Tập Bài Giảng Chính Thức Thuế

91
TẬP BÀI GIẢNG MÔN HỌC: LUẬT THUẾ 1. Tên học phần: Luật Thuế. 2. Số đơn vị học trình: 3 (45 tiết) 3. Trình độ: Dành cho sinh viên năm thứ 3, 4. 4. Phân bổ thời gian: - Lý thuyết: 30 tiết. - Thảo luận: 12 tiết. - Tự học có hướng dẫn: 3 tiết. 5. Điều kiện tiên quyết: Trước khi học môn Luật Thuế, sinh viên phải học xong các môn: Lý luận Nhà nước và pháp luật, Luận Ngân sách Nhà nước, Luật hành chính, Luật quốc tế, Luật hình sự, Luật dân sự, Luật tố tụng hành chính, Chủ thể kinh doanh. 6. Mục tiêu của học phần: Môn Luật Thuế trang bị kiến thức lý luận cơ bản về thuế, hiểu và nắm bắt đúng các khái niện về đối tượng nộp thuế, đối tượng chịu thuế, những trường hợp không chịu thuế, căn cứ tính thuế, chế độ miễn giảm… trong từng sắc thuế. Ngoài ra, môn học này giúp sinh viên nắm bắt những quy định của pháp luật về chế độ đăng ký, kê khai, nộp thuế đối với tất cả các sắc thuế trong hệ thống pháp luật thuế Việt nam, các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm trong lĩnh vực thuế. Sau khi học xong môn luật thuế, sinh viên sẽ biết vận dụng những kiến thức lý luận đã được trang bị để vận dụng vào việc đọc văn bản luật nhằm áp dụng các quy định của pháp luật thuế một cách đúng pháp luật. Mục đích của môn luật thuế giúp sinh viên có những kiến thức pháp luật trong lĩnh vực thuế để vận dụng vào các công việc thực tế như: Thanh tra thuế, thực hiện các công việc của cán bộ Hải quan, cán bộ thuế theo đúng pháp luật, tư vấn về kê khai, quản lý thuế, thực hiện các công việc liên quan đến hoạt động đăng ký, kê khai, nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật. 1

Transcript of Tập Bài Giảng Chính Thức Thuế

TP BI GING

MN HC: LUT THU

1. Tn hc phn: Lut Thu.

2. S n v hc trnh: 3 (45 tit)

3. Trnh : Dnh cho sinh vin nm th 3, 4.

4. Phn b thi gian:

L thuyt: 30 tit.

Tho lun: 12 tit.

T hc c hng dn: 3 tit.

5. iu kin tin quyt: Trc khi hc mn Lut Thu, sinh vin phi hc xong cc mn: L lun Nh nc v php lut, Lun Ngn sch Nh nc, Lut hnh chnh, Lut quc t, Lut hnh s, Lut dn s, Lut t tng hnh chnh, Ch th kinh doanh.

6. Mc tiu ca hc phn: Mn Lut Thu trang b kin thc l lun c bn v thu, hiu v nm bt ng cc khi nin v i tng np thu, i tng chu thu, nhng trng hp khng chu thu, cn c tnh thu, ch min gim trong tng sc thu. Ngoi ra, mn hc ny gip sinh vin nm bt nhng quy nh ca php lut v ch ng k, k khai, np thu i vi tt c cc sc thu trong h thng php lut thu Vit nam, cc quy nh ca php lut v x l vi phm trong lnh vc thu. Sau khi hc xong mn lut thu, sinh vin s bit vn dng nhng kin thc l lun c trang b vn dng vo vic c vn bn lut nhm p dng cc quy nh ca php lut thu mt cch ng php lut. Mc ch ca mn lut thu gip sinh vin c nhng kin thc php lut trong lnh vc thu vn dng vo cc cng vic thc t nh: Thanh tra thu, thc hin cc cng vic ca cn b Hi quan, cn b thu theo ng php lut, t vn v k khai, qun l thu, thc hin cc cng vic lin quan n hot ng ng k, k khai, np thu theo ng quy nh ca php lut.

7. M t vn tt ni dung hc phn.Khi nghin cu mn Lut Thu, sinh vin phi nm bt c nhng ni dung sau:

Khi nim, vai tr v cch thc phn loi thu.

Bn cht php l ca nhng yu t c bn cu thnh nn mt sc thu.

Cc nguyn tc v yu cu ca vic xy dng h thng php lut thu Vit nam.

Vai tr, mc tiu ca cc sc thu trong h thng php lut thu Vit nam.

Nhng c trng c bn ca cc sc thu: gi tr gia tng, thu tiu th c bit, thu xut khu-nhp khu, thu bo v mi trng, thu thu nhp doanh nghip, thu thu nhp c nhn, thu ti nguyn , thu s dng t nng nghip, thu s dng t phi nng nghip

Ni dung quy nh ca php lut i vi cc sc thu nu trn.

Ch php l v x l vi phm php lut thu.

8. Ti liu hc tp.

8.1 Sch, gio trnh chnh

Gio trnh Lut Thu ca trng i hc Lut H Ni 2012

Gio trnh Lut Thu, H Lut TPHCM, 2012.

8.2. Sch tham kho

Gio trnh Thu, Trng i hc kinh t Tp. HCM v Vin nghin cu Ti chnh phn vin Tp. HCM, NXB Thng K 2001;

Gio trnh qun l Thu Trng i hc kinh t quc dn, NXB Thng K 2002;

Gio trnh Thu trng i hc kinh t Tp. HCM ng ch bin GS.TS Nguyn Thanh Tuyn TS. Nguyn Ngc Thanh NXB Thng k 2001;

Nhp mn Lut Thu i cng v l thuyt Thu ca Michel Bouvier, NXB Chnh tr quc gia 2005;

Php lut thu GTGT - Nhng vn l lun v thc tin ca PGS-TS Trn nh Ho, TS Nguyn Th Thng Huyn, NXB Ti chnh 2003.

8.3. Ti liu khc

- Tp ch + Tp ch Thu Nh nc;

+ Tp ch Ti chnh;

+ Tp ch Hi quan.

- Cc website

+ www.chinhphu.com.vn

+ www.mof.gov.vn;

+ www.gdt.gov.vn;

+ www.customs.gov.vn;

+ www.hcmtax.gov.vn;

+ www.haiquan.hochiminhcity.gov.vn.

9. Phng php ging dy

Ging l thuyt: Ging s trnh by nhng vn l lun ca tng ni dung c th thuc mn hc Lut Thu sinh vin c nhng kin thc nn tng nhm tip cn lut thc nh.

Tho lun: Ging s a ra cc tnh hung bi tp, cc cu hi sinh vin cng tho lun nhm a ra cch thc x l cc vn c th pht sinh trn thc t. Ngoi ra, ging vin s gii p thc mc ca sinh vin v phn l thuyt trnh by trn lp v lm sng t nhng ni dung m gio vin yu cu sinh vin t nghin cu nh.

T hc c hng dn: Trong cc gi ging l thuyt, ty vo tng phn ca cc chng trong ni dung ca chng trnh, gio vin s yu cu sinh vin c lut thc nh, c cc ti liu c lin quan trn c s c hng dn ca gio vin sinh vin hiu r nhng ni dung l lun m gio vin trnh by cng nh vn dng nhng kin thc c trang b hiu v phn tch quy nh ca php lut.

Cc phng php tip cn khc do gio vin ng lp la chn.

10. Tiu chun nh gi sinh vin

10.1. Hnh thc nh gi b phn (phn nh gi ny chim 20% n 40% im tng kt mn hc).

Gio vin ph trch ging dy c th la chn mt hoc nhiu cch thc nh gi sau:

Vit tiu lun theo cc ti m gio vin gi ;

Lm bi kim tra vit ti lp trong khong thi gian t 30 n 45 pht;

Gii quyt bi tp tnh hung m gio vin yu cu;

i thc t nghin cu vic p dng quy nh php lut trong tng lnh vc c th thuc phm vi nghin cu ca mn hc ( di bi bo co tu theo yu cu ca gio vin v ty tng ti). Lu , hnh thc ny c th c t chc theo nhm v bo co c vit theo nhm;

Vit chuyn nghin cu theo nhng ti hoc lnh vc m gio vin gi .

10.2. Hnh thc thi kt thc hc phn (im thi kt thc hc phn bng 60% n 80% im hc phn)- Trc nghim

- T lun

- Kt hp c 2 hnh thc trn

10.3. im hc phn bng im thi kt thc hc phn cng im nh gi b phn.

Chng INHNG VN L LUN CHUNG V THU V PHP LUT THU

1- KHI QUT CHUNG V THU:

1.1 Ngun gc v s hnh thnh ca thu:

- Vao giai oan cui cua xa hi cng san nguyn thuy khi bt u xut hin s t hu hoa v cua cai va xa hi bt u co s phn chia giai cp; s i khang gia cac giai cp oi hoi phai co mt t chc ng ra quan ly xa hi ( Nha nc ra i.

- Nha nc tao ra b may thc hin quyn lc nha nc nhm thc hin cac chc nng quan ly xa hi, vi vy duy tri b may nha nc cn co ngun tai chinh t s ong gop cua ngi dn trong nc ( thu ra i.

- Ban u thu c thu bng hin vt vi mi quan h luc nay trong xa hi la hang i hang( ch thu thu bng hin vt n gian, tin li cho ngi np thu, tuy nhin kho khn trong vic bao quan thu thu c vi du nh san phm nng nghip nh rau, cu, qua.

- Khi phng thc mua ban chuyn sang hinh thc hang tin hang, hinh thc thu thu chuyn i t thu bng hin vt sang thu thu bng tin: cac sc thu va h thng c quan thu ra i va ngay cang phat trin cho n hm nay.

1.2 Khi nim v c im ca thu:

a, Cac quan im v thu:

- Thuyt kh c: Thu l kt qu ca s tho thun gia nhn dn m i din ca h chnh l cc i biu dn chng trong Ngh Vin hoc Quc Hi v Nh nc.

S tn tai cua Nha nc la mt kh c gia cac tng lp, cac giai cp trong xa hi nn cac vn lin quan n nha nc u la nhng quan h mang tinh thoa thun va thu cung nh vy

( nhn dn ong thu cho nha nc va nha nc co nghia vu cung cp, am bao cho nhn dn cac dich vu, li ich nh an ninh, quc phong, giao duc, an sinh xa hi.

( thu mang tinh i gia, ngha l nhn dn phi nhn c phn li ch mt cch trc tip t nh nc tng ng vi s thu m nhn dn np.

- Thuyt t nguyn: Thu l mt khon tin m nhn dn t nguyn ng gp cho qu ngn sch nh nc.

y la hoc thuyt cua cac nha cng hoa chu u a ra ph phan vic ong gop bt buc cua nhn dn cho vua chua phong kin nhm tao lp quy ngn sach phuc vu cho nhu cu chi tiu xa hoa cua vua chua phong kin.

( nhn dn co th tuy nghi ong thu hay khng nhng nha nc thi lun lun cn tin

- Thuyt quyn lc: Thu l s ng gp ti chnh ca nhn dn nhm hnh thnh qu ngn sch nh nc nh nc thc hin cc chc nng ca mnh, khng mang tnh i gi v c bo m cng ch bng sc mnh ca nh nc.

Ban cht cua thu la khoan thu bt buc va c bao am thc hin bng sc manh cng ch bi quyn lc nha nc nhm tao ngun tai chinh nha nc chi dung thc hin cac chc nng cua minh.

( thu khng mang tinh i gia va np thu la nghia vu cua ngi dn

b, Khai nim thu:

Thu l mt khan thu bt buc mang tnh cng ch bng sc mnh ca nh nc m cc t chc, c nhn c ngha v phi np vo ngn sch nh nc; cc khon thu ny khng mang tnh i gi v hon tr trc tip cho ngi np thu.

( c im cua thu:

- Th nht, thu l mt phm tr mang tnh lch s, gn lin vi nh nc: thu xut hin ngay khi nha nc ra i hinh thanh ngun tai chinh nui b may nha nc nhm thc hin cac chc nng cua nha nc.

Mi hinh thc nha nc khac nhau thi thu cung khac nhau. Bi vi mi giai cp thng tri ln nm quyn lc nha nc u th hin y chi cua minh bn canh nhng muc tiu chung thi mi giai cp cm quyn u co nhng muc tiu ring nn iu nay tac ng n nhu cu v tai chinh khac nhau do o cach thc quy inh v thu cung khac nhau.

Bn cnh , trong cng mt hnh thc nh nc nhng nhng thi im lch s khc nhau th c th do yu cu ca nh nc, nhu cu chi tiu ca nh nc cng c th khc nhau nn cc sc thu c qui nh cng c nhng s iu chnh khc nhau nhm to nn ngun thu ngn sch nh nc khc nhau (trong cng hnh thc nh nc t sn nhng thi im ho bnh th c th thu s iu chnh khc nhng thi im chin tranh th thu c th c iu chnh cao hn c ti chnh phc v nhim v bo v t quc).

( Do vy, thu khng phi l bt bin m thu s c th thay i v cch thc tc ng, iu chnh, huy ng ti chnh theo qu trnh pht trin ca lch s. Hay ni cch khc l mi thi k lch s khc nhau th thu mang nhng mu sc khc nhau. V vy , thu l mt phm tr lch s.

- Th hai, thu l mt khon thu bt buc do php lut qui nh c bo m bng sc mnh cng ch ca nh nc: thu c th ch hoa trong Hin php ca cc quc gia. Bi v, vic ng thu c coi l ngha v bt buc ca mi t chc v c nhn cho nh nc. Ngha v thu ny l ngha v mang tnh bt buc, l qui tc x s bt buc c qui nh c th trong php lut.- Th ba, thu khng mang tnh i gi v hon tr trc tip: Khng c mi lin h trc tip gia s tin thu m cc i tng np thu np cho nh nc v cc quyn, li ch hp php nhn i tng np thu nhn c t nh nc.

S tin thu thu c s c nh nc s dng cho cc chi tiu cng cng, phc v cho nhu cu ca nh nc. Nhng t chc, c nhn np thu cho nh nc cng nh nhng ngi khng np thu cho nh nc, ngi np thu nhiu cng nh nhng ngi np t u bnh ng nh nhau trong vic nhn c cc phc li cng cng t pha nh nc.- Th t, thu phi do c quan nh nc c thm quyn ban hnh: Ch c nhng c quan c quyn lc cao nht trong mt quc gia mi c thm quyn ban hnh sc thu. Thu c ban hnh bi c quan c thm quyn cao nht ca mt quc gia mi c c s cho vic bo m thu thu bng sc mnh cng ch ca nh nc. V d: thi phong kin v Vua, thi k TBCN l Quc Hi, Ngh Vin

Vit Nam, c hai c quan c thm quyn c php ban hnh sc thu l:

+ Quc Hi: c quan quyn lc cao nht s ban hnh sc thu di hnh thc vn bn l Lut thu.

+ UBTVQH: l c quan c thm quyn ban hnh sc thu di hnh thc l Php lnh.

So sanh thu vi phi, l phi:

- Ging:

+ L mt trong nhng ngun thu ca Ngn sch nh nc.

+ Do c quan nh nc c thm quyn ban hnh.

- Khc nhau:

ThuPh, l ph

- C quan c thm quyn ban hnh sc thu: QH, UBTVQH- C quan c thm quyn qui nh ph, l ph: UBTVQH, CP, B trng B Ti chnh, HND cp tnh

- V tch cht: Thu khng mang tnh i gi v hon tr trc tip Ph, l ph c mang tnh i gi v hon tr trc tip

- Phm vi tc ng: C i tng tc ng rng hn phm vi tc ng ca ph v l ph

1.3 Vai tr ca thu:

Mt l, thu to ngun thu cho ngn sch nh nc: T khi nh nc ra i, da vo quyn lc ca mnh, nh nc t ra cc sc thu v buc cc thnh vin trong x hi c ngha v np thu, c ngha v ng gp mt phn thu nhp ca h vo trong ngn sch nh nc. Chnh nh khon ng gp ny m nh nc mi c th tn ti v pht trin.Cn phi ch rng vic thu thu, vic t ra nhiu sc thu bo m ngun thu cho ngn sch nh nc l:

+ Cn phi m bo rng cc vn bn qui phm php lut thu ng b, thng nht v khoa hc c th d dng trong vic p dng thu. Trnh nhng chng cho, s h c th b li dng trn thu hoc gy nhng bt li cho qu trnh thu, np thu.

+ Thu a ra phi bao qut hu ht mi hot ng t sn xut-kinh doanh, ch bin sa cha, khai thc, xy dng n dch v , t ngun thu nhp thng xuyn n khng thng xuyn, nhng hot ng tiu dng ca x hi.

+ Vic thu thu cn phi trnh tnh trng thu git thu, ngha l tn thu n mc trit vic thu thu dn n ngun thu thu khng cn. Tri li nh nc cn phi nui dng thu to ngun thu lu di v n nh.

+ Bn cnh , vic thu thu phi m bo tnh cng bng. Ngha l nhng cng dn c mc thu nhp nh nhau, s dng cc hng ho, dch v nh nhau th u phi np thu nh nhau. T mi to cho ngui tm l rng ai cng phi np thu, s lm cho ngi np thu t cm thy b c ch hn trong vic np thu v vic thu thu tin hnh c d dng v hiu qu hn.

Hai l, thu l cng c gip nh nc qun l, iu tit v m nn kinh t.+ Thu to ngun thu phc v nhu cu u t ca t nc: bn cnh vic thu thu th nh nc cng cn phi nui dng thu, to ra nhiu tin c th thu c thu nhiu hn. Do vy, nh nc bt u c nhng bc u t li cho nn kinh t. Nh nc ngy cng s dng nhiu ti chnh u t ngc li cho nn kinh t, u t cho t nc nh xy dng thy li, ng x, cc dch v cng cng cho ngi dn, xy dng c s h tng, thc hin cc chng trnh xo i gim nghoC u t ngc li cho t nc, cho nn kinh t th nn kinh t mi pht trin, cc hot ng sn xut, kinh doanh mi c y mnh, thu nhp ca ngi dn mi nng cao t c nhiu c s nh nc thu thu.

+ Thu l cng c iu tit gi c th trng: Trong nn kinh t th trng, thu l mt cng c iu tit gi c th trng rt hiu qa ca nh nc chng lm pht. V d nh: Nu gi c ca mt loi hng ho no ang gi cao, nh nc tin hnh gim thu i vi doanh nghip u t sn xut mt hng , gim thu i vi hng ho . iu ny s lm nhiu doanh nghip, c s kinh doanh tin hnh u t sn xut mt hng ny. Nh vy, lc ny lng cung trn th trng tng th s lm gi c trn th trng h xung. V ngc li.

+ Thu gp phn hng dn tiu dng: Thng qua thu, nh nc c th tc ng vo hnh vi tiu dng ca ngi dn i vi hng ho v dch v. Nh nc c th hng dn ngi dn trong vic tiu dng hng ho, s dng dch v thng qua vic iu chnh thu. V d: hn ch ngi dn trong vic tiu dng nhng hng ho c hi vi mi trng v sc kho ca con ngi, nh nc ban hnh thu TTB vi mc thu sut cao. Khi mun hn ch vic s dng hng ho nhp khu th nh nc s tng mc thu nhp khu ln cao. V thng qua vic tng thu i vi nhng hng ho v dch v ny th gi c ca hng ho, dch v cng b tng cao. Vic gi c tng ln s tc ng lm cho lng cu trn th trng gim hay ni cch khc l ngi dn s t tiu dng nhng hng ho, s dng nhng dch v ny.+ Thu c coi l cng c bo h cc doanh nghip trong nc ng thi khuyn khch c cc t chc, c nhn u t kinh doanh vo nhng ngnh ngh, lnh vc m nh nc mun khuyn khch pht trin: Khi nn sn xut trong nc b thit hi hoc c nguy c b e da gy nhiu thit hi t pha hng ha nhp khu nc ngoi th nh nc thng qua thu nhp khu c th dng hng ro quan thu ngn chn s tn cng ca hng ho t nc ngoi. iu ny to iu kin bo h cc doanh nghip sn xut trong trc, gip h an tm sn xut. Thu cng c tc dng rt ln trong vic khuyn khch cc c s kinh doanh u t kinh oanh vo nhng ngnh ngh, nhng lnh vc nh nc khuyn khch u t.

Ba l, thu gp phn to cng bng x hi, iu tit thu nhp.

Thng qua thu nh nc tin hnh iu tit mt phn thu nhp ca cc c nhn, t chc vo ngn sch nh nc. Vic iu tit thu nhp ny nhiu hay t cn ph thuc vo vic c nhn, t chc ny c thu nhp nhiu hay t, s dng nhiu hay t cc hng ho, dch v, thu nhp m cc c nhn, t chc ny c c t hot ng g? c thng xuyn hay khng thng xuyn Vic iu tit ny nhm mt mt c ngun thu cho ngn sch nh nc, mt khc gp phn tham gia vo qu trnh ti phn phi li thu nhp cho cc c nhn, t chc trong x hi, nh xy dng h thng phuc li xa hi thc hin cc chnh sch x hi nh: o to ngh cho tr em lang thang c nh, chm sc cho ngi gi khng ni nng ta, chnh sch x hi i vi gia nh c cng vi cch mng, gia nh neo n, hay cc chng trnh xy dng h thng nc ngt cung cp nc cho ma kh, o knh ra phn, ngn mn Nhng hot ng ny nhm to iu kin cho nhng ngi ngho, c thu nhp thp c c hi t to thm thu nhp cho bn thn, c thm ngun ti chnh c th sng c. chnh cch thc ca nh nc gp phn to cng bng cho x hi.1.4 Phn loi thu:

Mc ch ca vic phn loi thu nhm:

+ Gip cho ngi hc thy c l do ti sao nh nc li c nhng qui nh khc nhau v vic iu tit thu, cch xc nh vic thu v np thu i vi nhng nhm thu khc nhau.

+ Gip nh nghin cu, nh lp php thy c s tc ng ca nhng nhm thu n tm l, n thi ca i tng np thu c nhng cch thc, nhng iu chnh cho ph hp khi qui nh i vi tng sc thu.

C nhiu tiu ch khc nhau phn loi thu.

1.4.1 Cn c vo tnh cht ca thu m chng ta c th chia thu thnh 2 nhm:

Thu gin thu: l loi thu thu gin tip thng qua gi c hng ho v dch v. Trong thu gin thu, i tng np thu khng phi l ngi chu thu.

+ Thu gin thu l nhng loi thu thng thng c p dng i vi hng ho v dch v. Tin thu c cu thnh trong gi c hng ho v dch v. Trong thu gin thu, chng ta tuy c th thy rng tin thu l bao nhiu, gi cha c thu ca hng ho, dch v l bao nhiu nhng chng ta khng th ch tr gi cha thu khi mua hng ho, dch v m kht t vic phi tr thm tin thu c cu thnh trong gi c ca hng ho, dch v ny.

+ Trong thu gin thu, i tng np thu v ngi chu thu l khc nhau. Thng thng, trong thu gin thu th ngi chu thu chnh l ngi tiu dng, con ngi np thu thng la t chc, ca nhn san xut, kinh doanh hang hoa va dich vu cung cp cho ngi tiu dung.

( u im: thu gin thu l loi thu d dng thu c va c phm vi iu tit rt rng v hu nh thu gin thu iu tit vo tt c cc loi hng ho, dch v trn th trng nn gn nh ton dn l ngi chu thu ca loi thu gin thu. Thu gin thu li c th che y (cu thnh) trong gi c hng ho, dch v nn t to nn tm l phn khng, tiu cc t pha ngi chu thu. V vy, ngun thu t thu gin thu l tng i nhiu v n nh vo ngn sch nh nc. Bn cnh , v hu ht ngi np thu l nhng c s sn xut, kinh doanh hng ho, dch v nn c quan nh nc c th qun l c. iu ny gip cho vic hnh thu ca loi thu gin thu cng d dng hn.

Nhc im ca th gin thu: Do nh nc khng bit c chnh xc lc no hng ho, dch v ny c ngi tiu dng mua v s dng. Chnh v vy, nh nc khng th bit c c th ngi tiu dng l nh th no, thu nhp ra sao? Hon cnh sng nh th no? Nn vic iu tit trong thu gin thu i vi thu nhp ca ngi tiu dng l khng cng bng.

Cc loi thu gin thu hin nay l:

+ Thu GTGT;

+ Thu TTB;

+ Thu XK, NK;

+ Thu BVMT

Thu trc thu: l loi thu thu trc tip vo i tng np thu. Trong thu trc thu i tng np thu chnh l ngi chu thu, ngi phi tr tin thu. Hay ni cach khc l nh nc tin hnh iu tit mt cch trc tip mt phn thu nhp ca cc t chc, c nhn vo ngn sch nh nc.

( u im: Do thu trc thu trc tip vo thu nhp ca i tng np thu nn m bo rng vic thu thu s tng i cng bng hn vi nh nc c xem xt n cc yu t ca i tng np thu nh: hon cnh sng, chi ph b ra cho qu trnh to thu nhp bi bit c c nhn , t chc nh th no.

+ Thu thu nhp gp phn rt ln trong vai tr th ba ca thu l iu tit thu nhp v to cng bng x hi. Bi i vi thu trc thu thu vo thu nhp ca i tng np thu gim bt phn no khong cch giu, ngho trong x hi, iu ho thu nhp, gp phn lm gim bt khong cch chnh lch gia cc tng lp dn c trong x hi.

Nhc im: V thu trc thu thu trc tip vo i tng np thu nn s d gy ra phn ng t pha ngi np thu khi nh nc iu chnh tng cao thu bi h thc v bit c chnh xc s thu mnh phi np cho nh nc l bao nhiu. T , nhng ngi chu thu thng sinh ra tm l trn thu, lm gim s thu mnh phi np bng nhiu cch thc khc nhau nh: khai gim thu nhp, k khai nhiu khon chi ph s c khu tr trc khi tnh thuBn cnh , vic theo di, qun l thu thu ny l rt phc tp, oi hi cn b thu phi c chuyn mn cao, c h thng x l thng tin lin thng. iu ny cng lm cho chi ph hnh thu i vi loi thu trc thu cng tng ln tng i cao v kh khn so vi thu gin thu. iu ny i khi cng lm cho vic tp trung thu nhp vo ngn sch nh nc khng p ng kp thi, y .Cc loi thu trc thu hin nay l:

+ Thu TNDN;

+ Thu thu nhp c nhn

+ Thu s dng t phi nng nghip

+ Thu s dng t NN;

+ Thu ti nguyn.

S khac bit gia thu gian thu va thu trc thu:

Thu gin thuThu trc thu

- Tin thu c cu thnh trong gi c hng ho, dch v.- Tin thu khng c cu thnh trong gi c hng ho, dch v

- Nh nc iu tit thu nhp ca ngi chu thu mt cch gin tip thng qua gi c hng ho, dch v- Nh nc iu tit trc tip thu nhp ca ngi chu thu

Trong thu gin thu, i tng np thu v ngi chu thu l mt.- Trong thu trc thu, i tng np thu v ngi chu thu l mt.

- Phm vi tc ng ca thu gin thu l rt rng ri- Phm vi tc ng ca thu trc thu l tng i hp.

- Vic thu thu l tng i d dng hn v t gp s phn ng ca ngi chu thu- Vic thu thu l tng i kh khn v tm l phn ng vi thu ca ni tiu dung

1.4.2 Cn c vo i tng nh thu ( i tng chu thu):

Nu da vo tiu ch ny, chng ta c th chia cc sc thu thnh cc loi thu sau:

+ Thu i vi hng ho v dch v: i vi thu ny, nh nc c i tng cn iu chnh l hng ha v dch v.

+ Thu iu tit vo thu nhp: thu TNDN, thu thu nhp c nhn

+ Thu ti sn iu tit vo hnh vi s dng mt s loi ti sn ca nh nc hoc nh ln ti sn thuc s hu hp php ca cc ch th nh thu s dng t phi nng nghip, thu s dng t nng nghip, thu ti nguyn.

2- NHNG VN C BN V PHP LUT THU:

2.1 Khi nim php lut thu :2.1.1 Khi nim:

Php lut thu l tng hp cc qui phm php lut iu chnh cc quan h x hi pht sinh trong qu trnh thu np thu, l b phn ch yu v quan trng nht ca php lut v thu ngn sch nh nc.

- Php lut thu l tng hp cc qui phm php lut iu chnh cc quan h php lut x hi pht sinh trong qu trnh thu np thu.

Thu c s dng nh l mt cng c tp trung mt phn thu nhp ca cc t chc, c nhn vo ngn sch nh nc. c th lm c iu ny, thu phi c ban hnh di hnh thc mt vn bn php lut l c s php l cho qu trnh thu np thu, qu trnh iu chnh cc quan h x hi pht sinh trong qu trnh ny. Nhng quan h ny sinh trong vic thu np thu s bao gm nhng quan h sau:

+ Nhm quan h pht sinh trong qu trnh qun l thu ca c quan nh nc.

Trong nhm hot ng ny, c quan thu c trch nhim phi xc dnh c ng v chnh xc s thu phi np l bao nhiu, ai l ngi c ngha v phi np, cch tnh thu i vi tng trng hp l nh th no? Nhm quan h ny c th din ra trc hoc sau khi i tng np thu tin hnh np thu. Trc khi np thu l khi cc t chc, c nhn ny tin hnh ng k thu vi c quan c c quan thu cp m s thu. Sau khi np thu l khi c quan thu tin hnh vic kim tra, xem xt, thanh tra li thu, x l nhng vi phm v thu.

+ Nhm quan h trong vic ngi np thu thc hin ngha v np thu cho c quan thu:

Nhm quan h ny pht sinh khi cc t chc, c nhn n np thu cho c quan thu. Mun tin hnh hot ng ny cc i tng thuc din np thu phi tin hnh hnh vi k khai thu, tin hnh tm np thu, thc hin vic xin min, gim thu ( nu thuc trng hp c min gim thu), tin hnh vic quyt ton thu vi c quan thu.

C hai nhm quan h trn th trong bt k mi quan h no cng u mang nng tnh quyn uy v mt bn tham gia vo quan h l c quan nh nc (c quan thu, c quan khc). Trong cc nhm quan h trn, cc bn: c quan nh nc v i tng np thu u c nhng quyn v ngha v php l khc nhau nhng tng ng nhau nhm m bo vic thc thu thu c tin hnh chnh xc nhng phi cng bng v hp l. V v nhng nhm quan h ny lun c qui nh v chu iu chnh bi cc vn bn thu do cc c quan nh nc ban hnh t vn bn c hiu lc cao nht n cc vn bn hng dn thi hnh. Nhng vn bn qui phm php lut v thu iu nhm n vic qui nh iu chnh cc quan h trn mt cch r rng lm c s php l cho cc c quan thu khi tin hnh thu thu cng nh xc nh c th trch nhim ca i tng np thu phi np thu v ngn sch nh nc. V vy,php lut thu l tng hp cc qui phm php lut iu chnh cc quan h php lut x hi pht sinh trong qu trnh thu np thu.

- Php lut thu l b phn ch yu v quan trng nht ca php lut v thu ngn sch nh nc: mc d ngn sch nh nc thu t nhiu ngun khc nhau nh thu, ph, l ph, vay n nc ngoi nhng trong cc ngun thu ca ngn sch nh nc th ngun thu t thu lun chim t l cao (khong 90% ngun thu ngn sch nh nc). Do vy, trong qui nh ca php lut v thu ngn sch nh nc th php lut v thu cng gi vai tr quan trng nht. 2.1.2 Ni dung iu chnh ca php lut thu:

Xc lp ngha v thu ca cc c nhn, t chc c ngha v np thu cho nh nc.

Xc nh cch thc iu tit thu.

Xc nh trnh t thc hin cc ngha v thu.

Xc nh bin php x pht v khen thng.

2.2 Cc yu t cu thnh o lut thu:

2.2.1 Tn gi ca o lut thu:

Tn gi ca mt o lut thu lun gn lin vi tn loi thu m o lut thu iu chnh va c th gip phn bit c gia o lut thu ny vi o lut thu khc.

V d:

i vi sc thu tiu th c bit th o lut s c tn gi l Lut thu tiu th c bit;

i vi thu GTGT th o lut s c tn l Lut thu GTGT

Tn gi ca tng loi thu thng c xc nh cn c vo i tng tnh thu, i tng tc ng ca loi thu hoc cn c vo ni dung, tnh cht ca cc iu kin php l lm pht sinh hot ng tnh thu m t tn cho tng loi thu.

V d:

i vi loi thu m chng ta tnh thu da vo phn gi tr gia tng ca hng ho, dch v iu tit, thu thu th s gi tn l thu GTGT. Lc ny, nu hng ho, dch v c gi tr tng thm th t chc, c nhn lm gi tr ca hng ho, dch v tng thm c ngha v ng k, k khai, np thu cho c quan thu.

i vi thu m chng ta iu tit vo vic dch chuyn ca hng ho qua bin gii VN th chng ta gi tn l thu XK, NK.

Nh vy, tn gi ca thu s phn nh c rng thu ny s tc ng vo ci g? Do vy, tn gi thu cn phi lm sao gip ngi nghe, ngi nghin cu, ngi dn ngay khi mi nghe n tn ca sc thu c th hnh dung c i tng m sc thu mun iu chnh.

2.2.2 i tng chu thu:

i tng chu thu ca mt o lut thu l i tng khch quan phi thu thu, l vt chun m da vo nh nc thu c mt s tin thu nht nh. c th l hng ho, dch v hoc cng c th l ti sn, thu nhp m cc t chc, c nhn tc ng vo. i tng chu thu l mt trong nhng ni dung c bn ca mt o lut thu v:

+ Gip xc nh c phm vi iu chnh ca o lut thu:

Mi o lut thu u phi xc nh c th phm vi iu chnh ca mnh. trn c s , qui nh cc vn lin quan nh: cch thc xc nh vic thu thu nh th no? Vic qun l thu s tin hnh ra sao? Vic ng k, k khai, np thu s c tin hnh nh th no? Hng ho no, dch v no s chu s iu chnh ca o lut thu ny?

+ Gip xc nh c ch th c ngha v np thu ca o lut thu cho nh nc.

Vic xc nh c phm vi tc ng, iu chnh ca mt o lut thu, xc nh c hng ho, dch v no thuc din chu tu t gip chng ta c th xc nh c cc t chc no, cc c nhn no s l ch th phi np thu cho c quan thu.

Thng thng, mi o lut thu c i tng chu thu ring. Trong trng hp i tng chu thu ca cc o lut thu c s trng nhau l do nh nc da vo nhng tiu ch khc nhau, nhng mc ch khc nhau iu tit. Do vy, y khng th gi l thu trng thu m ch c th ni rng vic thc hin nh thu trn nhiu tiu ch khc nhau c th lm cho mt s i tng chu thu ca o lut thu ny cng trng vi i tng chu thu ca o lut khc.

Nh vy, y i tng chu thu ca thu TTB v thu GTGT c s trng lp nhau. Nhng hng ho, dch v l i tng chu thu ca thu TTB cng l hng ha, dch v thuc din chu thu GTGT. Tuy nhin, chng ta cn lu rng i vi thu TTB th thu s iu tit vo vic tiu dng nhng hng ho, dch v m khng tht cn thit cho cuc sng, c hi cho sc kho ca con ngi, mi trng v x hi, trong khi , thu GTGT li iu tit vo phn ga tr tng thm ca hng ho, dch v nn tiu ch iu tit ca hai loi thu ny l khc nhau hon ton mc d c i tng chu thu ging nhau.

2.2.3 Ngi np thu:

Ngi np thu theo quy nh ti Khon 1 iu 2 Lut Qun l thu 2006: a) T chc, h gia nh, c nhn np thu theo quy nh ca php lut v thu;

b) T chc, h gia nh, c nhn np cc khon thu khc thuc ngn sch nh nc (sau y gi chung l thu) do c quan qun l thu qun l thu theo quy nh ca php lut;

c) T chc, c nhn khu tr thu; t chc, c nhn lm th tc v thu thay ngi np thu.Theo , mt t chc, c nhn ch tr thnh ngi np thu ca mt o lut thu khi v ch khi:

+ T chc, c nhn c hnh vi tc ng ln i tng chu thu ca mt o lut thu;

+ Hnh vi tc ng ca cc t chc, c nhn ny c o lut thu qui nh l phi chu thu.

Nu cc t chc, c nhn khng tho mn mt trong hai yu t trn th khng th tr thnh i tng np thu ca mt o lut thu.

Phn bit ngi np thu va ngi chiu thu:

Ngi np thuNgi chu thu

-c qui nh c th trong o lut- Khng c xc nh trong o lut

- L t chc, c nhn trc tip tin hnh vic np thu cho c quan thu- L ngi thc s phi tr tin thu nhng khng phi lc no cng np thu trc tip cho c quan thu

- i khi l mt (trong thu trc thu)

2.2.4 i tng khng np thu, i tng khng chu thu:i tng khng thuc din np thu l cc t chc, c nhn c cc iu kin c d liu trong o lut nhng c o lut xc nh l khng thuc phm vi iu chnh ca o lut.

i tng khng thuc din chu thu l cc hng ha, dch v, ti sn hoc thu nhp c cc iu kin c d liu trong o lut nhng c o lut xc nh l khng thuc phm vi iu chnh ca o lut.

2.2.5 Cn c tnh thu:

Cn c tnh thu l mt trong nhng yu t c bn m:

+ i tng np thu c th t mnh da vo tnh ra s thu mnh c ngha v phi np vo ngn sch nh nc i tng np thu c th k khai v tin hnh np thu, quyt ton thu i vi c quan thu.

+ L cn c c quan thu c th da vo tin hnh vic kim tra, gim st hat ng k khai, np thu ca i tng np thu, xc nh c hay khng hnh vi trn thu ca i tng np thu.

Cn c tnh thu ca o lut thu thng da vo hai yu t: C s tnh thu v thu sut.

a. C s tnh thu:

Tu tnh cht ca tng sc thu m c s tnh thu ny c th l khc nhau nhm xc nh ng v chnh xc s thu m i tng np thu c ngha v phi np cho nh nc cng nh th hin r bn cht ca o lut thu ny l iu tit vo ci g?

+ i vi cc loi thu trc thu th c s tnh thu l thu nhp chu thu.

V d:

i vi thu TNDN, c s tnh thu l phn thu nhp ca cc c s kinh doanh c c t vic tin hnh hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v. i vi thu thu nhp i vi ngi c thu nhp cao, c s tnh thu l nhng phn thu nhp cao m cc c nhn c c t nhng hot ng khng mang tnh kinh doanh.

+ i vi cc loi thu gin thu th: c s tnh thu l gi c ca hng ho v dch v cha c thu.

V d:

i vi thu GTGT th c s tnh thu l gi cha c thu GTGT ca hng ho, dch v. i vi thu TTB th c s tnh thu l gi cha c thu TTB.

b. Thu sut:

Thu sut l mc thu phi thu m i tng np thu c ngha v phi np vo ngn sch nh nc theo mt mc nht nh.

Mc thu sut c th l con s c th (tuyt i) hoc cng c th l t l phn trm.

- Vi thu sut bng s tuyt i th s thu m i tng np thu np cho nh nc s l con s khng i.

V d: Ti Thy in: Bia 3,6 phi np 9,5 curon/lt; thuc l gi: 0,39 curon/iu

u im ca loi thu sut ny l m bo n nh c s thu thu vo ngn sch nh nc; gip c s kinh doanh nh trc c s thu phi np xc nh trc chi ph kinh doanh sao cho c li v vic thu thu c tin hnh d dng, phn no hn ch c tnh trng k khai gian di ca i tng np thu trn thu. Tuy nhin, thu sut bng s tuyt i ny cng bc l mt s nhc im sau: mc thu sut ny khng ph thuc vo s bin ng ca gi c dn n i khi vic iu tit ca thu khng xc vi tnh hnh thc ti ca th trng.

* Vi mc thu sut bng s tng i: L mc thu sut m mc thu s thay i theo mt t l nht nh da vo c s tnh thu.

V d:

Mc thu sut thu GTGT i vi linh kin hng in t l 5% . Nh vy, khi mua my tnh xch tay vi gi cha c thu l 10 triu ng th lc ny s thu phi np l 10 triu*5% = 0,5 triu ng.

u im ca mc thu sut ny l s thu phi np c th thay i tu theo c s tnh thu. Tuy nhin, cng tc hnh thu thu rt l kh khn v phi lm sao c th xc nh c chnh xc c s tnh thu (gi bn hng ho, dch v, thu nhp ca i tng np thu). V vy, i vi loi thu sut ny, i tng np thu rt d c c hi thc hin cc hnh vi trn thu.

2.2.6 Ch min, giam thu:

Ch min, gim thu th hin s u i ca nh nc dnh cho i tng np thu. Vic min, gim thu nhm hng n vic to nhiu u i cho i tng np thu.

Min, gim thu l nhng trng hp m o lut thu d liu ra. Do vy, cc t chc, c nhn l i tng np thu ch c min, gim thu khi tho mn cc iu kin m o lut thu liu.

( i tng np thu tuy tho mn cc iu kin c o lut thu d liu nh cc i tng np thu cha c th ng nhin c hng ch min, gim thu mt cch ng nhin. Cc i tng np thu cn phi lm cc th tc xin c quan thu ng cho c hng ch min, gim thu ny. Thng thng, cc i tng np thu phi lp b h s xin min, gim thu: n hoc cng vn xin min, gim thu, cc giy t chng minh i tng np thu thuc din uc min, gim thu.. gi n c quan thu v ch kin t c quan thu. V cc i tng np thu ch tht s c hng ch min, gim thu khi c s chp thun t pha c quan thu. Trong trng hp khng c ng th i tng np thu vn np thu nh thng thng.Phn bit th no l min thu, khng phi np thu, hng thu sut 0%

Khng np thuMin thuThu sut 0%

- L nhng trng hp o lut thu d liu trc, khi cc t chc, c nhn tc ng vo hng ho, dch v trong trng hp ny s khng phi np thu - L nhng trng hp o lut d liu trc, cc t chc, c nhn khi tho mn cc iu kin t ra s c min thu- L nhng trng hp o lut qui nh nhm to s u i cho i tng np thu khi h c hnh vi tc ng vo i tng chu thu trong nhng trng hp c bit. T chc, c nhn khi tc ng vo i tng chu thu ny s c hng mc thu sut l 0% v h vn l i tng np thu ca loi thu .

- Khng thuc phm vi iu chnh ca mt o lut thu- Thuc phm vi iu chnh ca mt o lut thu- Thuc phm vi iu chnh ca mt o lut thu

- H qu khng phi np thu l h qu ng nhin. Trong trng hp ny, t chc, c nhn khng phi lp h s.- H qu c thu l h qu c iu kin. Cn phi xin php c quan thu- H qu s tin thu phi np l 0 ng l h qu ng nhin. Cc t chc, c nhn khng cn phi lm n xin php.

- Khng phi tin hnh k khai, np thu- Phi tin hnh k khai, np thu- Phi tin hnh k khai, np thu

2.3 Cc nguyn tc khi xy dng h thng thu

2.3.1 Nguyn tc cng bng:

Mi i tng c c thu nhp nh nhau, iu kin, hon cnh sng nh nhau th c s i x ging nhau, u c ngha v np nhng khon thu nh nhau v c hng cc ch u i, min gim thu ging nh nhau. S cng bng ny l s cng bng c v chiu dc ln chiu ngang.

Cng bng theo chiu ngang ngha l nu cc i tng np thu c hon cnh v thu nhp nh nhau s c cc ngha v np th nh nhau, c hng s u i nh nhau.

Cng bng theo chiu dc ngha l khi ngi no c kh nng np thu cao hn th phi np thu nhiu hn ngi khc.

2.3.2 Nguyn tc hiu qu:

+ Phi bo m cho ngun thu ngn sch c n nh. nu h thng thu c xy dng m khng m bo c tnh n nh trong vic thu thu th s lm cho cc hot ng ca nh nc b nh hng v nh vy cng vic, s vn hnh ca b my nh nc s trc trt v gp nhiu s c. V vy, m bo tnh hiu qu kinh t th h thng thu phi m bo ngun thu n nh cho ngn sch nh nc.

+ H thng thu phi bo m khng gy tc hi tiu cc vo i tng np thu, khng gy tm l n trnh vic np thu, tr tin thu ca ngi chu thu, i tnbg np thu thng qua o gy tc hi xu n nn kinh t. Thu qui nh phi hp l, iu tit va phi c th khng qu tn thu dn n trit tiu ngun thu thu. Mt h thng thu hp l l phi bit thu va phi v nui dng ngun thu m bo thu c lu di.

+ Chi ph hnh thu thp. Mt trong nhng mt hiu qa ca h thng thu l chi ph hnh thu phi thp. Bi v nu chi ph hnh thu cao th s tin thc c c t hot ng thu thu cn s thp. Do vy, xy dng h thng thu th vic lm sao cho chi ph hnh thu thp cng l mt trong nhng mt ca nguyn tc hiu qu.

2.3.3 Nguyn tc n gin v r rng:

Thu cn phi n gin v r rng. Bi nu n gin, r rng th nhng ngi dn mi c th c v hiu c c th lut thu qui nh g? Ai l i tng c ngha v phi np thu? Np thu ti u v lm g khi np thu.C hiu nh vy, cc c nhn, t chc mi bit c mnh c phi l i tng np thu ca mt sc thu no khng? Vic qui nh n gin v r rng gip cho vic tuyn truyn ph bin php lut thu c tin hnh d dng v hiu qu hn. i tng np thu bit t bo v cc quyn li ca mnh hn trong qu trnh tin hnh hot ng sn xut kinh doanh hng ho, dch v.

2.4 H thng php lut thu Vit Nam:

2.4.1 H thng c quan thu thu:

a, C quan thu:

+ Trung ng l Tng cc thu trc thuc B Ti chnh. Tng cc thu khng trc tip qun l vic thu thu t cc i tng np thu. Nhim v chnh ca Tng cc thu l nghin cu, xy dng v hon thin h thng chnh sch thu; hng dn, ch o, t chc vic thu thu, kim tra, gim st vic thu thu ca cc c quan cp di

+ cp tnh, thnh ph trc thuc trung ng, c cc Cc thu trc thuc Tng cc thu. Cc thu c nhim v trc tip thu thu i vi mt s i tng np thu, hng dn, ch o, gim st hot ng thu thu ca c quan thu cp di.

+ cp huyn, qun, th x, c chi cc thu trc thuc cc thu. Chi cc thu c nhim v trc tip qun l v tin hnh thu thu i vi cc i tng np thu c Cc thu phn cp.

cp tnh v huyn th c quan thu s chu s lnh o song trng ca c c quan thu cp trn v ca UBND cng cp.

b, C quan Hi quan

2.4.2 H thng php lut:

Vit Nam hin nay c cc sc thu sau:

Thu GTGT.

Thu TTB.

Thu XK, NK.

Thu BVMT.

Thu TNDN

Thu TNCN

Thu s dng t nng nghip

Thu s dng t phi nng nghip.

Thu ti nguyn.

Thu mn bi (bn cht l ph)

CHNG IIPHP LUT THU THU VO HNG HA, DCH V

I. GII THIU CHUNG1.1. Khi nim:

Php lut thu thu vo hng ho, dch v l tng hp cc qui phm php lut do cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh nhm iu chnh cc quan h x hi pht sinh trong qu trnh thu, np thu i vi cc hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v v cc hot ng xut nhp khu hng ho.

l cc loi thu sau:

-Thu XK, NK.

-Thu TTB.

-Thu GTGT.

- Thu BVMT

( Cn ch rng y php lut thu i vi hng ho, dch v s thu vo hnh vi sn xut, kinh doanh hng ho, dch v v hnh vi xut nhp khu hng ho. i vi hnh vi sn xut, kinh doanh th s bao gm c hng ho v dch v nhng i vi hnh vi xut khu, nhp khu th ch bao gm hnh vi xut khu, nhp khu hng ho m khng tc ng i vi hnh vi xut khu, nhp khu dch v.

* C s nh nc thu thu i vi hng ho, dch v:

- C s nh nc tin hnh thu thu i vi hng ho, dch v l nhng hng ho, dch v ny c to ra trong qu trnh tin hnh hot ng sn xut kinh doanh hng ho, dch v ca cc c nhn, t chc kinh doanh v hat ng XK, NK hng ha ca cc t chc, c nhn khc. Bi v cc ch th kinh doanh c tin hnh hot ng sn xut, kinh doanh hng ho mi c th to thnh sn phm, hng ho, dch v v a cc sn phm n c tay ngi tiu dng. Lc ny, thng qua vic xc nh thu i vi hng ho, dch v nh nc s iu tit c mt phn gi c hng ho, dch v a vo ngn sch nh nc.

- Thu i vi hng ho, dch v l sc thu m nh nc thu thng qua cc ch th kinh doanh:

+ Thu GTGT: cc ch th nhp khu, xut khu, kinh doanh, sn xut hng ho, dch v.

+Thu TTB: cc ch th sn xut, nhp khu hng ho thuc din chu thu TTB.

+Ring trong thu XK, NK th c th ngi np thu khng phi l ngi tin hnh hot ng kinh doanh hng ho, dch v.

+ Thu BVMT: cc ch th tin hnh sn xut, nhp khu hng ho thuc din chu thu BVMT

V d:

ng A tin hnh nhp khu 2 xe gn my vo Vit Nam vi mc ch s dng cho c nhn m khng kinh doanh. Lc ny ng A vn phi np thu nhp khu v ng c hnh vi nhp khu hng ho qua bin gii Vit Nam.

1.2. c im:

- Mt l, i tng chu thu ca cc sc thu thu vo hng ho v dch v l cc hng ho v dch v. Tuy nhin cng tu tng sc thu m i tng chu thu ca sc thu c khi bao gm c hng ho, dch v hoc i tng chu thu ch l hng ho.

V d:

Thu GTGT, Thu TTB c i tng chu thu l cc hng ho, dch v.

Thu XK, NK v thu BVMT ch c i tng chu thu l hng ho.

- Hai l, cn c tnh thu ca cc sc thu ny lun lun l gi cha c thu. Gi cha c thu y phi c hiu l gi tnh thu ca cc sc thu l gi cha c loi thu ch khng bao hm l gi tnh thu s khng c tt c cc thu khc.

V d:

Cn c tnh thu XK, NK l gi cha c thu XK, NK.

Cn c tnh thu TTB l gi cha c thu TTB (c th c thu NK).

Cn c tnh thu GTGT l gi cha c thu GTGT (c th c thu NK, Thu TTB, thu BVMT trong gi tnh thu GTGT).

- Ba l, cc sc thu i vi hng ho, dch v u l thu gin thu.

Trong cc sc thu i vi hng ho, dch v th ngi tiu dng lun l ngi phi tr tin thu, cn ch th cung ng hng ho, dch v l nhng ngi c ngha v phi np thu cho c quan thu. Ngi tiu dng khi mua sn phm, hng ha, dch v u phi tr tin thu i vi hng ho, dch v bi v tin thu ny c cu thnh trong gi c ca hng ho v dch v m ngi tiu dng mua v s dng.

V d:

Khi chng ta mua mt chic Tivi Sam Sung vi gi cha thu GTGT l 3 triu ng. Thu sut thu GTGT cho hng in t l 10%. Chng ta lc ny s phi tr 3,3 triu mi c th mua c Tivi. V chng ta phi tr thm 0,3 triu tin thu GTGT khi mua sn phm ny.

- Bn l, ch iu tit vo cc giao dch khng tri php lut.

1.3. Vai tr chung:

- Php lut thu thu vo hng ho, dch v l mt trong nhng cng c m nh nc s dng iu tit gi c hng ho, dch v trn th trng, chng lm pht v iu tit hat ng sn xut kinh doanh. Bi v, thu thu vo hng ho v dch v l loi thu cu thnh trong gi c hng ho, dch v. Do vy, c th iu tit c gi c ca hnh ho v dch v trn th trng th nh nc s iu tit bng cch tng hay gim thu i vi hng ho v dch v .

- Thu thu vo hng ho, dch v cn c s dng bo h nn sn xut trong nc. Thng qua cc qui nh trong cc sc thu i vi hng ho, dch v, nh nc tin hnh cc chnh sch nhm bo h nn sn xut trong nc, kch thch s pht trin ca nn kinh t trong nc nh: thu thu nhp khu, thu tiu th c bit, thu GTGT khi nhp khu hng ho vo Vit Nam. y l mt im khc bit ca thu i vi hng ho, dch v so vi cc sc thu khc.

- nh hng cho hat ng tiu dng ca ngi dn. Nh nc dng thu nh l mt cng c hn ch hnh vi tiu dng i vi mt s mt hng v mt s l do nh nh hng sc kho, mi trng, d ny sinh ra t nn x hi hoc qu xa x so vi mt bng chung x hi nh thu TTB, thu BVMT

II. NHNG NI DUNG PHP L C BN CA PHP LUT THU THU VO HNG HO, DCH V:

2.1. Php lut thu xut khu, nhp khu:

2.1.1Khi nim thu xut khu, nhp khu:

Thu xut khu, nhp khu l loi thu thu vo hnh vi xut khu, nhp khu cc loi hng ho c php xut khu, nhp khu qua bin gii Vit Nam.

Thu ny thu vo hnh vi xut khu, nhp khu hng ho ngha l thu vo hnh vi vn chuyn hng ho ra, vo bin gii Vit Nam. y l yu t bt buc v quan trng trong thu xut khu, nhp khu. Nu hng ho khng c s vn chuyn ra, vo bin gii s khng chu s iu chnh ca th xt khu, nhp khu.

Vic hng n, tc ng n hng ho c s dch chuyn qua bin gii VN ca thu xt khu, nhp khu l nhm mc ch qun l c ga tr hng ho lu thng t th trng VN ra th trng nc ngoi v ngc li. Vic qui nh thu xt khu, nhp khu gip c quan qun l nh nc c th nm c lu lng hng nhp khu vo VN cng nh lng hng ho t VN xt khu ra nc ngoi. T vic tin hnh thu thu xt khu, nhp khu, c quan nh nc c th thng k v kim sot cn cn thng mi, a ra nhng s liu v tnh hnh xut nhp khu ca t nc t hoch nh nhng chnh sch, kp thi iu chnh, tc ng n nn kinh t, gp phn hn ch nhng thit hi cho nn kinh t.

( Lu y

Ni hm "bin gii" theo khi nim c hiu trong Lut thu XK, thu NK l: bin gii bao gm bin gii lnh th hnh chnh quc gia v bin gii ca lnh th kinh t.

+ Bin gii lnh th hnh chnh quc gia: n c hiu nh l bin gii lnh th mang tnh ch quyn quc gia; l ranh gii phn bit lnh th hnh chnh nc ny v nc khc. y l khi nim bin gii n thun.

+ Bin gii lnh th kinh t: thc cht l bin gii gia khu phi thu quan v bn ngoi khu phi thu quan. Khu phi thu quan l khu vc kinh t nm trong lnh th Vit Nam, c ranh gii a l xc nh, c thnh lp theo Quyt nh ca Th tng Chnh ph; quan h mua bn, trao i hng ha gia khu ny vi bn ngoi l quan h xut khu, nhp khu

Khu phi thu quan bao gm: khu ch xut, doanh nghip ch xut, kho bo thu, khu bo thu, kho ngoi quan, khu kinh t thng mi c bit, khu thng mi - cng nghip v cc khu vc kinh t khc c thnh lp theo Quyt nh ca Th tng Chnh ph, c quan h mua bn trao i hng ho gia khu ny vi bn ngoi l quan h xut khu, nhp khu.

Cho nn "bin gii" theo khi nim thu XK,NK s rng hn so vi khi nim bin gii thun ty, thng thng.

* c im :-Hng ho c php vn chuyn qua bin gii chnh l i tng chu thu XK, NK:

Thng thng hng ho s c chia thnh 3 nhm: hng c php xut khu, nhp khu t do; hng hn ch XK, NK v hng cm XK, NK. Trong :

+ Hng cm xut khu, nhp khu l nhng loi hng ho m khi tin hng NK, XK s c tc ng rt ln tnh hnh chnh tr, x hi ca VN nh: ma ty... hoc nhm mc ch bo h hng ho trong nc (bo h phi thu quan).

+ Hng hn ch XK hoc NK: l nhng loi hng ho m khi mun xut khu, nhp khu th phi tho mn nhng iu kin nht nh. Nhng iu kin c th l:

Hng ho XK, NK phi c s ng ca c quan nh nc c thm quyn: l nhng hng ho m c th tc ng n mi trng sng, nh hng n nn kinh t. V d: vic nhp khu cc con ging, cy ging. Vic cn c s cho php ca nh nc trong nhng trng hp ny l ht sc cn thit bi v nh nc cn phi d on trc c kh nng c th qun l c hay khng qun l c con ging ny, s tc ng ca con ging ny n mi trng sinh thi VN ra sao?...

Hng ho XK, NK theo nh mc (cn mt tn gi khc l qun l bng hn ngch; cp quota). Nhng hng ho ny thng l nhng hng ho mang tnh chin lc ca nn kinh t. Trong loi hng ho ny, nh nc nh ra mt mc nh mc m theo cc i tng c cp php xut khu, nhp khu ch c th xut khu, nhp khu trong nh mc m nh nc cho php. y l mt trong nhng bin php ca nh nc trong vn qun l hng ho chin lc khi xut khu hay nhp khu, mt bin php mang tnh hnh chnh tng i hiu qu

Hng ho c NK, XK theo s ch nh ca Chnh Ph : i vi nhng hng ho ny, nh nc khng xc nh c th trc v mt gi tr ca lng hng ho nhp khu l bao nhiu m Nh nc ch xc nh trc ch th thc hin hot ng xut, nhp khu. iu ny th hin s c quyn ca nh nc. V d: Nhp khu xng, du.

+ Hng ho c t do xut khu, nhp khu: l nhng hng ho khng thuc hai nhm trn. i vi loi hng ho ny, nh nc cho php mi t chc, c nhn c th t do tin hnh hot ng xut khu, nhp khu vi iu kin l phi c s khai bo v np thu xut khu, nhp khu cho nh nc y .

Trong Lut thu xut khu, nhp khu, i tng chu thu ch l nhng hng ho c php xut khu, nhp khu. Ngha l i tng chu thu XK, NK l nhng hng ho hn ch hoc t do xut khu, nhp khu m khng bao hm c hng ho cm xut khu, nhp khu.

-Vic iu tit thu XK, NK c thc hin trn c s c s dch chuyn hng ho v mt a l. Ngha l ch khi no hng ho c s dch chuyn qua bin gii mi c th pht sinh ngha v np thu XK, NK. Tuy nhin, trong mt s trng hp mt d hng ho khng tht s dch chuyn qua bin gii nhng hng ho ny cng c coi l xut khu. l cc trng hp doanh nghip nhp khu nguyn liu, vt t sn xut hng ha bn cho thng nhn nuc ngai nhng giao hng ha cho doanh nghip khc tii Vit Nam theo ch nh ca thng nhn nc ngai lm nguyn vy liu tip tc sn xut, gia cng hng ha xut khu.

-Mc ch ca hot ng XK, NK qua bin gii VN khng quyt nh n ngha v chu thu XK, NK ca hng ho. Mi hng ho qua bin gii VN u phi chu thu XK, NK khng phn bit rng hng ho ny nhp khu vo VN nhm mc ch kinh doanh hay khng kinh doanh. Mc ch kinh doanh hay khng kinh doanh ch c th lm nh hng n mc np thu ca cc t chc, c nhn khi h tin hnh hnh vi nhp khu hng ho. V vy, cc hnh vi cho, tng hng ho qua bin gii u phi np thu XK, NK.

-T chc, c nhn c hnh vi nhp khu hng ho l i tng np thu XK, NK:

Nh xc nh trn rng thu NK l loi thu nh vo, tc ng vo nhng loi hng ho c dch chuyn qua bin gii Vit Nam. Thu NK l loi thu hng ho, mc ch chnh l nh vo vic tiu dng nhng mt hng c nhp khu t nc ngoi ca ngi tiu dng. Tuy nhin, c c hng ho xut hin trn th trng, hay ni cch khc l a c hng ho t nc ngoi n tay ngi tiu dng trong nc th cn phi c nhng t chc, nhng c nnn tin hnh hot ng nhp khu hng ho. V vy, c th nh c thu chnh xc th nh nc khng th i n khi hng ho nhp khu n tay ngi tiu dng th nh nc mi nh thu. Cho nn i vi thu NK php lut thu buc cc t chc, c nhn ngay khi h c hnh vi nhp khu hng ho qua bin gii Vit nam u phi c ngha v np thu nhp khu cho nh nc. Hay ni cch khc, chnh cc t chc, c nhn c hnh vi nhp khu hng ho qua bin gii Vit Nam tr thnh i tng np thu NK.

Tng t i vi thu xut khu, nh nc xc nh rng thu xut khu c xy dng mt mt nh nc c th qun l c lng hng ho xut khu qua bin gii VN mt khc gip nh nc c th hn ch c vic xut khu nhng mt hng m nh nc thy rng cn hn ch xut khu ty theo tnh hnh kinh t, x hi ca t nc. thc hin c iu , nh nc qui nh cc t chc, c nhn khi tin hnh xut khu hng ho tr thnh i tng np thu XK nhng c nhn, t chc ny tin hnh cc ngha v k khai, np thu. Thng qua nh nc xc nh, qun l c lng hng ho xut khu ra th trng nc ngoi.

(Vai tr ca thu XK, NK:

-To ngun thu cho ngn sch nh nc

-Gp phn bo h v pht trin nn sn xut trong nc

-Khuyn khch xut khu v thu ht u t trc tip t nc ngoi

-Kim sot, iu tit v nng cao hiu qu hot ng XK, NK ca nn kinh t2.1.2Ngi np thu XK, NK:

T chc, c nhn c hng ha xut khu, nhp khu thuc i tng chu thu l i tng np thu XK, NK.

-Nh nc khng quan tm n t cch, a v ca t chc, c nhn khi cc t chc, c nhn tin hnh hot ng xut khu, nhp khu (c t cch php nhn hay khng c t cch php nhn, cc c nhn ny c th l c nhn ng k kinh doanh hay ch l nhng c nhn bnh thng khng h c thc hin bt k hot ng kinh doanh no) m nh nc ch quan tm n vic cc t chc cc nhn ny c hay khng c thc hin hnh vi XK, NK hng ho qua bin gii VN hay khng? Nu cc t chc, c nhn ny c NK, XK hng ho qua bin gii VN th tr thnh i tng np thu XK, NK. Nu t chc c nhn ny khng c thc hin hnh vi XK, NK th s khng phi l i tng np thu XK, NK.

- Hnh vi XK, NK ca cc t chc c nhn ny phi l hnh vi XK, NK hon tt. Ch khi hnh vi XK, NK hng ho ca cc t chc, c nhn ny hon tt th thc s t chc, c nhn ny mi chnh thc l i tng np thu XK, NK. Nu h cha XK, NK hon tt th d h np thu XK, NK th h cng khng phi thc s l ngi np thu XK, NK. Do vy s tin thu XK, NK h np s c hon li.

V d:

Cty TNHH A tin hnh thu mua, ch bin c basa v xut khu sang Chu u. Tuy nhin l hng hi sn ny b Chu u tr li v hng km phm cht, khng tho mn cht lng theo hp ng hai bn k kt trc . Khi Cty A tin hnh XK nh nc yu cu A np thu XK th lc ny khi hng b tr v A s c tr li s tin thu NK h np lc XK hng v thc cht hnh vi xut khu hng ha ca Cty A cha hon tt.

-i tng np thu XK, NK phi l ngi trc tip tin hnh hnh vi a hng ho qua bin gii hay nhn hng ho t bn kia bin gii v.

T trc tip y khng th hiu mt cch n thun vic trc tip tin hnh a hng ho qua bin gii l s mang, vc vn chuyn hng ho qua bin gii. Bi v nu hiu nh vy th s dn n cch hiu l ngi np thu y l nhng cng nhn vn chuyn, nhng ngi li xe ti chuyn ch container. Do , vic trc tip tin hnh hnh vi a hng ho qua bin gii VN l vic iu hnh, qun l, iu phi qu trnh a hng ho ra vo bin gii VN. Thng thng, y l nhng ngi l ch hng, ngi s hu hng ho ny.

Tuy nhin cng cn phi lu rng khng phi trong mi trng hp th t chc, c nhn ng ra trc tip tin hnh hnh vi XK, NK hng ho u l ch hng ca l hng XK hay NK. Trong mt s trng hp, t chc ng ra thc hin hnh vi NK, XK ch l bn cung cp dch v XK, NK cn t chc, c nhn l ch hng l bn s dng dch v ( V d: cc trng hp u thc xut khu hay u thc nhp khu).

Trong trng hp ny, t chc tin hnh trc tip hot ng XK, NK mc d khng l ch hng ho XK, NK nhng h vn l i tng np thu XK, NK. Php lut qui nh nh vy l v nh nc ch mun qun l chnh ti khu XK, NK m khng qun l khu trung gian. iu ny gip cho chi ph hnh thu thp, vic thu thu XK, NK vn tin hnh c hiu qu.

iu ny c xc nh r rng trong iu 3 N 87 ban hnh ngy 13/08/2010 qui nh chi tit Lut thu XK, NK

i tng np thu; i tng c y quyn, bo lnh v np thay thu1. i tng np thu theo quy nh ti iu 4 ca Lut Thu xut khu, Thu nhp khu, bao gm:

a. Ch hng ha xut khu, nhp khu;

b. T chc nhn y thc xut khu, nhp khu hng ha;

c. C nhn c hng ha xut khu, nhp khu khi xut cnh, nhp cnh; gi hoc nhn hng ha qua ca khu, bin gii Vit Nam.

2. i tng c y quyn, bo lnh v np thay thu, bao gm:

a. i l lm th tc hi quan trong trng hp c i tng np thu y quyn np thu xut khu, thu nhp khu;

b. Doanh nghip cung cp dch v bu chnh, dch v chuyn pht nhanh quc t trong trng hp np thay thu cho i tng np thu;

c. T chc tn dng hoc t chc khc hot ng theo quy nh ca Lut Cc t chc tn dng trong trng hp bo lnh, np thay thu cho i tng np thu theo quy nh ca php lut qun l thu.

2.1.3i tng chu thu:Theo iu 2 Lut thu XK, NK th i tng chu thu XK, NK l:

- Hng ha xut khu, nhp khu qua ca khu, bin gii Vit Nam;

- Hng ha c a t th trng trong nc vo khu phi thu quan v t khu phi thu quan vo th trng trong nc.

Nh vy, i tng chu thu XK, NK l nhng loi hng ho c php nhp khu hoc xut khu qua bin gii.

Theo nh nh ngha trn th i tng chu thu XK, NK c nhng c im sau:

- i tng chu thu XK, NK ch l hng ho khng bao gm dch v.

-Hng ho ny phi l hng ho c php XK, NK qua bin gii VN,gm co:

Hng mu dch: Hng ho c xem l hng ho nhp khu mu dch khi c mt trong 3 hnh vi sau:

-Hng ho l hng XK, NK ca cc t chc, c nhn c php mua, bn, trao i, vay n hoc tr n vi nc ngoi.

-Hng ho l hng nhp khu ca cc t chc, c nhn nc ngoi u t vo VN

-Hng ho t th trng VN xut khu vo khu phi thu quan v hng ho t khu phi thu quan nhp khu vo th trng VN (theo bin gii lnh th v mt kinh t)

Hng ho phi mu dch: l nhng hng ho NK, XK khng nhm mc ch kinh doanh gm:

-Hng ho tm nhp, ti xut hoc tm xut, ti nhp tham d hi ch, trin lm, gii thiu sn phm. Hng ho ny c XK, NK ch nhm mc ch qung co, qung b, gii thiu sn phm c s di chuyn qua bin gii VN nn l i tng chu thu XK, NK. -Hng ha nhp khu thuc dng hnh l ca cc c nhn khi nhp cnh vo VN hoc xut cnh ra nc ngai. Tiu chun hnh l min thu ca cc c nhn khi nhp cnh vo VN c qui nh c th ti N 66/2002/N-CP ngy 01/07/2002 ca Chnh Ph. -Hng l qu biu, qu tng:

-Hng ho l ti sn di chuyn ca t chc, c nhn Vit Nam hoc nc ngoi mang vo Vit Nam hoc mang ra nc ngoi trong mc quy nh, bao gm:

+ Hng ho l ti sn di chuyn ca t chc, c nhn ngi nc ngoi khi c php vo c tr, lm vic ti Vit Nam hoc chuyn ra nc ngoi khi ht thi hn c tr, lm vic ti Vit Nam;

+ Hng ho l ti sn di chuyn ca t chc, c nhn Vit Nam c php a ra nc ngoi kinh doanh v lm vic, khi ht thi hn nhp khu li Vit Nam;

+ Hng ho l ti sn di chuyn ca gia nh, c nhn ngi Vit Nam ang nh c nc ngoi c php v Vit Nam nh c hoc mang ra nc ngoi khi c php nh c nc ngoi; hng ho l ti sn di chuyn ca ngi nc ngoi mang vo Vit Nam khi c php nh c ti Vit Nam hoc mang ra nc ngoi khi c php nh c nc ngoi;

Lu : s khc nhau gia tiu chun hnh l min thu khi xut cnh, nhp cnh v tiu chun min thu i vi hng ho XK, NK l ti sn di chuyn nh sau:

Hng ho l hnh l vt qu tiu chun hnh l min thuHng ho l ti sn di chuyn vt qu tiu chun min thu ca c nhn hoc t chc

- Hng ho ny c th l hng ho m cc c nhn nhp cnh tiu dng hay s dng vo mc ch khc- Hng ho ny c cc c nhn, t chc s dng khi i cng tc hoc thi c tr ti Vit Nam

- Hng ho trong trng hp ny c th l hng mi- Hng ho trong trng hp ny l hng ang c c nhn, t chc s dng.

Hng ho XK, NK tiu ngch qua bin gii VN.

2.1.4. i tng khng thuc din chu thu:

Hng ho vn chuyn qu cnh hoc chuyn khu qua ca khu, bin gii Vit Nam theo quy nh ca php lut v hi quan.

Hng ha vin tr nhn o, hng ha vin tr khng hon li ca cc Chnh ph, cc t chc thuc Lin hp quc, cc t chc lin chnh ph, cc t chc quc t, cc t chc phi chnh ph (NGO) nc ngoi, cc t chc kinh t hoc c nhn ngi nc ngoi cho Vit Nam v ngc li, nhm pht trin kinh t-x hi, hoc cc mc ch nhn o khc c thc hin thng qua cc vn kin chnh thc gia hai bn, c cp c thm quyn ph duyt; cc khon tr gip nhn o, cu tr khn cp nhm khc phc hu qu chin tranh, thin tai, dch bnh.

Hng ha t khu phi thu quan xut khu ra nc ngoi; hng ha nhp khu t nc ngoi vo khu phi thu quan v ch s dng trong khu phi thu quan; hng ha a t khu phi thu quan ny sang khu phi thu quan khc.

Hng ha l phn du kh thuc thu ti nguyn ca Nh nc khi xut khu.

Hng ho thuc din khng chu thu bi v nhng l do: (i) khng tiu th th trng ni a; (ii) mang ngha tt p nhn o; (iii) thuc din chu thu ca sc thu khc.

2.1.5. Cn c tnh thu:

a. Hng ho p dng thu sut theo t l phn trm:a1. Cn c tnh thu:

- S lng hng ho xut khu, nhp khu: S lng hng ho xut khu, nhp khu lm cn c tnh thu l s lng tng mt hng thc t xut khu, nhp khu.

- Tr gi tnh thu:

+ i vi hng ho xut khu, tr gi tnh thu l gi bn ti ca khu xut (gi FOB, gi DAF), khng bao gm ph bo him (I) v ph vn ti (F).

+ i vi hng ho nhp khu, tr gi tnh thu l gi thc t phi tr tnh n ca khu nhp u tin v c xc nh bng cch p dng tun t su phng php xc nh tr gi tnh thu quy nh ti Ngh nh 40/ N-CP ngy 16/03/2007 quy nh v vic xc nh tr gi hi quan i vi hng ho xut khu, nhp khu v dng ngay phng php xc nh c tr gi tnh thu.

- Thu sut:

+ Thu sut thu xut khu: Thu sut i vi hng ho xut khu c quy nh c th cho tng mt hng ti Biu thu xut khu do B Ti chnh ban hnh.

+ Thu sut thu nhp khu: Thu sut i vi hng ho nhp khu c quy nh c th cho tng mt hng, gm thu sut u i, thu sut u i c bit v thu sut thng thng:

( Thu sut u i p dng i vi hng ha nhp khu c xut x t nc, nhm nc hoc vng lnh th thc hin i x ti hu quc trong quan h thng mi vi Vit Nam (Nc, nhm nc hoc vng lnh th nu y do B Thng mi thng bo). Thu sut u i c quy nh c th cho tng mt hng ti Biu thu nhp khu u i do B Ti chnh ban hnh. i tng np thu t khai v t chu trch nhim trc php lut v xut x hng ha.

( Thu sut u i c bit p dng i vi hng ha nhp khu c xut x t nc, nhm nc hoc vng lnh th thc hin u i c bit v thu nhp khu vi Vit Nam theo th ch khu vc thng mi t do, lin minh thu quan hoc to thun li cho giao lu thng mi bin gii v trng hp u i c bit khc.

( Thu sut thng thng p dng i vi hng ha nhp khu c xut x t nc, nhm nc hoc vng lnh th khng thc hin i x ti hu quc v khng thc hin u i c bit v thu nhp khu vi Vit Nam. Thu sut thng thng c p dng thng nht bng 150% mc thu sut u i ca tng mt hng tng ng quy nh ti Biu thu nhp khu u i.Thu sut thng thng=Thu sut u ix150%

a2. Phng php tnh thu:

Cn c s lng tng mt hng thc t xut khu, nhp khu ghi trong T khai hi quan, tr gi tnh thu v thu sut tng mt hng xc nh s thu phi np theo cng thc sau:

S thu xut khu, thu nhp khu phi np =S lng n v tng mt hng thc t xut khu, nhp khu ghi trong T khai hi quan xTr gi tnh thu tnh trn mt n v hng xThu sut ca tng mt hng ho

b. Hng ho p dng thu tuyt i:

b1. Cn c tnh thu:

- S lng hng ho xut khu, nhp khu: S lng hng ho xut khu, nhp khu lm cn c tnh thu l s lng tng mt hng thc t xut khu, nhp khu trong Danh mc hng ha p dng thu tuyt i

- Mc thu tuyt i quy nh trn mt n v hng ho.

b2. Phng php tnh thu:

Vic xc nh s thu phi np i vi hng ha p dng thu tuyt i thc hin theo cng thc sau:

S thu xut khu, thu nhp khu phi np =S lng n v tng mt hng thc t xut khu, nhp khu ghi trong T khai hi quan xMc thu tuyt i quy nh trn mt n v hng ho

Thu sut tuyt i tinh trn tng mt hang do B Tai Chinh quy inh (chi ap dung trong nhng trng hp do phap lut quy inh)

* Thu nhp khu b sung quy nh ti iu 11 Lut Thu XK, thu NK 2005 c xem nh l nhng hnh thc p tr i ca Vit Nam i vi hng ho nhp khu vo Vit Nam vi nhng xu nh nhp khu t, bn ph gi, tr cp ca Chnh ph nc xut khu hay phn bit i x vi hng ho ca Vit Nam khi nhp khu vo nc .

2.1.6. Ch min, giam thu, hoan thu va truy thu thu

(Sinh vin t nghin cu)

2.2 PHP LUT THU TIU TH C BIT:

2.2.1 Khi nim thu tiu th c bit:

Thu tiu th c bit l mt loi thu thu trc tip vo hnh vi sn xut, nhp khu cc loi hng ho thuc din chu thu tiu th c bit v hnh vi kinh doanh cc dch v thuc din chu thu tiu th c bit.

Vi tn gi l thu tiu th c bit, c th hiu c rng y l loi thu tc ng vo vic tiu dng hng ho. Tuy nhin hng ho c trn th trng th cn phi c cc hnh vi sn xut (nu hng ho trong nc sn xut c) hay nhp khu hng ha (nu hng ho c sn xut nc ngoi hay hnh vi cung ng dch v thuc din chu thu tiu th c bit. V vy, thu tiu th c bit s khng iu tit vo ngay lc ngi tiu dng mua hng tiu dng bi v hng ho c th qua nhiu ln hoc ngay ln u tin xut hin cng c th c tiu dng nn rt kh xc nh nu nh nc xc nh rng s thu thu tiu th c bit ngay khi ngi tiu dng s dng hng ho . Cho nn pht lut thu tiu th c bit xc nh rng thu tiu th c bit c thu vo hnh vi a hng ho, cung ng dch v thuc din chi thu tiu th c bit xut hin trn th trng Vit Nam.

* c im:

- Th nht, hng ho, dch v khng tht cn thit cho nhu cu tiu dng hng ngy ca con ngi l i tng chu thu ca thu tiu th c bit.

Thu tiu th c bit ch tc ng vo vic tiu dng, s dng mt s hng ho, dch v c bit. y l nhng hng ho, dch v m theo nh gi chung l nhng hng ho, dch v khng tht cn thit cho con ngi trong cuc sng hoc c th y l nhng hng ho m n c gy tc hi xu cho mi trng, sc khe ca con ngi. V vy nh nc mun hn ch vic tiu dng, s dng nhng hng ho, dch v ny. Hng ho, dch v l i tng chu thu tiu th c bit s l mt s lng c th, hu hn m php lut c th lit k c th.

- Th hai, cc c nhn, t chc c hnh vi sn xut, nhp khu hng ho, kinh doanh dch v thuc din chu thu tiu th c bit l i tng np thu tiu th c bit.

Hng ho, dch v ch c th c s dng v tiu dng khi hng ho, dch v n tay ngi tiu dng. Trong khi , vic tiu dng v s dng hng ha, dch v l i tng chu thu tiu th c bit c th din ra ngay khi hng ho mi xut hin trn th trng (khi va sn xut ra l c tiu dng ngay) hoc cng c th phi tri qua qu trnh lu thng trn th trng ( qua nhiu khu mua, bn trung gian mi n c tay ngi tiu dng). Cho nn, php lut thu kh c th xc nh c th thi im no hng ho, l i tng chu thu tiu th c bit s c tiu dng. Do , php lut thu s thu thu ngay t hnh vi lm xut hin hng ho, dch v trn th trng. C nh vy mi va bo nh chnh xc va m bo s khng c s tht thot thu, va m bo tnh cng bng, bnh ng rng mi hng ho trn th trng thuc din chu thu tiu th c bit iu phi chu thu tiu th c bit.

- Th ba mc tiu c bn ca thu tiu th c bit l iu tit thu nhp v hng dn tiu dng.i tng chu thu ca thu tiu th c bit l nhng hng ho, dch v m theo nh gi chung l khng tht cn thit cho cuc sng ca con ngi, xa x, gy hi mi trng v khng c li cho sc khe. Cho nn, c th hng dn ngi tiu dng nn dng nhng hng ho g, dch v g nh nc thng qua cng c l thu tiu th c bit hng dn ngi dn trong vic tiu dng bng vic qui nh mc thu sut kh cao i vi nhng hng ho, dch v thuc din chu thu tiu th c bit. Vic nh thu cao ny s lm cho gi c ca nhng hng ho, dch v ny cao ln so vi gi thnh sn xut nn sn phm.

- Th t, thu tiu th c bit ch iu tit mt ln trong sut qu trnh lu thng hng ho v dch v ( nu hng ho, dch v khng b thay i v bn cht, tnh nng)

Thu tiu th c bit iu tit vo ton b gi tr ca hng ho, dch v khi hng ho, dch v ln u tin xut hin trn th trng Vit Nam. Nu trong qu trnh lu thng ca hng ho, nh nc li iu tit thu tiu th c bit na cng trn ton b gi tr ca hng ho, dch v th s xut hin tnh trng thu chng thu ln hng ho, dch v ny. Nu ta khng mun thu chng thu m qui nh rng s ch iu tit trn phn gi tr tng thm cha b nh thu tiu th c bit trc y th tr thnh cch iu tit thu nh thu GTGT. V nu theo cch iu tit thu ny th ta s khng thy c r c mc ch ca thu tiu th c bit cng nh khng thy c s khc nhau v c trng ca thu tiu th c bit i vi thu GTGT.

Tuy nhin, cng cn lu l thu tiu th c bit ch iu tit mt ln duy nht trong sut qu trnh sn xut v lu thng ca hng ho, dch v khi v ch khi hng ho, dch v ny khng b thay i bn cht, tnh nng. Nu hng ho b thay i tr thnh mt sn phm mi m sn phm ny l i tng chu thu tiu th c bit th sn phm mi ny vn phi chu thu tiu th c bit mc d trong n c mt phn l hng ho c, trc y cng l i tng chu thu tiu th c bit, tham gia to thnh sn phm mi ny. V r rng, hng ho mi ny c tn ti vi t cch l mt sn phm mi, c nhng c tnh tng i khc vi hng ho c. Cho nn hng ho mi c to thnh vn phi chu thu tiu th c bit vi t cch l mt hng ho khc.

2.2.2i tng chu thu:

i tng chu thu tiu th c bit l nhng loi hng ho, dch v khng tht cn thit cho cuc sng ca con ngi hoc gy tc ng xu n mi trng, sc khe con ngi.

Theo iu 2 Lut Thu tiu th c bit 2008, c 10 loi hng ho v 6 loi hnh dch v b nh thu tiu th c bit

* Hng ha:

a) Thuc l iu, x g v ch phm khc t cy thuc l dng ht, ht, nhai, ngi, ngm;

b) Ru;

c) Bia;

Ba loi hng ho ny nu xt mt cch tng i th chng c nh hng khng tt n sc khe ca con ngi nu s dng nhiu. Mt khc, bia, ru l nhng hng ho c th gy tc ng n thn kinh v d to nn nhng tnh hung khc ngoi mun con ngi v c th gy tc hi xu c x hi.

d) Xe t di 24 ch, k c xe t va ch ngi, va ch hng loi c t hai hng gh tr ln, c thit k vch ngn c nh gia khoang ch ngi v khoang ch hng;

) Xe m t hai bnh, xe m t ba bnh c dung tch xi lanh trn 125cm3;

e) Tu bay, du thuyn;

y l nhm hng ho lm phng tin lu thng. C hai l do c a ra khi nh nc qui nh y cng l i tng chu thu tiu th c bit:

+ Trc ht, kh thi t t l mt trong nhng nguyn nhn gy nhim mi trng, c tc hi xu n sc khe con ngi.

+ Th hai l thng qua vic xc nh y l i tng chu thu tiu th c bit nh nc s nh thu vo hnh vi tiu dng xe t di 24 ch ngi iu tit mt phn thu nhp ca cc ch th s dng cc mt hng ny vo ngn sch nh nc. V xt chung, mt mt do nh nc hin nay ang khuyn khch s dng cc phng tin lu thng cng cng v vn giao thng, mt khc nhng ngi c kh nng s dng t di 24 ch ngi l nhng ngi c thu nhp tng i cao hn so vi mt bng thu nhp chung ca x hi.

g) Xng cc loi, nap-ta (naphtha), ch phm ti hp (reformade component) v cc ch phm khc pha ch xng;

h) iu ho nhit cng sut t 90.000 BTU tr xung;

Xng v cc l mt sn phm, hng ho rt cn thit cho nn sn xut, l chi ph cu thanh trong gi c ca sn phm nu s dng vo hot ng sn xut kinh doanh cng nh l nhu cu thit yu nhu cu sinh hot ca ngi tiu dng. Xng l chi ph cu thnh cho nn ta khng th ni rng y l sn phm khng tht cn thit cho i sng nn b thu tiu th c bit xc nh y l hng ho thuc i tng chu thu. Vic xc nh xng v cc ch phm l i tng chu thu tiu th c bit xut pht t cc nguyn nhn sau:

+ Xng l sn phm m khi a vo s dng s to ra lng kh thi gy nhim mi trng ln.

+ Hin nay nc ta, xng c c l do c nhp khu t nc ngoi v. V vy nu p dng thu TTT vi xng s khuyn khch c hot ng sn xut xng tinh luyn trong nc rt ln, to iu kin cho ngnh sn xut xng tinh luyn trong nc pht trin.

Sn phm in lnh ny loi my iu ho nh, phc v ch yu cho nhu cu trong gia nh v chng cng thi ra nhng kh thi c tc ng xu n mi trng. Chnh v vy m Nh nc qui nh y l loi hng ho thuc din chu thu tiu th c bit.

i) Bi l;

Loi hng ho tr thnh phng tin cho nhng tr c bc en, d gy t nn x hi.

k) Vng m, hng m.

y cng l mt loi hng ho c a chung trong cuc sng tinh thn ca ngi Vit Nam nhng nhiu khi ngi khoc ln n mt cht mu sc m tn d oan khi tin rng t hng ny l s cung cp tin v hng ho cho ngi sang n ci bn kia. Bn cnh , vic tiu tn tin ca vo vic t hng ho ny l rt ln. y l s lng ph.

* Dch v:a) Kinh doanh v trng;

b) Kinh doanh mt-xa (massage), ka-ra--k (karaoke);

c) Kinh doanh ca-si-n (casino); tr chi in t c thng bao gm tr chi bng my gic-pt (jackpot), my s-lot (slot) v cc loi my tng t;

d) Kinh doanh t cc; y l nhng loi hnh gii tr nhy cm,d xy ra t nn nh mi dm, c bn en

) Kinh doanh gn (golf) bao gm bn th hi vin, v chi gn;

Hot ng ny tuy l mt hot ng th thao nhng nhng ngi tham gia hot ng ny ch yu l ngi c thu nhp cao, ngi nc ngoi. V vy iu tit mt phn thu nhp ca nhng ngi ny, php lut thu TTB qui nh y cng l loi dch v thuc din chu thu tiu th c bit.

e) Kinh doanh x s.

y l dch v mi c a vo l i tng chu thu ca Lut thu tiu th c bit L do Nh nc qui nh y l dch v chu thu tiu th c bit l v trc y hot ng kinh doanh x s ang c p dng thu GTGT theo thu sut 20%. Tuy nhin, theo Lut thu GTGT th hot ng ny ch chu thut sut 10%. V vy, n nh ngun thu cho Ngn sch Nh nc, Nh nc qui nh b sung y l hot ng kinh doanh chu thu tiu th c bit.

2.2.3. Ngi np thu:

T chc, c nhn (gi chung l c s) san xut, nhp khu hng ha v kinh doanh dch v thuc i tng chu thu tiu th c bit l ngi np thu tiu th c bit.

+ Hnh vi nhp khu cc hng ho thuc din chu thu tiu th c bit.

+ Hnh vi sn xt cc hng ho thuc din chu thu tiu th c bit.

+ Hnh vi kinh doanh cc dch v thuc din chu thu tiu th c bit.

Theo qui nh ca php lut th bt k t chc, c nhn l ai nhng khi h c hnh vi sn xut, nhp khu hng ho, dch v thuc din chu thu tiu th c bit th h s l ngi np thu tiu th c bit. Tuy nhin, nu xt k hn ta thy rng:

+ i vi hnh vi sn xut hng ha, kinh doanh dch v thuc din chu thu tiu th c bit th khng phi bt c c nhn, t chc no cng c th thc hin c hot ng ny. Mun thc hin c hot ng sn xut hng ho hoc kinh doanh dch v th t chc, c nhn phi l cc t chc, c nhn c nh nc cho php kinh doanh

+ i vi hnh vi nhp khu hng ho th mi t chc, c nhn u c th thc hin c hot ng ny m khng k t chc c nhn c tin hnh ng k kinh doanh vi c quan thu hay khng.

Tuy nhin, lu trng hp c bit ngi np thu khng phi l ch th thc hin mt trong nhng hnh vi php l k trn, l trng hp t chc, c nhn c hot ng kinh doanh xut khu mua hng ho thuc din chu thu tiu th c bit ca c s sn xut xut khu nhng khng xut khu m tiu th trong nc th t chc, c nhn c hot ng kinh doanh xut khu l ngi np thu tiu th c bit.

2.2.4. i tng khng chu thu tiu th c bit:

Theo iu 3 Lut Thu tiu th c bit th c 5 trng hp hng ho khng chu thu tiu th c bit vi nhng l do sau y: khng nhm mc ch tiu dng trn th trng Vit Nam hoc nu c tiu dng th hnh vi tiu dng ny trn th trng Vit Nam l v mc ch nhn o; phng tin giao thong cng cng hoc kinh doanh khng l phng tin giao thng c nhn .

2.2.5Cn c tnh thu tiu th c bit:

Thu tiu th c bit l mt loi thu gin thu. Cho nn tin thu cu thnh trong gi c hng ho, dch v. Thng qua thu tiu th c bit nh nc thc hin vic iu tit thu nhp v hng dn tiu dng. Do vy cc cn c tnh thu tiu th c bit s a da vo hai yu t cu thnh:

Gi tnh thu;

Thu sut.

a, Gi tnh thu:

trnh trng hp thu s trng thu trong vic tin hnh nh thu tiu th c bit th gi l cn c xc nh s thu m i tng np thu phi c ngha v np cho nh nc lun lun phi l gi cha c thu ( thu tiu th c bit v thu GTGT).

i vi hng ho c sn xut trong nc:

Trong trng hp ny th gi tnh thu TTB l gi bn ca c s sn xut cha c thu TTB v cha c thu gi tr gia tng (GTGT), c xc nh c th nh sau:

Gi bn cha c thu GTGT

Gi tnh thu TTB =

1 + Thu sut thu TTB

i vi hng ho nhp khu:

Trong trng hp hng ha l i tng chu thu tiu th c bit sn xut nc ngoi v c cc t chc, c nhn tin hnh nhp khu vo Vit Nam th gi tnh thu TTB i vi hng nhp khu thuc din chu thu TTB c xc nh nh sau:

Gi tnh thu TTB = Gi tnh thu nhp khu + thu nhp khu

Trong gi tnh thu nhp khu c xc nh theo cc quy nh ca Lut thu xut khu, thu nhp khu. i vi dch v:

Trong trng hp i tng chu thu TTB l cc dch v th gi tnh thu i vi dch v chu thu TTB l gi cung ng dch v ca c s kinh doanh cha c thu TTB v cha c thu GTGT, c xc nh nh sau:

Gi dch v cha c thu GTGT

Gi tnh thu TTB =

1 + Thu sut thu TTB

b,Thu sut:

Thu sut thu tiu th c bit l cao nht trong tt c cc loi thu v nh nc ch mun hn ch vic tiu dng nhng hng ho khng tht cn thit cho nhu cu tiu dng hng ngy ca ngi tiu dng Vit Nam.

2.2.5. Hon thu, khu tr v gim thu tiu th c bit

(Sinh vin t nghin cu)2.3. PHAP LUT THU GIA TRI GIA TNG2.3.1 Khi nim:

Thu GTGT l loi thu thu vo phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v pht sinh trong qu trnh sn xut, lu thng n tiu dng.

Nu nh thu doanh thu nh vo phn doanh thu c c ca c s kinh doanh trong qu trnh sn xut, kinh doanh hng ho, dch v th thu GTGT ch nh vo phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v trong qu trnh sn xut, lu thng n tiu dng. y l im u vic ca thu GTGT so vi thu doanh thu.

* c im:

-Phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v trong qu trnh lu thng l i tng tc ng ca thu GTGT.

Thu GTGT khng thu trn ton b gi tr ca hng ho, dch v ti mi khu trong sut qu trnh sn xut, lu thng hng ho, cung cp dch v m thu GTGT ch thu trn phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v pht sinh trong mi khu tng giai on.

Vn chnh yu ca nh nc trong thu GTGT l lm sao c th tnh c phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v trong cc khu lu thng. Phi c bin php nh th no hn ch c cc trng hp trn thu nhm bo m ngun thu ngn sch nh nc? Bin php a ra m bo cc yu cu ny chnh l vn ho n mua, bn hng ho, cung cp dch v. Vic tin hnh tt vic qun l ho n th ngoi vic gip nh nc xc nh c ng phn gi tr gia tng mi khu cn gip doanh nghip c gim i mc thu GTGT phi np cho ngn sch nh nc.

Ngoi ra, c quan thu khng ch cn c vo ho n do phi t chc kinh doanh xut trnh lm cn c tnh thu GTGT m c quan thu cn phi i chiu vi ho n do phi bn cung cp dch v, hng ho hoc bn nhn cung cp dch v, hng ho ca t chc kinh doanh ny nhm tm ra con s thc ca gi tr tng thm ca hng ho, dch v qua mi khu sn xut, lu thng. V vy, nu qun l tt thu GTGT, tt ho n chng t th s khc phc c tnh trng trn thu GTGT ca cc c s kinh doanh. y cng l u im ca thu GTGT so vi thu doanh thu. ( Bi v thu doanh thu trc y khng quan tm n phn gi tr tng thm ca hng ho, dch v m ch quan tm n doanh thu c c t vic sn xut, kinh doanh ca c s kinh doanh. Chnh v vy m thu doanh thu cng khng cn qun l i chiu, so snh ho n mua hng ho, nhn cung cp dch v nn c s kinh doanh c th d cung cp nhng ho n sai lnh nhm lm gim doanh thu dn n gim tin thu doanh thu phi np cho nh nc).

-Thu GTGT c phm vi tc ng rng:

Vi vic nh vo phn gi tr tng thm ca hng ha, dch v trong sut qu trnh sn xut, lu thng ca hng ho, dch v th phm vi tc ng ca thu GTGT rt rng. Thu GTGT hu nh tc ng vo tt c mi hng ho, dch v sinh hot hng ngy ca con ngi n nhng hng ho, dch v xa x cho nhng ngi c thu nhp cao, ch cn hng ho, dch v ny c pht sinh thm gi tr gia tng th thu GTGT s tc ng. V vy, c th ni, thu GTGT l loi thu nh vo hu ht tt c cc hng ho, dch v trn th trng. Tuy thu GTGT c mc thu sut tng i thp nhng do thu c phm vi tc ng rng nn thu GTGT thng chim khong 35-45% ngun thu vo Ngn sch nh nc.

Trong cc sc thu ni a th Thu GTGT s khng ch thu trong mt khu, mt giai on c th trong sut qu trnh t sn xut, lu thng n tiu dng ca hng ho, dch v m thu GTGT s thu xuyn sut trong ton b qu trnh t sn xut, lu thng n tiu dng ca hng ho, dch v. iu ny hon ton khc so vi thu TTB, thu BVMT. Thu TTB ch thu hnh vi nhp khu hng ho, sn xut hng ho, cung cp dch v. Cn thu BVMT thu khu nhp khu hoc sn xut hng ho thuc din chu thu BVMT Trong khi , thu GTGT s thu xuyn sut bt k khu no, giai on no ch cn khu , giai on c pht sinh gi tr tng thm.

2.3.2 Ngi np thu:

T chc, c nhn sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu (gi chung l c s kinh doanh) v t chc, c nhn khc nhp khu hng ha chu thu (gi chung l ngi nhp khu) l ngi np thu gi tr gia tng

a,T chc, c nhn sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT:

i vi nhm i tng ny, c s nh nc tin hnh nh thu chnh l hnh vi tin hnh hot ng sn xut, kinh doanh hng ho v dch v thuc din chi thu GTGT. Ch cn t chc, c nhn c tin hnh hot ng sn xut kinh doanh hng ho, dch v thuc din chi thu GTGT l tr thnh i tng np thu GTGT bt k c s kinh doanh c t chc di hnh thc nh th no

b,T chc, c nhn co hanh vi nhp khu hng ha chu thu GTGT:

Nhng t chc, c nhn khi tin hnh hot ng xut nhp khu hng ho thuc din chi thu GTGT th tr thnh i tng np thu GTGT khng phn bit l t chc, c nhn Vit Nam hay l t chc, c nhn nc ngoi.

Ti sao nh nc li tin hnh nh thu GTGT i vi hng nhp khu khi hng ho mi c nhp khu vo Vit Nam? Nu nh thu i vi hng ho khi mi nhp khu vo VN th liu c mu thun chng vi khi nim ca thu GTGT v c nhng quan im cho rng hng ho ny cha thy c pht sinh phn gi tr tng thm?

( Nh vy, c hai iu kin mt t chc, c nhn tr thnh i tng np thu ca thu GTGT l:

+ Cc t chc, c nhn tin hnh mt trong cc hnh vi sau:

Sn xut hng ho

Kinh doanh hng ho

Nhp khu hng ho

Kinh doanh dch v

+ V nhng hng, ho, dch v ny l i tng chi thu ca thu GTGT.

2.3.3 i tng chi thu:

i tng chu thu gi tr gia tng l hng ho, dch v (k c dch v mua ca t chc, c nhn nc ngoi) dng cho sn xut, kinh doanh v tiu dng Vit Nam, tr cc i tng quy nh ti iu 5 Lut Thu GTGT 2008 .

Vi thu GTGT iu tit vo hu ht tt c cc loi hng ho, dch v trong nn kinh t Vit Nam nn c th ni rng i tng chi thu ca thu GTGT l rt rng nn php lut thu GTGT khng th lit k y tt c cc loi hng ho, dch v c trn th trng vo cc vn bn

Cho nn, cc nh lm lut la chn cch thc qui nh nhng hng ho, dch v thuc din chi thu GTGT theo cch thc loi suy. Ngha l php lut s qui nh cc trng hp khng chi thu GTGT. Cn nhng hng ho, dch v khng thuc nhm khng chi thu GTGT th u l i tng chi thu GTGT.

( Cc trng hp khng chi thu GTGT:

c quy inh tai iu 5 Lut thu GTGT 2008 v Lut sa i, b sung Lut Thu GTGT 2013, gm 25 loi hng ho, dch v co th chia thanh cac nhom sau y:

- Nhom 1: nhng sn phm nng nghip

- Nhom 2: nhng hoat ng dich vu phuc vu li ich cng cng ma khng nhm muc ich kinh doanh

- Nhom 3: nhng hang hoa, dich vu khng tinh c gia tri gia tng hoc khng lam phat sinh gia tri gia tng

- Nhom 4: mt s hoat ng nhn kinh phi t ngn sach nha nc

- Nhom 5: mt s hang hoa va dich vu lin quan n cac hoat ng khac, nha nc khng thu thu GTGT khuyn khich phat trin san xut kinh doanh

- Nhom 6: mt s san phm la tai nguyn thin nhin cha qua ch bin ma nha nc khng khuyn khich xut khu nh du th, a phin, t him

- Nhom 7: mt s san phm phuc vu cho muc ich nhn ao nn nha nc khng thu thu GTGT

- Nhom 8: hang hoa, dich vu cua nhng ca nhn co mc thu nhp thp hn nha nc quy inh

T chc, ca nhn mua, ban, nhp khu hang hoa, cung ng dich vu khng chiu thu GTGT trn y khng c khu tr va hoan thu GTGT u vao cua hang hoa, dich vu khu khng chiu thu GTGT, tr trng hp p dng mc thu sut 0% quy nh ti khon 1 iu 8 ca Lut thu GTGT 2008.2.3.4 Cn c tnh thu:

a. Gi tnh thu GTGT:

Gi tnh thu GTGT khng c p dng ng nht trong tt c cc trng hp m trong tng trng hp c th s c cch tnh gi tnh thu GTGT khc nhau:

i vi hng ha, dch v do c s sn xut, kinh doanh bn ra l gi bn cha c thu gi tr gia tng; i vi hng ha, dch v chu thu tiu th c bit l gi bn c thu tiu th c bit nhng cha c thu gi tr gia tng; i vi hng ha chu thu bo v mi trng l gi bn c thu bo v mi trng nhng cha c thu gi tr gia tng; i vi hng ha chu thu tiu th c bit v thu bo v mi trng l gi bn c thu tiu th c bit v thu bo v mi trng nhng cha c thu gi tr gia tng; i vi hng ha nhp khu l gi nhp ti ca khu cng vi thu nhp khu (nu c), cng vi thu tiu th c bit (nu c) v cng vi thu bo v mi trng (nu c). Gi nhp ti ca khu c xc nh theo quy nh v gi tnh thu hng nhp khu;

Trng hp hng ha nhp khu c min, gim thu nhp khu th gi tnh thu GTGT l gi hng ho nhp khu cng vi (+) thu nhp khu xc nh theo mc thu phi np sau khi c min, gim.

i vi dch v mua ca t chc, c nhn nc ngoi l gi thanh ton cho t chc, c nhn nc ngoi cha c thu gi tr gia tng.

Sn phm, hng ha, dch v dng trao i, tiu dng ni b (tr trng hp hng ha, dch v lun chuyn ni b tip tc qu trnh sn xut, kinh doanh khng phi tnh, np thu gi tr gia tng), biu, tng l gi tnh thu gi tr gia tng ca hng ho, dch v cng loi hoc tng ng ti thi im pht sinh cc hot ng ny trao i, biu, tng hoc tr thay lng, gi tnh thu GTGT c xc nh theo gi tnh thu ca sn phm, hng ha, dch v cng loi hoc tng ng ti cng thi im pht sinh cc hot ng ny.

i vi hot ng cho thu ti sn khng phn bit loi ti sn v hnh thc cho thu, gi tnh thu l gi cho thu cha c thu. Trng hp cho thu theo hnh thc tr tin thu tng k hoc tr trc tin thu cho mt thi hn thu th gi tnh thu l tin thu cha c thu gi tr gia tng tr tng k hoc tr trc.

i vi hng ho bn theo phng thc tr gp l gi bn cha c thu ca hng ho tr mt ln (khng bao gm khon li tr gp), khng tnh theo s tin tr gp tng k.

i vi gia cng hng ho l gi gia cng cha c thu (bao gm tin cng, nhin liu, ng lc, vt liu ph v chi ph khc gia cng)

i vi hot ng xy dng, lp t l gi xy dng, lp t cha c thu ca cng trnh, hng mc cng trnh hay phn cng vic thc hin; trng hp xy dng, lp t cng trnh thc hin thanh ton theo n gi v khi lng hng mc cng trnh, phn cng vic hon thnh bn giao th thu gi tr gia tng tnh trn phn gi tr hon thnh bn giao.

i vi hot ng u t xy dng nh bn, xy dng c s h tng chuyn nhng ca cc n v c Nh nc giao t, gi tnh thu l gi bn nh, c s h tng gn vi t, tr (-) tin s dng t phi np ngn sch nh nc.

i vi hot ng u t c s h tng cho thu, gi tnh thu c tr (-) gi thu t phi np ngn sch nh nc.

i vi hot ng kinh doanh bt ng sn, gi tnh thu gi tr gia tng c tr (-) gi t theo quy nh xc nh tin s dng t np ngn sch nh nc hoc xc nh tin n b khi Nh nc thu hi t ti thi im bn bt ng sn.

i vi cc hot ng i l, mi gii mua, bn hng ho v dch v hng hoa hng th gi cha c thu lm cn c tnh thu l tin hoa hng thu t cc hot ng ny.

i vi hng ho, dch v c tnh c th c dng loi chng t thanh ton ghi gi thanh ton l gi c thu gi tr gia tng, th gi cha c thu lm cn c tnh thu c xc nh bng gi c thu chia cho [1 + (%) thu sut ca hng ho, dch v .b. Thu sut thu GTGT:

( Mc thu sut 0% p dng i vi hng ha, dch v xut khu, vn ti quc t v hng ha, dch v khng chu thu gi tr gia tng quy nh ti iu 5 ca Lut Thu GTGT 2008 khi xut khu, tr cc trng hp sau y:

a) Chuyn giao cng ngh, chuyn nhng quyn s hu tr tu ra nc ngoi;

b) Dch v ti bo him ra nc ngoi;

c) Dch v cp tn dng;

d) Chuyn nhng vn;

) Dch v ti chnh phi sinh;

e) Dch v bu chnh, vin thng;

g) Sn phm xut khu l ti nguyn, khong sn khai thc cha ch bin thnh sn phm khc quy nh ti khon 23 iu 5 ca Lut Thu GTGT 2008.

Hng ho, dch v xut khu l hng ho, dch v c tiu dng ngoi Vit Nam, trong khu phi thu quan; hng ha, dch v cung cp cho khch hng nc ngoi theo quy nh ca Chnh phThu sut 0% v:

+ u i cho cc c s kinh doanh thc hin hot ng xut khu:

Khi c s kinh doanh tin hnh mua hng ho sn xut, to dch v th c s kinh doanh s c c thu GTGT u ra. Khi tin hnh cung cp dch v, bn hng ho ho (xut khu) th lc ny mc thu sut thu GTGT l 0% lm cho s thu GTGT phi np l 0 ng. Theo cng thc tnh thu GTGT bng phng php khu tr th:

S thu VAT phi np= S thu VAT u ra S thu GTGT u vo s l con s m.

y chnh l s thu GTGT m c s kinh doanh thc hin hot ng xut khu hng ho, dch v s hng li ( c nh nc hon s thu tng ng). y l mt s u i khng xut pht t ch min gim thu m xut pht t vic qui nh thu sut thu GTGT

+ Khuyn khch hot ng xut khu:

Chnh s u i trn, cc c s kinh doanh s thy c li ch khi tin hnh hot ng xt khu hng ho, dch v. Cho nn, cc c s kinh doanh s tng cng tin hnh cc hot ng xut khu hng ho, dch v bng cch tin hnh tm kim i tc, nng cao u tn, thng hiu ca hng Vit Nam. iu ny dn n h qu tt yu l lng hng ho, dch v ca Vit Nam xut khu cng nhiu. Do , nn kinh t Vit Nam c pht trin mnh m hn.

( Mc thu sut 5% p dng i vi hng ho, dch v sau y:

a) Nc sch phc v sn xut v sinh hot;

b) Phn bn; qung sn xut phn bn; thuc phng tr su bnh v cht kch thch tng trng vt nui, cy trng;

c) Thc n gia sc, gia cm v thc n cho vt nui khc;

d) Dch v o p, no vt knh, mng, ao h phc v sn xut nng nghip; nui trng, chm sc, phng tr su bnh cho cy trng; s ch, bo qun sn phm nng nghip;

) Sn phm trng trt, chn nui, thu sn cha qua ch bin, tr sn phm quy nh ti khon 1 iu 5 ca Lut ny;

e) M cao su s ch; nha thng s ch; li, dy ging v si an li nh c;

g) Thc phm ti sng; lm sn cha qua ch bin, tr g, mng v sn phm quy nh ti khon 1 iu 5 ca Lut GTGT 2008;

h) ng; ph phm trong sn xut ng, bao gm g ng, b ma, b bn;

i) Sn phm bng ay, ci, tre, na, l, rm, v da, s da, bo ty v cc sn phm th cng khc sn xut bng nguyn liu tn dng t nng nghip; bng s ch; giy in bo;

k) My mc, thit b chuyn dng phc v cho sn xut nng nghip, bao gm my cy, my ba, my cy, my gieo ht, my tut la, my gt, my gt p lin hp, my thu hoch sn phm nng nghip, my hoc bnh bm thuc tr su;

l) Thit b, dng c y t; bng, bng v sinh y t; thuc phng bnh, cha bnh; sn phm ha dc, dc liu l nguyn liu sn xut thuc cha bnh, thuc phng bnh;

m) Gio c dng ging dy v hc tp, bao gm cc loi m hnh, hnh v, bng, phn, thc k, com-pa v cc loi thit b, dng c chuyn dng cho ging dy, nghin cu, th nghim khoa hc;

n) Hot ng vn ho, trin lm, th dc, th thao; biu din ngh thut; sn xut phim; nhp khu, pht hnh v chiu phim;

o) chi cho tr em; sch cc loi, tr sch quy nh ti khon 15 iu 5 ca Lut thu GTGT;

p) Dch v khoa hc, cng ngh theo quy nh ca Lut khoa hc v cng ngh.

q) Bn, cho thu, cho thu mua nh x hi theo quy nh ca Lut nh .

( Mc thu sut 10% p dng i vi hng ho, dch v khng thuc nhng trng hp trnTuy xc nh ga tnh thu GTGT v mc thu sut nhng iu khng c ngha l s thu GTGT m i tng np thu c ngha v np s c tnh bng cng thc:

S thu GTGT phi np = Gi tnh thu GTGT * Thu sut GTGT

Bi v trong thu GTGT, c mt im tng i c th so vi cc thu khc l c s khu tr li phn thu GTGT khu trc np nhm trnh c trng hp thu trng thu. Do , vic xc nh s thu GTGT m mt i tng np thu c ngha v phi np l bao nhiu cn ty theo phng php tnh thu GTGT m i tng np thu c php p dng.

2.3.5 Phng php tnh thu:

Trong thu GTGT, c hai phng php tnh thu c p dng. l:

+ Phng php trc tip.

+ Phng php khu tr.

a Phng php khu tr:

Cch tnh:

S thu GTGT phi np =Thu GTGT u ra -Thu GTGT u vo c khu tr

Trong :

- Thu GTGT u ra bng (=) gi tnh thu ca hng ha, dch v chu thu bn ra nhn vi (x) thu sut thu GTGT ca hng ha, dch v .

C s kinh doanh thuc i tng tnh thu theo phng php khu tr thu khi bn hng ha, dch v phi tnh v thu thu GTGT ca hng ha, dch v bn ra. Khi lp ho n bn hng ha, dch v, c s kinh doanh phi ghi r gi bn cha c thu, thu GTGT v tng s tin ngi mua phi thanh ton. Trng hp ho n ch ghi gi thanh ton, khng ghi gi cha c thu v thu GTGT th thu GTGT ca hng ho, dch v bn ra phi tnh trn gi thanh ton ghi trn ho n, chng t.

- Thu GTGT u vo bng (=) tng s thu GTGT ghi trn ho n GTGT mua hng ha, dch v (bao gm c ti sn c nh) dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT, s thu GTGT ghi trn chng t np thu ca hng ho nhp khu hoc chng t np thu GTGT thay cho pha nc ngoi theo hng dn ca B Ti chnh p dng i vi cc t chc, c nhn nc ngoi c hot ng kinh doanh ti Vit Nam khng thuc cc hnh thc u t theo Lut ti Vit Nam.

Trng hp hng ha, dch v mua vo l loi c dng chng t c th ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT th c s c cn c vo gi c thu v phng php tnh trn:

Gi tnh thu GTGT = Gi c thu GTGT/[1+thu sut thu GTGT]

( Tuy nhin iu ny cng khng c ngha rng mi hng ho, dch v khi mua vo c thu GTGT u c tnh vo thu GTGT u vo khu tr :- Thu GTGT u vo c khu tr l thu GTGT ca hng ho, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT.

- Trng hp hng ha, dch v mua vo dng ng thi cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu v khng chu thu GTGT th ch c khu tr s thu u vo ca hng ha, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT; s thu GTGT u vo khng c khu tr c tnh vo chi ph ca hng ho, dch v khng chu thu GTGT.

C s kinh doanh phi hch ton ring thu u vo ca hng ho, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu v khng chu thu GTGT. Trng hp hng ha, dch v s dng chung cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu v khng chu thu GTGT nhng c s khng hch ton ring c thu u vo c khu tr, th thu u vo c tnh khu tr theo t l (%) doanh s ca hng ha, dch v chu thu GTGT so vi tng doanh s ca hng ha, dch v bn ra.

- S thu GTGT phat sinh trong thang nao thi c k khai va khu tr ngay trong thang o

- Hang hoa, dich vu xut khu c khu tr u vao khi co u cac iu kin

+ c c quan hai quan xac nhn la hang hoa a thc xut khu

+phai co hp ng ban hang hoa, gia cng hang hoa, cung ng dich vu cho bn nc ngoai

+phai co hoa n ban hang

+phai thanh toan qua ngn hang

i tng p dng:

Thng qua cch xc nh s thu GTGT phi np theo phng php khu tr, khng phi mi c s kinh doanh khi tin hnh kinh doanh hng ho, dch v u c th np thu theo phng php ny bi v:

+ Nu tin hnh np thu theo phng php khu tr th cn phi c cn c chng minh s thu GTGT u vo.

+ Nu tin hnh np thu theo phng php khu tr th cn phi c cn c chng minh s thu GTGT u ra.

p ng c yu cu ny th buc cc c s kinh doanh phi c h thng s sch hon chnh v thc hin y ch ho n, chng t theo ng yu cu ca php lut (ho n thu GTGT).

b. Phng php trc tip:

Theo Khon 1 iu 11 Lut Thu GTGT 2008 quy nh:

- S thu gi tr gia tng phi np theo phng php tnh trc tip trn gi tr gia tng bng gi tr gia tng ca hng ha, dch v bn ra nhn vi thu sut thu gi tr gia tng;

- Gi tr gia tng c xc nh bng gi thanh ton ca hng ha, dch v bn ra tr gi thanh ton ca hng ha, dch v mua vo tng ng.

(Lut sa i, b sung Lut Thu GTGT 2013 (bt u c hiu lc t ngy 01/01/2014) li quy nh: S thu gi tr gia tng phi np theo phng php tnh trc tip trn gi tr gia tng bng t l % nhn vi doanh thu.T l % tnh thu gi tr gia tng c quy nh nh sau:

- Phn phi, cung cp hng ho: 1%;

- Dch v, xy dng khng bao thu nguyn vt liu: 5%;

- Sn xut, vn ti, dch v c gn vi hng ho, xy dng c bao thu nguyn vt liu: 3%;

- Hot ng kinh doanh khc: 2%.

i tng p dng:

Theo php lut hin hnh th i tng phi p dng phng php trc tip tnh thu GTGT l:

- C s kinh doanh v t chc, c nhn nc ngoi kinh doanh khng c c s thng tr ti Vit Nam nhng c thu nhp pht sinh ti Vit Nam cha thc hin y ch k ton, ho n, chng t;

- Hot ng mua bn vng, bc, qu.

i vi nhm u chng ta c th dng hiu c l do cc i tng ny phi np thu GTGT theo phng php trc tip. Bi v hu nh h khng c y ho n, chng t, s sch c th xc nh s thu GTGT u vo, s thu GTGT u ra chnh xc m tnh s thu GTGT phi np theo phng php khu tr. V vy, cc i tng ny phi np thu GTGT theo phng php trc tip.

Tuy nhin, ti sao c nhng c s kinh doanh vng, bc, qu, ngoi t c y ho n, chng t, s sch hon chnh nh Cng ty kinh doanh vng, bc, qu Ph nhun (PNJ) vn phi np thu GTGT theo phng php trc tip. Trong vn ny, cc nh lp php cho rng: vng, bc, qu, ngoi t l nhng hng ho c bit, n mang gi tr v l vt ngang gi chung cho qu trnh mua, bn, chng c chyn t ngi ny sang ngi khc v lu thng mt cch lin tc nn khi mua, bn gi tr khng tng thm hoc khng phn nh thc s bn cht gia tng gi tr ca hng ho nn t khng c c s xc nh thu GTGT u vo, u ra. V vy, nh lp php yu cu cc c s kinh doanh nhng hng ho ny phi np thu GTGT theo phng php trc tip.

Cch tnh:

Theo phng php ny th s thu GTGT phi np ca cc c s kinh doanh c tnh theo cng thc sau:

S thu GTGT phi np =Gi tr gia tng ca hng ha, dch v chu thu x

Thu sut thu GTGT ca hng ha, dch v

GTGT ca hng ha, dch v =Doanh s ca hng ha, dch v bn ra -Gi vn ca hng ha, dch v bn ra

Doanh s ca hng ho, dch v bn ra chnh l gi thanh ton ca hng ho, dch v khi c bn ra.

Gi vn ca hng ho, dch v bn ra l gi thanh ton ca hng ho, dch v khi c s kinh doanh mua vo tng ng.

( Theo Lut sa i, b sung Lut Thu GTGT 2013 quy nh i tng p dng phng php trc tip tnh thu GTGT l

- Doanh nghip, hp tc x c doanh thu hng nm di mc ngng doanh thu mt t ng, tr trng hp ng k t nguyn p dng phng php khu tr thu quy nh ti khon 2 iu 10 ca Lut ny;

- H, c nhn kinh doanh;

- T chc, c nhn nc ngoi kinh doanh khng c c s thng tr ti Vit Nam nhng c doanh thu pht sinh ti Vit Nam cha thc hin y ch k ton, ho n, chng t, tr t chc, c nhn nc ngoi cung cp hng ha, dch v tin hnh hot ng tm kim, thm d, pht trin v khai thc du, kh np thu theo phng php khu tr do bn Vit Nam khu tr np thay;

- T chc kinh t khc, tr trng hp ng k np thu theo phng php khu tr thu quy nh ti khon 2 iu 10 ca Lut ny.2.3.6. Khu tr v hon thu GTGT

(SV t nghin cu)

2.4. PHP LUT THU BO V MI TRNG

Bo v mi trng lun c xc nh l mt ch trng, chnh sch ln, nhim v quan trng ca ng v Nh nc trong qu trnh cng nghip ha, hin i ha t nc. iu 29 Hin php nm 1992 qui nh cc c quan Nh nc, cc n v thuc lc lng v trang, cc on th x hi v tt c cc c nhn phi tun th cc quy nh ca Nh nc v vic s dng hp l cc ti sn thin nhin v bo v mi trng; iu 112 Lut bo v mi trng nm 2005 qui nh T chc, h gia nh, c nhn sn xut, kinh doanh mt s sn phm gy tc ng xu lu di n mi trng v sc khe con ngi th phi np thu bo v mi trng.

Ngh quyt s 41-NQ/TW ngy 15/11/2004 ca B Chnh tr cng nu r quan im v bo v mi trng trong thi k y mnh cng nghip ho, hin i ho t nc Bo v mi trng l mt trong nhng vn sng cn ca nhn loi; l nhn t bo m sc kho v cht lng cuc sng ca nhn dn; gp phn quan trng vo vic pht trin kinh t- x hi, n nh chnh tr, an ninh quc gia v thc y hi nhp kinh t quc t....

2.4.1. Khi nim, c imThu bo v mi trng l loi thu gin thu, thu vo sn phm, hng ha (sau y gi chung l hng ha) khi s dng gy tc ng xu n mi trng.

* c im:

- Thu gin thu: ngi np thu khng ng thi l ngi chu thu. Ch th s dng hng ho thuc din chu thu BVMT mi l ngi chu tin thu ny tc l nhng ngi tiu dng sn phm c kh nng gy nhim mi trng.

- Thu BVMT ch iu tit mt ln vo khu u tin to ra sn phm a vo lu thng tiu dng, l khu sn xut hoc nhp khp. Cch thc iu tit ny ca thu BVMT ging nh thu tiu th c bit.

- Ngoi vic to ngun thu cho ngn sch nh nc, thu BVMT c mc tiu c trng l bo v mi trng, c th nhm gim thiu s tc hi i vi mi trng t hnh vi s dng nhng sn phm c kh nng ln gy nhim mi trng ca ngi tiu dng nn vic p dng loi thu sut no vi mc thu sut bao nhiu phi sc tc ng n nhn thc ca ngi tiu dng thng qua thay i hnh vi s dng hng ho c kh nng gy nhim mi trng sang nhng sn phm thn thin mi trng.2.4.2. i tng chu thu

Cng chung mc ch l hn ch hnh vi tiu dng vo nhng sn phm m nh nc khng khuyn khch nhng thu BVMT ch nh ln hng ho khng c dch v nh thu TTB

a) Xng du (Xng cc loi, nhin liu bay, diesel, du ho, du mazut, du nhn, m nhn)y l cc sn phm c cha mt s cht ho hc nh ch, lu hunh,... ngay c khi cha s dng cc cht cha trong cc loi xng du pht thi ra mi trng v gy nh hng xu n mi trng. Xng du c phm vi s dng rng ri, vi lng ln n 15 triu tn/nm, nn nguy c nhim mi trng cng din ra trn din rng.

Hin nay, nhiu nc trn th gii p dng thu bo v mi trng i vi xng, du. Cc nc trong Lin minh Chu u ang nh thu i vi nhin liu (Xng 0,42 Euro/lt, du Diesel 0,30 Euro/lt); Singapore: 0,4 la Singapo/lt xng; Nht Bn: 32,1 Yn Nht/lt xng. b) Than Khi than c s dng cho mc ch t chy s thi ra mi trng cc loi kh nh CO2, SO2 u l cc kh gy nh hng xu n sc kho con ngi. Phm vi s dng than cng rng khp v vi khi lng gn 30 triu tn/nm. Vic a than vo i tng chu thu cng nhm mc tiu khuyn khch s dng nng lng tit kim, hiu qu; gim s ph thuc vo nng lng c ngun gc ho thch, khuyn khch s dng nng lng ti to.

Nhiu nc nh Trung Quc thu t 8 n 37 Nhn dn T/tn ty theo hm lng lu hunh trong than; Philipine thu mc 10 P s/1 tn.c) Dung dch hydrro-chloro-fluoro-carbon (Dung dch HCFC)Cht HCFC c s dng trong mt s lnh vc cng nghip nh: lm lnh, iu ho khng kh S pht thi cht HCFC vo kh quyn, lm nhim bu khng kh, l nguyn nhn chnh lm suy gim tng zn v gy hiu ng nh knh. Nc ta tham gia k kt Ngh nh th Montreal v hn ch s dng cc cht lm suy gim tng zn. Theo , cc nc ang pht trin (trong c nc ta) s phi loi tr hon ton vic s dng HCFC vo nm 2030. Mc tng trng ca ngnh cng nghip lm lnh v iu ho khng kh vi lng tiu th cc cht HCFC tng nhanh lin tc s t ra nhiu thch thc cho tin trnh loi tr HCFC nc ta. Vic a cht HCFC vo i tng chu thu bo v mi trng s gp phn vo vic thc hin cam kt Ngh nh th Montreal Vit nam, khuyn khch doanh nghip gim dn s dng HCFC bng vic chuyn i cng ngh sn xut. d) Ti ni lng thuc di