bjhê‰ fšébjhê‰ fšébjhê‰ fšébjhê‰ fšébjhê‰ fšénkšãiy - Kjyh« M©Lnkšãiy - Kjyh« M©Lnkšãiy - Kjyh« M©Lnkšãiy - Kjyh« M©Lnkšãiy - Kjyh« M©L

Ô©lhik xU ght¢ brašÔ©lhik xU bgU§F‰w«Ô©lhik kåj¤j‹ika‰w braš

j ä œ e h £ L ¥j ä œ e h £ L ¥j ä œ e h £ L ¥j ä œ e h £ L ¥j ä œ e h £ L ¥ghlüš fHf«ghlüš fHf«ghlüš fHf«ghlüš fHf«ghlüš fHf«fšÿç¢ rhiy, br‹id -600 006.

nkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸ(mYtyf¢ braèaš)(mYtyf¢ braèaš)(mYtyf¢ braèaš)(mYtyf¢ braèaš)(mYtyf¢ braèaš)

jäœehL muRÏytr ghlüš tH§F«

£l¤Â‹ Ñœ btëæl¥g£lJ(é‰gid¡F m‹W)

FG¤jiyt®

C. eluh#‹eluh#‹eluh#‹eluh#‹eluh#‹Kjšt®

khãy tâféaš fšé¥ gæyf«jukâ

br‹id - 600 113.

nkyhŒths®fŸ

ÂU. G . ešyK¤J¥ÃŸis. ešyK¤J¥ÃŸis. ešyK¤J¥ÃŸis. ešyK¤J¥ÃŸis. ešyK¤J¥ÃŸis bršé. K. r¤Âaghkhr¤Âaghkhr¤Âaghkhr¤Âaghkhr¤Âaghkhbjhê‰fšé MÁça® tâféaš éçÎiuahs®khefuh£Á M©fŸ nkšãiy¥ gŸë khãy tâféaš fšé¥ gæyf«irjh¥ng£il jukâbr‹id - 600 015 br‹id - 600 113.

MÁça®fŸ

ÂUk D. it#aªÂ. it#aªÂ. it#aªÂ. it#aªÂ. it#aªÂ ÂUk M. A. b#Auh #Õ‹b#Auh #Õ‹b#Auh #Õ‹b#Auh #Õ‹b#Auh #Õ‹bjhê‰fšé MÁçia bjhê‰fšé MÁçiakhãy kfë® nkšãiy¥ gŸë muÁd® bg©fŸ nkšãiy¥ gŸëvG«ó® mnrh¡ ef®br‹id - 600 008 br‹id - 600 083

ÂUk ã®kyh uŪÂu‹ã®kyh uŪÂu‹ã®kyh uŪÂu‹ã®kyh uŪÂu‹ã®kyh uŪÂu‹ ÂUk V.S. n#«° rfha«n#«° rfha«n#«° rfha«n#«° rfha«n#«° rfha«bjhê‰ fšé MÁçia bjhê‰ fšé MÁçiaK R C A R C bg©fŸ òåj mªnjhåa® bg©fŸnkšãiy¥ gŸë nkšãiy¥ gŸëK¤Âahš ng£il kªijbtëbr‹id - 600 001 br‹id - 600 028

bt¥ M¥br£ Kiwæš m¢Á£nlh® :

ghl§fŸ jahç¥ò : jäœehL muR¡fhf¥ gŸë¡ fšé Ïa¡ff« jäœehL.

Ϫüš 60 í.v°.v«. jhëš m¢Ál¥g£LŸsJ.

c jäœehL muRKj‰ gÂ¥ò - 2010

t.v©.t.v©.t.v©.t.v©.t.v©. bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f« g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.

nkyh©ik m¿Kf«nkyh©ik m¿Kf«nkyh©ik m¿Kf«nkyh©ik m¿Kf«nkyh©ik m¿Kf«

njh‰w« 1m¿Kf« 2

nkyh©ik bghUŸ 2

tiuéy¡fz« 2

nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS« 3

nkyh©ikæ‹ braš všiy 4

nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt« 5

ã®thf« nkyh©ik ntWghLfŸ 6

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸ 7

nkyh©ik fiyah? m¿éayh? 8

nkyh©ikæ‹ gâfŸ 9

nkyh©ik nfh£ghLfŸ 11

neh¡fãiy nkyh©ik 13

neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ goãiyfŸ 14

neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ 14

k‰W« FiwghLfŸ

jåãiy nkyh©ik (m) 15

éyfš tê nkyh©ik

£läLjY« KobtL¤jY«Â£läLjY« KobtL¤jY«Â£läLjY« KobtL¤jY«Â£läLjY« KobtL¤jY«Â£läLjY« KobtL¤jY«

bghUŸ 21tiuéy¡fz« 22£läLjè‹ Ïašò 22£läLjè‹ e‹ikfŸ k‰W« K¡»a¤Jt« 23£läLjè‹ FiwghLfŸ 24£läLjè‹ eilKiw / goãiyfŸ 25£l¤Â‹ braš TWfŸ 27£läLjè‹ tiffŸ 28KobtL¤jš 30bghUŸ 30tiuéy¡fz« 30KobtL¤jè‹ ÏašòfŸ 31

nkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸ 32KobtL¤jè‹ eilKiw / goãiyfŸ 34KobtL¤jè‹ e‹ikfŸ 35KobtL¤jè‹ FiwghLfŸ 36

1

2

III

t.v©.t.v©.t.v©.t.v©.t.v©. bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f« g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.

xG§fik¤jY« mÂfhu x¥gil¤jY«xG§fik¤jY« mÂfhu x¥gil¤jY«xG§fik¤jY« mÂfhu x¥gil¤jY«xG§fik¤jY« mÂfhu x¥gil¤jY«xG§fik¤jY« mÂfhu x¥gil¤jY«

bghUŸ 45tiuéy¡fz« 46xG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ 46xG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸ 47xG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸ 48xG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiw 49Kiwahd xG§fik¥ò 50Kiwa‰w xG§fik¥ò 50Kiwahd xG§fik¥ò k‰W« 51Kiwa‰w xG§fik¥òntWghLfŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸ 51tçir xG§fik¥ò 52gâ Kiw xG§fik¥ò 53tçir gâa® xG§fik¥ò 54FG mik¥ò 56xG§fik¥ò és¡f¥gl« 57xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸ 57xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ e‹ikfŸFiwghLfŸ 59xG§fik¥ò ifnaL 59xG§fik¥ò¡ ifna£o‹ e‹ikfŸ,k‰W« FiwghLfŸ 60mÂfhu x¥gil¤jš 60bghUŸ 60tiuéy¡fz« 60mÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ 61x¥gil¥ò eilKiwæ‹ f£l§fŸ / goãiyfŸ 62mÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ 62mÂfhu x¥gil¤jè‹ FiwghLfŸ 63mÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸ 64ika¥gL¤Jjš bghUŸ 64tiuéy¡fz« 65ika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸ 65ika¥gL¤Jjè‹ FiwghLfŸ 66mÂfhu¥gutyh¡f« e‹ikfŸ, FiwghLfŸ 66ika¥gL¤JjY¡F« mÂfhu gutyh¡fY¡F« 67cŸs ntWghLfŸ

IV

3

t.v©.t.v©.t.v©.t.v©.t.v©. bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f« g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.

xU§»iz¤jY«, f£L¥gL¤JjY«xU§»iz¤jY«, f£L¥gL¤JjY«xU§»iz¤jY«, f£L¥gL¤JjY«xU§»iz¤jY«, f£L¥gL¤JjY«xU§»iz¤jY«, f£L¥gL¤JjY«bghUŸ 74

tiuéy¡fz« 74

xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, Áw¥ÃašòfS« 75

xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò« 76

xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ 77

xU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸ 78

xU§»iz¤jè‹ tiffŸ 79

xU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸ 80

xU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸ 80

f£L¥gL¤jš 81

bghUŸ 81

tiuéy¡fz« 82

f£L¥gL¤Jjš gâæ‹ j‹ikfŸ 83

/ Áw¥ÃašòfŸ

f£L¥gL¤jè‹ eilKiw 83

f£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸ 85

f£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸ 86

bjhl®ò bfhŸsšbjhl®ò bfhŸsšbjhl®ò bfhŸsšbjhl®ò bfhŸsšbjhl®ò bfhŸsšbghUŸ 94tiuéy¡fz« 95jftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ 95jftš bjhl®ò eil Kiw 96jftš Âw‹ khÂç 97jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ 98jftš bjhl®Ã‹ tiffŸ 99Kiwahd jftš bjhl®ò 100Kiw rhuh jftš bjhl®ò 101nkšneh¡»a jftš bjhl®ò 101Ñœneh¡»a jftš bjhl®ò 102gL»il jftš bjhl®ò 103thŒbkhê e‹ik, FiwghLfŸ 103vG¤J _y« e‹ik, FiwghLfŸ 104rä¡iP _y« jftš bjhl®ò 106jftš bjhl®Ã‹ jilfŸ 106jftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸ 108

5

4

V

t.v©.t.v©.t.v©.t.v©.t.v©. bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f« g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.

jiyikna‰wY« Ïa¡Fé¤jY«jiyikna‰wY« Ïa¡Fé¤jY«jiyikna‰wY« Ïa¡Fé¤jY«jiyikna‰wY« Ïa¡Fé¤jY«jiyikna‰wY« Ïa¡Fé¤jY«

bghUŸ 115

tiuéy¡fz« 115

jiyikna‰wè‹ ÏašòfŸ 116

xU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸ 117

jiyik ghâæ‹ tiffŸ 118

VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik 118

e‹ikfŸ 119

FiwghLfŸ 119

g§nf‰F« (m) Foah£Á¤ jiyik 119

e‹ikfŸ 120

FiwghLfŸ 120

j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ gh⤠jiyik 121

e‹ikfŸ 121

FiwghLfŸ 121

gâKiw¤ jiyik 122

e‹ikfŸ 122

FiwghLfŸ 122

°jhgd¤ jiyik 122

e‹ikfŸ 122

FiwghLfŸ 122

jªij¤ j‹ik¤ jiyik 123

e‹ikfŸ 123

FiwghLfŸ 123

ešy jiytå‹ g©òfŸ 123

Ïa¡Fé¤jš 125

bghUŸ 125

tiuéy¡fz« 126

Ïa¡Fé¤jè‹ Áw¥ÃašòfŸ/ j‹ikfŸ 126

Ïa¡Fé¤jè‹ g§F 127

Ïa¡Fé¤jè‹ TWfŸ 127

Ïa¡Fé¤jè‹ nfh£ghL 128

VI

6

8

7

t.v©.t.v©.t.v©.t.v©.t.v©. bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f«bghUsl¡f« g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.g.v©.

braš C¡fkë¤jš / bj«ò më¤jšbraš C¡fkë¤jš / bj«ò më¤jšbraš C¡fkë¤jš / bj«ò më¤jšbraš C¡fkë¤jš / bj«ò më¤jšbraš C¡fkë¤jš / bj«ò më¤jšbghUŸ 137

tiuéy¡fz« 138

C¡Fé¤jè‹ j‹ikÁw¥ÃašòfŸ 138

C¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸ 139

C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt« 140

C¡Fé¤jè‹ tiffŸ 141

C¡Fé¤jš nfh£ghLfŸ (fU¤Âaš) 143

kh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghL 143

bk¡u¡fç‹ X k‰W« Y nfh£ghLfŸ 145

X nfh£ghL 145

Y nfh£ghL 146

X k‰W« Y nfh£ghLfS¡»ilna

cŸs ntWghLfŸ 146

kåj ts nk«ghLkåj ts nk«ghLkåj ts nk«ghLkåj ts nk«ghLkåj ts nk«ghL

gâak®¤jš 153

MbsL¤jš 154

tiuéy¡fz« 154

MbsL¡F« _y§fŸ 154

mf _y§fŸ 154

mf _y§fë‹ e‹ikfŸ 155

FiwghLfŸ 156

òw _y§fŸ 156

bjçªbjL¤jš 157

bjçªbjL¤jš eilKiw 157

bjçªbjL¤jš nj®Î 159

ne®fhzš 159

Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY« 160

gæ‰Á 161

gæ‰Áæ‹ e‹ikfŸ 161

gæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸ 162

gæ‰Áæ‹ tiffŸ 163

VII

VIII

K‹Diu

nkšãiy¥ gŸë¤ bjhê‰fšé¤ £l¤Âš mYtyf¢ braèaš ghl¥Ãçéš gæY«khzt®fS¡F ``nkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸ`` v‹w Ï¥ò¤jf¤ij më¥gš k»œ¢Ámil»nwh«.

eÅd mYtyf§fŸ fââahY«, nk«gL¤j¥g£l kåj cwΡbfhŸiffshY«, bgU« kh‰w¤Â‰F cŸsh»æUªjhY«, mo¥gil nkyh©ik¤j¤Jt§fŸ khwhkš cŸsJ.

mYtyf¢ braèaš ghl¤Â£l¤Âš gÂndhuh« tF¥Ãš ``nkyh©ik¤j¤Jt§fŸ`` ghl« ngh¡f¥gL»wJ. üyhÁça®fŸ, Ï¥ò¤jf¤ij, j§fŸKa‰Áæid KGikahf tH§», mj‹ ju¤ij ca®¤ÂÍŸsh®fŸ v‹gJF¿¥Ãl¤j¡fJ.

Ï¥ghl¤Â‰F édh¤jhŸ totik¥ò kh‰w¥g£LŸsJ. mj‹go ``rçahdéilia nj®ªbjL, XçU th®¤ijfëš éilaë, äf¡ FW»a édh¡fŸ, FW»aédh¡fŸ k‰W« f£Liu tot édh¡fŸ`` vd, òÂa édh¤jhŸ khÂç x›bthUghl¤Â‹ KoéY« tH§f¥g£LŸsJ.

Ï¥ò¤jf« khzt®fS¡F äfΫ gaDŸs tifæš ÏU¡F« vd e«ò»nwh«.khzt®fS¡F gadë¡F« tifæš bjhê‰fšéia¥ òduik¡fΫ, òÂaghl¤Â£l§fis cUth¡fΫ, bgUKa‰Á vL¤j jäœehL muR¡F« gŸë¡fšéÏa¡Fe®, bjhê‰fšé Ïiz Ïa¡Fe®, bjhê‰fšé ca® k£l¡FG¤jiyt®,Jiz¤jiyt®, cW¥Ãd®fŸ M»a midtU¡F« v§fsJ beŠrh®ªj e‹¿iacç¤jh¡F»nwh«. ò¤jf« Áw¥ghf btëtUtj‰F cWJizòçªj jäœeh£L¥ghl üšfHf¤Â‰F v§fŸ e‹¿ia bjçé¡»nwh«.

e‹¿

Ït©FG¤jiyt® k‰W« üyhÁça®fŸFG¤jiyt® k‰W« üyhÁça®fŸFG¤jiyt® k‰W« üyhÁça®fŸFG¤jiyt® k‰W« üyhÁça®fŸFG¤jiyt® k‰W« üyhÁça®fŸ

1. nkyh©ik m¿Kf«1. nkyh©ik m¿Kf«1. nkyh©ik m¿Kf«1. nkyh©ik m¿Kf«1. nkyh©ik m¿Kf«

f‰wš neh¡f§fŸ . Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ . Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ . Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ . Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ . Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸf©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸf©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸf©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸf©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ

njh‰w« - m¿Kf« -bghUŸ-tiuéty¡fz« - j‹ikfŸ njh‰w« - m¿Kf« -bghUŸ-tiuéty¡fz« - j‹ikfŸ njh‰w« - m¿Kf« -bghUŸ-tiuéty¡fz« - j‹ikfŸ njh‰w« - m¿Kf« -bghUŸ-tiuéty¡fz« - j‹ikfŸ njh‰w« - m¿Kf« -bghUŸ-tiuéty¡fz« - j‹ikfŸÁw¥ÃašòfŸ - braš všiy - nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«-nkyh©ikÁw¥ÃašòfŸ - braš všiy - nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«-nkyh©ikÁw¥ÃašòfŸ - braš všiy - nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«-nkyh©ikÁw¥ÃašòfŸ - braš všiy - nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«-nkyh©ikÁw¥ÃašòfŸ - braš všiy - nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«-nkyh©ikã®thf« x¥ÕL - nkyh©ik ãiyfŸ - nkyh©ik fiyah m¿éayh? -ã®thf« x¥ÕL - nkyh©ik ãiyfŸ - nkyh©ik fiyah m¿éayh? -ã®thf« x¥ÕL - nkyh©ik ãiyfŸ - nkyh©ik fiyah m¿éayh? -ã®thf« x¥ÕL - nkyh©ik ãiyfŸ - nkyh©ik fiyah m¿éayh? -ã®thf« x¥ÕL - nkyh©ik ãiyfŸ - nkyh©ik fiyah m¿éayh? -nkyh©ik-Áw¥ò¤ bjhêš- nkyh©ik¥ gâfŸ -nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸnkyh©ik-Áw¥ò¤ bjhêš- nkyh©ik¥ gâfŸ -nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸnkyh©ik-Áw¥ò¤ bjhêš- nkyh©ik¥ gâfŸ -nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸnkyh©ik-Áw¥ò¤ bjhêš- nkyh©ik¥ gâfŸ -nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸnkyh©ik-Áw¥ò¤ bjhêš- nkyh©ik¥ gâfŸ -nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸ- neh¡fãiy nkyh©ik -jåãiy nkyh©ik.- neh¡fãiy nkyh©ik -jåãiy nkyh©ik.- neh¡fãiy nkyh©ik -jåãiy nkyh©ik.- neh¡fãiy nkyh©ik -jåãiy nkyh©ik.- neh¡fãiy nkyh©ik -jåãiy nkyh©ik.

njh‰w«njh‰w«njh‰w«njh‰w«njh‰w«

kåj rKjha¤Â‹ cja fhy¤ÂèUªJ nkyh©ikahdJ gytif tot§fëšbrašg£L tU»wJ. kåj‹ T£lhf thH Mu«Ã¤J bjhêš EQ¡f§fis mik¥Ãšga‹gL¤Âa bghGnj nkyh©ik njh‹¿é£lJ v‹W Twyh«. v»¥Âa®fë‹ÃuäLfS« ird®fë‹mik¢rf¥ gâfS«, nuhkhåa®fë‹ njthya§fS«,ÏuhQt mik¥òfS« nkyh©ik v©z§fŸ ga‹gL¤j¥g£lj‰FvL¤J¡fh£lhF«. bfsošaç‹ m®¤j rh°Âu«, $k¤ gft¤Ñij, òåj igÚ k‰W«ÏÂfhr§fŸ nky©ikæ‹ bghJ¢ brašghLfS¡F nk‰nfhŸ fh£L»‹wd.nkyh©ik v©z§fS¡F é¤Â£l mik¥òfshf nuhkhåa f¤njhè¡f¤ ÂU¢rig,ÏuhQt mik¥ò k‰W« nfkuh¥g£oašfis¡ Twyh«. Ï›thwhf, nkyh©ik¡ fiyv‹gJ gHikahd njh‰w¤ij cilajhf ÏUªjhY« nkyh©ik m¿éaš v‹gJbjhêš òu£Á¡F¥ Ëdnu bjhê‰rhiyfëš m¿Kf¥gL¤j¥g£lJ. m¿éašnkyh©ik Ïa¡fkhdJ, nkyh©ik, m¿éaš rh®ªjJ v‹gj‰fhd mo¤jsä£lJ.

gl« 1.1 nkyh©ik m¿Kf«gl« 1.1 nkyh©ik m¿Kf«gl« 1.1 nkyh©ik m¿Kf«gl« 1.1 nkyh©ik m¿Kf«gl« 1.1 nkyh©ik m¿Kf«

1

eÅd nkyh©ik¢ Áªjid gyãiyfëš ts®ªJ tobtL¤JŸsJ. ϪjmQFKiw mšyJ ãiyfŸ mšyJ fU¤Âašfis _‹W ãiyfshf¥ Ãç¡fyh«.

1. gHik mšyJ f®ehlf¡ fU¤J

2. eÅd f®ehlf¡ fU¤J

3. eÅd¡ fU¤J

m¿Kf«m¿Kf«m¿Kf«m¿Kf«m¿Kf«

eh« xU mik¥Ãš (FL«g« v‹w mik¥ò) ÃwªJ xU mik¥Ãš (rKjha« v‹wmik¥ò) thœªJ xU mik¥Ãš (éahghu«, muR¤ Jiw ÏuhQt« gŸë fšÿç ngh‹wmik¥òfŸ) gâòçªJ tU»nwh«. nk‰F¿¥Ã£l x›bthU mik¥òfS« gy eg®fŸrh®ªj FG¡fshF«. Ï¡FG¡fŸ xU bghJthd neh¡f¤ij miltijnaÏy£Áakhf¡ bfh©LŸsJ. xU mik¥Ã‹ bt‰¿ mš ml§»ÍŸs jåeg®fë‹x‹¿izªj Ka‰ÁfŸ rh®ªj, FG¢ brašgh£oš jh‹ ml§»ÍŸsJ. Ï¥gâia¥òça¡Toa eLãiy Kfik mik¥ng nkyh©ik vdg¥L»wJ. v›thW kåjå‹_is ( ika eu«ò k©ly«) kåj Ïa¡f¤ij¡ f£L¥gL¤Â¢ braš òçait¡»wnjhm›thnw nkyh©ik xU mik¥Ã‹ ika eu«ò k©lykhf ÏUªJ, mik¥ÃidÏa¡F»wJ.

nkyh©ik - bghUŸnkyh©ik - bghUŸnkyh©ik - bghUŸnkyh©ik - bghUŸnkyh©ik - bghUŸ

nkyh©ik v‹gJ £läLjš, xG§fik¤jš, Ïa¡Fé¤jš, xU§»iz¤jšk‰W« f£L¥gL¤jš ngh‹w K¡»a¥ gâfis cŸsl¡»ajhF«. nkyh©ik v‹gJÃwçläUªJ gâfis brŒJ th§F« fiyahF«. všyh¥ gâfisÍ« xUtnu brŒtJÏayhj fhça«. vdnt ntiyfŸ midtuhY« g»®ªJ bfhŸs¥gL»‹wJ.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

1. nkç gh®¡f® ~nghy£ nkç gh®¡f® ~nghy£ nkç gh®¡f® ~nghy£ nkç gh®¡f® ~nghy£ nkç gh®¡f® ~nghy£ (Mary Parker Follet) v‹w nkyh©ik m¿Pç‹ T‰W¥go,“nkyh©ik v‹gJ ÃwçläUªJ ntiyfis brŒJ bgW« fiyahF«’’.

2. bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (Henry Fayol) - “xU braiy xG§fik¤J Mizæ£L.xU§»iz¤J, f£L¥gL¤Jtj‰F, £lä£L K‹d¿é¡F« gâ.

3. F.W. nly® nly® nly® nly® nly® (F.W. Taylor) - jdJ gâah£fŸ v‹d brŒa nt©L« v‹gij¤Jšèakhf¤ bjçªJ bfhŸtJl‹ mt®fŸ mij Áwªj k‰W« Á¡fdkhd têæšbrŒ»whh¡sh v‹W ftå¤J m¿Í« fiyahF«``.

F.W. nly® nly® nly® nly® nly® (F.W. Taylor) (1856-191556-191556-191556-191556-1915) Ït® m¿éaš nkyh©ikæ‹ jªijvd¥gL»wh®.

nkyh©ikæ‹ neh¡fkhdJ gâah©ika® k‰W« gâahs®fS¡F mÂfg£rts®¢Áia¥ bg‰W¤jU«go ÏU¡f nt©L«. ÏtuJ fU¤Âaš nfh£ghnl m¿éašnkyh©ik v‹W miH¡f¥gL»wJ.

bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (bA‹¿ ~ngahš (Henry Fayol) ``````````[1894-1952] Ït® nkyh©ik bfhŸiffiscy»‰F m¿Kf¥gL¤Âat®. Ï‹iwa nkyh©ik¢ Áªjid¡F ÏtuJ bfhŸiffns

2

nkyh©ikæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©ikæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©ikæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©ikæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©ikæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«

nkyh©ikæ‹ Áw¥ò¤j‹ikfŸ Ñœ¡fhQ« K¡»a m«r§fshš és¡f¥gL»wJ

1. nkyh©ik - mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹iknkyh©ik - mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹iknkyh©ik - mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹iknkyh©ik - mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹iknkyh©ik - mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹ik

nkyh©ik všyhéjkhd FGelto¡iffS¡F« njitg¥L»wJ. xUFL«g«. bghJ¢r§f«, muR, ÏuhQt« mšyJ xU éahghu ãWtd« ngh‹w mid¤Jmik¥ò¡fS¡F« nkyh©ik Ï‹¿aikahjjhf cŸsJ. nkyh©ikæ‹ mQFKiwÍ«, ghâÍ« xU mik¥ò¡F« k‰bwhU mik¥ò¡F« khWgL»wJ. Mdhšx›bthU ãiyæY«, mj‹ <LghL kåj k‰W« Vida ts§fis bghJthdneh¡f§fis mila xU§»iz¡»‹wJ.

2.2.2.2.2. nkyh©ik neh¡f« rh®ªjJnkyh©ik neh¡f« rh®ªjJnkyh©ik neh¡f« rh®ªjJnkyh©ik neh¡f« rh®ªjJnkyh©ik neh¡f« rh®ªjJ

nkyh©ik F¿¥Ã£l neh¡f§fis miltj‰fhf cUth¡f¥g£lJ. ÏJ K‹dhšÔ®khå¤j neh¡f§fis miltj‰fhd xU Ô®thfΫ és§F»wJ. nkyh©ikæ‹bt‰¿ mjDila neh¡f§fŸ vªj msé‰F ãiwnt‰w¥gL»wJ v‹gij¥ bghU¤njmik»wJ. ešy KoÎfis milÍ« xU gil¥ò¢ brašghnl nkyh©ikahF«.

3.3.3.3.3. nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹

nkyh©ikæ‹ mo¥gil, jå¥g£lt®fë‹ ciH¥ig xU§»iz¤J, xUmâahf cUth¡Fjènyna cŸsJ. ÏJ xU jåegç‹ neh¡f§fis mik¥Ã‹neh¡f§fshf kh‰W« tšyik gil¤jJ. ÏJ kåjts«, k‰W« Vida ts§fisÍ«xU§fiz¡»wJ.

4.4.4.4.4. nkyh©ik xU rKjha¢ brašghLnkyh©ik xU rKjha¢ brašghLnkyh©ik xU rKjha¢ brašghLnkyh©ik xU rKjha¢ brašghLnkyh©ik xU rKjha¢ brašghL

nkyh©ik k¡fshš, k¡fŸ _ykhf k‰W« k¡fS¡fhf el¤j¥gL»wJ. ÏJk¡fëilna cŸs bjhl®ig cŸsl¡»ajhš ÏJ xU rKjha¢ brašghlhF«.nkyh©ikæš kåjfhuâ xU c‹djkhd Ïl¤ij t»¡»wJ. xU ešynkyhs® ešy jiytnu xU mÂfhç mšy.

5.5.5.5.5. nkyh©ik gšntW Jiwfis¢ rh®ªjJnkyh©ik gšntW Jiwfis¢ rh®ªjJnkyh©ik gšntW Jiwfis¢ rh®ªjJnkyh©ik gšntW Jiwfis¢ rh®ªjJnkyh©ik gšntW Jiwfis¢ rh®ªjJ

nkyh©ik gšntW Ïašòila kåj®fSld, gy khWg£l Nœãiyfëš gHF«thŒ¥ò¡ bfh©lJ. Mjyhš nkyh©ik gšntW Jiwfshd bgh¿æaš, r_féaš,cséaš, bghUëaš ngh‹w gy Jiwfë‹ guªj m¿th‰wnyhL bjhl®òilajhfcŸsJ.

6.6.6.6.6. nkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghLnkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghLnkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghLnkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghLnkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghL

nkyh©ik xU M‰wš thŒªj k‰W« bjhl®ªJ Ïa§F« brašghlhF«.nkyh©ik RH‰ÁÍ« mik¥Ã‹ xU§»izªj brašghL«, FG neh¡f§fŸãiwntW« tiu bjhl®ªJ eilbgW«.

77777. nkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhjJnkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhjJnkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhjJnkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhjJnkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhjJ

nkyh©ik f©Q¡F¥ òy¥glhj M‰wyhF«. Ïjid ešy éisÎfŸ _ykhfczuKoÍnk jéu gh®¡f ÏayhJ. Mdhš nkyh©ik¥ gâah‰W« nkyhs®fŸf©Q¡Fg òydhf¡ Toat®fshf cŸsd®.

8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«

nkyh©ik xU Kiw¥gL¤j¥g£l fU¤Âaš m¿it cŸsl¡»ajhF«, nkY«

3

m›t¿it eilKiw¥gL¤j¡ ToajhfΫ cŸsJ. ÏJ Áw¥ò¥ gæ‰ÁiaÍ«, bghJey‹fshš Ëg‰w¡Toa kuò be¿fisÍ« cŸsl¡»a xU xG§FKiwahF«.

nkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiy

nkyh©ik¤Jiw äfΫ éçthdjhf cŸsJ. éahghu nkyh©ikæ‹ brašvšiy ËtUkhW Ãç¡f¥g£LŸsJ.

1. c‰g¤Â nkyh©ikc‰g¤Â nkyh©ikc‰g¤Â nkyh©ikc‰g¤Â nkyh©ikc‰g¤Â nkyh©ik

c‰g¤Â nkyh©ik v‹gJ £läLjš, xG§fik¤jš, Ïa¡Fé¤jš _y«c‰g¤Â¥ gâia¡ f£L¥gL¤Â rçahd bghU£fis, rçahd mséš, rçahd neu¤Âšk‰W« rçahd éiyæš c‰g¤Â brŒtjhF«.

2. rªij nkyh©ikrªij nkyh©ikrªij nkyh©ikrªij nkyh©ikrªij nkyh©ik

é‰gid nkyh©ik v‹gJ Ef®nth®fë‹ njitfis m¿ªJ, mitfis¥ó®¤Â brŒÍ« bghU£fŸ k‰W« nritfis tH§FtjhF«.

3. ã nkyh©ikã nkyh©ikã nkyh©ikã nkyh©ikã nkyh©ik

ã nkyh©ik, bjhêš ãWtd¤J¡F¤ njitahd ãÂia, rçahd neu¤Âš»il¥gj‰F V‰ghL brŒtjhF«.

4. gâahs® nkyh©ikgâahs® nkyh©ikgâahs® nkyh©ikgâahs® nkyh©ikgâahs® nkyh©ik

gâahs® nkyh©ik, xU mik¥Ã‹ kåj ts§fis¥ bgWjš, nk«gL¤jš,<LbrŒjš, guhkç¤jš k‰W« xU§»iz¤jš elto¡iffis¤ £lä£L,xG§fik¤J f£L¥gL¤jiy cŸsl¡»ajhF«.

4

gl« 1.2 nkyh©ikæ‹ braš všiy

£lälšÂ£lälšÂ£lälšÂ£lälšÂ£lälš

f£

L¥

gL

¤j

šf

£L

¥g

L¤

jš

f£

L¥

gL

¤j

šf

£L

¥g

L¤

jš

f£

L¥

gL

¤j

š

gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®bjhFÂbjhFÂbjhFÂbjhFÂbjhFÂ

éahghuéahghuéahghuéahghuéahghunkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ik

ãÂãÂãÂãÂãÂ

Ïa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jš

c‰

g¤

Âc

‰g

¤Â

c‰

g¤

Âc

‰g

¤Â

c‰

g¤

Â

rª

ij

æl

šr

ªi

jæ

lš

rª

ij

æl

šr

ªi

jæ

lš

rª

ij

æl

šx

G§

fi

k¤

jš

xG

§f

ik

¤j

šx

G§

fi

k¤

jš

xG

§f

ik

¤j

šx

G§

fi

k¤

jš

nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt«

nkyh©ik v‹gJ všyh mik¥òfëY« ÏU¡f nt©oa j鮡f Koahj xUeilKiw MF«. nkyh©ikæ‹ Áy Ï‹¿aikahikfŸ ÑnH bfhL¡f¥g£LŸsJ.

1. eÅd éahghu¤Â‹ Á¡fšfisÍ« rthšfisÍ« m¿éaš nkyh©ik k£LnkrªÂ¡f KoÍ«.

2. Âwikahd nkyh©ik k£Lnk »il¥Ãš cŸs tsMjhu§fis KGikahf¥ga‹gL¤j cjt KoÍ«.

3. nkyh©ik FG¥gâiaÍ« gâahs®fëilna xU§»iz¤jiyÍ«cUth¡F»wJ.

4. nkyh©ik, ãWtd¤Â‹, ã®zæ¡f¥g£l F¿¡nfhŸfis milÍ« tifæšf£L¥gL¤Â Ïa¡Fé¡f cjλwJ.

5. nkyh©ik, ãWtd¤Âš ãiyahd j‹ikia cUth¡F»wJ.

6. nkyh©ik, Áw¥ghd braš ãiwnt‰w¤Â‰F, òÂa fU¤J¡fisÍ«f‰gidfisÍ« òja gh®itfisÍ« jutšyjhf cŸsJ.

7. éahghu¥ Ãu¢Áidfis¤ Ô®¥gj‰F mšyJ rkhë¥gj‰F nkyh©ik, ešye©gdhfΫ, têfh£oahfΫ j¤JtPhåahfΫ ÏUªJ Jiz òç»wJ.

8. nkyh©ik kåjts§fë‹ MSik ts®¢Á¡F fUéahf ÏU¥gJl‹mt®fsJ ÂwikiaÍ«, c‰g¤ÂiaÍ« ca®¤j cjλwJ.

9. nkyh©ik njÁa mséš K¡»a¤Jt« thŒªjJ. eh£o‹ bghUshjhuts®¢Á¡F« kh‰w¤Â‰F« xU Kftuhf ÏUªJ Jizòç»wJ.

ã®thf« - nkyh©ik ntWghLfŸã®thf« - nkyh©ik ntWghLfŸã®thf« - nkyh©ik ntWghLfŸã®thf« - nkyh©ik ntWghLfŸã®thf« - nkyh©ik ntWghLfŸ

5

nkyh©

ik

nkyh©

ik

nkyh©

ik

nkyh©

ik

nkyh©

ik

nkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ik

c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®

brašgh£Lbrašgh£Lbrašgh£Lbrašgh£Lbrašgh£Lã

®thf

«

ã®t

hf«

ã®t

hf«

ã®t

hf«

ã®t

hf«

Ïa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FG

gl« 1.3 ã®thf« - nkyh©ik Ïu©o‰F« cŸs mo¥gil ntWghLfŸ.

ã®thf« v‹gJ xU ãWtd« KGik¡F« bfhŸiffis tiuaW¤J tH§FtJ.Mdhš nkyh©ik v‹gJ mt‰iw brašgL¤JtjhF«.

6

ã®thf«, nkyh©ik v‹w Ïu©L brh‰fS« x‹W nghy¤ njh‹¿dhY«Ïu©L« ntWg£lit MF«. eilKiwæš eh« Ï›éU brh‰fisÍ« x‹nwhL x‹Wkh‰¿ ga‹gL¤Â tU»nwh«.

ã®thf« éahghu¤Â‹ cçikahs®fŸ. nkyhs®fŸ, ãWtd¤Âš CÂa¤Â‰F¥gâah‰W« gâahs®fŸ k£Lnk Mt®. ã®thf« k‰W« nkyh©ik Ï›éu©ilÍ«nkny cŸs tiugl¤Â‹ _y« ntWgL¤jyh«.

nkšãiyæš ã®thf« mÂfkhfΫ, nkyh©ik FiwthfΫ. Ñœãiyæšnkyh©ik mÂfkhfΫ ã®thf« FiwthfΫ ÏU¥gij nkny cŸs gl¤Âš fhzyh«.

ã®thf«, nkyh©ik Ï›éu©o‰F« Ïilna cŸs ntWghLfis¡ Ñœ¡f©lm£ltiz _y« étç¡fyh«.

.©v.t .©v.t .©v.t .©v.t .©v.t «fht®ã «fht®ã «fht®ã «fht®ã «fht®ã ki©hykn ki©hykn ki©hykn ki©hykn ki©hykn

11111 «SfÎoKfiŸhfb¡hyšv.«Lg¥f¡Lvšhud¤fht®ã

siffiŸhfb®dæki©hyknšæâg«J¤Lgškm

yÁ«DÃ¥UÏ.®tLg¥j¤LgL<jhyšÏ«tJ¤a»¡KfÂm

sifÎoKdhkf¡HtF¡Sfšarb.«hyf¡Lv®dæki©hykn

22222 ‹Â¤dtWã®d¤fht®ã.®tMŸf®shakiçc

¥F‰Â¤aÂC®dæki©hykn.®tMsnf®shaâg«Íçòâg

33333 ,«ghyÏfhtJhgb«fht®ã«w‰dn‹Kyhf®Âv,dig‰é

anynëfÎsiéw‹hgnJw»J¤Yrb«dtf

-¤aÂC«WgbŸf§hjŸf®shykngtnfhf‰Â »çòâ .Ÿf®hw

®d¤fht®ãsifÁ‰aKJsf®tm«W‰tnwiãsiffiŸhfbj¤Ft

.Ÿf®hw»LéyrbknL£kF‰ésm

44444 ‹Â¤dtWã®d¤fht®ãF§gšëfštYmlhw‹m

.yišÂtŸhfb

Jsf§jŸf®shyknF¡Ud¤fht®ã

«W‰tnwiãsifâg¥lhw‹m.®tMŸf®taliò¥Whgb

55555 «Lg¥f¡Lvšhud¤fht®ã«W‰kyiãÂã,ŸfÎoK

šhw‰tw‹hgn,ŸfÂé‹Áum.dw‹»Lg¥»¡æz®ã

sifÎoKdhkf¡HtŸf®shyknŸf®tm.Ÿf®hg¥LvknL£k

ŸfJ¤Uf,F‰jg¥LtboKŸfffi¡Ã«e«W‰kŸfuiò¥Âk

.Ÿf®hw»Lg¥j¤leêt«y_‹ëfÎœfãaHigŸfÎoK«m

.Jw»Lg¥f¡Lv«Yælig¥om

66666 dhayiãUxJg‹v«fht®ãŸf§w‰hkaçgb.Lhg‰VyišÃ¥Œhtlg‰V«ÎJv

.yšlhg‰VdhayiãUxki©hyknhkhdíhu.khywgbÎŒXŸf®shykn

JªUèæâgJyšm«hyaŒrb.«hylg«Îf¡Ú

77777 âg¥yiãšknJÏ âg¥yiãœÑJÏ

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸ

nkyh©ik tšYd®fŸ _‹W nkyh©ik ãiyfis tiuaW¤J tH§»ÍŸsd®.

mit ahtd.

1. nkšãiy nkyh©ik2. Ïilãiy nkyh©ik3. filãiy nkyh©ik (m) nk‰gh®it nkyh©ik.

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸ

Ñœ¡f©l gl¤Â‹ _y« nkyh©ikæ‹ ãiyfŸ és¡f¥gL»wJ.

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸ mt®fsJ mÂfhu¤Â‹ j‹ikia òy¥gL¤JtnjhLk£Lkšyhkš mÂfhu všiyiaÍ« bjçé¡»wJ.

nkšãiy nkyh©iknkšãiy nkyh©iknkšãiy nkyh©iknkšãiy nkyh©iknkšãiy nkyh©ik

nkšãiy nkyh©ik Ïa¡Fe® FG, nr®k‹ k‰W« nkyh©ik Ïa¡Fe®ngh‹nwhiu cŸsl¡»aJ. mt®fsJ gâfŸ ÑœtUkhW .

1. éahghu¤Â‹ mo¥gil neh¡f§fis ã®zæ¤jš

2. éahghu¤Â‹ bfhŸiffis cUth¡fš

3. ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis ãiwnt‰W« tifæš éahghu elto¡iffis gšntWJiwfshf xG§fik¤jš

4. Jiw¤ jiyt®fis ãaä¤J mt®fsJ braš ãiwnt‰w¤ij kW MŒÎ brŒjš

5. ãWtd¤Â‹ rh®ghf éahghu¤ij btëæl§fëš ãiwnt‰w mjhtJ éahghu¥Ãu¢ridfis muRl‹ k‰W« tâf¡ fHf§fSl‹ éth¤jš

nk‰f©l gâfis ãiwnt‰WtJ nkšãiy nkyh©ikæ‹ flikahF«.

nkšãiynkšãiynkšãiynkšãiynkšãiynkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ik

ÏilãiyÏilãiyÏilãiyÏilãiyÏilãiynkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ik

nk‰gh®itnk‰gh®itnk‰gh®itnk‰gh®itnk‰gh®itnkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ik

Ïa¡Fe® FG,Ïa¡Fe® FG,Ïa¡Fe® FG,Ïa¡Fe® FG,Ïa¡Fe® FG,nr®k‹, nkyh©iknr®k‹, nkyh©iknr®k‹, nkyh©iknr®k‹, nkyh©iknr®k‹, nkyh©ikÏa¡Fe®,Ïa¡Fe®,Ïa¡Fe®,Ïa¡Fe®,Ïa¡Fe®, Ï‹dÃwÏ‹dÃwÏ‹dÃwÏ‹dÃwÏ‹dÃw

c‰g¤Â nkyhs®,c‰g¤Â nkyhs®,c‰g¤Â nkyhs®,c‰g¤Â nkyhs®,c‰g¤Â nkyhs®,ã nkyhs®, rªijæLã nkyhs®, rªijæLã nkyhs®, rªijæLã nkyhs®, rªijæLã nkyhs®, rªijæLnkyhs®, Ï‹dÃwnkyhs®, Ï‹dÃwnkyhs®, Ï‹dÃwnkyhs®, Ï‹dÃwnkyhs®, Ï‹dÃw

mYtyf nkyhs®,mYtyf nkyhs®,mYtyf nkyhs®,mYtyf nkyhs®,mYtyf nkyhs®,~ngh®nk‹, nk‰~ngh®nk‹, nk‰~ngh®nk‹, nk‰~ngh®nk‹, nk‰~ngh®nk‹, nk‰gh®itahs®, Ï‹dÃwgh®itahs®, Ï‹dÃwgh®itahs®, Ï‹dÃwgh®itahs®, Ï‹dÃwgh®itahs®, Ï‹dÃw

gl« 1.4 nkyh©ikæ‹ ãiyfŸ

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸ

7

Ïilãiy nkyh©ikÏilãiy nkyh©ikÏilãiy nkyh©ikÏilãiy nkyh©ikÏilãiy nkyh©ik

Ϫãiyæš Jiw nkyhs®fsh»a c‰g¤Â nkyhs®, ã nkyhs®, rªijæLnkyhs® M»nah® ml§Ft®. Ïš Jiz nkyhs®fS« ml§Ft®. mt®fsJgâfshtd,

1) Jiwaséš bghU¤jkhd bfhŸiffis cUth¡fjš

2) F¿¤j fhy Ïilbtëæš braš ãiwnt‰w¤ij kW MŒÎ brŒjš

3) Ïilãiy¥ gâahs®fSl‹ brŒÂ¤ bjhl®òbfhŸSjš.

nk‰gh®it nkyh©ik (m) filãiy nkyh©iknk‰gh®it nkyh©ik (m) filãiy nkyh©iknk‰gh®it nkyh©ik (m) filãiy nkyh©iknk‰gh®it nkyh©ik (m) filãiy nkyh©iknk‰gh®it nkyh©ik (m) filãiy nkyh©ik

Ϫãiyæš Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®, mYtyf nkyhs®fŸ,nk‰gh®itahs®fŸ Kjènah® ml§Ft®. nk‰gh®it nkyh©ikæš Ñœ¡f©lgâfŸ ml§F«.

1) m‹whl ntiyfis¤ £lälš

2) mid¤J gâahs®fS¡F« gâfis xJ¡» nk‰gh®it brŒjš

3) gâahs®fë‹ elto¡iffis f£L¥gL¤jš

4) F¿¥Ã£l fhy Ïilbtëæš Ïilãiy nkyhs®fS¡F m¿¡if mD¥òjš.

nkyh©ik` fiyah? m¿éayh?nkyh©ik` fiyah? m¿éayh?nkyh©ik` fiyah? m¿éayh?nkyh©ik` fiyah? m¿éayh?nkyh©ik` fiyah? m¿éayh?

nkyh©ikia¡ fiyÍl‹ nr®¡f nt©Lkh? mšyJ m¿éaYl‹ nr®¡fnt©Lkh? v‹gJ xU K¡»akhd édh. mj‰F K‹ fiy, m¿éaš vit? vit?vd¤ bjëÎ bgw nt©L«.

nkyh©ik m¿éašnkyh©ik m¿éašnkyh©ik m¿éašnkyh©ik m¿éašnkyh©ik m¿éaš - m¿éaš v‹gJ xU xG§F¥gL¤j¥g£l f‰W¤ bjëÎbgWtj‰Fça jå m¿it j‹df¤nj bfh©l Jiw MF«. Ïj‹ nfh£ghLfŸ v§F«bghUªJ« j‹ik bfh©lJ. m¿éayhdJ všnyhuhY« V‰W¡ bfhŸs¥g£lnfh£ghLfis cŸsl¡»aJ« bjhl®ªj c‰W neh¡FjyhY« nrhjidfshY«MŒÎfshY« cUth¡f¥g£l fU¤Âašfis¡ bfh©lJ. Ïnj nghy nfh£ghLfisÍ«fU¤ÂašfisÍ« nkyh©ikæ‹ gy gFÂfŸ bg‰¿U¥gjhš nkyh©ikia m¿éašvdyh«.

nkyh©ik fiynkyh©ik fiynkyh©ik fiynkyh©ik fiynkyh©ik fiy - Âlkhd Áwªj éisÎfis mila jå¤ÂwikfisbrašKiwæš ga‹gL¤J« jå m¿nt fiyahF«. všyh¡ fiyP®fisÍ« nghynkyhsU« jdJ m¿Î k‰W« Âwikæ‹ Jizbfh©L jdJ gâahs®fisxU§»iz¤J ãWtd¤Â‹ neh¡f¤ij mila cjé òç»wh®. Ï¢Áw¥ò¤ j‹ikfiyæ‹ gh‰g£lJ vdnt nkyh©ik fiy vdyh«.

ԮΠԮΠԮΠԮΠԮΠ- m¿éaY« fiyÍ«, x‹nwhblh‹¿izªjit. Ãç¡f Koahjit.m¿éaš, brŒa nt©oabj‹d v‹gij¡ TW»wJ. fiy, mij v¥go¢ brŒtJv‹gij¡ TW»wJ. nkyh©ikæš Ï›éU m«r§fS« ml§»æU¥gjhš, Ïjid¡fiy, m¿éaš M»a Ïu©L« bfh©l m¿éaš fiy vdyh«.

nkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêš

kU¤Jt«, r£l« k‰W« bgh¿æaš ngh‹w Áw¥ò¤ bjhêšfŸ nghynkyh©ikÍ« Áw¥ò¤ bjhêš Ãçéš m§Ñfç¡f¥g£LŸsJ . xU Áw¥ò¤ bjhêš v‹gJgâæèUªJ ntWgL«. xU Áw¥ò¤ bjhêš òçgt® rk¥s¤Âw¡hf¥ gâòçant©oaJ

8

Ïšiy. mt® j‹ål« tU« bjhêšrh® tho¡ifahsçläUªJ neuoahf CÂa«bg‰W¡ bfhŸsyh«. xU Áw¥ò¤ bjhêš òçgt® gyU¡F¥ gâaë¥gtuhf mšyJgâah©ikauhf ÏU¡fyh«. v.L xU kU¤Jt® jdJ kU¤Jtkidæš xU bréèa®,xU MŒÎ¡Tl cjéahs® ngh‹nwhiu ntiy¡F mk®¤jyh«.

nkyh©ik¥ gâfŸnkyh©ik¥ gâfŸnkyh©ik¥ gâfŸnkyh©ik¥ gâfŸnkyh©ik¥ gâfŸ

bghJthf nkyhs®fŸ xU ãWtd¤Âš gâahs®fëläUªJ ntiyfis¢brŒJbgWtj‰F Áy gâfis M‰w nt©oæU¡»wJ gšntW nkyh©ik tšYe®gšntW gâfis tH§»æU¡»wh®fŸ. bA‹¿ ~ngahš nkyh©ik¥ gâfis¤Â£läLjš xG§fik¤jš Ïa¡Fé¤jš xU§»iz¤jš f£L¥gL¤jš vdWT¿ÍŸsh®. fšè¡ k‰W« c®é¡ v‹gt®fŸ nkyhs®fë‹ gâfisP.O.S.D.C.ORBi.e. £läLjš, (Planning) xG§fik¤jš, (Organising) gâak®¤jš, (Staffing) Ïa¡Fé¤jš,(Directing) xU§»iz¤jš, (Co-ordinating) m¿¡if më¤jš (reorting) k‰W« Âl¥g£oašjahç¤jš (budget lanning) v‹W TW»wh®fŸ. T©£° X l‹dš v‹gt®nkyh©ik¥ gâfis £läLjš xG§fik¤jš gâak®¤jš Ïa¡Fé¤jš k‰W«f£L¥gL¤jš v‹W TW»wh®.

1. £läLjš £läLjš £läLjš £läLjš £läLjš - £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« bjhl¡f¥ gâahF«.£läLjš vd¥J nehff§fis ã®zæ¤J miltj‰fhf mt‰iw ãiwnt‰w ÁwªjtêKiwia¤ nj®ªbjL¤jiy¡ F¿¡F«. ÏJ K‹ndh¡»¥ gh®¤J, vij brŒant©L«, v¥bghGJ brŒa nt©L«, v§F brŒa nt©L«, v¥go k‰W« ah® _y« brŒant©L« v‹gij¤ Ô®khå¤jš MF«. ÏJ Áwªj Kiwæš neh¡f§fis mila cjébrŒ»wJ. £läLjš ÂO® kh‰w§fisÍ« ãfœÎfisÍ« Âwikahf¢ rkhë¥gj‰FcjλwJ.

2. xG§fik¤jšxG§fik¤jšxG§fik¤jšxG§fik¤jšxG§fik¤jš - £l§fŸ tiuaW¡f¥g£lÎl‹ mj‹ mL¤jgo ãiyxG§fik¤jš MF«. xG§fik¤jš v‹gJ mÂfhu§fisÍ« bghW¥òfisÍ«V‰gL¤Â ãWtd¤Â‹ cW¥Ãd®fëilna cwÎKiwfis cUth¡FtjhF«.

9

gl« 1.5 nkyh©ikæ‹ gâfŸgl« 1.5 nkyh©ikæ‹ gâfŸgl« 1.5 nkyh©ikæ‹ gâfŸgl« 1.5 nkyh©ikæ‹ gâfŸgl« 1.5 nkyh©ikæ‹ gâfŸ

ÿæ° My‹ mt®fŸ xG§fik¤jš v‹gJ, brŒa nt©oa gâæid m¿ªJ,mjid¤ bjhFÂfshf¥ Ãç¤jY«, F¿¡nfhŸfis mila, gâahis®fis¥ga‹jU« Kiwæš, ciH¡F« tifæš mt®fS¡»ilna cwÎKiwfis V‰gL¤Â,bghW¥igÍ« Miz cçikiaÍ« tiuaW¤J tH§Fjš mik¥ghF«.

3. gâak®¤jš gâak®¤jš gâak®¤jš gâak®¤jš gâak®¤jš - gâak®¤jš v‹gJ ãWtd¤Âš všyh ãiyfëY« mk®ªJgâòça¤ jF thŒªj gâahs®fis ãaä¤jiy¡ F¿¡F«. gâak®¤jš,gâahs¤ £lälš, MŸ nr®¤jš, nj®ªbjL¤jš, gæ‰Wé¤jš, <£LWÂ, xUik¥ghLk‰W« gâahs®fis ghJfh¤J j¡fit¤jiy¡ F¿¡F«.

4. Ïa¡Fé¤jš Ïa¡Fé¤jš Ïa¡Fé¤jš Ïa¡Fé¤jš Ïa¡Fé¤jš - Ïa¡Fé¤jš v‹gJ têfh£lš, f©fhâ¤jš, C¡fkë¤jš,jiyikna‰wš ngh‹w gâfis ãWtd¤Â‹ neh¡f§fisÍ« Ïy¡FfisÍ«ãiwnt‰w¡ ifahS« bgU« gâahF«. Ïa¡Fé¤jš v‹gJ xU brayh¡f¥gâ ÏJ£l§fisÍ« bfhŸiffisÍ« brayh¡Ftš <LgL»wJ.

5. C¡fkë¤jšC¡fkë¤jšC¡fkë¤jšC¡fkë¤jšC¡fkë¤jš - C¡fkë¤jš v‹gJ ãWtd¤Â‹ neh¡f§fisãiwnt‰Wtj‰fhf¥, gâahs®fis¤ j‹dh®t¤Jl‹ »s®ªbjGªJ gâòçtj‰fhfmt®fsJ njitfisÍ« v©z§fisÍ« ÂU¥ÂgL¤j tH§f¥gL« braÿ¡»ahF«.ÏJ braš ãiwnt‰w¤ij¤ Ô®khå¡F« K¡»akhd fhuâahF«. gytif C¡fCÂa§fS«, btFkÂfS«, gâahs®fS¡F tH§f¥gL« braÿ¡»fshF«.

6. jftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®ò - jftš bjhl®ò v‹gJ brŒÂfŸ c©ikfŸ, fU¤JfŸ, cz®ÎfŸk‰W« v©z§fis ÏUt® k‰W« mj‰F nk‰g£lt®fël« gçkh‰w« brŒtj‹ _y«gu°gu òçªJ bfhŸSjiyÍ« T£LwitÍ« mt®fëilna V‰gL¤Jtij¡ F¿¡F«.ÏJ brhšYjš ftå¤jš k‰W« òçªJ bfhŸSjiy ml¡»a bjhl®ªjeilKiwahF«. ÏJ vG¤J _ykhfΫ thŒtê k‰W« f© tê _ykhfΫ ÏU¡fyh«..

7. xU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jš - xU§»iz¤jš v‹gJ gšntW brašfis xUKfkhf¤ bjhl®ògL¤j, nk‰bfhŸS« gšntW jåeg®fŸ ml§»a xU FG¢ brašghlhF«. ÏJntWg£l k‰W« Áw¥ò¤ j‹ikÍila gšntW brašghLfis xU§»iz¥gij¡F¿¡F«. ÏJ bghJthd neh¡f¤ij miltijna F¿¡nfhshf¡ bfh©LŸsJ.nkyhs® Ït®fsJ Ka‰Áfis xU§»iz¥gj‹ _ykhf FGé‹ gâ v›thWmik»wJ v‹gij f©fhâ¤J mWÂæL»wh®.

8. f£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jš - f£L¥gL¤jš v‹gJ ãWtd« Ô®khå¡f¥g£l Âiræš brš»wjhv‹gij rçgh®¡F« eilKiwahF« Ï¢brašghL neh¡f¤ij miltj‰FtêtF¡»wJ. f£L¥gL¤jš eilKiw Ñœ¡f©l gofis cŸsl¡»aJ.

m. ju§fis V‰ghL brŒjšM. ãfœÎfis ms¤jš nkY« ãfœÎfis¤ ju§fSl‹ x¥ÃLjš.Ï. ju§fS¡F« ãfœÎfS¡F« Ïilna cŸs éyfis¡ f©LÃo¤jš k‰W«mj‰fhd fhuz§is MŒjš.<. éyfšfis¢ rçgL¤jš rçahd elto¡iffis vL¤J rçgL¤Â ne¡f§fismiljš.

10

nkyh©ik nfh£ghLfŸ (bA‹¿ ngahš)nkyh©ik nfh£ghLfŸ (bA‹¿ ngahš)nkyh©ik nfh£ghLfŸ (bA‹¿ ngahš)nkyh©ik nfh£ghLfŸ (bA‹¿ ngahš)nkyh©ik nfh£ghLfŸ (bA‹¿ ngahš)

nkyh©ik v‹gJ gy nfh£ghLfis j‹ål« bfh©l xU m¿éaš MF«.xU bfhŸif (m) nfh£ghL v‹gJ xU braš mšyJ brhšè‰F têfh£L« mo¥gilés¡fkhF«. nkyh©ik¡ nfh£ghLfŸ v‹gJ nkyh©ik ts®¢Á¡F cjé brŒÍ«gy têfh£Ljšfis cŸsl¡»a j¤Jt§fshF«. nkyh©ik¡ nfh£ghLfS¡FÚ©l g£oašfŸ Ïšiy ÏUªjhY« gÂdh‹F nfh£ghLfŸ bfh©l xU g£oaiybA‹¿ ngahš v‹gt® tiuaW¤J¡ bfhl¤JŸsh®. mit ËtUkhWés¡f¥gL»wJ.

1. ntiy¥ g»®Î1. ntiy¥ g»®Î1. ntiy¥ g»®Î1. ntiy¥ g»®Î1. ntiy¥ g»®Î - xU ãWtd¤Â‹ x£Lbkh¤j ntiyahdJ rkhë¡f¡Toa ÁWÃçÎfshf¥ Ãç¡f¥g£L x›bthU jåegçlK« tH§f¥gL»wJ. ÏJ x›bthUtç‹Âwikia mÂf¥gL¤j cjλwJ. Ï›ntiy¥ g»®Î¡ nfh£ghL xU ãWtd¤Â‹ všyhãiyfëY« ga‹gL¤j¥gL»wJ.

2. mÂfhuK« bghW¥ò«2. mÂfhuK« bghW¥ò«2. mÂfhuK« bghW¥ò«2. mÂfhuK« bghW¥ò«2. mÂfhuK« bghW¥ò« - xU ãWtd¤Âš mÂfhuK« bghW¥ò« ÏizªJ bršynt©L«. xU nkyhs® jdJ Jiz¥gëahsU¡F neuoahf Miz tH§»a Ëd®mt® mij¤ bjhl®ªJ f©fhâ¡F« bghW¥ig nk‰bfhŸ»wh®. vdnt mÂfhu¤ijbg‰wt® mij V‰W¢ brašgL« bghW¥igÍ« bgW»wh®. mÂfhu¤ij tH§»é£LbghW¥ig nkyÂfhç Mdt® j‹ål« ÏU¤Â it¤ÂU¥gJ ÁwªjJ.

3. xG§F 3. xG§F 3. xG§F 3. xG§F 3. xG§F - xG§F v‹gJ gâahs®fŸ Ëg‰w¡Toa Ñœ¥gojš, el¤ij, xG§Fbe»œÎ¤j‹ik k‰W« kåj nea« ngh‹wt‰iw cŸsl¡»aJ. xU ãWtd« xG§fhfÏU¡f nt©L« Ïšyhé£lhš e‹whf Ïa§f KoahJ.

4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik - xU Jiz¥gâahs® xU nkyhsçläUªJ jh‹ Mizfis¥bgw nt©L« mnj nghš xU nkyhsU¡F¤jh‹ ÑbHh¥gil¥ò bg‰¿U¡f nt©L«.x‹W¡F nk‰g£l mÂfhçfëläUªJ f£lis bgW« ãiy ÏUªjhš m§F bjhl®ªJKu©ghLfŸ ÏUªJ bfh©nl ÏU¡F«. f£lis xUik ÏU¡F« g£r¤Âš ãWtd¤Âšãiy¤j j‹ik ÏU¡F« bghW¥òfis ã®zæ¥gj‰F ÏJ cjéahf ÏU¡F«.

5. Ïa¡Fé¤jèš xUik5. Ïa¡Fé¤jèš xUik5. Ïa¡Fé¤jèš xUik5. Ïa¡Fé¤jèš xUik5. Ïa¡Fé¤jèš xUik - Ï¡nfh£gh£o‹go xnu neh¡f¤ij cila x›bthUFGΫ ``xU jiyt®, xU £l«`` v‹w mo¥gilæš ÏU¡f nt©L«. Ïa¡Fé¤jèšxUik v‹w nfh£ghL xUä¤j braiy milatšyJ. Ïa¡Fé¤jèš xUik v‹gJf£lis xUikÍl‹ FH¥Ã¡ bfhŸs¥gl¡TlhJ.

6. jå éU¥g« bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš6. jå éU¥g« bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš6. jå éU¥g« bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš6. jå éU¥g« bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš6. jå éU¥g« bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš - x›bthU gâahsU« jdJbrhªj éU¥g¤ij kwªJé£L xU bghJ neh¡f¤Â‰fhf¥ gâòçÍ« tifæšÏU¡fnt©L«. ãWtd¤Â‹ ÏU éU¥g§fS¡»ilna Ku©ghL njh‹W«bghGJxU jå éU¥g¤ij nk‰bfhŸsyh«.

7.7.7.7.7. CÂa« CÂa« CÂa« CÂa« CÂa« - gâahsU¡F« gâah©ikaU¡F« KG¤ ÂU¥Â më¡F« tifæšCÂaK« mij tH§F« KiwfS« KiwahfΫ ne®ikahfΫ ÏU¡f nt©L«.

11

8.8.8.8.8. ika¥gL¤J« nfh£ghLika¥gL¤J« nfh£ghLika¥gL¤J« nfh£ghLika¥gL¤J« nfh£ghLika¥gL¤J« nfh£ghL

ngahè‹ fU¤J¥go ika¥gL¤Jjš k‰W« Jiw¥gL¤Jjš v‹gJ xUãWtd¤Â‹ c¤jk msÎ ga‹bgW« j‹ikiamo¥gilahf¡ bfh©lJ. vªjmsé‰F mÂfhu¤ij ika¥gL¤j nt©L« v‹gJ xU ãWtd¤Â‹ všyhÃçÎfëY« cŸs gâahs®fis vªj msΡF KGikahf¥ ga‹gL¤j KoÍ«v‹gij¥ bghW¤jJ. ÏJ jå¥g£l Nœãiyfë‹ mo¥gilæš ã®zæ¡f¥gL»wJ.

9. jutçir¡ nfh£ghL9. jutçir¡ nfh£ghL9. jutçir¡ nfh£ghL9. jutçir¡ nfh£ghL9. jutçir¡ nfh£ghL

ÏJ xU ãWtd¤Â‹ mÂfhu všiy v›thW nkšãiyæèUªJ Ñœãiytiu xU r§»è¤ bjhl®nghš tU»wJ v‹gij¡ F¿¡»wJ. nkèUªJ Ñœtu¡ToamÂfhuãiy bjëthf ÏU¡f nt©L«. brŒÂ¤ bjl®ghdJ nkšãiyæèUªJÑœãiy tiu bjhl®ªJ jilfëšyhkš xU r§»è¤ bjl® nghš tunt©L« v‹gJÏj‹ mo¥gil MF«.

10.10.10.10.10. xG§FxG§FxG§FxG§FxG§F

Ï¡nfh£ghL gâahs®fisÍ« mt®fnshL bjhl®òila bghU£fisÍ«rçajhd Ïl¤Âš bghU¤J« xG§»id¡ F¿¥ÃL»wJ. x›bthU gâahsU¡F« xUÏl« mt®j« g⥠bghU£fS¡F« xU Ïl« v‹gJ Ëg‰w¥gl nt©L«.

11. rkãiy11. rkãiy11. rkãiy11. rkãiy11. rkãiy

xU nkšãiy mÂfhçahdt® j‹ Ñœ gâòçÍ« gâahs®fël«ne®ikÍlD«, ÚÂÍlD«, m‹òlD«, rkãiyæš gHf¡ Toatuhf ÏU¤jš nt©L«.rkãiy¡nfh£ghL v‹gJ gâahs®fŸ ne®ikÍlD« m‹òlD« el¤j¥gl nt©L«v‹gij¡ TW»wJ. Ϫj Áwªj Fz§fŸ k£Lnk mt® j‹ål« gâòçÍ«gâahs®fë‹ x¤JiH¥ig¥ bgw cjΫ. Ï¡nfh£ghL gâahs®fS¡»ilnacŸs‹òila cwit nkyh©ik¡F« gâahs®fS¡F« Ïilna V‰gL¤J»wJ.

1212121212. gâ¥ghJfh¥ògâ¥ghJfh¥ògâ¥ghJfh¥ògâ¥ghJfh¥ògâ¥ghJfh¥ò

xU nkyhs® jdJ gâ¡F gHF« K‹dnu mtiu¥ gâæèUªJéy¡»é£lhš mt® j‹ gâa¢ Áw¥ghf¢ brŒa KoahJ. gâahs®fŸ ÂwikÍl‹brašgl mt®fŸ gâ¡F tH§f¥gL« ghJfh¥ò k‰W« ca®Î ngh‹w gâ¢NœãiyfŸcjλwJ.

1313131313. j‹dh®tãiyj‹dh®tãiyj‹dh®tãiyj‹dh®tãiyj‹dh®tãiy

gâahs®fŸ všyhãiyfëY« RjªÂukhf¥ brašgl mDk¡f¥glnt©L«. mjhtJ £l¤ij cUth¡fΫ ãiwnt‰wΫ j‹dh®tkhf¢ brašglmDk¡f¥gl nt©L«. mt®fS¡F ÁªÂ¡fΫ xU braiy Ïa¡fΫ mt®fS¡FtH§f¥gL« RjªÂunk j‹dh®tãiy (Initiative) v‹W miH¡f¥gL»wJ.

ÏJ gâahs®fS¡F gâ ÛJ éU¥g¤ijÍ« gâ ÂU¥ÂiaÍ« tH§F»wJ.

14. gâahs® x‰Wikgâahs® x‰Wikgâahs® x‰Wikgâahs® x‰Wikgâahs® x‰Wik

(v°Ãç£ o fh®¥° ESPIRIT D CORPS) ÏJ gu°gu« òçªJ bfhŸSjš k‰W«x‰Wikia F¿¡F« xU ãWtd¤Â‹ cW¥Ãd®fëilna ãyΫ x‰WiknamªãWtd¤Â‹ bt‰¿æ‹ ÏufÁa« MF«. ãWtd« Ãç¤jhS« bfhŸifia¥Ã‹g‰whkš gâahs®fS¡»ilna x‰Wikia ts®¥gJ Áwªj jftš bjhl®Ã‹_ykhfΫ xU§»iz¤jš _ykhfΫ bgw¥gL«.

12

neh¡f ãiy nkyh©ikneh¡f ãiy nkyh©ikneh¡f ãiy nkyh©ikneh¡f ãiy nkyh©ikneh¡f ãiy nkyh©ik

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

xU ãWtd¤Â‰F¥ gšntW nehf¡f§fŸ ÏU¡fyh«. ÏJ gâahs®fë‹neh¡f§fëèUªJ ntWglyh«. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ j¤Jt« ãWtdneh¡f§fis¥ gâahs® neh¡f§fnshL xU§»iz¥gÂnyna mikªJŸsJ.Ï¡nfh£gh£o‹ _ykhf¥ gâahs®fŸ Ku©ghLfŸ Ïšyhkš gâah‰W»wh®fŸ. ÏJnjitæšyhj Ka‰Áfis j鮤J ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis mila cjλwJ.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

Õ£l® F ou¡f® [Peter F Drucker] mt®fë‹ T‰W¥go, ãWtd¤Â‹ neh¡f§fismiltj‰fhf x›bthU gâahsU« KGkdjf¥ gâòç»wh® b‹gnj neh¡f ãiynkyh©ik MF«.

#h‹ A«òš [John Humble] mt®fë‹ T‰W¥go, ãWtd¤Â‹ njit mj‹nehf¡§fis miltj‰F V‰w tifæš ãWtd¤ij xU§»iz¤J¢ bršY«RWRW¥ghd braš £l« neh¡f ãiy nkyh©ik MF«. neh¡f§fis miltj‹ _y«Ïyhg« k‰W« ts®¢Áia¥ bgWtj‰F nkyhs®fŸ j‹ g§if më¥gnjhL j‹idÍ«ts®¤J¡ bfhŸ»wh®.

13

gl« 1. 6 neh¡fãiy nkyh©ik

1neh¡f§fë‹

Ïy¡F

2mkšgL¤Jjš

3KoÎfis MŒÎ

brŒjš

4neh¡f§fisãiwnt‰Wjš

neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ bfhŸiffŸ / goãiyfŸ neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ bfhŸiffŸ / goãiyfŸ neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ bfhŸiffŸ / goãiyfŸ neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ bfhŸiffŸ / goãiyfŸ neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ bfhŸiffŸ / goãiyfŸ

1. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš1. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš1. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš1. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš1. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš

x›bthU neh¡f§fS« gy Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡F«x›bthU neh¡f§fS« gy Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡F«x›bthU neh¡f§fS« gy Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡F«x›bthU neh¡f§fS« gy Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡F«x›bthU neh¡f§fS« gy Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡F«

ÑœãiyæYŸs neh¡f§fŸ nkšãiyæYŸs neh¡f§fis miltj‰Fcjéahf ÏU¡F«. x›bthU neh¡f§fS« mj‰F¡ Ñœ ÏU¡F« neh¡f§fis¢rh®ªJŸsd. nkY« ÏJ nkšãiyæš cŸs neh¡f§fis miltj‰F cjλ‹wd.Ïit nkšãiy neh¡f§fis miltj‰fhf cW¥Ãd®fisÍ« Jiwelto¡iffisÍ« Ïa¡f cjλwJ.

nkyh©ik neh¡f§fë‹ Ïy¡Fnkyh©ik neh¡f§fë‹ Ïy¡Fnkyh©ik neh¡f§fë‹ Ïy¡Fnkyh©ik neh¡f§fë‹ Ïy¡Fnkyh©ik neh¡f§fë‹ Ïy¡F

ãWtd¤Â‹ x›bthU brašfS« mj‹ neh¡f§fis ÂU¥Â mila¢brŒtj‰fhfnt Ïa¡f¥gL»wJ. ÏJnt ãWtd¤Â‹ filÁ ãiyahF«. neh¡f§fŸRU¡fkhfΫ bjëthfΫ ÏU¡f nt©L«. neh¡f§fŸ mij ãiwnt‰W« gâæš<Lg£LŸs eg®fshš KGikahf¥ òçªJ bfhŸS« tifæš ÏU¡f nt©L«.neh¡f§fŸ ãWtd¤Â‹ bfhŸiffŸ k‰W« eilKiwfSl‹ x¤ÂU¡f nt©L«.neh¡f§fŸ Âwikahf kÂ¥Ãl¥gL« tz©K« KoÎfis¢ r®ªJ« e«ò¥goÍ« ÏU¡fnt©L«. neh¡f§fŸ F¿¥Ã£l fhy¤Âš milÍ« t©zK« ÏU¡f nt©L«.

bjëthd F¿¡nfhŸfŸbjëthd F¿¡nfhŸfŸbjëthd F¿¡nfhŸfŸbjëthd F¿¡nfhŸfŸbjëthd F¿¡nfhŸfŸ

xU jåegç‹ neh¡fK« ãWtd¤Â‹ neh¡fK« bjëthf ÏU¡f nt©L«.F¿¡nfhŸfŸ bjëthf Ïšyhj nghJ FH¥g§fŸ njh‹W«. F¿¡nfhŸfŸ všyhnkyh©ik ãiyfëY« ÏU¡F«.

2. mkšgL¤Jjš2. mkšgL¤Jjš2. mkšgL¤Jjš2. mkšgL¤Jjš2. mkšgL¤Jjš

nkyhs®fS¡F¤ Âwik njitahf ÏU¡»wJ. nkY« ãwtd¤Â‹ neh¡f¤ijmiltj‰F mt®fS¡F ò¤Â T®ikÍ« brašÂwD« mikªÂU¡f nt©L«.mt®fS¡F KGikahd C¡Fé¤jY« CÂaK« tH§f¥gl nt©L«. m¥bghGJjh‹mt®fŸ ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis ãiwnt‰Wtj‰F mt®fsJ KG Ka‰ÁiaÍ«ešFth®fŸ. nkšãiy nkyh©ika® mt®fsJ f£L¥gh£il, neh¡fãiynkyh©ikæš brY¤j¡ TlhJ. m›thW brY¤Âdhš mJ neh¡fãiy¡ f£L¥ghlh»éL«.

3. KoÎfis MŒÎ brŒjš3. KoÎfis MŒÎ brŒjš3. KoÎfis MŒÎ brŒjš3. KoÎfis MŒÎ brŒjš3. KoÎfis MŒÎ brŒjš

ã®zæ¡f¥g£l neh¡f§fŸ mila¥g£l KoÎfSl‹ x¥Ã£L kÂ¥Ãl¥gl nt©L«.všyh ãiyfëY« cŸs nkyhs®fŸ j§fsJ Jiz¥ gâahs®fë‹ brašfisT®ªJ ftå¤J neh¡f§fis mila cjt nt©L«. F¿¥Ã£l fhy¤Â‰F¥Ã‹mila¥g£l KoÎfŸ kÂ¥Ãl¥gl nt©L«.

4. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ4. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ4. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ4. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ4. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ

1. nkšãiy nkyh©ikaU¡F«, Jiz¥ gâahsU¡F« ešy brŒÂ¤ bjhl®igV‰gL¤J«.

2. ÏJ nkšãiy¥gâahsU«, Jiz¥ gâahsU« fyªJ ngÁ Ïy¡Ffis (Target)ã®za« brŒa thŒ¥ò më¡»wJ.

3. Jiz¥ gâahs®fŸ j§fsJ Ïy¡Ffis jh§fS« ã®za« brŒa RjªÂu«tH§Ftjhš mt®fŸ C¡f¤Jl‹ brašgLt®.

14

4. F¿¥Ã£l fhy MŒé‹ _y« Jiz¥ gâahs®fŸ rçahd ghijæšÏa¡Fé¡f¥gL»wh®fsh? m‹W m¿ªJ bfhŸs cjλwJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1. nkšãiy nkyhsU«, Jiz¥gâahs®fS« neh¡f§fis ã®zæ¡f mo¡forªÂ¡f nt©oÍŸsJ.

2. Jiz¥gâahs®fë‹ ãiwnt‰w§fis F¿¥Ã£l fhy Ïilbtëæš MŒÎbrŒtJ, mÂfkhd neu¤ijÍ«, fh»j ntiyiaÍ« cŸsl¡F»wJ.

3. filãiy nkyh©ikæš Ïj‹ g§F FiwthdjhF«.

jåãiy nkyh©ik (m) éyfš tê nkyh©ikjåãiy nkyh©ik (m) éyfš tê nkyh©ikjåãiy nkyh©ik (m) éyfš tê nkyh©ikjåãiy nkyh©ik (m) éyfš tê nkyh©ikjåãiy nkyh©ik (m) éyfš tê nkyh©ik

jåãiy nkyh©ik v‹gJ nkyhs®fŸ, j鮡f Koahj éyfšfëš k£L«j§fŸ ftd¤ij¢ brY¤Âdhš nghJkhdJ. x›bthU éyfèY« ftd« brY¤j¤njitæšiy. jdJ Jiz¥ gâahs®fns rkhë¡f¡ Toa Ãu¢ridfis éL¤Jnkyhs® jdJ jå¡ ftd¤ij KGikahf brY¤j nt©oa Ãu¢ridfëš k£L«ftd« brY¤Âdhš nghJkhdJ.

jåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸjåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸjåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸjåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸjåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ

1) ÏJ nkyhs®fis K¡»akhd elto¡iffS¡F mÂf neu« xJ¡Ftj‰F têbrŒ»wJ. Jiz¥ gâahs®fŸ thyhakhd elto¡iffis ftå¤J¡ bfhŸsVJth»wJ.

2) nkyhs® tH¡fkhd ntiyfis¥ g‰¿ ftiy¥gl nt©oašiy.

15

neh¡fãiy nkyh©ik

=ãWtd gâahs®

jtW V‰gL« nghJ

jå ãiy nkyh©ik

gl« 1.7 neh¡fãiy nkyh©ik - jåãiy nkyh©ik

3) nkyhs® mÂK¡»akhd gâfëš neu« brytê¥gjš KoÎfŸ Áw¥ghf ÏU¡F«.

4) Jiz¥gâahs®fŸ Áy gâfëš nkyhs®fë‹ jiypL Ïšyhkš KobtL¡fmDk¡f¥gL»wh®.

5) filãiyæš cŸs gâahs®fë‹ ÂwikfisÍ« ga‹gL¤j nkyhs®mDk¡f¥gL»wh®.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1) K¡»akhd k‰W« K¡»aäšyhj éyfšfis ntW¥L¤Jtj‰F fhuâfŸ Ïšiy.

2) KGikahd braš £l« bfh©l ãWtd« k£Lnk jåãiy nkyh©ik¡bfhŸifia Ëg‰w KoÍ«.

3) ÏJ mÂfhu guthy¡f¤Â‹ FiwfS¡F têtF¡»wJ.

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸf

nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«nkyh©kæ‹ Ïašò« Áw¥ò¤ j‹ikfS«

1. nkyh©ik mid¤Â‰F« bghUªJ« j‹ik 2. nkyh©ik neh¡f« rh®ªjJ3. nkyh©ik xU Ïiz¥ò¤ Âw‹ 4. nkyh©ik xU bghJ¢ brašghL5. nkyh©ik gy xG¡f§fis¢ rh®ªjJ6. nkyh©ik xU bjhl®¢Áahd brašghL 7. nkyh©ik f©Q¡F òy¥glhjJ8. nkyh©ik xU fiy k‰W« m¿éayhF«

nkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiynkyh©ikæ‹ braš všiy1. c‰g¤Â nkyh©ik 2. rªij nkyh©ik3. ã nkyh©ik 4. gâahs® nkyh©ik

nkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸnkyh©ikæ‹ ãiyfŸ1. nkšãiy nkyh©ik 2. Ïilãiy nkyh©ik3. filãiy nkyh©ik mšyJ nk‰gh®it nkyh©ik

nkyh©ik fiyah? m¿éayh?nkyh©ik fiyah? m¿éayh?nkyh©ik fiyah? m¿éayh?nkyh©ik fiyah? m¿éayh?nkyh©ik fiyah? m¿éayh?nkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêšnkyh©ik xU Áw¥ò¤ bjhêš

nkyh©ikæ‹ gâfŸnkyh©ikæ‹ gâfŸnkyh©ikæ‹ gâfŸnkyh©ikæ‹ gâfŸnkyh©ikæ‹ gâfŸ1. £läLjš 2. xG§ik¤jš 3. gâak®¤jš 4. Ïa¡Fé¤jš5. C¡fkë¤jš 6. jftš bjhl®ò 7. xU§»iz¤jš 8. f£L¥gL¤jš

nkyh©ik nfh£ghLfŸnkyh©ik nfh£ghLfŸnkyh©ik nfh£ghLfŸnkyh©ik nfh£ghLfŸnkyh©ik nfh£ghLfŸ1. ntiy¥ g»®Î 2. mÂfhuK« bghW¥ò« 3. xG§F4. f£lisxUik 5. Ïa¡Fé¤jèš xUik6. jå éU¥g«,bghJ éU¥g¤Â‰F Jiz brŒjš 7. CÂa«8. ika¥gL¤J« nfh£ghL 9. jutçir¡ nfh£ghL 10. xG§F11. rkãiy 12. ghJfh¥ò 13. j‹dh®t ãiy14. gâahs® x‰Wik

16

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ

1. nkyh©ik v‹gJ ------------ VjhtJ xU tifæš eilKiwæš ÏUªJtU»wJ.m) ehfçf ts®¢Á fhy¤ÂèUªnj M) Mça® fhy¤ÂèUªnjÏ) Âuhél® fhy¤ÂèUªnj <) Ïš vJÎäšiy

2. òuhjd fhy¤Âš nkyh©ik ifahs¥g£lj‰fhd vL¤J¡fh£LfŸ ------------fhz¥gL»wJ.m) òåj njhika® Mya« M) nuhk‹ f¤njhè¡f Mya«Ï) C S I njthya« <) Ïš vJÎäšiy

3. m¿éaš nkyh©ikæ‹ ts®¢Á bjhê‰rhiy Kiwfis cUth¡»a ----------- òu£Á¡F¥ ÃwF cUth»aJ.m) gRik M) UZa Ï) bjhê‰ <) Ïš vJÎäšiy

4. ÏJ nkyh©ik¥ gâ mšym) £läLjš M) xG§fik¤jš Ï) Ïa¡Fé¤jš <) gÂÎ brŒjš

5. nkyh©ikæ‹ všyh¢ brašfS« -------m) Ïa‰ifia neh¡fkhf¡ bfh©lJ M) gâia neh¡fkhf¡ bfh©lJÏ) neh¡f¤ij miltij neh¡fkhf¡ bfh©lJ<) éahghu¤ij neh¡fkhf¡ bfh©lJ

6. nkyh©ik jåkåj neh¡f¤ijÍ« --------- neh¡f¤ijÍ« Ïiz¤J rçbrŒ»wJ.m) bjhêš neh¡f§fŸ M) ãWtd neh¡f§fŸ Ï) Jiw neh¡f§fŸ<) Ïš vJÎäšiy

7. rªij nkyh©ik ------- milahs« fh©gij¡ F¿¡»wJ.m) c‰g¤Âahsç‹ njitfis M) Ef®nthç‹ njitfisÏ) gâahs®fë‹ njitfis <) é‰gidahsç‹ njitfis

8. xU ãWtd¤Â‹ bfhŸiffis cUth¡Ftj‰F cWJizahŒ ÏU¥gJmªãWtd¤Â‹m) ã®thf« M) nkyh©ik Ï) nkyhs® <) Ïa¡Fe®

17

neh¡fãiy nkyh©ikneh¡fãiy nkyh©ikneh¡fãiy nkyh©ikneh¡fãiy nkyh©ikneh¡fãiy nkyh©ikneh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfŸ

jåãiy nkyh©ikjåãiy nkyh©ikjåãiy nkyh©ikjåãiy nkyh©ikjåãiy nkyh©ikjåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfŸ

9. nkšãiy nkyh©ik -------- cŸsl¡»aJ.m) nk‹Kiwahs® M) ãÂnkyhs® Ï) Ïa¡Fe® FG <) f©fhâ¥ghs® /nk‰gh®itahs®

10. fiy v‹gJ --------- eilKiwm) jå M) jåeg® Ï) bghJKiw <) Ïš vJÎäšiy

11. nkyh©ik xU¥nghy Áw¥ò¤ bjhêyhf m¿é¡f¥gL»wJ.m) kU¤Jt¤ bjhêiy m) r£l¤bjhêiy Ï) bgh¿ahs® bjhêiy<) nk‰T¿a mid¤J«

12. ------v‹gt® gšntW gâahs®fë‹ Ka‰Áfis FG¥gâahfxU§»iz¡»wh®m) nkyhs® M) g§Fjhu® Ï) brayhs® <) nkyh©ik Ïa¡Fe®

13. jåkåj neh¡f§fis ãWtd neh¡f§fSl‹ Ïiz¥gJ ------m) M B O neh¡fãiy nkyh©ikM) jåãiy nkyh©ik Ï) gâak®¤jš <) f£L¥gL¤jš

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (m) ehfçf ts®¢Á¡ fhy¤ÂèUªnj 2. (M) nuhk‹ f¤njhè¡f Mya«

3. (Ï) bjhê‰ òu£Á 4. (<) gÂÎ brŒjš

5. (Ï) neh¡f¤ij miltij neh¡fkhf¡ bfh©lJ

6. (M) ãWtd neh¡f§fŸ 7. (M) Ef®nthç‹ njitfis

8. (M) nkyh©ik 9. (Ï) Ïa¡Fe® FG

10. (M) jåeg® 11. (<) nk‰T¿a mid¤J«

12. (m) nkyhs® 13. (m) neh¡fãiy nkyh©ik

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. m®¤jrh°Âu« vD« üiy Ïa‰¿at® ah®?

2. nkyh©ikia m¿éayhf czu mo¤js« Ï£l Ïa¡f« vJ?

3. m¿éaš nkyh©ikæ‹ jªij ah®?

4. eÅd nkyh©ikæ‹ jªij ah®?

5. kåj clèš _is brŒÍ« gâæid xU ãWtd¤Âš brŒtJ vJ?

6. “kåj®fël« ntiyia brŒJ bgW« fiyna nkyh©ik’’ T¿at® ah®?

7. Áwªj nkyhs® jiytuh? mšyJ mÂfhçah?

8. nkyh©ik v‹gJ òydhF« j‹ikajh? òydhfh¤ j‹ikajh?

9. nkyh©ik bjhl®eilKiwah? ÏWÂ eilKiwah?

10. rçahd ãÂia rçahd neu¤Âš cW brŒtJ vJ?

18

11. nkšãiy nkyh©ik vJ?

12. c‰g¤Â nkyhs® Ïilãiy nkyh©ikæš tU»whuh? nk‰gh®itnkyh©ikæš tU»whuh?

13. nkyh©ikæ‹ mo¥gil¥ gâ ahJ?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. bfsoša® 2. m¿éaš nkyh©ik 3. F.W. nly®

4. bA‹¿ ~ngahš 5. nkyh©ik 6. gh®¡f® ~ngy£

7. jiyt® 8. òydhfhjJ 9. bjhl® eilKiw

10. ã nkyh©ik 11. ã®thf« 12. Ïilãiy nkyh©ikæš

13. £läLjš

gF - MgF - MgF - MgF - MgF - M (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)äf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸ5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. nkyh©ik v‹whš v‹d?

2. nkyh©ik tiuaW

3. m¿éaš nkyh©ik v‹whš v‹d?

4. F.W. nly® F¿¤J ÁW F¿¥ò tiuf

5. bA‹¿ ~ngahš v‹gt® ah®? nkyh©ikæš mt® g§F ahJ.

6. nkyh©ikæ‹ ÃçÎfŸ ahit?

7. neh¡fãiy nkyh©ik tiuaW.

8. jåãiy nkyh©ik v‹whš v‹d?

9. neh¡fãiy nkyh©ik v‹whš v‹d?

10. ntiy¥ g»®Î v‹whš v‹d?

11. f£lis xUik v‹whš v‹d?

12. Ïa¡Fé¤jèš xUik v‹whš v‹d?

13. jutçir¡ nfh£ghL v‹whš v‹d?

14. bj«ó£Ljš v‹whš v‹d?

15. xU§»iz¤jš v‹whš v‹d?

gF - ÏgF - ÏgF - ÏgF - ÏgF - Ï (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)FWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaë

1. nkyh©ik fiyah? m¿éayh? éth¡fΫ

2. nkyh©ik ã®thf« ntWgL¤J

19

3. nkyh©ikæ‹ gšntW ãiyfis¡ TWf

4. neh¡f ãiy nkyh©ikæ‹ goãiyfis étç

5. neh¡fãiy nkyh©ikæ‹ e‹ik FiwghLfis étç.

6. nkyh©ikæ‹ braš všiyia étç.

7. jåãiy nkyh©ikæ‹ e‹ikfŸ FiwghLfis étç.

8. nkyh©ikæ‹ K¡»a¤Jt¤ij étç.

gF - <gF - <gF - <gF - <gF - < (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ

1. nkyh©ikæ‹ nfh£ghLfis étç.

2. nkyh©ikæ‹ gâfis étç.

3. nkyh©ikæ‹ ÏašòfŸ ahit?

4. neh¡fãiy nkyh©ik g‰¿ xU f£Liu tiuf.

20

2. £läLjY« KobtL¤jY«2. £läLjY« KobtL¤jY«2. £läLjY« KobtL¤jY«2. £läLjY« KobtL¤jY«2. £läLjY« KobtL¤jY«

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ,Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ,Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ,Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ,Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ,

£läLjš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ - e‹ikfŸ- FiwghLfŸ - £lälè‹ eilKiwfŸ - £l¤Â‹ brašTWfŸ - tiffŸ.KobtL¤jš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ - tiffŸ -KobtL¤jè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸ - e‹ikfŸ - FiwghLfŸ.

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

nkyh©ikæ‹ Kjš k‰W« K¡»a¥ gâ £läLjyhF«. rhjhuzkhf T¿dhšv‹d brŒa nt©L« v‹gij K‹dnu Ô®khå¥gnj £läLjyhF«. ÏJtU§fhy¤ij¢ rh®ªjJ. Ïyhg¤ij mÂfç¡F« neh¡f¤ij mila xU éahghuãWtd« bghU£fis jahç¤J é‰f nt©L«. mjDila tUlhªÂu é‰gidmilÎfŸ thu§fshfΫ, khj milÎfshfΫ Ãç¡f¥gLtJ xU Áwªj £l«_ykhf¤jh‹. Ïj‹ _ykhf ntiy Kiw¥gL¤j¥gL»wJ.

21

gl« 2.1 £läLjš

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

T©£° X nlhdš T©£° X nlhdš T©£° X nlhdš T©£° X nlhdš T©£° X nlhdš (((((Koonts & O`donnel ))))) T‰W¥go £läLjš v‹gJvij, v¥nghJ ahuhš brŒtJ v‹gij K‹dnu Ô®khå¥gjhF«. eh« v§F cŸnsh«.eh« v§nf bršyéU¡»nwh« v‹gj‰F Ïilæš xU ghykhf £läLjš mik»wJ.

£läLjš v‹gJ xU kd« rh®ªj, K‹dnu ntiyfis Kiwahf¢ brŒÍ«têahF«, ntiyfis brŒÍ« K‹d® ÁªÂ¥gJ k‰W« mDkhd§fis élc©ikfis MuhŒªJ brašgLtjhF« - m®é¡ m®é¡ m®é¡ m®é¡ m®é¡ (Urwick).

£läLjš v‹gJ xU Áwªj Ô®it k‰witfëèUªJ, nj®ªbjL¤J gynkyh©ik brašghLfŸ _ykhf K‹d® Ô®khå¤j neh¡f§fis rhÂ¥gjhF« (Henryfayol) bA‹¿ ~ngahš.bA‹¿ ~ngahš.bA‹¿ ~ngahš.bA‹¿ ~ngahš.bA‹¿ ~ngahš.

£läLjš v‹gJ v‹d brŒtJ v‹gij äf K‹dnu Ô®khå¥gjhF«. ÏJneh¡f§fŸ, bfhŸiffŸ, eilKiwfŸ k‰W« ãfœ¢Á ãušfŸ Kjèat‰iw »il¥ÃšcŸs kh‰WtêfS¡»ilna nj®ªbjL¥gjhF« (M. E. Hurley) v«. <. A®èv«. <. A®èv«. <. A®èv«. <. A®èv«. <. A®è

£läLjè‹ mo¥gil¤ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸÂ£läLjè‹ mo¥gil¤ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸÂ£läLjè‹ mo¥gil¤ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸÂ£läLjè‹ mo¥gil¤ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸÂ£läLjè‹ mo¥gil¤ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ

1. £läLjš nkyh©ikæ‹ Kjš gâahF«.

2. £läLjš neh¡f§fŸ-rh®ª¤J

3. ÏJ mid¤J nkyh©ikæ‹ ãiyfëY« cŸsJ.

4. ÏJ xU rhJ®akhd brašghlhF«.

5. ÏJ tU§fhy¤ij rh®ªjJ.

6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw.

7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«.

8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ.

1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«

nkyh©ikæDila Mu«g ãiy £läLjyhF«. k‰w nkyh©ik¥ gâfshdxG§fik¥ò, MbsL¤jš, xU§»iz¤jš k‰W« f£L¥gL¤jš M»a mid¤J¡F«Â£läLjny xU bghUis më¡»wJ. £läLjš Ïšyhkš k‰w gâfŸ mid¤ijÍ«Âwikahf brŒa ÏayhJ.

2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJ2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJ2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJ2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJ2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJx›bthU éahghu¤Â‹ neh¡f« Ïyhg« <£LjyhF«. £läLjš neh¡f§fis,

Áwªj k‰W« Âwikahd Kiwæš mila cjλwJ.

3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJ3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJ3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJ3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJ3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJãWtd¤Âš midtuhY«, nkyh©ikæ‹ mid¤J ãiyfëY« mjhtJ nkš,

Ïil k‰W« fil ãiyfëY« £läl¥gL»wJ.

4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if

£läLjš xU kd« rh®ªj brašghlhF«. ÏJ kd¤ijÍ«, rhJ®a¤ijÍ«braèš <LgL¤Â cça Kiwæš, mik¥Ã‹ neh¡f§fis miltjhF«.

22

5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ

£läLjš tU§fhy neh¡f§fis miltj‰F njitahdjhf mik»wJ.nkY« giHa ãfœÎfŸ £l§fS¡F mo¥gilahf mik»wJ. tU§fhy«ã¢rak‰wjhf ÏU¥gjhš xU £l« vªj xU éisitÍ« rªÂ¡f cç¤jhdxJ¡ÑLfis cUth¡f nt©L«.

6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQFKiw

gšntW Jiwfë‹ Â£l§fS¡FŸ xU bjhl®ò V‰gL¤j¥gl nt©L«. xUéahghu¤Â‹ c‰g¤Â £l« mj‹ 㤣l§fSl‹ bjhl®òilajhf ÏU¤jšnt©L« k‰W« rªijæL« £l« c‰g¤Â¤ £l¤njhL bjhl®òilajhf ÏU¤jšnt©L«.

7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«

£läLjè‹ njitæ‹ik vªj xU NœãiyæY« czu ÏayhJ. eh«Ï›Îy»š cŸs tiu¡F« £läLjš Ï‹¿aikahjjhF«. éahghu¤ijbghU¤jk£oš éahghu brašghLfŸ cŸs tiu £läLjš njitahdjhfmik»wJ. xU£l¡fhy« KoΉw Ë mL¤j £lfhy« Mu«Ã¡»wJ.

8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ8. ÏJ KobtL¤jYl‹ bjhl®òilaJ

£läLjš v‹gJ gšntW kh‰W têfëèUªJ njitahd têia¤nj®ªbjL¥gjhF«. xU ntiyia brŒtj‰F xnu tê k£L« ÏU¡F« g£r¤Âš, m§F£läLjY¡F njit Ïšyhkš ngh»wJ.

£läLjè‹ e‹ikfŸ / £läLjè‹ K¡»a¤Jt«Â£läLjè‹ e‹ikfŸ / £läLjè‹ K¡»a¤Jt«Â£läLjè‹ e‹ikfŸ / £läLjè‹ K¡»a¤Jt«Â£läLjè‹ e‹ikfŸ / £läLjè‹ K¡»a¤Jt«Â£läLjè‹ e‹ikfŸ / £läLjè‹ K¡»a¤Jt«

nkyh©ikæ‹ bjhl¡f¥ gâahf £läLjš ÏU¥gjhš x›bthUbrašgh£o‹ nghJ £läLjš äfΫ Ï‹¿aikahjjhf cŸsJ. £läLjè‹K¡»a¤Jt« ËtUkhW bfhL¡f¥g£LŸsJ.

1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ.1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ.1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ.1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ.1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ.

éahghu F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤j Ëò Âwikahd brašgh£L¡Fça£l¤ij jahç¥gJ mL¤jgoahF«. xU ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhis xU ehëšãiwnt‰w ÏayhJ. Ïij go¥goahf¤ jh‹ xU F¿¥Ã£l fhy¤J¡FŸ ãiwnt‰wÏaY«.

2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ

£läLjš _ykhf, »il¥Ãš cŸs ts§fshd neu«, gz«, bghU£fŸ k‰W«ÏaªÂu§fŸ ngh‹wt‰iw KGikahf cgnahf¥gL¤j Ko»wJ. ntiyah£fS«,mÂfhçfS« K‹djhfnt v‹d brŒa nt©L« v‹W £lä£oU¥gjhnyna ÏJrh¤Âa¥gL»wJ.

3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ

cça ntiyfis brŒtj‹ _y« ÂwikÍ«, gâfis rçahf brŒtj‹ _y«gaidÍ« cW brŒ»wJ. £läLjš _ykhf rçahd gâfŸ k£Lkšyhkš gâfisrçahd éj¤ÂY« brŒa Ko»wJ. x›bthU JiwÍ« K‹djhfnt v‹d brŒant©L« v‹W Ô®khå¥gJ £läLjš _ykhfnt rh¤Âa¥gL»wJ.

23

4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤ j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤ j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤ j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤ j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤ j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ

£läLjš v®fhy¤Â‰FçaJ. v®fhy« ã¢rak‰wJ. £läL« nghJ, v®fhyã¢rak‰w ãfœÎfis K‹ T£ona MŒªJ mt‰iw rkhë¥gj‰fhd xJ¡ÑLfŸbrŒa¥gL»wJ v‹whY« tU§fhy« ã¢rak‰wjhf cŸsJ. £läLjš _ykhftU§fhy¤Âš v®gh®¡f¡ Toa Ãu¢Áidfis MŒªJ mitfis mf‰Wtj‰F cçaxJ¡ÑLfis V‰gL¤j nt©L«.

5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F têfh£L»wJ5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F têfh£L»wJ5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F têfh£L»wJ5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F têfh£L»wJ5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F têfh£L»wJ

všyh mik¥òfëY« gâfŸ FGthf ÏizªJ M‰w¥gL»‹wd. ãWtdF¿¡nfhŸfis miltš gy JiwfŸ g§F bfhŸ»‹wd. £läLjš x›bthU Jiwk‰W« jå¥g£l egUila bghW¥òfis¤ bjëthf ã®zæ¡»‹wJ. Ï›thwhf£läLjš xU jå¥g£ltç‹ k‰W« Jiwæ‹ bghW¥ò¡fis étç¥gj‹ _y«x‰Wik¡F« xU§»iz¥ò¡F« tê tF¡»wJ.

6. ÏJ f£L¥gL¤JY¡F têtF¡»wJ.6. ÏJ f£L¥gL¤JY¡F têtF¡»wJ.6. ÏJ f£L¥gL¤JY¡F têtF¡»wJ.6. ÏJ f£L¥gL¤JY¡F têtF¡»wJ.6. ÏJ f£L¥gL¤JY¡F têtF¡»wJ.£läLjš nkyh©ikæ‹ Kjš gâba‹whš f£L¥gL¤Jjš filÁ¥

gâahF«. £läšyhj f£L¥gL¤jY«, f£L¥ghošyhj £lK« m®¤jk‰wJ.f£L¥gL¤jš _ykhf xU ãWtd¤Âš £l« v›thW bt‰¿fukhfbrašgL¤j¥g£LŸsJ v‹W« F¿¡nfhŸfŸ mila¥g£LŸsdth v‹gJ«bjëth»wJ.

7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ.7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ.7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ.7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ.7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ.

mÂfhu¤ij mik¥ò KGtj‰F« më¤jny mÂfhu¥ gutyh¡fš vd¥gL«.ãWtd¤Â‹ mo¥gil k‰W« Jiz¤Â£l§fŸ jahuhd Ëò mitfisJiz¥gâahs®fS¡F, mjhtJ mªj brašfis brŒgt®fS¡F mt‰iw és¡fnt©L«.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

£läLjš Ñœ¡fhQ« FiwghLfis bfh©LŸsJ.£läLjš Ñœ¡fhQ« FiwghLfis bfh©LŸsJ.£läLjš Ñœ¡fhQ« FiwghLfis bfh©LŸsJ.£läLjš Ñœ¡fhQ« FiwghLfis bfh©LŸsJ.£läLjš Ñœ¡fhQ« FiwghLfis bfh©LŸsJ.

1. ã¢raäšyh¤ j‹ik1. ã¢raäšyh¤ j‹ik1. ã¢raäšyh¤ j‹ik1. ã¢raäšyh¤ j‹ik1. ã¢raäšyh¤ j‹ik

Ïij £läLjèš ÏUªJ KGtJkhf Ú¡f ÏayhJ. £läLjš tU§fhy«rh®ªjJ. tU§fhy¤ij KGtJkhf ô»¡f ÏayhJ. murh§f bfhŸiffëš ÔO®kh‰w«, ãyeL¡f«, btŸs« ngh‹w Ïa‰if Ó‰w§fshš V‰fdnt ftdKl‹jahç¡f¥g£l £l§fŸ ehrkhfyh«.

2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«Â£l§fis jahç¥gJ« mt‰iw brašgL¤jY« mÂfkhd bryéid

V‰gL¤J«. ÏJ neu¤Â‹ mo¥gilæš k£Lkšyhkš ciH¥ò k‰w« gz¤ij¥ bghU¤J«mÂf¢ bryéid c©lh¡F«.

3. be»œ¢Áæ‹ik3. be»œ¢Áæ‹ik3. be»œ¢Áæ‹ik3. be»œ¢Áæ‹ik3. be»œ¢Áæ‹ikxU ãWtd¤Âš m‹whl ntiy el¡F« bghU£L £lä£l braiy m›thnw

brŒa nt©oa f£lha« V‰gL»wJ. £läLjèš be»œÎ j‹ikæ‹ikahš nrh®Î«ntiyæš eh£lä‹ikÍ« V‰gL»wJ.

24

4. ntiyia brašgL¤Jtš eh£lä‹ik4. ntiyia brašgL¤Jtš eh£lä‹ik4. ntiyia brašgL¤Jtš eh£lä‹ik4. ntiyia brašgL¤Jtš eh£lä‹ik4. ntiyia brašgL¤Jtš eh£lä‹ik

xU ãWtd¥ gâahs®fŸ £l¤ÂYŸs tê Kiwfis¥ Ëg‰¿ jh‹gâfis M‰w nt©oÍŸsJ. Mjyhš mt®fŸ ÏaªÂu§fis¥ nghyntbrašgL»‹wd®. mt®fSila jå¥g£l Âwikfis ãiyeh£l rªj®¥g« »il¡fhjfhuz¤jhš mt®fŸ ntiyæš eh£läšyhkš cŸsd®.

5. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš5. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš5. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš5. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš5. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš

£l§fŸ xU mik¥Ã‹ neh¡f¤ij Âwikahf miltj‰F Ô£l¥gL»‹wd.m›thW brašgL«nghJ gâahs®fSila M®t«, éU¥ò, Âwik k‰W«mt®fSila kndhãiy òw¡fâ¡f¥gL»wJ. Ïj‹ éisthf Jiz¥gâahs®fŸmt®fSila cŸsh®ªj KG x¤JiH¥ig, £l§fis brašgL¤Jtj‰FešFtšiy.

6. j‹ãiwÎ bfhŸS« kndhãiy6. j‹ãiwÎ bfhŸS« kndhãiy6. j‹ãiwÎ bfhŸS« kndhãiy6. j‹ãiwÎ bfhŸS« kndhãiy6. j‹ãiwÎ bfhŸS« kndhãiy

xU £l« jahuhdÎl‹ ãWtd« mj‹ Ïy¡if Rygkhf milªJéL« v‹gJv¥bghGJ« ãyΫ fU¤jhF«. Mdhš x›bthU £l¤Â‹ bt‰¿Í« ÂwikahdbrašgL¤Jjiy¥ bghU¤nj mik»wJ. xU £l« v‹gJ Ãu¢Áidfis¤Ô®¥gj‰Fça têna m‹¿ mJnt K¡»a Ô®thf mikahJ.

£läLjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸÂ£läLjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸÂ£läLjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸÂ£läLjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸÂ£läLjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸ

Ñœfh©git £l brašgh£oš cŸs gšntW ãiyfshF«.

1. éahghu thŒ¥ò¡fis f©L bfhŸSjš1. éahghu thŒ¥ò¡fis f©L bfhŸSjš1. éahghu thŒ¥ò¡fis f©L bfhŸSjš1. éahghu thŒ¥ò¡fis f©L bfhŸSjš1. éahghu thŒ¥ò¡fis f©L bfhŸSjš

tU§fhy éahghu ngh¡if bjçªJ bfhŸtj‰fhf btë¥òw k‰W« c£òwNœãiyfis MuhŒtJ mtÁakhF«. éahghu brašghLfŸ c£òw k‰W« btë¥òwNœãiyfshš jh¡f¥gL»wJ. muÁaš r£l§fŸ, bjhêš E£g kh‰w§fŸ bghUŸ,k‰W« bjhêyhs® ngh‹w ts§fë‹ »il¥ò msÎ, rªijæš cŸs ngh£oahs®fë‹všiy ngh‹w K¡»akhd fhuâfŸ éahghu¤ij¥ gh¡f¡ Toait.

2. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš2. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš2. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš2. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš2. F¿¡nfhŸfis ã®zæ¤jš

V‰fdnt Ïd« f©L it¤JŸs thŒ¥òfS¡F V‰w tifæš »il¥Ãš cŸsts Mjhu§fS¡F V‰g ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis ã®zæ¥gnj £läLjè‹Ïu©lh«go ãiy MF«.

3. £läLjè‹ braš všiyia Ô®khå¤jš3. £läLjè‹ braš všiyia Ô®khå¤jš3. £läLjè‹ braš všiyia Ô®khå¤jš3. £läLjè‹ braš všiyia Ô®khå¤jš3. £läLjè‹ braš všiyia Ô®khå¤jš

£läLjè‹ braš všiyfŸ v‹gJ v®fhy ãfœÎfis¥ g‰¿a ôfkhF«.£läLjš v®¡fhy¤ij neh¡» ÏU¥gjhY« mJ ã¢rak‰W ÏU¥gjhY«v®fhy¤ij¥ g‰¿a ôf« njit¥gL»wJ. Cêa®fSila kd¥ngh¡F, bjhêšE£g«nkyh©ik KobtL¡F« brašghL v‹git éahghu cŸNœãiyia Ô®khå¡F«fhuâfshF«. btë Nœãiyfis Ô®khå¡F« fhuâfŸ njit, Ef®nth® el¤ij,ngh£oahs®fë‹ brašfŸ, muR brašKiwfŸ, éãnah»¥ghsç‹ brašfŸ,bjhêšE£g kh‰w§fŸ KjèaitahF«.

25

4. kh‰W brašfis f©L bfhŸSjš 4. kh‰W brašfis f©L bfhŸSjš 4. kh‰W brašfis f©L bfhŸSjš 4. kh‰W brašfis f©L bfhŸSjš 4. kh‰W brašfis f©L bfhŸSjš

xU braiy brŒtj‰F gy kh‰W têfŸ gštW nfhz§fŸ xnu Ïy¡ifmiltj‰fhf cŸsd. éahghu F¿¡nfhis miltj‰F gšntW têfŸ cŸsd.cjhuzkhf yhg¤ij mÂfç¡f Ë tU« mQFKiwfis ga‹gL¤jyh«.

1. ngusÎ c‰g¤Â

2. jahç¥ò¢ bryitÍ«, éãnah»¡F« bryitÍ« Fiw¤jš

3. é‰gidia mÂfç¤jš

4. rªijæ‹ g§if mÂfç¤jš KjèadthF«.

26

gl« 2.2 £läLjš eilKiw

£läLjè‹ gofŸ

F¿¡nfhŸfisã®zæ¤jš

Áwªjbrašgh£ilnj®Î brŒjš

£läLjè‹braš všiyiaÔ®khå¤jš

kh‰W brašfisf©L bfhŸSjš

kh‰WbrašghLfiskÂ¥ÕL brŒjš

éahghu thŒ¥òfisf©L bfhŸSjš

F¿¥Ã£l fhykÂ¥ÕL«,kWMŒÎ«

»is mšyJJiz £l§fistF¤jš

5. kh‰W brašghLfis kÂ¥ÕL brŒjš5. kh‰W brašghLfis kÂ¥ÕL brŒjš5. kh‰W brašghLfis kÂ¥ÕL brŒjš5. kh‰W brašghLfis kÂ¥ÕL brŒjš5. kh‰W brašghLfis kÂ¥ÕL brŒjš

kh‰W brašghLfis f©Lz®ªj Ëò mL¤j goãiy mt‰iw kÂ¥ÕLbrŒtjhF«. kÂ¥ÕL brŒtj‹ _y« x›bthU brašgh£oDila e‹ik, Ôikfism¿aKoÍ«. x›bthU kh‰W têfisÍ« Ôu MuhŒªJ, bghU¤jkhd têia¤nj®ªbjL¡f nt©L«. cjhuzkhf kåj M‰wš _ykhf c‰g¤Â brŒjš, ÏaªÂu«_ykhf c‰g¤Â brŒjš Ïit Ïu©L kh‰W¢ brašghLfshF«.

6. Áwªj brašgh£il nj®Î brŒjš6. Áwªj brašgh£il nj®Î brŒjš6. Áwªj brašgh£il nj®Î brŒjš6. Áwªj brašgh£il nj®Î brŒjš6. Áwªj brašgh£il nj®Î brŒjš

kh‰W¢ brašghLfis kÂ¥ÕL brŒj ÃwF mL¤j go ãiy mt‰¿š Áwªjbrašgh£il¤ nj®Î brŒtjhF«. ÏWÂahf¤ nj®ªbjL¡f¥g£l braš KiwahdJ.»il¡f¥bg‰w ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Â, Áwªj Kiwæš mik¥Ã‹neh¡f¤ij mila cjt nt©L«.

7. »is mšyJ Jiz £l§fis tF¤jš7. »is mšyJ Jiz £l§fis tF¤jš7. »is mšyJ Jiz £l§fis tF¤jš7. »is mšyJ Jiz £l§fis tF¤jš7. »is mšyJ Jiz £l§fis tF¤jš

mo¥gil¤ £l¤ij Ô®khå¤j ÃwF mj‰F¤ Jiz ã‰F« tifæš »is¤Â£l§fis, Jiz¤ £l¤ij¤ jahç¡f nt©L«. cjhuzkhf c‰g¤Â £l¤ij xUKiw tF¤j ÃwF xU c‰g¤Âahs® gšntW cjé¤ Â£l§fis jah® brŒa nt©L«.mš f¢rh bghU£fŸ, k‰W« fUéfis bfhŸKjš brŒjš k‰W« Cêa®fisntiyæš mk®¤Jjš Kjèait Ïš ml§F«.

8. F¿¥Ã£l fhy kÂ¥ÕL«, kW MŒÎ«8. F¿¥Ã£l fhy kÂ¥ÕL«, kW MŒÎ«8. F¿¥Ã£l fhy kÂ¥ÕL«, kW MŒÎ«8. F¿¥Ã£l fhy kÂ¥ÕL«, kW MŒÎ«8. F¿¥Ã£l fhy kÂ¥ÕL«, kW MŒÎ«

£l¤Â‹ brašghLfŸ Mu«Ã¤jÎl‹ F¿¥Ã£l fhy ÏilbtëæšãWtd¤Â‹ brašghLfŸ rçahd Âiræš K‹ndWtijÍ« K‹d® £lä£l¥goeilbgWtijÍ« kÂ¥ÕL brŒtJ äfΫ mtÁakhF«. Ïj‹ _ykhf £l¤Âš cŸsFiwghLfis f©L mj‰F cça neu¤Âš ÂU¤j§fŸ brŒa KoÍ«.

£l¤Â‹ brašTWfŸÂ£l¤Â‹ brašTWfŸÂ£l¤Â‹ brašTWfŸÂ£l¤Â‹ brašTWfŸÂ£l¤Â‹ brašTWfŸ

£l¤Â‹ gšntW braš TWfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.£l¤Â‹ gšntW braš TWfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.£l¤Â‹ gšntW braš TWfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.£l¤Â‹ gšntW braš TWfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.£l¤Â‹ gšntW braš TWfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.

1. neh¡f§fŸ1. neh¡f§fŸ1. neh¡f§fŸ1. neh¡f§fŸ1. neh¡f§fŸ

xU ãWtd« vªj Ïy¡»id mila mj‹ brašfis Ïa¡Fé¡f¥gL»wJv‹gnj neh¡f§fŸ MF«. neh¡f§fis¥ gy bga®fë£L miH¡fyh«. mitF¿¡nfhŸ, Ïy¡F, fhuz« k‰W« Ïy£Áa« v‹gitahF«. neh¡f¤ij ã®za«brŒtnj £läLjè‹ Kjš fhuâahF«.

2. Í¡Â2. Í¡Â2. Í¡Â2. Í¡Â2. Í¡Â

Ï¡f£lhd Nœãiyfëš bt‰¿ia mila¥ ga‹gL¤j¥gL« ã®thf¢brašghL mšyJ cwnt Í¡Â MF«.

3. bfhŸif3. bfhŸif3. bfhŸif3. bfhŸif3. bfhŸif

bfhŸif v‹gJ xU F¿¥Ã£l braš elto¡if v‹gij él v©z¤Â‰F«braY¡F« Jiz òçÍ« xU bghJ têfh£o. ÏJ xU Ô®khd¤ij ãiwnt‰w¡ Toabrašgu¥igÍ« všiyiaÍ« tiuaW¡»wJ. T©£° X l‹dš mt®fë‹ fU¤J¥goÏJ Jiz gâahs®fis têel¤Â rçahd KobtL¤jY¡F v©z¤ijtê¥gL¤J« têfh£oahF«.

4. eilKiw4. eilKiw4. eilKiw4. eilKiw4. eilKiw

ãWtd¤Â‹ bfhŸifia eilKiw¥gL¤Â neh¡f¤ij miltj‰F¥ga‹gL¤j¥gL« brašghLfë‹ v© tçir¤ bjhF¥ng eilKiw MF«. ÏJ xUF¿¥Ã£l elto¡if v›thW ãiwnt‰w¥gl nt©L« v‹gj‰fhd têKiwiaV‰gL¤J»wJ. ÏJ xU £lä£l, tçir¥gL¤j¥g£l, ÂU«g¤ ÂU«g xnu khÂçahfΫãiyahfΫ ãiwnt‰w¡ Toa brayhF«.

27

5. éÂfŸ5. éÂfŸ5. éÂfŸ5. éÂfŸ5. éÂfŸ

F¿¥Ã£l Nœãiyfëš vJ brŒa nt©L« vJ brŒa¡TlhJ v‹gj‰fhdcWÂahd Ô®khd§fns éÂfshF«. ÏJ xU braiy¢ brŒtj‰fhd gçªJiu¡f¥g£ltêfh£oahF«. éÂfëèUªJ Á¿a éyfšfŸ Tl j鮡f¥gl nt©L«.

6.ãfœ¢Á ãušfŸ6.ãfœ¢Á ãušfŸ6.ãfœ¢Á ãušfŸ6.ãfœ¢Á ãušfŸ6.ãfœ¢Á ãušfŸ

ãfœ¢Á ãuš v‹gJ bfhL¡f¥g£l gâia ãiwnt‰Wtj‰fhf¤ jahç¡f¥g£lcWÂahd braš khÂç MF«. ÏJ vL¡f nt©oa elto¡iffisÍ«, ga‹gL¤j¡Toa ts Mjhu§fisÍ«, fhy msitÍ«, x›bthU goãiy¡F« braY¡F«tiuaW¤J tH§F»wJ. x›bthU ehS« ãiwnt‰w¡Toa brašfëš Á¡fd¤ijÍ«xUä¤j brašgh£il ãiyeh£l cjλwJ.

7. £l¥g£oaš7. £l¥g£oaš7. £l¥g£oaš7. £l¥g£oaš7. £l¥g£oaš

£l¥g£oaš v‹gJ F¿¥Ã£l v®fhy¤Â‰Fça, v®gh®¡F« KoÎfis v©toéš ju¡Toa xU ã m¿¡if MF«. ÏJ £l¤ij F¿¥Ã£l RU¡fkhd tot¤ÂšTw¥ ga‹gL»wJ. ÏJnt xU§»iz¥Ã‰F« f£L¥gL¤jY¡F« têKiwahf¥Ã‹g‰w¥gL»wJ.

8. fhy m£ltiz8. fhy m£ltiz8. fhy m£ltiz8. fhy m£ltiz8. fhy m£ltiz

ÏJ F¿¥Ã£l elto¡iffis ãiwnt‰w tiuaW¡f¥gL« fhy msÎfis¡F¿¡»wJ. ÏJ xU F¿¥Ã£l elto¡iffis ãiwnt‰w vL¤J¡ bfhŸS« fhymséid tiuaW¡»wJ. xU braiy¤ bjhl®ªJ brŒtj‰F« jhkj§fis¤j鮥gj‰F« Ï›t£ltiz ga‹gL¤j¥gL»wJ.

9. braš £l«9. braš £l«9. braš £l«9. braš £l«9. braš £l«

brašÂ£l« v‹gJ _yjd«, Ïy¡F, brašfŸ x‹iw x‹W rh®ªÂU¡F« ãiyngh‹wt‰whš tiuaW¡f¥gL»wJ. ÏJ xU braiy ãiwnt‰w¤ njit¥gL« Kjè‹msÎ, F¿¥Ã£l neh¡f« k‰W« xU braè‹ ÃçbjhU braiy¢ rh®ªJŸs ãiyfisés¡F»wJ. ÏJ xU jå¥g£l £lkhf tiuªJ brašgL¤j¥gL»wJ.

£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸ

fhy¤ij mo¥gilahf¡ bfh©L £l¤ij¡ Ñœ¡f©lthW tif¥gL¤jyh«.

1. Ú©lfhy¤ £l§fŸ1. Ú©lfhy¤ £l§fŸ1. Ú©lfhy¤ £l§fŸ1. Ú©lfhy¤ £l§fŸ1. Ú©lfhy¤ £l§fŸ

Ú©lfhy¤ £l§fŸ v‹gJ 5,10,15 tUl§fis mo¥gilahf¡ bfh©LÔ£l¥gLgit. ÏJ Ú©lfhy bghUshjhu rKjha bjhêš EQ¡f¡ fhuâfismo¥gilahf¡ bfh©lJ. (v.L) xU òÂa bghUis cUth¡FtJ.

2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ

Ϥ£l« Ïil¥g£l £l« vdΫ miH¡f¥gL»wJ. Ïu©L KjšIªjh©LfS¡FŸ ãiwnt‰w¡Toa elto¡iffS¡fhd £l§fŸ Ïil¡fhy¤Â£l§fŸ. Ïit Ú©l fhy¤ £l§fis él étukhfΫ F¿¥Ã£L¡ TW« tifæY«mikÍ«. Ïit bghU£fis th§FtJ é‰gJ F¿¤j £l§fshF«.

28

3. FW»a fhy¤ £l§fŸ3. FW»a fhy¤ £l§fŸ3. FW»a fhy¤ £l§fŸ3. FW»a fhy¤ £l§fŸ3. FW»a fhy¤ £l§fŸ

Ïit xU tUlfhy¤Â‰F k£L« Ô£l¥gL« £lkhF«. xU F¿¥Ã£l braiyãiwnt‰w¤ njit¥gL« F¿¥Ã£l fhy«, ãiwnt‰w nt©oa brašfŸ M»at‰¿‹bjhF¥ò (v.L) Xuh©L c‰g¤Â k‰W« é‰gid. Ïij brašÂ£l« v‹W TWtJbghUªJ«.

4. brayh£Á¤ £l§fŸ4. brayh£Á¤ £l§fŸ4. brayh£Á¤ £l§fŸ4. brayh£Á¤ £l§fŸ4. brayh£Á¤ £l§fŸ

xU ãWtd¤ij KGikahf cŸsl¡»¤ Ô£l¥gL« £l§fŸ brayh£Á¤Â£l§fŸ MF«. ÏJ bgU«ghY« Ú©lfhy¤ £l§fŸ, Ïit nkš ãiynkyh©ikauhš Ô£l¥gL»wJ.

5. ÃçÎ rh® £l§fŸ5. ÃçÎ rh® £l§fŸ5. ÃçÎ rh® £l§fŸ5. ÃçÎ rh® £l§fŸ5. ÃçÎ rh® £l§fŸ

F¿¥Ã£l gFÂfS¡fhf¤ Ô£l¥gL« £l§fŸ gF (m) ÃçÎ rh® £l§fshF«.(v.L) c‰g¤Â, é‰gid, ã k‰W« gâahs®. Ϥ£l« éahghu¤Â‹ F¿¥Ã£l gâvšiyia neh¡» Ô£l¥gL»wJ.

6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l«6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l«6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l«6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l«6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l«

x›bthU Jiw¡F« mšyJ Ãçé‰F« F¿¥Ã£l £l¤ij cUth¡» mj‹_y« Ãçé‹ neh¡f¤ij ãiwnt‰WtjhF«.

29

braš všiyæ‹ mo¥gilæš Â£l§fis¡ Ñœ¡f©lthW tif¥gL¤jyh«.

Jiwthç k‰W« bjhF rh®Jiwthç k‰W« bjhF rh®Jiwthç k‰W« bjhF rh®Jiwthç k‰W« bjhF rh®Jiwthç k‰W« bjhF rh®Â£l§fŸÂ£l§fŸÂ£l§fŸÂ£l§fŸÂ£l§fŸ

£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸÂ£l¤Â‹ tiffŸ

Ú©l fhy¤ £l§fŸÚ©l fhy¤ £l§fŸÚ©l fhy¤ £l§fŸÚ©l fhy¤ £l§fŸÚ©l fhy¤ £l§fŸ

Ïil¡fhy¤ £l§fŸÏil¡fhy¤ £l§fŸÏil¡fhy¤ £l§fŸÏil¡fhy¤ £l§fŸÏil¡fhy¤ £l§fŸ

 FW»a fhy¤ £l§fŸ FW»a fhy¤ £l§fŸ FW»a fhy¤ £l§fŸ FW»a fhy¤ £l§fŸ FW»a fhy¤ £l§fŸ

brayh£Á¤ £l§fŸbrayh£Á¤ £l§fŸbrayh£Á¤ £l§fŸbrayh£Á¤ £l§fŸbrayh£Á¤ £l§fŸ

ÃçÎ rh® £l§fŸÃçÎ rh® £l§fŸÃçÎ rh® £l§fŸÃçÎ rh® £l§fŸÃçÎ rh® £l§fŸ

gl« 2. 3 £l¤Â‹ tiffŸ

KobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jš

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

»il¥Ãš cŸs kh‰W têfëš Áwªj tê x‹iw¤ nj®ªbjL¡F« eilKiwnaKobtL¤jš. gšntW kh‰WtêfŸ ÏU¡F«bghGJ jh‹ KobtL¤jš mtÁakh»wJ.xU ntiyia brŒJ Ko¡f xnu xU tê k£L« ÏU¡F« bghGJ KobtL¤jY¡nfmtÁa« ÏU¡fhJ. (v.L) xU éahghu ãWtd« ÏaªÂu« x‹iw th§Ftjhf it¤J¡bfhŸnth«. »il¡f¡ Toa gšntW khÂçfë‹ ju¤ij MuhŒªJ mt‰WŸ mÂf¥gaid¤ ju¡Toa xU uf¤ij¤jh‹ nj®Î brŒt®.

gl« 2.4 KobtL¤jšgl« 2.4 KobtL¤jšgl« 2.4 KobtL¤jšgl« 2.4 KobtL¤jšgl« 2.4 KobtL¤jš

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

nAa‹° k‰W« nk°ì mt®fë‹ T‰W¥go “KobtL¤jš v‹gJ kh‰Wtêfë‹ bjhF¥Ãš ÏUªJ, vªj xU kh‰W tê KobtL¡F« Ãu¢Áidæ‹ neh¡f¤ijk‰w têfis él KGikahf¤ Ô®¤J it¡Fnkh, mªj kh‰W têia¤ nj®ªbjL¡F«braš MF«.``

30

íah®{ bl®ç mt®fë‹ T‰W¥go “xU fU¤Âid (m) xU brašãiwnt‰w¤ij ã®zæ¡f, ÏU¥Ãš cŸs Ïu©L mšyJ mj‰F nk‰g£l kh‰Wtêfëš Áwªj têia¤ nj®ªbjL¥gjhF«.``

KobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸ

1) F¿¡nfhis neh¡»a brašghL1) F¿¡nfhis neh¡»a brašghL1) F¿¡nfhis neh¡»a brašghL1) F¿¡nfhis neh¡»a brašghL1) F¿¡nfhis neh¡»a brašghL

F¿¡nfhis miltnj KobtL¤jè‹ neh¡fkhF«. xU khzt‹ tâféašg£l« bgw nt©Lkhdhš fšÿçæš nru nt©L«. mt‹ gfš fšÿçænyh (m)khiy¡ fšÿçænyh nruyh«. mJ mt‹ bg‰WŸs kÂ¥bg©fë‹ ju¤ij¥bghW¤jJ. mšyJ mt‹ mŠrštê¡fšéæY« nruyh«. mj‰F« mt‹ gšntWgšfiy¡ fHf§fS¡»ilna ešyij x‹iw¤ nj®Î brŒa nt©L«. ÏJ nghš mªjKoÎfis vL¡f nt©oÍŸsJ.

2) kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiy2) kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiy2) kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiy2) kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiy2) kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiyK‹dnu F¿¥Ã£lJ nghy kh‰W têfŸ ÏUªjhš k£Lnk KobtL¤jš

mtÁakh»wJ. xnu xU tê ÏU¡F« bghGJ KobtL¤jš v‹w ng¢R¡nf Ïl« Ïšiy.(v.L) fhy¤Â‰F x›thj xU bghUis mjhtJ fhy¤Â‰F V‰g kh‰¿aik¡f KoahjbghUis Ïu¤J brŒJ éLtJ, x‹W jh‹ rçahd KoÎ. Ïj‰F kh‰W tê »ilahJ.mnj nghy Âwikæšyhj (m) bghW¥Ãšyhj gâahs®fis ãWtd¤ÂèUªJmf‰Wtij¤ jéu ntW tê »ilahJ. Mdhš kh‰¿aik¡f¡ Toa bghU£fisfhy¤Â‰nf‰wthW ò¤Jæ® C£lyh«. mnj nghy bghW¥òz®Î cŸs Mdhš Á¿JbkJthf òçªJ bfh©L brayh‰Wgt®fS¡F TLjš gæ‰Á tH§fyh«.

3) ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«3) ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«3) ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«3) ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«3) ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«KobtL¤jè‹ k‰bwhU Áw¥Ãašò KoÎ ne®kiwahfnth (m) v®kiwahfnth

ÏU¡fyh«. (v.L) xU ãWtd¤Â‹ gâahs®fŸj§fsJ r«gsé»j§fiskh‰¿aik¡f KoÎ brŒjhš mt®fŸ mJ bjhl®ghf ãWtd¤ij KobtL¡fnt©LnfhŸ éL¡fyh«. ÏJ F¿¤J ãWtd¤Â‰F cl‹ghL Ïšiyba‹whšgâahs®fŸ ntiy ãW¤j¤Âš <LgLtjhf¡ Twyh«. ãWtd« ÏJ bjhl®ghdelto¡ifæš ne®kiwahfnth (m) v®kiwahfnth KobtL¡fyh«. gâahs®fë‹nfhç¡iffis V‰W¡ bfh©lhš mJ ne®kiw KoÎ. (m) gâahs®fë‹nfhç¡iffis V‰W¡ bfhŸshkš mt®fŸ ÛJ el¤ij tê rh®ªj elto¡if vL¥gjhfÏUªjhš mJ v®kiw KoÎ.

4) KobtL¡fhkš ÏU¡F« KothfΫ ÏU¡fyh«4) KobtL¡fhkš ÏU¡F« KothfΫ ÏU¡fyh«4) KobtL¡fhkš ÏU¡F« KothfΫ ÏU¡fyh«4) KobtL¡fhkš ÏU¡F« KothfΫ ÏU¡fyh«4) KobtL¡fhkš ÏU¡F« KothfΫ ÏU¡fyh«xU Áy cz®Îó®tkhd Ãu¢ridfëš KobtL¥gJ fodkhf ÏU¡F«.

cldoahd `rç` mšyJ `Ïšiy` vD« KoÎfŸ vL¡f KoahJ. Ï¢NœãiyfëšKoªjtiu KoÎ vL¡fhknyna ÏU¥gJ ešyJ. Ϫj KoÎ `Koéšyhj KoÎ` MF«.

5) KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ5) KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ5) KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ5) KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ5) KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ

ÏJ m¿éaiy¥nghy Ãu¢ridia¥ g‰¿a m¿Î, bfhŸif k‰W« éÂfisMŒ»wJ. fiyia¥ nghy bt‰¿fukhf KobtL¡F« Âwikia cŸsl¡»ÍŸsJ. (v.L)gâahs®fë‹ CÂa¤ÂU¤j« F¿¤J KobtL¡f, mt‰iw kÂ¥ÕL brŒjèšbghU¤jkhd Kiwia¥ Ëg‰w nt©L«. Mdhš Ït‰iw mkšgL¤j ešy Âwikk£Lnk njit. vdnt KobtL¤jš m¿éaY« fiyÍ« rh®ªjJ.

31

6) ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ6) ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ6) ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ6) ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ6) ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ

KobtL¥gt® xnu Ãu¢Áid¡F bt›ntW KoÎfis gšntW NœãiyfëšvL¡fyh« (v.L) xU MÁça® xU khztid xU ehŸ jhkjkhf tUtij mDkÂ¥gh®.Mdhš mnj khztid k‰bwhU ehŸ jhkjkhf tUtij mDk¡fhkš ÏU¡fyh«.mnj nghy xU gâahsU¡F xU ehŸ éL¥bgL¡f mDk bfhL¡fyh«. ÃçbjhUehŸ mDk bfhL¡fhkš ÏU¡fyh«.

7) ÏJ j‹éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«7) ÏJ j‹éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«7) ÏJ j‹éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«7) ÏJ j‹éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«7) ÏJ j‹éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«

xU KobtL¥gt® jhdhf ÃçbjhU egç‹ vªj xU t‰òW¤jY« ÏšyhkšvL¡F« KoÎ j‹ éU¥g KothF«. ÏJ j§F jilæšyhkš Âwªj kdJl‹ xUnkyhs® vL¥gjhF«. khwhf xU nkyhs® k‰wt®fŸ t‰òW¤jè‹ fhuz¤jhY«Nœãiyfë‹ fhuz¤jhY« xU KobtL¡F«go neç£lhš mJ ö©oél¥g£lKothF«. (v.L) xU c‰g¤Âahs® mtuJ c‰g¤Â elto¡ifahš R‰W¥òw¢ Nœãiygh¡fgLkhdhš, mªj c‰g¤Âahs® xU khR¡ f£L¥gh£L bgh¿ia mtnuÏiz¤jhuhdhš m«KoÎ j‹ éU¥g KothF«. m›th¿šyhkš nkyhs® R‰W¥òw¢Nœãiy g‰¿a m¡fiwæšyhkš ÏUªjhš m‹dhç‹ ftdä‹ikia¢ R£o¡fh£okhR¡f£L¥gh£L mÂfhçfŸ m«nkyhsiu khR¡f£L¥gh£L¥ bgh¿ia¥ bghU¤JkhWTwyh«. Ï¥go¥g£l KoÎfŸ cªjél¥g£l (m) ö©oél¥g£l (m) C£o él¥g£lKothF«.

8) ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy8) ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy8) ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy8) ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy8) ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy

KobtL¤jš kh‰Wtêfis äfΫ ftdkhf MŒªJ mt‰WŸ Áwªj têia¤nj®ªbjL¡F« Óça braš MF«. KobtL¤jè‹ braš £l«, m¿itÍ«,ÂwikiaÍ« rh®ªJ ÏU¡»wJ. m¥bghGJ jh‹ KobtL¥gt® xU Áwªj Koit vL¡fKoÍ«.

9) ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš9) ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš9) ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš9) ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš9) ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš

KobtL¤jš xU bjhl®ªJ el¡F« braš MF«. x›bthU kåjå‹thœ¡ifæY« bjh£oš Kjš fšyiwtiu KoÎfŸ vL¥gJ mtÁakhŒ cŸsJ. xUéahghu ãWtd¤ÂY« njh‰w« Kjš fiy¥ò tiu KobtL¤jš mtÁakh»wJ.

nkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸ

1. ãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸ

xU ãWtd¤Â‰fhd mYtyf brayh¡f¤ÂwdsΡFŸ ÏUªJ xUbrayh©ika® vL¡f¡ Toa KoÎfns ãWtd KoÎfshF«. mnj rka« jå¥g£lKoÎfŸ ãWtd¤Â‹ cW¥Ãd® v‹w Kiwæš Ïšyhkš jå xU eguhf ÏUªJ vL¡F«KoÎfŸ jå¥g£l KoÎfŸ vd¥gL«.

2. thyhakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸthyhakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸthyhakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸthyhakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸthyhakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸ

ÂU«g¤ ÂU«g vL¡f¥gL« KoÎfŸ thyhakhd KoÎfŸ vd¥gL«. ÏJFW»afhy¤ij k£Lnk cŸsl¡»aJ k‰W« ãWtd¤Â‹ xU ÁW gFÂia k£Lnkgh¡F«.

32

Í¡Â ó®tkhd KoÎfŸ Ú©lfhy brašfS¡F vL¡f¥gLgit. Ïj‰FmÂfkhd gz KjÄL« ãiyahd j‹ikÍ« mtÁa«.

3. ãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœ Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœ Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœ Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœ Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœ Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸ

irk‹ mt®fë‹ T‰W¥go Kiw¥ gL¤j¥g£l KoÎfŸ v‹gJ thyhakhdJk‰W« ÂU«g¤ ÂU«g ãfœtJ. ÏitfŸ ãWtd¤Âš V‰fdnt Ô£l¥g£L ÏUªJtUgitfshF«. Kiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸ f£lik¡f¥glhjitahF«. ÏitbghJthf ca® k£l nkyh©ikauhš vL¡f¥gLgit.

44444. bfhŸif k‰W« brašgL KoÎfŸbfhŸif k‰W« brašgL KoÎfŸbfhŸif k‰W« brašgL KoÎfŸbfhŸif k‰W« brašgL KoÎfŸbfhŸif k‰W« brašgL KoÎfŸ

Ïit mo¥gil¤j‹ik cilaitfŸ MF«. Ïit xU ãWtd« KGtijÍ«kh‰w¡ ToaJ. brašgL« KoÎfŸ v‹gJ bfhŸif KoÎfis brašgL¤jcUth¡f¥gLgit MF«.

5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ

xU jå eguhš vL¡f¥gL« KoÎfŸ jåeg® KoÎfŸ v‹W«, xU FGthšvL¡f¥gL«, KoÎfŸ FG KoÎfŸ v‹W« miH¡f¥gL«.

nkyh©ik KoÎfŸ nk‰¡f©lthW tif¥gL¤j¥gL»‹wd.

33

nkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ikKoÎfë‹KoÎfë‹KoÎfë‹KoÎfë‹KoÎfë‹

tiffŸtiffŸtiffŸtiffŸtiffŸ

ãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸ

thyhakhd k‰W« Í¡Âthyhakhd k‰W« Í¡Âthyhakhd k‰W« Í¡Âthyhakhd k‰W« Í¡Âthyhakhd k‰W« Í¡Âmo¥gilæyhd KoÎfŸmo¥gilæyhd KoÎfŸmo¥gilæyhd KoÎfŸmo¥gilæyhd KoÎfŸmo¥gilæyhd KoÎfŸ

ãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l k‰W« ãfœKiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸKiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸKiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸKiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸKiw¥gL¤j¥glhj KoÎfŸ

bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«

jåeg® k‰W« FG KoÎfŸjåeg® k‰W« FG KoÎfŸjåeg® k‰W« FG KoÎfŸjåeg® k‰W« FG KoÎfŸjåeg® k‰W« FG KoÎfŸ

gl« 2.5 nkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸ

KobtL¤jè‹ eilKiwfŸKobtL¤jè‹ eilKiwfŸKobtL¤jè‹ eilKiwfŸKobtL¤jè‹ eilKiwfŸKobtL¤jè‹ eilKiwfŸ

KobtL¡F« eilKiwæš Ñœ¡f©l têfŸ cŸsdKobtL¡F« eilKiwæš Ñœ¡f©l têfŸ cŸsdKobtL¡F« eilKiwæš Ñœ¡f©l têfŸ cŸsdKobtL¡F« eilKiwæš Ñœ¡f©l têfŸ cŸsdKobtL¡F« eilKiwæš Ñœ¡f©l têfŸ cŸsd

1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš

Ãu¢ridia¡ f©LÃo¤J gÂÎ brŒtnj KobtL¤jè‹ Kjš goahF«.Ãu¢ridfŸ ãiwnt‰w¥glhj F¿¡nfhŸfshY« éU«Ãa brašfëèUªJ V‰gL«éyfšfshY« njh‹W«. c©ikahd Ãu¢ridfŸ FiwÎila bghU£fŸ,bghU¤jäšyhj éiy¡ bfhŸif tH§Fjèš FiwghL, mšyJé‰gid¤nj®¢Áæ‹ik ngh‹witfshš cUthtJ, Ãu¢ridfis¤ bjëthf¥òçªJ bfhŸtJ mtÁa«.

2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš

Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš v‹gJ mj‹ fhuz§fisÍ« braš všiyiaÍ«étç¤jš MF«. xU Koé‹ jukhdJ mj‰F¥ ga‹gL¤j¥gL« jftšfë‹ ju¤ij¥bghW¤jJ. vdnt Jšèakhd rçahd étu§fis¢ nrfç¥gJ KobtL¤jšelto¡if¡F Ï‹¿aikahj x‹whF«.

3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš

Ãu¢ridfis MŒÎ brŒJ tiuaW¤jÎl‹ bghU¤jkhd jftšfë‹mo¥gilæš kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡f nt©L«.

4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš

gšntW kh‰W elto¡iffŸ x¥Ãl¥g£L MŒÎ brŒa¥g£L ãiwFiwfŸf©l¿a¥gL»‹wd. kÂ¥ÕL brŒa¥gLtj‰F K‹ mj‰fhd Ïy¡F F¿¥Ãl¥glnt©L«. Õ£l® ou¡f® v‹gt® Ñœ¡F¿¥Ã£l Ïy¡Ffis, kh‰W elto¡iffiskÂ¥ÕL brŒtj‰fhd fhuâfŸ v‹W F¿¥ÃL»wh®.

m) Ïl®ghL

M) Á¡fd« k‰W« Ka‰Á

Ï) fhy¡f£L¥ghL

<) Fiwthd ts Mjhu§fŸ

34

Ãu¢ridiatiu-aW¤jš

Ãu¢ridiaMŒÎbrŒjš

kh‰W¤Ô®khd§-fiscUth¡Fjš

kh‰Welto¡iffiskÂ¥ÕL brŒjš

ÁwªjÔ®khd¤ij¤nj®ªbjL¤jš

KoÎfis¢braš

gL¤Jjš

gšbrŒÂk‰W« f£L¥ghL

gl« 2.6 KobtL¤jè‹ eilKiwfŸ

5. Áwªj Ô®khd¤ij¤ nj®ªbjL¤jš5. Áwªj Ô®khd¤ij¤ nj®ªbjL¤jš5. Áwªj Ô®khd¤ij¤ nj®ªbjL¤jš5. Áwªj Ô®khd¤ij¤ nj®ªbjL¤jš5. Áwªj Ô®khd¤ij¤ nj®ªbjL¤jš

Áwªj kh‰W elto¡ifia¤ nj®ªbjL¤jny KobtL¤jè‹ fodkhdgFÂahF«. T©£° X l‹dš v‹gt® Ñœ¡f©lt‰iw kh‰W¤ Ô®Îfëšnj®ªbjL¥gj‰F mo¥gilahf¡ TW»wh®.

m) mDgt« M)nrhjid Ï) MuhŒ¢Á k‰W« gF¤jhŒÎ

6. KoÎfis¢ brašgL¤Jjš6. KoÎfis¢ brašgL¤Jjš6. KoÎfis¢ brašgL¤Jjš6. KoÎfis¢ brašgL¤Jjš6. KoÎfis¢ brašgL¤Jjš

xUKiw KoÎfŸ vL¡f¥g£lhš mij¢ brašgL¤JtJ mtÁa«. ÏJ gygFÂfis¡ bfh©lJ. Kjèš Ï¢brŒÂ njit¥gL« gâahs®fS¡F tH§f¥glnt©L«. Ïu©lhtjhf, KoÎfis¢ brašgL¤J« bghW¥ò F¿¥Ã£l eg®fS¡Fmë¡f¥gl nt©L« _‹whtjhf KoÎfS¡F v®¥òfŸ ÏUªjhš mit rç¡f£l¥glnt©L«.

7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL

xUKiw KoÎfŸ brašgL¤j¥g£Lé£lhš v®gh®¤j éisÎfŸãfœÎfSl‹ x¥Ã£L¥ gh®¡f¥gl nt©L«. VjhtJ éyfšfŸ ÏU¡Fkhdhšmt‰¿‰fhd fhuz§fŸ MŒÎ brŒa¥gl nt©L«.

KobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸ

1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«

xU ntiyia Áw¥ghf el¤Jtj‰F KobtL¤jš cjλwJ. xU ntiyiaÁw¥ghf brŒJ Ko¡f gšntW kh‰W têfŸ ÏU¡F« bghGJ mt‰WŸ xU Áwªjtêia¤ nj®ªbjL¥gnj KobtL¤jš MF«. nj®ªbjL¡f¥g£l tê Áwªj éiséidmë¥gjhf ÏU¡f nt©L«.

2. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ2. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ2. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ2. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ2. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ

xU ntiyia Ko¡F« Áwªj têæid¤ nj®ªbjL¤j ÃwF ãWtd¤Âš cŸsts§fsh»a kåj ts«, ÏaªÂu§fŸ, bghU£fŸ k‰W« ãÂæid KGikahf¥ga‹gL¤Jtš KobtL¡F« gâ bjhl®»wJ. ts§fŸ v¥bghGJnk FiwthfÏU¡F« Mifahš mt‰iw KGikahf¥ ga‹gL¤JtJ mtÁa« M»wJ.

3. cça¤ Ô®it vL¡f cjλwJ3. cça¤ Ô®it vL¡f cjλwJ3. cça¤ Ô®it vL¡f cjλwJ3. cça¤ Ô®it vL¡f cjλwJ3. cça¤ Ô®it vL¡f cjλwJ

Ô®khd« vL¤jš, g⤠bjhl®ghd Ãu¢ridfS¡F ԮΠfhz cjλwJ.Ãu¢Áid¡fhd fhuz« f©l¿ªJ ÂU¤J« elto¡iffŸ vL¡f cjλwJ.nkyh©ik braš elto¡ifia Ô®khd« brŒa cjλwJ. vdnt, Ô®khd« vL¤jšv‹gJ nkyh©ik¡F xU Ô®it f©LÃo¡f cjλwJ.

4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ

KobtL¤j Áwªj kh‰W têia¤ nj®ªbjL¡f cjÎtj‹ _y« ÂwikiamÂfç¡f cjλwJ. Koéš nj®ªbjL¡f¥g£l kh‰W tê gâahsuhY«ã®thf¤ÂduhY« V‰W¡ bfhŸs¥gl¡ Toajhf ÏU¡f nt©L«. ÂU¥Âahdgâahs®fŸ KGikahf ciH¥gjhš mÂfkhd gy‹ »il¡F«. Ϫj mÂf¥gy‹ã®thf¤Âdiu¤ ÂU¥Â¥gL¤J«. Ïjdhš bkh¤j ãWtd¤Â‹ ÂwikÍ« nk«glthŒ¥òŸsJ.

35

5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ

Áwªj KoÎfshš ãWtd¤Âš fU¤J ntWghLfŸ rç brŒa¥gL«. (v.L)gâahs®fŸ CÂa ca®Î k‰W« Áwªj gâ¢Nœãiy ngh‹w fhça§fëš j§fsJfU¤Jfis tèÍW¤jyh«. ã®thf« Ï›étu§fëš KobtL¡f fhyjhkj« brŒjhšgâahs®fŸ élh¥ÃoahfΫ ÏU¡f¡ TL«. m¥bghGJ xU KoÎ mtÁa« M»wJ.m«KoÎ xU jiy¥g£rkhf ÏU¡f¡ TlhJ. ã®thf« gâahs®fS« V‰W¡ bfhŸs¡Toa KoÎfisna vL¡f nt©L«.

KobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸ

KobtL¤jè‹ nghJ V‰gl¡Toa Á¡fšfŸKobtL¤jè‹ nghJ V‰gl¡Toa Á¡fšfŸKobtL¤jè‹ nghJ V‰gl¡Toa Á¡fšfŸKobtL¤jè‹ nghJ V‰gl¡Toa Á¡fšfŸKobtL¤jè‹ nghJ V‰gl¡Toa Á¡fšfŸ

1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš

KobtL¡F« eg® bgU«ghY« kh‰WtêfŸ g‰¿a KGikahd m¿éšyhjtuhfÏU¥g®. ÏJ ngh‹w Nœãiyfëš mt® j‹ kd‰F¤ njh‹¿ago KobtL¥g®. ÁwªjKoÎfŸ kh‰W têfŸ mid¤ijÍ« KGikahf cz®ªj Ëdnu vL¡f¥gL«.Ïšyhéoš v®gh®¤j KoÎfŸ »il¡fhJ.

2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy

ÏJ KobtL¡f Koah ãiyia¡ F¿¡F« Áy nkyhs®fS¡F vëjhfKobtL¡f KoahJ. mJ ngh‹nwh® KobtL¥gij jhk¡fyh«. ÏJ éahghuthŒ¥òfis ÏH¡f tê tF¡F« Áy rka§fëš mtru KobtL¡f nt©o tU«. mJÁwªj gyid më¡»wJ.

3. rçahd fhuz¤ij¡ f©l¿a jtWjš3. rçahd fhuz¤ij¡ f©l¿a jtWjš3. rçahd fhuz¤ij¡ f©l¿a jtWjš3. rçahd fhuz¤ij¡ f©l¿a jtWjš3. rçahd fhuz¤ij¡ f©l¿a jtWjš

xU kåjå‹ jiytè¡F kh¤Âiu xU cldo ãthuz« M»wJ. Mdhšv¥bghGJ« kh¤ÂiufŸ ãuªju¤ ԮΠMfhJ. xUtU¡F mo¡fo jiytè tUkhdhšmJ F¿¤J mt® Kiwahd MŒÎ brŒa nt©L«. ÏJ nghš gâòçÍ« Ïl¤Âšbj«ó£Ljš k£Lnk KG¥gaidÍ« bgw Koahkš nghtj‰F¡ fhuzkhŒ ÏU¡fhJ.vdnt Ãu¢rid¡F c©ikahd fhuz¤ij bjçªJ bfh©L mij¤ Ô®¥gj‰F Kaynt©L«.

4. éiuthd KoÎfŸ4. éiuthd KoÎfŸ4. éiuthd KoÎfŸ4. éiuthd KoÎfŸ4. éiuthd KoÎfŸ

xU KoÎ vL¥gt® KoÎ vL¥gj‰F j‹ éU¥g« nghy fhy« vL¤J¡ bfhŸsyh«.Áy Ãu¢ridfŸ clD¡Fl‹ KoÎ vL¡f¥gl nt©oajhf¡ Tl ÏU¡fyh«. “rçahdneu¤Âš nghl¥g£l xU ijaš x‹gJ ijaiy nrä¡F«`` Mdhš xU Áy nkyhs®fŸk£Lnk éiuthd KoÎ vL¥gt®fshf ÏU¥g®. KoÎfŸ rçahd neu¤Âš vL¡f¥gléšiyahdhš ãWtd« J‹g¥gl nt©o ÏU¡F«.

5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš

KoÎ vL¡f njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¡fyh« mJ ngh‹wNœãiyfëš rçahd KoÎfŸ vL¡f Koahkš nghF«. Áy rka§fëš fhy jhkjK«V‰glyh«. (v.L) xU ãWtd« Ú©l fhy¤Â‰F¥ Ë bjhl®ò bfhŸS« xUtho¡ifahsU¡F fl‹ bfhL¡f¤ Ô®khå¡f nt©oa Nœãiyæš m‹dhç‹ fl‹bgW jFÂia¥ g‰¿a jftš cldoahf¡ »il¤jhš k£Lnk KoÎ vL¡f KoÍ«.

6. v®¥ò6. v®¥ò6. v®¥ò6. v®¥ò6. v®¥ò

Áy ãWtd§fëš Jiz¥gâahs®fŸ ju¥ÃèUªJ ãWtd KoÎfS¡F

36

v®¥ò tªj t©z« ÏU¡F«. ÏJ ngh‹w Jiz¥ gâahs®fŸ ãWtd¤Â‹ts®¢Á¡fhf vL¡f¥gL« KoÎfŸ Jiz¥ gâahs®fë‹ Ra éU¥g§fS¡FvÂuhfnt ÏU¡F« v‹W ãid¥gt®fŸ, Ï›bt®¥òfis rkhë¤J Û©L tUtJxU Ãu¢ridahfnt ÏU¡F«.

7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤ Ô®thf ÏU¡fhJ7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤ Ô®thf ÏU¡fhJ7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤ Ô®thf ÏU¡fhJ7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤ Ô®thf ÏU¡fhJ7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤ Ô®thf ÏU¡fhJ

Koit mkšgL¤JtJ k‰W« F¿¥Ã£l fhy Ïilbtëæš mt‰iw ÛŸ gh®itbrŒtJ ngh‹w elto¡iffŸ k£Lnk v®gh®¤j éisÎfis¤ ju tšyJ.

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸf£läLjè‹ ÏašòfŸÂ£läLjè‹ ÏašòfŸÂ£läLjè‹ ÏašòfŸÂ£läLjè‹ ÏašòfŸÂ£läLjè‹ ÏašòfŸ1. £läLjš nkyh©ikæ‹ mo¥gil k‰W« Kjš gâahF«2. ÏJ neh¡f« rh®ªjJ3. ÏJ mid¤J ãiyfëY« njitahdJ4. ÏJ xU rhJ®akhd elto¡if5. ÏJ tU§fhy« rh®ªjJ6. ÏJ xU xU§»iz¡f¥g£l mQF Kiw7. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghlhF«8. ÏJ KobtL¤jiy rh®ªjjhF«

£läLjè‹ e‹ikfŸÂ£läLjè‹ e‹ikfŸÂ£läLjè‹ e‹ikfŸÂ£läLjè‹ e‹ikfŸÂ£läLjè‹ e‹ikfŸ1. ÏJ F¿¡nfhŸfis neh¡» ftd« brY¤J»wJ2. ts§fŸ Åzhfhkš jL¡»wJ3. ÏJ ÂwikiaÍ«, éisÎfisÍ« cW brŒ»wJ4. ÏJ Mg¤J¡fisÍ«, ã¢raäšyh¤j‹ikiaÍ« Fiw¡»wJ5. £läLjš xU§»iz¥ò¡F tê fh£L»wJ6. ÏJ f£L¥gL¤Jjiy vëjh¡F»wJ7. £läLjš mÂfhu gutyh¡fS¡F tê tF¡»wJ

£läLjè‹ FiwghLfŸÂ£läLjè‹ FiwghLfŸÂ£läLjè‹ FiwghLfŸÂ£läLjè‹ FiwghLfŸÂ£läLjè‹ FiwghLfŸ1. ã¢raäšyh¤ j‹ik2. ä¡f¢ bryÅdkhdJ3. be»œ¢Áæ‹ik4. ntiyia brašgL¤Jtš5. eh£lä‹ik6. Jiz¥gâahs®fë‹ M®t¤ij7. bjçªJ bfhŸshkš ÏU¤jš8. rhjfkhd kndhãiy

£läLjè‹ tiffŸÂ£läLjè‹ tiffŸÂ£läLjè‹ tiffŸÂ£läLjè‹ tiffŸÂ£läLjè‹ tiffŸ1. Ú©l fhy £l§fŸ2. Ïil¡fhy¤ £l§fŸ3. FW»a fhy¤ £l§fŸ4. brayh£Á¤ £l§fŸ5. ÃçÎ rh® £l§fŸ6. Jiwthç k‰W« bjhF rh® £l§fŸ

37

KobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jšKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸKobtL¤jè‹ ÏašòfŸ1. F¿¡nfhis neh¡»a brašghL2. kh‰W têfë‹ ÏU¥ò ãiy

3. ne®kiw k‰W« v®kiwahf ÏU¡fyh«

4. KobtL¡fhkš ÏU¡F«, KothfΫ ÏU¡fyh«

5. KobtL¤jš m¿éaš k‰W« fiy rh®ªjJ

6. ÏJ Nœãiyæ‹ gh‰g£lJ

7. ÏJ j‹ éU¥gkhfΫ ÏU¡fyh« (m) ö©oél¥g£ljhfΫ ÏU¡fyh«

8. ÏJ xU Á¡fyhd kd« rh®ªj ntiy

9. ÏJ bjhl®ªJ el¡F« braš

nkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸnkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸ

1. ãWtd k‰W« jå¥g£l KoÎfŸ

2. thyakhd k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸ

3. ãfœKiwgL¤j¥g£l k‰W« ãfœKiw gL¤j¥glhj KoÎfŸ

4. bfhŸiffS« brašgL« KoÎfS«

5. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ

KobtL¤jè‹ eilKiwKobtL¤jè‹ eilKiwKobtL¤jè‹ eilKiwKobtL¤jè‹ eilKiwKobtL¤jè‹ eilKiw

1. Ãu¢ridia tiuaW¤jš

2. Ãu¢ridia MŒÎ brŒjš

3. kh‰W¤ Ô®khd§fis cUth¡Fjš

4. kh‰W elto¡iffis kÂ¥ÕL brŒjš

5. Áwªj Ô®kh‹¤ij nj®ªbjL¤jš

6. KoÎfis brašgL¤Jjš

7. gš brŒÂ k‰W« f£L¥ghL

KobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸKobtL¤jè‹ e‹ikfŸ

1. Áwªj gâ ãiwnt‰w«

2. ts§fis KGikahf ga‹gL¤j cjλwJ

3. gâahs®fŸ v®kiw kdãiyia kh‰w cjλwJ

4. Âwikia mÂfç¡f cjλwJ

5. fU¤J ntWghLfis¡ fis»wJ

KobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸKobtL¤jè‹ FiwghLfŸ

1. kh‰W têfŸ g‰¿a KGikahd m¿Î ÏšyhÂU¤jš

2. KobtL¡f Koahkš FH«ò« kdãiy

3. rçahd MŒÎ brŒtJ jt¿éL»wJ

4. éiuthd KoÎfŸ

5. njitahd jftš »il¡fhkš ÏU¤jš

6. v®¥ò

7. KoÎ vL¥gJ k£Lnk Ãu¢rid¡F¤Ô®thf ÏU¡fhJ

38

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸ

ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.

1) xU nkh£lh® fh® c‰g¤Â brŒÍ« ãWtd«, òÂa k‰W« V‰fdnt cŸs ãWtd§fŸcUth¡F« mÂf msÎ ngh£oædhš bgU« Ãu¢Áidia¢ rªÂ¡»wJ. mj‹ngh£oahs®fŸ Fiwªj éiy khÂçæš nkh£lh® fh®fis c‰g¤Â brŒJ éiyæšF¿ahf ÏU¡F«. Ef®nthiu ft®ªJ éL»wh®fŸ. mnj rka¤Âš ju¤Âš eh£lKŸsEf®nthU¡F òÂa bjhêš E£g¤Jl‹ Toa ca®uf nkh£lh® fh®fis c‰g¤Â brŒJešy jukhd tho¡ifahs®fisÍ« ft®ªJ éL»wh®. Ï¥go¥g£l ngh£o Nœãiyæšmªj éahghu ãWtd¤Â‰F rªij¢ rthiy rkhë¥gj‰F xU £l« tF¤J¡bfhL¡fΫ. cdJ £l¤Âš Jšèakhd msÎfŸ ÏU¡f nt©oa mtÁa« Ïšiy.v›tif¤ £l¤ij Ú cUth¡FthŒ v‹W bjçé¤jhš nghJkhdJ.

cjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸ

1) £l¤Â‹ neh¡f¤ij ã®za« brŒa kh‰W têfŸ v‹d cŸsd v‹gij¡ F¿¥ÃL.

2) x›bthU kh‰W têfë‹ gy« k‰W« gyÅd¤ij MŒÎ brŒf.

3) nj®ªbjL¤j kh‰W têia mkšgL¤jš

4) Ëbjhl® brašfŸ ahit v‹W ÁªÂ.

1) Ϥjifa £l§fë‹ FiwfŸ ahit v‹W f©LÃo.

2) Ïit všyh NœãiyfëY« kh‰w¤j¡fjh?

3) ÏJ v®fhy¤ij neh¡»ajh?

4) Ïj‰F fhy všiy c©lh? ãiyahdjh?

1) ÏJ mÂf« bryÅdkhdjh?

2) neu¤ij mÂf« bryél¡ Toajh?

3) Ϫj Fiwfis v›thW ãt®¤Â brŒayh«?

------

2) mUnf cŸs xU bjhêšéidPiu mt® v›thW neh¡f§fis ã®za« brŒjh®?v›thW mt‰iw milªjh® mj‰F v›tsÎ fhy« M»aJ v‹W édtΫ mt®fsJgÂiyÍ« Ú Ïªj m¤Âaha¤Âš f‰wijÍ« x¥ÃlΫ.

cjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸ

1) Ú©lfhy k‰W« FW»a fhy¤ £l§fŸ ahit?

2) neh¡f§fis ã®zæ¡F« nghJ v‹bd‹d fhuâfŸ gçÓyid brŒa¥g£lJ v‹W m¿aΫ.

3) Ϫj neh¡f§fis ã®zæ¥gj‰F v‹bd‹d msÅLfŸ fz¡»š

bfhŸs¥g£ld v‹W bjçé¡fΫ.

39

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸ

gFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸ

rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.

1. £läLjš v‹gJ ------- rh®ªjJ.

(m) Ïwªjfhy« (M) v®fhy« (Ï) ãfœfhy« (<) nk‰T¿at‰¿š vJΫ Ïšiy

2. £läLjš v‹gJ -------- braš(m) m¿Îrh®ªj (M) khdÓf (Ï) ò¤Ârhè¤jd« (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

3. £läLjš ------ ts§fis mÂf mséš ga‹gL¤J»wJ.(m) ã (M) bghUŸfŸ (Ï) ÏaªÂu§fŸ (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

4. £läLjš v‹gJ ----¡F têtF¡»wJ,(m) xU§»iz¤jš (M) x¤JiH¤jš (Ï) C¡Fé¤jš (<) xG§fik¤jš

5. ãWtd« £l§fis brašKiw gL¤ÂÍŸsjh v‹gij m¿a ---- cjλwJ(m) f£LgL¤jš (M) C¡Fé¤jš (Ï) Ô®khd« brŒjš (<) nk‰F¿¥Ã£l vitÍ«Ïšiy

6. £läLjš v‹gJ ---- MuhŒtj‰F ga‹gL»wJ(m) c£òw Nœãiy (M) btë¥òw Nœãiy (Ï) c£òw k‰W« btë¥òw Nœãiy(<) nk‰F¿¥Ã£l vitÍ« Ïšiy

7. ãWtd¤Â‹ c£òw Nœãiyia ã®zæ¡F« fhuâfŸ ----(m) bjhêyhs®fë‹ kd¥gh§F (M) bjhêšE£g« (Ï) ã®thf¤Â‹ Ô®khd braš(<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

8. £läLjè‹ c£TWfshtJ ----(m) bfhŸif (M) eilKiw (Ï) é (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

9. ----- v‹gJ neu¤ijã®zæ¤J brašfis mªneu¤Â‰FŸ Ko¡f nt©L«(m) fhy m£ltiz (M) eilKiw (Ï) brašÂ£l« (<) nk‰F¿¥Ã£l vitÍ«Ïšiy

10. ---- v‹gJ kh‰W elto¡iffS¡»ilna xU Áwªj braš elto¡ifia¤nj®ªbjL¥gJ(m) jftš bjhl®ò (M) Ô®khd« brŒjš (Ï) £läLjš (<) gâak®¤jš

11. xU ãWtd¤Â‰fhd mYtyf brayh¡f¤ ÂwdsΡFŸ ÏUªJ xUbrayh©ika® vL¡f¡ Toa KoÎfns ---- KoÎfŸ MF«.(m) ãWtd (M) jåeg® (Ï) thyhakhd (<) nk‰F¿¥Ã£l vitÍ« Ïšiy

40

UIU

12. xU jå eguhš vL¡f¥gL« KoÎfŸ ------ KoÎfŸ vd¥gL«(m) jåeg® (M) FG (Ï) bfhŸif (<) brašgL«

13. kh‰W elto¡iffS¡»ilna xU Áwªj braš elto¡ifia¤ nj®ªbjL¡F«fhuâfis és¡»at®(m) Õ£l® £u¡f® (M) blŒy® (Ï) bA‹¿ bgahš (<) nk‰T¿a vitÍ« Ïšiy

14. T©£° X l‹dš v‹gt® ---- I kh‰W¤ Ô®Îfëš nj®ªbjL¥gj‰Fmo¥gilahf¡ TW»wh®(m) mDgt« (M) nrhjid (Ï) MuhŒ¢Á k‰W« gF¤jhŒÎ (<) nk‰T¿a mid¤J«

15. £läLjš v‹gJ ãWtd¤Â‹ ----- ts§fŸ mÂf mséšcgnahf¥gL¤JtJ MF«.

(m) kåj (M) bghUŸfŸ (Ï) ÏaªÂu§fŸ (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (Ï) v®fhy«

2. (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

3. (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

4. (m) xU§»iz¤jš

5. (m) f£LgL¤jš

6. (Ï) c£òw k‰W« btë¥òw Nœãiy

7.(<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

8. (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

9. (m) fhy m£ltiz

10. M) Ô®khd« brŒjš

11. (m) ãWtd

12. (m) jåeg®

13. (m) Õ£l® £u¡f®

14. <)nk‰T¿a mid¤J«

15. (<) nk‰F¿¥Ã£l mid¤J«

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. v‹d brŒa nt©L« v‹gij K‹T£ona Ô®khå¥gJ vJ?

2. v¥gâ nkyh©ikæš cŸs x›bthU goæY« x›thUtuhY« brŒa¥gL»wJ?

3. £läLjY¡F v›tifahd mQFKiw¤ njit¥gL»wJ?

4. vt‰iw Fiw¥gj‰F £läLjš njit¥gL»wJ?

41

5. gutyh¡fš v‹gJ v‹d?

6. V‹ £läLjš nrh®Î c©lh¡F« k‰W« rè¥ghd¥ gâahf¤ njh‹W»wJ?

7. v®fhy¤ij ã®zæ¡F« fhuâfŸ VjhtJ x‹¿id TW?

8. £läLjè‹ Kjš gâ ahJ?

9. xU F¿¥Ã£l v®fhy¤Âš eh« v®gh®¡F« KoÎfis v© toéš ju¡ToaJvJ?

10. £läLjè‹ tiffŸ v¤jid?

11. kh‰W elto¡iffS¡F xU Áwªj braš elto¡ifia nj®ªbjL¥gJ v‹gJv‹d?

12. khR f£L¥gL¤J« fUéia ah® ãWtyh«?

13. ãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l KoÎfis tiuaW¤jt® ah®?

14. FG KoÎfis ah® vL¡fyh«?

15. KobtL¤jš gofë‹ Kjš go v‹d?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. £läLjš

2. £läLjš

3. x‹W nr®¡F« gâ

4. Ïl®ghL k‰W« v®ghuhj j‹ik

5. mÂfhu¤ij Ñœãiy nkyh©ikæl« tH§Fjš

6. be»œÎ¤j‹ik ÏšyhÂU¤jš

7. gâahs® kd¥gh§F / bjhêšE£g¥ ga‹ghL / nkyh©ikaç‹ Ô®khd« brŒÍ«gofŸ

8. neh¡f§fŸ

9. £l¥g£oaš

10. MW

11. Ô®khd« brŒjš

12. khR f£L¥gL¤J« mÂfhç

42

13. irk‹

14. eg®fë‹ bjhFÂ

15. Ãu¢ridia tiuaW¤jš

gFÂ - MgFÂ - MgFÂ - MgFÂ - MgFÂ - M

äf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. £läLjš v‹whš v‹d?

2. £läLjš - tiuéy¡fz« jUf.

3. Ô®khd« - brŒjš v‹whš v‹d?

4. Ô®khd« - brŒjš - tiuéy¡fz« jUf.

5. £l¥g£oaš - ÁW F¿¥ò tiuf.

6. Ú©l fhy £l« v‹whš v‹d?

7. ãWtd KoÎfŸ v‹whš v‹d?

8. ãfœ Kiw¥gL¤j¥g£l £l§fŸ v‹whš v‹d?

9. bfhŸiffŸ v‹whš v‹d?

10. éÂfŸ v‹whš v‹d?

11. thyhakhd KoÎfŸ k‰W« Í¡Â mo¥gilæyhd KoÎfŸ v‹whš v‹d?

12. jåeg® k‰W« FG KoÎfŸ v‹whš v‹d?

gFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - Ï

FW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸ (10 kÂ¥bg©)xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë

1. £läLjè‹ FzhÂr§fŸ ahit?

2. £läLjè‹ eilKiwfŸ (m) gofŸ ahit?

3. £läLjè‹ tiffŸ ahit?

4. nkyh©ik KoÎfë‹ tiffŸ ahit?

5. Ô®khd« brŒjè‹ ÔikfŸ ahit?

43

gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)

1. £läLjè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸ ahit?

2. £läLjè‹ brašTWfŸ ahit?

3. Ô®khd« brŒjè‹ j‹ikfŸ ahit?

4. Ô®khd« brŒjè‹ goãiyfŸ étç.

5. Ô®khd« brŒjè‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfŸ.

44

3. xG§fik¤jY«, mÂfhu x¥gil¤jY«3. xG§fik¤jY«, mÂfhu x¥gil¤jY«3. xG§fik¤jY«, mÂfhu x¥gil¤jY«3. xG§fik¤jY«, mÂfhu x¥gil¤jY«3. xG§fik¤jY«, mÂfhu x¥gil¤jY«

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij go¤j Ëd® Ú§fŸ Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.

xG§fik¤jš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ -nfh£ghLfŸ - e‹ikfŸ - xG§fik¤jš eilKiwfŸ / goãiyfŸ - Kiwahdk‰W« Kiwa‰w xG§fik¤jš - ntWghLfŸ - xG§fik¤jè‹ f£lik¥ò (tiffŸ)- xG§fik¥ò és¡f¥gl« - ifnaL. mÂfhu x¥gil¤jš - bghUŸ - tiuéy¡fz«- j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ - mÂfhu x¥gil¤jš eilKiwfŸ / goãiyfŸ -e‹ikfŸ - FiwghLfŸ - nfh£ghLfŸ - ika¥gL¤Jjš - bghUŸ -tiuéy¡fz«- e‹ikfŸ - FiwghLfŸ - ika¥gL¤Jjš mÂfhu¥ gutyh¡f« - ntWghLfŸ.

xG§fik¥òxG§fik¥òxG§fik¥òxG§fik¥òxG§fik¥ò

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

xG§fik¥ò (Organisation) v‹w th®¤ij (Organism) v‹w th®¤ijæèUªJ tªjJ.Ïj‰F x‹Wl‹ x‹W bjhl®òila ghf§fë‹ f£lik¥ò v‹W bghUŸ. xG§fik¥òv‹gJ kåj®fŸ, ÏaªÂu§fŸ, bghUŸfŸ, tiffŸ, ãÂ, gâfŸ, mÂfhu« k‰W«bghW¥ò M»at‰iw cŸsl¡»aJ. vdnt xG§fik¥Ã‹ ntiy v‹gJ, nkšF¿¥Ã£l c£TWfis Ïiz¤J bghJthd neh¡f¤ij miltjhF«.

45

gl« 3.1 xG§fik¥ò

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

1. ÿæ° mby‹ÿæ° mby‹ÿæ° mby‹ÿæ° mby‹ÿæ° mby‹ v‹gt® ``brŒa nt©oa ntiyia m¿ªJ mjid¥ gy ÃçÎfshf¥Ãç¤J m›ntiyæ‹ bghW¥ò, mÂfhu« Kjèat‰iw¥ g»®ªjë¤J bjëªj xUneh¡f¤Â‹ Ñœ xUtU¡bfhUt® bjhl®ò bfh©L brašgLtnj xG§fik¥ò``v‹»wh®.

2. xG§fik¥ò v‹gJ gšntW Ka‰ÁfŸ x‹Wl‹ x‹W bjhl®ò gL¤j¥g£LxU§»iz¡f¥g£l f£lik¥ng MF«. - Ânah iAk‹ Ânah iAk‹ Ânah iAk‹ Ânah iAk‹ Ânah iAk‹

xG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ / Áw¥ò¤ j‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ / Áw¥ò¤ j‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ / Áw¥ò¤ j‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ / Áw¥ò¤ j‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ / Áw¥ò¤ j‹ikfŸ

1. bghJthd neh¡f«1. bghJthd neh¡f«1. bghJthd neh¡f«1. bghJthd neh¡f«1. bghJthd neh¡f«

x›bthU xG§fik¥ò« xU bghJthd neh¡f¤ij miltj‰fhfntcUth¡f¥gL»wJ.

2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î

bkh¤j mik¥ò« gâfë‹ mo¥gilæY« Jiz¥gâfë‹ mo¥gilæY«Ãç¡f¥gL»wJ. x›bthU egU¡F« gâãiy cz®¤j¥gL»wJ. ÏJ Áw¥ò ãiy¡Ftê tF¡»wJ.

3. mÂfhu¡ f£lik¥ò3. mÂfhu¡ f£lik¥ò3. mÂfhu¡ f£lik¥ò3. mÂfhu¡ f£lik¥ò3. mÂfhu¡ f£lik¥ò

mÂfhu¤ jFãiyæ‹ mo¥gilæš xU mik¥ghdJ cUth¡f¥gL»wJ.mÂfhu¤Â‹ x›bthU ãiyÍ« tiuaW¡f¥gL»wJ. mÂfhç Jiz¥gâahs® cw΢r§»èahdJ f£lis¢ r§»è vd czu¥gL»wJ.

4. k¡fŸ4. k¡fŸ4. k¡fŸ4. k¡fŸ4. k¡fŸ

ãWtd« v‹gJ kåj®fë‹ FG MF«. ÏJ xU brašgl¡Toa kåj¡fhuâfis cŸsl¡»a mik¥ghF«.

5. brŒÂ¤ bjhl®ò5. brŒÂ¤ bjhl®ò5. brŒÂ¤ bjhl®ò5. brŒÂ¤ bjhl®ò5. brŒÂ¤ bjhl®ò

všyh ãWtd§fS« mj‰nf cç¤jhd brŒÂ¤ bjhl®ò têKiwfis¡bfh©LŸsJ. ÏJ gu°gu òçªJ bfhŸSjY¡F« T£LwÎ v©z§fS¡F«mo¥gilahf mik»wJ.

6. xU§»iz¥ò6. xU§»iz¥ò6. xU§»iz¥ò6. xU§»iz¥ò6. xU§»iz¥ò

ÏJ gšntW brašghLfis xU§»iz¥gj‹ _y« ãWtd¤Â‹ bghJthdneh¡f¤ij mila Ko»wJ. T£LwÎ Ka‰Ána xU xG§fik¥Ã‹ Áw¥gæšghF«.

7. Nϋiy7. Nϋiy7. Nϋiy7. Nϋiy7. Nϋiy

xG§fik¥ò v‹gJ xU bghUshjhu, rKjha, muÁaš k‰W« r£lKiw¡fhuâfis cŸsl¡»a Nœãiyæšjh‹ brašgL»wJ.

46

8. eilKiw éÂfŸ8. eilKiw éÂfŸ8. eilKiw éÂfŸ8. eilKiw éÂfŸ8. eilKiw éÂfŸ

x›bthU ãWtdK« Áy eilKiw éÂfis¥ Ëg‰W»wJ. ÏJgâahs®fë‹ Kiwahd brašgh£o‰F tê tF¡»wJ.

xG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸxG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸxG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸxG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸxG§fik¥Ã‹ nfh£ghLfŸ

1. xU§»izªj nfh£ghLfŸ1. xU§»izªj nfh£ghLfŸ1. xU§»izªj nfh£ghLfŸ1. xU§»izªj nfh£ghLfŸ1. xU§»izªj nfh£ghLfŸ

ãWtd¤Â‹ x›bthU gFÂÍ« mj‹ neh¡f§fis milÍ« t©z«mik¡f¥g£oU¤jš nt©L«. vdnt neh¡f§fisÍ« tiuaW¡f nt©L«.

2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î2. ntiy¥g»®Î

xU ãWtd¤Â‹ bkh¤j ntiyÍ« x›bthU jåeg®fS¡»ilna Á¿amsÎfëš g»®ªs¡f¥gl nt©L«.

3. f£L¥gh£L Å¢bršiy3. f£L¥gh£L Å¢bršiy3. f£L¥gh£L Å¢bršiy3. f£L¥gh£L Å¢bršiy3. f£L¥gh£L Å¢bršiy

xU nkyhs® Áwªj Kiwæš M‰wš äF tifæš v›tsÎ gâahs®fis¡f£L¥gL¤j KoÍ« v‹w msnt f£L¥gh£L Å¢bršiy MF«.

4. jutçir¡ nfh£ghL4. jutçir¡ nfh£ghL4. jutçir¡ nfh£ghL4. jutçir¡ nfh£ghL4. jutçir¡ nfh£ghL

mÂfhu tçirahdJ nkèUªJ ÑHhf v¤jilÍ« Ïšyhkš r§»è¤ bjhl® nghytu nt©L«. ÏJ mÂfhu¥ goãiyfis¡ F¿¡F«.

5. jåãiy¡ nfh£ghL5. jåãiy¡ nfh£ghL5. jåãiy¡ nfh£ghL5. jåãiy¡ nfh£ghL5. jåãiy¡ nfh£ghL

thyhakhd ntiyfëš všyh nkyhs®fSnk Rakhf KobtL¡fyh«. xU Áyjå¥g£lbrašfëš k£L« jdJ ca® mÂfhçfël« KobtL¡F« mÂfhu¤ijé£Lél nt©L«.

6. f£lis xUik6. f£lis xUik6. f£lis xUik6. f£lis xUik6. f£lis xUik

xU gâahsU¡F xU nkyhs® k£Lnk ÏU¡f nt©L«. Ïu©L nkyhs®fël«xU gâahs® ntiy brŒa KoahJ.

7. gâtê és¡f«7. gâtê és¡f«7. gâtê és¡f«7. gâtê és¡f«7. gâtê és¡f«

x›bthU gâahs®fë‹ mÂfhu§fS« bghW¥òfS« bjëthf és¡f¥glnt©L«. gšntW gâfS¡»ilna cŸs cwÎ KiwahdJ bjëthfΫ F¿¥ghfΫés¡f¥gl nt©L«.

8. xUä¤j Ïa¡f«8. xUä¤j Ïa¡f«8. xUä¤j Ïa¡f«8. xUä¤j Ïa¡f«8. xUä¤j Ïa¡f«

xU FGé‰F xU £l« k‰W« xU jiyt® v‹w mo¥gil ÏUªjhš jh‹ãWtd¤Â‹ brašfŸ xnu têæš Ïa¡f¥gL«.

9. x¥gilÎ9. x¥gilÎ9. x¥gilÎ9. x¥gilÎ9. x¥gilÎ

x¥gilÎ v‹gJ Jiz¥gâahs®fS¡F Át ntiyfis Ãç¤J¡bfhL¥gJMF«. bfhL¡f¥g£l ntiy¡F¤ jFªj mÂfhu« x¥gil¡f¥gl nt©L«. m¥bghGJjh‹ mt®fŸ j§fS¡F x¥gil¡f¥g£l gâia Ko¡f KoÍ«.

47

10. rkãiy¡ nfh£ghL10. rkãiy¡ nfh£ghL10. rkãiy¡ nfh£ghL10. rkãiy¡ nfh£ghL10. rkãiy¡ nfh£ghL

mÂfhuK« bghW¥ò« rkkhf ÏU¡f nt©L«. xU ãiy¡F tH§f¥g£lmÂfhukhdJ mj‰F tH§f¥g£l bghW¥Ã‰F¢ rkkhf ÏU¡f nt©L«.

11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò

vªj xU nkyÂfhçÍ« jdJ bghW¥ÃèUªJ éLgL« tifæš ÏU¡f¡ TlhJ.mÂfhçfŸ mt®fS¡F Ñœ gâòçÍ« gâahs®fë‹ brašfS¡F¥ bghW¥ghth®.

12. vëik12. vëik12. vëik12. vëik12. vëik

ãWtd¡ f£lik¥ò äfΫ vëikahfΫ Fiwªj goãiyfis¡bfh©ljhfΫ ÏU¡f nt©L«.

13. be»œÎ¤j‹ik13. be»œÎ¤j‹ik13. be»œÎ¤j‹ik13. be»œÎ¤j‹ik13. be»œÎ¤j‹ik

ãWtd¡ f£lik¥ò NœãiyfS¡F V‰g khW« j‹ik bfh©ljhf ÏU¡fnt©L«. mo¥gil tot¤ij kh‰whkš ãWtd¤Â‹ éçth¡f¤Â‰F V‰g khW«j‹ik ÏU¡f nt©L«.

14. Âwik14. Âwik14. Âwik14. Âwik14. Âwik

ãWtd¤Â‹ mik¥ghdJ mªãWtd« Áw¥ghf¢ brašg£L Fiwªj bryéY«Ka‰ÁæY« ãWtd neh¡f§fis milÍ« t©z« ÂwikÍilajhf ÏU¡fnt©L«.

15. bjhl®¢Á15. bjhl®¢Á15. bjhl®¢Á15. bjhl®¢Á15. bjhl®¢Á

ãWtd¡ f£lik¥ghdJ Ú©l fhy¤Â‰F bjhl®ªJ Ïa§f¡ Toajhf ÏU¡fnt©L«.

xG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸ

x›bthU ãWtd¤Â‹ bt‰¿¡F« bjhl®ªj brašgh£o‰F« xG§fik¥òmo¥gil¤ njitahF«. xU Áwªj xG§fik¥Ã‹ e‹ikfis¡ Ñœf©lthWétç¡fyh«.

1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ

xG§fik¥ò v‹w bgh¿ E£g¤Â‹ _y« ã®thf« xU§»iz¥ò k‰W«f£L¥gh£L brašfis brašgL¤j Ko»wJ. xG§fik¥ò xU ãWtd¤Â‹neh¡f§fis miltj‰F xU Áwªj cgfuzkhf és§F»wJ. xU ÁwªjxG§fik¥Ã‹ _ykhf k£Lnk £l§fŸ braštot« bgW»‹wd, k‰w nkyh©ik¥âfŸ neh¡f§fis mila cjλwJ. mik¥ò¤ £l« Kiwahftotik¡f¥gléšiy våš, nkyh©ik M‰wy‰wjhfΫ fodkhdjhfΫ M»éL«.

2. ts®¢Á¡F cjλwJ2. ts®¢Á¡F cjλwJ2. ts®¢Á¡F cjλwJ2. ts®¢Á¡F cjλwJ2. ts®¢Á¡F cjλwJ

xG§fik¥ghdJ, ãWtd« òÂa éahghu§fëš <Lgl têtif brŒ»wJ.nkY« v›tifahd rthyfisÍ« ãWtd« v®bfhŸs Ko»wJ.

48

3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ

Áwªj xG§fik¥ò òÂa bjhêšE£g§fis ãWtd¤Âš òF¤j mDk¡»wJ.xnu ntiyia ÂU«g¤ ÂU«g bra¤š. Ka‰Á k‰W« Ãw ts§fŸ ÅzhFjšKjèat‰iw¤ j鮡f Ko»wJ. Ïjdhš kåj ts§fisÍ« Ãw Ïa‰ÃašfhuâfisÍ« c¤jk msÎ ga‹gL¤j cjλwJ.

4. òÂjhf¥ gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ4. òÂjhf¥ gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ4. òÂjhf¥ gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ4. òÂjhf¥ gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ4. òÂjhf¥ gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ

xU cWÂahd mik¥ò òÂa v©z§fisÍ« K‰gL ÂwidÍ«gâahs®fS¡»ilna V‰gL¤J»wJ. nkY« x¥gil¤jš _ykhf Ñœãiygâahs®fS¡F KoÎfŸ vL¡F« cçikia tH§F»wJ. Ïjdhš òÂa K‰ngh¡Ftêfis ntiyæš ga‹gL¤j cjé brŒ»wJ.

5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw¥gL¤J»wJ5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw¥gL¤J»wJ5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw¥gL¤J»wJ5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw¥gL¤J»wJ5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw¥gL¤J»wJ

ÁwªjxG§fik¥ò všyh ãiyæY« cŸs gâahs®fS¡F« gæ‰ÁÍ«ts®¢ÁÍ« më¡f cWJiz¥ òç»wJ. jiyik V‰wY¡F ešy thŒ¥òfiscUth¡F»wJ. kwW« xU ãWtd¤Â‹ ãiyng‰W¤ j‹ikia ãiyeh£L»wJ.

6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ

ÏJ jåahŸ Ka‰Áfis x‹¿iz¡F« K¡»akhd têahF«. x›bthUJiw¡F« bjhF¡F« rkkhd K¡»a¤Jt« më¡f cjλwJ. nkY« brašfë‹xUik cz®é‰F« T£Lwé‰F« cjλwJ.

xG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸ

1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš

ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis mila nk‰bfhŸs nt©oa brašfis¤bjçªbjL¡f nt©L«. Ïj‰F xU ãWtd¤Â‹ bkh¤j ntiyiaÍ« ãWtd¤Â‹neh¡f§fis mila nk‰bfhŸs nt©oa brašfisÍ« bjçªbjL¡f nt©L«.Ïj‰F xU ãWtd¤Â‹ bkh¤j ntiyÍ« ÁW gâfshfΫ Jiz¥gâfshfΫÃç¡f¥gl nt©L«, (v.L) xU c‰g¤Â ãWtdkhf ÏUªjhš bfhŸKjš c‰g¤Â,é‰gid, nrfç¥ò és«gu« k‰W« ã ngh‹w ÃçÎfshf¥ Ãç¡f¥gL»wJ.

2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš

brŒa nt©oa gâfis¤ bjçªbjL¤jÎl‹ mit bjhFÂfshf¥Ãç¡f¥gL»wJ. x›bthU ÃçÎfS« JiwfS« mt‰¿‹ gâfŸ v›thW x‹Wl‹x‹W bjhl®òilajhf ÏU¡»wJ v‹gj‹ mo¥gilæš Ãç¡f¥gL»wJ. xnu ngh‹welto¡iffis cŸsl¡»a gâfŸ xU Ãçthf mik¡f¥gL»wJ, (v.L) bfhŸKjšk‰W« nrfç¥ò¥ gâfŸ xnu Ãçéš nr®¡f¥gL»wJ. x›bthU JiwÍ« xU Jiwnkyhsç‹ ifæš x¥gil¡f¥gL»wJ.

3. flikfis¥Ãç¤J tH§Fjš3. flikfis¥Ãç¤J tH§Fjš3. flikfis¥Ãç¤J tH§Fjš3. flikfis¥Ãç¤J tH§Fjš3. flikfis¥Ãç¤J tH§Fjš

elto¡iffis nkyh©ik brŒa¡Toa msÎfëš, ÁW bjhFÂfshf¥

49

Ãç¤jÎl‹ mit xU F¿¥Ã£l ãiyæš ãW¤j¥gL»‹wd. Ï›thW ãiyfŸtiuaW¡f¥gL«nghJ fšé¤jFÂfS« mDgt§fS« mt®fsJ cŸs¤jFÂfS«jah® ãiy¥ g©òfS« fz¡»š bfhŸs¥gl nt©L«. rçahd gâãiy¡F¢ rçahdgâahs®fŸ ãaä¡f¥gl nt©L«. gâahs®fë‹ Âwikahd brašgh£o‰F¥bghU¤jkhd Ïa‰Ãaš NœãiyfŸ tH§f¥gl nt©L«.

4. mÂfhu x¥gil¥ò4. mÂfhu x¥gil¥ò4. mÂfhu x¥gil¥ò4. mÂfhu x¥gil¥ò4. mÂfhu x¥gil¥ò

rçahd msÎ mÂfhu« x›bthU eg®fS¡F« tH§f¥gl nt©L«.m¥bghGJjh‹ gâfis ãiwnt‰w KoÍ«. (v.L) xU bfhŸKjš Jiw nkyhs®bghU£fis th§Ftj‰F« mj‰fhf¥ gz« brY¤Jtj‰F« KG mÂfhu«bfhL¡f¥gl nt©L«.

5. mÂfhu cwÎ Kiwfis tiuaW¤jš5. mÂfhu cwÎ Kiwfis tiuaW¤jš5. mÂfhu cwÎ Kiwfis tiuaW¤jš5. mÂfhu cwÎ Kiwfis tiuaW¤jš5. mÂfhu cwÎ Kiwfis tiuaW¤jš

mÂfhu§fŸ tH§f¥g£l cl‹ gšntW gâahs®fS¡»ilna cwÎKiwahdJ cUth¡f¥gL»wJ. x›bthU jå eg®fS« jdJ jiyt‹ ah® v‹gijÍ«ahU¡Fmt®fŸ gš brhšY« bghW¥òilat®fshf ÏU¡»wh®fŸ v‹gijÍ«m¿ªÂU¤jš mtÁa«. mnj nghy mÂfhçfS« jd¡F¡ Ñœgâòçgt®fŸ ah® vdWmt®fŸ ahU¡F Mizfis tH§fyh« v‹W« m¿ªÂU¤jš nt©L«. Ï›thwhfxG§fik¤jš v‹gJ xU jå kåjå‹ ntiy v‹d v‹gijÍ«, ntiyfisv›thW bjhF¤J tif¥gL¤jyh« v‹gijÍ«, nkyhs®fS¡»ilna cŸs mÂfhucwÎKiwfisÍ« mij v›thW x¥gil¥ò brŒtJ v‹gijÍ« m¿ÎW¤J»wJ.

Kiwahd xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥ò

Kiwahd xG§fik¥ò v‹gJ ãWtd neh¡f§fis miltj‰fhf ÂlkhfΫftdkhfΫ cUth¡f¥g£l f£lik¥ò. £lä£l ntiyfŸ k‰W« ãiyfë‹f£lik¥ò. ÏJ äfΫ bjëthf és¡f¥g£L neh¡f§fis mila KiwahdxG§fik¥Ãš cŸ brŒÂ¤ bjhl®ò Kiwahdjhfnt ÏU¡F«. ÏJ Áwªj KiwæšcUth¡f¥g£l éÂfŸ k‰W« eilKiwfis¡ bfh©lJ.

Kiwa‰w xG§fik¥òKiwa‰w xG§fik¥òKiwa‰w xG§fik¥òKiwa‰w xG§fik¥òKiwa‰w xG§fik¥ò

ÏJ jå¥g£l k‰w« rKjha cwÎfë‹ mo¥gilæš cUth¡f¥gL»wJ. ÏJKiwahf mik¡f¥g£lJ mšy. ÏJ neçilahf¤ jh§fshfnt xUtUl‹ xUt®gHFtjdhš eilKiwfŸ cUth»wJ. ÏJ xU jå kåjDila v©z¥gh§»dhY«éU¥ò btW¥òfshY« kh‰w¥gL»wJ. g®eh®£ mt®fë‹ T‰W¥go ÏJ xU T£L¤ jåelto¡if. Ïj‰bf‹W bghJthd neh¡f« Ïšyhé£lhY« bghJthd KoÎfistH§F»wJ.

xU ãWtd« Áwªj f£lik¥Ãš brašgL« nghJ k£Lnk neh¡f§fis milaKoÍ« Kiwahd k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òfŸ ãWtd¤Â‹ braš ÂwidmÂf¥gL¤J»wJ. Ï›éu©L mik¥òfS¡»ilna cŸs ntWghLfis m¿ªJbfhŸtJ bjëthd Áªjid¡F cjλwJ.

50

51

xG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸ

xU ãWtd¤Â‹ cŸ xG§fik¥ò mšyJ xG§fik¥Ã‹ f£lik¥òfŸ ËtUkhWÃç¡f¥gL»wJ.

1. tçir xG§fik¥ò / ÏuhQt2. gâKiw xG§fik¥ò3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò4. FG mik¥ò5. brašÂ£l mik¥ò6. m¢R th®¥ò mik¥ò

.©v.t ò¥kif§GxdhawiK ò¥kif§Gxw‰awiK

1 L£äl£Â¤fhalig¥ëtbJÏ.Jw»Lg¥f¡htUc

.Jw»htUctnfhdhjJÏ

2 šÃ¥kif§GxdhawiK«W‰kšj¤lig¥xuhfÂm

šj¤æz®ãsifò¥Whgb«ÎfäŸfâga»M

.«FMtijhakia¿‹Ï

šÃ¥kif§Gxw‰awiKfi¡Ã«eò£edhsfÂFj¤åjtiaèjKŸfÎwcÂWò¥Whgb

.«FMtijhakia¿‹Ï

3 «SfwiKÂé«SfwiKliefäšÃ¥kif§GxdhawiK

.«Fhsfâuhfdhka»¡K

l£g¥åj«Gvanliëf¡k¡a»¡Kfädij¤®tçg

.«Fhaâuhf

4 ,gi¥kif§GxdhawiKšÂ¤lg¥f¡sé‹Ã¥kif§Gx

.«hyl£hf

l£hfšÂ¤lg¥f¡séò¥kif§Gx.JhaoK

5 œÑšj¤lig¥xuhfÂmŸfò¥Whgb«Í»¡hen

.JsŸc«Í»¡henškn

«ÎJvò¥kil£fdhaçrF‰jÏ.Jhali»

6 ji¤f¡hen‹ÂjdtWãJÏfhf‰jtlim

.Jw»Lg¥f¡htUc

j¤Lg‰VtiwiãahjKrJϚ¤uenjnm.Jw»Lg¥f¡htUc

«SfŸhfn¡¿F‹Â¤dtWã.Jw»Œrbfitêtalim

7 šÃ¥kif§GxdhawiK«SfyiãuhfÂm«Sféjg

.Jdhka»¡K«Îfä

šÃ¥kif§Gxw‰awiK«SfyiãuhfÂm«Sféjg

.yšmtidhka»¡K

8 JdhayiãJÏ .Jw‰ayiãJÏ

Kiwahd xG§fik¥ò¡F« Kiwa‰w xG§fik¥ò¡F« cŸs ntWghLfŸ

1. tçir xG§fik¥ò1. tçir xG§fik¥ò1. tçir xG§fik¥ò1. tçir xG§fik¥ò1. tçir xG§fik¥ò

ÏJ äfΫ gHikahd mik¥ò Kiw MF«. ÏJ br§F¤J / ÏuhQt Kiwmik¥ò v‹W« miH¡f¥gL»wJ. Ï«Kiwæš xU br§F¤J tçiræš mÂfhu«nkèUªJ ÑHhf tU»wJ. nkšãiyæš cŸs mÂfhçæl« mÂfhu« mÂfkhfΫÑnH bršy¢ bršy FiwªJ bfh©L« brš»wJ. x›bthU egU« f£lis¢r§»èæš j§fS¡bf‹W xU ãiyæš ÏU¡»wh®fŸ. jd¡F clnd nkny cŸsmÂfhçæ‹ brhšè‰F¡ f£L¥gl nt©L«. k‰W« xnu xU mÂfhçæ‹f£L¥gh£L¡FŸ tU»wh®.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

tçir xG§fik¥ò Kiw Ñœ¡fhQ« e‹ikfis më¡»wJ.

1. ÏJ äfΫ vëikahdJ. vëš òçªJ bfhŸs¡ToaJ.

2. mÂfhuK« bghW¥ò« x›bthU ãiyæY« és¡f¥gL»wJ. x›bthU egU« jh§fŸÏU¡f nt©oa ãiyiaÍ« bghW¥igÍ« m¿ªJ bfhŸ»wh®fŸ.

3. Áw¥ghd KoÎfisÍ« cldoahd elto¡ifiaÍ« V‰gL¤J»wJ.

4. ϧF f£lis xUik ãyλwJ. vdnt x›bthU gâah©ikaU« jdJJiz¥gâahs®fë« f£L¥ghL it¤JŸsd®.

5. ÏJ Áwªj xG§»id V‰gL¤J»wJ.

gl« 3.2 tçir Kiw mik¥ò

52

ÏaªÂu f©fhâ¥ghs®ÏaªÂu f©fhâ¥ghs®ÏaªÂu f©fhâ¥ghs®ÏaªÂu f©fhâ¥ghs®ÏaªÂu f©fhâ¥ghs®

Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®

ntiyah£fŸntiyah£fŸntiyah£fŸntiyah£fŸntiyah£fŸ

nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®

c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®

6. x›bthUtU« jdJ braY¡F bghW¥ghdt®fŸ bghW¥òfis¥ ÃwU¡F kh‰wKoahJ.

7. ÏJ äfΫ Á¡fdkhdJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

tçir mik¥ghdJ Ñœ¡f©l FiwghLfis¡ bfh©lJ.

1. Ïš Áw¥ÕLghL »ilahJ.

2. Kj‹ik mÂfhçfë‹ ã®thf ntiyfëdhš gâ¢Rik mÂfç¡»wJ.

3. ÏJ r®thÂfhu f£L¥gh£o‰F têtF¡fyh«.

4. Jiz¥gâahs®fë‹ <LghL« RjªÂukhf¢ ÁªÂ¡F« ÂwD« Fiw»wJ.

5. tçir mik¥ò, bjhl®¢ÁiaÍ« ãiy¤j‹ikiaÍ« ÏHªJ cŸsJ.

vdnt tçir Kiw mik¥ò ÁW ãWtd§fS¡F k£Lnk V‰wJ.

6. tçir mik¥ò Kiw Á¿a ãWtd§fS¡F bghUªJ»wJ. nkY« mt®fŸ Áyeg®fS¡F k£Lnk ntiy bfhL¤J m‹whl ntiyfis nk‰bfhŸ»‹wd.

2. gâKiw xG§fik¥ò2. gâKiw xG§fik¥ò2. gâKiw xG§fik¥ò2. gâKiw xG§fik¥ò2. gâKiw xG§fik¥ò

nly® v‹gt® Ï«Kiw mik¥ig cUth¡»dh®. ÏJ ``gâtê nk‹Kiwik``v‹w j¤Jt¤Â‹ mo¥gilæš cUth¡f¥g£LŸsJ. ϧF mik¥ghdJgštifahd gâ všiyfshf Ãç¡f¥gL»wJ. x›bthU gâfS« xUtšYd®fël« x¥gil¡f¥gL»wJ. x›bthU gâ všiyfS« xU ãWtd¤Â‹všyh¥ gâfisÍ« nk‰bfhŸ»wJ. (v.L) bfhŸKjš brŒÍ« gâiank‰bfhŸ»wJ. Ï›thW x›bthU egU« gšntW gâ¤jiyt®fëläUªJMizfis¥ bgW»‹wd®.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

1. gâKiw xG§fik¥ò ntiy¥g»®Î k‰W« Áw¥ÕLgh£il cUth¡F»wJ.

2. x›bthU gâah©ikaU« xU gâia¡ f©fhâ¡»‹wd®. vdntgâah©ikaç‹ g⢠Rik Fiw»wJ.

3. f£L¥ghL Áw¥ghf mik»wJ.

4. nkyhs®fë‹ MbsL¥ò nj®ªbjL¤jš k‰W« gæ‰Á ngh‹w gâfŸvëikah¡f¥gL»‹wd. x›bthU egU« F¿¥Ã£l gâ všiy F¿¤j m¿it¥bg‰¿U¡f nt©oaJ mtÁakh»wJ.

5. x›bthUtU« xU F¿¥Ã£l gâæš ftd« brY¤Jtjhš mt®fŸ ÂwikmÂfkh»wJ.

53

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1. xU eg® gyU¡F bghW¥ghF« thŒ¥òŸsJ. f£lis xUik Ïšyhjjhš bghW¥igvëš tiuaW¡f KoahJ.

2. ϧF FW¡F cwÎfŸ cUthFtjhš FH¥g« V‰gL»wJ.

3. KobtL¡F« gâ Ï«Kiw mik¥Ãš äfΫ bkJthf eilbgW»wJ.

4. Ñœãiy gâah©ika®fŸ, všyh Jiw mDg§fisÍ« bgW« thŒ¥ò Fiw»wJ.

5. JiwfS¡»ilna V‰gL« xU§»iz¥ò ϧF ãyÎtšiy.

bghJthf gâKiw mik¥ò ngusÎ ãWtd§fS¡F«, Ïil¥g£l ãWtd§fS¡F«V‰wJ.

3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò3. tçir¥gâa® xG§fik¥ò

tçir¥gâa® mik¥ò v‹gJ tçir k‰W« gâa® Kiw mik¥òfis xU§nfÏiz¤j mik¥ghF«. ϧnf tçir mÂfhçfŸ br§F¤J tçiræšmik¡f¥gL»‹wd®. m¤Jl‹ Áw¥g¿Î bg‰w gâa®fŸ tçir mÂfhçfSl‹Ïiz¡f¥gL»wh®fŸ. mt®fŸ K¡»akhd rªj®¥g§fëš tçir mÂfhçfS¡Fm¿Îiu TW« tifæš brašgL»wh®fŸ. Ϫj Áw¥ò tšYd®fS¡F,

54

nkyh©ik Ïa¡Fe®

c‰g¤Â nkyhs®

bgh¿ahs® c‰g¤Âf©fhâ¥ghs®

Ïurhaz®

nk‹KiwahŸ

bjhêyhs® bjhêyhs® bjhêyhs®

gl« 3.3 gâKiw xG§fik¥ò

nk‹KiwahŸ nk‹KiwahŸ nk‹KiwahŸ

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

tçir¥gâa® KiwahdJ Ñœ¡f©l e‹ikfis tH§F»wJ.

1.tçir mÂfhçfŸ Áw¥g¿Î k‰W« Mnyhridfis Áw¥òtšYe®fëläUªJbgW»‹wd®. mt®fŸ j§fsJ bghW¥òfis äfΫ ÂwikahfM‰w¡Toat®fshf cŸsd®.

2. gâa® ãiyæš cŸs Áw¥ò tšYe®fŸ éçthd MŒÎfis nk‰bfh©Lnjitahd étu§fis tçir mÂfhçfS¡F tH§Ftjhš tçir mÂfhçfë‹ RikFiw»wJ.

3. gâa® ãiyæš cŸs Áw¥ò tšYe® njitahd étu§fisÍ« nj®ªj m¿ÎiuÍ«tH§F»‹wd®. Ïj‹ _ykhf tçir mÂfhçfŸ Áwªj KoÎfis vL¡f Ko»wJ.

4. x›bthU gâah©ikaU« xU F¿¥Ã£l braèš ftd« brU¤Jtjhšmt®fS¡F Áwªj mDgt« V‰gL»wJ.

5. tçir¥gâa® mik¥ghdJ be»œÎ¤ j‹ikÍl‹ Âfœ»wJ.

gâa® ãiyfŸ tçir mÂfhçfS¡F cjΫ t©z« cUth¡f¥g£LŸsd. mt®fŸk‰w JiwfS¡F m¿Îiu tH§F« mo¥gilæš gâòç»wh®fŸ.

55

nkyh©ik Ïa¡Fe®

gâahs®nkyhs®

gâ nkyhs® Kj‹ik¡fz¡fhs®

ÏaªÂu¡ f©fhâ¥ghs®

ju¡f£L¥gh£lhs®

gGJ gh®¥ò k‰W«guhkç¥ò mÂfhç

nk‹KiwahŸ 1

ntiyah£fŸ

jå cjéahs®

gl« 3. 4 tçir¥gâa® xG§fik¥ò

nk‹KiwahŸ 2

nk‹KiwahŸ 3

tçir

gâa®

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

ËtU« FiwghLfshš tçir gâa®Kiw mtÂ¥gL»wJ.

1. tçir mÂfhçfS¡F« Áw¥ò tšYe®fS¡F« mo¡fo fU¤J ntWghL V‰gL»wJ.

2. eilKiwæš mÂfhu cwÎ Kiwfis tçir k‰W« gâa® mYty®fëilnatiuaW¤J¡ TWtJ fodkh»wJ. rçahd Kiwæš flikfŸ tiuaW¡f Koahjg£r¤Âš xU§»iz¥ò äfΫ fodkh»wJ.

3. gâa®ãiyæš cŸs Áw¥ò tšYe®fŸ éisÎfS¡F¥ bghW¥ghtšiy. vdntmt®fŸ j§fŸ gâfëš äFªj ftd« brY¤jhkš ÏU¡fyh«.

4. FG xG§fik¥ò4. FG xG§fik¥ò4. FG xG§fik¥ò4. FG xG§fik¥ò4. FG xG§fik¥ò

xU FG v‹gJ gy eg®fë‹ bjhF¥ghF«. ÏJ F¿¥Ã£l Ãu¢ridfisbtë¥gilahf fyªjhnyhÁ¤J Ô®ÎfS¡F gçªJiu brŒtJ Ïj‹ gâahF«. ÏJcUth¡f¥gL« nghnj Ïj‹ gâ všiyahdJ Ô®khå¡f¥gL»wJ. ÏJ F¿¥Ã£lelto¡iffis ifahs mÂfhu« tH§f¥gL»wJ.

FGé‹ cW¥Ãd®fS¡F Ãu¢ridæ‹ étu§fis MŒÎ brŒÍ« cçikc©L. ãWtd¤Â‹ vªj gâãiyæèUªJ« gšntW JiwfëèUªJ« cW¥Ãd®fŸnj®ªbjL¡f¥glyh«.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

ÑnH étç¡f¥g£LŸs fhuz§fS¡fhf FG¡fŸ ga‹gL¤j¥gL»wJ.

1. FG KoÎfŸ rk‹gL¤j¥gLtJl‹ neh¡f¤Â‹ mo¥gilæY« mséašmo¥gilæY« mik»wJ.

2. FG gšntW Jiwfëilna M‰wš thŒªj xU§»iz¥ig¤ bjëÎgL¤J»wJ.

3. cW¥Ãd®fŸ KobtL¤jèš g§F bfhŸs mDk¡f¥gLtjhš gâahs®fë‹ne®ik k‰W« bghW¥ò ngh‹wit ca®¤j¥gL»wJ.

4. ÏJ cW¥Ãd®fëilna Ku©ghLfis¤ j鮡»wJ.

5. gy FG¡fëš nkyhs®fŸ g§F bgWtjhš mt®fsJ mDgt« mÂfç¡»wJ.

6. brŒÂfis ãWtd« KGt‰F« éiuéš bjçé¥gj‰F FG mik¥ò ga‹gL»wJ.

7. FG¡fŸ v®¥òfis rkhë¥gj‰F« nghuh£l§fis mikÂ¥gL¤jΫcUth¡f¥gL»wJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1. FG¡ T£l§fŸ gz¤ijÍ« neu¤ijÍ« mÂf« bryéL« xU eilKiw.

2. FGé‹ brašKiw bkJthf eilbg‰whš KoÎfis clD¡Fl‹ vL¡f KoahJ.

3. FG KoÎfŸ äfΫ Áwªjjhf Ïšyhé£lhY« V‰W¡ bfhŸs¡Toajhf ÏU¡F«.

4. xU cWÂthŒªj cW¥Ãd® FGit j‹dh£Á brŒÍ« thŒ¥ò cŸsJ.

5. xU jå¥g£l tšyik cilat® FGéid j‹ Koé‰F M¡»uä¥ò brŒ»wh®fŸ.56

6. Áy rka¤Âš FG¡fŸ braš elto¡if vL¡fhkš ÏU¥gj‰fhfΫ jtwhf¥ga‹gL¤j¥gL»wJ. KoÎfis¤ jhkjkhf vL¥gj‰F« rçahd KoÎfŸ vL¡fhkšnghtj‰F« fhuzkh»wJ.

xG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaL

mik¥Ãš cŸs mid¤J cW¥Ãd®fS« mÂfhu cwÎKiwfis vëšm¿ªJ bfhŸtj‰F« Áwªj nkyh©ik¡F« cjéahf xG§fik¥ò és¡f¥gl«mik»wJ. ãWtd cwÎKiwfis¥ òçªJ bfhŸs cjéahfΫ brŒÂfis¤bjçé¡F« fUéahfΫ cŸsJ.

xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ bghUŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ bghUŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ bghUŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ bghUŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ bghUŸ

ãWtd¤Â‹ gšntW gâãiyfisÍ« Kiwahd cwÎKiwfisÍ«tiugl«_ykhf és¡F« xU fUéna xG§fik¥ò és¡f¥gl« MF«. ÏJnkyh©ik ãiyfisÍ« Jiw cwÎKiwfisÍ« és¡F»wJ. ãWtd f£lik¥ig¡fh£L« khÂç¥gl« v‹W« Twyh«.

íah®{ bl®çæ‹íah®{ bl®çæ‹íah®{ bl®çæ‹íah®{ bl®çæ‹íah®{ bl®çæ‹ T‰W¥go xG§fik¥ò és¡f¥gl« v‹gJ xU tiuglés¡f« ÏJ ãWtd¤Â‹ K¡»akhd ãiyfisÍ« gâfisÍ« mt®fëilna vG«

cwÎKiwfisÍ« f©fhâ¥ghs®fë‹ têKiwfisÍ« ah® vªj¥ gâfis¡ifahS»wh®fŸ, mt®fSila mÂfhu ãiyfŸ v‹d? v‹gijÍ« és¡F»wJ.

xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸ

xG§fik¥ò és¡f¥gl§fŸ gy tif¥gL«xG§fik¥ò és¡f¥gl§fŸ gy tif¥gL«xG§fik¥ò és¡f¥gl§fŸ gy tif¥gL«xG§fik¥ò és¡f¥gl§fŸ gy tif¥gL«xG§fik¥ò és¡f¥gl§fŸ gy tif¥gL«

1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl« 2.gL»il és¡f¥gl«2.gL»il és¡f¥gl«2.gL»il és¡f¥gl«2.gL»il és¡f¥gl«2.gL»il és¡f¥gl«

57

Ïa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FGÏa¡Fe® FG

nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®nkyh©ik Ïa¡Fe®

c‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Ânkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

rªijrªijrªijrªijrªijnkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

ãÂãÂãÂãÂãÂnkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

gâa®gâa®gâa®gâa®gâa®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

»is nkyhs® 1»is nkyhs® 1»is nkyhs® 1»is nkyhs® 1»is nkyhs® 1 »is nkyhs® 2»is nkyhs® 2»is nkyhs® 2»is nkyhs® 2»is nkyhs® 2

é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs® é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs® é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®

»is nkyhs® 3»is nkyhs® 3»is nkyhs® 3»is nkyhs® 3»is nkyhs® 3

gl« 3.5 br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«

1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«1. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl«

ÏJ ãWtd mik¥Ãid xU Ãuä£ tot¤Âš fh£L»wJ. f£lisãiyfŸ nkèUªJ ÑHhf br§F¤J tçiræš tU»wJ. br§F¤J tot és¡f¥gl«všyh Ïl§fëY« ga‹gL¤j¥gL»wJ.

2. gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«2. gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«2. gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«2. gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«2. gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«

ϧF Ãuä£ gL»ilahf mikªJŸsJ. mÂfhu¤Â‹ ca®ãiyahdJÏl¥g¡f« mikªJŸsJ. mÂfhu¤Â‹filãiyahdJ ty¥g¡f« mikªJŸsJ.Ï›éu©L ãiyfS¡F« Ïilæš x›bthU gâãiyfS« ÏläUªJ tykhftªjil»wJ. vdnt Ïij ÏläUªJ ty« bršY« és¡f¥gl« v‹W Twyh«.

xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ ga‹fS« e‹ikfS«xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ ga‹fS« e‹ikfS«xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ ga‹fS« e‹ikfS«xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ ga‹fS« e‹ikfS«xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ ga‹fS« e‹ikfS«

xU xG§fik¥ò és¡f¥glkhdJ nkyh©ik¡F cgnahfkhd fUéahF«.

mj‹ e‹ikfŸ ÑœtUkhW.

1. xU ãWtd¤Â‹ gšntW ãiyfisÍ« mit v§fd« x‹Wl‹ x‹Wbjhl®òilajhf mikªJŸsJ v‹gijÍ« és¡F»wJ.

2 ÏJ ãWtd¤Â‹ bjëthd ntiyfisÍ« neh¡f§fisÍ« òçªJ bfhŸscjλwJ..

3. ÏJ xnu gh®itæš mÂfh tçiriaÍ« bghW¥òfisÍ« x›bthUtU«m¿ªJ bfhŸS« tifæš mikªJŸsJ.

58

Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe® FG FG FG FG FG

nkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©iknkyh©ikÏa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®Ïa¡Fe®

c‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Ânkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

rªijrªijrªijrªijrªijnkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

ãÂãÂãÂãÂãÂnkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

gâa®gâa®gâa®gâa®gâa®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®nkyhs®

»is 1»is 1»is 1»is 1»is 1

»is 2»is 2»is 2»is 2»is 2

»is 3»is 3»is 3»is 3»is 3

é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®

é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®

é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®é‰gidahs®

gl« 3.6 gL»il xG§fik¥ò és¡f¥gl«

4. ÏJ ãWtd¤Â‹ khÂç¥gl«. ÏJ mik¥Ã‰F gâfis Ãç¤J¡ bfhL¥gj‰FcjλwJ.

5. ãWtd¤Â‹ kh‰w§fis £läLtj‰F ÏJ mo¥gilahf és§F»wJ.

6. btëah£fS¡F xU têfh£oahfΫ mt®fŸ ahiu¤ bjhl®ò bfhŸsnt©L« v‹gj‰F cjéahfΫ cŸsJ.

7. òÂa gâahs®fS¡F ãWtd¤ij¥g‰¿ KGikahf¤ bjçªJ bfhŸstrÂahf cŸsJ.

8. gâahs®fis tif¥gL¤jΫ kÂ¥ÕL brŒaΫ ÏJ xU f£lik¥ghfcŸsJ.

9. jftš bjhl®ig V‰gL¤J»wJ.

xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ FiwghLfŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ FiwghLfŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ FiwghLfŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ FiwghLfŸxG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ FiwghLfŸ

1. xG§fik¥ò és¡f¥glkhdJ Kiwahd cwÎKiwfis k£Lnkbtë¥gL¤J»wJ. Kiwa‰w cwÎfshdJ Ïš fh£l¥gLtšiy.

2. ÏJ xU ãiyahd mik¥Ãid¡ fh£L»wJ. Ïš be»œÎj‹ikfŸ Ïl«bgWtšiy.

3. Kiwahd cwÎKiwfŸ gâ¤Jiw M£Áahs®fë‹ khwhj ãiyæidbtë¥gL¤J»‹wd.

4. ϧF gâahs®fS¡»ilna vH¡Toa cwÎKiwfŸ k£Lnk fh£l¥gL«.mit c©ikahf cŸs cwÎ Kiwfsh v‹W Tw KoahJ.

5. xU jåeg® v¤jid mÂfhu¤ij btë¥gL¤j KoÍ« v‹W« mt®fŸ v›tsÎbghW¥òilat®fŸ v‹W« fh£L»wJ.

6. rçahf totik¡f¥glhj és¡f¥gl§fŸ gâahs¡S¡»ilnaFH¥g§fisÍ«, jtWjyhd òçªJ bfhŸSjiyÍ« cUth¡F»wJ.

xG§fik¥ò¡ ifnaLxG§fik¥ò¡ ifnaLxG§fik¥ò¡ ifnaLxG§fik¥ò¡ ifnaLxG§fik¥ò¡ ifnaL

xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ étç¡f¥g£l mik¥ng xG§fik¥ò¡ ifnaL.ÏJ xG§fik¥ò ifna£il étç¡f¡Toa xU üš totkhF«. xG§fik¥òés¡f¥gl« ah® ah® nkš mÂfhu« cŸst® v‹W bjçé¡»wJ. Mdhš ÏJ mt‰¿‹všiyfisÍ« v®gh®¡F« brašfisÍ« és¡Ftšiy. vdnt bgça ãWtd§fŸxG§fik¥ò¡ ifna£oid¤ jahç¡»wJ.

ÏJ xU ò¤jftoéš mikªj mik¥Ã‹ és¡fkhF«. ÏJ ãWtd¤Â‹neh¡f§fisÍ« bfhŸiffisÍ« têfisÍ« és¡F»wJ. ÏJ flikfisÍ«bghW¥òfisÍ« cŸsl¡»aJ.

59

ÏJ xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ Jiz VL ngh‹wJ. ÏJ étu§fismid¤J¥ gâahs®fS¡F« m¿é¡»wJ. gâahs®fë‹ elto¡iffisf£L¥gL¤jΫ têfh£lΫ cjΫ fUéahf¤ Âfœ»wJ.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

1. xU ãWtd¤Â‹ cŸ f£lik¥ò g‰¿a étu§fis vG¤J ó®tkhf

és¡F»wJ.

2. éÂfisÍ« eilKiw xG§FfisÍ« fU¤JfisÍ« jukhdés¡f§fisÍ« bjçé¡»wJ.

3. òÂa gâahs®fS¡F gæ‰Á më¡f cjλwJ.

4. rhjhuz ãiyfëY« éiuthd KoÎfis vL¡f cjλwJ.

5. ts§fisÍ« mÂfhu§fisÍ« f©l¿ªJ r£ló®tkhd Ku©ghLfis¤j鮡f cjλwJ.

6. xUä¤jãiy¤ j‹ikia cUth¡F»wJ.

7. mÂfhu x¥gil¥ig cUth¡Ftj‹ _y« jåãiy nkyh©ik cUthfcjλwJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1. ifnaLfis¤ jahç¡f fhy« k‰W« gz« mÂf« njit¥gL»wJ. vdnt ÁWãWtd§fŸ Ïjid¡ ifahs KoahJ.

2. Ïit ãWtd¤Âš be»œt‰w j‹ikia cUth¡F»wJ. jåeg®fU¤JfS¡F« v©z§fS¡F« äfΫ Fiwªj thŒ¥Ãid¤ jU»wJ.

3. všyh cwÎKiwfisÍ« btë¥gL¤Jtjhš ÏufÁa§fŸ ngz Kotšiy.

mÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jš

xG§fik¤jš eilKiwæš mÂfhu x¥gil¤jš v‹gJ xU K¡»akhdfhuâahF«. vªj xU jåkåjD« všyh ntiyfisÍ« jhnd brŒa KoahJ. vdntxU ãWtd¤Â‹ bkh¤j ntiyfS« gy gFÂfshf¥ Ãç¡f¥g£L gâahs®fëilnatH§f¥gL»wJ. x›bthU jåkåjU¡F« j‹ gâia ãiwnt‰Wtj‰fhf ÁymÂfhu§fŸ tH§f¥gL»‹wd.

x›bthU nkyhsU« jdJ mÂfhu¤ij¤ j‹ Jiz¥ gâahs®fël« g»®ªJbfhŸS»wh®. Vbdåš mtuhš jåahf mÂfhu¤ij¥ ga‹gL¤j KoahJ. flikiatiuaW¤J mÂfhu¤ij tH§»a ÃwF, xU nkyhs® jdJ Jiz¥gâahs®fismt®fsJ flikia brŒJ Ko¡F« tiuæš f©fhâ¡»wh®. xG§fik¤jè‹Ï›tik¥ò eilKiwna eh« mÂfhu x¥gil¤jš v‹W TW»nwh«.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

mÂfhu x¥gil¥ò¢ braš KiwahdJ. v®gh®¡F« éisÎfisã®zæ¤jš ntiyia¥ g»®ªjë¤jš mÂfhu¤ij x¥gil¤jš ngh‹w fhuâfŸ _y«bghW¥òfis brašgL¤Â ãiwnt‰Wjny MF«.

- T©£° T©£° T©£° T©£° T©£° & Xblhdš ( Xblhdš ( Xblhdš ( Xblhdš ( Xblhdš (Koontz & O’ Donnell)

60

x¥gil¥ò v‹gJ gâfis xJ¡ÑL brŒJ mj‰fhd mÂfhu¤ij tH§FjšMF« F. G. nkh® nkh® nkh® nkh® nkh® (F. G. More ).

mÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ

1. nkyhs® jdJ mÂfhu¤ij¤ j‹ Jiz¥ gâahs®fël« g»®ªJ bfhŸ»wh®.m¥gâahs® jd¡F më¡f¥g£l tiuaiu¡FŸ jdJ mÂfhu¤ij ga‹gL¤jnt©L«.

2. nkyhs® j‹ål« Ïšyhj mÂfhu¤ij k‰wtçl« x¥gil¡f ÏayhJ. nkY«,mt® KG mÂfhu¤ijÍ« gâahsU¡F g»®ªJ bfhL¡f KoahJ. Vbdåš m›thWg»®ªjë¡F« nghJ mt® j‹ ãiyia k‰wtU¡F kh‰¿aJ nghš M»éL«.

3. bghJthf nkyhs® rhjhuz gâfS¡fhd (K¡»a« mšyhj) KoÎfŸ vL¡F«mÂfhu« k‰W« mij ãiwnt‰Wtj‰fhd bfhŸiffis mt® jd¡F ÑGŸsgâahs®fS¡F më¡fyh«. mnj neu¤Âš mt® bfhŸiffis Ô®khå¡F«mÂfhu¤ijÍ« gâahs®fë‹ ÛJ f£L¥gL¤J« mÂfhu¤ijÍ« j‹ål«it¤JŸsh®.

4. nkyhs® jdJ mÂfhu¤ij gâahs®fël« g»®ªJ bfhŸtJ Áy fhuâfis¥bghW¤J mik»wJ. mit, nkyhsç‹ Âwik, gâahsç‹ Âwik, mªãWtd¤Â‹nkyh©ik¤ j¤Jt§fŸ m«nkyhsU¡F m¥gâahs® nkš cŸs e«Ã¡if Ï‹dÃw.

5. nkyhs® mÂfhu¤ij x¥gil¤j‹ _y«, jdJ mÂfhu¤ij ÏH¥gšiy.m›tÂfhu¤ij Fiw¡fnth, mÂf¥gL¤jnth mšyJ ÂU«g¥ bgwnth mtU¡Fcçik c©L.

6. mÂfhu x¥gil¤jš v‹gJ F¿¥Ã£ljhfnth, bghJthdjhfnth,vG¤J_ykhfnth, thŒ¢ brhš _ykhfnth, Kiwahdjhfnth, Kiwa‰wjhfnth,Ñœneh¡»nah, nkšneh¡»nah, gL»ilahfnth ÏU¡fyh«.

7. mÂfhu x¥gil¤jš _y« vtU« jdJ bghW¥Ãid j鮡f ÏayhJ. vªj xUnk‰gh®itahsU« jdJ ntiyfëš j‹ bghW¥ig Fiw¤J¡ bfhŸsnth mšyJj鮡fnth KoahJ. vdnt, mt® j‹gâahs®fS¡F x¥gil¤j¥ gâia j‹éU¥g¤Â‰nf‰g brŒJŸshuh vd f©fhâ¡F« bghW¥ig bg‰WŸsh®.

8. mÂfhu x¥gil¤jš v‹gJ fiy Vbdåš

(m) cUth¡F« Âw‹ bfh©lJ.

(M) gæ‰Áia¥ bghW¤jJ.

(Ï) Koit mo¥gilahf¡ bfh©lJ.

61

(<) jå egç‹ Âwikia¥ bghW¤jJ.

(c) jå egç‹ braš bghW¤jJ.

mÂfhu x¥gil¥Ã‹ eilKiwfŸ / go ãiyfŸmÂfhu x¥gil¥Ã‹ eilKiwfŸ / go ãiyfŸmÂfhu x¥gil¥Ã‹ eilKiwfŸ / go ãiyfŸmÂfhu x¥gil¥Ã‹ eilKiwfŸ / go ãiyfŸmÂfhu x¥gil¥Ã‹ eilKiwfŸ / go ãiyfŸ

1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš

xU ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhis mila, nkyhs® Kjèš gâahsçl« ÏUªJv®gh®¡F« Koit ã®zæ¡f nt©L«.

2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš

nkyhs® Koit ã®zæ¤j¥ ÃwF, gâahs®fS¡F gâfis, mt®fë‹ jFÂ,mDgt« k‰W« kd¥gh§F Ït‰¿‹ mo¥gilæš xJ¡ÑL brŒa nt©L«.

3. mÂfhu¤ij tH§Fjš3. mÂfhu¤ij tH§Fjš3. mÂfhu¤ij tH§Fjš3. mÂfhu¤ij tH§Fjš3. mÂfhu¤ij tH§Fjš

Jiz¥gâahs®fS¡F¤ njitahd mÂfhu§fŸ tH§f¥gléšiyahdhšflikfis xJ¡FtJ bghUs‰W¥ nghF« mt®fŸ njitahd mÂfhu§fŸ ÏšyhkšbghW¥òfis ãiwnt‰w KoahJ. m›thW mÂfhu« tH§f¥gL« nghJJiz¥gâahs®fŸ ts§fis¥ ga‹gL¤jΫ KoÎfis vL¡fΫ jdJfU¤Jfis¤ bjçé¡fΫ mDk¡f¥gL»wh®fŸ.

4. gâãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš4. gâãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš4. gâãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš4. gâãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš4. gâãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš

mÂfhu« tH§f¥g£l Jiz¥gâahs®fŸ rçahdgâãiwnt‰w¤Â‰F«mÂfhu¤ij¥ ga‹gL¤Jtj‰F« bghW¥gh¡f¥gl nt©L«. gšbrhšY« bghW¥Ã‹všiyahdJ tH§f¥g£l mÂfhu¤Â‹ všiyiaÍ« bghW¥Ã‹ všiyiaÍ«bghW¤jJ. xU gâahs® mtU¡F tH§f¥glhj brašfS¡F bghW¥ng‰f KoahJ.

mÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸ

e‹ikfŸ / ga‹fŸe‹ikfŸ / ga‹fŸe‹ikfŸ / ga‹fŸe‹ikfŸ / ga‹fŸe‹ikfŸ / ga‹fŸ

1.1 .1 .1 .1 . x›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJx›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJx›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJx›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJx›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJ - mÂfhu x¥gil¤jš v‹gJx›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhd fhuâahF«. vªj xU jåkåjD« všyhntiyfisÍ« jhnd brŒa KoahJ. Ïj‰F FG eg®fë‹ x¤JiH¥ò njit¥gL»wJ.vdnt x›bthU nkyhsU« jdJ mÂfhu¤ij¤ j‹ Jiz¥ gâahs®fël« g»®ªJbfhŸ»wh®.

2 .2 .2 .2 .2 . nkšãiy nkyh©ikaU¡F gâ¥gSéèUªJ éLjiynkšãiy nkyh©ikaU¡F gâ¥gSéèUªJ éLjiynkšãiy nkyh©ikaU¡F gâ¥gSéèUªJ éLjiynkšãiy nkyh©ikaU¡F gâ¥gSéèUªJ éLjiynkšãiy nkyh©ikaU¡F gâ¥gSéèUªJ éLjiy - x›bthUJiwæèU¡F« nkšãiy nkyh©ikaU« bkh¤j ntiyfisÍ« gy gFÂfshf¥Ãç¤J tH§F»wh®. Ïj‹ _y« mt® K¡»akhd bfhŸif. étu§fëš j§fsJmÂfkhd gâ neu¤ij bryélyh«. thyhakhd braš KoÎfis¤ Ô®khå¡F«mÂfhu¤ij Ñœ¥gâahs®fŸ ftå¤J¡ bfhŸ»‹wd®.

3 .3 .3 .3 .3 . Áw¥ghf brašgLjšÁw¥ghf brašgLjšÁw¥ghf brašgLjšÁw¥ghf brašgLjšÁw¥ghf brašgLjš - vªj xU ãWtd¤Â‹ ntiyÍ« c‰g¤Â, é‰gid, ãÂ,kåj ts« vd¥ gy¥ ÃçΡf¥gL»wJ. x›bthU ÃçΫ m¥Ãçé‹ nkšãiy

62

nkyh©ikauhš f©fhâ¡f¥gL»wJ. vL¤J¡fh£lhf, é‰gid¤ Jiwæš és«gu«,é‰gid nk«ghL, bghUŸfis Á¥g« f£Ljš, rªij étu§fis¢ nrfç¤jš vdx›bthUtU« x›bthU gâia brŒ»‹wd®. Mdhš Ït®fŸ midtU« é‰gid¤Jiw nkšãiy nkyh©ika® f£L¥gh£o‹ Ñœ ntiy brŒ»‹wd®.

4.4 .4 .4 .4 . rçahd KoÎfŸrçahd KoÎfŸrçahd KoÎfŸrçahd KoÎfŸrçahd KoÎfŸ - mÂfhu x¥gil¤jèš gâahs® jd¡F tiuaW¡f¥g£lvšiy¡FŸ rçahd neu¤Âš KoÎfis vL¡f KoÍ«.

vL¤J¡fh£lhf, nk‹KiwahŸ, jdJ tiuaW¡FŸ KoÎfis nkÂfhçæ‹Ô®khd¤Â‰F fh¤ÂU¡fhkš jhnd KoÎfis vL¡fh«.

5 .5 .5 .5 .5 . gâæš ÂU¥Âgâæš ÂU¥Âgâæš ÂU¥Âgâæš ÂU¥Âgâæš ÂU¥Â - Áwªj éisÎfis V‰gL¤J« gâahs®fŸ, mj‰fhfC¡Fé¡f¥gL»wh®fŸ. mit f©Q¡F¥ òydhF« k‰W« òydhfh¥ ga‹fshftH§f¥gL»wJ. Ïjdhš mtU¡F gâæš mÂf¥goahd ÂU¥Â »il¡»wJ.

6 .6 .6 .6 .6 . éahghu éçth¡f¤Â‰F têtif brŒ»wJéahghu éçth¡f¤Â‰F têtif brŒ»wJéahghu éçth¡f¤Â‰F têtif brŒ»wJéahghu éçth¡f¤Â‰F têtif brŒ»wJéahghu éçth¡f¤Â‰F têtif brŒ»wJ - x›bthU gâah£fS«j§fŸ gâfis Âw«gl brŒa gH¡f¥g£L éLtjhš ãWtd ts®¢Á k‰W« ntWg£lgy elto¡iffëš <LgL»wJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

mÂfhu x¥gil¤jyhš Ñœ¡f©l Ãu¢ridfŸ cUthfyh«.

1. Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t«Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t«Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t«Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t«Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t«

Áy nkyhs®fŸ Ra M¡»uä¥ò brŒtš M®t« fh£L»‹wd®. mÂfhux¥gil¤jš _y« gâahs®fël« f£L¥gh£il ÏHªJ éLnth« v‹W v©Q»‹wd®.Ï«nkyhs®fŸ Jiz¥gâahs®fŸ x¥òjš bgw x›bthU KiwÍ« j§fël« tunt©L« v‹W v©Q»‹wd®.

2. Jiz¥gâahs®fël¤Âš e«Ã¡ifæ‹ikJiz¥gâahs®fël¤Âš e«Ã¡ifæ‹ikJiz¥gâahs®fël¤Âš e«Ã¡ifæ‹ikJiz¥gâahs®fël¤Âš e«Ã¡ifæ‹ikJiz¥gâahs®fël¤Âš e«Ã¡ifæ‹ik

Áy neu§fëš nkyhs®fŸ j§fSila Jiz¥gâahs®fŸ jtwhd KoÎfisvL¥gj‹ _y« j§fSila Jiw jé¡f nt©o tUnkh v‹W v©Q»‹wd®. Ϫjga¤Â‹ _ykhf mt® mÂfhu¤ij x¥gil¡f ja§fyh«.

3. ék®rd§fis F¿¤j ga«ék®rd§fis F¿¤j ga«ék®rd§fis F¿¤j ga«ék®rd§fis F¿¤j ga«ék®rd§fis F¿¤j ga«

Áy Jiz¥gâahs®fŸ mÂfhu¤ij bgw kW¡»wh®fŸ Vbd‹whš v®gh®¤jãiyia mt®fŸ milaéšiyba‹whš ék®Á¡f¥gLth®fŸ v‹w ga« ãyλwJ.

4. C¡f CÂaä‹ikC¡f CÂaä‹ikC¡f CÂaä‹ikC¡f CÂaä‹ikC¡f CÂaä‹ik

Âwikahd Jiz¥gâahs®fis C¡Fé¡f nghÂa C¡f CÂa« më¡f¥glnt©L«. C¡f CÂaä‹ikahš Jiz¥gâahs®fŸ mÂfhu ãiyfis¥ bgWtšéU¥g« fh£Ltšiy.

5. ts§fë‹ikts§fë‹ikts§fë‹ikts§fë‹ikts§fë‹ik

Jiz¥gâahs®fS¡F gâfis xJ¡ÑL brŒjhš k£L« nghjhJ.mt®fS¡F bfhL¡f¥g£l mÂfhu« _ykhf nghJkhd ts§fis bgw nt©L«mjhtJ kåj‹, ÏaªÂu§fŸ, bghU£fŸ k‰W« gz«. xUmik¥Ãš Ϫj ts§fŸFiwÍkhdhš Jiz¥gâahs®fŸ mt®fSila gâia br›tnd brŒa ÏayhJ.mÂfhu x¥gil¤jš Ϫj fhuz¤jhš njhšéæš KoÍ«.

63

mÂfhu x¥gil¤jè‹ mo¥gil TWfŸ mšyJ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ mo¥gil TWfŸ mšyJ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ mo¥gil TWfŸ mšyJ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ mo¥gil TWfŸ mšyJ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ mo¥gil TWfŸ mšyJ nfh£ghLfŸ

1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš

nkyhs® mÂfhu x¥gil¤j‰F K‹ò, gâahsU¡F v‹d ntiyiax¥gil¡f¥ ngh»nwh« v‹gijÍ« mj‰fhd KoitÍ« Ô®khå¤J¡ bfhŸs nt©L«.

2. KG¥bghW¥ò2. KG¥bghW¥ò2. KG¥bghW¥ò2. KG¥bghW¥ò2. KG¥bghW¥ò

xU nkyhs® mÂfhu¤ij k£Lnk x¥gil¡f KoÍ«. bghW¥ig x¥gil¡fKoahJ. nkyhs® jd¡F x¥gil¡f¥g£l ntiy¡F, jd¡F nkYŸs mÂfhç¡FbghW¥ghdt® M»wh®.

vL¤J¡fh£lhf, é‰gid nkyhs® é‰gh©ikaç‹ braY¡F bghJnkyhsU¡F bghW¥ghdt® M»wh®.

3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«

v¥nghJ« mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«. Jiz¥gâahs¡F tH§f¥gL« mÂfhu«, bghW¥ig él mÂfkhf ÏUªjhš, mt®fŸmÂfhu¤ij jtwhf¥ ga‹gL¤j neçlyh«. mnj nghy mÂfhu« bghW¥igél FiwthfÏUªjhš. gâahs® j‹ ntiyia¢ Áw¥ghf¢ brŒa ÏayhJ. vdnt mÂfhuK«bghW¥ò« x‹Wl‹ x‹W ÏizªJ bršy nt©L«.

4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik4. f£lis xUik

xU Jiz¥ gâahs® xnu xU ca® mÂfhçæl« ÏUªJ k£Lnk f£lisfis¥bgw nt©L« k‰W« xnu xU mÂfhç¡F k£Lnk bghW¥òilat® Mt®.vL¤J¡fh£lhf, xU é‰gidahs®, xU é‰gid nkyhsçl« ÏUªJ k£LnkMizfis¥ bgw nt©L«. mt® Ïu©L nkyhsçl« ÏUªJ Mizfis¥ bg‰whš,vtUila Miz¡F ÑœgotJ v‹W bjçahJ.

5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ

x›bthU gâahsU« j‹Dila mÂfhu všiyia bjçªÂU¡f nt©L«.mnj nghš nkyhs®, mÂfhu x¥gil¤jè‹ nghJ, mt® vt‰iw brŒa nt©L«, vt‰iwbrŒa¡ TlhJ v‹gij bjëthf¢ brhšy nt©L«.

vL¤J¡fh£lhf, gšntW Ïl§fS¡F gaz« brŒa¢ Toa é‰gidahs®,brš»‹w Ïl§fëš j§fΫ, czÎ éLÂæš c©zΫ ãWtd« bryÎ brŒayh«,mnj neu¤Âš mt® xU ehis¡F mÂfg£rkhf v›tsÎ bryÎ brŒayh« v‹gijK‹T£ona brhšy nt©L«.

ika¥gL¤Jjš k‰W« mÂfhu¥ gutyh¡f« - bghUŸ - tiuéy¡fz«ika¥gL¤Jjš k‰W« mÂfhu¥ gutyh¡f« - bghUŸ - tiuéy¡fz«ika¥gL¤Jjš k‰W« mÂfhu¥ gutyh¡f« - bghUŸ - tiuéy¡fz«ika¥gL¤Jjš k‰W« mÂfhu¥ gutyh¡f« - bghUŸ - tiuéy¡fz«ika¥gL¤Jjš k‰W« mÂfhu¥ gutyh¡f« - bghUŸ - tiuéy¡fz«

ika¥gL¤Jjš k‰W« gutyh¡fš v‹w ÏU brh‰fS« x‹¿‰F x‹W

v®kiwahdJ. ika¥gL¤Jjš v‹gJ mÂfhu¤ij nkšãiy nkyh©ikæš k£L«Fé¤J it¤ÂU¥gJ MF«.

gutyh¡f« v‹gJ mÂfhu¤ij xU ãWtd« KGtÂY« Ãç¤J tH§FtijF¿¡F«.

64

6. ešy f£L¥gh£L Kiwæ‹ikešy f£L¥gh£L Kiwæ‹ikešy f£L¥gh£L Kiwæ‹ikešy f£L¥gh£L Kiwæ‹ikešy f£L¥gh£L Kiwæ‹ik

x¥gil¤jè‹ bt‰¿ia xU ešy f£L¥gh£L Kiw _ykhfnt ms¡f KoÍ«.Ï›éjkhd f£L¥gh£L Kiwæ‹ikahš x¥gil¥ò xU rçæšyhj brayh» éL«.

ika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸ

1. nkšãiy jiytç‹ Âwikia br«ikahf¥ ga‹gL¤j cjλwJ.

2. všyh brašfisÍ« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhis neh¡» Ïiz¡f cjλwJ.

3. nkšãiy nkyh©ik mséš x‰Wikia ts®¡f cjλwJ.

4. bfhŸiffŸ k‰W« £l§fŸ xnu khÂçahf ÏU¡f cjλwJ.

65

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

ÿæ° My‹ÿæ° My‹ÿæ° My‹ÿæ° My‹ÿæ° My‹ T‰W¥go mÂfhu¤ij ikakh¡Fjš xU ãWtd¤Â‹ika¥gFÂæš Â£lä£l ãiyahd mÂfhu xJ¡ÑlhF«. gutyh¡Fjš v‹gJ xUãWtd¤Â‰FŸ £läl¥g£l mÂfhu x¥gil¤jš MF«. nkšãiyæš Féa nt©oamÂfhu§fis¤ jéu ãWtd¤Â‹ Ñœãiyfëš mÂfhu x¥gil¥ò brŒa £lä£lKa‰Áfns mÂfhu¥ gutyh¡f« MF«.

ika¥gL¤j¥g£l ãWtd mik¥ig ËtU« és¡f¥gl¤Â‹ _y« és¡fyh«.

é‰gidé‰gidé‰gidé‰gidé‰gidmÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1

bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®

rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®

nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®11111

nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®nk‰gh®itahs®22222

é‰gidé‰gidé‰gidé‰gidé‰gidmÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2

Ïy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljš

ju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghL

rªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Á

gl« 3. 7 ika¥gL¤j¥g£l mik¥ò

ÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥ò és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«

é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡f£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjš

5. mtru fhy§fëš, ãWtd¤Â‹ ts§fisÍ« brŒÂfisÍ« cldoahfΫÁw¥ghfΫ nrfç¤J ãyikia rkhë¡f Ko»wJ.

6. xnu gâia ÂU«g¤ ÂU«g brŒtij Fiw¡f Ko»wJ.

ika¥gL¤Jjè‹ ÔikfŸika¥gL¤Jjè‹ ÔikfŸika¥gL¤Jjè‹ ÔikfŸika¥gL¤Jjè‹ ÔikfŸika¥gL¤Jjè‹ ÔikfŸ

1. Ô®khd« vL¤jš k‰W« jftš bjhl®Ãš jhkj« V‰gl thŒ¥òŸsJ.

2. Áy neu§fëš ika¥gL¤Jjèdhš mÂfhu« k‰W« Âw‹ jtWjyhf¥ga‹gL¤j¥ gL»wJ.

3. ÑGŸs gâahs®fë‹ ts®¢Á ml¡f¥gL»wJ.

4. ÑGŸs gâahs®fS¡F Fiwthd C¡Fé¤jY¡F« kdtèik¡F«fhuzkhf mik»wJ.

5. ãWtd¤Â‹ ts®¢Á nkšãiy nkyh©ikaç‹ clšey« k‰W« c‰rhf¤ij¥bghW¤jJ.

mÂfhu gutyh¡fšmÂfhu gutyh¡fšmÂfhu gutyh¡fšmÂfhu gutyh¡fšmÂfhu gutyh¡fš

mÂfhu¥ gutyh¡fš v‹gJ nkšãiy nkyh©ika® k£Lnk brŒa KoÍ« v‹wgâia¤ jéu k‰w gâfis Ñœãiy¥gâahs®fS¡F £lä£L tH§F«KGikahd Ka‰ÁahF«. ÏJ mÂfhu x¥gil¤jiy él¡ TLjš bghUSilaJ.mÂfhu x¥gil¤jš xUtçläUªJ mÂfhu¤ij¥ ÃçbjhUtU¡F kh‰Wjš MF«.Mdhš mÂfhu¥ gutyh¡fš v‹gJ ãWtd« KGtJ« mÂfhu¤ij¥ Ãç¤JtH§FtjhF«.

mÂfhu¥ gutyh¡fè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸmÂfhu¥ gutyh¡fè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸmÂfhu¥ gutyh¡fè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸmÂfhu¥ gutyh¡fè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸmÂfhu¥ gutyh¡fè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ

11111. Jiz¥gâahs®fS¡F¤ bj«ó£lšJiz¥gâahs®fS¡F¤ bj«ó£lšJiz¥gâahs®fS¡F¤ bj«ó£lšJiz¥gâahs®fS¡F¤ bj«ó£lšJiz¥gâahs®fS¡F¤ bj«ó£lš

mÂfhu¥ gutyh¡f« Ñœãiy¥ gâahs®fë‹ gâ¤ÂU¥ÂiaÍ«xG§Fz®itÍ« ca®¤j cjλwJ. mt®fŸ gâæš RjªÂukhf¥ g§bfL¥gj‹_ykhfΫ njitfis¥ ó®¤Â brŒtj‹ _ykhfΫ jdJ jFãiyia ca®¤Â¡bfhŸ»wh®. ÏJ Jiz¥gâahs®fëilna FG cz®itÍ« xU§»iz¥igÍ«cUth¡F»wJ.

2. M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò2. M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò2. M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò2. M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò2. M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò

mÂfhu¥ gutyh¡f¤Âš nkyh©ik Å¢bršiy guªj braš všiyia cilajhfÏU¡»wJ. Mdhš Fiwªj ãiyfn cŸsJ. vdnt brŒÂ¤ bjhl®ò £lkhdJ Áw¥ghfmikÍ«. nkyÂfhç¡F« Jiz¥ gâahsUF« ešy cwÎ V‰gl thŒ¥ò jU»wJ.

3. brayh©ika® ts®¢Á3. brayh©ika® ts®¢Á3. brayh©ika® ts®¢Á3. brayh©ika® ts®¢Á3. brayh©ika® ts®¢Á

mÂfhu« gutyh¡f¥gL« nghJ Jiz¥gâahs®fŸ mt®fsJ brhªjKoÎfis vL¡F« thŒ¥ò bfhL¡f¥gL»wh®fŸ. mj‹ _y« mt®fŸ nkyh©ik¤Âwikfis ts®¤J¡ bfhŸ»wh®fŸ. Ïj‹ _y« v®fhy brayh©ikaiu¤nj®ªbjL¡F« Ãu¢ridfŸ Ô®¡f¥gL»wJ. ãWtd¤Â‹ bjhl®ªj ts®¢Á¡FcWÂaë¡f¥gL»wJ. Ñœãiy¥ gâahs®fŸ Áw¥ghf¥ ga‹gL¤j¥ gL»‹wd®.

66

67

mÂfhu gutyh¡f¥g£l ãWtd mik¥ig ËtU« és¡f¥gl¤Â‹ _y« és¡fyh«.

.©v.t šjJ¤Lg¥aki šf¡hytuguhfÂm

1 UxJg‹všjJ¤Lg¥akišæyiãškn‹Â¤dtWã

Jg¥UªéF«uhfÂm«L£k.«FM

UxJg‹v«f¡hytug¥uhfÂm«Yæyiãhyšv‹Â¤dtWã

.«Fhjg¥UÏéug«uhfÂm

2 ,og¥J¤Uf‹yM°æÿUxšjF¡hkakiji¤uhfÂm

šæÂFg¥aki‹Â¤dtWãuhfÂmdhayiãl£äl£Â

.«FhlÑ¡Jx

UxJg‹všjF¡hytug«Yëf§l£kœÑŸF‰Â¤dtWã

l£äl£ÂaoT¡f¡lig¥xyÁ.«Fhyj¤lig¥xuhfÂm

«L£kŸf§uhfÂmdhka»¡KJ¤éFšæyiãškn

.Jw»Lg¥f¡ti

3 šjJ¤Lg¥akidhakiGK«SfÎoKUhtb›xJg‹v

®dæki©hyknyiãšknJÏ.«F¡UÏ«z©t«F¡Lv.«dof«ÎfäJtJ¤Lgšarb

Jg‹všf¡hytugdhakiGK‹ëf®shaâg¥ziJ

j¤Lg¥L£fsiffi¡otlejiÏtndvJhaoK

.JhaoKj¤Lg¥wiKlie

ika¥gL¤JjY¡F« mÂfhu gutyh¡fY¡F« cŸs ntWghLfŸ

és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡f£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšrªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Á

bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®

c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs® rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®rªij nkyhs®

nk‰nk‰nk‰nk‰nk‰gh®itahs® 2gh®itahs® 2gh®itahs® 2gh®itahs® 2gh®itahs® 2

é‰gidé‰gidé‰gidé‰gidé‰gidmÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1mÂfhç 1

é‰gidé‰gidé‰gidé‰gidé‰gidmÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2mÂfhç 2

Ïy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghL

és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«és«gu«é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡é‰gidahsiu¡f£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšf£L¥gL¤Jjšrªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Árªij MuhŒ¢Á

nk‰nk‰nk‰nk‰nk‰gh®itahs® 1gh®itahs® 1gh®itahs® 1gh®itahs® 1gh®itahs® 1

Ïy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏy¡if miljšÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òÏaªÂu guhkç¥òju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghLju¡ f£L¥ghL

gl« 3.8 mÂfhu gutyh¡f¥g£l mik¥ò

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸxG§fik¥Ã‹ ÏašòfŸ1. bghJthd neh¡f« 2. ntiy¥ g»®Î3. mÂfhu f£lik¥ò 4. k¡fŸ5. brŒÂ¤ bjhl®ò 6. xU§»iz¥ò7. Nœãiy 8. eilKiw éÂfŸ

xG§fik¥ò¡ nfh£ghLfŸxG§fik¥ò¡ nfh£ghLfŸxG§fik¥ò¡ nfh£ghLfŸxG§fik¥ò¡ nfh£ghLfŸxG§fik¥ò¡ nfh£ghLfŸ1. xU§»izªj neh¡f§fŸ 2. ntiy¥ g»®Î3. f£L¥gh£L Å¢bršiy 4. jutçir¡ nfh£ghL5. jåãiy nfh£ghL 6. f£lis xUik7. gâtê és¡f« 8. xUä¤j Ïa¡f«9. x¥gilÎ 10. rkãiy nfh£ghL11. KGikahd gš brhšY« bghW¥ò12. vëik 13. be»œÎ¤j‹ik14. Âwik 15. bjhl®¢Á

xG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸxG§fik¥Ã‹ e‹ikfŸ1. nkyh©ik¡F cjé brŒ»wJ2. ts®¢Á¡F cjλwJ3. ts Mjhu§fis mÂf msÎ ga‹gL¤j cjλwJ4. òÂjhf gil¡F« Âwid¤ ö©L»wJ5. bjhl®ªJ brašgLtij eilKiw gL¤J»wJ6. xU§»iz¤jY¡F cjλwJ

xG§fik¤jè‹ goãiyfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸxG§fik¤jè‹ goãiyfŸ1. brŒa nt©oa elto¡iffis¤ Ô®khd« brŒjš2. elto¡iffis bjhFÂfshf Ãç¤jš 3. flikfis¥ Ãç¤J tH§Fjš4. mÂfhu x¥gil¥ò 5. mÂfhu cwÎKiwfis tunt‰jš

Kiwahd xG§fik¥ò k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥ò k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥ò k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥ò k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òKiwahd xG§fik¥ò k‰W« Kiwa‰w xG§fik¥òxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸxG§fik¥Ã‹ tiffŸ1. tçir xG§fik¥ò 2. gâ Kiw xG§fik¥ò3. tçir gâa® xG§fik¥ò 4. FG mik¥ò

xG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLxG§fik¥ò és¡f¥gl« k‰W« ifnaLmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¤jšmÂfhu x¥gil¥ò eilKiwfŸ / goãiyfŸ1. v®gh®¡F« Koit ã®za« brŒjš 2. gâfis xJ¡ÑL brŒjš3. mÂfhu¤ij tH§Fjš4. gâ ãiwnt‰w¤Â‰F bghW¥òfis cUth¡Fjš

mÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ikfŸ1. x›bthU ãWtd¤Â‰F« K¡»akhdJ2. nkšãiy nkyh©ikaU¡F gâgSéèUªJ éLjiy3. Áw¥ghf brašgLjš 4. rçahd KoÎfŸ

68

mÂfhu x¥gil¤jè‹ ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ ÔikfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ ÔikfŸ

1. Óu‰w j‹ik 2. xU§»iz¥gJ fod«3. Jiz¥gâahs®fë‹ Âwikæ‹ik

mÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸmÂfhu x¥gil¤jè‹ nfh£ghLfŸ

1. v®gh®¡F« KoÎfis bghW¤J mÂfhu« x¥gil¤jš2. KG bghW¥ò 3. mÂfhu« bghW¥Ã‰F Ïizahf ÏU¡f nt©L«4. f£lis xUik 5. bjëthf tiuaW¡f¥g£l mÂfhu všiyfŸ

ika¥gL¤Jjšika¥gL¤Jjšika¥gL¤Jjšika¥gL¤Jjšika¥gL¤Jjšika¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸ k‰W« ÔikfŸ

mÂfhu¥ gutyh¡fšmÂfhu¥ gutyh¡fšmÂfhu¥ gutyh¡fšmÂfhu¥ gutyh¡fšmÂfhu¥ gutyh¡fše‹ikfŸika¥gL¤JjY¡F« mÂfhu gutyh¡fY¡F« cŸs ntWghLfŸ

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©fÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©fÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©fÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©fÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f

1) nefh v‹gt® fhyâ c‰g¤Â brŒÍ« xU ãWtd¤ij el¤Â tU»wh®. Ϫjéahghu« e‹whf elªJ tU»wJ. mt® Ï›éahghu¤ij bgçJ¥gL¤J« tifæš njhšif¥igfisÍ« nkiy¥ ghâ MilfisÍ« brayh©ik MilfisÍ« c‰g¤ÂbrŒJ bg©fS¡fhd mid¤J¤ njitfisÍ« ó®¤Â brŒÍ« xU ãWtd¤ij el¤jéU«ò»wh®. ϪãWtd¤Â‰F xG§fik¥Ã‹ vªj¡ f£lik¥ò bghUªJ« v‹WgçªJiu brŒf.

cjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸcjé¡ F¿¥òfŸ

1) bjhêš ÃçÎfisÍ« JiwfisÍ« f©L m¿f.2) gâfis xJ¡ÑL brŒf.3) v¥go¥g£l xG§fik¥ò f£lik¥Ãš ãWtd« mika nt©L« vd m¿f.gâKiwahfth?tçir¥gâ têahfth?

xU xG§fik¥ò¡ f£lik¥ig tiuªJ mJ v¥go¥ bghUªJ« vd cdJ Ô®¥igmë¡fΫ.

2) A B C v‹w ãWtd« K‹dâæš cŸs xU Ášyiw éahghu ãWtd« MF«.Ïj‹ 200 Ášyiw é‰gid ãiya§fŸ ehbl§»Y« cŸsd. Ïj‰F xU rªijnkyhsU« g¤J t£lhu nkyhs®fS« cŸsd®. x›bthU t£lhu nkyhsU« 20»isfis 20 nkyhs®fisÍ« nk‰gh®it brŒ»‹wd®. x›bthU »isÍ« nkyhsU«všyh é‰gidahs®fisÍ« nk‰gh®it brŒ»‹wd®. rªij nkyhsç‹ T‰W¥goãWtd¡ bfhŸif, x›bthUtU« jdJ brhªj¡ fhèš ã‰F«go brŒtjhF«.

69

5. gâæš ÂU¥Â 6. éahghu éçth¡f¤Â‰F tê tif brŒ»wJ

mÂfkhd eg®fŸ nk‰gh®it brŒÍ« nghJ xU nkyhs® Jiz¥ gâahs®fë‹ntiyæš F¿¡»l KoahJ.

édhédhédhédhédh1) ãWtd« FW»a f£L¥gh£L Å¢bršiy cilajhf cŸsjh? guªj

f£L¥gh£L Å¢bršiy cilajhf cŸsjh?2) ãWtd mQF Kiwædhš e‹ikfŸ FiwghLfŸ ahit?3) x›bthU nkyhsU¡F« 5 Jiz¥ gâahs®fŸ v‹W Fiw¡f¥g£lhš v‹d

éiséid ãWtd¤Â‰F V‰gL¤J«.

cjé¡F¿¥òfŸcjé¡F¿¥òfŸcjé¡F¿¥òfŸcjé¡F¿¥òfŸcjé¡F¿¥òfŸcdJ efu¤Âš cŸs xU ãWtd¤Â‹ Kiwahd xG§fik¥ig xU

tiugl¤Â‹ _y« és¡F. ÏJ v›thW ãWtd brašgh£o‰F«, Nœãiy¡F«cjλwJ (m) jil brŒ»wJ v‹W étç

3) xU ãWtd¤Â‹ gÂtYtyf« br‹idæš cŸsJ. c‰g¤Â ÃçÎ ÂU¥óçšcŸsJ. rªij k‰W« t‰gid¥ ÃçÎ g«ghæš cŸsJ. Ϫj ãWtd« Jâ c‰g¤Âæš<Lg£LŸsJ. v¤jifa ãWtd¡ f£lik¥ò Ïj‹ Ïy¡»id mila cjΫ v‹WgçªJiu brŒa gâa® mik¥Ãid mkšgL¤Â mJ rçah v‹W Ô®¥ò TW.

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸòwta¡ FW édh¡fŸ

rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ.

1) xU mik¥ò v‹gJ mo¥gilæš ------- bfh©l FG MF«.(m) r_f« (M) eg®fŸ (Ï)gâahs®fŸ (<)mÂfhçfŸ

2) ------ Ka‰Á mik¥Ã‹ mo¥gil¥ g©ò/ j‹ik vd¥gL«.(m) jå (m) T£LwÎ (Ï) £lä£l (<) Ïš vJÎäšiy

3) xU mik¥Ã‹ gâfŸ v‹gJ ------ fhuâfis cŸsl¡»a Nœãiy MF«.(m) bgUshjhu (M) rKjha (Ï) muÁaš (<) nk‰T¿a mid¤J«.

4) br§F¤J és¡f¥gl¤Âš xU mik¥Ã‹ f£lik¥ò -------tot¤Âš ÏU¡F«.(m) Ãuä£ (M) kiy (Ï) nfhòu« (<) Ïš vJÎäšiy

5) mik¥ò és¡f¥gl« ------ cwÎ Kiwfis k£Lnk btë¥gL¤J«.(m) Kiwrhuh (M) Kiwrh® (Ï) gL»il (<) nkèUªJ Ñœ

6) mik¥ò¡ ifnaL ---- éiuthd KobtL¤jY¡F cjλwJ.(m) nkš ãiyæš (M) Ñœãiyæš (Ï) gL»il ãiyæš (<) nk‰T¿a mid¤JãiyfëY«.

70

7) mik¥ò¡ ifnaL ------I cŸsl¡»aJ.(m) neh¡f§fis (M) bfhŸifŸ k‰W« éÂfis (Ï) Kiwfis (<) nk‰T¿amid¤J«.

8) x¥gil¤jš ------- Mf ÏU¡F«m) nkèUªJ ÑHhf (M) ÑêUªJ nkyhf (Ï) gL»ilahf (<) nk‰T¿a mid¤J«

9) x¥gil¤jš v‹gJ xU fiy Vbdåš mJ --------(m) cUth¡F« Âw‹ bfh©lJ (M) gæ‰Áia mo¥gilahf¡ bfh©lJ (Ï) KoÎneh¡»aJ (<) nk‰Tçait mid¤J« bfh©lJ.

10) ika¥gL¤jš v‹gJ -------- ãiyfëy mÂfhu¤ij Fé¥gij¡ F¿¡»wJ.(m) Ñœ (M) nkš (Ï) Ïil (<) Ïš vJÎäšiy

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (M) eg®fŸ 2. (M) T£LwÎ

3. (<) nk‰T¿a mid¤J« 4. (m) Ãuä£

5. (M) Kiwrh® 6. (<) nk‰T¿a mid¤J ãiyfëY«

7. (<) nk‰T¿a mid¤ijÍ« 8. (m) nkèUªJ ÑHhf

9. (<) nk‰T¿a mid¤J« bfh©lJ 10. (M) nkš

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. gâfis tF¤bjhJ¡F« nghJ ftå¡f nt©oait ahit?

2. mik¥Ã‹ tiffŸ ahit?

3. gâKiw mik¥ig cUth¡»at® ah®?

4. mik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸ ahit?

5. tçir Kiw mik¥Ã‰F vL¤J¡ fh£LfŸ jUf.

6. éiuthd brŒÂ¤ bjhl®Ã‰F cfªj mik¥ò vJ?

7. Kiwrh® mik¥ò brašgLtj‰F K¡»a fhuâfŸ ahit?

8. gL»il és¡f¥gl¤Â‹ kW bga® v‹d?

9. eilKiwæš cŸs bghJthd mÂfhu x¥gil¥ò ahJ?

10. FG Kiw xG§fik¤jY¡F vL¤J¡ fh£L jUf.

71

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. fšé¤jFÂ, mDgt« k‰W« N£Rk ò¤Â

2. Kiwrh® mik¥ò, Kiw rhuh mik¥ò 3. nly®

4. br§F¤J és¡f¥gl« gL»il és¡f¥gl« 5. ÏuhQt Kiw

6. FG Kiw xG§fik¥ò 7. mÂfhuK« bghW¥ò«

8. ÏläUªJ tykhd és¡f¥gl« 9. nkèUªJ Ñœ

10. £l¡FG / r«gs¡ FG / bjhêyhs® FG

gFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-M

5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

äf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸäf¡FW»a édh¡fŸ ( 4 kÂ¥bg©)( 4 kÂ¥bg©)( 4 kÂ¥bg©)( 4 kÂ¥bg©)( 4 kÂ¥bg©)

1. mik¥ò tiuaW.

2. Kiwrh® mik¥ò v‹whš v‹d?

3. tçir mik¥ò v‹whš v‹d?

4. xG§fik¥ò és¡f¥gl« v‹whš v‹d?

5. gL»il és¡f¥gl« v‹whš v‹d?

6. gâKiw mik¥ò v‹whš v‹d?

7. xG§fik¥ò¡ ifnaL v‹whš v‹d?

8. FGKiw mik¥ò v‹whš v‹d?

9. br§F¤J xG§fik¥ò és¡f¥gl« v‹whš v‹d?

10. mÂfhu x¥gil¥ò tiuaW.

11. mÂfhu ika¥gL¤jš v‹whš v‹d?

12. f£lisbahUik v‹whš v‹d?

gFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-Ï

FW»a édh¡fŸFW»a édh¡fŸFW»a édh¡fŸFW»a édh¡fŸFW»a édh¡fŸ (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)

xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë

1. mik¥Ã‹ j‹ikfŸ / g©òfis étç

72

73

2. mik¥Ã‹ goãiyfŸ / eilKiwia étç

3. Kiwrh® mik¥ò Kiwrhuh mik¥ò Ïit Ïu©lD¡F« Ïilna cŸsntWghLfis¤ jUf.

4. mÂfhu x¥gil¤jè‹ bfhŸiffŸ ahit?

5. mik¥Ã‹ e‹ikfŸ ahit?

6. mÂfhu x¥gil¤jè‹ goãiyfŸ / eilKiwfŸ ahit?

7. mÂfhu ika¥gL¤jY¡F« gutyh¡f¤Â‰F« Ïilna cŸs ntWghLfŸ ahit?

8. mÂfhu ika¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfŸ ahit?

9. mÂfhu¥ gutyh¡f¤Â‹ e‹ikfis étç.

gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

1. tçir¥gâa® mik¥Ã‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfis étç

2. xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ tiffŸ ahit?

3. xG§fik¥ò és¡f¥gl¤Â‹ e‹ikfŸ k‰W« FiwghLfis étç

4. xG§fik¥ò¡ ifnaL v‹whš v‹d? mj‹ e‹ik FiwghLfis étç

5. xG§fik¥ò tot§fë‹ gšntW tiffis étç

6. gâKiw xG§fik¥Ã‹ e‹ik FiwghLfŸ ahit?

7. mÂfhu x¥gil¤jè‹ e‹ik FiwghLfis és¡Ff.

8. mÂfhu x¥gil¤jš jiyikia ts®¡f cjλwJ étç.

4. xU§»iz¤jY« f£L¥gL¤jY«4. xU§»iz¤jY« f£L¥gL¤jY«4. xU§»iz¤jY« f£L¥gL¤jY«4. xU§»iz¤jY« f£L¥gL¤jY«4. xU§»iz¤jY« f£L¥gL¤jY«

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ

xU§»iz¤jš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ -xU§»iz¤jY«, x¤JiH¥ò« e‹ikfŸ - FiwghLfŸ - tiffŸ - xU§»iz¤jšj¤Jt§fS«, E£g§fS« - f£L¥gL¤Jjš - bghUŸ- tiuéy¡fz« - j‹ikfŸ /Áw¥ÃašòfŸ - f£L¥gL¤Jjè‹ eilKiwfŸ / goãiyfŸ - e‹ikfŸ -FiwghLfŸ

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

xU ãWtd¤Â‹ gšntW brašfis Ïiz¡F« xU brŒKiwxU§»iz¥ghF«. xU ãWtd¤Âš cŸs x›bthU JiwÍ« j‹å¢irahfbrašgL»wJ. MdhY« xU JiwÍDila brašghL k‰bwhU Jiwæ‹brašghLfis¢ rh®ªJ cŸsJ. cjhuzkhf c‰g¤Â¤ Jiwæ‹ brašghLfŸé‰gid¤ JiwiaÍ« é‰gid¤ Jiwæ‹ brašghLfŸ c‰g¤Â¤ JiwiaÍ« x‹iwx‹W rh®ªJŸsJ. ã¤Jiwæ‹ brašghLfŸ c‰g¤Â¤JiwiaÍ«, é‰gid¤JiwiaÍ« tÓfç¡»wJ. Ï›thW xU ãWtd¤Âš cŸs mid¤J¤ JiwfS«x‹W¡bfh‹W Ãiz¡f¥g£L« rh®ªJ« cŸsd. gšntW Jiwfë‹ brašghLfisÏiz¡F« xU c‹djkhd gâia brŒtnj xU§»iz¥ghF«.

xU§»iz¤jè‹ tiuéy¡fz«xU§»iz¤jè‹ tiuéy¡fz«xU§»iz¤jè‹ tiuéy¡fz«xU§»iz¤jè‹ tiuéy¡fz«xU§»iz¤jè‹ tiuéy¡fz«

ÑnH bfhL¡f¥g£lit xU§»iz¥Ã‹ K¡»akhd tiuéy¡fz§fshF«.

gl« 4.1 xU§»iz¤jš

74

ntiyia trÂ¥gL¤Â bt‰¿¡ fh©gjhF«. xU ešy xU§»iz¡f¥g£l ãWtd¤Âšx›bthU JiwÍ«, ÃçΫ rkhjhd¤Jl‹ k‰wt®fSl‹ ntiy¢ brŒJ mªãWtd¤ÂšmjDila g§»id k‰wt®fS¡F bjçé¡»wJ. -bA‹¿ ~gahš-bA‹¿ ~gahš-bA‹¿ ~gahš-bA‹¿ ~gahš-bA‹¿ ~gahš

2. xU§»iz¥ò v‹gJ FG Ka‰Áæ‹ xG§fik¡f¥g£l Kiw ÏJ bghJ neh¡f¤Â‹mo¥gilæš braèš x‰Wikia¤ jU»wJ. -_åÍ« buŒèÍ«-_åÍ« buŒèÍ«-_åÍ« buŒèÍ«-_åÍ« buŒèÍ«-_åÍ« buŒèÍ«

3. xU§»iz¤jš v‹gJ ãWtd¤Â‹ bghJ neh¡f§fis miltj‰fhf V‰ghLbrŒa¥gL« xU Kiwahf totik¡f¥g£l FG Ka‰Ána MF«. nghÂa bjhif, fhy«k‰W« ntiy brŒJ th§F« ju« Ït‰¿‹ _ykhf x‹¿iz¡f¥g£l Ka‰ÁfŸãWtd¤Â‹ neh¡f§fis milÍkhW brŒtnj xU§»iz¤jš MF« - Ânah- Ânah- Ânah- Ânah- ÂnahiAk‹ (iAk‹ (iAk‹ (iAk‹ (iAk‹ (Theo Haimann)

xU§»iz¤jš v‹gJ c‰g¤Â, ãÂ, gâahs® bjhFÂ, é‰gid ngh‹wgšntW brašfis Ïiz¥gjhF«. ÏJ Ñœ¡f©l tiugl« _y« és¡f¥gL»wJ.

xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«

Ñœfh©git xU§»iz¤jè‹ K¡»a g©òfshF«.

1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ

xU jå¥g£l Mnsh mšyJ Jiwnah Áy brašfis brŒjhš mJ vªj

gl« 4.2 xU§»iz¥Ã‹ és¡f«

75

xU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jš

c‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Âc‰g¤Â

ãÂãÂãÂãÂãÂé‰gidé‰gidé‰gidé‰gidé‰gid

gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®

tifæY« ahiuÍ« gh¡fhJ. mj‰F xU§»iz¤jš njit¥glhJ. Mdhš xUéahghu ãWtd¤Âš cŸs mid¤J Jiwfë‹ brašfS« x‹W¡bfh‹Wbjhl®òilajhfΫ rh®òilajhfΫ cŸsJ. Mjyhš Ïitfis rçahd éj¤ÂšxU§»iz¡F« njit V‰gL»wJ.

2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ

xU ãWtd¤ÂYŸs gy JiwfS« j§fSila brhªj ãfœ¢Á ãušgobrašgL»‹wd. xU§»iz¤jš _ykhf k£Lnk xU ãWtd¤Â‹ x£Lbkh¤jÏy£Áa¤ij mila ÏaY«.

3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«

x›bthU nkyhsç‹ flik xU§»iz¤jiy bgWtjhF«. Ïj‰fhfmtUila Jiw brašghLfis k£L« f£L¥gL¤jhkš mtUila Jiw elto¡ifvªj Jiwia tÓfç¡»‹wnjh (Ïiz¡»wnjh) m¤Jiwæ‹ njitfŸ v‹d v‹gijf©LÃo¡f nt©L«. cjhuzkhf c‰g¤Â nkyhs®, é‰gid Jiwæ‹ brašfisxU§»iz¡fnt©L«. é‰gid¤ Jiwæ‹ njitifis ó®¤Â brŒa MtdbrŒtj‰F mt® V‰ghL brŒjš nt©L«.

4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy

xU ãWtd¤ij xU§»iz¥J v‹gJ jhdhf el¥gšiy. mid¤J wg®fS«k‰W« JiwfS« x‹whf ÏizªJ brašgLtj‹ _ykhf jh‹ xU§»iz¥ig bgwKoÍ«. ntW brh‰fëš Ïj‰F kdkh®ªj ciH¥ò njit¥gL»wJ.

5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«

xU§»iz¥ò brašgh£il eilKiwæš mªjªj Jiw nkyhs®fŸ j§fŸJiz¥ gâahs®fë‹ cjéÍl‹ brŒJ tU»‹wd®. Mdhš bgça ãWtd§fëšÏ¥gâia xU Áw¥ò ãòz® _ykhfnth mšyJ ãòz®fŸ FG _ykhfnth brŒJtU»‹wd®. Áy neu§fëš Ï¥gâ¡fhf xU jå¥g£l Jiw cUth¡f¥gL»wJ.

6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL

xU F¿¥Ã£l neu¤Â‰fhf k£L« xU§»iz¥ò njit¥gLtšiy. xUãWtd¤ÂYŸs gyéjkhd brašghLfisÍ« mit m›t¥bghGJ ãiwnt‰w¥gL«bghGnj xU§»iz¡f nt©L«. £läLjY«. brašgLjY« ÏU¡F« tiuxU§»iz¥ò« mtÁakh»wJ.

xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò«xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò«xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò«xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò«xU§»iz¥ò«, x¤JiH¥ò«

bghJthf xU§»iz¥ò v‹w brhšY« x¤JiH¥ò v‹w brhšY« x‹Wl‹x‹W FH¥Ã¡ bfhŸs¥gL»wJ. Ïit Ïu©L¡Fäilna cwÎ ÏUªjhY«, ÏitÏu©L« ntWg£lit. x¤JiH¥ò v‹gJ j‹dh®tkhf cjÎtj‰F K‹tU« xUkd¥gh§F. xU§»iz¤jš v‹gJ g§F bgWgt®fë‹ éU¥g« v‹gij él xU gFÂnkyhdJ. vdnt xU§»iz¤jš guªj braš všiy cilaJ. x¤JiH¥ò ÏšyhkšxU§»iz¡f KoahJ. x¤JiH¥Ã‹ik xU§»iz¥ò eilbgwhkš jL¤J éL«.

76

77

xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«

Ñœ¡fhQ« xU§»iz¥Ã‹ ga‹fŸ _ykhf ÏjDila K¡»a¤Jt«ã%áf¥gL»wJ.

1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ F¿¡nfhis mila Ko»wJ1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ F¿¡nfhis mila Ko»wJ1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ F¿¡nfhis mila Ko»wJ1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ F¿¡nfhis mila Ko»wJ1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ F¿¡nfhis mila Ko»wJ

xU ãWtd¤ÂYŸs x›bthU JiwÍ« mjDila F¿¡nfhis ã®zæ¤Jmij ãiwnt‰Wtj‰fhf fLikahf ciH¡»wJ. Mdhš xU§»iz¥Ã‹ _ykhfk£Lnk bghJ F¿¡nfhis mila ÏaY«. Ïij gšntW Jiwfë‹ brašghLfisx‹¿id¥gj‹ _ykhfnt mila ÏaY«.

2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹w‹ nkš x‹W gotij jL¡fyh«2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹w‹ nkš x‹W gotij jL¡fyh«2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹w‹ nkš x‹W gotij jL¡fyh«2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹w‹ nkš x‹W gotij jL¡fyh«2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹w‹ nkš x‹W gotij jL¡fyh«

xU§»iz¥Ã‹ _ykhf brŒj ntiyia kWgoÍ« brŒÍ« rh¤Âa¡ TWfŸÏšiy v‹gJ tèÍW¤j¥gL»wJ. xU FGéš 4 mšyJ 5 eg®fŸ xU ntiyæš

.©v.t ò¥zi»§Ux ò¥HiJ¤x

1 UxJg‹vò¥zi»§UxF‰jtçòâgŸf®shaâg¥GFléjig‹v«g¥UéaoT¡uj

.JalicŸUhgb¥fÂm

¥GFUxJg‹vò¥HiJ¤xl£Ã¥¿FUxŸf®shaâg

fhkg¥Ué‹jaŒrb¢diæâgήzò¥HicaoT¡uj

2 «Îfäšëfâg¥ki©hykn.ò¥zi»§Uxâgdhka»¡K

anliëfwiJWtnšgšådbVjªvškhj¤Lg‰VdiÃ¥ziÏ

¢fhkuf¿‰tb«ÍaiâgUx.JhaoKaŒrb

âg¥ki©hyknò¥HiJ¤xdhkuf¿‰tbUx«YhdM.yšm

ò¥HiJ¤xF‰Ã¥zi»§Ux.«aÁtm

3 «Y¤dtWãUhtb›xygyitnj¤hkbL£x

‹ÃL£g¥f¡çÃ¥fhsfÂFgjªÏ.Jw»Lg¥f¡ziÏ

šj¤zi»§Ux‹hj¤F‰èarb.«Lg¥tijn

JthjVšÃ¥kim‹Â¤dtWã‹hjšhjªUÏLhgwiF

«Lg¥uzctijn‹Ã¥HiJ¤x.«Lg¥l©tnJyšm

4 dtWãJg‹všj¤zi»§Uxj¤yg‹çdæki©hykn

knL£kšhdæÁ‰aKUxJÏ.«Lg¥alim

«dtWãwiKliel£g¥läl£Âf§aÏškhyšÏšj¤zi»§Ux

.JhaoK

‹éGFUxJg‹vò¥HiJ¤xUxjªvdhkt®hd‹j

jhyšÏ«Íog‹èjF¡aÏ.wiKlie«FhtUcfhafi‰aÏ

Ïit Ïu©o‰F« Ïilna cŸs ntWghLfŸ ÑnH ju¥g£LŸsJ.

<Lg£lhš mªj ntyia mt®fŸ rçahd òçªj¿jš _y« brŒa nt©L« v‹gJÏ‹¿aikahj x‹whF«. Ïšiyba‹wdhš. xUt® brŒj ntiiana k‰bwhUt®brŒjhš mj‹ _y« mªj ntiy kWgoÍ« brŒa¥gL»wJ. cjhuzkhf xU rªijiaMuha £läL« bghGJ xU§»iz¥ò m§nf Ïšyhj g£r¤Âš MuhŒ¢Áahs®fëšxUt® mQ»a tho¡ifahsiuna k‰wtU« mQf neçL«.

3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ

xU ãWtd¤Âš x›bthU JiwæY« jå¥g£l eg®fŸ gšntW brašfisbrŒ»‹wd®. xU§»iz¥ò _ykhf¤jjh‹ xU ešy têfh£Ljš midtU¡F«»il¡»wJ. ÏJ mid¤J brašfisÍ« Ïiz¤J¥ bghJ¡F¿¡nfhis mila têbrŒ»wJ.

4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ

xnu ntiyia kWgoÍ« brŒtij jL¥gj‹ _ykhfΫ, mid¤J ts§fisÍ«rçahd Kiwæš ga‹gL¤j tê tF¥gjhY« xU§»iz¥ò Âwikia mÂfç¡f¢brŒ»wJ.

5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ

xU§»iz¥ò xU mik¥Ãš x¤JiH¥igÍ« FG Ka‰ÁiaÍ« Cêa®fëilnacUth¡F»wJ. Ïj‹ _ykhf ešy kåj cwÎfŸ ngz¥gL»‹wd. ÏJ jåeg®fëilna njita‰w r©il r¢ruÎfisÍ« jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjiyÍ«j鮡»wJ.

6. jå¥g£l F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹wik¡f¥gL»wJ6. jå¥g£l F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹wik¡f¥gL»wJ6. jå¥g£l F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹wik¡f¥gL»wJ6. jå¥g£l F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹wik¡f¥gL»wJ6. jå¥g£l F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹wik¡f¥gL»wJ

xU mik¥Ãš x›bthU egU« xU jå¥g£l F¿¡nfhis V‰gL¤Â j‹ gâiabrŒ»‹wd®. ÏJ jå¥g£l F¿¡nfhS« mik¥Ã‹ F¿¡nfhS« nkhjhj tiumDk¡f¥gL»wJ. Ï›éu©ilÍ« xU§»izggj‹ _y« x‹wh¡» nkhjš tuhkšjL¡f¥gL»wJ.

xU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸ

Ñœ¡f©lit xU§»iz¤jš gâ rªÂ¡F« Ãu¢ÁidfŸ (FiwghLfŸ) MF«.

1. gštif¢ brašghLfŸ1. gštif¢ brašghLfŸ1. gštif¢ brašghLfŸ1. gštif¢ brašghLfŸ1. gštif¢ brašghLfŸ

xU§»iz¡f¥gl nt©oa elto¡iffë‹ v©â¡if cau cauxU§»iz¡F« gâ Ãu¢rid¡Fçajh»wJ. elto¡iffŸ mÂfç¥gnjxU§»iz¤jè‹ Ãu¢ridah«.

2. mÂf msÎ gâahs®fŸ2. mÂf msÎ gâahs®fŸ2. mÂf msÎ gâahs®fŸ2. mÂf msÎ gâahs®fŸ2. mÂf msÎ gâahs®fŸ

Fiwªj msÎ gâahs®fŸ gâòçÍ« ãWtd¤Âš xU§»iz¤jš vëjhfÏU¡»wJ. mnj rka¤Âš mÂf msÎ gâahs®fŸ gâòçÍ« ãWtd§fëšxU§»iz¤jš Ãu¢ridfis¢ rªÂ¡»wJ.

3. ntiy¥g»®Î3. ntiy¥g»®Î3. ntiy¥g»®Î3. ntiy¥g»®Î3. ntiy¥g»®Î

ntiyia¥ Ãç¤J tH§F« nghJ Áw¥ò¤ nj®¢Á »il¡F« v‹gš rªnjf«

78

xU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸ

c£òwc£òwc£òwc£òwc£òw btë¥òwbtë¥òwbtë¥òwbtë¥òwbtë¥òw br§F¤Jbr§F¤Jbr§F¤Jbr§F¤Jbr§F¤J gL»ilgL»ilgL»ilgL»ilgL»il

gl« 4.3 xU§»iz¤jè‹ tiffŸ

Ïšiy. Mdhš ntiy¥g»®é‹ FiwghL v‹dbt‹whš gšntW ntiyfis¥òçÍ«eg®fëilna xU§»iz¥ig V‰gL¤JtJ Ãu¢rid¡Fça braš. ÏJ ngh‹wÃu¢rid xnu kåj‹ gy ntiyfis¢ brŒÍ« nghJ vHhJ.

4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ

ÃwuJ jh¡FjY¡F c£glhkš j‹å¢irahf¢ brašgL« jåeg® mšyJFGé‰F xU§»iz¥ò xU Ãu¢ridahf ÏU¡fhJ. Mdhš eilKiwæš xUtç‹elto¡iffŸ k‰wt®fis¢ rh®ªjjhf cŸsJ. (v.L) Y v‹gt® xU braiy brŒjËjh‹ X v‹gt® mªj ntiyia¢ brŒa KoÍ« v‹w ãiy. Ï›thW xU brašÃçbjhU braiy¢ rh®ªÂU¥gJ xU§»iz¤jY¡F¥ Ãu¢ridahf mik»wJ.

5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf ÏU¥gJ5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf ÏU¥gJ5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf ÏU¥gJ5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf ÏU¥gJ5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf ÏU¥gJ

gâahs®fëilna cŸs x¤JiH¡F« cz®nt xU§»iz¤jš gâæ‹mo¥gilahF«. vªj ãWtd¤Âš gâahs®fëilna x¤JiH¡F« cz®Î FiwthfcŸsnjh m§F xU§»iz¥ò¥ gâ Ãu¢ridia¢ rªÂ¡F« v‹gJ cWÂ.

6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ

Áy f£L¡fl§fhj fhuâfŸ (v.L) fl‹ »il¡fhj ãiy _y¥bghUŸ»il¡fhik ä‹j£L¥ghL muR¡ bfhŸiffëš kh‰w« mWÂæ£L¡ Tw Koahjrªij ãytu§fŸ ngh‹wit xU§»iz¥ò¥ gâia brašgL¤j Koahj jilfshF«.

xU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸ

xU§»iz¤jš eh‹F tif¥gL« mitahtd :

xU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸ

1. c£òw xU§»iz¤jš1. c£òw xU§»iz¤jš1. c£òw xU§»iz¤jš1. c£òw xU§»iz¤jš1. c£òw xU§»iz¤jš - c£òwxU§»iz¤jš v‹gJ xU ãWtd¤Â‹ cŸnseilbgW¡ ToaJ. xU ãWtd¤Â‹ cŸns ÏU FG鉻ilna V‰gL«xU§»iz¤jš c£òw xU§»iz¤jš. ÏJ ÏU»is mYtyf§fS¡»ilnaJiwfS¡»ilna ÃçÎfS¡»ilna V‰gl¡ ToaJ.

79

2. btë¥òw xU§»iz¤jš2. btë¥òw xU§»iz¤jš2. btë¥òw xU§»iz¤jš2. btë¥òw xU§»iz¤jš2. btë¥òw xU§»iz¤jš - btë¥òw xU§»iz¤jš v‹gJ ãWtd¤Â‰F«btë¥òweg®fS¡F« Ïilna cŸs xU§»iz¤jš MF«. ÏJ ãWtd¤Â‰F«tho¡ifahs®fS¡F« (m) ru¡fë¥nghU¡F« (m) murh§f¤Â‰F« Ïilna cŸscwÎ KiwahF«. Ϫj btë¥òw xU§»iz¤jš, ngh£o Nœãiyfëš V‰gL«kh‰w§fŸ muÁ‹ elto¡iffŸ k‰W« bjhêšE£g K‹nd‰w§fŸ ngh‹wfhuâfshš njh‹W»wJ. gy éahghu ãWtd§fŸ bghJ k¡fŸ bjhl®ò Áw¥òmYty®fis ãaä¤J btë¥òw xU§»iz¤jiy Áw¥òw¢ brŒ»‹wd®.

3. br§F¤J xU§»iz¤jš3. br§F¤J xU§»iz¤jš3. br§F¤J xU§»iz¤jš3. br§F¤J xU§»iz¤jš3. br§F¤J xU§»iz¤jš - xUãWtd¤Âš gšntW khWg£l ãiyfëš gšntWÏiz¥òfis V‰gL¤j br§F¤J xU§»iz¤jš cjλwJ. ÏJ jiyt®cgjiyt¤fS¡»ilna njh‹wyh«. gâ nkyhs® Kj‹ik¡f©fhâ¥ghs®fS¡»ilna k‰W« Kj‹ik¡f©fhâ¥ghs® nk‰gh®itahs®fS¡»ilna njh‹W« xU§»id¥ng br§F¤J xU§»iz¤jš MF«.

4. gL»il xU§»iz¤jš4. gL»il xU§»iz¤jš4. gL»il xU§»iz¤jš4. gL»il xU§»iz¤jš4. gL»il xU§»iz¤jš - nkyh©ik¤ ju tçiræš xnu ãiyæšcŸst®fS¡»ilna V‰gl¡Toa xU§»iz¤jš gL»il xU§»iz¤jš MF«.JiwfS¡»ilnaÍ« ÃçÎfS¡»ilnaÍ« v‰gl¡Toa ntiy V‰ghL v‹W«Twyh«. gL»il xU§»iz¥Ãš jåeg®fS¡»il xUt® ÛJ xUtU¡F vªjmÂfhuK« brY¤j cçikÏšiy mt®fŸ j§fS¡FŸ jh§fshfnt j§fŸntiyfis xU§»iz¤J¡ bfhŸs nt©L«.

xU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸ

xU§»iz¤jè‹ bfh‹iffis¡ ÑnH fhzyh«.

1. neuo¤jå¤ bjhl®ò¡ bfhŸif1. neuo¤jå¤ bjhl®ò¡ bfhŸif1. neuo¤jå¤ bjhl®ò¡ bfhŸif1. neuo¤jå¤ bjhl®ò¡ bfhŸif1. neuo¤jå¤ bjhl®ò¡ bfhŸif - neuo¤ jå¥g£l bjhl®Ãidgâahs®fS¡»ilna V‰gL¤Â¡ bfh©lhš Óuhd KGikahd xU§»iz¤jiyV‰gL¤j KoÍ«. neu¡F neuhd brŒÂ¤ bjhl®ò k£Lnk xUÃu¢ridia¤ Ô®¡fcjéahf ÏU¡F«.

2. éiuéš Jt§F« bfhŸif -2. éiuéš Jt§F« bfhŸif -2. éiuéš Jt§F« bfhŸif -2. éiuéš Jt§F« bfhŸif -2. éiuéš Jt§F« bfhŸif - £läL« fhy¤Ânyna rçahdxU§»iz¥Ã‰fhd V‰gh£ilÍ« brŒtJ ešyJ. Ïy¡Ffis ã®zæ¥gJ£läLtJ ngh‹wt‰iw Jiz¥gâahs®fSl‹ fyªjhnyÁ¤J brayh¡fnt©L« ÏJ brŒa Mu«Ã¤jhš xU§»iz¤jš e‹whf el¡F«.

3. gu°gu« gçkh¿¡bfhŸS« bfhŸif 3. gu°gu« gçkh¿¡bfhŸS« bfhŸif 3. gu°gu« gçkh¿¡bfhŸS« bfhŸif 3. gu°gu« gçkh¿¡bfhŸS« bfhŸif 3. gu°gu« gçkh¿¡bfhŸS« bfhŸif - Ï¡bfhŸifæ‹ _y« xUt®k‰bwUtiu el¤j KoÍ« v‹gjhš xUg£rkhd brašfŸ jL¡f¥gL«. ÏJxU§»iz¤jiy Rygkh¡F«.

4. bjhl®¢Á¡ bfhŸif -4. bjhl®¢Á¡ bfhŸif -4. bjhl®¢Á¡ bfhŸif -4. bjhl®¢Á¡ bfhŸif -4. bjhl®¢Á¡ bfhŸif - Ï¡bfhŸif xU§»iz¤jš v‹W« Kotilahj brašv‹W TW»wJ ãWtd brašfŸ ÏU¡F«tiu xU§»iz¤jè‹ mtÁa« czu¥gL«v‹gJ kW¡f Koahj fU¤jhF«.

xU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸ

ÿæ‹ My‹ mt®fŸ Ñœ¡f©litfis xU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸv‹W tif¥gL¤J»wh®,

(1) rk‹brŒjš (2) fhy¤ij mséLjš(3) Ïiz¤jš

80

rk‹brŒjšrk‹brŒjšrk‹brŒjšrk‹brŒjšrk‹brŒjš

xU braiy Mjç¥gj‰nfh (m) v®gj‰nfh njitahd nghJkhd Mjhu§fiscW brŒtnj rk‹brŒjš. xU éahghu ãWtd« c‰g¤Â¡F njitahdmid¤JMjhu§fS« bg‰¿UªJ njitahd ã k£L« ÏšyhÂUªjhš mªãÂæidÂu£o¡ bfhL¤J ãiyikia rç¡f£l nt©L«.

fhy¤ij mséLjšfhy¤ij mséLjšfhy¤ij mséLjšfhy¤ij mséLjšfhy¤ij mséLjš

xU braiy fhy m£ltizÍl‹ Ïiz¡f nt©L« m¥bghGJjh‹ mitx‹nwhL x‹W ÏizÍ«. (v.L) c‰g¤Â m£ltiz nj thçahd é‰gidMizÍl‹ x¤J¥ nghF«go jahç¡f¥gl nt©L«.

Ïiz¤jšÏiz¤jšÏiz¤jšÏiz¤jšÏiz¤jš

ntWg£l éU¥g§fis x‹whf kh‰¿ bghJ Ïy¡if miltnj Ïiz¤jš.gâòçÍ« nghJ x›bthU egU¡F« jd¡bf‹W Ra éU¥g« ÏU¡F«.xU§»iz¤jè‹ bt‰¿ jåeg®fë‹ éU¥g§fis ãWtd¤Â‹ éU¥g¤njhLxU§»iz¥gij¥ bghW¤nj mikÍ«.

f£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jšf£L¥gL¤jš

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

£läLjš K‹ndh¡»a gh®it v‹whš f£L¥gL¤jš Ënd gh®¥gjhF«

£läLjš, xU ãWtd¤Âš neh¡f§fis Kiwahd têæš miltj‰F cjλwJ

81

gl« 4.4 f£L¥gL¤jšgl« 4.4 f£L¥gL¤jšgl« 4.4 f£L¥gL¤jšgl« 4.4 f£L¥gL¤jšgl« 4.4 f£L¥gL¤jš

khwhf f£L¥gL¤jš mid¤J elto¡iffS« £lä£lgo ãiwnt‰w¥g£lij cWÂbrŒ»wJ. mJ, ãiwnt‰w¥g£l brašÂ£l« Ô£l¥g£l braš £l¤Jl‹ x¤J¥ngh»wjh? v‹gij rçgh®¡»wJ.

(v.L) c‰g¤Â¤Jiw 10,000 myFŸs bghUŸfis c‰g¤Â brŒtjhf vL¤J¡bfh©lhš f£L¥gL¤jš gâ Ô£l¥g£l Ïy¡fh»a 10,000 myFŸs bghU£fŸF¿¥Ã£l fhy¤Âš cUth¡f¥g£ljh? v‹W rçgh®¡»wJ. xU ntis xU 1000 myFbghU£fŸ k£L« c‰g¤Â Mfhkš ÏUªjhš, mj‰fhd fhuz¤ij¡ f©LÃo¤Jnjitahd ÂU¤j elto¡if vL¡f nt©oajhf ÏU¡»wJ.

£läL« gâ¡F f£L¥gL¤jš gâjh‹ xU KGikahd bghUis¤ jU»wJ.f£L¥gL¤jš gâ ÏU¥gjhš jh‹ gâahs®fŸ ntiyæš KG ftd¤Jl‹gâòç»wh®fŸ. mJ xU ntiyia¡ F¿¥Ã£l fhy¤Âš Ko¥gj‰fhd xU mtrumG¤j¤ij btë¥gL¤Â¡ bfh©nl ÏU¡F«. £läLjš f£L¥gL¤jš gâ¡Fmo¥gil¥ gâahf ÏU¡F«. £läLjš Ïšyhkš f£L¥gL¤jš ÏU¡f KoahJ.Vbdåš xU ntiyahdJ £lälgglhkš Ko¡f KoahJ. Mfnt f£L¥gL¤jšÏšyhj £läLjš gydë¡fhJ. £läLjš Ïšyhj f£L¥gL¤jš bghUëšyhjJ.

tiuéy¡fz§fŸtiuéy¡fz§fŸtiuéy¡fz§fŸtiuéy¡fz§fŸtiuéy¡fz§fŸ

f£L¥gL¤jš v‹w gj¤Â‰F ÑnH fhQ« tiuéy¡fz§fŸ tH§f¥glyh« -

1) bA‹¿ ~ngahš1) bA‹¿ ~ngahš1) bA‹¿ ~ngahš1) bA‹¿ ~ngahš1) bA‹¿ ~ngahš

cUth¡f¥g£l £l§fSl‹ mj‹ braš ãiwnt‰w« x¤J¥ ngh»wjh? v‹Wrçgh®¥gnj f£L¥gL¤jš MF«. bfhŸiffŸ k‰W« F¿¥òfŸ brhšy¥g£l t©z«ãiwnt‰w¥g£LŸsdth? v‹W gh®¡f nt©L«. f£L¥gL¤jè‹ neh¡f« Fiwfisf©LÃo¤J mit Û©L« eilbgwhjthW gh®¤J¡ bfhŸtjhF«.

2) T©£° l‹dš2) T©£° l‹dš2) T©£° l‹dš2) T©£° l‹dš2) T©£° l‹dš

f£L¥gL¤jè‹ nkyh©ik¥ gâahdJ Jiz¥ gâahs®fë‹ brašãiwnt‰w¤ij ms¥gJ k‰W« ÂU¤j« brŒtJ ngh‹w gâfis cŸsl¡»aJ. ÏJãWtd¤Â‹ neh¡f§fŸ k‰W« £l§fŸ ngh‹wt‰iw ãiwnt‰W« têfisrçgh®¡»wJ.

3) uhg®£° mªnjhâ3) uhg®£° mªnjhâ3) uhg®£° mªnjhâ3) uhg®£° mªnjhâ3) uhg®£° mªnjhâ

f£L¥gL¤jš nkyh©ik v‹gJ ãWtd¤Â‹ neh¡f§fisãiwnt‰Wtj‰fhdts§fŸ bgw¥g£L Kiwahf gadgL¤j¥gL»wJ v‹W cWÂbrŒ»wJ.

4) Ãߢ4) Ãߢ4) Ãߢ4) Ãߢ4) Ãߢ

£läl¥g£l braš elto¡iffSl‹ ãiwnt‰w¥g£l brašelto¡iffis x¥Ã£L mséL« xU bjhl®¢Áahd braš Kiwna f£L¥gL¤jšMF«.

82

f£L¥gL¤jš gâæ‹ j‹ikfŸ (m) Áw¥ÃašòfŸf£L¥gL¤jš gâæ‹ j‹ikfŸ (m) Áw¥ÃašòfŸf£L¥gL¤jš gâæ‹ j‹ikfŸ (m) Áw¥ÃašòfŸf£L¥gL¤jš gâæ‹ j‹ikfŸ (m) Áw¥ÃašòfŸf£L¥gL¤jš gâæ‹ j‹ikfŸ (m) Áw¥ÃašòfŸ

Ñœ¡f©l g©òfis f£L¥gL¤jš gâ bg‰WŸsJ

1. ÏJ Ëndh¡»¥ gh®¡»wJ1. ÏJ Ëndh¡»¥ gh®¡»wJ1. ÏJ Ëndh¡»¥ gh®¡»wJ1. ÏJ Ëndh¡»¥ gh®¡»wJ1. ÏJ Ëndh¡»¥ gh®¡»wJ

f£L¥gL¤jš gâahdJ braš ãiwnt‰w¤ij Ïy¡FfSl‹ x¥Ã£L¥gh®¡»wJ. eilbg‰W Koªj ãfœÎfis rçgh®¡F« brany f£L¥gL¤jš. vdnt ÏJxU Ëndh¡»¥ gh®¡F« braš elto¡if MF«.

2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJ2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJ2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJ2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJ2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJf£L¥ghL v‹gJ Ïšyhé£lhš £läLjš mj‹ K¡»a¤Jt¤ij ÏHªJ

éL«. f£L¥gL¤jš gâ k£Lnk £läLjš gâ vªj msé‰F bt‰¿fukhfãiwnt‰w¥g£oU¡»wJ v‹gij¤ bjçé¡f KoÍ« f£L¥gL¤jš gâ Ïšyhé£lhšÏy¡FfŸ mila¥g£L é£ldth? v‹W bjçªJ bfhŸs KoahJ.

3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJ3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJ3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJ3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJ3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJbraš ãiwnt‰w¤ij kÂ¥ÃLtnj f£L¥gL¤jè‹ gâahF«. braš

ãiwnt‰w¤ij Kiwahf kÂ¥ÃLtj‹ _ynk £léy¡f¤ij¡ f©l¿a KoÍ«.

4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«

Ï¥gâ nkyh©ikæ‹ všyh k£l§fëY« Ú¡fkw ãu«ÃÍŸs gâahF«.

(v.L) nkšãiy nkyh©ikÏilãiy nkyh©ikfilãiy nkyh©ik

5. ÏJ K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tl5. ÏJ K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tl5. ÏJ K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tl5. ÏJ K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tl5. ÏJ K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tlbraš ãiwnt‰w¤ij v®gh®¤j ãiwnt‰w¤Jl‹ x¥ÃL« bghGJ éyfšfŸ

f©L Ão¡f¥gL«. éyfšfS¡fhd fhuz§fŸ f©LÃo¡f¥gL« nghJjh‹ Û©L«Ï›éyfšfŸ eilbgwhjthW jL¡f KoÍ«. Ï›thW f£L¥gL¤jš njitahdghJfh¥ò elto¡iffis vL¤J v®fhy¤Âš tu¡Toa v®ghuhj ãfœ¢ÁfisÍ«XusÎ f£L¥gL¤j KoÍ«.

6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw

£läLjš ÏU¡Fk tiu f£L¥gL¤jš ÏU¡F«. £läLjš xU Kot‰weilKiw vdnt f£L¥gL¤jY« xU Kot‰w brayhF«.

f£L¥gL¤jš eilKiw / f£L¥gL¤jè‹ goãiyfŸf£L¥gL¤jš eilKiw / f£L¥gL¤jè‹ goãiyfŸf£L¥gL¤jš eilKiw / f£L¥gL¤jè‹ goãiyfŸf£L¥gL¤jš eilKiw / f£L¥gL¤jè‹ goãiyfŸf£L¥gL¤jš eilKiw / f£L¥gL¤jè‹ goãiyfŸ

Ñœ¡f©lit f£L¥gL¤jè‹ eilKiw (m) f£L¥gL¤jš braè‹ goãiyfŸ

1. ju§fis ãWÎjš

2. brašãiwnt‰w¤ij mséLjš k‰W« x¥ÃLjš

3. éyfšfis¡ f©LÃo¤jš

4. ÂU¤J« elto¡iffis vL¤jš

83

ju§fis ãWÎjšju§fis ãWÎjšju§fis ãWÎjšju§fis ãWÎjšju§fis ãWÎjš

x›bthU éahghu braè‹ Kjš go ju¤ij ãWÎjš MF«. ju§fŸ brašãiwnt‰w¤Jl‹ x¥Ãl¥gl¡ ToaJ. vdnt Ϥju§fŸ msél¡Toajhf ÏU¡fnt©L«.(v.L)

1. msÎ - c‰g¤Â / é‰gid 10,000 nkh£lh® fh®fŸ

2. ju« - 1000 v©â¡ifÍŸs 18 fh{ juKŸs mykhçfŸ

3. neu« - x›bthU ijašfhuU« 5 r£ilfis 5 kâneu¤Âš ij¡f nt©L«.

4. bryÎ - 40 ku eh‰fhèfŸ %.6000‰FŸ c‰g¤Â brŒa¥gl nt©L«.

jåeg®fS¡F« FG¡fS¡F« JiwfS¡F« ãWtd§fS¡F« ju§fŸã®zæ¡f¥gl nt©L«.

Ϥju§fŸ br«ikahd gyid¤ ju nt©Lkhdhš Ñœ¡f©lthW ÏU¡f nt©L«.

1. Ïy¡Fl‹2. K‹ng Ô®khå¡f¥g£ljhf3. mila¡ Toajhf4. ms¡f¡ Toajhf5. tiuaW¡f¡ Toajhf

ju§fŸ Ñœ¡f©lthW ã®zæ¡f¥g£lhš neh¡f¤ij ó®¤Â brŒa cjthJ (v.L)c‰g¤ÂÍ« é‰gidÍ« Ï›tUl« mÂfç¡f¥gl nt©L«.

braš ãiwnt‰w¤ij ms¤jš k‰W« x¥ÃLjšbraš ãiwnt‰w¤ij ms¤jš k‰W« x¥ÃLjšbraš ãiwnt‰w¤ij ms¤jš k‰W« x¥ÃLjšbraš ãiwnt‰w¤ij ms¤jš k‰W« x¥ÃLjšbraš ãiwnt‰w¤ij ms¤jš k‰W« x¥ÃLjš

ju§fŸ ãWt¥g£L Ko¤jÎl‹ braš ãiwnt‰w¤ij ms¥gnj Ïu©lhtJf£l ntiyahF«. jåeg® FG Jiw k‰W« KG ãWtd¤Â‹ braš ãiwnt‰w¤ijms¡f nt©L«. Ïj‰F ÏJ tiu elªj ntiyæ‹ K‹nd‰wm¿¡if njit¥gL«.braš ãiwnt‰w¤ij v©â¡ifæyhd mséš fz¡»l nt©L«. Áy rka§fëšÏ›thW msél KoahkY« nghfyh«. (v.L) gâ ÂU¥Â v©z« ngh‹wit neuoahfmsél KoahJ. ÏJ ngh‹w Nœãiyfëš fU¤J¡ fâ¥ò Kiw ga‹gL¤j¥glyh«.éisÎfS¡F kÂ¥bg© bfhL¥gj‹ _y« jftiy fz¡»lyh«. jftiymséLtj‹ _y« xU °jukhd òŸëaš fUé MŒé‰F ga‹gL¤j¥gl KoÍ« ϪjMŒÎfë‹ mo¥gilæš mDkhd§fis cUth¡f KoÍ«.

braš ãiwnt‰w¤ij msé£l cl‹ ÏJ K‹nd Ô®khå¡f¥g£l ju§fSl‹x¥Ãl¥gL»wJ.

ju§fisãWÎjš

brašãiwnt‰w¤ijms¤jš k‰W«

x¥ÃLjš

éyfšfisf©L

Ão¤jš

ÂU¤jelto¡iffis

vL¤jš

ãiy 1 ãiy 2 ãiy 3 ãiy 4

gl« 4.5 f£L¥gL¤jè‹ eilKiwgl« 4.5 f£L¥gL¤jè‹ eilKiwgl« 4.5 f£L¥gL¤jè‹ eilKiwgl« 4.5 f£L¥gL¤jè‹ eilKiwgl« 4.5 f£L¥gL¤jè‹ eilKiw

84

f£L¥gL¤jè‹ eilKiwfis kdšbfhŸs Ñœ¡fhQ« tiugl« cjλwJf£L¥gL¤jè‹ eilKiwfis kdšbfhŸs Ñœ¡fhQ« tiugl« cjλwJf£L¥gL¤jè‹ eilKiwfis kdšbfhŸs Ñœ¡fhQ« tiugl« cjλwJf£L¥gL¤jè‹ eilKiwfis kdšbfhŸs Ñœ¡fhQ« tiugl« cjλwJf£L¥gL¤jè‹ eilKiwfis kdšbfhŸs Ñœ¡fhQ« tiugl« cjλwJ

éyfšfis¡ f©LÃo¤jšéyfšfis¡ f©LÃo¤jšéyfšfis¡ f©LÃo¤jšéyfšfis¡ f©LÃo¤jšéyfšfis¡ f©LÃo¤jš

braš ãiwnt‰w« V‰fdnt ãWt¥g£LŸs ju§fSl‹ x¥Ãl¥gL« bghGJÏy¡FfŸ ãWt¥g£LŸs ju¤ij él äFÂahf ãiwnt‰w¥g£ljh? ãWt¥g£lju¤ij k£L« v£oæU¡»wjh? v‹gJ bjçªJ éL«. Ïy¡FfŸ ãWéa ju¤ij élmÂfkhf milªÂUªjhš (mjhtJ é‰gid Ïyhg« (m) gâahs®fë‹ v©z«ngh‹wt‰¿š) mJ mÂf¤ Âwikia všyh ãiyfëY« btë¥gL¤J»wJ v‹Wczuyh«. Ïy¡FfŸ ãWéa ju¤ij k£L« v£oæUªjhš ÂU¥Âfukhf czuyh«.Ïy¡FfŸ milaKoahkš ÏUªjhš mJ Âwikæ‹ikia btë¥gL¤J«.

ÂU¤j elto¡if vL¤jšÂU¤j elto¡if vL¤jšÂU¤j elto¡if vL¤jšÂU¤j elto¡if vL¤jšÂU¤j elto¡if vL¤jš

ãWt¥g£l Ïy¡Ffis miltš V‰g£LŸs jilfis mf‰Wtnj xU Áwªjf£L¥gh£L¤ £l¤Â‹ Áw¥ghF«. Fiwfë‹ j‹ikia¥ bghW¤J ÂU¤j elto¡ifvL¡f¥gL«.

Áy jilfis Ú¡F« ÂU¤j elto¡iffŸ ÑnH bfhL¡f¥g£LŸsd

1. gâahs®fS¡F¡ bfhL¡f¥gL« F¿¥òfŸ gâahs®fis rçahd Kiwæšbr‹wilaéšiy våš F¿¥òfë‹ ju¤ij ca®¤j elto¡iffŸ vL¡f¥glnt©L«.

2. c‰g¤Â Ïy¡if mila Ïayhjj‰F ÏaªÂu§fŸ rçahf Ïa§F«. ãiyæšÏšyhjJ xU fhuzkhf ÏUªjhš ÏaªÂu¤ij rçahf Ïa§F« ãiyæš it¥gj‰fhdKa‰ÁfŸ vL¡f¥gl nt©L«. (v.L) xU gGJ gh®¡F« mYtyiu ãaä¥gJ xU Ô®thfmikayh«. _y¥bghU£fis th§Ftš VnjD« kh‰w§fis¡ bfh©L tu nt©L«.

3. gâahs®fis C¡f¥gL¤Jtš VnjD« FiwghLfŸ ÏUªjhš rçahdelto¡iffis nk‰bfhŸtj‹ _y« gâahs®fS¡F gzthæyhf (m) gzkšyhjÃw tayhf bj«ó£Ljš elto¡iffëš kh‰w§fŸ bfh©L tu nt©L«.Áyv£lKoahj Ïy¡FfŸ ã®zæ¡f¥g£oUªjhš rçahf mila¡ Toa Ïy¡Ffisgâahs®fSl‹ fyªjhnyhÁ¤J ã®zæ¡f Ka‰ÁfŸ nk‰bfhŸs¥gl nt©L«.

ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gj‹ mtÁa« ahbjåš v®fhy¤Âš V‰gl¡Toajilfis¤ jL¥gnj MF«. vdnt ÂU¤j elto¡iffŸ äfΫ ftd¤Jl‹cUth¡f¥gl nt©L«.

f£L¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«f£L¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«f£L¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«f£L¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«f£L¥gL¤jè‹ e‹ikfŸ / ga‹fŸ / K¡»a¤Jt«

1. neh¡f§fis miltij cW brŒ»wJ1. neh¡f§fis miltij cW brŒ»wJ1. neh¡f§fis miltij cW brŒ»wJ1. neh¡f§fis miltij cW brŒ»wJ1. neh¡f§fis miltij cW brŒ»wJ

£läLjš Kiwahf¥ gâah‰Wtj‰F cjé brŒ»wJ v‹whš f£L¥gL¤jšÁwªj gâãiwnt‰w¤Â‹ gyid cW brŒa cjλwJ.

2. £l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ£l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ£l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ£l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ£l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ

£l§fë‹ ne®kiw k‰W« v®kiw gFÂfis btë¥gL¤J»wJ. £l§fëšVjhtJ FiwghLfŸ ÏUªjhš mt‰iw¤ ÂU¤Jtj‰F £l§fë‹ ju¤ij ca®¤jnt©L«.

85

33333. ÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂ¥gL¤J»wJÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂ¥gL¤J»wJÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂ¥gL¤J»wJÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂ¥gL¤J»wJÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂ¥gL¤J»wJ

f£L¥gL¤jš k£Lnk ãWtd¤Â‹ £l§fŸ rçahf mkšgL¤j¥ gL»‹wdthv‹W cW brŒa KoÍ«. vdnt f£L¥gL¤jš £l mkyh¡f¤Âš cŸs jilfisR£o¡fh£LtJl‹ mt‰iw¡ fisÍ« ÂU¤j elto¡iffisÍ« vL¤Jiu¡»wJ.

4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ

f£L¥ghL všyh ãiyæš cŸs gâahs®fisÍ« Ïy¡Ffis¡ F¿¥Ã£lfhy¤Â‰FŸ Ko¡F«go ntiy brŒ»wh®fsh? v‹gijcW brŒ»wJ. f£L¥gL¤jšÏšyhj Nœãiyæš ntiy äfΫ bkJthf eilbgW« thŒ¥òŸsJ.

5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ

ãWtd¤Â‹ x›bthU JiwæY« Ïy¡if miltJ x‹Wjh‹ f£L¥gL¤jšgâæ‹ KG¡ ftd¤Âš ÏU¡f¡ Toa m«rkhF«. Ïy¡if miltj‰F Jiw¤jiyt®fŸ j§fŸ Jiz¥gâahs®fS¡F ntiyia tiuaW¤J tH§f nt©oaJk‰W« mt®fS¡F mÂfhu¤ij tH§f nt©oaJ ngh‹w gâfisnk‰bfhŸ»‹wd®. Ï›thW f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjé òç»wJ.

6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ

x›bthU gâahsç‹ gâfS« cl‹òçÍ« gâahs®fë‹ gâfS« x‹iwx‹W tÓfç¡»wJ. vdnt xU§»izªj Ka‰ÁfŸ mtÁakh»wJ. vdntf£L¥gL¤jš gâahs®fis x‹W nr®¤J mt®fsJ Ka‰Áfis Ïiz¤J xUFGthf¥ gâòçªJ Ïy¡Ffis mila cjλwJ.

7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ

Ïy¡Ffis mila ÏW ehis ã®zæ¥gj‹ _y« ãWtd¤Â‹ ts§fsh»akåj‹ ÏaªÂu« bghU£fŸ k‰W« ã M»ait KGikahf¥ ga‹gL¤j¥gL«v‹gij¡ f£L¥gL¤jš cW brŒ»wJ. ÏJ ca®ªj Âwik¡F tê fh£L»wJ.

f£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸ

1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ

brašãiwnt‰w¤Â‰F Ïy¡Ffis ã®zæ¥gJ jh‹ f£L¥gL¤jèš ÏU¡F«Kjš goahF«. Mdhš th°jtkhd (m) ã#khd Ïy¡Ffis ã®zæ¥gJ v¥bghGJnkÃu¢Áidahf¤jh‹ ÏU¡»wJ. Áy c£òw k‰W« btë¥òw¡ fhuâfŸ Ïy¡Ffisã®zæ¡F« nghJ fz¡»š bfhŸs¥gl nt©L«. Ïy¡FfŸ m¿Îó®tkhfÏšyhé£lhnyh ãiwntw¡ Toa rh¤Âa¡ TWfŸ Ïšyhjjhf ÏUªjhnyhgâahs®fŸ mij mila KoahJ.

2. gâahs®fë‹ v®¥ò2. gâahs®fë‹ v®¥ò2. gâahs®fë‹ v®¥ò2. gâahs®fë‹ v®¥ò2. gâahs®fë‹ v®¥ò

bghJthf všyh tifahd f£L¥gL¤jš KiwfS¡F« gâæl¤Âš v®¥òjh‹ fhz¥gL»wJ. gâahs®fŸ, Ïy¡FfŸ th°jtkhdjhfnthãiwnt‰w¥gl¡Toajhfnth Ïšiy v‹W« xUÁyU¡F k£L« cfªjjhf cŸsJmšyJ cçikia tH§fhjjhf cŸsJ v‹W« TWt®.

86

3) Áwªj jftš bjhl®ò¤ £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ3) Áwªj jftš bjhl®ò¤ £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ3) Áwªj jftš bjhl®ò¤ £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ3) Áwªj jftš bjhl®ò¤ £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ3) Áwªj jftš bjhl®ò¤ £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ

Áwªj jftš bjhl®ò Ïšyhkš ÏU¥gJ Áwªj f£L¥gh£il jf®¡fyh«.ju§fis¥ g‰¿Í« braš ãiw nt‰w¤ij¥ g‰¿Í« ÂU¤j elto¡iffŸ g‰¿Í«brŒÂfŸ rçahd neu¤Âš tH§f¥gl nt©L«. Ïij brŒahkš ÏU¥gJ f£L¥gL¤jšgâia fodkh¡F»wJ.

4) kh‰w¤Â‹ msÎ4) kh‰w¤Â‹ msÎ4) kh‰w¤Â‹ msÎ4) kh‰w¤Â‹ msÎ4) kh‰w¤Â‹ msÎ

v¥go¥g£l f£L¥gh£L KiwæY« Xusé‰F¤jh‹ kh‰w§fŸ bfh©Ltu KoÍ«(v.L) ä‹jilia rçf£l xU ä‹ C¡»ia ãWtyh«. Mdhš ä‹ C¡»nabrašgléšiy v‹whš bjhê‰rhiy nkyhs® x‹W« brŒa KoahJ.

5) ju msÎfis ã®zæ¤jèš Ãu¢rid5) ju msÎfis ã®zæ¤jèš Ãu¢rid5) ju msÎfis ã®zæ¤jèš Ãu¢rid5) ju msÎfis ã®zæ¤jèš Ãu¢rid5) ju msÎfis ã®zæ¤jèš Ãu¢rid

ju msÎfŸ v©â¡if msÎfŸ mo¥gilæY« ÏU¡fyh« mšyJ j‹ikfŸ/ g©òfŸ mo¥gilæY« ÏU¡fyh«. v©â¡if mo¥gilæš ju§fis ãWÎtJRyg«. Mdhš j‹ikfŸ, g©òfŸ, Fz§fŸ mo¥gilæyhd ju§fis ãWÎtJfod«. (v.L) gâ¤ÂU¥Â¡fhd ju§fŸ bj«ó£Ljè‹ ãiyfS¡fhd ju§fŸÏt‰iw ã®zæ¥gJ fod«.

6) ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«6) ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«6) ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«6) ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«6) ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«

ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš V‰gL« jhkj§fŸ Ãu¢ridia¤ Ô®ggj‰F¥gš Ãu¢ridia¥ bgçJ¥gL¤Â éL« jhkj§fŸ eilKiwfshš V‰gl¡Toajhfnth ntW VjhtJ fhuz§fshnyh V‰glyh«.

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfxU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«xU§»iz¤jè‹ j‹ikÍ«, g©òfS«1. xU§»iz¤jè‹ mtÁa« x‹W¡bfh‹W rh®òŸsjhš V‰gL»wJ2. bghJ neh¡if miltij F¿¡nfhshf bfh©LŸsJ3. xU§»iz¤jš x›bthU nkyhsç‹ flikahF«4. xU§»iz¤jš jhdhf vGtšiy5. Ïj‰fhf ãaä¡f¥g£l Áw¥ò ãòz®fshšjh‹ Ïij el¤j KoÍ«6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd brašghL

xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«xU§»iz¥Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«1. xU§»iz¥Ã‹ _ykhf bghJ¡F¿¡nfhis milaKo»wJ2. Ïj‹ _ykhf brašghLfŸ x‹Wl‹ x‹W nkhJtij¤ jL¡fyh«3. Ïj‹ _ykhf têfh£Ljš bjëth»wJ4. ÏJ Âwikia mÂfç¡»wJ5. kåj cwÎfis e‹whf ts¥gL¤J»wJ6. jå kåj¡F¿¡nfhS« ãWtd¤Â‹ F¿¡nfhS« x‹¿iz¡f¥gL»wJ

xU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸxU§»iz¤jè‹ FiwghLfŸ1. gštif¢ brašghLfŸ 2. mÂf msÎ gâahs®fŸ3. ntiy g»®Î 4. x‹iw x‹W rh®ªÂU¤jš

87

5. x¤JiH¡F« cz®Î Fiwthf cŸsJ6. f£L¥gh£o‰FŸ ml§fhj fhuâfŸ

xU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸxU§»iz¤jè‹ tiffŸ1. c£òw xU§»iz¤jš 2. btë¥òw xU§»iz¤jš3. br§F¤J xU§»iz¤jš 4. gL»il xU§»iz¤jš

xU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸxU§»iz¤jè‹ bfhŸiffŸ1. neuo jå¤bjhl®ò bfhŸif 2. éiuéš Jt§F« bfhŸif3. gu°gu« gçkhç¡ bfhŸS« bfhŸif 4. bjhl®¢Á bfhŸif

xU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸxU§»iz¤jè‹ EQ¡f§fŸ1. rk‹ brŒjš 2. fhy¤ij mséLjš3. Ïiz¤jš 4. f£L¥gL¤Jjš

f£L¥gL¤Jjš gâæ‹ g©òfŸf£L¥gL¤Jjš gâæ‹ g©òfŸf£L¥gL¤Jjš gâæ‹ g©òfŸf£L¥gL¤Jjš gâæ‹ g©òfŸf£L¥gL¤Jjš gâæ‹ g©òfŸ1. ÏJ Ëndh¡» gh®¡»wJ2. ÏJ £läL« gâ¡F bghUq£L»wJ3. ÏJ kÂ¥ÃLjiy cŸsl¡»aJ4. ÏJ v§F« guéÍŸs gâahF«5. K‹ndh¡»a elto¡ifÍ« Tl6. ÏJ xU bjhl®¢Áahd eilKiw

f£L¥gL¤jè‹ eilKiwf£L¥gL¤jè‹ eilKiwf£L¥gL¤jè‹ eilKiwf£L¥gL¤jè‹ eilKiwf£L¥gL¤jè‹ eilKiw1. ju§fis ãWÎtjš2. braš ãiwnt‰w¤ij mséLjš k‰W« x¥ÃLjš3. éyfšfis¡ f©LÃo¤jš4. ÂU¤J« elto¡iffis vL¤jš

f£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸf£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸf£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸf£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸf£L¥gL¤Jjè‹ e‹ikfŸ1. neh¡f§fis miltij cWÂbrŒ»wJ2. £l§fë‹ ju¤ij òy¥gL¤J»wJ3. ÏJ £l§fë‹ bt‰¿fukhd mkyh¡f¤ij cWÂgL¤J»wJ4. gâahs®fŸ bghW¥òl‹ elªJ bfhŸ»wh®fsh v‹W cW brŒ»wJ5. f£L¥gL¤jš mÂfhu x¥gil¤jY¡F tê tF¡»wJ6. ÏJ xU§»iz¤jY¡F cjé òç»wJ7. ÏJ Âwikia ca®¤J»wJ

f£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸf£L¥gL¤jèš vG« Ãu¢ridfŸ1. c©ikahd ju¤ij V‰gL¤Jtš cŸs Ãu¢ridfŸ2. gâahs®fë‹ v®¥ò3. Áwªj jftš bjhl®ò £l« Ïšyhkš ÏU¥gJ4. kh‰w¤Â‹ msÎ5. ju msÎfis ã®zæ¥gš Ãu¢rid6. ÂU¤j elto¡iffŸ vL¥gš jhkj«

88

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸ

Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ridfS¡F¤ ԮΠfh©f.

1) M v‹D« èäbl£ ãWtd« if¥ngÁfis ϪÂa¢ rªij¡F« btëeh£LV‰Wk¡F« c‰g¤Â brŒJ tU»wJ. Ïj‰F mÂfkhd g§F¢ rªijÍ« ne®ikahdtho¡ifahs®fS« ÏUªjd®. Mdhš Áy fhy¤Â‰F¥ ÃwF Ïy¡Ffis milaKoahjjhY« tho¡ifahs® mÂU¥ÂahY« Áy Ãu¢ridfis¢ rªÂ¡f ne®ªjJ. nkY«if¥ngÁrªij ϪÂahéš bgUkséš ts®ªJ é£lJ òÂa ãWtd§fŸ ÁwªjbjhêšE£g« k‰W« ešy éiy òŸëÍl‹ rªijæš tªJ é£lJ. ÏJ ãWtd¤Â‹Ãu¢ÁidfS¡F¡ fhuzkh»aJ. Ï¥nghJ ãWtd« mj‹ f£L¥gh£L¤ £l¤ijò¤Jæ%£l £lä£lJ. nkY« Ãu¢ridfS¡F ÂU¤j elto¡if vL¡fΫKidªjJ.

édhédhédhédhédh

1) ãWtd« Áwªj f£L¥gh£L¤ £l¤Â‹ _y« milÍ« e‹ikfis¡ f©l¿aΫ.

2) ãWtd« v›thW jdJ £l§fis¡ f£L¥gL¤jYl‹ Ïiz¡f nt©L« v‹W«mj‹ _y« ãWtd« Ïy¡Ffis £l¤Jl‹ x¥Ã£L rç tU»wjh v‹W cW brŒaKoÍ« v‹W« fâ¡fΫ.

3) Ï¥bghGJ cŸs Ãu¢ridfiss Ô®¡f f£l¥gL¤jèš Ã‹g‰w nt©oagoãiyfis juΫ.

4) f£L¥gL¤jè‹ vªj E£g§fis ãWtd« ga‹gL¤j KoÍ«. všyh ãiyfëY«ãWtd« brŒJ tU« bjhêš v‹d v‹gij kdš ãiy ãW¤Â¡ bfhŸsΫ.

cjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥ò

1) éahghu« nkhrkhd ãiy¡F¢ bršY« K‹d® nkyhs® vL¡f nt©oaelto¡iffŸ ahit?

2) f£L¥gL¤jš nkyh©ikæ‹ filÁ ãiy v‹W jtWjyhf¥ òçªJ bfhŸs¡TlhJ v‹gij étç. Ï¥gâ nkyh©ik NHiy £lãiy¡F bfh©L tU«gâahF«.

3) M‰wš thŒªj f£L¥ghL v›thW ã®zæ¡f¥g£l ju§fŸ c©ikæš éisªjbrašghLfëèUªJ éy»¢ brš»wJ v‹gij¢ R£o¡fh£o MŒÎ brŒJm›éyfšfŸ v›thW ÂU¤j¥gL« v‹gij cz®¤J«.

4) f£L¥gL¤jš elto¡if gâahs®fshš v¥bghGJ v®¡f¥gL« mij v›thWrkhë¡f nt©L« v‹W kdš ãiy ãW¤Â¡ bfhŸsΫ.

89

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸ

gFÂ-mgFÂ-mgFÂ-mgFÂ-mgFÂ-m (xU kÂ¥bg©)(xU kÂ¥bg©)(xU kÂ¥bg©)(xU kÂ¥bg©)(xU kÂ¥bg©)

òwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸ

rçahd éilia nj®ªbjL¤ vGJfrçahd éilia nj®ªbjL¤ vGJfrçahd éilia nj®ªbjL¤ vGJfrçahd éilia nj®ªbjL¤ vGJfrçahd éilia nj®ªbjL¤ vGJf

1. xU ãWtd¤Â‹ x£L bkh¤j F¿¡nfhis miltj‰F ------ cjλwJ

(m) mik¥ò (M) M£fis nj®ªbjL¤jš (Ï) xU§»iz¤jš (<) jiyikna‰wš

2. x¤JiH¥ò v‹gJ k¡fŸ FGé‹ ------ kd¥gh§fhF«(m) f£lhakhd (M) j‹å¢irahd (Ï) bt‰¿ahd (<) Ïš vJÎäšiy

3. xU ãWtd¤Âš xU§»iz¥Ã‹ brašghLfŸ -------- el¥gšiy(m) j‹éU¥gkhf (M) Ïa‰ifahf (Ï) j‹å¢iræšyhkš (<) kdKtªJ

4. ------ ÏU¡F« tiu xU§»iz¥ò ãfG«(m) £lälš k‰W« ԮΠfh©gJ (M) £lälš k‰W« f£L¥gL¤jY«(Ï) £lälš k‰W« brašgL¤Jjš (<) £lälš k‰W« tê¡fh£Ljš

5. ------ xU§»iz¥Ãš Ãu¢rid¡F têtF¡»wJ(m) x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ (M) x¤JiH¥ò (Ï) rh®òŸs (<) Ïš vJÎäšiy

6. cŸ xU§»iz¥ò ------ Ïilna eilbgW»wJ(m) »is mYtyf§fS¡F (M) ÏaªÂu§fŸ k‰W« JiwfS¡F(Ï) ÃçÎfŸ k‰W« c£ÃçÎfS¡F (<) nk‰T¿a mid¤J«

7. ----- f£L¥L¤jY¡F mo¥gilah»wJ(m) £läLjš (M) xU§»iz¤jš (Ï) têfh£Ljš (<) mik¥ò

8. f£L¥gL¤J« gâ ------- ãiyfëš brašgL»wJ(m) nkšãiy (M) eLãiy (Ï) Ñœãiy (<) nk‰T¿a mid¤J«

9. ju§fŸ ---- ã®zæ¡f¥gL»‹wd(m) jåeg®fS¡F (M) FG¡fS¡F (Ï) JiwfŸ k‰W« ãWtd« KGtj‰F«(<) nk‰T¿a mid¤Â‰F«

10. f£L¥gL¤jš -----¡F têtF¡»wJ(m) mÂfhu¥ g»®Î (M) bghW¥òfis g»®ªjë¤jš (Ï) KG¥bghW¥ò(<) Ïš vJÎäšiy

11. btë¥òw xU§»iz¥ò¡F Ñœ¡f©l fhuâfëš ãfG« kh‰w§fŸtêtF¡»wJ(m) ngh£o NœãiyfŸ (M) muÁ‹ brašghLfŸ (Ï) bjhêš E£g K‹nd‰w§fŸ(<) nk‰T¿a mid¤J«.

90

12. ------£läLjš Ïšyhj f£L¥ghL(m) m®¤jk‰wJ (M) gaDŸsJ (Ï) gad‰wJ (<) m®¤jKŸsJéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (Ï) xU§»iz¥ò 2. (m) j‹å¢irahf

3. (Ï) Ïa‰ifahf 4. (Ï) £lälY« brašgL¤jY«

5. (m) x‹iw x‹W rh®ªÂU¥gJ 6. (m) »is mYtyf§fS¡F

7. (m) £läLjš 8. (<) nk‰T¿a mid¤J«

9. (<) nk‰T¿a mid¤Â‰F« 10. (m) mÂfhu¥ g»®Î

11. (<) nk‰T¿a mid¤J« 12. (Ï) m®¤jk‰wJ

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. xU§»iz¥ò¥ gâæid brašgL¤Jgt® ah®?

2. xU ãWtd¤Âš gšntW brašfis Ïiz¡F« brašghL vij¡ F¿¡»wJ?

3. vJ Áw¥Ã¤jè‹ e‹ikia më¡»wJ?

4. xU§»iz¥ò¥ gâæ‹ brašgh£oš Ïu©L f£L¥gh£L¡F ml§fhj fhuâfŸahit?

5. cŸ xU§»iz¥ò v§F eilbgW»wJ?

6. xU Ãu¢Áidia kWgçÓyid brŒa vªj tifahd jftš bjhl®ònjit¥gL»wJ?

7. xU§»iz¥Ã‹ EQ¡f§fis ÁghçR brŒjt® ah®?

8. £läL« gâ¡F bghUŸ bfhL¥gJ vJ?

9. Ë neh¡FtJ v‹gJ vij és¡F»wJ?

10. f£L¥gL¤J« brašgh£o‹ Kjš go vJ?

11. mséLjš v›thW brašgL¤j¥gl nt©L«?

12. xU Ïy¡if ã®zæ¡F« nghJ gçÓè¡f nt©oa fhuâfŸ ahit?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. Jiw nkyhs®

2. xU§»iz¤jš

91

5. mik¥ò¡F cŸns

6. Kf¤J¡F neuhf

7. ÿæ° My‹

8. f£L¥gL¤jš

9. f£L¥gL¤jš

10. ju§fis cUth¡Fjš

11. msÅL Kiwfëš

12. c£òw k‰W« btë¥òw

gFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-M

äf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)

5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. xU§»iz¥ò v‹whš v‹d?

2. “xU§»iz¥ò’’ tiuaW?

3. x¤JiH¥ò - xU§»iz¥ò ntWghL jUf?

4. x¤JiH¥ò v‹whš v‹d?

5. br§F¤J xU§»iz¥ò v‹whš v‹d?

6. c£òw xU§»iz¤jš v‹whš v‹d?

7. rk‹gL¤jš v‹whš v‹d?

8. “f£L¥gL¤jš” - tiuaW

9. f£L¥gL¤jš V‹ “Ëneh¡Fjš” v‹W étç¡f¥gL»wJ

10. ju§fis ã®zæ¤jš v‹whš v‹d?

92

3. ntiy¥ g»®Î

4. muR bfhŸif kh‰w§fŸ, fl‹ »il¡fhkš ÏU¤jš / cWÂahf¡ Tw Koahjrªij ãytu§fŸ

gFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-Ï

FW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸ (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)

xUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaëxUg¡f mséš éilaë

1. xU§»iz¤jè‹ g©òfis étç

2. xU§»iz¤jè‹ tiffŸ ahit?

3. xU§»iz¤jè‹ j¤Jt§fŸ ahit?

4. f£L¥gL¤jè‹ g©òfŸ ahit?

5. f£L¥gL¤jèš eilKiwfŸ/ ãiyfŸ mšyJ gofŸ ahit

gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

1. xU§»iz¤jè‹ e‹ik, Ôikfis étç

2. xU§»iz¤jè‹ j¤Jt§fŸ k‰W« EQ¡f§fis étç

3. f£L¥gL¤jè‹ e‹ik, Ôikfis étç

93

5. bjhl®ò bfhŸsš5. bjhl®ò bfhŸsš5. bjhl®ò bfhŸsš5. bjhl®ò bfhŸsš5. bjhl®ò bfhŸsš

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤iij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤iij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤iij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤iij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤iij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw òçªJ bfhŸÅ®fŸ.

bjhl®ò bfhŸsš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - Áw¥ÃašòfŸ - bjhl®ò bfhŸsšeilKiwfŸ - e‹ikfŸ - tiffŸ - jftš bjhl®Ã‹ jilfŸ - jilfis mf‰wnjit¥gL« Ka‰ÁfŸ

gl« 5.1 bjhl®ò bfhŸsšgl« 5.1 bjhl®ò bfhŸsšgl« 5.1 bjhl®ò bfhŸsšgl« 5.1 bjhl®ò bfhŸsšgl« 5.1 bjhl®ò bfhŸsš

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

jftš bjhl®ò vd bghUŸgL« ‘Communication’ v‹w M§»y¢ brhš ‘Communis’v‹w y¤Ô‹ brhšèèUªJ tªjjhF«. Ïj‰F ̀bghJthdJ` v‹W bghUŸ. vdnt jftšbjhl®ò v‹gJ bghJthf c©ikfŸ, v©z§fŸ k‰W« fU¤J¡fis¥ gçkh¿¡bfhŸS« eilKiwahF«. xU eg® brŒÂfis k‰bwhU egçl« bjçé¡F« nghJjftš bjhl®ò eilbgW»wJ.

brŒÂia mD¥ògtiu `mD¥òe®` (‘Sender’) mšyJ jftš mD¥òe® v‹W«,brŒÂia¥ bgWgtiu, `bgWe®` (‘Receiver’) mšyJ `jftš bgWe®` v‹W«miH¡f¥gL»‹wd®. bjçé¡f¡ Toa jftš `brŒÂ` v‹wiH¡f¥gL»wJ.

94

bjçé¡F« Kiw ̀ mD¥òjš` (Transmission) vd¥gL«. brŒÂia¥ bgWgtç‹ Ãu gè¥ò`gš brŒÂahF«`.(Response)

jftš bjhl®Ã‹ tiuéy¡fz«jftš bjhl®Ã‹ tiuéy¡fz«jftš bjhl®Ã‹ tiuéy¡fz«jftš bjhl®Ã‹ tiuéy¡fz«jftš bjhl®Ã‹ tiuéy¡fz«

ÑnH bfhL¡f¥g£lit jftš bjhl®Ã‹ K¡»akhd tiuéy¡fz§fshF«.

iAnk‹iAnk‹iAnk‹iAnk‹iAnk‹ mt®fë‹ T‰W¥go, ``xU egçläUªJ jftiy k‰bwhU egU¡FmD¥òtJ«, k‰W« òçªJ bfhŸs¢ brŒÍ« eilKiwahF«.``

``jftš bjhl®ò v‹gJ Ïu©L mšyJ mj‰F nk‰g£l eg®fëilna V‰gL«c©ikfŸ, v©z§fŸ, fU¤J¡fŸ mšyJ cz®Î gçkh‰wkhF«.`` - Úônk‹ k‰W«Úônk‹ k‰W«Úônk‹ k‰W«Úônk‹ k‰W«Úônk‹ k‰W«R«k®.R«k®.R«k®.R«k®.R«k®.

jftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ/ Áw¥ÃašòfŸ/ Áw¥ÃašòfŸ/ Áw¥ÃašòfŸ/ Áw¥ÃašòfŸ

jftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸ ËtUkhW

1. ÏUtê bjhl®ò Kiw1. ÏUtê bjhl®ò Kiw1. ÏUtê bjhl®ò Kiw1. ÏUtê bjhl®ò Kiw1. ÏUtê bjhl®ò Kiw

FiwªjsÎ ÏU eg®fëUªjhš k£Lnk jftš gçkh‰w« eilbgw KoÍ«. xUeg® brŒÂia¤ bjçé¡»wh®, k‰bwhUt® mij¥ bgW»wh®. brŒÂia¥ bgWgt® xUjåeguhf ÏU¡f nt©oa mtÁaäšiy. jftiy xnu neu¤Âš xU FGé‰F«bjçé¡fyh«.

(v.L) xU MÁça® tF¥giwæš khzt®fS¡F¥ ghl« f‰Ã¤jš.

2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡Toa bkhêæš ÏU¤jš2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡Toa bkhêæš ÏU¤jš2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡Toa bkhêæš ÏU¤jš2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡Toa bkhêæš ÏU¤jš2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡Toa bkhêæš ÏU¤jš

brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ bt‰¿, mij¥ bgWgt® brŒÂia¥ òçªJ bfhŸtšml§»ÍŸsJ. Ïj‰F brŒÂia mD¥ògt®, brŒÂia¥ bgWgt® òçªJ bfhŸs¡ Toabkhêæš bjçé¡f nt©L«.

(v.L) xU brŒÂia¤ bjçé¥gt®, brŒÂia¤ bjçé¡F« nghJ M§»y bkhê bjçahjxU egçl« jdJ fU¤J¡fis M§»y¤Âš bjçé¤jhš, jftš bjhl®ò njhšéæšKoÎW«.

3. v©z§fëš xUik¥ghL3. v©z§fëš xUik¥ghL3. v©z§fëš xUik¥ghL3. v©z§fëš xUik¥ghL3. v©z§fëš xUik¥ghL

brŒÂia mD¥ògt® v›thW brŒÂia mD¥Ãdhnuh mnjnghš mJ òçªJbfhŸs¥gl nt©L«. Ïj‰F fU¤J xUik¥ghL njit.

4. brŒÂ xU bghUis¡ ( 4. brŒÂ xU bghUis¡ ( 4. brŒÂ xU bghUis¡ ( 4. brŒÂ xU bghUis¡ ( 4. brŒÂ xU bghUis¡ ( substance ) bfh©oU¤jš ) bfh©oU¤jš ) bfh©oU¤jš ) bfh©oU¤jš ) bfh©oU¤jš

brŒÂ xU bghUis¡ bfh©oUªjhš jh‹ mij¥ bgWgt®, Tw¥gL« brŒÂæšM®t« fh£Lth®. mjhtJ, brŒÂia mD¥ògtçläUªJ tU« brŒÂahdJ,bgWgtU¡F gaDilajhf ÏU¡f nt©L«.

(v.L) tâféaš gæY« xU khztål« jhtuéaš bga®fis és¡»¡ T¿dhš,mt‹ mš M®t« fh£lkh£lh‹.

5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš

jftš bjhl®ò btW« vG¤J k‰W« thŒ¢brhš _ykhd bjhl®ò k£LkšyhJ,

95

Áy rä¡iPfŸ mšyJ iriffŸ _yK« xUtç‹ éU¥g¤ij¤ bjça¥gL¤jyh«(mšyJ) Ãu¢ridfis¥ òçªJ bfhŸs¢ brŒayh«. jftšfŸ, jiy, f© k‰W«cjLfŸ mir¤jš _yK« mD¥g¥glyh«.

6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš

jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« ãiwªJŸsJ. ( omni-present ) ÏJnkyh©ikæ‹ všyh ãiyfëY« fhz¥gL»‹wJ. nkšãiy nkyh©ik, Ïilãiynkyh©ik¡F¢ brŒÂfis¤ bjçé¡»‹wd®. mnjnghš Ïilãiy nkyh©ik,f©fhâ¥ghsçl« jftšfis¤ bjçé¡»‹wd®. jftš bjhl®Ã‹ X£lkhdJ všyhãiyfS¡F« brš»wJ.

7. jftšbjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw7. jftšbjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw7. jftšbjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw7. jftšbjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw7. jftšbjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw

všyh¥ gâæl§fëY« Áy® jftšfis¤ bjçé¥gJ«, jftšfis¥ bgWtJ«v¥bghGJ« eilbgw¡ ToajhF«. gâòçÍ« gâahs®fëilna brŒÂ¥gçkh‰wkhdJ bjhl®ªJ eilbg‰W¡ bfh©nl ÏU¡F«.

jftš bjhl®ò eilKiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eilKiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eilKiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eilKiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eilKiwæ‹ TWfŸ

jftš bjhl®ò eilKiw Ñœ¡f©lt‰iw cŸsl¡»aJ.

1. mD¥ògt®1. mD¥ògt®1. mD¥ògt®1. mD¥ògt®1. mD¥ògt®

brŒÂia mD¥ògtiu mD¥ògt® (m)_y« v‹W« Twyh«. Ïtnuk‰wt®fS¡F¤ bjçé¡f nt©oa brŒÂia cUth¡F»wh®. Ïtnu jftš bjhl®òlelto¡ifia¤ Jt¡F»wh®. Ït® vGJgtuhfnth, ngRgtuhfnth, eo¥gtuhfnthÏU¡fyh«.

2. brŒÂ2. brŒÂ2. brŒÂ2. brŒÂ2. brŒÂ

brŒÂ v‹gJ jftš bjhl®Ã‹ m§fkhF«. ÏJ c©ikfŸ, v©z§fŸ k‰W«cz®Îfis ml¡»aJ. ÏJ mD¥ògtç‹ kdš vG»wJ.

3. v‹nfho§ (c£òF¤jš) v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš3. v‹nfho§ (c£òF¤jš) v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš3. v‹nfho§ (c£òF¤jš) v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš3. v‹nfho§ (c£òF¤jš) v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš3. v‹nfho§ (c£òF¤jš) v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš

ÏJ brŒÂia th®¤ijahfΫ, gl§fshfΫ, F¿pLfshfΫ,FG¡F¿fshfΫ kh‰WtnjahF«.

4. tê4. tê4. tê4. tê4. tê

brŒÂ mD¥ògtçläUªJ brŒÂ bgWgtiu tªJ milÍ« tê MF«. Ï›têKiwrh®ªjjhfΫ Kiw rhuhjjhfΫ ÏU¡fyh«. mD¥ògt® vG¤J_ykhd (m)

96

btë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jš

gš brŒÂgš brŒÂgš brŒÂgš brŒÂgš brŒÂ

mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt® brŒÂbrŒÂbrŒÂbrŒÂbrŒÂ v‹nfho§v‹nfho§v‹nfho§v‹nfho§v‹nfho§ têtêtêtêtê bgWgt®bgWgt®bgWgt®bgWgt®bgWgt®

gl« 5.2 jftš bjhl®Ã‹ eilKiw

thŒ¢brhš _ykhd Kiwia¥ ga‹gL¤jyh«. Ï›tê brŒÂfis¥ gçkh‰w«brŒtj‰F« ga‹gL¤jyh«.

5. bgWgt®5. bgWgt®5. bgWgt®5. bgWgt®5. bgWgt®

brŒÂia vt® bgW»whnuh mtiuna brŒÂia¥ bgWgt® v‹W Twyh«. Ït®xU thrfuhfnth nf£gtuhfnth c‰W neh¡Fgtuhfnth ÏU¡fyh«. vdnt bgWgt®v‹gt® brŒÂahë (brŒÂ bgWgt®) vd¥glyh«.

6. btë¥gL¤jš6. btë¥gL¤jš6. btë¥gL¤jš6. btë¥gL¤jš6. btë¥gL¤jš

brŒÂia¥ bg‰wt® m¢ brŒÂæèUªJ bghUis vL¤J mij glkhfnth,F¿plhfnth, rä¡iPahfnth kh‰Wtij onfho§ vdyh«.

7. kW brŒÂ gš brŒÂ7. kW brŒÂ gš brŒÂ7. kW brŒÂ gš brŒÂ7. kW brŒÂ gš brŒÂ7. kW brŒÂ gš brŒÂ

ÏJ bgWgtçläUªJ tu¡Toa gš (m) kWbkhêahF«. ÏJ brŒÂmD¥ògtiu neh¡» mD¥g¥gL»wJ. brŒÂia¥ bgWgt® kWbkhê mD¥òthnuahdhšm¤Jl‹ brŒÂ¤ bjhl®ò eilKiw Kotil»wJ.

jftš Âw‹fë‹ khÂçjftš Âw‹fë‹ khÂçjftš Âw‹fë‹ khÂçjftš Âw‹fë‹ khÂçjftš Âw‹fë‹ khÂç

jftš Âw‹fë‹ khÂçfis Ñœ¡fhQ« tifæš és¡fyh«.

1. mD¥ògt® - eg®, FG mšyJ mik¥ò

mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt®mD¥ògt® bgWgt®bgWgt®bgWgt®bgWgt®bgWgt®

têtêtêtêtêtê

btë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšc£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jš

kWbkhêkWbkhêkWbkhêkWbkhêkWbkhê

r¤j«r¤j«r¤j«r¤j«r¤j«

brŒÂbrŒÂbrŒÂbrŒÂbrŒÂ

c£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jšc£òF¤jš btë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jšbtë¥gL¤jš

gl« 5.3 jftš Âw‹fë‹ khÂç

97

2. v‹nfho§ - jftš k‰W« fU¤J¡fis F¿pLfŸ _ykhf kh‰Wjš.

3. brŒÂ - v‹nfho§ brŒa¥g£l jftiy g»®ªjë¤jš

4. bgWgt® - mD¥ògtUila jftiy òçªJ bfhŸgt®

5. c£òF¤jš - Âw‹fis bgWtJ« mt‰iw és¡FtJ«.

6. kWbkhê - jftiy njitahd Kiwæš kh‰w« brŒJ mj‹ _ykhf x¥òjiybgWjš.

7. r¤j« - ÏJ FH¥g« k‰W« jil brŒÍ« fhuâfŸ Mjyhš Ïit jftš bjhl®ò¡Fjilahf mik»‹wd.

jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«

jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ËtUkhWjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ËtUkhWjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ËtUkhWjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ËtUkhWjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ËtUkhW

1. £läLjY¡F cjλwJ1. £läLjY¡F cjλwJ1. £läLjY¡F cjλwJ1. £läLjY¡F cjλwJ1. £läLjY¡F cjλwJ

ãWtd¤Â‹ Áwªj £läLjY¡F jftš bjhl®ò cjλwJ. gâahs®fŸ,tho¡ifahs®fŸ k‰W« ru¡fë¥nghç‹ fU¤J¡fŸ, MnyhridfŸ bgw¥g£L,ãWtd¤Â£läLjèš ga‹gL¤j¥gL»wJ.

2. KobtL¤jY¡F K¡»a¤Jt« thŒªjJ2. KobtL¤jY¡F K¡»a¤Jt« thŒªjJ2. KobtL¤jY¡F K¡»a¤Jt« thŒªjJ2. KobtL¤jY¡F K¡»a¤Jt« thŒªjJ2. KobtL¤jY¡F K¡»a¤Jt« thŒªjJ

KobtL¤jY¡F¤ njitahd jftšfŸ Kiwahd jftš bjhl®ò _y«»il¡»wJ. (v.f) ru¡»U¥ò k‰W« rªijæš bghU£fS¡fhd njit g‰¿a étu§fŸrªijæLjš JiwæèUªJ bg‰W, c‰g¤Â¡fhd KoÎfŸ vL¡f¥gL«.

3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ

ca® mÂfhçfŸ jdJ Jiz¥ gâahs®fS¡F ntiyfis xJ¡ÑL brŒJmij ãiwnt‰w¤ njitahd mÂfhu« tH§f nt©L«. Kiwahd jftšbjhl®Ãšyhkš mÂfhu¤ij x¥gil¡f ÏayhJ.

4. jiyikia ts®¡»wJ4. jiyikia ts®¡»wJ4. jiyikia ts®¡»wJ4. jiyikia ts®¡»wJ4. jiyikia ts®¡»wJ

jiytuhf ÏU¡»‹w nkyhs® Jiz¥gâahsiu Áwªj jftš bjhl®ò _y«Áw¥ghf tê el¤j KoÍ«. Jiz¥ gâahs®fS¡F gârh®ªj Ãu¢ridfŸ vG« nghJ,ca® mÂfhçæ‹ cjéia ehl nt©oÍŸsJ. Ïj‰F jftš bjhl®ò Áw¥ghdjhfÏU¡f nt©L«. nkyhs® Áy th®¤ijfns ngRgtuhf ÏU¥ghnuahdhš mt® Jiz¥gâahsU¡F cjt ÏayhJ.

5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ

Jiz¥ gâahs®fëläUªJ gâfis brŒJ th§Ftj‰F, gâfisxJ¡ÑL brŒJ mij ãiwnt‰w mÂfhu« x¥gil¤jhš k£L« nghjhJ. mt®fŸ mij¤Âw«gl M‰w bjhl®ªJ, ãiyahf C¡Fé¡f¥gl nt©L«. Jiz¥ gâahs®fŸÁw¥ghd Kiwæš gâia¢ brŒJ Ko¡f C¡Fé¡f nt©oaJ xU nkyhsç‹flikahF«. Ït‰iw Áwªj jftš bjhl®Ã‹ _y« ãiwnt‰wyh«.

98

6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ

gšntWg£l jåeg®fŸ, k‰W« gy Jiwfë‹ brašghLfŸ khWg£lhY«,mitfŸ mid¤J« ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis miltijna F¿¡nfhshf¡ bfh©Ltêel¤j¥gl nt©L«. vdnt ãWtd¢ brašghLfŸ mid¤J« x‹nwhblh‹Wbjhl®òilajhf ÏU¡f nt©L«. Ϥbjhl®ò xU§»iz¤jš _y« V‰gL»wJ,x¤JiH¥Ãšyhkš xU§»iz¡f ÏayhJ. xU§»iz¤jš k‰W« x¤JiH¥ig¥bgWtj‰F gšntW eg®fŸ k‰W« JiwfëläUªJ Áwªj jftš bjhl®ò mtÁa«.

7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ

Jiz¥ gâfŸ j§fSila nkyÂfhçfshš rçahd Kiwæštêel¤j¥g£lhš, mt®fS¡F¤ njitahd neu§fëš, nkyÂfhçfs¤ bjhl®òbfhŸsyh«. nkY«, mt®fSila gâfis¢ brŒtj‰F¤ njitahd mÂfhuK«,j‹Dila rf gâahsUl‹ j‹ v©z§fis RjªÂukhf g»®ªJ bfhŸsΫãWtd¤Âš Kiwahd jftš bjhl®ò Kiw mtÁakh»wJ. m«khÂçahdgâahsU¡F gâæš mÂf¥goahd gâÂU¥Â V‰gL»wJ.

8. fhy¤ijÍ« Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ8. fhy¤ijÍ« Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ8. fhy¤ijÍ« Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ8. fhy¤ijÍ« Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ8. fhy¤ijÍ« Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ

M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò Kiw fhy¤ijÍ«, ciH¥igÍ« nrä¡fcjλwJ. (v.L) ãWtd bghJ nkyhs® KoÎfis mid¤J¥ gâahs®fS¡F«,R‰w¿¡if mD¥òtj‹ _yK«, jftš gyifæš btëæLtj‹ _yK« éiuéšm¿é¡f KoÍ«.

9. bghJk¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ9. bghJk¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ9. bghJk¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ9. bghJk¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ9. bghJk¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ

x›bthU ãWtdK«, bghJ k¡fSl‹ bjhl®ò bfh©L, mt®fSl‹ R_fkhdcwit¥ ngz nt©L«. x›bthU ehS« ãWtd¤Â‰F gy eg®fŸ tUif jU»wh®fŸ.mt®fëš tho¡ifahs®, flܪnjh® g§Fe®fŸ, k‰W« muR mÂfhçfŸ ml§Ft®.bghJ k¡fŸ bjhl®ò mÂfhç mt®fis Kiwahf tunt‰W mt®fë‹ njitfis¥ó®¤Â brŒa nt©L«. Ϫelto¡iffëš všyh« jftš bjhl®ò K¡»a g§Ft»¡»wJ.

jftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸ

jftš bjhl®Ã‹ tiffŸ ËtUkhW

1. cwÎfë‹ mo¥gilæš1. cwÎfë‹ mo¥gilæš1. cwÎfë‹ mo¥gilæš1. cwÎfë‹ mo¥gilæš1. cwÎfë‹ mo¥gilæš

i) Kiwahd jftš bjhl®ò

ii) Kiwrhuh jftš bjhl®ò

2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæš

i) nkš neh¡»

ii) Ñœ neh¡»

99

3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš

i) thŒbkhê ii) vG¤J _y« iii) rä¡iP _y«

X£l¤Â‹ mo¥gilæš étç¡f¥gL« jftš bjhl®ò Ñœ¡f©l xnu tiugl¤Â‹_yK« vëikahf és¡f¥glyh«.

Kiwahd jftš bjhl®ò mik¥Ã‹ Kiwahd f£lik¥Ã‹ éisthF«. ÏJmÂfhu¥ goãiyfis¥ Ëg‰¿ tU»wJ. bfhŸiffŸ, ifnaL, MizfŸ,R‰w¿¡if, m¿é¥ò ngh‹wit Kiwahd jftš bjhl®ò¡F¡F vL¤J¡ fh£LfshF«.Áy R‰w¿¡iffŸ Jiw nkyhsU¡F k£L« mD¥g¥gL»wJ. mnj rka« Áy jftšfŸ

100

gl« 5.5 X£l¤Â‹ mo¥gilæš jftš bjhl®ògl« 5.5 X£l¤Â‹ mo¥gilæš jftš bjhl®ògl« 5.5 X£l¤Â‹ mo¥gilæš jftš bjhl®ògl« 5.5 X£l¤Â‹ mo¥gilæš jftš bjhl®ògl« 5.5 X£l¤Â‹ mo¥gilæš jftš bjhl®ò

1. cwÎfŸ mo¥gilæš1. cwÎfŸ mo¥gilæš1. cwÎfŸ mo¥gilæš1. cwÎfŸ mo¥gilæš1. cwÎfŸ mo¥gilæš

m) Kiwahd jftš bjhl®ò (m) Kiwahd jftš bjhl®ò (m) Kiwahd jftš bjhl®ò (m) Kiwahd jftš bjhl®ò (m) Kiwahd jftš bjhl®ò (Formal communication)))))

A

B

C

E

F

GD

br§F¤J jftšbjhl®ò

gL»il jftšbjhl®òv® v® jftšbjhl®ò

jftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸ

cwÎfŸ mo¥gilæšcwÎfŸ mo¥gilæšcwÎfŸ mo¥gilæšcwÎfŸ mo¥gilæšcwÎfŸ mo¥gilæšjftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®òjftš bjhl®òX£l¤Â‹ mo¥gilæšX£l¤Â‹ mo¥gilæšX£l¤Â‹ mo¥gilæšX£l¤Â‹ mo¥gilæšX£l¤Â‹ mo¥gilæš

ifahS« KiwfŸifahS« KiwfŸifahS« KiwfŸifahS« KiwfŸifahS« KiwfŸmo¥gilæšmo¥gilæšmo¥gilæšmo¥gilæšmo¥gilæš

KiwahdKiwahdKiwahdKiwahdKiwahd KiwKiwKiwKiwKiwrhuhrhuhrhuhrhuhrhuh

nkšnkšnkšnkšnkšneh¡»neh¡»neh¡»neh¡»neh¡»

Ñ œÑ œÑ œÑ œÑ œneh¡»neh¡»neh¡»neh¡»neh¡»

gL»ilgL»ilgL»ilgL»ilgL»il thŒthŒthŒthŒthŒbkhêbkhêbkhêbkhêbkhê

vG¤JvG¤JvG¤JvG¤JvG¤J rä¡iPrä¡iPrä¡iPrä¡iPrä¡iP

gl« 5.4 jftš bjhl®Ã‹ tiffŸ

ãWtd¤Â‹ mid¤J¥ gâahs®fS¡F« mD¥g¥glyh«. Áy m¿¡iffis mYtyfjftš gyiffëY« btëælyh«. vdnt jftšfŸ mYtyf mik¥Ã‹ KiwahdtêfŸ _y« gâahsiu¢ br‹wilªjhš mJ Kiwahd jftš bjhl®ò vd¥gL«.

Áy jftšfŸ bt›ntW ãiyfëš cŸs, v®ãiyæš cŸs mÂfhçfëilnamD¥g¥g£lhš, v® v® jftš bjhl®ghF«.

M) Kiwrhuh jftš bjhl®ò (M) Kiwrhuh jftš bjhl®ò (M) Kiwrhuh jftš bjhl®ò (M) Kiwrhuh jftš bjhl®ò (M) Kiwrhuh jftš bjhl®ò (Informal communication )))))

Kiwrhuh jftš bjhl®ò Kiw v‹gJ, j‰brayhf mšyJ jå¥gg£lbjhl®òfshš, xU jåegU¡F« ãWtd¤Â‰Fäilna V‰gl¡Toa cwthF«.Ï«Kiwæš brŒÂfŸ ãWtd¤Â‹ gšntW jåeg®fël« xnu neu¤Âš éiuthfbr‹wil»wJ. ϧF brŒÂ Ô nghš guλwJ. Ï«Kiwæš jftšfŸ Âuh£irbfhoia¥ nghy¥ guÎtjhš, ÏJ Âuh£ir¤ njh£l jftš bjhl®ò Kiw v‹W«miH¡f¥gL»wJ.

vdnt jftšfŸ mYtyf mik¥Ã‹ Kiwrhuh cwÎ _y« gâahsiu¢br‹wilªjhš mJ Kiw rhuh jftš bjhl®ghF«.

Kiwa‰w jftš bjhl®ò(xUt® všyhçlK«

TWtJ)

mo¥gilæšyhj bjhl®ò(Áy® k‰wtçl« TWtJ)

gl« 5.6 Kiwrhuh jftš bjhl®ò

2. jftš bjhl®ò, X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò, X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò, X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò, X£l¤Â‹ mo¥gilæš2. jftš bjhl®ò, X£l¤Â‹ mo¥gilæš

m) nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò (m) nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò (m) nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò (m) nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò (m) nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò (Upward communication)))))

brŒÂfŸ Ñœ¥gâahs®fëläUªJ nkšãiy mÂfhç¡F¢ bršY« jftšbjhl®ò MF«. nkšneh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò vd¥gL»wJ. ÏJ Ñœ¥gâahs®fŸj§fŸ gâ ãiwnt‰w« bjhl®ghd jftšfŸ mšyJ nfhç¡iffŸ mšyJ òfh®fŸmD¥ò« bghGJ Ϥjftš bjhl®ò Kiw eilbgW»wJ.

101

M. Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®òM. Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®òM. Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®òM. Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®òM. Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®ò

brŒÂfŸ nkšãiyæYŸs mÂfhçæläUªJ Ñœ ãiyæYŸs Jiz¥gâahs®fS¡F tU« jftš bjhl®ò MF«. nkyÂfhç jdJJiz¥gâahs®fS¡F MizfŸ k‰W« m¿ÎiufŸ tH§Ftj‰F Ϥjftšbjhl®ò Kiw njit¥gL»wJ.

Ñœneh¡» tU« jftš bjhl®ò Kiw nkštU« tiugl« _y« és¡fyh«.

Ϥjftš bjhl®ò Jiz¥ gâahs®fëläUªJ nkyÂfhçfŸ kWbkhê v® gh®¡F«bghGJ« eilbgW»‹wJ.nkšneh¡»¢ bršY« jftš bjhl®ò ËtU« tiugl« _y« és¡fyh«.

gl« 5.7 nkšneh¡»¢ bršY« jftš

bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®

c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®

Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®

gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®

102

gl« 5.8 Ñœneh¡» tU« jftšbjhl®ò Kiw

bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®bghJ nkyhs®

c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®c‰g¤Â nkyhs®

Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®Kj‹ik¡ f©fhâ¥ghs®

gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®gâahs®

Ï) gL»il jftš bjhl®ò (Ï) gL»il jftš bjhl®ò (Ï) gL»il jftš bjhl®ò (Ï) gL»il jftš bjhl®ò (Ï) gL»il jftš bjhl®ò (Sideward communication)))))

ÏJ xnu ãiyæYŸs gâahs®fS¡»ilna V‰gL« brŒÂ¥ gçkh‰w¤ij¡F¿¡»wJ. xnu ãiyæš gâah‰W« jå eg®fŸ k‰W« Jiwfë‹ elto¡iffisxU§»iz¥gJnk Ϥbjhl®Ã‹ neh¡fkhF«. Ϥjftš bjhl®ò Kiw Ë tU«tiugl« _y« és¡fyh«.

3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæš

1. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò1. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò1. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò1. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò1. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò

thŒ¢brhš _ykhf th®¤ijfis¥ ga‹gL¤Â brŒÂfis m¿é¥gnjthŒbrhš _ykhd brŒÂ. neU¡F ne® Kf¤Â‰F Kf« bjhl®ò bfhŸtj‹ _y« k‰W«brŒÂ¤ bjhl®ò rhjd§fŸ _ykhfΫ (bjhiyngÁ) nk‰bfhŸsyh«. neU¡F ne®ciuahlš jh‹ brŒÂ¥ gçkh‰w¤Â‹ Ïa‰ifahd tê. ÏJ äfΫ ntfkhfcz®ÎfisÍ« v©z§fisÍ« gçkh‰¿¡ bfhŸtj‰F« ga‹gL¤j¥gL»wJ. ÏJngUiufŸ, FG fyªJiuahlšfŸ ne®¡fhzš, FG¡ T£l§fŸ, brŒÂ xègu¥ò k‰W«rKjha¡ T£l§fŸ _ykhfΫ eilbgwyh«. Ϥjifa jftšbjhl®ò, ng¢rhsiungusÎ òçªJ bfhŸSjš k‰W« T£LwÎ cz®Îfis mt®fëilna V‰gL¤jcjλwJ. nf£gt®fŸ j§fŸ rªnjf§fis clD¡Fl‹ bjëth¡»¡ bfhŸs KoÍ«.Ϫeh£fëš ga‹gL¤j¡Toa ÏaªÂu rhjd§fŸ äfΫ Ãugykhf jftšbjhl®Ã‰fhf¥ ga‹gL¤j¥gL»wJ. (v.L) mgha¢ r§bfhè, bjhiyngÁ, F¿pLfŸ,mf¥òw¤ bjhiyngÁ, brhšYtJ brhšè ngh‹wit jftš bjhl®ò brŒÂfS¡FÃugykhf¥ ga‹gL¤j¡Toait.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

Ñœ¡f©l e‹ikfŸ thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¤ bjhl®Ãš fhz¥gL»wJ.

1. Á¡fdkhdJ1. Á¡fdkhdJ1. Á¡fdkhdJ1. Á¡fdkhdJ1. Á¡fdkhdJ

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¤ bjhl®ò neu« k‰W« gz¤ij ä¢r¥gL¤J»wJ.

2. jå¥g£l bjhl®ò2. jå¥g£l bjhl®ò2. jå¥g£l bjhl®ò2. jå¥g£l bjhl®ò2. jå¥g£l bjhl®ò

mD¥ògt® k‰W« bgWgt® neuo¤ bjhl®ò bfhŸtjdhš brŒÂ¤ bjhl®ò äfΫM‰wš thŒªjjhf cŸsJ.

3. ntf«3. ntf«3. ntf«3. ntf«3. ntf«

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¤ bjhl®ò vG¤J _ykhd brŒÂ¤ bjhl®ig élntfkhdJ.

103

gl« 5.9 gL»il jftš bjhl®ò Kiw

c‰g¤Ânkyhs®

rªijnkyhs®

ãÂnkyhs®

gâa®nkyhs®

4. be»œÎ¤j‹ik4. be»œÎ¤j‹ik4. be»œÎ¤j‹ik4. be»œÎ¤j‹ik4. be»œÎ¤j‹ik

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¤ bjhl®ò äfΫ be»œÎ¤j‹ik cilaJ. Vbdåšbtë¥gL¤J« Kiw k‰W« bjhå ngh‹wt‰iw nf£gt® k‰W« gh®itahs®fS¡FV‰wthW kh‰¿¡ bfhŸsyh«.

5. cldo kWbkhê5. cldo kWbkhê5. cldo kWbkhê5. cldo kWbkhê5. cldo kWbkhê

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¤ bjhl®Ãš gš k‰W« v®¢braš cldoahf¥bgw¥gL»wJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ Ñœ¡f©l FiwghLfis¡ bfh©lJ.

1. gÂÎ V‰gL¤jèš FiwghL1. gÂÎ V‰gL¤jèš FiwghL1. gÂÎ V‰gL¤jèš FiwghL1. gÂÎ V‰gL¤jèš FiwghL1. gÂÎ V‰gL¤jèš FiwghL

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¡F mÂfhu ó®tkhd k‰W« ãuªjukhd gÂÎV‰gL¤JtJ fod« fyªJiuahlšfis¥ gÂÎ brŒjhš k£Lnk gÂÎ cUth»wJ.

2. fhy¢ bryÎ2. fhy¢ bryÎ2. fhy¢ bryÎ2. fhy¢ bryÎ2. fhy¢ bryÎ

neU¡F ne® fyªJiuahlš neu« k‰W« gz« M»at‰iw mÂf« brytê¡ftê brŒ»wJ.

3. Ú©l brŒÂ3. Ú©l brŒÂ3. Ú©l brŒÂ3. Ú©l brŒÂ3. Ú©l brŒÂ

bjçé¡f¥glnt©oa brŒÂ äfΫ Úskhdjhf ÏU¡F« g£r¤Âš thŒ¢brhš_ykhd brŒÂ ÂU¥Âfukhd éisÎfis V‰gL¤Jtšiy.

4. nf£gt® brhšgt®fS¡»ilna cŸs öu«4. nf£gt® brhšgt®fS¡»ilna cŸs öu«4. nf£gt® brhšgt®fS¡»ilna cŸs öu«4. nf£gt® brhšgt®fS¡»ilna cŸs öu«4. nf£gt® brhšgt®fS¡»ilna cŸs öu«

nf£gtU¡F« brhšgtU¡F« Ïilna cŸs öu« mÂfkhf ÏUªjhšthŒ¢brhš _ykhd brŒÂ gadë¡fhkš nghŒéL«.

5. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš5. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš5. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš5. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš5. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ gu°gu e«Ã¡ifæ‹ik k‰W« rªnjf« ngh‹wfhuâfshš nf£gt® k‰W« ngRgt®fëilna jtWjyhf¥ òçªJ bfhŸs¡ToaNœãiyia cUth¡»éL«.

vG¤J_ykhd brŒÂ¤ bjhl®òvG¤J_ykhd brŒÂ¤ bjhl®òvG¤J_ykhd brŒÂ¤ bjhl®òvG¤J_ykhd brŒÂ¤ bjhl®òvG¤J_ykhd brŒÂ¤ bjhl®ò

vG¤J_ykhd brŒÂ th®¤ijfŸ _ykhf, foj§fŸ R‰w¿¡iffŸ brŒÂ¡F¿¥òfŸ, brŒÂ btëpL, m¿Îiu m£ilfŸ, mfuhÂ, ifnaL m¿¡if, gšF¿¥òfŸ ngh‹wt‰iw totik¤jiy¡ F¿¡F«. nkyhs®fŸ j§fsJ gâfisãiwnt‰w nk‰bfhŸS« elto¡iffis¤ bjçé¡f vG¤J_ykhd brŒÂ¤bjhl®ig¤ nj®ªbjL¡»‹wd®. Jiz¥gâahs®fS¡F F¿¥Ã£l MizfistH§Ftj‰F«, m¿Îiufis tH§Ftj‰F« Ïij¥ ga‹gL¤J»‹wd®.

104

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

vG¤J_ykhd brŒÂfŸ Ñœ¡f©l e‹ikfis tH§F»wJ.A

1. gaDŸsJ1. gaDŸsJ1. gaDŸsJ1. gaDŸsJ1. gaDŸsJ

vG¤J_ykhd brŒÂfŸ thŒ¢brhš _ykhd brŒÂfisél ftdkhdtotik¡f¥gL»wJ. vG¤J_ykhd brŒÂfŸ äfΫ bjëthfΫF¿¥Ãl¡ToajhfΫ ÏU¡F«. ÏJ äfΫ xG§fhfΫ Jiz¥gâahs®fisÏiz¥gjhfΫ ÏU¡F«.

2. Ú©l brŒÂfŸ2. Ú©l brŒÂfŸ2. Ú©l brŒÂfŸ2. Ú©l brŒÂfŸ2. Ú©l brŒÂfŸ

brŒÂ äfΫ Úskhdjhf ÏU¡F« nghJ vG¤J_ykhd rçahd ÏU¡F«.mÂfkhd eg®fS¡F xnu rka¤Âš bjçé¡f nt©oæUªjhY« ÏJnt V‰òilajhfÏU¡F«.

3. Á¡fdkhdJ3. Á¡fdkhdJ3. Á¡fdkhdJ3. Á¡fdkhdJ3. Á¡fdkhdJ

mD¥ògtU« bgWgtU« öukhd Ïl§fëš ÏU¡F« nghJ vG¤J _ykhdbrŒÂ¤ bjhl®ò gaDŸsjhf ÏU¡F«.

4. Û©L« Û©L« cgnah»¡fyh«4. Û©L« Û©L« cgnah»¡fyh«4. Û©L« Û©L« cgnah»¡fyh«4. Û©L« Û©L« cgnah»¡fyh«4. Û©L« Û©L« cgnah»¡fyh«

thŒ¢brhš _ykhd brŒÂia¥ òfœªJiu¥gj‰F, éçÎ gL¤Jtj‰F«, vG¤J_ykhd brŒÂ ga‹gL»wJ. Û©L« Û©L« ga‹gL¤j¡ Toa ãiyæšvG¤J_ykhd brŒÂfns ga‹gL¤j trÂahf ÏU¡F«.

5. ãiyahd gÂÎ5. ãiyahd gÂÎ5. ãiyahd gÂÎ5. ãiyahd gÂÎ5. ãiyahd gÂÎ

v®fhy¤Âš ga‹gL¤Jtj‰F« (m) rçgh®¥gj‰F« vG¤J_ykhd brŒÂãiyahd gÂthF«.

6. ešy kWbkhê6. ešy kWbkhê6. ešy kWbkhê6. ešy kWbkhê6. ešy kWbkhê

vG¤J _ykhd brŒÂ kWbkhê bfhL¥gj‰F«, kÂ¥ÕL brŒtj‰F« äfΫcjéahf ÏU¡F«. Vbdåš brŒÂia¥ go¤J¥ òçªJ bfhŸtj‰F¥ nghJkhd neu«»il¡»wJ.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

1. fhyjhkj«1. fhyjhkj«1. fhyjhkj«1. fhyjhkj«1. fhyjhkj«

vG¤J_ykhd brŒÂia vGJtj‰F« k‰W« brŒÂfis¡ bfh©Lnr®¥gj‰F« mÂfkhd fhy« njit¥gL«.

2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«2. bryÎ mÂf«

Á¿a brŒÂfis Á¿a öu§fëš mD¥òtj‰F vG¤J _ykhd brŒÂiaga‹gL¤Âdhš mÂf¥ gzK« neuK« njit¥gL«.

3. be»œ¢Áa‰w j‹ik3. be»œ¢Áa‰w j‹ik3. be»œ¢Áa‰w j‹ik3. be»œ¢Áa‰w j‹ik3. be»œ¢Áa‰w j‹ik

vG¤J_ykhd brŒÂ vGj¥g£lÎl‹ mij kh‰Wtj‰F Jšèaä‹ikia¤

105

ÂU¤Jtj‰F« Kotšiy. brŒÂia mD¥Ãé£lhš mij Û©L« ÂU«g¥bgwKoahJ.

4. ÏufÁa« FiwÎ4. ÏufÁa« FiwÎ4. ÏufÁa« FiwÎ4. ÏufÁa« FiwÎ4. ÏufÁa« FiwÎ

ÏJ KGikahf ÏufÁa« fh¡f Kotšiy.

5. jå¡ftd« Fiw»wJ5. jå¡ftd« Fiw»wJ5. jå¡ftd« Fiw»wJ5. jå¡ftd« Fiw»wJ5. jå¡ftd« Fiw»wJ

vG¤J _ykhd brŒÂ¤ bjhl®ò äfΫ Kiwahdjhf ÏU¥gnjhL jå¥g£lbjhl®ig ÏHªJ éL»wJ.

6. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš6. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš6. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš6. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš6. jtwhf¥ òçªJ bfhŸSjš

ϧF brŒÂia¤ jtwhf òçªJ bfhŸtj‰F thŒ¥òfŸ cŸsd. vG¤J _ykhdbrŒÂ jtWjyhf tiua¥g£lhš mJ FH¥g¤ijÍ« Ku©gh£ilÍ« V‰gL¤J«.

rä¡iP _ykhd brŒÂfŸrä¡iP _ykhd brŒÂfŸrä¡iP _ykhd brŒÂfŸrä¡iP _ykhd brŒÂfŸrä¡iP _ykhd brŒÂfŸ

rä¡iPfŸ k‰W« njh‰w ãiyfŸ _ykhf brŒÂfŸ bjçé¡f¥glyh«. ÏJthŒ¢brhš _ykhd brŒÂia étç¡f ga‹gL¤j¥gL»wJ. ÏJ cz®ÎfŸ,v©z§fŸ, cz®¢ÁfŸ Kjèat‰iw btë¥gL¤j¥ bgçJ« ga‹gL»wJ. xUJiz¥gâahsiu¡ ifFY¡Ftj‹ _ykhfΫ KJ»š j£o¡bfhL¥gj‹_ykhfΫ mtiu C¡Fé¡F« xU brŒÂia më¡»wh®. xU kåj‹ifair¥ÃdhY«, f©Áä£LtjhY«, cj£lséY« brŒÂfis¤ bjçé¡fyh«. mnjnghy gh®itahs®fS« j§fŸ v®¢brŒif mšyJ kWbkhêia¤ bjçé¡fÏ¢rä¡iPfis¥ ga‹gL¤jyh«. ÏJ thŒ¢brhš _ykhd brŒÂ¡F kWbkhêahF«.

x›bthU jftš bjhl®ò têfS« jd¡bf‹w gy¤ijÍ« gyÅd¤ijÍ«bg‰¿U¡fyh«. eilKiwæš gšntW têfŸ jftš bjhl®ig gadë¡f¡Toajhfkh‰w cjλwJ. fhy« Fiwthf ÏU¡F« nghJ« brhšy nt©oa éõa§fŸÁ¡fyhdjhf ÏU¡F« nghJ« thŒ¢brhš _ykhd brŒÂna gaDŸsjhf ÏU¡F«.cldoahf kWbkhê bgw nt©oaJ mtÁakhf ÏU¡F« bghGJ« thŒ¢brhš _ykhdbrŒÂ gaDŸsjhf ÏU¡F«. brŒÂfŸ Ú©ljhd ÏU¡F« bghGJ« gÂÎfŸ ngznt©oajhf ÏU¡F« bghGJ« vG¤J_ykhd brŒÂ gaDŸsjhf ÏU¡F«.

jftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸ

jftš bjhl®Ã‹ X£l¤ij Fiw¥gj‰F mšyJ jL¥gj‰F gšntW tifahdjilfŸ ÏU¡fyh«. m¤jifa jilfŸ jtWjyhd òçªJ bfhŸSj‰F« k‰W«cW¥Ãd®fëilna cuRjš njh‹Wtj‹ _y« ntiy X£l« ghÂ¥gilayh«. ÏitMnuh¡»akhd cwÎKiw bfLtj‰F¡ fhuzkhfyh«. ÏJ FG xG§Fz®itbfL¡fyh«. vdnt Ϥjilfis¥ g‰¿ MuhŒªJ mt‰iw éy¡FtJ mtÁakh»wJ.jftš bjhl®Ã‹ gšntW tifahd jilfŸ Ñœ¡f©lthW és¡f¥glyh«.

1. mik¥òUth¡f¤ jilfŸ

2. ÏaªÂu¤jilfŸ

3. jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ

106

mik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸ

mik¥òUth¡f¤jilfŸ v‹gJ nghJkhd mséšyhj (m) KGikæšyhjbfhŸiffŸ k‰W« trÂfŸ _ykhf V‰gLtjhF«.

1. bjëéšyhj bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ1. bjëéšyhj bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ1. bjëéšyhj bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ1. bjëéšyhj bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ1. bjëéšyhj bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ

ãWtd¤Â‹ bfhŸiffŸ éÂfŸ k‰W« eilKiwfŸ jh‹ jftš bjhl®Ã‹têfisÍ« mj‹ bghUisÍ« jutšyJ. vdnt bfhŸiffŸ k‰W« éÂfŸbjëéšyhkš ÏU¡F« bghGJ jftš bjhl®Ã‹ X£l« Ïašghf ÏU¡fhJ.

2. mªj°J f£lik¥ò2. mªj°J f£lik¥ò2. mªj°J f£lik¥ò2. mªj°J f£lik¥ò2. mªj°J f£lik¥ò

Kiwahd cwÎ k‰W« mªj°ij¡ F¿¡F« F¿pLfŸ jåeg®fë‹ ãiyk‰W« jutçiria¡ F¿¡F« Jiz¥gâahs®fŸ jd¡F« mÂfhçfS¡F« ÏilnacŸs Ïilbtëia cz®ªÂU¥gJ, nkyÂfhçfS¡F« Jiz¥gâahs®fS¡F«Ïilna cŸs Ïilbtëia¡ Fiw¡»wJ. jutçirfŸ Ïilbtë mªj°Jãiyfhuzkhf mÂfkhf ÏU¡F« g£r¤Âš nkšneh¡»š bršY« jftš bjhl®ò Áyrka§fëš cilªJél thŒ¥ò ÏU¡»wJ.

3. Úskhd f£lis¢ r§»è3. Úskhd f£lis¢ r§»è3. Úskhd f£lis¢ r§»è3. Úskhd f£lis¢ r§»è3. Úskhd f£lis¢ r§»è

xU bgça Á¡fyhd mik¥Ãš gšntW mÂfhu ãiyfŸ ÏU¡fyh«. KiwahdbrŒÂ¤ bjhl®ò Ϫj r§»è têahf¤jh‹ bršy nt©L«. Ïj‹ éisthf¤ jhkjK«jilfS« V‰gL»‹wd. x›bthU ãiyæY« brŒÂfŸ Ô®¡f¥glΫ kh‰w¥glΫthŒ¥òŸsJ. ÏJngh‹w ãiy nkš neh¡»¢ bršY« jftš bjhl®Ãš V‰gLtJ rf#«.

4. nghJkhd trÂæ‹ik4. nghJkhd trÂæ‹ik4. nghJkhd trÂæ‹ik4. nghJkhd trÂæ‹ik4. nghJkhd trÂæ‹ik

brŒÂ¤ bjhl®Ãš nghJkhd trÂæšyhÂU¥gJ jftš bjhl®Ã‹ x£l¤ij¤jil brŒ»wJ.

ÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸ

brŒÂ¤ bjhl®Ãš V‰gL« ÃçbjhU jil mit mD¥g¥gL« têfëšV‰gl¡ToaJ mit ËtUkhW

1. mÂfkhd gS1. mÂfkhd gS1. mÂfkhd gS1. mÂfkhd gS1. mÂfkhd gS

jftš bjhl®ò rhjd¤Â‹ Âwid él brŒÂfë‹ v©â¡if mÂfkhfÏUªjhš ÏJ mÂf¢Rik mšyJ gS vd¥gL«. ÏJ fhyjhkj« k‰W« brŒÂ¤ bjhl®m‰W¥nghjš ngh‹wt‰¿‰F¡ fhuzkhf ÏU¡fyh«.

2. bkhê¤jil cgnah»¤jš2. bkhê¤jil cgnah»¤jš2. bkhê¤jil cgnah»¤jš2. bkhê¤jil cgnah»¤jš2. bkhê¤jil cgnah»¤jš

brŒÂia¤ bjçé¡f eh« ga‹gL¤J« th®¤ijfŸ Áy rka§fëšbjëthdbrŒÂia më¡fhkš nghfyh«. K¡»akhd étu§fŸ é£L¥nghjš,jtWjyhd bkhêbga®¥ò, bjhêš E£g bkhêia¥ ga‹gL¤jš,m£ltiz¥gL¤j¥glhj mDkhd§fŸ ngh‹wit bkhê cgnahf¤Âš V‰gL«jilfshF«.

107

3. r¤j«3. r¤j«3. r¤j«3. r¤j«3. r¤j«

brŒÂ bjçé¡f¥gL« nghJ rhjd¤Âš VnjD« jtWfŸ ÏUªjhnyh mÂfkhdr¤j« V‰g£lhnyh brŒÂ jtWjyhf¥ òçªJ bfhŸs¥gLtj‰F thŒ¥ò V‰gL»wJ.

jåeg® (m) kåj¤ jilfŸjåeg® (m) kåj¤ jilfŸjåeg® (m) kåj¤ jilfŸjåeg® (m) kåj¤ jilfŸjåeg® (m) kåj¤ jilfŸ

mÂfkhd jftš bjhl®òfŸ njhšé miltj‰F brŒÂ mD¥ògt® k‰W«bgWgtçl« cŸs jtWfŸ fhuzkhf ÏU¡fyh«. K¡»akhd jåeg® (m) kåj¤jilfŸ Ñœ¡f©l fhuz§fshš V‰glyh«.

1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš FiwghL1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš FiwghL1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš FiwghL1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš FiwghL1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš FiwghL

brŒÂia¥ bgWgt® ftd¡ FiwÎl‹ ÏUªjhš mt® brŒÂæ‹ KGikahdbghUis¥ bgWtš jt¿éL»wh®. Áy rka§fëš Jiz¥ gâahs®fŸ nkšneh¡»¤jftš bfhL¥gj‰F ga¥gL»wh®. Vbdåš ÏJ nkyhsç‹ kd‰Ffªjjhf ÏšyhkšnghŒéL«.

2. bjhl®òbfhŸs¤ jtWjš2. bjhl®òbfhŸs¤ jtWjš2. bjhl®òbfhŸs¤ jtWjš2. bjhl®òbfhŸs¤ jtWjš2. bjhl®òbfhŸs¤ jtWjš

xU nkyhs® gšntW fhuz§fshš Áw¥ghf¤ bjhl®ò bfhŸshkš ÏUªJélyh«mt® Áy rka« nrh«gyhfΫ (m) midtU¡F« bjçªjJ jhnd v‹W mr£ilahfΫÏUªJélyh« nkyhs® j‹ Jiz¥gâahs®fël« všyh¤ jftšfisÍ« g»®ªJbfhŸSjš jdJ bfsut¤Â‰F« mÂfhu¤Â‰F« Fiw¢rš V‰gL¤J« v‹Wãid¡fyh«. mtU¡F j‹ Jiz¥ gâahs®fël« ngRtj‰F¡ Fiwªj neunk»il¡fyh«. Jiz¥gâahs®fS¡F brŒÂia bjçé¥gj‹ mtÁa¤ij czuhkY«ÏU¡fyh«.

3. mtru KoÎ3. mtru KoÎ3. mtru KoÎ3. mtru KoÎ3. mtru KoÎ

brŒÂia¥ bgWgt® mtru KobtL¥gtuhfnth mšyJ ntfkhfnth ÏU¡fyh«.xU brŒÂia KGikahf Muhahkš ÏU¥gJ (m) miuFiw kÂ¥ÕL brŒÂia¤jtWjyhf Ô®¤J mD¥òtj‰F¡ fhuzkh»éL«.

4. jftyhs® nkš rªnjf«4. jftyhs® nkš rªnjf«4. jftyhs® nkš rªnjf«4. jftyhs® nkš rªnjf«4. jftyhs® nkš rªnjf«

brŒÂia¥ bgWgtU¡F« mD¥ògt® ÛJ mtuJ ÂwikæY« xU§»iz¥òv©z¤ÂY« rªnjf« ÏUªjhš mt® jftiy e«gkh£lh®. ÏJ bjhl®ªJ eilbgW«bghGJ bgWgt® jdJ braiy¤ jhk¤J« jŸë¥ngh£L« jh‹ brašgLth®.

5. mªj°Â‰F Mir5. mªj°Â‰F Mir5. mªj°Â‰F Mir5. mªj°Â‰F Mir5. mªj°Â‰F Mir

bghJthf kåj®fŸ mªj°ij éU«ògt®fŸ vdnt kh‰w§fŸ xUãiyæšyhj j‹ikia cUth¡»éL« v‹W ãid¥g®. brŒÂfŸ j‰nghija ãiyiakh‰W« v‹W ãid¡F« brŒÂ bgWgt® m¢brŒÂia v®¥g® mšyJ f©LbfhŸshkš é£LéLt®.

jftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸ

nk‰f©l jftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸ Ë tUkhW

1. kåj jilfis mf‰Wjš1. kåj jilfis mf‰Wjš1. kåj jilfis mf‰Wjš1. kåj jilfis mf‰Wjš1. kåj jilfis mf‰Wjš

kåj jilfis ng¢rh‰wš k‰W« j‹d«Ã¡ifia gâahs®fŸ k¤Âæš

108

ts®¥gj‹ _y« mf‰wyh«. brŒÂ¥ gçkh‰w« rh®ghd FW»a fhy gæ‰Á më¥gj‹_yK« Ú¡fyh«.

2. brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ tê Fiwthf ÏU¡f nt©L«2. brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ tê Fiwthf ÏU¡f nt©L«2. brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ tê Fiwthf ÏU¡f nt©L«2. brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ tê Fiwthf ÏU¡f nt©L«2. brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ tê Fiwthf ÏU¡f nt©L«

jftš br‹wilÍ« ghij Úskhdjhf ÏU¡F« bghGJ, brŒÂ mD¥ò« k‰W«bgW« elto¡ifæš fhyjhkj« V‰gL«. nkY« brŒÂfŸ KGikahf¢ br‹wilahkš,Âç¤J¡ TWtj‰F thŒ¥ò©L. vdnt brŒÂ br‹wilÍ« tê KiwfŸ FiwthdjhfÏU¡F« bghGJ, brŒÂfŸ KGikahfΫ, rçahd neu¤ÂY« br‹wilÍ«.

3. neuo¤ bjhl®ò3. neuo¤ bjhl®ò3. neuo¤ bjhl®ò3. neuo¤ bjhl®ò3. neuo¤ bjhl®ò

v¥bghGbjšyh« mtÁankh gâahs®fŸ, g§Fe®fŸ, tho¡ifahs®,flܪnjhçl« neuo¤ bjhl®ò V‰gL¤Â¡ bfhŸs nt©L«. ÏJ jå¥g£l Kiwæšbjhl®ig ts®¥gJ« k£Lkšyhkš, M‰wš thŒªj jftš bjhl®ig ts®¥gj‰F«K¡»a¤Jt« thŒªjjhF«.

4. ä‹dD fUéfis¥ ga‹gL¤Jjš4. ä‹dD fUéfis¥ ga‹gL¤Jjš4. ä‹dD fUéfis¥ ga‹gL¤Jjš4. ä‹dD fUéfis¥ ga‹gL¤Jjš4. ä‹dD fUéfis¥ ga‹gL¤Jjš

j‰fhy¤Âš tâf jftš bjhl®ò bgU«ghY« ä‹dD¡ fUéfis¢rh®ªJŸsJ. jftš bjhl®ò Kiw M‰wš thŒªjjhfΫ, ÂwikahfΫ mika, eÅdfhy bjhêyik¥òfŸ bjhiyngÁÍl‹ bjhiyefš bgh¿, fâ¥bgh¿, miyngÁ, ng#®ngh‹w ä‹dQ fUéfis ga‹gL¤j nt©L«.

5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis¥ ga‹gL¤jš5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis¥ ga‹gL¤jš5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis¥ ga‹gL¤jš5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis¥ ga‹gL¤jš5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis¥ ga‹gL¤jš

Kiwrh® jftš bjhl®ò Kiwæš brŒÂfŸ mD¥òtÂY«, bgWtÂYkv¥bghGJ« fhyjhkj« V‰gL»wJ. Ï¥Ãu¢rid Ú¡f v§bfšyh« mtÁankh,m§bfšyh« Kiwa‰w jftš bjhl®òKiw mšyJ Âuh£ir njh£l jftš bjhl®òKiwia¥ ga‹gL¤Â jftšfŸ éiuthf¢ br‹wila tê tF¡f nt©L«.

6. ÏaªÂu FiwghLfis¡ fisjš6. ÏaªÂu FiwghLfis¡ fisjš6. ÏaªÂu FiwghLfis¡ fisjš6. ÏaªÂu FiwghLfis¡ fisjš6. ÏaªÂu FiwghLfis¡ fisjš

jftš bjhl®ò¡fhf¥ ga‹gL¤j¥gL« mid¤J ÏaªÂu fUéfS«,bjhiyngÁ c£gl, e‹F Ïa§f¡ Toa ãiyæš it¤ÂU¡f nt©L«.

7. gš brŒÂ7. gš brŒÂ7. gš brŒÂ7. gš brŒÂ7. gš brŒÂ

ÏJ brŒÂia¥ bgWgt®, brŒÂia¢ rçahf¥ òçªJ bfh©lhuh v‹gij¤bjçªJ bfhŸtj‰fhf¥ ga‹gL¤J« xU E£gkhF«. (v.L) brŒÂia mD¥òe®, bgWe®bjëthf¥ òçªJ bfh©lhuh v‹gij¡ f©l¿a m¢brŒÂ bjhl®ghd Áyédh¡fis¡ nf£fyh«.

8. gu°gu e«Ã¡if8. gu°gu e«Ã¡if8. gu°gu e«Ã¡if8. gu°gu e«Ã¡if8. gu°gu e«Ã¡if

filÁ k£Lkšyhkš K¡»akhdJ, M‰wš thŒªj brŒÂ¤ bjhl®ò Kiw¡F,nkyÂfhç, k‰W« Jiz¥ gâahsçilna R_fkhd cwÎ k‰W« gu°gu e«Ã¡ifmtÁa« njit. m¥nghJ jh‹ brŒÂfŸmD¥òtJ«, bgWtJ« ešby©z¤Â‹mo¥gilæš eilbgW«.

109

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ j‹ikfŸ1. . . . . ÏUtê bjhl®ò Kiw2. brŒÂ òçªJ bfhŸs¡ Toa bkhêæš ÏU¤jš3. v©z§fë‹ xUik¥ghL4. brŒÂ xU bghUis¡ bfh©oU¤jš5. rä¡iPfŸ _y« jftš bjhl®ò bfhŸsš6. jftš bjhl®ò všyh Ïl§fëY« CLUÎjš7. jftš bjhl®ò xU bjhl®¢Áahd eilKiw

jftš bjhl®ò eil Kiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eil Kiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eil Kiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eil Kiwæ‹ TWfŸjftš bjhl®ò eil Kiwæ‹ TWfŸ1. mD¥ògt® 2. brŒÂ3. v‹nfho§ (c£òF¤jš v©z¤ij brŒÂahf kh‰Wjš)4. tê 5. bgWgt®6. btë¥gL¤jš 7. kW brŒÂ (m) gš brŒÂ

jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸjftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ1. £läLjY¡F cjλwJ 2. KobtL¤jY¡F K¡»a« thŒªjJ3. mÂfhu x¥gil¤jY¡F cjλwJ 4. Áw¥ghd jiyikia ts®¡»wJ5. C¡Fé¤jY¡F cjλwJ 6. xU§»iz¥ig V‰gL¤J»wJ7. gâæš ÂU¥Â më¡»wJ8. fhy¤ijÍ«, Ka‰ÁiaÍ« nrä¡f cjλwJ9. bghJ k¡fŸ bjhl®ò¡F cjλwJ

jftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸjftš bjhl®Ã‹ tiffŸ1. . . . . cwÎfë‹ mo¥gilæšKiwahd jftš bjhl®ò Kiw rhuh jftš bjhl®ò2. jftš bjhl®ò X£l¤Â‹ mo¥gilæšnkšneh¡» jftš bjhl®ò Ñœneh¡» jftš bjhl®ògL»il jftš bjhl®ò3. ifahS« KiwfŸ mo¥gilæšthŒbkhê vG¤J _y« rä¡iP _y«

jftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfŸI. mik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸmik¥òUth¡f¤ jilfŸII. ÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸÏaªÂu¤ jilfŸ1. mÂfkhd gS 2. bkhê¤jil cgnah»¤jš 3. r¤j«

III. jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ jåeg® (m) kåj¤ jilfŸ1. éU¥g« k‰W« ftd¤Âš <LghL 2. bjhl®ò bfhŸs¤ jtWjš3. mtru KoÎ 4. jftyhs® nkš rªnjf«5. mªj°Â‰F Mir

jftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸjftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰ÁfŸ1. kåj jilfis mf‰Wjš

110

3. neuo¤ bjhl®ò 4. ä‹dD fUéfis ga‹gL¤Jjš5. Kiwa‰w jftš bjhl®òfis ga‹gL¤Jjš6. ÏaªÂu¡ FiwghLfis fisjš 7. Ë bjhl®jš8. gu°gu e«Ã¡if

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÑœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.

1) c‹Dl‹ gæY« khzt®fël« mt®fël« Ñœ¡f©l braš elto¡if F¿¤Jv‹d v©Q»wh®fŸ v‹W xU Á¿a MŒÎ brŒf.1. gŸëæš nr®jš2. ghl¥Ãçéid¤ nj®ªbjL¤jš3. F¿¥Ã£l uf¤ij¢ nr®ªj vGJnfhiy th§Fjš.4. Âiu¥gl¤Â‰F¢ bršYjš5. bjhiy¡fh£Á ãfœ¢Á gh®¤jšmÂfkhd khzt®fS¡»ilna cŸs bghJ neh¡if g£oaèL.

2) bjhl®ò bfhŸSjèš cŸs jilfis¡ f©l¿jš.1. cd¡F« cdJ bg‰nwhU¡Fäilna.2. cd¡F« cdJ MÁçaU¡Fäilna.3. cd¡F« cdJ e©gU¡Fäilna.

4. cd¡F« cdJ rnfhju® / rnfhjç¡Fäilna.Ϫj¤ jilfis v›thW fisayh«. mit nkyhs®fŸ brŒtJ nghš

cŸsdth? v‹W milahs« fh©f.

3) Ñœ¡f©l bghU£fis rÛg¤Âš th§»a g¤J eg®fis rªÂ¤J mt®fŸ V‹F¿¥Ã£l uf¥ bghUis th§»d®. mj‹ neh¡f« v‹d v‹gij m¿ªJ tF¥giwæšciuahlΫ.1. nrh¥ò2. Áf¥gHF ¡ß«3. bk‹ Fë®ghd§fŸ4. rikaš v©bzŒ.F¿¥ònk‰f©l Ãu¢ridia bjhl®ò bfhŸtj‰F« KobtL¤jY¡F« ga‹gL¤jyh«.

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ

1. Kiwrh®ªj jftš bjhl®ò tê vd¥gLtJ -------(m) Kiw rhuhjJ (M) rçahdJ (Ï) irifahdJ (<) vG¤jhyhdJ

2. ifahS« Kiwæ‹ mo¥gilæš tU« jftš bjhl®ò ------(m) vG¤jhyhdJ (M) nkš neh¡» (Ï) Ñœ neh¡» (<) Kiwahd

111

3. mÂf¢ Rik¡F vL¤J¡fh£lhf ÏU¥gJ -------(m) jåeg® jil (M) ÏaªÂu¤ jil (Ï) mik¥òUth¡f¤ jil (<) Ït‰¿š vJÎäšiy

4. fhy¤jhkjkhd jftš bjhl®ig rç brŒtJ -------(m) Ú©ltê jftš bjhl®ò (M) neçilahd bjhl®ò (Ï) FW»a jftš bjhl®ò(<) kW brŒÂ

5. jftš bjhl®ò v‹gJ c©ikfŸ, v©z§fŸ k‰W« fU¤J¡fis ---- gçkh¿¡bfhŸtjhF«.(m) xU eg® (M) Ïu©L eg®fŸ (Ï) _‹W eg®fŸ (<) Ïu©L¡F« nk‰g£l

6. gL»il jftš bjhl®ò Ït®fël« xU§»iz¥ig cUth¡F»wJ -------(m) nk‰gh®itahs® k‰W« Jiz¥gâahs® (M) jå eg® k‰W« Jiw (Ï) FGcW¥Ãd®fëilna (<) Ït‰¿š vJΫ Ïšiy

7. nghJkhd trÂfŸ ÏšyhjÂdhš jftš bjhl®Ãš V‰gLtJ --------(m) £l§fŸ k‰W« é KiwfŸ (M) jF tê (Ï) jftš bjhl®Ã‹ ngh¡F(<) Ú©l tê¡ f£lis

8. v©z§fis irif _ykhf btë¥gL¤Jtj‰F vL¤J¡ fh£L -----(m) jiyia M£Ljš (M) f©fis cU£Ljš (Ï) cjLfis mir¤jš(<) nk‰Tça mid¤J«

9. vG¤J _ykhf jftš gçkh‰w« eilbgWtJ ---(m) foj§fŸ (M) R‰w¿¡iffŸ (Ï) bjhF¥òfŸ (<) nk‰T¿a mid¤J«

10. Ú©l tê jftš bjhl®ghš V‰gLtJ ----(m) fhy jhkj« (M) jtWfŸ (Ï) jtwhf òçªJ bfhŸSjš (<) nk‰T¿a mid¤J«

11. Áw¥ghd jftš bjhl®ò¡F njit¥gL« Nœãiy -----(m) c©ik k‰W« e«Ã¡if (M) éU¥g« k‰W« éU¥gä‹ik (Ï) xG§F k‰w«xG§»‹ik (<) Ïš vJÎäšiy

12. Ϫj eh£fëš éahghu jftš bjhl® ------ mÂf¥goahf rh®ªJŸsJ(m) ÏaªÂu rhjd§fis (M) ä‹rhu rhjd§fis (Ï) ä‹dD rhjd§fis(<) nk‰T¿a mid¤J«

13. --- v‹gJ brŒÂ bgWgtuhš ju¥gL« kWbkhê mšyJ kW braš k‰W« gš tUtJ(m) gš brŒÂ (M) btë¥gL¤jš (Ï) c£òF¤jš (<) tê

14. jftš gçkh‰w« brŒa ga‹gLtJ ------(m) btë¥gL¤Jjš (M) c£gL¤Jjš (Ï) tê (<) kW brŒÂ

15. thŒ tê brŒÂia nf£F« eg®fŸ, òçªJ bfh©lij btë¥gL¤JtJ --- _y«.(m) irif (M) r¤j« (Ï) neçilahd bjhl®ò (<) kW brŒÂ

112

16. x›bthU mik¥ÃY«, cW¥Ãd®fSl‹ ešy cwit V‰gL¤Â¡ bfhŸtJ ----(m) r§f« (M) bghJ k¡fŸ (Ï) FG (<) nk‰T¿a mid¤J«

17. Ïilãiy nkyh©ikæš jftšfis gçkh‰w« brŒgt® ----(m) Jiz¥ gâahs® (M) nk‰gh®itahs® (Ï) mnj iãiy (<) Ït‰¿š vJÎäšiy

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ1. (M) rçahdJ 2. (m) vG¤jhyhdJ3. (M) ÏaªÂu¤jil 4. (M) neuo¤ bjhl®ò5.(<) Ïu©L¡F« nk‰g£l 6. (M) jåeg® k‰W« Jiw7. (Ï) jftš bjhl®Ã‹ ngh¡F 8. (<) nk‰T¿a mid¤J«9. (<) nk‰T¿a mid¤J« 10. (m) fhy jhkj«11. (m) c©ik k‰W« e«Ã¡if 12. (Ï) ä‹dD rhjd§fŸ13. (m) gš brŒÂ 14. (Ï) tê15. (m) irif 16. (M) bghJ k¡fŸ17. (M) nk‰gh®itahs®

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. brŒÂia mD¥ògtU¡F k‰bwhU bga® v‹d?2. brŒÂia bgWe®¡F k‰bwhU bga® v‹d?3. ÏaªÂu¤ jil¡F K¡»a fhuz« v‹d?4. v©z§fis gçkh‰w« brŒÍ« irif Kiw¡F vL¤J¡fh£L jUf.5. vG¤J _ykhd brŒÂ bjhl®ò vj‹ _y« gçkh‰w« brŒa¥gL»wJ?6. jåeg® jilfis v›thW Ú¡FtJ?7. Kiwrh®ªj jftš bjhl®Ãš brŒÂia mD¥òtj‰F«, bgWtj‰F« V‰gL« fhyjhkj¤ij v›thW rç brŒtJ?8. jftš bjhl®Ã‰F Fiwªj g£r cW¥Ãd®fë‹ v©â¡if v¤jid?9. nkyhs® mo¡fo ga‹gL¤j¡ Toa jftš bjhl®Ã‹ tif ahJ?10. Kiwrhuh jftš bjhl®Ã‹ k‰bwhU bga® v‹d?11. Kiw rh®ªj jftš bjhl®Ã‰F vL¤J¡ fh£L jUf.12. jftš bjhl®Ã‹ jilfis rç brŒa nt©oa filÁ ԮΠv‹d?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. mD¥òe® 2. bgWe®

3. jftš bjhl®ò tê

4. jiyia M£Ljš / f©fis cU£Ljš / cjLfis mir¤jš

5. foj§fŸ / R‰w¿¡iffŸ / bjhF¥òfŸ / jftš m£ilfŸ

6. mç¢Rto mÂfhu« / j‹d«Ã¡if

7. Kiwrhuh jftš bjhl®ò / Âuh£ir njh£l jftš 8. Ïu©L

9. vG¤J _ykhf jftš bjhl®ò 10. Âuh£ir njh£l¤ jftš

11. bfhŸif ifnaL / f£lis / R‰w¿¡if / ÃuRu« 12. gu°gu e«Ã¡if

113

gF - MgF - MgF - MgF - MgF - Mäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. jftš bjhl®ò g‰¿ ÁW F¿¥ò tiuf.

2. jftš bjhl®ò - tiuéy¡fz« jUf.

3. Âuh£ir njh£l¤ jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

4. nkš neh¡F¤ jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

5. Ñœ neh¡F¤ jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

6. gL»il¤ jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

7. thŒbkhê¤ jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

8. vG¤J _ykhd jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

9. irif _ykhd jftš bjhl®ò v‹whš v‹d?

10. bkhê¤ jil cgnah»¤jš g‰¿ ÁW F¿¥ò tiuf.

gFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - Ï

FW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸ (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë

1. jftš bjhl®Ã‹ Áw¥Ãašòfis és¡Ff.

2. jftš bjhl®Ã‹ jilfis mf‰W« Ka‰Áfis és¡Ff.

3. jftš bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ahit.

4. vG¤J _ykhd brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ e‹ikfŸ ahit?

5. thŒbkhê _ykhd brŒÂ¤ bjhl®Ã‹ e‹ikfS« FiwghLfS« ahit?

gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

1. jftš bjhl®Ã‹ tiffis és¡Ff.

2. jftš bjhl®Ãš V‰gl¡ Toa gy tifahd jilfis éçthf vGJf.

114

6. jiyikna‰wY«, Ïa¡Fé¤jY«6. jiyikna‰wY«, Ïa¡Fé¤jY«6. jiyikna‰wY«, Ïa¡Fé¤jY«6. jiyikna‰wY«, Ïa¡Fé¤jY«6. jiyikna‰wY«, Ïa¡Fé¤jY«

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.Ñœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ.

bghUŸ - tiuéy¡fz« - ÏašòfŸ - gâfŸ - njit - jiyik¥ gâæ‹tiffŸ - nkyh©ik¤ jiytç‹ g©òfŸ - Ïa¡Fé¤jš - bghUŸ -tiuéy¡fz« - Áw¥ÃašòfŸ - Ïa¡Fé¤jè‹ g§F - Ïa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸ - Ïa¡Fé¤jš nfh£ghLfŸ.

gl« 6.1 jiyikna‰wšgl« 6.1 jiyikna‰wšgl« 6.1 jiyikna‰wšgl« 6.1 jiyikna‰wšgl« 6.1 jiyikna‰wš

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

xU jiyt® v‹gt® k‰w k¡fis têfh£lΫ Ïa¡Fé¡fΫ brŒgt® Mth®.Ït® jdJ bjh©l®fë‹ Ka‰Áfis ãWtd¤Â‹ neh¡f¤Â‰nf‰g Ïa¡F»wh®.vdnt jiyikna‰wš v‹gJ xU kåjå‹ el¤ijæ‹ jukhF«. mj‹ _y« mt®k‰wt®fis, neh¡f¤ij neh¡» M®t¤Jl‹ brašgl it¡»wh®.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

#h®{ M® bl®ç#h®{ M® bl®ç#h®{ M® bl®ç#h®{ M® bl®ç#h®{ M® bl®ç v‹gt® T‰W¥go jiyik v‹gJ k¡fis¡ ft®ªJ

115

éU¥g¤Jl‹ gu°gu neh¡f§fis KGkdJl‹ ãiwnt‰Wtj‰fhf vL¡f¥gL«braš MF«.

T©£° X l‹dšT©£° X l‹dšT©£° X l‹dšT©£° X l‹dšT©£° X l‹dš mt®fë‹ T‰W¥go jdJ Jiz¥ gâahsiue«Ã¡ifÍlD« éU¥g¤JlD« gâah‰w¤ ö©L é¡F« xU brany jiyik MF«.

uhg®£ M¥gšiguhg®£ M¥gšiguhg®£ M¥gšiguhg®£ M¥gšiguhg®£ M¥gšig T‰W¥go jiyikna‰wš v‹gJ Ïa¡Fé¤jè‹ têahF«.nkY« ÏJ nkyh©ikæ‹ jå¤ Âwik. ÏJ gâahs®fis FG v©z§fS¡F«,e«Ã¡if¡F«, T®ikahd m¿é‰F« V‰wh‰ nghš gâòça it¡»wJ.

jiyikna‰wè‹ ÏašòfŸjiyikna‰wè‹ ÏašòfŸjiyikna‰wè‹ ÏašòfŸjiyikna‰wè‹ ÏašòfŸjiyikna‰wè‹ ÏašòfŸ

1. jiyik v‹gJ bršth¡if V‰gL¤J« elto¡if.1. jiyik v‹gJ bršth¡if V‰gL¤J« elto¡if.1. jiyik v‹gJ bršth¡if V‰gL¤J« elto¡if.1. jiyik v‹gJ bršth¡if V‰gL¤J« elto¡if.1. jiyik v‹gJ bršth¡if V‰gL¤J« elto¡if.

ÏJ xU FGé‹ cW¥Ãd®fS¡F jiytuhf gæ‰Wé¡f¥gL»wJ. xUbt‰¿fukhf jiyt® v‹gt® j‹Dila el¤ij, kd¥gh‹ik, k‰W« e«Ã¡ifæ‹_ykhf j‹Dila bjh©l®fël« kh‰w¤ij V‰gL¤J»wh®.

2. jiyikna‰wš v‹gJ xU C¡Fé¡F« gâ2. jiyikna‰wš v‹gJ xU C¡Fé¡F« gâ2. jiyikna‰wš v‹gJ xU C¡Fé¡F« gâ2. jiyikna‰wš v‹gJ xU C¡Fé¡F« gâ2. jiyikna‰wš v‹gJ xU C¡Fé¡F« gâ

ÏJ mik¥òUth¡f¤Â‹ neh¡f¤ij ãiwnt‰Wtj‰F gâahs®fisKGkdJl‹ C¡Fé¡F« elto¡iahf brašgL»wJ. xU bt‰¿fukhd jiyt®v‹gt® xU jå egç‹ M®t¤ij xU FGé‹ M®tkhf kh‰w¡ Toat®.

3. bghJthd neh¡f§fS¡F g§fë¡F« xU cz®nt jiyik3. bghJthd neh¡f§fS¡F g§fë¡F« xU cz®nt jiyik3. bghJthd neh¡f§fS¡F g§fë¡F« xU cz®nt jiyik3. bghJthd neh¡f§fS¡F g§fë¡F« xU cz®nt jiyik3. bghJthd neh¡f§fS¡F g§fë¡F« xU cz®nt jiyik

xU bt‰¿ bgW« jiyt® x›bthUtU¡F« ešy gâ¢Nœãiy V‰gL¤Jtj‹_y« ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis miltj‰F cjλwh®.

4. jiyikna‰wš v‹gJ xU F¿¥Ã£l NœãiyÍl‹ cŸs bjhl®ò4. jiyikna‰wš v‹gJ xU F¿¥Ã£l NœãiyÍl‹ cŸs bjhl®ò4. jiyikna‰wš v‹gJ xU F¿¥Ã£l NœãiyÍl‹ cŸs bjhl®ò4. jiyikna‰wš v‹gJ xU F¿¥Ã£l NœãiyÍl‹ cŸs bjhl®ò4. jiyikna‰wš v‹gJ xU F¿¥Ã£l NœãiyÍl‹ cŸs bjhl®ò

xU F¿¥Ã£l Nœãiy¡F« neu¤Â‰F« bjhl®òila xU gâ. jiyikna‰wšghâ xU Nœãiy¡F« k‰bwh‹¿‰F« khWg£lJ.

5. jiyikna‰wš v‹gJ g§»£L¡ bfhŸS« cz®Î.5. jiyikna‰wš v‹gJ g§»£L¡ bfhŸS« cz®Î.5. jiyikna‰wš v‹gJ g§»£L¡ bfhŸS« cz®Î.5. jiyikna‰wš v‹gJ g§»£L¡ bfhŸS« cz®Î.5. jiyikna‰wš v‹gJ g§»£L¡ bfhŸS« cz®Î.

xU ešy jiyt® jdJ v©z§fisÍ« mDgt§fisÍ« bršth¡ifÍ« jdJbjh©l®fSl‹ g»®ªJ bfhŸ»wh®. mt® j‹Dila el¤ijahš Jizgâahs®fëilna kh‰w¤ij V‰gL¤Jtjhš, Ϫj tifahd jiyikæš xU ÂU¥ÂV‰gL»wJ.

6. jiyikna‰wš v‹gJ eh£lhiknah mšyJ mÂfhunkh mšy6. jiyikna‰wš v‹gJ eh£lhiknah mšyJ mÂfhunkh mšy6. jiyikna‰wš v‹gJ eh£lhiknah mšyJ mÂfhunkh mšy6. jiyikna‰wš v‹gJ eh£lhiknah mšyJ mÂfhunkh mšy6. jiyikna‰wš v‹gJ eh£lhiknah mšyJ mÂfhunkh mšy

eh£lhik v‹gJ Kiwahd mÂfhu« k‰W« f£L¥gh£il F¿¡F«.jiyikna‰wš v‹gJ Ëbjhl®ªJ tU« bjh©l®fis el¤ijahš ftU« xUcŸsh®ªj <LghL.

7. jiyikna‰wš bjhl®ªJ eilbgW« braš.7. jiyikna‰wš bjhl®ªJ eilbgW« braš.7. jiyikna‰wš bjhl®ªJ eilbgW« braš.7. jiyikna‰wš bjhl®ªJ eilbgW« braš.7. jiyikna‰wš bjhl®ªJ eilbgW« braš.

8. jiyikna‰wš v‹gJ bjh©l®fis ãiy¤ÂU¡f¢ brŒÍ« elto¡if8. jiyikna‰wš v‹gJ bjh©l®fis ãiy¤ÂU¡f¢ brŒÍ« elto¡if8. jiyikna‰wš v‹gJ bjh©l®fis ãiy¤ÂU¡f¢ brŒÍ« elto¡if8. jiyikna‰wš v‹gJ bjh©l®fis ãiy¤ÂU¡f¢ brŒÍ« elto¡if8. jiyikna‰wš v‹gJ bjh©l®fis ãiy¤ÂU¡f¢ brŒÍ« elto¡if.

xU jiyt® j‹Dila bršth¡if éU¥g¤Jl‹ ga‹gL¤J« nghJ, Jiz¥

116

gâahs®fŸ jiytç‹ mÂfhu¤ij xG§F¥gL¤Â jiyikna‰wè‹ brŒKiwfisrh¤Âakh¡F»wh®fŸ.

9. bt‰¿bgw¡Toa jiyikahdJ neh¡f¤ij milant©L«.9. bt‰¿bgw¡Toa jiyikahdJ neh¡f¤ij milant©L«.9. bt‰¿bgw¡Toa jiyikahdJ neh¡f¤ij milant©L«.9. bt‰¿bgw¡Toa jiyikahdJ neh¡f¤ij milant©L«.9. bt‰¿bgw¡Toa jiyikahdJ neh¡f¤ij milant©L«.

jiyt®fë‹ Ka‰Á xU F¿¥Ã£l braš ãiwnt‰w¤ij neh¡»brašLtjhF«.

nkyh©ik¤ jiytç‹ gâfŸnkyh©ik¤ jiytç‹ gâfŸnkyh©ik¤ jiytç‹ gâfŸnkyh©ik¤ jiytç‹ gâfŸnkyh©ik¤ jiytç‹ gâfŸ

jiyikna‰wš v‹gJ Ïa¡Fé¤jè‹ j鮡f Koahj gFÂahF«. ÏJãWtd¤Â‹ M‰wš thŒªj fhuâahF«. xU ešyjiyt‹ Ïšyhkš xU ãWtd«bt‰¿fukhf Ïa§f KoahJ. ešy jiyikæ‹ g§fhdJ jiyt® ãiwnt‰w nt©oagâfëš ml§»ÍŸsJ. xU jiytç‹ flikahdJ j‹Dila bjh©l®fismik¥Ã‹ neh¡f¤ij neh¡» bfh©L bršy nt©L«. Ϫj jiyÁwªj braiybrŒtjdhš, mik¥Ã‰F r¡Â thŒªj jiyt® njit¥gL»wh®.

xU nkyh©ik jiytç‹ gâfis ËtU« tiugl« _y« bjçªJ bfhŸsyh«.

1. neh¡f§fis ã®zæ¤jšneh¡f§fis ã®zæ¤jšneh¡f§fis ã®zæ¤jšneh¡f§fis ã®zæ¤jšneh¡f§fis ã®zæ¤jš

xU jiyt‹ xU FGé‹ neh¡f§fis ã®zæ¥gnjhL bfhŸffŸ ãfœ¢ÁãušfŸ Kjèat‰iw totik¥gnjh mij milaΫ brŒ»wJ. vdnt jiyt®Â£läLgtuhfΫ bfhŸifia cUth¡FgtuhfΫ ÏU¡»wh®.

2. C¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸC¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸC¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸC¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸC¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸ

k¡fŸ j§fsJ gâfis c‰rhf¤JlD« c©ikÍlD« ãiwnt‰w

117

gl« 6.2 nkyh©ik jiytç‹ gâfŸ

neh¡f§fisneh¡f§fisneh¡f§fisneh¡f§fisneh¡f§fisã®zæ¤jšã®zæ¤jšã®zæ¤jšã®zæ¤jšã®zæ¤jš

jiyikna‰wšjiyikna‰wšjiyikna‰wšjiyikna‰wšjiyikna‰wšbjh©l®fisbjh©l®fisbjh©l®fisbjh©l®fisbjh©l®fisC¡Fé¤jšC¡Fé¤jšC¡Fé¤jšC¡Fé¤jšC¡Fé¤jš

têfh£Ljštêfh£Ljštêfh£Ljštêfh£Ljštêfh£Ljš xU§»iz¥òxU§»iz¥òxU§»iz¥òxU§»iz¥òxU§»iz¥ò

ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«

C¡Fé¡»wh®. Ït® btFkÂfisÍ« j©lidfisÍ« bfhL¥gtuhf cŸsh®.Ïtuhš bjh©l®fël« e«Ã¡ifia ts®¡»wh®. Ïtuhš gâahs®fis C¡Fé¤JFG ntiyia äFªj x¤JiH¥òl‹ bgw Ko»wJ.

3. Ïa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jš

Âwikahd jiyikna‰wš gâahs®fë‹ el¤ijia, Ô®khå¡f¥g£lneh¡f§fis neh¡» brašgl têfh£o m¿ÎW¤J»wJ. xU Âwikahd jiyt® jdJbjh©l®fë‹ braiy Ïa¡f nt©L«.

4. xU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jšxU§»iz¤jš

jiyikna‰wš xU FGit Ïiz¡F« xU r¡ÂahF«. ÏJ xU FGé‰Fx‰WikÍz®it ts®¤J x£oæU¡F« r¤Âia¡ bfhL¤J FGit rçahf ÏU¡fcjλwJ. xU jiyt® ãWtd¤Â‹ neh¡f§fisÍ« jå eg®fë‹ neh¡f§fisÍ«Ïiz¤J rKjha M®t¤ij cUth¡F»wh®.

5. ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«ÃuÂã¤Jt«

xU jiyt® v‹gt® jdJ FGé‹ ÃuÂã Mth®. mt® všyh éõa§fëY«éU¥g¤Jl‹ g§F bfh©L j‹ FGéš cséaš neh¡f§fis mila¢ brŒ»wh®.mt® jdJ FGé‹ F¿plhfΫ jdJ bjh©l®fë‹ jªij nghyΫ ÏU¡»wh®.

jiyikæ‹ mtÁa«jiyikæ‹ mtÁa«jiyikæ‹ mtÁa«jiyikæ‹ mtÁa«jiyikæ‹ mtÁa«

m) xU ãWtd¤Â‹ Fiwfis¡ fisa cjλwJ.

M) ãWtd¤Â‹ kh‰w§fis cW brŒaΫ, mkšgL¤jΫnjit¥gL»wJ.

Ï) ãWtd¤ij mj‹ ts®¢Áædhš V‰g£l cŸsh®ªj ntWghLfis¢rçbrŒtj‰F¤ njit¥gL»wJ.

<) gšntW cW¥Ãd®fS¡»ilna cŸs kÂ¥òfŸ e«Ã¡if éU¥g«k‰W« cz®ÎfS¡»ilna V‰gL« Ku©ghLfis¡ fis»wJ.

jiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸ

jiyik¥ ghâæ‹ tiffis ÑnH fhzyh«.

1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik

VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyt®, j‹ bjh©l®fŸ j‹id nghynt ntiy brŒant©L« v‹W fUJt®. mt® j‹ bjh©l®fël« v‹d, v§nf, v¥nghJ k‰W« v¥gobrŒa nt©L« v‹W TWt®. j‹ bjh©l®fŸ VjhtJ Mnyhrid tH§»dhš nf£fkh£lh®. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyt®, j‹ bjh©l®fS¡F KoÎfŸ vL¡f¡ ToaÂw‹ Ïšiy v‹W ãid¥gh®. j‹ bjh©l®fŸ jh‹ F¿¥Ã£l go ntiy brŒjhšghuh£LfisÍ«, ntiy brŒa¤ jt¿dhš j©likÍ« jUth®. j©lid v‹gJmguhj«, j‰fhèfkhf éy¡Fjš, gâkh‰w«, gjé Ïw¡Fjš k‰W« gâÚ¡f« brŒjšMF«.

118

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

(1) mo¥gilæš nrh«ng¿fshfΫ k‰W« flikia j鮥gt®fshfΫ cŸsJid¥gâas®fS¡F Ϫj tifahd jiyik äfΫ bghU¤jkhf ÏU¡F«.

(2) KoÎ vL¥gš éiuthd KoÎfis vL¥gj‰F Ϫj tif jiyt®fS¡F k£L«jåÍçik c©L.

(3) Jiz¥ gâahs®fS¡F c©ikahd ga« ÏU¥gjdhš xG§ifãiyeh£Lgt®fshfΫ, v¥nghJ« v¢rç¡ifahfΫ ÏU¥g®.

(4) gaåšyhj k‰W« c©ikæšyhj ntiyah£fis vëš f©LÃo¤JntiyæèUªJ Ú¡fyh«.

FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸ

(1) tH¡fkhf Jiz¥ gâahs®fë‹ v®¥ò Ϫj tifahd jiyikna‰wèšÏU¥gjdhš jiytç‹ RjªÂu« Fiw¡f¥gL»wJ.

(2) xU ntiyia Kj‹ Kjš bjhl§F« ijça¤ij bfh‹W éL»wJ k‰W«ntiyah£fŸ Vkh‰W« Koit V‰gL¤J»wJ.

3) jiytU«, Jiz¥gâahs®fS« mo¡fo r©il ngh£L¡ bfhŸS« thŒ¥ÃidV‰gL¤JtJ mik¥Ã‰F ešyJ Ïšiy.

(4) xU f£l¤Âš Jiz¥ gâahs®fŸ jiytç‹ c¤juΡF Ñœgoa kW¤J j§fŸv®¥ig fh£Lth®fŸ. mªj ãiyæš jiytU¡F vªj cjéÍ« »il¡fhJ.

2.2.2.2.2. g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikg§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikg§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikg§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikg§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyik

Ï›tif jiyikna‰wY¡F g§nf‰F« jiyik v‹W« Twyh«.Foah£Á¤jiyt®, xU jiy¥g£rkhd KoÎfis vL¡f kh£lh®. mt®, j‹Dilabjh©l®fS¡F KoÎfis vL¡F« brŒKiwfëš fyªJ bfhŸtj‰F thŒò¡fis¤jU»wh®. filÁæš všnyhUila Ïiré‹ go KoÎfis vL¥gh®. ahuhtJ xU

119

Vj - VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyikbjh-bjh©l®fŸ

gl« 6.3 VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyikgl« 6.3 VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyikgl« 6.3 VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyikgl« 6.3 VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyikgl« 6.3 VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyik

bjh

sVjVjVjVjVj

bjh bjh bjh bjh bjh bjh bjh

cW¥Ãd®fŸ JâÎl‹ rç brŒth®fŸ. Foah£Á¤ jiyt®, ãid¥Ã‹ mo¥gilæšbjh©l®fŸ ÂwikÍilat®fŸ v‹W fUJ»wh®.

mid¤J¤ Jiz¥ gâahs®fS« jiytUl‹ ÏizªJ brašgL»‹wd®.khwhf, jiytU« Jiz¥gâahs®fSl‹ bjhl®ò bfhŸ»wh®. Ïj‹ _ykhfk¡fsh£Á nfh£ghL ãyλwJ.

k¡fsh£Á¤ jiyikia Ñœ¡fhQ« gl¤Â‹ _y« és¡f¥gL»wJ.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

(1) bjh©l®fis, KoÎfis vL¡F« brŒKiwæš g§nf‰f brŒtj‹ _y«,C¡f¥gL¤Jtjhf cz®th®fŸ.

(2) filÁahf vL¡f¡ Toa KoÎ gu°gu Kothf V‰WbfhŸs¥gL»wJ. mjdhšbjh©l®fŸ ntiyia KGkdJl‹ ãiwnt‰Wth®fŸ.

(3) Jiz¥gâahs®fëläUªJ v®¥ò V‰glhJ.

(4) Foah£Á¤ jiyikæ‹ Mjuédhš Jiz¥gâahsç‹ ntiy el¤ijæšK‹nd‰w« V‰gL»wJ.

(5) Jiz¥gâahs®fël« vªj éj¤ÂY« gif V‰glhJ, bjhêš - ã®thf¤Â‹ cwéšK‹nd‰w« v‰gL«.

ÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸ

(1) xU Koé‰F tUtš jhkj« V‰gLtjhš jå eg®fë‹ mÃ¥uha« mtÁakh»wJ.

(2) kÂ¥òŸs nahridfis brhšy¡ Toa jF Jiz¥gozahs®fël« ÏUªjhšk£L« Foah£Á¤ jiyik bghU¤jkhdjhf ÏU¡F«. bjh©l®fŸ Fiwthdrhk®¤Âa« k‰W« jiyt® têfh£Ljš go bršgt®fshfΫ ÏUªjhš, g§nf‰F«jiyik bghU¤jkhdjhf ÏU¡fhJ.

120

Fj - Foah£Á¤ jiyikbjh - bjh©l®fŸ

gl« 6.4 g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikgl« 6.4 g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikgl« 6.4 g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikgl« 6.4 g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyikgl« 6.4 g§nf‰F« mšyJ Foah£Á¤ jiyik

s s

FjFjFjFjFjsdddDl

bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh bjhbjhbjhbjhbjh

(3) Áy neu§fëš, všnyhU« x¤J¡ bfhŸs Toa KoÎfŸ btë¥gL¤Jtj‰Ffodkhdjhf ÏU¡fyh«.

3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ (m) jiyælh¡ bfhŸif¥ghâ (m)3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ (m) jiyælh¡ bfhŸif¥ghâ (m)3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ (m) jiyælh¡ bfhŸif¥ghâ (m)3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ (m) jiyælh¡ bfhŸif¥ghâ (m)3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ (m) jiyælh¡ bfhŸif¥ghâ (m)RjªÂu¤ j‹ik¥ ghâRjªÂu¤ j‹ik¥ ghâRjªÂu¤ j‹ik¥ ghâRjªÂu¤ j‹ik¥ ghâRjªÂu¤ j‹ik¥ ghâ

mfuhÂæš cŸs m®¤j¥go j‹å¢ir tâf« v‹gJ jiyælh¡bfhŸifahF«. Ïij RjªÂu¤j‹ik¥ghâ v‹W« TWt®. j‹å¢ir tâf¡bfhŸif¥ ghâæš bjh©l®fS¡F mt®fSila brašfëš KG RjªÂu«më¡f¥gL»wJ. mtUila bjh©l®fS¡F vªj tê¡ fh£LjY« njitæšiy. Ït®bjh©l®fë‹ KoÎfëš bršth¡F bgWtJ« Ïšiy, KoÎfis vL¤jšbrŒKiwfëš jiyæLtJäšiy.

j‹å¢ir tâf bfhŸif¥ ghâ jiytç‹ tiugl¤ij ÑnH fhzyh«.

jtbfh - j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ ghâbjh - bjh©l®fŸ

gl« 6.5 j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâgl« 6.5 j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâgl« 6.5 j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâgl« 6.5 j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâgl« 6.5 j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâ

bjhbjhbjhbjhbjhs

jtbfhjtbfhjtbfhjtbfhjtbfhs

bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs bjhbjhbjhbjhbjhs

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

(1) btë¥gilahf, Jiz¥gâahs® KG RjªÂu¤njhL brašgl mj‰F rkkhd brašneh¡f¤ij mÂf mséš junt©L«.

(2) Áy Jiz¥ gâahs®fŸ, ÂwikÍilat®fshf ÏUªjhš, RjªÂu¤ij ga‹gL¤ÂäŠRgt®fshf ÏUg¥h®fŸ.

(3) ca®ªj ãiyæš cŸstU¡F« Jiz¥ gâahs®fS¡F« cŸs bjhl®ò e‹whfÏU¡F«.

ÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸ

(1) bjh©l®fŸ ÂwikÍilat®fshfΫ k‰W« RjªÂukhf brašfis brŒtj‰FjFÂÍilat®fshf ÏUªjhš jh‹ Ï›tifahd j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ghâešy gyid¡ bfhL¡F«.

(2) xU jiytuhf bjh©l®fë‹ všyh brašfëY« neçilahf r«gªj¥glhkšÏU¥gjdhš f£LgL¤JtJ fod«.

(3) jiyt® j‹Dila Kiwahd mÂfhu¤ij cgnahf¥gL¤JtJ Ïšiy. mj‹gydhf ntiy brŒÍ« Ïl¤Âš mÂfhuó®tkhd Fz¤ij ÏH¡»wh®.

121

(4) bjh©l®fŸ ifnj®ªj m¿ÎiufisÍ« k‰W« fU¤J Mjhu§fisÍ« j‹Dilajiytçl« ÏUªJ ÃL§»¡ bfhŸ»wh®fŸ.

4. gâKiw¤ jiyik4. gâKiw¤ jiyik4. gâKiw¤ jiyik4. gâKiw¤ jiyik4. gâKiw¤ jiyik

xU F¿¥Ã£l braš Jiwæš tšYduhf cŸstnu gâKiw¤ jiytuhth®.j‹ål« ÏU¡F« Áw¥ghd Âwikia it¤J jiytdhf ca®ªjh®. Jiw r«kªjkhdc©ikahd Ãu¢ridfS¡F bjh©l®fŸ jiytiu mQ»dhš cjé brŒgtuhfÏU¥gh®. bjh©l®fŸ j‹Dila jiytU¡F c©ikahd bjh©l®fshf ÏUªjhš,mtçl« kiwªJŸs r¡Âfis KGikahf ga‹gL¤Â¡ bfhŸt®. ÏJbjh©l®fS¡F«, mik¥Ã‰F« e‹ikia jU«.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

(1) gâKiw¤ jiytç‹ rknahÁj Âwikædhš mtUila JizgâahsU¡F«,mik¥Ã‰F« e‹ik ga¡F«.

(2) gâKiw¤ jiyt® xU F¿¥Ã£l Jiwæš tšYduhf ÏU¥gjdhš,Jiz¥gâahs®fŸ j‹Dila jiytU¡F c©ikahdt®fshf ÏUªjhš ntiyr«kªjkhd m¿Î¤Âw‹ k‰W« Âwikfis ts®¤J¡ bfhŸsyh«.

ÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸ

(1) bjhêš Jiw¤ jiyt® ntiyæš ãòz®. ntiyia k£L« e«òth®. Jiz¥gâahs® rhk®¤Âakhf ÏUªjhš k£L«, Ϫj jiytUl‹ nr®ªJ ntiy brŒa KoÍ«.

(2) bjhêšJiw¤ jiytuhš xU ruhrç ntiyahŸ jF¡F Ïw§» tu KoahJ k‰W«nfhç¡ifia V‰W¡ bfhŸs kh£lh®fŸ.

(3) Ϫj jiyt® Áy neu§fëš mÂfhu ó®tkhd brŒiffis j‹Dilabjh©l®fël« v®gh®¥gh®fŸ. Ïjdhš Vkh‰w« V‰glyh«.

(4) jiytU¡F« bjh©lU¡F« kd nt‰Wik V‰glyh«.

5. °jhgd¤ jiyik5. °jhgd¤ jiyik5. °jhgd¤ jiyik5. °jhgd¤ jiyik5. °jhgd¤ jiyik

gyju¥g£l mÂfhçfSŸs °jhgd¤Âš ÏUªJ, e‰g©òfëdhš mÂfhuó®tkhf nj®ªbjL¡f¥gLgt® °jhgd jiyt® (v.f) xUt® bghJ nkyhsuhf°jhgd¤Âš ãaä¡fyh«. °jhgd jiyt® F¿¥Ã£l Jiwæš tšYduhf ÏU¡fnt©oašiy.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

(1) mt® brašgLtj‰F gjé mÂfhu« c©L.

(2) mt® jd¡F bfhL¡f¥g£l e‰rh£Á¥ g¤Âu¤ij¥ g‰¿ ftiy¥glhkšbjh©l®fël« mÂfhu¥ó®tkhd brŒiffis v®gh®¥gh®fŸ k‰W« bjh©l®fŸmÂfhu¥ó®tkhd gÂiy mtU¡F më¡f nt©L«.

ÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸ

(1) °jhgd¤ jiyt®, Jiwæ‹ brŒiffëš tšYduhf ÏU¡f nt©oamtÁaäšyhjjdhš j‹Dila bjh©l®fS¡F rçahd têfh£Ljiy gjéæ‹_ykhf bfhL¡f KoahJ.

122

(2) mt®, j‹Dila bjh©l®fël« mÂfhu ó®tkhd brŒifia v®gh¡F« cçikc©L. v‹whY«, mtU¡F e‰rh£Á g¤Âu« Fiwthf cŸsjhš. Ú r«gªjkhdcçikfŸ Ïšyhkš nghfyh«.

6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik

jªij¤ j‹ik¤ jiyt®, j‹ bjh©l®fël« m¡fiw vL¤J¡ bfh©L jh‹FL«g jiyt® nghyΫ, bjh©l®fŸ FL«g cW¥Ãd® nghyΫ el¤J»wh®. j‹Dilabjh©l®fë‹ eyD¡fhfΫ k‰W« ghJfh¥ò¡F jahuhfΫ ÏU¥gnj mtU¡F K¡»aftiyahf cŸsJ. mt® btë¥gilahd brsfça§fis j‹Dila bjh©l®fS¡FbrŒJ bfhL¡fyh«. Mdhš, mtuhš ntiyæš Áwªj têfh£oahf ÏU¡f KoahJ.

e‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸe‹ikfŸ

1) mt®, xU jªij¡Fça ãiyæš j‹Dila bjh©l®fis ghJfh¡fyh«.

2) mt®, btë¥gilahd brsfça§fis j‹Dila bjh©l®fS¡F brŒJ bfhL¡fjahuhf cŸsd®.

ÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸÔikfŸ

1) mt®, j‹Dila bjh©l®fS¡F m¿Î¤ Âw‹ rh®ªj cjé òçÍ« ãiyæš Ïšiy.

2) bjh©l®fëš Áy® jF cŸst®fshfΫ, rhjidfis ãiwnt‰Wgt®fshfΫÏUªjhš, Vkh‰w« milt®. xU jiytuhf, ntiy¤Âw‹, Âwik Kjèat‰iwga‹gL¤Â Áw¥ghf brŒtj‰F xU ešy têfh£oahf ÏU¡f kh£lh®.

ešy¤jiytå‹ g©òfŸešy¤jiytå‹ g©òfŸešy¤jiytå‹ g©òfŸešy¤jiytå‹ g©òfŸešy¤jiytå‹ g©òfŸ

xUt® bt‰¿ÍŸs jiytdhf tu nt©L« v‹whš Ñœ¡f©l g©òfisbg‰¿U¡f nt©L«.

1) MuhÍ« Âwik1) MuhÍ« Âwik1) MuhÍ« Âwik1) MuhÍ« Âwik1) MuhÍ« Âwik

xU jiyt® v‹gt® vªj Ãu¢ridahf ÏUªjhY« MuhŒªJ cldoahf KoÎfhQ« Âwik nt©L«. kdš v¢rç¡ifahf ÏU¡f nt©L«.

2) kd vG¢Áæš cW ãiy2) kd vG¢Áæš cW ãiy2) kd vG¢Áæš cW ãiy2) kd vG¢Áæš cW ãiy2) kd vG¢Áæš cW ãiy

xU jiyt® kd vG¢Áæ‹ btë¥gh£oš KoÎfis vL¡f¡ TlhJ. mt® ÁwªjKiwæš vªj Ãu¢ridahf ÏUªjhY« m¿Î¤ Âwid ga‹gL¤Â éilfhznt©L«.

3) j‹d«Ã¡if3) j‹d«Ã¡if3) j‹d«Ã¡if3) j‹d«Ã¡if3) j‹d«Ã¡if

j‹d«Ã¡if Ïšyhj kåjdhš xU bt‰¿fukhd jiytdhf tu KoahJ.mtU¡F¤ j‹ nkš e«Ã¡ifæUªjhš. ahuhtJ mtUila ng¢R¡F v®¥òbjçé¤jhš, bt‹W tu KoÍ«.

123

4) tu¥nghtij m¿Í« r¡Â4) tu¥nghtij m¿Í« r¡Â4) tu¥nghtij m¿Í« r¡Â4) tu¥nghtij m¿Í« r¡Â4) tu¥nghtij m¿Í« r¡Â

xU jiyt® v‹d el¡f¥ ngh»wJ v‹gij K‹dnu v®gh®¥gh®. j‹Dilav®fhy gh®itæ‹ _y« v®fhy rthšfis¢ rkhë¡f j‹Dila bjh©l®fisjah® gL¤Jth®.

5) Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹5) Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹5) Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹5) Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹5) Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹

xU jiyt®, bfhL¤JŸs rªj®¥g§fis it¤J xU rçahd Ô®¥ig vL¡fnt©L«. ÃwF jh‹ eilKiw¡F nt©oa KoÎfis é°jç¡f nt©L«.

6) òçªJ bfhŸSjš6) òçªJ bfhŸSjš6) òçªJ bfhŸSjš6) òçªJ bfhŸSjš6) òçªJ bfhŸSjš

xU jiyt® j‹Dila fU¤J¡fis bjh©l®fël« òF¤j¡ TlhJ. mt®k‰wt®fë‹ fU¤J¡fis ftå¤J, F¿¥ghf, xU F‰w« f©LÃo¡F« ãiyikæš,xU ešy Koit vL¡f nt©L«.

7) kd ijça«7) kd ijça«7) kd ijça«7) kd ijça«7) kd ijça«

xU jiyt® JâΟs KoÎfis vL¥gš jFÂÍŸstuhf ÏU¡f nt©L«.mj‰F kdijça« nt©L«. k‰wt®fë‹ KoÎfis jh‹ vL¤J, ghJfh¥ghdJ v‹Wéisahl¡ TlhJ.

8) C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â8) C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â8) C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â8) C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â8) C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â

T¿dhš äifahfhJ, xU jiyt® v‹gt®, vL¤J¡ bfh©l ntiyia brŒJKo¥gj‰F ö©LjyhfΫ, C¡f¥gL¤JgtuhfΫ ÏUªJ brŒa nt©oa ntiyiabrŒJ Ko¡f nt©L«.

9) têfh£Ljèš Âwik9) têfh£Ljèš Âwik9) têfh£Ljèš Âwik9) têfh£Ljèš Âwik9) têfh£Ljèš Âwik

xU jiyt®, jh‹ ntiyæš ÂwikÍŸstuhf ÏUªjhš jh‹ brŒKiwntiyæš j‹Dila bjh©l®fS¡F têfh£l KoÍ«.

10) jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹10) jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹10) jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹10) jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹10) jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹

bt‰¿fukhd jiytU¡F jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹ bjçªÂU¡fnt©L«. mªj¤ Âw‹ _ykhf j‹ bjh©l®fis têfh£o éU¥gkhd Ïy¡if milaKoÍ«.

11) nerkhd ãiy11) nerkhd ãiy11) nerkhd ãiy11) nerkhd ãiy11) nerkhd ãiy

jiyt® v‹gt® j‹ bjh©l®fŸ njitfëš my£Áakhf ÏU¡f¡ TlhJ.ahuhtJ xU bjh©lU¡F brhªj Ãu¢ridfŸ ÏUªjhš, j‹dhš Koªj cjéiabrŒa nt©L«. xU jiyt® v‹gt®, j‹Dila bjh©l®fŸ mQf¡ ToatuhfcUth¡»¡ bfhŸs nt©L«.

12) ešy clš ts«12) ešy clš ts«12) ešy clš ts«12) ešy clš ts«12) ešy clš ts«

xU jiyt® gykhd clšts« cilatuhf ÏU¡f nt©L«, xU jiyt® ešy

clšts« cŸstuhf ÏUªjhš jh‹, ntiy brŒa KoÍ« mšyJ brŒa nt©oantiyæš r»¥ò¤ j‹ik V‰gL«.

124

13) cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤Jjš13) cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤Jjš13) cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤Jjš13) cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤Jjš13) cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤Jjš

xU jiyt® v‹gt® cgnjÁ¥gij eilKiw gL¤j nt©L«. mt® jh‹ntiyia brŒtj‰F x¥ò¡ bfh©lhš, ntiyæYŸs bghW¥òfis ngr nt©L«.mtUila étfhu§fëš ne®ikahf ÏUªjhš ne®ikia¥ g‰¿ ngr nt©L«.

14) ca®thd neh¡f§fŸ14) ca®thd neh¡f§fŸ14) ca®thd neh¡f§fŸ14) ca®thd neh¡f§fŸ14) ca®thd neh¡f§fŸ

xU jiyt® v‹gt® ca®thd neh¡f§fis bfh©ltuhf ÏU¡f nt©L«.m¥nghJ jh‹ mtUila bjh©l®fŸ M®t¤Jl‹ braš gl KoÍ«.

15) ne®kiw v©z«15) ne®kiw v©z«15) ne®kiw v©z«15) ne®kiw v©z«15) ne®kiw v©z«

filÁahdJ k‰W« FiwthdJ Ïšiy, xU jiyt® v‹gt® všyh« ekJe‹ik¡nf vd e«òtjhf ÏU¡f nt©L«. Ït® j‹Dila ntiyæš ne®kiwv©z« cŸstuhf ÏU¡f nt©L«.

Ïa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jš

Ïa¡Fé¤jš vd¥gL« brašKiw ahbjåš Áw¥ghd Kiwæš Toa tiuæšgâahs®fŸ mt®fSila ntiyia brŒtJ g‰¿ c¤juthj« më¥gjhF«. mJbghJthf Ñœ¡f©l brašfis cŸsl¡»ajhF«

1) ntiyfis xJ¡»¤jUtJ

2) ntiy brŒÍ« Kiw g‰¿ és¡FtJ

125

gl« 6.6 Ïa¡Fé¤jš

3) c¤juÎ k‰W« m¿Îiufis tH§Fjš

4) braš ãiwnt‰w¤ij nk‰gh®it brŒjš k‰W«

5) ÃiHfis ÂU¤Jjš

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

Ïa¡Fé¤jš v‹gJ všyh brašfisÍ« cŸsl¡»a FH¥gkhd ntiy,mt‰iw £läLtj‰F Jiz¥ gâahs®fis r¡Â thŒªjtuhfΫ, rhk®¤Âa«cŸstuhfΫ c‰rhf¥gL¤Â ntiy brŒa it¡f nt©L«. T©£° k‰W« X l‹dš.

Ïa¡Fé¤jš v‹gJ ã®t»¥g‹go, Jiz¥ gâahs®fŸ k‰W« k‰wt®fŸÂ£lä£lgo brŒtj‰F nkyhs® m¡fiw vL¤J¡ bfhŸs nt©L«. ãôbk‹ k‰W«thu‹.

Ïa¡Fé¤jè‹ jå¢Áw¥òfŸ Ñœ¡f©litahF«Ïa¡Fé¤jè‹ jå¢Áw¥òfŸ Ñœ¡f©litahF«Ïa¡Fé¤jè‹ jå¢Áw¥òfŸ Ñœ¡f©litahF«Ïa¡Fé¤jè‹ jå¢Áw¥òfŸ Ñœ¡f©litahF«Ïa¡Fé¤jè‹ jå¢Áw¥òfŸ Ñœ¡f©litahF«

1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW rh®òilaJ.1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW rh®òilaJ.1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW rh®òilaJ.1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW rh®òilaJ.1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW rh®òilaJ.

Ïa¡Fé¤jš xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡TW¡F k£L« äfΫbjhl®òilaJ. gâahs®fis k£Lnk Ïa¡Fé¡f KoÍnk jéu ÏaªÂu« k‰W«_y¥bghUis mšy. fââ k‰W« ÏaªÂu kåj‹ f£lisia V‰W¡ bfh©LÏL«gâia ãiwnt‰¿dhY«, X® ãWtd¤ij ö©Ltj‰F njitahdJ kåjM¡f¡TW MF«.

2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik

£läLjš, mik¥ò, mYty® FHh«, xU§»iz¥ò k‰W« f£L¥gL¤JjšM»at‰Wl‹ Ïa¡Fé¤jš bjhl®òilaJ. £l§fis jahç¡F« xUt®, vL¤J¡fh£lhf, mtUila nkyÂfhçæläUªJ f£lisia bgWtJ©L.

3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ

nkyÂfhçfŸ všyh k£l¤ÂY« Mizfis Ñœ¥gâahs®fS¡F ÏLtJ©L.xU thâf¤Jiw nkyhs®, (v.f) thâf¤Jiw mÂfhçfS¡F f£lisæLtJ«,x›bthU thâf¤Jiw mÂfhçÍ« j§fS¡F Ñœ cŸs é‰gidahs®fS¡Ff£lisæLtJ c©L.

4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ

xU braš ãiwnt‰wè‹ kÂ¥ÕlhdJ äfΫ rh®ªÂU¥gJ Ïa¡Fé¤jè‹kÂ¥ÕlhF«. Ïa¡Fé¤jš £l§fis toÎ kh‰¿ ga‹fis c©lh¡F«.

5. KoÎ rh®ªjJ5. KoÎ rh®ªjJ5. KoÎ rh®ªjJ5. KoÎ rh®ªjJ5. KoÎ rh®ªjJ

Ïa¡Fé¤jš Ñœ¥gâahs®fS¡F më¡F« c¤juthj« v‹dbt‹whšmt®fŸ £läLjY¡F V‰g ntiy brŒJ éU«g¤j¡f ga‹fis miltJ. vdntÏa¡Fé¤jš KoÎ rh®ªjJ.

6. goãiymik¥ig Ëg‰W»wJ6. goãiymik¥ig Ëg‰W»wJ6. goãiymik¥ig Ëg‰W»wJ6. goãiymik¥ig Ëg‰W»wJ6. goãiymik¥ig Ëg‰W»wJ

Jiz¥ gâahs® x›bthU ãiyæY« j‹Dila neçilahd mÂfhçahštêel¤j¥gL»wh®. (v.f) c‰g¤Â nkyhs® bk‹ gâahsU¡F«, bk‹ gâahs®ntiyahS¡F« tê el¤j¥ gL»wh®. Ïa¡Fé¤jš v‹gJ goãiy mik¥igËg‰W»wJ.

126

7. ÏJ xU bjhlU« brŒKiw7. ÏJ xU bjhlU« brŒKiw7. ÏJ xU bjhlU« brŒKiw7. ÏJ xU bjhlU« brŒKiw7. ÏJ xU bjhlU« brŒKiw

£läLjš mik¥ò, mYty® FHh« xU§»iz¥ò k‰W« f£L¥gL¤Jjš nghyÏa¡Fé¤jY« Ú©l fhykhdJ. xU nkyhs® j‹ Jiz¥ gâahsçl«nk‰gh®itæLjš, c¤ÂuéLjš, C¡f¥gL¤Jjš k‰W« têfh£Ljiy bjhl®ªJbrŒ»wh®.

Ïa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§F

ÏJ ã®thf¤Â‹ Ïja« ngh‹wJ. Vbdåš ÏJ gâãiwnt‰w¤njhLÏizªjJ. ÏJ vij v¥go v¥bghGJ brŒa nt©L« v‹gij¢ brhšè¡ bfh©nlÏU¡F«. Áwªj Ïa¡Fé¤jš Ñœ¡f©l e‹ikfis tH§F»wJ.

1. braiy¤ ö©o éL»wJ1. braiy¤ ö©o éL»wJ1. braiy¤ ö©o éL»wJ1. braiy¤ ö©o éL»wJ1. braiy¤ ö©o éL»wJ

ÏJ xU ä‹rhu¥ bgh¿ ngh‹wJ. ä‹rhu« v›thW braiy¤ Jt§» it¡»wnjhmnj nghy ãWtd¤Â‹ gâfis¢ brašgL¤j Ïa¡Fé¤jš cjλwJ.

2. xU§»iz¤jiy cWÂ¥gL¤J»wJ2. xU§»iz¤jiy cWÂ¥gL¤J»wJ2. xU§»iz¤jiy cWÂ¥gL¤J»wJ2. xU§»iz¤jiy cWÂ¥gL¤J»wJ2. xU§»iz¤jiy cWÂ¥gL¤J»wJ

x›bthU egU« ãWtd¤Âš k‰wt®fnshL bjhl®òilatuhf ÏU¡»‹wd®.xUtç‹ brŒif k‰wtç‹ brŒifia¥ gh¡F«. Ïa¡Fé¤jš ãWtd¤Â‹ gšntWgâfis xU§»iz¡f cjλwJ.

3. Âwikia ca®¤J»wJ3. Âwikia ca®¤J»wJ3. Âwikia ca®¤J»wJ3. Âwikia ca®¤J»wJ3. Âwikia ca®¤J»wJ

xU ãWtd¤Âš ÏU¡F« x›bthU gâahsU¡F« xU jå¤Âwik ÏU¡F«.Ïa¡Fé¤jè‹ _ykhf nkyhs®fŸ gâahs®fis C¡f¥gL¤Â ãWtd¤Â‹neh¡f§fis miltj‰F cjλwh®fŸ.

4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ

ãWtd« NœãiyfS¡F V‰g j‹id kh‰¿¡ bfhŸs nt©L«. Ϫjkh‰w§fis eilKiw¥gL¤Jtj‰F nkyh©ik, gâahs®fis C¡f¥gL¤Âtêfh£L»wJ.

5. ãiy¤j‹ikÍ« ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ5. ãiy¤j‹ikÍ« ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ5. ãiy¤j‹ikÍ« ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ5. ãiy¤j‹ikÍ« ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ5. ãiy¤j‹ikÍ« ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ

Ïa¡Fé¤jš ãWtd¤Âš ãiy¤j‹ikia cUth¡F»wJ. nkY« ÏJãWtd¤Â‹ ntiyæš x‰Wikia ts®¡»wJ.

Ïa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸÏa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸÏa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸÏa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸÏa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸ

1. MizfisÍ« c¤juÎfisÍ« tH§Fjš1. MizfisÍ« c¤juÎfisÍ« tH§Fjš1. MizfisÍ« c¤juÎfisÍ« tH§Fjš1. MizfisÍ« c¤juÎfisÍ« tH§Fjš1. MizfisÍ« c¤juÎfisÍ« tH§Fjš

nkyhs® Jiz gâahsU¡F bfhL¡»‹w x›bthU c¤juÎfS«ãahakhdjhfΫ, KGikahdjhfΫ k‰W« bjëthdjhfΫ ÏU¡f nt©L«. ÏJvG¤J toéš ÏU¡f nt©L«. Ïj‹ _ykhf v®fhy¤Âš tU« Ãu¢ridfis¤j鮡fyh«.

127

2. Jiz¥ gâahs®fis têel¤Â m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¤jš2. Jiz¥ gâahs®fis têel¤Â m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¤jš2. Jiz¥ gâahs®fis têel¤Â m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¤jš2. Jiz¥ gâahs®fis têel¤Â m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¤jš2. Jiz¥ gâahs®fis têel¤Â m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¤jš

nkyhs® j‹ Jiz¥ gâahs®fis tê el¤Â, m¿Îiu tH§» gæ‰Wé¥g‹_y« ntiyia xG§fhd Kiwæš brŒtj‹ _y« Áw¥ghfΫ br«ikahfΫgâah‰w ÏaY»wJ.

3. Jiz¥ gâahs®fë‹ ntiyia¡ f©fhâ¤jš3. Jiz¥ gâahs®fë‹ ntiyia¡ f©fhâ¤jš3. Jiz¥ gâahs®fë‹ ntiyia¡ f©fhâ¤jš3. Jiz¥ gâahs®fë‹ ntiyia¡ f©fhâ¤jš3. Jiz¥ gâahs®fë‹ ntiyia¡ f©fhâ¤jš

nkyhs®, Jiz¥gâahsç‹ x›bthU gâiaÍ« f©fhâ¥gj‹ _y«mtUila brašghL £lä£lgo brš»wjh v‹gij cW brŒa Ko»wJ.

4. Jiz¥ gâahsiu bj«ó£Ljš4. Jiz¥ gâahsiu bj«ó£Ljš4. Jiz¥ gâahsiu bj«ó£Ljš4. Jiz¥ gâahsiu bj«ó£Ljš4. Jiz¥ gâahsiu bj«ó£Ljš

Jiz¥gâahs®fis C¡Fé¤jš _y«, nkyÂfhçfë‹ v®gh®¥òfisrªÂ¤jš Ïa¡Fé¤jè‹ k‰bwhU _y¡TwhF«.

5. xG¡f¤ij guhkç¤jš5. xG¡f¤ij guhkç¤jš5. xG¡f¤ij guhkç¤jš5. xG¡f¤ij guhkç¤jš5. xG¡f¤ij guhkç¤jš

Ïa¡Fé¤jè‹ k‰bwhU _y¡TW xG¡f¤ij guhkç¤J mj‹ _ykhfÂwikahd brašgh£o‰F r‹khd« më¡f¥gL»wJ.

6. fU¤J gçkh‰w« _y« Ïa¡Fé¤jš6. fU¤J gçkh‰w« _y« Ïa¡Fé¤jš6. fU¤J gçkh‰w« _y« Ïa¡Fé¤jš6. fU¤J gçkh‰w« _y« Ïa¡Fé¤jš6. fU¤J gçkh‰w« _y« Ïa¡Fé¤jš

x›bthU Miz tH§Ftj‰F K‹D« m›thizfis brašgL¤JgtUl‹fyªjhnyhÁ¤J mj‰fhd thŒ¥òfŸ, ntiyæ‹ ju« k‰W« KoÎfis brašgL¤jrçahd têfis KoÎ brŒa nt©L«.

Ïa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸ

Ñœ¡f©lit Ïa¡Fé¤jè‹ K¡»akhd nfh£ghLfŸ MF«

1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«.1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«.1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«.1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«.1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«.

ntiy brŒÍ« Ïl¤Âš ntiyahë‹ neh¡f« k‰W« mik¥Ã‰F« Ku©ghLV‰glyh«. mjdhš mik¥Ã‹ nkyh©ik¡F ntiyahë‹ Ka‰Áia Ïa¡Fé¡F«bghW¥ò nkyhsU¡F c©L.

2. neh¡f¤Â‰F jåegç‹ g§F.2. neh¡f¤Â‰F jåegç‹ g§F.2. neh¡f¤Â‰F jåegç‹ g§F.2. neh¡f¤Â‰F jåegç‹ g§F.2. neh¡f¤Â‰F jåegç‹ g§F.

Ϫj nfh£ghL brhšYtJ, x›bthU jåegU« kd¤Â‹ »u»¡F« r¡ÂiaKGikahf <LgL¤Âdhš mik¥Ã‹ neh¡f¤ij ãiwnt‰w KoÍ«.

3. f£lis xUik3. f£lis xUik3. f£lis xUik3. f£lis xUik3. f£lis xUik

Ϫj nfh£gh£o‹go, xU Jiz¥gâahs®, MizfŸ k‰W« f£lisfis xUnkyÂfhçæl« ÏUªJjh‹ bgw nt©L« k‰W« mtçl« k£L« ÑbHh¥gil¥òbg‰¿U¡f nt©L«.

4. neçilahd nk‰gh®it4. neçilahd nk‰gh®it4. neçilahd nk‰gh®it4. neçilahd nk‰gh®it4. neçilahd nk‰gh®it

Ϫj nfh£ghL brhštJ, všyhéjkhd f£lisfŸ, MizfŸ, Ïa¡Fé¤jšk‰W« têfh£Ljš M»at‰iw neçilahf j‹Dila Jiz¥ gâahs®fS¡FtH§»l nt©L«. nkyÂfhç¡F« Jiz¥ gâahsU¡F« Ïilna Ïilãiya®njitæšiy.

128

5. M‰wš5. M‰wš5. M‰wš5. M‰wš5. M‰wš

Ϫj nfh£gh£o‹go, Ïa¡Fé¤jš f£lhakhf mÂf M‰wiy¤ ju nt©L«.ÏJ f£lhakhf bryÎ mÂfkhd étfhukhf ÏU¡f¡ TlhJ.

6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš

xU nkyhs® Ïa¡Fé¤jY¡F bghU¤jkhd brašKiw M‰wiy ga‹gL¤jnt©L«. braš Kiw f‰wiy nkyhsU¡F k£Lä‹¿ Jiz¥ gâahs®fS¡F«bghU¤jkhdjhf ÏU¡f nt©L«.

7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹

bt‰¿fukhd ešéisit V‰gL¤J»w Ïa¡Fé¤jiy br«ik¥gL¤j,Kiwrhuh mik¥Ãid xG§fhd Kiwæš nkyh©ik ga‹gL¤j nt©L«.nkyhsU¡F« Jiz¥ gâahsU¡F« Ïilna jå¥g£l e£òKiw Ïa¡Fé¤jèšešéisit V‰gL¤J«.

8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«

Ïa¡Fé¤jè‹ bt‰¿ ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w¤ij¢rh®ªJŸsJ. nkyhs® j‹Dila MizfŸ k‰W« braš és¡f¡ F¿¥òfisj‹Dila Jiz¥ gâahs®fël« bjçé¡f nt©L«. Jiz¥ gâahs®fS«tH¡fkhd Ïilbtëæš jh§fŸ Ko¤JŸs ntiyia nkyhsU¡F jftš bjçé¡fnt©L«.

9. cz®th‰wš mšyJ òçªJ bfhŸS« Âw‹9. cz®th‰wš mšyJ òçªJ bfhŸS« Âw‹9. cz®th‰wš mšyJ òçªJ bfhŸS« Âw‹9. cz®th‰wš mšyJ òçªJ bfhŸS« Âw‹9. cz®th‰wš mšyJ òçªJ bfhŸS« Âw‹

Ϫj nfh£gh£o‹go gçkh‰w« brŒa¥gL« nghJ bjëthf, jftYŸsjhfΫk‰W« Ï‹¿aikahj cilik bg‰¿U¡f nt©L«. bgWgt®, fU¤J¡fis bjëthfòçªJ bfhŸs nt©L«.

10. jftšfŸ10. jftšfŸ10. jftšfŸ10. jftšfŸ10. jftšfŸ

Ϫj nfh£gh£o‹go, vªj jftšfS« gaDŸsJ v‹whš mik¥ÃYŸsvšyht‰¿‰F« gçkh‰w« brŒa¥gl nt©L«, ãW¤Â it¥gJ k‰W« jftšfisjilgL¤JtJ ngh‹wit bjhl®òfëš ešéisÎfis V‰gL¤jhJ.

11. ešéisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš11. ešéisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš11. ešéisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš11. ešéisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš11. ešéisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš

Ïa¡Fé¤jè‹ bt‰¿ v‹gJ. xU nkyhsç‹ jiyik¢ Áw¥Ãašòfis¢rh®ªJŸsJ. xU nkyhs® v‹gt® Jiz¥ gâahs®fS¡F vL¤J¡ fh£lhf ÏU¡fnt©L«.

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸf

xU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸxU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸxU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸxU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸxU nkyh©ik jiytç‹ gâfŸ

1. neh¡f§fis ã®zæ¤jš 2. C¡Fé¡f¥gL« bjh©l®fŸ

3. Ïa¡Fé¤jš 4. xU§»iz¤jš

5. ÃuÂã¤Jt«

129

jiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸjiyik ghâæ‹ tiffŸ1. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyt®2. g§nf‰F« (m) Foah£Á¤ jiyik3. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ ghâ4. gâKiw¤ jiyt®5. °jhgd¤ jiyt®6. jªij¤ j‹ik¤ jiyik

ešy jiytå‹ g©òfŸešy jiytå‹ g©òfŸešy jiytå‹ g©òfŸešy jiytå‹ g©òfŸešy jiytå‹ g©òfŸ1. MuhÍ« Âwik2. kd vG¢Áæ‹ cW ãiy3. j‹d«Ã¡if4. tu¥nghtij m¿Í« r¡Â5. Ô®¥òfis brhšY« Âw‹6. òçªJ bfhŸSjš7. kd ijça«8. C¡f¥gL¤Â kdij »u»¡F« r¡Â9. têfh£Ljèš Âwik10. jftš bjhl®ò bfhŸS« Âw‹11. nerkhd ãiy12. ešy clš ts«13. cgnjÁ¥gij eilKiw¥gL¤Jjš14. ca®thd neh¡f§fŸ15. ne®kiw v©z«

Ïa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jšÏa¡Fé¤jè‹ jå¢ Áw¥òfŸÏa¡Fé¤jè‹ jå¢ Áw¥òfŸÏa¡Fé¤jè‹ jå¢ Áw¥òfŸÏa¡Fé¤jè‹ jå¢ Áw¥òfŸÏa¡Fé¤jè‹ jå¢ Áw¥òfŸ1. mJ xU ãWtd¤Â‹ kåj M¡f¡ TW rh®òilaJ2. k‰w brašfëèUªJ Ãç¡f Koahj j‹ik3. všyh ãiyfëY« ãiwnt‰WtJ4. Ô®khd¤ij ãiwnt‰WtJ5. KoÎ rh®ªjJ6. goãiy mik¥ig Ëg‰W»wJ7. ÏJ bjhlU« xU brŒKiw

Ïa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§FÏa¡Fé¤jè‹ g§F1. braiy ö©oéL»wJ2. xU§»iz¤jiy cWÂgL¤J»wJ3. Âwikia ca®¤J»wJ4. kh‰w¤ij V‰gL¤J»wJ5. ãiy¤ j‹ikiaÍ«, ts®¢ÁiaÍ« Mjç¡»wJ

Ïa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLÏa¡Fé¤jè‹ nfh£ghL1. jå¥g£l k‰W« mik¥Ã‹ neh¡f« x¤J¥nghf nt©L«2. neh¡f¤Â‰F jå egç‹ g§F3. f£lis xUik

130

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸ

Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F ԮΠfh©f.Ñœ¡fhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F ԮΠfh©f.

1) n#hî v‹gt® ~ig‹ ¥buhbl¡õ‹° v‹w ãWtd¤Âš kht£l é‰gidnkyhsuhf¥ g¤J tUl§fshf ÏUªJ tU»wh®. mt® jdJ Ïiz mYty®fshY«nkwgh®itahs®fshY« ãWtd¤ij e‹whf el¤Â tUtjhfΫ czu¥g£LŸsh®.Mdhš všnyhU« n#hî mL¤j ca®ªj nkyh©ik¥ gjé¡F Mir¥gL»wh® v‹gJnghš cz®ªjh®fŸ. mtuJ é‰gh©ikahs®fŸ xU ntiyia e‹whf¢ brŒjhšmªj¥ bgUikia¤jh‹ vL¤J¡ bfhŸs Ka‰Á¥gh®. mnj rka« xU Ãu¢ridne®ªjhš mJ jdJ F‰wkšy v‹W ãid¥gh®. rªij nkyhs® XŒÎ bg‰w cl‹ n#hîm¥gjé¡F é©z¥g« brŒjhh®. ãWtd« m¥gâ¡F xU KGikahd njLjšnt£il el¤ÂaJ. Vbdåš m¥gâ äfΫ bghW¥ghdJ nkY« K¡»a njLjš nt£ilKoÍ« jUz¤Âš btëæl¤ÂèUªJ òÂa egiu m¥gjé¡F¤ nj®ªbjL¤jJ. ÏJF¿¤J ãWtd¤Â‹ fâ¥ò ahbjåš n#hî ešy kht£l é‰gid nkyhsuhfÏUªjhY« mtuJ Ïiz mYty®fSl‹ gâòçtJ fodkhf ÏU¡f« v‹W« k‰wnkyhs®fsJ ntiy¤ Âwikia¤ jdJ bgUikahf vL¤J¡ bfhŸtj‹ _ykhfmt®fis mÂU¥Â¥gL¤jyh« Mifahš mt®fsJ brašgh£oš FiwghL V‰glyh«vd cz®ªjh®fŸ.

n#hî kdKilªJ é£lh®. mt® mªj ntiy¡fhf btF ehŸ fh¤ÂUªjh® nkY«mtuJ ciH¥gid¤ijÍ« mij neh¡»¢ bryé£oU¡»wh®. mt® M®täHªjjdhšntiy ÂwåHªJ eèa¤ bjhl§»aJ. ÏUªjhY« mtuJ Jiw Ïa§»aJ Mdhšmtuhš mšy. KoÎfŸ vL¥gš jhkj« V‰g£ljhY« mtuJ é‰gid m¿¡iffŸjhkjkhf tH§f¥g£lJ. n#hîæ‹ Jiz¥gâahs®fŸ bjhl®ªJ ciH¤jhY« n#hîbgUik mila Koaéšiy.

Ú c‹id¥ òÂa nkyhsuhf ghé¤J n#hîia v›thW giHa brašgh£Lãiy¡F¡ bfh©L tUthŒ v‹W étç.

cjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥ò

n#hî mt®fë‹ C¡Fé¤jš njit F¿¤J fyªjhnyhrid brŒJ mtiu¥giHago brašgL¤j v‹d brŒayh« v‹W nahrid brŒ. mtU¡F bfhL¡f¥glnt©oa C¡Fé¤jš elto¡iffŸ ahit? ã rh®ªj ã rhuhj C¡Fé¤jš têfŸF¿¤J ÁªÂ¡fΫ.

2) m éiuthf efU« Ef®nth® bghUŸ ãWk« x‹¿‹ tUlhªÂu é‰gid¡T£l¤Âš ãWk rªij nkyhs® mL¤j tUl« ekJ é‰gid Ϫj M©il él 25%.mÂfkhf ÏU¡f nt©L« v‹W Ô®khd« ãiwnt‰¿dh®. Ï«Koit Jiw é‰gid

131

4. neçilahd nk®gh®i5. M‰wš6. bghU¤jkhd brašKiw M‰wš7. Kiwrhuh mik¥Ã‹ ga‹8. ešéisit V‰gL¤J»w jftš gçkh‰w«9. cz®th‰wš (m) òçªJ bfhŸS« Âw‹10. jftšfŸ11. eš éisit V‰gL¤J« jiyikna‰wš

132

nkyhs®fë‹ ftd¤Â‰F bfh©l tUtjhfΫ ÏJ F¿¤J Ï¥gâia mt®fëšah® brŒa¥ ngh»wh® v‹gJ F¿¤J mt®fë‹ fU¤ij tU« btŸë¡»Hik m¿é¡fnt©L« v‹W« T¿dh®. ÏJ F¿¤J VnjD« nfŸéfŸ cŸsdth? v‹W nf£lh®.nfŸéfŸ vJΫ vHéšiy. T£l« KoªJ é£lJ.

édhédhédhédhédh1) rªij nkyhsç‹ Ïa¡Fé¤jš F¿¤j mQFKiwia kÂ¥ÕL brŒf.2) x›bthU é‰gid nkyhs®fS«, j§fŸ Jiz¥ gâahsçl« ÏnjmQFKiwia ifahs nt©Lkh? rªij nkyhs® bfhL¤j MizfS« F¿¥òfS«KGikahdjh?

cjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òrªij nkyhs® VnjD« jiyik¥ g©ignah (m) Ïa¡Fé¤jiynah jdJ

Jiz¥gâahsU¡F F¿¥ghš cz®¤J»whuh?Ϥjftš bjhl®ò btë¥gilahf cŸsjh? (m) kiwKfkhf cŸsjh?

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸòwta FW édh¡fŸrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJ

1. k‰w k¡fis têfh£lΫ Ïa¡Fé¡fΫ brŒgt® -------(m) jiyt® (M) C¡Fé¥gt® (Ï) jiy (<) Jiz¥gâahs®

2. -------- xU jiyg£rkhd KoÎfis vL¡f kh£lh®(m) j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ gâ (M) VfhÂg¤Âa¥ ghâ (Ï) Foah£Á¤jiyik (<) bjhêš Jiw¤ jiyt®

3.----- jiyt® xU F¿¥Ã£l braš Jiwæš tšYduhf cŸst®(m) bjhêšJiw¤ jiyt® (M) °jhgd jiyt® (Ï) Foah£Á jiyt®(<) VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyt®

4. jªij¤ j‹ik¤ jiyt®, ----- ÛJ m¡fiw vL¤J¡ bfhŸgt®(m) FL«g« (M) bjh©l®fŸ (Ï) mik¥ò (<) Ïš vJΫ Ïšiy

5. f£lis xUikæš, Jiz¥ gâahs® f£lisfis bgWtJ --- Ïl« ÏUªJ(m) xU nkyÂfhç (M) FG (Ï) Ï‹bdhU Jiz¥ gâahs® (<) Ïitaid¤J«

6. jftš bjhl®òfis ãW¤Â k‰W« ml¡» it¥gJ(m) gyd‰wJ (M) gy‹ cŸsJ (Ï) r«gªj¥g£lJ (<) r«gªj« ÏšyhjJ

7. Ô®¥òfis¢ brhšY« Âw‹ bg‰¿U¥gt®(m) Jiz¥gâahs® (M) FG cW¥Ãd® (Ï) jiyt® (<) nk‰Tça eg® midtU«.

12. --- KoÎfis kd vG¢Áæš vL¡f¡ TlhJ.(m) jiyt® (M) bjh©l® (Ï) cjéahs® (<) jå eg®

13. --- jiyt® j‹ bjh©l®fŸ j‹id¥ nghynt ntiy brŒa nt©L« v‹W fUJt®.(m) Foah£Á (M) VfhÂg¤Âa ghâ (Ï) gâKiw (<) j‹å¢ir tâf bfhŸif

14. -----Ïšyhj kåjdhš xU bt‰¿fukhd jiytdhf tu KoahJ(m) gyÅdkhd clš ey« (M) j‹d«Ã¡if (Ï) v®kiwahdãidÎ (<) kd vG¢Á

15. Jiz¥ gâahs®fë‹ v®¥ò ---- tifahd jiyikna‰wèš ÏU¡»wJ(m) gâKiw (M) Foah£Á (Ï) VfhÂg¤Âa« (<) °jhgd«.

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (m) jiyt®

2. (Ï) Foah£Á jiyt® / k¡fsh£Á jiyt®

3. (m) bjhêšJiw¤ jiyt®

4. (M) bjh©l®fŸ

5.(m) xU nkyÂfhç

6. (m) gyd‰wJ

7.(Ï) jiyt®

8. (<) Ïa¡Fé¤jš

9. (m) xU nkyhs®

10. (Ï) nkyÂfhç

133

8. ----- v‹gJ £läLjiy Kothf kh‰W»wJ(m) f£L¥gL¤Jjš (M) C¡Fé¤jš (Ï) KoÎfis vL¥gJ (<) Ïa¡Fé¤jš

9. ---- Ïa¡Fé¤jY¡F bghU¤jkhd brašKiw M‰wiy ga‹gL¤j nt©L«.(m) xU nkyhs® (M) ntiy brŒgt® (Ï) mD¥ògt® (<) tho¡ifahs®

10. f£lis xUikæš, Jiz¥ gâahs® ÑbHh¥gil¥ò bgWtJ ---(m) FG (M) bjhê‰r§f« (Ï) nkyÂfhç (<) FL«g«

11. -------- Mjuédhš Jiz¥ gâahsç‹ ntiy el¤ijæš K‹nd‰w«V‰gL»wJ.(m) VfhÂg¤Âa ghâ jiyik (M) Foah£Á jiyik (Ï) mD¥ògt® (<)tho¡ifahs®

11. (M) Foah£Á jiyik

12. (m) jiyt®

13.(M) VfhÂg¤Âa ghâ

14. (M) j‹d«Ã¡if

15. (Ï) VfhÂg¤Âa«

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. FGé‰F ÃuÂãÂahf ÏU¥gt® ah®?

2. nrh«ng¿fshfΫ , k‰W« flikia jé®gt®fshfΫ cŸs Jiz¥gâahs®fS¡F vªj éjkhd jiyik bghU¤jkhf ÏU¡F«?

3. g§nf‰F« jiyik¡F k‰bwhU bga® v‹d?

4. F¿¥Ã£l braš Jiwæš tšYduhf cŸst® ah®?

5. °jhgd jiytU¡F vL¤J¡fh£L¤ jUf.

6. y£Áa th v‹gt® ah®?

7. ã®thf¤Âš Ïa¡Fé¤jè‹ g§F v‹d?

8. Jiz¥gâahsU¡F vL¤J¡fh£lhf ÏU¡f nt©oat® ah®?

9. ah® têfh£l¥gl nt©L«?

10.ntiyæš ãòzuhf ÏU¥gt® ah®?

11. jiyælh bfhŸif ghâ v‹whš v‹d?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. jiyt®

2. VfhÂg¤Âa¥ gh⤠jiyt®

3. Foah£Á¤ jiyt®

4. gâKiw¤ jiyt®

5. bghJ nkyhs®

6. jiyt®

7. Ïja«

8. nkyhs®

9. gâahs®fŸ

134

10. gâKiw¤ jiyt®

11. bfhŸiffëš jiyælhjt®

gF - MgF - MgF - MgF - MgF - Mäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. jiyikna‰wš v‹whš v‹d?

2. jiyikna‰wš - tiuaW

3. jªij j‹ik¤ jiyt® v‹whš v‹d?

4. °jhgd¤ jiyt® v‹whš v‹d?

5. j‹å¢ir tâf¡ bfhŸif¥ ghâ v‹whš v‹d?

6. Vfh g¤Âa¥ gh⤠jiyt® v‹whš v‹d?

7. Foah£Á¤ jiyt® - ÁW F¿¥ò tiuf.

8. gâKiw¤ jiyt® v‹whš v‹d?

9. Ïa¡Fé¤jš v‹whš v‹d?

10. Ïa¡Fé¤jš tiuéy¡fz« jUf.

11. Ïa¡Fé¤jš v‹gJ vªj brašfis cŸsl¡»aJ?

gFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - Ï

xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë (10 kÂbg©)(10 kÂbg©)(10 kÂbg©)(10 kÂbg©)(10 kÂbg©)FW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸ

1. jiyikna‰wè‹ ÏašòfŸ ahit?

2. jiytç‹ gâfŸ ahit?

3. Ïa¡Fé¤jè‹ Áw¥òfŸ ahit?

4. Ïa¡Fé¤jè‹ g§F v‹d?

5. Ïa¡Fé¤jè‹ _y¡TWfŸ ahit?

6. VfhÂg¤Âa gh⤠jiytç‹ e‹ikfŸ k‰W« Ôikfis étç.

7. Foah£Á¤ jiytç‹ e‹ikfŸ k‰W« Ôikfis étç.

135

136

8. j‹å¢ir tâf bfhŸif ghâ jiytç‹ e‹ikfŸ k‰W« Ôikfis étç.

9. gâKiw¤ jiytç‹ e‹ikfŸ k‰W« Ôikfis étç.

gFÂ <gFÂ <gFÂ <gFÂ <gFÂ <

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

1. gšntW tifahd jiyik ghâfis és¡Ff.

2. Ïa¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfis és¡fkhf TWf.

3. ešy¤ jiytç‹ g©òfŸ ahit?

7. braÿ¡fkë¤jš (m) bj«ó£Ljš7. braÿ¡fkë¤jš (m) bj«ó£Ljš7. braÿ¡fkë¤jš (m) bj«ó£Ljš7. braÿ¡fkë¤jš (m) bj«ó£Ljš7. braÿ¡fkë¤jš (m) bj«ó£Ljš

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ

bghUŸ - tiuéy¡fz« - Áw¥ÃašòfŸ - C¡Fé¤jè‹ goãiyfŸ -e‹ikfŸ - tiffŸ - C¡Fé¤jè‹ nfh£ghLfŸ (kh°nyh-bk¡u¡f®)

bghUŸbghUŸbghUŸbghUŸbghUŸ

jdJ Jiz¥ gâahs®fëläUªJ c¤jk msÎ ( optimum ) gâ ãiwnt‰w¤ij brŒJ bgWtnj x›bthU nkyhsç‹ flikahF«. Jiz¥gâahsç‹braš ãiwnt‰w«, mt® vªj msÎ C¡Fé¡f¥gL»whnuh mij¥ bghW¤Jã®zæ¡f¥gL»wJ. C¡fkë¤jš v‹gJ, Jiz¥gâahs®fis äf¢ Áwªj Kiwæšbrašgl¤ ö©o, xU§»iz¡F« eilKiwahF«. xU kåjå‹ njit vªj msÎó®¤Â brŒa¥gL»wnjh mij¥ bghU¤nj, C¡Fé¤jè‹ bršth¡FF¿¥Ãl¤j¡fjhf mikÍ«.

vdnt nkyhs® jdJ Jiz¥ gâahs®fis C¡fkë¡f, mt®fë‹

137

gl« 7.1 braš C¡fkë¤jš

njitfis¥ òçªJ it¤J¡ bfhŸs nt©oa mtÁakhF«.

C¡fkë¤jš v‹w brhšyhdJ ̀Motive` v‹w brhšèèUªJ tªjjhF«. ̀ Motive`v‹gJ xU kåjid gâ brŒa¤ ö©Ljš, njit, éU¥g« mšyJ M®t¤ijV‰gL¤JtjhF«.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

Ñœ¡f©lt‰WŸ Áy K¡»akhd bj«ó£Ljè‹ tiuéy¡fz§fŸÑœ¡f©lt‰WŸ Áy K¡»akhd bj«ó£Ljè‹ tiuéy¡fz§fŸÑœ¡f©lt‰WŸ Áy K¡»akhd bj«ó£Ljè‹ tiuéy¡fz§fŸÑœ¡f©lt‰WŸ Áy K¡»akhd bj«ó£Ljè‹ tiuéy¡fz§fŸÑœ¡f©lt‰WŸ Áy K¡»akhd bj«ó£Ljè‹ tiuéy¡fz§fŸ

òfœä¡f nkyh©ik Áªjidahs®fshš bfhL¡f¥g£LŸsd.òfœä¡f nkyh©ik Áªjidahs®fshš bfhL¡f¥g£LŸsd.òfœä¡f nkyh©ik Áªjidahs®fshš bfhL¡f¥g£LŸsd.òfœä¡f nkyh©ik Áªjidahs®fshš bfhL¡f¥g£LŸsd.òfœä¡f nkyh©ik Áªjidahs®fshš bfhL¡f¥g£LŸsd.

1. ``xU ãWtd¤Â‹ Ô®khå¤j F¿¡nfhis mila gâahs®fis¤ ö©L«X® brany C¡Fé¤jš`` MF«. - W. G. °fh£.°fh£.°fh£.°fh£.°fh£.

2. ``xU kåjid brašgL¤jΫ, V‰fdnt Mu«Ã¤J it¤j brašeilKiwia bjhl®ªJ eilbgw¤ ö©L« vJΫ C¡Fé¤jš`` - uhg®£ oôË uhg®£ oôË uhg®£ oôË uhg®£ oôË uhg®£ oôË

3. v£é‹.Ã.Ãë¥nghv£é‹.Ã.Ãë¥nghv£é‹.Ã.Ãë¥nghv£é‹.Ã.Ãë¥nghv£é‹.Ã.Ãë¥ngh v‹gt® T‰W¥go, C¡Fé¤jš v‹gJ k‰wt®fisKa‰Á brŒa ö©L« xU brašghL. Ïj‹ _ykhf, eh« ãid¤jt‰iw brŒtj‹_y« r‹khd§fisÍ«, Ïyhg¤ijÍ« bgw rh¤Âa¥gL¤Jjš MF«.

C¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ ( C¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ ( C¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ ( C¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ ( C¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ ( Characteristics ) ) ) ) )

C¡Fé¤jè‹ Áw¥ÃašòfŸ ËtUkhW :-

1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ

kåjDila njitfŸ mtDila el¤ijia¥ bghW¤J mikÍ«. xU Jiz¥gâahsç‹ njitfŸ KGikahf¥ ó®¤ÂailÍ« nghJ mt‹ kd mséš ÏyFthfcz®»wh‹. gâahs®fë‹ cz®Îfis¥ òçªJ bfh©L mt®fS¡F më¡f¡ ToaÁ¿a ghuh£Ljš Tl äFªj gydë¡F«. (v.L) Jiz¥ gâahsU¡F mÂfCÂakë¤jj‹ _y« mtiu c©ikahfnt ÂU¥Â më¡f KoahJ, nkyhsç‹ghuh£Ljyhd xU th®¤ij mtD¡F äFªj kd ÂU¥Âaë¥gJl‹, fod ciH¥ò¡F«mtiu¤ ö©L»wJ. vdnt, C¡Fé¤jš v‹gJ gâahsç‹ cséašmo¥gilæyhdjhF«.

2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahJ2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahJ2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahJ2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahJ2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahJ

xU kåjid jtiz Kiwæš C¡fkë¡f KoahJ. xU gâahsç‹njitfëš xU gF k£L« ó®¤Â brŒtj‹ thæyhf mtid KGikahf C¡Fé¡fÏayhJ. (v.L) gjé ca®Î _y« j‹ brhªj CU¡F gâ kh‰w¤Â‰fhf¡ fh¤ÂU¡F«xU gâahsU¡F, mš VjhtJ xU njitia k£L« ó®¤Â brŒjhš mt‹C¡Fé¤jiy czu kh£lh‹. vdnt gâak®¤Je® (Employer) jdJ gâahs®fS¡Fm›t¥bghGJ KG¥ gaid tH§» C¡Fé¥gJ mtuJ flikahF«.

3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«

xU gâahs® gz« thæyhfnth, mšyJ gzk‰w têænyh C¡Fé¡f¥glyh«.gzthæyhf C¡Fé¤jš v‹gJ gâahsU¡F mÂf r«gs«, nkÿÂa«, fêÎ ngh‹wgz¥ga‹ tH§FtjhF«. gzkšyhj têæš C¡Fé¤jš v‹gJ ca® gjéaë¤jšk‰W« KobtL¡F« mÂfhu« tH§Fjš ngh‹witahF«.

138

4. C¡Fé¡F«Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæYäU¡fyh«4. C¡Fé¡F«Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæYäU¡fyh«4. C¡Fé¡F«Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæYäU¡fyh«4. C¡Fé¡F«Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæYäU¡fyh«4. C¡Fé¡F«Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæYäU¡fyh«

C¡Fé¤jš Kiw v¥bghGJ« ne®kiwahf ÏU¡f nt©L« v‹gJmnefUila fU¤jhF«. ÏJ v®kiwahf¡ Tl ÏU¡fyh«. ne®kiw C¡Fé¤jèš,mÂf r«gs«, ca® mÂfhu«, ca® gjé v‹W Ï‹D« gy ml§F«. Ë tUtdv®kiw C¡Fé¤jèš ml§F«.

1) gâæš ftd¡ Fiwthf cŸs xU gâahsU¡F ãidΡ F¿¥ò (Memo) tH§Fjš

2) gâfis¤ j£o¡ fê¡»‹w gâahsiu¤ j‰fhèf gâÚ¡f« brŒjš

3) r«gs« ãW¤Â it¤jš

4) gâ¤js¤Âš é Kiwfis Û¿a F‰w¤Â‰fhf j©l« (penalty / fines) é¤jšngh‹witahF«.

5. C¡Fé¤jš v‹gJ bjhl®ªJ brŒa nt©oa gâahF«5. C¡Fé¤jš v‹gJ bjhl®ªJ brŒa nt©oa gâahF«5. C¡Fé¤jš v‹gJ bjhl®ªJ brŒa nt©oa gâahF«5. C¡Fé¤jš v‹gJ bjhl®ªJ brŒa nt©oa gâahF«5. C¡Fé¤jš v‹gJ bjhl®ªJ brŒa nt©oa gâahF«

kåj‹ xU njit éy§F. mtD¡F xU njit ó®¤ÂahdÎl‹ k‰bwhUjitnjh‹W»wJ. ÏJ xU KoÎwhj gâahF«. mjdhš, C¡Fé¤jš v‹gJ neu¤ijrh®ªj gâašy, ntiy brŒÍ« Ïl¤Âš gâahs® ntiyæš ÏU¡F« fhy¤ÂšmtU¡F C¡fkë¤jš bjhl®ªJ njit¥gL»wJ.

C¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸ

C¡f¥gL¤Jjš v‹gJ kåj¤ njitfS¡F« C¡f_£L« fhuâ¡F«Ïilna el¡F« fU¤J¥ gçkh‰wnk. xU kåj‹ jd¡F¡ »il¤JŸs C¡», mtidKGikahf¤ ÂU¥ÂgL¤Âajhf ãid¤jhš mt‹ C¡Fé¡f¥g£Lé£lh‹ v‹WbghUŸ. C¡Fé¤jš eilKiwæ‹ Áy gofis ϧF fhzyh«.

1. njitia czUjš1. njitia czUjš1. njitia czUjš1. njitia czUjš1. njitia czUjš

xU egç‹ njit (m) C¡f« v‹gJ C¡f¥gL¤Jjš eilKiwæ‹ KjšgoahF«. C¡f« v‹gJ F¿¡nfhŸfis mila Ïa¡Fé¡f¥gL»wJ. ÏJ nkY«mt®fSila el¤ijia¤ Ô®khå¡»wJ. Ϫel¤ij neh¡f¤ij milÍ« el¤ij¡FtêtF¡»wJ. ntW tifæš T¿dhš ÂU¥Â milahj njitfis czU«nghJxU kåjå‹ kd¤Âš xU mG¤j cz®it¤ njh‰Wé¡»wJ.

2. braiy¤ njlš2. braiy¤ njlš2. braiy¤ njlš2. braiy¤ njlš2. braiy¤ njlš

kd mG¤j cz®éèUªJ éLgl nkY« njitia¥ó®¤Â brŒa kåj‹ xUrçahd braiy¤ njL»wh‹. mt‹ xU neh¡f¤ij V‰gL¤Â¡ bfh©L mijmiltj‰F Ka‰Á brŒ»wh‹.

3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš

mªeg® jdJ Ka‰Áæš bt‰¿ bg‰W é£lhš mtdJ njit ó®¤ÂbrŒa¥gL»wJ. mt‹ C¡Fé¡f¥gL»wh‹. m«Ka‰Á njhšé milªjhš njitó®¤Â miltšiy. vdnt mªeg® ntW xU braiy¤ njL»wh‹. mt‹ j‹idcUth¡F« (m) ghJfh¡F« elto¡ifæš <LgL»wh‹.

139

4. òÂa njitia f©LÃo¤jš4. òÂa njitia f©LÃo¤jš4. òÂa njitia f©LÃo¤jš4. òÂa njitia f©LÃo¤jš4. òÂa njitia f©LÃo¤jš

xU njitahdJ ó®¤Â brŒa¥g£lÎl‹ ntW njitfŸ btëtU»‹wd.mªeg® òÂa neh¡f¤ij V‰gL¤Â¡ bfhŸ»wh®. ϪeilKiw m«kåjD¡FŸbjhl®ªJ eilbgW»wJ. Vbdåš kåjå‹ njitfŸ tiuaW¡f¥glhjJ.

C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«

ãWtd¤ij¡ F¿¡nfhis neh¡» têel¤J« fUéah»a C¡Fé¤jè‹K¡»a¤Jt« ËtUkhW

1. gâahs®fis¤ ö©Ljš1. gâahs®fis¤ ö©Ljš1. gâahs®fis¤ ö©Ljš1. gâahs®fis¤ ö©Ljš1. gâahs®fis¤ ö©Ljš

gâahs®fŸ, gâæš j§fŸ Âwikia c¤jk msÎ ešFtj‰F, C¡Fé¤jšK¡»a ö©Ljyhf ÏU¡»wJ. x›bthU gâahsU¡F« Áy MirfŸ ó®¤ÂahfhkšcŸsJ. gâah©ika® mt®fë‹ njitfis m¿ªJ mt‰iw ãt®¤Â brŒtj‹_y« mt®fis Áw¥ghf brašgl brŒayh«.

2. Âwikia mÂfç¤jš2. Âwikia mÂfç¤jš2. Âwikia mÂfç¤jš2. Âwikia mÂfç¤jš2. Âwikia mÂfç¤jš

e‹F C¡Fé¡f¥g£l gâahs®fshš, j§fŸ gâfis mÂf ÂwikÍl‹ãiwnt‰w KoÍ«. ÏJ Fiwªj c‰g¤Â¢ bryÎl‹ mÂf msÎ c‰g¤Â¡F têtF¡»wJ. Fiwªj bryéš mÂf msÎ c‰g¤Â, Âwikia miltj‰F¤njitahæU¡»wJ.

140

gl« 7.2 C¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ

njitfisnjitfisnjitfisnjitfisnjitfiscz®jšcz®jšcz®jšcz®jšcz®jš

brašbrašbrašbrašbraš

njlšnjlšnjlšnjlšnjlš

òÂa njitòÂa njitòÂa njitòÂa njitòÂa njitf©LÃo¤jšf©LÃo¤jšf©LÃo¤jšf©LÃo¤jšf©LÃo¤jš

njit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥Âmiljšmiljšmiljšmiljšmiljš

njit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥Ânjit ÂU¥ÂmilahÂU¤jšmilahÂU¤jšmilahÂU¤jšmilahÂU¤jšmilahÂU¤jš

òÂa brašòÂa brašòÂa brašòÂa brašòÂa braškWkÂ¥ÕLkWkÂ¥ÕLkWkÂ¥ÕLkWkÂ¥ÕLkWkÂ¥ÕL

3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš

C¡Fé¡f¥g£l gâahs®fŸ j§fŸ gâfis j鮡f éU«gkh£lh®fŸ.vdnt ãWtd ts§fŸ F¿¥ghf, f¢rh¥ bghU£fŸ, ÏaªÂu§fŸ KGikahf¥ga‹gL¤j ÏaY«. gâahs®fS« j§fŸ neu§fis Åzo¡fhkš gâ M‰Wtjhškåj ciH¥ò« Åzhtšiy.

4. ÏaªÂu§fis¤ jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš4. ÏaªÂu§fis¤ jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš4. ÏaªÂu§fis¤ jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš4. ÏaªÂu§fis¤ jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš4. ÏaªÂu§fis¤ jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš

Áwªj Kiwæš C¡Fé¡f¥g£l gâahs®fŸ v¥bghGJ« gâæš ftdKl‹brašgLt®. ftd¡ Fiwthf brašgl kh£lh®fŸ. Ïj‹ éisthf ÏaªÂurhjd§fis jtwhf¡ ifahSjš k‰W« cilªJ nghjyhš V‰gl¡ Toa e£l«j鮡f¥L»wJ.

5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy

jFªj Kiwæš C¡Fé¡f¥g£l gâahs®fŸ ahiu¥ g‰¿Í«, vij¥ g‰¿Í«njitæšyhkš òfh® brŒa kh£lh®fŸ. mt®fë‹ všyh¤ njitfS«gâah©ikauhš ãiwnt‰w¥gLtjhš mt®fŸ gâiaÍ«, gâ¤js¤ijÍ«éU«òt®. òfhU¡F m§F Ïläšiy.

6. ešy kåj cwÎfŸ ts®¡»wJ6. ešy kåj cwÎfŸ ts®¡»wJ6. ešy kåj cwÎfŸ ts®¡»wJ6. ešy kåj cwÎfŸ ts®¡»wJ6. ešy kåj cwÎfŸ ts®¡»wJ

xU ãWtd¥ gâahs®fŸ Áwªj Kiwæš C¡Fé¡f¥gLtjhš,gâahs®fëilna Áwªj cwÎfŸ tsU«. nkyÂfhçfŸ, Jiz¥ gâahs®fŸ xUt®k‰wt® ÛJ e«Ã¡if bfh©oU¥g®. gâahs®fS¡»ilnaÍ« Áwªj x¤JiH¥òÏU¡F«.

C¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸ

C¡Fé¤jš gšntW tifahf¥ gh®¡fyh«. mQF Kiwæ‹ mo¥gilæš ne®KfC¡Fé¤jš v®kiw C¡Fé¤jš vd ÏUtif¥gL«.

141

gl« 7.3 C¡Fé¤jè‹ tiffŸ

TcŸsh®ªjcŸsh®ªjcŸsh®ªjcŸsh®ªjcŸsh®ªj

TC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸ

TmQFKiwmQFKiwmQFKiwmQFKiwmQFKiw Tbraÿ¡»braÿ¡»braÿ¡»braÿ¡»braÿ¡» TbtFkÂbtFkÂbtFkÂbtFkÂbtFkÂ

Tne®Kfne®Kfne®Kfne®Kfne®Kf Tv®kiwv®kiwv®kiwv®kiwv®kiw TgztêgztêgztêgztêgztêTgzkšyhkšgzkšyhkšgzkšyhkšgzkšyhkšgzkšyhkš Tbtë¥gilahfbtë¥gilahfbtë¥gilahfbtë¥gilahfbtë¥gilahf

mQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæš

1. ne®Kf C¡Fé¤jš1. ne®Kf C¡Fé¤jš1. ne®Kf C¡Fé¤jš1. ne®Kf C¡Fé¤jš1. ne®Kf C¡Fé¤jš

ne®Kf C¡Fé¤jš v‹gJ mt®fsJ njitfisÍ« MiriaÍ« ó®¤Â brŒaxU Nœãiyia cUth¡Fjš. ϧF gâahs®fŸ C¡Fé¡f btFkÂfS«C¡»fS« tH§f¥gL« njitahd trÂfS« gâahs®fS¡F tH§f¥gL« Áwªjãiwnt‰w§fS¡F gçRfS« btFkÂfS« tH§f¥gL»‹wd. ÏJ cséašjilfis Ú¡» Ïiz¡F« v©z¤ij cUth¡F»wJ.

2. v®kiw C¡Fé¤jš2. v®kiw C¡Fé¤jš2. v®kiw C¡Fé¤jš2. v®kiw C¡Fé¤jš2. v®kiw C¡Fé¤jš

v®kiw C¡Fé¤jš v‹gJ ga« k‰W« cjéæšyhj xU kd cz®itV‰gL¤J«. rçahf ntiy brŒahj gâahs®fŸ j©o¡f¥gLth®fŸ. mt®fsJCÂa« Fiw¡f¥gL« éU«g¥g£l mséš ntiy ãiwnt‰wkhdJV‰gléšiybaåš gâ Ïw¡f«, XŒÎ ngh‹w msitfŸ nk‰bfhŸs¥gL«. Ï›tifC¡Fé¤jš ãWtd¤Â‰F« mj‹ gâahs®fS¡F« Ïilna xU ÃçÎkd¥gh‹ikia cUth¡F«. nkY« ãWtd¤Âš xU§»iz¥ò v©z« ÏU¡fhJ. ÏJnrhf_£L« kdãiy cilajhf ÏU¡F«. ÏJ gâahs®fS¡F tH§f¥gL«j©lidfŸ gâahs®fëilna braš ãiwnt‰w¤ij KL¡» éL« têiaV‰gL¤J»wJ.

tH§f¥gL« braÿ¡»æ‹ mo¥gilæš braÿ¡fkë¤jš Ñœ¡f©lthWtH§f¥gL« braÿ¡»æ‹ mo¥gilæš braÿ¡fkë¤jš Ñœ¡f©lthWtH§f¥gL« braÿ¡»æ‹ mo¥gilæš braÿ¡fkë¤jš Ñœ¡f©lthWtH§f¥gL« braÿ¡»æ‹ mo¥gilæš braÿ¡fkë¤jš Ñœ¡f©lthWtH§f¥gL« braÿ¡»æ‹ mo¥gilæš braÿ¡fkë¤jš Ñœ¡f©lthWÃç¡fyh«Ãç¡fyh«Ãç¡fyh«Ãç¡fyh«Ãç¡fyh«

3. gztêahf C¡Fé¤jš3. gztêahf C¡Fé¤jš3. gztêahf C¡Fé¤jš3. gztêahf C¡Fé¤jš3. gztêahf C¡Fé¤jš

ÏJ gz¤ij¥ ga‹gL¤Â¥ gâahs®fis C¡Fé¡F« elto¡if. ÏJ Tè,r«gs«, nkÿÂa«, rYiffŸ, XŒñÂa¥ ga‹fŸ, ngh‹wit. gz« C¡Fé¤jèšK¡»a¥ g§F bgW»wJ. gz« kåj®fë‹ cl‰T‰W¤ njitfisÍ« ghJfh¥ò¤njitfisÍ« ghJfh¥ò¤ njitfisÍ« ãiwnt‰W»wJ. ÏJ rKjha¤ njitfisÍ«ãiwnt‰W»wJ. Vbdåš bfsut«, mªj°J, mÂfhu« M»ait Ït‰¿‹F¿pLfshF«.

4. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš4. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš4. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš4. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš4. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš

gzkšyhj thæyhf C¡Fé¥gt®fŸ C¡Fé¡f gz¤ij ga‹gL¤jkh£lh®fŸ. ÏJ ntiyæš xU V‰ò ãiy, KobtL¤jèš xU KGikahd <LghL,bghW¥ò rthyhd ntiy k‰W« gy òfœ¢Á, ngh£o, m¿thd braš éisÎfŸ,Mnyhrid Kiw k‰W« ts®tj‰F thŒ¥ò ngh‹wit K¡»akhd gzkšyhjthæyhf¤ bj«ó£L« têfshF«.

tH§f¥gL« btFkÂfŸ thæyhf C¡Fé¤jiy Ïu©L tifahf¥ Ãç¡fyh«.tH§f¥gL« btFkÂfŸ thæyhf C¡Fé¤jiy Ïu©L tifahf¥ Ãç¡fyh«.tH§f¥gL« btFkÂfŸ thæyhf C¡Fé¤jiy Ïu©L tifahf¥ Ãç¡fyh«.tH§f¥gL« btFkÂfŸ thæyhf C¡Fé¤jiy Ïu©L tifahf¥ Ãç¡fyh«.tH§f¥gL« btFkÂfŸ thæyhf C¡Fé¤jiy Ïu©L tifahf¥ Ãç¡fyh«.

5. btë¥gilahf C¡Fé¤jš5. btë¥gilahf C¡Fé¤jš5. btë¥gilahf C¡Fé¤jš5. btë¥gilahf C¡Fé¤jš5. btë¥gilahf C¡Fé¤jš

Ϥjifa C¡Fé¤jš ntiy¡FŸns V‰glhJ. ÏJ ntiyia¢ R‰¿ V‰gLtJ.Ïit r«gs« gofŸ nkÿÂa« Ït‰iw¤ jGéajhfΫ ÏU¡fyh«. ÏJ brašãiwnt‰w¤Â‰F neuoahf¥ gçrë¡F« t©z« tH§f¥glyh«. Áy rka§fëškiwKfkhfΫ tH§f¥glyh«. Ïytr tÁ¥Ãl« gaz¢rYif kU¤Jt trÂfŸngh‹wit Ïš ml§F«. bghJthf ÏUªj neuo <£LW Áw¥ghd C¡Fé¤jyhF«.

142

6. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš6. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš6. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš6. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš6. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš

ÏJ ntiy¡FŸnsna tH§f¥gL»wJ. ÏJ ntiy eilbgW«nghnjtH§f¥gL«. cŸsh®ªj C¡f_£Ljš v‹gJ mªj°J, mÂfhu«, g§nf‰ò rthyhdntiy tiftifahd ntiyfŸ KobtL¤jèš RjªÂu« bghW¥ò K‹nd‰w¤Â‰FthŒ¥ò ngh‹wit cŸsh®ªj btFkÂfŸ MF«.

7. gzthæyhd,gzkšyhj, btë¥gilahd, cŸsh®ªj C¡f_£Ljš7. gzthæyhd,gzkšyhj, btë¥gilahd, cŸsh®ªj C¡f_£Ljš7. gzthæyhd,gzkšyhj, btë¥gilahd, cŸsh®ªj C¡f_£Ljš7. gzthæyhd,gzkšyhj, btë¥gilahd, cŸsh®ªj C¡f_£Ljš7. gzthæyhd,gzkšyhj, btë¥gilahd, cŸsh®ªj C¡f_£Ljš

btFkÂfŸ mid¤J« mjDila brhªj ga‹fis më¡»wJ. Mdhš ϪjbtFkÂfis Áw¥ghf¥ Ëg‰w nt©L«. Kjyhtjhf gâahs®fë‹ njitfS¡F«neh¡f§fS¡F« V‰g btFkÂfŸ tH§f¥gl nt©L«. Ïu©lhtjhf mitãiwnt‰w¤Jl‹ Ïiz¡f¥gl nt©L«. _‹whtjhf bt‰¿fukhd brašãiwnt‰w¤Â‰F tH§f¥gL« btFkÂfŸ g‰¿ gâah£fŸ K‹dnu bjçªÂU¡fnt©L«.

C¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸ

gy MŒths®fŸ gy tifahd brayh¡f¡ nfh£ghLfis m¿Kf¥gL¤ÂcŸsd®. mt‰WŸ ÃugykhditfŸ k£L« bfhL¡f¥g£LŸsd.

1. kh°nyh njit¡ nfh£ghL

2. bk¡u¡f® k‰W« nfh£ghL

3. xs¢Á° nfh£ghL

4. bA®°g®¡ Ïu©L fhuâ nfh£ghL

5. bk¡yh©L njit¡ nfh£ghL

6. cU«° v®g®¥ò¡ nfh£ghL

kh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghL

M¥uAh« kh°nyh v‹gt® xU kndhj¤Jt tšYe®, kåjå‹ njitfë‹mo¥gilæš Ï¡bfhŸifia totik¤JŸsh®. ÏJ xU giHa C¡Fé¤jšnfh£ghLfëš x‹whF«. kh°nyhé‹ fU¤J¥go kåjå‹ el¤ijahdJ, mtdJÁy njitfis¥ ó®¤Â brŒtij neh¡» Ïa¡f¥gL»wJ. mt® kåjå‹ njitfisIªJ ÃçÎfshf¥ Ãç¤J mt‰iw¥ Ë tUkhW tçir¥gL¤ÂÍŸsh®.

1) cl‰T‰W¤ njitfŸ

2) ghJfh¥ò¤ njitfŸ

3) rKjha¤ njitfŸ

4) kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ

5) jåkåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ

143

kh°nyh Kjš _‹W (cl‰T‰W, ghJfh¥ò, rKjha¤ njitfŸ) njitfisÑœãiy¤ njitfŸ v‹W«, k‰w Ïu©L njitfŸ (kÂ¥ò, jåkåjå‹ ãiwΡfhdnjitfŸ) nkšãiy¤ njitfŸ v‹W« TW»wh®.

1. cl‰T‰W njitfŸ (1. cl‰T‰W njitfŸ (1. cl‰T‰W njitfŸ (1. cl‰T‰W njitfŸ (1. cl‰T‰W njitfŸ (Physiological needs)))))

ϤnjitfŸ xU kåjå‹ Kj‹ikahd mšyJ mo¥gil¤ njitfŸ, mitó®¤Â brŒa¥gl nt©L«. kåj Ïd« cæ® thH äf K¡»akhd czÎ, cil,ciwél« ngh‹wt‰iw ÏJ cŸsl¡»aJ. xUt‹ j‹ mo¥gil¤ njitfisãiwnt‰w¥ nghJkhd tUthia <£l ÏayhjnghJ, k‰wt®fshš V‰W¡ bfhŸs¥gLjšmšyJ mªj°J F¿¤J mtdhš ãid¤J¥ gh®¡f KoahJ.

2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ (2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ (2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ (2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ (2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ (Safety needs)))))

xU kåjå‹ mo¥gil¤ njitfŸ ãiwnt‰w¥g£l cl‹ ghJfh¥ò¤ njitfŸvG»‹wd. Ϥnjitfëš gâ¥ghJfh¥ò« x‹whF«. k¡fŸ, bghJthf, ghJfh¥ghdgâfis¤ nj®ªbjL¡»‹wh®fŸ. mnj nghš x›bthU gâahsU« j‹dhš ciH¤Jr«gh¡f Koahj tajhdfhy thœ¡if¥ ghJfh¥Ãš m¡fiw bfh©L,XŒñÂa¤Â£l«, fh¥Õ£L¤ £l« ngh‹w k‰w nrä¥ò¤ £l§fëš g§F bfhŸ»wh‹

3. rKjha¤ njitfŸ (3. rKjha¤ njitfŸ (3. rKjha¤ njitfŸ (3. rKjha¤ njitfŸ (3. rKjha¤ njitfŸ (Social needs)))))

Ϫãiyæš xU kåj‹ F¿¥ghf ahUl‹ mo¡fo bjhl®ò bfhŸ»‹whndhmt®fë‹ e£ò, njhHik, beU¡f«. m‹ò k‰W« ghr¤ij v®gh®¡»‹wh‹.

gl« 7.4 kh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghL

144

gâ¤js¤Âš rf gâahs®fë‹ bjhl®ò¡fhfΫ V§F»‹wh‹. c©ikæšÏ¡fhuz¤Âdhšjh‹ Kiwrh® mik¥Ãš. Kiwrhuh¡ FG¡fŸ njh‹W»‹wJ. jh‹tÁ¡F« gFÂfëš m©il Å£lhç‹ njhHikia¥ bgw éU«ò»‹wh‹. Ï¡fhyf£l¤Âš x›bthU mL¡Fkho FoæU¥ò¡fëš tÁ¡F« k¡fŸ r§f§fŸmik¤ÂU¥gij¡ fhzyh«. Å£L cçikahs®fshš mik¡f¥gL« Ï¢r§fkhdJ,bghJthd trÂfis gh®¤J¡ bfhŸtj‰F«. R_fkhd Kiwæš x‹¿iz¤J thG«bghU£L« V‰gL¤j¥gL»wJ.

4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ (4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ (4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ (4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ (4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd njitfŸ (Esteem needs)))))

jh‹ Ãwuhš k¡f¥gl nt©L« v‹W xUt‹ éU«ò»w nghJ ϤnjitvG»wJ. Ϥnjit ãiwntW« nghJ jh‹ k‰wt®fisél ca®ªjt‹ v‹w cz®it¡bfhL¡»wJ. ÏJ xUtD¡F Ra kÂ¥ò, j‹d«Ã¡if, j‰rh®ò, mªj°J, V‰W¡bfhŸsš, k‰W« kÂ¥ig¡ bfhL¡»wJ. Áy eg®fŸ brhFR fh®fŸ k‰W« éiyÍa®ªjeiffŸ th§Ftš mÂf éU¥g« fh£Lt®. Vbdåš mt®fS¡F m¥bghU£fisth§f tr ÏU¥gjhš k£Lk‹W, m¤jifa bghU£fis it¤ÂU¥gij mt®fŸbgUikahf¡ fUJ»wh®fŸ.

5. jå kåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ (5. jå kåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ (5. jå kåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ (5. jå kåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ (5. jå kåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ (Self-actualisation needs)

kh°nyhé‹ fU¤J¥go, Ϫãiyæš xUt‹ j‹ braš Âwikia KGikahf¥ga‹gL¤Â jh‹ mila ãid¤j rhjidia miltjhF«. (v.L) xU nguhÁça® xUüš MÁçauhfyh«. mnj nghš xU ghlf® Ïir Ïa‰wyh«. nkY« xUt® jh‹ M‰W«gâæš jh‹ ÁwªJ és§f nt©Lbk‹gšiy, Ãw JiwfëY« Áw¥gilayh« (v.L)xU eof® (m) eoif muÁaèY« Áw¥ghf brayh‰wyh«.

bk¡u¡fh‹ bk¡u¡fh‹ bk¡u¡fh‹ bk¡u¡fh‹ bk¡u¡fh‹ X k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« Y nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ :

l¡by° bk¡bu¡f® v‹gt®, kåjå‹ ne®kiw k‰W« v®kiw Fz§fŸ v‹wÏU fU¤J¡fis mo¥gilahf¡ bfh©L Ï¡nfh£gh£il és¡»ÍŸsh®.

mtuJ KjyhtJ nfh£ghL X nfh£ghL k‰W« Ïu©lhtJ nfh£ghL Y nfh£ghL MF«.

‘X’ nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ : nfh£ghLfŸ :

X nfh£ghL v®kiw mšyJ njhšé kd¥gh‹ikahd mQFKiwahF«. ÏJÑœ¡f©l mDkhd¤Â‹ mo¥gilæš mikªJŸsJ.

1. k¡fŸ bghJthf ntiy brŒtij éU«g kh£lh®fŸ. Koªjtiu j§fŸ gâfisj£o¡ fê¥g®. nkY« mo¥gilæš mt®fŸ nrh«ng¿fŸ.

2. bgU«ghnyh® F¿¡nfhŸ Ïšyhjt®fŸ. jh§fns K‹ tªJ j§fŸ bghW¥ò¡fisV‰W¡ bfhŸtij éU«ghjt®fŸ.

3. bgU«gF k¡fŸ gil¥h‰wš Fiwthf cŸst®fŸ. òJikahf vijÍ« f‰W¡bfhŸs M®t« fh£lhjt®fŸ.

4. bgU«ghyhd k¡fŸ cl‰T‰W¤ njitÍ« ghJfh¥ò¤ njitÍ« ó®¤Â MtÂnynaftd« brY¤J»‹wd®. gâahs®fŸ bghJthf r«gs«, ntiy¥ ghJfh¥ò k‰W«btë¥gilahd fhuâfëš fU¤jhæU¥g®.

145

146

5. gâæš ÏU¡F« nghJ gâahs® beU¡fkhf¡ f©fhâ¡f¥gLt®.

‘X’ nfh£gh£oš nkyhs® gâahs®fis KobtL¡F« eilKiwæš g§FbfhŸs mDk¡f kh£lh®fŸ. nkyhsç‹ Ïa¡Fé¤jY¡ nf‰g gâahs®fŸ gâbrŒa nt©Lbk‹W v®gh®¥g®.

‘Y’ nfh£ghL : nfh£ghL : nfh£ghL : nfh£ghL : nfh£ghL :

Y nfh£ghL ne®kiw mšyJ e«Ã¡ifah®tKila mQF KiwahF«.Ï¡nfh£ghL ËtU« mDkhd§fë‹ mo¥gilæyhdJ.

1. Ï¡nfh£gh£o‹ go gâahs®fŸ ntiyia btW¥gt®fŸ mšy bfhL¡f¥g£LŸsešy gâ¢NHèš gâahs®fŸ ešy <Lgh£Ll‹, éisah£L k‰W« XŒit¥nghšbrŒJ Ko¥g®.

2. ϧF gâahs®fŸ gâ M‰w nguhtš bfh©lt®fŸ. nkY« j§fSila gâ¥bghW¥ò¡fis V‰f K‹tUt®.

3. ϧF gâahs®fŸ gil¥gh‰wš cilat®fŸ. nkyhs® ne®kiw kd¥gh§FilatuhfÏUªjhš, mJ gâahs®fë‹ gil¥gh‰wš fU¤J¡fisÍ«, ÂwikfisÍ«btë¥gL¤Jtj‰F ã¢rakhf c‰rhf¥gL¤Jtjhf ÏU¡F«.

4. gy gâahs®fë‹ cl‰T‰W k‰W« ghJfh¥ò¤ njitfŸ k£L« ó®¤Â brŒjšnghJkhdJ v‹w mDkhd« rçahdjšy. gâahs®fŸ mt®fsJ kÂ¥ò k‰W«mªj°J¡fhd njitfis ó®¤Â brŒtj‰F mÂf« ciH¡f nt©oÍŸsJ. äf¥bgça nguh‰wš thŒªj ÂwikfŸ cŸs gâahs®fŸ, j§fŸ KG¤ÂwikfisÍ«ga‹gL¤Â ciH¡f éU¥gKŸst®fŸ ãWtd¤Âš cŸsd®.

5. ϧF gâahs®fŸ tê el¤j¥glΫ, beU¡fkhf¡ f©fhâ¡f¥glΫ éU«gkh£lh¡Ÿ. mt®fŸ j§fis¤ jh§fns Ïa¡»¡ bfhŸtš Áwªjt®fŸ.

X nfh£gh£L¡F« Y nfh£gh£L¡F« Ïilna cŸs ntWghLfŸ.

.t.©v

X Lhg£hfn Y Lhg£hfn

1 yitnŸf®shaâgfhtJhgbtnfhgšaÏjitŒrb

Ÿf®hl£hkg«Ué

šHN¢âgdhkj¤UhgbâgŸf®shaâgšhl£g¥f§Ht

jitŒrb.®dw‹»ò«Ué

2 ‹lJ¤t®MJªt‹Kfhsf§hj¡W‰Vsif¡ò¥Whgb

Ÿf®tgF§aj¤sŸhfb

‹jg¥ëmšj¤éF¡CdhawiKŸf§jsif®shaâg«y_

sif¡ò¥Whgb«ÍoKaŒrb¢sŸhfb¡W‰V

.©v.t X Lhg£hfn Y Lhg£hfn

3

šw‰hg¥ligŸf¡kfhtJhgbŸf®tw‰m

wik®enŸf®shyknJm,šhjªUÏfhutaliF§hg¥dk

šw‰hg¥lig‹ëf®shaâg«ÍsifkiwÂ,«Ísif¡J¤Uf

F‰jtJ¤Lg¥ëtb.«F¡UÏfhjtJ¤Lg¥fhr‰c

4ò¥hfJhg«W‰kW‰T‰lcsif®tm«L£kŸftijn.JyštaŒrbaliaÂ¥UÂ

«W‰kò¥ÂkJsf§jŸf®saâgF§Ï¤®ó¥siftijndhf¡J°jªm

sifkiwÂfÂmF‰jtŒrb.JsŸÍo©tnf¡Hic¤Lg¥ëtb

5ò¥âhf©fdhkf¡Ueb

.«aÁtmšÂtŸhfb¡»¡aÏsnf§hj¤sif§j

.Ÿf®tjªwÁ

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfC¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸC¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸC¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸC¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸC¡Fé¤jè‹ j‹ikfŸ / Áw¥ÃašòfŸ1. C¡Fé¤jš cséaš mo¥gilæyhdJ2. C¡Fé¤jš v¥bghGJ« KGikahdJ, Ãç¡f KoahjJ3. gzthæyhfnth, gzkšyhj thæyhfnth C¡Fé¡fyh«4. C¡Fé¡F« Kiw ne®kiw k‰W« v®kiwæY« ÏU¡fyh«5. C¡Fé¤jš bjhl®ªJ brašgL¤j nt©oaJ

C¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸC¡Fé¤jè‹ eilKiwfŸ / gofŸ1. njitia czUjš 2. braiy¤ njlš3. njitia¥ ó®¤Â brŒjš 4. òÂa njitia f©LÃo¤jš

C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«C¡Fé¤jè‹ e‹ikfŸ / K¡»a¤Jt«1. gâahs®fis ö©Ljš 2. Âwikia mÂfç¤jš3. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš4. ÏaªÂu§fis jtwhf¡ ifah©L ciltjhš V‰gL« e£l« j鮤jš5. kd¡Fiw k‰W« òfh®fS¡F thŒ¥Ãšiy6. ešy kåj cwÎfŸ ts®»wJ

C¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸC¡Fé¤jè‹ tiffŸmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæšmQFKiwæ‹ mo¥gilæš1. ne®Kf C¡Fé¤jš 2. v®kiw C¡Fé¤jšbraÿ¡»æ‹ mo¥gilæšbraÿ¡»æ‹ mo¥gilæšbraÿ¡»æ‹ mo¥gilæšbraÿ¡»æ‹ mo¥gilæšbraÿ¡»æ‹ mo¥gilæš1. gztêahf C¡Fé¤jš 2. gzkšyhj têahf C¡Fé¤jšbtFkÂfŸ thæyhfbtFkÂfŸ thæyhfbtFkÂfŸ thæyhfbtFkÂfŸ thæyhfbtFkÂfŸ thæyhf1. btë¥gilahf C¡Fé¤jš 2. cŸsh®ªj C¡Fé¤jš

C¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸC¡Fé¤jš nfh£ghLfŸkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghLkh°nyhé‹ njit tçir¡ nfh£ghL1. cl‰T‰W¤ njitfŸ 2. ghJfh¥ò¤ njitfŸ

147

3. rKjha¤ njitfŸ 4. kÂ¥ò k‰W« mªj°J¡fhd¤ njitfŸ5. jå kåjå‹ ãiwΡfhz¤ njitfŸ

bk¡u¡fç‹ bk¡u¡fç‹ bk¡u¡fç‹ bk¡u¡fç‹ bk¡u¡fç‹ X k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« Y nfh£ghLfŸ nfh£ghLfŸ nfh£ghLfŸ nfh£ghLfŸ nfh£ghLfŸ1. X nfh£ghL 2. Y nfh£ghL

X k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« k‰W« Y nfh£ghLfS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ nfh£ghLfS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ nfh£ghLfS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ nfh£ghLfS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ nfh£ghLfS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸ

gFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - mgFÂ - m

òwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸ

rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤bjGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤bjGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤bjGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤bjGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤bjGJf

1. ------ kåj¤ njitfS¡F«, C¡f_£L« fhuâfS¡Fäilna el¡F«fU¤J¥ gçkh‰w«

(m) jiyik V‰wš (M) C¡Fé¤jš (Ï) T£LwÎ (<) mik¥ò

2. kh°nyh njit¡ nfh£gh£oš, kåj¤ njitfis ----- ÃçÎfshf¥ Ãç¤JŸsh®.(m) 4 (M) 3 (Ï) 5 (<) 6

3. xU kåjå‹ ---- njitfŸ ãiwnt‰w¥g£lÎl‹ ghJfh¥ò¤ njitfŸvG»‹wd(m) rKjha¤ njitfŸ (M) mo¥gil¤ njitfŸ (Ï) kÂ¥ò¤ njitfŸ (<)Ïitaid¤J«

4. Y nfh£ghL ---- mQFKiwahF«.(m) ne®kiw (M) v®kiw (Ï) eLãiy (<) vJÎäšiy

5. ----- nfh£gh£oš gâahs®fŸ tê el¤j¥glΫ, beU¡fkhf¡f©fhâ¡f¥glΫ éU«gkh£lh®fŸ(m) X nfh£ghL (M) Y nfh£ghL (Ï) kh°nyh nfh£ghL (<) vJÎäšiy

6. ---- nfh£gh£lhš bgU«ghnyh® jh§fns K‹tªJ j§fŸ bghW¥ò¡fis V‰W¡bfhŸs éU«ghjt®fŸ(m) X nfh£ghL (M) Y nfh£ghL (Ï) kh°nyh (<) vJÎäšiy

7. gz«thæyhf bj«ó£Ljš v‹gJ gâahs®fS¡F ---- ngh‹w gz¥ga‹tH§FtjhF«.(m) r«gs ca®Î (M) nkÿÂa« (Ï) C¡f¤ bjhif ((<) Ïitaid¤J«

8. X k‰W« Y nfh£gh£il cUth¡»at® ------(m) kh°nyh (M) bk¡u¡f® (Ï) F.W. blŒy® (<) Õ£l® F. ou¡f®

148

9.----- C¡Fé¤jèš, gâahs®fis C¡Fé¡f gz¤ij¥ ga‹gL¤jkh£lh®fŸ(m) ne®kiw (M) btë¥gilahd (Ï) v®kiw (<) gzkšyhj thæyhf

10. C¡Fé¡F« KiwahdJ ----(m) ne®kiw (M) v®kiw (Ï) ne®kiw k‰W« v®kiw (<) vJÎäšiy

11. gz« thæyhf C¡Fé¤jš v‹gJ ----- tH§FtjhF«.(m) KoÎfis¢ rh®ªj m¿Î¤Âw‹ (M) K‹ndWtj‰F thŒ¥ò (Ï) C¡f¤bjhif(<) Ïit mid¤J«

12. ÂU¥Âailahj njitfis czU« nghJ ------ cUth»wJ(m) kd mG¤j« (M) nrh®Î (Ï) k»œ¢Á (<) vJÎäšiy

13. kåj¤ njitfŸ -----(m) tiuaW¡f¥g£lJ (M) tiuaW¡f¥glhjJ (Ï) ÂU¥Â brŒa¥g£lJ (<) ãiwÎbrŒa¥g£lJ

14. gz« ----- I m§Ñfç¡F« milahskhF«.(m) mÂfhu« (M) bfsut« (Ï) mªj°J (<) Ïitaid¤J«

15. rKjha¤ njitfŸ -----(m) e£ò (M) njhHik (Ï) Rakçij (<) e£ò, njhHik Ïit Ïu©L«

16. gâ¥ghJfh¥ò -----(m) kÂ¥ò¤ njit (M) ghJfh¥ò¤ njit (Ï) rKjha njit (<) cl‰T‰W¤ njit

17. kiwKf <£LW v‹gJ ------(m) Ïytr tÁ¥Ãl« (M) gaz¢rYif (Ï) kU¤Jt trÂfŸ (<) Ïitaid¤J«

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (M) C¡Fé¤jš 2. (Ï) 5

3. (M) mo¥gil¤ njitfŸ 4. (m) ne®kiw

5. (M) Y nfh£ghL 6. (m) X nfh£ghL

7. (<) Ïitaid¤J« 8. (M) bk¡u¡f®

9. (<) gzkšyhj thæyhf 10. (Ï) ne®kiw k‰Wk v®kiw

11. (Ï) C¡f¤ bjhif 12. (m) kd mG¤j«

13. (M) tiuaW¡f¥glhjJ 14. (<) Ïitaid¤J«

15. (<) e£ò, njhHik Ïit Ïu©L«

149

XçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaëXçU th®¤ijfëš éilaë

1. C¡Fé¤jè‹ eilKiw ahJ?

2. gzthæyhf C¡Fé¤jš v›thW gâahsU¡F tH§f¥gL»wJ?

3. njit¡ nfh£gh£il totik¤jt® ah®?

4. Ñœãiy¤ njitfŸ v¤jid?

5. nkšãiy¤ njitfŸ v¤jid?

6. X k‰W« Y nfh£ghLfis totik¤jt® ah®?

7. vªj nfh£gh£oš gâahs®fŸ ntiy brŒtij Ïašghfnt éU«gkh£lh®fŸ?

8. vªj¡ nfh£gh£oš gâahs®fŸ gil¥gh‰wš m‰wt®fŸ?

9. mo¥gi¤ njitæ‹ k‰bwhU bga® v‹d?

10. Jiz¥ gâahsiu C¡Fé¡f nkyhs® vij m¿ªJ it¡f nt©L«?

11. VjhtJ xU gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš vGJ?

12. ca®ªj msÎ Âwikia miltj‰F vJ mtÁa«?

13. ga cz®it V‰gL¤J« C¡Fé¤jš vJ?

14. C¡Fé¤jèš K¡»a g§F t»¥gJ vJ?

15. vJ Áw¥ghd C¡Fé¤jš?

16. cŸsh®ªj C¡Fé¤jY¡F VjhtJ Ïu©L vL¤J¡ fh£LfŸ jUf.

17. cl‰T‰W¤ njitfŸ ahit?

18. VjhtJ Ïu©L kÂ¥ò¤ njitfi¤ jUf?

19. cl‰T‰W¤ njitæ‹ k‰bwhU bga® v‹d?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. k¡fis¤ ö©Ljš 2. r«gs ca®Î / nkÿÂa« / C¡f¤ bjhif

3. kh°nyh 4. 3

5. 2 6. bk¡u¡f®

7. X nfh£ghL 8. Y nfh£ghL

9. cl‰T‰W¤ njitfŸ 10. mt®fë‹ njitia bjçªJ¡ bfhŸSjš

150

11. ca® gjé 12. Fiwªj bryéš mÂf c‰g¤Â

13. v®kiw 14. gz«

15. neuo <L brŒjš 16. kÂ¥ò k‰W« mÂfhu«

17. czÎ, cil k‰W« ÏU¥Ãl«

18. RakÂ¥ò / j‹d«Ã¡if / j‰rh®ò / mªj°J / V‰W¡ bfhŸsš / kÂ¥ò

19. Kj‹ik / mo¥gil¤ njitfŸ

gFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-MgFÂ-M (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)

äf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ

5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. C¡Fé¤jš v‹whš v‹d?

2. C¡Fé¤jš - tiuaW.

3. ne®kiw C¡Fé¤jš v‹whš v‹d?

4. v®kiw C¡Fé¤jš - F¿¥ò tiuf.

5. gzkšyhj thæyhf C¡Fé¤jš - F¿¥ò tiuf

6. btë¥gilahf C¡Fé¤jš - F¿¥ò tiuf

7. cŸsh®ªj C¡Fé¤jš - F¿¥ò tiuf.

8. cl‰T‰W¤ njitfŸ ahit?

9. ghJfh¥ò¤ njitfŸ ahit?

10. r_f¤ njitfŸ ahit?

11. kÂ¥ò¤ njitfŸ - F¿¥ò tiuf.

12. jåkåjå‹ ãiwΡfhd njitfŸ - F¿¥ò tiuf.

gFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-ÏgFÂ-Ï (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)

FW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸFW édh¡fŸ

xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë

1. C¡Fé¤jè‹ Áw¥ÃašòfŸ ahit?

2. C¡Fé¤jè‹ goãiyfis étç.

151

3. C¡Fé¤jè‹ K¡»a¤Jt« mšyJ e‹ikfŸ ahit?

4. C¡Fé¤jè‹ gšntW tiffŸ ahit?

5. X k‰W« Y nfh£gh£o‰F« Ïilna cŸs ntWghLfŸ ahit?

gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-<gFÂ-< (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ

1. kh°nyhé‹ njit¡ nfh£gh£il étç

2. bk¡u¡fç‹ C¡Fé¤jš X k‰W« Y nfh£gh£il étç

152

8. kåjts nk«ghL (gâak®¤jš)8. kåjts nk«ghL (gâak®¤jš)8. kåjts nk«ghL (gâak®¤jš)8. kåjts nk«ghL (gâak®¤jš)8. kåjts nk«ghL (gâak®¤jš)

f‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸf‰wš neh¡f§fŸ - Ϫj m¤Âaha¤ij¥ go¤j Ëd® Ú§fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸÑœ¡f©lt‰iw¥ òçªJ bfhŸÅ®fŸ

gâak®¤jš - bghUŸ - tiuéy¡fz« - MbsL¤jš - tiuéy¡fz« -Mëd® më¥ò _y§fŸ - nj®ªbjL¤jš - nj®ªbjL¤jš eilKiwfŸ -bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ - ne®fhzš - tiffŸ - Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY« -gæ‰Á - e‹ikfŸ - gæ‰Á eilKiwfŸ - tiffŸ

gâak®¤jš (gâak®¤jš (gâak®¤jš (gâak®¤jš (gâak®¤jš (Staffing )))))

gâak®¤jš v‹gJ Âwik thŒªj gâa® FGit¤ nj®ªbjL¤J, KGikahf¥ga‹gL¤Â, j¡f it¤J¡ bfhŸS« nkyh©ik eilKiwæ‹ xU gFÂahF«. Ïj‹K¡»a neh¡f«, Mnuh¡»akhd jå eg® cwÎfis ãWtd¤Â‹ všyh ãiyfëY«ãiy eh£o¥ ngQtjhF«. Ïj‹ _y« gâa® bjhFÂia (Personnel ) ÂwikÍl‹ga‹gL¤Â ãWtd¤Â‹ neh¡f§fis miltJl‹, gâahs®fŸ éU«ò« jå eg®k‰W« r_f njitfis më¤J mt®fis kdãiwtila¢ brŒtjhF«.

153

gl« 8.1 gâak®¤jšgl« 8.1 gâak®¤jšgl« 8.1 gâak®¤jšgl« 8.1 gâak®¤jšgl« 8.1 gâak®¤jš

gâak®¤jš tiuéy¡fz«gâak®¤jš tiuéy¡fz«gâak®¤jš tiuéy¡fz«gâak®¤jš tiuéy¡fz«gâak®¤jš tiuéy¡fz«

T©£° X nlh‹dšT©£° X nlh‹dšT©£° X nlh‹dšT©£° X nlh‹dšT©£° X nlh‹dš mt®fë‹ T‰W¥go, gâak®¤jš v‹gJ, ``ãWtdmik¥ò Kiwæ‹ gšntW ãiyfëš gâ brŒa¤ njitahd bkh¤j¥ gâahsiu(Work Force) milahs« f©L, ntiy étu¥g£oaš jahç¤J, MbsL¤jš,bjçªbjL¤jš, Ïl« F¿¤jš, gjé ca®Î, kÂ¥ÕL brŒjš, <LbrŒjš k‰W«gæ‰Áaë¤jš _y« ãu¥òtjhF«.``

gâak®¤jY«, k‰w všyh nkyh©ik¥ gâfis¥ nghynt, xU nkyhs® všyhneu§fëY« ãiwnt‰W« gâahF«. Ï¥gâ £läLjY¡F«, xG§fik¤jY¡F«ÃwF Ïl« bg‰¿UªjhY«, nkyhs® Ï›éU gâfisÍ« £läLjš, xG§fik¤jšgâak®¤jY¡F K‹dhš ãiwnt‰W»wh® v‹W bghUŸ bfhŸs¡ TlhJ. ÏJ xUbjhl®¢Áahd eilKiw, nkY« nkšãiyæèUªJ, Ñœãiy tiu x›bthU nkyhsU«bjhl®ªJ Ï¥gâia ãiwnt‰Wtš <Lg£oU¡»wh®.

MbsL¤jš (MbsL¤jš (MbsL¤jš (MbsL¤jš (MbsL¤jš (Recruitment)))))

MbsL¤jš v‹gJ, gâa® _y§fis¡ f©L Ão¤J, mt®fisv›él¤ÂèUªJ gâak®¤JtJ v‹W«, nkY« mt®fŸ jh§fshfnt gâ¡Fé©z¥Ã¡FkhW ö©L« eilKiwahF«.

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

éšèa«° B bt®j® k‰W« bfŒ¤ nlé° mt®fë‹ T‰W¥go MbsL¤jšv‹gJ gâ¡F¤ njitahdt®fis¡ f©LÃo¤J gâ¡F¤ jFÂÍilaé©z¥gjhu®fis¡ ftUtjhF«. Ϫj eilKiw òÂa M£fis¤ njLtšMu«Ã¤J mt®fë‹ é©z¥g§fŸ rk®¥Ã¡f¥gL« tiu bjhl®»wJ. Ïj‹ éisÎé©z¥gjhu®fë‹ FGéèUªJ òÂa gâahs®fis¤ bjçªbjL¤jš MF«.

Ï›thW MbsL¤jš gâ v‹gJ »il¡f¡ Toa Mëd® _y§fis¡f©LÃo¤J mt‰iw¤ bjhl®tij¡ F¿¡»wJ.

MbsL¡F« _y§fŸ (MbsL¡F« _y§fŸ (MbsL¡F« _y§fŸ (MbsL¡F« _y§fŸ (MbsL¡F« _y§fŸ (Sources of Recruitment)))))

mo¥gilæš MbsL¡F« _y§fŸ Ïu©L tif¥gL«. mitfŸ

(1) mf _y§fŸ

(2) òw _y§fŸ

1) mf _y§fŸ ( mf _y§fŸ ( mf _y§fŸ ( mf _y§fŸ ( mf _y§fŸ (Internal Sources)))))

mf_y§fŸ v‹gJ, ãWtd¤Âš V‰fdnt gâòçÍ« gâahs®fëèUªJ,gâah£fis ntiy¡F¤ nj®ªbjL¥gjhF«. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ FL«gcW¥Ãd®fŸ, cwéd®fŸ mšyJ e©g®fS¡F K‹Dçik bfhL¡fyh«. xUgâak®¤Je® ̀ `bjçahj njtij él bjçªj rh¤jhnd nkš`` ( Known devil is better thanan unknown angel ) v‹w gHbkhêæš e«ÃifÍilatuhf ÏUªjhš mf_y¤ijnarh®ªÂU¥gh®. mf_y§fŸ _y« gâfhèæl§fis ãu¥òtj‰F ËtU« têfŸÃ‹g‰w¥gL»‹wd.

(i) gâkh‰w«

(ii ) gjé ca®Î

154

(((((i) gâkh‰w« ( gâkh‰w« ( gâkh‰w« ( gâkh‰w« ( gâkh‰w« (Transfer)))))

Ï«Kiw gâ¡fhd Ïl§fis ãu¥òtš bgU«ghY« Ëg‰w¥gL« vëikahdmQFKiwahF«. xU JiwæYŸs äif gâahs®fis Fiwthf cŸs k‰bwhUJiw¡F gâkh‰w« brŒtj‹ _y« gâæl§fis ãu¥gyh«. Ï›tQF Kiwahš xUJiwæYŸs äif gâahsiu k‰bwhU Jiw¡F tH§Ftj‹ _y« (MŸ Fiw¥ò)ãWtd¤Âš òÂjhf MbsL¡F« njit j鮡f¥gL»wJ.

MbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸ

mf _y§fŸmf _y§fŸmf _y§fŸmf _y§fŸmf _y§fŸ òw _y§fŸòw _y§fŸòw _y§fŸòw _y§fŸòw _y§fŸ

1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš4. gÂyhŸ4. gÂyhŸ4. gÂyhŸ4. gÂyhŸ4. gÂyhŸ5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹gçªJiugçªJiugçªJiugçªJiugçªJiu6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš

1. gâkh‰w«1. gâkh‰w«1. gâkh‰w«1. gâkh‰w«1. gâkh‰w«2. gjé ca®Î2. gjé ca®Î2. gjé ca®Î2. gjé ca®Î2. gjé ca®Î

gl« 8.2 MbsL¡F« _y§fŸ

(((((ii ) gjé ca®Î () gjé ca®Î () gjé ca®Î () gjé ca®Î () gjé ca®Î (Promotion)))))

bghJthf, xU ãWtd¤Âš nkšãiy¥ gâæš fhèæl« V‰gL« nghJmik¥Ã‹ mtU¡F mL¤j goãiyæYŸs egU¡F gjé ca®Î më¥gj‹ _y«m›él¤ij ãu¥gyh«. (v.L) é‰gid nkyhs® gâæl« fhèahf ÏUªjhšé‰gidmYtyçš _¤j mÂfhçia m›él¤Âš gâak®¤jyh«. mªj é‰gidmYty® gâæl¤Âš mDgtä¡f é‰gidahsU¡F gjé ca®Î më¤Jm›él¤ij ãu¥gyh«.

mf_y§fë‹ e‹ikfŸmf_y§fë‹ e‹ikfŸmf_y§fë‹ e‹ikfŸmf_y§fë‹ e‹ikfŸmf_y§fë‹ e‹ikfŸ

mf_y§fŸ _y« gâahs®fis¤ nj®ªbjL¥g‹ e‹ikfŸ ËtUkhW

1. ÏJ gâahs®fë‹ xG§Fz®it br«ikgL¤J»wJ. nkY« mt®fŸ j§fŸm¿it bjhl®ªJ ãiyahf òJ¥Ã¤J¡ bfhŸtj‰F ö©L»wJ.

155

2. nkyhs®, gâahsiu¥ g‰¿ V‰fdnt m¿ªJŸsjhš, mt®fis ntbwhU gâæšgâak®¤Jtš Ïl®ghL vJΫ Ïšiy.

3. gâahs®fŸ ãWtd¤Â‹, bfhŸiffŸ, eilKiwfŸ k‰W« éÂKiwfisV‰fdnt m¿ªJŸsjhš, mt‰iw¤ ÂU«gΫ mt®fS¡F és¡f¤ njitæšiy.

4. mf_y§fŸ _y« MbsL¤jš nkyh©ik¡F gz« k‰W« neu¤ij¢ nrä¡»wJ.

FiwfŸFiwfŸFiwfŸFiwfŸFiwfŸ

mf_y§fŸ _y« gâahs®fis¤ nj®ªbjL¥g‹ FiwfŸ ËtUkhW.

1. ÏJ gâahs®fis¤ nj®ªbjL¤J gâak®¤Jtij jil brŒ»wJ. xU ntiy¡F¥bghU¤jkhd egiu gâak®¤j nt©Lnk jéu bjçªj tiu mšy.

2. ÏJ òw _y§fëèUªJ ÂwikÍŸs gâah£fis gâak®¤J« thŒ¥ò¡fisÏH¡»wJ.

3. V‰fdnt gâah‰W« gâahs®fŸ, ãWtd eilKiwfS¡F¥ gH¡f¥g£lt®fŸMjyhš, brhªjkhf¢ ÁªÂ¡F« Âwid ÏH¡»wh®fŸ.

òw_y§fŸ _y« MbsL¤jšòw_y§fŸ _y« MbsL¤jšòw_y§fŸ _y« MbsL¤jšòw_y§fŸ _y« MbsL¤jšòw_y§fŸ _y« MbsL¤jš

1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ1. és«gu§fŸ

KGikahd jFÂÍila gâahsiu ãWtd¤Â‰F btëna njLtj‰F¢ Áwªjtê és«gukhF«. e« eh£oš ntiy¡fhd és«gu§fŸ brŒÂ¤ jhŸfëY«, gUtÏjœfëY«, m¿é¥òfëY« btëæl¥gL»wJ.

2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ2. ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ

gy ãWtd§fS¡F ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfëèUªJ jh‹ v®fhyneh¡Fila kDjhu®fŸ g‰¿a étu§fŸ »il¡»‹wd.

3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš

gy ãWtd§fŸ j§fS¡F¤ njitahd gâahs®fis fšÿçfŸ k‰W«gšfiy¡fHf§fëš ne®fhzš _ykhf¤ bjçªbjL¡»wh®fŸ.

4. gÂyhŸ (4. gÂyhŸ (4. gÂyhŸ (4. gÂyhŸ (4. gÂyhŸ (Deputation)))))

Ãw ãWtd§fëèUªJ Áwªj gâahs®fis¡ F¿¥Ã£l gâfisãiwnt‰Wtj‰F vL¤J¡ bfhŸ»wh®fŸ. mt®fŸ m¥gâia ãiwnt‰¿a Ë۩L« j§fŸ giHa ãWtd¤Â‰F¤ ÂU«g¢ bršyh« mšyJ òÂjhf gâòçªjãWtd¤Ânyna ÏU¡fyh«.

5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu

ãWtd¤Ânyna gâah‰W« gâahs®fë‹ gçªJiuæ‹ mo¥gilæY«fhèæl§fis ãu¥gyh«. mt®fë‹ FL«g cW¥Ãd®fŸ, cwéd®fŸ mšyJe©g®fis¤ nj®ªbjL¤J gâak®¤jš ghJfh¥ghdjhF«. gâahs®fë‹gçªJiuæ‹ ngçš F¿¥ghf Ñœãiy¥ gâahs®fis ãaä¡fyh«.

156

6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ6. bjhê‰r§f§fŸ

mnef ãWtd§fëš bjhê‰r§f§fŸ Ñœãiy¥ gâfS¡F kåj ts§fis¡bfhL¡f¡ Toa _y§fshf¢ brašgL»‹wd. ãWtd§fŸ, bjhê‰r§f§fë‹ešby©z¤ijÍ«, x¤JiH¥igÍ« bgWtj‰F, mt®fë‹ gçªJiuæ‹ ngçšgâahs®fis gâak®¤jyh«.

7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš7. EiHthæèš MbsL¤jš

jh§fshfnt ãWtd§fëš tªJ ntiy nfhU« eg®fS¡F thŒ¥ò ju¥gL»wJ.Ϥjifa ntiythŒ¥ò, gæ‰Á njitæšyhj k‰W« Fiwªj gæ‰Á njit¥gL«gâfS¡F gâahs®fis mk®¤Jt‰F cgnahfkhf ÏU¡F«.

bjçªbjL¤jšbjçªbjL¤jšbjçªbjL¤jšbjçªbjL¤jšbjçªbjL¤jš

tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«tiuéy¡fz«

nlš nahl® T‰W¥go bjçªbjL¤jš v‹gJ, ntiy¡F é©z¥Ã¤jtUŸ,ahiu gâak®¤JtJ, ahiu gâak®¤j¡ TlhJ, vd ÏU ÃçÎfshf¥ Ãç¡F«eilKiwahF«.

bjçªbjL¤jš eilKiwbjçªbjL¤jš eilKiwbjçªbjL¤jš eilKiwbjçªbjL¤jš eilKiwbjçªbjL¤jš eilKiw

bjçªbjL¤jš eilKiw v‹gJ gy gofis¡ bfh©LŸsJ. mj‹ mo¥gilv©z« kDjhu®fŸ g‰¿a KG étu§fisÍ« bgWtjhF«. xU jukhdbjçªbjL¤jš eilKiwahdJ Ñœ¡f©l ãiyfis¡ bfh©lJ. é©z¥g¥got§fŸ bgWjš, é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš, nj®ªbjL¤jš, nj®ÎfŸ, ne®fhzš,nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš, kU¤Jt¢ nrhjid, rçahd mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjšk‰W« gâ mk®¤j. nk‰f©l ãiyfis¡ Ñœ¡f©lthW éçÎgL¤jyh«.

1. é©z¥g¥ got§fŸ bgWjš1. é©z¥g¥ got§fŸ bgWjš1. é©z¥g¥ got§fŸ bgWjš1. é©z¥g¥ got§fŸ bgWjš1. é©z¥g¥ got§fŸ bgWjš

bjçªbjL¤jš eilKiwæ‹ Kjšgo, jFÂÍila mid¤J é©z¥g-jhuçläUªJ é©z¥g¥ got§fis¥ bgWtjhF«. é©z¥gjhuç‹ mo¥gil¡F¿¥òl‹ (bio-data) Toa étu§fsl§»a ó®¤Â brŒa¥g£l é©z¥g§fis rk®¥Ã¡fé©z¥gjhu® nf£L¡ bfhŸs¥gLt®. Áy neu§fëš ãWtd§fënyna m¢ro¡f¥g£lé©z¥g got§fŸ »il¡F«. Ï›é©z¥g¥ got§fŸ Ïytrkhfnth, mšyJf£lz§fŸ brY¤Ânah é©z¥gjhu® ãWtd¤ÂèUªJ bg‰W¡ bfhŸsyh«.bjhiyél¤Âš tÁ¥gt®fŸ Ra Kftçæ£L, jghšéšiy x£l¥g£l foj ciwiamŠryf« têahf ãWtd¤Â‰F mD¥Ã é©z¥g¥ got§fis¥ bg‰W¡ bfhŸsyh«.Ϫeh£fëš Ït®fŸ Ïizajs« _ykhfΫ j§fsJ é©z¥g§fis¢rk®¥Ã¡fyh«.

2. é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš2. é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš2. é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš2. é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš2. é©z¥g§fis¥ gçnrh¤jš

v®fhy neh¡Fila gâahs®fŸ, é©z¥g§fis ãu¥g nt©L«. Ϫj¥got§fŸ é©z¥gjhu® g‰¿a gšntW brŒÂfis¡ bfh©oU¡F«. (v.L) (brhªjétu« rhjid mDgt«) m¤jifa étu§fŸ é©z¥gjhu® g‰¿a j‹ikfis¤

157

bjçªJ bfh©L mt®fŸ mªj¥ gâ¡F¥ bghU¤jKilatuh v‹W bjçªJ bfhŸscjλwJ. Ït®fŸ gâ¡F¤ bjçªbjL¡f¥g£L é£lhš mt®fŸ g‰¿a KGétu§fŸãWtd¤Â‹ ãuªjukhd gÂthf ÏU¡F«. ãWtd¤Â‹ ntiy¤ju§fS¡Frç¥gLth®fŸ v‹W fUj¥gLt®fŸ, nkY« Áy bjçªbjL¤jš eilKiwfS¡FmiH¡f¥gLth®.

3. bjçªbjL¤jš nj®Î3. bjçªbjL¤jš nj®Î3. bjçªbjL¤jš nj®Î3. bjçªbjL¤jš nj®Î3. bjçªbjL¤jš nj®Î

gy ãWtd§fŸ kDjhu®fis¥ g‰¿a mÂfkhd étu§fŸ bjçªJbfhŸtj‰fhf gytifahd nj®ÎfŸ it¡»wh®fŸ. ÏJ mt®fS¡F kDjhu®fë‹nj®Î brŒa¥glhj é©z¥g§fis¤ ÂU¥Ã mD¥gΫ mnj rka¤Âš nkY«ne®fhzY¡F njitæšyhkš miH¥gij¤ j鮡fΫ cjλwJ. ÏJ kDjhu®fis¥g‰¿a mÂfkhd étu§fis¥ bgWtj‰F« kDjhuç‹ jah®ãiy, éU¥g«, MSikKjèait g‰¿ bjçªJ bfhŸsΫ cjλwJ. btW« é©z¥g got§fŸÏ›étu§fŸ g‰¿ vJΫ Tw KoahJ.

4. ne®fhzš4. ne®fhzš4. ne®fhzš4. ne®fhzš4. ne®fhzš

bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ KoªjÎl‹ ne®fhzšfŸ el¤j¥gL»‹wd. xUkDjhuç‹ KGikahd g⥠bghU¤j« g‰¿ m¿ªJ bfhŸs cjλwJ. nkY« ÏJãWtd¤ij¥ g‰¿ kDjhu® m¿ªJ bfhŸtj‰F« cjéahf ÏU¡»wJ. gy neu¤ÂšÁW ne®fhzšfŸ nj®ÎfS¡F K‹dnu Tl el¤j¥glyh«.

5. nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš5. nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš5. nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš5. nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš5. nk‰gh®itfis¢ rçgh®¤jš

gy ãWtd§fŸ kDjhu®fël« Áy nk‰gh®it Kftçfis¡ nf£fyh«. ÏJkDjhu® g‰¿a mÂfkhd étu§fis ãWtd¤Â‹ nkyhs® m¿ªJ bfhŸs cjλwJ.ÏJ mtiu¥g‰¿a FzhÂra§fŸ gâ¤Âw« g‰¿¤ bjçªJ bfhŸs cjλwJ. ÏJngh‹w fU¤JfŸ kDjhuç‹ giHa ãWtd mÂfhçfŸ mt® gæ‹w fšéãWtd¤Jl‹ bjhl®òila eg®fŸ ngh‹nwhçläUªJ bgwyh«. Ïšyhé£lhšmtiu¥g‰¿ KGikahf m¿ªj ÃuKf®fëläUªJ bgwyh«.

6. kU¤Jt¥ gçnrhjid6. kU¤Jt¥ gçnrhjid6. kU¤Jt¥ gçnrhjid6. kU¤Jt¥ gçnrhjid6. kU¤Jt¥ gçnrhjid

ÏJ kDjhuç‹ clš ãiy¤ jF g‰¿ m¿ªJ bfhŸtj‰fhf el¤j¥gL»wJ.

7. mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjš7. mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjš7. mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjš7. mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjš7. mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjš

nk‰f©l goãiyfis¡ flªJ tªjË kDjhu® F¿¥Ã£l ntiy¡fhf¤bjçªbjL¡f¥g£lij x£oa gçªJiuia, xU mÂfhu¥ó®tkhd x¥òjiy gâahs®Jiw më¡f nt©L«.

8. gâæš mk®¤jš8. gâæš mk®¤jš8. gâæš mk®¤jš8. gâæš mk®¤jš8. gâæš mk®¤jš

Ϫj všyh¢ braš KiwfS« KoªjÎl‹ kDjhu®fŸ mt®fsJ ntiyæšmk®¤j¥glyh«. Kj‹ Kjèš mt®fŸ jFÂfh© gUt¤Âš gâòç»wh®fŸ. ÏJ MWkhj« Kjš Ïu©L tUl¤Â‰F ÏU¡F«. Ï¡fhy¤Âš mt®fŸ T®ªJftå¡f¥gL»wh®fŸ. Ï¡fhy« KoªjÎl‹ Ït®fŸ ãWtd¤Â‹ ãuªju¥ gâahs®M»wh®.

158

bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ (bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ (bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ (bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ (bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸ (Selection Test)))))

cséaš nj®ÎfŸ äfΫ ÃugykhdJ. xU nj®Î v‹gJ nj®ªbjL¡f¥g£lcséaš fhuâfis ms¡f cjΫ fUéahF«.

nj®Îfë‹ tiffŸnj®Îfë‹ tiffŸnj®Îfë‹ tiffŸnj®Îfë‹ tiffŸnj®Îfë‹ tiffŸ

nj®Îfë‹ ga‹fŸ guªjjhf cŸsjhš mitfis¥ gytifahf¥ Ãç¡fyh«.mit gytifahd neh¡f§fis bfh©ljhfΫ gy fhuâfis ms¡f¡ToajhfΫ ÏU¡fyh«. Ϫj¤ nj®Îfis Ñœ¡f©l ÃçÎfshf¥ Ãç¡fyh«. rhjid,ò¤Â T®ik, MSik, jah®ãiy, k‰W« éU¥g«.

1. rhjid¤ nj®Î1. rhjid¤ nj®Î1. rhjid¤ nj®Î1. rhjid¤ nj®Î1. rhjid¤ nj®Î

Ïit brašãiwnt‰w¤ nj®Î vdΫ miH¡f¥glyh«. rhjid v‹gJ xUKo¤j braiy¥ g‰¿aJ. Ϥnj®Î xUtiu braš òçÍ« ãiy (executing) mšyJÏsnkyhs® ãiy ngh‹w jFÂfS¡F¤ nj®Î brŒtj‰fhf el¤j¥glyh«.

2. ò¤ÂT®ik (m) kÂE£g¤ nj®Î2. ò¤ÂT®ik (m) kÂE£g¤ nj®Î2. ò¤ÂT®ik (m) kÂE£g¤ nj®Î2. ò¤ÂT®ik (m) kÂE£g¤ nj®Î2. ò¤ÂT®ik (m) kÂE£g¤ nj®Î

xU kDjhuç‹ ò¤ÂT®ik¤ Âwikia msél Ϥnj®Î cjλwJ. ÏJbghJthf thŒ¢brhš és¡f«, th®¤ij¤ Âwik, Phgf r¡Â, c£òF¤jš, kÂE£g«,v©Âwik, òçªJ bfhŸS« ntf«, gh®it ngh‹w Âwikfis m¿ªJ fhŸtj‰fhfel¤j¥gL»wJ.

3. MSik¤ nj®ÎfŸ3. MSik¤ nj®ÎfŸ3. MSik¤ nj®ÎfŸ3. MSik¤ nj®ÎfŸ3. MSik¤ nj®ÎfŸ

xU egç‹ MSik tot« (v.L) ngh£oæL« Âw«, M£bfhŸS« Âw‹, gâªJnghF« Âw‹, btë¥gil- cŸsh®ªj Âw‹, j‹d«Ã¡if, jiyik¤Âw‹, bghWikk‰W« F¿¡nfhŸ ngh‹wt‰iw m¿ªJ bfhŸs Ϥnj®ÎfŸ el¤j¥gL»‹wd.

4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ

xU F¿¥Ã£l ntiyfis¢ brŒa xU egçl« cŸs m¿Î k‰W« Âwik nkY«F¿¥Ã£l Nœãiyæš xU ntiyia¢ brŒa mtçl« cŸs jah®ãiy ngh‹wfU¤Jfis m¿ªJ bfhŸs cjλwJ. brŒtj‰F jFÂahd Nœãiyia bfhL¤JkiwªJŸs mšyJ kiwªÂU¡F« jå¢Áw¥òfis mséLtj‰F jah® ãiy¤ nj®Îga‹gL»wJ. Ϥnj®ÎfŸ mDgt« Ïšyhj (m) Fiwªj mDgt« cilaé©z¥gjhu®fS¡F V‰wJ.

5. éU¥g¤ nj®Î5. éU¥g¤ nj®Î5. éU¥g¤ nj®Î5. éU¥g¤ nj®Î5. éU¥g¤ nj®Î

Ϥnj®Î gâahs®fSila éU¥g¥gF mt®fŸ v¤Jiwæš éU«Ã¥ gâòçajahuhf cŸsd® v‹gij¤ bjçªJ bfhŸs cjλwJ.

ne®fhzšne®fhzšne®fhzšne®fhzšne®fhzš

ne®fhzš nj®Î v‹gJ jåeg®fis¥ gh®itæ£L mt®fsJ el¤ij¥ g‰¿m¿a cjλwJ. ÏJ ne®fhzš nj®Î el¤JgtU¡F« é©z¥gjhuU¡F« ÏilnaeilbgW« ciuahlš. ÏJ Áw¥ghf eilbg‰whš Jšèakhd brŒÂfis¥ (mjhtJe«äl« Ïšyhj) bgWtj‰F xU Âwik thŒªj E£gkhF«. Mdhš Ϫne®fhzš

159

Áw¥ghf eilbgwéšiybaåš FH¥g« k‰W« jftš bjhl®Ãš Á¡fiyÍ«éisé¡»wJ. v¥go ÏUªjhY« ne®fhzš nj®thdJ guªj braš všiyia cilaÁwªj bjçªbjL¤jš E£gkhF«.

ne®fhzš Kiwæ‹ tiffŸ

1. Kj‹ik ne®fhzš

2. kdmG¤j ne®fhzš

3. eškhÂç ne®fhzš

4. Mœªj ne®fhzš

1. Kj‹ik ne®fhzš1. Kj‹ik ne®fhzš1. Kj‹ik ne®fhzš1. Kj‹ik ne®fhzš1. Kj‹ik ne®fhzš

Kj‹ik ne®fhzš _y« gâahs® nkY« KGikahf ne®fhzY¡Fc£gL¤j¥gl¤ jFÂahdt® jhdh? v‹W KoÎ brŒa el¤j¥gL« ne®fhzš MF«.

2. kdmG¤j ne®fhzš2. kdmG¤j ne®fhzš2. kdmG¤j ne®fhzš2. kdmG¤j ne®fhzš2. kdmG¤j ne®fhzš

kd mG¤j ne®fhzš v‹gJ xU é©z¥gjhuU¡F kd mG¤j¤ijcUth¡f¢ brŒJ m¢ Nœãiyæš mt® v›thW elªJ bfhŸ»wh® v‹gij m¿tjhF«.

3. eškhÂç ne®fhzš3. eškhÂç ne®fhzš3. eškhÂç ne®fhzš3. eškhÂç ne®fhzš3. eškhÂç ne®fhzš

eškhÂç ne®fhzš v‹gJ nf£f¥gl nt©oa nfŸéfŸ K‹ T£onatotik¡f¥gL»wJ. ÏJ gy ne®fhzš FG¡fëilna x‰Wikia¡ fil¥Ão¡fel¤j¥gLtjhF«.

4. Mœªj ne®fhzš4. Mœªj ne®fhzš4. Mœªj ne®fhzš4. Mœªj ne®fhzš4. Mœªj ne®fhzš

Mœªj ne®fhzš v‹gJ kiwKf ne®fhzš vdΫ miH¡f¥glyh«. ÏJ xUegç‹ KG¢ rç¤Âu¤ijÍ« m¿tJ mt® ÏJtiu brŒj gâ, mDgt«, bghJ¡fšéMnuh¡»a«, éU¥g«, bghGJngh¡F, F¿¤j mid¤J étu§fisÍ« Ϫne®fhzš_y« bjçªJ bfhŸtjhF«. Ϫne®fhzš Kiwa‰wJ. ϧF é©z¥gjhuU¡FciuahLtš KG¢ RjªÂu« tH§f¥gL»wJ.

Ïl« F¿¤jY« gâ mk®¤jY«Ïl« F¿¤jY« gâ mk®¤jY«Ïl« F¿¤jY« gâ mk®¤jY«Ïl« F¿¤jY« gâ mk®¤jY«Ïl« F¿¤jY« gâ mk®¤jY«

é©z¥gjhu® gâ¡F¤ nj®ªbjL¡f¥g£lÎl‹ mt® ntiyæšmk®¤j¥gL»wh®. Ϫãiy jFÂfh© ãiy vd¥gL«. Ï¡fhy« MW khj§fŸ KjšÏu©L tUl§fŸ Mfyh«. Ï¡fhy« bt‰¿fukhf Koªj cl‹ gâahs®ãuªjukh¡f¥gL»wh®. Mu«g¤Âš mt® gâæš mk®¤j¥g£lhY« mtiu¥ gâ¡Fc£gL¤Jjš mtÁakhF«. c£òF¤jš v‹gJ ãWtd¤Â‹ bfhŸiffŸ neh¡f§fŸeilKiwfS¡F V‰g òÂa gâahsiu gâæš kW Óuik¡f¥g£l ãiyæš òÂaNœãiy¡nf‰g m¿Kf¥gL¤Jjš MF«. ϧF mtU¡F v‹d ntiy v›tsÎr«gs« gâ òçÍ« Nœãiy, rYiffŸ Kjèait g‰¿ Tw¥gL«. ÏJ gâahsiuãWtd¤Âš m¿Kf¥gL¤J« ãiy MF«.

160

gæ‰Ágæ‰Ágæ‰Ágæ‰Ágæ‰Á

xU F¿¥Ã£l neh¡f¤Â‰F, F¿¥Ã£l Âwikia tsu¢ brŒa tH§f¥gL«Kiwahd brany gæ‰ÁahF«. ~Ãè¥ngh mt®fë‹ T‰W¥go, ̀ `xU F¿¥Ã£l gâiabrŒtj‰F, xU gâahsç‹ Âwikia mÂf¥gL¤j cjΫ braš ãfœ¢Ána gæ‰Á``MF«. Mfnt gæ‰Á v‹gJ brašKiw¤ £l¤ij tçir Kiw¥go f‰F«eilKiwahF«. Ϥ£läl¥g£l eilKiwahdJ xU F¿¥Ã£l gâÍl‹bjhl®òilajhF«.

gæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸ

gæ‰Áæ‹ e‹ikfŸ ËtUkhW

1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš

Áwªj Kiwæš gæ‰Á më¡f¥g£l gâahs®fë‹ Âwik k‰W« m¿Îts®¢ÁailtJl‹, Áw¥ghf gâòça cjλwJ. Ïj‹ éisthf jukhd bghU£fŸmÂf mséš c‰g¤Â brŒa Ko»wJ.

2. gâ ÂU¥Â2. gâ ÂU¥Â2. gâ ÂU¥Â2. gâ ÂU¥Â2. gâ ÂU¥Â

gæ‰ÁahdJ, gâahs® k¤Âæš j‹d«Ã¡ifia ts®¥gJl‹, ãWtd«éU«ò»w msÎ braš ãiwnt‰w¤ij mila cjλwJ. mt®fSila gâæš g‰W,M®t« k‰W« bfsut¤ij mÂfç¡»wJ. Ïj‹ gadhf mt®fë‹xG§Fz®ÎmÂfç¥gJl‹, gâæš mÂf kdãiwÎ mil»‹wd®. nkY« mt®fŸ kd¥gh‹ikne®kiwahfΫ, ãWtd¤Â‰F x¤JiH¥ò ešf ToajhfΫ mik»wJ.

3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ

bghJthf gæ‰Áaë¡f¥glhj gâahs®fis élgæ‰Áaë¡f¥g£lt®fëilna ég¤J¡fhd thŒ¥ò Fiw»wJ. Kiwahfgæ‰Áaë¡f¥g£l gâahs®fŸ ghJfh¥ò éÂKiwfis¥ Ëg‰Wtjhš ég¤Jé»j« Fiw»wJ.

4. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš4. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš4. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš4. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš4. ts§fis KGikahf¥ ga‹gL¤Jjš

Áw¥ghf gæ‰Áaë¡f¥g£l gâahs®fŸ ÏaªÂu§fŸ, f¢rh¥ bghU£fis e‹Fga‹gL¤Jtj‹ éisthf f¢rh¥ bghU£fŸ Åzhjš Fiw¡f¥gL»wJ.ÏaªÂu§fis Kiw¥go ifahStjhš guhkç¥ò¢ bryÎ FiwtJl‹ mj‹ thœehŸÚo¡»wJ.

5. Fiwªj f©fhâ¥ò5. Fiwªj f©fhâ¥ò5. Fiwªj f©fhâ¥ò5. Fiwªj f©fhâ¥ò5. Fiwªj f©fhâ¥ò

gæ‰Á më¡f¥g£l gâahs®fS¡F Fiwªj msÎ têfh£Ljš k‰W«f©fhâ¥ò nghJkhdjhF«. Ïj‹ _y« f£L¥gh£L Å¢bršiy mÂfç¡f¥g£L,nk‰gh®it bryÎ Fiw»wJ

6. be»œÎ¤j‹ik6. be»œÎ¤j‹ik6. be»œÎ¤j‹ik6. be»œÎ¤j‹ik6. be»œÎ¤j‹ik

gæ‰Áaë¡f¥g£l gâahs®fis¡ bfh©l xU ãWtd¤Âš eÅd bjhêš

161

E£g¡ fUéfis m¿Kf¥gL¤Â, c‰g¤Â¢ bryit¡ Fiw¡f KoÍ«. Ït®fŸãWtd¤Âš bfh©L tu¡Toa kh‰w§fis vëš V‰W¡ bfhŸs¡ Toat®fŸ.ntiyæ‹ mséš V‰gl¡Toa FW»a fhy khWghLfis ãWtd« vëš rç brŒJbfhŸs KoÍ«.

7. jåãiy nkyh©ik7. jåãiy nkyh©ik7. jåãiy nkyh©ik7. jåãiy nkyh©ik7. jåãiy nkyh©ik

gæ‰Wé¡f¥g£l gâahs®fŸ j‰rh®òilat®fŸ, tH¡fkhd gâfisj‹å¢irahf ãiwnt‰w¡ Toat®fŸ. vdnt f©fhâ¥ghs®fŸ vëjhf mÂfhux¥gilit brŒJ, j§fsJ gâ¥gSit¡ Fiw¤J¡ bfhŸs KoÍ«. mt®fŸ jåãiynkyh©ik¤ j¤Jt¤ij eilKiw¥gL¤Â, j§fsJ neu« k‰W« ÂwikfisK¡»akhd bfhŸiffŸ tF¥gš bryélyh«.

8. ãiy¤j j‹ik k‰W« ts®¢Á8. ãiy¤j j‹ik k‰W« ts®¢Á8. ãiy¤j j‹ik k‰W« ts®¢Á8. ãiy¤j j‹ik k‰W« ts®¢Á8. ãiy¤j j‹ik k‰W« ts®¢Á

e‹F gæ‰Wé¡f¥g£l gâa® bjhFÂia¡ bfh©l xU ãWtd¤Âš, Âwikk‰W« mDgtä¡f äf K¡»akhd eg® gâæèUªJ éy»dhY«, ãWtd« vªjghÂ¥ò« milahkš bjhl®ªJ brašgL«. m›él¤Âš kh‰W¥ gâaiu vëš ãaä¡fÏaY«. ÏJ gâahs®fë‹ njitfis ó®¤Â brŒtj‹ _y« ts®¢Á k‰W«éçth¡f¤Â‰F cjλwJ.

gæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸ

gæ‰Áæ‹ eilKiwfŸ ËtU« goãiyfis¡ bfh©lJ.

i) gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš

ii) gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš

iii) rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš

iv) gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš

Ï¥nghJ gæ‰Áæ‹ x›bthU goãiyiaÍ« MŒªj¿nth«.

i) gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš

xU ãWtd¤ÂYŸs gyju¥g£l gâahs®fS¡F më¡f¥gL« gæ‰Áæ‹njit xnu khÂçahf ÏU¥gšiy. òÂjhf gâak®¤j¥g£l xU gâa®,jd¡fë¡f¥g£l gâia Kjyhtjhf f‰W¡ bfhŸs nt©L«. Ïj‰F,mtU¡fë¡f¥g£l F¿¥Ã£l gâæš gæ‰Á njitahæU¡»wJ. nkY« mtiu ãWtdbfhŸiffŸ, éÂfŸ k‰W« eilKiwfis m¿a¢ brŒa nt©L«. Ïj‰F òJKfgæ‰Á (induction training) mtÁakhf ÏU¡fyh«. k‰W« Áy gâahs®fS¡F mt®fsJÂwik, m¿it fhy¤Â‰nf‰g òJ¥Ã¤J¡ bfhŸtj‰F gæ‰Á njitahæU¡»wJ.

ii) gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš

xU ã®thf« FW»a fhy k‰W« Ú©l fhy gæ‰Á Ïy¡Ffis¡ bfh©oU¡fnt©L«. FW»a fhy gæ‰Áæ‹ neh¡fkhdJ. gâahs®fë‹ Âwikia mÂfç¥gj‹_y«, c‰g¤Â k‰W« é‰gidia ca®¤JtjhF«. Ú©l fhy gæ‰Áæ‹neh¡fkhdJ,v®fhy ãWtd ts®¢Á¡F äfΫ K¡»akhd, tYthd Âwik thŒªj,bghW¥ghd gâa® FGit cUth¡FtjhF«.

162

iii) rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš rçahd gæ‰Á Kiwia¤ nj®ªbjL¤jš

gæ‰Á eilKiwæ‹ _‹whtJ goahf, äf¢ rçahd gæ‰Á Kiwia¤nj®ªbL¥gjhF«. gæ‰Á Kiwia, gâæš gæ‰Á k‰W« gâ¡F btëna gæ‰Á vdÃç¡fyh«. g扢Á¡fhd všyh trÂfS« v¥bghGJ« ãWtd¤Â‰FŸnsna »il¥gJmçJ. Áy mo¥gil¥ gâfis¡ f‰W¡ bfhŸs nt©oa òÂa gâahsU¡FãWtd¤Â‰FŸnsna gæ‰Áaë¡fyh«. òÂa bjhêš E£g§fis¡ f‰W¡ bfhŸtj‰FÁy gâahs®fŸ gæ‰Á ãWtd§fS¡F mD¥gyh«.

iv) gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš

gæ‰Áæ‹ éisit k¥ãlhšjh‹, bfhL¡f¥g£l gæ‰Á m®¤jKŸsjhfmikÍ«. gæ‰Á më¡f¥g£l gâahsç‹ brašãiwnt‰wnk, gæ‰Áæ‹ gaidmséL« msÎnfhyhF«. Ïj‰F nkyhs®, gâahsç‹ braš ãiwnt‰w¤ijgæ‰Á¡F K‹D«, ËD« x¥Ã£L¥ gh®¤J kÂ¥Ãlyh«.

gæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸ

gæ‰Áæ‹ tiffis ÏU ÃçÎfshf¥ Ãç¡fyh«.

(1) gâæš gæ‰Á

(2) gâ¡F btëna gæ‰Á

(1) gâæš gæ‰Á (1) gâæš gæ‰Á (1) gâæš gæ‰Á (1) gâæš gæ‰Á (1) gâæš gæ‰Á (on-the-job training)

gâæy gæ‰Á v‹gJ, xU gâahsU¡F mt® gâ brŒÍ« Ïl¤Ânynagæ‰Áaë¥gjhF«. `gâtê f‰wš` v‹gJ Ï¥gæ‰Áæ‹ j¤JtkhF«. gâæšgæ‰Áæ‹ Áy K¡»akhd tiffŸ ËtUkhW.

(i) òFKf gæ‰Á

(ii ) gâgæšgt® gæ‰Á

(iii ) òJ¥òy¥ gæ‰Á

(iv) gâRH‰Á

(v) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš

(vi) EiHthæš gæ‰Á

(((((i ) òFKf gæ‰Á - ) òFKf gæ‰Á - ) òFKf gæ‰Á - ) òFKf gæ‰Á - ) òFKf gæ‰Á - Induction Training :

òFKf gæ‰ÁahdJ cl‹gh£L¥ gæ‰Á v‹wiH¡f¥gL»wJ. ÏJ mid¤J òÂagâahsU¡F« njitahdjhF«.

xU òÂa gâahsU¡F, tUif¥ gÂnt£oš ifbah¥gäLjš, éL¥ò vL¤jš,gjé ca®Î, kh‰wš bjhl®ghd ãWtd bfhŸiffŸ, eil KiwfŸ, é Kiwfisbjça¥gL¤j nt©L«.

(((((ii ) gâgæYe® gæ‰Á - ) gâgæYe® gæ‰Á - ) gâgæYe® gæ‰Á - ) gâgæYe® gæ‰Á - ) gâgæYe® gæ‰Á - Appr enticeship training :ÏJ tH¡fkhf mšyJ kuò têahf Ëg‰w¥gL« gæ‰Á KiwahF«.

163

Ï«Kiw¥go, gæ‰Á bgWgt® xU _¤j mÂfhçæ‹ Ñœ gâak®¤j¥gL»wh®.

gæYe® m«_¤j gâahs® gâah‰W« éj¤ij¡ T®ªJ neh¡»Í«, mtU¡F gâæšcjé brŒJ« f‰W¡ bfhŸ»wh®.

(((((iii ) òJ¥òy¥ gæ‰Á - ) òJ¥òy¥ gæ‰Á - ) òJ¥òy¥ gæ‰Á - ) òJ¥òy¥ gæ‰Á - ) òJ¥òy¥ gæ‰Á - Refresher training :

òJ¥òy¥ gæ‰Áæ‹ neh¡fkhdJ, gâahs®fŸ j§fsJ bjhêš E£g m¿itfhy¤Â‰nf‰g òJ¥Ã¤J¡ bfhŸs cjλwJ. Ï¥gæ‰Áia¥ bgw gâahs®fŸ,gâ¤js¤Â‰F btëna bršy nt©oa mtÁaäšiy. xU ãWtd« eÅd bjhêšE£g¤Âš K‹nd¿a xU ÏaªÂu¤ij th§F« bghGJ, é‰gidahsnum›éaªÂu¤ij Ïa¡F« k‰W« guhkç¡F« Kiwia gâahs®fS¡F¡ f‰W¡bfhL¡fyh«.

(((((iv ) gâ RH‰Á - ) gâ RH‰Á - ) gâ RH‰Á - ) gâ RH‰Á - ) gâ RH‰Á - Job rotation :

gâ RH‰Á gæ‰Á Kiw xU gâahsU¡F x‹nwhblh‹W bjhl®òila gygâfëš gæ‰Á më¤J mt‰¿š ÁwªJ és§f cjλwJ. t§»æš gâòçÍ«vG¤j®fŸ Ï¥gæ‰Á Kiw¡F£gL¤j¥gL»wh®fŸ. t§» Cêa®fŸ, nrä¥ò t§»f/F,el¥ò f/F, ãiyit¥ò, buh¡f« ngh‹w gy ÃçÎfëš gâòça nt©oÍŸsJ.

(v) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš - ) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš - ) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš - ) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš - ) cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš - Placement as assistants :

ãWtd§fëš, cjé fz¡F nkyhs®, cjé c‰g¤Â nkyhs®, cjé é‰gidnkyhs® ngh‹w gâ¤j‹ikfëš gâahs®fŸ gâ òçtij¡ fhzyh«. v®fhy¤ÂšV‰gl¡ Toa fhè Ïl§fëš Ï›Îjé nkyhs®fis fz¡F nkyhs®, c‰g¤Â nkyhs®,é‰gid nkyhsuhf gjé ca®Î më¤J gâak®¤Jtj‰F Ï¥gæ‰Á më¡f¥gL»wJ.

(vi) EiHthæš gæ‰Á - ) EiHthæš gæ‰Á - ) EiHthæš gæ‰Á - ) EiHthæš gæ‰Á - ) EiHthæš gæ‰Á - Vestibule training :

EiHthæš gæ‰Á v‹gJ, ãWtd tshf¤Ânyna gæ‰Á¥gŸëia ãWé,gæ‰Wé¡F« KiwahF«. Ï¥gæ‰Á¥ gŸëæš, gæ‰Wé¡F« Kiw k‰W« trÂfŸ,c©ikæš gâòçÍ« NHiy¥ ngh‹nw cUth¡f¥g£oU¡F«. mÂfkhdgâahs®fis gæ‰Wé¥gj‰F, Ï¥gŸëæš gæ‰We®fŸ ãaä¡f¥gL»wh®fŸ.

2. gâ¡F btëna gæ‰Á - 2. gâ¡F btëna gæ‰Á - 2. gâ¡F btëna gæ‰Á - 2. gâ¡F btëna gæ‰Á - 2. gâ¡F btëna gæ‰Á - off-the-job training :

gâ¡F btëna gæ‰Á v‹gJ, gâòçÍ« Ïl¤Â‰F btëna bfhL¡f¡ Toagæ‰ÁahF«. Ï¥gæ‰Á Kiwæ‹ Áy K¡»akhd tiffŸ ËtUkhW.

i) éçÎiu k‰W« khehL

ii ) khÂç eo¤jš

iii) braš MŒÎ

iv) nkyh©ik éisah£L

v) _is¡ »s®¢Á

vi) cz®¢Á tr¥gL»w gæ‰Á

Ïsãiy brayiu¤ nj®Î brŒtj‰F gâ¡F btëna gæ‰Á bghU¤jkhdjhF«.

164

i) éçÎiu k‰W« khehL éçÎiu k‰W« khehL éçÎiu k‰W« khehL éçÎiu k‰W« khehL éçÎiu k‰W« khehL - Lecturers and Conferences :

ca® bghW¥ò t»¡F« gâahs®fis¥ gæ‰Wé¥gj‰F iAjuhgh¤Âš, ã®thf¥gâahs® gæ‰Á¡ fšÿç ÏU¡»wJ.

khehL Kiwæš, gšntW ãWtd§fëèUªJ gæ‰Á bgW« nkyÂfhçfŸ, xUF¿¥Ã£l Ïl¤Âš x‹W To xU F¿¥Ã£l ãWtd¥ Ãu¢ridia¥ g‰¿a j§fSilafU¤J¡fis¥ gçkh¿¡ bfhŸs thŒ¥gë¡F« KiwahF«.

ii) khÂç eo¥ò - khÂç eo¥ò - khÂç eo¥ò - khÂç eo¥ò - khÂç eo¥ò - Role play :

Ï¥gæ‰Á Kiwæš g§nf‰F« gæYe®fŸ mt®fS¡F¡ bfhL¡f¥g£l g§ifeo¤J¡ fh£l nt©L«. Ï«khÂç eo¥ò Ãçéš, ãWtd¤Â‹ xU F¿¥Ã£l Ãu¢ridiagæYe® FGé‰F és¡»¡fh£o, g§nf‰F« x›bthUtU« jå¤jåahf, xUKobtL¥gt® v‹w ãiyæš ÏUªJ KobtL¡f¡ nf£L¡ bfhŸs¥gLt®.

iii) braš MŒÎ - braš MŒÎ - braš MŒÎ - braš MŒÎ - braš MŒÎ - Case study :

Ï«Kiwæš gæYeU¡F, ãWtd¥ Ãu¢rid vG¤J ó®tkhf¡ bfhL¡f¥gL«.Ï¥Ãu¢rid mt® gâ brŒj Áy Ïl§fëš rªÂ¤jjhf ÏU¡fyh«, mšyJf‰gidahdjhfΫ ÏU¡fyh«. g§nf‰gtiu Ãu¢rid¡fhd fhuz§fis MŒÎbrŒJ, mt‰iw¤ Ô®¡f ÏU¡F« gšntW têfis¡ F¿¥Ã£L, mt‰¿èUªJ j‰fhyNœãiy¡nf‰g Áwªj Ô®it vL¡f¡ nf£L¡ bfhŸsyh«.

iv) nkyh©ik éisah£L - nkyh©ik éisah£L - nkyh©ik éisah£L - nkyh©ik éisah£L - nkyh©ik éisah£L - Management Games :

gšntW gâ gæYe® FG¡fŸ nkyh©ik éisah£oš g§nf‰»‹wd®.gæ‰We® x›bthU FGé‰F« xU F¿¥Ã£l bjhêš ãiy mšyJ gjéaë¤J,x›bthUtU« mt®fS¡fë¡f¥g£l ãiyæèUªJ Ô®khd§fŸ vL¡f¡ nf£L¡bfhŸs¥gLt®.

v) _is¡ »s®¢Á / _is¥òaš - _is¡ »s®¢Á / _is¥òaš - _is¡ »s®¢Á / _is¥òaš - _is¡ »s®¢Á / _is¥òaš - _is¡ »s®¢Á / _is¥òaš - Brain Storming :

ÏJ ãWtd¤Âš Áy K¡»akhd Ãu¢ridfis¤ Ô®¥gj‰F¥ ga‹gL¤j¥gL«xU E£gkhF«. (v.L) rªijæš j§fŸ bghU£fS¡fhd njit Fiwjš v‹gJ äfK¡»akhd Ãu¢ridahF«. Ïj‰F rªij¤ Jiw k£L« bghW¥gšy. Ï¢Nœ ãiyæš,c‰g¤Â, rªij, ã k‰W« k‰w Jiw nkyhs®fS« x‹W To fyªjhŒÎ brŒa nt©L«.Ï¡fyªjhŒéš x›bthU jå egU¡F« j‹Dila fU¤J¡fis btë¥gilahf¡Tw cçik c©L.

vi) cz®¢Átr¥gL»w gæ‰Á - cz®¢Átr¥gL»w gæ‰Á - cz®¢Átr¥gL»w gæ‰Á - cz®¢Átr¥gL»w gæ‰Á - cz®¢Átr¥gL»w gæ‰Á - Sensitivity Training :

Ï¥gæ‰Á Kiw gæYe® k¤Âæš ešy kåj cwit ts®¥gij neh¡fkhf¡bfh©lJ. ÏJ xU jå egiu xU FGéYŸst®fë‹ el¤ijia¥ òçªJ bfh©L,mt®fSl‹ xU FGthf ÏizªJ gâah‰w cjλwJ. ÏJ xU jå egç‹ r»¥ò¤j‹ikia ts®¥gJl‹, cl‹ gâòçgtç‹ ék®rd§fS¡F gÂyë¡f¡ Toaijça¤ijÍ«, j‹d«Ã¡ifiaÍ« ts®¡f cjλwJ.

Ï¥gæ‰Á gâahs®fë‹ cz®Îfis¥ gh¡F« tifæš Áy NœãiyfiscUth¡», mt®fŸ cz®¢Áfis¡ f£L¥gL¤Â, brašgL« Âwikfis ts®¤J»wJ.ÏJ MSik ts®¢Áæ‹ gh§»id ca®¤J»wJ.

165

ãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfãidé‰ bfhŸfMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸMbsL¡F« _y§fŸmf _y§fŸ1. gâ kh‰w«2. gjé ca®Î

mf _y§fë‹ e‹ikfŸmf _y§fë‹ e‹ikfŸmf _y§fë‹ e‹ikfŸmf _y§fë‹ e‹ikfŸmf _y§fë‹ e‹ikfŸ FiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸFiwghLfŸòw _y§fŸ1. és«gu§fŸ 2. ntiy thŒ¥ò Kfik mik¥ò¡fŸ3. fšÿç tshf¤Âš MbsL¤jš 4. gÂyhŸ5. ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fë‹ gçªJiu 6. bjhê‰r§f§fŸ7. EiHthæèš MbsL¤jš

bjçªbjL¤jš nj®ÎfŸbjçªbjL¤jš nj®ÎfŸbjçªbjL¤jš nj®ÎfŸbjçªbjL¤jš nj®ÎfŸbjçªbjL¤jš nj®ÎfŸnj®Îfë‹ tiffŸ1. rhjid¤ nj®Î 2. ò¤Â¡T®ik (m) k E£g¤ nj®Î3. MSik¤ nj®ÎfŸ 4. jah®ãiy¤ nj®ÎfŸ5. éU¥g¤ nj®Î

ne®fhzšne®fhzšne®fhzšne®fhzšne®fhzš1. . . . . Kj‹ik ne®fhzš 2. kdmG¤j ne®fhzš3. eš khÂç ne®fhzš 4. Mœªj ne®fhzš

Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY«Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY«Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY«Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY«Ïl« F¿¤jY«, gâak®¤jY«gæ‰Ágæ‰Ágæ‰Ágæ‰Ágæ‰Ágæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸgæ‰Áæ‹ e‹ikfŸ1. c‰g¤Âia mÂfç¤jš 2. gâÂU¥Â3. ég¤J¡fŸ Fiw»wJ 4. ts§fis KGikahf ga‹gL¤Jjš5. Fiwªj f©fhâ¥ò 6. be»œÎ¤ j‹ik7. jå ãiy nkyh©ik 8. ãiy¤j‹ik k‰W« ts®¢Á

gæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸgæ‰Áæ‹ gofŸ / eilKiwfŸ1. . . . . gæ‰Áæ‹ njitia cz®jš 2. gæ‰Áæ‹ Ïy¡if ã®zæ¤jš3. rçahd gæ‰Á Kiwia nj®ªbjL¤jš4. gæ‰Áæ‹ éisit kÂ¥ÃLjš

gæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgæ‰Áæ‹ tiffŸgâæš gæ‰Ágâæš gæ‰Ágâæš gæ‰Ágâæš gæ‰Ágâæš gæ‰Á1. òFKf gæ‰Á 2. gâ gæYe® gæ‰Á3. òJ¥òy¥ gæ‰Á 4. gâ RH‰Á5. cjé¥ gâahsuhf gâak®¤jš 6. EiHthæš gæ‰Á

gâ¡F btëna gæ‰Ágâ¡F btëna gæ‰Ágâ¡F btëna gæ‰Ágâ¡F btëna gæ‰Ágâ¡F btëna gæ‰Á1. éçÎiu k‰w« khehL 2. khÂç eo¥ò3. brayhŒÎ 4. nkyh©ik éisah£L5. _is¡ »s®¢Á / _is òaš 6. cz®¢Á tr¥gL»w gæ‰Á

166

Áy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸÁy braš £l§fŸ

ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.ÑœfhQ« nkyh©ik¥ Ãu¢ÁidfS¡F¤ ԮΠfh©f.

1) xU ãWtd« fh»j¤ j£LfS« fh»j¡ »©z§fS« cwg¤Â brŒJ tU»wJ.m¥gFÂæš cŸq®¤ ÂUéHh tªjjdhš 50,000 j£LfS« »©z§fS«njit¥g£lJ. ãWtd« v›thW Ϥnjitia¥ ó®¤Â brŒÍ« vªj éjkhd MbsL¥òKiwia ϧF ga‹gL¤jyh« v‹W gçªJiu brŒ.

cjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥ò

Ϫj MbsL¥ò xU F¿¥Ã£l fhy¤Â‰F k£Lnk Mdjhš j‰fhèf thlifMbsL¥ò k£Lnk ga‹gL¤j KoÍ«. j‰fhèf MbsL¥ò Kiwia étç¡fyh«.

2) xU eL¤ju ãWtd¤Â‹ bghJ nkyhs® xU gâahsiu¡ F¿¤J òfh® x‹W bg‰wh®.m¥gâahs® j‹ gâæš ftd« Ïšyhkš ÏU¥gnjhL jdJ ca® mÂfhçælK«Ñœ¥gojš ÏšyhkY« ÏUªjJjh‹ F‰wkhF«. mt® bjhê‰rhiy¡F

ÂdK« jhkjkhf tªjh®. k‰wt®fŸ mij¡ ftå¥gijÍ« éU«géšiy. bjhêyhs®r§f¤ jiyt®fS¡F« mtçl« nfŸé nf£fnth m¿Îiu brhšynth ijça« Ïšiy.Mdhš mt® Ïšyhj bghGJ ÏJ F¿¤J ék®rd« brŒjd®. mªj¥ gâahsU¡F 15tUl« mDgt« ÏUªjJ. mtuJ el¤ijÍ« braY« e‹whfnt ÏUªjJ. mt® Ï›thWftdäšyhkš elªJ bfhŸtJ r§f¤ jiytU« mtuJ ca® mÂfhçÍ« kh¿aj‰F¥Ã‹ò jh‹ v‹W bjçatU»wJ.

1) Ϫj tH¡if MuhaΫ

2) bghJ nkyhsU¡F v‹d braš elto¡if vL¡f¥ gçªJiu brŒthŒ?

cjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥òcjé¡ F¿¥ò

Ï›tH¡if¥ gâahs® el¤ij¡fhd fhuz« F¿¤J MŒªJ mtU¡Ffyªjhnyhrid tH§fΫ

3) c‰g¤Â¤ju« V‰fdnt ã®zæ¤j ju¤Jl‹ x¤J¢ bršyéšiy. Ïij¡ F¿¤JMŒÎ nk‰bfh©lš bjhêyhs®fŸ ÏaªÂu¤ij Ïa¡f m¿ªÂU¡féšiy v‹Wbjça tªjJ. Jšèakhf¤ ju¤ij mila v‹d têia nk‰bfhŸtJ? MŒf.

cjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥òcjé¡F¿¥ò

gâahs® gæ‰Á¤ njitfisMŒf.

Ϫj Ãu¢ridia Ô®¡f bj«ó£Ljš bfhŸiffisÍ« ifahsyh«.

167

édh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸédh¡fŸ

gFÂ-mgFÂ-mgFÂ-mgFÂ-mgFÂ-mòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸòwta FWédh¡fŸrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJfrçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf

1. ----- mQFKiw ``äif¥ gâahs® éy¡f«`` vD« M£Fiw¥ò Kiwia¤j鮡f cjλwJ.(m) gâ kh‰w« (M) gjé ca®Î (Ï) gÂyhŸ (<) EiHthæš MbsL¤jš2. gy ãWtd§fS¡F ---- mik¥ò¡fëèUªJ jh‹ v®fhy neh¡FilakDjhu®fŸ g‰¿a égu§fŸ »il¡»‹wd.(m) ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò (M) bjhê‰r§f§fŸ (Ï) és«gu« (<) gÂyhŸ

3. rhjid¤ nj®Î --- v‹W« miH¡f¥gL»wJ.(m) braš ãiwnt‰w¤ nj®Î (M) jah® ãiy¤ nj®Î (Ï) MSik¤ nj®Î (<) ò¤ÂT®ik¤ nj®Î

4. Mœªj ne®fhzš ---- v‹W« miH¡f¥gL»wJ(m) kd mG¤j ne®fhzš (M) Kj‹ik ne®fhzš (Ï) kiwKf ne®fhzš(<) eškhÂç ne®fhzš

5. ---- gæ‰Á kuò tê gæ‰Á¡F vL¤J¡ fh£lhF«.(m) òFKf (M) khÂç eo¥ò (Ï) gâ gæYe® (<) gâ RH‰Á

6. ---- gæ‰Áæš, gæ‰Á gŸë, ãWtd tshf¤Ânyna ãWt¥gL»wJ.(m) òFKf (M) òJ¥òy (Ï) EiHthæš (<) gâ gæYe®

7. gæ‰Á gâahs® k¤Âæš---ia ts®¡»wJ.(m) j‹d«Ã¡if (M) M®t« (Ï) nj®¢Á (<) Âwik

8. --- gâahs®fŸ ÏaªÂu§fŸ, f¢rh¥ bghU£fis e‹F ga‹gL¤Jt®(m) gæ‰Áaë¡f¥glhj (M) Áw¥ghf gæ‰Áaë¡f¥g£l (Ï) gæ‰Á bgW« (<) ÏšvJÎäšiy

9. gšntW gâgæYe® FG¡fŸ --- éisah£oš g§nf‰»‹wd®(m) mik¥ò (M) ã®thf« (Ï) nkyh©ik (<) £lälš

10. --- gæ‰Á xU jå egiu FGéYŸst®fë‹ el¤ijia¥ òçªJ bfhŸscjλwJ.(m) òFKf (M) gâRH‰Á (Ï) EiHthæš (<) cz®¢Á tr¥gL»w

11. mf _y§fŸ _y« bjçªbjL¤jš v‹gJ ----(m) gâ kh‰w« (M) és«gu« (Ï) EiHthæš MbsL¤jš (<) gâ RH‰Á

12. gâahs®fë‹ gçªJiuæ‹ ngçš F¿¥ghf ---- gâahs®fis ãaä¡fyh«.(m) Ñœãiy (M) brayh¡f ãiy (Ï) nkš ãiy (<) Ïsãiy nkyh©ik

168

13. mf_y§fŸ _y« MbsL¤jš ---- nrä¡»wJ.(m) gâahs® k‰W« f¢rh¥ bghUŸfŸ (M) neu« k‰W« gz« (Ï) ÏaªÂu§fŸk‰W« fUéfŸ (<) vJÎäšiy

14. bjçªbjL¤jš nj®Î kDjhu® g‰¿a ---- étu§fis¥ bgw cjλwJ.(m) jah® ãiy (M) M®t« (Ï) MSik (<) Ïit mid¤J«

15. jFÂfh©gtU« --- MF«(m) 2 khj§fëèUªJ 6 khj§fŸ (M) 3 khj§fëèUªJ 1 tUl« (Ï) 6khj§fëèUªJ 2 tUl§fŸ (<) 2 khj§fëèUªJ 9 khj§fŸ

16. kÂE£g¤ nj®Î --- m¿ªJ bfhŸs cjλwJ(m) jiyik g©ò (M) th®¤ij¤ Âwik k‰W« Phgf r¡Â (Ï) nguhtš (<) bghWik

17. gâ¡F btëna gæ‰Á Kiw ---- Kiw¡F¥ bghU¤jkhdJ(m) KJãiy bray® (M) gâ gæYe® (Ï) EiHthæš (<) Ïsãiy bray®

18. gæ‰ÁahdJ xU F¿¥Ã£l neh¡f¤Â‰F, ---- ia tsu¢ brŒa tH§f¥gL«Kiwahd braš(m) Ra kçahij (M) KG m¿Î (Ï) F¿¥Ã£l Âwik (<) MSik

19. xU kDjhuç‹ ò¤Â¡ T®ikia msél --- nj®Î cjλwJ(m) éU¥g¤ nj®Î (M) jah®ãiy¤ nj®Î (Ï) kÂE£g¤ nj®Î (<) MSik¤ nj®Î

20. òFKf¤ nj®Î ---- v‹W« miH¡f¥gL»wJ(m) òJ¥òy¥ gæ‰Á (M) gâ RH‰Á (Ï) gâ gæYe® gæ‰Á (<) cl‹gh£L¥ gæ‰Á

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. (m) gâ kh‰w« 2. (m) ntiythŒ¥ò Kfik mik¥ò

3. (m) braš ãiwnt‰w¤ nj®Î 4. (Ï) kiwKf ne®fhzš

5. (Ï) gâ gæYe® 6. (Ï) EiHthæš

7. (m) j‹d«Ã¡if 8. (M) Áw¥ghf gæ‰Áaë¡¥g£l

9. (Ï) nkyh©ik 10. (<) cz®¢Á tr¥gL»w

11. (m) gâkh‰w« 12. (m) Ñœãiy

13. (M) neu« k‰W« gz« 14. (<) Ïit mid¤J«

15. (Ï) 6 khj§fëYUªJ 2 tUl§fŸ 16. (M) th®¤ij¤ Âwik k‰W« Phgfr¡Â

17. (<) Ïsãiy bray® 18. (Ï) F¿¥Ã£l Âwik

19. (Ï) k E£g¤ nj®Î 20. (<) cl‹gh£L¥ gæ‰Á

169

XçU th®¤ijfëš éilaë¡fXçU th®¤ijfëš éilaë¡fXçU th®¤ijfëš éilaë¡fXçU th®¤ijfëš éilaë¡fXçU th®¤ijfëš éilaë¡f

1. MbsL¡F« _y§fë‹ tiffŸ v¤jid?

2. fhèæl§fis ãu¥òtš vëjhd mQFKiw vJ?

3. mf _y§fëš nkš ãiy¥ gâæš V‰gL« fhèæl§fŸ v›thW ãu¥g¥gL»wJ?

4. gâahs®fŸ xG§Fz®it br«ikgL¤J« MbsL¡F« _y§fŸ vJ?

5. rhjid¤ nj®é‹ k‰bwhU bga® v‹d?

6. gæ‰Á eilKiwæ‹gofŸ v¤jid?

7. òFKf¤ nj®é‹ k‰bwhU bga® ahJ?

8. kuòtê gæ‰Á Kiw vJ?

9. bjçªbjL¤jY¡F tiuéy¡fz« bfhL¤jt® ah®?

10. òw_y§fŸ _y« MbsL¤jš Kiwæš VjhtJ 2 vGJ

11. KGikahd jFÂÍila gâahsiu ãWtd¤Â‰F btëna njLtj‰F¢ Áwªjtê vJ?

12. v›tif¥ gâahs®fŸ EiHthæš MbsL¤jš _y« mk®¤j¥gL»‹wd®?

13. gæ‰Áaë¡F« Kiwæ‹ tiffŸ ahit?

14. gâahs®fis¤ nj®ªbjL¤J gâak®¤Jtij jil brŒÍ« _y« vJ?

15. VnjD« Ïu©L nj®Îfë‹ tiffis vGJ.

16. òJ¥òy¥ gæ‰Áæ‹ neh¡f« ahJ?

éilfŸéilfŸéilfŸéilfŸéilfŸ

1. 2 2. gâkh‰w«

3. gjé ca®Î 4. mf_y§fŸ

5. braš ãiwnt‰w¤ nj®Î 6. 4

7. cl‹gh£L¥ gæ‰Á 8. gâgæYe® gæ‰Á

9.nlš nahl®

10. és«gu§fŸ / gÂyhŸ / ntiythŒ¥ò Kfik mik¥òfŸ / fšÿç tshf¤Âš /MbsL¤jš / bjhê‰r§f§fŸ / ãWtd¤ÂYŸs gâahs®fŸ gçªJiu /EiHthæèš MbsL¤jš

170

11.és«gu«

12. 1.gæ‰Á njitæšyhj 2. Fiwªj gæ‰Á njit¥gL« gâfS¡F

13. 1. gâæš gæ‰Á 2. gâ¡F btëna gæ‰Á

14. mf_y§fŸ

15. jah® ãiy¤ nj®Î / éU¥g¤ nj®Î / MSik¤ nj®Î / kÂE£g (m) ò¤Â T®ik¤nj®Î / rhjid¤ nj®Î

16. bjhêš E£g m¿it fhy¤Â‰nf‰g òJ¥Ã¤J¡ bfhŸs.

gF - MgF - MgF - MgF - MgF - Mäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸäf¡ FW»a édh¡fŸ (4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)(4 kÂ¥bg©)5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë5 tçfëš éilaë

1. gâak®¤jš v‹whš v‹d?

2. bjçªbjL¤jš v‹whš v‹d?

3. bjçªbjL¤jš - tiuaW.

4. mf_y§fŸ - F¿¥ò tiuf.

5. òw _y§fŸ - F¿¥ò tiuf.

6. gâkh‰w¤Â‹ bghUŸ ahJ?

7. Mœªj ne®fhzš ÁW F¿¥ò tiuf.

8. ne®fhzš v‹whš v‹d? mj‹ tiffŸ ahit?

9. gæ‰Áæ‹ bghUŸ ahJ?

10. gâ RH‰Á v‹whš v‹d?

11. _is »s®¢Á v‹whš v‹d?

12. EiHthæš gæ‰Á v‹whš v‹d?

gFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - ÏgFÂ - Ï

FWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸFWédh¡fŸ (10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)(10 kÂ¥bg©)xU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaëxU g¡f mséš éilaë

1. bjçªbjL¤jš nj®Îfë‹ tiffis vGJf.

171

2. gæ‰Áæ‹ e‹ikfŸ ahitd?

3. gæ‰Áæ‹ goãiyfis étç.

4. mf_y§fë‹ e‹ikfŸ, FiwghLfŸ ahit?

gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <gFÂ - <

f£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸf£Liu tot édh¡fŸ (20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)(20 kÂ¥bg©)

1. bjçªbjL¤jš _y§fis és¡Ff.

2. gâahsU¡F më¡F« gæ‰Áæ‹ tiffis étç.

3. bjçªbjL¤jš eilKiwæ‹ gofis és¡Ff.

172

nkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸnkyh©ik¤ j¤Jt§fŸ

khzt® brašgh£L¤ £l«khzt® brašgh£L¤ £l«khzt® brašgh£L¤ £l«khzt® brašgh£L¤ £l«khzt® brašgh£L¤ £l«

tUl Koéš braš £l«tUl Koéš braš £l«tUl Koéš braš £l«tUl Koéš braš £l«tUl Koéš braš £l«

“ Áw¥ghf¡ f£L§fŸÁw¥ghf¡ f£L§fŸÁw¥ghf¡ f£L§fŸÁw¥ghf¡ f£L§fŸÁw¥ghf¡ f£L§fŸ”

173

neh¡f«neh¡f«neh¡f«neh¡f«neh¡f«Ï¢brašghL khzt®fŸ jh§fŸ f‰W¤ bjëªj ``nkyh©ik¤ j¤Jt§fŸ``

v‹w ghl¥ gFÂæš cŸs nkyh©ik¡ bfhŸiffis cgnahf¥gL¤j cjλwJ.tF¥Ãš cŸs khzt®fis eh‹F IªJ FG¡fshf¥ Ãç¤J bfhŸsΫ.

x‹¿u©L cjéahs®fŸ c‰W neh¡Fgt®fis MÁçaU¡F cjéahf it¤J¡bfh©L gæ‰Áæ‹ KG¥gaidÍ« bgwyh«.

njitahd rhjd§fŸnjitahd rhjd§fŸnjitahd rhjd§fŸnjitahd rhjd§fŸnjitahd rhjd§fŸ1) tF¥Ã‰F« ta‰F« V‰w ò® éisah£L rhjd§fŸ (Á¿a éisah£Lrhd§fŸ Kjš jh{ kAhš ngh‹w f£ol¡ fiy éndhj§fŸ tiu). mid¤JFG¡fS« Ïnj ngh‹w rhjd¤ij it¤ÂU¡f nt©L«.

2) rhjd¤ij Ïa¡F« fUéfŸ

3) FG¡fS¡F bfhL¡f¥gL« brašgh£L étu¤ jhŸfŸ.

brašgh£L ãiyfŸbrašgh£L ãiyfŸbrašgh£L ãiyfŸbrašgh£L ãiyfŸbrašgh£L ãiyfŸ

Mu«gãiy étuz«Mu«gãiy étuz«Mu«gãiy étuz«Mu«gãiy étuz«Mu«gãiy étuz«MÁça® brašgh£il Jt¡» it¡»wh®. Mdhš brašgh£o‹

KGneh¡f¤ijÍ« Twhkš Áyt‰iw M¢r®akhf¡ TW« tifæš ÏufÁakhfit¡»wh®. ešy KGikahd jilfŸ Ïšyhj kd ãiyÍl‹ brašgh£oid¤Jt§Ftj‰fhf, brašgh£oid éisah£L¥ nghy, mDgé¤J neh¡f¤ijnah,»il¡F« ju§fisnah, g‰¿ nahÁ¡fhkš Jt§f¢ brhš»wh®. ÏJ éisah£ošvªj xU jtwhd eilKiwiaÍ« j鮡f cjΫ.

ãWk cUth¡f«ãWk cUth¡f«ãWk cUth¡f«ãWk cUth¡f«ãWk cUth¡f«x›bthU FGΫ xU ãWk¤ij jå¤j‹ikÍl‹ cUth¡» mij ãWk«

v‹w mo¥gilæš mj‰F xU jiyik¢ brayh©ik mÂfhç / bghJ nkyhsiuãaä¡»‹wd®.

Vy m¿é¥òVy m¿é¥òVy m¿é¥òVy m¿é¥òVy m¿é¥òx›bthU ãWkK« MÁçaçläUªJ Vy m¿é¥ò rk®¥Ã¥gJ F¿¤J

F¿¥òfis¥ bgw nt©L«. Vy m¿é¥Ãš rçahd F¿¥òfŸ bjëthf¡ F¿¡f¥glnt©L«. Ï›thW F¿¥ÃLtj‹ neh¡f« bkh¤j brašgh£ilÍ« KGikahd ngh£oãiy¡F cUth¡Ftnj MF«. Ϫj brašgh£o‹ bt‰¿ahdJ brašgh£ilv›tsÎ fhy¤Â‰FŸ xU FGthdJ Ko¡»wJ v‹gij¥ bghW¤jJ. ah® éiuéšKo¡»wh®fnsh mtnu bt‰¿ bg‰wt®.

f£ol mkyh¡f«f£ol mkyh¡f«f£ol mkyh¡f«f£ol mkyh¡f«f£ol mkyh¡f«x›bthU FGΫ (ãWkK«) brašgh£il mkšgL¤J»wJ. vL¤J¡fh£lhf

jiyik brayh©ik mÂfhç / bghJ nkyhs® ngh‹nwh® FGé‰FŸnsna xUbraš £l nkyhs® Kj‹ik gâ nkyhs® ngh‹nwhiu ãaä¡f nt©L«. MÁça®,FGé‰F gšntW ò® ãiyfis cUth¡» it¡f nt©L«.

174

ò®fë‹ vL¤J¡fh£LfŸò®fë‹ vL¤J¡fh£LfŸò®fë‹ vL¤J¡fh£LfŸò®fë‹ vL¤J¡fh£LfŸò®fë‹ vL¤J¡fh£LfŸbjhiyªJ nghd ghf§fŸä‹jilgâahs® uhÉdhkh / mogLjšbjhêyhs® r§f« nghuh£l«ntW ãWk« vL¤J¡ bfhŸSjš

MÁça® j§fŸ cjéahs®fSl‹ v›thW x›bthU ãWkK« (FGΫ)nkyh©ik¡ bfhŸiffis KGikahf Mdhš vëikahf¡ fil¥Ão¤JŸsh®fŸv‹W gÂÎ brŒ»wh®fŸ MÁça®fŸ. ghl¤Â‹ x›bthU gFÂæY« cŸs nkyh©ik¤j¤Jt§fis j§fsJ rçgh®¡F« g£oaèš tiuaW¤J¡ bfhŸsyh«. brašÂ£l«mkyh¡f¥g£Lé£lJ v‹gJ všyh¡ FG¡fS« j§fsJ f£ol¤ij f£o Ko¤Jé£lhnyh (mšyJ) neu« Ko¤J é£lhny czu¥gL»wJ.

rçgh®¡F« f£l«rçgh®¡F« f£l«rçgh®¡F« f£l«rçgh®¡F« f£l«rçgh®¡F« f£l«c‰W cz®jš rçgh®¡F« g£oaè‹ mo¥gilæš MÁça® x›bthU FGΫ

v›thW nkyh©ik¤ j¤Jt§fis¡ ifah©L cŸsd® v‹gij étç¡»wh®. mj‹Ã‹ MÁça¤ c©ik cy»š cŸs vL¤J¡ fh£Lfis¡ T¿ v›thW Ï‹D« Áwe¤Kiwæš braš £lkhdJ totik¡f¥glyh« v‹W TW»wh®.

f‰wš ga‹fŸf‰wš ga‹fŸf‰wš ga‹fŸf‰wš ga‹fŸf‰wš ga‹fŸÏªj xU brašÂ£l«, 90 ãäl§fëš khzt®fŸ jh§fŸ f‰W¡ bfh©l

nkyh©ik¡ fU¤Âaš ghlK« jiyik¥ g©ò« v›thW cgnahf¥ gL¤j¥g£lJv‹gij cz®ªJ bfhŸs cjéahf ÏU¡F«.

175

khzt®fë‹ ftd¤Â‰Fkhzt®fë‹ ftd¤Â‰Fkhzt®fë‹ ftd¤Â‰Fkhzt®fë‹ ftd¤Â‰Fkhzt®fë‹ ftd¤Â‰F

Ñœ¡f©l éahghu ehëjœfŸ k‰W« gUt Ïjœfis go¥gj‰F M®t¤ijÑœ¡f©l éahghu ehëjœfŸ k‰W« gUt Ïjœfis go¥gj‰F M®t¤ijÑœ¡f©l éahghu ehëjœfŸ k‰W« gUt Ïjœfis go¥gj‰F M®t¤ijÑœ¡f©l éahghu ehëjœfŸ k‰W« gUt Ïjœfis go¥gj‰F M®t¤ijÑœ¡f©l éahghu ehëjœfŸ k‰W« gUt Ïjœfis go¥gj‰F M®t¤ijts®¤J¡ bfhŸtj‹ _y« tU§fhy éahghu cy»š Áwªj brašts®¤J¡ bfhŸtj‹ _y« tU§fhy éahghu cy»š Áwªj brašts®¤J¡ bfhŸtj‹ _y« tU§fhy éahghu cy»š Áwªj brašts®¤J¡ bfhŸtj‹ _y« tU§fhy éahghu cy»š Áwªj brašts®¤J¡ bfhŸtj‹ _y« tU§fhy éahghu cy»š Áwªj brašãiwnt‰w¤Â‰F c§fis jah®gL¤Â¡ bfhŸsyh«.ãiwnt‰w¤Â‰F c§fis jah®gL¤Â¡ bfhŸsyh«.ãiwnt‰w¤Â‰F c§fis jah®gL¤Â¡ bfhŸsyh«.ãiwnt‰w¤Â‰F c§fis jah®gL¤Â¡ bfhŸsyh«.ãiwnt‰w¤Â‰F c§fis jah®gL¤Â¡ bfhŸsyh«.

1. bjhêš cyf«1. bjhêš cyf«1. bjhêš cyf«1. bjhêš cyf«1. bjhêš cyf«2. ehza« éfl‹2. ehza« éfl‹2. ehza« éfl‹2. ehza« éfl‹2. ehza« éfl‹3. Âdky® - tâfky®3. Âdky® - tâfky®3. Âdky® - tâfky®3. Âdky® - tâfky®3. Âdky® - tâfky®

M§»y gUt ÏjœfŸ k‰W« ehëjœfŸM§»y gUt ÏjœfŸ k‰W« ehëjœfŸM§»y gUt ÏjœfŸ k‰W« ehëjœfŸM§»y gUt ÏjœfŸ k‰W« ehëjœfŸM§»y gUt ÏjœfŸ k‰W« ehëjœfŸ

1. 1. 1. 1. 1. Business World2. Business Line3. Business T oday4. India Market Journal5. Economic Times

Reference Books

(1) Principles of Management - J. Jayasankar.

(2) Business Management - Dr. C. B. Gupta.

(3) Management Principles - Dr. V. Balu.

(4) Management Principles - Tamilnadu Text BookCorporation edition 2006.

(5) Business Management - Kathir esan Dr. Radha.

(6) Principles of Management - Kathir esan Dr. Radha.

176