TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna – Oddział Elektrownia ......• Stacja ciepłownicza 2 x 8...
20
DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA ZA ROK 2012 TAURON Wytwarzanie Spólka Akcyjna – Oddzial Elektrownia Lagisza w Będzinie
Transcript of TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna – Oddział Elektrownia ......• Stacja ciepłownicza 2 x 8...
DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA ZA ROK 2012
TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna– Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie
oświadczenie weryfi katora środowiskowego ........................................................................................................................3
Cel i zakres deklaracji ...............................................................................................................................................................3
Słowo wstępne .........................................................................................................................................................................4
opis fi rmy .................................................................................................................................................................................5
zintegrowany System zarządzania .........................................................................................................................................8
oddziaływania środowiskowe elektrowni ...........................................................................................................................10
Cele i zadania środowiskowe ................................................................................................................................................11
ochrona powietrza atmosferycznego ..................................................................................................................................12
ochrona wód ..........................................................................................................................................................................13
ochrona gleb ..........................................................................................................................................................................15
Gospodarka odpadami oraz ubocznymi produktami spalania ...........................................................................................15
ochrona przed hałasem .........................................................................................................................................................17
Promieniowanie jonizujące ...................................................................................................................................................17
Główne wskaźniki efektywności środowiskowej za rok 2012 .............................................................................................17
Spełnianie wymogów prawnych ...........................................................................................................................................18
współdziałanie ze społecznością lokalną .............................................................................................................................19
wydanie i, maj 2013 r.
Opracował:
adam wojdat
SPiS tREŚCi
oŚwiaDCzEniE wERyfiKatoRa ŚRoDowiSKowEGo w SPRawiE CzynnoŚCi wERyfiKaCyJnyCh i waLiDaCyJnyCh
Biuro Certyfi kacji Systemów zarządzania Polskiego Rejestru Statków S.a. o numerze rejestracji weryfi katora środowi-skowego EMaS nr PL-V-0006 akredytowane w odniesieniu do zakresu wytwaRzaniE EnERGii ELEKtRyCznEJ i CiEPŁa (kod naCE 35.11.z) oświadcza, że przeprowadziło weryfi kację, czy obiekty lub cała organizacja o której mowa w dekla-racji środowiskowej organizacji: taURon wytwaRzaniE SPóŁKa aKCyJna oDDziaŁ ELEKtRownia ŁaGiSza, adres: ul. Pokoju 14, 42-504 Będzin, spełnia wszystkie wymogi Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (wE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009r. dotyczące dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we wspólnocie (EMaS).
Podpisując niniejszą deklarację oświadczamy, że:
• weryfi kacja i walidacja zostały przeprowadzone w pełnej zgodności z wymogami Rozporządzenia (wE) nr 1221/2009
• wyniki weryfi kacji i walidacji potwierdzają, że nie ma dowodów na brak zgodności z mającymi zastosowanie wyma-ganiami prawnymi dotyczącymi środowiska
• dane i informacje zawarte w deklaracji środowiskowej odnoszące się działalności całej organizacji dają rzetelny, wiarygodny i prawdziwy obraz całej działalności organizacji w zakresie podanym w deklaracji środowiskowej.
niniejszy dokument nie jest równoważny z rejestracją w EMaS. Rejestracja w EMaS może być dokonana wyłącznie przez organ właściwy na mocy Rozporządzenia (wE) nr 1221/2009. niniejszego dokumentu nie należy wykorzystywać jako oddzielnej informacji udostępnianej do wiadomości publicznej.
Data wydania oświadczenia: 25.06.2013r.Miejsce wydania oświadczenia: Gdańsk
Jacek Papiński Dyrektor Pionu Certyfi kacji PRS S.a.
CEL i zaKRES DEKLaRaCJi
Celem niniejszej Deklaracji Środowiskowej jest poinformowanie opinii publicznej i innych zainteresowanych stron o osiągnięciach i efektach działalności taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie w zakresie ochrony środowiska a także przedstawienie działań zmierzających do osiągania ciągłej poprawy efektów związanych z ochroną środowiska.
Deklaracja obejmuje charakterystykę taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie wraz z wy-odrębnieniem tych obszarów jej działalności, które związane są z Systemem zarzadzania Środowiskowego. zawiera Politykę zintegrowanego Systemu zarządzania, opis znaczących aspektów środowiskowych, wyznaczone cele środowi-skowe, bieżące wskaźniki eksploatacyjne oraz inne dane na temat działalności firmy związane z jej oddziaływaniem na środowisko.
zgodnie z wymaganiami rozporządzenia EMaS – deklaracja będzie aktualizowana corocznie.
Szanowni PańStwo
wzrost znaczenia ochrony środowiska w gospodarce jest wynikiem coraz wyższej świadomości ekologicznej społe-czeństwa. Świadomość ta przekłada się na presję wywie-raną na podmioty gospodarcze i organy administracji. Społeczeństwo wymaga od przedsiębiorców stosowania praktyk bezpiecznych dla środowiska, a od administracji skutecznego nadzoru nad przedsiębiorstwami. Klienci co-raz częściej interesują się wyrobami i usługami spełniają-cymi coraz wyższe standardy środowiskowe, a administra-cja stale zaostrza wymagania prawne.
Sytuacja ta stanowi dla nas bodziec do systemowego po-szukiwania sposobów osiągania coraz wyższych standar-dów. taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie stale spełnia zwiększające się wyma-gania i oczekiwania środowiskowe oraz dba o akcepta-cję społeczności lokalnej. Realizując założenia strategii taURon wytwarzanie S.a. dotyczące zrównoważonego rozwoju – prowadzone przez nas modernizacje oraz in-westycje w obszarze technologii produkcji podwyższają efektywność wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, ograniczając jednocześnie niekorzystny wpływ na środo-wisko naturalne. naszą działalność prowadzimy w opar-ciu o ciągle doskonalony System zarządzania Środowi-skowego wg normy Pn-En iSo 14001 oraz wspólnotowy System Ekozarządzania i audytu EMaS iii. wspomniane systemy stawiają dodatkowe kryteria związane z aktyw-nym zaangażowaniem pracowników, dostosowaniem podejmowanych działań do regulacji prawnych i szeroko pojętą jawnością działań, a także pomagają w wyznacza-niu zadań, ich monitorowaniu oraz wymianie informacji pomiędzy zainteresowanymi stronami.
SŁowo wStęPnE
z wielką przyjemnością przekazujemy Państwu naszą pierwszą Deklarację Środowiskową zawierającą zestaw najważniejszych informacji związanych z kwestiami do-tyczącymi ochrony środowiska w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie. Deklara-cja EMaS jest dla nas istotnym sposobem prowadzenia dialogu z wszystkimi grupami społecznymi oraz osobami zainteresowanymi naszą działalnością, a także jednym z dowodów na spełnianie przez taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie wymogów wspólnotowego Systemu Ekozarządzania i audytu EMaS.
Dyrektor taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie
Jan Rogóż
4
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
w 1995 roku Elektrownia Łagisza, będąca dotąd przedsię-biorstwem państwowym zostaje przekształcona w jedno-osobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Elektrownia Łagisza Spółka akcyjna.
24 maja 2000 roku – wspólnie z czterema innymi elek-trowniami, Elektrownia Łagisza Spółka akcyjna podpisała akt założycielski Południowego Koncernu Energetyczne-go Spółka akcyjna (PKE S.a.). w roku 2001 w skład Połu-dniowego Koncernu Energetycznego wchodziło już osiem elektrowni i elektrociepłowni. od maja 2007 roku PKE S.a. jest częścią Grupy taURon Polska Energia S.a. we wrześniu 2011 roku Południowy Koncern Energetyczny S.a. zmienił nazwę na taURon wytwarzanie Spółka ak-cyjna. Proces centralizacji spowodował przeniesienie czę-ści kompetencji zarządczych do centrali. Dotyczy to mię-dzy innymi zarządzania środkami (zasobami) na realizację remontów i inwestycji, jak również obszarów związanych z zakupem paliw, szkoleniem personelu i sprzedażą ener-gii. Jednak główne kwestie związane z zarządzaniem śro-dowiskowym pozostały w gestii oddziału (Elektrowni).
Początki zakładu sięgają okresu międzywojennego, kie-dy to tworzone były założenia systemu energetycznego w naszym regionie. Jednak dopiero po wojnie koncepcja budowy elektrowni zaczęła nabierać realnych kształtów.
znajdujący się na filarze ochronnym, częściowo uzbrojo-ny teren nie był zabudowany i sąsiadował z rzeką Czarna Przemsza. niebagatelnym atutem było sąsiedztwo za-głębiowskich kopalń, skąd miał być dostarczany węgiel energetyczny oraz duża liczba potencjalnych odbiorców energii elektrycznej w uprzemysłowionym regionie. in-westorzy mieli również do dyspozycji niektóre niezbędne urządzenia, tj. bocznicę kolejową, magazyny oraz roz-dzielnie 110 kV i 220 kV. Lokalizację Elektrowni Łagisza zatwierdzono ostatecznie 17 stycznia 1958 roku podczas posiedzenia Komisji oceny Projektów inwestycyjnych Ministerstwa Górnictwa i Energetyki. niebawem prace projektowe rozpoczęło Biuro Projektów Energetycznych – Energoprojekt w Katowicach. w październiku 1958 roku ruszyły roboty przygotowawcze prowadzone przez ge-neralnego wykonawcę Śląskie Przedsiębiorstwo Budowy Elektrowni i Przemysłu w Katowicach. 31 grudnia 1958 roku MGiE powołało dyrekcję Elektrowni Łagisza. Pierw-szy etap budowy rozpoczął się w marcu 1960 roku. Pod-stawowe urządzenia sprowadzono z zagranicy. Dostarczy-ły je głównie firmy brytyjskie: Babcock & wilcox (kotły) oraz aEi Metropolitan wickers (turbozespoły). 8 maja 1963 roku uruchomiono pierwszy, a 28 września tego sa-mego roku drugi blok o łącznej mocy 250 Mw. Przekaza-nie do eksploatacji pięciu kolejnych bloków o mocy 120 Mw każdy trwało od kwietnia 1967 roku do grudnia 1970 roku. w latach 1982 – 1989 wybudowano i przekazano do eksploatacji część ciepłowniczą Elektrowni, w skład któ-rej wchodziły dwa kotły wodne wP – 70 (2 x 81,4 Mwt) oraz stacja ciepłownicza 2 x 28 Mwt. obecnie kotły wodne już nie pracują, a produkcja ciepła odbywa się głównie w oparciu o dwa wymienniki ciepłownicze UP – 10 na blo-kach 6 i 7 o mocy 2 x 126 Mwt.
oPiS fiRMy
w związku z wysokim stopniem zużycia spowodowanym długoletnią pracą blok nr 3 (w styczniu 1998 r), a tak-że blok nr 4 (w marcu 2009 r.) zostały trwale wyłączone z eksploatacji. w ramach programu odtwarzania mocy wytwórczych we wrześniu 2001 roku podjęto decyzję o budowie bloku o mocy 460 Mwe na parametry nad-krytyczne. Część kotłową dostarczyła firma foster whe-eler, a turbinę z układem chłodzenia firma alstom Power. Budowa bloku rozpoczęła się w styczniu 2006 roku i za-kończyła w 2009 roku. Jest to pierwszy na świecie blok energetyczny z kotłem fluidalnym przepływowym na pa-rametry nadkrytyczne. Blok ten jest na dzień dzisiejszy jedną z najnowocześniejszych tego typu jednostek, a za-stosowany w nim kocioł fluidalny ze względu na swoje gabaryty jest największym na świecie.
LoKaLizaCJa
taURon wytwarzanie S.a. oddział Elektrownia Łagisza zlokalizowany jest w Będzinie przy ul. Pokoju 14 w pół-nocnej części miasta.
otoczenie zakładu:
• od strony północnej – za ulicą Energetyczną tereny bę-dące własnością lokalnej parafii oraz drobna wytwór-czość i Przedsiębiorstwo Energomontaż Południe S.a.,
• od strony wschodniej – tereny przemysłowe (Przedsię-biorstwo Produkcyjne „Prefabet”),
• od strony południowej – luźna zabudowa mieszkanio-wa jedno- i wielorodzinna,
• od strony zachodniej – za ulicą Pokoju tereny przemysło-we i zabudowa mieszkaniowa jedno- i wielorodzinna.
5
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
w konwencjonalnej elektrowni kondensacyjnej następuje w procesie spalania przemiana energii chemicznej paliwa w energie cieplną pary, a następnie w procesie ekspan-sji termicznej zachodzącej w turbinie przemiana energii cieplnej w energię kinetyczną (mechaniczną) i wreszcie
Paliwo poprzez system przenośników wewnętrznych do-starczane jest do młynów węglowych (1), w których nastę-puje zmielenie węgla do postaci pyłu (w technologii z ko-tłem fluidalnym młyny węglowe zastąpiono kruszarkami węgla). Mieszanka pyłowo – powietrzna transportowana jest do komory paleniskowej kotła (2), gdzie ulega cał-kowitemu spaleniu. Gazy spalinowe opuszczające kocioł oddają część ciepła w obrotowych podgrzewaczach po-wietrza (3) oraz zostają oczyszczone z pyłów w elektrofil-trach (4). następnie spaliny trafiają do instalacji odsiarcza-nia spalin (5), z której bezpośrednio są transportowane do komina (6). woda do celów technologicznych pobierana jest z ujęcia (7) na rzece Czarna Przemsza. Proces uzdat-
w napędzanym przez turbinę generatorze – przemiana energii kinetycznej w energię elektryczną. wytworzona w generatorze energia elektryczna jest transformowana na wysokie napięcie i przesyłana liniami elektroenerge-tycznymi do odbiorców.
zaSaDa DziaŁania CiEPLnEJ ELEKtRowni KonDEnSaCyJnEJ
Strumieńenergiichemicznej
(paliwo)
Moccieplna
(para)
Mocmecha-niczna
Mocelektry-czna
KOCIOŁPAROWY
TURBINAPAROWA
PRĄDNICA
niania wody pozwala spełniać wysokie wymagania tech-nologiczne układu wodno-parowego oraz chłodzącego. ogrzana w kotle woda ulega procesowi odparowania i w postaci pary przegrzanej podawana jest do turboze-społu (8). Po wykonaniu pracy polegającej na obracaniu wirnika turbiny para ulega kondensacji (9) a ciepło wy-dzielane podczas skraplania oddawane jest w chłodni kominowej (10). Skroplona para w postaci kondensatu przetłaczana jest poprzez wymienniki regeneracyjne (11), których zadaniem jest podniesienie sprawności elektrow-ni. Po uzyskaniu odpowiednich parametrów w wymienni-kach regeneracyjnych woda ponownie wtłaczana jest pod wysokim ciśnieniem do kotła.
6
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
PoDStawowE DanE tEChniCznE taURon wytwaRzaniE S.a. – oDDziaŁ ELEKtRownia ŁaGiSza w BęDziniE:
Zainstalowana moc elektryczna – 1060 MWe
5 x 120 Mwe + 460 Mwe = 1060 Mwe
• Blok 1 – 120 Mwe
• Blok 2 – 120 Mwe
• Blok 5 – 120 Mwe
• Blok 6 – 120 Mwe
• Blok 7 – 120 Mwe
• Blok 10 – 460 Mwe
Sprawność wytwarzania energii elektrycznej to 36 % dla bloków 120 Mw oraz 45 % dla bloku 460 Mw.
Zainstalowana moc cieplna – 335,2 MWt
• wymiennik ciepłowniczy na bloku nr 6 – 126 Mwt
• wymiennik ciepłowniczy na bloku nr 7 – 126 Mwt
• Stacja ciepłownicza 2 x 28 Mwt – 56 Mwt
• Stacja ciepłownicza 2 x 8 Mwt – 16 Mwt
• Upust pary z turbiny (para technologiczna) – 11,2 Mwt
PaLiwo
w kotłach oP 380 k jako paliwo podstawowe stosowany jest węgiel kamienny w sortymencie miał ii a. zużycie wę-gla przez kocioł przy obciążeniu maksymalnym wynosi do 65,2 Mg/h. Jako paliwo rozpałkowe stosowany jest olej opałowy ciężki – mazut o wartości opałowej > 41 MJ/kg, gęstości 0,95 Mg/m3, zawartości siarki < 1,2 %. zużywa się go rocznie do 4 tysięcy Mg. w kotle fluidalnym spalany jest również węgiel kamienny w sortymencie miał ii a. zapo-trzebowanie paliwa podstawowego wynosi maksymalnie – 186,8 Mg/h. Paliwem rozruchowym dla kotła fluidalnego jest olej opałowy lekki o wartości opałowej – minimum 42,6 MJ/kg i zawartości siarki poniżej 0,2 %. zapotrzebowanie paliwa olejowego szacuje się rocznie do 2 tys. Mg.
PoDStawowE URząDzEnia BLoKów 120 Mwe (BLoK 1,2,5,6,7)
• Kocioł typu oP-380 k
• turbina typu tK-120
• Generator typu tGh-120
• transformator blokowy o mocy pozornej 150 MVa (bloki 1, 2, 5) oraz o mocy pozornej 130 MVa (bloki 6, 7)
PoDStawowE URząDzEnia BLoKU 460 Mwe
• Kocioł przepływowy fluidalny typu Bf-1300
• turbina typu 28K460
• Generator typu 50wt23E-104 o mocy czynnej 460 Mwe
• transformator blokowy o mocy pozornej 570 MVa
w 2012 roku instalacja – blok energetyczny 460 Mw w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagi-sza został wybrany do uwzględnienia w Dokumencie Re-ferencyjnym BREf dotyczącym najlepszej Dostępnej tech-niki (Bat) dla dużych źródeł spalania (LCP). Dokument BREf informuje właściwych decydentów o tym, co może być technicznie i ekonomicznie dostępne dla przemysłu w celu poprawy kwestii związanych z ochroną środowiska naturalnego.
ze względu na wymagania w zakresie ochrony środowi-ska oraz ze względu na stan techniczny i przy uwzględ-nieniu aspektów ekonomicznych planowane jest w 2015 roku odstawienie z eksploatacji bloku nr 5, który nie bę-dzie spełniał wymagań Bat.
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U.11.95.558) w zakresie tlenków azotu ko-tły nr 6 i 7 w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elek-trownia Łagisza w okresie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 31 stycznia 2017 roku zostały objęte derogacją. Planowane jest:
• Blok nr 5 – rok odstawienia 2015
• Blok nr 6 – rok odstawienia 2017
• Blok nr 7 – rok odstawienia 2017
7
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
od początku działalności taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie troska o środowi-sko naturalne była jednym z ważniejszych kryteriów zwią-zanych z funkcjonowaniem zakładu. wysoka świadomość ekologiczna kierownictwa oraz załogi były fundamentem podjęcia decyzji o wdrożeniu Systemu zarządzania Środo-wiskowego zgodnego z normą Pn-En iSo 14001. Celem wdrożenia Systemu zarządzania Środowiskowego jest po-prawa skuteczności zarządzania tym obszarem działalno-ści firmy, który obejmuje szeroko rozumianą ochronę śro-dowiska. System zarządzania Środowiskowego w istotny sposób porządkuje czynności związane z prowadzeniem działalności produkcyjnej i usługowej w odniesieniu do wymogów ochrony środowiska. Pozwala również na osią-ganie ekonomicznego wzrostu firmy przy jednoczesnym ograniczaniu negatywnego wpływu na środowisko natu-ralne człowieka.
Proces wdrażania Systemu zarządzania Środowiskowego wymagał szkolenia załogi, powołania grupy audytorów wewnętrznych, opracowania i wdrożenia dokumentacji systemowej oraz rozpoczęcia weryfikacji wyżej wymie-nionych działań w postaci uruchomienia audytów we-wnętrznych.
wdrażanie Systemu zarządzania Środowiskowego w fir-mie zakończono w 2002 roku certyfikatem nadanym przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.
Podstawowe elementy Systemu zarządzania Środowisko-wego:
• identyfikacja i nadzorowanie znaczących oddziaływań środowiskowych (znaczące aspekty środowiskowe),
• identyfikowanie oraz przestrzeganie wymagań praw-nych obowiązujących zakład,
• Ustalanie celów, priorytetów działalności prowadzą-cych do poprawy oddziaływań na środowisko,
• Monitorowanie emisji do środowiska przy użyciu sprawdzonego oraz wiarygodnego sprzętu kontrolno-pomiarowego,
• Podnoszenie świadomości oraz kompetencji pracowni-ków poprzez szkolenia,
• Przydział odpowiedzialności pracownikom wykonują-cym prace mogące mieć znaczący wpływ na środowi-sko,
• Sprawdzanie poprzez audyty wewnętrzne skuteczno-ści funkcjonowania systemu,
• Podejmowanie działań korygujących w przypadku wy-krycia nieprawidłowości oraz podejmowania działań zapobiegawczych i doskonalących dla zapobieżenia powstania niezgodności,
• identyfikacja potencjalnych zagrożeń dla środowiska oraz prowadzenie profilaktyki zapobiegającej wystą-pieniu awarii,
• wykonywanie okresowych przeglądów zarządzania oceniających skuteczność funkcjonującego systemu,
• Przepływ informacji związanych z oddziaływaniem na środowisko.
Kolejnym etapem było wdrożenie oraz certyfikowanie przez Bureau Veritas Certification w 2007 roku zintegro-wanego Systemu zarządzania Jakością, Środowiskowego oraz Bezpieczeństwem i higieną Pracy spełniającego wy-magania norm Pn-En iSo 9001, Pn-En iSo 14001, Pn-n-18001.
Ponadto taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrow-nia Łagisza w Będzinie wdrożyła, certyfikowała oraz utrzymuje dwa podsystemy zintegrowanego Systemu za-rządzania:
• Laboratorium Chemiczne w oparciu o normę – Pn-En iSo/iEC 17025
• Laboratorium Diagnostyczne w oparciu o normę – Pn-En iSo/iEC 17025
zintegrowany System zarządzania w taURon wytwarza-nie S.a. oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie podnosi skuteczność organizacji i efektywność gospodarowania posiadanymi zasobami, minimalizuje i optymalizuje kosz-ty, jednoznacznie określa zadania, kompetencje i odpo-wiedzialność pracowników oraz ich gotowość do spełnia-nia wymagań klienta. wdrożenie tego systemu ułatwia spełnienie wymogów prawnych dotyczących ochrony środowiska i bezpieczeństwa pracy. zapewnia też szybkie dostosowanie uregulowań wewnętrznych do zmian za-chodzących w obowiązującym systemie prawnym.
Kierując się dobrym wizerunkiem firmy, wzrostem wia-rygodności wśród kontrahentów, kolejnym krokiem było dostosowanie w roku 2012 Systemu zarządzania Środowi-skowego do wymagań rozporządzenia Unii Europejskiej – EMaS.
zintEGRowany SyStEM zaRząDzania
8
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
9
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie oddziałuje na środowisko naturalne w sposób bezpośredni wynikający z bieżącej działalności zakładu oraz pośredni związany ze świadczeniem usług poprzez firmy zewnętrzne na rzecz Elektrowni. Działalność zakła-du wiąże się więc z wytwarzaniem bezpośrednich oraz pośrednich aspektów środowiskowych.
aspekty środowiskowe są identyfikowane oraz oceniane przez kierowników poszczególnych komórek organizacyj-nych na podstawie stosownej procedury. Podczas identyfi-kacji brane są pod uwagę zarówno warunki bieżącej nor-malnej pracy, jak i sytuacje rozruchowe bądź awaryjne, a także działalność przeszła oraz planowana. ostatecznej weryfikacji aspektów środowiskowych dokonuje wydział ochrony Środowiska. zakładową listę znaczących aspek-tów środowiskowych zatwierdza Pełnomocnik Dyrektora ds. zintegrowanego Systemu zarządzania.
aspekt uważa się za znaczący, jeżeli spełniony jest co naj-mniej jeden z warunków:
• istnieje możliwość kontroli danego aspektu,
• aspekt jest objęty wymaganiami prawnymi, tj. decyzją władz terenowych lub rozporządzeniem wewnętrznym,
• aspekt wynika z polityki środowiskowej,
• aspekt może wywierać istotny wpływ na środowisko w przypadku awarii.
Do znaczących bezpośrednich aspektów środowiskowych należy zaliczyć:
• emisje do powietrza: gazów, pyłów, hałasu, odoru,
• zrzuty ścieków do wody,
• zanieczyszczenia do gleby – wyciek lub rozsyp,
• wytwarzanie odpadów,
• zużycie surowców i zasobów naturalnych, w tym wody i energii,
• inne kwestie związane z lokalnym środowiskiem i spo-łeczeństwem, np. ze skargami społeczności lokalnej.
Do znaczących pośrednich aspektów środowiskowych zi-dentyfikowanych w Elektrowni zalicza się:
• emisje pyłowe i powstawanie odpadów związane z działalnością gospodarczą firm obcych pracujących na terenie zakładu,
• wycieki substancji chemicznych, olejów i płynów zwią-zane z transportem odpadów, materiałów i substancji (w tym niebezpiecznych),
• powstawanie odpadów związane z pracami remon-towymi, konserwacjami i naprawami wykonywanymi przez pracujących w imieniu i na rzecz Elektrowni.
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie prowadzi stały nadzór w postaci sterowania operacyjnego oraz monitoringu nad wszystkimi aspekta-mi środowiskowymi, a także dąży do ich sukcesywnego ograniczania.
oDDziaŁywania ŚRoDowiSKowE ELEKtRowni
10
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
niezależnie od stałego spełnienia wymagań prawnych i osiągania wysokich wskaźników eksploatacyjnych przez taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie, firma planuje oraz realizuje kolejne cele i za-dania środowiskowe.
Ciągłe doskonalenie obliguje nas co roku do opracowy-wania nowych celów i zadań środowiskowych. wyzna-czane cele i zadania wynikają z ustanowionych celów strategicznych firmy i dotyczą głównie ograniczania zu-życia zasobów naturalnych, zużycia energii na potrzeby własne, ograniczania emisji zanieczyszczeń do powietrza, obniżenia hałasu, segregacji odpadów, jak również kre-owania proekologicznego wizerunku firmy. na podsta-wie realizowanych i zakończonych zadań inwestycyjnych określane oraz mierzone są efekty środowiskowe.
wyKaz CELów ŚRoDowiSKowyCh PRzyJętyCh Do REaLizaCJi w 2013 RoKU w taURon wytwaRzaniE S.a. – oDDziaŁ ELEKtRownia ŁaGiSza w BęDziniE:
1. Zmiennociśnieniowa instalacja pilotowa do ba-dań wychwytu CO2
Metoda CCS (ang. Carbon Capture and Storage, czyli wy-chwytywanie, transport i składowanie dwutlenku węgla) należy do sposobów zmniejszenia negatywnego wpływu energetyki na środowisko i jest szczególnie promowana przez Unię Europejską w zakresie ograniczenia emisji Co2.
w działania badawczo-rozwojowe w zakresie tej tematy-ki mocno zaangażowany jest taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie wraz z Politech-niką Częstochowską poprzez realizację projektu „opra-cowanie technologii spalania tlenowego dla kotłów py-łowych i fluidalnych zintegrowanych z wychwytem Co2” oraz będącej jej wynikiem „zmiennociśnieniowej instala-cji pilotowej do badań wychwytu Co2”.
w latach 2013 – 2014 w Elektrowni Łagisza będą prowa-dzone badania nad wychwytem Co2 z gazów spalinowych, pochodzących z bloku nr 10 (bez jego transportu i składo-wania). Celem badań jest wybudowanie mobilnej instalacji badawczej do separacji dwutlenku węgla z rzeczywistych gazów spalinowych metodą adsorpcji zmiennociśnieniowej.
instalacja pilotowa wychwytu Co2 zlokalizowana jest w pobliżu chłodni kominowej bloku nr 10 i obejmuje dwa ze sobą złączone kontenery. w pierwszym z nich zabu-dowana jest część technologiczna instalacji, w skład któ-rej wchodzą między innymi cztery adsorbery, dmuchawy, regeneratory, separatory, filtry, chłodnice, odsiarczalniki, agregat powietrza i agregat wody lodowej. Drugi z kon-tenerów służy jako pomieszczenie dla obsługi instalacji. na zakończenie badań Politechnika Częstochowska wy-kona studium przypadku, które ułatwi podjęcie decyzji przez taURon wytwarzanie, czy zastosowanie tej tech-nologii okaże się uzasadnione ekonomicznie.
2. Instalacja wytwarzania produktu z popiołu den-nego bloku 460 MW
Celem strategicznym taURon wytwarzanie S.a. jest stałe obniżanie obciążeń dla środowiska poprzez planowanie i realizację inwestycji związanych z redukcją zanieczysz-czeń.
w zakresie szeroko zakrojonych prac i badań dotyczących gospodarki ubocznymi produktami spalania (UPS) w 2012 roku taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie uzyskał następujące aprobaty tech-niczne: aprobata techniczna iBDiM nr at/2012-02-2912 oraz aprobata techniczna iBDiM nr at/2012-02-2914. in-stytut Badawczy Dróg i Mostów potwierdził pozytywną ocenę techniczną i przydatność wyrobu budowlanego: Kruszywa sztuczne z żużla paleniskowego do niezwią-zanych i związanych hydraulicznie materiałów do dróg. w związku z powyższym podjęto decyzję o zabudowie układu instalacji wytwarzania produktu z popiołu den-nego bloku 460 Mw w Elektrowni Łagisza, która będzie uwzględniała:
• pobór popiołu dennego z istniejącego układu, na wy-locie z podajników kubełkowych (nad zbiornikiem, a przed kruszarkami), z doprowadzeniem go do nowe-go przesiewacza; układ ten będzie tak skonstruowany, aby zapewnić możliwość podawania popiołu dennego:
– na nowy przesiewacz,
– lub na istniejące kruszarki,
– lub na zrzut awaryjny na samochody,
• zabudowę nowego przesiewacza popiołu dennego z układem odprowadzania popiołu dennego; drobne frakcje popiołu dennego, po przesianiu, będą odpro-wadzane z powrotem do istniejącego zbiornika przy-kotłowego, nadziarno będzie odprowadzane na ze-wnątrz kotłowni, do nowego zbiornika,
• zabudowę nowego zbiornika, gromadzącego grube frakcje popiołu dennego wraz z układem załadunku na samochody lub wagony kolejowe.
Powyższa instalacja w całości, tj. ok. 50 Mg/h, będzie od-bierać gotowe produkty. wykonane urządzenia będą w standardzie zapewniającym najwyższe normy pod względem ekologicznym, szczególnie w zakresie hałasu i pylenia. Planowany termin oddania do eksploatacji to 2014 r.
3. Remont kapitalny turbozespołu nr 7
wymiana części niskoprężnej turbiny tK-120 (wirnik). Przewidywane cele do osiągnięcia:
• zwiększenie sprawności części przepływowej nisko-prężnej,
• zmniejszenie jednostkowego zużycia ciepła,
• zwiększenie mocy turbozespołu o około 3,5%, jak to miało miejsce w przypadku modernizacji bloku 1 i 2 w 1996 roku.
CELE i zaDania ŚRoDowiSKowE
11
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
Urządzenia służące do ochrony powietrza atmosferyczne-go zainstalowane w instalacji spalania paliw taURon wy-twarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie pozwalają na dotrzymanie obowiązujących standardów emisyjnych z instalacji dla pyłu, dwutlenku siarki i tlenków azotu. Kotły typu oP 380k wyposażone są w urządzenia odpylające – elektrofiltry o skuteczności odpylania powy-żej 99 %. Kotły bloków nr 5,6,7 wyposażone są w instalację odsiarczania spalin metodą półsuchą. na wszystkich pracu-jących kotłach zastosowano dysze dopalające ofa, nato-miast na kotłach bloków nr 1,2,6,7 palniki niskoazotujące htRn. zbiorniki popiołu, sorbentu oraz produktu z instala-cji odsiarczania spalin wyposażone są w filtry tkaninowe.
Spalanie węgla w złożu fluidalnym (blok nr 10), do któ-rego dodawany jest sorbent w postaci piasku kamienia wapiennego gwarantuje redukcję emisji dwutlenku siarki o 90-95 % w stosunku do emisji kotła konwencjonalne-go. ograniczanie emisji tlenków azotu jest realizowane poprzez tzw. etapowe spalanie oraz możliwość spalania węgla w niższej temperaturze w stosunku do kotłów konwencjonalnych, a także dozowanie do komory kotła reagenta w postaci wody amoniakalnej. odpylanie jest realizowane poprzez zastosowanie wysoko skutecznego urządzenia odpylającego – elektrofiltra gwarantującego stężenie końcowe pyłu na poziomie 30 mg/nm3 (wyra-żone w przeliczeniu na m3 suchych gazów odlotowych w warunkach umownych, tj. przy ciśnieniu 101,3 kPa, temp. 273 K, przy zawartości 6 % tlenu dla węgla, 3 % dla oleju opałowego).
inne metody ograniczania emisji zanieczyszczeń gazowo-pyłowych stosowane w zakładzie to:
• kogeneracja – wzrost sprawności wykorzystywania pa-liwa,
• prowadzenie procesu spalania tak, by zapewnić całko-wite (poniżej 5% niespalonego węgla w popiele lot-nym) i zupełne spalanie (ograniczające emisje tlenku węgla),
• automatyka procesu spalania,
• modernizacja zespołów młynowych.
oChRona PowiEtRza atMoSfERyCznEGo
zgodnie z Decyzją Marszałka województwa Śląskiego udzielającą zezwolenia na uczestnictwo w systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrowni Łagisza w Będzinie, monitorowaniu podlegają instalacje produkcyjne związane z emisją dwutlenku węgla. w 2012 roku firma DnV prze-prowadziła audyt systemu monitorowania oraz rozliczania emisji Co2, który zakończył się wynikiem pozytywnym.
wzrost emisji dwutlenku węgla od 2010 roku związany jest z oddaniem do eksploatacji nowej jednostki wytwór-czej – bloku 460 Mw, czego konsekwencją jest zwiększo-na produkcja energii elektrycznej w taURon wytwarza-nie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie.
Emisja dwutlenku węgla w odniesieniu do produkcji w la-tach 2008 – 2012
RokProdukcja energii
elektrycznej (Mwh)Całkowita emisja
Co2 (Mg)
2008 2 345 415 2 353 956
2009 2 642 599 2 506 537
2010 4 198 022 3 850 487
2011 4 076 227 3 831 563
2012 3 958 191 3 546 545
Emisja no2 na tle wartości dopusz-czalnych w latach 2011-2012
Emisja So2 na tle wartości dopusz-czalnych w latach 2011-2012
Emisja pyłu na tle wartości dopusz- czalnych w latach 2011-2012
na terenie taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elek-trownia Łagisza zabudowane są urządzenia klimatyzacyj-ne zawierające powyżej 3 kg czynnika chłodniczego.
zgodnie z postanowieniami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. nr 121, poz. 1263) o substancjach zuboża-jących warstwę ozonową taURon wytwarzanie S.a. – od-dział Elektrownia Łagisza prowadzi bieżącą kontrolę nad powyższymi urządzeniami w postaci stałej obsługi serwi-sowej wykonywanej przez firmę zewnętrzną. firma ta po-siada niezbędne kwalifikacje potwierdzone odpowiednimi dokumentami w zakresie: naprawy i obsługi technicznej urządzeń i instalacji chłodniczych zwierających substancje kontrolowane oraz obrotu tymi substancjami. nie zanoto-wano żadnych awarii oraz incydentów, co jednoznacznie potwierdza pełna dokumentacja pokontrolna.
12
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
wpływ zakładu na wody powierzchniowe przejawia się zarówno w znaczeniu ilościowym, jak i jakościowym. w Elektrowni woda wykorzystywana jest w procesach produkcji energii elektrycznej do wytwarzania pary (obieg parowo-wodny) oraz chłodzenia pary (obieg chłodzący, skraplacze). obieg parowo – wodny wymaga uzupełnia-nia wodą o wysokiej jakości, natomiast obieg chłodzący potrzebuje dużej ilości wody surowej. woda chłodząca skraplacze odprowadza do otoczenia duże ilości ciepła.
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie posiada zmodernizowaną gospodarkę wodną, opartą na najnowocześniejszych technikach membrano-wych. zastosowanie technik membranowych umożliwia wielokrotne wykorzystanie wody pobranej ze środowi-ska naturalnego. Poniżej przedstawiono najważniejsze aspekty gospodarki wodnej, mające wpływ na ochronę wód powierzchniowych oraz podziemnych, znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie Elektrowni.
1. PRzyGotowaniE woDy Do oBiEGU KotŁowEGo
woda zdemineralizowana na potrzeby uzupełnienia obiegu kotłowego produkowana jest ze ścieków tech-nologicznych. Głównym źródłem zasilania stacji demi-neralizacji są odsoliny z obiegu chłodzącego Elektrowni oraz oczyszczone ścieki technologiczne. Strumień od-solin z obiegu chłodzącego poddany procesowi filtracji wstępnej, kierowany jest do zbiornika magazynowego, skąd pompami wstępnymi i procesowymi podawany jest na trzy jednostki mikrofiltracji o wydajności 70÷90 m3/h każda. z kolei wstępnie oczyszczone ścieki technologiczne poddane są procesowi ultrafiltracji na trzech jednostkach o wydajności 77 m3/h każda. oba strumienie, tj. perme-at mikrofiltracyjny oraz permeat ultrafiltracyjny, łączą się w zbiorniku magazynowym, skąd podawane są na jed-nostki odwróconej osmozy. Stacja demineralizacji wody wyposażona jest w trzy jednostki odwróconej osmozy o wydajności 50 m3/h oraz w jedną jednostkę o wydaj-ności 75 m3/h, wobec czego może wyprodukować mak-symalnie 225 m3/h wody zdemineralizowanej. Końcowe doczyszczanie wody odbywa się na wymiennikach dwu-jonitowych. otrzymana woda spełnia wysokie wymogi ja-kościowe. zastosowanie technik membranowych nie tylko umożliwiło wykorzystanie wód odpadowych do produkcji wody zdemineralizowanej, lecz również przyczyniło się do znacznego ograniczenia ilości ścieków powstających w procesie przygotowania wody. Jakkolwiek membrany mikrofiltracyjne oraz ultrafiltracyjne, czy też odwróconej osmozy wymagają okresowego czyszczenia chemicznego, to ilości roztworów chemikaliów używanych do tego celu oraz ich stężenia są niewspółmiernie małe w porównaniu z ilością i stężeniem chemikaliów w ściekach poregenera-cyjnych, powstających na tradycyjnych stacjach uzdatnia-nia wody.
2. oCzySzCzaLnia ŚCiEKów Bytowo-GoSPoDaRCzyCh
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagi-sza w Będzinie posiada własną, mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków bytowo-gospodarczych. Ścieki by-towo-gospodarcze kierowane na oczyszczalnię pochodzą z terenu Elektrowni, z części dzielnicy Łagisza oraz dowo-żone są wozami asenizacyjnymi z pobliskich miejscowości. Po oczyszczeniu nie trafiają one do odbiornika powierzch-niowego, lecz w całości zawracane są do produkcji wód technologicznych w Elektrowni, a konkretnie do procesu dekarbonizacji, czyli do produkcji wody uzupełniającej obieg chłodzący. Część mechaniczną oczyszczalni stano-wią kraty mechaniczne oraz piaskowniki. Część biologicz-na oparta jest na tzw. metodzie osadu czynnego. Poprzez stałe napowietrzanie oraz zapewnienie odpowiednich warunków w tzw. komorach napowietrzania, możliwy jest rozwój bakterii oraz mikroorganizmów stanowiących tzw. osad czynny. Mikroorganizmy te przyczyniają się do rozkładu materii organicznej zawartej w ściekach do pro-stych związków mineralnych. Po częściowej mineraliza-cji zawartych w nich substancji organicznych ścieki wraz z osadem czynnym kierowane są do osadników wtórnych. w osadnikach końcowych na skutek sedymentacji nastę-puje rozdzielenie ścieków od osadu czynnego. oczyszczo-ne ścieki spływają do zbiornika ścieków oczyszczonych skąd pompowane są do Elektrowni. osad czynny pompo-wany jest do komór tlenowej stabilizacji, a następnie na wirówkę osadu. odwodniony osad jest spalany w kotłach energetycznych. wydajność oczyszczalni to 4000 m3/h.
oChRona wóD
13
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
3. oCzySzCzaLnia ŚCiEKów DESzCzowyCh
Ścieki deszczowe z terenu Elektrowni kierowane są do podczyszczalni ścieków deszczowych, składającej się z osadnika oraz lamellowego i koalescencyjnego sepa-ratora olejów. Ścieki oczyszczone z zawiesin oraz zanie-czyszczeń olejowych odprowadzane są zgodnie z Pozwo-leniem zintegrowanym do pobliskiego potoku Psary.
4. oCzySzCzaLnia ŚCiEKów tEChnoLoGiCznyCh
oczyszczanie ścieków technologicznych odbywa się dwu-etapowo. wstępne podczyszczanie oparte jest na trady-cyjnych technikach koagulacji i sedymentacji, natomiast właściwe oczyszczanie wód przemysłowych z zawiesin i substancji koloidalnych odbywa się na membranach ultrafiltracyjnych. takie postępowanie umożliwia otrzy-manie wody o parametrach fizykochemicznych zezwa-lających jej podanie na membrany odwróconej osmozy (wspomniany już proces demineralizacji). w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Bę-dzinie zastosowano system ultrafiltracji podciśnieniowej, co oznacza, że wstępnie oczyszczone ściek są zasysane, a nie tłoczone, przez kapilarne membrany ultrafiltracyj-ne. Uwodnione osady ściekowe kierowane są do prasy
filtracyjnej, gdzie następuje mechaniczne odwodnienie osadów. Dalsze postepowanie z osadami jest identyczne jak postępowanie z osadami po oczyszczalni ścieków by-towo-gospodarczych. zrzut ścieków oczyszczonych (wylot kolektora � 800) do odbiornika (rzeka Czarna Przemsza) odbywa się na 38 kilometrze rzeki, poniżej rezerwowego ujęcia wody dla Stacji Uzdatniania wody w Będzinie.
5. oChRona wóD PoDziEMnyCh
Przedsięwzięcia z zakresu ochrony wód podziemnych przed skażeniem wyciekami z obiektów takich jak: zbior-niki olejów, zbiorniki chemikaliów, składowiska węgla oraz składowiska przeładunkowe żużla wchodzą w skład tzw. zabezpieczeń biernych. zbiorniki chemikaliów, zbior-niki oleju opałowego, transformatorowego i turbinowe-go posadowione są w szczelnych misach betonowych, umożliwiających zatrzymanie całego zapasu substancji w wypadku jakiegokolwiek uszkodzenia. Również wokół fundamentów transformatorów wykonane są betonowe misy na ewentualne wycieki olejowe. ze składowiska wę-gla uniemożliwiono odpływ denny poprzez wyprofilowa-nie i utwardzenie spągu. wody deszczowe spływające po powierzchni składów węgla przejmowane są przez rowy opaskowe i kierowane bezpośrednio poprzez kanalizację burzową do oczyszczalni ścieków przemysłowych.
ChztCr w ściekach przemysłowych na tle wartości dopuszczalnych w latach 2011-2012
Suma chlorków i siarczanów w ściekach przemysłowych na tle wartości dopuszczalnych w latach 2011-2012
zawiesina w ściekach przemysłowych na tle wartości dopuszczalnych w latach 2011-2012
ilości ścieków odprowadzonych w stosunku do wymagań Pozwolenia zintegrowanego w latach 2011-2012
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1500
216,9
5
254,1
1500
(mg
/dm
)3
2011 2012
6000000
5000000
4000000
3000000
2000000
1000000
0
1401030
1179298
5584500
5584500
(m/r
ok)
3
2011 2012
140
120
100
80
60
40
20
0
125
26,6
26,7
125
(mg
/dm
)3
2011 2012
40
35
30
25
20
15
10
5
0
11,6
5
10,1
35
35
(mg
/dm
)3
2011 2012
wartość dopuszczalna
wartość dopuszczalna
wartość dopuszczalna
wartość dopuszczalna
zawartość w ściekach
zawartość w ściekach
ścieki odprowadzone
zawartość w ściekach
14
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
Działania proekologiczne przedsiębiorstwa w zakresie ochrony gleb dotyczyły likwidacji kwatery mokrego skła-dowiska produktów paleniskowych, lokowania odpadów w wyrobiskach kopalnianych, budowy zbiornika retencyj-nego popiołu, zagospodarowania produktu z instalacji odsiarczania spalin oraz budowy instalacji wytwarzania mieszaniny popiołu i produktu ioS. Przedsięwzięciem związanym z gospodarką produktami paleniskowymi była budowa w 1997 roku zbiornika retencyjnego po-piołu V-2000 m3. Efektem tej inwestycji jest gromadzenie znacznej ilości popiołów bez kierowania ich na składowi-sko przeładunkowe. zbiornik przystosowany jest do zała-dunku cystern samochodowych oraz cystern kolejowych. w ten sposób uniknięto problemów związanych z tzw.
pyleniem wtórnym. w związku z uruchomieniem instala-cji odsiarczania spalin, w maju 1998 roku wyodrębniono jako obszar doświadczalny część kwatery przeładunkowej składowiska odpadów paleniskowych. Produkt odsiar-czania cechuje się dużą zdolnością wiązania wody i ze-stalania. Jego specyfi czne właściwości pozwalają więc na składowanie warstwowe. takie rozwiązanie nie stwarza zagrożenia dla środowiska, nawet wówczas, gdy podłoże nie jest uszczelnione. Dla potwierdzenia braku zagrożeń związanych z taką technologią składowania odpadów po odsiarczaniu spalin zainstalowany został monitoring wód gruntowych. System piezometrów kontroluje tło wód na dwóch poziomach wodonośnych.
oChRona GLEB
odpady paleniskowe i produkty odsiarczania spalin po-wstają w sposób ciągły, na skutek spalania węgla w ko-tłach energetycznych.
Popiół lotny z kotłów nie wyposażonych w instalację od-siarczania spalin wychwytywany jest w elektrofi ltrach. odbiór, transport i magazynowanie popiołu realizowane jest w hermetycznym systemie transportu pneumatycz-nego w stanie suchym. Popiół czasowo gromadzony jest w kompleksie zbiorników retencyjnych V = 2000 m3, stacji załadowczych 2 x V = 350 m3.
na blokach nr 1,2,5,6,7 istnieje zmodernizowany układ transportu żużla, który odbierany jest bezpośrednio z wa-nien odżużlaczy i poprzez system przenośników kierowa-ny wprost na stanowisko załadunku przyczep. następnie zostaje tymczasowo gromadzony w zbiorniku żużla, skąd po zebraniu odpowiedniej partii jest przeładowywany na samochody i wywożony do odbiorcy. Popiół lotny z kotła fl uidalnego odbierany jest przez 16 pomp zbiornikowych zabudowanych pod elektrofi ltrem, a następnie transpor-towany pneumatycznie rurociągami do:
GoSPoDaRKa oDPaDaMi oRaz UBoCznyMi PRoDUKtaMi SPaLania
• zbiornika retencyjnego o pojemności V = 4000 m3
• opcjonalnie dwóch istniejących zbiorników mieszają-cych V = 280 m3 i V = 340 m3. istniejące zbiorniki – re-tencyjny oraz mieszający są dostosowane do odbioru popiołu lotnego z kotła fl uidalnego poprzez zabudo-wę na nich zrzutów popiołu oraz wydajniejszych fi l-trów workowych.
Podstawowym odbiorcą odpadów paleniskowych jest branża górnicza oraz drogownictwo. Ponadto popiół su-chy jest częściowo zagospodarowywany jako dodatek do produkcji cementu oraz jako składnik do produkcji blocz-ków gazobetonowych lub dodatek do betonu. innym sposobem zagospodarowania żużla i mieszanek popioło-wo-żużlowych z mokrego odprowadzania odpadów pa-leniskowych jest wykorzystywanie ich np. w rekultywacji terenów zdegradowanych. niezależnie od tego rozwiąza-nia, prowadzone są również dalsze prace badawcze nad możliwościami gospodarczego wykorzystania produktu instalacji odsiarczania spalin. Efektem tych działań było wybudowanie instalacji mieszania popiołów i produktu 15
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
ioS. w 2005 r. rozpoczęto wykorzystywanie produktu końcowego ioS jako dodatek do sorbentu w instalacjach mokrego odsiarczania spalin.
na terenie taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elek-trownia Łagisza w Będzinie znajduje się 5 chłodni komi-nowych. w trzech z nich zastosowano do budowy zra-szalnika materiał w postaci płyt azbestowo-cementowych (eternit). zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospo-darki z dnia 5 sierpnia 2012 r. (poz. 1089) dokonywana jest ocena stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Ponadto corocznie spo-rządza się wykaz informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne za-grożenie dla środowiska, który przesyłany jest do wy-działu ochrony Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim województwa Śląskiego oraz do Referatu Gospodarki odpadami w Urzędzie Miejskim w Będzinie. w związku z planowanym wyłączeniem jednostek 120 Mw w roku
odpady Limit z Pozwolenia (Mg)
ilość wytworzona w 2011 roku (Mg)
ilość wytworzona w 2012 roku (Mg)
¯użle, popioły paleniskowe z kotłówkod odpadu 10 01 01
135 000 82 044 53 853
Popioły lotne z węgla kod odpadu 10 01 02 300 000 180 933 139 310
Stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych kod odpadu 10 01 05
85 000 10 869 28 316
Piaski ze złóż fl uidalnych (z wyłączeniem 10 01 82) kod odpadu 10 01 24
290 000 73 707 79 871
Mieszaniny popiołów lotnych i odpadów stałych z wapniowych metod odsiarczania gazów odloto-wych kod odpadu 10 01 82
580 000 225 209 188 370
odpady Limit
z Pozwolenia (Mg)ilość wytworzona w 2012 roku (Mg)
odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali nie zawierające chlo-rowców kod odpadu 12 01 09 *
3,0 0,32
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych kod odpadu 13 02 05 *
102,0 11
inne oleje przekładniowe silnikowe, przekładniowe i smarowe kod odpadu 13 02 08 *
85 32,3
Mineralne oleje i ciecze stosowane jako elektroizolatory oraz nośniki ciepła niezawierające związków chlorowcoorganicznych kod odpadu 13 03 07 *
80 2
Sorbenty, materiały fi ltracyjne (w tym fi ltry olejowe nieujęte w innych grupach), tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi kod odpadu 15 02 02 *
20,0 1,4
zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne niż wy-mienione w 16 02 09 do 16 02 12 (lampy fl uoroscencyjne, termometry, baterie) kod odpadu 16 02 13 *
15,0 1,19
Baterie i akumulatory ołowiowe kod odpadu 16 06 01 * 8,0 1,7
odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (np. podkłady kolejowe) kod odpadu 17 02 04 *
20,0 3,3
2017 ww. materiał poddany będzie sukcesywnej utylizacji. zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. instalacje lub urządzenia zawierające azbest oczyszcza się przez usunięcie wyrobów zawierają-cych azbest lub ich wymianę na bezazbestowe w sposób niestwarzający zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi w terminie do dnia 31 grudnia 2032 r.
odpady powstające z działalności pomocniczej są przeka-zywane odrębnym podmiotom gospodarczym. taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzi-nie prowadzi działania w zakresie odzysku i unieszkodli-wiania odpadów. odpady są gromadzone selektywnie, w miejscach do tego wyznaczonych, na utwardzonej po-wierzchni, chronione przed czynnikami atmosferycznymi oraz osobami nieupoważnionymi. odpady niebezpieczne gromadzone są w szczelnych zamykanych pojemnikach. wywóz odpadów odbywa się w sposób zorganizowany i sukcesywny, bez magazynowania zwiększonej ich ilości.
odpady paleniskowe wytworzone w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w latach 2011 – 2012 na tle wartości dopuszczalnych
wszystkie odpady niebezpieczne wytworzone w taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w roku 2012 na tle wartości dopuszczalnych
16
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
oChRona PRzED haŁaSEM
Realizowany przez taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie program modernizacji urządzeń wytwórczych uwzględnia również zmniejszenie poziomu hałasu. w tak dużym zakładzie przemysłowym nie da się całkowicie wyeliminować tego zjawiska, ale można je zredukować do poziomu nieodczuwalnego przez otoczenie. ograniczono już hałas emitowany przez naj-bardziej uciążliwe źródła poprzez zastosowanie tłumików przepływowych czerpni i wyrzutni powietrza w budynku sprężarek, obudów dźwiękochłonnych pomp zasilających czy izolacji dźwiękochłonnych okien i bram budynku ma-szynowni. Przeprowadzona modernizacja pozwoliła istot-nie zmniejszyć poziom hałasu powstającego u źródła, któ-ry nie przekracza dopuszczalnych norm poziomu emisji. taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie dotrzymuje dopuszczalne poziomy emitowane-go hałasu do otaczającego środowiska wynoszące odpo-wiednio 45 dB (a) w nocy i 55 dB (a) w dzień.
PRoMiEniowaniE JonizUJąCE
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie stosuje izotopową aparaturę kontrolno-pomia-rową, zawierającą zamknięte źródła promieniotwórcze Cs-137, Co-60 i am-241, które wykorzystywane są do pomiaru poziomu w lejach elektrofi ltrów bloków 120 Mw i na sta-cjach wysyłkowych popiołu – 98 szt., do pomiaru gęstości mleka wapiennego w instalacji odsiarczania Spalin – 4 szt., do pomiaru poziomu i strumienia masy węgla na bloku 460 Mw – 44 szt. oraz do analizy węgla – 1 szt. Działania te realizowane są na podstawie zezwolenia wydanego przez Prezesa Państwowej agencji atomistyki. Bieżącą pieczę i obsługę nad źródłami promieniotwórczymi sprawują oso-by posiadające uprawnienia inspektorów ochrony Radio-logicznej ioR-1 oraz osoby zajmujące się bieżącą obsługą źródeł. Pozostałe prace związane z konserwacją, naprawą, wymianą oraz pomiarami szczelności źródeł prowadzi ze-wnętrzna fi rma posiadająca uprawnienia do wykonywa-nia takiej działalności. w Elektrowni został opracowany i wdrożony zakładowy Plan Postępowania awaryjnego w Przypadku wystąpienia zdarzenia Radiacyjnego.
GŁównE wSKaŹniKi EfEKtywnoŚCi ŚRoDowiSKowEJ za RoK 2012
taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie
aCałkowita roczna wartość w danym
obszarze
R=a/B
wskaźnik w roku 2012
R=a/B
wskaźnik w roku 2011
wskaźniki efektywności energetycznej
zużycie energii chemicznej w paliwach na produkcję energii elektrycznej
36 022 306 GJ 9 101 kJ/kwh 9317 kJ/kwh
Energia elektryczna na potrzeby własne 317 214 Mwh 80,1 kwh/Mwh 72,6 kwh/Mwh
wskaźniki efektywnego wykorzystania materiałów
zużycie węgla na produkcję 1 843 814 Mg 465,8 kg/Mwh 474 kg/Mwh
zużycie oleju opałowego ciężkiego bloki 120 Mw 4 042 Mg 2,3 kg/Mwh 1,25 kg/Mwh
zużycie oleju opałowego lekkiego blok 460 Mw 1 999 Mg 0,90 kg/Mwh 0,63 kg/Mwh
ilość sorbentu (węglan wapnia) wprowadzona do złoża kotła fl uidalnego
60175 Mg 15.2 kg/Mwh 1,24 kg/Mwh
ilość sorbentu (tlenek wapnia) wprowadzona do insta-lacji odsiarczania spalin
21151 Mg 5,3 kg/Mwh 3,26 kg/Mwh
ilość ługu sodowego wykorzystywana przy produkcji wody kotłowej
33 Mg 0,008 kg/Mwh 0,008 kg/Mwh
ilość kwasu solnego wykorzystywana przy produkcji wody kotłowej
66,5 Mg 0,016 kg/Mwh 0,013 kg/Mwh
wskaźniki w obszarze – woda
Całkowite zużycie wody do celów technologicznych 8 671 502 m3 2,2 m3/Mwh 2,02 m3/Mwh
ilość odprowadzonych ścieków przemysłowych 1 179 268 m3 0,29 m3/Mwh 0,26 m3/Mwh
wskaźniki w obszarze – odpady
odpady paleniskowe – całość 489 723 39 Mg 123,7 kg/Mwh 123,6 kg/Mwh
Rok 2012: Roczna produkcja energii elektrycznej brutto – 3 958 191 Mwh – BRoczna produkcja ciepła brutto – 1 518 079 GJ
Rok 2011: Roczna produkcja energii elektrycznej brutto – 4 198 022 Mwh – BRoczna produkcja ciepła brutto – 1 753 698 GJ
17
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
zasadniczym elementem dobrze funkcjonującego Syste-mu zarządzania Środowiskowego w firmie jest spełnianie wymagań prawnych w zakresie ochrony środowiska. taU-Ron wytwarzanie S.a. oddział Elektrownia Łagisza w Bę-dzinie posiada dostęp do aktualnych zewnętrznych oraz wewnętrznych aktów normatywnych obowiązujących w obszarze jej działalności. firma ustanowiła i wdrożyła procedurę ustalania zasad identyfikacji, rejestrowania, okresowej oceny zgodności oraz dostępu do wymagań prawnych i innych, które mają zastosowanie do aspektów środowiskowych.
wykaz zewnętrznych aktów normatywnych obowiązują-cych w taURon wytwarzanie S.a. oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie:
• Pozwolenie zintegrowane dla instalacji spalania paliw w Elektrowni Łagisza wydane przez Marszałka woje-wództwa Śląskiego w Katowicach z dnia 30.11.2010 r. o numerze 5062/oS/2010 z późniejszymi zmianami.
• Pozwolenie wodnoprawne dla Elektrowni Łagisza w Będzinie wydane przez wojewodę Śląskiego w Ka-towicach z dnia 25.02.2005 r. o znaku ŚR-i-6811/5/05 z późniejszymi zmianami.
SPEŁnianiE wyMoGów PRawnyCh• Decyzja Starostwa Powiatowego w Będzinie o nr wa/
Będzin/7351/346/99 z dnia 31.12.1999 r. przedłużająca termin użytkowania dla Elektrowni „Łagisza” w cało-ści obejmującej użytkowanie istniejącego składowiska przeładunkowego i tymczasowego składowiska po-piołu i żużli Elektrowni „Łagisza” obejmującego kwa-terę doświadczalną składowiska produktu końcowego instalacji odsiarczania spalin na terenie Elektrowni „Łagisza” w Będzinie przy ul. Pokoju 14 do końca 2006 roku z późniejszymi zmianami przedłużając do roku 2015.
• Decyzja Marszałka województwa Śląskiego z dnia 19 grudnia 2012 r. o nr 3528/oS/2012 udzielająca taU-Ron wytwarzanie S.a., ul. Lwowska 23, 40-389 Kato-wice zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych dla instalacji spalania o nominalnej mocy cieplnej ponad 20 Mw zlokalizowanej w oddziale Elektrownia Łagi-sza w Będzinie.
• zezwolenie Prezesa Państwowej agencji atomisty-ki nr D-17986 zezwalające na stosowanie aparatury kontrolno-pomiarowej zawierającej źródła promie-niotwórcze.
żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów (kod odpadu 10 01 01)
53 853 80 Mg 13,6 kg/Mwh 14,4 kg/Mwh
popioły lotne z węgla (kod odpadu 10 01 02) 139 310 77 Mg 35,2 kg/Mwh 40,4 kg/Mwh
stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych (kod odpadu 10 01 05)
28 316 48 Mg 7,1 kg/Mwh 3,8 kg/Mwh
piaski ze złóż fluidalnych (kod odpadu 10 01 24) 79 871 96 Mg 20,2 kg/Mwh 19,2 kg/Mwh
mieszaniny popiołów lotnych i odpadów stałych z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych (kod odpadu 10 01 82)
188 370 38 Mg 47,6 kg/Mwh 45,3 kg/Mwh
odpady niebezpieczne 52 Mg 0,013 kg/Mwh 0,005 kg/Mwh
wskaźniki w obszarze – emisje
Emisja gazów cieplarnianych wyrażona w tonach ekwiwalentu Co2
1) 3 546 545 Mg 896 kg/Mwh 917,2 kg/Mwh
Emisja So2 3818 Mg 0,96 kg/Mwh 1,9 kg/Mwh
Emisja nox 5678 Mg 1,43 kg/Mwh 1,71 kg/Mwh
Emisja pyłu 243 Mg 0,061 kg/Mwh 0,19 kg/Mwh
wskaźnik w obszarze – różnorodność biologiczna
teren zabudowany 2) 111 000 m2 0,028 m2/Mwh 0,026 m2/Mwh
1) wskaźnik uwzględniający wyłącznie emisję dwutlenku węgla2) teren zajmowany całkowity – 865 468 m2
Pogorszenie wskaźników w zakresie zużycia oleju opałowego ciężkiego i lekkiego oraz zwiększonej emisji gazów cieplar-nianych oraz odpadów z procesów spalania wynikało z zasto-sowania w 2012 roku paliwa podstawowego jakim jest węgiel o niższych parametrach, niż w roku 2011. Ponadto ze wzglę-du na zróżnicowane zapotrzebowanie na energię elektrycz-ną i cieplną wystąpiła konieczność częstszego odstawiania i uruchomiania kotłów. z tego względu też, mając na uwadze utrzymanie parametrów spalania, a zwłaszcza prawidłowy przebieg procesu odsiarczania, w roku 2012 wystąpił wzrost zużycia sorbentu (tlenek wapnia oraz węglan wapnia).
zwiększona ilość odpadów niebezpiecznych wiązała się z pracami rozbiórkowymi prowadzonymi na starej części elektrowni.
ze względów technologicznych w chwili obecnej taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza nie wy-twarza energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł energii (ozE). wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła z ozE odbywa się w poszczególnych oddziałach taURon wytwarzanie S.a., posiadających dedykowane instalacje służące do współspalania biomasy.
18
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
Świadomość aktywnego udziału w życiu społecznym i go-spodarczym regionu zagłębia Dąbrowskiego jest podsta-wą kreowania odpowiedzialnego wizerunku taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzi-nie. wpływ na ostateczny sukces podejmowanych działań mają zarówno pracownicy zakładu, jak i dobre kontakty z lokalną społecznością, w której obszarze funkcjonuje Elektrownia. Do realizacji strategicznej działalności jaką jest produkcja energii elektrycznej i ciepła, niezbędna jest akceptacja społeczna różnego rodzaju uwarunko-wań, jakie wiążą się z jej funkcjonowaniem. w ramach zaangażowania społecznego w kwestiach związanych z działalnością naukowo – badawczą Elektrownia współ-pracuje z uczelniami wyższymi m.in.: Politechniką Śląską, Politechniką wrocławską, Politechniką Częstochowską oraz Uniwersytetem Śląskim. firma umożliwia odbywanie stażów oraz praktyk zawodowych, które cieszą się dużym zainteresowaniem młodzieży akademickiej jak również słuchaczy szkół średnich. najnowsza inwestycja taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Bę-dzinie – blok 460 Mw budzi duże zainteresowanie gości z kraju i zagranicy. firma corocznie organizuje tzw. dni otwarte (z okazji Dnia Energetyka) podczas których osoby zainteresowane mają możliwość zapoznania się ze skom-plikowanym procesem produkcji energii elektrycznej i cie-pła, a także działalności środowiskowej.
Kreowanie wizerunku firmy realizowane jest poprzez działania informacyjne w mediach lokalnych oraz krajo-wych, informatorach, czasopismach, folderach reklamo-wych, a także stronie internetowej.
Dzięki otwartości i transparentności działań podejmo-wanych przez taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elek-trownia Łagisza w Będzinie utrzymujemy dobrą współpra-cę z sąsiadami bliższymi i dalszymi. Jednym z przejawów tego jest, brak formalnie udokumentowanych skarg na uciążliwość naszej działalności.
KontaKt w zaKRESiE EMaS i oChRony ŚRoDowiSKa w taURon wytwaRzaniE S.a. – oDDziaŁ ELEKtRownia ŁaGiSza w BęDziniE
Środowisko naturalne jest naszym wspólnym dobrem i dlatego liczymy na Państwa sugestie. Jesteśmy otwarci na dialog oraz współdziałanie. więcej informacji na temat działalności środowisko-wej taURon wytwarzanie S.a. – oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie można uzyskać na stronie www.tauron-wytwarzanie.pl
lub bezpośrednio poprzez kontakt z osobami:
Pełnomocnik Dyrektora ds. zintegrowanego Systemu zarządzania – tel. 32 267 1291
wydział ochrony Środowiska – tel. 32 267 1292
wSPóŁDziaŁaniE zE SPoŁECznoŚCią LoKaLną
19
TAU
RON
Wyt
war
zani
e Sp
ółka
Akc
yjna
– O
ddzi
ał E
lekt
row
nia
Łagi
sza
w B
ędzi
nie
TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna
– Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie
e-mail:
ul. Pokoju 14, 42-504 Będzintel. +48 32 26 71 000, fax: +48 32 26 71 002
[email protected]. .pltauron-wytwarzanie
