TERMAL KONFOR

7/29/2019 TERMAL KONFOR

1/52

1


2/52

2

Termal konfor deyimi;

genel olarak bir iyerinde alanlarn bykounluunun scaklk, nem, hava akm gibi

iklim koullar asndan gerek bedensel,gerekse zihinsel faaliyetlerini srdrrken belli bir

rahatlk iinde bulunmalarn ifade eder.

TERMAL KONFOR


3/52

3

DAHA GEN ANLAMDA;

ALIANLARIN VE RETM SSTEMNOLUTURAN TM MEKANK VEELEKTRONK ARA, GERE, EKPMAN

VE OTOMASYON SSTEMLERNN ENVERML DEERLERDEALIABLMES N GEREKLOPTMUM FZKSEL VE PSKOLOJKARTLARDIR.


4/52

4

Kapal bir ortam ierisinde termal konforrahatlnn hemen farkna varlmaz,Ancak bir sre getikten sonra

Hissedilmeye balanr.

Eertermal konfor koullar mevcutDeilse nce sknt hissedilir daha sonrarahatszlk duyulur.

TERMAL KONFOR

VERMLL, GVENL

AISINDAN NEML BR KAVRAMDIR.


5/52

5

Bir iyerinde termalkonfor denilince; O iyeri

atmosferinin scakl, nemi,hava akm hz ve radyant ssakla gelmelidir.


6/52

6

nsann ortamla s al veriine

etki eden drt ayr faktr vardr.

Hava scakl, Havann nem younluu, Hava akm hz, Radyant s.


7/527

1- Hava scakl:

Vcudun s dengesini salayan veyukarda saylan drt faktr ile s

yknn (H nin sfr olmas) sabittutmas alanlara konforlu birortam salar.


8/528

Is al veriinin insan zerindeki etkileri

nsann ss ok kk limitlerierisinde kendi kendine kontrol edilebilir.Vcut scaklndaki art, alma

ykne veya alma srasnda harcanankaloriye bal olarak deiir.


9/529

NSAN VCUDUNUN SICAKLII

36,5 - 37 C nsann salkl alabilmebeden scakl

-

+


10/5210

2- Radyant s:yerinde iin gerei olarak scak yzeylerbulunabilmekte ve bu yzeylerden s radyasyonuolabilmektedir, Termal radyasyon yani radyant sabsorblanaca bir yzeye arpmadka, scaklk meydanagetirmeyen elektromanyetik bir enerjidir. Dolays ile havaakmlar radyant sy etkileyememektedir.

Ancak, ortamdaki hava akm alana biraz rahatlk verebilir.


11/52

Termal radyasyondan korunmann tek yolu, alanlakaynak arasna s geirmeyen bir perde koymaktr.

Ancak, konulan perde sy yanstmyorsa, syabsorblayarak s kayna haline de gelebilir.

11


12/52

12

3- Nem: Havada belli bir miktarda nem bulunur. Havadaki

nem miktar mutlak ve bal nem olarak ifade edilir.Mutlak nem;Birim havadaki su buhar miktardr.Bal nem;Ayn scaklkta doymu havadaki mutlak neminyzde kan ifade ettiini gsterir.

i sal asndan, bal nemin nemi byktr. Biriyerinin bal nemini deerlendirilirken scaklk, hava akmhz gibi dier termal konfor artlarnn da gz nndebulundurulmas gerekir.


13/52

Genel olarak bir iyerinde bal nem %30 ile % 80

olmal ve bu snrlar amamaldr.

Yksek bal nem (%80-%100) ortam scaklnnyksek olmas halinde bunalma hissine neden olur

ve kiinin alma gcn drr.

Yksek bal nem, scakln dk olmas halinde iseme ve rperme hissi verir.

13


14/52

14

4- Hava akm hz: yerinde termal konforusalamak ve sala zararl olan gaz ve tozlar iyeriortamndan uzaklatrmak iin uygun bir hava akm

hz temin edilmesi gerekir.Ancak, hava akm hz iyi ayarlanmaldr.nk vcut ile evresindeki hava arasnda havaakmn etkisi ile s transferi olur.

Bu transferin yn scakln deimesinebaldr. Hava vcuttan serinse, vcut sskaybolur. Hava vcuttan scaksa vcut ss artar.

Byle durumlarda s stresleri meydana gelir.


15/52

15

Sonu olarak, uygun bir evre scaklnn

seilmesinde hava akmlarnn da dikkate alnmasgerekir. yerinde hava akmlarnn varl birserinlemeye neden olur.

Ancak, hava akm hznn saniyede

0,3 ile 0,5 metreyi amamasna dikkat edilmelidir.nk, daha hzl hava akmlar rahatsz edici esintilerhalinde hissedilir.Bu hususa, iyerlerinde sklkla rastlanr, isiler

genellikle me nedeni ile var olanhavalandrma sistemini altrmaktan kanrlar. Byledurumlar incelendiinde havalandrma sistemlerinin havaakm hzlarnn yksek olduu gzlenmitir.


16/52

16

Deiik iyerlerinde alanlarn %80 ineyakn byk ounluunun, s hissi bakmndankendilerini en rahat durumda hissettikleri blgenintespitine allm ve termal blge kavram ortaya

kmtr.


17/52

17

TERMEL KONFOR FAKTRLERTermal konfor blgesi, i yapma ve faaliyetini

srdrme asndan en rahat durumdaolabilmek iin gerekli termal konforkoullarnn st ve alt snrlar arasndakiblgedir.

Bu blgeye etki eden ok sayda faktr vardr.Bu faktrlerin deimesine bal olarak

termal konfor blgesi de az ya da okderiiklikler gsterir.


18/52

18


19/52

19

Bu faktrleri syle sralayabiliriz.

- Ortam scakl,- Ortamn nem durumu,- Ortamdaki hava akm,-Yaplan iin nitelii (hafif i, orta i, ar i),-inin giyim durumu,-inin ya ve cinsiyeti,-inin beslenmesi,

-inin fiziki durumu,-inin genel salk durumu ve benzeri.


20/52

20

Hafif ilerde rahat alma iin scaklk,

hava akm hz ve bal nem deerleri.

Is Hava akm hz Bal nem

19.0 - 21.00

C 0,119.5 - 21.5 0C 0,2

21.5 - 23.5 0C 0,5

23.5 - 25.0 0C 1,0

Daha yksek scaklk Daha fazla hava akm

% 30 - 60


21/52

21

Yaplan ie gre alma ortam

scaklklar%50 nem seviyesinde

Faaliyetin ekli Hava scakl (0C)Oturarak yaplan hafif el ileri ....................... 20

Oturarak yaplan hafif kol ve el almalar. 20

Ayakta yaplan ar kol isleri ............................. 17

ok ar iler ......................................................... 15-16


22/52

22

Ar scakln retim zerinde de

olumsuz etkisi vardr.Efektif

Scaklk; 29 C olursa, performans %5 der.30 C " " % 10

31 C " " % 17

32 C " " % 30 "


23/52

TERMAL KONFOR ARTLARININ OLUMSUZETKLERNDEN KORUNMA

23

yerinin planlanmas aamasnda;alma ortamnn fiziksel niteliine

uygunHAVALANDIRMA,

ISITMA,

SOUTMA,Tedbirlerinin tespit edilmesi ve bunlarn gerekletirilmesidir.


24/52

24

ISI ve NEM, baz endstri kollarnnteknolojik bakmdan gerekli fizik

artlardr.Tekstil gibi

Baz i kollarnda ise gerekli

olmayp, yaplan iin sonucudur.Boyahaneler, amarhaneler,eker, konserve, katfb...

Baz i kollarnda KURU SICAKLIKvardr.

Yksek frnlar, kok. Kauuk, imento,

eker, dkmhaneler ..2010


25/52

ISI VE NEM N SALIA ETKS

25

Scaklk;frnlarda 36-38 C,

cam fabrikalarnda 42-45 C,

frnlarn ok yaknnda ise 60-65 Cye kadar kabilir.Baz kazan daireleri (gemiler gibi) snn en yksek olduuyerlerdir.

Madenlerde her 100 metreye inildike scaklk 2,5 C kadarartt gibi ayn zamanda nem de ykselir

2004


26/52


26

Kapal yerlerdeki konforsuzluk ou kezoksijen eksikliine ve karbondioksitartmasna balanr.

YANLITIR, NKKonforsuzluun nedeni vcuttan satlmasnn glemesi ve yavalamasdr.Rahatszlk hissini douran faktrler Is,nem ve hava akmdr. faktrn hemverimlilik hem de salk ynnden

etkileri incelenmelidir.


27/52


27

-Salk ve konfor bakmndan en uygun ortam,iin yapl ekline bal olarak 12-22 C s ves ile ters orantl olarak % 30-75 arasndadeien relatif rutubettir.

-Is arttnda nem dk kalmaldr.

-Hava akm hz ise 0.5 metre/sn. olarak kabuledilir.

-ok yksek veya az s, nem ve yetersizhavalandrma alanlar konforsuz ortamdaalmaya zorlar, hastalk ve i kazas riskini

artrr.


28/52

SICAA BALI BOZUKLUKLAR

28

HAFF

BOZUKLUKLAR

AIR

BOZUKLUKLAR

2004


29/52

HAFF BOZUKLUKLAR

29

Vcuttan scaklk atlamaynca rahatszlk

belirtileri ortaya kar.- Sinir sisteminde knt,- Kas kuvvetinde azalma,- Nabzda artma,

- Skntl nefes darl olmutur.- Yz krmz, ter iinde, dil ise kurudur.- Tansiyon der, vcut ss 38 Cye kar.- Hafif harekette bile bitkinlik artar, deri daha slanr, nabzzayflar.( Baz hallerde ok arl adale kramplar olur, el vebacaklarda, srtta ve karnda grlen bu kramplar 48 saat kadarsrer.)- drarda Albmin bulunur, ba ars, genel rahatszlk hissi,mide bozukluklar, itah azl, kusmalar, ishal, asabiyet,uykusuzluk en ok grlenleridir.

Bu durumun tedavisi iin deri altna ve damara tuzlu su

yaplr, azdan su verilir.


30/52

AIR BOZUKLUKLAR

30

Dkm, maden, metal ileri, yksekfrnlar ve cam fabrikalarnda grlr.

Hafif bozukluklarda grlen arazlar daha

iddetli olarak ortaya kmtr. Tedbiralnmaz ise lme kadar gider. En tipikrnei s arpmasdr.


31/52

SOUK

31

Pek ok ilerde nemli bir salksorunudur.

Souun nemli veya kuru havada etkisifarkldr.Kuru soua iyi dayanlr.

Dier taraftan havann durgun veyaesintili olmas da souun etkisini deitirir.

Hareketsizlik, alkol imi olmak,ayakkablarn sk olup aya vurmas,ayaklarn slakl vb. faktrler souk etkisiniartrr.


32/52

SOUUN ETKS

32

Vcut kendi tedbirini almaya balar;fazla kalori kaybn nlemek iin genel olarakbtn damarlar skr.

zellikle bu skma elde, ayaklarda veparmaklarda belirgindir.

Vcutta kaloriyi artrmak iin adalelerkaslr, titreme balar. Kalp atlar vesolunum hzlanr.


33/52

SOUUN ETKS ile MEYDANA GELENBOZUKLUKLAR

33

-Parmak ularnda morluk, kzart(akrosiyanoz).- Parmaklarda soukta solukluk, terleme(Raynaud sendromu),

- Souk ve nem beraber ise ayaklarda ime,kanamalar, lserler. Siper Aya- Donmalar, kangren,- Souk allerjisi (kant, yanma),- Yzde fel,- Mafsal romatizmas,- lm


34/52

RANDUMAN VE KAZALARI ZERNEETKS

34

-Is, nem ve havalandrma sonucu olankonfor, randman ileri derecede etkiler.-Scak bir ortamda insanlar daha yava

alrlar. Randman der.-Konfor artlar ktletike i kazalarartar. En uygun s 17 C olup bundan

aas ve yukarsnda i kazalarnn artttespit edilmitir.


35/52

ISI VE NEMDEN KORUMA

35

TIBB KORUMATEKNK

KORUMA


36/52

TIBB KORUMA

36

-ok scak ortamlarda yaplan ar ilerde ileri

yataki iiler, kronik hastal olanlar,alkolikler, kalp ve damar hastal olanlar,akcier ve deri hastal olanlaraltrlmamaldr.

-Yksek scaklkta alacaklarn arlklarideal kilolarndan 5 kg.dan fazla olmamaldr.

-Adaptasyon yetenei salanmaldr.-Tbbi korunmada dikkat edilecek en nemlikonu, verilecek iecek ve tuzdur


37/52

TIBB KORUMA

37

-1 lt. ter 580 kalori atar ve ok scak ortamdagnde 7 lt. kadar ter karak vcut ssndrebilir. Bunun iin su, limonlu souk ay

iilerek kaybolan suyu kapatmaldrlar. Gazlieceklerden saknmaldr. Her seferinde birbardaktan fazla imemelidir. (bulant-kusma)

-Scak ortamda alanlar fazla yal, sindirimig, kalori deeri yksek besin almamaldr.


38/52

TIBB KORUMA

38

-alma sresi iinde dinlenmearalklar organize edilerek snnetkisi azaltlmaldr.

-Souktan korunmada ise kalp vedamar hastal olanlarla, kan basncyksek olanlar, soukta ayaklarterleyenleri byle ilerde

altrmamaldr-Sk sk fakat az miktarda yiyecekvermek, alkol kullandrmamaktr.


39/52

TEKNK KORUMA

39

Is ve nemin teknolojik bakmdan gerekli

olduu ilerde bunlar azaltmak mmkndeildir. Bu bakmdan alnacak nlemhavalandrmadr. Havalandrma konusundadikkate alnacak balca zellik, havacereyanlarnn hzdr.

-Oturarak alanlarda 0,15-1 m/snyigememelidir.

-Yar aktif alanlarda 1-1,25m/sn,

-Tozsuz yerlerde 1.75 m/sn civarndaolmaldr.


40/52

TEKNK KORUMA

40

Verilecek hava o iyerindeki ii saysna

baldr.-Nem teknolojik bakmdan nemli ve zorunludeilse, iyerine kuru ve serin hava verilir.-Bu serin ve kuru havann hz, ileri derecedehava akm yapmayacak ekildeayarlanacaktr.-% 40-50 relatif nem idealdir.(23 C scaklkta)

-ok scak iyerlerinde hava kuru ise, bir srebu havay solumak, solunum yollarn kurutur,konuma gleir, balgam kalnlar, solunumyollarna ve boaza yapr. Bu ortamda da

mikroplar abuk rerler.


41/52

YASAL NLEMLER

41

SG MADDE -8:(yerlerinde hava hacmi, makine,malzeme ve

benzeri tesislerin kaplad hacimler dahil olmak zere, ii bana enaz 10 m3 olacaktr. Hava hacmi hesabnda tavan yksekliinin 4 m...)

SG MADDE -20:(Kapal iyerlerindeki scaklk ve nemderecesinin yaplan iin niteliine uygun olmakla beraber, lml olmas

esastr. .... Yazn scakln dayanlmayacak kmamas iin serinleticitedbir, kn da muhta olunan en az scakln salanmas iin, zararlgazlar kararak havay bozmayacak ekilde uygun vastalarla stma,

ok nemli yerler scaklk 15 C den az, 30 Cden fazla olmamal.

in niteliine gre zel elbiseler......

SG MADDE -21:(Kapal iyerlerinin gnde enz bir defa birsaatten az olmamak zere havalandrlmas..


42/52

42

Sosyal Sigortalar

Salk lemleriTz'ne ekli, meslek

hastal listesinde termalkonfor artlar ile ilgi herhangi

bir meslek hastalverilmemitir.


43/52

43

Scaklk ile ilgili denetim yntemleri ve yasaldzenlemeler

Bir iyeri ortamnda yksek ve dkscakln olumsuz etkilerinden korunmak iin, iyerindeyaplan ie uygun termal konfor artlarnn en iyiekilde salanmas gerekir.

Bunun iin iyerinde termal konforartlarnn incelemesi iin gerekli lmeler vedeerlendirmeler yaplr, iyerinin termal konforartlar iin hi bir zaman be duyu ile kesin kararverilemez.


44/52

44

lkemizde, iyerlerinde termal konfor

artlarnn llmesi byk lde;alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl,

Sal Genel Mdrlne bal

Sal ve Gvenlii Merkezi (SGM)tarafndan yaplr.


45/52

45

KONFORUNUZ BOL OLSUN


46/52

46

7-Aydnlatma

yerlerinin ncelikle gn ylayeter derecede aydnlatlm olmasesas bulunmaktadr.Ancak, iin konusu veya iyerinin ina tarz

nedeniyle gn ndan yeterinceyararlanlamayan hallerde yada gecealmalarnda, suni kla uygun ve yeterliaydnlatma salanmaldr.

Ayrca, aydnlatma sistemindeki herhangi birarzann alanlar iin risk oluturabileceiyerlerde acil ve yeterli aydnlatmay salayacakyedek aydnlatma sistemi bulunmasgerekmektedir. 17


47/52

Avlular, ak alanlar, d yollar, geitler ve benzeri yerler, enaz 20 lks (lux)ile aydnlatlacaktr.

Kaba malzemelerle almalar geit koridor yol ve

merdivenler, en az 50 lks (lux)ile aydnlatlacaktr. Kaba montaj, kazan dairesi, makine dairesi, insan ve

ykasansr kabinleri malzeme stok ambarlar, soyunma veykanma yerleri, yemekhane ve helalar, en az 100 lks (lux)ile aydnlatlacaktr.

Kaba iler yaplan tezgahlar,konserve ve kutulama vebenzeri ilerin yapld yerler, en az 200 lks (lux) ileaydnlatlacaktr.

Ayrntlarn,yakndan seilebilmesi gereken ilerin yapldyerler, en az 300 lks (lux)ile aydnlatlacaktr.

Koyu renkli dokuma, bro ve benzeri srekli dikkatigerektiren ince ilerin yapld yerler, en az 500 lks (lux)ile aydnlatlacaktr.

Hassas ilerin srekli olarak yapld yerler en az 1000 lks(lux)ile aydnlatlacaktr.

47


48/52

48

TEEKKRLER

NLEMEK TEDAVDEN

UCUZDUR..


49/52

49

i Sal ve GvenliiTznn 22. maddesinde ;

Ar ve tehlikeli ilerin yaplmad

yerlerde, grlt derecesi 80 desibeli

gemeyecektir.

Grlt Ynetmelii;

Buna gre, 8 saatlik i gn iin

Maruziyet snr deeri 87 dB(A)olarak belirlenmitir.


50/52

50

lgili Yasalar:

Titreim Ynetmeliinde:El-kol titreimi; damar, kemik, eklem, sinir,kas bozukluklarna yol aan mekanik titreimolarak tanmlanmtr.

Ynetmelikte:

Bu titreimler ile ilgili maruziyet snr deerleri ile

maruziyet etkin deerleri yine 8 saatlik almasresi iin gnlk olarak belirlenmitir.


51/52

51

Ynetmelikte:

yerlerinde mekanik titreime maruziyetten

kaynaklanan risklerin belirlenmesi ve

deerlendirilmesi ile ilgili hususlar ve

maruziyetin nlenmesi veya azaltlmas iin

yaplacaklara ilikin hkmler de yeralmaktadr


52/52

i Sal ve Gvenlii

Tz Madde: 20 'de kapaliyerlerindeki scaklk ve nemle ilgiliaklamalar ve deerler verilmitir.

Ayrca, ayn tzn 21'nci,maddesinde de nemli hava

cereyanna kar tedbirden ksacabahsedilmektedir.

TERMAL KONFOR

Documents

Transcript of TERMAL KONFOR