tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye...

21
tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı REACH ve ERCIT: Fırsat nerede? Güven Sak İstanbul, 30 Temmuz 2008

Transcript of tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye...

Page 1: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

tepavtürkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı

REACH ve ERCIT: Fırsat nerede?

Güven Sakİstanbul, 30 Temmuz 2008

Page 2: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 2

ÇerçeveNeden ERCIT projesi gündemimizde?

Sanayi stratejisi ve ERCIT projesi

Turkiye kimyasallar politikası çerçevesi?

Politika tasarım sürecinde yeni dönem

Orta‐uzun vadeli stratejiler

Sanayi stratejisi ve ERCIT projesi

Türk kimya sektörü nasıl görünüyor?

Ne yapmalı?

Page 3: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 3

ERCIT’in kökü dışarıda mı?Dışarıdan kendi gelmedi, şirketlerimiz getirdi

REACH düzenlemesi yürürlüğe girdi

Kimyasallar politikası tasarım fırsatı

Değer zincirinde bir üst aşamayı hedefleme zamanı. 

Ucuz işgücüne dayalı rekabet dönemi bitti. 

Rekabet gücünü artırmak için:

İkinci nesil reform dönemi.

Sektörel bağlayıcı kısıtların çözülmesi

“Sanayi İstanbul dışına nasıl yayılır?” argümanı.

Page 4: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 4

TEPAV’ın gündemiİstikrarın korunması

Mali izleme/Orta vadeli programın izlenmesi 

Genel rekabet gücü konularıSanayi Stratejisi, DÖİK ve Yatırım Ortamı, YOİKK

Etki analizi Çevre başlığında uygulama ve farkındalık projesi

Hesaplanabilir genel denge modelleri çalışmaları 

Düzenleyici etki analizi kapasitesi 

Yeni başlığımız: detaylı sektör analizleri ve bölgesel iktisadi değerlendirmeler.

Page 5: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 5

Kimyada “bağlayıcı kısıt” nerede?REACH Tüzüğü’nün Türkiye Kimya Sanayiine Ekonomik Etkisinin Değerlendirilmesi Projesi

ERCIT projesi özellikle üç konuda bizi doğrudan ilgilendiriyor:

AB mevzuatı

Etki değerlendirmesi

Sektörel strateji geliştirme 

ERCIT Projesi

Ekonomi Politikaları Tasarımı

Etki AnaliziAB Çalışmaları

Page 6: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 6

Politika tasarımında yeni bir dönem başlıyor

AB süreci küresel uyum süreci haline dönüşmelidir.

Önümüzdeki süreç karar alma şekillerimizin kökten değişmesini gerektiriyor

AB’ye uyum ve küresel ekonomiye entegrasyon süreci çok uzun soluklu bir karar alma süreci

Tavla oynar gibi anlık kararlardan, daha uzun vadeli, satranç oyuncularınınkine benzer bir karar alma şekli benimsemek zorundayız

Hem kamuda hem özel sektörde rekabet gücümüzü arttırmak için geniş perspektifli stratejik kararların alınması ve uygulanması gereken bir dönemdeyiz

Page 7: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 7

Kamuda yeni politika tasarım çalışmaları Olumsuz bir ortamda, birbiri ile bağlantılı olumlu adımların, sessizce, tasarlanmaya çalışıldığı bir dönemdeyiz

Normalde kamunun tatilde olması gerekir.

Orta vadeli program 2003 yılından beri ilk kez işlevselleşme eğiliminde.

Mali disiplin

Kamuda koordinasyon

Sanayi stratejisi çalışmaları hız kazandı.Teşvik sistemi yeniden biçimleniyor.

Page 8: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 8Slide 8Slide 8

Türkiye sanayi stratejisi öncelikleri neler olmalı?

Orta ve yüksek teknoloji sektörlerin üretim ve ihracatının toplam içinde payının arttırılması

Geleneksel sektörlerde daha yüksek katma değerli üretime geçiş için yeniden yapılandırmanın sağlanması

Yenilikçi, yeni iş modellerini benimseyen güçlü şirketlerin toplam içinde payının arttırılması

Rekabet gücünü geliştirmek için değer zincirinin tümüne odaklanılması (hizmetler dahil)

Page 9: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 9

Sanayi politikasının bileşenleriYatay Sanayi Politikası Alanları

Yatırım ortamının iyileştirilmesi (devlet yardımları)Uluslararası ticaretBeceriler ve insan kaynağıKOBİ’lerin finansmana erişimiFirmaların teknolojik gelişimiAltyapı sektörleri ve girdi maliyetleriÇevreSanayi politikası ve bölgesel kalkınma

Sektörel Politikalar

Page 10: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 10

ERCIT projesi bu resmin neresindeYatay Sanayi Politikası Alanları

Yatırım ortamının iyileştirilmesi

Uluslararası ticaret

Beceriler ve insan kaynağı

KOBİ’lerin finansmana erişimi

Firmaların teknolojik gelişimi

Altyapı sektörleri ve girdi maliyetleri

Çevre

Sanayi politikası ve bölgesel kalkınma

Sektörel Politikalar

ERCIT Projesi

Page 11: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 11

ERCIT Projesi ve Kimya sektörü

ERCIT projesi ile

Kimya sektörünün tedarik zinciri ilişkileri irdelenecek

Sektörün AB ve küresel kimyasal değer zincirindeki yeri belirlenecek

REACH’e uyum stratejileri oluşturulacaktır

İntibak stratejisi, kimya sektörünün işleyişi ve yapısının iyi anlaşılmasını gerektiriyor

Page 12: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 12

Kimya sektörü son 10 yılda oldukça hızlı büyüdü

80

90

100

110

120

130

140

150

160

170

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

İmalat Sanayi

Kimyasal İmalatı

Sanayi Üretim Endeksi (1997=100)

Page 13: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 13

Alt sektörlere bakıldığında büyüme asimetrik bir yapı gösteriyor

80

100

120

140

160

180

200

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Ana Kimya Alt Sektörü

Diğer Kimya Alt Sektörü

Suni ve Sent. Elyaf Alt Sektörü

Sanayi Üretim Endeksi (1997=100)

Page 14: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 14

Kimya sanayi en fazla ara girdi sağlayan sektörler arasında Hizmet dışı sektörlerde toplam ara girdi kullanımında seçilmiş sektörlerin payları (2002)

Page 15: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 15

Kimyasal ara girdiyi hangi sektörler kullanıyor

31,7

12,2

8,9

12,4 13,2

4,5

20,918,7 18,3

11,9

8,9

3,8

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

35,0

Kimyasal Üretimi Hizmetler Tekstil Plastik ve Kauçuk İmalatı Tarım ve Madencilik Gıda Sanayi

1998

2002

Kimyasal Ürünlerin Ara Girdi Olarak Sektörel Kullanımı

Kaynak: TÜİK, Girdi‐Çıktı Tabloları

Page 16: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 16

Hem daha fazla ülkeye kimyevi ürün satmaya başladık

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

Toplam İhracat AB'ye İhracat

Kaynak: UN Comtrade

50 milyon $ üzerinde kimyasal ihracatı yapılan ülke sayısı

Page 17: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 17

Hem de daha çeşitli ürün satmaya başladık

0

2

4

6

8

10

12

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005Kaynak: UN Comtrade* SITC Rev.3 sınıflandırmasına göre, 3 basamaklı mallar düzeyinde hesaplanmıştır

100 milyon $ üzerinde kimyasal ihracatı yapılan ürün grubu sayısı

Page 18: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 18

Kimya Sektörü: Küçük ölçekli firmalar görece olarak fazla

Sektör Gıda Hazırgiyim Tekstil KimyaMetal dışı

Diğer imalat

İmalat sanayii

Küçük (1-19) 77% 42% 45% 65% 47% 57% 58%

Orta (20-99) 18% 46% 39% 26% 43% 35% 33%

Büyük (>99) 6% 12% 16% 9% 11% 8% 9%

Çalışan sayısına göre TOBB veri tabanındaki firmaların dağılımı

Kaynak: TOBB sanayi veritabanı

Page 19: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 19

Maliyet nerede? Kim üstleniyor?

Doğrudan maliyetler 

Dolaylı maliyetler

Sektörde irili ufaklı şirketler: 

Etki nedir?

Kayda girmek zor mu olur?

Farklı intibak stratejileri tasarlanabilir mi?

Dolaylı etki olur mu?

Page 20: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 20

REACH bir fırsata dönüştürülebilir

Sektörün yakaladığı ihracat ve büyüme hamlesini sürdürmesi son derece önemli

Kimya sektörü REACH’i sektördeki bağlayıcı kısıtları belirleyip, izale etme fırsatı olarak görmelidir

Genel sanayi stratejisi penceresinden bakıldığında ise kimya sektörünün, değer zincirinde basamak atlaması REACH ile mümkün olabilecektir

Sektörün kayda yönelik maliyetler kadar, orta‐uzun vadeli vizyonunu da tartışması önemlidir

Page 21: tepav · Neden ERCIT projesi gündemimizde? ÎSanayi stratejisi ve ERCIT projesi ÎTurkiye kimyasallar politikasıçerçevesi? Politika tasarım sürecinde yeni dönem ÎOrta‐uzun

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma VakfıERCIT Projesi Açılış Toplantısı, İstanbul, 30 Temmuz 2008 Slide 21

SonuçlarSektörel ve bölgesel önceliklerin doğru belirlenmesi gereken bir dönemin başlangıcındayız.

Sektörel politika tasarımı için pilot projelere ihtiyacımız var. 

REACH fırsatı doğru kullanılmalı.

Refah etkileri saptanabilmeli

Sektörel politika tasarımı, güçlü sektör örgütlenmelerini gerektirir. O da sizde var.

Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği, TOBB Kimya Sektör Meclisi, İhracatçı Birlikleri, Kimya Sektör Platformu