T.C.LAHEY BÜYÜKELÇİLİĞİTİCARET MÜŞAVİRLİĞİ

Eylül 2008Lahey

1

HOLLANDAKURU/KONSERVE MEYVE VE SEBZE

PİYASA-MADDE RAPORU

İÇİNDEKİLER SAYFA NO

I.GİRİŞ 4

II. ÜLKE EKONOMİSİNİN GENEL DEĞERLENDİRİLMESİ 5

III. KURU/KONSERVE MEYVE VE SEBZE PİYASASI

1. ÜRETİM

1.1. Üretim 6

1.2. Başlıca Piyasa Aktörleri 6

1.3. Üründeki vergiler 7

2. TÜKETİM

2.1. Pazar Büyüklüğü 7

2.2. Piyasanın Yapısı ve Özellikleri 8

2.3. Piyasadaki Gelişmeler ve Beklentiler 9

3. FİYATLAR 10

4. DIŞ TİCARET

4.1. İthalat 10

4.2. İhracat 12

4.3. Türkiye’nin İhracatı 13

4.4. Hollanda Pazarına Giriş Koşulları 14

4.4.1. Yasal Koşullar 14

4.4.2. Diğer Koşullar 15

4.4.3. Paketleme ve Etiketleme 15

4.4.4. Gümrük Tarifeleri 16

4.5. Fırsatlar ve Tehditler 18

5. PAZARLAMA KOŞULLARI

2

5.1. Pazarlama Kanalları 18

5.2. Perakende Ticaret 20

5.3. Perakende Piyasası Trendleri 20

5.4. Medyada reklam ve tanıtma olanakları 21

5.5. Ürünlerin tanıtılacağı fuar ve sergiler 21

5.6. Ticaret Ortağı Seçimi 21

5.7. Ticaret Ortağınızla Anlaşma 22

5.8. Kültürel Farklılıklar 23

5.9. Bilgi Kaynakları 23

V. SONUÇ

1. BULGULAR

24

2. ÖNERİLER

26

KAYNAKÇA : 26

3

I. GİRİŞ

Bu raporda Hollanda kuru/konserve meyve ve sebze piyasası, dış ticareti, pazara giriş

koşulları, ülkemizin pazardaki konumu ve pazar payımızın genişletilmesi olanakları

değerlendirilmektedir.

Raporda yer alan önemli hususlar şöyle özetlenebilir:

Kuru/konserve meyve ve sebzede Hollanda iç pazarı 2001 yılından beri

küçülmektedir. Ancak, meyve suyu ve konsantreleri ile kurutulmuş meyve ve

sebzeler için pazar genişlemektedir.

Hollanda, kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında AB içinde dördüncü sıradadır.

İthalat, başta kuruyemişler olmak üzere hem değer hem miktar olarak artmaktadır.

Ancak, meyve suları ve konsantreleri ithalatı miktar olarak artarken fiyatlar

düşmektedir.

Gelişmekte olan ülkeler, ithalatın yarısından fazlasını karşılamaktadırlar.

Hollanda, özellikle meyve suyu ve konsantreleri ile kuruyemişler olmak üzere

gelişmekte olan ülkelerin konserve meyve ve sebze ürünleri için önemli bir yeniden

ihracatçıdır.

Türkiye, Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ithalatından 2005 yılında %7

pay almıştır.

Hollanda pazarına giriş için çevre, tüketici sağlığı ve güvenliği ile sosyal hususları

içeren ve temelde AB mevzuatıyla düzenlenen pazara giriş koşullarına uymak

gerekmektedir.

4

II. ÜLKE EKONOMİSİNİN GENEL DEĞERLENDİRİLMESİHollanda, yaklaşık 767 milyar ABD Doları gayri safi yurt içi hasıla, 38 bin Doları aşan

kişi başına milli geliri, 898 milyar ABD Doları dış ticaret hacmiyle dünyanın en büyük

ekonomileri arasında yer almaktadır.

Hollanda, Avrupa’nın ana limanı ve lojistik merkezi konumundadır. Dış ticaretinin

önemli bir bölümünü, Rotterdam limanı ve Schiphol havalimanı gibi lojistik merkezleri

vasıtasıyla ABD ve Asya’dan yapılan ithalat oluşturmaktadır. İthal edilen ürünlerin önemli bir

bölümü çok az veya hiç bir işleme tabi tutulmadan diğer ülkelere ihraç edilmektedir. Bu durum,

Hollanda’nın, Avrupa’nın en önemli ticaret ve dağıtım merkezi olma özelliğini yansıtmaktadır.

Özellikle Avrupa pazarına giriş için çok avantajlı bir dağıtım merkezi olması, öne çıkan

alt yapı ve lojistik hizmetleri nedeniyle, halen çoğu global firma Hollanda’yı bir pazarlama üssü

olarak seçmektedir. Hollanda’yı önemli kılan diğer önemli bir faktör, kimya, ileri teknolojik

yenilikçi malzemeler, gıda, çiçekçilik, yaşam bilimleri, sağlık, su yönetimi ve denizcilik, ar-ge

ve finansal hizmetler alanlarında şirketlerin ve araştırma kurumları kümelenmelerinin varlığıdır.

Hollandalılar, yüksek eğitimli, dışa açık ve genellikle birkaç dili konuşabilen insanlardır.

İhracat Hollanda GSMH’nın yaklaşık %60’ına tekabül ettiğinden ülke global ekonomik

dalgalanmalara karşı hassastır. Hollanda’nın büyüme oranları, 1998 yılından 2005 yılına kadar

Avrupa ortalamasının altına düşmüştür. Ancak, daha sonra ekonomiye güven, ihracattaki önemli

yükseliş ve harcamaların canlanmasıyla Hollanda ekonomisi, 2006 yılında %3,8 ve 2007 yılında

%3,5 büyüyerek AB ortalamasını aşan büyüme oranları yakalamıştır. Bununla birlikte, ABD

kaynaklı mali kriz 2008 yılında Hollanda’yı da etkilemiş olup, 2008 ve 2009 yılı büyüme

rakamlarının daha düşük gerçekleşeceği öngörülmektedir.

Hollanda ekonomisi, dış ticareti, eğitim ve sosyal göstergeleri hakkında ayrıntılı

bilgilere Müşavirliğimizin Hollanda 2007 Yıllık Raporunda ulaşılabilir. Ayrıca, aylık ekonomik

gelişmeler Müşavirliğimizin aylık raporlarından takip edilebilir.

5

III. KURU/KONSERVE MEYVE VE SEBZE PİYASASI

1. ÜRETİM1.1. Üretim

Hollanda, AB içerisinde kuru/konserve meyve ve sebze üretiminde (kuruyemişler hariç)

yedinci büyük üreticidir. Hollanda’nın üretimi 2005 yılında 981.000 ton karşılığı 1,4 milyar Euro

olarak gerçekleşmiştir (Tablo 1). 2001 yılına göre üretim hacminde %21 ve değerde %7 bir

azalma olmuştur.

Tablo 1: Hollanda’nın Kuru/Konserve Meyve ve Sebze Üretimi*

Üretim hacmi en büyük ürün grubu olan konserve meyve ve sebzede üretim hem değer

hem hacim olarak azalmıştır. Meyve ve sebze suları üretimi hacim olarak azalırken değer

olarak artış göstermiştir. Dondurulmuş meyve ve sebze üretimi ise, tüketimdeki büyük azalışa

paralel önemli ölçüde düşmüştür. Reçel, jöle ve pürelerin hem değer hem hacim olarak üretimi

artış göstermiştir.

Hollanda’nın ticari mahiyette kuruyemiş üretimi yoktur.

1.2. Başlıca Piyasa Aktörleri

Hollanda’da işlenmiş gıda sektöründe çok sayıda marka bulunmasına rağmen, sektör

gittikçe yoğunlaşmakta ve firma sayısı azalmaktadır. İşlenmiş gıda sanayinde çok sayıda küçük

firma bulunmakla birlikte bir kaç büyük firma piyasayı yönlendirmektedir.

Hollanda’daki en büyük işlenmiş gıda üreticileri şunlardır:

6

Unilever BV (www.unilever.com)

H. J. Heinz BV (www.heinz.nl)

Kraft Foods Nederland BV (www.kraftfoods.nl)

Royal Wessanen NV (www.wessanen.com)

Campina BV (www.campina.com)

Royal Friesland Foods NV (www.frieslandfoods.com)

Sektördeki önemli kamusal ya da özel örgütler de şunlardır:

CBL (http://www.cbl.nl): Hollanda Perakende Gıda Ticareti Dairesi

VIGEF (http://www.vigef.nl):Meyve-Sebze İşleme Endüstrisi Firmaları Derneği

FNLI (http://www.fnli.nl): Hollanda Gıda Endüstrisi Federasyonu

NFI (http://www.frisdrank.nl): Alkolsüz İçecek Endüstrisi Birliği

VBZ (http://www.vbz.nl): Hollanda Unlu Mamuller ve Şekerleme Endüstrisi

Birliği

1.3. Üründeki vergiler

Hollanda’da genel KDV oranı %19 olmakla beraber gıdalar ve dolayısıyla

kuru/konserve meyve ve sebze ürünleri için %6 KDV oranı uygulanmaktadır. İthalatta

uygulanan gümrük vergilerine ilişkin bilgiler “Gümrük Tarifeleri” başlığı altında verilmektedir.

2. TÜKETİM2.1. Pazar Büyüklüğü

Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze tüketimi 2005 yılında 1,3 milyar Euro

karşılığı 954 bin ton olmuştur (Tablo 2). Bu miktar endüstriyel talep ve tüketici talebini

içermekte, fakat kuruyemişleri kapsamamaktadır. AB içinde altıncı büyük kuru/konserve meyve

ve sebze tüketicisi olan Hollanda, AB pazarı içerisinde değer itibariyle %4 paya sahiptir. 2005

yılında Hollanda’nın kişi başına tüketimi 58 kg karşılığı 79 Euro’dur. Kişi başına tüketim hacim

açısından AB ortalamasının altında olmakla birlikte değer itibariyle AB ortalamasının

üzerindedir.

Kurutulmuş meyve ve sebzeler ile reçel, jel ve pürelerin tüketimi 2001’den 2005 yılına

hem hacim hem değer olarak artmıştır. Konserve meyve ve sebze tüketimi değer olarak artarken

7

hacim olarak azalmıştır. Meyve ve sebze suları ile dondurulmuş meyve ve sebzelerin tüketimi

hem hacim hem değer olarak azalmıştır. Dondurulmuş meyve ve sebzedeki azalış hacim olarak

yaklaşık %60 olmuştur.

Tablo 2: Hollanda’nın Kuru/Konserve Meyve ve Sebze Tüketimi*

Kaynak: Prodcom 2006

Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2007 rakamlarına göre; Hollanda’da 2004 yılında kişi

başına 12 kg olmak üzere toplam 201.000 ton kuruyemiş tüketilmiştir. Hollanda, toplam

tüketimde AB içinde orta sıralarda yer alsa da kişi başına tüketimde ilk sıralardadır. 2001 yılına

göre tüketim %13 azalmıştır. Bu azalışta tüketicilerin yüksek miktarda yağ içeren kuruyemişler

yerine daha sağlıklı ürünlere yönelimi önemli rol oynamaktadır.

2.2. Piyasanın Yapısı ve Özellikleri

Büyük süpermarketler, ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasında en önemli satış yerleridir.

Süpermarketlerin büyük çoğunluğu Hollandalı şirketlere ait olup, başta Alman şirketler olmak

üzere az sayıda yabancı market zinciri de bulunmaktadır.

Ahold (http://www.ahold.com), Schuitema (http://www.schuitema.nl), Sperwer

(http://www.sperwer.nl) ve Laurus (http://www.laurus.nl) en önemli süpermarket zincirlerine

sahip firmalardır.

Son yıllarda süpermarketler pazar payı kapmak için şiddetli bir mücadele vermişlerdir.

Bu rekabette en önemli araç fiyat indirimleri olmuştur. İndirimli satış yapan mağazalar (discount

stores) bu süreçte büyümüşler ve pazar paylarını %15’e çıkarmışlardır. 2007 yılına gelindiğinde

artık fiyat rekabeti yerini kalite, müşteriye yakınlık (kolay ulaşılabilirlik) ve ürün çeşitliliğe

bırakmıştır.

8

Pazar payları küçük olmakla birlikte, tren istasyonları ve petrol istasyonlarındaki küçük

marketler gibi kolay ulaşılabilir marketlerin (convenience store) sayısı hızla artmaktadır. Bu

marketlerde en çok satılan ürünler, meyve suları, hazır yiyecekler ve sağlıklı atıştırmalık (snack)

yiyeceklerdir.

2.3. Piyasadaki Gelişmeler ve Beklentiler

Kuru/konserve meyve ve sebzeler, perakende piyasasında taze meyve ve sebzelerin

rekabetiyle karşı karşıyadır. Tüketiciler, yeni konserve tekniklerine rağmen, konserve meyve ve

sebzelerin tazelerine göre besin değerlerinin daha düşük olduğu kanısıyla hareket etmektedirler.

Birçok konserve ve dondurulmuş sebze üreticisi, ürünlerinin besin değerlerine vurgu yapan

reklam ve tanıtım kampanyaları başlatmıştır.

Tüketime sunulan konserve ve dondurulmuş meyve ve sebzelerin çoğunluğu ülke içinde

üretilen ürünlerdir. Besin değerlerinin korunabilmesi için sebzelerin toplandıktan sonra mümkün

olduğunca hızlı konserve edilmesi ya da dondurulması gerekmektedir. Bununla birlikte,

kuru/konserve meyve ve sebzelerin gıda sanayinde kullanımı ve dolayısıyla üretim ve ithalatı

devam edecektir.

Sağlıklı yaşam için sağlıklı beslenme eğilimi gelişen Hollanda’da tüketiciler, meyve ve

sebzeleri sağlıklı bir diyet için iyi seçenekler olarak benimsemişlerdir. Organik ürün satışları

artmaktadır. Üretim teknolojilerinde ciddi ilerleme sağlanan meyve suları ilgi ve talep

çekmektedir. Tropikal meyveleri de içeren ve lifler, vitaminler ve kalsiyum gibi katkılarla da

zenginleştirilen meyve suyu karışımları gibi yeni ürünler devamlı pazara sunulmaktadır. Bunun

yanında, tüketiciler yüksek oranda yağ içeren gıdalardan kaçınmakta, kalorisi düşürülmüş

ürünlere talep artmaktadır. Kuruyemiş tüketiminin azalması da bu eğilimin bir sonucudur.

Kuru/konserve meyve ve sebzelerde Hollanda küçük bir üretici ve tüketici olmakla

birlikte, tüketiciler yeni, egzotik ürünlere çok ilgilidirler. Hollanda pazarında en ilgi çekecek

ürünler, yeni, sağlıklı ve egzotik ürünlerdir.

9

Gelişmekte olan ülkeler için Hollanda daha çok bir transit ülkesi olarak önem

taşımaktadır. Hollanda, gelişmekte olan ülkeler menşeli kuru/konserve meyve ve sebze

ürünlerinin AB ülkelerine önemli bir tedarikçisi konumundadır.

3. FİYATLARGlobal olarak ticareti yapılan meyve ve sebze fiyatlarında arz ve talep fiyatı belirlemede

önemli faktörlerdir. Genellikle ulusal piyasalarda geçerli fiyatlar global piyasa fiyatlarına

yakındır. Ulusal piyasalar arasında fiyat farkları, kalite farkları yanında ulaştırma vb. gider

farklarından oluşmaktadır.

Fiyatlar konusunda bakılabilecek kaynaklar:

Agranet (http://www.agra-net.com)

ITC, Market News Service (www.intracen.org/mas/mns.htm)

4. DIŞ TİCARET4.1. İthalat

Hollanda, AB içerisinde dördüncü büyük kuru/konserve meyve ve sebze ithalatçısıdır.

2005 yılında Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ithalatı, 2,6 milyon ton ürün karşılığı

2,2 milyar Euro değerle AB ithalatının %10’una karşılık gelmektedir. Hollanda’nın

kuru/konserve meyve ve sebze ithalatı 2001 yılından 2005 yılına miktar olarak %18 ve değer

olarak %13 artmıştır. Bu sürede meyve suyu ve konsantreleri dışındaki tüm ürün gruplarında

ithalat miktar ve değer olarak yükselmiştir. Tüketim ve üretim artmadığından ithalat artışı

ihracata yönlendirilmiştir.

Çoğu AB üyesinin aksine Hollanda, kuru/konserve meyve ve sebze temini için büyük

ölçüde AB dışındaki ülkelere dayanmaktadır. 2005 yılında ithalatının %65’i AB dışındaki

ülkeler kaynaklıdır. Ancak 2001’den 2005’e AB ülkelerinden yapılan ithalat oranı artmıştır.

Brezilya, Almanya, ABD, Çin, Belçika ve Türkiye en önemli tedarikçi ülkelerdir.

Gelişmekte olan ülkeler (GOÜ), Hollanda kuru/konserve meyve ve sebze ithalatından

%53 pay almaktadır. Bu payın %12’si Brezilya, %7’si Çin ve %7’si Türkiye’ye aittir.

10

Tablo 3: Hollanda’nın Kuru/Konserve Meyve ve Sebze İthalatı ve Başlıca Tedarikçiler

Ürün Grupları Bazında İthalat:

Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında meyve suyu ve konsantreleri en

önemli paya sahip ürün grubudur. AB’nin meyve ve sebze suları ithalatında Hollanda, %17

payla, Almanya’nın ardından ikinci sırada yer almaktadır. 2001–2005 arasında ithalat miktarı

%14 artarken ithal değeri %7 azalmıştır. Bunun sonucu olarak meyve ve sebze suları fiyatları

düşmüştür.

Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında ikinci en yüksek paya sahip

ürün grubu olan kuruyemişlerde Hollanda, AB ithalatında %11 payla ilk sıralardaki ülkelerden

biridir. 2001–2005 arasında ithalat miktarı %40 ve ithal değeri %43 artmıştır. Kuruyemişler,

ithalatı en hızlı artan ürün grubudur.

11

Konserve meyve ve sebzelerde Hollanda, AB ithalatı içerisinde %7 paya sahiptir. 2001-

2005 arasında ithalat miktar ve değer olarak %17 artmıştır

Hollanda, AB ithalatı içerisinde, kurutulmuş meyve ve sebzelerde %9; dondurulmuş

meyve ve sebzelerde %7; reçel, jöle ve pürelerde %8 paya sahiptir.

Portakal suyu, 2005 meyve suyu ve konsantreleri ithalatı içerisinde %45 payla en

önemli üründür. Diğer önemli ürünler ananas suyu (%13), elma suyu (%10) ve üzüm suyu

(%8)’dur. En önemli tedarikçiler, portakal suyunda %69 payla Brezilya; ananas için Tayland ve

Kostarika; elma suyunda Çin ve Almanya; üzüm suyunda İsrail ve Küba olmuştur.

Kuruyemiş ithalatı içerisinde en önemli ürünler yer fıstığı, kaju fıstığı, karışık

kuruyemişler ve bademdir. Yer fıstığında Arjantin, Çin ve ABD; kaju için Hindistan ve Vietnam;

karışık kuruyemişlerde Türkiye, Almanya ve Çin; bademde ABD en önemli tedarikçilerdir.

Konserve meyve ve sebzeler çoğunlukla AB ülkelerinden tedarik edilmektedir. Patates

Belçika’dan; konserve domates İtalya, İspanya, Yunanistan ve Almanya’dan; karışık sebze

konserveleri Belçika, Almanya ve Türkiye’den ithal edilmektedir. Konserve meyve ve sebzeler

için GOÜ arasında Türkiye en önemli tedarikçidir.

Kurutulmuş meyve ve sebzelerin %40’ı GOÜ’den ithal edilmektedir. Başlıca ürünler

kuru üzüm, nohut, barbunya, karışık kuru meyvelerdir. Kuru üzümde Türkiye; nohutta Almanya

ve Fransa; barbunyada ABD ve Çin; karışık kuru meyvelerde İngiltere en önemli tedarikçilerdir.

Dondurulmuş meyvelerde Polonya ve dondurulmuş sebzelerde Belçika başlıca tedarikçi

ülkelerdir.

Almanya, Belçika ve Fransa reçel ve jölelerde; Belçika elma püresinde önde gelen

tedarikçilerdir. Reçel, jöle ve püreler için GOÜ arasında en büyük paya sahip ülke Türkiye’dir.

4.2. İhracat

Bir re-export ülkesi olan Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ihracatı, ithalatına

paralel ve yakın rakamlarda seyretmektedir. Hollanda’nın 2005 yılı kuru/konserve meyve ve

sebze ihracatı, 2,8 milyon ton karşılığı 1,9 milyar Euro olmuştur. AB ihracatı içerisinde

12

Hollanda, %13 payla dördüncü sıradadır. 2001–2005 arasında Hollanda’nın kuru/konserve

meyve ve sebze ihracatı değer olarak %16 ve hacim olarak %67 artmıştır. İhracatın 2005 yılında

%92’si başta Almanya, Fransa, İngiltere ve Belçika olmak üzere AB ülkelerine yöneliktir.

İhracatta en önemli ürün grubu 702 milyon Euro ile meyve sularıdır. Bu ihracatın

yarısını portakal suyu oluşturmuştur. Hollanda, AB içerisinde en büyük meyve suyu

ihracatçısıdır.

Konserve meyve ve sebzeler 446 milyon Euro ile ihracatta ikinci sırada yer alırken

üçüncü sırada 400 milyon Euro ile kuruyemişler gelmiştir. Daha sonra 200 milyon Euro ile

dondurulmuş meyve ve sebzeler, 118 milyon Euro ile kurutulmuş meyve ve sebzeler ve son

sırada 48 milyon Euro ile reçel-jel-püre ürün grubu yer almıştır.

4.3. Türkiye’nin İhracatı

Hollanda kuru/konserve meyve ve sebze ithalatından Türkiye %7 pay almaktadır. Ürün

grupları itibariyle Türkiye’den ithalat oranları aşağıdadır.

Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında en önemli paya sahip ürün

grubu olan meyve suyu ve konsantrelerinde Türkiye’nin payı sadece %1,5 olmuştur. Türkiye’nin

ihracatında önemli ürünler elma suyu, portakal suyu, üzüm suyu ve vişne suyu ve

konsantreleridir.

Hollanda’nın ithalatında ikinci en yüksek paya sahip ürün grubu olan kuruyemişlerde

Türkiye’nin payı %8 olurken, bu payın büyük kısmını karışık kuruyemişler oluşturmaktadır.

Kuruyemişlerin hem miktar hem değer olarak ithalatı en hızlı artan ürün grubu olması ülkemiz

için ilave ihracat potansiyeli oluşturmaktadır.

Konserve meyve ve sebze ithalatında Türkiye %8 paya sahiptir. Türkiye’nin ihracatının

büyük kısmı karışık sebze konserveleridir.

Kurutulmuş meyve ve sebze ithalatında Türkiye, %15 payla en büyük tedarikçidir.

Ülkemizin ihracatında önemli ürünler kuru incir ve kuru üzümdür. Bu ürün grubunda ülkemizin

13

henüz yeterince değerlendirmediği, ancak ihracat potansiyelimizin bulunduğu ürünler olarak

kurutulmuş erik ve kurutulmuş elma belirtilebilir.

Dondurulmuş meyve ve sebzelerde ülkemizin payı %2,1 olmuştur.

Reçel, jöle ve püre ithalatında %5 payla Türkiye, GOÜ arasında en büyük paya sahip

ülkedir.

Ülkemizin özellikle meyve suları ile dondurulmuş meyve ve sebzeler olmak üzere bütün

ürün gruplarında Hollanda’ya ihracatını geliştirmesi için potansiyel bulunmaktadır. Özellikle

yeni üretim teknikleriyle besin değeri korunmuş ürünler, doğal ürünler ve organik ürünlerle

Hollanda pazarından daha yüksek pay almamız mümkün bulunmaktadır.

4.4. Hollanda Pazarına Giriş Koşulları

Gelişme yolundaki ülke ihracatçılarının Hollanda pazarında rekabet edebilmeleri için

öncelikle pazara giriş koşullarından haberdar olması gerekmektedir. Sözkonusu koşullar çevre,

tüketici sağlığı ve güvenliği ile sosyal hususları içermektedir. İhracatçıların hem sektörle ilgili

AB mevzuatına hem Hollanda’nın aradığı ilave diğer koşullara uyum sağlaması gerekmektedir.

4.4.1. Yasal Koşullar

Hollanda’nın kuru/konserve meyve ve sebze pazarına girebilmek için AB ve

Hollanda’nın yasal düzenlemelerine uymak gerekmektedir. Spesifik ürün bazında ithalatta

aranan koşulları öğrenmek için AB’nin Export Helpdesk internet sayfasına

(http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN) bakılabilir.

Ayrıca, AB ülkelerine tarım, tekstil ve demir-çelik ürünleri ithalatında çeşitli önlemler

uygulanmaktadır. Bu uygulamalar kapsamında, ithalatçılardan gümrük işlemlerinin yapılabilmesi

için ithalat lisansı talep edilmektedir. Hollanda’da bu çerçevede tarım ürünleri için ithalat lisansı

vermeye yetkili kuruluşlar şunlardır:

Süt ve süt ürünleri: Productschap Zuivel (Hollanda Süt Ürünleri Kurulu;

www.prodzuivel.nl)

Et, tavuk, yumurta: Productschap Vee, Vlees en Eieren - PVE (Hayvancılık, Et ve

Yumurta Kurulu; www.pve.nl)

14

İşlenmiş meyve ve sebze ürünleri: Productschap Tuinbouw (Bahçecilik Ürünleri

Kurulu; www.tuinbouw.nl)

Tahıllar, şeker ve yağlar: Hoofdproductschap Akkerbouw (Tarım Ana Kurulu;

www.hpa.nl)

4.4.2. Diğer Koşullar

Tüketici sağlığı, sosyal, çevre ve kaliteyle ilgili pazar gereksinimleri uluslararası

ticarette gittikçe önemini artırırken Avrupalı alıcılar, etiketler, yönetim sistemleri vb. yollarla bu

koşullara uygunluğu aramaktadır. Ürün bazında ilgili bilgilere AB’nin Export Helpdesk internet

sayfasında (http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN) ulaşılabilir.

AB’deki ithalatçılar, işlenmiş gıda üreticisi ve ihracatçılarından çeşitli gıda güvenliği

sertifikasyonlarına (HACCP, İngiltere için BRC) sahip olmalarını beklemektedir.

4.4.3. Paketleme ve Etiketleme

Paketleme, işaretleme ve etiketleme şartları AB mevzuatı ile düzenlenmektedir. Gıda

ürünlerinin etiketlenmesi hakkında genel kurallar 2000/13/EC sayılı Konsey Direktifi ile

belirlenmiştir. Genetiği değiştirilmiş gıda ürünleri, özel beslenme ürünleri, gıda katkı maddeleri

ve tatlandırıcılar ile gıdayla temas eden ürünler için özel etiketleme kuralları vardır.

Diğer taraftan, aşağıdaki ürünler için özel paketleme, işaretleme ve etiketleme kuralları

bulunmaktadır:

• Meyve suyu ve konsantreleri: 2001/112/EC sayılı Konsey Direktifi

• Reçeller, jöleler ve püreler: 2001/113/EC sayılı Konsey Direktifi

Ayrıca, nihai tüketiciye sunulacak perakende satış için paketlenmiş ürünlerde

Hollandaca etiket bulunması zorunludur; ancak etikette Hollandaca yanında diğer dillere de yer

verilebilir.

Öte yandan, üçüncü ülkelerden AB’ye ithalatta kullanılan ağaç paketleme

malzemelerine yönelik olarak 01 Mart 2005 itibariyle geçerli olmak üzere AB bitki sağlığı

mevzuatında yeni düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemelerde amaç, bitkilere ve bitkisel

ürünlere zararlı organizmaların AB’ye ağaç paketleme malzemeleriyle girmesini engellemektir.

15

2004/102/EC ve 2005/15/EC numaralı AB direktifleri, ağaç paketleme malzemelerinin (kasalar,

kutular, paletler vb.) ısıl işleme ya da tütsülemeye tabi tutulması ve markalanmasını

gerektirmektedir. Bu gereklilikler ISPM 15 uluslararası standartına uygundur. 01 Mart 2006

tarihi itibariyle yürürlüğe giren değişiklik ile de, ağaçtan yuvarlak paketleme malzemelerinin,

kabuğu soyulmuş yuvarlak ağaçtan yapılması zorunluluğu getirilmiştir.

Çevre ve tüketicinin korunması mevzuatları sık sık değiştiğinden ihracatçıların

mevzuattaki son gelişmeler hakkında ithalatçılardan bilgi almalarında fayda vardır.

4.4.4. Gümrük Tarifeleri

Hollanda AB’nin kurucu üyelerinden biridir. AB üyeleri arasında gümrük birliği

bulunmakta ve ortak dış ticaret politikası uygulanmaktadır. Bunun bir sonucu olarak dış ticaret

politikaları ve ilgili mevzuat AB organları düzeyinde belirlenmekte ve üye ülkelerce bu

mevzuatlar aynen alınarak ya da ulusal mevzuatlarına aktarılarak uygulanmaktadır. Dolayısıyla,

Hollanda, diğer AB üyeleri gibi, AB dış ticaret mevzuatını uygulamaktadır.

Bu çerçevede, Hollanda dahil tüm AB ülkelerinde Avrupa Toplulukları Entegre

Gümrük Tarifesi’ne (TARIC) göre ortak gümrük tarifesi uygulanmakta, ancak KDV oranları

ülkeden ülkeye değişebilmektedir. AB gümrük mevzuatı ve mevzuatın uygulanmasına dair

ayrıntılar esas olarak 2913/1992 (OJ L-302 19/10/1992) sayılı Konsey Yönetmeliği ile

2454/1993 (OJ L-253 11/10/1993) Komisyon Yönetmeliği tarafından belirlenmiştir. AB’nin ve

dolayısıyla Hollanda’nın uyguladığı gümrük vergileri ve ithalatta gerekli belgelere dair bilgilere

AB’nin Export Helpdesk (http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN)

web sayfasından ulaşılabilir.

Diğer taraftan, ülkemiz ile AB arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması uyarınca, karşılıklı

işlenmiş tarım ürünleri ithalatında ürünün bünyesindeki tarımsal girdi için belirli hesaplamalara

göre vergi uygulanmakta, sanayi payı için vergi uygulanmamaktadır. Bununla birlikte, AB

tarafından ülkemize bazı ürünler için tarife kontenjanı tanınmakta ve ayrıca tercihli tarife rejimi

uygulanmaktadır. Ülkemize tanınan tarife kontenjanları kapsamına giren ürünler için kontenjan

miktarı doluncaya kadar ithalatta tarım payı için de vergi sıfırlanmakta, kontenjanı aşan miktarlar

için ve tarife kontenjanı olmayan ürünler için de ülkemize tanınan tercihli tarife rejimine göre

16

düşük vergi oranları uygulanmaktadır. AB’nin ülkemiz menşeli kuru/konserve meyve ve sebze

ürünleri için uyguladığı gümrük vergisi oranları bazı ürünler için Tablo 4’te gösterilmiştir.

Tablo 4: AB'nin Uyguladığı İthalat Vergileri

GTİP bazında vergi oranlarını ve ithalatta aranan belgeleri öğrenmek için AB’nin

Export Helpdesk (http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN)

internet sayfasına bakılabilir.

Hollanda’da genel KDV oranı %19 olmakla beraber kuru/konserve meyve ve sebze

ürünleri için %6 KDV oranı uygulanmaktadır.

17

İthalat vergileri ürünün AB’ye giriş anındaki değeri üzerinden (gümrük değeri)

uygulanır. FOB teslim şekliyle satın alınan bir ürün için FOB değere AB’ye giriş yerine kadarki

nakliye masrafları ilave edilerek bulunan değer üzerinden gümrük tarifesi uygulanır. CFR veya

CIF şekilde ithal edilen bir ürün için CFR ya da CIF değerden AB içerisindeki nakliye masrafları

düşülerek bulunan değer üzerinden gümrük tarifesi uygulanır.

Hollanda’da gümrük mevzuatının uygulaması Vergi ve Gümrük İdaresi

(Belastingdienst; http://www.belastingdienst.nl) tarafından yürütülmektedir. Gümrük işlemleri

ithalatçı ya da temsilcisi tarafından yürütülebilir. Tek İdari Belge, Gümrük İdaresi’ne elden

verilebileceği gibi internetten elektronik olarak da sunulabilir.

4.5. Fırsatlar ve Tehditler

Hollanda kuru/konserve meyve ve sebze ürünleri için önemli bir re-export ülkesidir.

İthalatla yaklaşık aynı miktarda ürün ihraç edilmektedir.

Hollanda, ihracatının %92’si AB ülkelerine olduğu dikkate alındığında, başta

Almanya, Fransa ve İngiltere olmak üzere AB ülkeleri için önemli bir tedarikçidir.

GOÜ ihracatçıları için Hollanda önemli fırsatlar sunmaktadır. Halihazırda çok sayıda

ürün GOÜ’den ithal edilmektedir.

En önemli fırsatlar, kuruyemişler, meyve suyu ve konsantreleri ile dondurulmuş

meyve ve sebzelerdedir.

Ancak, meyve sularında ithalat miktarı artarken şiddetli rekabet nedeniyle fiyatlar

düşmektedir.

5. PAZARLAMA KOŞULLARI 5.1. Pazarlama Kanalları

Doğrudan pazarlama, yani Hollandalı gıda ithalatçısına, gıda ürünleri üreticisine ya da

perakende satıcıya aracısız olarak satış, en karlı yöntemdir. Ancak, doğrudan satış çoğu zaman,

pazarda daha önceden tecrübe sahibi olan, tanınmış, güçlü, kapasitesi yüksek firmalar için

mümkün olabilmektedir.

18

Doğrudan satış yapamayan firmalar için, Hollanda pazarında tecrübesi olan

Türkiye’deki ihracatçı firmalar en uygun pazarlama kanalı olmaktadır. Aracı ihracatçı firmaların

kullanılması, hem ihracat belgelerinin hazırlanması ve nakliyenin organizasyonu gibi işlerden

küçük üretici firmaları kurtaracak, hem de bir konteynırı doldurmayan parsiyel eşyaların yüksek

taşıma maliyetlerine katlanmadan aracı ihracatçı tarafından diğer ihraç ürünleriyle birlikte

taşıtılmasına olanak sağlayacaktır.

Hollandalı gıda ürünleri üreticileri, satın alma işlemlerini bir acente aracılığıyla

yürütebilmekte ya da bir ithalatçı firmadan ihtiyaçlarını tedarik edebilmektedirler. Bazı firmalar,

ülkemizdeki acenteler aracılığıyla ihtiyaçlarını tedarik etmektedirler.

Üretici firmalar, gittikçe artan şekilde, tedarik sürecinde ithalat formaliteleriyle

uğraşmak istememekte ve ürünlerin fabrikalarına teslimine kadarki tüm işlemleri ihracatçının

yapmasını beklemektedirler. Bu durumda ihracatçı ilave bir finansman ve personel yüküyle karşı

karşıya kalmaktadır.

Diğer bir gelişme, uzun dönemli tedarik sözleşmeleri ya da işbirliği anlaşmalarının

yaygınlaşmasıdır. Burada amaç, tedarik edilecek ürünün miktarı, kalitesi ve kimden tedarik

edileceğinin önceden planlanmasıdır. Bazen ithalatçılar, aranılan kalite, teslim süreleri ve

izlenebilirlik amaçlarına ulaşabilmek için üretim sürecine yatırım yapabilmektedirler.

Meyve suları, konserve meyve-sebzeler ile dondurulmuş meyve-sebzeler genellikle

büyük ithalatçılar tarafından yüksek miktarlarda ithal edilmektedir. Kurutulmuş meyveler ise

genelde daha küçük miktarlarda ve nispeten küçük şirketlerce ithal edilmektedir. Kuruyemişler,

bu konuda uzmanlaşmış firmalar yanında bunları girdi olarak kullanan şekerleme üreticilerince

ithal edilmektedir.

Ülkemiz ihracatçıları için en önemli satış kanalı ithalatçılar ve acentelerdir.

Hollanda’daki en önemli kuru/konserve meyve ve sebze ithalatçıları şunlardır:

Meyve suları: Döhler Holland BV (http://www.doehler.com), SVZ International

(http://www.svz.com), Riedel Drinks BV (http://www.riedel.com).

19

Kurutulmuş meyve-sebzeler ve kuruyemişler: Catz International BV (www.catz.nl),

Van Eeghen International BV (www.vaneeghen.com), Rhumveld, Winter and Konijn

BV (www.rhumveld.com), Imko Nut Company (http://www.thenutcompany.com).

Dondurulmuş meyveler: Campina BV (dairy, http://www.campina.com), Royal

Friesland Foods NV (diary and juices, http://www.frieslandfoods.com).

Kuru/konserve/dondurulmuş sebzeler: Unilever (http://www.unilever.com),

H. J. Heinz BV (http://www.heinz.nl)

5.2. Perakende Ticaret

Büyük süpermarketler, ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasında en önemli satış yerleridir.

Süpermarketlerin büyük çoğunluğu Hollandalı şirketlere ait olup, başta Alman şirketler olmak

üzere az sayıda yabancı market zinciri de bulunmaktadır.

Ahold (http://www.ahold.com), Schuitema (http://www.schuitema.nl), Sperwer

(http://www.sperwer.nl) ve Laurus (http://www.laurus.nl) en önemli süpermarket zincirlerine

sahip firmalardır.

İndirimli satış yapan mağazalar (discount stores), son yıllarda pazar paylarını %15’e

çıkarmış ve perakende piyasasının önemli aktörleri haline gelmişlerdir.

Paketleme, tüketicinin tercihlerini etkilemede önemli bir faktördür. Hollanda’da yalnız

yaşayan ya da iki kişilik ailelerin sayısı çok olduğundan, ürünler genelde küçük paketlerde satışa

sunulmaktadır.

5.3. Perakende Piyasası Trendleri

Tüketiciler, alışverişte az zaman harcamaya, ürüne kolay ulaşmaya önem

vermektedirler. Marketler, pazar payını arttırmak için fiyat rekabeti yerine kalite, ürün çeşitliliği

ve ulaşılabilir olma alanlarında rekabeti öne çıkarmaktadırlar.

Ayrıca, tüketiciler yüksek oranda yağ içeren gıdalardan kaçınmakta, kalorisi

düşürülmüş ürünlere talep artmaktadır. Bu eğilimin bir sonucu olarak kuruyemiş tüketimi

azalmaktadır.

20

Tüketiciler, kuru/konserve meyve ve sebzeler yerine besin değerinin daha yüksek

olduğu düşünülen taze meyve ve sebzeleri tercih etmektedir. Bu nedenle, bir çok üretici/satıcı,

ürünlerin etiketlerinde ve reklamlarında besin değerine vurgu yapmaktadır.

Yeni, doğal, organik, sağlıklı, egzotik ürünlere tüketiciler daha çok ilgi göstermektedir.

5.4. Medyada reklam ve tanıtma olanakları

Gıda sektörüne yönelik aşağıdaki dergiler hem piyasa hakkında önemli bilgi kaynakları

hem de önemli tanıtım ve reklam araçlarıdır:

VMT (http://www.vmt.nl) : Hollanda ve Belçika gıda sektörüne ilişkin dergi.

Elsevier Food International (http://www.foodinternational.net): Uluslar arası gıda

endüstrisi ve perakende ticaretine dair dergi.

5.5. Ürünlerin tanıtılacağı fuar ve sergiler

Fuarları ziyaret etmek ya da ürünlerini sergilemek muhtemel alıcılarla buluşabilmek için

önemli bir yöntemdir. Hollanda’da sektörler ilgili en önemli fuarlar PLMA’s World of Private

Label fuarı ile European Fine Food fuarıdır. Ote yandan, özellikle ANUGA ve ALIMENTARIA

olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde düzenlenen fuarlar, sektör için çok önemli fuarlar olup,

diğer ülke alıcıları yanında Hollandalı alıcılara da ulaşmak için katılmakta yararlıdırlar.

Tablo 5: Gıda Sektörü Fuarları Fuar Adı Yer

PLMA'S World of Private Label Amsterdam/HollandaEFFF - European Fine Food Fair Maastricht/HollandaANUGA Cologne/AlmanyaBIOFACH Nürnberg/AlmanyaALIMENTARIA Barselona/İspanyaIFE Londra/İngiltereSIAL Londra/İngiltereFood Ingredients Europe Paris/Fransa

5.6. Ticaret Ortağı Seçimi

Yeni bir ticaret ortağı bulabilmek için etkili yöntemler olarak; fuarlara katılım, memnun

müşterilerinizin referansları, hedef ülke ziyaretleri ve potansiyel müşterilerin firmanıza davet

edilmesi sayılabilir.

21

Gelişmekte olan ülkelerin ihracatçılar için Hollandalı alıcılara ulaşmakta en çok mektup

ya da e-posta gönderme ve bunu takiben sahsen ziyaret etme, potansiyel alıcıları tesislerini

görmek üzere davet etme ve uluslararası fuarları ziyaret etme yöntemleri kullanılmaktadır.

Potansiyel alıcılara ulaştıktan sonra ticaret yapılacak firmaların seçimi; ulaşılan

bilgilerin yeterliliği ve doğruluğu, coğrafi kapsama alanı, talep edilen ticari ilişki şekli, finansal

durum ve güvenilirlik ölçütleri göz önünde tutularak yapılmalıdır.

5.7. Ticaret Ortağınızla Anlaşma

Hollandalı alıcılar genel ve özel ticari sözleşmelere açıktır. Tüccar bir millet olan

Hollandalılar uluslararası ticaret kurallarını çok iyi bilmektedirler. Bu nedenle, Hollandalı

şirketlerle yapılacak sözleşme hükümlerinin açık ve anlaşılır olmasına ve gerektiği takdirde bir

uzmanca gözden geçirilmesine ihracatçılarca özen gösterilmelidir.

Bir siparişi sözleşmeye bağlarken ve yerine getirirken aşağıdaki hususlara dikkat

etmekte fayda vardır:

Teslim koşulları Incoterms 2000 düzenlemelerine göre belirlenmelidir.

Taşıma ve teslim belgeleri zamanında iletilmelidir.

Sözleşme hükümleri tam olarak ve zamanında yerine getirilmelidir.

Sözleşmenin herhangi bir hükmü tam yerine getirilemiyorsa, örneğin malın

kalitesinde farklılık varsa ya da teslimde gecikme olacaksa, ithalatçı gecikmeden ve

açık bir şekilde bilgilendirilmelidir. Hatta, üretim ya da nakliye sürecinde sipariş

edilen ürünün normal koşullara göre teslimini engelleyici nitelikte beklenmedik

durumların oluşması halinde nasıl davranılacağına ilişkin hükümlere sözleşmede yer

verilebilir. Çünkü geç teslim, kalite farklılıkları, eksik teslim gibi durumlara çok sık

rastlanmakta, sözleşmede hüküm olmadığı durumlarda ithalatçı bu nedenlerle ürünü

teslim almayabilmekte, ödemelerini eksik yapabilmekte ya da hiç ödeme

yapmayabilmektedir.

İthalatçı ile ihracatçı arasında güven ortamı oluşunca yazılı sözleşmeler yerini

telefon, faks ya da e-posta ile yapılan siparişlere bırakabilmektedir. Ancak, uzun

yıllar ticaret yapan firmalar arasında da sorun çıkabildiği göz önünde tutularak,

22

siparişlerin temel koşullarını en azından e-posta ya da faks ile teyit ettirmekte ve

böylelikle yazılı bir belgenin bulundurulmasında yarar vardır.

İhracatçı ürününün fiyatını belirlerken; piyasadaki rekabet, ürünün maliyeti (üretim,

pazarlama, satış, nakliye, reklam vb.), arz-talep dengesi, ürününüzün ayırt edici özellikleri ve

piyasada oluşan en yüksek fiyat gibi unsurları göz önünde tutmalıdır.

5.8. Kültürel Farklılıklar

Hollanda iş kültürünü iyi bilmek uzun soluklu bir ticari ilişki kurmak için önemli bir

husustur. Modern iletişim araçlarının varlığına rağmen halen sürekli ticari ilişki kurabilmeniz

karşı taraf ile kuracağınız kişisel ilişkiye bağlıdır. Hollanda iş kültürünün ana hatları şunlardır:

Genelde gayri-resmidirler ve kısa süreli tanışıklık sonrası muhatabını doğrudan

adlarıyla çağırırlar.

Doğrudan konuya girmeyi, kısa ve açık iletişimi tercih ederler. Uzun iş harici

konuşmaları sevmezler

Soru sormaktan hoşlanırlar ve proaktiftirler. Karşı tarafın da iletişimde aktif

olmasını, soru sormasını beklerler.

Satın alma yetkilileri şirketleri adına karar alma yetkisine sahiptirler; patronlarından

vs. bahsetmenize gerek yoktur.

Hollandalılar için en önemli hususlardan biri fiyattır; görüşmenin başlarında fiyatı

sorarlar.

Şova yönelik sunumlara soğukturlar. Pahalı ve renkli broşürlere genelde olumsuz

tepki verirler.

Zamanlama (randevu, siparişlerin teslimi) konusunda oldukça katıdırlar.

Hollandalı işadamlarıyla ilişkilerde yukarıda belirtilen genel kurallar göz önünde

bulundurulmakla birlikte, iyi bir iletişim ve ilişki kurabilmek için temas ettiğiniz kişinin

özelliklerini de kişisel tecrübelerinizle değerlendirerek hareket etmekte fayda bulunmaktadır.

5.9. Bilgi Kaynakları

23

Sektörel yayınlar, sektörel örgüt ve derneklerin internet siteleri ve üye olunduğunda e-

posta ile dağıtılan haber sirkülerleri, Hollanda’ya kuru/konserve meyve ve sebze ihraç eden

firmalar için faydalı olabilecek kaynaklardır. Bunlar:

AB Export Helpdesk: (http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN)

VMT (http://www.vmt.nl) : Hollanda ve Belçika gıda sektörüne ilişkin dergi.

Elsevier Food International (http://www.foodinternational.net): Uluslar arası gıda

endüstrisi ve perakende ticaretine dair dergi.

CBL (http://www.cbl.nl): Hollanda Perakende Gıda Ticareti Dairesi.

VIGEF (http://www.vigef.nl): Meyve ve sebze işleme endüstrisi firmaları derneği.

FNLI (http://www.fnli.nl): Hollanda Gıda Endüstrisi Federasyonu.

NFI (http://www.frisdrank.nl): Alkolsüz İçecek Endüstrisi Birliği.

VBZ (http://www.vbz.nl): Hollanda Unlu Mamuller ve Şekerleme Endüstrisi Birliği.

Agranet (http://www.agra-net.com)

ITC, Market News Service (www.intracen.org/mas/mns.htm)

Bunların yanında sektörel fuarlar, konferanslar ve diğer etkinlikler gelişmeleri takip

edebilmek için önemli imkânlar sunarlar.

V. SONUÇ

1. BULGULAR Kuru/konserve meyve ve sebzede Hollanda iç pazarı 2001 yılından beri

küçülmektedir. Ancak, meyve suyu ve konsantreleri ile kurutulmuş meyve ve

sebzeler için pazar genişlemektedir.

Büyük süpermarketler, ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasında en önemli satış

yerleridir.

Sağlıklı yaşam için sağlıklı beslenme eğilimi gelişen Hollanda’da tüketiciler,

kuru/konserve gıdalar yerine taze meyve ve sebzeleri tercih etmekte, ayrıca

kuruyemişler gibi yüksek oranda yağ içeren gıdalardan kaçınmakta, kalorisi

düşürülmüş ürünleri daha çok talep etmektedir.

Doğal ve organik ürün satışları artmaktadır.

24

Hollanda, kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında AB içinde dördüncü sıradadır.

İthalat, başta kuruyemişler olmak üzere hem değer hem miktar olarak artmaktadır.

Ancak, meyve suları ve konsantreleri ithalatı miktar olarak artarken fiyatlar

düşmektedir.

Gelişmekte olan ülkeler, ithalatın yarısından fazlasını karşılamaktadırlar.

Hollanda, kuru/konserve meyve ve sebze ürünleri için önemli bir re-export ülkesidir.

İthalatıyla yaklaşık aynı miktarda ürünü ihraç etmektedir. Dolayısıyla Hollanda, iç

pazarına ilave olarak başta AB ülkeleri olmak üzere diğer ülke pazarlarına giriş için

önemli imkanlar sunmaktadır.

Hollanda’nın 2005 yılı kuru/konserve meyve ve sebze ithalatından Türkiye %7 pay

almıştır. Ülkemizin ihracatında önemli ürünler fındık, kuru incir, kuru üzüm, kuru

kayısı, karışık kuruyemişler ve karışık konservelerdir.

Ülkemizden yapılan kuru/konserve meyve ve sebze ithalatında çoğu ürünler için sıfır

gümrük vergisi, kalan ürünler için de diğer ülkelere göre düşük gümrük vergisi

uygulandığından ihracatçılarımız AB pazarına girişte avantajlı bir konuma sahiptir.

Alıcıya doğrudan pazarlama en karlı satış yöntemi olmakla birlikte, bu pazarlama

yöntemi pazarda tecrübe sahibi olan, tanınmış, güçlü, kapasitesi yüksek firmalar için

mümkün olabilmektedir. Diğer firmalar için, Hollanda pazarında tecrübesi olan aracı

ihracatçı firmalarımız ya da ithalatçının ülkemizdeki acenteleri ile Hollandalı

ithalatçılar en uygun pazarlama kanalı olmaktadır.

Paketleme, tüketicinin tercihlerini etkilemede önemli bir faktördür. Hollanda’da

yalnız yaşayan ya da iki kişilik ailelerin sayısı çok olduğundan, ürünler genelde

küçük paketlerde satışa sunulmaktadır.

Hollandalı alıcılara ulaşmak için etkili yöntemler olarak; fuarlara katılım, potansiyel

alıcıların ziyaret edilmesi ve ayrıca firmanıza davet edilmesi sayılabilir.

Hollandalı şirketlerle ticaretin mutlaka iyi hazırlanmış bir sözleşme temelinde

yürütülmesine ve sözleşme hükümlerinin tam yerine getirilmesine özen

gösterilmelidir.

25

Hollanda iş kültürü ülkemize göre oldukça farklıdır; bu farklılıklara ve karşınızdaki

iş ortağınızın kişisel özelliklerine uygun hareket etmek, uzun soluklu bir ticari ilişki

kurmak için önemli bir husustur.

Fiyat, Hollandalı alıcılar için ticarette en önemli hususlardan biridir.

2. ÖNERİLER Ülkemizin, özellikle meyve suları ile dondurulmuş meyve ve sebzeler olmak üzere

bütün ürün gruplarında Hollanda’ya ihracatını geliştirme potansiyeli vardır. Özellikle

yeni üretim teknikleriyle besin değeri korunmuş ürünler, doğal ürünler ve organik

ürünlerle Hollanda pazarından daha yüksek pay almamız mümkün bulunmaktadır.

Pazara girişte yüksek kapasiteye sahip büyük firmaların avantaj sahibi olduğu göz

önünde tutularak, firmalarımız birleşme/satın alma gibi yöntemlerle büyümek ya da

sektörel dış ticaret şirketleri oluşturmak alternatiflerini değerlendirmelidirler.

Pazara giriş koşullarına uyum sağlanmalı, bu amaçla ilgili mevzuat güncel takip

edilmelidir. Bu hususta ithalatçı ve başta AB Export Helpdesk olmak üzere yukarıda

belirtilen bilgi kaynaklarından yararlanılabilir.

Alıcılara ulaşmak, ürünlerimizi tanıtmak ve sektördeki gelişmeleri takip etmek

amacıyla Hollanda’da ve diğer Avrupa ülkelerinde düzenlenen önemli fuarlara

katılmalıdır.

Hollanda iş kültürüne uygun hareket etmeli, mutlaka yazılı ticari sözleşme ile

çalışmalı, sözleşme şartları çok iyi incelenmeli ve sözleşmeye uygun hareket

edilmelidir.

KAYNAKÇA : CBI Market Survey: The Preserved Fruit and Vegetables Market In The Netherlands,

Publication Date: June 2007

CBS: Hollanda Merkezi İstatistik Enstitüsü (www.cbs.nl)

26

Eurostat/COMEXT (http://fd.comext.eurostat.cec.eu.int/xtweb/)

Food and Agricultural Organization (http://faostat.fao.org).

Prodcom/COMEXT (http://fd.comext.eurostat.cec.eu.int/xtweb/).

AB Export Helpdesk (http://exporthelp.europa.eu/thdapp/taric/TaricServlet?languageId=EN)

27