1. TEMPERATURATEKSTREME E Zaimi2012-06-15 E ZAIMI 1

2. Temperaturat ekstreme Temperaturat ekstreme perfshijne valet e te nxehtit dhe valet e te ftohtit Temperaturat ekstreme ne formen e valeve te nxehtajane situatat me te zakonshme, ne rritje, qe pritet tebehen me te shpeshta ne te ardhmen Pike referimi vala e nxehte e Gushtit 2003 ne Europe 35 000 te vdekur vetem ne gusht Franca vuajti me teper, ne 20 ditet e para te Gushtit pati 14 800 vdekje, 60% me teper se e njejta periudhe ne vitet 2000 deri 2002 mortaliteti i shtuar ishte me rendesi statistikore ne te gjitharegjionet, per gjithe grup moshat mbi 45 vjec2012-06-15 E ZAIMI2 3. Vala e nxehte ne Europe, 2003VendetNumri i viktimaveFranca 14082Gjermania 7000Spanja4200Italia4000Britani e madhe 2045Hollanda1400Portugalia1300Belgjika150 2012-06-15 E ZAIMI3 4. Shkaqet e vdekjeve Goditja nga dielli shkaktare 1050% te vdekjeve dhe demtimeve te sistemit nervor ne 2030% tepopullates Semundjet e aparatit kardivaskular Semundjet e aparatit te frymemarrjes2012-06-15 E ZAIMI4 5. Mesimet e nxjerraCenueshmeriaKush preket? Personat mbi 70 vjec prekenme rende France, vdekjet nepopullaten mbi 75 vjec ushtuan 70% Angli me 22% (Londer 59% ) Portugali 47% dhe Itali me 21%, duke perbere92% te gjithe vdekjeve. Femrat ne pergjithsi prekenme teper se meshkujt France, vdekshmeria nefemra ishte 1520% me elarte ne gjithe grup moshat Itali 3233 % dhe Portugali me teper se dyfishi2012-06-15E ZAIMI5 6. Cilet jane me te riskuar? Popullata me semundje kronike, ku perfshihenpacientet me: Semundje kardiovaskulare Insuficience respiratore, Crregullime psiqike Crregullime te sistemit nervor Semundje te gjakut Crregullime endokrine dhe metabolike Diabet melitus dhe malnutricion. Personat qe jane te detyruar te qendrojne neshtrat 2012-06-15 E ZAIMI 6 7. Cilet jane me te riskuar? Moshat e vjetra Personat qe perdorin medikamente qe ndikojne nemekanizmat qendror apo periferik te termo-rregullimit. Te nxehtit mund te shtoje toksicitetin eketyre preparateve ose te uli efektivitetin e tyre Perdoruesit e alkolit Personat me gjendje te keqe social ekonomike (neRome, ne personat me te ardhura te paktamortaliteti ishte+18%) Personat me nivel te ulet kulturor (Torino+43%) Personat qe qendrojne per kohe te gjate ne diell(punonjesit e fushes) 2012-06-15 E ZAIMI 7 8. CENUESHMERIA Me e larte ne zonat urbane ne krahasim me atorurale (France varion nga +4% ne Lille ne +142% ne Paris) Varet nga:pozicioni dhe lokalizimi i ndertesave temperatura e ambjenteve te brendshme ekspozimi ndaj perqendrimeve te larta te ozonit Vecanerisht intensiteti dhe kohezgjatja e vales senxehte, apo ekspozimi ndaj te nxehtit2012-06-15 E ZAIMI8 9. Disa nga elementet kyc te pergatitjes nembrojtje ndaj valeve te nxehta Njohja e formave klinike Pergatitja dhe gadishmeria esherbimit shendetesor Keshilla mjekesore per publikun 2012-06-15 E ZAIMI 9 10. FORMAT KLINIKECrregullimet kryesore si pasoj etemperaturave t larta t ambjentit jan:1. Edemat nga t nxehtit2. T fiktit3. Kontrakturat muskulare nga t nxehtit4. Tejlodhja5. Goditja nga i nxehti 2012-06-15 E ZAIMI 10 11. FAKTORET FAVORIZUES Lodhja e madhe Infeksionet e rnda Intoksikacioni nga alkooli Prdorimi i substancave antikolinergjike Pamundsia pr t siguruar marrjen e lengjeve, krips dhe kalorive t nevojshme T moshuarit Personat obez Personat me dmtime kronike t intelektit2012-06-15 E ZAIMI11 12. EDEMATBazat e Diagnozs Enjtje e kmbve dhe kyceve ngaqndrimi n kmb ose ulur si pasoj e vazodilatacionit dhe stazs venoze Trajtimi bhet duke ngritur ansit duke prdorur corape llastiku Diuretikt nuk indikohen. 2012-06-15 E ZAIMI 12 13. TE FIKTITBazat e diagnozs Shkaktohet nga pellgzimi periferik i volumitintravazal; Pacienti reagon shpejt ndaj trajtimit; T fiktit e thjesht mund t ndodhi menjher pasushtrimit n temperature t larta nga: Zgjerimi i enve t lkurs dhe muskujve bn q lngjetintravazale t shprndahen n periferi Humbja e vllimit dhe pellgzimi n ansit e poshtmekontribuojn n kthim te paprshtatshm t venaveqndrore dhe perfuzion te pamjaftueshm t trurit. 2012-06-15 E ZAIMI 13 14. TE FIKTIT (vazhdim) Lkura e pacientit sht e ftoht, e lagur Pulsi i dobt Mund t kemi hypotension kalimtar Temperatura e brndshme shte normale/pake rritur Pacienti reagon shpejt ndaj vendosjes nambjente t freskta, n pozicion shtrire mekmb te ngritura mbi nivelin e trupit dherehidrimit nga goja. Te moshuarit qe bejne episode te tilla duhenvleresuar per hypoglicemi, arritmi, lezionekardiake apo cerebrale.2012-06-15 E ZAIMI 14 15. KRAMPETBazat e diagnozs Spazma t muskujve t vullnetshm tbarkut dhe t ekstremiteteve Shkaktohen nga ulja e kriprave nserum Trajtimi behet duke zvndsuarlngjet dhe kriprat2012-06-15 E ZAIMI 15 16. Klinika Krampet ndodhin kryesisht nga humbja ekriprave Manifestohen me spazma t dhimbshmet muskujve t vullnetshm t barkutdhe ansive Lkura mund t jet e lagur/that, engroht/ftoht Mund t kemi fashikulacione t muskujve Temperatura e brndshme shtnormal/pak e rritur 2012-06-15 E ZAIMI 16 17. Klinikavazhdim Analizatlaboratorike mund t tregojn: rritje t koncentrimit t gjakut ulje t nivelit t natriumit hipokalemia mund t vihet re rall2012-06-15 E ZAIMI 17 18. Trajtimi Lngje nga goja dhe zvndsim t kripsme solucione kripe 0.1-0.2% (tresol) N raste t rnda solucione fiziologjikeintravenoz. N varsi t nivelit serik t kaliumit jepensol. t kaliumit Nqs shihet e nevojshme jepet glukoz2012-06-15 E ZAIMI 18 19. Trajtimi vazhdim Pacienti vendoset n ambjent t ftohtdhe bhet masazh i leht i muskujve tprekur Pacienti duhet t pushoj pr 1-3 dit nvarsi t situats Shtrimi n spital zakonisht nuk sht inevojshm.2012-06-15 E ZAIMI 19 20. TEJLODHJA Bazat e diagnozs Shkaktohet nga humbja fillestare e ujit ose enatriumit si pasoj e qndrimit t zgjatur ntemperatur t lart Shpejt mund t kalohet n goditje nga inxehti Shnjat e dehidrimit jan t pranishme, kurseshnjat e dmtimit t SNQ nuk vihen re. Trajtimi prfshin rehidrimin dhe ftohjen2012-06-15 E ZAIMI20 21. Konsiderata t prgjithshmeTejlodhja sht nj reaksion i prgjithshm i organizmitndaj ekspozimit t zgjatur n temperature t lart sipasoj e: uljes s natriumit serik dehidrimit grumbullimit t metaboliteve ose kombinimi i te gjith ktyre faktorve.Tejlodhja sht nj sindrom paralajmrues igoditjes nga t nxehtitShnjat e dmtimit t SNQ prgjithsisht nukvihen reTemperature e brndshme e trupit sht < 40C.2012-06-15 E ZAIMI 21 22. Klinika Prshkruhen dy tipa t tejlodhjes: hipernatremike ( fillimisht humbje e ujit, n personat q nuk kan mundsi t gjejn uj dhe sht rezultat i zvndsimit t pamjaftueshm t tij) dhe hiponatremike ( fillimisht humbje e natriumitsht pasoj e djersitjes s madhe dhezvndsimit me uj t thjesht).Format e pastrta t secilit tip jan t ralla, n shumicn e rasteve vrehen forma t prziera me humbje t ujit dhe Na. 2012-06-15 E ZAIMI 22 23. Klinika (vazhdim) Shnjat dhe simptomat e tejlodhjesnuk jan specifike - Dhimbje koke, t przjera, t vjella, dobsi e shprehur, krampe muskulare dhe marramendje Dehidrimi manifestohet me: - Takikardi, hypotension dhe diaforez2012-06-15 E ZAIMI 23 24. Klinika(vazhdim) N pacientt me hipernatremi, deficiti i ujit llogaritet sipas formuls s mposhtme: DU = UPT UPT x Na teorik/Na faktikKu DU deficiti i ujit n litra UPT uji i pergjithshm truporpr meshkujt = Pesha n kg x 0.6 ; pr femra = Pesha n kg x 0.5 Na teorik - niveli i dshruar serik i Natriumit Na faktik - niveli serik i maturMatjete elektrolitve n serum dhe vlersimi i funksionitrenal, kshillohen pr shumicn e t smurveMioglobinuria sht tregues i rhabdomiolizs subklinike 2012-06-15 E ZAIMI 24 25. Trajtimi Fillimisht vendoset pacienti n nj vend t freskt I jepen me kujdes uj i ftoht dhe lngje frutash tkripura(< 200 mOsm/L) Nqs pacienti nuk sht n gjndje t pij, aplikohetperfuzion i/v solucion fiziologjik ose Ringer talternuara me glukoz 5% n varsi t analizave Nqs kemi t pranishme hyponatremine e thell meshnjat e intoksikacionit nga uji, duhen dhnsolucione saline hipertonike i/v Pacientt me simptoma t moderuara dhe t rnda, tmoshuarit dhe ata me smundje t tjerashoqruese, sht e mira t shtrohen n spital. 2012-06-15 E ZAIMI25 26. GODITJA NGA DIELLIBazat e diagnozs Temperatur shum e lart e trupit qshkakton alterime mendore dhedisfunksion t shum organeve Rhabdomioliz dhe shfaqjen edmtimeve t rnda hepatike Trajtimi konsiston n reduktimin eshpejt t temperaturs s trupit2012-06-15 E ZAIMI 26 27. Konsiderata t prgjithshme Goditja nga dielli karakterizohet nga dmtimi imekanizmave termorregulluese q shoqrohet me: alterim t statusit mental (varion ngakonfuzioni mendor n koma) rritje t shprehur t temperaturs s trupitmbi 41C Djersitja varion Temperaturat shum t larta shkaktojn me shpejtsidmtime n t gjith organizmin duke dhnrhabdomioliz t shprehur dhe insuficiencmultiorganore.2012-06-15 E ZAIMI27 28. Konsiderata t prgjithshme Smundshmria dhe vdekja jan pasoj eshkatrrimit t qelizavecerebrale, hepatike, renale dhekardiovaskulare Goditja nga dielli zakonisht ndodh - pas ekspozimeve t gjata n t nxehtose - pas sforcimeve t rnda fizike n kushteatmosferike me temperatura tepr t larta - n te moshuarit, t smurt dhe ata melabilitet emocional, mund t ndodh edhe nmunges t ekspozimit t zgjatur ntemperatura t larta. 2012-06-15 E ZAIMI28 29. Konsiderata t prgjithshme Faktor favorizues pr goditjen nga diellijan: smundjet kardiovaskulare diabeti fibroza cistike obeziteti alkoolizmi gjndjet febrile t kohve t fundit debiliteti.2012-06-15 E ZAIMI 29 30. Konsiderata t prgjithshmeKontribuojn n shkaktimin e goditjes nga dielli: Prdorimi i diuretikveanalgjezikvesedativveantidepresantvesubstancave paralitike dheantikolinergjikve2012-06-15 E ZAIMI 30 31. KlinikaShnjat dhe simptomat: Fillestare dhimbje t koks marramndje nause diarrhe dhe turbullime t pamjes. Shumica e pacientve kan dmtime t thellat sistemit nervor qndror q manifestohetme: konvulsione, gjndje delirante apo Koma2012-06-15 E ZAIMI 31 32. vazhdim Lkura sht: e nxeht e skuqur dhe zakonisht e that Para gjndjes se kolapsit kardiovaskular pulsi i fort dhe i shpejt. TA fillimisht i lart hipotensioni shfaqet m von => kolapsin cirkulator. Hiperventilimi shkakton fillimisht alkaloz respiratoree cila n prgjithsi ndiqet nga acidoza metabolike. Mund t kemi n tablon klinike shnjat ekuagulopatis: hematuria, hematemeza, petekiet, hematoma etj. Temperatura e brendshme e trupit mbi 45C.(shrohen) 2012-06-15 E ZAIMI32 33. Laboratori Rritja e perqendrimit te gjakut, Ulja e aftesise kuoguluese te tij dhe Shenjat e KID. Hipoprotrombinemia, Hipofibrinogenemia mund te jeneprezent Trombocitemia. Leukociteve Hipofosfatemia ??!! Hipokalemia ?? !!2012-06-15 E ZAIMI 33 34. Laboratori Hiperkalemia ndodh ne IRA prejrhabdomiolizes.Vihet re urine e koncentruar ne pamje (si vaj makine) Urina permban: proteina, cilindra dhe mioglobine Pt me GD kane demtim te rende hepatik. transaminazat - dhjete mije. Nese Pt trajtohet shpejt, rekuperohetplotesisht. 2012-06-15 E ZAIMI34 35. Mjekimi Vepro shpejt per te shmangur demtimete metejshme. Siguro: Rruget e ajrit dhe ventilimin; Uljen e temperatures; Korrigjimin e elektroliteve.2012-06-15 E ZAIMI 35 36. Mjekimi Per shkak te paqendrueshmerise termorregulatore mund te rishfaqet hipertermia e cila kerkon masa shtese per uljen e temperatures. Benzodiazepinat mund te jepen per te kontrolluar te dridhurat. Aspirina dhe paracetamoli jane te paefektshem dhe nuk duhet te jepen, pasi mund te perkeqesojne gjendjen e kuagulimit te gjakut dhe demtojne funksionin hepatik.2012-06-15 E ZAIMI 36 37. Qendrimi Te gjithe te semuret me t qendrore mbi 41C duhenshtruar per te trajtuar te gjitha komplikacionet emundshme ( KID, insuficiencenrenale, hepatike, rabdomiolizen, crregullimet kardiakedhe komen ). Nqs behet diagnostikimi i hershem dhe tregohetkujdesi i duhur, mbijetesa eshte ne 80-90% terasteve me shendet te meparshem te mire. T teper e larte ( t rektale >42 C), persistenca ekomes edhe pas ftohjes, nivelet e rritura tetransaminazave ( SGOT dhe SGPT) dhe hiperkalemiae shoqeruar me rabdomiolize te gjere, jane shenjaprognostike te keqija. 2012-06-15 E ZAIMI37 38. Sistemi Shendetesor Kujdesi shendetesor baze dhe sherbimet e references duhet te pergatisin planet per situata te vecanta per kompletimin me personelin dhe mjetet e nevojshme dhe mobilizimin e mekanizmave per sigurimin e shtesave te nevojshme, gjate sezonit te nxehte sigurimin dhe vendosjen e pajisjeve ftohese hartimin dhe shperndarjen e procedurave standarte te veprimit hartimin e udhezuesve dhe protokolleve te trajtimit parandalimin dhe trajtimin e efekteve te te nxehtit ne shendet2012-06-15 E ZAIMI38 39. Keshilla mjekesoreKeshillimi konsiston ne: njohurite ne mase te gjere mbi dhenien endihmes se pare personave me demtime nga tenxehtit reduktimi i ekspozimit ndaj temperaturave telarta nepermjet perdorimit te mjeteve mbrojtese ndryshimit te sjelljeve dhe veprimtarive ditore perdorimit ne sasi te bollshme te lengjeve dhesubstancave vitaminoze perdorimin e ambjenteve dhe mjeteve ftohesedhe nevojen per te pakesuar aktivitetin fizik 2012-06-15 E ZAIMI 39 40. DEMTIMET NGA TEMPERATURAT E ULETA Temperatura e organizmit normalishtndryshon gjat dits me nivelin m tult rreth or 0400 dhe m tlartn, pasdite n ort 1600 dhe 1800. Hipotermia (nga greqishtja )sht nj situat ku temperatura eorganizmit sht nn at t krkuarpr funksionet normale trupore dhemetabolizmin normal2012-06-15 E ZAIMI 40 41. HIPOTERMIA (efektet) 36C 37C Normale 35C - nn 35C (hipotermia). Dridhje t shkalls sleht apo t mesme dridhje t forta, mpirje dhemavijosje e lkurs. 34C Dridhje t forta, ngurtsim igishtrinjve, mavijosje, konfuzion, rregullimesjelljeje. 33C Konfuzion i shkalls s mesme dhe trnd, prgjumsi, reflekse t ulura, paksim idridhjeve, bradikardi, frymmarje t thella. Dridhjetmund t pushojn. Pacienti nuk i prgjigjet disastimujve.2012-06-15 E ZAIMI41 42. HIPOTERMIA (efektet) 32C - (urgjenc) Halucinacione, delirium, konfuzion iplot, prgjumsi e thell deri n kom. Reflekset jan tdobta apo mungojn. Nuk ka t dridhura. 31C Komatoz. Reflekse t dobta apo q mungojn.Frymmarje t thella dhe bradikarddi e thell. Mundsipr aritmi serioze. 28C Aritmi t rnda si edhe ndonjher apne.Pacienti si i vdekur. 24-26C ose m pak Vdekja ndodh nga aritmia apoarresti respirator. Hipotermia mund t ndahet n tre stade sipasgravitetit2012-06-15 E ZAIMI 42 43. Stadi 1 Temperatura e trupit bie me 1-2C nen norme Ka dridhje t shkalls s leht dhe fort. Viktima sht e paaft pr t vepruar me duar;duart mpihen. Pacienti ndjen diskomfort n stomak dhe shtshum i lodhur. Mund t ket ndjenj ngrohtsie, por n fakt pokalon n stadin 2. Nj test tjetr q vrteton q po kalohet drejtstadit 2 sht q ai nuk mund t takoj gishtin emadh me at t vogl; Ka turbullime shikimi. 2012-06-15 E ZAIMI 43 44. Stadi 2 Temperatura e trupit bie me 2-4C nn norme Dridhjet t fuqishme. Koordinimi keq i muskujve bhet m i shprehur. Lvizjet jan t ngadalta dhe t mundimshme, tshoqruara me nj hap me marje kmbsh, megjithsepacienti duket alert. Ent e gjakut n ekstremitet konstriktohen, paksohethumbja e nxehtsis n ajrin e jashtm. Frymmarja bhet e shpejt dhe e thell. Formohet lkur si e pats. Ent siprfaqsore t gjakut ngushtohen m shum pr tmbajtur t ngrohta organet vitale. Pacienti zbehet. Buzt, vesht, gishtrinjt e dors dhe tkmbs bhen mavi2012-06-15 E ZAIMI44 45. Stadi 3 Temperaura nn 32 C. Dridhjet ndalojn. Vshtirsi n t folur, mendim i ngadalt dhe amnezi; Pamundsi e prdorimit t duarve dhe marje kmbsh. Nn 30C, lkura e ekspozuar bhet e mavijosur dhe emufatur, Koordinimi i muskujve zhduket, ecja bhet e pamundurdhe viktima ka pozicion terminal bile edhe stupor. Frekuenca kardiake dhe respiratore ulet shum, pormund t ndodhin edhe takiartimi. Organet kryesore insuficiente. Ndodh vdekja klinike 2012-06-15 E ZAIMI 45 46. Hipotermia a zhytjes Hipotermia e ekstremiteteve dhe centralesht kufizimi madhor pr zhytjen n uj tftoht. Gishterinjt e ulin funksionin e tyre nga dhimbja dhempirja. Faktor predispozues t hipotermis szhytjes prfshijn dehidrimin djersitjen pajisjen e keqe izolimin e keq t nxehtsis ringrohjen e pamjaftueshme n zhytjet eprsritura2012-06-15 E ZAIMI 46 47. "Kafshimi i t ftohtit "Kafshimi nga i ftohti" (congelatio ) shtsituata ku shkaktohen dmtime t lokalizuaran lkur dhe indet e tjera nga i ftohti i madh. Kafshimi nga i ftohti ndodh n pjest e trupitq jan m larg nga zemra dhe tek ato qekspozohen m shum. Stadi i par i kafshimit nga t fothtit quhet "pickimnga i ftohti" 2012-06-15 E ZAIMI 47 48. Mekanizmi N ambiente me temperatur nn/apo 0Capo n erra t ftohta, ent e gjakut pranlkurs fillojn t tkuren me qllim q truhet temperatura centrale. N t ftohtin e madh, apo kur qndrohetpr nje kohe te gjat ne te ftohte, kjostrategji pakson fluksin e gjakut n zoname me pak rrezik. Mungesa e gjakut jep ftohje dhe vdekje tindeve t lkurs n zonat e prekura.2012-06-15 E ZAIMI48 49. Ka tre stade. Stadi 1 Stadi 2 Lkura duket e Zhvillohet pasverdh apo e ekspozimit t vazhduar.bardh. Zhdukja e dhimbjes, skuqje dhe Ka pak ndjenj enjtje e lkurs.djegieje. Mund t kemi fllucka dhe mund t ripet lkura 2012-06-15 E ZAIMI49 50. Stadi 3 Lkur t fort dhe t zbeht, n kt stadlkura vdes Edem si rezultat i humbjes s gjakut. Nqs stadi tret nuk trajtohet, kafshimi i tftohtit bhet i prhershm dhe dmtohennervat nga mungesa e oksigjenit. Zonat e prekura humbasin ngjyrn, bhen sipurpur dhe pastaj nxihen. Pas pak dmtimi i nervave rritet dhe nuk kandjeshmri. Kemi flluska, nuk ndjehen dmtimet, lkurae infektuar mund t arrij n gangren.2012-06-15 E ZAIMI 50 51. Faktort e riskut Prdorimi ibeta-bllokuesve Patologji si diabeti dhe neuropatitperiferike2012-06-15 E ZAIMI 51 52. Trajtimi: Ringrohja pasive, Ringrohja aktiveRingrohja pasive Ringrohja aktive Ngrohtsin e ambientit apo Shtimi ngrohtsis ntemperaturn e dhoms pr indet e pacientit, prvet ndihmuar ringrohjen e trajtimit t ngrohjestrupit t pacientit. pasive. Mbshtillet pacienti me Nxehja e indeve tbatanije dhe vihet pran dmtuara por paburimit t nxehtsis apo shkaktuar djegjengrohet me kontakt trupor zhytjen e indeve tdmtuara n banj uji Lvizjet e tepruar t indeve me temperatur pak mt ngrira mund t dmtohent lart se temperaturanga kristalet e akullit q jan e trupit.formuar n ato inde dhe tjap dmtim t mtejshm.2012-06-15 E ZAIMI52 53. Trajtimi i hipotermis Trajtimi n terren. Trajtimi n urgjenc. Trajtimi n spital. 2012-06-15 E ZAIMI 53 54. Trajtimi n terren Pr t penguar aritmit duhet t fillojringrohja q n terren. Kujdes kafshimi i tftohtit. Vendoset pacienti n vendin m t prshtatshmpr t paksuar humbjet e mtejshme tnxehtsis. Zvendsohen veshjet e lagura me batanije tthata apo dyshek thes. Fillohet ringrohja e jashtme me mjete t nxehta.Duhet t shmangen djegjet. Kur nuk ka mjete t ngrohta duhet t bhetngrohja trup me trup.2012-06-15 E ZAIMI54 55. Trajtimi n terren Ringrohjen dhe ngritjen e temperaturs centrale dheshmangjen e fibrilacionit ventrikular dhe aritmeve t tjera trrezikshme. Pacient me hipotermi pas zhytjeve n uj t ftoht kanrrezik m t madh pr fibrilacion; mjeku duhet ti instruktojt shmangin lvizjet e teprta gjat nxjerrjes nga uji. Aritmit kardiake fillojn n temperatura centrale prej 30C. Fibrilacioni ventrikular nn 22C. Lidokaina nuk sht efektive n trajtimin e ktyre aritmiveventrikulare. Bretiliumi. Bretylium (5 mg/kg ) pr pacientt t till me aritmi. Profilaksi tek pacientt me temperatur centrale nn 30C. Peisimi kardiak dhe atropina nuk jan efektive n trajtimin ebradiaritmive2012-06-15 E ZAIMI55 56. N urgjenc Prcaktohet shkalla e hipotermis. Pacientt me hipotermi t thell jan n stupor apome aritmi dhe nj temperatur 30C apo m pak. Pacientt me hipotermi t leht trajtohen meringrohje pasive (batanije t ngrohta). Ngrohja n siprfaqe mund t jet e rrezikshme sepse jep shok nga vazodilatacioni. Pacientt me insuficienc respiratore intubohendhe vendosen n ventilacion mekanik. Kihet kujdes pr fibrilacion ventrikular. Matet temperatura centrale.2012-06-15 E ZAIMI 56 57. vazhdim Hipotermia e thell sht urgjencekstreme, prandaj bhet mbajtja e funksionitkardiak apo rivendosja e tij. Oksigjenim maksimal me oksigjen t lagshtuar tngroht, derisa temperatura t shkoj s paku 32C. Ringrohje aktive me solucione t ngrohta IV; dyshekapo llamba ngrohse Nuk rekaomandohet ringeri-laktat, sepse hepari nuk mund tametabolizoj laktatin Nuk duhet t tentohet ringjallja zemer-mushkri teknj pacient me gjoks t ngrir ku kompresioni sht ipamundur. Pacientt me hipotermi t thella trajtohen pr tpenguar aritmit e rnda. Ringrohja optimale varet nga konditat e pacientit. 2012-06-15 E ZAIMI 57 58. Metodat agresive t ringrohjes jan: t ngadalta, t mesme apo t shpejta Ringrohja e ngadalt 17-30 kkal/or, me nj ngritje temperature 0.3-1.2C/or solucione IV t ngrohura deri n 45C (17 kkal/or); oksigjen i ngrohur, i lagshtuar me mask (30 kkal/orose 0.7C/or); batanije t ngrohta (0.9C/or) dhe oksigjen i ngroht, i lagshtuar me an t tubitintratrakeal (1.2C/or). Nqs mekanizmat mbrojts nuk jan dmtuar sigurohet ringohje me shpejtsi (30 kkal/or).2012-06-15 E ZAIMI 58 59. vazhdim Metodat e ringrohjes s mesme sigurojn rreth3C/or. Ktu hyjn lavazhi gastrik (2.8C/or) solucione IV 65C (2.9C/ore) lavazh peritoneal me lnjge 45C n 4 L/or (70 kkal/or ose 3C/or). Metodat e ringrohjes s shpejt sigurojn msum se 100 kkal/ore. lavazhi torakal 500 mL/min (6.1C/or) by pass kardiopulmonar (400 kkal/or 18C/or) lavazhi torakal 2 L/min (19.7C/or) dhe zhytja n uj t ngroht (1500 kkal/or). Dridhjet sigurojn 300 kkal/or. 2012-06-15 E ZAIMI 59 60. vazhdim Asnj teknik jo invazive nuk siguron ringrohje m t shpejt sefutja n uj t ngroht (Cisterna Hubbard). Fatkeqsisht pacinett q prdorin kt teknik kan nevoje per monitorizim kardiak dhe terapi IV. N pacientt me fibrilacion ventrikular fillohet CPR, defibrilim Defibrilimi sht i vshtir dhe i kot tek pacientt me temp. nn 30C Vazhdohet me reanimacion deri n temperatura mbi 30C. Nqs vazhdon fibirlacioni, rekomandohet amiodaroni . N do rast me FV dhe hipotermi t thell fillohet by pasikardiopulmonar. By pasi kardiotorakal ka qn i sukseshm pr trajtimin e rasteve me hipotermiaksidentale me arrest kardiak t zgjatur. Duhet t kryhet shpejt, Vazhdohet me masazh kardiak t brendshm dheringrohje lokale Shum aritmi kalojn me ringrohjen. Vazodilatacioni shton hapsirn vaskulare; pacienti hipotremik pr 45 60min krkojn dhnie lngjesh. Hipotenisoni - likide; agjentt inotrop duhet t prdoren vetm n rastetekstreme.2012-06-15 E ZAIMI60 61. N spital Edema pulmonare akute trajtohet me oksigjen, antibiotik, diuretik sipas nevojs. Kafshimi i t ftohtit dhe dmtimet lokale, q japin dmtime indore t thella, duhet te eksplorohen nga kirurgt dhe pjest e gangrenizuara amputohen. Procedurat kryhen kur prcaktohet kufiri midis indit tsmur dhe atij t shndosh pas disa ditsh apojavsh. Duhet t monitorizohet rhabdomioliza. 2012-06-15 E ZAIMI 61 62. Komplikacionet Aritmi kardiake Diatezann 30-32Chemoragjike Infeksione Atoni vezike Pneumoni Kafshim nga taspirative ftohtit Edem Anomalipulmonareelektrolitike dhe rregullime t Pankreatitis koagulimit.2012-06-15 E ZAIMI 62 63. Komplikacionet e mjekimit Shoku i ringrohjes, apo Djegjet nga i ftohti dhehipotensioni ngavazokonstriksioni lkuresvazodilatacioni itheksuar i ringrohjes.dhe nga vendosja e Acidoza e ringorhjes ngashisheve t nxehta dheriqarkullimi i acidit materjalet e nxehura.laktik t grumbulluar nqarkullimin periferik. Hemoragjia Pneumonia aspirativegastrointestinale Edema pulmonare Nekroza tubulare akute Hipertermiajatrogjenike Tromboza intravaskulare Fibrilacioni ventrikular Acidoza metabolike Peritonitis Rhabdomyolysis Gangrene 2012-06-15 E ZAIMI 63 64. Prognoza Parandalimi Smundshmria dhevdekshmria varet ngravitetin dhe shkalln e Duhet patur parasyshhipotermis.veshja sipas aktivitetit. N hipotermin e leht apo tmesme shrimi i plot tek Konsumimi i alkoolitindividt e shndetshm dmton sepse ndalon(vdekshmria < 5%). vazokontriksionin Vdekshmria n hipotermi t mbrojtsrnd, me smundjeparaprake mund t jet mbi50%.2012-06-15 E ZAIMI64 65. Hipotermia terapeutike Hipotermia terapeutike sht njmjekim q ul shum temperaturnqndrore t trupit q trajtojsituata si arresti kardiak, insulticerebral dhe ethen tek pacient medmtime neurologjike. Mendohet se mbijetesa sht 7 : 1.2012-06-15 E ZAIMI65 66. 2012-06-15 E ZAIMI 66 67. 2012-06-15 E ZAIMI 67