TERMYNBLAD VAN DIE VERENIGING VIR CHRISTELIKE HOËR...

IN HIERDIEUITGAWE

Perspektiewe op die huwelik.....3

Charismate en gerefor-meerdes.....................................6

Calvinistiese lewensbe-skouing ......................................7

Evolusie in die lig ......................9

Etnisiteit herbedink ..................12

UV-leuse ..................................15

Onderwys en die regering .......19

SO BELY DIE VCHO SY:

DOEL:Die bevordering van

t Christelike opvoeding,t Christelike onderwys ent Christelike wetenskap

“Die hele Skrif is deur God in -gegee en is nuttig tot lering, totweer leg ging, tot tereg wysing,tot onder wysing in die gereg -tigheid, sodat die mens vanGod volkome kan wees, virelke goeie werk volkometoege rus.” (2 Tim. 3:16 en 17).

GRONDSLAG

Ooreenkomstig die Calvi nis tie -se Hervorming: die HeiligeSkrif as die onfeilbare, geïn spi -reerde Woord van God, in sygeheel en in al sy dele.

“Die vrees van die HERE is diebeginsel van die kennis; sotteverag wysheid en tug.” (Spreu -ke 1:7)

“Aan My is gegee alle mag indie hemel en op die aarde. Gaandan heen, maak dissipels van aldie nasies, en doop hulle in dieNaam van die Vader en die Seunen die Heilige Gees; en leerhulle om alles te onderhou watEk julle beveel het.” (Matteus28:18-19).

MISSIE

Om deur die bevordering vanChristelike opvoeding, onder -wys en wetenskap, toegespitsop ons eie volk, persone en in -stellings te lei om op alle ter -reine tot eer van God te leween te werk – vgl. Hand. 1:8 n

Jaargang 59 Nr. 1 ISSN 1029-8754April 2011

TERMYNBLAD VAN DIE VERENIGING VIR CHRISTELIKE HOËR ONDERWYS

Matt. 11 –18

“… Toe sy moeder Maria verloof was aan Josef,voordat hulle saamgekom het, is sy swangerbevind uit die Heilige Gees.”

–20

“… wat in haar verwek is, is uit die Heilige Gees, …”–

21“en sy sal ŉ seun baar, en jy moet Hom Jesus

noem, want dit is Hy wat sy volk van hulle sondessal verlos.”

50(1999)

SKRIFLIG

Jesus Christus, onse Here, is nie maareers aan die einde van sy aardse leeftydom ons ontwil verneder en onderwerp aanly ding nie. Inderdaad weet ons uit uit -sprake soos Efesiërs 1 dat hierdie droe -wige geskiedenis al “voor die grondleggingvan die wêreld” (vers 4) vasgelê is in dieheilige en onveranderlike Raadsplan vandie Drie-enige God.

Die begrip “in die volheid van die tyd”wys ook daarop dat die goddelike be -planning volgens die volmaakte be -doeling van God ontvou het deur die loopvan die aardse geskiedenis.

Goddelike vrymag en keuse –As die enigste bron van oorsprong van dieevangeliese heilsplan was dit God se regom op enige dag die ondankbare en ver -raderlike mens aan homself en sy self -vernietiging oor te laat. Daar is geen enke -le prestasie waarom die Heilige God ŉuitredding vir die mensdom moes bewerkhet nie! Die deurvoering van die Gods -besluit tot redding van sy volk was suiweren alleen deur die werksaamheid van syGoddelike liefde. Hierdie werken de liefdeword ook meermale genoem: GENADE.Die ewige God bly, soos ALTYD, Homselfen sy Godsbesluit getrou.

Wanneer die engel dus in Mattheüs 1die Mensekind se geboorte en Naam kom

boodskap, is dit op God se bepaalde mi -kro sekonde van tydsbe re kening. Die wê -reld, en sy volk, het nog nooit die Verlosserso nodig gehad as juis toe nie … en dieaangewese Verlos ser neem VRYWILLIGsy vernederende en pynlike verlos sings -taak op sy skouers.

Onomkeerbaar op die Messias-pad –Die aankondiging in Mattheüs 1 bevestigtweemaal dat Jesus se volledige en vol -maakte menswording, ŉ Godsdaad, ŉwondergeboorte was. Daarbenewenswas die doel met sy menswording, om

Ds C Bester

Vervolg op bl. 2

Die teenstelling al duideliker!Waar staan Christene?

April 2011 2 Roeping en Riglyne

“Sy volk” – hulle wat aan Hom gegee is(o.a. Efesiërs 1 en Johannes 6:37-44) totdie laaste een toe volmaak te verlos.

Hierdie Jesus is ewig God. Nooit virŉ oogwink is Hy minder as dit nie. Omonder my las en u las te kon inbuk moesHy soos ons word om in te pas onder dievrag wat ŉ mens verplig is om te dravan weë sy sonde. Daarom begin sy ver -

nedering alreeds met sy vrywillige aan -bod om ŉ gewone skepsel se lewe opHom te neem, met volmaakte oorwin ningoor elke sonde en versoeking. Hier diepad van die skepsel het Hy geloop tot indie hel van Godverlatenheid onder onsvloek. So het Hy die volle losprys ge -koop met sy liggaam en bloed …sodatelkeen wat dit van Hom aaneem as syliefdesgeskenk, sodoende ŉ kind vanGod kan word (Joh. 1:12) – vir ewig.

Vervolg van bl. 1

Die September-kongres word hiermeegraag onder die aandag van ons ledeen alle belangstellendes gebring.Daarom tegelyk die oproep dat diedatum(s) deur u uitgehou sal word,spesifiek met die oog op die bywoningdaarvan. Dit word reeds in hierdiestadium bekendgemaak dat diekongres op 16/17 September D.V.gehou sal word, ten einde daaraan teher in ner dat u dit onverwyld in u dag -boeke sal aanteken.

Ons is besonder gesteld op dielede-bywoning van kongresse. Dit isnie net dat daar voordragte geleweren lede tot die hoofbestuur verkiesword nie, maar die kongresse is diestukrag agter die voort gang van onsvereniging. Die kon krete onder -steuning van ons lede deur middel vanhulle bydraes (mosies en be sluite) enhulle deelname aan die ge sprekke is,wat die hoof bestuur betref, onont -

beerlik. Daardeur word ’n beeldgevorm van hoe ons lede die gebeur -likhede van ons tyd evalueer en wordhulle gedagtegang verneem oor watons vereniging se modus operandi inheer sende omstandighede behoort tewees. Sodoende kan verseker worddat ons vereniging met doelgerigtheidoptree in belang van die uitvoering vanons missie en dat sodanige optredesdeur doeltref fendheid gekenmerkword. Hou in gedagte dat dit u by -draes is wat so in die beste belang vandie saak waarvoor gestry word be -stuur moet word, of dit finansieel is ofvan watter ander aard ookal. Ons ledehet daarom die volste reg en plig omhulle stemme tydens kon gresse te laathoor en tel, maar dan word van hulleverwag om aan te meld.

Ons kan daarom nie genoegnadruk daarop plaas nie dat soveelvan ons lede as wat maar enigsins

Kongres in September

Hierdie Jesus is die Dienaar, maartegelyk die Here van die Paasgebeure.Net in Hom setel die lewensherskeppingvir sy volk, en net Hy kan vir die sondaarsê: “Voorwaar Ek sê vir jou, vandag saljy saam met My in die Paradys wees”(Luk. 23:43).

Geagte Leser, mag ons elkeen hier dieervaring ken en met dankbare oor gawe entoewyding oorvertel. Mag elke dag vir u ŉGoeie Vrydag, in Jesus, wees.

kan die kongresse – ook dié soosaangekondig ― sal bywoon. Na tuur -lik is lede welkom om temas of on der -werpe vir bespreking voor te stel viroor weging deur die hoofbetuur, mitsdit net be tyds deurgegee word, d.w.s.nie later nie as einde Mei. Daar is veelwaarvoor gestry moet word, ter willevan Christelike onder wys. En onshoef nie daaraan te herinner dat onsinderdaad in uitdagende tye lewe nie.

Daarom aan u, geagte lid, ŉdringen de oproep, dat u werklik diedag en datum vir die bywoningdaarvan sal op sy sit. Ons maak ge -volglik staat op ons lede, óók sodatwat die aanbieding van hierdiekongres betref, dit met u volle on -dersteuning gedoen sal kan word.

Die besonderhede van die plek,tema en inkleding word in dievolgende uitgawe bekendgestel,solank u net seker maak u teken diedatum(s) intus sen aan.

- Red.

In ons uitgawe van Des. 2000 isoor die uittrede van Elizabeth MariaCronje, of ‘tannie Elize’ soos syonder ons bekend was, berig: Ditwas na net meer as 30 werkjare,waartydens sy haar in diens vanons Vereniging onderskei het. InDesember 2010 het ons die berigoor haar oorlye ontvang, na ŉ strydteen kanker. Tannie Elize is op 6Desember oorlede. Tydens haar

oorlye het sy en haar man, Piet, wat haar getrou bygestaanhet, in Pretoria gewoon, waarheen hulle na hul aftredeverhuis het. Daar het tannie Elize haar laaste jare in dievreugdevolle nabyheid van haar kinders deurgebring,

voordat sy na haar finale rusplek verhuis het. Haar troos hetsy in Psalm 23 gevind: “Die HERE is my herder; …”

Ons het destyds soos volg oor haar berig: “Daar word gesê dat geen mens onmisbaar is nie, maar

ons wil verklaar dat Elize se vertrek beslis ŉ leemte sal laat watmoeilik gevul sal kan word. Met haar kenmerkende toe ge -wydheid teenoor haar werk, veral haar verantwoordelikeadministrering van die geldsake en instandhouding van dielede-databasis, het sy haar as werknemer van die VCHOonderskei en kon lede gerus wees dat dit in goeie hande is.”

Ons eer haar nagedag tenis nie net as ŉ oud-VCHO-werknemer nie, maar ook iemand wat vir ons veel eerdergedurende haar dienstyd ŉ ware moederfiguur geword het.Ons betuig hiermee graag ons innige leedwese met haarman, dogters en kleinkinders. - Red.

Tannie Elize

Roeping en Riglyne 3 April 2011

1. SkrifgebruikDie gebruik van die Bybel vir prinsipiëleperspektiewe op die huwelik verbaasnie. Onder gereformeerde Christeneloop daar ŉ breed aanvaarde opvattingdat die Bybel die heilige en onfeilbareWoord van God is. Verder ook dat dieBybel onfeilbaar is in sy oordra van Godse Boodskap aan die mens en in diedeurgee van breë kontoere vir die Chris -telike lewe (Heyns, 1992:79).

Dit beteken dat die Bybel ŉ ten dens -boek is. Die gesag en betroubaarheidvan die Bybel lê in sy “bedoeling”.

1Dié

bedoeling is om ŉ “heldere en magtige”boodskap by die mens te kry. Dit is ŉBood skap wat gemik is op God se le -wens omvattende verlossing en ver -nuwing in Christus deur die Heilige Gees(Heyns, 1973:145-147). En hoewel diéproses met die historiese, kulturele engeografiese omstandighede (“Sitz imLeben”) van destyds verweef is, stuit ditook op God se kosmiesomvattende wetwat die geskape werklikheid in sy ver -skeidenheid moontlik maak én bepaal.Daarom dat Skrifgedeeltes aspekte vanhierdie wet impliseer of uitwys. Skrifge -deeltes veronderstel dié wet van God,sonder om alles uit te spel.

2

Die oortuiging dat die Bybel nie ŉetie se en gedetailleerde handboek virelke faset van die lewe is nie, moet teenhierdie agtergrond verstaan word. Heynsvoer aan dat die Bybel nie alles oor allessê nie, maar iets oor alles. Dat die Bybeldie mens oproep om as nuwe mens “inChristus” met sy “hele hart” as diesentrum van sy totale bestaan, in diensvan God te lewe (Heyns, 1992:101).

Daarom dat die nuwe lewe in Chris -tus die hele lewe, waaronder ook die hu -welik, omvat.

3Dit beteken dat die nuwe

lewe in Christus ŉ gegewe, maar ook ŉopdrag – in alle omstandighede – is.

4Die

drie Skrifgedeeltes wat in hierdie artikelaandag kry, bring duidelike perspektieweop die huwelik na vore. Die klem in hier -die artikel val uitsluitlik op perspektiewe.Die eksegetiese proses funksioneer ophierdie agtergrond en word nie stap virstap aangetoon nie.

Die Bybel as ŉ tendensboek is nie inŉ wetlose skepping of kulturele lugleegtegevorm nie. Soos dit mettertyd sal blyk,word die struktuur wat God in sy skep -pingswet vir die huwelik gegee het, somsversluierd, soms meer openlik aange toon.

2. Deuteronomium 22:13-30: inleidendDie fokus is hier op seksuele ver houd -inge of voorvalle tussen ŉ man en ŉ vrouvoor of buite die huwelik. Dit vorm deelvan God se “voorskrifte” of “bepalings” of“gebooie” (vgl. Deut. 6:1-3) vir ŉ orde -like, wetsgehoorsame gemeen skap

5en

so van hulle nuwe lewe van gehoor -saam heid aan God. ŉ Gehoorsaamheidwat verbind word aan Deut. 6:4 waarindie koninkryke van Juda en Israel in dié“tweede wetboek” (of deuteronomium)

6

tydens en ná die hervormings onderKoning Josia van Juda in 622 vC (Vrie -zen en Van der Woude, 1973:192)

7,

opgeroep word om die Here, “ons God”(ŉ verbondsuitdrukking, PJS) “die enig -ste Here”, te dien met “hart en siel en aljou krag”. ŉ Oproep gegrond op dieheilsfeit van Deut. 5:6 waarin Israel hoordat “die Here hulle God” hulle uit Egipte,die plek van slawerny verlos het, vanhulle gemaak het wat hulle is, en gebringhet waar hulle is. Dat hulle die Here asVerbondsgod

8wat Homself uit liefde en

genade en nié vanweë enige voor -treflikheid aan hulle kant nie, aan hulleverbind het, as antwoord óók met hart ensiel moet liefhê en dien.

Die inleidende woorde van God severbondswet “Ek is die Here jou God …”

9

gee die rede waarom die Here reg het opdie onverdeelde trou van Israel. Ditverklaar waarom sy perspektiewe op diehuwelik, soos sy verlossing uit Egipte,óók verlossend en bevrydend is. Hierdierede word uit ŉ ander hoek bevestigdeur Deut. 7:7 en 8 wat God se keuse virIsrael grond op sy liefde en beloftes ennie op die wanopvatting dat Israel “groterwas as die ander volke nie”. WatDeuteronomium betref, was Israel “diekleinste van almal”.

Die doel van Deuteronomium as ŉboek wat in priesterlike en profetiese

kringe versorg is, is om Moses-toe -sprake van vroeër en profete-uitsprakeuit die 8ste eeu voor Christus vir refor -masie in die 7de eeu in Israel en Judaaan te wend.

10Om Israel met hart en siel,

al hulle kragte en hulle hele lewe opnuutaan God en sy eer te bind (Ridderbos,1963:6 -7; Vriezen & Van der Woude,1973:192).

In Deuteronomium 22:13-30 word dievolgende ongeoorloofde “betrekkinge”rondom die huwelik uitgewys.

2.1 Deuteronomium 22:13-30: onge -oor loofde betrekkingeVerse 13-21 behandel die geval van ŉman wat met ŉ vrou trou en na geslags -gemeenskap ŉ afkeer aan haar ontwik -kel en van haar ontslae wil raak. Diestra tegie wat hy gebruik is om haar “ŉslegte naam” te probeer gee, ten eindevir homself ŉ gangbare rede te kry omhaar te los. Die slegte naam word ge -koppel aan die bewering dat sy nie meerŉ maagd was toe sy met hom getroud isnie. As verweer moet haar ouers – ashaar verdedigers (Von Rad, 1966:142) –die nagklere wat sy met hulle eersteseksuele gemeenskap aangehad het enas bewys van haar onskuld bebloed ismet haar maagdelikheid

11, aan die

oudstes van die stad wys. Hulle is dieregters in die saak. Hou die man sebewerings water, moet sy gestenig wordby die voordeur van haar pa se huis.

12“Sy

moet sterf omdat sy ŉ ongehoorde dingin Israel gedoen het deurdat sy met ŉman geslagsgemeenskap gehad hetterwyl sy nog ongetroud was” (Deut.22:21, my kursivering, PJS) Is die manse bewerings vals en sy onskuldig, moethy met ŉ sweep geslaan en met elfhonderd en veertig gram silwer beboetword. Die boetegeld kom haar pa toe,omdat die man haar as sy dogter enverantwoordelikheid ŉ slegte naam inIsrael laat kry het. Verder moet sy syvrou bly. Die man mag haar nie skei nie.

Vers 22 het dit oor ŉ man wat met ŉander man se vrou gemeenskap het.Indien hulle betrap word, moet altwee

Die huwelik: Perspektiewe uit drie Skrifgedeeltes - deel 1Prof. P.J. Strauss, Fakulteit Teologie, UV

Vervolg op bl. 4


Vervolg op bl. 5

doodgemaak word. Dit gaan immers,aldus Deuteronomium 22, oor “hierdiesoort kwaad” wat in Israel uitgeroei word.

Verse 23 tot 27 handel oor die gevalwanneer ŉ man met die verloofde van ŉander man seksuele gemeenskap het ensy ook toestem. Altwee moet by diestads poort as die plek van regspraakdeur die oudstes (Ridderbos, 1964:43),ge stenig word. Indien die verloofde mei -sie haar egter verset en skreeu, moet netdie man sterf. Sy verdien dit nie, omdatniemand haar in haar verset gehoor engehelp het nie. In haar geval is dit sooswanneer “ŉ man iemand gryp en ver -moor”. Sy word skynbaar as ŉ verkragtebeskou, terwyl die verlowing destyds metŉ belofte van trou of ŉ huweliksluitinggelyk gestel is (Ridderbos, 1964:44:telkens die skrywer se kursivering, PJS).Hierdie geval word dus op dieselfde vlakgeplaas as die een in vers 22.

Verse 28 en 29 raak seksuele ge -meen skap tussen twee ongetroudes watnie deur verlowing of huweliksluiting reedsaan iemand anders toegesê is of behoortnie. Hulle móét trou en hy moet haar pavyfhonderd en sewentig gram silwer gee,omdat hy haar “onteer” het. Hulle magnooit skei nie. Eksodus 22:17 gee aan diepa van die meisie die reg om te weier datsy trou, omdat ontering die man skynbaargeen reg op die meisie gee nie.

Vers 30 verbied ŉ seun om met sy pase vrou te trou of met haar gemeenskapte hê. Skynbaar word die dood van diepa hier veronderstel. Elders (Gen. 35:22;Lev. 18:6vv) word so ŉ verhouding ofhuwelik as bloedskande beskou.

2.2 Deuteronomium 22:13-30: pers -pek tiewe op die huwelikIn Israel met ŉ strafregstelsel wat in systraf nog die minder verdiepte “oog vir ŉoog”-benadering volg, word eerbied vir diehuwelikstruktuur as instelling van Godgehandhaaf. Die meer primitiewe aard vandie stelsel lei egter daartoe dat die dood -straf op oortredings van die struk tuur -beginsels van die huwelik toegepas word.Dit behels ŉ straf wat in ŉ moderne, ont -wikkelde strafregstelsel wat op regsherstelingestel is, ondenkbaar is.

Anders as wat moontlik verwag kanword, word die straf in Ou-Israel nie tot

die vrou as minderbevoorregte persoonin die gemeenskap of as onderhorigevan die man beperk nie. Laasgenoemdeword ook gestraf: soms óók met ste -niging. Geslagsgemeenskap buite diehu welik is vanuit die hoek van die betrok -ke vrou én man beskou, in Israel onaan -vaarbaar. Daarmee “onteer” hy haar. Ditis sonder onderskeid ook ŉ “ongehoordeding”, “slegte gedrag” en ŉ “soort kwaad”wat jou ŉ “slegte naam” besorg. Daar isgeen aanduiding dat die man hierin meer“vryheid” – tot ongehoorsamheid – as dievrou het nie en dat dieselfde beskrywingvan die daad nie ook op hom van toe -passing is nie.

13

ŉ Deurskou van Deuteronomium22:13-30 skep die totaalindruk datgeslagsgemeenskap tot die huwelikbeperk is. Selfs die liefdestoesegging bydie verlowing kan nie hieraan verandernie. Immers: watter nut het die huwelikdan as jy deur verlowing of persoonlikeliefdesverklarings in elke geval soosgetroudes kan leef?

Deuteronomium 22 handhaaf diebeginsel van liefdestrou in die verlowingsowel as die huwelik. Hiervolgens is ŉwettige huwelik en die liefdestoeseggingof -belofte deur die verlowing afsprakewat in die gemeenskapsorde erken endeur die howe (die leiers of oudstes) be -reg kan word. Gebou op erkende regs -beginsels by ŉ verlowing of ŉ huwelikkan die gemeenskap of howe paartjieswat oortree, teen mekaar beskerm of totorde roep.

“Móét-trou” is ŉ noodwendige regs -gevolg van geslagsgemeenskap (sonderdat die vrou swanger hóéf te wees!) om datlaasgenoemde alleen in die huwelik toe -gelaat word. Geslags gemeenskap tusseneen man en een vrou word be perk tot diehuwelik of – by ŉ oortreding hiervan – ge -ka na liseer na die huwelik. In beide hierdiegevalle is die huwelik ŉ bron van emo -sionele en regsekuriteit vir die intiemstedaad tussen ŉ man en ŉ vrou én vir diegevolge – fisiek, biologies en emosioneel –daarvan. Dit is ŉ in stelling wat deur diegemeenskap erken en beskerm word.

In Deuteronomium 22 is liefdestrouegter nie ŉ vereiste wat slegs nagekommoet word op grond van ŉ verklaardeliefdesgevoel nie. Dit is ook die erkendekonsekwensie van ŉ belofte wat by

verlowing of huweliksluiting gemaak is.As norm geld hier: Jou woord is jou eer.Daarom die refrein: “Hy mag nooit vanhaar skei nie”

14(my kursivering, PJS).

Die feit dat egpare trou by huweliksluitingbelowe én daaraan gehou word, helphulle beskerm teen ontrouheid in hulleeie huweliksliefde. As niks anders hullemeer keer nie, kan hulle erewoord inhier die konteks hulle van ontrou weer -hou. Met die uitgangspunt: “Ek bly getrouaan my liefde deur ‘dik en dun’ omdat ekbelowe het …”

God rus sy kinders deur sy Woord ensy Gees toe vir die nuwe lewe in Christusen daarom ook vir huwelikstrou. Die feitdat Hy nooit aan ons ŉ opdrag geewaarvoor Hy ons nie eers toerus nie,geld ook hier. Hy sal nie van ons verwagom nié eg te breek nie as Hy dit nie virons vooraf moontlik maak om nié eg tebreek nie.

Aangesien Deuteronomium 22:13-30oor seksuele wandade handel, word aldie kante van owerspel en egbreuk niebe lig nie. Dit is egter duidelik dat ge -slags gemeenskap met die eggenoot ofverloofde van ŉ ander – met of sonderdie toestemming van dié een – swaardergestraf word as die vrywillige “oor-die-tou-trap” van ŉ ongebonde man en ŉongebonde vrou. Beide die man en dievrou in eersvermelde geval moet na eg -breuk gestenig word (Ridderbos, 1964:42 stel dit prontuit dat die doodstraf opegbreuk volg).

As ŉ man en ŉ “loslopende” meisie –ook met haar toestemming – gemeen -skap het, gryp hy onwettig vooruit na diehuwelik. Hy skuld haar pa ŉ boete omdathy haar onteer en hy moet met haar trou.As ŉ hy of ŉ sy egter seksueel verkeermet die getroude of verloofde van ŉander, word hulle gestenig. As ŉ syvoorhuwelikse geslagsgemeenskap metiemand gehad het, maar eventueel metŉ ander een trou, word sy ook gestenig.In Ou-Israel was dit ŉ ongehoorde daad.

2.3 Deuteronomium 22:13-30: die vrouse regteInteressant genoeg gee Deuteronomium22 ook aan die benadeelde vrou – interme van huwelikswetgewing – sekere

Vervolg van bl. 3


regte. In sy geheel word sy en die man interme van straf of vergelding gebind aandie herstel of instandhouding van die huwe -likstruktuur. Ridderbos (1964:42) wysdaarop dat man en vrou voor die destydsehuwelikswet nie in alle opsigte gelyk wasnie, omdat hy meer as een vrou kon hê,maar sy tot een man beperk is. Die oorwigvan die inisiatief vir sek suele oortredings lêegter duidelik by die man, omdat die vrouvanweë haar minder waar dige posisie in diesame lewing eenvoudig nie in dieselfde “be -voorregte nie-bevoor regte” posisie was nie!

ŉ Man wat sy nuwe vrou vals vanvoor huwelikse geslagsgemeenskap metiemand anders beskuldig, moet met ŉsweep geslaan en beboet word. Syleuen is nie ŉ oortreding van dieselfdegraad as voorhuwelikse seks of seksueleowerspel nie. Op haar beurt word sy vanalle blaam vrygestel en haar goeie naambeskerm, máár sy moet sonder keuse syvrou bly. Blykbaar omdat sy met homgetroud is en hierdie soort probleem nieŉ huwelik ongeldig maak of noodwendigvernietig nie. Net so moet die “verkragte”meisie wat haar verset het, ongestraf bly,omdat sy “niks gedoen het wat die doodverdien nie”. In altwee gevalle is gereg -tigheid na aanleiding van onskuld, op dievrou van toepassing.

ŉ Nie-verloofde meisie wat toestemtot geslagsgemeenskap met ŉ man vandieselfde status, kan regtens daaropaanspraak maak dat hy die skuld vir haarontering, soos dit hier genoem word, byhaar pa betaal en met haar trou. Die feitdat sy en hy niemand anders benadeelnie, dien tot haar voordeel. Maar, hullegeslagsgemeenskap beteken ook datalbei vooruit en onwettig gryp na ŉhuwelik wat nog nie bestaan of op ŉgemeenskapserkende wyse gesluit isnie. Daarom móét hulle trou en hullesituasie na “normaal” herstel word.

Opgesom trek Deuteronomium driegroot kontoere vir die huwelik in eietydseterme en omstandighede:(1) Die eerste is dat geslagsgemeenskaptot die huwelik beperk, en as ŉ natuurlikeuitvloeisel daarvan beskou, word. Die hu -welik bied nie net regsekuriteit vir hier diedaad nie, maar ook vir die versorging vandie kinders wat hierdeur verwek kan word.

(2) Die tweede is dat huwelikstrou ookge koppel word aan ŉ trou bly aan diewoord of belofte wat die egpaar by huwe -liksluiting gegee of – in die geval van dievrou – ten minste geïmpliseer het. Hier -die trou kan hulle help om ŉ gebarstehuwelik in moeilike en verdorwe tye teherstel en te laat slaag.(3) Die derde is dat ŉ verlowing ofhuweliksluiting tussen ŉ man en ŉ vrou ŉsimboliese kennisgewing vir derdes nabuite opsit: “Hande af!” Iets soos ŉ eien -domsreg wat ŉ soortgelyke reg vanderdes uitsluit, kan hierin gelees word.Maar, ter wille van die moontlikheid vansonde van die egpaar teen hulle eie hu we -liksliefde, word die verlowing en sluitingvan die huwelik deur die reg van diesamelewing as “derde” erken. Hier die regkan dit teen onreg of “kwaad” helpbeskerm. (Die tweede deel van hierdiebydrae handel oor die boek, Hooglied,in ŉ volgende uitgawe – Red.)

1 Du Toit, 1970, pleit dat daar deeglik na dieSkrif geluister en na sy bedoeling gevraword. Heyns voer aan (1992:101) dat diegesag van die Skrif in sy bedoeling lê en“onlosmaaklik” aan sy Boodskap verbondeis.

2 Psalm 72 sluit byvoorbeeld ŉ gebed vir diekoning van Israel in by sy troonsbestygingop God se eis (wet of norm) dat die staat(hier versimboliseer deur die koning) diereg najaag in sy regering. Psalm 148 praatvan die natuur (en die mens, PJS) vir wieGod ŉ orde neergelê het “waarbuite hullenie kan beweeg nie”.

3 Vgl. Efesiërs 4:17vv, Kolossense 3:18vvenso voorts.

4 Roberts verwys in sy kommentaar op Efe -siërs na “diverse vermanings” oor die nuwelewe, 1983:136. Hierdie vermanings volg

op God se verlossing tot die nuwe lewe.Die onderskeid is nie waterdig nie, daar isiets van beide aan altwee “kante”, maar kanmoont lik tog by 4:17 gemaak word. Dusloop die gegewe verlossing van 1:1 tot 4:16en die opdrag tot ŉ nuwe lewe van 4:16 tot6:24.

5 Vgl. die opskrif toegevoeg aan die gedeeltein die Nuwe Afrikaanse Bybelvertaling.Skry wers is dit eens dat hoofstukke 12 -26as ŉ versameling verbondsvoorskrifte gerigop diens aan Jahwe as die enigste Here(Von Rad, 1966:89) of besondere wette(Ridder bos, 1964:5) ŉ eenheid vorm endeel is van poging om ou regsreëls vanIsrael vir die eie tyd te herinterpreteer engereed te kry (Vriezen en Van der Woude,1973:192; Van Zyl, 1975:214).

6 Die vertaling van ŉ tweede wetboek wordgekoppel aan Deut. 17:18-20, Ridderbos,1963:5. Dit sou egter beter wees omdaarvan as afskrifte of ŉ heruitgawe vandie “eerste” wet by Sinai, te praat. Van Zyl,1975: 213-214.; Weiser, A 1961:126.

7 Vgl II Konings 22-23, Von Rad, 1966:27.8 Vriezen en Van der Woude praat van

Deute ronomium as “het Bondsboek”,1973:192.

9 Vgl Deut 5:6vv.10 Vgl Van Zyl se beredenering in hierdie

verband, 1975:221 en die van Weiser,1961:132.

11 Arabiese bronne toon dat dit ŉ gebruik indie Ooste was dat die ouers van die bruidhierdie kledingstuk na die eerste geslags -gemeenskap bewaar, Von Rad 1966:142.

12 Die plek van hierdie steniging maak haarvader se huis medeskuldig en verhoog dieskande van haar daad naamlik “hoerery”,Ridderbos 1964:43.

13 Teenoor J. Ridderbos wat tot die onge -gronde gevolgtrekking kom dat die manvgls Deuteronomium slegs egbreuk pleegas hy hom aan die vrou of verloofde van synaaste vergryp, 1964:42. Verse 28 en 29toon aan dat geslagsgemeenskap met ŉmeisie wat nie verloof is nie, haar onteer.

14 Vgl. vers 19, 29.

Vervolg van bl. 4


Ingrypende, radikale verskilleCharismatiese en gereformeerde leer stel -lings oor die mens en sy/ haar salig heidens., is nie dieselfde nie. Die rede daar -voor is dat die mensbeskouing, soos deurdie onderskeie denominasies ge hul dig,van mekaar verskil. Nogtans grond altweehulle besondere stand pun te op die By bel -se gegewe. Die be skouinge verskil, deur -dat die interpretasie van die Bybel oor waten wie die mens is en hoe verlossing ge -beur, verskil. Dit het implikasies vir hoedaar oor die mens en sy/ haar verbon den -heid aan die kerk, oor wat geglo en belyword en oor die werklikheid in die alge -meen, gedink word.

Na dertien jaar se navorsing hetSiewert Wiid van Kimberley tot belang rikebevindinge geraak. Hy het sy na vorsing opskrif gestel, ten einde die ver skille wat daarbestaan, aan te teken en te sistematiseer.Dit het nou uitgeloop op ŉ boek waarin dieverskille omvattend behandel word.

Elkeen wat kerklik/ godsdienstig be -trokke wil wees, neem ŉ besluit daaroor,op grond van wat deur die besondere kerkwaarby ingeskakel word, geleer word.Maar hoe Skriftuurlik is hierdie leer? Watdit betref, veral dan die leer oor die mens,sy/ haar verlossing en salig heid en sy/haar verhouding tot God-drieënig. Diecharismatiese en gereformeerde kerkleerverskil fundamenteel, soos die resultatevan die navorsing aantoon. Die individu sebesluit oor kerklidmaatskap is, in die lig

hiervan, ŉ belangrike saak, aangesien ditbepaal word deur hoe en wat ŉ persoonself oor sonde, verlossing, ens. dink englo. Ten diepste handel dit oor hoe daaroor God gedink, en wat oor Hom geglo enbely word. Op die keper beskou is dit dieaspirerende lidmaat se Skrif- en gevolglikemens- en werklikheidsbeskouing wat ditbepaal. Die gronde waarop charismate engereformeerdes se beskouinge oor diemens en die werklikheid, kragtens By bel -se interpretasie, verskil, is derhalwe ŉsaak waarvan deeglike kennis geneemmoet word. Waarom is dit belangrik dat ek,as kerklidmaat, ŉ waarheidsgetroue beeldoor hierdie sake moet hê?

Ek moet weet op grond waarvan enop welke wyse die verlossing langs dieweg van die heilsorde van wederge -boor te, bekering, ens. van die mensplaas vind, ten einde seker te kan weesdat dit op ŉ Bybels-korrekte interpretasiegegrond is. Dit het gevolge vir veral dieware verlossingsleer (soteriologie),naam lik hoe die heilswerk van die HereJesus in ŉ menselewe tot voltrekkingkom, en hoe die verandering wat in so ŉmens se lewe gebeur, plaasvind. Dieskrywer se bevinding is dat daar sulkeradikale verskille tussen charismate engereformeerdes deur die navorsingblootgelê word, dat dit nie geïgnoreermag word nie. Dit is nodig dat mensedaaroor voorgelig word. Uiteindelik gaandit oor geloofsekerheid, met die oog opdie mens se ewige bestemming entoekoms. Hy skryf hieroor soos volg:

Seker dié belangrikste verskil“Die mees belangrike verskil tussen charis -mate en gereformeerdes gaan oor dieontstaan van ŉ mens se gees. Vol gens diecharismatiese leer is die mens se liggaamgeskep, maar die gees is on geskape enbestaan uit ŉ gedeelte van God se Gees.Gereformeerde glo egter weer dat dieliggaam, sowel as die gees van die mens,deur God geskep is, en daar is genoeg -same Bybeltekste wat dit bevestig.

Hierdie verskil oor die gees van diemens ontketen ŉ veeltal ander verskille.Dit kom ondermeer duidelik in die vol -gen de na vore: (1) die skepping van die

mens; (2) die oorsaak van sonde; (3) dieonderskeid tussen goed en kwaad; (4)die verskil tussen die Christen en Jesus;(5) die natuur van die mens vóór weder -geboorte en ná wedergeboorte; (6) hoedie mens verlos word; (7) hoe die mensregverdig word; (8) wat die genade vanGod beteken; (9) wat die doop beteken;(10) wat geestelike oorlog beteken en(11) wat die ewige lewe beteken.

Die meeste mense is hiervan onbe -wus, omdat daar weinig boeke is wathier die verskille ontleed en verduidelik.Daarom is besluit om ŉ boek oor hierdiebelangrike saak uit te gee. Let op dievolgende voorbeeld: Vir charismate be -teken die ewige lewe dat ŉ mens God sesoort lewe deelagtig word, m.a.w. deelkry aan die goddelike natuur. Vir gerefor -meerdes beteken die ewige lewe datGod se Gees wat in jou kom woon, joumenslike gees vernuwe deur die prosesvan heiligmaking.

Het u ook geweet dat charismate glojou siel is jou ou mens en jou gees is jounuwe mens, terwyl gereformeerdes glodat siel en gees dieselfde mens is?Gereformeerdes glo dat jou ou mensslegs ou (sondige) neigings is – nie ŉaparte mens as sulks nie.

Wanneer u hierdie boek lees, sal unog baie soortgelyke verskille teëkom.Daar is ongeveer 50 van hulle. Deurhierdie verskille te ken, kan ŉ mens jougeestelike oordeelsvermoë verbreed enverskerp. Jy sal beter tussen dwaling enwaarheid kan onderskei. Die leser salverbaas wees om te sien hoe dieselfdeBybeltekste verskillend uitgelê word.Hierdie boek handel oor twee uiteen lo -pen de uitlegte van die Bybel. Charis -mate skei goed en kwaad tussen geesen vlees. Gereformeerdes skei goed enkwaad tussen lig en duisternis, watsowel die grense van die gees as dievlees oorskry. Dit is egter nie op God vantoepassing nie, want Hy self is die Lig enin Hom is geen duisternis nie.

Hierdie boek gaan dus oor inter -pretasie sowel as grense. Dit is hieroordat charismate en gereformeerdes van

Charismate en gereformeerdes verskil oor die Bybel – maak dit saak?

Vervolg op bl. 8


Ons Calvinistiese lewens- en wêreldbeskouing – deel 2- Ds Slabbert le Cornu

Lewensbeskouing in ons post-Chris -telike samelewingOns leef vandag in ŉ toenemend post-Christelike samelewing. Soos in Paulusse tyd (Hand.17:16) is daar ookalhoemeer afgodsbeelde wat fisies,maar ook geestelik verrys. Party istrouens al eeue met ons; ander het veraldie laaste paar dekades eers na voregetree. Die noodsaaklikheid van ŉ wareBybelgefundeerde skeppingsleer hetopnuut van wesensbelang geraak virsulke tydsomstandighede.

Wanneer ŉ mens die samelewingvan Paulus se lewenstyd, naamlik dieGrieks-Romeinse samelewing, vannader ontleed, ontdek jy dat die volgen -de sake kenmerkend daarvan was

1:

- deur die invloed van Alexanderdie Grote, wat die destydse wê -reld gehelleniseer

2het, het die

Ro meinse Ryk ŉ “global village”geword, vanweë die goeie pad-en seeroetes;

- brood en spele het die massasbesig- en tevrede gehou, terwylRome sy totalitêre politieke magoor die wêreld uitgebrei het;

- die Romeinse familiesisteem isgeleidelik deur ŉ individualismevervang, wat feminisme en homo -seksualisme in die hand gewerkhet;

- politiësme is in die Romeinse rykgehandhaaf (sinkretisme);

- keiserverering is algaande geves -tig;

- die opkoms en verwelkoming vanmisterie-godsdienste in Rome(deur genoemde Alexander seeskapades na die Ooste, watdeur tweerigting-verkeer die brug,

waardeur die Oosterse godsdien -ste na die Weste teruggevoer is,gebou het); en

- die opkoms van godin-feminis -tiese kultes.

Dit vra nie veel van ŉ verbeelding om tebesef dat daar niks nuuts onder die sonis nie. Ons postmoderne samelewingbe vat steeds dieselfde en selfs ergerelemente as wat in die Grieks-Romeinsesamelewing teenwoordig was. Vandaghet ons ook nog met die volgende ten -dense te doen: die intergeloofsbeweging(bv. die Wêreldparlement van gods dien -ste, wat in 1999 in SA gehou is), femi -nisme, homoseksualisme, aborsie, dieJesus Seminar-beweging (deur o.a. dieNuwe Hervorming wat die afgelope paarjaar in SA opspraak verwek het), ge -boorte beperking, sielkundig-positieweselfbeeld-bewegings, globalisme, ens.

Hierdie verskynsels hou almal op eenof ander manier met die herlewing van dieou paganistiese godsdienste ver band.Gedurende die afgelope 2 000 jaar is ditmet gemengde welslae deur die voort -gang van die Evangelie en die uitbreidingvan die Westerse beskawing onderdruk.Nou, onder die dekmantel van diepostmodernistiese demokrasie, men -seregte en globalisme (met die slag -spreuk: ‘verdraagsaamheid’!), is dit besigom terug te keer. Dit vind plaas deurWesterse en Oosterse spiritualiteit metmekaar te versoen. Die Wêreld pa lementvan godsdienste van 1999, is alles deelvan die beplanning om ‘moeder aarde’(ook genoem die godin Gaia, Sophia, Isis,Lillith, ens.) van ondergang te red, want‘Sy’ is die godin van die toekoms. Diemensdom moet van die patriargalelewensbeskouing, wat op die Bybelgebaseer was, bevry word. Dit behelsprimêr dat ŉ patriargale God onttroonmoet word. Hierdie ‘man like God’ het vir 6000 jaar sogenaamd die mens (veral dievrou) onderdruk en moet nou met ŉ‘vroulike god’ vervang word.

ŉ Nuwe soort rewolusiePeter Jones skryf in sy baie belangrikeboek, Spirit Wars: Pagan Revival in

Chris tian America, dat die Franse Rewo -lusie gedroom het van ŉ Parys sonder ŉaristokrasie; die Russiese Rewolusievan die verdwyning van privaateiendomen die Nazi-rewolusie van ŉ wêreldsonder ‘inferior races’.

Die 20ste eeu het egter met diegrootste rewolusie nog gekom, naamlikŉ wêreld sonder patriargie, ŉ same -lewing wat dus sonder die tradisionelegesinstruktuur klaarkom, om ten eindelaaste op die langtermyn sonder ‘God,die Vader’, Skepper van hemel en aardete moet wees (p.xi). Dit het alles ten doeldat die Christelike geloof en die Chris -telike lewens- en wêreldbeskouing watdaaruit vloei, probeer vernietig word.

Hierdie neo-paganistiese feministie -se rewolusie dring in elke huis in, en isbesig om seksualiteit, God, godsdiensen God se Woord te herdefinieer … endit is baiemaal teoloë wat aan dievoorpunt van hierdie rewolusie teen Goden Sy kerk staan. In hierdie nuwe ordeword alles omgedraai: goed word sleg,homoseksualisme word ŉ aanvaarbareseksuele leefstyl, aborsies word gereg -verdig, evolusie vervang die skepping,God word deur die godin vervang, en dietradisionele gesin, word ŉ bedreigdeminderheidstruktuur.

Hartseer genoeg, word baie Chris tene,baiekeer juis a.g.v. die gebrek aan dieChristelike LWB, mislei en boonop inge -span om, wetend of onwetend, hier diepaga nistiese rewolusie stilweg te bevor -der, alles in die naam van die Bybel en die‘bevryding van die vrou’. Jones vra in syboek trouens die vraag: “One may wonderif in our day, through the Chris tian-sounding notions of gender liberation andegalitarian rights for all, neo-Gnostic NewAge Liberalism is succeeding doing thesame in an equally unsuspecting twentiethcentury church.” Hy haal ook die radikalefeminis, Naomi Goldberg, aan wat sê:“The feminist move ment in Westernculture is engaged in the slow execution ofChrist and Jahweh. Yet very few of thewomen and men now working for sexual

1 Spesifieke erkenning aan dr. Peter Jonesse werke vir die ontleding van die Grieks-Romeinse samelewing in Paulus se tyd, indie besonder sy nuutste boek: Capturingthe Pagan Mind: Paul’s Blueprint forThinking and Living in the New GlobalCulture (Nashville, TS: Broadman &Holman Publishers, 2003).

2 Verspreiding van die Griekse taal enkultuur. Vervolg op bl. 8


equality within Christianity and Judaismrealize the extent of their heresy.” (SpiritWars: … p.195).

Vernietigende gevolgeWanneer die baba (God se skeppings -ordinasies en wet vir man en vrou setaak en rolle in die koninkryk van God)saam met die vuil badwater (misbruik endisrespek vir die vrou se essensiële plekin die koninkryk van God) uitgegooiword, dan gaan dit vernietigend wees virdie opkomende geslagte.

Mary Kassian, wys ook in haar werk,The Feminist Gospel, hoe baie vroue wataanvanklik in die feministiese proteste -ren de kamp begin het, geleidelik in diepaganisme (heidense opvattinge engebruike) ingegly het (p.309). Dit begingewoonlik wanneer God se duidelikeskep pingsordinansies en Sy wet, onderdie dekmantel van die ‘sosio-historiesekonteks’, moet plek maak vir die post -moderne feministiese tydsgees. ŉGroeiende aantal teoloë lees die Bybelvandag deur humanisties-evolusionêre‘menseregte-brille’ of ‘feministiese brille’.Dit vind dan veral in samehang met dieNuwe Hervorming plaas, wat met hulŉuwere kennis’ (gnosis) aangaandeJesus en die Nuwe Testament kom.Hierdie mense het skielik baie ŉuwe’kennis oor die ‘historiese Jesus’ ontvang,wat in stryd is met dit wat die Evangeliesons bied. Jones verwys ook in sy boekna John Richard Neuhaus, wat beweerdat teologiese skole vandag vangnostiese dwalings deurtrek is, deurdatdie “plain sense” van die Skrif nie meer

aanvaar word nie, maar dat daar ŉ“higher knowledge” agter die woorde lê.Volgens Jones is een van die meesduidelike voorbeelde daarvan, die m nierwaarop Genesis 1-3 gedekonstrueerword (Spirit Wars: … p.130).

Waar Calvyn geleer het dat ons Goden onsself moet ken, sodat ons Hom enons naaste kan dien en liefhê ... is diecredo van die neo-paganistiese huma -nistiese godsdiens – wat ook baiemaal indie kerk voorkom (bedek in humanistiesepositiewe selfbeeld-bewegings, ens.):‘ken jouself’ ... want jy is eintlik God. Die‘gnosis’ wat jy mis is die wete dat jy watself deel is van God, jouself, jou naasteen ‘moeder aarde’ kan red!

Die strategie wat vir die terugkeerna die neo-paganisme gevolg word,word soos volg deur Jones uiteengesit:

1) Filosofiese dekonstruksie moettot die sogenaamde linkerbrein‘man like’ denke lei, wat met in -tuïsie en persoonlike smaak ver -vang word.

2) Radikale Nuwe Testament-stu diesmoet Jesus rekonstrueer (JesusSeminar) en in die plek daar vanSophia stel as die mo del van ŉverdraagsame, poli tiek-korrekte,multikulturele, multi seksuele, fe -minis ties egalitariese samelewing,bevry van die wete van sonde,skuld en die Nuwe Testamentieseteologie van die Kruis.

3) Radikale godsdienstige feminis -me aanbid die godin, Sophia, enverwerp daardeur alle ortodokseChristendom. Geleerdheid (‘scho -

lar ship’) en feminisme moet diegnostieke leringe laat herleef.

4) In lyn met bogenoemde, is NewAge-denke hard besig om aanglobale transformasie op grond vandie herontdekking van die vroulike,regterbrein ‘yin’- intuïsie van dieEeu van die Aquarius te werk.

Bogenoemde aspekte word dan historiesin die ou gnostieke tekste, wat herontdekis, veranker, om vandag opnuut bestu -deer te word. Dit is die herlewing van dieneo-gnostiek, wat as die intellektuelebeen van die neo-paganisme beskoukan word.

3

(Word vervolg)3 Om meer te weet van hierdie nuwe gods -

diens, nl. die neo-paganisme wat saam metdie humanistiese postmodernisme die tyds -gees van ons dag vorm, en die Westersewêreld vorm, wil ek juis ter wille van ŉ meereffektiewe toerusting in ŉ Christelike le -wens- en wêreldbeskouing die werke vanPeter Jones (soos in die teks en onder voet -noot 1 vermeld), by u baie sterk aanbeveel.Sy boeke is Bybels, teologies, histories enwe ten skaplik verantwoordbare werke oor diestryd tussen Christelike geloof en paganis -tiese monisme wat hom in die 21ste eeuuitwoed. Hy wys hoe die gnostiese dwalingsvan die vroeë kerk (in nuwe baadjies) weerbesig is om vandag binne en buite die kerk,terug te keer. Hierdie boek is onmisbaar omdie ‘postmoderne tydsgees’ van vandag teverstaan, sodat ons die simptome daarvankan beveg met ons enigste wapen: die Woordvan God deur die krag van die Heilige Gees.Die skrywer van die boek, dr. Peter Jones, isprofessor in Nuwe Testament, aan die West -minster Theolo gical Seminary, Escondido,CA, VSA. Gaan besoek gerus ook sy web -blad by: www.truthxchange.com.

Vervolg van bl. 7

Vervolg van bl. 6

mekaar verskil. Gereformeerdes trekinderdaad die grens van sonde baie verderas charismate. Dit is een van die redeswaarom charismate glo dat hulle selfregverdig kan word, terwyl gereformeerdesglo dat Christus die enigste ware reg -verdige is, wat ook regverdig maak dié watin Hom glo.” Tot sover die skrywer.

Die boek, met die titel: Charismate engereformeerdes verskil oor die Bybel –Waaroor en waarom?, is van die kantoorvan die VCHO beskikbaar teen R160-00per eksemplaar, posgeld ingesluit. - Red.


Evolusieverskynsel is ŉ feitDie hele wêreld is steeds besig om tever ander. Rotse verweer, grond spoelweg, saad ontkiem en plante kom op omweer te verrot, diere word gebore, wordgroot en sterf, mense kom en gaan, skepkultuur en bepaal reëls vir ordelikesamelewings. Hierdie veranderinge vindplaas sedert God die skepping na sesskeppingsdae voltooi het. Die strukturevan menslike samelewings was toe nognie gevorm nie, want daar was nog nie ŉgesin nie. Ook was daar toe nog nie ŉstaat nie. Strukture van menslike same -lewings en staatstrukture het eers latergevorm. Volkereverskeidenheid was ooknog nie daar nie. Ook ŉ Jersey-koei wastoe nog nie deel van die skepping nie.Die mens het variëteite voortgebringdeur beestelery en o.a. die Jersey-koeiwas die resultaat. Die menigvuldigehonderasse was ook nie daar aan dieeinde van die sesde skeppingsdag nie.

Alles wat sedert die einde van die ses -de skeppingsdag tot stand gekom het wasreeds as moontlikhede in die skep pingopgesluit. Die ontplooiing van hier diepotensiaal na voltooiing van die skep pingword vergestalt in die evolusie verskynsel,wat deel vorm van God se Raadsplanwaarvolgens Hy die skepping onderhouen bestier tot die volheid van die tye.

Almal, gelowiges en ongelowiges, wildie natuur leer ken en verstaan deurwaar neming en eksperimentering. Ditword in die hede gedoen. Die mens wilegter ook weet waar alles vandaan kom,ook die wetmatighede, meesterlikestruk ture en funksionele prosesse in dienatuur, asook waar hy/sy vandaan kom.Om hierdie vrae te beantwoord maak diemens sy kennis en wetenskaplike meto -des van toepassing op die verlede.

Om die veranderinge wat voort du -rend plaasvind, deur sy/haar wetenskapte beskryf en te verklaar, soek die mensna ŉ vastigheid, ŉ onveranderlikheid indie wêreld van veranderinge. Die fisiesewetenskapsdenke het dit vanaf dievroegste tye in wiskunde gevind, metafleidings wat vas en seker is.

Die wiskundige wêreldDie Griekse wysgeer, Pithagoras, wat 6eeue voor Christus geleef het, was oor -tuig dat ordelikheid in die heelal deur ver -houdings van getalle bepaal word. Syge loof in die rol van getalle in die natuuris versterk deur die rol van getalle in by -voorbeeld musiek. So word ŉ oktaaf ge -kenmerk deur die verhouding 2:1 in toon -hoogtes. Die woord rasioneel (“rasio-neel”) het sy oorsprong in Pithagoras segetalleleer, waarvolgens rasionele getal -le (getalle deur verhoudings van heel -getalle soos ½ of ¾ verkry) vanheelgetalle onderskei word.

As ons in navolging van Pithagorasons waarnemings aangaande die wêreldin terme van getalle beskryf, gaan onsvan ŉ onveranderlike basis uit. Getalleverander nie, want byvoorbeeld 5+7=12geld vir alle tye. Moderne fisika het daar -om wiskunde as die basis vir die be -skrywing van die veranderende natuuraanvaar. Wiskunde werk met getalle.Fisika verkry getalle deur eksperimen -tele metings. Wiskundige vergelykingsbeskryf dan meetresultate in terme vanfisiese modelle. ŉ Meting geskied in ter -me van een of ander standaardmaat.Tyd, byvoorbeeld, word in sekonde,minute, ure, dae of jare gemeet. Die duurvan ŉ jaar in terme van dae verandernie; ŉ jaar is altyd (vir die huidige)365,24 dae. Lengtes word weer in termevan millimeter, meter of kilometer ge -meet; die afstand tussen twee punte opdie aardbol, bv., verander (vir die hui -dige) nie in terme van kilometer nie; enso meer.

Plato se Ideëleer/ metafisika Gedurende die eerste vier eeue vanGriekse kultuur (~600 tot 200 v.C.) was diewêreld waarin ons leef en wat ons met onssintuie waarneem, vir die Griek se wysgeredie werklikheid wat verstaan moet word.Hierdie werklikheid wat vol lewe enveranderlikheid is en met sintuiewaargeneem word, is aanvanklik mate -rialisties beskryf. Plato (427-347 v.C.) hetbenewens hierdie materialistiese bena -

dering ook ŉ nie-materialistiese be skouingin sy filosofie ontwikkel, nl. dat ware kennismeer is as die werklikheid wat ons sien.

Vir Plato was die ware werklikheidge leë in ŉ wêreld buite die sintuiglikewaar neming, in ŉ wêreld van volmaakteabstrakte Idees of Vorme. Sy Ideë-wê -reld was geleë in wiskundige verbandeen vaste meetkundige strukture en vor -me, wat nie sintuiglik waargeneem kanword nie, ŉ wêreld wat slegs deur onsverstand geken kan word. Die wêreldwat ons deur sintuiglike waarnemingservaar was vir hom ŉ wêreld in wording(“of becoming”), ŉ verbygaande wêreld(Davies, 1992:35).

Aristoteles (384-322 v.C.), ŉ studentvan Plato, het nie Plato se Ideë-wêreldaanvaar nie. Hy het sy teorie van be -weging op alledaagse ervaring gebou,byvoorbeeld dat ŉ kar op ŉ horisontalepad gaan staan as ons dit nie bly stootnie. Aristoteles se teorieë het ŉ werklikewêreld beskryf waar beweging tot ruskom (Pearcy & Thaxton, 1994:128). Gali -leo (1564-1642) het, daarenteen, weten -skap van alledaagse waarnemings los -gemaak deur wiskundige berede neringsdeel van wetenskap te maak.

Galileo het die Aristoteliaanse weten -skap omvorm deur uit te gaan van ver -standelike abstraksies. Sy teorieë het niebeweging van werklike voorwerpe wat onsuit ervaring ken, beskryf nie, maar van denk -beeldige meetkundige voorwer pe, voor -werpe met volmaakte vorme (bv. ŉ sfeer ofŉ punt) wat langs volmaakte bane op vlakkebeweeg sonder wrywing, lug weerstand enatmosferiese druk. Hy het so doende diefisiese wetenskappe ge ïdealiseer tot ŉPithagoras-Platoniese Ideëleer.

Hierdie nuwe denke van Galileo is deurNewton (1642-1727) aanvaar, onder an -dere in die formulering van sy drie be -wegingswette en swaartekragwet. Sygroot ste werk bevestig die basiese plekvan wiskunde in sy fisika deur die titel:Mathematical principles of natural philo -sophy.

Uit: Waarheid en Dwaling, Jrg. 15, Junie 2010, 11-14.

Evolusie in die lig van die Woord van GodPieter H. Stoker, Skool vir Fisika, Potchefstroom

Vervolg op bl. 10


Vervolg op bl. 11

Na Galileo se ontdekking van die iso -chronie (gelykdurigheid) van die slinger -klok het tyd ŉ fundamentele meetbaregrootheid geword. Dit is daardie tyd, die tydvan ons horlosies, waarvolgens elk een vanons vandag leef. Hierdie ab strakte tyd, tydwat ons uit die fisiese werklikheid onttrekhet, het Newton ŉ wiskundige parameter insy bewegings vergelykings gemaak. New -ton het so doende horlosietyd na die heelaluitge brei deur planetebeweging in termevan horlosietyd te beskryf. Gevolglik kanons vandag met presiese noukeurigheidbyvoorbeeld die tydstippe waarop die viermane van Jupiter agter die planeet ver -dwyn, voorspel, asook tydstippe van sons-en maansverduisterings.

Horlosietyd het ook deel van geo lo gieen kosmologie geword. Gevolglik wordgeologiese en kosmologiese struk ture engebeurtenisse vandag fisies-wiskundigbeskryf in terme van hor losietyd, wat lineêrmet ŉ konstante tem po na die verreverlede en onvoorsien bare toekomsuitstrek. Die resultaat is ouderdomme totduisende-miljoene jare, ouderdomme watvir ons ŉ werklikheid is net sooshorlosietyd vir ons ŉ lewens werklikheid is.Hierdie werklikheid is egter in Plato seIdeëleer gesetel en kan nie as ware kennisaanvaar word nie. Dit is geïdealiseerdekennis en geen reële feite nie.

Voorkoms van leweIn die oudste gesteentes op aarde wordfossiele van mikrobes (Archaea en bak -terieë) gevind, wat beteken dat hierdiemikrobes geleef het toe die eerste ge -steentes sowat 3800 miljoen jaar geledegevorm is (volgens horlosietyd wat lineêrterug verleng is). Hierdie mikroskopieseorganismes was die enigste lewe op aardevir sowat 84% van die geologiese tyd toe550 miljoen jaar gelede ge durende dieKambriese Tydperk ewe skielik oor ŉrelatief kort periode van 10 miljoen jaarmakro-organismes met al die bouvorme(filums) van diere, wat ons vandag ken,verskyn het. Sedertdien het geen nuwefilum verskyn nie. Al die diere wat hulleverskyning toe gemaak het, het tot vandagonveranderd gebly.

Sedert Darwin het evolusioniste na ŉfossielepad gesoek waarlangs die mens

vanaf elementêre soogdiere kon ontwik -kel het. Volgens die paleontologie het dieeerste ‘aapmens’ (Homo habilis) sowat 2miljoen jaar gelede op aarde verskyn,daarna Homo erectus, toe Homo sa -piens (waaronder die Neandertal) enlaastens, sowat 10 000 jaar gelede dieHomo sapiens sapiens. Oorgangsma te -riaal van die een na die ander word niegevind nie, ook nie in DNS nie. Uit we -ten skaplike publikasies blyk dit dat dieevolusie van die mens uit die dier niedeur feitelike materiaal onderskraagword nie, maar deur menings van indi -viduele paleontoloë gedra word.

Daar is wel oortuigende argeologiesemateriaal vir die bestaan en kultuur ak ti -witeite van die intelligente mens, dieHomo sapiens sapiens, wat as graan- enveeboere vir opbrengste gesorg het,waa uit handel en nywerhede sedert9 000 - 10 000 v.C. ontwikkel het. Diejongste navorsingsresultate begin al hoemeer daarop dui dat die vorige driegroepe, die H. habilis, H. erectus en H.sapiens, ook gewone mense met spraaken kulturele aktiwiteite kon gewees het.Die evolusioniste sal egter nie maklikafsien van hulle geloof in geleidelikeontwikkeling oor miljoene jare vanaf diedier na die mens nie.

Strukturele eenheid van die heelalOns melkwegstelsel (galaksie) met symiljarde sterre vorm ŉ strukturele een -heid vanaf die binnenste kerngebied metsy neutron-steraktiwiteite, wat die spi -raal arms voed met plasmawind en mag -neetvelde, tot die buitenste sterre. Dieonderlinge koppeling van al die sterregeskied deur gravitasie-, magnetiese enelektriese velde en plasmawinde, watook medebepalend is vir die vorm enaard van die heliosfeer, die son seinvloedsfeer, waarbinne die aarde in sybaan beweeg. Ons melkwegstelsel asstrukturele eenheid is weer – volgensons huidige insigte – fisies gekoppel,eerstens met ons galaksie groep, en diéweer met supergroepe, almal deur gra -vitasie, magnetiese en elektriese velde.

Ons kennis van die heelal is nog baieonvolledig, maar dit kan tog tot ŉ re -delike mate van sekerheid gesê word datas die heelal stukkie vir stukkie opgebouwas, die heelal eers sy funksionele een -

heid sou verkry het nadat al die deledaar was. Die heelal kon deur bona tuur -like handelinge van God tot ŉ geheel ge -skape gewees het, wat, soos die Bybeldit weergee, in die vierde skeppingsdagvol tooi is, of dit kon oor duisende mil -joene jare vanaf die oerknal gevorm ge -wees het volgens die wetenskap.

Kennis van GodDie primêre doel van God se Woord isnie om aan ons te vertel hoe die natuurwerk nie. Waarom sou God aan ons din -ge openbaar as ons dit self kon uitvind,byvoorbeeld deur die natuurweten skap -like metode?

God wil deur sy Woord aan onsinligting van dinge gee wat ons nie op ŉander wyse kan bekom nie, soos datGod alles geskep het, dat God man envrou na sy Beeld geskep het, dat diemens in sonde verval het, dat God na diesondvloed sy verbond met die menshernu het, dat die mens deur Christus selyding en kruisiging met God versoen is,en dat die verloste mens op grond vandie opstanding en hemelvaart vanChristus die hoop het op ŉ nuwe ver -heerlikte lewe na Christus se wederkomsen herskepping van hemel en aarde.Hierdie eenmalige gebeurtenisse kan niedeur die natuurwetenskaplike metodeontdek word nie. Dit lê op die vlak vandie geloof.

Die reformatoriese lewens- en wê -reldbeskouing vir natuurwetenskaplikeondersoek sluit hierby, asook Calvyn seeerste vraag in sy Kategismus aan: “Watis die vernaamste doel van die menslikelewe?” Sy antwoord: “Om kennis te ver -kry van God, wat ons geskep het.” Hier -die kennis van God word in die eersteartikel van die Nederlandse Geloofs be -lydenis opgesom: “God is ewig, onbe -gryp lik, onsienlik, onveranderlik, onein -dig, almagtig, volkome wys, regverdig,goed en die aller oorvloedigste fonteinvan alles wat goed is.” Deur alles watons met behulp van die natuur we ten -skaplike metode van God se skeppingontdek, leer ons God ken as ŉ Skepper,wat elke ding kunstig en met oorlegontwerp het, en dat elke ding, ook dieverskillende manifestasies van tyd in die

Vervolg van bl. 9


skepping, aan Sy doel moet beantwoord.Die mens is maar ŉ klein stippeltjie in ŉenorme groot heelal.

Met die lewe en kultuur van die mens indie Skrif gefundeer, stel die refor matoriesebelydenis op ŉ kragtige wyse die Christe -like beskouing teenoor dié van ongeloof envan wêreldse (sekulêre) beskouing met be -trekking tot die betekenis van lewe, as ookdie oorsprong en doel van alles wat be -staan, insluitend die mensdom en sy po -ging om sonder God sy eie heil uit te werk.

BronneBuskes, J.J. s.a. De catechismus van Cal vijn

(1545). Baarn: Bosch en Keuning.Davies, Paul. 1987. The cosmic blue print.

London: Penguin Books.Davies, Paul. 1992. The mind of God,

London: Penguin Books.Davies, Paul 1995. About time. London:

Penguin Books.Kauffman, Stuart A. 1995. At home in the uni -

verse, A search for laws of self-organi -zation and complexity. Oxford UniversityPress.

Pearcy, N.R., & C.B. Thaxton. 1994. The soul ofscience – Christian faith and natural philo -

sophy. Wheaton, Illinios: Crossway Books.Stoker, P.H. 2004. Skepping en evolusie – ŉ

Filosofiese besinning oor tyd, ruim te enmaterie. In: Ad Fontes, Reds E.A. de Beeren V.E. d’Asson ville, Acta TheologicaSupplemen tum 5: 292-317. Bloemfontein:Universiteit van die Vrystaat.

Stoker, P.H. 2006. Christian ethics and theconcept of creation. PhilosophiaReformata 71: 132-144

Stoker, P.H. 2006. Besinning oor die aard vandie fisiese werklikheid. Koers 71(1): 1-16.

Stoker, P.H. 2009. Wat is tyd? Tydskrif vir Chris -telike Wetenskap, 44: 89-113.

Vervolg van bl. 10

Ons vestig graag lede en belangheb ben -des se aandag daarop dat daar virMeimaand praat-saam geleenthede oordie onderwys beplan word. Die doel daar -van is om ŉ oorskou oor die op voeding enonderwys te neem, beste kop name tedoen en veral ouers die geleentheid tegee om hulle opinies en standpunte daarte kom stel. Die gedagte is dat kundigesdie leiding in gesprekke oor ŉ aantalonderwerpe sal neem, waarna daargeleentheid vir deel name sal wees.

Belangstellendes word nou reeds ge -vra om die geleenthede soos wat bin ne kortbekendgemaak sal word d.m.v. koe ranteen die radio ten baat te neem. Daar isbelangrike kwessies, sover dit op voedingen onderwys in ŉ snel-ver an de rendeomgewing betref, wat bespreek moetword. Ouers se betekenisvolle by drae asprimêre opvoeders tot hulle kin ders setotale geestelike volwassenheid worderken. Daarom kan so ŉ beoogde gespreknie plaasvind sonder ouerdeel name nie.

Praat-saam geleenthede word vir dievolgende sentra in die vooruitsig gestel:Bloemfontein, Potchefstroom, Vaal drie -hoek en Pretoria.

Hiermee word dus ŉ vriendelike uit -nodiging aan ouers en belangstel lendesgerig, om te kom saampraat oor die toe -koms van ons/hulle kinders. Hulle is onskosbaarste ‛belegging’, omdat wat ons inhulle belang hier en nou gee van ewi -heids betekenis is en sal wees.

Ons vra dat u asb. u plaaslike koe rantesal dophou vir verdere beson derhede.

Praat-saam geleenthede


Kaapstadse verbintenisŉ Insiggewende nuusberig is, dat tydensŉ onlangse Kaapstadse byeenkoms,daar ŉ verklaring opgestel is, waarindiversiteit gehandhaaf word (Volksbladvan 29 Jan. 2011). Die strekking is datetniese verskeidenheid ŉ gawe van Godis, wat tot in die hiernamaals gaanvoortduur. Die opstel daarvan volg op dieLausanne-kongres oor wêreld-evange -lisasie wat verlede jaar in Kaapstadplaasgevind het. Evangeliese Christenevanoor die wêreld het deelgeneem, entot hierdie oortuiging gekom. Die ver -klaring staan as die Kaapstadse ver -bintenis bekend. Dat etniese verskeiden -heid vanweë die mens se sonde skeef -getrek is/ word, word erken. Insgelyksword verklaar dat etnisiteit in die vol -gende bedeling (hiernamaals) sal voort -bestaan, wanneer verloste mense uitalle nasies voor God’s troon sal staan.Die beklemtoon ook die kerk se rol inetniese versoening en dat Christene seetniese identiteit altyd aan hulle nuweidentiteit in Christus ondergeskik salwees.

Betreffende hierdie verklaring, is dieerkenning van die volkeverskeidenheidopsigself belangrik. Dit alleen kan as ŉdeur braak gesien kan word. Die ver skyn -sel van onderskeie volke is ŉ kosmo lo -giese werklikheid, wat deur enige onbe -vange waarnemer raakgesien behoort teword (die stamwoord, ethnos in Grieks,beteken ‘volk’). Waarop die aandag egtereerder gevestig wil word, is dat vir dieeerste keer ‘volkeverskeidenheid’ inter -nasionaal in die evangeliese Christelikeeukumene (hierna eCe) as ŉ durendegawe van Goddelike oorsprong ge -huldig word. Verder ook dat die uit -werking van die sonde in die behartigingvan die Godsgawe erken word, met ver -wysing na spesifieke gebeure, soos dieJoodse volksmoord inter alia. Uiteraardkan nie met alles wat onder hierdiekategorie (noem dit dan “misdrywe teendie mensdom”) vermeld word, saam -

gestem word nie. Maar dat die sonde ge -volge as oorsaak van sekere tragiesegebeure in die volke-geskiedenis aan -ge toon kan word, is nie weg te redeneernie. Objektiwiteit en realisme ontbreeknogtans opvallend, wat ŉ groot jammerteis. As voorbeeld, die verswyging van dieskreiende onreg wat die Afrikanervolkvanweë die Tweede Vryheidsoorlog(kon sentrasie-kampe, ens.) aangedoenis.

Volkeverskeidenheid regmatigOns Christelik-gereformeerde beskouingverklaar die volkeverskeidenheid as ŉGod-gewilde verordening. Dit is opBybelse uitsprake oor die owerhede envolke/ nasies begrond, soos trouens inons belydenisskrif verwoord. Geheelnuwe perspektiewe op die vraagstukkevan staatkunde, volkwees en die behouden uitbouing van kultuur-eiendomlikhedeis daardeur geopen, danksy die Re for -masie. Dit is ŉ eerste stap op pad na ŉverantwoorde ethnos-begrip. Vir onsheersende tydsomstandighede is diekennis hiervan van kritieke belang. Dietweede behels die erkenning van diesondeval en, histories gesien, die ge -volge daarvan vir volke die wêreldoor.Die sonde setel nie in die strewe naeie onafhanklike en selfstandige vol -ke nie. Dit skuil wel in verkeerde motie -we, wat van ŉ nie-Christelike staat- envolkekunde getuig. So kan, vir die doelhiervan, imperialisme as een so ŉ motiefuitgesonder word. Ons moet begryp datdie Sataniese aanslag op die Goddelikevolksordening nie agterweë sou bly nie.Ons Afrikanervolk se eie strewe om asonafhanklike en vrye volk te bestaan,sou in die loop van die geskiedenisdeeg lik hiermee te kampe kry. Ons ver -neem dit uit die geskiedenis reeds vanso vroeg as die begin van die 19de eeu,met opklimmende intensiteit teen dieeinde daarvan, wat op die Vryheids oor -loë uitgeloop het.

Die Kaapstadse erkenning van etnisi -teit hou daarom ŉ baie belangrike bood -skap vir ons tyd in. Dit is ŉ groot stap omdie Bybelse perspektief weer onderaandag te bring, al ontbreek daar veelaan ŉ konsekwente deurtrek daarvan.Indien aan etnisiteit die betekenis van ŉGodsgawe verleen word, kan daarmeenie fout gevind word nie. Maar die waar -de van so ŉ verklaring moet eers werk -like Bybelse diepgang vind, alvorens ditvir dwingende eietydse omstandighedebruikbaar en relevant kan wees. Worddie standpunt ingeneem dat etnisiteit asŉ gawe van God beskou moet word, hetdit duidelike implikasies. Die volk(e) virwie die Godsgawe bedoel is, moet be -magtig word om dit hulle eie te kanmaak. ŉ Gawe het geen waarde, indiendie ontvangers daarvan nie in ŉ posisiegestel is/ word om dit te kan toe-eien endaaruit voordeel te trek nie. Die ver -klaring moet in die lig hiervan van nader -by bekyk word. By die nagaan van dieopgawe oor etniese onderdrukking in dieverklaring, blyk daaruit weer die ou geyk -te scenario: slawehandel, apartheid, diePalestyne … Van die feit dat daar heer -send spesifieke gevalle van doelbewusteonderdrukking van etnisiteit gepleegword, word geen melding gemaak nie.Dit geld sekere dele van die wêreld,maar veral ook Suidelike Afrika, waarvanons maar terdee bewus is. ŉ Mens souveel meer hieroor in ŉ verklaring sooshierdie wou sien.

Wat gevolglik benodig word is ŉ veelgroter begrip en sensitiwiteit vir die han -tering van eiesoortige volksbelange inverskillende dele van die wêreld, maarook in Suid-Afrika. Voordat dit op hierdiewyse hanteer kan word, sal tot die puntgekom moet word waar die reg van volkeom aan hulle besondere etnisiteit uit -druk king te mag gee, erken word. Voor -waardes ter bereiking hiervan, sal in aggeneem moet word. Dié wat in hierdie

Etnisiteit herbedink- Hugo Hayes

Vervolg op bl. 13


verband vermelding verdien, handel oordie erkenning van volke kragtens hulleidentiteite, godsdiens, taal en kultuur-eiendomlike, grondgebied, en die vry -heid om hulself te wees en oor hulself teregeer. Die implikasie is dat volke in eiereg toegelaat word om as afson -derlike volke te kan bestaan, en assodanig erken te word. Die vraag is ofdie Kaapstadse verbintenis bereid salwees om die voorgaande in die oog tesien en hulle verklaring dienooreen kom -stig uit te brei. Sal die verbintenis diemoed en openheid aan die dag kan lêom die versweë onregte wat daar inresente tye teenoor volke in SuidelikeAfrika en elders in die wêreld gepleegword, wat tot hulle onderdrukking mee -werk, aan die kaak te stel? Opsienbareverklarings soos hierdie moet bedui den -de relevansie vir ons tydsomstandighedeinhou, anders sal dit slegs mooi for mu -leringe bly, wat vir geaffekteerde volkevan weinige betekenis wees. Die be -vinding van die eCe is dus van grootbetekenis, maar daar is nog baie Bybel -studie wat gedoen moet word.

Christelike staatsleer en volkekundeŉ Kernaspek waaraan gevolglik aandaggegee moet word is, of vanuit die Chris -telike staat- en volkekunde, ŉ antwoordop die vraagstuk van regeermag, oor -heer sing en magsvergryp gebied kanword. Dit hou eerstens met die plek,roeping en taak van die owerheid ver -band. Om hierop ŉ antwoord te kan gee,moet die uitsprake oor die oorsprong enaard van mag en gesag en die roepingen taak van die owerheid in die Woordvan God ondersoek word. Dáár stel onssonder enige twyfel vas dat alle mag inabsolute sin in God-Drieënig setel enaan Hom alleen behoort:

Joh. 19:11 “Jesus antwoord: U sou geenmag teen my hê as dit u nie van bogegee was nie.”Mat 28:18 “En Jesus het nader gekom enmet hulle gespreek en gesê: ‘Aan My isgegee alle mag in die hemel en op aarde’”.

Rom. 13:1 “… want daar is geen magbehalwe van God nie, en die wat daar is,is deur God ingestel.”

Niemand kan dus vir hom-/ hulself magtoe-eien wat nie deur God gewil wordnie. Om die waarheid te sê, geen magkan deur enigiemand uitgeoefen word,sonder die toelating van God nie. Be -kleërs van regeerampte is daartoe ge -regtig enkel kragtens die grasie deurGod self verleen. So sal alle magheb -bers dan ook moet insien dat die magwaaroor hulle beskik, nie in hulleselfsetel nie, maar verleende mag is, wat assodanig uitgeoefen moet word. Dit ismag wat herroep of teruggeneem kanword. Mag kan onder geen omstan dig -hede van die Goddelike oorsprong daar -van ontsetel word nie. Niemand beskikoor enige mag in persoon nie, maar welin amp. Dit spreek vanself dat iemandwat ŉ regeeramp beklee ook die magwat daarmee saamhang, verkry. Dit souegter nooit as outonome mag hanteerkan word, sonder uiters nadelige gevolgnie. Die feit dat magsoorskryding onderregeerders voorkom, wat die oorsprongdaarvan nie reg begryp, of nie wil erkennie, lei daartoe dat daar vorme van magontstaan wat nie volgens die wil van Godis nie. ŉ Bekende vorm hiervan is diévan diktator en tiran, waar die mag indaardie situasies buitengewone pro -porsies aanneem. Diktature is daarvoorberug dat hulle onbeperkte/ ongebrei del -de mag uitoefen, soos in die geval vanHitler, Mussolini en Stalin. Aan die beginvan die 21ste eeu kan hierdie lys aan -sienlik uitgebrei word, met resente toe -voeginge. Wat dit betref, is Afrika beslisnie te verskoon nie. Sedert die eersteskryf van hierdie bydraetjie het die ver -houding owerheid-onderdaan nog baiemeer aktueel geword vanweë onlangsewêreldgebeure.

Dit is nie dat die Bybel die opneemvan enige amp ontmoedig nie; inteen -deel. In 1 Tim 3:1 staan daar: …“asiemand na ŉ opsienersamp verlang,begeer hy ŉ voortreflike werk”. Dit is diebedoeling van die Here dat onder diemense daar dié sal wees wat in ampte

staan waar hulle met sekere mag bekleeword. Dit geld ook húlle wat die hoogsteampte beklee, naamlik om as regeringsoor volke te ageer. Om as regeringsmet mag beklee te wees, is dus nie instryd met die Bybel nie. Regeringsmoet egter daarmee rekening hou dat ditslegs verleende mag uit die hand vanGod is. Die uitoefening daarvan wat inmagsoorskryding en -vergrype van wat -ter aard ookal ontaard, is sonde teen dieheilige bedoeling van God. Gevolglikmoet die mag waarmee regerings bekleeis op getemperde wyse deur hulle uit ge -oefen word. Gewoonlik word na die magvan die staat as die ‘swaardmag’ verwys.Tog moet dit reg verstaan word. Onor -delikheid onder die mense moet beteuelword, waartoe die staat geroepe is omop te tree. Maar in positiewe sin, is daarook ŉ groot seën in die verhouding on -derdaan teenoor owerheid, en anders -om, opgesluit, wanneer God se opdragin sy Woord deur beide partye gehoor -saam word. Dit gebeur wanneer dieowerheid se gesag om as dienaar vanGod te kan optree eerbiedig, en van diestaat se kant billik, regverdig en onpar -tydig na die belange van die onderdaneomgesien word. Daar is geweldig baie indie volgende uitspraak opgesluit: “Hy isŉ dienaar van God jou ten goede”(Rom.13:4). Waar so regeer word dat ditonderdane in staat stel om in art 36-omstandighede (NGb) te kan lewe enwerk, hou dit voorwaar groot seën vir diebevolking van so ŉ land in.

Burgerskap en die owerheidIn tydsomstandighede waar dit aan dieorde van die dag is dat daar in iden tifi -seerbare lande groot onrus en tweespaltheers, wat tot die ontwrigting en doodvan mense lei, begin die waarde van ŉregering wat volgens die eise van God’sWoord regeer, meteens weer nuwebetekenis kry. Dan begin so ŉ geteis -terde volk weer begryp waarom daar ŉBybelse uitspraak oor die owerheid ge -maak word, op grond waarvan die refor -matoriese belydenis oor die owerheid

Vervolg van bl. 12

Vervolg op bl. 14

en owerhede van daardie tyd egter konverskoon, omdat hulle nog nie oor Rom.13 beskik het nie. Desondanks vind onsGodvresende konings wat met die besefvan hulle verantwoordelikheid teenoorHom regeer het. Die Rom. 13-aanwysingvan die roeping en taak van die ower -hede is egter ver van die oudmodiesemodel van onderdrukking en vervolgingverwyder. Dit veronderstel ŉ owerheidwat regeer met die volle besef van diefeit dat hulle hul mag en gesag aan Godontleen, en as sy dienaars daargestelword. Dit laat geen ruimte meer vir dieverskynsels van magsvergrype enpersoonlike verryking nie.

Die Bybel, Rom. 13:1-7: “Laat elke mens hom onderwerp aandie magte wat oor hom gestel is,want daar is geen mag behalwe vanGod nie, en die wat daar is is deurGod ingestel, sodat hy wat hom teen die magversit, die instelling van God weer -staan; en die wat dit weerstaan salhulle oordeel ontvang.Want die owerhede is geen voor werpvan vrees by die goeie dade nie, maarby die slegte. Maar wil jy die mag nievrees nie, doen wat goed is en jy sallof van hom ontvang.Want hy is ŉ dienaar van God jouten goede. Maar as jy kwaad doenvrees dan; want hy dra die swaardnie verniet nie, want hy is ŉ dienaarvan God, ŉ wreker om die een watkwaad doen te straf.”…Ook Tit . 3:1; 1 Petr. 2:13-14 ens.

Nederlandse geloofsbelydenis, art. 36:“Ons glo dat onse goeie Godvanweë die verdorwenhed van diemenslike geslag, konings, vorste enowerhede verorden het, omdat dit sywil is dat die wêreld geregeer moetword deur wette en regeringe.… sodat die Here hulle mag bestuurin al hulle weë en ons ŉ rustige enstil lewe kan lei in alle godsvrug enwaardigheid.”


geformuleer is, wat al so lank staan. Ditis nie bloot ŉ teoretiese oefening inwoord kuns nie, maar so konkreet as diewerklikheid self. Dit beklemtoon dienood saak van verantwoordelike burger -skap, waardeur seker gemaak moetword dat regerings wat hulle aan dieverordening van God gebonde hou,tot stand gebring moet word. Die leeroor die Christelike owerheid en burge -skap, wat oor soveel eeue heen deel vanons gereformeerde belydenis en op -vatting was, kry dan opeens weer nuwebetekenis. Te meer so wanneer in diewetenskappe van die staatsleer envolkekunde (etnologie) ten nouste hierbyaangesluit word, tot verchristeliking vandie wetenskap en die samelewing.

Die onderhawige verklaring behoortdus met die Christelike belydenis oor dieregte en magte van die staat en vanvolke opgevolg te word, deur die Bybelselig duidelik en helder daarop te laat val.Bes moontlik kan wat nou nog net ŉverbintenis van die eCe is, oorgaan indie eeue-oue belydenis oor die Bybelseroeping en taak van die owerheid.Daarmee saam sou ŉ dringende oproeptot die internasionale gemeenskap, datdit hoogtyd geword het dat toegesienmoet word dat praktiese beslag daaraangegee word, die trefkrag van so ŉbelydenis dermate versterk.

Onderdrukking en vervolgingDie onderdrukking en vervolging vanmense is so oud soos die geskiedenisvan die mensdom. Selfs in tye en om -standighede waar ons nog nie met ge -differensieerde samelewings te doen hetnie, het owerhede dit as hulle taak ge -sien om meestal met ŉ ysterhand teregeer. In daardie vroeë geskiedeniswas dit egter nie deur verantwoordelikedemokratiese prosesse dat hulle totstand gekom het nie, maar selfaan -gestelde owerhede wat deur troon op -volging aan bewind gebly het. Dit is goedte begrype wanneer daar op die vreeswat daar vir konings en andermaghebbers onder onderdane geheershet, gelet word. ŉ Mens sou onderdane

Vervolg van bl. 13 Die Protestantse staats -beskouing en verset

Ons eie publikasie wat oor hierdie be -langrike onderwerp handel het reeds in2009 verskyn. Die ontwikkeling van dieProtestantse staatsbeskouing oor etlikedekades heen, soos wat onderskeie re for -matoriese denkers hulle bydraes daar toegemaak het, is toenemend ŉ uiters aktueleonderwerp vir ons tyd. Die noodsaak dataan hierdie gefundeerde staatsbeskouingbeslag gegee sou word, is veral deur diestaatregtelike optrede wat in Europa op dieintrede van die Reformasie gevolg het,aan gevuur. Daar is dit, desondanks, mettirannieke op tre de begroet, ten spytedaarvan dat refor matore soos Calvyn e.a.alles moontlik gedoen het om die mo nar -gieë van die suiwer Bybelse uitgangspuntte oortuig. Die versteuring van die OuOrde, wat boonop deur die Rooms-Katolisisme begunstig was, sou nie deurhulle geduld word nie. Dit het monarge enkerklui nie gepas dat hulle vestings, asgevolg van die Bybels-reformatoriesebeskouinge oor staat en kerk, in diegedrang gekom het nie.

Die publikasie behandel die ontwik -keling van die reformatoriese denke oordie staat, wat ŉ sistematiese aanloop totdie opstel van die onderskeie belyde -nisse daaroor bevat. Vir die mens vandie 21ste eeu is dit belangrik om diehistoriese omstandighede wat tot dieformulering van artikel 36 van dieNederlandse Geloofsbelydenis aanlei -ding gegee het, grondig te ken. Die rededaarvoor is, sodat ŉ Skriftuurlike bely de -nis oor die roeping en taak van die ower -heid met oortuiging gebied kan word,teen oor rewolusionêre tendense. Dieboek se waarde is daarin geleë dat ditdie Bybelse beskouing oor die staat, wattot ŉ waardige lewe van godsvrug lei,kon kreet as die enigste werkbare oplos -sing voorhou. Sonder die erkenning vandie Christelike grondslag van die ower -heid en staat in die moderne tyd dreigdie toestande wat ons tans ook in onsland beleef om in anargie en rewolusie teontaard. Die boek wat 98 bladsye be -slaan en ŉ rykdom illustratiewe materiaalbevat, kan teen R55-00 posgeld inge -sluit, van die kantoor bekom word.

- Red.


Seker dié grootste ontnugtering nogaan die UV in onlangse jare uit die oog -punt van die alma mater gesien, is dieonverwagte verandering van die leuse,In Deo saphientiae lux. Die skrywe op bl.17 vertolk veel van die volslae ont -nugtering waarmee dié besluit baie oud-Kovsies gelaat het. Die wyse waarop ditsó sonder wye raadpleging plaasgevindhet, asof dit ŉ besluit is wat sonder veeloorleg geneem kan word, is die éénkwes sie wat die meeste kwelvrae laatontstaan. Sommerso, sonder slag ofstoot, sonder dat sorgvuldige oorwegingaan die implikasies daarvan gegee word,word dié skielike besluit net op ŉ daggeneem. Tereg kom die briefskrywer sevrae op die volgende hoofsake neer:deur wie en op grond waarvan is diebesluit geneem?

Die antwoord wat deur die UV sekan toor vir strategiese kommunikasiegegee word, bring geen helderheid nie;inteendeel dit maak die wolk van om stre -denheid net soveel groter: Die instellingmoet herposisioneer word, ten einde inpas te wees met die institusionele visievan ŉ demokratiese inklusiewe engetransformeerde samelewing. Die han -dels merk moet kenmerkend wees vandie relevante en getransformeerde in -stitusionele beeld.

ŉ Groot, maar onoortuigende ver -duideliking om ŉ ingrypende besluit,wat onvoorsiene implikasies vir die UVinhou, te rasionaliseer. Die vroeëreverwysing na God in die leuse dien nielanger die oogmerke nie, vanweë dieinstitusionele paradigmaskuif waartoeveranderde onderwys- en opleidings be -leid die besluitnemers aan die eens ge -vierde Universiteit van die Vrystaat ge -bring het. Daar is oorwegings van demo -kratiese en transformasionele belangwat klaarblyklik maak dat die verwysingna God-Drieënig ŉ steen des aanstootsgeword het – weg met sy Naam is gelykaan weg met Hom. Die naam van God isnie langer vir die oogmerke van die UVbevorderlik nie. Ons moderne gedemo -kratiseerde en transformerende ge -meen skap duld nie die eens gevestigdeoortuiging dat geen kennis sonder God

tot ware wysheid kan bring nie. Daar isdie skynbaar nuutgevonde waarheid,maar sonder God, onder aandrang vanprosesse wat die gemeenskap – ook diévan die UV-kampus tot in die hartdaarvan raak.

‘Demokrasie’ en ‘transformasie’, dienuwe towerformules vir die nuwe Suid-Afrika het religieuse implikasies waar deurons deur dié besluit aan die alternatiewewerklikheid herinner word. Die belydenisen oortuiging wat oor dekades heen op diewaarheid dat God-Drieënig in die sentrumvan ons lewens – ook die akademieselewe – staan, kan onmoontlik nie deurhierdie twee begrip pe geduld word nie, isdie noodwendige afleiding waartoe geraakword. Deur middel van ŉ skokbesluit wordons daartoe gebring om te leer dat daar ŉander ‘waarheid’ is wat deur die besluit -nemers aangehang word as dié waaraanhierdie universiteit oor dekades heengebonde geag was. Hierdie ‛ander waar -heid’ het sonder twyfel, in die lig (duis -ternis?) en as gevolg van veranderde op -leidings- en onderwysbeleid, van groterbetekenis as God self geword. Ongede -finieerde waarheid kan enigiets wees endaarbinne kan enigiets geakkommodeerword. Die waarheid van God is nie langerbegrondend en rigtinggewend, ten minstewat die besluitnemers betref nie, moet ŉmens aanvaar.

Die mees onverklaarbare van alles isegter die besluitnemers se keuse vir diebegrip ‘waarheid’ in die plek van dieGods naam. Moet ŉ mens daaruit afleidat wat vantevore as Absoluut bely issover dit die verligtende Waarheid(Joh.1:9) betref, deur institusionele be -leid en visie ongedaan gemaak word.Kan daar ŉ waarheid in hierdie wêreldwees wat groter is as die Waarheid watin God alleen gevind word? Dit, terwylons weet dat die Waarheid van Godenige waarheid wat daar onder diemense mag bestaan in heerlikheidoortref. Ook dat waarheid, ongeag of ditdié van ŉ grootse akademiese instellingis of nie, slegs in en deur die Lig wat aanons geopenbaar is en word, geken kanword. Sonder die Lig van hierdie Waar -heid kan geen wysheid moontlik wees

nie. Die Bybel maak dit op meer as eenplek duidelik, in besonder ook Psalm 12onder die opskrif “Leuens heers onder diemense; God is waarheid”: 7 Die woordevan die Here is rein woorde, silwer watgelouter is in ŉ smeltkroes in die aarde,gesuiwer sewe maal. 8 U, o Here sal hullebewaar; U sal ons bewaar van hierdiegeslag vir ewig.” Indien die besluitnemersmoontlik kon dink dat ongedefinieerdewaarheid ŉ geskikte substituut vir dieAllerwaarheid sou kon wees, sal dit diegrootste denkfout wees wat aan enigeuniversiteit gemaak kan word.

ŉ Laaste saak wat in beperkte ruimteaangeroer moet word is die vraagbetreffende die bepaalde tradisie vanwetenskap wat sedert die tweede helftevan die vorige eeu aan die UV tot standgebring is. Elkeen wat maar iets van dieUV se wording en latere groei weet, salerkentlik moet wees, wat die soortwetenskap betref, wat aan die UVgevestig geraak het. Daar was nog altyddie beginsel wat met opgevoedheidverband hou, dat wat voorgangers deurmoeitevolle en volhardende weten skap -like werk oor jare heen tot stand gebringhet, deur opvolgers eerbiedig en in standsal word. Die wetenskaplike werk aandie UV het daarvoor bekendgeword datdit in die tradisie van die Christelikewetenskapsbeskouing staan, gerig deurdie leuse soos vroeër (1ste par.) aange -haal. Hierdie oortuiging het die soortwetenskap wat aan die UV bedryf wasgekenmerk. Die opgevoede gees saldáárteenoor ŉ houding van eerbied enerkentlikheid openbaar, deur self dietradisie hoog te hou en verder uit te bou,eerder as ŉ onbedagsame besluitdaaroor te neem. Dit is daarom vreemddat die meerderheid dosente, lektore enstudente wat God-Drieënig aan die UV-kampus bely en deur hul denkwerk wilvereer, met ŉ pennestreep deur dieNaam van alle name in die ongelykgestel word. Die vraag dring hom op: hoeop aarde kan so ŉ ondemokratiese be -sluit op so ŉ ondeurdagte wyse geneemen op sulke onoortuigende gronde ge -baseer word?

UV-leuse

Vervolg op bl. 16


In die finale instansie so wil dit voor -kom, moet die antwoord op hierdie vreem -de besluit, in die opmerking van die rektor(Rapport-artikel) gesoek word, naamlik datdie aard van ŉ universiteit nie reli gieu -se grondmotiewe kan ak kommodeer nie.Dit klink na ŉ baie aka demiese antwoord,maar bring die dilem ma wat onder dienuwe grondwetlike bedeling vir universi -teite geskep is na die voorgrond. Dit is dieChristelike-reli gieuse grondmotief wat dieuniversiteit vir dekades op die Goddelikewaarheids pad begelei het, wat uit die weggeruim moet word. Dit klink so voor-die-hand liggend. Religieuse grondmotiewe isnie vir universiteite bedoel nie. Maar is ditso eenvoudig? Oorgenoeg bewyse is deurdie onderwysfilosofiese wetenskap op ge -stapel dat geen onderwysinstelling sonder

religieuse grondmotiewe funk sioneer nie.Een pennestreep kan geen grondmotiefvan watter aard ookal ophef nie, maar ditopenbaar die besluitnemers se riskante(roeke lose) ingesteldheid dat van eenbeproefde grondmotief na ŉ ander beweegwil word. En daardie nuwe grondmotief wattans net as ‘waar heid’ getipeer word kanenig iets insluit wat in enige gegewe sta -dium as dienstig en in belang van die be -sluit nemers se oorwegings beskou word.Dit verteen woordig die keuse-verskuiwingweg van Bybelse sekerheid na ongede fi -nieerde waarheid, d.w.s. nihilisme

1, soos

deur die begrippe ‘demokrasie’ en ‘trans -formasie’ in die heersende bedeling voort -ge dra.

Die bydraes oor onderskeidelik onsChristelike lewens- en wêreldbeskouing,asook onderwys en die regering elders inhierdie uitgawe, bied noodsaaklike in -sigte in die beoordeling van die besluitoor die leuse. Ongetwyfeld word baievrae oor die motivering vir so ’n onge -hoorde besluit, uit die oogpunt van diealma mater gevra. Daaruit kan die alge -meen-geldende gevolgtrekking gemaakword dat dit in die finale instansie oor diekeuse-posisie handel, wat ten aansienvan ’n lewensbeskouing of ideologie in -ge neem word. In die lig van voorgaandeonstaan die volgende vraag betreffendedie UV-besluitneming: het die neo-paga -nisme as religieuse grondmotief dieChristelike verdring, ten einde polities-ideo logiese oorweging aan die Universi -teit ten diens te wees?

- Red.

Vervolg van bl. 15

1 Nihilisme = ontkenning van al die be staan -de; verwerping van sisteme; ver nietigingvan die gevestigde.

In Bloemfontein word vir etlike jare reedsŉ doelgerigte anti-aborsie-veldtog (aav)gevoer onder leiding van gerespek teer -de Christen-gelowige dokters. In ŉ on -langse verklaring word die dringende op -roep van Elie Wiesel, wat die Joodseuitwissing oorleef het, onder aandag ge -bring. Hy is daarvan oortuig dat aborsievandag alle ander aanslae op mense -lewens soos aan ons bekend, oortref ingrusaamheid. Wiesel is een van meerlede van die aav wat onder hierdie alles -oortreffende menseslagting besluit hetom die stryd teen aborsie tot verdere di -men sies te neem. Hy motiveer sy besluitsoos volg: Aborsie ter keuse is vandagverreweg die grootste gruwel op aarde.Die rede waarom mense hulle nie teenaborsie beywer nie, is omdat ongeborebabas weerloos, klein, stil en uit die oogis en deur sommige as van mindere be -lang gereken word.

Die huidige geslag staan, volgensWiesel, daaraan skuldig dat hulle hierdieeuwel duld en nie daarteen in verset komnie. Die feit dat aborsie in ons land toe -ge laat en uitgevoer word is ŉ simptoomvan wat grens aan totale ongeloof, im -mo raliteit ens., onder sekere leiers en inons samelewing. Kerke en gelowigesbehoort aborsie met hulle lewens teen te

gestaan het, toe dit gewettig was. In Matt25: 40 lees ons: “Voorwaar Ek sê virjulle, vir sover julle dit gedoen het aaneen van die geringstes …, het julle ditaan my gedoen”. Wiesel glo dat die HereJe sus se dood selfs deur aborsie veroor -saak word, benewens dat elkeen vanons se sonde Hom verwond en vermoorhet. Wat die slagoffer van aborsie diemeeste seermaak is nie die onmenslikeprosedures nie, maar die wreedheid vandié wat onaangeraak verbystap, veroor -saak die meeste pyn.

Wiesel gaan voort deur te stel dat dieeerste wat gedoen moet word is dat mensehieroor in diepe ootmoed voor die Heremoet kom. Hulle moet hul skuld bely enhulleself hieroor verneder met ware berouen die beweëning van hulle sonde. Daarmoet om vergifnis en gena de gesmeekword vir hierdie enorme bloed skuld op onssamelewing wat tot die verwonding van dieHere Jesus meegewerk het. Daarvandaanmoet opgestaan en in belang van gereg -tigheid opgetree word.

Wiesel het die daad by die woord ge -voeg deur op 1 Maart ŉ honger staking/vas tydperk voor die Nasionale Hospitaalin Bloemfontein uit te roep, uit protesteen die vermoording van ongeborenes.Hy doen dit ook uit empatie en mee -

lewing met die slagoffers van aborsie en uitapologie en restitusie vir en van die intensepyn en lyding en dood in ons same lewingwat ook deur deur my eie sonde vanstilswye, apatie, traagheid om op te treeveroorsaak word. Wiesel vra dat alle ge -lowiges hulle meelewing moet toon deuraan hierdie protesstaking op die een ofander manier deel te neem, maar dat hulleaktief daaraan moet mee doen. Alle gelo -wiges moet in passiewe verset kom deurby aborsieklinieke hulle by verset optredeste skaar en selfs deur elke bietjie van hullevryetyd daarvoor af te staan.

Verder is daar die daaglikse gebed,smekinge en die deel van Gods Woord ensy wil by aborsieklinieke of plekke waarstaatsgesondheid gelewer word. Wan neerdit ookal moontlik sal wees, of dit 06:00voor werk is, gedurende die mid dagete ofteen 18:00 na werk, deel name wordgevra. Dit sluit in die daag likse openlikeaanroeping en belydenis van die HereJesus, ter herinnering aan sy eie en dieongebore babas se ge breek te liggame enverspilde bloed, vanweë publieke swye enversuim. Ook word gevra dat daar elkeWoensdag twee ure langer as gewoonlikgebid sal word.

Staan op teen aborsieVertaal en verkort uit die verklaring van Elie Wiesel

Vervolg op bl. 18


Wiesel verklaar vervolgens:“Fellow believers, the murder of theunborn and my life is now publicallymade the churches’ responsibility. Yourtrue faith, love and care for Jesus willnow be exposed. If your church leadersdo not confess their great guiltregarding abortions and repent and ifthey do not lead by example to join inthis resistance against abortion, dealwith them quickly as in Matt. 18 andthen treat them as heathens. If they donot leave your congregation, then youleave them and join all those repentantpilgrims at the abortion sites. Call onGod there according to 2 Chron. 7:14and gather according to 1 Cor. 14. Letthose speak who speak the mind and willof God and not those who speak toplease their hearers and who seek theirmoney or who speak on ground of theirlearning, qualificatons, positions, statusor appointments.”

Die voorgaande is ŉ sterk oproepwat deur die aav gedoen word. ElkeChris tengelowige het sekerlik die verant -

Vervolg van bl. 16 woordelikheid om oor gepaste optredeste besluit. Skakel- en adresbeson der -hede waarheen bydraes en boodskappegestuur kan word is die volgende: FaanOosthuizen, sel nr 083 265 9395 [email protected] . Vir bydraeswat na “Facebook” gaan is dit: FaanOosthuizen of Free State Pro LifeNetwork.

Tereg verklaar die Bybel (Joh. 8:44) dat dieSatan ’n mensemoordenaar van die beginaf is. Dink maar aan die moorde waarvanons ook in die Bybel verneem: Hebreeuseseuntjies wat in die tyd van Moses onderdie farao vermoor was; Haman wat diemassamoord op die Jode in die tyd vanEster beplan; daarna weer die Joodseseuntjies in die tyd van Herodus, ten eindedie goddelike heilsplan te probeerverongeluk, en uiteindelik die aanslag deurdie draak wat op die kind van die vrougemaak word, waarvan ons in Openbaring12 lees. Dit is wel die Satan wat agter alhierdie moordplanne sit, maar weëdiegene wat hulle daarby inlaat om dit tenuitvoer te bring.

Die boek, Brave new schools deur BeritKjos, gee ŉ indringende kyk in die mo -derne onderwys van kinders. Die skry -wer toon die nuwe tendense aan: Kin -ders word voorberei om deel van dieglobale gemeenskap te word; mites,gevoel en inbeelding het feite, logika engeskiedenis in klaskamers begin ver -dring. Sy verskaf die Bybel ge fundeerdeantwoorde. Dis ŉ boek vir ouers. Dieeer ste leser wat die boek wil bekom, kandit teen korting teen ŉ prys van slegsR110-00, posgeld ingesluit, aankoop.


Was, en is, ONDERWYS op die regering van die dag se spyskaart?- Ds. Connie Bester

Ek is van mening dat die pendulum inons onderwysgesprek baie eensydiggelade is, wat ŉ windskewe gesprek totgevolg het. Ek vind dit uiters moeilik om,gesien die afgelope vyftien jaar seonderwys-“prestasies”, te glo dat dieregering werklik ONDERWYS wil bedryf!

Dit sal goed wees – en ek meen dit is allank agterstallig – om ons Christelikeopvoed kundiges te hóór oor daardie tien oftwintig vereistes vir ware ONDERWYS watin die onderwyspraktyk van ons beleid -makers skynbaar beskou word as van min,of negeerbare, waarde!

Vertrekpunt:Minister Bhengu het in een van sy beleids -brosjures van 1994/95 reeds swart op witverklaar dat sy Departement van Onderwysse basiese uitgangspunt sou wees omsoge naamde “social engi neering” deur tevoer in die onderwys stelsel. Hierdie be -leids verklaring is sedertdien nog niegewysig of terug ge trek nie. Die onderwys -praktyk toon dan ook duidelik aan dathierdie doel ŉ baie belangrike voorkeur vandie regering van die dag uitmaak.

Metodiek:Die groot dringendheid waarmee die funk -sionele stelsel van die voorgangers ver -nietig moes word het genoodsaak dat daar

deur oorhaastige optredes baie, baie babassaam met die badwater uitgegooi is.Ondermeer “moes” die gewraakte resul -taat gerigte onderwys in plek gestel word.

Dit was wesenlik net ŉ fyner en meeromskrewe formalisering van die “social en -gi neering” wat vroeër in die spel ge plaas is.

Momentum toevoeging:Minister Kader Asmal het ŉ paar monu -mente nagelaat tydens sy ampstermyn.Nie die geringste hiervan nie, was sysluiting van onderwyskolleges en die ver -skuiwing van hulle funksies na univer siteitetoe. Enige noulettende koerant leser sou aloor die afgelope jare bewyse kon sien vandie tragiese verlies aan toe paslike envoldoende toegeruste onder wysers.

Die moontlikheid kan ons nooit uit -sluit dat ook hierdie optrede ŉ beplandevoortsetting van die Marxisties-verklaar -de beleid van die regering is nie.

Lesers sal ook nog onthou dat hierdieminister baie moeite gedoen het om dievoormalige dissiplinêre stelsel en dieleerkultuur af te kraak en uit te faseeromdat dit, volgens hom, die groot rem -skoene sou wees van die “nuwe ver ligt -heid” van die regering.

Vyfde kolonners:Terwyl die Marxiste reguit koers gehou

het met hulle beoogde ideaal (terloops,wie is tans die betrokke Departement seleiers?; tersiêr ensomeer?) het baie vanons bekwame opvoedkundiges hulleterug getrek saam met die drie apies watnie kon hoor, sien of praat nie!

Nog erger, baie van hulle het die volknog meer verwar deur ŉ voorspraak teword vir “politieke korrektheid”. Die koers -wysiging moes dan toegeskryf word aan“dommigheid” of “on handig heid” of die eenof ander soort eufe mis tiese pleging!

Sulke mense sal hulleself maar moetverantwoord oor die verlies van twee ge -slagte leerders (so het prof. J.J. Pie naarreeds teen die negentigerjare ge waar sku)van alle nasies en kulture in ons land.

Lees, skryf en reken:Wie, ons? ŉ Wêreldstandaard is willensen wetens afgebreek, omdat ŉ politiekeideologie gedien moet word. Jy kan diekommunis nie aankla omdat hy kom mu -nistiese aksies uitvoer nie – maar seersekerlik is dit gepas om die liberalistiese“useful stooges” wat voorgee dat hulleChristene is, nou prontuit te daag om aante toon waarom ons ons mense op hierdie(te) laat stadium nie moet leer dat húlle diewerklike vyande van die onder wys in dieRSA was … en nog steeds is nie.

Een van ons lede, mnr Hendrik vanRensburg van Somerset-Wes, skryfsoos volg: Ek was geskok om in die Desember-uit -gawe van Roeping en Riglyne te lees watPaul Colditz oor die Hoërskool op New -castle geskryf het, veral omdat ek van1943 tot 1945 die skool bygewoon het.

Ek kan dus sy oproep tot ouerdeel -name aan die onderwys heelhartig on -der steun. Die deelname van gelowigesmoet egter verder as net die onderwysstrek. Op die gebied van die godsdienshet dit ook van die allergrootste belanggeword. Wat in kerke aan die gebeur ismet die aftakeling van die gesag enbetroubaarheid van die Woord, dieinvoer van vreemde leerstellinge onder

die invloed van die New Age en onderdie denkmantel van postmodernisme, isskokkend. Ek glo dat die geweldigebelangstelling in die evolusiehipotese tot‘n groot mate ten grondslag van al dieonskriftuurlike valshede lê.

Daarom is dit nodig dat gelowigesop elke terrein van die lewe – die on der -wys, die wetenskap, die kerk, die maat -skappy – as getuies vir die Here JesusChristus moet optree. Ons land, waarafgodery, onsedelikheid en wetteloo -heid hoogty vier, moet hoor van dieKoning wat die oorwinning met Sy dooden opstanding behaal het.

Baie dankie vir Roeping en Riglynewat die boodskap duidelik laat hoor. Engroete aan ds. Connie Bester. Kyk ook berig regs op bl. 14


Die Hoofbestuur van die VCHO ver -klaar hiermee dat die stand punte vanouteurs in Roeping en Riglyne nienoodwendig die amptelike standpuntvan die VCHO is nie.

ROEPINGen

RIGLYNE

REDAKTEUR: Ds C. BesterKERNREDAKSIE: Prof A.W.G. Raath,Prof D.F.M.Strauss.

HOOFBESTUUR

Prof A.W.G. Raath (Bloemfon tein, Voor -sitter), Prof P.H. Stoker (Pot chef stroom,On der voor sitter), Ds S. le Cornu (Carl -ton ville), Ds G. van Heerden (De Deur),Ds R. Bain (Potchefstroom), Prof I.H.Horn (Pre toria), Ds G. Opperman(Brits), Dr H.G. Stoker (Pretoria), ProfE.J. van Niekerk (Pretoria).

Gekoöpteerde lede: Ds H. Hefer(Brak pan), F.A. van Deventer (Pre to -ria), Prof J.A.E. Adendorff (Ger mis -ton), ds J.J. Viljoen (Pretoria), en drA.L.A. Buys (Pretoria).

Uitvoerende Beampte: Mnr H.J. Hayes

Die Uitvoerende BeamptePosbus 1824Van Schalkwykstraat 21, UniversitasBloemfontein9300 / 9301Tel. (051) 525 2267 of

(051) 525 2341Faks (051) 522 4513E-pos: [email protected]

Tuisblad:http://www.vcho.co.za

50(1999)

Drie boeke in die kinderreeks onder dietema “Erwe vir ons kinders”, is ŉ ver -sameling van besondere waarde, waar -uit inspirasie met die oog op ons tydom -standighede geput kan word. Die driehandel onderskeidelik oor helde-per -soon likhede uit ons volksverlede, uit wiese lewens daar telkens ŉ kragtige bood -skap van geloof en heldemoed spreek.Die boeke is boonop op ŉ bevatlike wyse

Boeke in die kinderreeksgeskrywe, sodat ook jonger lesers ditgoed sal kan verstaan en waardeer.Daar is ŉ rykdom van illustratiewe by -werk gedoen, wat die historiese vertel -ling van gebeure aanskoulik voorstel. Ditdra veel daartoe by om die leser na dieleefwêreld van die gekose volkshelde teverplaas. Die skrywers is Marianda &A.W.G. Raath. Die volgende drie boekein die reeks is tans steeds beskikbaar:

Ons volksleiers 1 – Pres. Paul Kruger;Kinderhelde 1 – Japie Greyling;Volksmartelare 1 – Die dood van tweejong Kaapse rebelle.

Die boeke in A5-formaat is van diekantoor beskikbaar teen R60-00 plusposgeld per titel, of R180-00 vir drie inenige samestelling, posgeld ingesluit.

- Red

Ons lesers sou gesien het dat die aandag in hierdie uitgawe op verskeie publikasies gevestig word. Daar issommiges wat in voorraad by die kantoor beskikbaar is, en waarvan die pryse aangedui word. By andere wordgeen pryse vermeld nie. In laasgenoemde geval is dit boeke wat nie in die kantoor se voorraad beskikbaar isnie. Indien van ons lesers egter sou belangstel om van dié boeke te bekom, is u welkom om met ons daaroorte skakel. Ons sal dan met die uitgewers/ verskaffers onderhandel oor die verkryging daarvan.

TERMYNBLAD VAN DIE VERENIGING VIR CHRISTELIKE HOËR...

Documents

Transcript of TERMYNBLAD VAN DIE VERENIGING VIR CHRISTELIKE HOËR...