengrondtedoennederbuigen,ofdaarkwameenIndiaanscheknaap,vanSander’sleeftijd,uithetzestaltevoorschijn.Zijnmaskerhadhijafgezet.

AldekunstendiedejongeCascabelverrichthad,deeddewildehemnaendatmetzulkeenevlugheidenzoogemakkelijkdatdebesteacrobaathetniethadkunnenverbeteren.MisschiendeedhijhetnietzoobevalligalsSander,maaringeoefendheidstondhijzekernietbijdezenachter.DetoekijkendeIndianenkniktendanookmetnoggrooteringenomenheidhunnenlandsmantoe.

NatuurlijkwarenalleledenvandentroepvanCascabelbeleefdgenoegomhunnetoejuichingenaandievanhetpubliekteparen.Maarhunaanvoerderwildenietdatzijhetonderspitzoudendelven.DaaromgafhijJaneenteekenomzijnekunstentevertoonenwaarinhijmeendedatniemandhemkonovertreffen.

Janbegreepdathijdeeerderfamilieoptehoudenhad.AangemoedigddooreengoedkeurendgebaarvanSergiuseneenvriendelijkknikjevanKayette,brachthijachtereenvolgenszijneflesschen,borden,ballen,messen,schijvenenstokjesophettapijt.Dooreerzuchtgeprikkeld,overtrofhijbijdezegelegenheidzichzelf.

VaderCascabelkonnietnalatendegemaskerdeIndianeneenuitdagendenenzelfvoldanenbliktoetewerpen,alswildehijhuntoeroepen:

—Welnu,watzegtgedaarvan?Doetdateensnaalsgekunt!”

Blijkbaarnamendegemaskerdenhetookzooop,wantnadatdetyhieenteekengegevenhad,tradeenhunnernaarvorenenwierpzijnmaskeraf.

DitwasFir-Fu,detoovenaarvandenstam.OokhijhadzijnennaamoptehoudenentevensdeeervanhetIndiaanscherastehandhaven.

AldevoorwerpenwaarmedeJangewerkthad,namdeIndiaanachtereenvolgensterhand.DeeennadeanderdeedhijaldekunstenvandenjongenCascabelna.Messenenflesschen,schijvenenringen,ballenenstokken,hijlietzeallenoverendoorelkaarbuitelendatheteenlustwasenhetmoesterkendwordendathijhetnietmindersierlijk,vlugenonberispelijkdeedalsJan.

Kruidnagel,dienietgewoonwasiemandanderstezienwerkendandeledenderfamilieCascabel,stondbeteuterd.Wijdspalktehijzijneoogenopenenzijnmondbleefeindelijkgeopendstaanvanverbazing.

Ditmaalwashetalleenuitbeleefdheidenomzichgoedtehouden,datCascabelhielptoejuichen.

—’tIswatmoois,mompeldehij,metdieRoodhuiden.Wiehaddatooitkunnendenken!Waarhebbendekerelshetgeleerd?Maarwijmogenonsnietlatenoverbluffen!

Indengrondvanzijnhartzathijdeerlijkindeklem.Hierwaarhijalseenwonderdachtaangegaapttezullenworden,vondhijmededingersdietegenhemopgewassenwaren.Enwatvoormededingers?InboorlingenvanAlaska,nietveelbeterdanwilden!Wateenevernederingvoorzijnekunstenaars-ijdelheid!Meniskunstenmakermethartenziel,ofmenishetinhetgeheelniet!

—Komaankinderen,riephijmeteenestentorstem,vooruitmetdemenschen-pyramide.

Fir-Fu,deIndiaanschekunstenmaker.Ziebl.156.

Ineenoogwenkstormdenzijallennaarhemtoeenklommentegenhemop.Hijhadzijnevoetenstevigopdengrondgezet,wijdbeens,delendenenstrak,deborstkaszoowijdmogelijkuitgezet.VlugalseeneekhoornwasJanopzijnenrechterschoudergesprongen.DaargafhijdehandaanKruidnagel,dieopdenlinkerschouderposthadgevat.Sanderstondophethoofdvanzijnenvaderen

bovenopSanderwasNapoleonageklommen,dievandezeverhevenestandplaatskushandenaandemenigtetoewierp.

Maardefranschepyramidestondtenauwernood,oftegenoverhaarverreesdeIndiaansche.Zonderhunnemaskersafteleggenhaddendeinboorlingeneenentorenvanmenschengevormd,nietvanvijfmaarvanzevengeledingen,zoodatzijmeteeneverdiepingbovendiederCascabelsuitstak.Deeenepyramidetegenoverdeandere!

Ditmaalkondendetoeschouwerszichnietinhouden,maarbarsttenzijindaverendetoejuichingentereerehunnerlandsliedenlos.HetoudeEuropawasoverwonnendoorhetjongeAmerika!EnnogweleenjongAmerikavanCo-Youkons,vanTananasenvanTatanchoks!

CesarCascabelzonkbijnadoordengrondvanergernis.Hetscheeldeweinigofeeneonhandigebeweging,diehijnietinhoudenkon,hadzijngeheelenmenschenlasttegendengronddoentuimelen.

—Dieberoerdekerels!mompeldehij,nadatzijnepyramidewederafgetuigdwas.

TevergeefspoogdeSergiushemtetroosten,dooroptemerkendathetdemoeitenietwaardwasomhetzichaantetrekken.

—Demoeitenietwaard?Ikkanwelmerkendatgijgeenkunstenaarzijt.

Toenwenddehijzichtotzijnevrouw.

—KomaanCornelia,riephij,laathuneenszienwatvoorklappenmetdevlakkehandgijgevenkunt!Hetzalmijtochbenieuwenoferonderdiewildeneenisdiede»overwinnaresvanChicago”aandurft.

MaarmoederCascabelkwamnietvanhareplaats.

—WelnuCornelia?

—NeenCesar!

—Wat,wiltgijdieapengeenlesjegevenenmeteendeeervanonzefamilie

wederherstellen?

—Diezalikherstellen,antwoorddeCorneliabedaard.Laatmijmaarbegaan.Ikhebmijnplaninmijnhoofd.

Nuwashetzoogesteld,datalsdezebuitengewonevrouweenplanhad,menhetbestdeedmetzichdaarmedeinhetgeheelniettebemoeienenallesstilaanhaarovertelaten.HetergerdehaarnietminderdanhaarmandatdeIndianenhendebaaswaren,enalszijerkanstoezagzouzijzekernietnalatenhenopharemanierdatintepeperen.

Defranscheendeindiaanschepyramide.Ziebl.158.

ZonderietsmeertezeggenwasCorneliaindenreiswagenverdwenen.Ongerustennietwetendewathijervandenkenmoest,hoeveelvertrouwenhijookinzijnevrouwstelde,oogdeCascabelhaarna.

NaeenoogenblikoponthoudkwammoederCascabelweervoordendag.Zij

plaatstezichtegenoverdeIndiaanschekunstenmakers,diezichineenegroepomhaarheenschaarden.

Toenverzochtzijdenvoornaamstenbeambtevanhetfort,hetgeenzijtezeggenhadaandeinboorlingentevertolken.

ZiehierhetgeenzijwoordvoorwoordlietoverbrengeninonberispelijkeAlaska’schetaal:

—Indiaanschemannenenvrouwen,indelichaamsoefeningendiekrachtenvlugheidvereischen,hebtgijtalentenaandendaggelegddienietonbeloondmogenblijven.Ikkomuuwebelooningaanbieden....

Hetpubliekluisterdemetonverdeeldeaandacht.

—Ziethiermijnehanden,vervolgdeCornelia.DehoogstgeplaatstepersoneninEuropahebbendiemeermalengedrukt!Ziethiermijnewangen.Demachtigstesouvereinenvandeoudewereldhebbenhetzicheeneeergerekenddietemogenkussen!Welnu,dezehanden,dezewangen,ikbiedzeuaan!IndianenvanAmerika,druktenkustze!

Deinlanderslietenzichnietlangbidden.Eenegelegenheidalsdeze,omeenehandeneenenzoentekrijgenvanzulkeenekranigevrouw,werdhunnietiederendaggeboden.

Eenhunner,eenknappekerelvandenTanana-stam,wildedehand,dieCorneliahemtoestak,grijpen.Maaropdatoogenblikontvinghijeenenschok,diehemdeedopspringenalseeneveer.Hijgafeenschreeuwvanontzettingendeinsdeterug.

—OCornelia!riepCascabeluit.Nubegrijpikalles.Hoekanikugenoegbewonderen!

Sergius,Jan,Sander,NapoleonaenKruidnagelhieldenzichdenbuikvastvanhetlachenoverhetkoopjedatdeslimmevrouwdewildenleverde.

—Komaan,hernamzij,terwijlzijharearmenwederuitgestrekthield.Wieheefterlust?

MaardeIndianenwarenbanggeworden.Zijgeloofdendatereenebovennatuurlijkemachtinhetspelwas.

Naeenepoosvatteechterdetyhimoed.LangzaamstaptehijopCorneliatoe,bleefoptweepassenvanhaarafstaanennamhareindrukwekkendepersoonlijkheidopmetoogen,dievannietsminderdangerustheidgetuigenisgaven.

—Komaanoude!riepCesarCascabel.Weesnietbang!Geefmijnevrouweenzoen!Ikverzekerudathetnietmoeilijk,maarheelpleizierigis!

DetyhistakschuchterdehanduitenraakteeveneenenvingervandeschooneEuropeescheaan.

Ookhijkreegeenschokenvielbijnaondersteboven.Hijbruldevanschrikenhetgeheelepubliekstondverbaasd.IndienhetzoogevaarlijkwasdehandvanCorneliateberoeren,watzouerdannietgebeurenalsiemandprobeerdeharewangenaanteraken,»diedemachtigstepotentatenvanEuropagekusthadden!”

Hetduurdeeenepoos,maareindelijkkwamertocheendiehetwildewagen.DatwasdetoovenaarFir-Fu.Alseriemandwasdiezichbovenduivelskunstenarijenverhevenmochtachten,danwashijhet.OnbeschroomdginghijvlaktegenoverCorneliastaan.Hijbeschreefeenenkringomhaarheen,lietzichdoorhetgeschreeuwderinboorlingenmoedinspreken,vattehaartoenmetzijnearmenaanengafhaartegelijkmiddenophaargelaateenzoendieklapte.

Maarditmaalwashetnieteen,maareenereeksbuitelingendiedewaaghalsmaakte.Detoovenaarveranderdeopeensineenacrobaat!Zondererietstegentekunnendoenmaaktehijeenpaarluchtsprongenenkwamtemiddenzijnerontzettelandsliedenterecht.

DienraadselachtigeninvloedoefendeCorneliaopdentoovenaarenopdegenen,diehemvoorgegaanwaren,eenvoudiguitdoorophetknopjetedrukkenvaneenekleinedraagbareelectrischebatterij,diezijinharezakverborgenhad,enmetbehulpwaarvanzijandersde»electrischevrouw”vertoonde.

—Vrouw,vrouw!riephaarmanuit,terwijlhijvoordeoogenderverbaasdeIndianenhaarinzijnearmenslootzonderdathethemietsdeerde.Hoeslim

bedacht!Hoe....

—Evenslimalselectrisch!zeideSergius.

Deinboorlingenkondennietandersdenkendandatditwonderdadigevrouwspersoondemachthadomdendondertedoengehoorzamenaanharenwil.Wiehaarmaarevenaanraakte,werdimmerstegendengrondgeslagen!BlijkbaarkonzijniemandminderwezendandegemalinvandenGrootenGeest,diezichverwaardigdhadopdeaardeaftedalenenmijnheerCascabelvoortweedenmantenemen.

XIV.

VanFortYoukonnaarPort-Clarence.

Dienavond,terwijlhetgeheelegezinbijeenwas,werdernaeenigeberaadslagingbeslotendatdekaravaantweedagennadezegedenkwaardigevoorstelling,vanfortYoukonzouopbreken.

Hetwasduidelijk—ditwasdeslotsomvaneenigezeerverstandigeopmerkingenvanmijnheerCascabel—datindienhethemtedoenwaregeweestomnieuweledenvoorzijnentroepaantewerven,hijdieonderdeinboorlingenvanAlaskavoorhetkiezenzougehadhebben.Alkosttehethemeenigemoeitehetteerkennen,hijmoesttoegevendatdezeIndianeneenbuitengewonenaanlegvoorhetvakvankunstenmakeraandendaglegden.Inhetturnen,indeoefeningenophetkoord,alsgoochelaarsofalsequilibristen,onverschilligopwelkdeelderkunstzijzichtoewildenleggen,zijzoudenheteraltijdverinkunnenbrengen.Menmochtveronderstellendathunneverkregenebehendigheidvooreengoeddeeldevruchtvanoefeningwas;maardenatuurhadtochnogmeervoorhengedaan,wantzijwarenvanhunnegeboorteafgespierd,lenigenvlug.HijkonzonderonbillijktezijnnietontkennendatzijzichopgelijkenvoetmetdefamilieCascabelhaddengemeten.Hetwaseengelukdatdelaatstgenoemdehetveldhadkunnenbehouden,dankzijdevindingrijkheidvan»dekoninginallerelectrischevrouwen.”

Wijmogennietverzwijgendatdebeambtenvanhetfort,voorhetmeerendeelweinigontwikkeldeliedendienooitietsvandewereldgezienhadden,evenverbaasdalsdeinboorlingenhaddengestaanoverhetgeeneronderhunneoogenwasvoorgevallen.Maarerwerdnaoverlegbeslotendatookhunhetgeheimnietgeopenbaardzouworden,teneindedengeheimzinnigenstralenkransvanCornelia’sverborgentalentenniettedoenverflauwen.Hetgevolgdaarvanwasdatdebewonersvanhetfortdenvolgendendag,toenzijalsnaargewoonteeenpraatjekwamenmakenindeSchooneZwerfster,zichnietaltedichtdorstente

wagenindenabijheiddervrouw,dieiemandaanzulkeschokkenblootkonstellen,niettegenstaandezijhenthansmethaarinnemendstenglimlachontving.Nietzondereenigeaarzelingstakenzijhaardehandtoe.Ookdetyhiendetoovenaarkwamenwederschuchtertevoorschijn.Dolgraaghaddenzijwillenwetenwatereigenlijkachterstak,wantmetditgeheimhaddenzijhunvoordeelkunnendoenenhunaanzienonderdeliedenvanhunnenstamzouernietweinigdoorverhoogdzijn.Maarhetwerdhunnietgeopenbaard.

Alletoebereidselenvoordeafreiswarennuafgeloopen.Desochtendsvanden6denAugustusnamendeCascabelsvanhunnegastheerenafscheidendekaravaan,terdegevandevermoeienissenderreisuitgerust,hervatteharentochtlangsdenrechteroeverderrivierinderichtingvanhetWesten.

DekaartvanhetterreinwasdoorSergiusenJanzorgvuldiggeraadpleegd,waarbijKayettehunwedereenigenuttigeinlichtingengaf.Demeestedorpen,waarzijdoormoesten,hadzijvroegerbezochtenzijverzekerdehundaternieteeneriviervaneenigebeteekenisophunnenweglag.

IndeneerstentijdbehoefdenzijernognietaantedenkenomdeYoukon-valleiteverlaten.DenrechteroeverderriviervolgendetotaandenpostNelu,zoudenzijeerstaanhetdorpNuclakayettekomen.VandaartothetfortNoulatohaddenzijnogongeveertachtigmijlenafteleggen.DaarzoudenzijdeYoukon-rivierverlateneninrechtWestelijkerichtingverdergaan.

Detijdvanhetjaarwasnogaltijdgunstig,dewarmteoverdagdragelijk,maardesnachtswerdhetmerkbaarkoeler.Kwamernietsindenweg,danmochtCascabelerzekervanzijndathijtePort-Clarencekonwezenvóórdatdewinterhemhetvoorttrekkenonmogelijkmaakte.

Hetzalmisschieniemandverwonderendatdegeheelereistotdusverzoozonderonoverkomelijkemoeielijkhedenwerdafgelegd.Maarmendientinaanmerkingtenemendatdetochtgingdooreentamelijkvlakland,inhetgoedeseizoen,terwijldedagenophunlangstwarenenhetweernietstewenschenoverliet.Naderhand,aangenezijdevandeBehringstraat,alsdeonafzienbarevlaktenvanSiberië,doorstormengeteisterdendiepmetsneeuwbedekt,vóórhenzoudenliggen,stondhunheelwatanderstewachten.Overaldezegevaren,diezijtegemoetgingen,liepopzekerenavondhungesprek.

—Ikbenernietbangvoor,zeideCascabel,dienooitdenmoedverloor.Wijzulleneronsweldoorheenslaan.

—Ikhelphetuwenschen,antwoorddeSergius.Maarikraadu,zoodragijdenvoetopdenSiberischengrondgezethebt,terstondinzuid-westelijkerichtingverdertetrekken,zóódatgijspoedigopzuidelijkerbreedtekomtwaargijmetdeSchooneZwerfstermindervandekoudetelijdenzulthebben.

—Datwasookonsvoornemen,mijnheerSergius,stemdeJantoe.

—Gijkuntdatteveiligerdoen,dewijlgijvandeSiberischebevolkingnietsteduchtenhebt,tenminste—zouKruidnagelzeggen—indiengijniettemiddendermeernoordelijkrondzwervendestammenterechtkomt.Uwergstevijandzaldekoudezijn.

—Wijzullenoponzehoedewezen,zeideCascabeleniktwijfelnietofwijzullenhetergoedafbrengen.Alleenspijthetons,mijnheerSergius,datgijdeverderereisnietmetonsmedemaakt.

—Ja,zekerspijtonsdat!voegdeJanermeteenenzuchtbij.

Sergiusmerktenietzonderontroeringophoezijallenaanhemgehechtwarenenomgekeerdwasditmethemnietminderhetgeval.Naarmatezijlangerinelkandersgezelschapverkeerden,werddevriendschaptusschenheninniger.Voorallenzoudescheidingsmartelijkwezen,enwieweetofhethungegevenzouzijn,bijeenezoouiteenloopendebestemmingalsdehunne,elkanderooitterugtezien?DaarkwamnogbijdatSergiusKayettezoumedenemenenhetwashemnietontgaandatJan’sbroederlijkegenegenheidvoorhetjongemeisjeeigenlijkeenanderennaamverdiende.OfCascabelreedsietsgemerkthadvanhetgeenerinhetgemoedvanzijnenzoonomging,wistSergiusniet,maarwatCorneliabetreft,aangeziendezeverstandigevrouwhetnietdienstigoordeeldeerietsvantezeggen,wildeookhijernietoverbeginnen.Eeneverklaringzoutrouwenstotnietshebbenkunnenleiden,wantalsdeaangenomendochtervanSergiusginghetmeisjeeeneanderetoekomsttegemoetenJangafzichdusoveraanverwachtingendietochnietverwezenlijktschenentekunnenworden.

Zonderernstigehinderpalenenzonderovergrootevermoeienis,werddereisvoortgezet.VóórdathetijsindeBehringstraatzichvastgezethadzoude

SchooneZwerfstertePortClarencezijn.Daarzouzijstellignogverscheidenewekenhebbentewachtenenerwasdusnietdeminsteredenomvanmenschenofpaardenbuitengewoneinspanningtevorderen.

Intusschenkonallesvaneeneonvoorzienekleinigheidafhangen.Werdeenvandepaardenziekofgewond,ofbrakereenwiel,danzoudenzijzichingrootemoeielijkheidbevinden.Degrootstevoorzichtigheidbleefduswenschelijk.

Deeerstedriedagenvolgdenzijeenvoudigdenloopderrivier,rechtwestelijk;maartoendeYoukoneenerichtingnaarhetZuidenbegontenemen,vondenzijhetgeradennietvandenvijfenzestigstenbreedtegraadaftewijken1.

Deriviermaakthiervelebochtendooreenesteedsnauwerwordendevallei,tusscheneenigerijenheuvelenvanmatigehoogte,welkeopdekaart»wallen”genoemdwordendewijlzeinhunnenvormveelovereenkomstmetborstweringenhebben.

Hetgingnietheelgemakkelijkomdoorditheuvelachtigeterreinheentekomen,temeerdewijlzijallevoorzorgenmoestengebruikenomgeenongelukaanhunvoertuigtekrijgen.Waardewegtesteilwas,werddewagenvooreengedeelteafgeladenenhielpenzijallendewielenvoortduwen,hetgeentemeerraadzaamwas,merkteCascabelop,»dewijlwaarschijnlijkniemandinditlandietsvaneenwagenmakervernomenhad.”

Zijhaddenookenkeleriviertjesdoortetrekken,zooalsdeNocolocargout,deShetehautendeKlakencot.Gelukkigstonderindezentijdvanhetjaarnietveelwaterenhetvielhunnergensmoeilijkeenedoorwaadbareplektevinden.

Indianenwordenertegenwoordigweinigmeeraangetroffeninditgedeeltevanhetland,datvroegernogdoorkruistwerddooreenigestammen,diethansbijnageheeluitgestorvenzijn.Nuendankwamenzijeenenkeltroepjetegendatopwegwasnaardekuststreekinhetzuidwesten,omdaarinhetnajaaropdevisscherijuittegaan.

OokontmoettenzijeenigehandelaarsdievandemondingderYoukon-rivierkwamenennaardeverschillendenederzettingenderrussisch-amerikaanschehandelsvereenigingbestemdwaren.Nietzonderverwonderingstaardendezereizigershethelbeschilderderijtuigenzijnepassagiersaan.Erwerdeengroeten

een»goedereis!”gewisseldendaarnagingiederzijnsweegs.

Den13denAugustuskwamdeSchooneZwerfsterinhetfortNuclakayette,ophonderd-twintigmijlenafstandsvanfortYoukon.Ditisnietsdaneenkantoorvoordenpelterijenhandel;debeambtenkomenerzeldenbuiten.UitverschillendepuntenvanAziatisch-RuslandenvanhetnoordelijkdeelvanAmerikakomenzijdaarbijeenendrijvenerhandeltenspijtvanhunneconcurrenten,deliedenvandeHudsonsbaai-compagnie.

IntusschenwerddejachtnietdoorSergiusenJanverzuimd.Ziebl.167.

Nuclakayetteisdusookvoordeinboorlingeneeneverzamelplaatswaarzijdepelterijen,diezijgedurendedenwintermachtighebbenwetenteworden,afgeven.

Nadatzijeeneindweegsderivieropzijdehaddenlatenliggenteneindenietal

harebochtentemoetenmedemaken,warenzijnudenstroomwedergenaderd,terplaatsewaarditdorpvriendelijktemiddenvanlageheuvelsengroeneboschjesgelegenis.Hetfortisomringdvaneeneomrasteringendaarbuitenstaaneenigehoutenhutten.DoorhetmalscheweilandstroomdenmurmelendebeekjeseneendrietalvaartuigenlagenindeYoukonaandenoevervastgemaakt.Hetgeheelboodeenaangenaamtafereelaan,dattotrustscheenuittenoodigen.DehierverblijfhoudendeIndianenbehoordentotdenTanana-stam.Datis,zegtmen,hetmooisteinboorlingen-typevannoordelijkAlaska.

Zoouitlokkendalsheterechteruitzag,deSchooneZwerfstervertoefdeertochnietlangerdaneenetmaal,wantdepaardenhaddengeenbehoefteaanmeerrust.CascabelwasvoornemenszichlangeroptehoudenteNoulato,wateenevrijaanzienlijkeplaatsisenwaarmeergelegenheidbestondomnogheteenenanderaanteschaffendatzijvoorhunnereisdoorSiberiënoodigzoudenhebben.

NatuurlijkwerdintusschendejachtnietdoorSergiusenJanverzuimd.SomsnamenzijSanderophunnetochtenmede.Hetgrootewildbestondnogaltijduitelandenenrendieren,dieonbeschroomdoverdevlaktendraafden,ofzichindeboschjesenboomgroepen,welketamelijkschaarshieraangetroffenworden,ophielden.Opdemoerassigeplekkenhaddenzijgelegenheidtotmenigmooischotopganzen,watersnippen,langstaart-eenden,gewonewildeeendenenmaaktenzijookenkelereigersbuit,dieechteromteetennietveelwaardehebben.

TochbeweerdeKayettedatdeIndianenveelvanreigervleeschhouden,voornamelijkechterwanneerzijnietsandersopschotelhebben.Den13denAugustuswerddaarmededeproefgenomenaanhetontbijt,maaraldeervaringenhettalentvanCorneliawarennietinstaattebelettendatheteentaaiendroogetengevondenwerd.AlleenWagramenMarengohaddenervredemeêendieknaagdendanookhetlaatstevezeltjevanhetkarkasaf.

SomsnamenzijSandermee.(Ziebl.167).

Intijdenvangebrekwordentrouwensookuilen,valkenenzelfsmartersnietdoordeIndianenversmaad.Maarzijnemendaartoetochalleenhunnetoevluchtwanneerzijnietsandershebben.

Den14denAugustusmoestdeSchooneZwerfsterdooreenebochtigekloof

tusschensteileheuvelen,diedenoeverderriviervormen,heengeholpenworden.Ditmaalwashetpadzooongebaandenhobbeligalsofhetdeuitgedroogdebeddingeenerbeekwas,enondanksallegenomenvoorzorgengebeurdeereenkleinongeval.Gelukkigbrakeralleeneenvandelamoenenvandenwagenengeenwiel,zoodatdebreukmettouwentijdelijkwederteheelenwasenzijgeenlangdurigoponthoudondervonden.

NadatzijachtereenvolgensdedorpenSuquongillaenNewicargout,aanhetriviertjevandiennaam,voorbijgetrokkenwaren,werddewegverderopminderbezwaarlijk.Zijhaddennudeheuvelsachterdenrugenzooverhetoogreiktezagenzijnietsdaneenevlaktevóórzich.Eenviertalkleinerivierenliepenerdoorheen,dochindezentijddesjaarswarenharebeddingengeheeldroog.Inhetseizoenderstortregensensneeuwstormenhaddekaravaanonmogelijkdezerichtingkunnenvolgen.

Toenzijeendezerkreekjes,deMilo-cargout,waarnauwelijkseenvoetwaterstond,doorwaadden,merkteCascabelopdatereendamdwarsdoorderiviergelegdwas.

—Kijk,zeidehij,nuertocheendaminditwatergebouwdwerd,haddenzijookevengoedeenebrugeroverkunnenleggen,hetgeenmethoogwatergemakkelijkerwezenzou.

—Datiszekervader,antwoorddeJan,maardewerkliedendiedezendamgemaakthebben,zoudennietinstaatzijngeweesteenebrugtebouwen.

—Waaromniet?

—Omdathetwerkliedenzijnopvierpooten,andersgezegdbevers.

Jan’svermoedenwasjuistenzijhaddengelegenheidhetvernuftdezernijveredierentebewonderen,diebijhetleggenhunnerdammenzorgvuldigrekeninghoudenmetderichtingvandenstroom,enzetevenshooggenoegmakenombovendenhoogstenwaterstanduittesteken.Ookdehellingderzijdenvanzulkeenendamwordtnauwkeurigzóógemaaktdatdiehetbestaandepersingvanhetwaterweerstandkunnenbieden.

—Dathebbendiebeverstochnietopschoolkunnenleeren!riepSanderuit.

Dooreenebochtigeklooftusschensteileheuvelen.(Ziebl.169.)

—Zijbehoefdenerooknietvoorschooltegaan,antwoorddeSergius.Schoolgeleerdheid,diehetnietaltijdbijhetrechteeindheeft,isnietnoodigomteleerenwatmendoorinstinctweet,enditvergistzichnimmer.Debevershebbendezendamopgeworpenzooalsdemierenhunnenesten,zooalsdespinnenhunnewebbenenzooalsdebijendecelleninhunnewoningenmaken.

Ookdeboomenenkruidenbrengenhunnebloesemsenvruchtenvoortbijinstinct.Zijmakennooiteenefout,maargaanooknooitvooruiteninhetwerk,datzijteverrichtenhebben,isookgeenvooruitgangmogelijk.Debeverbouwtinonzentijdevenzorgvuldigalsdeeerstebeverdieooitopdenaardbolgezienwerd.Ontwikkelingligtnietindebestemmingderdieren;dezeisdenmenschvoorbehoudenenhijalleenisinstaat,vantraptottrapzichteverheffen,zoowelwaarhetdekunst,alsdenijverheidofdewetenschapbetreft.Hetbewonderenswaardigeinstinctderdieren,datheninstaatsteltzoovernuftigtewerktegaan,perstonsrechtmatigebewonderingaf,maarwijmogenuitdiewonderendernatuurgeengevolgtrekkenvoorhetgeenonsmenschentedoenstaat.

—Ikbegrijpvolkomenuwebedoeling,mijnheerSergius,antwoorddeJan.Datishetonderscheidtusscheninstinctenrede.Alstaatderedeblootaandwalingen,tochmoetzijophoogerprijsgeschatworden.

—Datvaltniettegentespreken,zeideSergius.Alonzedwalingen,diewijmettertijdleereninzienenverbeteren,vormendenwegvandenvooruitgang.

—Maarinelkgeval,hieldSandervol,blijfikbijhetgeenikgezegdheb.Diebevershebbennietschoolbehoeventegaan.

—Zekerniet,maarmenschendiegeenonderwijsgenotenhebben,zijnooknietsmeerdanbeesten,wasSergiusantwoord.

—Maarnuwatanders,kwamCorneliatusschenbeide,diealtijdeenooghadopdenpractischenkantderdingen.Kanmendiebeverseten?

—Zondertwijfel,antwoorddeKayette.

—Ikhebzelfsergensgelezen,voegdeJanerbij,dateenbeverstaarteenlekkereschotelis.

Zijwarennietindegelegenheidzichdaarvanteovertuigen,wantopditoogenblikwarenergeenbeversindekreektezien.

NadeMilo-cargouttezijnovergetrokken,hielddeSchooneZwerfsterophetdorpSacherteloutain,eenvandevoornaamstevestigingenderCo-Youkon-Indianenaan.OpraadvanKayettenamenzijeenigevoorzorgentegendezevan

naturezeerdiefachtigewilden.Zijkwamennieuwsgierignaardenwagenkijken,maarerwerdgoedopgepastdatnieteenerinkwam.Uitvrijebewegingwerdenerechtereenigekralenenanderesnuisterijenaandevoornaamstenvandenstamtengeschenkegegeven,hetgeeneengoedenindrukmaaktezoodatbeidepartijeninvredevanelkaarscheidden.

NadeMilo-cargouttezijnovergetrokken.(Ziebl.171).

Langsdensmallenvoetderwalachtigeheuvelsgaande,werdhuntochtwedereenweinigmoeilijker,maarzijkondengeenanderenwegkiezenzonderopeennogbergachtigerterreintekomen.

Hetgingdusnulangzamervooruitentochbegonhetzaaktewordenomnietonnoodigtetalmen.Hoewelhetoverdagnogaltijdzachtbleef,werdhetdesnachtshoelangerhoekouder.Zijkondentrouwensnietsandersverwachten,wantzijbevondenzichnureedsopkortenafstandvandePoolstreek.

DekaravaanwashieropeeneplekgekomenwaardeYoukon-riviermeteenenvrijscherpenhoekzichnaarhetNoordenkeert.ZijmoestennogdenoeverhoudentotwaardeCo-Youkon,diezichintweebochtigearmensplitst,harewaterenindeYoukonuitstortenzijhaddenbijnaeenendagnoodigomeenedoorwaadbareplaatstevinden,wantKayettewasnietinstaat,dewijlhetwaterreedsmerkbaargerezenwas,dieterstondaantewijzen.

VoorbijdezelaatstehinderniskondenzijmetdeSchooneZwerfsterrechtZuidop,totdatzijdooreenwedertamelijkheuvelachtigestreekinhetfortNoulatoaankwamen.

Ditisvoorderussisch-amerikaanschehandelsvereenigingeenebelangrijkenederzetting.HetisdenoordelijkstefactorijinhetWestenvanAmerika.VolgensdewaarnemingenvandenreizigerFrederickWhymper,ligtzijop64°42′noorderbreedteen155°36′westerlengte.

TochzouniemandopheteerstegezichtvermoedhebbendathijzichinditgedeeltevanAlaskazoodichtbijhetpool-ijsbevond.

DebodemishierontegenzeggelijkvruchtbaarderdanindenomtrekvanfortYoukon.Overalzietmenhoogopgaandeboomen,overalmalschegroeneweilanden,zondernogtesprekenvandeuitgestrektevlaktendievoordenlandbouwgrootewaardezoudenhebben,wanterligteenedikkelaagteelaardeopdenvettenkleibodem.Aanwaterisookgeengebrek:deNoulatolooptmeteenaantalbochteninzuidwestelijkerichtingeneengeheelnetvankreeken,ofCargout’s,stroomtnaarhetnoordoosten.Deplantengroeibepaaltzichechter,behalvedestraksbedoeldeboomen,toteenigeheestergewassen,diewildebessenvoortbrengenenaandenatuurovergelatenblijven.

HetfortNoulatobestaatwederuitverscheidenegebouwen,ingeslotendooreeneomrastering,versterktmettweetorens.DeIndianenmogendesnachtsinhetgeheelnietenoverdagnooitingrootengetalebinnenkomen.Binnenhetomrasterdegedeeltestaanhutten,loodsenenhoutenpakhuizen;inplaatsvanglasruitenzijndevenstersvoorzienvanrobbenblazen.AldezeafgelegenposteninhetverreWestenvanAmerikazijnzooeenvoudigenarmoedigmogelijk.

Cascabelenzijngezinwerdenerdanookmetvreugdeontvangen.Verlorenineeneeenzamewildernisenvanallegeregeldegemeenschapmetdebuitenwereldverstoken,ishetvoordebewonersnietalleeneenewelkomeafleidingmaareenwaarfeestalsereensbezoekerskomen.Zoolangkunnenzijnietonderweggeweestzijn,ofhetnieuwsdatzijmedebrengenisaltijdversch.

DeingezetenenvanhetfortNoulatowareneentwintigtalrussischeofamerikaanschebeambten.Zijverklaardenzichterstondbereiddereizigersallestebezorgenwatzijnoodigkondenhebben.Dehandelsvereenigingvoorziethenvanallelevensbehoeften,maarbovendiengaanzijindenzomerdrukopdeelanden-enderendierenjachtenvisschenzijgeregeldindeYoukon.Dezeistamelijkvischrijk,vooralwordteréénesoortveelgevangen,dienalienagenaamdenindenregelalsvoedselaandehondengegevenwordt.Denaliena-leverwordtechtervoordegenendieeraangewendzijn,vooreengoedetengehouden.HetspreektvanzelfdatdebewonersvanNoulatovreemdstondentekijkentoenzijdeSchooneZwerfsterzagenaankomen.NogmeerverbaasdwarenzijechtertoenzijvanCascabel’svoornemenhoordenomdoorSiberiënaarEuropatetrekken.Vanzooietshaddenzijnognooitgehoord.Datkondenalleenfranschenbedenken!ZijbevestigdenechterdathetgedeeltederreistotPort-ClarencegeenbezwaarzouopleverenendatdereizigersditachterdenrugkondenhebbenvóórdatdegrondinAlaskametdelangdurigesneeuwvandenwinterbedektzouzijn.

OpraadvanSergiuswerderovergegaantothetaankoopenvanverschillendebenoodigdhedenvoordentochtoverdesteppen.Indeeersteplaatseenigebrillendieonmisbaarzijnvooreenlangentochtoversneeuwvelden.DeIndianenstondenhenvooreenigekraleneendozijnvandietoestellenaf.Hetwarenhoutenbrillenzonderglazen,ofeigenlijkoogkleppendiehetgeheeleoogbedekken,meteenenauwespleetomdoorheentezien.Ditweinigeisgenoegomzooveelgewaartewordenalsmennoodigheeftomtezienwaarmenloopt;warehetoogonbedektofdespleetwijder,danzoudefelleweerkaatsingder

sneeuwonvermijdelijkeeneontstekingteweegbrengen.Alleledenvanonsreisgezelschapmoestendieoogkleppenaanpassen,enhetbleekdatzijerspoedigaangewennenzouden.

Naaldushetgezichtbeveiligdtehebben,moesterookaanhunnevoetengedachtworden.Wantmetgelakteschoenenofzelfsmetgewonelaarzenishetnietmogelijkindenwinteroverdesiberischesteppentetrekken.

InhetpakhuisteNoulatowaseenvoorraadlaarzenvanrobbenvelvoorhanden.Dezenwordeningesmeerdmeteenelaagvetenzijndanvolkomenwaterdicht,zoodatzevooreenelangevoetreisoversneeuwenijshetbestgeschiktzijn.

Cascabelmaaktebijdezegelegenheidwedereenezeerverstandigeopmerking.

—Hetisaltijdhetdoelmatigst,zichtekleedenopdemaniervandediereninhetlandwaarmenzichbevindt.InSiberiëhoorenrobbenthuis;nietsnatuurlijkerdusdandatwijonsalsrobbentoetakelen.

—Alsrobbenmetbrillenop!kwamSandervertellenendezebijvoegingdroegdehoogegoedkeuringvanzijnenvaderweg.

TweedagenvertoefdedekaravaanteNoulatoenditwasvoldoendeomhettrouwespanpaardentedoenuitrusten.ZijhaddenhaastomtePort-Clarencetekomen.Den21stenAugustusindeochtendschemeringgingdeSchooneZwerfsterwederopmarsch.VannuaflietenzijdenrechteroeverderYoukonvoorgoedachterzichliggen.

DezegrooterivierbuigtzichnamelijkopditpuntnaarhetzuidwestenomzicheeneindverderindeNorton-golfuittestorten.Metdenoeververdertevolgenzoudenzijzondereenignuthunnereislangergemaakthebben,wantderiviermondingisbenedendeBehringstraatgelegen.ZijzoudendusvandaarverdernoordwaartsopPort-Clarencehebbenmoetentrekken,overeenstrandvolkreeken,inhammenenmoerassen,datvoordepaardenhoogstvermoeiendgeweestzouzijn.

Hetbegonnureedsfijnkoudteworden.Dezonnestralenvallenhierinzeerschuinscherichtingopdeaardeengevenveellichtmaarweinigwarmte.Veeltijdshingenergrootegrijzewolken,dieeruitzagenalsofzijspoedigals

sneeuwzoudenneerkomen.Erwerdnietveelkleinwildmeergezienendetrekvogelsbegonnenreedseenmilderverblijfinzuidelijkerstrekenoptezoeken.

Totdusverremochtonsreisgezelschapvangeluksprekendewijlhetnogzooweinighindervandevermoeienissenderreisgehadhad.Dithaddenzijechterzekerooktedankenaanhunneijzersterkegestellen,eengevolgvanhunlevenindeopenluchtonderdemeestverschillendeklimaten,envandegehardheiddiezijdooraanhoudendelichaamsoefeninggekregenhadden.ZijmochtendusdeverwachtingkoesterendatzijbehoudenenweltePort-Clarencezoudenkomen.

Ditgebeurdedanookopden5denSeptember.ZijhaddentoenruimvijfhonderdmijlenafgelegdsedertSitkaenruimelfhonderdvandeSacramentototdaar,inhetgeheeldusongeveerzeventienhonderdmijlen.ZijhaddendaarzevenmaandenovergedaanenwarennuhetWestenvanAmerikainzijnevollelengtedoorgetrokken.

1DitisdezelfdebreedtealsDrontheiminNoorwegen.

XV.

Port-Clarence.

Port-ClarenceishetmeestnoordwestelijkgelegenpuntdatdoordeVereenigdeStatenaandeBehringstraatbezetenwordt.HetligttenZuidenvanKaapPrins-van-Wales,ineenkleineninhamopdatgedeeltederkust,datdenneusvormtvanhetmenschengezichtwaardegeheelestrandlijnvanAlaskaoplijkt.Dehavenheefteenuitmuntendenankergrondenwordtdaaromophoogenprijsgestelddoordescheepsgezagvoerders,voornamelijkdoordiederwalvischvaardersdieindeNoordelijkeIJszeehunneprooikomenachtervolgen.

VoordeSchooneZwerfsterwerdeenkwartieruitgezochtnabijdebinnenzijdederhaven,nietvervandeplekwaareenriviertjeuitwatert,beschutdoorhoogerotsen,opwiertopeenigemagereberkenhunnewortelsindenhardensteengrondhebbenwetentedoendringen.Hierzoudenzijhetlangsteoponthouddergeheelereishebben,wantzijmoestenervertoevenzoolangdeBehringstraatnognietgeheeltoegevrorenenhetijsoverdegeheelebreedtenognietdikgenoegwasomdenwagentedragen.

Erkongeensprakevanzijnomdenreiswagenmeteendervaartuigen,dietusschenPort-Clarenceendeoverzijdeheenenweervaren,overtezetten,wantditzijnslechtsvisscherschuitenvangeringendiepgang.ErwasdusgeenandermiddelomopdekustvanAziëtekomendantewachtentotdegeheelezeeëngteineenonafzienbaarijsveldveranderdzouzijn.

Delangerustdiezijgedwongenwarentenemen,kwamhungoedtepasnuzijophetpuntstondenaanhettweedegedeeltehunnerreistebeginnen,waardegrootemoeielijkhedeneerstrechteenenaanvangzoudennemenenwaarzijmetfellekoudeenzwaresneeuwstormentekampenzoudenkrijgen,althanszoolangdeSchooneZwerfsternietinhetmildereklimaatvanZuidelijkSiberiëaangekomenzouzijn.Vóórdatzijdaarkondenzijn,moestenzijeenigezeermoeilijkeweken,misschienmaandendoorworstelenenzijmochtenhetalseen

gelukbeschouwendathundenoodigetijdgelatenwerdomaandetoebereidselenvoordienzwarentochtdelaatstehandteleggen.WelhaddenzijheteenenanderaangeschaftbijdeIndianeninhetfortNoulato,maarerontbrakentochnogverschillendezakendieCascabelbijdehandelaarstePort-Clarenceofbijdeinboorlingenhooptetekunnenkrijgen.

Hetwasdusvooriedereenaangenaamoogenbliktoenhunaanvoerderhetgebruikelijkecommandohoorenliet:

—Opdeplaats:rust!

Ditbevel,datookdoorsoldatenopmarschofbijmilitairemanoeuvreshetliefstgehoordwordt,lietSanderaltijdvolgendoordenuitroep:

—Verbreektdegelederen!

Zijwachttendanookgeenoogenbliklangeromher-enderwaartstegaankijkenwateropdeplaatstezienwas.

NatuurlijkhadookdeSchooneZwerfstertePort-Clarencebijharenaderingnietweinigdeaandachtgetrokken.Nognooithadzulkeenerollendewoningzichzoover,totaandeuiterstespitsvanNoord-Amerika,gewaagd.Voordeeerstemaalkregendeverbaasdeinboorlingeneenentroepfranschekunstenmakerstezien.

OpdatoogenblikbevondenzichtePort-Clarence,behalvedegewonebevolkingvanEskimo’senkooplieden,eenigerussischeambtenaren.DezehaddentotdusverinAlaskadienstgedaanmaartengevolgederinlijvingbijdeVereenigdeStatenlastgekregennaarhetschiereilandderTchouktchisopdeaziatischekustofnaarPetropavlovk,dehoofdstadvanKamschatka,tevertrekken.DezeambtenarenblevenbijdeanderebewonersnietachteromdeSchooneZwerfsterwelkomteheeten,maarvooraldeEskimo’sontvingendereizigersmetgrooteingenomenheid.

DitwarendezelfdeEskimo’swelkedeberoemdezeevaarderNordenskjöldtwaalfjarenlaterindezestrekenontmoette,toenhijzijnvermaardentochtdeedwaarbijhijdennoordoostelijkendoortochttusschenAziëenAmerikaontdekte.Bijdiegelegenheidvondhijsommigedierinboorlingenreedsgewapendmet

revolversenachterlaadgeweren,deeerstevruchtendervaneldersingevoerdebeschaving.

Aangeziendezomerpasternauwernoodgeëindigdwas,haddenookdeinboorlingentePort-Clarencehunnewinterkwartierennognietbetrokken.Zijhieldenverblijfonderkleine,sierlijketenten,vervaardigdvanzwarekatoenenstofinverschillendekleuren,welkemetgevlochtenstrooaaneengehechtwas.Allerleikeukengereedschapvankokosnotenvervaardigd,werdindietentengebruikt.

DitmaaktedatKruidnagel,toenhijdievoorwerpenvoorheteerstzag,uitriep:

—ErgroeienduskokosboomenindebosschenvanditEskimo-land!

—Tenminste....verbeterdeSergius,alsdienotennietmetwalvischvaardersuitdeStilleZuidzee-eilandenzijnaangevoerdenhiertePort-Clarenceinbetalinggegeven.

Ditwasinderdaadhetgeval.Erbestondopdittijdstipreedseenlevendigverkeertusschendeamerikanenendeinboorlingen,waarvandeinvloedopdemanierenderEskimo’sduidelijkmerkbaarwas.

Hetishierdeplaatsomoptemerken,hetgeenooklaterblijkenzal,daternietdegeringsteovereenkomstinuiterlijkofinzedenbestaattusschendeEskimo’svandeamerikaanschekustendeinboorlingenvanSiberië.ZelfsverstaandestammeninAlaskadetaalniet,welkeaandewestzijdevandeBehringstraatgesprokenwordt.Hunneeigentaalisvolengelscheenrussischeuitdrukkingen,zoodathetnietmoeilijkvielhenteverstaan.

ReedsindeeerstedagennadatzijtePort-Clarencehunnenintrekgenomenhadden,geraaktendeCascabelsinkennismetdeinboorlingendierplaats.ZijwerdengastvrijdoordezeliedeninhunnetentenontvangenenmaaktendanookgeenzwarigheidhenindeSchooneZwerfstertoetelaten,waarvanzijgeenoogenblikspijtbehoefdentehebben.

DezeEskimo’szijnoverhetalgemeenveelbeschaafderdanmengewoonlijkdenkt.Veelalsteltmenzichvoordatheteenesoortvanpratenderobbenzijn,halfvischhalfvleesch,maarmetmenschengezichten,endezeverkeerde

voorstellingwordtindehandgewerktdoordekleederendiezijdragen,vooralindenwinter.Maarhetheefternietsvan.TePort-ClarenceziendeliedenvandenEskimo-stameruitalsgewonemenschenenkanmenzeergoedmethenomgaan.ErzijnerzelfsdiezooophetnavolgenderEuropeeschedrachtgesteldzijn,datzijnaardelaatstemodegekleedgaan.Allenhebbenechtereenezekerematevanbehaagzucht,hetgeentemerkenisaandemanierwaaropzijhunnekleederenvanrendieren-enrobbenvel,ofvanmarmotten-bontdragen,enaanhettatoueerenvanhungezicht,datgedaanwordtdooreenigelichtelijnenindenomtrekderkintetrekken.Demannenhebbennietveelbaard.Aandehoekenderlippenhebbenzijkunstigdriegaatjesgeboord,waarinzijringetjesvanuitgesnedenbeendragen.Ookhetneusbeentjeversierenzijdaarmede.

ZijwerdengastvrijdoordeEskimo’sontvangen.Ziebl.179.

DeEskimo’smetwelkeonzereizigerskennismaakten,haddengeenongunstiguiterlijk,heelandersdandemeesteSamojedenenandereinboorlingenvandeaziatischenoordkust.Dejongemeisjesdroegenpaarlsnoertjesinhareoorenenarmbandenvankoperofijzer,diemetvrijveelkunstvaardigheidbewerktwaren.

Ookmaghierbijgevoegdwordendatheteerlijkeliedenwaren,trouwhartiginhetdoenvanzaken,ofschoonzijgeweldigovervroegenenlietenafdingen.Maarmenzounietmetanderekoopliedenbekendmoetenzijn,indienmenditdezebewonersderpoolstreekkwalijkwildenemen.

OnderdeEskimo’sbestaatdemeestvolkomengelijkheid.Zijhebbenzelfsgeenestamhoofden.Hetzijnheidenen;zijvereerenbijwijzevanafgodenhoutenpalenmetgebeeldhouwdeenroodbeschilderdekoppen,welkevogelsvoorstellen,diehunnevleugelswaaiervormigachterzichuitspreiden.Hunnezedenzijnzuiver;hetfamilielevenisbijhenzeerhartelijk,zijhebbengrooteneerbiedvoorhunneouders,houdenveelvanhunnekinderen,envereerenzorgvuldighunnedooden,dieindeopenluchttekijkwordengelegd,gekleedinfeestgewaadenmethunnewapenenbijzich.

DedagelijkschebezoekendiedeCascabelsbijdeinboorlingenaflegden,warenvoorheneenebronvanveelgenoegen.Ookgingenzijdikwijlsineeneoudetraankokerij,dooramerikanenopgericht,welkedestijdsnoginwerkingwas,eenkijkjenemen.

HetlandisnietgeheelvanboomenontblootendeplantengroeiisveelweelderigerdandiewelkeophetTchouktchi-schiereiland,aandeoverzijdederstraat,wordtaangetroffen.Ditkomtdoordiendeamerikaanschekustbespoeldwordtdooreenwarmenstroom,welkeuitdezuidelijkestrekenderStilleZuidzeederwaartsloopt.LangshetSiberischestranddaarentegenvloeitalleenhetkoudewaterdatuitdenoordelijkepoolzeeaangevoerdwordt.

HetbehoeftnauwelijksgezegdtewordendatCascabelernietaandachtomtePort-Clarencezijnekunstentevertoonen.HijwasnietzonderredenbevreesddathijmisschienhierevenalsbijdeYoukon-Indianenweerduikelaars,springersenacrobatenzouaantreffen,dievanhemnietsteleerenzoudenhebben.Dengoedennaamvanzijnentroepwildehijdusnietvoordetweedemaalaaneenenederlaagwagen.

Intusschenverliepdeeenedagnadenanderenenzijhaddenreedslangergerustdannoodigwaregeweest.NaeenoponthoudvaneeneweektePort-ClarencebehoefdenzijzekerlijknietmeertegendevermoeienissenvaneenentochtdoorSiberiëoptezien.

MaardeSchooneZwerfsterkondeBehringstraatnognietover.ZijwarennuindelaatstedagenvanSeptemberenofschoondethermometerthans,evenalsaltijdomstreeksdezentijdenopdieaardrijkskundigebreedte,voortdurendbenedenhetvriespuntwees,lagdezee-armdieAmerikavanAziëscheidt,nognietdicht.Dezeewasechterreedsvolijsschotsen,diebuitendestraatinhetruimesopvandeBehringzeegevormdwordenendielangsdekustvanAlaska,voortgestuwddoordenuitdenStillenOceaankomendenstroom,naarhetNoordendrijven.Wachtenbleefvooralsnogdeboodschap,wachtentotaldieschotsensamengesmoltenzoudenzijntotéénontzaglijkijsveld,onbewegelijkensterkgenoegomeeneberijdbareoppervlaktetusschendebeidewerelddeelentevormen.

Heeftdezeijsvlaktezicheenmaalgezet,danneemtzijbinnenkortentijdzoodanigindiktetoedatzijdesnoodseenengeschuttreinzoukunnendragen.GeennooddusdatdeSchooneZwerfsterenharepassagiershetgeringstegevaarzoudenloopenvandoorhetijstezakken.DegeheeleijsmassaophetsmalstegedeeltevandenzeearmtusschenKaapPrins-van-Wales,evenbenedenPort-Clarence,endekleinehavenvanNumanaopdeSiberischekust,isvoorhetoverigenietmeerdaneentwintigtalmijlenlang.

—Weetgewatjammeris?zeideCascabelopzekerendag.Datdeamerikanenhiergeenebruggelegdhebben.

—Eenebrugvantwintigmijlen?vroegSander.

—Waaromniet?meendeJan.InhetmiddenvandestraatligtheteilandjeDiomedes,waardebrugopzoukunnenrusten.

—Onmogelijkzouhetnietzijn,zeideSergius,enwijmogenaannemendathetookeenmaalgebeurenzalwanthetmenschelijkevernuftdeinstvoornietsterug.

—Erwordtimmersookwelovergedachtomeenebrugoverhetengelschekanaalteleggen,hernamJan.

—Daarisinderdaadsprakevan,stemdeSergiustoe.MaarhetvaltnietteontkennendateenebrugoverdeBehringstraatmindernuttigzouwezendaneenevanDovernaarCalais,endatzijstelligharekostennietgoedzoumaken.

—Alwaszijdanooknietnuttigvoorhetreizigersverkeerin’talgemeen,meendeCornelia,zouzijonstenminstenuvandienstwezen.

—Eigenlijkhebbenwijertochookgeenbehoefteaan,zeideCascabel.Gedurendeachtmaandenvanhetjaarligterimmerseenebrug,eenevanijs,zoosterkalseenebrugvanijzerofsteenbijmogelijkheidgemaaktkanworden.Moedernatuurbouwtdieiederjaarwederopenheftnieteenstol!

VaderCascabelwasgewoondedingenvandenbestenkantoptenemenenindengrondderzaakhadhijdikwijlsgelijk.Waartoeeenebrugdiemillioenenkostenzou,wanneerzijslechtsophetgeschiktetijdstipbehoefdentewachtenomdenovertocht,tevoetofperas,naarverkiezingtekunnendoen?

Hetkonnunietheellangmeerduren.Hungeduldzouopgeenaltelangeproefgesteldworden.

Den7denOctoberbehoefdenzijernietmeeraantetwijfelenofdewinterwas,opdezehoogebreedte,voorgoedingetreden.Allespoorvanplantengroeiwasverdwenen,hetsneeuwdedikwijls,deenkeleboomenlangsdekustwarenmetijzeloverdekt.Vandeschraleplantendieindepoollandennogtierenwillen,envandeharstachtigegewassendieinhetNoordenvanScandinaviëaangetroffenwordenenzichtotdenpoolcirkelvoortzetten,wasnunietsmeertezien.

Nogaltijdwerdendeijsschotsendoordensnellenstroomdezeeëngtedoorgejaagd,maarzijbegonnenbreederendikkerteworden.Evenalseenekorte,maarfellehittevoldoendeisommetalenaanelkaartesmelten,zoowashiernogslechtseenegeweldigekoudenoodigomvandeijsklompeneenijsveldtemaken.Zijkondenerstaatopmakendathetdeneenenofanderendaggebeurenzou.

Zoovurigonzereizigersechternaarhetoogenblikwenschtendatdezeebegaanbaarzouworden,zooverlangendzijwarenomPort-ClarenceteverlatenendenvoetopdeOudeWereldtezetten,tochhaddataangenamevooruitzichtookzijnekeerzijde.Danimmers,zouookhetoogenblikvanscheidendaarzijn.WelzoudenzijAlaskadenrugtoekeeren,maarSergiuszoudaarachterblijven,wanterwasgeensprakevandathijzijnereisverdernaarhetWestenzouvoortzetten.NaheteindevandenwinterwashijvoornemenszijneonderzoekingstochteninditgedeeltevanAmerikatehervatten,enwildehijde

landstreektenNoordenvandeYoukonenaangenenkantderbergengaanopnemen.

Hetvooruitzichtdierscheidingwasvoorallenevensmartelijk.Degenegenheiddiezijinkortentijdvoorelkanderhaddenopgevat,wastoteeneoprechteenhartelijkevriendschapaangegroeid.

Wiehetzichhetmeestaantrok,wasJan.HijkonernauwelijksaandenkendatSergiusookKayettezoumedenemen.Hetwasimmersinhetbelangvanhetmeisjezelve,dathaaraangenomenvaderdezorgvoorharetoekomstgeheelopzichnam.ZijkonaangeenbeterehandendandievanSergiuswordentoevertrouwd;dezezouhaarmedenemennaarEuropa,waarhijhaareenezorgvuldigeopvoedingzoudoengevenenhaarineenenstandzouinleiden,oneindigbeterdandievanarmekermiskunstenmakers.Waarzulkevoordeelenvoorhetgrijpenlagen,vielernietteaarzelen.Jankondatnietontkennenenwasdeeersteomhetintezien.Maarhijdachternietteminaanmeteenesteedstoenemendebeklemdheid,welkehijnietbijmachtewasvanzichaftezetten.HetwasomallenmoedteverliezenwanneerhijeraandachtdathijvanKayettezoumoetenscheidenenhaarnimmerterugzouzien.InzedelijkeneninstoffelijkenzinzouertusschenhenbeideneenafgrondzichopenenwanneerzijindenkringderbloedverwantenvanSergiuswerdopgenomen.Hetwashunbeidentoteeneaangenamegewoontegewordensamentepraten,samentewerkenenaltijdbijelkandertewezen.HetgeenJanvoorKayettevoeldewaseeneoprechteliefde,welkezichuitteineenebezorgdheidvoorhaar,diezichgeenoogenblikverloochende,eninzijneontroeringwanneerhijmethaarsprak.EnmisschienbeantwoorddeKayettedieliefdereeds,algafzijzichzelvedaarnoggeenrekenschapvan.Datallesmoestdanverbrokenwordendooreenescheidingwelkenaarallewaarschijnlijkheidvooraltijdzouwezen!

Janvoeldezichdusinderdaadongelukkig,maarookzijneouders,zijnbroederenzijnezusterhieldenveelvanKayette,kondenzichnietgewennenaanhetdenkbeelddatzijhaarmoestenverliezen,endachtenooknietzondersmartaanhetoogenblikdatzijvanSergiusafscheidzoudenmoetennemen.Zijzoudenerheelwatvooroverhebben,betuigdeCascabelmeerdaneens,wanneerSergiusvoorloopigslechtswildetoestemmenommethendereisvoorttezetten.Eenigemaandenduurdehuntochtnog;daarnakondenzijaltijdnogzienwathuntedoenstond.

WijhebbenreedsgezegddatdebewonersvanPort-Clarenceonzereizigerseengoedharttoedroegen.NietzonderbezorgdheidzagenzijhetoogenbliknaderenwaaropdekaravaanzichindeSiberischesteppenzougaanwagen,waarhaarernstigegevarentewachtenstonden.Dieineenzaamheidlevendeliedensteldenbelangindezevreemdelingendievanzooverrekwamenennogzulkeenverrentochtvóórzichhadden.Maarmetgeheelandereoogensloegenderussischeambtenaren,dieeerstsedertkorthieraanhetstrandverblijfhielden,hetreisgezelschapgade.VooralopSergiushaddenzijhunnebijzondereaandachtgevestigd.

Wijhebbenverhaalddatdezeambtenaren,diezichopdattijdstiptePort-Clarencebevonden,inAlaskadienstgedaanhaddenentengevolgederinlijvingvandatgewestverplichtwarennaarSiberiëterugtekeeren.

Onderhenbevondenzichtweepolitie-beambten,dieindegewezenrussischebezittingmeteenebijzondereopdrachtbelastwarengeweest.Zijhaddennamelijktottaakgehadhetoogtehoudenopdepolitiekevluchtelingen,dieinNieuw-Brittanniëeeneschuilplaatsvonden,maarsomtijdspoogdenoverdegrensvanAlaskawederoprussischgrondgebiedtekomen.NuhadSergius,alseenrus,diezichbijeenentroepfranschekunstenmakersbevondendiejuistopeeneplaats,waardegrenzenvanhetCzarenrijkeenenaanvangnamen,nietverderverkoostereizen,terstondhunneachterdochtgaandegemaakt.Zijhieldendushetoogophem,maarvoorzichtigenmetbeleid,zóódatniemandhetmerkte.

Sergiuskondusooknietvermoedendathijdenargwaanderpolitiebeambtenhadopgewekt.Hijdacht,evenalsdeCascabels,alleenaanhunneophandenzijndescheiding.HetwasalsofhijgeslingerdwerdtusschenhetvooruitzichtomzijnereisdoorwestelijkAmerikatehervatten,enzijnenlustomdaarvanaftezienendentochtnaarEuropamedetemaken.Watereigenlijkbijhemomgingkonniemandmetzekerheidzeggen,maarCascabelbesloot,dewijlhijhemdikwijlsingepeinsverzonkenzag,opeeneverklaringaantedringen.

Desavondsvanden11denOctober,nadathetavondetenafgeloopenwas,sprakCascabelhemdusaanalsoferplotselingeenegedachtebijhemopkwam.

—Watikzeggenwilde,mijnheerSergius,hetzalnunietlangmeerdurenofwijgaanopwegnaaruwland.

—Zekermijnvriend,datisafgesproken.

—Ja,wijgaandusnaarRusland.WijkomendanooktePerm,waar,alsikmijwelherinner,uwvaderwoont.

—Datiszoo,enikwilwelbekennendatikunietzieheengaanzondergrootenlustomutevergezellen.

—MaarmijnheerSergius,vroegCornelia,denktgijnoglanginAmerikateblijven?

—Lang?Datweetiknogniet.

—EnopwelkemanierzijtgijvoornemensnaarEuropaterugtekeeren?

—DwarsdoorhetverreWesten.IndierichtinghervatikmijnereisenhoopzoodoendeeindelijkteNew-Yorktekomen,waarikscheepzalgaanenKayettemedenemen.

—MetKayettedus?vroegJanzacht,terwijlhijhetmeisjeaanzagdatdeoogenneersloeg.

Allenzwegeneenigeoogenblikken.ToenvervolgdeCascabel,terwijlzijnestemeenigszinshaperde:

—KijkeensmijnheerSergius,ikwildeumetuwverlofweleensietsvoorstellen.Ikweetheelgoeddatheteenebezwaarlijkeondernemingis,Siberiëvanheteeneeindtothetanderedoortetrekken.Maarmetmoedeneenenvastenwilhopenwijtoch.....

—Mijnwaardevriend,vielSergiusheminderede,weesovertuigddatnochhetgevaarlijke,nochhetvermoeiendederreismijafzouschrikken.Gaarnezoudeikdatallesmetudeelen,maar...

—Maarwatbeletudansamenmetonsonzentochtvoorttezetten?vroegCornelia.

—Datzouaardigzijn!voegdeSandererbij.

—Alsgijhetdoetkrijgtgeeenzoenvanmij,riepNapoleonauit.

JannochKayettehaddeneenwoordgezegd,maarhetwashunaanteziendatzijinangstigespanningverkeerden.

—MijnwaardeCascabel,zeideSergiusnaeenigeoogenblikkennagedachttehebben,ikzoumetuenuwevrouwgaarneeenswillenpraten.

—Wijzijntotuwendienst,terstondzoogijwilt.

—Neen,lievermorgenochtend!

Erwerdtoenverdernietovergesprokenenspoediggingenallen,benieuwdnaarhetgeenergebeurenzou,naarbed.

WatwasdebedoelingvanSergiusmetditgesprek?Washijbeslotenveranderinginzijneplannentebrengen,ofwildehijalleenaanCascabeldemiddelenverschaffenomingunstigeromstandighedendereistedoen,doorhemopnieuwgeldaantebieden?

KayetteenJanwarenhetmeestinspanning.Zijdedengeenvanbeidendiennachteenoogtoe.

Dendaaropvolgendenochtendhadhetonderhoudplaats.Nietomdathijdekinderennietvertrouwde,maardewijlhijvreesdebeluisterdtewordendoordeinboorlingenenanderebezoekersdieafenaanliepen,wenschteSergiusdatCascabelenzijnevrouwzichmethemopeenigenafstandvandenwagenzoudenverwijderen.Hetgeenhijhuntezeggenhadwasvangrootbelang,enhijwildehetvooranderenzorgvuldiggeheimhouden.

Zijwandeldendusmethundrieënhetstrandop,denkantuitvandetraankokerij.OnderdehandleiddeSergiushetgesprekin.

—Mijnevrienden,zeidehij,luistertgoedendenktrijpelijknavóórdatgijantwoordtophetgeenikugavoorstellen.Ikhebuwegoedhartigheidopprijsleerenstellenenondervondenwatgijvooruwevriendenoverhebt.Maarvóórdatgijeengewichtigbesluitgaatnemen,moetgijeerstwetenwieikben.

—Wiegijzijt?vroegCascabel.Welvoordendrommel,gijzijteenbraafman,

datisalwatiknoodighebteweten.

—Nuja,eenbraafman,antwoorddeSergius,maarjuistomdatikdatben,pasthetmijnietdeernstigegevaren,diegijinSiberiëzultgaanloopen,nogtevermeerderen.

—Waaromzouuwetegenwoordigheidvooronseengevaarkunnenopleveren,mijnheerSergius?vroegCornelia.

—Omdatmijnwarenaamis:graafSergiusNarkineenikeenstaatkundigebannelingben.

Hijverteldehennuinkortebewoordingenzijnegeschiedenis.

GraafSergiusNarkinewasuiteenvermogendgeslachtinhetgouvernementPermgesproten.Bezieldmetwarmebelangstellingvoorwetenschappelijkeenaardrijkskundigeonderzoekingen,brachthijdejarenzijnerjeugdgrootendeelsdoormethetdoenvanreizeninalledeelenderwereld.

Diereizenhaddenhemeenberoemdmankunnenmaken,maarongelukkigbepaaldehijzichnietdaartoe.Hijraakteinstaatkundigeberoeringenverwikkeldenwerdin1857lidvaneengeheimgenootschap,waarzijnevriendenhemtoeoverhaalden.Nietlangdaarnawerdenalleledendezervereeniginggevangengenomenenmetaldegestrengheid,waarvoorderussischeregeeringberuchtis,vervolgdengestraft.DemeestenwerdenveroordeeldtotlevenslangeballingschapinSiberië.

DitwasookhetlotvangraafSergiusNarkine,wiendestadJakoutsktotverblijfplaatswerdaangewezen.Deeenigebloedverwantdienhijverplichtwasachtertelaten,waszijnvader,prinsWassiliNarkine,thanseentachtigjarigegrijsaard.DezebleefopzijnelandgoederenteWalska,nabijPerm,verblijfhouden.

NavijfjarenteJakoutskgesletentehebben,geluktehetdenveroordeeldenaarOkhotsk,aandenzeeboezemvandiennaam,teontkomen.DaarvondhijeenschipdatzeilreêlagenhemmedenamnaareenehaveninCalifornië.SedertdientijdhadgraafSergiusNarkinezevenjarenlangindeVereenigdeStatenofinNieuw-Engelandgeleefd,altijdindenabijheiddergrenzenvanAlaska,waarhij

heenhooptetegaanzoodrahetgewestbijdeVereenigdeStatenwerdingelijfd.InhetgeheimkoesterdehijdehoopdoorSiberiëheennaarEuropaterugtekeerenendusjuisttedoenwatCascabelondernomenhad.Hetislichttebegrijpenmetwelkeeneontroeringhijdusvernamdatdezelfdelieden,wienhijhetbehoudvanzijnlevenverschuldigdwas,voornemenswarendeBehringstraatoverenSiberiëdoortetrekken.

Mijnwarenaamis:GraafSergiusNarkine.(Ziebl.187).

Natuurlijkzouhijnietslievergewildhebbendanhentevergezellen,maarhijzagertegenopzijnevriendenaandentoornderonbarmhartigerussischeregeeringbloottestellen.Watzoudendegevolgenzijnalshetontdektwerddatzijeenstaatkundigveroordeeldewederoverderussischegrenzenhaddenhelpenkomen?Tochzouhijzijnhoogbejaardenvaderzoogaarnewillenterugzien....

—Alsikuwas,mijnheerSergius,gingikeenvoudigmetonsmede,zeideCorneliahartelijk.

—Maarmijnegoedevrienden,alshetuitkomtisuwevrijheid,jamisschienuwlevenermedegemoeid.

—Watkomtdateropaan,mijnheerSergius?zeideCascabel.Vaniedermenschwordthiernamaalsderekeningopgemaaktvanhetgeenhijgoedsenkwaadsinzijnlevengedaanheeft.Dusishetzaakerzooveelmogelijkgoedepostenoptebrengen,omtegendekwadeoptewegen!

—MijnwaardeCascabel,bedenk....

—BovendienmijnheerSergius,zalniemanduimmersherkennen?Wijzijnbijdehandgenoeg,weesdaarzekervanendedrommelmogemijhalenalswijmetonsallennietinstaatzijnderussischepolitie-speurhondenbijdenneustehebben!

—Evenwel...drongSergiuswederaan.

—Alshetnietanderskan,steektgijudesnoodsineenkunstenmakerspak,wanneergijtenminsteudaarnietvoorschaamt....

—Hoekuntgijzooietsdenken,mijnvriend?

—WiezaldanooitophetdenkbeeldkomendatereengraafNarkineindentroepvanCascabelverscholenzit?

—Nudan,mijnevrienden,ikneemhetaanenweestovertuigddatikerudankbaarvoorben....

—Jawel,jawel,vielCascabelheminderede,laatdatmaarblijven.Hadtgijerdanaangetwijfelddatwijietsvooruoverzoudenhebben?Derhalve,mijnheerdegraaf....

—Noemmijnietbijmijnentitelofnaam.VooriederblijfikeenvoudigSergius,zelfsvoordekinderen....

—Ja,hetisbeterdatzijernietsvanweten.Hetblijftdusafgesproken,mijnheerSergius,datwijumedenemen.IkmaggeenCesarCascabelheetenalsikunietbehoudenenweltePermbreng.Geluktemijdatniet,danzouikvoorheteerstietsdatikopmijgenomenhebindensteeklaten,endanwasikvoorgoedmijngoedennaamalsartistkwijt!

MetwelkevreugdekretenSergiusbegroetwerdtoenhijindeSchooneZwerfsterterugkwamenJan,Kayette,Sander,NapoleonaenKruidnageltewetenkwamendathijmethennaarEuropaging,kaniedergemakkelijkraden.Daarvanvertellenwijdusniets.

XVI.

VaarwelaandeNieuweWereld.

Hetkwamerdusnualleenopaan,hetontworpenplanomnaarEuropaterugtekeerenuittevoeren.

Allesgoedbeschouwd,stondendekansenvanslagennietkwaad.HetwisselvalligekunstenmakerslevenbrachtdeCascabelsernueenmaaltoedatzijdoorRuslandmoestentrekkenenweldoorhetgouvernementPerm.WatkongraafNarkinedusveiligerdoendanzich,indienhijookdaarheenwilde,bijhenaansluiten?Niemandkonimmersvermoedendatdepolitiekeveroordeelde,dieindertijduitJakoutskgevluchtwas,zichbijeenenkunstenmakerstroepbevond?Werdhetgeheimnietverraden,danmoesthetplanstelliggelukken,eneenmaaltePermgekomen,kondegraaf,nadathijzijnenvaderteruggezienhad,handelenzooalshemhetbesttoescheen.HijzouAziëdanachterdenrugennergenseenspoorvanzijnverblijfachtergelatenhebben,zoodathijnaardeomstandighedentewerkzoukunnengaan.

Daarstondweltegenoverdatindienhij,tegenallewaarschijnlijkheidin,ophunnentochtdoorSiberiëontdektwerd,zulkszeerernstigegevolgenhebbenkon,nietalleenvoorhemmaarookvoordegenendiehemvergezelden.HieroververkozenechterCascabelenzijnevrouwzichnietongerusttemaken,enzekerishetdatindienzijhunnekinderenhaddenkunnenraadplegen,dezehetvolkomenmetheneensgeweestzoudenzijn.MaarhetwaszaakhetgeheimvangraafNarkinezorgvuldigtebewaren.NiemandmochtdusietsandersvermoedendandathunreisgenooteenvoudigSergiusheette.

WelnamgraafNarkinezichstelligvooromlaterdeedelmoedigetoewijdingdezerbraveliedennaarverdienstetebeloonen,maarCascabelrekendeopgeeneanderebelooningdandathijzijnenvriendeenendienstmochtbewijzenentegelijkertijdderussischepolitieeenekoolstoven.

Ongelukkigwaserietsdatzijgeenvanbeidenkondenvermoeden,namelijkdathunvoornemenvandenaanvangafgevaarlieptemislukken.Zoodrazijdezeeëngteoverzoudenzijn,haddenzijgrootekansterstonddoorderussischepolitieinSiberiëtewordenaangehouden.

Menmoetwetendatdendagnadathunneafspraakgemaaktwas,tweemannenopeeneafgelegeneplekaandehaven,waarniemandhenbeluisterenkon,indrukgesprekheenenweerliepen.

Datwarendetweepolitiebeambtenvanwiewijreedsgesprokenhebben,wieraandachtdoordeaanwezigheidvanSergiusonderdepassagiersvandeSchooneZwerfsterzoobijzondergetrokkenwas.

GedurendeeenaantaljarenteSitkageplaatstenbelastmetdestaatkundigepolitieinhetgouvernementAlaska,washethunnetaakgeweest,zooalsonzelezerszichherinnerenzullen,bijzonderhetoogtehoudenophetdoenenlatendervluchtelingendiezichopdegrensvanColumbiaophielden,dengouverneurdaarvanteonderrichtenenallendiehetwaagdenoprussischgrondgebiedtekomen,tedoenaanhouden.Watnuhetgevalbedenkelijkmaakte,wasdatzijgraafNarkinewelnietpersoonlijkkenden,maartochinhetbezitvanzijnsignalementwaren,datoveralwasheengezondentoenhijuitdevestingJakoutskgevluchtwas.ZoodradetroepvanCascabeltePort-Clarenceaankwam,vielhethunbijzonderopdatzijeenenrusbijzichhaddendienochdemanierennochhetuiterlijkvaneenenkunstenmakerhad.Hoekwamhetdatdezezichbijeengezelschapbevond,datzulkeenwonderlijkenweggebruikteomvanSacramentonaarEuropaterugtekeeren?

Zoodrahunneachterdochteenmaalgewektwas,gingenzijopdenloerliggenenaan’tafluisteren,maarzoovoorzichtigdatniemandhetbemerkte.ZijvergelekenhetsignalementvangraafNarkinemetSergiusenkregenzoodoendespoedigzekerheiddathijhetwas.

—HetisniemandandersdangraafNarkine,zeidedeeen.StelligheefthijaleenepoosopdegrensvanAlaskagezworveninafwachtingdathetlandingelijfdzouworden;toenheefthijzekerdienkoorddanserstroepontmoetdiehemwaarschijnlijkdeneenofanderendienstheeftbewezen,enzookomthetdathijnumethennaarSiberiëwiloversteken.

Ditalleswasjuistzooalszijdachten.WelwasSergiusaanvankelijknietvoornemensgeweestverdertegaandanPort-Clarence,maarhetverwonderdedeagentenvolstrektniettoenzijtewetenkwamendathijhetplanhadopgevatmetdeSchooneZwerfsternaardenoverkanttegaan.

—Datiseenbuitenkansjevoorons,zeidedeeeneagent.Waredegraafhieropamerikaanschenbodemgebleven,danhaddenwijhetrechtnietgehadhemaantehouden.

—Daarentegen,antwoorddedeeerste,ishijoverderussischegrenszoodrahijaandeoverzijdederBehringstraatkomt.Daarzalhijonsnietontsnappen,wantwijzullenhembehoorlijkopwachten!

—Metzulkeenevangstkunnenwijeerinleggenengoedwatverdienen,hernamdeander.Hetiseenmooidingommeetebeginnen.Maarhoeleggenwijhetaan?

—Eenvoudiggenoeg.DeCascabelszullenwelspoedigvertrekkenenzekerlangsdenkortstenweg,datisrechtnaarNumanaaandenoverkant.Wijhebbendusslechtstezorgendatwijtegelijkofevenvóórhendaarzijn,endankunnenwijgraafNarkineterstondtepakkenkrijgen.

—HetlijktmijnogbetertoealswijeenigentijdvóórhenteNumanakunnenwezenendepolitiedaarvanhetgevalonderrichten,zoodatdieonszoonoodighelpenkan.

—Alsdatmogelijkiszullenwijhetzekerdoen,washetantwoord.DeCascabelsmoeteninelkgevalwachtentothetijszoosterkisdatzijermethunnenwagenoverkunnen,maarwijkunnenheelgemakkelijkvroegergaan.WijmoetendusvoorloopighiertePort-ClarenceblijvenengraafNarkineinhetooghoudenzonderdathijerietsvanmerkenmag,wantmisschienbegrijpthijweldathijopzijnehoedemoetzijntegenoverderussischeambtenarendieuitAlaskaterugkeeren,maarhijmoetnietkunnenvermoedendatwijwetenwiehijis.Hijmoetduszonderachterdochtvanhiergaan,wijzullenhemteNumanaaanhoudenendanbrengenwijhemondergoedgeleidenaarJakoutskofnaarPetropavlovk.

—Maaralsdiekunstenmakerszichdaareenstegenverzetten,brachtdeandere

politiemaninhetmidden.

—Danzullenzijondervindenwathetzeggenwil,datzijeenpolitiekenbannelinginRuslandhelpenterugkeeren!

Aandeoverzijdeishijoverderussischegrens.(Ziebl.192)

Ditplan,zooeenvoudigalshetwas,hadallekansvanslagen,wantgraaf

NarkinekonnietwetendatiemandhemherkendhadendeCascabelsvermoeddennietdaterbijzonderophengeletwerd.Dereis,dieonderzulkegoedevooruitzichtenondernomenscheenteworden,kondusheelslechtvoorSergiusenzijnevriendenafloopen.

Terwijlerachterhunnenrugzulkeboozeplannentegenhengesmeedwerden,verheugdenzijzichinhetvooruitzichtvannietvanelkandergescheidentezullenwordenengezamenlijknaarRuslandtemogentrekken.VooralJanenKayettewarenindewolkenvanblijdschap.

Detweeagentenhaddenhetgeheim,waarzijachtergekomenwaren,zorgvuldigvoorzichgehouden,enniemandtePortClarencekoesterdehetminstevermoedendateronderdepassagiersvandeSchooneZwerfsterzulkeengewichtigpersoonzichbevondalsgraafSergiusNarkine.

Intusschenwasdedagvanvertreknognietvastbepaaldkunnenworden.Metongeduldsloegenzijdewisselvalligeaanwijzingenvandenthermometergade.HetwaszooalsCascabelzeide:nognooithaddenzijzoovuriggewenschtdathetzougaanvriezendathetkraakte.

Hetwasvoorhenhoogstwenschelijkdatzijaandenoverkantkwamenvóórdatdewinterinzijnevollestrengheidingetredenzouzijn.DitkoneersthetgevalwezenindeeerstewekenvanNovemberendeSchooneZwerfsterzoudusdentijdhebbenominhetzuidelijkegedeeltevanSiberiëtekomen,waarzijopdeeeneofanderebewoondeplaatshetgunstigejaargetijdekondenafwachtenomdentochtinderichtingvanhetOeralgebergteteondernemen.

Alshetniettegenliepkondenzijmethuntweespan,VermoutenGladiator,zonderaltegrooteinspanning,deSiberischesteppendoorkomen,enkondekaravaanbijtijdstePermwezenomaandekermisaldaar,inJulivanhetvolgendejaar,tekunnendeelnemen.

Maarnogaltijdblevendeijsschotsen,voortgejaagddoordenwarmenstroomuitdenStillenOceaan,naarhetNoordenvoorbijdrijven.Nogaltijdhieldenzijhetgezichtopbewegelijkeijsklompendiezichmaarnietverkozenvasttezettentoteenonbewegelijkenstevigijsveld.

Den13denOctoberwashetechteralsofhetdrijfijslangzamervoorbijbegonte

trekken.WaarschijnlijkhadhetzichinhetNoordenergensvastgezet,zoodatdestroomdaargestuitwerd.Aandengezichteindervertoondezicheenedoorloopendereekswittebergspitsen,eenbewijsdatdePoolzeereedsineeneijsvlakteherschapenwas.Ooklietzichindeluchtdeheldergrauweweerschijneeneronafzienbareijsmassazien.Hetkonnunietlangmeerdurenofdegeheelezeeëngtezoutoevriezen.

VantijdtottijdraadpleegdenSergiusenJandevisscherstePort-Clarence.Zijbeidenhaddenreedsmeerdaneensgedachtdatdeovertochtweltedoenwas,maardeervarenzeeliedenraaddenhethunaf.

—Overhaastuniet,waarschuwdenzij,enwachttotdatdevorsthaarwerkgedaanheeft.Hetheeftnogniethardgenoeggevrorenomeengoedijsveldtemaken.Enallagallesooktoeaandezenkantvandekust,danvolgtdaarnognietuitdathetzelfdehetgevalzalwezenaandeoverzijde,vooralnietindenomtrekvanheteilandjeDiomedes.

Ditwaseenverstandigeraad.

—Hetistochditjaargeenvroegewinter,zeideSergiustegeneenderoudstevisschers.

—Ja,hetislaterdangewoonlijk,antwoorddedeze.Datiseeneredentemeeromunietophetijstewagenvóórdatgijzekerheidhebtdathetsterkgenoegis.Ookmoetgijinaanmerkingnemendatuwreiswagenzwaarderweegtdaneenvoetgangerendusdikkerijsnoodigheeft.Wachteersttotereengoedpaksneeuwgevallenis,waardoordeoneffenhedentusschendeijsschotsenopgevuldzullenworden.Dankuntgijeroverrijdenalsofheteenstraatwegisenzultgijspoedigdentijd,diengijhierwachtendedoorbrengt,ingehaaldhebbenzonderdatgijgevaarlooptmiddenindestraatteblijvensteken.

Dezeraadvanliedendiemetdeervaringvertrouwdwaren,mochtnietindenwindgeslagenwordenenSergiusdeeddanookalwathijkonomCascabel,diehetongeduldigstvandentroepwas,geduldtedoenoefenen.Hetverkeerdstewatzijdoenkonden,wasdooreeneonbedachtzamehandelinghunneveiligheidindewaagschaaltestellenenhunnereistedoenmislukken.

—Houdueenweinigbedaard,vermaandehij.DeSchooneZwerfsterisgeene

boot;alszijineenescheurinhetijsblijftsteken,zinktzijalseensteen.HetzoueenealtemooiereclamevoordentroepvanCascabelzijn,alshijmetheelzijntoebehoorenindedieptevandeBehringstraatverdween.

—Tochzouhetonzennaamvereeuwigen!antwoorddederoemzuchtigeCesar.

Corneliakwamechterspoedigtusschenbeideenverklaardedatzijnietoproekeloozeondernemingengesteldwas.

—Ikwilhaastmaken,mijnheerSergius,maarmeestomuwentwil,zeideCascabel.

—Datisgoedenwel,antwoorddedegraaf,maarikwilgeenonbedachtzamehaast,enwelomuwentwil.

Allenwarenongeduldig,maarJanenKayettevondennietdatdedagenlangduurden.JangafhaargeregeldlesenzijmaaktedaarzoogoedgebruikvandatzijreedsvlotFranschsprakenallesindietaalverstond.Zijbeidenhaddenvanhetbeginafgeenmoeitegehadomelkandertebegrijpen.BovendienvoeldeKayettezichgelukkigindenschootvanhetgezinengestreelddoordezorgvuldigheid,waarmedeJanopalharewenschenlette.CascabelenzijnevrouwhaddenmetblindheidgeslagenmoetenzijnindienzijnietopgemerkthaddenwatertusschenhunnenzoonenhetIndiaanschemeisjegaandewas,enzijbegonnenerzicheenigszinsongerustovertemaken.ZijalleenwistenwieSergiuseigenlijkwasenduswelketoekomstKayettewachtte.Zijwasnugeenverlatenkindvaneeninlandschenstam,dieteSitkaeeneplaatsalsdienstbodewildegaanzoeken,maarzijwasdeaangenomendochtervangraafNarkine.IndienJanhetoogophaarvallenliet,kondaarnietsdanteleurstellingvoorhemopvolgen.

—Watgaathetonsechteraan?zeideCascabel.MijnheerSergiuszietalleswatervoorvalt;hijisschrandergenoegomtebegrijpenwathetgevalis.Indienhijerdusnietsvanzegt,Cornelia,kunnenwijgerustzwijgen.

OpeenenavondvroegJan:

—Doethetupleizier,Kayette,omnaarEuropategaan?

—NaarEuropa?Zeker,maarikzouhetnogpleizierigervindenomnaar

Frankrijktegaan.

—Daarhebtgewelgelijkin,wanthetiseenmooieneengoedland.Mochthetooituwvaderlandworden,zouheterustelliggoedbevallen.

—Hetzalmijoveralbevallen,Jan,waaruwefamilieisenikwenschnietslieverdanuallennooitteverlaten.

—Datisliefvanu,Kayette.

—IsFrankrijkheelverhiervandaan?

—Allesisver,Kayette,alsiemandhaastheeftomertekomen.Maarwijzullenerwelkomen,.....vroegermisschiendanonsliefis.....

—Hoezoo,Jan?

—OmdatgijmetmijnheerSergiusinRuslandachterblijft.Alblijvenwijvoorhetoogenbliknogbijelkaar,daargindszullenwijtochafscheidmoetennemen.MijnheerSergiuszalubijzichhouden,Kayettelief,hijzaleenejongedamevanuwillenmakenenonszultgijnimmerterugzien.

—Hoekuntgijdatweten,Jan?MijnheerSergiusiseengoedmenschenzekernietondankbaar.Nietikhebzijnlevengered,maargijmetdeanderen,wantwanneerikhetgeluknietgehadhaduteontmoeten,wathadikdanvoorhemkunnendoen?Dathijdusleeft,dankthijuwemoederenuallen.DenktgijdatmijnheerSergiusdatooitzalvergeten?Watvoorredenhebtgijomtegeloovendatwijnietalleengescheidenzullenworden,maarvooraltoos?

—Ikwildeweldatikhetnietbehoefdetegelooven,Kayettelief,antwoorddeJandiezijneontroeringnietmeermeesterwas.Maarikbenerbangvoor!ZieKayette,alsikunietmeerzienmocht,weetiknietwatervanmijwordenzou!Maarikzouunietalleenwillenzien....Waaromzouonsgezindeplaatsnietkunneninnemenvanuwebloedverwantendiegijverlorenhebt?Vaderenmoederhoudenzooveelvanu....

—Zijkunnennietmeervanmijhouden,Jan,danikvanhenhoud.

—Enmijnbroerenmijnzusjeook!Ikzouzoograagwillendatzijualseene

zustermochtenbeschouwen....

—ZijzijnhetreedsJan.Maarhoeishetmetuzelf?

—Ik,Kayettelief?Zekerwilikuwbroederzijn,maareendieveelmeer,veelinnigervanuhoudt.....

Janbleefinzijnewoordensteken.HijhaddehandvanKayettegevatendruktedieteeder.Toenstondhijplotselingop,alsvondhijhetbeternietsmeertezeggen.Kayettevoeldehaarhartkloppenvaneeneontroeringwaarzijzichgeenrekenschapvanwisttegeven.Eentraanblonkinhaaroog.

Den15denOctoberkwamendevisscherliedenenzeeluitePort-ClarenceSergiuswaarschuwendatdekaravaanzichgereedkonmakentothetvertrek.Sederteenigedagenwashetveelkoudergewordenenhetkwikindenthermometerbleefthansgemiddeldbenedendetiengradenonderhetvriespuntvandehonderddeeligeschaal.Hetijsveldlagonbewegelijkzoovermenzienkon.Heteigenaardigekraken,datvernomenwordtzoolangdegeheelemassanognietvolkomenééngewordenis,lietzichnietmeerhooren.

JanhaddehandvanKayettegevat.(Ziebl.198.)

WaarschijnlijkzouhetnunietlangmeerdurenofvandenoverkantzoudenerinboorlingenuitSiberiëaankomen.DezentrekkenindenwinterdezeeëngtesomtijdsoverendrijvenopdiemaniereenkleinenhandeltusschenNumanaenPort-Clarence,welkeplaatsendientengevolgeeenvrijlevendigverkeermetelkanderhebben.Nietzeldenkomenersleden,methondenofrendieren

bespannen,vanheteenewerelddeelnaarhetandere.DetwintigmijlenafstandstusschendetweedichtstbijelkandergelegenpuntenvandekustaanweerszijdenderBehringstraatleggenzijintweeofdriedagenaf.Ditisduseendoordenatuurgelegdeweg,welkelangerdanzesmaandendesjaarsopenblijft,vanhetbeginvandenwintertothetaanbrekenvandenzomer.Maarhetisnietraadzaamdenovertochttevroegoftelaatinhetseizoenteondernemen,wantindiendeijsvlakteopdeeeneofandereplaatsplotselinglosraakte,zoudendereizigersgevaarloopenellendigomtekomen.

TeneindebehoorlijkuitgerusttezijnvooreenereisdoordeonbewoondestrekenvanSiberiëtotaandeeeneofandereplaatswaardeSchooneZwerfsterkonoverwinteren,hadSergiustePort-Clarenceverschillendevoorwerpendoenaanschaffendieindefellekoudetepaskondenkomen.Daartoebehoordenookeenigeparensneeuwschoenen,diedeinboorlingenbijwijzevanschaatsenaanhunnevoetenbevestigenenmetbehulpwaarvanzijinkortentijdgrooteafstandenoverhetijsendesneeuwafleggen.Onnoodigtezeggendatonzekunstenmakersnietveeltijdnoodighaddenomdaarmedeteleerenomgaan.Naeenigedagenoefenensopdetoegevrorenwaterplassenlangsdekust,haddenJanenSandermetdevlugstesneeuwschoenen-looperseenenwedloopkunnenhouden.

OokhadSergiusdenvoorraadpelsjassenenanderbont,dienzijinhetfortYoukonaangekochthadden,nogaanmerkelijkuitgebreid.Zijmoestennietalleengoedtegendekoudegewapendzijnwathunlichaambetreft,maardeSchooneZwerfstermoestvanbinnengeheelmetbontbekleedworden.Alleslaapplaatsenwerdenvanbontendekensvoorzien,dedeurenenvensterswerdenmetstrookenbontdichtgemaaktendevloerenermedebelegd,teneindedekachelwarmtezooveelmogelijkbinnendevertrekjestehouden.HetplanvanCascabelwasechter,zooalswijreedsopgemerkthebbenenookzeernoodzakelijkwas,eerstdezeeëngteovertetrekkenenvervolgensdestrengstewintermaandentegaandoorbrengenineenedervelebewoondeplaatsenwelkemenmeerinhetZuidenvanSiberiëaantreft.

Hetvertrekwerdeindelijkbepaaldopden21stenOctober.Nadatergedurendetweeetmaleneenzwaremistgehangenhad,wasdezeinsneeuwovergegaandieinweinigeurendeuitgestrekteijsvlakteineensneeuwveldherschiep.TePort-Clarenceverzekerdendevisschersdathetijsnuvandeneenentotdenander

oeverontwijfelbaarvastendikgenoegmoestwezen.

ZijkregendaarvanspoedigzekerheidtoenereenigekoopliedenuithettegenoverliggendezeestadjeNumanaaankwamen,diebevestigdendatdeovertochtzondereenigemoeiteofhindernistedoenwas.

Den19denhadSergiusookreedsvernomendattweevanderussischeambtenaren,diezichtePort-Clarencebevonden,nietlangerhaddenverkozentewachtenenreedsnaardeSiberischekustwarenovergestoken.Dienmorgenwarenzijopweggegaan,methetplanopheteilandjeDiomedeseenepoosterustenendentweedendagdaarnateNumanaaantekomen.

ToenCascabeldithoorde,verwonderdehethemzeer.

—Dietweelui,zeidehij,schijnennogmeerhaastdanwijgehadtehebben!Watdrommel,waaromhebbenzijnietoponsgewacht?Hetwarewelzoogezelliggeweestsamentereizen.

Bijnaderinzienkwamhijechtertotdeslotsomdatdetweerussenzekerbanggeweestwarenonderwegvertragingteondervinden,wantdeSchooneZwerfsterkonnietdanlangzaamophetsneeuwveldvooruitkomen.

VermoutenGladiatorwarenvoordenritoverhetijsvangescherptehoevenvoorzien.Ditnamechternietwegdatdezwarereiswagennoodzakelijk,metinbegripvandenverplichtenrusttijdopheteilandDiomedes,verscheidenedagenoverdentochtvandeneenenoevernaardenanderenwerkmoesthebben.

Onzelezerskunnenlichtvermoedenwaaromdetweerussischepolitieagenteneropgesteldwarenvroegeraantekomen.ZijwildenallemaatregelennemenomgraafNarkinedadelijkbijzijnekomsttekunnenaanhouden.

Methetaanbrekenvandendagwaserafgesprokendatonzekaravaanvertrekkenzou.Deweinigeurenvandendag,waarindezonnoglichtverspreidde,moestenbenuttigdworden.Nogzeswekenenhettijdstipvanzonnestilstand,de21steDecember,wasdaar.Vandiendagafzoudelangenacht,diedePoollandenmaandenachtereeninduisternishult,eenenaanvangnemen.

DendagvóórhunvertrekboodCascabelmetzijnevrouwaandeingezetenen

vanPort-Clarence,deambtenarenenvisschers,alsmedeaaneenigeEskimo-gezinnenvanwelkeonzereizigersvriendelijkheidgenotenhadden,eenetheepartijaanineenevoorditfeestingerichteloods.HetwaseenvroolijkepartijenKruidnagelgafeenigevanzijnegrappigsteliedjestenbeste.Corneliahadeenekommetgloeiendepunchgereedgemaakt,waarinzijmetdesuikerzuinig,maarmetdenrumendenbrandewijnmildgeweestwas.Degastenhaddenzichdaaraanzooveeltemeertegoedgedaan,dewijlzijwisten,alshetfeestafgeloopenenhetuurvannaarhuisgaangeslagenwas,ineenefellekoudetezullenkomen.Hetwaseenvandiewinternachtenwaarinhetisalsofdekoudeuitdehoogstestrekenvandenijzigenhemelkomtnederdalen.

Nogeenpaarminutenendesneeuwlaagkraakteonderdewielen.(Bl.203.)

Deamerikanensteldeneenenfeestdronkinopdefranschenendefranschendedenhetzelfdeopdeamerikanen.Daarnanamenzijafscheidvanelkandermettalvanhartelijkehanddrukken,diebewezendatdeCascabelsbijdeliedentePort-Clarenceineengoedblaadjestonden.

Teachtuurvandenvolgendenochtendwerdendebeidepaardenvoordenwagengespannen.JohnBull,deaap,zatreedsinhetdekkleed,totbovenzijnneusinhetbontbedolven.WagramenMarengo,dehonden,sprongenvroolijkinhetrond.BinnendeSchooneZwerfster,diezorgvuldiggeslotenwas,warenCornelia,NapoleonaenKayetteaanharegewonehuiselijkebezigheden,zooalsdenwagenschoonmaken,denpotkoken,hetvuuraanhoudenenz.SergiusenCascabel,Jan,SanderenKruidnagelliepenvooruitofleiddendepaardenbijdenteugel,teneindevooralleswatergebeurenmochtbijdehandtezijnendemoeilijksteplekkenzooveelmogelijktevermijden.

Eindelijkwerdhetteekenomtevertrekkengegeven.Ophetzelfdeoogenblikweerklonkereenhoera,datdeingezetenenvanPort-Clarencehentenafscheidnazonden.

Nogeenpaarminutenendehardesneeuwlaagdiehetgladdeijsveldoverdekte,kraakteonderdewielenvandeSchooneZwerfster.

SergiusendefamilieCascabelhaddenhetvastelandvanAmerikavoorgoedachterzich.

ReisvanCesarCascabel

1stekaart.

Colofon

Beschikbaarheid

DiteBoekisvoorkosteloosgebruikdooriedereenoveral,metvrijwelgeenbeperkingenvanwelkesoortdanook.Umaghetkopiëren,weggevenofhergebruikenonderdevoorwaardenvandeProjectGutenbergLicentiebijditeBoekofon-lineopwww.gutenberg.org.

DiteBoekisgeproduceerddoorJeroenHellingmanenheton-linegedistribueerdcorrectieteamopwww.pgdp.net.

ThiseBookisfortheuseofanyoneanywhereatnocostandwithalmostnorestrictionswhatsoever.Youmaycopyit,giveitawayorre-useitunderthetermsoftheProjectGutenbergLicenseincludedwiththiseBookoronlineatwww.gutenberg.org.

ThiseBookisproducedbyJeroenHellingmanandtheOnlineDistributedProofreadingTeamatwww.pgdp.net.

Codering

Ditbestandisineenverouderdespelling.Erisgeenpoginggedaandeteksttemoderniseren.Afgebrokenwoordenaanheteindevanderegelzijnstilzwijgendhersteld.Kennelijkezetfouteninhetorigineelzijngecorrigeerd.Dergelijkecorrectieszijngemarkeerdmethetcorr-element.

Hoewelinhetorigineellaagliggendeaanhalingstekensopenengebruikt,zijndezeinditbestandgecodeerdmet“.Genestedubbeleaanhalingstekenszijnstilzwijgendveranderdinenkeleaanhalingstekens.

Deadvertentiesaanhetbegineneindevanditboekzijnweggelaten.ZijzullenverschijnenbijhettweededeelvanCesarCascabel,waarindezelfdeadvertentiesnogmaalszijnopgenomen.

Documentgeschiedenis

2008-07-25Begonnen.

ExterneReferenties

DitProjectGutenbergeBoekbevatexternereferenties.Hetkanzijndatdezelinksvoorunietwerken.

Verbeteringen

Devolgendeverbeteringenzijnaangebrachtindetekst:

Plaats Bron VerbeteringBladzijde4 zie ZieBladzijde6 [Nietinbron] .Bladzijde6 César CesarBladzijde8 veelbeteekend veelbeteekenendBladzijde8 zie ZieBladzijde8 [Nietinbron] )Bladzijde26 [Nietinbron] kan

Bladzijde29 behoefte behoefde

Bladzijde30 [Nietinbron] (

Bladzijde35 Cascabal Cascabel

Bladzijde36 [Nietinbron] (

Bladzijde43 [Nietinbron] (

Bladzijde46 ’shemels ’shemels

Bladzijde47 [Nietinbron] .

Bladzijde48 famillie familie

Bladzijde50

oogenbliik oogenblik

Bladzijde55 werdt werd

Bladzijde59 erer er

Bladzijde59 Sehoone Schoone

Bladzijde60 [Nietinbron] ,

Bladzijde61 [Nietinbron] worden

Bladzijde61 ligt licht

Bladzijde64 [Nietinbron] .

Bladzijde65 , .

Bladzijde67 Vaucouver Vancouver

Bladzijde71 [Nietinbron] .

Bladzijde71 [Nietinbron] .

Bladzijde71 [Nietinbron] (

Bladzijde71 [Nietinbron] .

Bladzijde77 overgegaaan overgegaan

Bladzijde79 [Nietinbron] .

Bladzijde87 [Nietinbron] te

Bladzijde92 eeniszins eenigszins

Bladzijde93 Bulxby Bulkley

Bladzijde98 tenauwenood tenauwernood

Bladzijde104 [Nietinbron] ).

Bladzijde107 tot tijd

Bladzijde111 [Nietinbron] .

Bladzijde111 [Nietinbron] (

Bladzijde115 [Nietinbron] .

Bladzijde117 maakt maakte

Bladzijde117 amerikaansghe amerikaansche

Bladzijde122 ook [Verwijderd]

Bladzijde123 Naar Na

Bladzijde125 Nisjini Nisjni

Bladzijde126 antwoorde antwoordde

Bladzijde126

BritischColumbia Britsch-Columbia

Bladzijde128 Kaijette Kayette

Bladzijde133 tussschen tusschen

Bladzijde140 [Nietinbron] .

Bladzijde

140 [Nietinbron] .

Bladzijde146 heuvelreien heuvelrijen

Bladzijde149 Youcon Youkon

Bladzijde151 Nischni Nisjni

Bladzijde163 tihy tyhi

Bladzijde169 [Nietinbron] .

Bladzijde173 russsisch russisch

Bladzijde173 Frederik Frederick

Bladzijde173 -lengte westerlengte

Bladzijde175 [Nietinbron] .

Bladzijde177 Azie Azië

Bladzijde183 zeeengte zeeëngte

Bladzijde196 PortClarence Port-Clarence

Bladzijde201 Markine Narkine

EndoftheProjectGutenbergEBookofCesarCascabel,byJulesVerne

***ENDOFTHISPROJECTGUTENBERGEBOOKCESARCASCABEL***

*****Thisfileshouldbenamed26143-h.htmor26143-h.zip*****

Thisandallassociatedfilesofvariousformatswillbefoundin:

http://www.gutenberg.org/2/6/1/4/26143/

ProducedbyJeroenHellingmanandtheOnlineDistributed

ProofreadingTeamathttp://www.pgdp.net/

Updatededitionswillreplacethepreviousone--theoldeditions

willberenamed.

Creatingtheworksfrompublicdomainprinteditionsmeansthatno

oneownsaUnitedStatescopyrightintheseworks,sotheFoundation

(andyou!)cancopyanddistributeitintheUnitedStateswithout

permissionandwithoutpayingcopyrightroyalties.Specialrules,

setforthintheGeneralTermsofUsepartofthislicense,applyto

copyinganddistributingProjectGutenberg-tmelectronicworksto

protectthePROJECTGUTENBERG-tmconceptandtrademark.Project

Gutenbergisaregisteredtrademark,andmaynotbeusedifyou

chargefortheeBooks,unlessyoureceivespecificpermission.Ifyou

donotchargeanythingforcopiesofthiseBook,complyingwiththe

rulesisveryeasy.YoumayusethiseBookfornearlyanypurpose

suchascreationofderivativeworks,reports,performancesand

research.Theymaybemodifiedandprintedandgivenaway--youmaydo

practicallyANYTHINGwithpublicdomaineBooks.Redistributionis

subjecttothetrademarklicense,especiallycommercial

redistribution.

***START:FULLLICENSE***

THEFULLPROJECTGUTENBERGLICENSE

PLEASEREADTHISBEFOREYOUDISTRIBUTEORUSETHISWORK

ToprotecttheProjectGutenberg-tmmissionofpromotingthefree

distributionofelectronicworks,byusingordistributingthiswork

(oranyotherworkassociatedinanywaywiththephrase"Project

Gutenberg"),youagreetocomplywithallthetermsoftheFullProject

Gutenberg-tmLicense(availablewiththisfileoronlineat

http://gutenberg.net/license).

Section1.GeneralTermsofUseandRedistributingProjectGutenberg-tm

electronicworks

1.A.ByreadingorusinganypartofthisProjectGutenberg-tm

electronicwork,youindicatethatyouhaveread,understand,agreeto

andacceptallthetermsofthislicenseandintellectualproperty

(trademark/copyright)agreement.Ifyoudonotagreetoabidebyall

thetermsofthisagreement,youmustceaseusingandreturnordestroy

allcopiesofProjectGutenberg-tmelectronicworksinyourpossession.

IfyoupaidafeeforobtainingacopyoforaccesstoaProject

Gutenberg-tmelectronicworkandyoudonotagreetobeboundbythe

termsofthisagreement,youmayobtainarefundfromthepersonor

entitytowhomyoupaidthefeeassetforthinparagraph1.E.8.

1.B."ProjectGutenberg"isaregisteredtrademark.Itmayonlybe

usedonorassociatedinanywaywithanelectronicworkbypeoplewho

agreetobeboundbythetermsofthisagreement.Thereareafew

thingsthatyoucandowithmostProjectGutenberg-tmelectronicworks

evenwithoutcomplyingwiththefulltermsofthisagreement.See

paragraph1.Cbelow.TherearealotofthingsyoucandowithProject

Gutenberg-tmelectronicworksifyoufollowthetermsofthisagreement

andhelppreservefreefutureaccesstoProjectGutenberg-tmelectronic

works.Seeparagraph1.Ebelow.

1.C.TheProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundation("theFoundation"

orPGLAF),ownsacompilationcopyrightinthecollectionofProject

Gutenberg-tmelectronicworks.Nearlyalltheindividualworksinthe

collectionareinthepublicdomainintheUnitedStates.Ifan

individualworkisinthepublicdomainintheUnitedStatesandyouare

locatedintheUnitedStates,wedonotclaimarighttopreventyoufrom

copying,distributing,performing,displayingorcreatingderivative

worksbasedontheworkaslongasallreferencestoProjectGutenberg

areremoved.Ofcourse,wehopethatyouwillsupporttheProject

Gutenberg-tmmissionofpromotingfreeaccesstoelectronicworksby

freelysharingProjectGutenberg-tmworksincompliancewiththetermsof

thisagreementforkeepingtheProjectGutenberg-tmnameassociatedwith

thework.Youcaneasilycomplywiththetermsofthisagreementby

keepingthisworkinthesameformatwithitsattachedfullProject

Gutenberg-tmLicensewhenyoushareitwithoutchargewithothers.

1.D.Thecopyrightlawsoftheplacewhereyouarelocatedalsogovern

whatyoucandowiththiswork.Copyrightlawsinmostcountriesarein

aconstantstateofchange.IfyouareoutsidetheUnitedStates,check

thelawsofyourcountryinadditiontothetermsofthisagreement

beforedownloading,copying,displaying,performing,distributingor

creatingderivativeworksbasedonthisworkoranyotherProject

Gutenberg-tmwork.TheFoundationmakesnorepresentationsconcerning

thecopyrightstatusofanyworkinanycountryoutsidetheUnited

States.

1.E.UnlessyouhaveremovedallreferencestoProjectGutenberg:

1.E.1.Thefollowingsentence,withactivelinksto,orotherimmediate

accessto,thefullProjectGutenberg-tmLicensemustappearprominently

wheneveranycopyofaProjectGutenberg-tmwork(anyworkonwhichthe

phrase"ProjectGutenberg"appears,orwithwhichthephrase"Project

Gutenberg"isassociated)isaccessed,displayed,performed,viewed,

copiedordistributed:

ThiseBookisfortheuseofanyoneanywhereatnocostandwith

almostnorestrictionswhatsoever.Youmaycopyit,giveitawayor

re-useitunderthetermsoftheProjectGutenbergLicenseincluded

withthiseBookoronlineatwww.gutenberg.net

1.E.2.IfanindividualProjectGutenberg-tmelectronicworkisderived

fromthepublicdomain(doesnotcontainanoticeindicatingthatitis

postedwithpermissionofthecopyrightholder),theworkcanbecopied

anddistributedtoanyoneintheUnitedStateswithoutpayinganyfees

orcharges.Ifyouareredistributingorprovidingaccesstoawork

withthephrase"ProjectGutenberg"associatedwithorappearingonthe

work,youmustcomplyeitherwiththerequirementsofparagraphs1.E.1

through1.E.7orobtainpermissionfortheuseoftheworkandthe

ProjectGutenberg-tmtrademarkassetforthinparagraphs1.E.8or

1.E.9.

1.E.3.IfanindividualProjectGutenberg-tmelectronicworkisposted

withthepermissionofthecopyrightholder,youruseanddistribution

mustcomplywithbothparagraphs1.E.1through1.E.7andanyadditional

termsimposedbythecopyrightholder.Additionaltermswillbelinked

totheProjectGutenberg-tmLicenseforallworkspostedwiththe

permissionofthecopyrightholderfoundatthebeginningofthiswork.

1.E.4.DonotunlinkordetachorremovethefullProjectGutenberg-tm

Licensetermsfromthiswork,oranyfilescontainingapartofthis

workoranyotherworkassociatedwithProjectGutenberg-tm.

1.E.5.Donotcopy,display,perform,distributeorredistributethis

electronicwork,oranypartofthiselectronicwork,without

prominentlydisplayingthesentencesetforthinparagraph1.E.1with

activelinksorimmediateaccesstothefulltermsoftheProject

Gutenberg-tmLicense.

1.E.6.Youmayconverttoanddistributethisworkinanybinary,

compressed,markedup,nonproprietaryorproprietaryform,includingany

wordprocessingorhypertextform.However,ifyouprovideaccesstoor

distributecopiesofaProjectGutenberg-tmworkinaformatotherthan

"PlainVanillaASCII"orotherformatusedintheofficialversion

postedontheofficialProjectGutenberg-tmwebsite(www.gutenberg.net),

youmust,atnoadditionalcost,feeorexpensetotheuser,providea

copy,ameansofexportingacopy,orameansofobtainingacopyupon

request,oftheworkinitsoriginal"PlainVanillaASCII"orother

form.AnyalternateformatmustincludethefullProjectGutenberg-tm

Licenseasspecifiedinparagraph1.E.1.

1.E.7.Donotchargeafeeforaccessto,viewing,displaying,

performing,copyingordistributinganyProjectGutenberg-tmworks

unlessyoucomplywithparagraph1.E.8or1.E.9.

1.E.8.Youmaychargeareasonablefeeforcopiesoforproviding

accesstoordistributingProjectGutenberg-tmelectronicworksprovided

that

-Youpayaroyaltyfeeof20%ofthegrossprofitsyouderivefrom

theuseofProjectGutenberg-tmworkscalculatedusingthemethod

youalreadyusetocalculateyourapplicabletaxes.Thefeeis

owedtotheowneroftheProjectGutenberg-tmtrademark,buthe

hasagreedtodonateroyaltiesunderthisparagraphtothe

ProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundation.Royaltypayments

mustbepaidwithin60daysfollowingeachdateonwhichyou

prepare(orarelegallyrequiredtoprepare)yourperiodictax

returns.Royaltypaymentsshouldbeclearlymarkedassuchand

senttotheProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundationatthe

addressspecifiedinSection4,"Informationaboutdonationsto

theProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundation."

-Youprovideafullrefundofanymoneypaidbyauserwhonotifies

youinwriting(orbye-mail)within30daysofreceiptthats/he

doesnotagreetothetermsofthefullProjectGutenberg-tm

License.Youmustrequiresuchausertoreturnor

destroyallcopiesoftheworkspossessedinaphysicalmedium

anddiscontinuealluseofandallaccesstoothercopiesof

ProjectGutenberg-tmworks.

-Youprovide,inaccordancewithparagraph1.F.3,afullrefundofany

moneypaidforaworkorareplacementcopy,ifadefectinthe

electronicworkisdiscoveredandreportedtoyouwithin90days

ofreceiptofthework.

-Youcomplywithallothertermsofthisagreementforfree

distributionofProjectGutenberg-tmworks.

1.E.9.IfyouwishtochargeafeeordistributeaProjectGutenberg-tm

electronicworkorgroupofworksondifferenttermsthanareset

forthinthisagreement,youmustobtainpermissioninwritingfrom

boththeProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundationandMichael

Hart,theowneroftheProjectGutenberg-tmtrademark.Contactthe

FoundationassetforthinSection3below.

1.F.

1.F.1.ProjectGutenbergvolunteersandemployeesexpendconsiderable

efforttoidentify,docopyrightresearchon,transcribeandproofread

publicdomainworksincreatingtheProjectGutenberg-tm

collection.Despitetheseefforts,ProjectGutenberg-tmelectronic

works,andthemediumonwhichtheymaybestored,maycontain

"Defects,"suchas,butnotlimitedto,incomplete,inaccurateor

corruptdata,transcriptionerrors,acopyrightorotherintellectual

propertyinfringement,adefectiveordamageddiskorothermedium,a

computervirus,orcomputercodesthatdamageorcannotbereadby

yourequipment.

1.F.2.LIMITEDWARRANTY,DISCLAIMEROFDAMAGES-Exceptforthe"Right

ofReplacementorRefund"describedinparagraph1.F.3,theProject

GutenbergLiteraryArchiveFoundation,theowneroftheProject

Gutenberg-tmtrademark,andanyotherpartydistributingaProject

Gutenberg-tmelectronicworkunderthisagreement,disclaimall

liabilitytoyoufordamages,costsandexpenses,includinglegal

fees.YOUAGREETHATYOUHAVENOREMEDIESFORNEGLIGENCE,STRICT

LIABILITY,BREACHOFWARRANTYORBREACHOFCONTRACTEXCEPTTHOSE

PROVIDEDINPARAGRAPHF3.YOUAGREETHATTHEFOUNDATION,THE

TRADEMARKOWNER,ANDANYDISTRIBUTORUNDERTHISAGREEMENTWILLNOTBE

LIABLETOYOUFORACTUAL,DIRECT,INDIRECT,CONSEQUENTIAL,PUNITIVEOR

INCIDENTALDAMAGESEVENIFYOUGIVENOTICEOFTHEPOSSIBILITYOFSUCH

DAMAGE.

1.F.3.LIMITEDRIGHTOFREPLACEMENTORREFUND-Ifyoudiscovera

defectinthiselectronicworkwithin90daysofreceivingit,youcan

receivearefundofthemoney(ifany)youpaidforitbysendinga

writtenexplanationtothepersonyoureceivedtheworkfrom.Ifyou

receivedtheworkonaphysicalmedium,youmustreturnthemediumwith

yourwrittenexplanation.Thepersonorentitythatprovidedyouwith

thedefectiveworkmayelecttoprovideareplacementcopyinlieuofa

refund.Ifyoureceivedtheworkelectronically,thepersonorentity

providingittoyoumaychoosetogiveyouasecondopportunityto

receivetheworkelectronicallyinlieuofarefund.Ifthesecondcopy

isalsodefective,youmaydemandarefundinwritingwithoutfurther

opportunitiestofixtheproblem.

1.F.4.Exceptforthelimitedrightofreplacementorrefundsetforth

inparagraph1.F.3,thisworkisprovidedtoyou'AS-IS'WITHNOOTHER

WARRANTIESOFANYKIND,EXPRESSORIMPLIED,INCLUDINGBUTNOTLIMITEDTO

WARRANTIESOFMERCHANTIBILITYORFITNESSFORANYPURPOSE.

1.F.5.Somestatesdonotallowdisclaimersofcertainimplied

warrantiesortheexclusionorlimitationofcertaintypesofdamages.

Ifanydisclaimerorlimitationsetforthinthisagreementviolatesthe

lawofthestateapplicabletothisagreement,theagreementshallbe

interpretedtomakethemaximumdisclaimerorlimitationpermittedby

theapplicablestatelaw.Theinvalidityorunenforceabilityofany

provisionofthisagreementshallnotvoidtheremainingprovisions.

1.F.6.INDEMNITY-YouagreetoindemnifyandholdtheFoundation,the

trademarkowner,anyagentoremployeeoftheFoundation,anyone

providingcopiesofProjectGutenberg-tmelectronicworksinaccordance

withthisagreement,andanyvolunteersassociatedwiththeproduction,

promotionanddistributionofProjectGutenberg-tmelectronicworks,

harmlessfromallliability,costsandexpenses,includinglegalfees,

thatarisedirectlyorindirectlyfromanyofthefollowingwhichyoudo

orcausetooccur:(a)distributionofthisoranyProjectGutenberg-tm

work,(b)alteration,modification,oradditionsordeletionstoany

ProjectGutenberg-tmwork,and(c)anyDefectyoucause.

Section2.InformationabouttheMissionofProjectGutenberg-tm

ProjectGutenberg-tmissynonymouswiththefreedistributionof

electronicworksinformatsreadablebythewidestvarietyofcomputers

includingobsolete,old,middle-agedandnewcomputers.Itexists

becauseoftheeffortsofhundredsofvolunteersanddonationsfrom

peopleinallwalksoflife.

Volunteersandfinancialsupporttoprovidevolunteerswiththe

assistancetheyneed,iscriticaltoreachingProjectGutenberg-tm's

goalsandensuringthattheProjectGutenberg-tmcollectionwill

remainfreelyavailableforgenerationstocome.In2001,theProject

GutenbergLiteraryArchiveFoundationwascreatedtoprovideasecure

andpermanentfutureforProjectGutenberg-tmandfuturegenerations.

TolearnmoreabouttheProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundation

andhowyoureffortsanddonationscanhelp,seeSections3and4

andtheFoundationwebpageathttp://www.pglaf.org.

Section3.InformationabouttheProjectGutenbergLiteraryArchive

Foundation

TheProjectGutenbergLiteraryArchiveFoundationisanonprofit

501(c)(3)educationalcorporationorganizedunderthelawsofthe

stateofMississippiandgrantedtaxexemptstatusbytheInternal

RevenueService.TheFoundation'sEINorfederaltaxidentification

numberis64-6221541.Its501(c)(3)letterispostedat

http://pglaf.org/fundraising.ContributionstotheProjectGutenberg

LiteraryArchiveFoundationaretaxdeductibletothefullextent

permittedbyU.S.federallawsandyourstate'slaws.

TheFoundation'sprincipalofficeislocatedat4557MelanDr.S.

Fairbanks,AK,99712.,butitsvolunteersandemployeesarescattered

throughoutnumerouslocations.Itsbusinessofficeislocatedat

809North1500West,SaltLakeCity,UT84116,(801)596-1887,email

business@pglaf.org.Emailcontactlinksanduptodatecontact

informationcanbefoundattheFoundation'swebsiteandofficial

pageathttp://pglaf.org

Foradditionalcontactinformation:

Dr.GregoryB.Newby

ChiefExecutiveandDirector

gbnewby@pglaf.org

Section4.InformationaboutDonationstotheProjectGutenberg

LiteraryArchiveFoundation

ProjectGutenberg-tmdependsuponandcannotsurvivewithoutwide

spreadpublicsupportanddonationstocarryoutitsmissionof

increasingthenumberofpublicdomainandlicensedworksthatcanbe

freelydistributedinmachinereadableformaccessiblebythewidest

arrayofequipmentincludingoutdatedequipment.Manysmalldonations

($1to$5,000)areparticularlyimportanttomaintainingtaxexempt

statuswiththeIRS.

TheFoundationiscommittedtocomplyingwiththelawsregulating

charitiesandcharitabledonationsinall50statesoftheUnited

States.Compliancerequirementsarenotuniformandittakesa

considerableeffort,muchpaperworkandmanyfeestomeetandkeepup

withtheserequirements.Wedonotsolicitdonationsinlocations

wherewehavenotreceivedwrittenconfirmationofcompliance.To

SENDDONATIONSordeterminethestatusofcomplianceforany

particularstatevisithttp://pglaf.org

Whilewecannotanddonotsolicitcontributionsfromstateswherewe

havenotmetthesolicitationrequirements,weknowofnoprohibition

againstacceptingunsoliciteddonationsfromdonorsinsuchstateswho

approachuswithofferstodonate.

Internationaldonationsaregratefullyaccepted,butwecannotmake

anystatementsconcerningtaxtreatmentofdonationsreceivedfrom

outsidetheUnitedStates.U.S.lawsaloneswampoursmallstaff.

PleasechecktheProjectGutenbergWebpagesforcurrentdonation

methodsandaddresses.Donationsareacceptedinanumberofother

waysincludingincludingchecks,onlinepaymentsandcreditcard

donations.Todonate,pleasevisit:http://pglaf.org/donate

Section5.GeneralInformationAboutProjectGutenberg-tmelectronic

works.

ProfessorMichaelS.HartistheoriginatoroftheProjectGutenberg-tm

conceptofalibraryofelectronicworksthatcouldbefreelyshared

withanyone.Forthirtyyears,heproducedanddistributedProject

Gutenberg-tmeBookswithonlyaloosenetworkofvolunteersupport.

ProjectGutenberg-tmeBooksareoftencreatedfromseveralprinted

editions,allofwhichareconfirmedasPublicDomainintheU.S.

unlessacopyrightnoticeisincluded.Thus,wedonotnecessarily

keepeBooksincompliancewithanyparticularpaperedition.

MostpeoplestartatourWebsitewhichhasthemainPGsearchfacility:

http://www.gutenberg.net

ThisWebsiteincludesinformationaboutProjectGutenberg-tm,

includinghowtomakedonationstotheProjectGutenbergLiterary

ArchiveFoundation,howtohelpproduceourneweBooks,andhowto

subscribetoouremailnewslettertohearaboutneweBooks.