8/17/2019 Tempus Ex Machina

1/2

Tempus ex machina.Kompozytorskie przemyśleniana temat czasu muzycznego  – 

Gerard Grisey, tłum. Jan Topolski. Glissando nr 21, kwiecie 2!1".

1. SZKIELET CZASU – przez szkielet czasu rozumiem podziały czasoe stosoa!e przez kompozytora do or"a!izac#i d$i%k&.

'. (a pode#)cia do rytmu * + od!iesie!iu rytmu do da!e"o pulsu, metrum, -ormie periodycz!e"o

 pu!ktu od!iesie!ia. kompozyc#e Strai/skie"o, 0artoka, #azz 0ez od!iesie!ia do pulsu – tedy !ie ma #u2 rytmu, lecz s3 czasy trwania. 

Ka2dy z !ic4 #est postrze"a!y ilo)cioo poprzez s stosu!ek do poprzed!ie"o i !ast%p!e"o czasu tra!ia. 5essiae! i szkoła serial!a.

6. 0oulez* po#%cie czasu gładkiego 7ez podziału !a takty i czasu pulsu#$cego z podziałem !a takty. – 8risey tierdzi, 2e !ikt !ie #est sta!ie dostrzec r&2!icymi%dzy czasem periodycz!ie podzielo!ym przez metrum, a tym !iepodzielo!ym, #e)lirytmy, kt&re "o przysła!ia#3, ist!ie#3 ła)!ie po to a7y zatrze9 to ra2e!ie

 periodycz!o)ci.:. ;ytmy odracal!e i !ieodracal!e, czyli rytmicz!a symetria i asymetria 0oulez –

 podział te!, !ie utrzymu#e 2ad!e# arto)ci postrze"a!iu.

8/17/2019 Tempus Ex Machina

2/2

16. 5uzyka mi!imalistycz!a – te! typ periodycz!o)ci, podo7!y do tyc4, #akie mo2emyz!ale$9 muzyce a-ryka/skie#, d32y do sta!u tra!su poprzez u!iea2!ie!ie czasu.

1:. -/0345067 pozosta#e !ie do zast3pie!ia, dopuszcza redu!da!c#% pomoc!3 dla !asze# mocy rozumie!ia.

1. ilm Aguirre, gniew boży Wernera Herzoga. @e"o struktura zda#e si% 7azoa9 !aci3"łym zal!ia!iu, zdarze/ #est coraz m!ie# i s3 coraz dale# od sie7ie a2 do ko/ca,!aet #e)li !api%cie idza ro)!ie.

1. 5o2!a zao7seroa9, 2e toleru#emy lepie# dłu"otrałe przyspiesza!ie po kt&rym!ast%pu#e kr&tkotrałe zal!ia!ie, !i2 !a odr&t.

1. (a typy przyspiesza!ia i zal!ia!ia* rzyspiesza!ie i zal!ie!ie poprez skok pomi#a#3cy cały odci!ek krzy2oe#,

 7y proadzi9 od razu !ast%p!y z ła)ciym mu sta!em d$i%ku. Takasytuac#a #est percypoa!a przez słuc4acza al7o #ako 7rak ci3"ło)ci, al7o #ako)cie)!ie!ie procesu przyspiesza!ia

Statycz!e przyspiesze!ia i zol!ie!ia, kt&re yc4odz3 od pozyty!ie lu7!e"aty!ie zorie!toa!e# !ieci3"ło)ci.

'J. 4-+/+9:5067 ; przedsłyszalnoś) – #est zdarze!ie A i 0. omi%dzy !imiist!ie#e co), co !azyam "%sto)ci3 tera$ie#szo)ci – to "%sto)9, kt&ra !ie #est stała, leczrozszerza si% lu7 )cie)!ia zale2e!ie od tyc4 zdarze/. @e)li d$i%k 0 #est podo7!y do A,to #est całkoicie przeidyal!y, czyli czas zda#e si% porusza9 z pe!3 pr%dko)ci3.@e)li 0 #est radykal!ie i!!e, !ieprzeidyal!y, czas rozi#a si% z zupeł!ie i!!3

 pr%dko)ci3.'1. ;A+D E;CEC@I * ostro)9 percepc#i d$i%koe# #est odrot!ie proporc#o!al!a

do czasoe#.''. Dd teraz !ie mo2!a #u2 dłu2e# my)le9 o d$i%kac4 #ako zde-i!ioa!yc4 o7iektac4,

kt&re mo2!a za#em!ie ymie!ia9. Zda#3 mi si% o!a racze# polami sił o czasoymukieru!koa!iu.