74 |Tourism Journal

Tourism Journal

บรรณาธการ   ยวด นรตนตระกล ผอำ�นวยก�รกองวจยก�รตล�ด

กองบรรณาธการ ออยทพย นธย�นนท ผอำ�นวยก�รกองประช�สมพนธในประเทศกลปร�โมทย วรรณะเลศ ผอำ�นวยก�ร ททท.สำ�นกง�นลอสแอนเจลสชวทย ศรเวชกล ผอำ�นวยก�รกองกลยทธก�รตล�ดฐ�ปนย เกยรตไพบลย ผอำ�นวยก�รกองส�รสนเทศก�รตล�ดพรหมเมธ น�ถมทอง ผอำ�นวยก�รกองสงเสรมบรก�รทองเทยวโศรย� หอมชน หวหน�ง�นวช�ก�รณฎฐร� อำ�พลพรรณ พนกง�นว�งแผน สจตร� แยมง�มเหลอ พนกง�นบนทกขอมล

เจาของ ก�รทองเทยวแหงประเทศไทย

คณะทปรกษา สรพล เศวตเศรน ผว�ก�รก�รทองเทยวแหงประเทศไทยอกกพล พฤกษะวน ทปรกษ�ระดบ 11สวรรณชย ฤทธรกษ ทปรกษ�ระดบ 10จฑ�พร เรงรณอ�ษ� รองผว�ก�รด�นตล�ดยโรป แอฟรก� ตะวนออกกล�ง และอเมรก�สรรเสรญ เง�รงษ รองผว�ก�รด�นตล�ดเอเชย และแปซฟกใตประกตต พรยะเกยรต รองผว�ก�รด�นสอส�รก�รตล�ดวไลวรรณ ทวชศร รองผว�ก�รด�นสนค�และธรกจทองเทยวธวชชย อรญญก รองผว�ก�รด�นตล�ดในประเทศพงศธร เกษสำ�ล รองผว�ก�รด�นนโยบ�ยและแผนอภช�ต อนทรพงษพนธ รองผว�ก�รด�นบรห�รสนต ชดนธร� ผอำ�นวยก�รฝ�ยว�งแผน

Tourism Authority of Thailand1600 New Phetchaburi Road, Makkasan, Ratchathewi,Bangkok 10400, Thailandtel: +66 2250 5500 ext. 2620-2fax: +66 2253 7468email: etatjournal@tat.or.thwebsite: etatjournal.comebook: www.issuu.com/etatjournalwww.ebooks.in.th/etatjournaltwitter: @etatjournal

จลส�รฉบบนจดทำ�ขนโดยใชกระด�ษ EPO (EcoPaque Offset) และหมกพมพจ�กนำ�มนถวเหลองทไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พและเปนมตรตอสงแวดลอม

ตร�สญลกษณ จ�กเลมเดมอนญ�ตใหใชไดต�มสญญ�อนญ�ตครเอทฟคอมมอนสแสดงทม�-ไมใชเพอก�รค�-อนญ�ตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

Tourism Journal 3/2013จลสารวชาการการทองเทยวการทองเทยวแหงประเทศไทย1600 ถนนเพชรบรตดใหม แขวงมกกะสน เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400โทรศพท : 0 2250 5500 ตอ 2620-2     โทรสาร : 0 2253 7468

2 | Tourism Journal

ส�รบญ

4-11 | Tourism Situation• สถ�นก�รณก�รทองเทยว ของนกทองเทยวช�วต�งช�ตทเดนท�ง เข�ประเทศไทย ไตรม�สแรก ป 2556

12-21 | Tourism Research• สรปผลง�นวจยโครงก�รศกษ�สถ�นก�รณและโอก�สก�รสงเสรมตล�ด ก�รทองเทยวกลม Eco & Adventure

22-27 | Talk from the Cover ทองเทยวไทย ไดอย�งเสยอย�ง

28-39 | Tourism Seminar• คว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของไทย มมมองจ�กเวท Global Business

Dialogue 2012

40-47 | Tourism Report• ร�ยไดทองเทยว 2 ล�นล�นบ�ทกบภ�รกจด�นก�รสงเสรมก�รตล�ด

48-53 | Low Carbon Tourism• Freeganism: ของฟรในโลกบรโภคนยม

54-57 | Pop Culture Tourism• โครงก�รฝ�กแมไวกบ ททท.

58-71 | Tourism @ AEC• โอก�สท�งก�รตล�ดทองเทยวไทยบนคว�มท�ท�ยกบก�รก�วส AEC (ตอนท 2) • มรดกโลกท�งวฒนธรรมใน ASEAN: ก�รแลกเปลยนท�งวฒนธรรม (Cross-cultural Exchange)

C o n t e n t

กระแสการทองเทยวของโลกมแนวโนมมงเนนการทองเทยวทมความรบผดชอบตอสงแวดลอม

มากขน นกทองเทยวหลายกลม เรมใหความสำาคญกบกจกรรมทไมทำาลายธรรมชาต และเปนการ

ทองเทยวทมความรบผดชอบมากขน หลายประเทศไดมมมมองทสำาคญวา การทองเทยวแบบ

มวลชน (Mass Tourism) กอใหเกดการใชทรพยากรอยางขาดความระมดระวง ทำาใหเกดปญหา

ดานสงแวดลอมในระยะยาว ดงนน

วตถประสงคของการทองเทยว

จงมการพฒนาขนมาเปนการ

บรหารจดการ และการเพมคณคาของ

การทองเทยว โดยการทองเทยว

ไมใชเพยงเพอพกผอนหยอนใจ

แตไดพฒนามาเปนการหาความร

การทาทายศกยภาพทางรางกายและจตใจ รวมถง การรบผดชอบตอสงแวดลอม ดวยเหตน

ผประกอบการจงตองปรบตว เพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวกลมเฉพาะ ทงน

การทองเทยวเชงนเวศและผจญภย ถอเปนการทองเทยวกลมเฉพาะรปแบบหนงทตอบกระแส

อนรกษธรรมชาต และการตระหนกถงความสำาคญของสงแวดลอม ปจจบนการทองเทยวเชงนเวศ

และผจญภย ไดรบความนยมมากขนตามลำาดบ โดยเฉพาะสถานททมความสมบรณของทรพยากร

และกจกรรมเชงนเวศและผจญภยทมมาตรฐาน และเปนทดงดดความสนใจของนกทองเทยว

ทงชาวไทยและชาวตางประเทศ ทงน การทองเทยวเชงนเวศและผจญภยถอเปนการทองเทยว

อกรปแบบหนงทใหความสำาคญตอการพกผอนกบธรรมชาต และเนนกจกรรมทเกยวกบสง

แวดลอมเปนหลก เปนการเดนทางไปยงแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทมลกษณะพเศษทนก

ทองเทยวเขาไปแลวไดรบความเพลดเพลน ตนเตน ทาทาย ผจญภย และไดประสบการณแปลกใหม

ซงในปจจบนมผประกอบการหลายรายหนมาใหความสำาคญกบกจกรรมทองเทยวรปแบบน เชน

การพายเรอคายก ลองแกง ปนเขา โรยตว ดนก และเดนปา เปนตน โดยกจกรรมถกพฒนาขนตาม

ความตองการของนกทองเทยวทตองการศกษาความเปนธรรมชาต กลมทรกในความทาทาย

หรอการนำาความแปลกใหมมาผสมผสานกบความทาทาย ทำาใหการทองเทยวเชงนเวศและ

ผจญภยไดรบความสนใจจากนกทองเทยวมากยงขน

เรยบเรยง ง�นวจย

สรปผลงานวจยโครงการศกษา สถานการณและโอกาสการสงเสรม ต ล า ด ก า ร ท อ ง เ ท ย ว ก ล ม

เปาหมายเชงยทธศาสตรดานการทองเทยวของรฐบาล

ภายใตการนำาของนายกรฐมนตรยงลกษณ ชนวตร

คอ การสรางรายไดจากการทองเทยวใหบรรลเปา 2 ลานลานบาท ภายในป 2558

เรองน เปนยทธศาสตรหนงทกำาหนด

จงหวะในการขบเคลอนการทองเทยวของไทย

ซงจำาเปนอยางยงทจะตองมการบรณาการ

การทำางานกนอยางเปนเอกภาพ

และไตรตรองโดยละเอยด และทสำาคญคอ

การประเมนสถานการณทองเทยวอยางรเทาทน

จากการวเคราะหสถานการณทองเทยว

และประเมนความคมคา ความเปนไปได

ในเบองตน จงไดขอสรปรวมกน

คอ การมงเนนใหความสำาคญ

กบคณภาพของนกทองเทยว

เนนเพมปรมาณการใชจายของ

นกทองเทยว มงเจาะตลาดกลมบน

และสงเสรมกจกรรมทองเทยวทเพมมลคา

กองบรรณ�ธก�ร

Forecast Tourist Arrivals in ASEAN 2012-2015

year A r r i v a l ( M i l -lion)

ขอมล : ASEAN Tourism Marketing Strategy 2012-2015

2012 86.05

2014 99.73

2015 107.39

2013 92.72

เรอง จรรตน คงตระกล

| 3Tourism Journal

ทวงคนผดกะเพร� กบ ก�รสอส�รข�มวฒนธรรม

ประม�ณปล�ยเดอนพฤษภ�คม ไดนงคยกบ ดร.เทดช�ย ชวยบำ�รง เรอง ก�รเตบโตของตล�ดจน รสเซย อนเดย ทำ�ใหเกดปญห�อนต�มม� เชน ผลกระทบตอกลมนกทองเทยวจ�กยโรปและสแกนดเนเวย และผลกระทบตอชมชนในพนททองเทยว ระหว�งคย ดร.เทดช�ย กไปยกตวอย�ง เรอง ผดกะเพร�ทควรถกออกแบบเฉพ�ะสำ�หรบลกค�ทแตกต�งกนทงชวงอ�ย เพศ อ�ชพ ก�รศกษ� สถ�นภ�พสมรส เชน ผดกะเพร�สำ�หรบวยรน หรอ ผดกะเพร�ของเดก เปนตน คยถงตรงน ทำ�ใหเร�นกถง เพจ ทวงคนผดกะเพร�ไมใสถวฝกย�ว ข�วโพดออน และหวหอมใหญ ทฮอฮ�ม�กในชวงตนเดอนมน�คม และคว�ม ฮอฮ� ฮ�ไฮ กย�วน�นประม�ณ 10 วน เท�นน แอดมนฯ ของเพจน กประก�ศปดตวในวนท 18 มน�คม 2556 ปร�กฏก�รณทวงคนผดกะเพร� มนกม�จ�ก กระแสก�รทวงคนน นน โนน เชน ทวงคนประเทศไทย ทวงคนพลงง�น และกจะคล�ย ๆ กบ กระแส “มนใจว�คนไทยเกนล�น ....” ต�มดด ๆ กระแสเหล�น ม�ไว ไปไว ไมมอะไรตองจดจำ� เพร�ะก�รสร�งกระแสนน ๆ ถ�ไมมเจตจำ�นงท�งก�รเมอง หรอ ผลท�งธรกจใด ๆ กถอว� ทำ�ไปแบบ มน ๆ ฮ� ๆ กลบม�เรองทองเทยวอกครง ประเดนเรอง ปรม�ณนกทองเทยวจน รสเซย อนเดยทเพมขน กอใหเกดผลกระทบในหล�ยมต มบ�งจงหวดประก�ศว� จะไมรบตล�ดจน และร�นค� บ�งร�นทจงหวดเชยงใหม แปะป�ยหน�ร�นว� No Chinese ปร�กฏก�รณน มนคล�ยกบทเคยเหนร�นค�ในญปนตดป�ยประก�ศว� No Thai หรอ ไมตอนรบนกทองเทยวไทย ประม�ณนน เอ�เข�จรง เรองก�รเดนท�งทองเทยว มนกคอ Cross Culture หรอ ก�รสอส�รข�มวฒนธรรม มนอ�จจะมเรองคว�มเข�ใจในฐ�นวฒนธรรมทแตกต�งกน ซงมองในแงคว�มสมพนธระหว�ง Host กบ Guest กน�จะส�ม�รถแลกเปลยนกนได ปรงแตงได ลดรปได เปลยนรปได โดยมระดบของก�รยอมรบ ไดระดบหนง แตถ�เกนขดของก�รยอมรบได มนกตองห�ท�งแก อย�งกรณของพฤตกรรมนกทองเทยวจน กมก�รเสนอใหทำ�ขอมล Do and Don’t คอ ขอมลทประช�สมพนธใหรว� อะไรควรทำ� อะไรไมควรทำ� หรอก�รจดก�รเรองอน ๆ ทงเรองก�รสอส�รก�รตล�ด เรอง Zoning ห�กสนใจลองเปดอ�นในคอลมน Talk from the Cover ภ�ยใตหวขอ ทองเทยวไทย ไดอย�งเสยอย�ง

ยวด นรตนตระกล

บทบรรณ�ธก�ร

4 | Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

และมจำานวนนกทองเทยวทงสน

ภาพรวม

สถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางชาตทเดนทาง

เขาประเทศไทยไตรมาสแรก ป 2556 มทศทางสดใสตอเนองจากปทผานมา

โดยมอตราการเตบโตของรายไดและจำานวนนกทองเทยวทเตบโตไปในระดบเดยวกน

ทรอยละ 19 เปนการเตบโต แบบกาวกระโดด สรางรายไดใหแกประเทศไทย

จำานวน

ทกภมภาค

มการเตบโตด

โดยไดรบแรงเสรม

จากเทยวบนทเพมขน และกระแสความนยมในการเดนทางมาประเทศไทยยงมตอเนอง ยกเวน ภมภาค

ตะวนออกกลางทชะลอตวลงเลกนอยทรอยละ 1 จากปญหาทางการเมองภายในภมภาค และการหนเห

ไปเทยวยโรปแทน เพราะคาเงนยโรทตำาลงเปนแรงจงใจทสำาคญ

ตลาดหลกทมการเตบโตแบบกาวกระโดด ไดแก จน เปนตลาดทเตบโตสงทสด รอยละ 93

รองลงมาคอ ตลาดรสเซย เตบโต รอยละ 26 และ ตลาดอนเดย เตบโต รอยละ 18

ตามลำาดบ เปนการเตบโตรอนแรงตอเนองจากปทผานมา ทงน ในภาพรวมคาเงนบาททแขงคาขน

ในชวงไตรมาสแรก ไมมผลกระทบตอการตดสนใจเดนทางของนกทองเทยว

ชาวตางชาตทมาไทยแตอยางใด

สถตรายไดทางการทองเทยวเปนขอมลเบองตนจากกระทรวงการทองเทยวและกฬา ณ เดอนเมษายน 2556

ทเดนทางเขาประเทศไทยไตรมาสแรก ป

เรอง ง�นวเคร�ะหตล�ดต�งประเทศ

สถานการณการทองเทยว

ของนกทองเทยวชาวตางชาต

| 5Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

เอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ

เพมขนรอยละ 28.5

อาเซยน

เพมขนรอยละ 4

ยโรป

เพมขนรอยละ 10.28

เอเชยใต

เพมขนรอยละ 16

อเมรกา

เพมขนรอยละ 9

โอเชยเนย

เพมขนรอยละ 6

ตะวนออกกลาง

เพมขนรอยละ 1.2

แอฟรกา

เพมขนรอยละ 6.7

6 | Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ และอาเซยน

• เปนภมภ�คทมก�รเตบโต ม�กทสด ทรอยละ 28.5 หรอมจำ�นวน นกทองเทยวร�ยสญช�ตประม�ณ 3.62 ล�นคน โดยทกตล�ดมก�รเตบโต ดม�กในลกษณะก�วกระโดด (ม�กกว� รอยละ 20 ขนไป) แรงผลกสำาคญมา        จากตลาดจนทเตบโตเพมขนสงทสด         ทรอยละ 93 หรอมนกทองเทยวจำานวน          1.12  ลานคน ซงเปนเพยงช�ตเดยวทมจำ�นวนนกทองเทยวทะลล�นในไตรม�สแรก อนเปนผลจ�กกระแสคว�มนยมในก�รเดนท�งต�มรอยภ�พยนตรเรอง Lost in Thailand ปจจยด�นก�รบนจ�กเมองต�ง ๆ ของจน เชน ก�รเปดเทยวบนใหมของส�ยก�รบน Juneyao เสนท�ง เซยงไฮ–กรงเทพฯ จำ�นวน 7 เทยว/สปด�ห ในเดอนมกร�คม ส�ยก�รบน Shanghai Airlines เพมเทยวบนในเสนท�งเซยงไฮ–กรงเทพฯ จ�ก 21 เทยวเปน 28 เทยว/สปด�ห และ China Southern Airlines เพมเทยวบนกว�งโจว–กรงเทพฯ จ�ก 21 เทยว เปน 35 เทยว/สปด�ห ในเดอนมน�คม นอกจ�กน คว�มขดแยงระหว�งจนกบญปนเรองเก�ะเซนก�ก ทำ�ใหจนหลกเลยงก�รเดนท�งไปยงญปน (ในเดอน ม.ค.–ก.พ. นกทองเทยวจนเดนท�งเข�ญปนลดลงรอยละ 31) และหนม�เทยวประเทศไทยแทน

• สำ�หรบตลาดญปน มจำ�นวนนกทองเทยวร�ยสญช�ตเข�ไทย 408,048 คน ม�กเปนอนดบ 2 ของภมภ�คน หรอเพมขนรอยละ 22 คว�มขดแยงเรองเก�ะเซนก�กกบจนและเก�ะดอกโดกบเก�หลใต สงผลใหนกทองเทยวญปนหลกเลยงก�รเดนท�งเข�ไปยงประเทศ คแขงขนดงกล�ว โดยช�วญปนเดนท�งเข�ไปยงเก�หลใตใน 2 เดอนแรก ลดลงรอยละ 21 ในขณะทเดนท�งเข�จนลดลงรอยละ 32 ในเดอนกมภ�พนธ • สวนตลาดเกาหลใต ฮองกง และไตหวน มก�รขย�ยตวเพมขนดวยดเชนกน โดยนกทองเทยวช�วเก�หลม�ไทยเพมขนรอยละ 20 ฮองกงเพมขนรอยละ 45 และไตหวนส�ม�รถฟนตวม�อย�งตอเนอง (นบตงแตไตรม�สสดท�ยของป 2555) โดยในไตรม�สแรกของปน เพมขนรอยละ 35 ทงน เก�หลไดรบปจจยบวกจ�กเศรษฐกจทขย�ยตวดขน มร�ยไดภ�คครวเรอนเพมขนรอยละ 6.1 สงสดในรอบ 9 ป สวนตล�ดฮองกงและไตหวน ไดรบปจจยบวกด�นก�รบน เชน ส�ยก�รบน Dragon Air เพมเทยวบน ฮองกง–เชยงใหม จ�ก 5 เทยว เปน 6 เทยว/สปด�ห Hong Kong Airlines เพมเทยวบน ฮองกง–กรงเทพฯ จ�ก 21 เปน 28 เทยว/สปด�ห China Airlines เพมเทยวบน ไทเป–กรงเทพฯ จ�ก 21 เทยว เปน 28 เทยว/สปด�ห และ TransAsia Airways เปดเสนท�ง ไทเป–กรงเทพฯ 7 เทยว/สปด�ห ซงมกระแสก�รจองทดม�กไปจนถงกล�งป 2556

เอเชยตะวนออก

เฉยงเหนอ

เพมขนรอยละ 28.5

| 7Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

นกทองเทยวร�ยสญช�ตขย�ยตวรอยละ 4 หรอมจำ�นวนนกทองเทยว 1.48 ล�นคน ตล�ดสวนใหญยงมก�ร ขย�ยตวเพมขน โดยตล�ดขน�ดใหญ เชน มาเลเซย เพมขนเลกนอยในอตร�รอยละ 2 สวนสงคโปรซงมขน�ดตล�ด เปนอนดบ 2 มอตร�ก�รเตบโตสงถงรอยละ 23 ก�รเดนท�งระยะใกลในชวงหลงปใหมและตรษจน ไดรบคว�มนยม อย�งม�กในปน เนองจ�กช�วสงคโปรยงไมมนใจในเศรษฐกจสหรฐฯ และยโรปทมคว�มผกพนกบเศรษฐกจสงคโปร คอนข�งม�ก จงคอนข�งระมดระวงก�รใชเงนแมว�จะมร�ยไดคอนข�งสงกต�ม ทงน ค�เงนดอลล�รสงคโปรท แขงค�ขนเมอเทยบกบดอลล�รสหรฐฯ แตออนค�ลงเลกนอยเมอเทยบกบเงนบ�ท ไมมผลกระทบกบตล�ดนใน ก�รเดนท�งม�ประเทศไทยแตอย�งใด ตล�ดอนโดนเซย เตบโตสงถงรอยละ 45 ในขณะทตล�ดฟลปปนส เพมขนรอยละ 6 โดยไดปจจยบวกจ�กเศรษฐกจทมแนวโนมขย�ยตวดขน ดชนคว�มเชอมนของผบรโภคเพมขน รวมทงปจจยบวกด�นส�ยก�รบนของฟลปปนส ซงส�ยก�รบน Cebu Pacific เพมเทยวบน มะนล�–กรงเทพฯ จ�ก 10 เทยว เปน 12 เทยว/สปด�ห ในเดอนมน�คม เชนเดยวกบเวยดนามทไดรบผลบวกจ�กก�รเปดเทยวบนใหมของส�ยก�รบนตนทนตำ� Vietjet เสนท�ง โฮจมนหซต–กรงเทพฯ จำ�นวน 7 เทยว/สปด�ห ทำ�ใหมก�รขย�ยตวทรอยละ 5 ในขณะทตลาดกมพชา ปรบตวลดลงรอยละ 12 จ�กผลกระทบคว�มตงเครยดในเรองปญห�เข�พระวห�ร

อาเซยน

เพมขนรอยละ 4

ภ�พ : ปยกร หนเกอ

8 | Tourism Journal

T o u r i s m S i t u a t i o n

นกทองเทยวร�ยสญช�ตจ�กยโรป เดนท�งเข�ไทยขย�ยตวรอยละ 10.28 หรอ ประม�ณ 2.13 ล�นคน นบว�เปนก�รเตบโต ทด ภ�ยใตภ�วะปญห�หนส�ธ�รณะในกลม ประเทศ PIIGS และคว�มพย�ย�มในก�ร แกไขปญห�วกฤตเศรษฐกจถดถอยใน ภมภ�ค โดยอตร�ก�รเตบโตของภมภ�คเปน ผลม�จ�กแรงผลกของจำ�นวนนกทองเทยวในตล�ดหลกทยงคงมกำ�ลงซอ และนกทองเทยวจ�กตล�ดรองทไมไดรบผลกระทบโดยตรงจ�กวกฤตยโรโซน อกทงเมอนกทองเทยวยงคงมคว�มตองก�รเดนท�งทองเทยวในภ�วะเชนน จงเลอกเดนท�งม�ไทยซงมจดแขงด�นคว�มคมค�เงนและมบรก�รทหล�กหล�ยรองรบไดทกกลมตล�ด ทงน ก�รแขงตวของค�เงนบ�ทไมมผลกระทบตอตล�ดนแตอย�งใด • ตล�ดทมก�รเตบโตดทสด ไดแก ยโรปตะวนออก ขย�ยตวรอยละ 27 เนองจ�กกลมประเทศนยงมเสถยรภ�พท�งเศรษฐกจ และแรงเสรมจ�กก�รดำ�เนนก�รด�นก�รตล�ดของ ททท. ในก�รเจ�ะตล�ดใหมเพมขน อ�ท ค�ซคสถ�น ยเครน รองลงม�คอ รสเซย ขย�ยตวรอยละ 26 โดยประเทศไทยจดอยในอนดบท 9 ของแหลง ทองเทยวทช�วรสเซยนยมเดนท�งไปม�กทสดในปทผ�นม� (จ�กขอมลของ Federal Agency for Tourism of Russian Federation) และยงไดรบปจจยเสรมด�นก�รบน ดงน - ส�ยก�รบนไทย เพมเทยวบนเสนท�ง Moscow–Bangkok จ�ก 3 เปน 4 เทยว/สปด�ห - ส�ยก�รบน Aeroflot Russian Airline เพมเทยวบนเสนท�ง Moscow–Bangkok จ�ก 7 เทยวเปน 10 เทยว/สปด�ห และเปดเทยวบนพเศษ เสนท�ง Moscow–Phuket 3 เทยว/สปด�ห - ส�ยก�รบน S7 Airline เปดเทยวบนพเศษ : เสนท�ง Novosibirsk–Bangkok 4 เทยว/สปด�ห เสนท�ง Irkutsk–Bangkok 2 เทยว/สปด�ห เสนท�ง Krasnoyarsk–Bangkok 1 เทยว/ 2 สปด�ห และเสนท�ง Khabarovsk–Bangkok 1 เทยว/ 2 สปด�ห - ส�ยก�รบน Transaero Air เพมเทยวบนเสนท�ง Moscow–Bangkok จ�ก 3 เทยว เปน 12 เทยว/สปด�ห

• สวนเยอรมน แมยงคงตองเผชญกบก�รแกไขปญห�ท�งเศรษฐกจ แตช�วเยอรมนยงคงมกำ�ลงซอคอนข�งสงและยงมคว�มตองก�รเดนท�งทองเทยว อกทงภ�คก�รผลตและภ�คก�รสงออกของเยอรมนไปนอกกลมประเทศยโรโซนมแนวโนมปรบตวดขนจ�กก�รฟนตวของอปสงคโลก จงทำ�ใหนกทองเทยวเรมมคว�มเชอมนและใชจ�ยด�นก�รทองเทยวม�กขน ทำ�ใหมก�รเดนท�งม�ไทยเพมขนรอยละ 12 • ตล�ดสหราชอาณาจกรและฝรงเศส มก�รขย�ยตวเลกนอยในไตรม�สนทรอยละ 2.83 และรอยละ 0.4 ต�มลำ�ดบ โดยตล�ดสหร�ชอ�ณ�จกรไดรบปจจยเสรมจ�กสภ�พเศรษฐกจทคอย ๆ ฟนตวดขน สวนตล�ดฝรงเศสมแนวโนมตล�ดทด ทงน จ�กร�ยง�นของสม�คมธรกจทองเทยวและสำ�นกง�นทองเทยวของฝรงเศส (SNAV) ในเดอนมน�คม ระบว�ประเทศไทยจดว�เปนตล�ดทองเทยวระยะไกลทมยอดข�ยเพมสงขนเมอเทยบกบตล�ดทองเทยวระยะไกลอน ๆ

อ�ท สหรฐฯ และจน • สำ�หรบกลมสแกนดเนเวย ในภ�พรวมยงคงตองจบต�มองตอไป เพร�ะตล�ดสวนใหญยงคงชะลอตวตอเนองม�จ�กปทแลว แมตล�ดหลก เชน สวเดนจะฟนตวขนม�เลกนอยทรอยละ 4 กต�ม โดยตลาดเดนมารก ลดลงรอยละ 5 ตลาดฟนแลนด ลดลงรอยละ 3.5 และตลาดนอรเวย ลดลงรอยละ 0.6 ต�มลำ�ดบ ส�เหตหลกม�จ�กปญห�เศรษฐกจและปญห�สภ�พอ�ก�ศแปรปรวน เกดพ�ยหมะถลมในแถบตอนเหนอของยโรป สงผลใหเปนอปสรรคในก�รเดนท�งท�งอ�ก�ศในชวงระยะหนง อกทงนกทองเทยวบ�งสวนไมตองก�ร ทองเทยวไปยงแหลงทองเทยวทเรมแออดของไทย จ�กก�รทประเทศไทยมปญห�ก�รกระจกตวของนกทองเทยวในบ�งแหลงม�กเกนไป และไมมก�รกำ�หนดขดคว�มส�ม�รถในก�รรองรบของพนท ทำ�ใหนกทองเทยวหนเหไปยงแหลงทองเทยวคแขงม�กขน อ�ท มะละก� (ม�เลเซย) เวยดน�ม มลดฟส หมเก�ะแครบเบยน สหรฐฯ และเมกซโก • สวนตลาดสเปนและอตาล มทศท�งตล�ดไมสดใสนก จ�กปญห�เศรษฐกจภ�ยในประเทศทมผลใหทงสองตล�ดชะลอก�ร เดนท�งไปต�งประเทศลง จนทำ�ใหจำ�นวนนกทองเทยวทเข�ไทยอยใน ภ�วะทรงตวจนถงตดลบ

ภมภาคยโรป

เพมขนรอยละ 10.28

| 9Tourism Journal

ในไตรมาสแรก มนกทองเทยวร�ย สญช�ตจ�กภมภ�คอเมรก�เดนท�ง เข�ไทยประม�ณ 300,000 กว�คน ขยายตวสงถงรอยละ 9 โดยตล�ดหลก เชน ช�วสหรฐฯ และแคน�ด� ต�ง เดนท�งม�ไทยเพมขนทรอยละ 8 และ 5 ต�มลำ�ดบ แมว�ทงสองประเทศจะตองเผชญวกฤตเศรษฐกจ แตเนองจ�กนกทองเทยวสวนใหญทม�ไทยเปน กลมตล�ดระดบบนทมร�ยไดสงและมเงนออมเพยงพอทจะเดนท�ง ระยะไกล วกฤตเศรษฐกจจงไมสงผลกระทบตอนกทองเทยวจ�กตล�ดนม�กนก ทงน ก�รแขงค�ของค�เงนบ�ทในชวงไตรม�สแรกยงไมสงผลกระทบตอตล�ดนแตอย�งใด นอกจ�กนน ยงมแรงเสรมจ�กตล�ดขน�ดเลก เชน บร�ซลและอ�รเจนตน� ทเตบโตแบบก�วกระโดดเกนรอยละ 18 เนองจ�กเศรษฐกจในละตนอเมรก�มก�รขย�ยตวอย�งม�ก โดยเฉพ�ะบร�ซล ซงเปนประเทศผนำ�ด�นก�รเตบโตท�งเศรษฐกจ ทำ�ใหจำ�นวนชนชนกล�งและชนชนสงในประเทศมจำ�นวนเพมขน และกลมนมคว�มตองก�รและคว�มส�ม�รถในก�รเดนท�งทองเทยวต�งประเทศไดม�กขน

T o u r i s m S i t u a t i o n

ตล�ดภมภ�คนมก�รเตบโต รอยละ 16 หรอมจำ�นวน 300,000 ก ว � ค น ท ก ต ล � ดล ว น ม ก � ร เต บ โตด โดย เฉพ�ะอ น เด ยท เสถยรภ�พท�งเศรษฐกจดและ มเทยวบนเพมขน ทำ�ใหมก�รเตบโต ก�วกระโดดทรอยละ 18 รองลงม� คอ บงคล�เทศเตบโตรอยละ 14 ทงน แมว�ตล�ดป�กสถ�น และเนป�ล จะมสถ�นก�รณคว�มไมสงบท�งก�รเมอง และมก�รชมนมประทวงเกดขนภ�ยในประเทศตอเนอง แตสถ�นก�รณดงกล�วมไดสงผลกระทบตอก�รเดนท�งเข�ไทยของ นกทองเทยวแตอย�งใด

เพมขนรอยละ 9

ภมภาคอเมรกา

ภมภาคเอเชยใต

เพมขนรอยละ 16

10 |Tourism Journal

ในภ�พรวมมก�รชะลอตวเลกนอย รอยละ 1.2 หรอมจำ �นวนเกอบ 140,000 คน เนองจ�กตล�ดสหรฐ อ�หรบเอมเรตส ซงเปนตล�ดหลก ม แนวโนมนกทองเทยวบ�งสวนหนไป เดนท�งทองเทยวในแถบยโรปม�กขน เนองจ�กค�เงนยโรออนค� ทำ�ใหร�ค� ตวโดยส�รเครองบนและแพคเกจ ทองเทยวไปยงแหลงทองเทยวในแถบนนมร�ค�ถกลงเมอเทยบกบแหลงทองเทยวในไทยซงมระยะท�งไกลกว� นอกจ�กน ตล�ดอหร�น ไดฉดอตร�ก�รเตบโตของภมภ�ค จ�กปญห�ก�รควำ�บ�ตรท�งเศรษฐกจจ�กน�น�ช�ต ทำ�ใหอหร�นมศกยภ�พในก�รเดนท�งลดลง ในขณะทบ�งตล�ด ไดแก อยปต อสร�เอล และคเวต มก�รเดนท�งม�ไทยเพมขน หลงจ�กทปญห�ก�รเมองภ�ยในประเทศเรมคลคล�ยไปในทศท�งทดขน

มก�รเตบโตของจำ�นวนนกทองเทยวท รอยละ 6 หรอมจำ�นวนร�ว 250,000 กว�คน โดยมปจจยสนบสนนจ�กคว�มมศกยภ�พ ท�งเศรษฐกจของตล�ดหลก คอ ออสเตรเลย โดยล�สดในเดอน กมภ�พนธ 2556 สถ�บน จดอนดบคว�มน�เชอถอ สแตนด�รด แอนด พวร (S&P) ร�ยง�นว� เครดตของออสเตรเลย ยงอย ในระดบ AAA โดยมแรงหนนจ�กอตส�หกรรมเหมองแรและพลงง�น ทำ�ใหรอดพนจ�กภ�วะถดถอยในชวงวกฤตเศรษฐกจโลกไปได และจ�กคว�มแขงแกรงดงกล�วสงผลใหค�เงนดอลล�รออสเตรเลยแขงค�ตอเนอง เชนเดยวกบ นวซแลนด ทเศรษฐกจปรบตวสดใสท�มกล�งภ�วะเศรษฐกจโลกทซบเซ� โดยม�จ�กแรงขบเคลอนของภ�คก�รเกษตร กอปรกบคว�มนยมในก�ร ทองเทยวประเทศไทยของทงสองตล�ดยงมตอเนองจ�กปทผ�นม�

T o u r i s m S i t u a t i o n

ภมภาคโอเชยเนย

เพมขนรอยละ 6

ภมภาคตะวนออกกลาง

เพมขนรอยละ 1.2

| 11Tourism Journal

มนกทองเทยวเดนท�งเข�ประเทศไทย ร�ยสญช�ตร�ว 39,000 คน หรอขย�ยตวรอยละ 6.7 โดยมปจจยพนฐ�นม�จ�ก คว�มแขงแกรงของเศรษฐกจของแอฟรก�ใต ซงเปนแรงผลกดนสำ�คญททำ�ใหประช�ชนเกดคว�มมนใจในก�รใชจ�ย รวมถงก�รใชจ�ย เพอเดนท�งทองเทยว ล�สด IMF ค�ดว� ในป 2013 เศรษฐกจของแอฟรก�ใตจะขย�ยตวรอยละ 3 จ�กเดมรอยละ 2.6

T o u r i s m S i t u a t i o n

ภมภาคแอฟรกา

เพมขนรอยละ 6.7

คาดการณสถานการณทองเทยวในชวงไตรมาสทสองของป 2556 • ในภาพรวมคาดวาสถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวตางชาตจะเตบโตมนคงตอเนอง แมว�ค�เงนบ�ทจะแขงตวขนกต�ม แตจะยงไมมผลกระทบตอก�รตดสนใจเดนท�งของนกทองเทยว ปจจยหลกยงคงม�จ�กกระแสคว�มนยมในก�รทองเทยวม�ประเทศไทยยงคงคกคก โดยเฉพ�ะในกลมตลาดเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ ซงนอกจ�กกระแสก�รเดนท�งต�มรอยภ�พยนตร Lost in Thailand ของนกทองเทยวจนแลว ข�วคว�มตงเครยดระหว�งเก�หลเหนอและเก�หลใต และข�วก�รระบ�ดของไขหวดนก H7N9 ในจนซงมแนวโนมก�รระบ�ดจ�กคนสคน จะเปนตวแปรสำ�คญททำ�ใหนกทองเทยวบ�งสวนเรมชะลอก�รเดนท�งไปเก�หลและจนและหนม�เทยวเมองไทยแทนม�กขน แตยงตองระวงญปนทเปนคแขงขนสำ�คญในตล�ดน เนองจ�กญปนใชม�ตรก�รยกเวนวซ�ใหบ�งประเทศและลดร�ค�แพคเกจ อกทงค�เงนเยนออนค�ลง ซงจะทำ�ใหประเทศไทยเสยเปรยบในเชงเปรยบเทยบ • สำ�หรบตลาดยโรปและเอเชยใต ค�ดว�จะเตบโตไดตอเนอง จ�กปจจยบวกด�นก�รบน โดยจะมเทยวบนเช�เหม�ลำ�ทเข�ม�ไทยเพมขนในชวงเทศก�ลสงกร�นต โดยเฉพ�ะจ�กรสเซยและยเครน และจะมก�รเพมเทยวบนประจำ�เข�ไทยจ�ก สหร�ชอ�ณ�จกร ฝรงเศส อซเบกสถ�น นอรเวย เชนเดยวกบอนเดย ทจะมก�รเปดเทยวบนใหมและ/หรอเพมเทยวบนจ�กเมอง อ�รเมด�บด มมไบ และเดล เข�กรงเทพฯ และภเกตเพมขน • ตล�ดตะวนออกกลาง ค�ดว�มแนวโนมปรบตวดขน จ�กก�รทรฐบ�ลไทยอนมตก�รยกเวนวซ�ใหกบนกทองเทยว 6 ช�ตอ�หรบในกลม GCC ซงประกอบดวย สหรฐอ�หรบ เอมเรตส คเวต จอรแดน ก�ต�ร โอม�น และบ�หเรน ทจะเดนท�งม�เพอรกษ�พย�บ�ลในไทย โดยขย�ยวนพกจ�กเดม 60 วน เปน 90 วน และส�ม�รถม�พรอมกบครอบครวได ไมเกน 4 คน ซงมผลบงคบใชแลว ตงแตวนท 4 มกร�คม 2556 ทผ�นม� อกทงส�ยก�รบน Emirates ไดเพมเทยวบนในเสนท�ง ดไบ–กรงเทพฯ จ�กเดม 28 เทยวบน เปน 35 เทยวบน/ สปด�ห ตงแตวนท 31 มน�คม 2556 เปนตนไป นอกจ�กน ในชวงปล�ยไตรม�สท 2 น จะตรงกบ Summer Holiday ทช�วตะวนออกกล�งนยมเดนท�งทองเทยวกอนทจะเข�ฤดก�รถอศลอดในชวงตนไตรม�สท 3 อกดวย • สวนตลาดภมภาคอเมรกาและ      โอเชยเนย ค�ดว�จะยงคงเตบโต แขงแกรงตอไป เนองจ�กปจจยบวก ท�งเศรษฐกจทเปนแรงเสรมตอ เนอง โดยสภ�พเศรษฐกจของ สหรฐฯ และแคน�ด�มแนวโนมปรบ ตวดขนเปนลำ�ดบ และคว�มตองก�ร เดนท�งทองเทยวของชนชนกล�ง และชนชนสงทเพมม�กขนในบร�ซล และอ�รเจนตน� ในขณะทภมภ�ค โอเชยเนยมคว�มแขงแกรงท�ง เศรษฐกจเปนตนทนหลก

12 |Tourism Journal

T o u r i s m R e s e a r c h

เรยบเรยง ง�นวจย

สรปผลงานวจยโครงการศกษา สถานการณและโอกาสการสงเสรม ต ล า ด ก า ร ท อ ง เ ท ย ว ก ล ม

| 13Tourism Journal

กระแสการทองเทยวของโลกมแนวโนมมงเนนการทองเทยวทมความรบผดชอบตอสงแวดลอม

มากขน นกทองเทยวหลายกลม เรมใหความสำาคญกบกจกรรมทไมทำาลายธรรมชาต และเปนการ

ทองเทยวทมความรบผดชอบมากขน หลายประเทศไดมมมมองทสำาคญวา การทองเทยวแบบ

มวลชน (Mass Tourism) กอใหเกดการใชทรพยากรอยางขาดความระมดระวง ทำาใหเกดปญหา

ดานสงแวดลอมในระยะยาว ดงนน

วตถประสงคของการทองเทยว

จงมการพฒนาขนมาเปนการ

บรหารจดการ และการเพมคณคาของ

การทองเทยว โดยการทองเทยว

ไมใชเพยงเพอพกผอนหยอนใจ

แตไดพฒนามาเปนการหาความร

การทาทายศกยภาพทางรางกายและจตใจ รวมถง การรบผดชอบตอสงแวดลอม ดวยเหตน

ผประกอบการจงตองปรบตว เพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวกลมเฉพาะ ทงน

การทองเทยวเชงนเวศและผจญภย ถอเปนการทองเทยวกลมเฉพาะรปแบบหนงทตอบกระแส

อนรกษธรรมชาต และการตระหนกถงความสำาคญของสงแวดลอม ปจจบนการทองเทยวเชงนเวศ

และผจญภย ไดรบความนยมมากขนตามลำาดบ โดยเฉพาะสถานททมความสมบรณของทรพยากร

และกจกรรมเชงนเวศและผจญภยทมมาตรฐาน และเปนทดงดดความสนใจของนกทองเทยว

ทงชาวไทยและชาวตางประเทศ ทงน การทองเทยวเชงนเวศและผจญภยถอเปนการทองเทยว

อกรปแบบหนงทใหความสำาคญตอการพกผอนกบธรรมชาต และเนนกจกรรมทเกยวกบสง

แวดลอมเปนหลก เปนการเดนทางไปยงแหลงทองเทยวทางธรรมชาตทมลกษณะพเศษทนก

ทองเทยวเขาไปแลวไดรบความเพลดเพลน ตนเตน ทาทาย ผจญภย และไดประสบการณแปลกใหม

ซงในปจจบนมผประกอบการหลายรายหนมาใหความสำาคญกบกจกรรมทองเทยวรปแบบน เชน

การพายเรอคายก ลองแกง ปนเขา โรยตว ดนก และเดนปา เปนตน โดยกจกรรมถกพฒนาขนตาม

ความตองการของนกทองเทยวทตองการศกษาความเปนธรรมชาต กลมทรกในความทาทาย

หรอการนำาความแปลกใหมมาผสมผสานกบความทาทาย ทำาใหการทองเทยวเชงนเวศและ

ผจญภยไดรบความสนใจจากนกทองเทยวมากยงขน

T o u r i s m R e s e a r c h

14 |Tourism Journal

T o u r i s m R e s e a r c h

ภาพรวมการทองเทยวเชงนเวศและผจญภยของประเทศในภมภาคเอเชย (Asia)

เมอเปรยบเทยบประเทศไทยกบคแขงในภมภ�คเอเชยพบว� คว�มพรอมโดยรวมในก�รแขงขนด�นก�รทองเทยวกลม Eco & Adventure ของประเทศไทย อยในระดบป�นกล�งเทยบกบคแขงในภมภ�คเอเชย อย�งไรกต�ม นกทองเทยวอ�เซยนมคว�มสำ�คญตอประเทศไทยเพมขน ขณะทนกทองเทยวเอเชยตะวนออกมคว�มสำ�คญลดลง ก�รวเคร�ะหสดสวนจำ�นวนของนกทองเทยวจำ�แนกต�มภมภ�คจะสะทอนใหเหนถงลำ�ดบคว�มสำ�คญด�นจำ�นวนของนกทองเทยว จ�กภมภ�คต�ง ๆ โดยในป 2553 นกทองเทยวอ�เซยนมจำ�นวนม�กทสดจำ�นวน 4,415,789 คน คดเปนรอยละ 27.87 ของจำ�นวนนกทองเทยวระหว�งประเทศทงหมด รองลงม�ไดแก นกทองเทยวยโรป เอเชยตะวนออก เอเชยใต อเมรก� โอเชยเนย ตะวนออกกล�ง และแอฟรก� ต�มลำ�ดบ ทงน ประเทศไทยยงไมมขอไดเปรยบทชดเจน เมอพจ�รณ�ทรพย�กรของประเทศไทยพบว� อยในระดบเดยวกบคแขง และยงไมส�ม�รถสร�งจดแขงทชดเจนได รวมถงในปจจบน ชมชนในทองถนยงไมใหคว�มสำ�คญด�นก�รอนรกษ ในขณะทประเทศญปนและประเทศจน มก�รกำ�หนดม�ตรก�รดแลและฟนฟทรพย�กรธรรมช�ตทเปน รปธรรมและบงคบใชอย�งเขมงวด ทงน กจกรรมด�นก�รทองเทยวเชงนเวศและผจญภยยงมอยในระดบตำ� เมอเทยบกบคแขง และเนองจ�กข�ดก�รควบคมม�ตรฐ�น รวมถงผประกอบก�รขน�ดเลกไมใหคว�มสำ�คญกบก�รสอดแทรกองคคว�มร จงควรมก�รปรบปรงกจกรรมทองเทยวอย�งเรงดวน อย�งไรกต�ม ประเทศไทยมขอไดเปรยบในภมภ�คด�นก�รสอส�รก�รตล�ดทคอนข�งทำ�ไดด ผประกอบก�รคอนข�งมคว�มพรอม และมศกยภ�พในก�รปรบตว สงกว�ประเทศคแขงในภมภ�คเดยวกน

ระดบคว�มพรอมในปจจบน เปรยบเทยบกบคแขงในภมภ�คเอเชย

ปจจยด�นทรพย�กรธรรมช�ต • ทรพย�กรธรรมช�ตอยในระดบใกลเคยง (คว�มสมบรณ คว�มหล�กหล�ย) กบคแขง • ญปนและจน เรมมก�รพฒน�ด�นก�ร อนรกษอย�งจรงจง และเปนทยอมรบ ของนกทองเทยวเชงนเวศ • นกทองเทยวมองว�ประเทศไทยไมให คว�มสำ�คญกบก�รอนรกษ

ปจจยด�นกจกรรมทองเทยว • กจกรรมทองเทยวเชงนเวศและผจญภย เชงนเวศและผจญภย (คว�มท�ท�ย ของประเทศไทยยงตองมก�รพฒน�คว�มร คว�มปลอดภย) ทงด�นคณภ�พ และด�นคว�มร

ปจจยด�นนโยบ�ยทองเทยว • นโยบ�ยด�นก�รทองเทยวเชงนเวศและ เชงนเวศและผจญภย ผจญภยมคว�มชดเจน เมอเทยบกบ ประเทศคแขง

ปจจยด�นก�รสอส�รก�รตล�ด • ก�รสอส�รก�รตล�ดมระดบสงทองเทยว (ประสทธภ�พก�รสอส�ร) ในขณะทคแขงกทำ�ไดดเชนเดยวกน

ปจจยด�นคว�มพรอม • ผประกอบก�รไทยมคว�มพรอมสงของผประกอบก�ร และมก�รปรบตวอยตลอดเวล� • ผประกอบก�รในญปนมคว�มรเฉพ�ะ ท�งด�นนเวศ เชน ก�รศกษ�แมลง พนธพช เปนตน

| 15Tourism Journal

T o u r i s m R e s e a r c h

ภาพรวมการทองเทยวเชงนเวศและผจญภยของประเทศนอกภมภาคเอเชย (Non-Asia)

เมอเปรยบเทยบกบประเทศทมคว�มพรอมด�นก�รทองเทยวกลม Eco & Adventure สงสด 5 อนดบแรก พบว� ประเทศไทยในภ�พรวมยงข�ดคว�มพรอมในหล�ยด�น ถงแมว�ประเทศไทยจะเปนสถ�นททองเทยวอนดบตน ๆ สำ�หรบนกทองเทยวในชวงทผ�นม� แตมมมองหลก ประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวทมคว�มคมค�ในก�รทองเทยว โดยมค�ใชจ�ยตำ� เมอเทยบกบประเทศอน แตห�กพจ�รณ�เชงลก สำ�หรบก�รทองเทยวกลม Eco & Adventure พบว� ประเทศไทยยงไมไดรบคว�มนยมจ�กนกทองเทยวกลมนม�กนก เนองจ�กคว�มไมพรอมในหล�ยด�น ทงน ทรพย�กรธรรมช�ตของไทยยงไมโดดเดนเท�ใดนก โดยทรพย�กรทส�ม�รถแขงขนไดในระดบส�กล คอทรพย�กรท�งทะเลเปนหลก เมอเปรยบเทยบกบประเทศชนนำ�ด�นก�รทองเทยว เชงนเวศและผจญภยพบว� ประเทศไทยยงตองพฒน�ในหล�ยด�น โดยเฉพ�ะม�ตรฐ�นของกจกรรม ก�รอนรกษธรรมช�ต และคว�มพรอมของผประกอบก�ร

ระดบคว�มพรอมในปจจบน

• ทรพย�กรธรรมช�ตของไทยโดยรวมยงไมโดดเดนเท�ใด• ข�ดก�รดแลรกษ�อย�งเปนรปธรรมเทยบกบประเทศอน• ประเทศไทยข�ดคว�มรด�นก�รอนรกษ และก�รให คว�มรกบนกทองเทยวอย�งเปนระบบ• ต�งประเทศมก�รเกบค�ใชจ�ยจ�กผประกอบก�รม�บำ�รง สถ�นททองเทยวอย�งเปนระบบ

• กจกรรมข�ดม�ตรก�รควบคมด�นคว�มปลอดภยระดบ ส�กลเมอเทยบกบประเทศอน• คว�มรด�นก�รดำ�เนนกจกรรมอยในระดบตำ�• ผเชยวช�ญเฉพ�ะของไทยยงมไมเพยงพอ ขณะท ในต�งประเทศมก�รฝกอบรมอย�งเปนรปธรรม

• นโยบ�ยมคว�มชดเจนในระดบบรห�ร• มปญห�ในก�รนำ�นโยบ�ยไปปฏบต• ทผ�นม�ข�ดคว�มตอเนองของรฐบ�ลทำ�ใหหล�ยโครงก�ร ข�ดชวง

• ก�รตล�ดและภ�พลกษณด�นก�รทองเทยวของไทย อยระดบด• นกทองเทยวมองประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวในระดบ ตน ๆ

• ผประกอบก�รไทยมประสบก�รณในก�รทำ�ธรกจสง• ผประกอบก�รไทยยงข�ดคว�มรด�นเทคโนโลย และก�ร สอส�รผ�นเวบไซต• ผประกอบก�รไทยยงข�ดคว�มรและไมไดใหคว�มสำ�คญ ด�นก�รอนรกษ

ปจจยด�นทรพย�กรธรรมช�ต(คว�มสมบรณ คว�มหล�กหล�ย)

ปจจยด�นกจกรรมทองเทยวเชงนเวศและผจญภย(คว�มท�ท�ย คว�มร คว�มปลอดภย)

ปจจยด�นนโยบ�ยทองเทยวเชงนเวศและผจญภย

ปจจยด�นก�รสอส�รก�รตล�ดภ�พลกษณ(ประสทธภ�พก�รสอส�ร)

ปจจยด�นคว�มพรอมของผประกอบก�ร

เปรยบเทยบกบคแขง นอกภมภ�คเอเชย

16 |Tourism Journal

การทองเทยวเชงนเวศผจญภยในชวงทผานมา

หลงจ�กทก�รทองเทยวแบบ Mass Tourism ม�ถงจดทธรรมช�ตรบไมได เพร�ะมผลกระทบตอสงแวดลอม ชวงนนเกดนกอนรกษทมอดมคตและมวตถประสงคด�นสงแวดลอม ไดแพรกระจ�ยคว�มคด ออกไปอย�งกว�งขว�ง และบ�งประเทศรวมกลมกนเปนองคกรอนรกษระดบช�ตถงน�น�ช�ต ทกกลมมวตถประสงคเดยวกน คอ มคว�มคดทจะปกปองและรกษ�สภ�พแวดลอมทดของแหลงทองเทยว ทวโลกใหคงอยอย�งยงยน โดยตงคว�มประสงคทจะนำ�ก�รทองเทยว เชงนเวศม�แกปญห�ก�รทองเทยวแบบดงเดม เนนก�รรกษ� สงแวดลอม สร�งจตสำ�นกใหแกนกทองเทยว จดกจกรรมใหเปนก�รทองเทยวอย�งยงยน และปรบปรงคณภ�พชวตของคนในทองถนให

T o u r i s m R e s e a r c h

สอดคลองกบอดมก�รณด�นอนรกษดวย ผลวเคร�ะหพบว� สถ�นก�รณโดยรวมด�นก�รตล�ดก�ร ทองเทยวเชงนเวศและผจญภยของประเทศไทย ยงไมมคว�มชดเจนม�กนก ทงน นกทองเทยวต�งช�ตทเปนกลมเฉพ�ะด�นก�รทองเทยว เชงนเวศและผจญภยยงมจำ�นวนนอย และนกทองเทยวสวนใหญยงคงใหคว�มเหนว� ประเทศไทยยงคงตองมก�รพฒน�ด�นก�รบรห�รจดก�รหล�ยด�น ทงน เมอพจ�รณ�จำ�นวนนกทองเทยวต�งช�ตในพนทอนรกษหล�ยพนทยงมจำ�นวนนอยม�ก และถกจำ�กดในระยะเวล�สน ๆ เท�นน อ�ท เข�ใหญจะมปรม�ณนกทองเทยวต�งช�ตม�กทสดในเดอนธนว�คม แตจะพบว� ชวงสงสดของก�รทองเทยว

| 17Tourism Journal

T o u r i s m R e s e a r c h

เข�ใหญสำ�หรบนกทองเทยวต�งช�ตนนสนม�ก ทำ�ใหผประกอบก�รหนม�มงเนนทนกทองเทยวช�วไทย ซงมก�รใชจ�ยนอยกว�ช�วต�งช�ตม�ก ดงนน ควรมก�รสงเสรมใหนกทองเทยวต�งช�ตเดนท�งม� ทองเทยวในชวงเดอนนอกฤดก�รทองเทยว โดยกระตนดวยกจกรรมสงเสรมก�รทองเทยว และจดกจกรรมทองเทยวเชงนเวศและผจญภยเพอแนะนำ�นกทองเทยวใหเดนท�งม�เทยวในชวงเดอนต�ง ๆ เมอวเคร�ะหคว�มพรอมของจงหวดต�ง ๆ ในก�รสงเสรมด�นก�รตล�ด เพอเปนเป�หม�ยสำ�หรบนกทองเทยวในก�รทองเทยว เชงนเวศและผจญภย พบว� ยงไมมจงหวดใดทมคว�มพรอมในระดบสง ทงน พนททมคว�มพรอมในปจจบนในระดบป�นกล�งไดแก จงหวดเชยงใหม ก�ญจนบร นครร�ชสม� สระบร นครน�ยก

ปร�จนบร เลย และกระบ สวนจงหวดทมคว�มพรอมในปจจบนในระดบนอย ไดแก จงหวดน�น แมฮองสอน พษณโลก เพชรบรณ เพชรบร หนองค�ย และตรง อย�งไรกต�ม หล�ยจงหวดทมคว�มพรอมในปจจบนไมสงนก แตมโอก�สในก�รพฒน�เพอเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศและผจญภยหล�ยพนท โดยเฉพ�ะพนททมคว�มสมบรณของทรพย�กรธรรมช�ต และกจกรรมทมคว�มพรอมอยแลว เหลอเพยงก�รพฒน�ด�นก�รบรห�รจดก�ร เชน จงหวดเชยงใหม ก�ญจนบร นครร�ชสม� กระบ และตรง เปนตน ทงน ก�รพฒน�จงหวดเหล�นใหเปนสถ�นททองเทยวเชงนเวศและผจญภย ตองมก�รว�งแผนก�รพฒน�รวมกน เพอใหเกดก�รว�งแผนทมประสทธภ�พ เพร�ะห�กว�งแผนและดำ�เนนก�รแยกสวน กจะข�ดคว�มตอเนอง และสร�งคว�มสบสนตอนกทองเทยว

ภ�พ : ปยกร หนเกอ

18 |Tourism Journal

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• ก�รผสมผส�นกจกรรม ทหล�กหล�ยและ ก�รเชอมโยงกจกรรม ทสอดคลอง• ภ�พว�ดจ�กฝมอช�ง ทไดรบก�รบนทก สถตโลกกนเนสส (GUINNESS WORLD RECORDS) ไดรบ ก�รบนทกสถต ภ�พว�ดจ�กฝมอช�ง ทมร�ค�แพงทสดในโลก

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• แรงบนด�ลใจในก�รผจญภย

จงหวด เชยงใหม

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• กจกรรม Hard Adventure ทมชอเสยง ส�ม�รถพฒน� ใหมม�ตรฐ�นระดบน�น�ช�ตได • เสนหก�รทองเทยววถชวตเชงนเวศของชมชนทองถน ชนเผ� 7 เผ� (ลซอ ลวะ กะเหรยง มเซอ ไทยใหญ มง และจนฮอ)

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ท�ท�ยคว�มส�ม�รถต�มกจกรรมเพอทะลขดจำ�กด • Soft Adventure กบวถชวตเชงนเวศของชมชนทองถน ชนเผ� 7 เผ�

จงหวด แมฮองสอน

นอย ป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• เข�ใหญ ซงเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ ทเปนมรดกโลก• แหลงทมสตวป�ชกชมม�ก

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• แนวอนรกษและเข�ถงธรรมช�ต และสตวป�เชงลก• โอโซนยดอ�ย• กระทงเข�แผงม� อทย�นแหงช�ตเข�ใหญ (ใกลสญพนธ)

จงหวด นครราชสมา

ปานกลาง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• มเสนท�งศกษ�ธรรมช�ตและมคว�มน�สนใจของธรรมช�ต

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ทองเทยวศกษ�ธรรมช�ตรวมถงองคคว�มรด�นนเวศ

จงหวด เพชรบร

นอย ป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• สระบร (มวกเหลก) มโอโซนม�กเปนอนดบท 7 ของโลก• คว�มหล�กหล�ยของกจกรรม เชน พ�ยเรอ แคมปง

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• สนก ท�ท�ย• คว�มสนก ของกจกรรม ทหล�กหล�ย ทไมไกลกรงเทพฯ• รอยเท�บนเข�ใหญ (จะไมทงอะไรไว นอกจ�กรอยเท�)

จงหวด สระบร

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• สงเสรมก�รเดนท�งทองเทยวเชอมโยงกบประเทศเพอนบ�น โดยก�รทำ�ก�รตล�ดรวมกน เชอมโยงท�งด�นเหนอ คอ คนหมงของจน ท�งทศตะวนตก คอ เมองเม�ะละแหมงของพม� ทศตะวนออกผ�นจงหวดมกด�ห�ร (สะหวนนะเขต) ของสปป.ล�ว และด�นงของประเทศเวยดน�ม• ลองแกงเรอย�งลำ�นำ�เขก

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ผจญภยสแยกอนโดจน • ท�ท�ยลองแพพชตลำ�นำ�เขก

จงหวด พษณโลก

นอย ป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• เชอมโยงก�รทองเทยวผจญภยกบประวตศ�สตรในพนท เพอสร�งแรงบนด�ลใจในก�รทองเทยว

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• แรงบนด�ลใจผจญภยเชงประวตศ�สตร

จงหวด กาญจนบร

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

| 19Tourism Journal

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• คว�มสมบรณของธรรมช�ตเพร�ะยงไมไดรบ ก�รรบกวนจ�กนกทองเทยวม�กนกความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• อนรกษทรพย�กรธรรมช�ตท�งทะเล• ก�รเรยนรเชงลก

จงหวด ตรง

นอย สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• ช�วต�งช�ตจะนยมเดนท�งไปแหลงทองเทยวธรรมช�ต อ�ท อทย�นแหงช�ตเข�ใหญ อทย�นแหงช�ตทบล�น• แหลงทองเทยวประเภทนำ�ตก กจกรรมลองแกง

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• แนวอนรกษและเข�ถงธรรมช�ต • สงเสรมองคคว�มร

จงหวด ปราจนบร

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ดจดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด

• สงเสรมแหลงทองเทยวท�งธรรมช�ต เชน อทย�นแหงช�ตเข�ใหญทจดว� เปนอทย�นป�ดบเข�มนำ�ตกทโดดเดนทสดของโลก• มกจกรรมเสรมก�รทองเทยวเชงผจญภยทหล�กหล�ย เชน ก�รปนเข�และโรยตวจ�กหน�ผ� ขจกรย�นทองเทยว ก�รลองแกงแมนำ�นครน�ยกความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• สนก ท�ท�ย • ทำ�กจกรรมทหล�กหล�ย • กจกรรมทเกยวของกบนำ�ตก • ตองก�รคว�มปลอดภยสง

จงหวด นครนายก

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• พนทห�งไกล ดงนนควรเจ�ะกจกรรมและพฒน� กจกรรมเสรมในพนทเดมใหมคว�มหล�กหล�ยม�กขนความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ท�ท�ยคว�มส�ม�รถต�มกจกรรมเพอทะลขดจำ�กด

จงหวด นาน

นอย ป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• เดนด�นวฒนธรรมประเพณ สวนด�นนเวศและผจญภย ยงมจดเดนไมชดเจน

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ประตสประเทศล�วและเวยดน�ม

จงหวด หนองคาย

นอย นอย

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• สภ�พธรรมช�ตสมบรณ ประกอบดวยระบบนเวศ และภมประเทศหล�กหล�ยทงทงหญ� ป�สนเข� ป�ดบ นำ�ตกและหน�ผ�ชมทวทศน ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• พชต คว�มท�ท�ย เชน ภเรอ ภกระดง• เมองแหง ขนเข� • ผจญภย เข�วงกต (สวนหน ผ�ง�ม อ.หนองหน)

จงหวด เลย

ป�นกล�งป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• สงเสรมจดเดนด�นทรพย�กรธรรมช�ต ทมคว�มสมบรณม�ก และมทรพย�กรทเปน เอกลกษณ เชน ภทบเบก และธรรมช�ต แบบทะเลภเข� มอ�ก�ศบรสทธ สภ�พภมอ�ก�ศเยนสบ�ยตลอดป

ความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• ก�รใชชวตกลมกลนกบธรรมช�ต กบอ�ก�ศบรสทธและเยนสบ�ย

จงหวด เพชรบรณ

นอย ป�นกล�ง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

จดเดนทควรสงเสรมดานการตลาด• คว�มสมบรณของทะเลทมชอเสยงระดบโลก• ป�โกงก�งความตองการเชงลกของลกคา (Customer Insight)• อนรกษทรพย�กรธรรมช�ตท�งทะเล• ท�ท�ยศกยภ�พ

จงหวด กระบ

ป�นกล�ง สง

คว�มพรอมในปจจบน คว�มเปนไปไดในก�ร สงเสรมก�รตล�ด

20 |Tourism Journal

นาน

แมฮองสอน

เลยนครราชสมา

สระบร

นครนายก

ปราจนบร

กระบ

ตรง

กาญจนบร

เพชรบร

Tier 2:Activity Lead

แนวทางการพฒนาแบบบรณาการ

เชยงใหม

Tier 1:Logistics &

Management Lead

T o u r i s m R e s e a r c h

| 21Tourism Journal

ก�รพฒน�โครงสร�งพนฐ�นตองอ�ศยตนทนในก�รพฒน�ในระดบสง อ�ท เสนท�งคมน�คม ก�รสอส�ร โรงพย�บ�ล และระบบขนสง ดงนน กลมจงหวดทมโครงสร�งพนททอยในระดบสง ควรเปนกลมเป�หม�ยแรกในก�รพฒน�ระบบก�รเดนท�ง เพอเชอมโยงกบเมองรอง และกระจ�ยนกทองเทยวไปยงเมองรองในภมภ�คเดยวกน ทงน ควรมก�รกำ�หนดเสนท�งทองเทยวระหว�งจงหวด โดยเรมจ�กจงหวดหลกในภมภ�คต�ง ๆ ไดแก เชยงใหม นครร�ชสม� กระบ และก�ญจนบร โดยทง 4 จงหวด ควรมงเนนก�รพฒน�ด�นก�รบรห�รจดก�รก�รทองเทยวเชงนเวศ และผจญภยอย�งบรณ�ก�ร ในขณะทจงหวดทเปนกลมทสองคอ

ก�รสร�งคว�มเชอมนด�น คว�มปลอดภย เชน สถ�นททองเทยวเชงนเวศ ควรมระบบเตอนภยเพอปองกนภยธรรมช�ต รวมถงก�รทองเทยวแบบ Hard Adventure เปนกจกรรมทม�พรอมคว�มเสยง ดงนน ระบบรกษ�คว�มปลอดภย และก�รรกษ�พย�บ�ลเบองตนจงมคว�มสำ�คญ เพอคว�มมนใจของนกทองเทยว หรอแมกระทง Soft Adventure เชน ก�รเดนป� ตองมอปกรณปฐมพย�บ�ลเบองตน

ก � รส ง เ ส ร ม ใ ห ช ม ชน มสวนรวม รวมถงก�รประช�สมพนธเผยแพรเอกส�รทสร�งจตสำ�นกตอก�รรบผดชอบ ทรพย�กรธรรมช�ต และส งแวดลอมในแหลงทองเทยวแกป ร ะ ช � ช น ใ น ท อ ง ถ น แ ล ะ ผประกอบก�ร เพอรบทร�บขอมลข�วส�รทถกตองและเหนถงคว�มสำ�คญของทรพย�กรธรรมช�ต และรวมกนดแลรกษ�แหลงทองเทยว

สร�งคว�มชดเจนในเรอง กฎระเบยบก�รใชพนทอนรกษทงในสวนของผประกอบก�รและนกทองเทยว จดทำ�ก�รศกษ�กระบวนก�รขอเข�ใชพนทของผประกอบก�ร และดำ�เนนก�รลดขนตอนในก�รขออนญ�ตสำ�หรบผประกอบก�รในก�รประส�นง�นขออนญ�ตเข�ใชพนท เพอจดระบบใหผประกอบก�รเข�สระบบทบรห�รจดก�รได

ในด�นก�รสงเสรมก�รตล�ด ควรมก�รประช�สมพนธต�มกลมประเภทกจกรรมและสอ แบบเฉพ�ะเจ�ะจง เชน ประช�สมพนธ เสนท�งโอโซน เพอใหนกทองเทยวไดสมผสกบธรรมช�ตและสตวป� ประช�สมพนธสะสมไมล(คว�มสง) สำ�หรบกจกรรมปนเข�หรอโรยตว ประช�สมพนธกจกรรมอนรกษ ทรพย�กรป�ไม นำ�ตก ทะเล เปนตน นอกจ�กนควรมก�รสร�งเครอข�ยก�รทองเทยวเชงนเวศและผจญภย ทงในและนอกประเทศ รวมถงควรสร�งผประกอบก�รตนแบบต�มประเภทกจกรรมผจญภย เพอใหผประกอบก�รร�ยยอยไดทร�บกระบวนก�รทถกตอง และใหคว�มรกบนกทองเทยวไดอย�งครบถวน และจดก�รด�นคว�มปลอดภยไดอย�งมประสทธภ�พ

กลยทธด�นก�รพฒน�ก�รเดนท�งแบบ องครวม เชน ก�รพฒน�ระบบ Logistics เปนก�รนำ�ระบบ GPS ม�ชวยในก�รเลอก เสนท�ง ว�งแผนเสนท�ง ก�รม Hotline ใหคำ�ปรกษ�ในก�รเดนท�ง และมระบบม�ตรฐ�นในก�รเดนท�ง ก�รเชอมโยงส�ยก�รบนต�งประเทศ ในก�รกำ�หนดเสนท�งและก�รสอส�รคว�มรวมมอ ทงก�รเดนท�งท�งอ�ก�ศและท�งเรอ

ก�รบรห�รจดก�รทพกเชงอนรกษ เชน ก�รจดทพกใหกลมกลนกบสภ�พแวดลอมและภมทศน โดยกำ�หนดจำ�นวนหองพกและจำ�นวนนกทองเทยวใหสมดลกบสภ�พแวดลอม รวมถงประช�สมพนธทพกเชงอนรกษ และก�รจดก�รม�ตรฐ�น (Certify) เพอใหนกทองเทยวทร�บว� ทพกใด เปนทพกเชงนเวศ เพอตอบสนองคว�มตองก�รของนกทองเทยวไดอย�งสมบรณ เชน โครงก�รใบไมเขยว (The Green Leaf Certificate)

อนรกษและฟนฟทรพย�กรธรรมช�ต เชน ก�รประเมนศกยภ�พก�รรองรบนกทองเทยวของพนทและนำ�ม�บงคบใชอย�งจรงจง กจกรรมฟนฟธรรมช�ตโดยผประกอบก�ร นกทองเทยวและชมชนทองถน รวมถงก�รบงคบใชกฎระเบยบในก�รใชพนทอนรกษและตองปฏบตอย�งเครงครด และเพมบทลงโทษสำ�หรบผฝ�ฝน

T o u r i s m R e s e a r c h

จงหวดทเปนเมองรอง ซงควรมงเนนไปทก�รพฒน�กจกรรมในสถ�นท ทองเทยวใหมเอกลกษณม�กเพยงพอ ในก�รดงดดใหนกทองเทยวเลอกเดนท�งม�ทองเทยว ทงน ก�รพฒน�สถ�นททองเทยวในจงหวดต�ง ๆ ควรมก�รเชอมโยงกบจงหวดหลก ในก�รสอส�รไปยงนกทองเทยว และกำ�หนดระยะเวล�ในก�รทองเทยวทหล�กหล�ย เพอดงดดนกทองเทยวกลมต�ง ๆ ทงน เนองจ�กในปจจบนคว�มโดดเดนของกจกรรมยงไมชดเจน และข�ดแรงจงใจเพยงพอในก�รใชเวล�ก�รเดนท�งเปนเวล�น�น สำ�หรบแนวท�งก�รพฒน�ด�นสถ�นททองเทยวเชงนเวศและผจญภยนน ส�ม�รถสรปไดเปน 7 ประเดนไดแก

22 |Tourism Journal

T a l k f r o m t h e C o v e r

เรอง ยวด นรตนตระกล

| 23Tourism Journal

T a l k f r o m t h e C o v e r

ป 2555 • นกทองเทยวตางชาตเดนทางทองเทยวประเทศไทย 22.35 ลานคน เพมขน 16.24%

• อนดบ 1 คอ นกทองเทยวจากสาธารณรฐประชาชนจน จำานวน 2.76 ลานคน เพมขน 61.97 % (เปนการขนอนดบ 1

ครงแรก ทำาลายแชมปเกา คอ มาเลเซยซงครองอนดบ 1 ตดตอกนมาถง 10 ป)

• อนดบ 4 คอ นกทองเทยวจากรสเซย จำานวน 1.31 ลานคน เพมขน 24.61 %

ป 2556 • ไตรมาสแรกของ ป 2556 นกทองเทยวจากสาธารณรฐประชาชนจน เดนทางทองเทยวในประเทศไทย 1.17 ลานคน

เพมขนจากไตรมาสแรกของป 2555 ถง 102.81 % ขอมลดานการทองเทยวดงกลาว ไดสรางปรากฏการณทางการ

ทองเทยวของประเทศไทยบางประการ เชน อตราการเตบโตอยางกาวกระโดดในกลมนกทองเทยวจนและรสเซย ทำาให

สถานการณทองเทยวในเมองหลกทางการทองเทยวของไทยเปลยนแปลงไป เชน

- เชยงใหม ตลาดจนสามารถมาเตมเตมชวงเดอนทนกทองเทยวจากยโรปลดลง

- กระบและเกาะสมย เรมสงสญญาณแจงเตอนวา พฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวชาวจน มผลกระทบตอ

กลมนกทองเทยวยโรปและสแกนดเนเวย

- สอมวลชนจากฮองกง เสนอขาวเรอง “ชาวเชยงใหมตกใจพฤตกรรมนกทองเทยวจน” ประเดนน เปนประเดน

ทอยในความสนใจของผเกยวของในอตสาหกรรมทองเทยวไทย TAT Journal ไตรมาสน จงขอนดหมายสมภาษณ

ดร.เทดชาย ชวยบำารง รกษาการ คณบดคณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (นดา)

24 |Tourism Journal

อาจารยมความคดเหนอยางไรตอปรากฏการณไหลบาของนกทองเทยวตลาดจน อนเดย และรสเซย

ดร.เทดช�ย ชวยบำ�รง

การ Select กลมนกทองเทยวใหไดกลมทเปนตลาดบน อาจารยเหนวา เครองมอการตลาดแบบใด ทควรเลอกมาใช

สงสำ�คญและจำ�เปนอย�งยง คอ ตองมกลยทธไปเจ�ะตล�ดบนทเปนจน รสเซย และอนเดย ในจนกจะมประม�ณ 10% ทรวย สวนรสเซย กไมน�จะไปเจ�ะรสเซยใหญ แตน�จะไปมงเนนทค�ซคสถ�น ท�จกสถ�น หรอประเทศอน ๆ ในกลมรสเซยทรวยกว�รสเซยใหญ เรองทเชอมโยงกบก�รเจ�ะตล�ดบน จะขอยำ�อกครง คอเรองก�รสร�งแบรนดของประเทศไทย ททท.ทำ�ผ�น Amazing Thailand : Always Amazes You ซงตรงน ต�มคว�มคดของผม ผมว�มนไมเหนภ�พของ Products มนใช Emotional Feature ในก�รสร�ง Brand ทน ปญห�ของ Emotional ทเร�ใสไป มนไมไดบอกว� Products คออะไร ไมไดบอกว� ม�เมองไทยตองม�เทยววดพระแกว ไปช�ยห�ดสวยง�ม มนเปนกลยทธก�รตล�ดทเจ�ะทกกลม ในขณะทพฤตกรรมก�รทองเทยวมน Fragmented แตกลยทธกล�งของ ททท.พอมนไมเหน Product ดงนน คนทเหน Products กคอคนทเคยม�เทยวแลว เร�กเลยไมเคยไดนกทองเทยว New Visitor ทเปนกลม High Quality กเปนเรองธรรมด� อตร�ก�รเตบโตของกลม High Quality จงไมคอยสงขน จำ�นวนนกทองเทยวสงขน แตร�ยไดมนอ�จจะไมไดกระโดดไปต�มสดสวนของจำ�นวนนกทองเทยวทเพมขน เรองนสะทอนใหเหนว� จำ�นวนนกทองเทยว ม�กกว� คณภ�พของนกทองเทยว ดงนนก�รสร�ง Brand ควรสร�งเพอกระตนกลมตล�ดยอย ๆ ดวย ไมเชนนนกไรอำ�น�จในก�รกระตนก�รตดสนใจทองเทยว สถ�นก�รณปจจบน มนโยบ�ยว�ตองเพมนกทองเทยว ไทยเลยจำ�เปนตองไปจบกลม จน รสเซย อนเดย ซงถอว�เปนตล�ดทมฐ�นใหญ แตเผอญเร�ไปไดพวก Low Quality ม� โจทยหลก คอ ตองไปห� High Quality ก�รห� High Quality ตองมกลยทธก�รตล�ดตวหนง ในเชงก�รโฆษณ�ประช�สมพนธ คอ ก�รทำ�ใหกลมเดมขย�ยขน ผ�นก�รสร�งแบรนดก�รทองเทยวใหม ใหเหนตว Product ทชดเจน มนถงจะกระตนก�รตดสนใจได เชน กมพช� เข�ได World Heritage นเปนก�รเรมตนก�รพฒน�ก�รทองเทยวของเข� แตมนทำ�ใหเหน Product และเหน Positioning ทชด เพร�ะฉะนน พอไปดจำ�นวนนกทองเทยวของกมพช�สวนใหญเปน New Visitor ทเข�ม�กมพช� เสยมเรยบ และ Keep Coming เพร�ะ Product ทเปน Heritage นนอยใน Trend ดวย

กอนอน ผมตงขอสงเกตแรก คอ ก�รกำ�หนดเป�หม�ยท�งก�รทองเทยว คอ ก�รทองเทยวของไทย ตงเป�ไว 2 เป� คอ คอ High Quality และ High Quantity สวนทเปน High Quality คอ กลมตล�ดยโรป และสวนใหญเปนกลมทเดนท�งซำ� (Repeaters) ตอม� รฐบ�ลกำ�หนดเป�หม�ยในเรองก�รเพมจำ�นวนนกทองเทยว หรอ High Quantity ผลจ�กก�รเนนเรองจำ�นวนนกทองเทยว ทำ�ใหเกดก�รเพมขนของนกทองเทยวจ�กกลมตล�ดจน อนเดย และรสเซย ตอนน อย�กจะมงประเดนก�รมองไปท ก�รรกษ�กลมตล�ดคณภ�พไวใหได และห�กตองก�รเนนเรองจำ�นวนนกทองเทยว รฐบ�ลจะตองไป Identify กลมนกทองเทยวคณภ�พของกลมรสเซย จนและอนเดยใหได

T a l k f r o m t h e C o v e r

| 25Tourism Journal

ถาทงสองกลม คอ High Quality และ High Quantity ใช Product รวมกน

สมมตว� ททท.จะใช Amazing Thailand : Always Amazes You เพอเจ�ะสองกลมน สงท ททท.ทำ�ม�ในอดต คอ ก�รสนบสนนขอมลต�ง ๆ เยอะม�ก และถงขน�ดมก�ร Reproducts เปน 7 Greens เยอะแยะม�กม�ย จดนจงเปน สองขยก คอ ถ� ททท.ใหขอมลทมนไมมประสทธภ�พ มนคอคว�มลมเหลว เพร�ะนกทองเทยวใหม ยงไมรเลยว� ม�ทำ�อะไร มแตนกทองเทยวซำ�ทกลบม� แถมรดว� ตรงไหนถก ตรงไหนแพง ร�ยไดของประเทศจงไมกระเตองขน เร�จงตองปรบกลยทธก�รใหขอมลทถงตวนกทองเทยวทเปนกลมใหมเพมม�กขน เพอฉ�ยภ�พว� อะไรมน Amazing บ�ง ทสำ�คญ ปญห�ทผ�นม� ทเร�ทำ�ก�รตล�ดอย เวล�เร�ใหขอมล เร�ไมใชแมครวมออ�ชพ เร�ไม Cook ขอมลทมนเปนไปต�มป�กผรบประท�น ซงเร�ตองทำ�หล�ยจ�น เพร�ะตล�ดมน Fragmented เร�ใหกะเพร�ไกจ�นเดยวกนทกคนเลย แตเร�ไมมกะเพร�ไกสำ�หรบเดกวยรน จดจ�ดหนอย กะเพร�ไกของผสงอ�ย กน�จะด Cozy หนอย กะเพร�ไกสำ�หรบนกธรกจ น�จะดหวอหว� น�ตนเตนหนอย ขอมลในเวบไซตต�ง ๆ ททท.อ�จจะทนสมยหนอยและมหล�ยรสช�ต แตภ�คธรกจอน ๆ ไมปรงอ�ห�รต�มป�กผกน ฉะนน High Quality Visitor ทเปน Target Market เลยม�นอย ขอมลทใหเลยไมมพลงอะไรไปกระตนก�รตดสนใจเทยว เพร�ะโลกปจจบนมนกระตนดวยก�รใหขอมล เหนชด ๆ ในกรณขอมลต�งประเทศ ขอมลจะถ�มว� นกทองเทยวอ�ยเท�ไหร จดตวเองว�เปนนกทองเทยวประเภทไหน และใหขอมลต�มผเสพขอมล ถ�ขอมลเปนแบบน เร�ส�ม�รถเชอมโยงไปสก�รตดสนใจได แตเร�ไมไดปรงอ�ห�รอย�งนน ฉะนน เร�จงไดคนทคนชนกบก�รกนอ�ห�รเดม ๆ รเดม ๆ ในสวนทเปน High Quality เนองจ�กเร�มนโยบ�ยรบนกทองเทยวเยอะ ๆ เร�จงไมมศกยภ�พในก�รไปเจ�ะ High Quality Visitor ทมนเปน Low Quality เดม ดงนนตองมองใหออกว� กลมไหนคอ High Quality ในกลมนกทองเทยว เร�เคยไดเฉพ�ะ Low Quality

T a l k f r o m t h e C o v e r

26 |Tourism Journal

ถาตอนน มนมทงสองกลมปะปนกนอย อาจารยคดวาเราตองใชเครองมอ หรอกลยทธแบบไหนเพอรบกบสถานการณทเกดขน

ทเชยงใหม กไดฟงมาวา ในชวงทเขา Low Season ตอนน ดมากเลย เพราะมตลาดจนมาเตม จนตอนน กเหมอนวาเตมทงป ขายทงป

สนค�ชนดหนง ชวง High Sea-son ข�ยคนรวย ชวง Low Season ข�ยคนจน ตวแบรนดมนจะเสย แตถ�เร�ใสก�รบรห�รจดก�ร เชน รบไดทงสองกลมเลย แตทำ�โซน โซนคนมเงนกอยตรงน มโรงแรมระดบดม�ก ๆ ถ�เปนนกทองเทยว Back Pack กอยโซนน

เร�ตองเตรยมรบมอ โดยทประเทศตองทำ�ก�ร Zoning ทำ� Tourism Zoning ของแตละภ�ค แตละแหลงทองเทยว สมมตว� เปนโซนกลมดหนอย กไปกระบ พงง� หรอ Mass หนอย กอ�จจะไปทภเกต ตองโซนนง ถ�ปลอยใหมนปนกน มนจะมปญห�ทนท เชน กรณพทย� ผประกอบก�รบอกว� เมอไหรทเร�รบรสเซย เร�จะเสยแขกทเปน High Quality ทเปนเยอรมนทนท พอไปคยกบผประกอบก�ร เข�บอกว� เข�ยอมทจะเอ�รสเซย เพร�ะจำ�นวนเยอะ ในระดบผประกอบก�ร ผมคดว� ผประกอบก�รกไมทร�บ Posi-tioning ของธรกจของตวเอง บ�งครงกเปลยนไปต�มกลไกก�รตล�ด

T a l k f r o m t h e C o v e r

| 27Tourism Journal

ผมยงสนใจเรองก�รออก Visa นะ มนเปนกระบวนก�รกรอง ก�รกรองทท�งเข� แตเนองจ�กเร�ไปเนนเรองจำ�นวนเยอะ ๆ มนกเกดปญห� ผมยงเชอเรองก�รกรองซงระบบททำ�ง�นอย อย�งตรวจคนเข�เมอง ศลก�กร ถ�อย�กไดรสเซย High Quality ไมย�กเลย ประเทศทแยกจ�กรสเซยไป ไมตองพงพ�รสเซย กลมน ผมสนใจม�ก ค�ซคสถ�น รวยม�ก Shopping ทละส�มสล�น เรองปรม�ณไมใชประเดนอยแลว ถ�เร�กรองเอ�นกทองเทยวรวย ๆ ม�ได มก�รศกษ�สง ทกวนน เร�เปดหมดเลย ประเทศไทยข�ยเกง แตข�ยไมเปน ผมไมไดว� ททท. แตผมกำ�ลงโฟกสไปทนโยบ�ยของภ�ครฐ ทไปเนนเชงจำ�นวน หล�ยคนเสนอว� ร�ยไดเท�เดมแตจำ�นวนนอยลงเอ�ไหม ถ�เอ�กทำ�ไมไดอก ไปตดระบบประเมนของภ�ครฐ เพร�ะไปประเมนจำ�นวนนกทองเทยว ตองเปลยนคว�มคดใหม อ�จจะไมตองประเมนทจำ�นวนนกทองเทยว แตไปประเมนทร�ยได ตรงนทำ�ให ททท.สะดวกใจม�กขน กระทรวงกสบ�ย จงหวดต�ง ๆกชดเจน อกเรองทเคยเสนอหล�ยครง คอ ประเทศไทยไมไดหนกลบม�คดทำ� Product ท�งก�รทองเทยวทมน Sophisticate ม�กขนเพอตอบสนองกลมทจ�ยม�ก เชน Spa Wellness Medical เปน Product ทมนซบซอนขน เร�ไมมภ�พทจะคดเรองน เรองทใช Supply ทซบซอนไปกระตน Demand กลมใหม ๆ ถ�ใช Supply เดม ๆ กคงสกบประเทศเพอนบ�นทสดกว�ใหมกว�ไมไดแลว ผลตภณฑก�รทองเทยวทซบซอนคงไมใช ช�ง ตมยำ�กง วดพระแกว เหมอนเดมนะ ก�รสนทน�ในบ�ยวนนนจบลง ทงประเดนสำ�คญ ๆ ไวหล�ยประเดนเกยวของกบหล�ยหนวยง�น สำ�หรบปร�กฏก�รณนกทองเทยวต�งช�ตเดนท�งม�ม�ก โดยเฉพ�ะจน รสเซย ทำ�ใหเกดผลกระทบกบตล�ดนกทองเทยวอน โดยเฉพ�ะยโรปและสแกนดเนเวย และในพนททองเทยวหลกบ�งพนท นกทองเทยวจนและรสเซย กสร�งปญห�ใหกบประช�ชนทองถนเชนกน ก�รเดนท�งกลบจ�กก�รพดคยในวนนน ผสมภ�ษณนกถงเนอรองของเพลงหนงทช�งสอดคลองกบบรรย�ก�ศก�รคยวนน เนอรองเขยนไวว� “ข�ดเธอกเหง� ข�ดเข�กคงเสยใจ ไมอย�กจะเลอกใคร อย�กเกบเธอไวทงสองคน”

นอกจากเครองมอเรอง Branding และ Zoning อาจารยคดวานาจะยงมเครองมออะไรอกไหม

T a l k f r o m t h e C o v e r

ออกแบบเปนจงหวดเลยไดไหม

ผประกอบก�รเองตองใจแขง ไมใชชวง Low กลดตำ�ลง มนตองรวมกน มนจงยกระดบได แตทกวนน พอมนเกดปญห� ภ�ครฐตองม�ทำ� Branding ใหม

ยอนกลบไปเรอง Zoning อาจารยคดวา มนจำาเปนจะตองอาศยเครองมอทางกฎหมาย หรอกลไกตาง ๆ ของภาครฐ รวมทำางานดวยหรอเปลา มนจงจะเปนจรงได

คว�มคดน เคยมคว�มคดทจะประก�ศเขตพนทพเศษเพอก�รทองเทยว ทกระทรวงก�รทองเทยวและกฬ�ทำ� Zoning มนน�จะย�กในก�รเข�ไปทำ�ในเมองทมนเจรญเตบโตแลว อ�จจะตองเรมในพนททเตรยมคว�มพรอมได แตอย�งไรกต�มวธก�รโซน ไมใชเร�ไปบงคบนะ มนโซนดวยร�ค�กได เชน ย�นนโรงแรมไมเกน ห�พน ย�นนไมเกนสองพน พอจะโซนดวยร�ค�ได At the same time นะ ถ�ทำ�เปนชวง High Season / Low Season เร�จะเจอปญห�เรอง Destination Image

28 |Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

เมอวนท 27-28 พฤศจกายน 2555 ทผานมา สมาคมการจดการธรกจแหงประเทศไทย (TMA)

ไดจดการสมมนา Global Business Dialogue 2012 ขน ณ โรงแรม อนเตอรคอนตเนนตล

ราชประสงค กรงเทพฯ โดยเชญผแทนของประเทศมหาอำานาจทางเศรษฐกจทปฏบตงานประจำา

อยในประเทศไทย มารวมแสดงทศนะและใหขอมลในเรองของความสามารถในการแขงขนของ

ประเทศไทยดานการคา การลงทน และความสามารถของผประกอบการไทยในฐานะหนสวนทาง

ธรกจ เพอแลกเปลยนมมมองและแนวปฏบตเพอใหเกดการเปลยนแปลงซงนำาไปสความสามารถ

ในการแขงขนทยงยน โดยประเทศหลก ๆ ทมผแทนมารวมแลกเปลยนขอมลในเวทนประกอบดวย 3

กลม คอ สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และเอเชยตะวนออก โดยมประธานเปดงานคอ คณจรมพร

โชตกเสถยร กรรมการและผจดการตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และรองประธาน TMA

วตถประสงคของการจดงานครงน เพอใหผประกอบการธรกจของประเทศไทยมโอกาสไดรบ

ทราบถงแนวโนมดานการคาและการลงทนของกลมประเทศมหาอำานาจทางเศรษฐกจตางๆ ท

กลาวมาขางตน รวมทงเรยนรจากมมมองผทมบทบาทสำาคญตอเศรษฐกจโลกเหลานน ในเรอง

ของโอกาสและการเปลยนแปลงทจำาเปน หากบรษทหรอผประกอบการไทยจะเขาแขงขนในตลาด

โลก นอกจากน ยงเปนโอกาสทดสำาหรบผประกอบการชาวไทยในการสรางเครอขายและความ

สมพนธทางธรกจกบบรษทในประเทศมหาอำานาจทางเศรษฐกจทง 3 กลมทกลาวมา ทงน สาระ

สำาคญทไดรบจากการสมมนาสรปไดดงน

เรยบเรยง โศรย� หอมชน

ความสามารถในการแขงขนของไทยมมมองจาก เวท

| 29Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย

ความสามารถของผประกอบการไทยในฐานะ

ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย

30 |Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

• ศตวรรษท 21 เปนศตวรรษแหงเอเชย โดยประช�กรในเอเชยจะเพม ขนจ�ก 4 พนล�นคนเปน 5 พนล�นคนภ�ยใน ค.ศ. 2050 แตกม คว�มท�ท�ยและคว�มเสยงหล�ยประก�ร ไดแก เรองของก�ร ข�ดแคลนทดน นำ� พลงง�น และอ�ห�ร• ประเดนทเปน Global Issue และตองมก�รแกไขดวยคว�มรวมมอ ระหว�งประเทศ ไดแก 1. Cyber Security (คว�มมนคงของโลกไซเบอร) 2. Food Security (คว�มมนคงท�งอ�ห�ร) 3. Fuel Security (คว�มมนคงท�งพลงง�น) 4. Terrorism (ก�รกอก�รร�ย) 5. Maritime Trade & Security (ก�รค�ท�งทะเล และคว�มปลอดภย ในก�รดำ�เนนก�ร)

โดย H.E. Anil Wedhwa เอกอครร�ชทต ส�ธ�รณรฐอนเดยประจำ�ประเทศไทย

“ Preparingfor the Next

Big Things ”

• ก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ (Climate Change) ยงคงเปนเรอง ทตองตระหนกและตองรบผดชอบรวมกน โดยน�น�ประเทศตอง หนม�ใหคว�มสำ�คญกบแหลงพลงง�นหมนเวยน เทคโนโลยพลงง�น สะอ�ด คว�มมนคงท�งพลงง�น ก�รเจรจ�ท�งก�รค� และก�รขจด คว�มย�กจนสำ�หรบประเทศกำ�ลงพฒน�• Knowledge Economy หรอ เศรษฐกจทตองอ�ศยก�รเรยนร ตอง มองคคว�มร (Know How) และคว�มเชยวช�ญ (Expertise) มก�ร ใชเทคโนโลยส�รสนเทศและก�รสอส�ร (ICT) มก�รจดก�รองค คว�มร (Knowledge Management) มนโยบ�ยทเกยวของกบคว�มร และตองมก�รแทรกแซงในเชงกลยทธ• สำ�หรบคว�มรวมมอด�นก�รทองเทยวระหว�งอ�เซยน-อนเดย จะมก�รปรบปรงกฎระเบยบเรองก�รตรวจลงตร� (Visa)

| 31Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

• International Mindset หรอ กระบวนก�รท�งคว�มคดทเปนส�กล มคว�มสำ�คญตอองคกรในก�รแขงขนกบองคกรทดทสดตดอนดบ โลก องคกรทจะก�วไปสส�กลได ทมผบรห�รตองม International Mindset ซงมกจะเกดจ�กวฒนธรรมแบบเปดกว�ง (Open Culture) แตองคกรในบ�งประเทศ เชน สงคโปรหรอเก�หล ใต กม กระบวนก�รท�งคว�มคดทเปนส�กล เนองจ�กมทมง�นจ�ก น�น�ช�ตหรอผบรห�รทคนเคยกบคว�มเปนส�กล โดยเฉพ�ะ สงคโปรซงเปนประเทศเลกจงตองเปดรบคว�มคดแบบส�กลเพอ ใหอยรอด ตองตอนรบผมคว�มส�ม�รถทเปนช�วต�งช�ต (Foreign Talent) เข�ม�ในประเทศ• ก�รบรห�รองคกรโดยมคณะกรรมก�รบรห�รเปนสตรรวมอยดวย จะทำ�ง�นไดดกว�ทมแตบรษเพร�ะมก�รมองปญห�และห�ท�ง แกไขแบบเชงลก มมมมองทแตกต�งจ�กคนในกลมเดยวกน• คว�มคดทเปนส�กล จำ�เปนตองยอมรบก�รแขงขน และองคกร/ บรษท ตองมพนทในก�รแขงขนสำ�หรบธรกจของตน แตมใชก�ร เปลยนแปลงทกอย�งขององคกร เพยงแตตองปรบตว สงคโปรเปน ตวอย�งของประเทศทส�ม�รถเกดคว�มคดทเปนส�กลไดม�กทสด และมคนต�งช�ตเข�ไปทำ�ง�นม�ก• ก�รโยกย�ยคนไทยไปปฏบตง�นในต�งประเทศ ทำ�ไดย�กเมอเทยบ กบคนต�งช�ตอน เนองจ�กวฒนธรรมทมก�รใชชวตอยกบครอบครว โดยตลอด ก�รโยกย�ยคนไทย 1 คน ไปอยต�งประเทศจงมผลกระทบ ถงคน 3 รน ทงบด�ม�รด� ส�มหรอภรรย� และบตร ซงตอไปจำ�เปน ตองเรยนรทจะใชเทคโนโลยก�รสอส�รใหเปนประโยชนและเกด โอก�สเพมขนโดยอ�จไมตองอยดวยกนกบครอบครวตลอดเวล�• ตวอย�งของบรษททมคนต�งช�ตทำ�ง�นรวมกนเปนจำ�นวนม�ก เชน BCG จะตองสร�งวฒนธรรมททำ�ใหคนหล�ยช�ตอย�กเข�ม�ทำ�ง�น สำ�หรบประเทศไทยกเชนกน แมว�ประเทศไทยจะมขอดม�กม�ย ททำ�ใหคนต�งช�ตอย�กม�อย แตถ�ไมปรบเปลยนอะไรเลยตอไป กจะกล�ยเปนประเทศทอมตว (Stagnation Country) คนเกง ๆ ใน ประเทศหรอภมภ�คอ�เซยนอ�จจะเลอกไปอยสงคโปรม�กกว�

โดย Mr. Vincent Chin, Senior Partner and Managing Director, Head of BCG Southeast AsiaMr. Low Peck Kem, Divisional Director, National Human Resources Division, Ministry of Manpower (MOM), Singapore

Mr. Nandor Von der Luehe, Chairman, Joint Foreign Chamber of Commerce in Thailandผดำ�เนนร�ยก�ร Mr. Vish Jain, BCG Bangkok

“Adopting

International Mindset”

• ปจจบนอ�จตองใชก�รบรห�รง�นแบบ Glocalization ทเร�ตอง เปลยนแปลงตวเองเพอก�รแขงขน แตยงคงรกษ�อตลกษณของ ตนเองไว โดยมคว�มดงดดใจใหคนหล�ยช�ตทำ�ง�นดวยกน โดยม แนวท�งคอ 1. คณะผบรห�ร (Board/Governance Level) ตองมเพยง 1 คณะ 2. ระดบผจดก�ร (Management Level) ตองรบคนในทองถนม� ทำ�ง�นเพร�ะเข�เข�ใจตล�ดดกว� 3. ตองมเป�หม�ยหรอวฒนธรรมรวมขององคกรทมแรงบนด�ลใจ เหมอนกนเพอรกษ�บคล�กรใหทำ�ง�นรวมกนได• ขอเสนอแนะสำ�หรบรฐบ�ลไทยเพอสร�งกระบวนก�รท�งคว�มคด ทเปนส�กลในบรษท/องคกรไทย 1. ปรบปรงกฎระเบยบใหง�ยขนในก�รอนญ�ตใหคนต�งช�ตเข� ม�ทำ�ง�นในประเทศไทย ขณะเดยวกนกตองทำ�ใหเร�ได ประโยชนอย�งแทจรงจ�กเรองน มใชองคกรถกควบคมโดยคน ต�งช�ต 2. ก�รเปดตวสส�กลมคว�มสำ�คญ เนองจ�กบรษทของคนไทยยง มบทบ�ทนอยเกนไปในเรองของก�รลงทนในต�งประเทศ ภ�ครฐ อ�จตองเข�ม�สนบสนน 3. คว�มปลอดภยและคว�มรสกอบอนเหมอนบ�น คอสงททำ�ใหคน ต�งช�ตทมคว�มส�ม�รถสนใจเข�ม�ทำ�ง�นในประเทศ• ภ�คเอกชนของเก�หลใตมคว�มคดทเปนส�กล เชน ซมซงมก�รเปด Sumsung University เพอพฒน�บคล�กรของตนเอง เชนเดยวกบ บรษท Unilever ซงหม�ยถงตองมก�รสร�ง/พฒน�คว�มรในกลม ประช�กรของประเทศตนเองดวย นอกเหนอจ�กก�รเรยนรจ�ก คนต�งช�ตทเข�ม�ทำ�ง�น• สงทเปนอปสรรคตอกระบวนก�รท�งคว�มคดทเปนส�กลคอ ระบอบ เผดจก�ร คอมมวนสต และก�รคอรปชน นอกจ�กน สำ�หรบ ประเทศไทยอ�จมขอจำ�กดด�นภ�ษ�และก�รใชเทคโนโลย ส�รสนเทศ

32 |Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

• ในปจจบนนโยบ�ยท�งเศรษฐกจของสหภ�พยโรปจะเปนระดบ สหภ�พโดยรวม ไมใชระดบประเทศอกตอไป เมอมก�รเจรจ�เรอง เขตก�รค�เสร (FTA) กจะเจรจ�ในน�มของสหภ�พยโรปไมใช เปนร�ยประเทศ และไมส�ม�รถปฏเสธไดว�สหภ�พยโรปมขน�ด เศรษฐกจทใหญทสดของโลก มก�รลงทนด�นก�รวจยและพฒน� เปนจำ�นวนม�ก อกทงมคว�มพรอมในด�นโครงสร�งพนฐ�น• สหภ�พยโรปมบรษทใหญตดอนดบโลกกระจ�ยอยในสวนต�ง ๆ ของโลก แตก�รค�ข�ยสวนใหญถงรอยละ 75 เปนก�รค�ข�ย ภ�ยในยโรปเอง และอกรอยละ 25 เปนก�รค�ข�ยนอกภมภ�ค• ก�รทค�เงนยโรลดลงในบ�งชวง หรอเกดวกฤตเศรษฐกจขนในยโรป ถอว�เปนวฏจกรท�งเศรษฐกจของภมภ�คน ดงนนสหภ�พยโรป ยงคงคว�มสำ�คญตอเศรษฐกจโลกอย�งยง• ก�รลงทนจ�กยโรปในเอเชยน�จะเตบโตขนในชวง 1-2 ปข�งหน� ขณะเดยวกนสหภ�พยโรปกเปนตล�ดสงออกของสนค�ไทย มคว�ม ก�วหน�ท�งเทคโนโลยและก�รศกษ�ม�กกว�ไทย ซงอ�จเปนทพง ของไทยได• ปญห�ทคนต�งช�ตซงม�ทำ�ง�นในประเทศไทยประสบ คอเรองก�ร ขอรบก�รตรวจลงตร� (Visa) ทยงมขอจำ�กดยงย�ก ไมเปน

Bloc Insights

“EU 2020”

โดย Mr. Pekka Penttila, Trade Attache, ผแทนสหภ�พยโรปประจำ�ประเทศไทยMr. Rolf Dieter Daniel, President, European ASEAN Business Centre

ดำ�เนนร�ยก�รโดย Mr. Tuomas Rinne, Partner & Managing Director, BCG Bangkok

ม�ตรฐ�นส�กล ซงเปนเรองทตองแกไขโดยดวน รวมถงก�ร ขอวซ�ของคนต�งช�ตทม�รกษ�โรคในไทย เรอสำ�ร�ญทม�จอด เทยบท�ทประเทศไทยกตองใชเอกส�รม�กม�ยในก�รขออนญ�ต • เทคโนโลยส�รสนเทศโดยเฉพ�ะสญญ�ณโทรศพทเคลอนทยงม เทคโนโลยตำ�กว�ประเทศอน ๆ (ยงไมมระบบ 3G รองรบ) จะตอง เรงแกปญห�และไมใหเปนก�รผกข�ด (Monopoly)• ประเทศไทยตองเรงแกไขปญห�ขอบกพรองทเปนอปสรรคในก�ร ลงทน โดยเฉพ�ะเรองของสงแวดลอมเปนเรองทเยอรมนและ สหภ�พยโรปใสใจม�ก และอ�จจะถ�ยทอดองคคว�มรม�ใหไทย ได จงควรทำ�ใหเกด Win-Win Situation• ในคว�มเปนจรงมก�รลงทนของบรษทสญช�ตยโรปในประเทศไทย อยแลว แตสหภ�พยโรปตองก�รนำ� SMEs จ�กยโรปม�ไทยและใน ไทยเอง SMEs กเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจหลก ๆ ทท�งสหภ�พ ยโรปตองก�รเข�ม�ชวยเหลอ

| 33Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

• Going Green หม�ยถงก�รลดตนทนในกระบวนก�รผลตแตจะทำ�ให เกดผลตภณฑทมร�ค�สงขน แนวคด Do more with less เรมขนใน ค.ศ. 1992 เปนแนวคดด�นก�รผลตทยงยน (Sustainable Produc- tion) ซงจะชวยใน 3 เรอง คอ คว�มเสยงลดลง เกดประสทธภ�พหรอ ก�รปฏบตง�นทเปนเลศ และเพมขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน เมอใชวตถดบในก�รผลตนอยกว� สนค�กแขงขนไดม�กขน• โดยทวไปผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม (Green Product) จะมผลตภ�พสงขน และประเทศไทยกมศกยภ�พสงในก�รพฒน� สเศรษฐกจสเขยว (Green Economy) โดยเฉพ�ะอย�งยงไทยม วฒนธรรมทแขงแกรงเรองอ�ห�รซงส�ม�รถทำ�ใหเปนก�รผลต อ�ห�รอย�งเปนมตรตอสงแวดลอม และเปนผลดตอสขภ�พของ ผบรโภคไดดวย โดยตระหนกถงแนวโนมทสำ�คญ 3 ประก�รคอ 1. คว�มยงยน 2. ก�รใชพลงง�นอย�งมประสทธภ�พ และ 3. ปกปอง ผคนทอยในสภ�พแวดลอม• ประเทศไทยจะยงเปน Low-cost Economy ตอไปไมได ผบรโภค ตองเข�ใจตรรกะของ Green Economy คนไทยตองตระหนก ว�ทศท�งไหนคอท�งทถกตอง ไมหวงพงพงแตเศรษฐกจตนทนตำ� รฐบ�ลตองสร�งกรอบนโยบ�ยแตไมเข�ม�แทรกแซงธรกจ นอกจ�กน รฐบ�ลตองใหก�รศกษ�แกประช�ชนและเกษตรกรใน ก�รประกอบอ�ชพใหเหม�ะสม เพอใหเกดผลผลตสงและสร�งผล เสยตอสงแวดลอมนอย ทงน จะตองทำ�ใหเกดคว�มรวมมอทเปด กว�ง (Open Collaboration)• สงสำ�คญในก�ร Go Green 1. ตองมกระบวนก�รท�งคว�มคดในเชงอนรกษสงแวดลอม (Green Mindset) ใชทรพย�กรนอย ลดของเสย 2. ทำ�ง�นจ�กฝงของอปสงค สร�งคว�มตระหนกด�นสงแวดลอม ใหแกผบรโภค 3. เทคโนโลยคอเครองมอในก�รสร�ง Green Economy

โดย คณณฐช�ต จ�รจนด� ประธ�นเจ�หน�ทบรห�รปฏบตก�ร กลมธรกจปโตรเลยมขนปล�ย บรษท ปตท. จำ�กด (มห�ชน)Mr. Juan Aguriano, Worldwide MD., Sustainable Operation Practice Dupont Sustainable Production

Mr. David Oberhuber, Country Director, German International Cooperation (GIZ)ดำ�เนนร�ยก�รโดย ดร.ธรเดช ทงสบตร, ผอำ�นวยก�ร สถ�บนวทย�ก�รพลงง�น

“Moving Towards

Green Economy”

• ก�รจดก�รหวงโซอปท�นสำ�หรบ Green Economy ทำ�ไดโดยก�ร สร�งคว�มสมำ�เสมอของสนค� มใบรบรองสำ�หรบสนค�เพอใหข�ย ได และมม�ตรฐ�น รวมทงตองสร�งหวงโซคณค�ทแทจรง (Real Value Chain) และสอส�รใหผผลตผลตสนค�ทมคณภ�พจรง• แนวคดทสำ�คญคอจะตองสร�งก�รตดสนใจซอสนค�ดวยอ�รมณ คว�มรสก โดยมองว�สนค�ของไทยมคณค�แฝงอยภ�ยใน เพร�ะ เปนสนค�ทสงเสรมคว�มยงยนของสงแวดลอม ตวอย�งเชน รถยนต ทข�ยดทสดในเยอรมน คอ Volkswagen รน Golf เพร�ะเปนรถทไมม ค�รบอนฟตปรนททสร�งผลกระทบตอสงแวดลอม• ผประกอบธรกจขน�ดกล�งและขน�ดเลกของไทย ตองไมตกขบวน รถไฟในเมอใคร ๆ ก Go Green โดยผประกอบก�รร�ยใหญอ�จ ตองเปนผนำ�ในก�วแรก แลวร�ยอนกควรจะปฏบตต�ม• ผนำ�ทยงใหญวดจ�กคว�มกล�ห�ญทจะเปลยนแปลง ทงน มสงท ตองตระหนกคอ 1. ผบรโภคในตล�ดของคณกำ�ลงทำ�สงใด 2. ก�รใชทรพย�กรนอยลง แตผลตสนค�ไดม�กขน มคว�มหม�ย อย�งไรสำ�หรบคณ (20% ของสงทผลตจะใหมลค�ถง 80%) 3. คณตองบรห�รคว�มเปลยนแปลงโดยมก�รว�งแผนทครอบคลม 4. ก�รปฏรปท�งวฒนธรรม ก�รมสวนรวมภ�ยในองคกร โดย สวนใหญก�รสร�ง Innovative Solution จะเกดจ�กบรษทเลก ๆ ทคดไดกอน

34 |Tourism Journal

• สงทดงดดใหนกลงทนเข�ม�ลงทนในประเทศไทยคอ 1. ค�แรงง�นถก 2. มทำ�เลทตงทด 3. คว�มเปนมตร 4. มโครงสร�งพนฐ�นทดในด�นไฟฟ� ประป� ถนน ระบบท�เรอ 5. ผบรโภคปล�ยนำ�ทอยในประเทศไทย 6. ก�รปกครองระบอบประช�ธปไตย• มคว�มเปนไปไดทบรษทของยโรปจะอพยพเข�ม�ในประเทศไทยซง ไทยควรมบทบ�ทนำ�ในประช�คมเศรษฐกจอ�เซยน (AEC) แตตองม ระบบก�รศกษ�ขนพนฐ�นทเท�เทยมกบประเทศอน ๆ ทงน ปญห� เรองขอจำ�กดด�นภ�ษ�ต�งประเทศของคนไทยเปนเรองสำ�คญท ตองเรงแกไข ก�รจะเปนผนำ�ไดไทยตองเปลยนแปลงระบบก�ร ศกษ�• ประเทศไทยจะเปนศนยกล�งของก�รลงทนโดยคนต�งช�ตไดก ตอเมอมโครงสร�งพนฐ�นทดพรอม มอนเซนทฟใหกบนกลงทน และมอตส�หกรรมสนบสนน (Supporting Industry) ประเดนทเปน ขอกงวลอย�งม�กคอก�รละเมดลขสทธและทรพยสนท�งปญญ� เนองจ�กประเทศไทยยงมสนค�ลอกเลยนแบบอยเปนจำ�นวนม�ก กฎหม�ยและผรกษ�กฎหม�ยทงตำ�รวจและศลก�กรยงไมเขมงวด เท�ทควร ซงจำ�เปนตองมก�รพฒน�ในระดบนโยบ�ยและกำ�หนด ในระบบก�รศกษ�• สำ�หรบสงทนกลงทนต�งช�ตกลวคอก�รปดสน�มบน ซงไมควรเกด ขนอก กรณปญห�ก�รเมองภ�ยในประเทศถ�อยในพนททจดก�รได กไมกระทบกบนกลงทนต�งช�ต สวนปญห�ก�รคอรปชนจะเปน ปจจยหนงในก�รตดสนใจของนกลงทนในระยะย�ว เพร�ะอ�จ ทำ�ใหค�ใชจ�ยสงขน

T o u r i s m S e m i n a r

โดย คณสรงค บลกล ประธ�นเจ�หน�ทบรห�รก�รเงน บรษท ปตท. จำ�กด (มห�ชน)Mr. Setsuo Iuchi, Chief Representative for ASEAN and South Asia, JETRO

Mr. Frank Krings, Chief Country Officer and Genaral Manager, Deutsche Bank AG, Bangkok BranchMr.Jeff Rowe, Chief Executive Officer, Polytype Asia Pacific Co., Ltd.

“Thailand

by Choice

or by Chance”

• ปจจยสำ�คญทจะทำ�ใหนกลงทนตดสนใจออกจ�กประเทศไทย คอ 1. ก�รปดสน�มบน หรอปญห�ก�รเมองททำ�ใหโครงสร�งพนฐ�น ต�ง ๆ ถกปดกน โอนเงนไมได เดนท�งไมสะดวก 2. ก�รผลตตองไปทำ�ในพนทอน ๆ ม�ก ไมเกดผลตภ�พ (Pro- ductivity) ทจะดำ�เนนก�รในประเทศไทยอกตอไป• โครงสร�งพนฐ�นทจำ�เปนสำ�หรบประเทศไทย คอ ระบบขนสง ส�ธ�รณะทนำ�คนจ�กในกรงเทพฯ ออกไปต�งจงหวด ระบบถนน พลงง�นสำ�หรบอน�คต ทงน ตองพย�ย�มสร�งจตสำ�นกในก�ร ประหยดพลงง�นรวมทงควรมรถไฟคว�มเรวสงและถนนไฮเวย 8-12 เลน เพอเชอมเสนท�งทเปนเชงยทธศ�สตรหรอเสนท�ง ระหว�งประเทศ เชอม North-South และ East-West Economic Corridor โดยระบบรถไฟตองมคว�มตรงตอเวล� น�เชอถอ• ในด�นก�รทองเทยว ธรกจทน�ลงทนในประเทศไทยสำ�หรบนก ลงทนช�วญปน เหนว�ด�นสงอำ�นวยคว�มสะดวกยงมอยนอย อ�จ ตองมนกลงทนจ�กญปนม�รวมลงทนในด�นน และตองมผทมคว�ม รคว�มชำ�น�ญในเรองก�รดแลสขภ�พสำ�หรบผสงอ�ยช�วญปน และก�รบรห�รอสงห�รมทรพย สวนนกลงทนจ�กยโรปเหนว� ควรจะสร�งคว�มเขมแขงของนกลงทนด�นทองเทยวภ�ยใน ประเทศม�กกว�นำ�ผประกอบก�รเข�ม�จ�กต�งประเทศ และควร จะเนนเรองก�รทองเทยวเชงเกษตร• ก�รเปดประช�คมเศรษฐกจอ�เซยน (AEC) จะเปนโอก�สสำ�หรบ ประเทศไทย แตกจะมก�รแขงขนม�กขน ญปนอ�จตงโรงง�นยอย ในประเทศอนใน AEC สวนนกลงทนจ�กยโรปเหนว�ไทยเปนผนำ� ในภมภ�คน แตขนอยกบประเทศไทยเองทจะฉวยโอก�สนนและ พฒน�ประเทศใหเปนผนำ�ไดจรงหรอไม สงสำ�คญคอตองนำ�ภ�ษ� องกฤษเข�ไปในหลกสตรก�รศกษ�ของเดกไทยใหได เพร�ะตนทน มนษยเปนกญแจสำ�คญของประเทศไทย

| 35Tourism Journal

• ในป 2008 เกดภ�วะวกฤตทสนคลอนประเทศมห�อำ�น�จเก�ของ โลกตะวนตกทำ�ใหตองมก�รพจ�รณ�ถงคณลกษณะสงคมทมคว�ม ส�ม�รถในก�รแขงขน ซงปจจยทเปนแกนของคว�มส�ม�รถในก�ร แขงขน ประกอบดวยก�รมสวนรวมรบผดชอบของภ�ครฐ เอกชน และประช�ชนในสงคม ในก�รสร�งและสนบสนนคว�มส�ม�รถใน ก�รแขงขนของสงคมนน ๆ • เมอประเทศส�ม�รถสร�งประโยชนระยะสนจ�กปจจยบวกในเชง ก�รแขงขนไดแลว ก�รทจะสร�งคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนระยะ ย�วได จะตองมปจจยแวดลอม 6 ประก�รทสำ�คญคอ 1. กฎหม�ยและระเบยบขอบงคบทมประสทธภ�พ ค�ดเด�ได และตรงไปตรงม� รวมทงมผรกษ�ควบคมกฎทน�เชอถอ และ ระบบทเปนอสระ 2. ปจจยพนฐ�นเรองอ�ห�ร สขภ�พ และทอยอ�ศย โดยตองม ระบบก�รทำ�ก�รเกษตรททนสมย ส�ม�รถเข�ถงบรก�รด�น สขภ�พไดอย�งเพยงพอ มทอยอ�ศยสำ�หรบประช�ชนทกระดบ รวมทงคนย�กจน และมร�งวลตอบแทนทสมเหตสมผล

T o u r i s m S e m i n a r

“USA and the

New Reality”

โดย Mr. Michael McGee, Counselor for Commercial Affairs, The Embassy of the United States, Bangkok

3. มสถ�บนและโครงสร�งพนฐ�นทเชอถอได นโยบ�ยท�งเศรษฐกจ ทครอบคลมทกสวนของภ�คก�รผลตไวในภ�คอตส�หกรรมหลก และมคว�มสมพนธทด รวมทงมคว�มรวมมอระหว�งภ�ครฐและ ภ�คเอกชน 4. มก�รจ�งง�นทมคณภ�พ โดยระบบก�รศกษ�ตองเตรยม บคล�กรใหพรอมเข�สตล�ดแรงง�นทงคว�มรคว�มส�ม�รถ ทวไป และท�งเทคนคซงสนบสนนใหเกดนวตกรรม มนโยบ�ย ด�นสงแวดลอมทสมดลกบภ�คก�รผลต และบคล�กรตองม คว�มรด�นภ�ษ�องกฤษ 5. คว�มตระหนกทวไปเรองคว�มกนดอยด ประช�ชนตองอยในสง แวดลอมทมคว�มหวง มคว�มเชอมนในระบบของรฐ 6. มคว�มดงดดผมคว�มส�ม�รถ คอ คนมคว�มรคว�มส�ม�รถ ตองก�รเข�ม�อยในประเทศเพอประกอบอ�ชพ ผลดทจะไดรบคอ ก�รเตบโตอย�งมคณภ�พของ GDP และก�รสร�งอ�ชพใหคนในประเทศ ทงน จะตองตระหนกว� คว�มส�ม�รถในก�รแขงขนเปนคว�มรบผดชอบของทกคน

36 |Tourism Journal

• คว�มหม�ยของ “The Rise” คอคว�มรงเรองซงเกดจ�กเศรษฐกจ มวลชน (Economic Mass) อำ�น�จของนวตกรรม (Power of Innovation) ก�รพฒน�ของสถ�บน (Institutional Development) คว�มมนคงในภมภ�ค (Regional Security) และแนวคดทมวสยทศน (Visionary Ideas)• คว�มท�ท�ยสำ�หรบคว�มรงเรองทเหนเดนชดคอ 1. ก�รเปลยนแปลงโครงสร�งประช�กรทมผสงอ�ยม�ก 2. ตนทนทสงขน ประกอบกบขอจำ�กดด�นสงแวดลอม ทำ�ใหตอง เพมประสทธภ�พในก�รลงทนด�นทรพย�กร 3. อปสงคจ�กซกโลกตะวนตกลดลง จงตองพฒน�ตล�ดในประเทศ หรอภมภ�ค เชน ASEAN+6 4. คว�มไมมนคงท�งก�รเมอง• นยสำ�คญของคว�มรงเรอง จะเปลยนคแขงขนใหกล�ยเปนคค� เกดก�รบรณ�ก�รของหวงโซคณค� โดยในเรองของก�รทองเทยว ประเทศไทย จนเปนตล�ดทใหญเปนอนดบ 2 ก�รมโครงสร�งพนฐ�น ทเชอมโยงถงกนโดยมก�รปรบปรงเสนท�งเชอมโยงระหว�ง ไทยและจนผ�นประเทศเพอนบ�น จะเกดก�รลงทนโดยตรง (FDI) ของบรษทข�มช�ตใหม ๆ และค�เงนหยวนจะสงขน

T o u r i s m S e m i n a r

“The Rise

of Asia : Promises & Prospects”

โดย Professor Dr. Tang Zhimin, Director, China-ASEAN Studies, Panyapiwat Institute of Management

• ก�รเตบโตอย�งรวดเรวของจนเกดจ�กกลไกสำ�คญ 5 ประก�รคอ 1. Industrialization ทำ�ใหเกดก�รเคลอนย�ยแรงง�นภ�คเกษตร สภ�คอตส�หกรรม 2. Urbanization ก�รเตบโตของเมองใหญทำ�ใหคนย�ยจ�กชนบท เข�สสงคมเมองม�กขน 3. Globalization ก�รค�ระหว�งประเทศ รวมทงก�รออกไปลงทน ในต�งประเทศทำ�ไดง�ยขน 4. Information Economy ทำ�ใหเกดก�รพฒน�โครงสร�งพนฐ�น ด�นเทคโนโลยส�รสนเทศ 5. Sustainable Economy ทำ�ใหเกดแหลงพลงง�นใหมและ เศรษฐกจสเขยว (Green Economy)

| 37Tourism Journal

• ในภ�พรวมเศรษฐกจโลกพบว� สหรฐอเมรก�ยงอยในชวงข�ลง ก�ร ฟนตวไมเตมท สวนยโรโซนทเกดวกฤตท�งก�รเงนตองมม�ตรก�ร เพอชวยพยงเศรษฐกจของกลมและน�จะประสบปญห�เศรษฐกจใน ระยะย�ว อ�จถง 10 ป สำ�หรบจน แมจะมก�รเตบโตรวดเรวแตกม ชองว�งระหว�งคนจนกบคนรวยสง สวนภมภ�คเอเชยโดยรวม มก�รเตบโตท�งเศรษฐกจสง มคนวยทำ�ง�นและหนมส�วทจะก�ว เข�สตล�ดแรงง�นอยม�ก มก�รลงทนด�นโครงสร�งพนฐ�นและ ก�รปรบปรงท�งด�นก�รเงนและด�นก�ยภ�พ รวมทงปรบปรงกฎ ระเบยบเพอใหสอดคลองกบสถ�นก�รณทเปลยนแปลง ขณะน จง เปนเวล�ทเหม�ะสมสำ�หรบเอเชย• ศนยศกษ�จน-อ�เซยนของสถ�บนปญญ�ภวฒน มง�นวจยทงใน เรองอ�ห�รและก�รทองเทยวของตล�ดจน เมอมก�รพฒน�เสนท�ง เชอมโยง Pan Asia Railway จ�กคนหมง-กรงเทพฯ-สงคโปร เกด ขน กจะเพมคว�มสะดวกในก�รเดนท�งระหว�งกน และสงผลด ตอทงภ�คก�รทองเทยวและก�รลงทน• คนไทยตองเตรยมตวเพอรองรบก�รเปดประช�คมเศรษฐกจ อ�เซยนอย�งไร? จ�กมมมองของช�วต�งช�ตเหนว�จดแขงของ ประเทศไทยหล�ยอย�งททำ�ใหผประกอบก�รช�วไทยไมออกไป ลงทนในต�งประเทศ และคนไทยเปลยนกระบวนก�รท�งคว�ม คด (Mindset) ไดย�ก นกลงทนจ�กประเทศอน ๆ จงน�จะเข� ม�ใชประโยชนจ�กจดแขงของไทยม�กกว�ทผประกอบก�รไทยจะ ไปแสวงห�ประโยชนในต�งประเทศ• คว�มตงใจพนฐ�นในก�รทำ�ธรกจจะตองม บคล�กรทมคว�มร (Man) เงนลงทนซงหม�ยรวมถงทดน (Money) วธก�ร (Methodology)

T o u r i s m S e m i n a r

โดย Mr. Gao Wen Kuan, Economic and Commercial Counselor, Embassy of the People’s Republic of China (Thailand)Mr. Yeap Swee Chuan, Chairman, Malaysian-Thai Chamber of Commerce

Professor Dr. Tang Zhimin, Director, China-ASEAN Studies, Panyapiwat Institute of Managementคณเกษมสทธ ปฐมศกด ประธ�นหอก�รค�น�น�ช�ตแหงประเทศไทย

“Fortune –

Favored East Asia”

และโอก�ส (Opportunity) ทสำ�คญตองมสนค�ทมคณภ�พ ส�ม�รถแขงขนได นอกจ�กน ควรตองมหนสวนหรอคค�• ดวยคว�มกงวลว�จะเสยตำ�แหนงใหกบคแขงขน ผประกอบก�รจง ตองพย�ย�มสร�งคว�มแตกต�งใหกบองคกรหรอสนค�ทผลต ขณะ เดยวกนตองมองห�รปแบบธรกจใหม ๆ เพอสร�งคณค� ในกรณ ทจะลงทนในจนซงเปนประเทศใหญ นกลงทนไทยตองมองห�พนท ทเหม�ะสมกบสนค�ของตนเอง• ในขณะน เปนเพยงจดเรมตนของคว�มรงเรองของเอเชย ซงน�จะ มก�รเตบโตตอไป แตขนอยกบคว�มส�ม�รถในก�รปรบตวของ คนในเอเชยดวย (Adaptation to Change) เชน ประเทศไทยเลอก อตส�หกรรมอ�ห�รในก�รบกตล�ด เร�ตองไมคดว�จะเปนร�ย ใหญทสด แตตองมองห�จดแขงทเปนคว�มโดดเดนเฉพ�ะตวของ สนค�ไทยไปนำ�เสนอ โดยตองห�คนเกงในตล�ดนน ๆ ม�ชวยเร�• ประเทศไทยควรทำ�ก�รค�กบประเทศในภมภ�คนม�กขนและคน ไทยควรจะกล�ออกไปลงทนในต�งประเทศบ�ง เพร�ะอย�งนอย คว�มไวว�งใจในม�ตรฐ�นคว�มปลอดภยของสนค�ไทยกเปนเครอง รบประกนและเปนโอก�ส ทงน ควรมก�รจดก�รด�น Soft Power เพอใหเหนว�เร�ใสใจในเรองของคนรอบข�ง และมก�รสร�งคว�ม สมพนธทดกบบคล�กร และอ�จตองห�ผลงทนรวมในประเทศทจะ ไปลงทน• ขอคดทวทย�กรทงท�ยกอนปดประเดนก�รพดคยนคอ “Embrace Change, Travel, Open Mind, It’s our choice to determine the future of Asia.”

38 |Tourism Journal

สาระสำาคญดานอตสาหกรรมทองเทยว• แรงง�นในอตส�หกรรมทองเทยวคดเปนรอยละ 11 ของแรงง�น ทงหมด ก�รทรฐบ�ลตงเป�ร�ยไดจ�กก�รทองเทยว 2 ล�นล�น บ�ท จำ�นวนนกทองเทยวกว� 30 ล�นคน ตองเข�ม�ใชทรพย�กร ในประเทศไทย ซงตองมก�รเตรยมคว�มพรอมในก�รรองรบ• ในอตส�หกรรมทองเทยวและบรก�ร ประเทศไทยมทรพย�กรอย ม�กและมคว�มหล�กหล�ย มคว�มคมค� (Value for Money) ซง ขณะนเร�ข�ยสนค�และบรก�รด�นก�รทองเทยวถกกว�ทควรจะ เปน โดยจดแขงของไทยทนกทองเทยวกล�วถงม�กทสด คอ “Hospitality Spirit of the Thai People”• โอก�สของธรกจทองเทยวในประเทศไทยยงคงมอยม�ก เพร�ะ สนค�ทองเทยวทน�ดงดดใจ คนต�งช�ตจงอย�กเข�ม�ลงทน แต คนไทยเองอ�จยดถอเศรษฐกจพอเพยง จงไมคดออกไปห�ตล�ด ใหม ๆ ไมมแรงกดดนหรอแรงจงใจใหออกไปลงทนในต�งประเทศ แตเมอใดทโครงสร�งพนฐ�นพรอม มรถไฟคว�มเรวสง เร�กตอง มองถงก�รบกไปในตล�ดอนดวย• จำ�เปนหรอไมทคนในอตส�หกรรมทองเทยวจะออกไปห� ประสบก�รณในต�งประเทศ ? ในมมมองของผประกอบก�รเหนว� จำ�เปน และไดมก�รสงบคล�กรไปฝกง�นในส�ข�ต�งประเทศ ซงเปน โอก�สทดสำ�หรบผจดก�รระดบกล�ง (Mid-management) ใน โอก�สทจะเตบโตตอไป

T o u r i s m S e m i n a r

โดย Mr. Bauke Rouwers, Chairman, Unilever Thai Group of Companiesคณกลนท ส�รสน กรรมก�รผจดก�ร บรษท เอสซจ เทรดดง จำ�กด

คณสเมธ สทศน ณ อยธย� น�ยกสม�คมสงเสรมก�รประชมน�น�ช�ตไทยผดำ�เนนร�ยก�ร คณฐต�ภรณ ตจนด� ทปรกษ� คณะพ�ณชยศ�สตรและก�รบญช จฬ�ลงกรณมห�วทย�ลย

“Business Dialogue :

Trading & Services”

• ประเทศทจะเปนคแขงของไทยในส�ข�ก�รค�และก�รบรก�ร ไดแก อนโดนเซย เวยดน�ม เมยนม�ร จน และสงคโปร สวนในแงของก�ร ทองเทยว ทกประเทศเปนคแขงของไทยไดทงหมด แตไทยมนก ทองเทยวทเดนท�งซำ� (Repeater) สงถง 55 % ซงเปนสดสวนทสง และเร�ตองแขงขนกบตวเองกอนโดยเฉพ�ะเรองของคว�ม ปลอดภย• ขอจำ�กดประก�รสำ�คญททำ�ใหประเทศไทยไดรบนกทองเทยวจ�ก จนนอยกว�ทม�เลเซยไดรบคอเรองของจำ�นวนเทยวบน• ก�รทคนไทยจะไปลงทนในต�งประเทศ หรอก�รห�ตล�ดนก ทองเทยวใหมเข�ม�ในประเทศไทย เร�ตองเรยนรวฒนธรรมหรอ ธรรมเนยมปฏบตของประเทศนน ๆ ดวย ว�ระทควรตระหนกเมอม ก�รเปดประช�คมเศรษฐกจอ�เซยน คอ ก�รทประเทศไทยตอง สร�งบรรย�ก�ศก�รทำ�ง�นทด และตองทำ�ใหแบรนดของเร� ชดเจน รวมทงตองพย�ย�มสร�งนวตกรรม

| 39Tourism Journal

T o u r i s m S e m i n a r

ขอคดเหนจากการสมมนา

3. การสรางขดความสามารถ ในการแขงขนของประเทศไทย

ควรตระหนกในเรองของ การกาวสเศรษฐกจสเขยว (Green Economy) ซงเปนทศทางทนำาสความยงยนของอตสาหกรรม ทงดานการผลตและการบรการ และเปนสงท

นานาประเทศยอมรบ

2. การเปดประชาคมอาเซยนจะเปนประโยชนกบนกลงทนชาวไทยรายใหญทมความพรอมและสามารถแขงขนไดในระดบนานาชาต ซงควรมองถงโอกาสใน

การเขาไปลงทนดานการทองเทยว และการบรการในตางประเทศ แตผ

ประกอบการ SMEs ของไทยยงตองไดรบการสนบสนนจากภาครฐเพอเสรม

สรางขดความสามารถในการแขงขน

1. ประเทศไทยตองเรงปรบปรงระบบการศกษาอยางเรงดวน เพอให

บคลากรของไทยมความสามารถในดานภาษาองกฤษ รวมถงภาษาตางประเทศอน ๆ ทจำาเปน เพอรองรบการลงทนจากตางประเทศ

และการทองเทยว

40 |Tourism Journal

T o u r i s m R e p o r t

กองบรรณ�ธก�ร

| 41Tourism Journal

T o u r i s m R e p o r t

เปาหมายเชงยทธศาสตรดานการทองเทยวของรฐบาล

ภายใตการนำาของนายกรฐมนตรยงลกษณ ชนวตร

คอ การสรางรายไดจากการทองเทยวใหบรรลเปา 2 ลานลานบาท ภายในป 2558

เรองน เปนยทธศาสตรหนงทกำาหนด

จงหวะในการขบเคลอนการทองเทยวของไทย

ซงจำาเปนอยางยงทจะตองมการบรณาการ

การทำางานกนอยางเปนเอกภาพ

และไตรตรองโดยละเอยด และทสำาคญคอ

การประเมนสถานการณทองเทยวอยางรเทาทน

จากการวเคราะหสถานการณทองเทยว

และประเมนความคมคา ความเปนไปได

ในเบองตน จงไดขอสรปรวมกน

คอ การมงเนนใหความสำาคญ

กบคณภาพของนกทองเทยว

เนนเพมปรมาณการใชจายของ

นกทองเทยว มงเจาะตลาดกลมบน

และสงเสรมกจกรรมทองเทยวทเพมมลคา

42 |Tourism Journal

ก�รทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) กำ�หนดแนวท�งก�รดำ�เนนง�นเพอขบเคลอนก�รทองเทยวของประเทศไทยในภ�พรวมใหเข�สเป�หม�ยร�ยได 2 ล�นล�นบ�ท ภ�ยในป 2558 โดยแนวท�งหลกทจะผลกดนในเชงรปธรรม ม 2 แนวท�ง คอ 1. ก�รสงเสรมก�รทองเทยวทงตล�ดในประเทศและตล�ดต�งประเทศ 2. ก�รปรบสดสวนนกทองเทยว Revisit : First Visit

1. การสงเสรมการทองเทยวทงตลาดในประเทศ และตลาดตางประเทศ ก�รทองเทยวแหงประเทศไทย ในฐ�นะทเปนหนวยง�นด�นก�รสงเสรมก�รตล�ด กำ�หนดทศท�งก�รขบเคลอนเพอใหบรรลเป�หม�ย โดยจำ�แนกก�รทำ�ง�นออกเปน 2 สวนหลก คอ ก�รดำ�เนนก�รในสวนของตล�ดในประเทศ และก�รดำ�เนนง�นในสวนของตล�ดต�งประเทศ

ตลาดในประเทศ

เปนก�รสงเสรมใหคนไทยเดนท�งทองเทยวในประเทศไทยเพมขน และค�ใชจ�ยด�นก�รทองเทยวเพมขนดวย นวตกรรมท�งก�รตล�ดท ททท. สร�งสรรคเพอขบเคลอนตล�ดในประเทศทสำ�คญและโดดเดน คอ

ลกษณะกจกรรม

โครงก�ร มหศจรรยเมองไทย (Miracle Thai-land) เปนโครงก�รทเรงกระตนใหคนไทยเดนท�งทองเทยว สร�งกระแสก�รเดนท�งโดยก�รสงเสรมกจกรรมทองเทยวต�ง ๆ อ�ท ก�รเฉลมฉลองปมห�มงคล เปนตน

ลกษณะกจกรรม

หลงรกประเทศไทย เปนแคมเปญสงเสรม ก�รทองเทยวภ�ยในประเทศ เพอสร�ง ก ร ะ แ สค ว � ม ร ส ก ร ก แ ล ะ ผ ก พ น ต อประเทศไทย สร�งปร�กฏก�รณคว�มคดใหมใหคนไทยรกก�รเดนท�งทองเทยวในประเทศ ผ�นเสนท�งทองเทยวและเรองร�วใหม ๆ

ลกษณะกจกรรม

กจกรรม เทยวไทย 5 ภ�ค เปนกจกรรมท ททท. ผลกดนใหเกดกระแสก�รทองเทยวข�มภมภ�ค กระจ�ยนกทองเทยวไปต�มภมภ�คต�ง ๆ

ลกษณะกจกรรม

เจ�น�ยพ�เทยว เปนกจกรรมท ททท. ว�งเป�หม�ยไวทกลม Corporate เปนรปแบบ ก�รทองเทยวเพอเปนร�งวล ทเจ�น�ยจะใหกบลกนองในองคกรหรอหนวยง�น หรอก�รสงเสรมก�รเดนท�งทองเทยวในหนวยง�น ในลกษณะเปนสวสดก�รหนวยง�น ทงน ครอบคลมทงหนวยง�นภ�ครฐและภ�คเอกชน

ลกษณะกจกรรม

กจกรรมสงเสรมก�รทองเทยวในประเทศอกกจกรรมหนง คอ ทองเทยวสขใจ ใหพลงชวต เนนกจกรรมเรองก�รไหวพระ ทำ�บญ ซงเปนกจกรรมยอดนยมสำ�หรบกลมนกทองเทยวช�วไทย โดยเฉพ�ะในกลมผสงวย ซงขณะนมจำ�นวนสงขนม�ก

ลกษณะกจกรรม

กจกรรมทองเทยวทเกยวกบก�รสงเสรมก�รทองเทยวในประเทศ คอ โครงก�รทองรถไฟมหศจรรย ชอปสขสนต OTOP โดยททท.รวมมอกบก�รรถไฟแหงประเทศไทยและสม�คมทองเทยว จดทำ�เสนท�งเทยวรถไฟ สขหรรษ� ตอบสนองโครงก�รรถไฟ OTOP ของรฐบ�ล

T o u r i s m R e p o r t

| 43Tourism Journal

ตลาดตางประเทศ

ก�รสงเสรมก�รทองเทยวในกลมตล�ดนกทองเทยวช�วต�งช�ต ททท.ดำ�เนนก�รในโครงก�รต�ง ๆ ทประเมนแลวว�จะไดรบผลตอบแทนท�งเศรษฐกจทสง ส�ม�รถคดกรองกลมนกทองเทยวระดบคณภ�พได

โครงก�ร Partner on Demand

โครงก�ร Thailand Super Quality Portal

โครงก�ร Thainess Connectsเปนก�รกระตนใหเกดก�รเดนท�งม�ประเทศไทยผ�นก�รจดกจกรรมระดบ World Events ด�นกฬ�และบนเทง

2. การปรบสดสวนนกทองเทยว Revisit : First Visit จ�กสถตนกทองเทยวช�วต�งช�ตในป 2555 พบว� นกทองเทยวช�วต�งช�ตทเดนท�งม�ทองเทยวครงแรก มจำ�นวน 8,577,458 คน และนกทองเทยวช�วต�งช�ตกลมเดนท�งซำ� จำ�นวน 13,776,445 คน คดเปนสดสวน First Visit : Revisit คอ 38 : 62 ก�รกำ�หนดทศท�งยทธศ�สตรก�รสงเสรมก�รทองเทยวของประเทศ ภ�ยในป 2558 กำ�หนดสดสวน Revisit : First Visit ทเหม�ะสม คอ 55 : 45 กล�วคอ ก�รเรงก�รขย�ยตวของกลมเดนท�งครงแรก และรกษ�อตร�ก�รเตบโตของกลมเดนท�งซำ� ในก�รดำ�เนนง�นด�นก�รตล�ดทมประสทธภ�พ และก�รเจ�ะกลมลกค�ใหไดต�มเป�หม�ย รวมถงก�รปรบสดสวนนกทองเทยวท เดนท�งม�ประเทศไทยครงแรก กบนกทองเทยวทเดนท�งซำ�นน จำ�เปนทจะตองมก�รวจยตล�ดทเจ�ะจงศกษ�เฉพ�ะกลม ดงนน เพอใหภ�พทศท�งก�รสงเสรมก�รตล�ดทแมนยำ�ขน จงขอยกตวอย�งขอสรปง�นวจยท ททท.ดำ�เนนก�รเกยวกบกลม Revisit และ First Visit ดงน

T o u r i s m R e p o r t

โครงก�ร Charter Flight

โครงก�ร Market Probe

โครงก�ร Amazing Thailand Luxury

โครงก�ร Amazing Golf Paradise

โครงก�ร Amazing Health and Wellness

โครงก�ร Amazing Romance in Thailand

โครงก�ร Thainess to the Worldสร�งก�รรบรประเทศไทยผ�นโฆษณ�และประช�สมพนธในสอต�ง ๆ ทง Online และ Offline ในระดบโลก เชน CNN, BBC

โครงก�ร Thailand to Celebประช�สมพนธประเทศไทยผ�น Celebs เพอชกจงใหเกดก�รเดนท�งทองเทยวประเทศไทย

44 |Tourism Journal

การเรงอตราการขยายตวของนกทองเทยวกลมเดนทางครงแรก (First Visit)

เนองจ�ก ททท.เลงเหนคว�มสำ�คญของนกทองเทยวกลม First Visit จงไดดำ�เนนก�รศกษ�วจยเพอคนห�ปจจยทจะดงดดกลมนก ทองเทยวทยงไมเคยเดนท�งม�ทองเทยวในประเทศไทย โดยโครงก�รวจยท ททท.ดำ�เนนก�ร คอ โครงก�รสำ�รวจก�รรบรของนกทองเทยวเพอก�รว�งแผนเชงรกในก�รเจ�ะกลมลกค�ใหม ตล�ดยโรป 5 ประเทศ ไดแก สหร�ชอ�ณ�จกร ฝรงเศส เยอรมน อต�ล และเนเธอรแลนด

ผ ล จ า ก ก า ร ศ ก ษ า สามารถจ ด แบ งกล ม นกทองเทยวจากยโรป 5 ประเทศทยงไมเคยมาเมองไทย ได 7 กลม คอ

เปนกลมทรกก�รเดนท�งทองเทยวเปนชวตจตใจ มคว�มตองก�รก�รทองเทยวทหล�กหล�ย ชอบทำ�กจกรรมทองเทยวรวมกบผอน กจกรรม ทสนใจคอ ชมววทวทศน และชอปปง

เปนนกทองเทยวกระแสหลกทวไป ตองก�รพกผอนหยอนใจ ใหคว�มสำ�คญกบงบประม�ณในก�รเดนท�งทองเทยว

เปนกลมทใหคว�มสนใจกบสขภ�พ และก�รกนดอยด ตองก�รคว�มสะดวกสบ�ยในก�รเดนท�งทองเทยว กจกรรมทสนใจ คอ สป� ก�รนวด

เปนกลมทมวถก�รทองเทยวดงเดม ไมนยมใชสอสมยใหม

T o u r i s m R e p o r t

เปนกลมทชอบวฒนธรรมและวถชวตคว�มเปนอยของทองถน กจกรรมทสนใจคอ ก�รทศนศกษ� เยยมชมมรดกท�งวฒนธรรม

กลมทชอบเทยว ไมมคว�มสนใจในกจกรรมทองเทยวประเภทใดประเภทหนงเปนพ เศษ ทสำ�คญกลมนจะมทศนคตตอประเทศไทยทไมสดนก เมอเปรยบเทยบกบกลมอน

กลมนนยมว�งแผนทองเทยวดวยตนเอง โดยใชสอออนไลน อนเทอรเนต มอถอ

| 45Tourism Journal

จ�กก�รวจย พบว� นกทองเทยวยโรปทยงไมเคยม�เมองไทยนน กลม Holistic เปนกลมทมสดสวนม�กทสด รองลงม�คอ Mainstream / Self-pampering / Anthropological / Tech-savvy / Bygone และ Detached ต�มลำ�ดบ

นอกจ�กขอมลก�รวจยเพอเจ�ะกลมลกค�ใหม 5 ตล�ด ดงทกล�วม�แลว ในกลมตล�ดอน ๆ นอกเหนอจ�กน ททท.ไดใหคว�มสำ�คญเชนกน

การรกษากลมนกทองเทยวทเคยเทยวเมองไทย (Revisit) ก�รว�งกลยทธก�รตล�ดเพอรกษ�ฐ�นลกค�เดม คอ นกทองเทยวต�งช�ตทเคยทองเทยวเมองไทยแลว ใหยงคงเดนท�งกลบม�ทองเทยว เมองไทยซำ� เปนเรองทสำ�คญและจำ�เปนอย�งยงตอก�รสงเสรมก�รทองเทยวของประเทศ ดงนน เพอใหเกดประสทธภ�พในก�รรกษ�ฐ�นตล�ดนกทองเทยวดงกล�ว ททท.จงดำ�เนนก�รจดทำ�โครงก�รวจย เรอง ก�รศกษ�แนวท�งก�รสงเสรมก�รทองเทยวในกลมนกทองเทยวช�วต�งช�ตทเดนท�งซำ� (Revisit)

T o u r i s m R e p o r t

กลมตลาดท ททท.ศกษา จำานวน 20 ตลาด ประกอบดวย

อนโดนเซย ม�เลเซย สงคโปรและเวยดน�ม

กลมตลาดอาเซยน 4 ตลาด

จน ฮองกง อนเดย ญปน รสเซย เก�หลใต และไตหวน

กลมตลาดเอเชย 7 ตลาด

ฝรงเศส เยอรมน อต�ล สวเดน สวตเซอรแลนด และสหร�ชอ�ณ�จกร

กลมตลาดยโรป 6 ตลาด

ออสเตรเลย

กลมโอเชยเนย

แคน�ด�และสหรฐอเมรก�

กลมอเมรกาเหนอ 2 ตลาด

จำ�นวนตวอย�งทเกบและสำ�รวจ จำ�นวน 5,220 ตวอย�ง

ก�รจำ�แนกกลมนกทองเทยว First Visit 

HolisticMainstreamSelf-pamperingAnthropologicalTech-savvyBygone

46 |Tourism Journal

จากการวจย สามารถจดกลมนกทองเทยวทเดนทางซำาได 4 กลม และแคมเปญทางการตลาดของแตละกลม คอ

กลมทเทยวจงหวดใหมและทำ�กจกรรมใหม (รอยละ 50.6) แคมเปญก�รตล�ดสำ�หรบกลมน คอ Enriching Experience เนนเรองคว�มหล�กหล�ย ไดประสบก�รณแปลกแตกต�งในทก ๆ

ครงททองเทยวซำ�ในเมองไทย

คอกลมทเทยวจงหวดเดมและทำ�กจกรรมเดม (รอยละ 5.8) แคมเปญก�รตล�ดสำ�หรบกลมน คอ A place like home โดยสอส�รเนนคว�มเปนกนเอง คว�มเคยชน และคว�มผกพนกบจงหวดทม�เทยวซำ� เหมอนก�รกลบม�บ�นหลงทสองในต�งประเทศ

คอ กลมทเทยวจงหวดใหมแตทำ�กจกรรมเดม (รอยละ 33) แคมเปญก�รตล�ดสำ�หรบกลมน คอ The Map โดยเนนเรอง Activity Map เชน ตกอลฟ ดำ�นำ� สป� เทยวชมธรรมช�ต แคมเปญนจะทำ�ใหนกทองเทยวทร�บว� จะไปทำ�กจกรรมไดทใด

กลมท 1 กลมท 3กลมท 4

คอ กลมทเทยวจงหวดเดมแตทำ�กจกรรมใหม (รอยละ 10.5) แคมเปญก�รตล�ดสำ�หรบกลมน คอ City Funtastic เนนคว�มหล�กหล�ยของกจกรรม ทองเทยวในจงหวดทนกทองเทยว ชนชอบ

กลมท 2

ผลจ�กก�รวจย มประเดนทน�สนใจ คอ ปจจยททำ�ใหนกทองเทยวเดนท�งม�ประเทศไทยซำ�พงพอใจ คอ คว�มคมค�เงน คว�มสวยง�มของแหลงทองเทยว และคว�มหล�กหล�ยของแหลงทองเทยว

T o u r i s m R e p o r t

5 กจกรรมหลกททำา

เทยวชมธรรมช�ต/ววทวทศน 41.7%

เทยวชมตล�ดนำ�/ตล�ดบก 10.9%

ชอบปง 10.8% เทยวสถ�นบนเทงย�มคำำ�คน 10.0 %

เทยวชมวถชวตชมชน/วฒนธรรม 8.4%

10 จงหวดหลกทไปทองเทยว

เชยงร�ย

กระบ

สงขล�

ประจวบครขนธ

เชยงใหม

แมฮองสอน

กรงเทพฯ

สร�ษฎรธ�น

ภเกต

ชลบร

| 47Tourism Journal

อย�งไรกด แนวท�งก�รดำ�เนนง�นท ททท.จะผลกดนใหเปนรปธรรมนน จะสำ�เรจต�มเป�หม�ยไดหรอไม เพยงใด ยอมขนอยกบ ฝไมล�ยมอของท�นผประกอบก�รในอตส�หกรรมทองเทยวของไทยทงหล�ยในก�รดำ�เนนง�นด�นก�รตล�ด รวมถงประช�ชนคนไทยทงทอยในและนอกอตส�หกรรมทองเทยวซงลวนมสวนรวมในก�รสร�งคว�มประทบใจแกนกทองเทยวดวยกนทงสน

เอกส�รประกอบก�รเขยนบทคว�ม • โครงก�รสำ�รวจก�รรบรของนกทองเทยวเพอว�งแผนเชงรกในก�รเจ�ะกลมลกค�ใหม (สำ�หรบตล�ดยโรป) • โครงก�รศกษ�แนวท�งก�รสงเสรมก�รทองเทยวในกลมนกทองเทยวต�งช�ตทเดนท�งซำ� • ก�รดำ�เนนง�นของ ททท. ภ�ยใตนโยบ�ยทองเทยว 2 ล�นล�นบ�ท

ผลจากการวจย สามารถจำาแนกกลมเดนทางซำาไดรายตลาด รายละเอยดตามแผนภาพดานลาง 

Revisit Traveler Old HabitLocation FanaticActivity CompulsiveTrue Explorer

T o u r i s m R e p o r t

SG MY HK

VIEIND IND KOR NDS

UK UK

GER GER RUS FRA

CHN SG MY JPN HK

VIE IND TW KOR NDS

USA AUS UK CAN ITL

GER RUS SWIT FRA SEW

CHN SG MY JPN HK

VIE IND TW KOR NDS

USA AUS UK CAN ITL

GER RUS SWIT FRA SEW

48 |Tourism Journal

L o w C a r b o n T o u r i s m

เรอง โตมร ศขปรช�

| 49Tourism Journal

L o w C a r b o n T o u r i s m

เขาวา ‘ของฟร’ ไมมอยในโลก หรออยางนอยทสด ของท ‘ฟร’

กไมใชของท ‘ด’

แตในโลกทบรโภคนยมไดทำางานของมนถงระดบสงสด มนษย

ไมไดบรโภคหรอใชของตาง ๆ ตาม ‘ความหมาย’ ทแทจรงของมน

อกตอไป เรามกบรโภค ‘สญญะ’ ของมนมากกวาคณคาอน และเมอ

สญญะนนหมดไป สวนใหญแลวเรากจะทงสงนน

ลองดตวอยางเครองใชไฟฟาตาง ๆ ของเรากได สมยกอน เครองใชไฟฟามกจะออกแบบมาใหทนทานแขงแรง ใครซอ

อะไรมาใช มกจะไมเปลยนกนงาย ๆ ใชอะไรกใชสงนนอยนานนบสบ ๆ ป ตวอยางทเหนไดชดกคอ โทรทศน

ในอดต บานใครมโทรทศนเปนเครองแรกกเหมอนมมหรสพประจำาชมชน ผคนมากมายจะพากนมาดโทรทศนเหมอน

บานนนมลเก โทรทศนจงทำาหนาทเปน ‘ของเชดหนาชตา’ เจาของบานไปดวยในตว ดงนน ในเวลาเดยวกนกบทโทรทศน

ใหความบนเทง มนจงเปนเครองแสดงถง ‘สถานภาพ’ ของเจาของบานไปดวย

โทรทศนยคเกาอาจทนมอทนเทาอยไดหลายสบป เวลาไมมสญญาณภาพ บางคนเอามอไปตบโทรทศนแรง ๆ ภาพกกลบมาได

โดยอตโนมต แตโทรทศนปจจบนแคเอามอไปแตะ หลายเครองกใจเสาะพาลเสยไปเลยกม โทรทศนยคเกานนม ‘อายขย’ ยาวนาน

และทนทานกวาโทรทศนยคใหมอยางเหนไดชด

แตไมใชแคโทรทศนหรอกครบทเปนอยางนน ของใชอน ๆ อกมากกเปนเชนเดยวกน

สมยกอน ‘อายขย’ ของ ‘สงแสดงสถานภาพ’

อยางเครองใชไฟฟานนคอนขางยาวนาน แตในปจจบน

เราพบวาเคร องใชตาง ๆ มอายการใชงานสนลง

บางอยางอาจยงไม ‘หมดอาย’ คอยงไมเสยดวยซำา

แตเรากเลอกทจะทง เพอซอของ ‘รนใหม’ ทดกวา

ของเกาไมเทาไหร และหลายคนกถงขน ‘เรง’ อยากให

ของเกาเสยหรอพงเรว ๆ เสยดวยซำ าเม อใชไปได

ระยะหนง จะไดซอของใหมไดเสยท

ขอบคณภ�พจ�กBeacon Food Forest Facebook

ขอบคณภ�พจ�กUrbanfoodforestry.org

50 |Tourism Journal

L o w C a r b o n T o u r i s m

เรองนบอกอะไรเราหรอ ? บ�งคนอ�จบอกว� ก�รทสงของเครองใชต�ง ๆ มอ�ยขยสนลงนนสวนหนงเปนเพร�ะผผลตตองก�รข�ยของใหมออกม�เปนระลอกคลน จงเลอกผลตของทไมทนท�นออกม� นนกอ�จเปนจรง แตในเวล�เดยวกน ดเหมอนผบรโภคอย�งเร� ๆ กพงพอใจใหมนเปนเชนนนดวย เพร�ะในปจจบน สงทเร�เสพจ�กข�วของเครองใช ไมใช ‘ก�รใชง�น’ เพยงอย�งเดยว แตเร�เสพอกสงหนงท (อ�จ) สำ�คญกว�ก�รใชของมนดวยซำ� นนกคอ ‘สญญะ’ ของมน เร�ใชมอถอรนใหม เมอมรนใหมกว�ออกม� เร�กอย�กซอและทง (หรอข�ยตอ) ของเดมทมอย ทงทมนยงไมเสยหรอพง ดงนนก�รใชมอถอ (หรอโทรทศน หรอสงอน ๆ ) จงเปนไปเพอ ‘แสดงสถ�นภ�พ’ เพอใหเร� ‘มหน�มต�’ เชนเดยวกบก�รทำ�หน�ทของโทรทศนยคกอนทสร�งคว�มมหน�มต�ใหเจ�ของนนเอง ในโลกบรโภคนยม ของใชใหม ๆ มวงจรชวตสนเพร�ะเร�บรโภค ‘คว�มมหน�มต�’ ของมน ม�กกว� ‘อ�ยขย’ ทแทจรงของมน แมฟงด เปนโลกทไมน�อยเอ�เสยเลย แตแทจรงแลวกเปนโลกแบบนแหละครบ ทสร�ง ‘ของฟร’ ขนม�ใหกบคนบ�งกลมในสงคมไดโดยไมรตว

คนเหลานเรยกวา ‘ฟรแกน’!

ของทถกทงกอนเวล�ไมไดมแตเครองใชไฟฟ�เท�นน ซเปอร-ม�รเกตระดบสงทข�ยแตของเก ของด ของแพง อย�งซเปอรม�รเกตหล�ยแหงในนวยอรก เลอกทจะ ‘ทง’ ผกทชำ�เพยงนดหนอย ทงแซนดวชทใกลจะหมดอ�ย ทงขนมปงทเพงทำ�เมอเช�น ฯลฯ ของเหล�นยงไมเน�เสย พดอกอย�งหนงกคอ นอกจ�กไมเน�เสย แลว ยงมคณภ�พดกว�อ�ห�รทดทสดของคนอกหล�ยพนล�นคนในโลกดวยซำ� แลวทำ�ไมถงจะตองปลอยใหของเหล�นเน�เสยไปเล�-นนคอคำ�ถ�ม คำ�ถ�มนกอใหเกดขบวนก�รทเรยกว� Freeganism ขน ซงในระยะแรกเรม กคอก�รไป ‘เกบ’ และ ‘กน’ อ�ห�รทถกทงจ�กระบบบรโภคนยมสดขวเหล�น หล�ยคนมองว� ฟรแกนคอสวนหนงของลทธ ‘ตอต�นบรโภคนยม’ อย�งหนง แตทน�สนใจกคอแนวคดทว�-ในเมอไมส�ม�รถลกขนม� ‘โคนลม’ มนได ก ‘ปรบตว’ เข�กบวถของมนเสยเลย ! ฟรแกนนนมปรชญ�ทโอบรบเรองของชมชน คว�มใจกว�ง คว�มใสใจตอสงคม เสรภ�พ คว�มรวมมอและก�รแบงปนกน ซงถอว�ตรงข�ม กบสงคมวตถนยมทเตมไปดวยก�รแขงขน ก�รโออวด และคว�มโลภ โดยคำ�ว�ฟรแกนนนม�จ�กคำ�ว� Free และ Vegan ซงคำ�หลงนนม�จ�กนกมงสวรต โดยขบวนก�รนเรมตนขนในกล�งยคเก�ศนย ในฐ�นะขบวนก�รตอต�นโลก�ภวตนกอน แลวคอย ๆ คลคล�ยม�เรอย ๆ

| 51Tourism Journal

L o w C a r b o n T o u r i s m

คณอาจสงสยวา แลวฟรแกนตางจากคนทคอยคยอยตามกองขยะอยางไรหรอ ?

คำ�ตอบกคอ ฟรแกนนนยดมนใน ‘หลกก�ร’ ของตวเองอย�งทว�ม�แลว ในอเมรก� คนทคยเขยขยะห�เลยงชพนนเรยกรวม ๆ ว� Dumpster Divers ซงแปลต�มตวอกษรกคอก�รไป ‘ดำ�นำ�’ ต�มกองขยะเพอห�ของทใชได สวนใหญจงเปนคนจนหรอคนจรจดไรบ�น แตคนในขบวนก�รแบบฟรแกนนนไมไดเปนคนย�กไรทงหมด สม�ชกกลมฟรแกนจำ�นวนม�กเปนชนชนกล�งททำ�ง�นธรรมด� ๆ เชน เปนพนกง�นออฟฟศ หรอบ�งสวนกทำ�ง�นวช�ชพ เชน เปนสถ�ปนก วศวกร ฯลฯ แตพวกเข�ม�รวมตวกนเพอทำ�ภ�รกจแบบฟรแกน โดยไมไดมกลมเดยว แตละกลมมแนวคดไมเหมอนกน บ�งกลมกตอต�นบรโภคนยม บ�งกลมกไปไกลถงขนเปนกลมทสนบสนนอน�ธปไตย บ�งกลมกมเหตผลท�งศ�สน�เปนเรองหลก และบ�งกลมกเกดขนเพร�ะเหตผลท�งสงแวดลอมเฉย ๆ แตไมว�จะเปนกลมไหนกต�ม เมอถงเวล� (เชน ย�มคำ�คน) พวกเข�จะ ‘แปลงร�ง’ กล�ยม�เปน ‘นกล�ห�อ�ห�ร’ (Forager) ทไมไดตระเวนไปในป� ทว�ตระเวนไปในเมอง ต�มจดต�ง ๆ ทรว�จะมก�รทงอ�ห�รทงหล�ย ในนวยอรกนน ทงซเปอรม�รเกต ร�นข�ยของชำ� และร�นอ�ห�รต�ง ๆ จะมก�รทงอ�ห�รทอยในสภ�พดจำ�นวนม�ก ไมว�จะเปนเพร�ะใกลหมดอ�ย หบหอถกทำ�ล�ย ขน�ดของผลไมหรอผก ไมไดม�ตรฐ�น ฯลฯ แตกใชว�ก�รทงอ�ห�รเหล�นจะเหมอนกนทงหมด บ�งร�นมนโยบ�ยทงอย�งเปนคว�มลบเพอไมให ‘แบรนด’ ของตนตองเสยห�ย พวกฟรแกนจงตองสบเส�ะทงสถ�นทและเวล�ทจะมก�รทง บ�งร�นกอ�จใจด เกบอ�ห�รใกลหมดอ�ยเอ�ไวเพอแจกจ�ย ฟรแกนกจะนำ�อ�ห�รเหล�นม�แลว ‘กระจ�ย’ ใหกบคน (หรอสตว) ทตองก�รอกตอหนง ก�รต�มล�ห�อ�ห�รของฟรแกนจงเปนก�รปองกนอ�ห�รทยงกนได ไมใหตองหลดรอดไปยงททงขยะ และยงนำ�อ�ห�รเหล�นนม�เลยงดคนหรอสตวจรจดทกำ�ลงหวโหยไดดวย อย�งไรกต�ม ก�รออกล�ห�อ�ห�รนน หล�ยครงไมไดจำ�กดอยแคเรองของ ‘อ�ห�ร’ เท�นน บ�งสวนกห�และแบงปนสงอน ๆ ท

ยงส�ม�รถนำ�ม�ใชได ตงแตเครองใชไฟฟ�ไปจนถงอปกรณต�ง ๆ ทอ�จจะเสยนด ๆ หนอย ซอมไมย�ก ซอมเสรจแลวนำ�กลบม�ใชใหมไดบ�งกลมกจะเกบขยะประเภทรไซเคล เชน กระปองอลมเนยม เพอนำ�กลบม�รไซเคล และบ�งกลมกจะตระเวนไปทำ�สงทค�บเกยวกบก�รกระทำ�ผดกฎหม�ย เชน ก�รห�สถ�นททรกร�ง เชน ตกทสร�งไมเสรจแตถกทงร�งและปดไวไมใหใครเข�ไปอย เพอสร�งเปน ทอยใหกบคนจรจด ฟรแกนเหนว�สถ�นททกแหงหนเปนสมบตของผคนในโลก ในเมอมคนตองก�รทอย และมพนททไมไดใชง�น คนทเดอดรอนกควรจะเข�ไปอยได พวกเข�จงจดก�รเข�ไปอยในตกร�งหล�ยแหงของนวยอรก ซงในหล�ยกรณนนอยกนเปนเรองเปนร�วจนกระทงในทสดท�งก�รตองซอตกเหล�นนแลวจดสรรใหคนเหล�นอยเปนก�รถ�วรไปเลยกม นอกจ�กน กลมฟรแกนหล�ยกลมยงตงขอสงสยว� ทำ�ไมมนษยจะตองคอยซอห�อ�ห�รทผลตจ�กอตส�หกรรมอ�ห�รเท�นน ทำ�ไมถงไมส�ม�รถ ‘ห�’ หรอ ‘ปลก’ อ�ห�รจ�กสงแวดลอมในเมองทตวเองอยได จงกอใหเกดสงทเรยกว� ‘สวนกองโจร’ หรอ ‘สวนชมชน’ ขนม� โดยสวนเหล�นใชพนทรกร�งว�งเปล�ทอ�จเปนแคซอกมมเลก ๆในเมองใหญ นำ�ม�ปลกอ�ห�รของตวเอง ไมว�จะเปนพชสวนครว หรอแมกระทงไมผลขน�ดใหญ สวนกองโจรเหล�นคอ ‘ท�งเลอก’ ในก�รปลดแอกตวเองออกจ�กก�รถกล�มไวกบระบบผลตอ�ห�รของทนนยม ททำ�ล�ยระบบนเวศและทำ�ใหมนษยตองพงพงระบบทนนยมไปตลอด กลมฟรแกนนนมหลกใหญใจคว�มอยตรงก�ร ‘แบงปน’ กน สโลแกนใหญของกลมฟรแกน มลกษณะคล�ยพวกฮปป ในยค หกศนย แตเปนฮปปทไมไดเอ�แตเมคเลฟและสบกญช� สโลแกนของฟรแกนจงไมใช Make Love, Not War แตเปน Food Not Bombs หรอก�รผลตและห�อ�ห�รเพอนำ�ม�แบงปนกน ไมใชก�รทะเล�ะแยงชง กนทงในระดบปจเจกและระดบช�ต กลมฟรแกนจงกล�ยเปน ‘กลมช�ตพนธ’ แหงก�รแบงปนและชมชน โดยสงทแบงปนมตงแตอ�ห�รไปจนถง ‘ทกษะ’ ในก�รห�อ�ห�ร ฟรแกนจงมก�รนดพบปะกนเปนประจำ�เพอแลกเปลยนขอมลกน เพร�ะหล�ยร�นททงอ�ห�รนนไมไดอย�กใหใครม�เกบไป จงทำ�กนอย�งลบ ๆ ถ�ไมรกไมส�ม�รถเข�ถงแหลงทงเหล�นได อย�งในนวยอรกนน ดวยคว�มทมสม�ชกจำ�นวนม�ก จงเกดเปน Trash Tour ทกสปด�ห คอยพ�คน (และแมกระทงนกทองเทยว!) ตระเวนไปดก�รทงอ�ห�ร เพอแสดงใหเหนว� อ�ห�รทถกทงนนมคณภ�พดแคไหน และแหลงทเกดก�รทงอยทไหนบ�ง ในเวล�เดยวกนกไดถ�ยทอดคว�มคดและคว�มรเรองขบวนก�รฟรแกนไปดวย กลมฟรแกนมก�รแบงปนกนแทบทกอย�ง บ�งกลมกมก�รแบงปนเรองจกรย�นซงเปนพ�หนะทใชเดนท�งในเมองไดสะดวกทสด มก�รตงศนยชมชนแบงปนจกรย�น ชวยกนซอม หรอสอนวธซอมจกรย�นใหคนอน ๆ กระบวนก�รเหล�นกอใหเกด ‘วฒนธรรม’ แบบใหมขนม� เปนวฒนธรรมแบบทเรยกว� Permaculture ซงเปนเรองใหมทเพงเกดขนในโลก โชคดเหลอเกน ทผมมโอก�สไดเข�รวมกจกรรมเชนนเมอไปเยอนนวยอรกครงหนง

52 |Tourism Journal

“ตรงโนนมแอปเปล” สตฟ บรล บอกเรา

เข�ชมอไปทอกฟ�กฝงของเซนทรลป�รค-ใช, สวนส�ธ�รณะยกษใหญใจกล�งกรงนวยอรกนแหละ “ฤดนคณเรมเกบแอปเปลไดแลวละ” เข�หม�ยถงชวงตนเดอนตล�คม ซงเปนตอนทผม ‘ซอทวร’ ไปเซนทรลป�รคกบเข� ‘ทวร’ ทว� ไมใชทวรเทยวชมสถ�นทเฉย ๆ และไมใช Trash Tour แบบฟรแกนเตมท แตนคอ Foraging Tour หรอทวรตระเวน ‘ห�ของป�’ ในเมอง สตฟ บรล บอกว�เข�เปน ‘คนป�’ ทส�ม�รถยงชพอยไดดวยก�ร ‘ห�ของป�’ ในเมองใหญอย�งนวยอรก เมองทไดชอว�เปน ‘บกแอปเปล’ ทวรทเข�จดขนจงเปนก�รพ�เร�ตระเวนไปในพนทต�ง ๆของเซนทรลป�รคเพอดว�มอะไรกนไดบ�ง “คณไมตองไปซเปอรม�รเกตหรอก” เข�ว� “แคเดนเข�ม�ในเซนทรลป�รค แลวห�ของป�ในน กพอแลวทจะอยไดเปนสปด�ห” เข�หม�ยคว�มอย�งนนจรง ๆ และสงทเข�พ�เร�ไปคนพบกหล�กหล�ยเหลอเกน มตงแตสมนไพรต�ง ๆ อย�งใบเสจ ใบไธม สะระแหนหรอมนต เบยลฟ โคลเวอร ชโคร ถ�อย�งทเปนชนเปนอนหนอย กมแครอทป� ขง และมแมกระทงพรกไทย มลเบอรร เชอรรดำ� แปะกวย

ร�สพเบอรร แบลกเบอรร แอปปรคอต พช พลม และทข�ดไมได กคอแอปเปลและแครบแอปเปลซงลกเลกกว�และเปรยวกว�แอปเปล เข�ทำ�ใหผมทงกบเซนทรลป�รค ถ� ‘ห�ของป�’ ในนอย�งจรงจง-เร�ส�ม�รถดำ�รงชพอยไดจรง ๆ เสยดวย ! ไมผดกฎหม�ยหรอทม�ขดห�อะไรตอมอะไรในเซนทรลป�รค-ใครบ�งคนถ�มขน “ไม” สตฟยม “เร�ทำ�ได เพร�ะนคอสมบตของส�ธ�รณะ แตเร�กตองทำ�อย�งระมดระวงดวย ไมเอ�ไปม�กเกนไปจนมนไมเหลอ” เข�พดขณะขดร�กซ�สซ�ฟร�ส ซงเข�บอกว�ถ�เอ�ไปตมแลวจะใหกลนรสเหมอนรทเบยร อนเปนทม�ของชอ ‘รท’ เบยร หรอเบยรจ�กร�ก ทจรงแคขดร�กขนม�ดมกจะไดกลนรทเบยรทนท ในวนนน แอปเปลยงไมสกฉำ�ด เพร�ะเปนตนเดอนตล�คม มนจงยงไมรวง “ถ�ม�ช�กว�น” สตฟบอก “บ�งทแอปเปลจะรวงลงม�เตมตน แลวกไมมใครเกบไปกน ทงทส�ม�รถกนได เพร�ะมนคอแอปเปลเหมอนกบแอปเปลทกหนทกแหง”

L o w C a r b o n T o u r i s m

| 53Tourism Journal

เพร�ะมนคอแอปเปลเหมอนกบแอปเปลทกหนทกแหงหรอ-ผมทวนประโยคนนอยในใจ-แนนอน ลกของมนเลกกว�แอปเปลทว�งข�ยอยในซเปอรม�รเกต แตมนกยงเปนแอปเปล เปนผลผลตทธรรมช�ตมอบใหมนษยโดยไมเลอกหน� ทวรห�ของป�ครงนนทำ�ใหผมนกถงเมองไทย เร� ‘รมรวย’ เรองอ�ห�รก�รกนม�กกว�นวยอรกม�กนก เพร�ะเร�อยในเขตรอน คว�มหล�กหล�ยเรองอ�ห�รจงมม�กกว� แตเร�เอ�แตทำ�ล�ยพนทสเขยวส�ธ�รณะ ทำ�ล�ยหนองบงกล�งเมองท ‘คนจน’ ส�ม�รถลงแหห�ปล�หรอเปนทอยอ�ศยของนกนำ�น�น�ชนด ใหกล�ยเปนศนยก�รค�อยเสมอ เพร�ะฉะนน ในเวล�เดยวกน เร�จงได ‘ทำ�ล�ย’ คว�มส�ม�รถในก�ร ‘ห�ของป�’ ของคนเมองลง และ ‘รวบศนยกล�งอำ�น�จ’ ทำ�ใหคนเมองตองพงพงอยแตกบระบบศนยก�รค� และไรจนตน�ก�รในก�รมชวตแบบอน ๆ เร�ทำ�ใหชวต ‘ไมฟร’ และบอกแกกนว�-โลกนไมมอะไรฟร! แตในซแอตเทล เมองใหญของประเทศเจ�แหงทนนยม บรโภคนยมอย�งสหรฐอเมรก�นน มก�รสร�งสวนทเรยกว� Beacon Food

Forest ซงเปน ‘สวนอ�ห�ร’ (ในคว�มหม�ยของ ‘สวน’ ทม ‘อ�ห�ร’ อย�งแทจรง) พนท 7 เอเคอร ซงอยตดกบสวนชอเจฟเฟอรสนและสวนบคอนฮลล ใหเปนพนทส�ธ�รณะทม ‘ป�กนได’ ซงผคนส�ม�รถม�ปลดเกบผลไมและพชพนธต�ง ๆ เพอนำ�ไปทำ�อ�ห�รไดฟร ๆ แนวคดแบบนเรยกว� Permaculture หรอ ‘วฒนธรรมยงยน’ (ม�จ�ก Permanent + Culture) ซงกคอก�รออกแบบเชงนเวศเพอใหเกดสถ�ปตยกรรมทยงยนจรง ๆ โดยมหลกก�รในก�ร ‘แคร’ ทงโลก ผคน และคนกลบสวนทลนเกนใหกบทงโลกและผคนดวย Permaculture บอกเร�ว� ถ�รจกแบงปน โลกนยงมอะไรฟรอกม�กม�ย แตทมนไมฟร กเพร�ะเร�สร�งระบบขน�ดใหญขนกดกน กนและกน เร�สร�งระบบขน�ดใหญขนเพออวดและแสดงสถ�นภ�พของเร�ผ�นก�รบรโภค (และทงสงทไมตองก�ร) อย�งลนเกนนนเอง ถ�ถ�มว�-เมองทมขบวนก�รฟรแกนและวฒนธรรมอย�ง Permaculture คอเมองทน�ไปเยอนไหม สำ�หรบผม คำ�ตอบเปนอนไปไมได นอกจ�กใช !

L o w C a r b o n T o u r i s m

54 |Tourism Journal

P o p C u l t u r e T o u r i s m

เรอง นวพล ธำ�รงรตนฤทธ

| 55Tourism Journal

P o p C u l t u r e T o u r i s m

เอาเขาจรงพนฐานของมารดาขาพเจานน เปนคนชอบเทยว

แกใฝฝนวาจะไดไปเทยวตามจดตาง ๆ ของประเทศไทยมาโดยตลอด ทกครง

ทมการเชงเมง แกจะไมใชคนทไหวสสานแลวกลบกรงเทพฯ แตจะตอง

ขอแวะจงหวดรอบขางกอนกลบ แกเปนคนทชอบโทรเขาไปหา ททท.

เพอขอขอมลการทองเทยวอยางจรงจง (ในยคทแกยงไมรจกกบ

อน เทอร เนต) แต เอาเขาจรง แกเปนคนท ไมคอยได ไปไหนเทาไหร

เพราะตองรอพอขบรถพาไป ชวงหลง ๆ แกเรมจะปลดปลอยตวเองแลว แบบวาแกแลวตองรบเทยว แกจงรอ

พอของขาพเจานอยลง (สวนรอใหขาพเจาพาไปเทยว อาจจะยากกวาการรอพอขาพเจา) และตดสนใจหนไปเทยว

ดวยตวเองหรอไปกบผองเพอนมากขน หลายครงจ ๆ ตนเชามา แกกหายไปแลว ไมมใครรวาหายไปไหน รตวอกท

ตอนเยน ๆ วนนน แกกคอยโทรกลบมาบอกวาตอนนอยจนทบรแลวนะ มาเทยว แกอนดจรง ๆ ขาพเจายอม

วนหนงในเดอนทผานมาแกกหายจากบานไป 2-3 วน กลบมาอกทบอกวาไปเกาะกงกบทรปท ททท. รวมจด

ในชอทรปอนยาวเหยยดทวา ‘เทยวสดแดนบรพา พฒนาวถชอง มองผานเลนสไทย-กมพชา’ เลยคดวาเปนโอกาสดทจะ

สมภาษณแมของตวเอง เพอเปนการพดคยกระชบสมพนธแม-ลก เหมอนดงสะพานมตรภาพไทย-ลาว พรอมกบคดวา

จะเปนการดทชาว ททท. จะไดสมผสกบเสยงจรงและฟดแบกจรงของประชาชนผรวมทรป

56 |Tourism Journal

P o p C u l t u r e T o u r i s m

อาว คอไมไดแบบวาอยากไปเทยวตราดกบเกาะกดมาตงแตตน

ไม ๆ คอ เพอนชวนไป กไป เหนว�ไปกนเยอะ จรง ๆ คอตวตงตวตมคนเดยว คออ�แปะคนหนงทชอบถ�ยรป แตแกไมอย�กไปคนเดยวกเลยชวนเพอนไปอก 17 คน พรอมกบญ�ตและคนในครอบครวอกประม�ณ 10 คน แลวทรปนมนเปนทรปเนนถ�ยรป แกกสนใจม�กกเลยไป สวนเร�ไปไหนกได แคอย�กเทยวในทท ไมเคยไป โดยรวมของทรปคอมคนอน ๆ นอกกลมเร�ดวย รวมแลวก 100 คน ไปกน 11 คนรถต กจะมวยเดยว ๆ กนซะเยอะ

ออ นคอเปนทรปรวมตวของคนทชอบถายรป

เปล� ๆ ไมไดสนใจ จรง ๆ แลวไมมใครสนใจเรองถ�ยรป และไปถงขนทจรง ๆ แลวไมมใครสนใจเลยว�จะไปไหน แคอย�กไปเทยวกบเพอนฝงเฉย ๆ เฮกนไปเรอย แคนนพอ ตอนอยในทรปเวล�ถ�มใครว�สถ�นทตอไปคอทไหน กจะไมมใครตอบได คอ ทงใบโปรแกรมก�รเทยวไปน�นแลว ไปไหนกไดจรง ๆ เทยวไปเรอยๆ เนนบรรย�ก�ศระหว�งเพอนม�กกว� มนกจะมแคม�กบเพอนอกคนหนงทจรงจงกบก�รเทยวหนอย กเลยรสกเบอม�กเวล�เทยว ๆ อยแลวตองถกคนดวยก�รอบรมถ�ยภ�พจ�กอ�จ�รย ผชำ�น�ญ เพร�ะอย�กเทยวเยอะ ๆ ม�กกว� ไมไดอย�กรเรองว�ถ�ยภ�พยงไงใหสวย แลวบ�งท ตอนเยน ๆ เทยวม�เหนอย ๆ กยงตองม�ฟงอบรมเรองถ�ยภ�พชวตทองถนนอย�งไรใหเปนธรรมช�ต กรสกเบอม�ก มวนหนงอ�จ�รยอบรมอยกหนกนไปเลนไพกน สนกกว�

อาว งนจะมาทรปนทำาไม ชอมนกบอกแลววา มองผานเลนสไทย-กมพชา

คอ ไมนกว�จะเนนถ�ยรปขน�ดน แตอย�งอ�แปะคนชวนนกมคว�มสขม�ก แตม�รำ�ค�ญเพร�ะแปะแกกจะถ�ยรปอยได ทำ�ใหเวล�เดน ๆ เทยวกน จะไปไดช� แลวเวล�ม�ยนไอโฟนของม�ใหเข�ถ�ยม�ใหหนอย แปะแกกไมยอมถ�ยให บอกว�ใชกลองไอโฟนไมเปน ใชเปนแตกลองหร ๆ ของแก แลวคอถ�จะใหมรปตวเองอยในกลองแกเยอะ ๆ กตองเดนต�มแกไปเรอย ๆ แตมนกไมง�ย เพร�ะแกชอบถ�ยรปเมยตวเองม�ก คอ นอกจ�กจะตองเดนต�มแกแลว ยงตองเดนต�มเมยแกดวย เพร�ะว�ถ�ถ�ยรปหม กตองไปอยใกล ๆ เมยแก เพร�ะไมว�จะเจอกบวดทสวยง�มแคไหน ลกนมตทงดง�มเพยงไร แกจะโฟกสภ�พเนนเมยแกเปนหลก ถ�เร�อยใกลเมยแก กจะมรปเยอะ เหนไดชด เวล�หมดทรป ๆ หนง แลวแกกอปรปใสแผนซดม�ให ถ�ในแผนม 100 รป จะมรปเมยแก 98 รป และรปตวเร�เอง 2 รป แตถ�เร�มวแตเดนต�มแปะ เร�กจะไมไดเทยว ดงนนสวนใหญกจะไปเดนเทยวเอง ไมมรปตวเอง ไมเปนไร อกอย�งคอ ในทรปมจดประกวดถ�ยรปดวย โดยมร�งวลมอบใหกบ 7 ภ�พทสวยทสด ปร�กฏไดรบคว�มนยมลนหล�ม มคนสง 5 คน มนกเลยเหลออย 2 ร�งวล ว�ง�ย ๆ คอถ�ใครสงอกกชนะเลย คร�วนเลยสงกนใหญเลย

รปทสง เปนอยางไรบาง มนสะทอนความเปนไทย-กมพชาไหม แลวรปทชนะเปนอยางไร

ทสง ๆ กนไปเปนรปอ�ซมกนกวยเตยว รปเพอนม�กระโดดถ�ยกบดอกไม

คดอยางไรถงไปทรปน มความหลงใหลในจงหวดตราดและเกาะกดหรอวาอยางไรครบ

คอรอลกพ�ไป กไมรว�จะไดไปเทยวเมอไหร แลวบงเอญเพอนม�คนหนงชวนไป กเลยไป

กระโดดถายกบดอกไมมนสะทอนความเปนไทย-กมพชาอยางไร

กไมรเหมอนกน สง ๆ ไปกอนเผอไดร�งวล แตอย�งอ�แปะนกถ�ยรปแกจรงจงม�ก แกจะถ�ยรปม�ตอนกนกวยเตยว แกบอกอย�กใหเปนธรรมช�ตเหมอนแอบถ�ย พอม�จะกนกวยเตยว แกบอกใหม�หยดกอนอย�เพงกน ขอถ�ยกอนแปบนง และห�มม�ยมและมองกลอง แลวพอรว�คนสงนอย แปะเลยสงไปเลย 5 รป แลวใสเปนชอคนอน 5 คนสงไป กะว�ตองชนะแนนอน รปทชนะเปนรปอ�ซมทำ�สป�แลวยม เปนรปของคนอน ซงดแลวกไมรว�มนสวยตรงไหน สวนรปของอ�แปะตกรอบหมด

| 57Tourism Journal

P o p C u l t u r e T o u r i s m

แลวจรง ๆ สนกไหม รปกไมไดถาย

ตดอยสองอย�งคอ ท ๆ เข�พ�ไปมนไมอลงก�ร เชน ไปสวนเง�ะแลวเจอเง�ะอย 3 ลก กดแหงแลงไปหนอยเหมอนกน หรอไปบอพลอย ตอนแรกนกว�จะกว�งใหญ พอไปถงเปนลำ�ธ�รนำ�ธ�รเดยว กรสกแปกเหมอนกน อกอย�งหนงคอเรองอ�ห�ร มนไมคอยอรอยม�ก แถมมวนหนงโดนพ�ไปกนข�วทโรงอ�ห�รโรงเรยน แลวช�วบ�นแถวนนเพงลงปยขหมไป ทำ�ใหตองกนข�วคลกกลน ขหมไป ไกดบอกว�ช�วบ�นไมรว�จะม�นงกนกนทนเลยลงปยไปเลย พอไปทรสอรท กนอ�ห�รเช� เร�จะขอเปลยนจ�กไสกรอกเปนไขด�วอกฟอง เพร�ะไมชอบกนไสกรอก พนกง�นรสอรทกไมยอมใหเปลยน กรสกว�ทำ�ไมถงเปลยนไมได กบอกมอหนง เปนมอท�ย ๆ กอนกลบ รถพ�ไปจอดทปมแหงหนง แลวปลอยลกทวรลงไปกนร�นในปม ซงลงกนไปพรอมกนทเดยว 100 คน แลวโตะทนงไมพอ ทกคนตองว�งแผนกนแบงกำ�ลงไปตอควซอข�ว กบสงคนไปจองโตะ รสกเหมอนอยในโครงก�รอ�ห�รกล�งวนทบ�นพกคนชร�เลย

นจรง ๆ มอะไรประทบใจบางไหม

1. ก�รจดก�รเปนระเบยบคอนข�งด ไมลงเลงเหมอนเวล�ไปทวรจนอะไรแบบนน เพร�ะจรง ๆ พวกม�นลงเลงม�กอยแลว สงเกตไดว�หน�คนขบรถจะเครยดม�ก เพร�ะเวล�อยในรถต พวกเร�จะคยกนเสยงดงม�ก ๆ แลวบ�งครงเพอนกชอบเม�ทไกดเปนภ�ษ�จน ซงม�กรสกว�จรง ๆ ไกดฟงจนออก กตองคอยห�มปร�มเรองก�รเม�ทของเพอน แตโดยรวมคนจดก�รกส�ม�รถเอ�อย2. ออ มไกดคนหนงตลกด หลอและค�รมดทำ�ใหอ�อมอ�ซมตดกนเพยบ ทกคนจะแยงชงกนไปนงใกล ๆ ไกดคนน พอตอนนงรถกลบกรงเทพฯ ไกดคงเหนว�พวกเร�มคว�มสขกนม�ก ๆ เลยรบเสนอข�ยทรปตอไปเลย กคดว�นยงไมถงกรงเทพฯเลย ข�ยทรปตอไปแลวหรอน 3. คนขบรถของรถม�ประหล�ดม�ก เปนคนทไมพดกบใครเลย พอไปถ�มว�ไกดประจำ�รถของเร�ชออะไรในวนสดท�ยของทรป คนขบรถบอกว�ไมร ม�กประหล�ดใจว� เข�นงข�ง ๆ คณม�ตง 3 วนนไมรจกชอกนจรง ๆ หรอ แตกเอ�เถอะ

คยกนมาตงนานยงไมมเรองสถานทเทยวจรง ๆ เลย ตกลงไปทำาอะไรมาบาง

กมไปทำ�สป�สมไก ใหไปรอนพลอย แตทชอบสดคอ รสอรทตดรมทะเล ตอนไปเก�ะกงนทกคนอย�กจะไปเข�บอนกนม�ก ๆ เพร�ะไหน ๆ กข�มกนม�ถงนแลว แตถกห�มปร�มไว สดท�ยกไดไปแคไหวพระทฝงเขมรเฉย ๆ

นดไมมความสขนะ

จรง ๆ มนกเปนทรปทดทรปหนง แตมนอบรมถ�ยรปกนเยอะไปหนอย แลวเพอน ๆ ม�กชอบถ�ยรปกนม�กเกนไป เชน เจอพมไมอนนง กจะตองตอควเข�ไปถ�ยรปกบพมไมกนร�ยคน รวมแลวกประม�ณ 20 คน ม�กขเกยจรอ กตองไปเดนเทยวเอง กบอกกรณคอว� เพอนขเกยจเดนหรอขเกยจลงจ�กรถตเพร�ะ ข�งนอกรอน กเลยตองลงไปเดนเทยวเองเหมอนกน

ความจรงแลวอยากเทยวแบบไหนคอ จรง ๆ ชอบขบรถไปเทยวกนเองม�กกว� บ�งทรปทไปเทยวกบป� 2 คน มนกสนกกว� เพร�ะเร�จะแวะลงตรงไหนกได อยน�นเท�ไรกได ไมจำ�เปนตองไปต�มทวร หรอรอเพอนอะไรใหวนว�ย แตพอป�ไมว�งกไมรว�จะไปไดยงไง เตอ (ผเขยน) กไมคอยว�ง กเลยคดว�ก�รไปกบเพอน ๆ คงจะเหม�ะและดทสด

อาว ดรามาครอบครวเลย อาว ดรามาครอบครวอกแลว เปล� ไมไดว�อะไรนะ เปล�น

อยางนอยากฝากอะไรถงผจดทรปบาง

กทำ�อ�ห�รใหอรอยขน กบ ขอใหลดเรองก�รถ�ยรปลงไปหนอย

กไมตองมาทรปถายรปส ไปทรปอนทเนนเทยว กเพอนเข�ม�ทรปถ�ยรปกน กไมรจะอย�งไรไมมท�งเลอก ถ�อย�กเทยวกตองม�ทรปน

โดยรวมแลวข�พเจ�ดเปนลกอกตญญม�ก ๆ ททอดทงใหบพก�รตองไปเทยวคนเดยว เอ�เปนว�ถ�ตดเรองอกตญญทงไป เร�กจะพบว� จรง ๆ แลวตล�ดทวรคนแกนยงดส�ม�รถพฒน�ไปไดอกม�กทเดยว ถ�ไมมวแตจะพ�คนแกไปเทยวสวนเง�ะทไมมเง�ะ เร�ส�ม�รถพฒน�เปนทรปผสงวยแบบสร�งสรรคไดหล�ยแบบม�กม�ย คอก�รเปนคนแก

ไมจำ�เปนจะตองหยดคว�มเปนเดกในตวไป ห�กแตชวงชวตวยนคอวยทหมดภ�ระในหล�ย ๆ อย�งไปแลว และมนคอเวล�หนงทจะไดสนกกนสดเหวยงนแหละ (ถ�ไมขอเข�เสอมกนไปเสยกอน) กหวงว�จะมทรปแบบใหม ๆ ออกม�จ�ก ททท. อกม�กม�ย แลวจะสงคณแมข�พเจ�ไปลองใหมอกครงในคร�ถดไป

58 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

ดวยโอกาสทคาดวาจะเกดขนในอนาคต คณะทำางาน ASEAN Tourism Marketing Strategy จงไดคาดการณจำานวน

นกทองเทยวทจะเดนทางมายงอาเซยนในป 2558 ในจำานวนถง 107.39 ลานคน

สำาหรบประเทศไทย ซงผลจากการเรมกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนโดยสามารถลดหรอยกเลกอปสรรคระหวางกน

เปนระยะ ทเหนเปนรปธรรม เชน การยกเลกภาษเดนทาง (Travel Tax) ของประเทศอนโดนเซย การอำานวยความสะดวกในการ

ขามแดน รวมถงการเตบโตของสายการบนราคาประหยด (Low Cost Airline) ในระหวางกลมประเทศอาเซยนดวยกน เรมม

ผลใหการขยายตวของนกทองเทยวจากอาเซยน โดยเฉพาะอยางยงจากประเทศอนโดนเซย ฟลปปนส เวยดนาม ทเดนทาง

เขาประเทศไทย เตบโตอยางกาวกระโดดตงแตป 2550-2554 ชวยลดผลกระทบจากการชะลอตวของกลมนกทองเทยวจาก

นอกภมภาคไดในระดบทนาพอใจ และชวยพยงสถานการณของธรกจทองเทยวไทยไดในระดบหนง เพราะในชวง 3–4 ป

ทผานมา อตสาหกรรมทองเทยวไทยตองเผชญกบภาวะวกฤต ทงวกฤตการเมองภายในประเทศ และวกฤตเศรษฐกจโลก

อยางไมคาดฝน สงผลใหจำานวนนกทองเทยวทเดนทางเขาประเทศไทยอยในภาวะชะลอตว และถงขนหดตวในบางป (2552)

Forecast Tourist Arrivals in ASEAN 2012-2015

year Arrival (Million)

ขอมล : ASEAN Tourism Marketing Strategy 2012-2015

2012 86.05

2014 99.73

2015 107.39

2013 92.72

เรอง จรรตน คงตระกล

| 59Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

นอกจ�กน ดวยจดแขงของประเทศไทยในหล�ย ๆ ด�น ทงก�รเปนผนำ�ท�งก�รตล�ดในภมภ�คดวยคว�มเขมแขงของ Brand ประเทศไทย และคว�มเปนมตรไมตรของผคนจนส�ม�รถก�วสก�รนำ�เสนอ Emotional Value ทแตกต�งจ�กคแขง รวมถงคว�มไดเปรยบท�งก�รแขงขน ทงตำ�แหนงท�งภมศ�สตร คว�มดงดดใจในธรรมช�ตและวฒนธรรม เปนโอก�สทประเทศไทยส�ม�รถนำ�ม� แสวงประโยชนจ�กยทธศ�สตรก�รตล�ดของภมภ�ค (Regional Marketing Strategy) ซงมงเนนสงเสรมวฒนธรรม ธรรมช�ต ทองเทยวชมชน เปนจดข�ยหลกเชงสร�งสรรคของภมภ�ค คว�มสำ�เรจของก�รสร�ง Brand ประเทศไทยจ�กปจจยทงภ�ยในและภ�ยนอกประเทศทเออตอก�รสงเสรมก�รทองเทยวของไทยใหโดดเดนม�เปนเวล�ช�น�น ทำ�ใหประเทศไทยก�วม�อยในตำ�แหนงผนำ�ท�งก�รตล�ดในอ�เซยน ดวยสวนแบงท�งก�รตล�ดด�นร�ยไดจ�กก�รทองเทยวสงทสด ซงเกนกว�รอยละ 30 ของร�ยได จ�กก�รทองเทยวของภมภ�คตกอยในประเทศไทย และ “Amazing

Thailand” Brand เปนทรบรกว�งขว�งและสร�งคว�มสนใจในหมนกทองเทยวไดม�กกว�ตร�สนค�ของประเทศอน ๆ ในภมภ�ค   แตประเทศไทยตองพงระวงจากการเปดตวของเพอนบานในฐานะแหลงทองเทยวใหมรวมถงความกาวหนาในการพฒนาโครงสรางพนฐานของอกหลายประเทศในอาเซยน ซงสถานะความเปนผนำาของประเทศไทยกำาลงถกทาทายจากการขยายสวนแบงทางการตลาดของประเทศเหลาน โดยจะเหนไดจ�กสวนแบงท�งก�รตล�ดของประเทศเพอนบ�นบ�งประเทศทเพมขน เชน สงคโปร เวยดน�ม กมพช� ล�ว เมยนม�ร ทงน ห�กประเทศไทยยงอยกบท โอก�สทจะถก Share สวนแบง เพมม�กขนกจะต�มม� คว�มท�ท�ยของประเทศไทยจงอยทตองแสวงห�จดต�งใหม ๆ ม�เปนจดแขงในก�รแขงขน และตองห�วธก�รแบงปนผลประโยชนรวมกบแหลงทองเทยวใหม ๆ ในอ�เซยน นอกจ�กนน แมประเทศไทยจะมคว�มพรอมของทรพย�กร ธรรมช�ต รวมกบสงคมและวฒนธรรมเปนอนดบหนงในภมภ�ค แตข�ดก�รพฒน�คว�มพรอมของบคล�กรเพอรองรบ คว�มพรอมของทรพย�กรมนษยในประเทศไทยอยในอนดบหก ตำ�กว�ค�เฉลยของอ�เซยน ฉดรงใหดชนคว�มพรอมของทรพย�กรก�รทองเทยวของไทยตองกล�ยเปนอนดบ 2 รองจ�กม�เลเซย และเปนอนดบท 21 จ�ก 139 ประเทศทวโลก จ�กก�รจดอนดบของ World Economic Forum

60 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

ดชนขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของภมภ�คอ�เซยน

ดชนขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของภมภ�คอ�เซยน

หม�ยเหต: * อนดบดชนขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน เปรยบเทยบกบประเทศทวโลก 139 ประเทศ,** ระดบคะแนน 1.7ทม�: World Economic Forum; The Travel & Tourism Competitiveness Index 2011

ดชนคว�มพรอมทรพย�กรทองเทยว (ระดบคะแนน 1-7)

ประเทศม�เลเซยไทยสงคโปรอนโดนเซยเวยดน�ม

18 21 23 40 46

4.72 4.64 4.59 4.35 4.12

5.2 4.8 6.1 5.0 4.9

5.4 5.3 5.7 4.2 4.5

4.5 4.6 2.6 4.7 3.6

3.8 3.9 3.9 3.5 3.6

ภมภ�คอ�เซยน

1. สงคโปร2. ม�เลเซย3. ไทย4. บรไน5. อนโดนเซย6. เวยดน�ม7. ฟลปปนส8. กมพช�

10 35 41 67 74 80 94 109

ดชนคว�มพรอมของภ�ครฐ

6 60 77 96 94 89 98 110

5.72 4.71 4.45 4.20 4.21 4.28 4.18 3.92

ดชนคว�มพรอมของภ�คธรกจ

4 40 43 50 86 89 95 118

5.39 4.35 4.32 4.143.33 3.31 3.182.73

ดชนคว�มพรอมของทรพย�กรก�รทองเทยว

23 18 21 63 40 46 75 81

4.59 4.72 4.64 3.87 4.35 4.12 3.69 3.67

5.24.6 4.5 4.1 4.0 3.9 3.7 3.4

ทม�: World Economic Forum; The Travel & Tourism Competitiveness Index 2011

อนดบ ระดบคะแนน

ทรพย�กรมนษย คว�มสมพนธด�นทองเทยว

ทรพย�กรธรรมช�ต

ทรพย�กรสงคมและวฒนธรรม

อนดบดชนขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน* ระดบคะแนน** ระดบคะแนน**ระดบคะแนน**อนดบ อนดบ อนดบ

ค�เฉลยระดบคะแนน

ทสำ�คญ ดชนคว�มพรอมของภ�ครฐเปนประเดนสำ�คญททำ�ใหขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของประเทศไทย ตองตกม�เปนอนดบ 3

รองจ�กสงคโปรและม�เลเซย และอยในอนดบท 41 เมอเทยบกบ 139 ประเทศ

| 61Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

ทม�: World Economic Forum; The Travel & Tourism Competitiveness Index 2011

ดชนขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของภมภ�คอ�เซยน

ดชนคว�มพรอม (ระดบคะแนน 1-7)

ดชนความพรอมป 2554

ดชนค

ว�มพ

รอมข

องภ�

ครฐ

ดชนค

ว�มพ

รอมข

องภ�

คธรก

จ

1. นโยบ�ยและกฎหม�ย2. สงแวดลอมภ�ครฐทยงยน3. คว�มปลอดภย4. สขภ�พและสขอน�มย5. ก�รใหคว�มสำ�คญของก�รทองเทยว

1. โครงสร�งพนฐ�นก�รขนสงท�งอ�ก�ศ2. โครงสร�งพนฐ�นก�รขนสงภ�คพนดน3. โครงสร�งพนฐ�นก�รทองเทยว4. โครงสร�งพนฐ�น ICT5. ก�รแขงขนด�นร�ค�

5.2 6.0 4.9 6.1 5.2 6.4

5.0 6.6 5.1 5.2 5.1

4.6 5.1 4.6 4.5 4.5 4.8

4.2 4.6 3.6 3.7 5.6

4.5 4.4 4.2 4.4 4.4 4.9

4.5 4.1 4.92.9 5.2

4.1 3.7 3.6 5.7 4.7 3.3

4.0 4.2 2.83.9 5.8

4.0 4.2 3.9 4.7 2.6 5.7

3.3 3.2 2.0 2.5 5.6

3.9 4.4 4.1 4.8 4.1 4.0

2.7 3.3 2.1 3.2 5.2

3.7 4.4 4.2 4.1 3.8 4.5

2.8 2.8 2.6 2.5 5.2

3.4 3.4 4.3 4.6 1.5 5.8

2.3 3.0 1.4 1.9 5.1

4.2 4.4 4.2 4.9 3.8 4.9

3.6 4.0 3.1 3.2 5.3

สงคโปร ม�เลเซย ไทย บรไน อนโดนเซย เวยดน�ม ฟลปปนส กมพช� อ�เซยน

ทงน ภ�ครฐจะตองหนม�ใหคว�มใสใจในด�นสงแวดลอมและคว�มปลอดภย ซงประเทศไทยมระดบคะแนนเฉลยตำ�กว�คะแนนเฉลยของภมภ�ค เชนเดยวกบภ�คธรกจ ซงจะตองหนม�พฒน�ด�นโครงสร�งพนฐ�น ICT ซงขณะน ประเทศไทยเปนรองแมกระทงเวยดน�ม โดยเฉพ�ะในปจจบน ก�รหลงไหลเข�ม�ของแรงง�นจ�กประเทศเพอนบ�น อ�จจะสงผลกระทบตอปญห�คว�มปลอดภยและสขอน�มยในประเทศ รวมทง สวนหนงของแรงง�นทไดไหลเข�สภ�คบรก�รด�นทองเทยวของไทย กอ�จจะมผลกระทบตอจดแขงของอตลกษณไทยในด�นก�รตอนรบและคว�มเปนมตรไมตร นอกจ�กนน ประเทศไทยจะตองคำ�นงถงขดคว�มส�ม�รถในก�รรองรบจำ�นวนนกทองเทยวของพนทไปพรอมกน เพร�ะปจจบนดชนคว�มพรอมของโครงสร�งพนฐ�นด�นก�รขนสงของไทยอยในระดบป�นกล�งและเปนรองคแขงขน ห�กประเทศไทยจะใชโอก�สก�รเปดประช�คมเศรษฐกจอ�เซยนเพอขย�ยฐ�นตล�ดก�รทองเทยวโดยข�ดก�รเตรยมคว�มพรอมด�นโครงสร�งพนฐ�นก�รขนสง กจะนำ�ม�ซงปญห�ก�รแออดและคณภ�พบรก�ร ขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของภ�คธรกจกจะลดลงต�มม� อย�งไรกต�ม ก�รก�วสประช�คมเศรษฐกจอ�เซยนมไดเปดโอก�สเฉพ�ะก�รขย�ยฐ�นตล�ดนกทองเทยวเข�ม�ในประเทศไทยอย�งเดยวเท�นน แตก�รเปดเสรด�นก�รลงทนในส�ข�ทองเทยวยงสร�งโอก�สใหภ�คเอกชนไทยส�ม�รถขย�ยฐ�นก�รลงทนไปในกลมประเทศอ�เซยนไดดวยเชนกน ทงในธรกจโรงแรม บรษทนำ�เทยว และร�นอ�ห�ร ซงจ�กก�รเจรจ�ในขอผกพนด�นก�รเปดเสรก�รลงทน ไดมก�รผลกดนใหมก�รเพมสดสวนก�รลงทนของนกลงทนอ�เซยนในประเทศสม�ชกไดถงรอยละ 70 ในป 2558 ก�รเตรยมคว�มพรอม สร�งเครอข�ย แสวงห�คค�เพอรวมทน รวมทงศกษ�ขอมลท�งธรกจในประเทศทสนใจไปลงทน จะเปนก�รเพมโอก�สใหกบภ�คธรกจทองเทยวไทยใหก�วสฐ�นก�รผลตทกว�ง

ใหญขน ซงเมอก�รเปดเสรบรก�รด�นอน ๆ เชน ก�รเงน-ธน�ค�รe-ASEAN มคว�มก�วหน�ม�กขน จะชวยสนบสนนตอก�รก�วเข�ไปลงทนในอ�เซยนไดเปนอย�งด ขณะเดยวกน ก�รเปดเสรก�รลงทนเพมขนกเปนก�รหนนอกด�นทจะเรงใหเกดก�รเคลอนย�ยก�รลงทนจ�กประเทศอ�เซยน โดยเฉพ�ะจ�กประเทศทมคว�มเขมแขงทงแหลงทน ก�รบรห�รจดก�ร และก�รสร�งเครอข�ย ทจะขย�ยก�รลงทนเข�ม�ยงประเทศไทยทงในธรกจโรงแรมและบรษทนำ�เทยว เพร�ะปจจบน แมประเทศไทย จะยงไมบรรลถงขอผกพนก�รเพมระดบสดสวนก�รลงทน แตนกลงทนจ�กอ�เซยนหล�ยกลมกสนใจทจะเข�ม�ลงทนในประเทศไทยดวยแรงจงใจจ�กผลตอบแทนท�งก�รลงทน ยงโอก�สของขน�ดตล�ดนกทองเทยวของไทยจะขย�ยใหญขน จ�กผลของก�รเข�ส AEC เมอผนวกก�รเปดเสรก�รลงทนเพมกจะเปนตวเรงก�รเข�ม�ของนกลงทนอ�เซยน เชนเดยวกบนกลงทนจ�กนอกภมภ�คทโอก�สจ�กก�รขย�ยขน�ดตล�ดทองเทยวไทยทใหญขน กจะเปนแรงดงดดใหเข�ม�ลงทนในประเทศไทยเพมขนในกลมโรงแรมทกระดบเชนกน ขณะน จะเหนไดชดว� แมแตก�รลงทนในโรงแรมระดบส�มด�วกมก�รก�วเข�ม�ลงทนในประเทศไทยเรยบรอยแลว จงเปนสงท�ท�ยสำ�หรบผประกอบก�รไทยทจะตองเพมประสทธภ�พก�รแขงขน ทงในด�นก�รบรห�รจดก�ร ก�รสร�งเครอข�ยผประกอบก�ร และก�รจดห�แหลงทน นอกจ�กน คว�มตองก�รในบรก�รทองเทยวรปแบบใหม ๆ จ�กนกทองเทยวในอ�เซยน กเปดโอก�สใหเกดก�รลงทน Mega Project ขนในประเทศไทย เชน ห�งสรรพสนค� สำ�หรบก�รทองเทยวเพอ ชอปปง โรงพย�บ�ล เพอก�รทองเทยวเพอรกษ�สขภ�พ Yacht Marina เพอรองรบกลม Yachting และนคอภ�พกว�ง ๆ ของก�รประเมนโอก�สบนคว�มท�ท�ยจ�กก�รก�วส AEC ในป 2558 ของประเทศไทย

62 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

การเตรยมความพรอมของอตสาหกรรม ทองเทยวไทยเพอรองรบโอกาสบนความทาทาย

เพอใหก�รเดนหน�ของอตส�หกรรมทองเทยวไทยส�ม�รถใชประโยชนจ�กโอก�สของก�รก�วส AEC ก�รเตรยมคว�มพรอมของอตส�หกรรมทองเทยวไทย จงตองบรณ�ก�รก�รทำ�ง�นรวมกน ทงก�รพฒน�สนค�และบรก�ร ก�รพฒน�บคล�กร และก�รพฒน�กลไกขบเคลอนอย�งตอเนองและจรงจง

ดานการพฒนาสนคาและบรการ1. ขย�ยขอบเขต Brand ประเทศไทย (Regionalize) โดยยกระดบภ�พลกษณและคว�มแตกต�งของ Brand บรก�รไทยใหขย�ยไปสคว�มเปน Regional Brand เชน เครอโรงแรมไทย เครอร�นอ�ห�รไทย สป�ไทย เปนตน2. สร�ง Value Creation และ Innovation โดยสร�งสรรคมลค�เพมใหสนค� - ทงคณค�ท�งเศรษฐกจ (Economical Value) คอคว�มคมค�เงน และร�ค�ทลกค�ส�ม�รถเข�ถงได - คณค�ทเปน Functional Value โดยนำ�เสนอบรก�รทมคณภ�พและม�ตรฐ�น - และทสำ�คญคอ Emotional Value คณค�ท�งจตใจทลกค�พงไดรบจ�กคว�มมอธย�ศยไมตร และคว�มประทบใจในคว�มเปนมตรไมตรทเปนธรรมช�ต (Authentic Hospitality) ซงเปนอตลกษณและเปนจดแขงทสำ�คญในก�รแขงขนของไทย3. สร�งม�ตรฐ�นสนค�และบรก�ร เพอตอบสนองกลมลกค�ภ�ยใน

ภมภ�คซงมคว�มตองก�รแตกต�งกนในแตละประเทศ มคว�มตองก�รบรก�รเฉพ�ะ ไมว�จะเปนด�นม�ตรฐ�นร�นอ�ห�ร (ฮ�ล�ล) สนค�บรก�รด�นชอปปง รวมไปถงก�รบรห�รจดก�รในภ�พรวม เชน ปรบปรงคว�มสะอ�ด และสขอน�มย ทสำ�คญคอก�รมงเนนรกษ�ทรพย�กรสงแวดลอมทงท�งธรรมช�ตและเอกลกษณวฒนธรรมไทย

ดานการพฒนาบคลากร1. เพมทกษะด�นภ�ษ� โดยเฉพ�ะภ�ษ�ทสำ�คญในกลมอ�เซยน อ�ท ภ�ษ�บ�ฮ�ซ�สำ�หรบตล�ดอนโดนเซยและม�เลเซย ภ�ษ�เวยดน�ม ในตล�ดเฉพ�ะกลม รวมถงเพมพนคว�มส�ม�รถด�นภ�ษ�องกฤษ และภ�ษ�จน ซงมฐ�นตล�ดขน�ดใหญ2. ยกระดบม�ตรฐ�นบคล�กร ใหเปนไปต�มม�ตรฐ�น MRA หรอขอตกลงรวมว�ดวยก�รยอมรบคณสมบตบคล�กรวช�ชพด�นก�ร ทองเทยวอ�เซยน ทงน เพอใหก�รจ�งง�นผเชยวช�ญและแรงง�นด�นก�รทองเทยวของประเทศไทยส�ม�รถเข�ไปแขงขนไดภ�ยในภมภ�ค ท�ยสด การพฒนากลไกการขบเคลอน เรมจ�กภ�ครฐซงตองว�งยทธศ�สตรด�นก�รทองเทยวอย�งเหม�ะสม เพอเปนกรอบทศท�งในก�รกำ�หนดแผนปฏบตก�รของหนวยง�นอน ๆ และจะตองมบทบ�ทในก�รพฒน�ศนยขอมลและระบบส�รสนเทศ เพอสนบสนนก�รพฒน�ศกยภ�พของนกลงทนไทย โดยในสวนของนกลงทน กจะตองมก�รพฒน� ทงในด�นก�รบรห�รจดก�ร ก�รสร�งเครอข�ยและผกสมพนธกบคค� ตลอดจนก�รบรห�รเงนทนและสนทรพยอย�งมประสทธภ�พ เพอลดตนทนก�รดำ�เนนง�นใหส�ม�รถแขงขนได

| 63Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

สดท�ย สำ�หรบชวงเวล�ทเหลอกอนทประเทศไทยจะก�วเข�ส AEC

กจะขอ Quote คำ�พดของ ดร.สรนทร พศสวรรณ อดตเลข�ธก�รอ�เซยน ทว� “อย�มองว�ก�รเปด AEC

เปนยกษเปนม�ร อย�กใหมองเปนโอก�ส สงสำ�คญคอตองตงหลกใหได

และปรบตวอย�งมสต”

ยทธศาสตรของ ททท. กบการกาวส AEC

สำ�หรบยทธศ�สตรของ ททท. ในก�รสงเสรมก�รทองเทยวไทยเพอก�วสประช�คมเศรษฐกจอ�เซยน กจะม 2 สวน คอ ยทธศ�สตร ASEAN FOR ASEAN และ ยทธศ�สตร ASEAN FOR ALL ซงยทธศ�สตร ASEAN FOR ASEAN เนนก�รสงเสรมก�รเดนท�งทองเทยวภ�ยในภมภ�ค ทงก�รสงเสรมใหประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวเพอพกผอนของประช�กร ASEAN และกลม Expat แหลงทองเทยวเพอซอสนค� และประชมสมมน�ในภมภ�ค รวมถงแหลงทองเทยวเพอรกษ�พย�บ�ล หรอ Medical Tourism โดยเฉพ�ะในกลม Expat และผมร�ยไดสง ของกลมตล�ด CLMV (กมพช� ล�ว เมยนม�ร และเวยดน�ม) ในยทธศ�สตร ASEAN FOR ALL สนบสนนก�รเดนท�งของนกทองเทยวจ�กทวโลก ม�ทองเทยวยงอ�เซยน โดยเชอมตอก�รเดนท�งไปยงประเทศต�ง ๆ อย�งนอย 2 ประเทศขนไป โดยมประเทศไทยเปนศนยกล�ง ภ�ยใตโครงก�รหลก คอ Thailand and Beyond ซงปจจบนประเทศไทยมคค�ทนำ�เสนอ Combined Packages อยในหล�กหล�ยตล�ด เชน องกฤษ เยอรมน ฝรงเศส สหรฐอเมรก� กจะขย�ยก�รสงเสรม Combined Packages นใหหล�กหล�ยสกลมตล�ดเป�หม�ยม�กขน รวมทงใชเวทก�รจดง�น Thailand Travel Mart Plus ในประเทศไทย เปนเวทสนบสนนใหเกดก�รซอข�ย Combined Packages ระหว�งประเทศไทยกบกลมประเทศ CLMV ในกลมตล�ดนอกภมภ�คม�กขน ซงปจจบน กลม Seller จ�ก CLMV มแนวโนมเข�ม�มสวนรวมในเวทดงกล�วเพมขน

64 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

บทนำา

หากจะพดถง ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

หรอ “ASCC” คงนอยคนนกทจะรจก และเขาใจถงความ

หมายของ ASCC อยางแทจรง เมอเทยบกบคำาฮอตฮต

ตดห อยางคำาวา ประชาคมเศรษฐกจอาเซยนหรอ “AEC”

ทงน เมอจะตองทำาความเขาใจกบคำาวา “ASEAN Com-

munity” แลวนน ASEAN Community ซงถอเปนการ

บรณาการรวมกนในระดบภมภาคหรอภมภาคนยม ซงเปนการรวมตวกนภายใตภมภาคอาเซยนหรอเอเชยตะวนออกเฉยงใต

โดยมกรอบความรวมมอตาง ๆ เกดขน ภายใตสามเสาหลก คอ ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community –

AEC) ประชาคมความมนคงอาเซยน (ASEAN Security Community _ ASC) และเสาหลกสดทาย กคอ ประชาคมสงคมและ

วฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community _ ASCC) ซงกถอไดวาเปนอกหนงเสาหลกทมความสำาคญ ทงน

กเพอเปนการสรางความเขาใจรวมกน การเปนเอกภาพรวมกน ใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตอยรวมกนภายใตสงคม

ทเอออาทร มคณภาพชวตทดขน และการพฒนาในทก ๆ ดาน รวมถงเปาหมายสงสด คอ การสรางอตลกษณรวมกน

ของประชาคมอาเซยนทกำาลงจะเกดขนอยางเปนทางการในป 2015 นน สอดคลองกบ Motto หรอคำาขวญของอาเซยน คอ

“One Vision, One Identity, One Community” นนเอง

เรอง กษวรรณ ม�ลย�ภรณ

| 65Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

พหวฒนธรรม : กบการรวมตวของประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASCC)

ห�กจะตงคำ�ถ�มว� ASCC สำ�คญอย�งไร ? จำ�เปนหรอไมทจะตองมก�รสร�งประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน ? คำ�ตอบท ไดกยอมมคว�มแตกต�งหล�กหล�ย มคว�มสำ�คญม�กนอย แตกต�งกน ขนอยกบมมมอง หรอคว�มคดเหนของแตละบคคล แตเมอเร�กลบม�ฉกคดถงแนวคดของก�รรวมตวดงกล�ว กจะพบว� เร�จะสร�งประช�คมอ�เซยนอย�งไร ถ�เร�ยงมคว�มแตกต�งกน ก�รรวมกนของประเทศต�ง ๆ ทงสบประเทศทแตกต�งกนทงเรองวถชวต คว�มเปนอย ภ�ษ� ประเพณ วฒนธรรม รวมถงผลกระทบทเกดจ�กกระแสโลก�ภวตน และก�รขย�ยจำ�นวนสม�ชกของอ�เซยนจนครบสบประเทศในปจจบน นำ�ม�ซงคว�มแตกต�งหรอคว�มเหลอมลำ� ของระดบก�รพฒน�ระหว�งประเทศสม�ชกอ�เซยน ซงถอเปนแรงผลกดนสำ�คญททำ�ใหผนำ�ประเทศของสม�ชกอ�เซยนไดรเรมจดตงประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน หรอกล�วอกนยหนง คอ ขอรเรมว�ดวยก�รจดตงประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน เปนหนงในคว�มพย�ย�มครงล�สดทจะแกไขและรบมอกบผลกระทบท�งสงคมทเกดจ�กก�รรวมตวกนของอ�เซยน และกระแสโลก�ภวตน ซงทำ�ใหอ�เซยนตองเผชญทงภยคกค�มคว�มมนคงแบบดงเดมและภยคกค�มรปแบบใหม เชน ปญห�โลกรอน โรคระบ�ด สงแวดลอม รวมถงสงทเปนเป�หม�ยหลก คอ ก�รสร�งอตลกษณอ�เซยน สงเหล�น

จงไดถกหยบยกขนม�ในก�รประชมสดยอดอ�เซยน ครงท 9 ใน ค.ศ. 2006 ทบ�หล ประเทศอนโดนเซย ผนำ�อ�เซยนจงไดแสดงเจตน�รมณรวมกน ภ�ยใต Bali Concord II เหนชอบใหจดตงประช�คมอ�เซยน ภ�ยใน ค.ศ. 2015 สำ�หรบประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน มเป�หม�ยใหอ�เซยนเปนประชาคมทมประชาชนเปนศนยกลาง  สงคมทเอออาทรและแบงปน  ประชากรอาเซยนมสภาพความเปนอยทดและมการพฒนาในทกดานเพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชน  สงเสรม การใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน  รวมทงสงเสรมอตลกษณของอาเซยน  โดยมแผนปฏบตการดานสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Plan of Action) ระบอยในแผนปฏบตก�รเวยงจนทน (Vientiane Action Programme _ VAP) และตอม� ในก�รประชมสดยอดอ�เซยน ครงท 12 ผนำ�อ�เซยนได ลงน�มใน Cebu Declaration on the Acceleration of the Establish-ment of an ASEAN Community by 2015 เรงรดก�รเปนประช�คมฯ เรวขนอก 5 ป คอ จ�ก ค.ศ. 2020 เปน ค.ศ. 2015 นอกจ�กน ก�รมงไปสก�รเปนประช�คมสงคมและวฒนธรรม อ�เซยนไดจดทำ�แผนง�นก�รจดตงประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint) โดยจดประชมเพอยกร�งแผนง�น 4 ครง และทประชมสดยอดอ�เซยน ครงท 14 เมอวนท 28 กมภ�พนธ ค.ศ. 2009 ไดใหก�รรบรองแผนง�นฯ

66 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

แผนง�นก�รจดตงประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน (ASEAN Socio-Cultural Community Blueprint) ประกอบดวยคว�มรวมมอใน 6 ด�น ไดแก 1. ก�รพฒน�มนษย (Human Development) 2. ก�รคมครองและสวสดก�รสงคม (Social Welfare and Protection)

โดยเนนก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย ด�นก�รศกษ�ใหเปนว�ระของอ�เซยน ก�รศกษ�ขนพนฐ�น สงเสรมก�รจ�งง�น ด�นเทคโนโลยส�รสนเทศ อำ�นวยคว�มสะดวกในก�รเข�ถงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย เสรมสร�งทกษะในก�รประกอบก�ร สำ�หรบสตร เดก เย�วชน และผสงอ�ย

• มงเนนก�รสงเสรมคว�มเปนอยทดขน โดย ลดคว�มย�กจนและคว�มเหลอมลำ�ท�ง ด�นสงคมและเศรษฐกจในประช�คม ระหว�งประเทศ รวมถงก�รบรรลเป�หม�ย ก�รพฒน�สหสวรรษ (Mil lennium Development Goals: MDG) ซงเปนก�ร ขจดปญห�ในด�นก�รข�ดแคลนอ�ห�ร เนนก�รเข�ถงก�รรกษ�สขภ�พ ก�รบรก�ร ท�งก�รแพทย และย� • ก�รสร�งเครอข�ยคว�มปลอดภยท�ง สงคม และก�รคมกนจ�กผลกระทบด�นลบ จ�กก�รรวมตวกนของอ�เซยน• ก�รสงเสรมคว�มมนคงและคว�มปลอดภย ด�นอ�ห�ร• ก�รเข�ถงก�รดแลสขภ�พและสงเสรมก�ร ดำ�รงชวตทมสขภ�พ• ก�รเพมศกยภ�พในก�รควบคมโรคตดตอ • รบประกนอ�เซยนทปลอดย�เสพตด• ก�รสร�งรฐทพรอมรบกบภยพบตและ ประช�คมทปลอดภยยงขน

ทงน ใน ASEAN Blueprint ไดกล�วถง ก�รสงเสรมคว�มยตธรรม และสทธของประช�ชน • ก�รส ง เสรมและค มครองสทธ และ สวสดก�รสำ�หรบสตร เย�วชน ผสงอ�ย และผพก�ร• ก�รคมครองและสงเสรมแรงง�นโยกย�ย ถนฐ�น• สงเสรมคว�มรบผดชอบตอสงคมขององคกร ธรกจ

3. สทธและคว�มยตธรรมท�งสงคม (Social Justice and Rights) 4. คว�มยงยนด�นสงแวดลอม (Environment Sustainability) 5. ก�รสร�งอตลกษณอ�เซยน (Building an ASEAN Identity) 6. ก�รลดชองว�งท�งก�รพฒน� (Narrowing the Development Gap) องคประกอบยอยของแตละด�นมดงน

| 67Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

สำ�หรบใน Blueprint ของ ASCC ไดกล�วว� อ�เซยนจะสงเสรมสงแวดลอมสเขยว เนนคว�มหล�กหล�ยท�งชวภ�พ ป�ไม ทรพย�กรช�ยฝงและทรพย�กรท�งทะเล รวมทงปรบปรงคณภ�พนำ�และอ�ก�ศ และอ�เซยนจะมสวนรวมในก�รจดก�รแกปญห�สงแวดลอมในโลก โดยเฉพ�ะก�รเปลยนแปลงภมอ�ก�ศและคมครองชนโอโซน• ก�รจดก�รปญห�สงแวดลอมโลก• ก�รจดก�รและก�รปองกนปญห�มลพษท�ง สงแวดลอมข�มแดน• ก�รสงเสรมก�รพฒน�ทยงยน โดยก�รศกษ� ด �นส งแวดลอม และก�รมส วนร วม ของประช�ชน ก�รสงเสรมเทคโนโลยด�น สงแวดลอม (Environmental System Technology: EST)• สงเสรมคณภ�พม�ตรฐ�นก�รดำ�รงชวตใน เขตเมองต�ง.ๆ ของอ�เซยน• ก�รประส�นกนเรองนโยบ�ยด�นสงแวดลอม และฐ�นขอมล• ส ง เสรมก�รใชทรพย�กรช�ยฝ งและ ทรพย�กรท�งทะเลอย�งยงยน• สงเสรมก�รจดก�รเกยวกบก�รอนรกษ ทรพย�กรธรรมช�ต และคว�มหล�กหล�ย ท�งชวภ�พอย�งยงยน• สงเสรมคว�มยงยนของทรพย�กรนำ�จด• ก�รตอบสนองตอก�รเปลยนแปลงสภ�พ ภมอ�ก�ศและก�รจดก�รตอผลกระทบ• ก�รสงเสรมก�รจดก�รบรห�รป�ไมอย�ง ยงยน

คอ ก�รใหคว�มสำ�คญในก�รสร�งคว�มรสกของก�รอยรวมกนและสงเสรมคว�มเปนเอกภ�พในคว�มแตกต�ง สงเสรมคว�มเข�ใจอนดระหว�งประเทศสม�ชกเกยวกบวฒนธรรม ประวตศ�สตร ศ�สน� และอ�รยธรรม สงเสรมก�รอนรกษมรดกท�งวฒนธรรมของอ�เซยน เพอใหประช�ชนรบร และเข�ใจประวตศ�สตรของภมภ�คทเปนหนงเดยว และคนห�เกยวกบอตลกษณของอ�เซยน และสร�งอ�เซยนทมประช�ชนเปนแกนนำ� โดยสนบสนนทกภ�คสวนใหมสวนรวมในกระบวนก�รสร�งประช�คม• สงเสรมก�รตระหนกรบรเกยวกบอ�เซยน และคว�มรสกของก�รเปนประช�คม• ก�รสงเสรมและก�รอนรกษมรดกท�ง วฒนธรรมของอ�เซยน• สงเสรมก�รสร�งสรรคด�นวฒนธรรมและ อตส�หกรรม• ก�รมสวนเกยวของกบชมชน

อ�เซยนไดดำ�เนนก�รทงในรปแบบของคว�มตกลงในระดบต�ง ๆ (MOU/Agreement/ Declaration) และโครงก�รคว�มรวมมอ ทงระหว�งประเทศสม�ชกอ�เซยนดวยกนและ ระหว�งอ�เซยนกบประเทศภ�ยนอกภมภ�ค ซงสวนใหญเปนประเทศคเจรจ�ทงในกรอบอ�เซยน+1 และอ�เซยน+3 และองคก�รระหว�งประเทศทเกยวของกบคว�มรวมมอท�งด�นสงคมและวฒนธรรม

68 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

ASEAN : การแลกเปลยนทางวฒนธรรม (Cross-cultural Exchange)

สำ�หรบก�รเกดขนของประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน (ASCC) ยอมถอเปนก�รเรยนรรวมกนท�มกล�งคว�มหล�กหล�ย ในทศนะของผเขยน มองว� กระบวนก�รดงกล�วจะส�ม�รถขย�ยคว�มรวมมอ และเกดก�รแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน โดยจำ�เปนจะตองอ�ศยกระบวนก�รก�รเชอมโยงรวมกน คอ ASEAN Con-nectivity ภ�ยใตก�รเชอมโยงของประช�ชนรวมกน “People to People Connectivity” ซงจะเปนก�รเสรมสร�งก�รเดนท�ง ก�รทองเทยว ก�รไปม�ห�สระหว�งกนระหว�งประช�ชน ก�รเชอมโยง

ไทย

• เมองประวตศาสตรสโขทยและเมองบรวาร : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกเมอ ค.ศ.1991 เมองโบร�ณ 700 กว�ป อดตร�ชธ�นทรงเรองทงท�งด�นก�รเมอง เศรษฐกจ ก�รค� ศ�สน� ภ�ษ� ศลปวฒนธรรม ประเพณ และเทคโนโลยทมก�รสร�งสรรค และสบทอดม�สชนช�ตไทยในปจจบน โดยมสงกอสร�งทเปนโบร�ณสถ�นทบงบอกถงสถ�ปตยกรรมไทยม�กม�ย ซงตอม�กล�ยเปน “ศลปะแบบสโขทย” • แหลงโบราณคดบานเชยง  : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกเมอ ค.ศ.1992 “ไดรบก�รยอมรบว�เปนก�รตงถนฐ�นกอนสมยประวตศ�สตรทสำ�คญทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต” ททำ�ใหรบรก�รดำ�รงชวตในยคกอนประวตศ�สตรยอนหลงไปกว� 5,000 ป • นครประวตศาสตรพระนครศรอยธยา : ขนทะเบยนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1991 ถอเปนเมองหลวงแหงท 2 ของไทยตอจ�กสโขทย อยธย�ถกทำ�ล�ยลงโดยกองทพพม�ในครสตศตวรรษท 18 สงทยงหลงเหลอใหเหน คอ พระปร�งคซงเปนสถ�ปตยกรรมทงดง�ม

ลาว

• เมองหลวงพระบาง : ขนทะเบยนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1995 หลวงพระบ�งไดรบก�รขนทะเบยนใหเปนมรดกโลกดวยเหตผล คอ ก�รผสมผส�นระหว�งสถ�ปตยกรรมดงเดม มวดว�อ�ร�มเก�แกม�กม�ย และสถ�ปตยกรรมทไดรบอทธพลจ�กยคอ�ณ�นคม ตวเมองตงอยรมนำ�โขงและนำ�ค�นซงไหลบรรจบกน ท�มกล�งธรรมช�ตอนงดง�ม และช�วหลวงพระบ�งมบคลกทยมแยม แจมใส เปนมตร และมขนบธรรมเนยมประเพณทงดง�ม ไดรบก�รยกยองว�เปนเมองทไดรบก�รปกปกรกษ�ทดทสดในเอเชยตะวนออก เฉยงใต • วดพและสงกอสรางใกลเคยงในแขวงจำาปาศกด  : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ. 2001 ภมทศนท�งวฒนธรรมของจำ�ป�ศกดและวดพ เปนภมทศนทไดรบก�รว�งผงและรกษ�สภ�พเดมไว เปนอย�งดน�นกว� 1,000 ป เปนรปแบบของศ�สน�ฮนดทม คว�มสมพนธระหว�งธรรมช�ตและมนษย ทงหมดนแสดงถงพฒน�ก�รตงแตครสตศตวรรษท 5-18 ทมคว�มสมพนธกบอ�ณ�จกรเขมร

ท�งสงคม วฒนธรรม ถอเปนหวใจของก�รเปนประช�คมอ�เซยนทเปนหนงเดยวกนอย�งแทจรง โดยเฉพ�ะประเดนทเกยวของกบ “อตลกษณท�งวฒนธรรม” ถงแมว�แตละประเทศต�ง ๆ จะมคว�มหล�กหล�ย ทงในเรองช�ตพนธ ภ�ษ� วถชวต ประเพณ วฒนธรรม ฯลฯ มลกษณะเหมอนหมอใบใหญทอดมไปดวยคว�มหล�กหล�ยคว�มแตกต�ง มลกษณะของคว�มเปนพหสงคมสง แตภ�ยใตคว�มหล�กหล�ยเหล�นน กลบมตนร�กท�งวฒนธรรม หรอมทนท�งวฒนธรรมทคล�ยคลงกน จงเปนก�รง�ยทจะเชอมโยงกนไดม�กยงขน ผ�นก�รเรยนรมรดกท�งวฒนธรรมของช�วอ�เซยน ทง 10 ประเทศ ซงในขณะนมสถ�นทสำ�คญท�งวฒนธรรมทไดรบก�รขนทะเบยนเปนมรดกโลก โดย UNESCO แลวถง 21 แหง ดงน

| 69Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

กมพชา

• เมองพระนคร : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ.1992 “เมองพระนครเปนแหลงโบร�ณสถ�นทสำ�คญทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต” มพนทรวมม�กกว� 400 ต�ร�งกโลเมตร ประกอบดวยพนทป�และเมองพระนคร (องกอร) ซงเปนเมองหลวงของอ�ณ�จกรเขมรโบร�ณ จ�กศตวรรษท 9 ถง 15 มแหลงโบร�ณสถ�นหล�ยแหง รวมทงปร�ส�ทนครวด นครธมทมชอเสยง • ปราสาทเขาพระวหาร : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ. 2008 สถ�นทตงอยบนเนนสงซงอยเหนอทร�บของเขมร ปร�ส�ทนสร�งขนเพอถว�ยแดพระศวะ ตวพระวห�รประกอบดวยแนวอ�ค�รตอเนองเชอมโยง ระเบยงคด และบนไดทมคว�มย�วม�กกว� 800 เมตร และยอนเวล�กลบไปถงครงแรกของครสตศตวรรษท 11 แมกระนนกด ประวตศ�สตรทซบซอน อ�จสบยอนไปถงศตวรรษท 9 (พทธศตวรรษท 14)

เวยดนาม

• หมโบราณสถานเมองเว : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1993 เมองเวตงอยในเวยดน�มตอนกล�ง เมองเวเคยเปนเมองหลวงเก�ในสมยร�ชวงศเหงยนของเวยดน�มในชวง ค.ศ. 1802-1945 กอนทจะมก�รแยกประเทศเปนเวยดน�มเหนอและเวยดน�มใต เวเปนทงศนยกล�งก�รเมอง วฒนธรรมและศ�สน� • เมองโบราณฮอยอน  : ฮอยอนเปนเมองท�ทใหญทสดในภมภ�คเอเชยตะวนออกเฉยงใต ใน ค.ศ.1999 องคก�รยเนสโกขนทะเบยนเขตเมองเก�ของฮอยอนใหเปนเมองมรดกโลก ดวยเหตผลว� เปนตวอย�งเมองท�ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตในสมยครสตศตวรรษท 15-19 ทมก�รผสมผส�นศลปะและสถ�ปตยกรรมทงของทองถนและของต�งช�ตไวไดอย�งมเอกลกษณ และอ�ค�รต�ง ๆ ภ�ยในเมองไดรบก�รอนรกษใหอยในสภ�พเดมไดเปนอย�งด • สถานทศกดสทธหมเซน : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ. 1999 หมเซนเปนกลมโบร�ณสถ�นในศ�สน�ฮนด ประกอบดวย วดและสส�นโบร�ณของกษตรยจ�มป� ในอดตมวดถง 70 วด ปร�ส�ทสวนใหญไดรบคว�มเสยห�ยจ�กแรงระเบดในชวงสงคร�มเวยดน�ม • พระราชวงจกรพรรดแหงทงลอง–ฮานอย : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ. 2010 พระร�ชวงทงลองเปนพระร�ชวงทเก�แกอ�ยย�วน�นกว� 1,000 ป ตงอยใจกล�งเมองหลวงฮ�นอย ไดรบก�รขนทะเบยนเปนมรดกโลกเนองจ�กเปนแหลง “สะทอนอ�รยธรรมในเขตลมนำ�แดงตอนล�งทตงอยระหว�งอทธพลของอ�ณ�จกรฮน (จน) และอ�ณ�จกรจ�มป�ท�งใต” • พระราชวงแหงราชวงศโห  : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ. 2011 ตงอยท Tay Giai, Vinh Loc district, Thanh Hoa Province ประเทศเวยดน�ม สร�งขนต�มหลกของลทธขงจอ ในปล�ยศตวรรษท 14 ตอม�รปแบบก�รกอสร�งไดกระจ�ยออกไปทวเอเชย และเปนแบบอย�งใหมของก�รกอสร�งปร�ส�ททวไปในเอเชยอ�คเนยดวย

ภ�พ : ฉตตรน เพยรธรรม

ภ�พ : ณฐก� โชตวรรณ

70 |Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

อนโดนเซย

• กลมวดบโรพทโธ : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ.1991 ตงอยในตอนกล�งของเก�ะชว� ประเทศอนโดนเซย ถ�ไมนบนครวดของกมพช�ซงเปนทงศ�สนสถ�นของศ�สน�พร�หมณ-ฮนด และศ�สน�พทธ บโรพทโธจะเปนศ�สนสถ�นของศ�สน�พทธทใหญทสดในโลก • กลมวดปรมบานน : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ.1991 อยตอนกล�งของเก�ะชว� ในประเทศอนโดนเซย พนทบรเวณนสร�งขนในศตวรรษท 10 (พทธศตวรรษท 15) เพออทศถว�ยแกเทพเจ�ทยงใหญทง 3 องคของฮนด และสตวเทพพ�หนะ “ปรมบ�นนเปนกลมวดฮนดทใหญทสดในอนโดนเซย ประดบตกแตงดวยรปสลกจ�กเรองร�มเกยรต” • แหลงมนษยยคเรมแรกซงงรน : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรม เมอ ค.ศ.1996 ถอว� “เปนแหลงขดคนทมคว�มสำ�คญแหงหนงตอก�รศกษ�ววฒน�ก�รของมนษย ครงหนงของซ�กมนษยโบร�ณจ�กทวโลกไดรบก�รคนพบจ�กทน” •  ภมวฒนธรรมรวมเขตบาหล : ระบบสบก อนแสดงถงปรชญาไตรหตครณะ** : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ. 2012 อยทบ�หล ประเทศอนโดนเซย ซงเปนก�รทำ�น�แบบ 5 ขนบนได ควบคมก�รจ�ยนำ�จ�กวดทส�ม�รถครอบคลมพนทไดถง 19,500 เฮกเตอร ซงท�งวดไดบรห�รจดก�รนำ�โดยก�รพจ�รณ�ถงคลองสงนำ� และคนกนนำ� “สบก” (Subak) มม�ตงแตครสตศตวรรษท 9 มนยสะทอนถงแนวคดท�งปรชญ� “ไตรหตครณะ” หรอหลกปรชญ�ต�มคว�มเชอแบบฮนด มตนกำ�เนดจ�กก�รแลกเปลยนท�งวฒนธรรมระหว�งบ�หลกบอนเดยกว� 2,000 ป คอ ก�รเค�รพในพระเจ� รกษ�สมดลระหว�งมนษย-มนษย และมนษย-สงแวดลอม ดวยก�รรกษ�สมดลเชนนจงทำ�ใหช�วบ�หลกล�ยเปนผปลกข�วทมผลผลตสงทสดในแถบหมเก�ะ

มาเลเซย

•  มะละกาและจอรจทาวน  นครประวตศาสตรแหงชองแคบมะละกา : สองเมองประวตศ�สตรบนชองแคบมะละก� ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ. 2008 มะละก�ไดพฒน�ขนม�เมอ 500 ปม�แลว “โดยเปนศนยกล�งก�รค�และก�รแลกเปลยนท�งวฒนธรรมระหว�งตะวนออกและตะวนตก อทธพลของเอเชยและยโรปไดสงผลใหเมองนเกดมรดกท�งวฒนธรรมทหล�กหล�ย” มะละก�ไดแสดงถงพฒน�ก�รจ�กยคสลต�นม�เลย ก�รเข�ม�ของโปรตเกสและฮอลแลนด สวนจอรจท�วนเปนตวแทนของยคอ�ณ�นคมองกฤษ สองเมองนเปนเมองทโดดเดนและห�ไมไดในเอเชยอ�คเนย • แหลงโบราณคดหบเขาเลงกอง : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ. 2012 ตงอยในรฐเปรค ประเทศม�เลเซย เปนแหลงทอยของมนษยยคโบร�ณทเก�แกทสดทอยนอกทวปแอฟรก�

ภ�พ : ฉตตรน เพยรธรรม

| 71Tourism Journal

T o u r i s m @ A E C

ฟลปปนส

• โบสถบารอคแหงฟลปปนส : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1993 โบสถโบร�ณทไดรบก�รขนทะเบยนมรดกโลก ม 4 แหง โบสถเหล�น นอกจ�กจะแสดงถงก�รเข�ม�ของศ�สน�ครสตในฟลปปนสแลว ยงถอเปนศนยกล�งอำ�น�จของสเปนในภมภ�คน “โบสถเหล�นไดรบก�รยกยองในด�นสถ�ปตยกรรม ดวยศลปะ บ�รอคของยโรปทสร�งสรรคดวยช�งจนและฟลปปนส” • นาขนบนไดแหงเทอกเขาฟลปปนส **: ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1995 น�ขนบนไดแหงเทอกเข�ฟลปปนสตงอยทเก�ะลซอน ท�งตอนเหนอของส�ธ�รณรฐฟลปปนส โดยช�วพนเมองอฟเก� (Ifugao) ทสร�งน�ขนบนไดแหงนม�กว� 2,000 ปแลว ซงลกหล�นช�วน�สบเชอส�ยม�จ�กช�ว Ifugao ในปจจบนกยงคงยดอ�ชพทำ�น�เชนเดยวกบบรรพบรษของพวกเข� โดยคว�มรนไดถกสงตอกนม�จ�กรนสรน และก�รแสดงออกของประเพณอนศกดสทธ และคว�มสมดลของสงคมทละเอยดออน ไดชวยกนสร�งสรรคคว�มง�มของภมทศน ซงแสดงถงคว�มสมดลระหว�งมนษยกบสงแวดลอม •  นครประวตศาสตรวกน : ขนทะเบยนเปนมรดกโลกท�งวฒนธรรมเมอ ค.ศ.1999 อยทประเทศฟลปปนส ถกสร�งขนเมอ ครสตศตวรรษท 16 เปนเมองซงมก�รว�งผงเมองแบบสเปนทดทสดในเอเชย “สถ�ปตยกรรมของเมองไดรบอทธพลจ�กหล�กหล�ยทในฟลปปนส จน และยโรป กอใหเกดรปแบบทเปนเอกลกษณทไมพบทอน”

A Truly ASEAN Socio-Cultural Community (ASCC)

จะเหนไดว�มรดกโลกท�งวฒนธรรมในอ�เซยน ยอมถอเปนภ�พสะทอนอย�งหนง ซงไดเหนถงก�รเรยนร ก�รแลกเปลยนท�งวฒนธรรม ก�รผสมผส�นท�งวฒนธรรมของประเทศในเอเชยตะวนออก เฉยงใตไดเปนอย�งด สงทผเขยนมองว� เร�เองจะมองข�มสงนนไมได นนกคอ “การเรยนรวฒนธรรมรวมในเอเชยตะวนออกเฉยงใต” ซงมพนฐ�นประวตศ�สตร ศ�สน� แนวคด หรอคว�มเชอทคล�ยคลงกน โดยเฉพ�ะอย�งยง สงทหลงลมไมได นนกคอ ก�รนำ� “การทองเทยว” ม�เปนปจจยทชวยสงเสรมใหเกดก�รแลกเปลยนเรยนร ก�รเชอมโยงมตของผคน ศลปวฒนธรรม สงคม สถ�ปตยกรรม ผ�นมรดกโลกท�งวฒนธรรมของอ�เซยนทมทงจดรวมและจดต�ง นอกจ�กน ก�รทองเทยวยงถอเปนอกปจจยสำ�คญ ทจะทำ�ใหไดเรยนรเพอนบ�นของเร� อ�ท ก�รทมรปแบบคว�มเชอและรปแบบสถ�ปตยกรรมทคล�ยคลงกน บโรพทโธ ในอนโดนเซย ปร�ส�ทวดพในล�ว นครวด นครธม และเมองพระนคร ในกมพช� สะทอนใหเหนแนวคดคว�มเชอในเรองศ�สน�ฮนด หรอในฟลปปนสซงเปนประเทศเดยวในอ�เซยนทมรปแบบสถ�ปตยกรรมต�มคว�มเชอของครสตศ�สน� นอกจ�กน ในเวยดน�ม ยงไดรบอทธพลจ�กอ�รยธรรมจนจนฝงร�กลกลงในวถชวต วฒนธรรม ฯลฯ จ�กตวอย�งดงกล�ว จะเหนไดว� ประเทศต�ง ๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมก�รรบ-สง แลกเปลยนวฒนธรรมระหว�งกน รวมถงก�รรบเอ�วฒนธรรมจ�กทอน ๆ เข�ม�ผสมผส�นกบอตลกษณดงเดมของตนเองไดเปนอย�งดสะทอนใหเหนถงคว�มแตกต�ง หล�กหล�ย แตกยงมจดรวมของคว�มเปนอ�เซยนรวมกน และก�รทเร�เข�ใจถงคว�มแตกต�ง กยอมเปนก�รลดอคตทแอบแฝงได สงทสำ�คญ คอ เมอประช�คมอ�เซยนเกดขนใน ค.ศ. 2015 ยอมจะสงผลใหเกดก�รเดนท�งไปม�ห�สกนม�กขน ถอเปนโอก�สหนงในก�รทจะเรยนรวฒนธรรม วถชวตของประเทศต�ง ๆ ในอ�เซยนใหม�กยงขนเพอใหสอดคลองกบคำ�ขวญของอ�เซยนทว� “One Vision, One Community, One Identity”

อ�งอง :กรมอ�เซยน กระทรวงก�รต�งประเทศ (2556), ประช�คมสงคมและวฒนธรรมอ�เซยน, สบคนเมอ 18 มกร�คม 2556. กระทรวงก�รต�งประเทศ. เวบไซต http://www.mfa.go.th/asean/ประภสสร เทพช�ตร. (2556). ประช�คมอ�เซยน.

** ทงอนโดนเซยและฟลปปนสมจดเดนเหมอนกน คอ เปนก�รสะทอนวถชวตของผคนทพย�ย�มจะสร�งสมดลกบธรรมช�ต แตแตกต�งกนตรงทของอนโดนเซยมหลกคว�มเชอท�งด�นศ�สน�เข�ม�เกยวของดวย อ�จจะมองไดว�เปนวฒนธรรมรวมของอ�เซยน ทยดเอ�เรองก�รเค�รพธรรมช�ต คว�มเชอ ศ�สน� เข�ม�ผนวกรวมกบวถชวต หรอก�รดำ�เนนชวต เพอเปนก�รสร�งสมดลระหว�งมนษยกบธรรมช�ต

72 |Tourism Journal

| 73Tourism Journal

ก�รสำ�รวจทศนคตนกทองเทยวเพอก�รว�งแผนเชงรกในก�รเจ�ะกลม

ลกค�ใหม (4 ตล�ดในเอเชย: จน ญปน อนโดนเซย และไตหวน)

ก�รสำ�รวจก�รรบรของนกทองเทยวเพอก�รว�งแผนเชงรกในก�รเจ�ะกลม

ลกค�ใหม (สำ�หรบตล�ดยโรป)

ก�รศกษ�สถ�นก�รณและโอก�สก�รสงเสรมตล�ดก�รทองเทยว

กลมนเวศและผจญภย (ECO & Adventure

Tourism)

ก�รสำ�รวจทศนคตและคว�มพงพอใจในก�รเดนท�งทองเทยว

ของคนไทยในพนททมศกยภ�พในก�รสงออก (เชยงใหม

พษณโลก ขอนแกน นครร�ชสม� นครสวรรค ก�ญจนบร ชลบร ลพบร

สงขล� และสร�ษฎรธ�น)

ก�รศกษ�สถ�นก�รณและแนวโนมด�นก�รตล�ดสำ�หรบก�รทองเทยวกลม Honeymoon & Wedding

ก�รสำ�รวจพฤตกรรม

และคว�มพงพอใจของนกทองเทยว

ช�วต�งช�ตททำ�กจกรรม Shopping

& Entertainment

ก�รสำ�รวจพฤตกรรมและคว�มพงพอใจของ

นกทองเทยวช�วต�งประเทศกลมกอลฟ (Golf)

ก�รสำ�รวจพฤตกรรมและคว�มพงพอใจของ

นกทองเทยวช�วต�งประเทศกลมสขภ�พคว�มง�ม (Spa and Wellness)

ก�รศกษ�สถ�นก�รณและแนวโนมด�นก�รตล�ด

สำ�หรบก�รทองเทยวกลมดำ�นำ�

ขอมลเพมเตมกรณ�ตดตอ library@tat.or.th หรอ http://tourismlibrary.tat.or.thรายชอรายงานวจยของการทองเทยวแหงประเทศไทย

2552 2553 2554

ก�รสำ�รวจทศนคตและคว�มพงพอใจนกทองเทยวต�งช�ตกลมตล�ดเกดใหม 6 ตล�ด และกลมตล�ดหลก 10 ตล�ด

(รสเซย สเปน ฟนแลนด สหรฐอ�หรบเอมเรตส อนโดนเซย และเวยดน�ม/จน ญปน ฮองกง ไตหวน สงคโปร อนเดย สหร�ชอ�ณ�จกร

ฝรงเศส เยอรมน และสหรฐอเมรก�)

ก�รสำ�รวจทศนคตและพฤตกรรม

ด�นก�รทองเทยวของช�วไทยในเขตกรงเทพฯ

และปรมณฑล

ก�รสำ�รวจมมมองของช�วไทยตอก�รทองเทยว

เพอก�รจดแบงกลมฐ�นลกค�

ก�รสำ�รวจทศนคตและคว�มพงพอใจนกทองเทยว

ต�งช�ตกลมตล�ดหลก และกลมตล�ดเกดใหม ระยะท 2 (ม�เลเซย ฟลปปนส เก�หลใต เดนม�รก อต�ล เนเธอรแลนด นอรเวย สวเดน สวตเซอรแลนด

แคน�ด� ออสเตรเลย และอสร�เอล)