teerawat 99@yahoo - Ministry of Public...

73
สํานักงานป้ องกันควบค มโรคที ๕ นครราชสีมา [email protected]

Transcript of teerawat 99@yahoo - Ministry of Public...

สํานักงานป้องกนัควบคุมโรคที� ๕ นครราชสีมา

[email protected]

Estimated TB Incidence (all cases), 2004 (per 100,000/year)

WHO/GTB,04

<10

10-<50

50-<100

100<300

>-300

Estimated TB Incidence (Smear +ve cases), 2004 (per 100,000/year)

WHO/GTB,04

<10

10-<25

25-<50

50-<100

>-100

– ทั�วโลก– 1/3 ประชากรทั�วโลกติดเชื"อวณัโรค5-10% ของคนที�ติดเชื"อจะป่วยเป็นวณัโรคในช่วงชีวติ

ของเขา– จากการรายงานWHO ปี2548

• จะมผีู้ป่วย วณัโรคปีละ 8.8ล้านคน (140:100,000ปชก.)• อยู่ในระยะแพร่เชื"อ 3.9 ล้าน (63:100,000 ปชก)

วณัโรค เป็นปัญหาสาธารณสุขของทั�วโลก

• อยู่ในระยะแพร่เชื"อ 3.9 ล้าน (63:100,000 ปชก)• จะมผีู้เสียชีวติจากวณัโรคปีละ 2 ล้านซึ�งรวมผู้ติดเชื"อHIVด้วย

– ประเทศไทยประเทศไทยถูกจัดอยู่ในลาํดับที�18 ใน 22ประเทศที�ผู้ป่วยวณัโรคมาก• จะมผีู้ป่วยวณัโรคปีละ 100,000 คน• จะมผีู้เสียชีวติจากวณัโรค ปีละ 7,000 - 10, 000 คน• ความชุกของการติดเชื"อHIVประมาณ 15-20 %และ 10-15%ของผู้ป่วยHIVมโีอกาส

ติดเชื"อวณัโรค• ความชุกวณัโรคดื"อยาหลายขนานในผู้ป่วยใหม่ 1.06%

สถานการณว์ณัโรค เขต 5

ตามการรายงาน Cohort

51.7 53.649

52.5 51.7

40

50

60

2544

2545

ร้อยละ

กราฟที� 1.อตัราป่วยวณัโรคระยะแพร่เชื"อของเขต 5

ปี พ.ศ. 2544 – 2549 แยกรายจงัหวดั

0

10

20

30

40

นม ชย บร สร รวมเขต 5

2545

2546

2547

2548

2549

กราฟที� 2.อตัราเสมหะปราศจากเชื"อเมื�อสิ"นสุดระยะเข้มข้น (CONVERSION RATE )ของเขต 5 ปี พ.ศ.2544 – 2549แยกรายจังหวดั เกณฑ์ มากกว่าร้อยละ 85

ร้อยละ

82.785.8

86 86.585.2

85

90

95

25442545

82.7

70

75

80

85

นม ชย บร สร รวมเขต 5

25452546254725482549

กราฟที� 3.อตัราการรักษาหาย (Cure rate) ของเขต 5 ปี พ.ศ.2544 - 2549

แยกรายจงัหวดั เกณฑ์ Cure rate > 85%79.45 79.2

86.32 88.15 85

60

70

80

90

2544

2545

ร้อยละ

0

10

20

30

40

50

60

นม ชย บร สร รวมเขต 5

2545

2546

2547

2548

2549

กราฟที�4.อตัราการขาดการรักษา (Default rate) เขต 5 ปี 2544 – 2549

แยกรายจงัหวดั เกณฑ์ Default rate < 5%

10

12

14

16

2544

ร้อยละ

7.8 7.26.3

3.6

6.2

0

2

4

6

8

10

นม ชย บร สร เขต 5

2545

2546

2547

2548

2549

ไม่ตดิเชื"อ

ตดิเชื"อ ตาย

เกดิ

TB Cycle in Pre-Chemotherapy

ป่วยป่วยหาย

ตาย 50 %

หายเอง 32%

Chronic 18%

ไม่ตดิเชื"อ 70 %

ตดิเชื"อ 30 %ตาย

เกดิ

TB Cycle in Chemotherapy era

HIV

BCG

ป่วยป่วยหาย

ตาย 10 %

หาย 80%

Chronic 10%

HIV

INH

...ผู้ป่วยวณัโรคปอดเสมหะพบเชื"อ...

ไม่รักษา รักษา

ตาย 50% รักษาไม่ดี รักษาอย่างดี

The image cannot be displayed. Your computer may not have enough memory to open the image, or the image may have been corrupted. Restart your computer, and then open the file again. If the red x still appears, you may have to delete the image and then insert it again.

ตาย 50%

หายเอง 32%

แพร่เชื�อต่อ 18%ตาย 10%

หาย 65%

แพร่เชื�อต่อ 25%

ตาย 1.2%

หาย 97.8%

แพร่เชื�อต่อ 1%

หัวข้อ ปี 2500 ปี 2550 ปี 2560 ปี 2560

ประชากร 30,000,000 60,000,000 70,000,000 70,000,000

อตัราตดิเชื"อรายใหม่ / ปี

2 % 1 %ลดลง<5%ต่อปี Cure

rate<85%

0.5987368 % ลดลง5%ต่อปีCure rate>85%

0.3486783% ลดลง10 %ต่อปี Cure rate>95%

ผู้ตดิเชื"อรายใหม่ / ปี 600,000 600,000 419,115 244,075ผู้ตดิเชื"อรายใหม่ / ปี 600,000 600,000 419,115 244,075

อตัราป่วยเป็นวัณโรค 10 % 10% 10% 10%

ป่วยเป็นวณัโรคในปีแรก

5% 5% 5% 5%

จํานวนผู้ป่วยต่อปี 30,000 30,000 20,955 12,203

เป้าหมายการควบคมุวณัโรค

• อตัราการรักษาหายขาด (Cure rate) ในผู้ป่วยเสมหะพบเชื"อไม่ตํ�ากว่า 85 %

• อตัราการค้นหา(Case Finding ) วณัโรครายใหม่เสมหะ• อตัราการค้นหา(Case Finding ) วณัโรครายใหม่เสมหะพบเชื"อไม่ตํ�ากว่า 70 %ของจํานวนที�คาดว่าจะมี

เป้าหมายการคน้หา

�ในชุมชน อตัราการค้นหาCase Finding วณัโรครายใหม่เสมหะพบเชื"อในชุมชนไม่ตํ�ากว่า 70 %ของจาํนวนที�คาดว่าจะมี

(63 ต่อแสนประชากร) (63 ต่อแสนประชากร)

�ในสถานบริการต้องค้นหา

� 2-3% ของผู้ที�มีอาการสงสัยว่าเป็นวณัโรค ไอเรื"อรังนานเกนิ

2-3 สัปดาห์ ( 8-10 % น่าจะมี SM+ )

ตวัชี"วดัสําคญัการกาํกบัตดิตามผลการรักษาวณัโรค

� อตัราความสําเร็จการรักษามากกว่าร้อยละ 85

� อตัราการเปลี�ยนของเสมหะจากบวกเป็นลบมากกว่า

ร้อยละ 85 ร้อยละ 85

� อตัราการขาดการรักษาน้อยกว่าร้อยละ 5

� อตัราการโอนออก (ไม่ทราบผลการรักษา) น้อยกว่าร้อยละ 3

เป้าหมาย

• 1.Cure rate (at least in new SS+ ) > 85%

• 2.Default rate < 5%

• 3.อตัราความสําเร็จในการรักษามากกว่าร้อยละ 85

• 4.อตัราการตายน้อยกว่าร้อยละ 10

ยุทธศาสตร์ที�เน้นหนักในปี 2549ยุทธศาสตร์ที�เน้นหนักในปี 2549

• DOTS strategy : improve the quality

• Integrated TB/HIV strategy

• Human resource development

• Improve laboratory network

นโยบายเพื�อแก้ปัญหาวณัโรคเขต 5ส่งเสริมพฒันายทุธศาสตร์ DOTS อย่างต่อเนื�อง

สร้างเครือข่ายการควบคุมวณัโรคในเขตเมือง ประชากรตามแนวชายแดน และแรงงานข้ามถิ�นให้ เข้มแขง็ชายแดน และแรงงานข้ามถิ�นให้ เข้มแขง็

ดาํเนินการผสมผสาน TB/HIV อย่างเข้มข้นทุกพื"นที�

สร้างเครือข่ายและพร้อมสําหรับการดูแลผู้ป่วยวณัโรคดื"อยาหลายขนาน

สร้างระบบจูงใจ (Incentive) เพื�อเพิ�มอตัราความสําเร็จการรักษา

การป้องกนั-วคัซีน บีซีจี

*effectiveness-ยา INH chemoprophylaxis-ยา INH chemoprophylaxis

*problems of health service*cost effectiveness analysis

ทาํไมต้องให้บีซีจีแรกเกดิ

ก เกดิภูมติ้านทานดทีี�สุด

ข อตัราตดิเชื"อในเดก็สูง

ค ภูมติ้านทานจากแม่ป้องกนัโรคไม่ได้

ง อาการข้างเคยีงจะน้อยกว่าให้ตอนโต

การวนิิจฉัย-ตรวจเสมหะdirect smear

- culture/Bactec MGIT 960

-เอกซเรย์-tuberculin skin test

-ตรวจระดบัยนี -

-ตรวจระดบัยนี restriction fragment length polymorphism -ตรวจ ADA (adenosine deaminase) จาก pleural fluid

-วณัโรค �������� เอดส์ -ค้นหาเชิงรุก มากกว่า ตั"งรับ

.อาการที�น่าสงสัยว่าจะเป็นวณัโรค.

อาการที�พบบ่อย ไอเรื�อรัง 2- 3 สปัดาห์

ไอเลือดออก

มีเสมหะเหลือง , ขาวขุน่ , เสมหะปนเลือด

The image cannot be displayed. Your computer may not have enough memory to open the image, or the image may have been corrupted. Restart your computer, and then open the file again. If the red x still appears, you may have to delete the image and then insert it again.

อาการทั�วไป

อ่อนเพลีย นํ� าหนกัลด

ไขต้อนบ่าย เหงื2อออกตอนกลางคืน

เจบ็หนา้อก เหนื2อยหอบเบื2ออาหาร

หวัขอ้ กลอ้งดี กลอ้งปานกลาง

กลอ้ง fluorescence

กาํลงัขยาย กี2เท่า 100 *10 40*10 25*10

พื�นที2ต่อ 1 วงกลอ้ง ตร.มม. 0.02 0.1875 0.3

Smear2x3 ซม 600 ตร.มม 30,000 3,200 2,000Smear2x3 ซม 600 ตร.มม 30,000 3,200 2,000

ปกติมีเชื�อ10,000 ตวั/เสมหะ 1 ซีซี จึงมีเชื�อบนสไลด ์100 ตวั มีโอกาสพบ

1 ตวั/300 วงกลอ้ง

1 ตวั /32 วงกลอ้ง

1 ตวั/20 วงกลอ้ง

ดูจริง 100 วงกลอ้ง โอกาสพบเชื�อ 33% 300 % 500 %

ขอ้มูลจริง ตรวจสเมียร์ 1 ครั� งมีความไว 22-43% <50 % <60 %

การวนิิจฉัยวณัโรคอาการและอาการแสดงไม่มีความจําเพาะแต่มีความสัมพนัธ์กบัการป่วยเป็นวณัโรค

การถ่ายภาพรังสีทรวงอก มีความไวที�สุดแต่ไม่มีความจําเพาะ

การตรวจเสมหะโดยการย้อมสีเป็นวธิีที�ดีที�สุด มีความจําเพาะสูง ง่าย ราคาถูกแต่มีความไวตํ�า

98%

80

100 Specificity

Microscopy is a more specific test than X-ray for TB diagnosis

50%

0

20

40

60

AFB Microscopy X-ray

การวนิิจฉัยวณัโรค

�การตรวจโดยการย้อมสีสามารถตรวจกบัสิ�งส่งตรวจได้ทุกชนิด�ข้อเสียการตรวจเสมหะโดยการย้อมสีผู้ป่วยร้อยละ 50-60 ตรวจไม่พบเชื"อวณัโรคร้อยละ 50-60 ตรวจไม่พบเชื"อวณัโรค

�การตรวจเสมหะพบเชื"อ 2 ครั"งวนิิจฉัยวณัโรคได้ทนัทโีดยไม่ต้องถ่ายภาพรังสีทรวงอก

... การเกบ็เสมหะ...การเกบ็เสมหะ

spot sputum (บ้วนปาก)

collectted sputum (ไม่บ้วนปาก)collectted sputum (ไม่บ้วนปาก)

หลกัการ 3 ครั"ง ต่างวนักนั

(1 ครั"ง ต้องเป็น collectted sputum collect sputum )

...เทคนิคที�พงึคาํนึงในการเกบ็เสมหะ...1. บ้วนปากด้วยนํ"าสะอาดก่อนเกบ็เสมหะ

2. เกบ็เสมหะในที�ที�มอีากาศถ่ายเทดี

3. ไอลกึ ๆ เพื�อขบัเสมหะออกมา

The image cannot be displayed. Your computer may not have enough memory to open the image, or the image may have been corrupted. Restart your computer, and then open the file again. If the red x still appears, you may have to delete the image and then insert it again.

3. ไอลกึ ๆ เพื�อขบัเสมหะออกมา

4. ไม่ควรมผีู้อื�นอยู่ในบริเวณเกบ็เสมหะ

5. ถ้าเกบ็เสมหะไม่ได้เป็นนํ"าลายให้เกบ็ใหม่

6. เกบ็เสมหะในตลบัเกบ็ให้ดี

รูปแบบการเกบ็เสมหะส่งตรวจ 3 ครั"งเมื�อเกดิพยาธิสภาพที�ปอด

รูปแบบการเกบ็เสมหะส่งตรวจ 3 ครั"งเมื�อเกดิพยาธิสภาพที�ปอด

• Spot 1 ครั"ง + Collect 2 ครั"ง

• Spot 1 ครั"ง + Collect 1 ครั"ง + Spot 1 ครั"ง

(1 ครั"ง ต้องเป็น collect sputum )(1 ครั"ง ต้องเป็น collect sputum )

ปริมาณเชื"อในเสมหะมากหรือน้อยขึ"นอยู่กบัปริมาณเชื"อในเสมหะมากหรือน้อยขึ"นอยู่กบั• รอยโรค (Lesion)

• การเกบ็เสมหะที�ถูกต้อง

การเกบ็รักษาเสมหะเพื�อส่งตรวจการเกบ็รักษาเสมหะเพื�อส่งตรวจ

• Direct smear

- เกบ็ไว้ในตู้เยน็ที� 2-8 C ไม่เกนิ 7 วนั- เกบ็ไว้ในตู้เยน็ที� 2-8 C ไม่เกนิ 7 วนั

• Culture

- เกบ็ไว้ในตู้เยน็ที� 2-8 C ไม่เกนิ 7 วนั

- เกบ็นาน > 7 วนั ให้ใส่ช่องแช่แขง็

ทาํไมต้องตรวจ AFB 3 ครั"ง?ทาํไมต้องตรวจ AFB 3 ครั"ง?

81%

93%100%

100%

Cum

ula

tive P

ositiv

ity

Three sputum smears are optimal

0%

50%

First Second Third

Cum

ula

tive P

ositiv

ity

การวนิิจฉัยโดยฉายภาพรังสีการวนิิจฉัยโดยฉายภาพรังสี

X - Ray

Tuberculosis infected lung

ที�มาภาพ www.sabcnews.com

Tuberculosis reinfected lung

ที�มาภาพ pathhsw5m54.ucsf.edu/cts

Tuberculosis of lung

ที�มา pathy.fujita-hu.ac.jp/~tsutsumi/case/case076.htm

Tuberculosis of lung

ที�มา pathy.fujita-hu.ac.jp/~tsutsumi/case/case076.htm

Tuberculosis of lung

ที�มา pathy.fujita-hu.ac.jp/~tsutsumi/case/case076.htm

Tuberculosis of lung

ที�มา pathy.fujita-hu.ac.jp/~tsutsumi/case/case076.htm

...การแปลผลการตรวจเสมหะ...

1. Smear +

- Smear + อย่างน้อย 2 ครั"ง

- Smear + 1 ครั"ง ร่วมกบั X - Ray เข้าได้กบั - Smear + 1 ครั"ง ร่วมกบั X - Ray เข้าได้กบั

วณัโรคปอด

- Smear + 1 ครั"ง ร่วมกบัเพาะเชื"อเป็นบวก

1 ครั"ง (ผล + mo)

2. Smear -

- X-Ray เข้าได้กบัวณัโรค , Smear ไม่พบเชื"อ

อย่าง น้อย 3 ครั"ง และแพทย์ตดัสินใจ

รักษาวณัโรครักษาวณัโรค

- X-Ray เข้าได้กบัวณัโรค , Smear ไม่พบเชื"อ

อย่างน้อย 3 ครั"ง และมผีลเพาะเชื"อ

เป็นบวก

Diagnosis of Pulmonary TB

Cough 2 weeks

AFB X 3If 1 positive,

X-ray and evaluation

If 2/3 positive:Anti-TB Rx

If negative :Broad-spectrum antibiotic 10-14 days

If symptoms persist, repeat AFB smears, X-ray

If consistent with TB

Anti-TB Treatment

If negative :

วนัที2 จาํนวนเชื�อ วนัที2 จาํนวนเชื�อ วนัที2 จาํนวนเชื�อ

1 2 11 2,048 21 2,097,152

2 4 12 4,096 22 4,194,304

3 8 13 8,192 23 8,388,608

4 16 14 16,384 24 16,777,216

5 32 15 32,768 25 33,554,432

6 64 16 65,536 26 67,108,864

7 128 17 131,072 27 134,217,728

8 256 18 262,144 28 268,435,456

9 512 19 524,288 29 536,870,912

10 1,024 20 1,048,576 30 1,073,741,824

วนิิจฉัยผู้ป่วย

• ตรวจเสมหะ 3 ครั"ง และ CXR ในรายที�มอีาการสงสัย

• ให้การวนิิจฉัยและขึ"นทะเบียนรักษาเพื�อตดิตามประเมนิผลการรักษา

• คดักรอง HIV โดยการทาํ VCT• คดักรอง HIV โดยการทาํ VCT

• ส่งเสมหะเพาะเชื"อเพื�อยนืยนัการวนิิจฉัยในรายที�มปีัญหาการวนิิจฉัย

• ส่งเสมหะเพาะเชื"อทดสอบความไวของยาต่อเชื"อวณัโรค (DST)

ในรายที�สงสัยเชื"อดื"อยา เช่น Relapse, Failure

ใครมีภูมิต้านทานต่อเชื"อวณัโรคดีกว่ากนั ?

นาย ก

นาย ข.

การรักษาno chemotherapystandard regimen

short courseDOTSDOTS

ยาแนวที�สองยาต้านไวรัสเอดส์

สหวชิาชีพ

การประเมินผลของงานควบคุมวณัโรคดูที�ประสิทธิภาพการรักษาในมุมมองใด

ก cost minimization

ข cost –effectiveness analysisข cost –effectiveness analysis

ค cost-benefit analysis

ง cost –utility analysis

การประเมินประสิทธิภาพการรักษาในมุมมองต่างๆ

1 cost minimization ไม่มกีารประเมิน ดูราคาถูกที�สุด

2 cost –effectiveness analysis ดูผลทางคลนิิกหรือผลกระทบทางสุขภาพ - จาํนวนผู้ป่วยที�หายคลนิิกหรือผลกระทบทางสุขภาพ - จาํนวนผู้ป่วยที�หาย

3 cost-benefit analysis ประเมินค่าผลที�ได้ในรูปของตวัเงนิ

4 cost –utility analysis ประเมินค่าผลที�ได้ในรูปคุณภาพชีวติ

ตวัยาที�ใช้SM INH Pas Th EMB

RFPCycloserine EthionamideCycloserine Ethionamide

AmikacinQuinolone gr

ค่าใช้จ่ายต่อการรักษาผู้ป่วยวณัโรคที�ไม่ดื"อยา ๑ รายคดิเป็นเงินเท่าไร

ก 3000 บาท

ข 4000 บาทข 4000 บาท

ค 5000 บาท

ง 6000 บาท

กจิกรรม ราคา (บาท)

ตรวจเสมหะ 3 ครั� งเพื2อวินิจฉยั 60

ตรวจเสมหะเพื2อประเมินผลการรักษา 180

เอกซเรยป์อด 2 ครั� งเมื2อเริ2มรักษาและเมื2อรักษาครบ 200

ส่งเสมหะเพาะเชื�อเพื2อยนืยนัการวนิิจฉยั 100ส่งเสมหะเพาะเชื�อเพื2อยนืยนัการวนิิจฉยั

ทดสอบความไวต่อยาของเชื�อวณัโรค 250

รักษาดว้ยยาระยะสั�น cat 1 3,500

เยี2ยมติดตาม 8 ครั� ง 800

รวม 5,090

ขอ้มูลของ รพ สีคิ�ว ประเมินเมื2อ มีนาคม 2549

ค่าใช้จ่ายต่อการรักษาผู้ป่วยวณัโรคดื"อยา ๑ รายคดิเป็นเงนิเท่าไรก 50,000 บาทข 90,000 บาทค 100,000 บาทค 100,000 บาทง 120,000 บาท

กจิกรรม ราคา (บาท)

ตรวจเสมหะ 3 ครั� งเพื2อวินิจฉยั 60

ตรวจเสมหะเพื2อประเมินผลการรักษา 360

เอกซเรยป์อด 2 ครั� งเมื2อเริ2มรักษาและเมื2อรักษาครบ 200

ส่งเสมหะเพาะเชื�อเพื2อยนืยนัการวนิิจฉยั 100ส่งเสมหะเพาะเชื�อเพื2อยนืยนัการวนิิจฉยั

ทดสอบความไวต่อยาของเชื�อวณัโรค 250

รักษาดว้ยยาระยะสั�น cat 1 120,000

เยี2ยมติดตาม 8 ครั� ง 800

รวม 121,770

ขอ้มูลของ รพ สีคิ�ว ประเมินเมื2อ มีนาคม 2549

ตวัผู้ป่วย-กลุ่มอายุน้อย-กลุ่มอายุมาก

-โรคแทรกซ้อนก่อน/หลงัรักษา-โรคแทรกซ้อนก่อน/หลงัรักษา

ผู้ป่วยเอดส์ที�ตดิเชื"อวณัโรคคดิเป็นร้อยละเท่าไรก 10ข 15ข 15ค 20ง 25

จํานวนและร้อยละของผู้ป่วยเอดส์และผู้ป่วยเอดส์ที�ติดเชื"อวณัโรค จังหวดันครราชสีมา พ.ศ. 2544 – 2548

ปี พ.ศ. จาํนวนผูป้่วยเอดส์ จาํนวนผูป้่วยเอดส์ที2ติดเชื�อวณัโรค

ร้อยละ

2544 491 102 20.7

2545 397 75 18.82545 397 75 18.8

2546 384 83 21.6

2547 423 105 24.8

2548 336 65 19.3

ผู้ป่วยวณัโรคที�ตดิเชื"อเอดส์คดิเป็นร้อยละเท่าไรก 10ข 15ข 15ค 20ง 25

ผู้ป่วยวณัโรคปอดรายใหม่เสมหะบวกและลบ จังหวดันครราชสีมา

งวดที� 1 ตั"งแต่ 1 ตุลาคม 2548 – 31 มกราคม 2549

ขอ้มูล จาํนวนนาํมาประเมิน

รักษาสาํเร็จ

ลม้เหลว ตาย ขาดเกิน 2 เดือน

โอนออก

ผูป้่วยวณั 421 337 6 26 35 17ผูป้่วยวณัโรค

421 337 6 26

6.1%

35 17

ผูป้่วยวณัโรคติดเอดส์

61

14.48%

35 1 18

29.5%

5 2

ผู้ป่วยชายไทยโสด อาย ุ31 ปี อาชีพรับจ้างร้านอาหารที�พทัยา มีอาการอ่อนเพลยี ไอเรื"อรัง BMI=19.5 ผลตรวจเป็นดงัภาพต่อไปนี" จงวางแผนให้การรักษา

ก รักษาเชื"อราในปากก่อน

ข รักษาวณัโรคปอดด้วยยา cat 1 ทนัทีข รักษาวณัโรคปอดด้วยยา cat 1 ทนัที

ค ให้ยาต้านไวรัสเอดส์ทันที

ง วางแผนให้การรักษาแบบองค์รวม

ตวัเชื"อวณัโรคเชื"อวณัโรคไวต่อยา

เชื"อดื"อยาบางตวัMDR-TB

Non Tuberculous MycobacteriumNon Tuberculous Mycobacterium

Non tuberculous mycobacterium ตวัใดพบบ่อยที�สุดในผู้ป่วยตดิเชื"อเอดส์

ก M. avium

ข M. tuberculosisข

ค M. cheonae

ง M. scrofulaceum

การติดเชื�อ NTM ในผูต้ิดเชื�อเอดส์ส่วนใหญ่เกิดจาก M.avium complex เชื2อวา่การเกิดโรคน่าจะเป็น

primary infection มากกวา่ reactivation และติดเชื�อจากทางเดินอาหาร เช่นจากนํ�าดื2ม การติดเชื�อสามารถ

แพร่กระจายไปสู่อวยัวะต่างๆได ้และการตรวจทางแพร่กระจายไปสู่อวยัวะต่างๆได ้และการตรวจทางหอ้งปฏิบตัิการที2ช่วยวนิิจฉยั disseminated MAC

infection คือblood culture การรักษาคือ clarithromycin or azithromycin

+ethambutol

HRD

DOTS ทีดี มีคู่มือทีดี

ฝึกอบรม การนิเทศงาน

เครือข่ายการรักษา DOTS Meeting

IPT คู่มือ การฝึกอบรม

ติดตามผู้สัมผัส

มาตรการเชิงรุก MDR-TB บุคลากรมีความรู้ความสามารถ เรือนจํา

ชายแดน

เอดส์ลดลง การควบคุมวัณโรคอย่างยังยืน มาตรการพิเศษในกลุ่มเสียง ต่างด้าว

สถานบริการ

TB+HIV ผู้ป่วยวัณโรครักษาหายทุกราย มีความครอบคลุมสูง

ใช้ระบบ DOTS การค้นหาเชิงรุก

มีการเยืยมบ้านทีดี การรณรงค์อย่างต่อเนือง

HA ประชาชนตระหนัก/มีส่วนร่วม

แผน TB+HIV พัฒนาสือต่างๆ

QC Slide การเดินทางสะดวก

รพ เอกชน ร่วมมือ

ปัญหาวณัโรคลดลง

อตัราการติดเชื�อลดลง

อตัราป่วยลดลง

กรอบแนวคิดการทาํงานวิจยัวณัโรค

วคัซีนมีประสิทธิภาพดีขึ�น

การระบาดของเอดส์ลดลง

เศรษฐกิจดีขึ�น

ภาคเอกชนร่วมมือมากขึ�น

ชุมชนมีส่วนร่วมมากขึ�น

อตัราหายขาดเพิ2มขึ�น ความครอบคลุมมากขึ�น อตัราหายขาดเพิ2มขึ�น ความครอบคลุมมากขึ�น

ใชร้ะบบ DOTS

รพ บริการดี

ผูป้่วยมีความตระหนกั

บุคลากรเขม้แขง็

ประชาชนตื2นตวั

การคน้หาผูป้่วยเชิงรุก

เขา้ถึงสถานบริการ

มาตรการชดัเจนในพื�นที2เสี2ยงสูง

ภาพการทาํงานวณัโรคที�ควรจะเป็น๑.บุคลากรเน้นการทาํงานเป็นทมีสหวชิาชีพ เจาะลกึผู้ป่วย

เฉพาะกลุ่ม – สูงอายุ เอดส์ เบาหวาน ๒.เน้นการดูแลผู้ป่วยแบบองค์รวมทั"งกาย ใจ สังคม

๓.การหยุดการแพร่เชื"อสําคญัที�สุด การรักษาจนหายขาดเป็นการหยุดการแพร่เชื"อที�ดทีี�สุด การรักษาจนหายขาดเป็นการหยุดการแพร่เชื"อที�ดทีี�สุด

DOTSเป็นกลวธิีที�ดทีี�สุดในปัจจุบันต่อการเพิ�มอตัราการรักษาหายขาด

๔.สร้าง PCU ให้เป็นจริง สร้างความเชื�อมโยงอย่างเป็นเอกภาพระหว่างหน่วยงานต่างๆ

= Ability + effort + attitude + teamwork