TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve...

18
TEMİZİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Pınar Güner tarafından Prof. Dr. Çağatay Güler danışmanlığında hazırlanmıştır. Bu sunum aşağıda belirtilen şekilde kaynak gösterilmek şartıyla yazılı, elektronik, vb. ortamlarda kullanılabilir. Yukarıkır N, Güner P, Güler Ç. Temizlik. HUTF Halk Sağlığı AD. Toplum Eğitim Sunumları [Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/diger/topluma_yonelik.php. Erişim:30.11.2015

Transcript of TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve...

Page 1: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

TEMİZİK

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları

2015

Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Pınar Güner tarafından Prof. Dr. Çağatay Güler danışmanlığında hazırlanmıştır.

Bu sunum aşağıda belirtilen şekilde kaynak gösterilmek şartıyla yazılı, elektronik, vb. ortamlarda kullanılabilir. Yukarıkır N, Güner P, Güler Ç. Temizlik. HUTF Halk Sağlığı AD. Toplum Eğitim Sunumları [Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/diger/topluma_yonelik.php. Erişim:30.11.2015

Page 2: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Temizlik Nedir?

• Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye

yönelik yardımcı koşullar ve uygulamalardır .

• Ayrıca, sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için

alınacak genel önlemler ve yapılacak uygulamaların tümü

temizlik olarak tanımlanır.

[Internet] http://www.who.int/topics/hygiene/en/. Erişim:19.11 .2015.

Page 3: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Temel Temizlik Uygulamaları Nelerdir?

• El temizliği,

• Saç temizliği ve

bakımı,

• Yüz, göz ve kulak

temizliği,

• Ağız ve diş temizliği,

• Ayak temizliği,

• Banyo alışkanlığı,

• Dış genital organlar ve

koltuk altı temizliği,

• Sağlıklı giyinme,

• El ve tırnak temizliğini

kapsamaktadır. Şimşek Ç ve ark. Ankara İl Merkezindeki Bazı Lise Öğrencilerinde Kişisel Hijyen Davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin 2010; 9(5): 433-440.

Page 4: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

El Temizliği

• Günlük yaşamda kirli yüzeylere sürekli sürtünür ve dokunuruz, bu yüzden

eller sürekli kirlenir.

• Kirlenen elleri düzenli olarak su ve sabun kullanarak yıkamak gerekir.

• Yıkama işlemi sırasında sabun kullanmak, yağların erimesini kolaylaştırır ve

akan yağlarla birlikte kirler de uzaklaşır.

Page 5: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Eller Ne Zaman Yıkanır?

• Tuvalete gitmeden önce, gittikten sonra

• Yemeklerden önce, yemek yedikten sonra

• Hapşırdıktan/öksürdükten sonra

• Para temasından sonra

• Hastalarla temas etmeden önce, temas ettikten sonra

Çaylan R. El Hijyeni. Hastane Enfeksiyonları Dergisi 2007;11: 54-59

Page 6: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Eller Nasıl Yıkanır?

• Eller su ile ıslatıldıktan sonra kullanılacak olan sabun ellere

uygulanır.

• İçimizden 20 saniye sayana kadar, eller birbiriyle ovuşturulur ve el

ve parmakların tüm yüzeyleri ovuşturulur ve su ile durulanır.

• Tek kullanımlık havlu ile kurulanır, musluğu kapatmak için havlu

kullanılır.

Page 7: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Tırnak Bakımı

• Tırnakların altında kirletici maddelerin birikmemesi için tırnaklar

düzenli olarak, kısa kesilmelidir. Tırnaklar yenmemeli ve

koparılmamalıdır.

• El tırnakları yarım ay biçiminde, ayak tırnakları ise tırnak

batmalarına neden olmaması için düz olarak kesilmelidir .

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 8: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Saç Temizliği ve Bakımı-1

• Saç dipleri mikropların yaşaması için çok uygun bir ortamdır ve bu

nedenle de saçların temizliği ve bakımı kişisel temizlik açısından

büyük önem taşımaktadır .

• Saçların sağlıklı olması için düzenli fırçalanmasının yanında, yeterli

ve dengeli beslenme ve uygun biçimde şampuanlanması gereklidir.

• Özel bir durum/hastalık yoksa saçların haftada en az bir ya da iki

kez yıkanması önerilmektedir. Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 9: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Saç Temizliği ve Bakımı-2

• Saç yıkandıktan sonra düzgün bir şekilde taranmalıdır.

• Saç temizliğinde kullanılan fırça ve taraklar sık aralıklarla sabunlu

sıcak su ile yıkanmalı ve kir ve ölü kılların uzaklaştırılması için

saçlar düzenli olarak fırçalanmalıdır.

• Fırça ve tarak kişisel araçlardır ve başkasının fırçasını, tarağı

kullanılmamalıdır.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 10: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Yüz, Boyun ve Koltuk Altı Temizliği-1

• Uyku sırasında, yürüyüş yaparken, koşarken, çalışırken, koltuk altı

sürekli terler. Terle vücuttan bir takım zararlı maddeler atılır.

• Terlemeye sonucu oluşan ter salgısı zamanında temizlenmeyecek

olursa bir takım bakterilerce parçalanır ve kötü kokulu bileşikler

oluşur. Bunlar hem zararlı etkenlerin üremesini sağlar hem de

çevremizi rahatsız eder.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 11: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Yüz, Boyun ve Koltuk Altı Temizliği-2

• Düzenli olarak günlük banyo yapılması önerilmekle birlikte,

banyo yapılmasa bile, koltuk altı önce sabunlu bir bezle sonra su

ile iyice silinmeli ve temizlenmelidir.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 12: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

• Burun temizliğinde, özellikle burun temizliğinin düzenli

olarak yapılması gereklidir. Ayrıca burun karıştırılmamalı ve

burun içerisindeki kıllar kopartılmamalıdır.

• Kulak temizliğinde ise kulak arkasının temizliği önemlidir.

Ayrıca kulak içine herhangi bir cisim sokulmaması gerekir.

Burun ve Kulak Temizliği

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 13: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Ağız ve Diş Temizliği

• Dişler düzenli olarak fırçalanmalı ve bakımlarına özen

gösterilmelidir.

• En önemli diş çürüğü nedenleri arasında dişler arasında

kalan yemek artıkları, vb. yer almaktadır.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 14: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

1. Diş fırçası 45 derecelik açı yapacak biçimde tutulur ve diş eti hizasından

başlanarak ağız boşluğuna doğru fırçalamaya başlanır. Fırçalama sert

darbeler halinde değil yumuşak ve hafif titreşimler uygulanarak

yapılmalıdır.

2. Daha sonra arka dişlerin dış yüzeyleri fırçalanır. Bu işlemde fırça diş

etinden ağız boşluğuna doğru hareket ettirilerek yapılır

3. Ardından alt dişler fırçalanır. Bu işlem de kısa ve yumuşak darbelerle

yapılmalıdır. Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Diş Fırçalaması ile İlgili Olarak Aşağıdaki

Adımların Bilinmesi Gerekmektedir !

Page 15: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Diş Fırçalaması ile İlgili Olarak Aşağıdaki

Adımların Bilinmesi Gerekmektedir !

4. Alt ön dişlerin arka yüzeyi fırça eğik tutularak temizlenir.

5. Daha sonra dişlerin çiğneme yüzeyleri fırça düz olarak ileri geri hareket

ettirilerek fırçalanır.

6. Fırçalama işlemi en az iki-üç dakika sürmelidir. Sağlıklı diş etleri fırçalama

sırasında kanamaz.

7. Diş fırçası kişiye özel bir araçtır. Başkasının diş fırçası kullanılmamalıdır.

8.Diş fırçaları en geç altı ayda bir değiştirilmelidir *Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132

Page 16: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Ayak Temizliği ve Bakımı

• Ayakların bakımı ve temizliği en önemli temizlik uygulamalarındandır.

• Ayaklar her gün çorap ve ayakkabı içerisinde terlediğinden, temizliğinin düzenli

olarak yapılması gerekmektedir.

• Bakım ve temizliği düzenli olarak yapılmaması durumunda çevreyi rahatsız

edecek kokulara, ayrıca ayak sağlığını bozabilecek sorunlara neden

olabilmektedir.

• Ayaklar düzenli olarak yıkanmalı, her yıkamadan sonra parmak araları temiz bir

havlu ile kurutulmalıdır.

• Ayak havluları el temizliğinde kullanılmamalıdır.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 17: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Düzenli Aralıklarla Banyo Yapma

• Sağlıklı olmak için mümkünse her gün banyo yapılması önerilir.

• Her banyodan sonra iç çamaşırları ve giysiler değiştirilmelidir.

• Havlu, kişisel olmalıdır. Başkasının havlusu kullanılmamalıdır.

Güler Ç. Personal Hygiene. TAF Preventive Medicine Bulletin 2004;3(6): 119-132.

Page 18: TEMİZİK - halksagligi.hacettepe.edu.tr · Temizlik Nedir? •Sağlığın korunması ve hastalıkların yayılmasını engellemeye yönelik yardımcı koullar ve uygulamalardır

Bu sunum aşağıda belirtilen şekilde kaynak gösterilmek şartıyla yazılı, elektronik, vb. ortamlarda kullanılabilir. Yukarıkır N, Güner P, Güler Ç. Temizlik. HUTF Halk Sağlığı AD. Toplum Eğitim Sunumları [Internet] http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/diger/topluma_yonelik.php. Erişim:30.11.2015