Pioneering 2009 - Enschede, NetherlandsThe Clean Tech Revolution:

Growing the Regional EconomyNovember 11, 2009

Clint WilderContributing Editor, Clean Edge, Inc.

Co-Author, The Clean Tech Revolution

©Clint Wilder

Clean EdgeWie: Een onderzoeksbureau en uitgeverij

Wanneer: Opgericht in 2000

Wat: Bedrijven, investeerders en beleidsmakers helpen om clean technologies te begrijpen en te gelde temaken.

Hoe: Publicaties, Evenementen, Indexen, Online Services, Samenwerking, Onderwijs, Advies

Publicaties en Rapporten• Annual Clean Energy Trends Series• Gesponsorde publicaties• Web site (Averaging 6 million page views, 800,000

bezoeken per jaar) • Newsletter (25,000+ abonnees)

Stock Indexes• NASDAQ® Clean Edge® US Index • NASDAQ OMX® Clean Edge® Global

Wind Index

Clean EdgeVacatures• http://jobs.cleanedge.com/• 200+ vacatures op toonaangevende

clean-tech vacaturesiteClean-Tech Investor Summit• Winter, Palm Springs, 500 bezoekers

©Clint Wilder

Clean Edge Jobshttp://jobs.cleanedge.com/

Large Selection200+ total jobs

Latest Openings40+ jobs posted in January

Across the Industry45+ companies listed

Around the Globe

©Clint Wilder

Clean Tech Job Trends 2009

Dit rapport bevat:

• Veelomvattende enquête Clean-Tech Salarissen

• Top V.S. Regio’s voor Clean-Tech banen

• Top V.S. Clean-Tech sectoren

• Grootste Wereldwijde Clean-Tech werkgevers

• Vijf Job Trends die Clean Tech veranderen

• Vijf modellen voor de financiering van groei van

Clean-Tech in de V.S.

• Naslagwerk voor Clean-Tech banen

©Clint Wilder

Inspiratie

Ik kom erachter wat de wereldnodig heeft, en dan ga ik het

.”“

Thomas A. Edison

©Clint Wilder

The Clean Tech Revolution“Een blauwdruk voor de toekomst.”

“Zou verplichte literatuur moeten zijn.”

Waarom we het schreven:Introduceert clean tech aan eenbreed zakelijk publiek

Demonstreert hoe clean tech gemeengoed wordt

Onthult de volgende motor van economische ontwikkeling

Legt uit hoe voor het eerst in de moderne geschiedenis zorg voormilieu een ondernemerskans is

©Clint Wilder

Clean Tech is…

Leveren van gelijke,

zo niet betereprestaties dan het conventioneleaanbod

Aanboren van hernieuwbare grondstoffen en energiebronnen

Verminderen van het gebruik van niet-herwinbarenatuurlijke hulpbronnen

Terugdringen of elimineren van uitstoot en afval

En tegelijkertijd…

©Clint Wilder

Clean TechToen en Nu

vsTerug naar de natuur (Leef Simpeler)

Bedrijfsleven is het probleem

Sluit je af van het net

Klein is mooi

Wees zelfvoorzienend

Think Globally, Act Locally

Power to the People!

Boots de natuur na (Leef Slimmer)

Bedrijfsleven is de oplossing

Lever aan het net

Klein is winstgevend (en winstgevend is mooi)

Wees aaneengesloten

Denk wereldwijd en handel lokaal, en doe beide

The People Need Power!

©Clint Wilder

4 Clean Tech DomeinenEnergie

BiobrandstofEnergie uit biomassa

GeothermieZon/Thermisch

Zon/FotovoltaïschKleinschalig waterkracht

Getijde/GolfslagWindenergie

Efficiëntie & Smart grid

VervoerEnergieopslag

Elektrische voortstuwingBrandstofcel voertuigen

Hybride-electrische voertuigenPlug-in Hybrids

Ultra-efficiënte vliegtuigenDiesel hybride locomotieven

Flex-Fuel voertuigen

Materialen/GebouwenBiologische materialenNanotech materialenDuurzame gebouwen

Green chemistryPhytoremediatie

WaterBiologische waterfiltratie

Decentrale systemenKleinschalige ontzilting

Ultraviolet zuiveringFiltratie op Nanotech basis

©Clint Wilder

The Big EightTechnologische kansen voor groei op korte-en-

middellange termijn

1. Zonne-Energie2. Windenergie3. Biobrandstoffen en -

materialen4. Duurzame gebouwen5. Persoonlijk vervoer6. Smart Grid7. Mobiele Technologie8. Water Filtratie

©Clint Wilder

Clean TechVan Niche naar Mainstream

©Clint Wilder

Costs Capital Competition

Consumers

DrijfverenThe Six C’s

China Climate

©Clint Wilder

CostsGrillig vs. Gestage Afname

Kosten SchoneEnergie dalen gestaag

Kosten FossieleBrandstoffen Grillig

Lichte Ruwe Olie

Aardgas

©Clint Wilder

CostsPV Prijs Trends

©Clint Wilder

Kapitaal

©Clint Wilder

Capital

©Clint Wilder

ChinaElk jaar twee nieuwe Manhattans…

Opportunity

• Grootste stedelijke migratie in de geschiedenis-- 400 miljoen in 2020 alleen in China

• 120 GW schone energie op de tekentafel, vergeleken met 40 GW kernenergie

• $200+ miljard, 15-year commitment

• Kansen voor duurzamebouwmaterialen en -methodieken, energie efficientie, en water

• China: “Vertrouw nooit op een kaartouder dan 3 maanden”

©Clint Wilder

ConsumersGrotere vraag naar Clean Tech

70 miljoenconsumenten in V.S.

gaan voorGezondheid & Duurzaamheid

Consumenten vragennieuwe producten en

diensten

Tientallen nieuweautomodellen van

hybride tot flex fuel tot volledigelektrisch

©Clint Wilder

De laatste 12 jaar hadden we 11 van de heetste jaren ooit

2006 NASA report: IJsberg in Groenland smelt sneller dan

voorspeld

35,000+ doden ten gevolge van de Europese hittegolf in 2003

De meeste orkanen en typhonenooit vonden in 2005 plaats

Klimaatcrisis

Amerikaanse federale wetgevingvoor CO2 (zoals cap and trade) is onvermijdelijk

CO2-handel en CDMs groeien in Europa

Slimme bedrijven wachten niet op acties van de regering

CO2 footprint wordt gezien alsinvesteringsricico

©Clint Wilder

CompetitieRegionaal en wereldwijd

• Beperkte hulpbronnenen zorgen om veiligheid

• Steden, regio’s en landen concurrerenom clean tech

• Must voor banen, groei en economischeontwikkeling

• Regio’s ontwikkelenbeleid en regelgevingom clean-tech business aan tetrekken

©Clint Wilder

CompetitionOverheidscommitment maakt het verschil

China – 10% van elektrische opwekkingscapaciteit uit duurzame bronnen in 2010.

IJsland – Zo goed als alle energie uit waterstof en andere duurzame bronnen in 2030.

Japan – 3% van de energie uit duurzame bronnen in 2010.

California – 33% duurzaamheidstarget in 2020.

Oregon – 25% van de elektriciteit uit duurzame bronnen in 2025.

New York – 25% duurzame bronnen voor elektriciteit in 2013.

Europese Unie – 20% energieverbruik uit duurzame bronnen in 2020.

Denemarken– 30% in 2020.

Verenigd Koninkrijk– 15% in 2020.

Duitsland– 18% in 2020.

Spanje – 20% in 2020.

Nederland– 14% in 2020.

Zweden – 49% in 2020.

Italië– 17% in 2020.

Source: Clean Edge, www.energy.eu, www.pewclimate.org

©Clint Wilder

Clean-Tech ToolkitHoe je eigen“Silicon Valley” te ontwikkelen

• Toegang tot kapitaal• Ondersteuning bij R&D• Talent

beroepsbevolking• Ondersteunend beleid• Visie

A How-To Guide• Beoordeel huidige Clean-Tech

sterkten• Identificeer leiders• Creëer een Clean-Tech

Instituut met magneetwerkingof project met uitstraling

• Betrek lokale nutsbedrijven• Formeer een Clean-Tech

adviesorgaan

Wat er nodig is

©Clint Wilder

Recent werk van Clean Edge:Carbon-Free Prosperity 2025

In Carbon-Free Prosperity 2025 kijken we naar:

Oregon en Washington’s succesfactoren (sterkten) en barrières (zwakten)

De top vijf clean-tech kansen voor de regio, volgens onzeinterviews en onderzoeksbevindingen

Een 10-punten actieplan voor CO2-vrije welvaart in Oregon en Washington

Hoe de regio de eerste kan zijn in de V.S. met ca. 75% CO2-vrije elektriciteitsvoorziening (waterkracht +zon/wind) voor2025

Hoe de regio voor 2025 tussen 41,000 en 63,000 banen kancreëren in slechts vijf clean-tech sectoren

©Clint Wilder

Voor Carbon-Free Prosperity 2025 voerde Clean Edge eenveelomvattende onderzoeksmethode waaronder externeinterviews en primair en secundair bronnenonderzoek. Het rapport is gebaseerd op:

• Expert interviews — Meer dan 50 geïnterviewden uit eenbreed palet aan belangen waaronder bedrijfsleven, overheid, government en financiën

• Eigen Clean Edge data — Marktomvang, kosten en prijzen,groeiverwachtingen en andere marktdata voor een breed scalaaan clean-energy sectoren

• Online onderzoek van bedrijven en nutsbedrijven, data van derden etc.

METHODOLOGIE

©Clint Wilder

Het Noordwesten: is thuisbasis voor…

Washington-Oregon Leiderschap

• Een van de grootste windmolenparken ter wereld- Shepherd’s Flat Wind Farm, 909 MW (Oregon)

• De grootste geplande fabriek voor solar crystalline photovoltaic (PV) in de V.S.- SolarWorld, 500 MW production capacity (Oregon)

• De eerste productiefaciliteit ter wereld voor siliciumgrondstoffen geheel gewijd aan zonne-energie- REC Silicon (Washington)

• Hoogste posities met steden met LEED-gecertificeerdegebouwen- Portland and Seattle consistent in top 3

• Nummer 1 fabrikant van intelligente meters (AMR)- Itron, 8 million AMR units sold annually (Washington)

©Clint Wilder

Regionale Sterkten en Zwakten

• Duidelijke groene cultuur en kwaliteitvan leven in de regio trekt talent uitcreatieve klasse aan

• Stimulerend beleid regionale overheidvoor schone energie en efficientie

• Groot aanbod, goedkope elektriciteit(trekt maakindustrie aan)

• Belangrijke natuurlijke hulpbronnen(Wind, zon, golfslag, biomassa)

• Sterke maakindustrie en know-how

• Grote kansen op export-markt

• Beperkte activiteit van investeerders in vergelijking met Californië en New England

• Beperkte schaal en betrokkenheid bijbedrijfsleven van onderzoeksinstellingenvergeleken met andere regio’s

• Groot aanbod, goedkope elektriciteit(maakt concurrentie voor efficiency en schone stroom moeilijker)

• Beperkte omvang talentenpoolvoor management

• Ontbreken van 21e eeuw infrastuctuurvoor elekticiteit

• Ontbreken van regionale strategie

Sterkten/Succesfactoren Zwakten/Barrières

©Clint Wilder

De 5 grote kansen

1. Vervaardiging Solar PV

2. Ontwerp Green Building Design

3. Ontwikkeling Windenergie

4. Duurzame Bio-energie

5. Smart Grid Technologieen

Deze industrieën hebben de potentie om voor 2025 meer dan 62.000 nieuwe banen in de Pacific Northwest te creëren – een voorbeeld datpast bij de werkgelegenheid in Sillicon Forest gedurende het hoogtepunt als chipvervaardigend bedrijf.

©Clint Wilder

Duurzaam bouwenKans uit “Driedubbele dreiging”

1) Bestaande koppositie m.b.t. duurzaam bouwen doorzettenGroeiende lijst van ‘groene’ architecten, engineering, en projectontwikkelaarsgeven de Northwest een stevige fundering als world-class cluster van “duurzaam design”

2) Creëer banen en reduceer lokaal CO2Voordelen in nieuwe LEED projecten, samen met minder bekenderenovatiemarkt

3) Breng duurzaam bouwen een niveau hogerOntwerp nul-energie en energie-positieve projecten die verder gaan dan LEED Platinum standaard

Sleutelspelers

©Clint Wilder

Green Building OntwepSchattingen m.b.t. banengroei

Voor dit rapport hebben we alleen gekeken naar de banen “vóór uitvoering.”Gebaseerd op ervaringen en interviews met betrokkenen uit de bedrijfstak wetenwe dat voor elke LEED-aanvraag er nog een duurzaam gebouw is zondercertificering.

Middelmatige groei• Relatief vlakke groei op

korte termijn

• 8-10% groei 2010-2015

• Lange termijn groei 5%

Versnelde groei• Relatief vlakke groei op korte termijn

• 8-13% groei 2010-2015

• Lange termijn groei 6%

©Clint Wilder

Clean Tech HubsTientallen Silicon Valleys

Hyderabad: R&D traditie

Austin: Ervoor zorgen datalle stukjes passen

Portland: De duurzaamheidsafweging

Vancouver: Brandstofcel traditie

San Francisco: Geld en mentaliteit

Kopenhagen: Wind en water

©Clint Wilder

Een historisch scharnierpunt“Wij bevinden ons in het het

midden van een van de grootsteverschuivingen in de

geschiedenis”.

Binnen 50 jaar zullen we terugkijken naar het begin van de

21e eeuw en het zien als het kantelpunt voor schone technologie.

De keuze voor investeerders, bedrijven, overheden en individuenis eenvoudig. Word deel van eenvan de grootste bedrijfsmatige en economische verschuivingen in de

geschiedenis, or of raakuitgestorven zoals de dino’s, wiensfossielen de brandstof waren van de

vorige industriële revolutie.”

©Clint Wilder

Dank u wel!Clint Wilder

wilder@cleanedge.com

(415) 269-0206

©Clint Wilder