''Tamarirt Tamjjudt''

58
Eugène Ionesco Tamarirt tam ýý u t Mar-tamzgumt ⵎⴰⵔ-ⵜⴰⵎⵣⴳⵓⵏⵜ ⵜⴰⵎⴰⵔⵉⵔⵜ ⵜⴰⵎⵋⵋⵓⴹⵜ Isurri tt s Temazi γ t LAHSEN OULHADJ

description

La traduction en langue amazighe du chef d'oeuvre théâtral de Ionesco, la Cantatrice chauve. Bonne lecture!

Transcript of ''Tamarirt Tamjjudt''

Page 1: ''Tamarirt Tamjjudt''

Eugène Ionesco

Tamarirt

tamýýuḍt

Mar-tamzgumt

ⵎⴰⵔ-ⵜⴰⵎⵣⴳⵓⵏⵜ

ⵜⴰⵎⴰⵔⵉⵔⵜ

ⵜⴰⵎⵋⵋⵓⴹⵜ

Isurri tt s Temaziγt

LAHSEN OULHADJ

Page 2: ''Tamarirt Tamjjudt''

3

Tamarirt

tamýýuḍt Mar-tamzgumt

-------------

ⵎⴰⵔ-ⵜⴰⵎⵣⴳⵓⵏⵜ

ⵜⴰⵎⴰⵔⵉⵔⵜ

ⵜⴰⵎⵋⵋⵓⴹⵜ

Page 3: ''Tamarirt Tamjjudt''

3

Udmawen

Mᵃˢ Smith

Mᵃˢˢᵃ Smith

Mᵃˢ Martin

Mᵃˢˢᵃ Martin

Mary, timikirit

Amγar n imssxsay n takat

Page 4: ''Tamarirt Tamjjudt''

4

Asktur

TAMDAYT TISS I ........................................................... 5

TAMDAYT TISS II ........................................................ 13

TAMDAYT TISS III ....................................................... 14

TAMDAYT TISS IV ...................................................... 14

TAMDAYT TISS V ....................................................... 19

TAMDAYT TISS VI ...................................................... 20

TAMDAYT TISS VII ..................................................... 20

TAMDAYT TISS VIII .................................................... 28

TAMDAYT TISS IX....................................................... 44

TAMDAYT TISS X ........................................................ 48

TAMDAYT TISS XI....................................................... 50

Page 5: ''Tamarirt Tamjjudt''

5

TAMDAYT TISS I

Agʷnes aburjwa n Ingliz d wattagen1 n Ingliz. Tadʷggat n Ingliz. Mᵃˢ Smith, ggu Ingliz, iskkusn γ

wattag d ilesan tissal2 n Ingliz, ar ikmmi assbsi n Ingliz, ar yaqqera yan uγmis3 n Ingliz, γ tama n

yat takat n Ingliz. Iga-nn tismmuqqal n Ingliz, kra n imswan4 mẓẓiynin, n Ingliz. Ɣ tama nnes γ

yan wattag n Ingliz yaḍn, Mᵃˢˢᵃ5 Smith, ultt Ingliz, ar tesgadda taγriwim6. Izri mad iggutn n tizi i

n ufessas n Ingliz. Izmaz7 n Ingliz utten sa-d-mrawtt n tayttiwin.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Hakk, tella tiss ṭṭeẓat. Neswa azkkif, necca isleman, ibaṭaṭen d taγarin n ilf aṛumi8, d tilfaf9 n

Ingliz. Tarwa swan aman n Ingliz. Necca nit tadʷggat-ad. Hati acku nezdeγ γ tesggʷin n London

d nela assaγ n Smith.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz γ teγeri nnes,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ibaṭaṭen uckan-d bahra d teγarin n ilf aṛumi, aẓaṭim n telfaf ur iga aqqbur. Aẓaṭim n bu-teḥanut n

teγʷmert ifulki bahra f win bu-teḥanut n umddur nneγ, is akkʷ bahra ifulki f win izddar n wasa.

Macc ur riγ ad iniγ aẓaṭim nnesen ur isker yat.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Meqqar d γik-ann aẓaṭim n bu-teḥanut n teγʷmert ad akkʷ ifulkin…

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tessnwa bahra Mary ibaṭaṭen takklit-ad. Takklit iggʷran ur ten bahra tessnwa. Ur ten ḥmeleγ γar

iγ bahra nwan.

1 Asamu, isuma (fauteuil);

2 Taccerbilt , t iccerbilin (pantoufle);

3 Iga t imiss lliɣ tt ilin inɣmisen n wass (journal);

4 Cclaɣʷem (moustaches);

5 Azigzel n Massa

6 T imlesit n iḍaṛṛen (chaussettes);

7 T in-tizi (pendule);

8 Iga t ay-lli mmu ttinin ɣ tefṛanṣiṣt ‘’le lard’’;

9 Tanfust (salade);

Page 6: ''Tamarirt Tamjjudt''

6

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Isleman reγan nit sul. Cciγ g- isen ay- lliγ ka. Snat tikkal. Uhu, kṛaḍt. Ar yyi skaren aman. Ura

keyyin teccit ten kṛaḍt tikkal. Macc, tiss kṛaḍt tikkal, teccit mad idrusn i snat tikkal zwarnin, lliγ

bahra cciγ nekkin. Maxx? Keyyin ad yad-lli icttan bahra. Ur d adurdu10 ad ak laḥ.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc, irwas yyi is d azkkif is nn bahra s-is tezri tisent. Ila tisent uggar nnek. Ah, ah, ah. Ila ura

mad iggutn n tarrast11 d mad idrusn n uẓalim. Iγama g- i lliγ ur nniγ i Mary ad as teg imikk n

nnafε n Icinwiyen12. Takklit d-yuckan, rad ssneγ ma rad skereγ.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Iwi-t-neγ ira yad-lli ad isu aman n temẓin13, rad yiri ad ten isu ar kiγ iga aqqʷlil. Irwas k. Teẓeṛit

aẓllug lli nn- iskar γ teṛḍḍumt? Macc nekkin, ffiγ-nn γ tegddut nnes aman n uqqʷlil14. Yaγ t fad

isu ten nit. Hélène terwas yyi : tega lall n tegemmi ittiqqenn, ar ttameẓ afus nnes15, d ar tekkat

abyanu16. Ur jju d nettat ad iran ad tesu aman n temẓin n Ingliz. Zund illi-t-neγ mẓẓiyn lli ur

issan γar tagʷfayt d ur icttan γar tagʷlla. Dar-s sin isggʷasen irwas yyi. Tela Peggy s wassaγ nnes.

Tasktit17 n tesfrrjelt18 d tedluγin19 tefulki bahra. Ixaṣṣa yad- lli ad nesu s usgʷri20 yat tegddut n

unẓiẓ21 n Bourgogne n Uṣṭṛalya, macc ur d- iwiγ anẓiẓ s usu22 ad ur nemmal i tarwa is aγ ccan

iḥlgan nneγ. Ixaṣṣa ad asen nelmed ad ur ssigʷuten γ tiremt d tissi.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

10

Iγ ira ufgan ad ictta nγedd iγ ila tirit n tiremt (l’appétit); 11

Tarnast nɣedd azzu. Iga yan wanaw n icagan igan zund aẓalim (poireaux); 12

Yan wanaw n ikjujen lli d-ittekkan tamazirt n Icinwiyen (anis étoilée); 13

Aman smmumnin (bière); 14

Tagdurt, t igdurin (carafe); 15

Ur ijllun idrimen nnes, issxsarn (économe); 16

Imiss n uẓawan (piano); 17

Tega yan anaw n iqqen (tartre); 18

Yan wanaw n immɣi (coing); 19

Yan wanaw n icakan (haricots); 20

Tiremt akkʷ iggʷran iɣ icca yan(dessert); 21

Aman n waḍil (vin); 22

Tadabut (table);

Page 7: ''Tamarirt Tamjjudt''

7

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Mᵃˢˢᵃ Parker tessen yan bu-teḥanut igan ggu Ṛuma, ig s wassaγ Popesco Rosenfeld. Beḥḥra d-

yucka s Iṣṭambul. Iga awzzan23 mqqurn n yugurt. Iγera γ tinmel n imskaren n yugurt n Edirne24.

Rad dduγ, azkka, ad d dar-s seγeγ yat tegdurt n yugurt n Ṛuma igan win uflkluṛ. Ur bedda dar-

neγ tiγawsiwin zund xtt-inn γ γ- id, γ London.

Mᵃˢ SMITH, izzugʷaz ar yaqqera,

yut s ils nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yugurt ifulki bahra i wadis, d tegẓẓal, d ungaẓ n lmḥnýeṛ d tulγatin. May-ad as yyi inna uḍukṭuṛ

Mackenzie-King lli isifirn i tarwa n waḍýaṛen, Ayt Johns. Ifulki bahra. Nufa ad nesker inna s

inna. Ur a ittara i yan isafaren iγ ten ur yurem γ ixf nnes. Lliγ ta ur isker tamskart25 i Parker, isker

tt zwar i tasa nnes, meqqar ur yuḍen mani.

Mᵃˢ SMITH

Macc maxx lliγ injem uḍukṭuṛ immet Parker?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Acku tamskart teffaγ26 i uḍukṭuṛ, Parker uhu.

Mᵃˢ SMITH

Hiyya aḍukṭuṛ Mackenzie ur bahra isker yat. Ixaṣṣa yad- lli tamskart ad teffaγ dar sin- it-sen

nγedd ad akkʷ mmeten.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Maxx?

Mᵃˢ SMITH

Acku iqqan-d amsifer ittiqqenn ad immet d umaḍun iγ ur jjin s sin- it-sen. Amγar n tinawt ar

ittemtat d tinawt nnes, γ taḍḍingiwin. Ur ad d- itteγama.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur nufa ad nesgiddi yan umaḍun d yat tinawt.

23

W-ad issen bahra kra n teɣawsa (spécialiste); 24

T iɣremt n Andrinople lli illan ɣ Tuṛkya; 25

Iɣ ibbi bi-idammen kra n yan ad as ikkes aṭṭan lli g-is (opération chirurgicale); 26

Iɣ telkem teɣawsa (réussir);

Page 8: ''Tamarirt Tamjjudt''

8

Mᵃˢ SMITH

Maxx? Tinawt tela ura nettat timuḍan nnes. Hati aḍukṭur nnem yufa tadusi nnes zund ukan

tinawt. Ɣay-ad af d-iqqan ad ten iffeγ iman γ yat tizi nettan d umaḍun zund aḍukṭuṛ d tinawt

nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ah! Ur nn akkʷ g- is swangemeγ… Irwas is tidt ay-nna… imma, mad nn g-is tunnit keyyin?

Mᵃˢ SMITH

Masdd akkʷ iḍukṭuṛen gan γar iqqddacen. Ura imuḍan. Tayllant27 kad igan aγaras-aγaras28 γ

Ingliz.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc id bu- ill29 ur gan aγaras-aγaras.

Mᵃˢ SMITH

Yad-lli.

Ibedd.

Mᵃˢ SMITH d uγmis nnes bedda.

Tella yat teγawsa ggammiγ ad s-tt sseneγ. Maxx, γ tesga n waddad aγreman30, γ uγmis, ar bedda

akkan menckk ad lan willi mmutnin γ waxʷs31, willi lulnin uhu? Mad ur ikccemn ixf n yan ay-ad.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur jju g- is swangemeγ.

Yan imikk yaḍn n ufessas.

Izmaz sawelen sat tikkal.Afessas.

Izmaz sawelen kṛaḍt tikkal.

Izmaz ur a sul sawelen.

Mᵃˢ SMITH, γ uγmis nnes bedda.

Hakk, itteyura γ-id Bobby Watson immut.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Aḥḥ inu a Ṛebbi, igllin, man agu ad immut?

27

Taylelant (marine); 28

Eg aɣaras (être honnête); 29

Imillen/imilelen (marins); 30

Mell ɣ a tt ilin inɣmisen ɣ uɣmis dar azday d talaliyin d temttinin (l’état civil) 31

T iɣzi n tudert n kra n yan (âge);

Page 9: ''Tamarirt Tamjjudt''

9

Mᵃˢ SMITH

Maxx lliγ a ttuhamt? Illa nit γ ixf nnem. Immut sin isggʷasen ay-ad. Tekʷtit, hati nekka-d amḍel

nnes yan usggʷas d uzgen ay-ad.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Kʷtiγ t ad iga. Kʷtiγ t d ulggud. Macc, ur sseneγ maxx lliγ a ttuhamt ura keyyin lliγ t teẓeṛit γ

uγmis?

Mᵃˢ SMITH

Ur illa γ uγmis. Nesawel f temttint nnes kṛaḍ isggʷasen ay-ad. Kʷtiγ fell-as s tasmunt n

iswingimen32.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Wayyahu, ikka tt inn yufa tadusi nnes.

Mᵃˢ SMITH

Iga tafekka akkʷ ifulkin γ Bṛiṭanya. Ur a iskar s ay- lli dar-s illan γ waxʷs. Bobby igllin, zrin

kkuẓ isggʷasen ma s immut, ireγa nit sul. Afekka nit iddern. D manikk ad ifjjij!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Bobby igllin.

Mᵃˢ SMITH

Terit ad tennit igllin n Bobby.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Uhu, hati tamγart nnes aγ a swingimeγ. Tela assaγ zund nettan, Bobby, Bobby Watson. Lliγ lan

yan wassaγ, ar ittecqqu ad ten nebḍu iγ ten neẓeṛa munen. Ur a ten nesmmstay ay- lliγ immut

nettan. Macc, ar γil-ad nit sul, llan medden lli itteγalen is d amttin ad tega ar nn dar-s ttefcaden.

Is tt tessent?

Mᵃˢ SMITH

Ẓeṛiγ tt γar yat tekklit lliγ aγ nn-tesmaggar tizi γ umḍel n Bobby.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur tt jju ẓeṛiγ. Is tefulki?

Mᵃˢ SMITH

32

Iɣ a d-ittawi wawal wayyaḍ (association d’idées);

Page 10: ''Tamarirt Tamjjudt''

10

Dar-s tibbunkar gaddanin, macc ur nufa ad nini is tefulki. Teγzzif bahra, tedus bahra. Tibbunkar

nnes ur gaddantt, macc nufa ad nini is tefulki. Tegʷzzal d teqqucca bahra. Tega taslmadt n

uraren.

Izmaz uten smmus tikkal.

Tezri yat tizi iggutn.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Man agu as nnan rad ttahelen sin- it-sen?

Mᵃˢ SMITH

Tafsut-ann d-yuckan, iγ akkʷ ttatan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Iqqan-d ad neddu s temγera nnes.

Mᵃˢ SMITH

Ixaṣṣa ad asen nawi tarragt. Man ta a rad asen nawi?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Maxx ad asen ur nefek yan γ sa iṭṭebṣilen n uẓṛef lli numeẓ γ temγera nneγ nekk d- ik d lli jju ur

nenawel?

Imikk n ufessas. Izmaz uten snat tikkal.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar ttebbi tasa lliγ tega tadgalt temẓẓiy nit sul.

Mᵃˢ SMITH

Ifulki lliγ ur skeren tarwa.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ɣay-ann kad ten inn- ixaṣṣan! Tarwa! Tamγart tegllint, ma rad s- isen tesker yad-lli?

Mᵃˢ SMITH

Temẓẓiy sul. Teẓeḍaṛ ad sul tettahel. Tasnit33 tucka-d d-is bahra!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma rad s-tt ittawi γ tarwa? Yak tessent is dar-sen yan ufrux d yat tefruxt? Mad igan assaγ

nnesen?

33

Iga tt uzmez lli itt iḍfuṛn tamttint n kra n yan/yat (deuil);

Page 11: ''Tamarirt Tamjjudt''

11

Mᵃˢ SMITH

Bobby d Bobby zund imarawen nnesen. Dadda-s n Bobby Watson, awssar Bobby Watson iga

bu- idrimen d iḥmel afrux. Rad nit yaf ad yasi Bobby.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ay-lli ikkan afella ay-ann. Imma ibba-s n Bobby Watson, tawssart Bobby Watson rad taf zund

ka mit, d-γ nettat, ad tasi Bobby Watson, illi-s n Bobby Watson. Ɣik-ad ma-s n Bobby Watson,

Bobby, rad taf ad daγ tettahel. Is illa kra n yan γ ixf nnes?

Mᵃˢ SMITH

Yan wayyaw n Bobby Watson.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Man wa? Bobby Watson?

Mᵃˢ SMITH

Man Bobby Watson af a tesawalt?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

F Bobby Watson, iwi-s n uwssar Bobby Watson dadda-s-ann yaḍn n Bobby Watson, amttin.

Mᵃˢ SMITH

Ur d wanna, yan yaḍn. Ad iga d Bobby Watson, iwi-s n tewssart Bobby Watson ibba-s n Bobby

Watson, amttin.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tesawelt f Bobby Watson lli igan imzznezen n tenfulin n imudduten.

Mᵃˢ SMITH

Ayt Bobby Watson gan akkʷ id imzznezen n tenfulin n imudduten.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma tta tawwuri-ad icqqan! Macc, illa g- is ṣaḥa iggutn.

Mᵃˢ SMITH

Yah, iγ ur tella teγnnant.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Man agu ad ur tella teγnnant?

Page 12: ''Tamarirt Tamjjudt''

12

Mᵃˢ SMITH

Akṛass34 d usmwass35 d ukṛass.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ah! Kṛaḍ ussan γ imalass? Mad za iskar Bobby Watson tizi-ann?

Mᵃˢ SMITH

Ar ittesunfu, ar iggʷan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Maxx lliγ ur iswwuri kṛaḍ ussan-ann iγ ur tella teγnnant?

Mᵃˢ SMITH

Ur ufiγ ad sseneγ akkʷ tiγawsiwin. Ur ufiγ ad d-rareγ f isqqsiten nnem ur igan yat.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, iγez g-is uzmez.

Ar ttinit γik-ad fadd ad tejdert idammen36 γ udm inu.

Mᵃˢ SMITH

Tessent nit masdd uhu.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Irgazen gan akkʷ zund-zund! Ar γ- id tteγaman ass mad ila, igiṛṛu γ imi nγedd ar nn-teggam taẓult

d ar tekllum infuren, sin ignaren d mraw n tikkal γ wass, iγ ur a tessam ar kiγ ka.

Mᵃˢ SMITH

Ma rad tinit iγ teẓeṛit irgazen ar skaren zund tumγarin, ar kemmin ass mad ila, ar nn-tteggan

taẓult, ar nn-teggan baẓggʷaγ i infuren, ar ssan whisky?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur dar- i ssuqq, nekkin! Macc iγ tennit γik-ad ad yyi tezziwezt, awa… ur ḥmileγ man zund

taṭennaẓt-ad, hati tessent nit!

Teluḥ-nn taγriwin γ maggug, ar d-temmal uxʷsan nnes. Tenker.

Mᵃˢ SMITH, inker ura nettan,

iwades tamγart nnes, s imikk.

34

Ahad (mardi); 35

Amhad (jeudi); 36

Ar daγ nettini: neγ idammen γ udm n kra (humilier);

Page 13: ''Tamarirt Tamjjudt''

13

Ah! Maxx a tafullust inu iknefn lliγ a d-tessufust takat! Tessent nit is a ttiniγ may-ann s taḍṣa

(iga as ifassen, issuden tt.) Ma tta taḍṣa-ad nega nekknin imarayen iwssaren! Ack-d, rad nessxsi

tifawt neddu ma γ a neskar nunnu.

TAMDAYT TISS II

Willi nit daγ d Mary

Mary, tekcem-nn.

Nekkin ad igan timkirit. Zriγ yat tezzwit ifjjijn. Ddiγ s ssinima d yan urgaz, ẓeṛeγ yan ufilm γ

lantt temγarin. Nedda neswa aman-n-tudert37 d tegʷfayt, nγer ilmma aγmis lliγ d-neffuγ γ

ssinima.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Sitiγ38 is tezzrit yat tezzwit bahra iẓiln, is teddit s ssinima d yan urgaz d is teswit aman-n-tudert d

tegʷfayt.

Mᵃˢ SMITH

Imma aγmis?

MARY

Mᵃˢ d Mᵃˢˢᵃ Martin, inbgiwen nnun, llan γ imi n tegemmi. Ar s- i tteqqelen. Ur ssrqqeben ad d-

kcemen. Rad yad-lli d- iwen ccen imnesi.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yah, yah. Ar s-isen netteqqel d yaγ aγ laẓ. Lliγ ten ur neẓeṛa uckan-d, rad imil necc war nnesen.

Ur necca yat ass mad ila. Ur ixaṣṣa yad- lli ad nn-tebbit.

MARY

Kʷnnin ad yyi t innan.

Mᵃˢ SMITH

Ur t nesker bismma.

MARY, tebaqqi Mary s taḍṣa.

Ilmma ar talla. Ar tezmumug.

Seγiγ-d yat tazzirt39 n teḥanut.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

37

Yan wana n waman art en ssan medden (eau de vie); 38

Nurez, sitim, ẓuẓeḍ (espérer); 39

Iga yan uqqlluc (pot);

Page 14: ''Tamarirt Tamjjudt''

14

Mary inu ittuḥmaln, ṛẓem aggur, tesskcem-d Ayt Martin i Ṛebbi. Rad neles ibrdan nneγ d

ulggud.

Ayt Smith ffaγen γ ufasi. Teṛẓem

Mary aggur γ uẓlmaḍ lliγ d-kcemen

Ayt Martin.

TAMDAYT TISS III

Mary d Ayt Martin

MARY

Maxx lliγ nn-temaṭlem? Ur a skaren medden γik-ann. Ixaṣṣa ad d yad- lli tackem γ tizi. Is

tessnem? Skkus at γ γ-id, qqel at γil-ad.

Teffeγ.

TAMDAYT TISS IV

Willi daγ war Mary

Ayt Martin skkusen γ umnid n inger-at-sen, fissen. Ar temzmumugen s imikk.

Mᵃˢ MARTIN (amsiwal ixaṣṣa ad ittunna s yan wawal iẓḍayn,

ittalsn, ismuregn s imikk, ad ur infel meqqar-d γar s imikk40)

Suref yyi a Massa, macc irwas yyi, iγ ur jliγ, is kem yad maggareγ γ kra n mani.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ura nekkin, Mas, irwas yyi is k yad mmaggareγ γ kra n mani.

Mᵃˢ MARTIN

Ur kem yad ẓeṛiγ γ Manchester iγ aγ g- is smmaqqaren ussan?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Irwas. Nekkin, giγ ultt Manchester. Macc ur bahra kʷtiγ a Mas, ur ufiγ ad iniγ is k ẓeṛiγ nγ uhu!

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Ura nekkin giγ ggu Manchester a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad!

40

Eg d manikk yaḍn s imikk (nuancer);

Page 15: ''Tamarirt Tamjjudt''

15

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Macc, nekkin, a Massa, feleγ tiγremt n Manchester mad itteggan*

smmus n imlassen.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Ma tta asmmaqqar-ad ittukʷcaḍn! Ura nekkin, a Mas, fleγ-nn tiγremt n

Manchester mad itteggan smmus n imlassen.

Mᵃˢ MARTIN

Umeẓeγ akabaṛ n uzzal41 n tiss ttamt d uzgen n taylgi, walli ilkkemn London tiss smmustt γar

smmus-d-mrawtt, a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad a Ṛebbi nu! Mad ittukʷcaḍn ay-ad! Ma tta asmmaqqar-ad42! Nessuda yan

ukabaṛ n uzzal nekk d- ik.

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad a Ṛebbi nu! Irwas nit is kem ẓeṛiγ, a Massa, γ ukabaṛ n uzzal?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Irwas ukan, ur nniγ uhu, rad ig uzmez γik-ann d yad- lli maxx uhu? Macc ur kʷtiγ f yat a Mas!

Mᵃˢ MARTIN

Ar ttemudduγ γ teduli tiss snat43 a Massa. Ur tella teduli tiss snat γ Ingliz, mac ar bedda

ttemudduγ γ teduli tiss snat.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Mad ittukʷcaḍn ay-ad! Ma γ ittuham yan ay-ad! Ma tta asmmaqqar-ad! Ura nekkin. Ar

ttemudduγ γ teduli tiss snat !

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Is nemmaqqar aṭṛeṣ γ teduli tiss snat a Massa!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Irwas taγawsa-nna is tella d ur akkʷ nniγ uhu. Macc ur t sul kʷtiγ a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Tisi nu illa γ imkerr44 wiss ttam, tasqqift45 tiss ṣḍiṣt a Massa.

41

Imiss n tesudut (train); 42

Amnugger, asmaggar, asamma (coïncidence); 43

T iskki tiss snat (2e classe);

Page 16: ''Tamarirt Tamjjudt''

16

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Ura nekkin tisi inu iga t imkerr wiss ttam, tasqqift tiss ṣḍiṣt a Massa

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad d asmmaqqar ittukcaḍn ay-ad! Irwas is nemmaggar γ tesqqift tiss ṣḍiṣt a

Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Irwas nit ilmma. Macc ur sul fell-as kʷtiγ a Mas!

Mᵃˢ MARTIN

Ay-iga Ṛebbi d tidt a Massa, hati ura nekkin ur fell-as kʷtiγ, macc ittuẓeḍaṛ is nettemẓeṛa γ-inn,

iγ akkʷ g- is swangemeγ, rad iniγ γik-ann a rad gentt teγawsiwin.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Yah a wa yad-lli yah a wa a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuman yan ay-ad!... Illa yad- lli dar- i tisi tiss kṛaḍt, γ tama n usksel, a Massa .

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Wakk a Ṛebbi ma γ ittuham yan ay-ad d ma ittukcaḍn ay-ad, dar- i yad- lli nekkin tisi tiss s ṣḍiṣt,

tama n usksel, γ umnid nnek a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Wakk a Ṛebbi ma γ ittuham yan ay-ad d ma tta asmmaqqar-ad!... Hiyya yad- lli nella γ umnid n

ger-at-neγ a Massa. Ɣ-inn aγ nettemẓeṛa!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Irwas nit macc ur sul fell-as kʷtiγ a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Ay-lli iga Ṛebbi d tidt a Massa, ura nekkin ur kʷtiγ f yat. Macc irwas yyi nit is γ- inn aγ

nettemẓeṛa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ad iga, macc ur yyi t bahra teffeγ turda a Mas.

44

Afagu* (wagon); 45

Takumurt, tazqqa (le compartiment)

Page 17: ''Tamarirt Tamjjudt''

17

Mᵃˢ MARTIN

Ur d kemmin a Massa ad yyi innan ad as nn-geγ tasufra nnes γ usatem d tesnimmer yyi d tajj yyi

ad uteγ yan ugiṛṛu?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Macc ɛɛad, nekkin ad iga a Mas! Ma γ ittuham yan ay-ad, ma γ ittuham yan ay-ad d ma tta

asmmaqqar-ad!

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad, mad ittukʷcaḍn ay-ad, ma tta asmmaqqar-ad! Hiyya tizi-ann aγ

nettemwassan a Massa ?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad d ma tta asmmaqqar-ad! Irwas yyi nit a Mas! Macc ur fell-as kʷtiγ.

Mᵃˢ MARTIN

Ura nekkin a Massa. Ur kʷtiγ f yat.

Imikk n ufessas. Izmaz uten snat tikkal, imikk uten yat tekklit.

Ms MARTIN

Zzeγ lliγ lliγ London, zdeγeγ γ tesukt n Bromfield a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Mad ittukʷcaḍn ay-ad. Ma γ ittuham yan ay-ad! Ura nekkin zzeγ lliγ d-uckiγ s London zdeγeγ γ

tesukt n Bromfield a Massa

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Hiyya nemmaqqar γ tesukt n Bromfield a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma ittukʷcaḍn ay-ad. Ma γ ittuham yan ay-ad! Irwas nit yad- lli, macc ur fell-as kʷtiγ a Massa

Mᵃˢ MARTIN

Zdeγeγ γ tegemmi tiss ṭẓa-d-mraw a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan yad! Ura nekkin zdeγeγ γ tegemmi tiss ṭṭẓa-d-mraw a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Page 18: ''Tamarirt Tamjjudt''

18

Hiya, hiyya, hiyya, hiyya, hiyya nettemeẓra γ tegemmi-ann a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Irwas ukan, macc ur fell-as kʷtiγ a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Zdeγeγ γ teduli tiss smmust, aggur wiss ttam a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Manikk ad iga γay-ad ma γ ittuham yan a Ṛebbi nu! Manikk ad ittukʷcaḍ! Ma tta asmaqqar-ad!

Ura nekkin zdeγeγ γ teduli tiss smmust, aggur wiss ttam a Massa.

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad, ma γ ittuham yan ay-ad, ma γ ittuham yan ay-ad d ma tta asmaqqar-ad!

Tessent is dar- i illa γ teḥanut n teguni yan issi46. Issi nu iḥba s yan iḥnbel igan azgzaw. Taḥanut-

ann, issi d iḥnbel nnes azgazaw, tella-nn γ ttemi n yan uγgʷmmi ger tigemmi n waman47 d tin-

idlisen a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma tta asmmaqqar-ad a Ṛebbi nu, ma tta asmmaqqar-ad! Taḥanut n teguni nu tela, ura nettat, yan

issi idlan s iḥnbel azgzaw. Tili-nn γ ttemi n yan uγgʷmmi ger tigemmi n waman d tin- idlisen a

Massa.

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad d mad ittukʷcaḍn ay-ad! Hiyya a Massa nezdeγ γ yat teḥanut d ar

neggʷan γ yan issi a Massa. Ɣ-inn irwas aγ nemmaggar.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad d ma tta asmmaqqar-ad! Irwas nit is nemmaggar iḍ n iḍ-gam. Macc ur

sul fell-as kʷtiγ a Mas.

Mᵃˢ MARTIN

Dar- i yat tefruxt mẓẓiyn, tafruxt inu mẓẓiyn, tezdeγ d- i a Massa. Dar-s sin issggʷassen, teg

taẓɛṛit, yili dar-s yat tiṭṭt tumlilt d yat yaḍn taẓggʷaγt, teẓil bahra. Assaγ nnes iga t Alice a Massa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ma tta asmmaqqar-ad ikʷceḍ uzmez! Ura nekkin dar- i yat tefruxt, dar-s sin issggʷassen, yat tiṭṭt

tumlilt d yat tiṭṭt taẓggʷaγt, teẓil bahra, ig wassaγ nnes ura nettan Alice a Mas.

46

Iga t lkatri (lit); 47

Almyaḍi (toilettes);

Page 19: ''Tamarirt Tamjjudt''

19

Mᵃˢ MARTIN, s yan wawal itteγrradn ur ittenfaln.

Ma γ ittuham yan ay-ad! Ma tta asmmaqqar-ad! Mad ittukʷcaḍn ay-ad! Irwas is d yat ka-(y)-ann

a Massa!

Mᵃˢ MARTIN

Ma γ ittuham yan ay-ad! Irwas ukan nit a Massa

Izri mad iggutn n ufessas…

Uten izmaz agnar48 d ṭṭeẓa n tikkal!

Mᵃˢ MARTIN, lliγ iswangem mad iggutn, ibedd s imikk, ur akkʷ izreb,

isker tasga n Mᵃˢˢᵃ Martin lli xtelen ibaḍan n Mᵃˢ Martin, tebedd ura nettat s imikk;

Mᵃˢ Martin isker yan wawal idrusn, itteγrradn, simuregn s imikk .

Yah a Massa, ur g- is kra n turda, nettemẓeṛa yad, tegt tamγart inu nit…Elisabeth, ufiγ kem!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN ar nn-ttakʷmur s Mᵃˢ Martin s imikk.

Ar ttesudunen ger-at-sen γik-ann.

Uten izmaz yat tekklit s mad iggutn n tedusi. Taytti n izmaz issiwden agdud.

Ayt Martin, nettenin, ur ssfdeden i yat.

MᵃˢˢᵃMARTIN

Donald, keyyin ay-nna a darling49!

Skkusen γ yan wattag,

ar ttesudun ger-at-sen, gʷinen.

Izmaz uten daγ mennawtt tikkal.

Ar tteskkal Mary, yan

uḍaḍ f imi nnes, tekcem-nn s ccuṛ s usrir,

ar nit tesawal d ugdud.

TAMDAYT TISS V

Willi nit daγ d Mary

MARY

Elisabeth d Donald tezbi ten tumert, ur ad yyi ssfleden. Rad awen iniγ yat tegzi50. Elisabeth ur

tega Elisabeth. Donald ur iga Donald. Had tamatert inu: arraw lli f isawel Donald ur iga illi-s n

48

Sin-imrawen (vingt); 49

Awal-ad illa g-is s tenglizt. Ujjiγ t γik-ann.

Page 20: ''Tamarirt Tamjjudt''

20

Elisabeth, ur d yan ufgan ay-ann! Tafruxt n Donald tela yat tiṭṭt tumlilt d yat yaḍn igan taẓggʷaγt

zund ukan illi-s n Elisabeth. Macc arraw n Donald ila tiṭṭt tumlilt γ ufasi d tiṭṭt taẓggʷaγt γ

uẓlmaḍ. Win Elisabeth, nettan, ila tiṭtt taẓggʷaγt γ ufasi d tiṭṭt tumlilt γ uẓlmaḍ. May-ad ad

isrrumman asmater51 n Donald lli immaggarn d uṛḍaḍ-ad iggʷran. Meqqar d ismmaqqaren-ad

issuhamen lli gan irwas timitar γ ur illa ales awal, Donald d Elisabeth lli yad- lli ur igan

imarawen n yan warraw, ur gan Donald d Elisabeth. Ar ak ittini iga Donald. Mad ur isker ad ifles

is iga Donald. Ura nettan mad ur tesker ad tefles is tega Elisabeth. Mad ur isker nettan ad ifles is

iga Elisabeth. Mad ur tesker nettat ad tefles is tega Donald : jlan akkʷ s sin- it-sen. Man wa ad iga

Donald n tidt? Man ta ad igan Elisabeth n tidt? Mad nn ka yufan ṣaḥa nnes ad aγ ijjlu γik-ad? Ur

sseneγ. Ad ur nemmaγ ad nessen. Ajj at aγ tiγawsiwim mek-ann nit lli gantt. (tesker kra n

iẓummẓẓal s umnid n waggur, imil turri-d, tesawel s ugdud). Assaγ inu n tidt iga Sherlock

Holmes.

Teffeγ.

TAMDAYT TISS VI

Willi daγ war Mary

Ar sawalen izmaz ay-lliγ ka ṛmin. Lliγ yat tizi iggutn, bḍan Ayt Martin, urri nit s γ illi γ tt inn

yad-lli kkan.

Mᵃˢ MARTIN

Ttu aγ, a winu, ay- lli izrin ger-at-neγ d γil-ad lliγ aγ daγ smunen ussan, mmaγ aγ ad daγ ur nejlu i

nger-at-neγ, dder aγ zund mad izrin.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Yah, a winu.

TAMDAYT TISS VII

Willi daγ d Ayt Smith

Kcemen-d Ayt Smith γ uẓlmaḍ ihdumen lli nnesen bedda.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Timnisiwin a imddukkʷal inu ittuḥmalen. Suref at aγ iγ kʷen bahra neḥjjer. Neswagem ad awen

nerar issimγuren52 nnun d is ka nessen is rad d-tackim, waxxa aγ d ur tennam amya, ar nit

nettazzal neles ihdumen nneγ n uḥwac.

Mᵃˢ SMITH, ifqqɛa

50

Tayffart (secret); 51

Iγ ifeka yan timitar, umelan nγ anzaten ad ig kra n teγawsa d ay-lli g-is ira (l’argumentation); 52

Adduren (honneurs);

Page 21: ''Tamarirt Tamjjudt''

21

Ur necca amya ass mad ila. Kkuṣt tesragin ay-ad s- iwen netteqqel. Maxx lliγ nn-tettatam?

Ayt Smith skkusen γ umnid n inzrzaf.

Tiyyitin n izmaz mun-d d isurruyen,

s tedusi iggutn, kra iga t addad d nettan.

Ayt Martin, slawattinn nettat,

zund iγ nnukman d lluẓan53.

Ɣay-ann af icqqa wawal s izwar.

Yan ufessas iggutn innukman s izwar,

ilmma d ifssasen d terkkakin54 yaḍen

Mᵃˢ SMITH

Hm.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Hm, hm.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Hm, hm, hm.

Afessas.

Mᵃˢ MARTIN

Hm, hm, hm. Hm.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Hakk a wa hak hak.

Afessas.

Mᵃˢ MARTIN

Yut aγ akkʷ uṣmmiḍ.

Afessas.

Mᵃˢ SMITH

Meqqar ur illa uṣmmiḍ.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur illa umazzel55 n waḍu.

Afessas.

Mᵃˢ MARTIN

Ifulki lliγ ur illa.

53

Ḥccemen (timides); 54

Iγ a itterkkak ufgan (hésiter); 55

Iga t iγ a ittazzal waḍu (courant);

Page 22: ''Tamarirt Tamjjudt''

22

Afessas.

Mᵃˢ SMITH

Ah, la la la la.

Afessas.

Mᵃˢ MARTIN

Tella g- ik tecaga?

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Uhu. Ar ittenuγcuf.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Oh, a Mas, γ tegadda nnek, ur k ixaṣṣa γik-ann.

Afessas.

Mᵃˢ SMITH

Ul ur ila ussan.

Afessas.

MasMARTIN

Teγʷẓant.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar t nettini.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ar nettini ura afna56 n γik-nna.

Afessas.

Mᵃˢ SMITH

Tidt tella γ ger-at-sen.

Afessas.

Mᵃˢ MARTIN

Ɣik-ann ad illan.

Afessas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, i Ayt Martin.

Kʷnnin lli ittemuddun bahra, iqqan-d ad dar-un ili mad aγ ttinim.

Mᵃˢ MARTIN, i temγart nnes.

Ini, a winu, mad teẓeṛit γ ass-ad?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Lahla akkʷ, ur ad yyi teflesem.

56

Taγawsa iga mar yat yaḍen, taɛnnuqqert (le contraire);

Page 23: ''Tamarirt Tamjjudt''

23

Mᵃˢ SMITH

Ur ad nn-neluḥ turda i ay- lli rad aγ tinit.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Rad nn-giγ teciḍem iγ yad- lli ikka iguyya nnun.

Mᵃˢ MARTIN, i temγart nnes.

Rad nn g- isen teciḍt, a winu, iγ yad- lli ikka agayyu nnem…

Mᵃˢˢᵃ MARTIN, ttebbenγel57.

A wa, ẓeṛiγ yat teγawsa γ ass-ad lli rad awen ur ikcem ixf. Yat teγawsa lli rad ur teflesem.

Mᵃˢ MARTIN

Ini t γil a winu.

Mᵃˢ SMITH

Ah, rad nefjjij.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Beḥḥra ubattaḥ!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

A wa γ ass-ad lliγ ddiγ s ugadaz ad d-seγeγ icakan58 lli d- itteggan fuffu59…

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma rad ig may-ad!

Mᵃˢ SMITH

Ad yyi ur tebbit awal, a winu, a tacct.

Mᵃˢˢᵃ SMTIH

Ẓeṛiγ γ tesukt, γ tama n yat tin-tissi60 yan urgaz lli ilesan mad ifulkin, ili dar-s mad itteggan sin

ignaren d mraw n isggʷassen lli ur …

Mᵃˢ SMITH

Lli ur mit?

57

Iγ ar izzigiz ufgan ukan ar ittebnγal (gracieuse); 58

Icagan ura nettnin ur ttunna (légumes); 59

Ar ttilin atig iggutn, yattuyn, ireɣan (cher); 60

Ɣ illi γ assan medden man zund atay, aman mminin… (café);

Page 24: ''Tamarirt Tamjjudt''

24

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Lli ur mit?

Mᵃˢ SMITH, i temγart nnes

Ad yyi ur tebbit awal, a winu, kad tegit gar.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Winu, hati keyyin ad izwarn tebbit yyi a awal. A afunas.

Mᵃˢ SMITH

Cct, mad iskar urgaz-ann?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

I wa rad tennam is ar skarkaseγ, isres yan ufud γ wakal ikʷnu.

Mᵃˢ MARTIN, Mᵃˢ SMITH, Mᵃˢˢᵃ SMITH

Uh!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Yah, ikʷna

Mᵃˢ SMITH

Ur illa may-nna.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ʃɛad, ikʷna. Aẓeγ t inn ad sseneγ mad iskar…

Mᵃˢ SMITH

Ma zza?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar ikkres ifalan n idukan nnes lli ifsin.

KṚAḌ-ANN YAḌEN

Ifulki bahra!

Mᵃˢ SMITH

Mladd is d ur kemmin ur ad kem fleseγ.

Mᵃˢ MARTIN

Page 25: ''Tamarirt Tamjjudt''

25

Maxx uhu? Ar neẓeṛṛa tiγawsiwin bahra issuhamnin iγ a nezzigiz. Nekkin γ ass-ad nit ẓeṛiγ γ

umitru61 yan urgaz iskkus f yat tedʷkkant ar yaqqera aγmis nnes s ttawil.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma tta imẓli62-ad iga!

Mᵃˢ SMITH

Irwas is d ww-ann nit ad iga?

Ar nessflid i mad iggern i tannaqqust n waggur.

Mᵃˢ SMITH

Hakk kra igger i tenaqqust n waggur.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Iqqan-d ad γ- inn yili kra. Ad dduγ ad ẓeṛeγ (Tedda ad teẓeṛ. Teṛẓem, taḍu-d). Ur γ- inn kensis.

Teskkus daγ.

Mᵃˢ MARTIN

Rad awen fekeh yan umdya yaḍn.

Tannaqqst.

MasMARTIN

Hakk kra igger i tennqqust n waggur.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Iqqan-d ad γ- inn yili kra. Ad dduγ ad ẓeṛeγ (Tedda ad teẓeṛ. Teṛẓem, taḍu-d). Ur γ- inn kensis.

Turri-d daγ s mmel nnes.

Mᵃˢ MARTIN lli ur issen mani sul ilkem γ wawal.

Ah!...

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Terit imil ad aγ tefekt yan umdya yaḍn.

61

Iga ukbaṛ n uzzal n ddu wakal (métro); 62

Kra n yan nna ur irwasn medden, ur igan zund medden (original, bizarre, extrentrique);

Page 26: ''Tamarirt Tamjjudt''

26

Mᵃˢ MARTIN

Yah..

Mᵃˢ SMITH

Hakk kra igger i tenaqqust n waggur.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur ad sul dduγ ad lgemeγ aggur.

Mᵃˢ SMITH

Macc illa kra γ imi waggur.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Takklit izwarn, ur g- is illa yan. Tiss snat ura nettat. Mad ak innan γil-ad rad g- is yili kra n yan?

Mᵃˢ SMITH

Acku kra isnanni tannaqqust!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Meqqar d γik-ann ur ikalla.

Mᵃˢ MARTIN

Manikk? Lliγ nessfled i tennaqqust tesawel is illa kra n yan γ imi waggur ar as ittegger ad as d-

nelgem.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ur d bedda. Teẓeṛit γil-ad.

Mᵃˢ MARTIN

Ʃɛad bedda.

Mᵃˢ SMITH

Nekkin iγ ddiγ dar kra ar tteggereγ i tennaqqust ad kcemeγ. Nniγ nekkin medden ar akkʷ skaren

zund γik-ann. Kra iga tt takklit nna tesawel tennaqqust hati illa kra n yan γ imi waggur.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Page 27: ''Tamarirt Tamjjudt''

27

May-nna ikka yad-lli afella iγ g- is nexmmim. Macc γ tillawt, tiγawsiwin gantt manikk yaḍnin.

Teẓeṛit γil-ad nit.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Teγʷẓan temγart nnek.

Mᵃˢ MARTIN

Ah! Kʷnnintin a tumγarin ar bedda ttenɛaremtt i ger-at-untt.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

A wa ha yyi rad dduγ ad nn-aggʷeγ. Ad ur tennit is iqqur ixf inu, macc rad teẓeṛt is γ-inn ur illa

kensis! (Tedda teẓeṛ. Teṛẓem, teqqen taggurt.) Teẓeṛit, ur g- is kensis.

Turri-d s mmel nnes.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ah! Irgazen-ad lli bedda iran ad iγʷẓinn macc ar bedda jllun!

Tannaqqust n waggur tesawel daγ.

Mᵃˢ SMITH

Hakk kra igger i tenaqqust n waggur. Iqqan-d ad γ- inn yili kra n yan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, lli bahra ifqqɛan.

Ad yyi sul tazent ad lgemeγ aggur. Teẓeṛit is ur iqqen may-ann aγjjaj. Turemt ar aγ temmal iγ

tesawel tennaqqust n wagggur, is jju γ- inn ur illa kensis.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Jju.

Mᵃˢ MARTIN

Ur t akkʷ teffeγ turda.

Mᵃˢ SMITH

Is d akkʷ ur yucka may-ann. Iγ tesawel tennaqqust n waggur is bedda γ- inn illa kra n yan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur ira ad yasus.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Argaz inu ura nettan iqqur ixf nnes.

Page 28: ''Tamarirt Tamjjudt''

28

Mᵃˢ SMITH

Illa γ- inn kra n yan.

Mᵃˢ MARTIN

Ay-lli ur illan ay-ann.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, i urgaz nnes

Uhu.

Mᵃˢ SMITH

Ʃɛad.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Nniγ ak uhu. Yat ukan, ur ad yyi sul tezziwezt s ur d yat. Iγ terit ad nn-taggʷet, teddut keyyin nit.

Mᵃˢ SMITH

Rad dduγ.

Mᵃˢˢᵃ Smith tesmass iγariwen

Mᵃˢˢᵃ Martin tesmass ixf.

Mᵃˢ SMITH, idda ad iṛẓem aggur.

Ah! how do you do63! (Yut-nn s yan usmmaqqel Mᵃˢˢᵃ SMITH d Ayt Martin lli akkʷ ittuhamen.)

Amγar n imssxsay n takat ay-ad!

TAMDAYT TISS VIII

Willi nit daγ, amssxay n takat

Amssxsay (ila yan cemcrur64 bahra mqqurn ismrqqiyn d yat temlesit): Tifawin a id Mas d id

Massa (medden ar nit sul ttuhamen. Tefqqɛa Mᵃˢˢᵃ Smith, terar ixf nnes ura terur-d i wazul nnes)

Tifawin a Mᵃˢˢᵃ Smith. Zund iγ tefqqɛat.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ah!

Mᵃˢ SMITH

Is ka tamγart inu jderen imikk idammen γ udm nnes lliγ ur teγʷẓa

63

Tawinest-ad tella s tenglizt. Ujjiγ tt s γik-ann nit. 64

Ar as tt inin itli ura nettan (casque);

Page 29: ''Tamarirt Tamjjudt''

29

Mᵃˢ MARTIN

Illa yad- lli yan umjiggiṛ, a Mᵃˢ Amγar n imssxsay n takat, ger Mᵃˢˢᵃ de Mᵃˢ Smith.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, i Mᵃˢ Martin.

Ur iga tawwuri nnek! (I Mᵃˢ Smith.) Ar k tteḥuṛmuγ ad ur teskccumt ayt beṛṛa i immukrisen n

tewja nneγ.

Mᵃˢ SMITH

Ah, winu, ad akkʷ ur tegt i may-ann ay- lli ur iswi. Amγar iga yan umddakʷel aqqbur n ayt dar-i.

Ar yad- lli d- i tesqqar ma-s, baba-s, sseneγ t. Inna yyi ad as fekeγ afus n illi iγ dar- i tella, macc

immut.

Mᵃˢ MARTIN

Hati ur d- ikka la nettan la kʷnnin.

AMSSXSAY

Mad ka illan?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Argaz inu ar yad- lli ittini…

Mᵃˢ SMITH

Uhu, kemmin ad ukan ittinin.

Mᵃˢ MARTIN

Yah, nettat.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Uhu, nettan.

AMSSXSAY N TAKAT

Ad awen ur γlin idammen. Ini at yyi mad illan a Massa.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yah. Macc nnukmiγ ad s-ik saweleγ qqam-qqray, macc amssxsay n takat iga nit imsiki n

uγaras65.

AMSSXSAY N TAKAT

65

Bu-usged lli ittajjan medden ad kken aγaras inin ibkkaḍen lli skeren (confesseur);

Page 30: ''Tamarirt Tamjjudt''

30

Wakk-wakk?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar netteẓi acku argaz inu ar ittini masdd iγ a tesawal tennnqqust illa bedda kra n yan γ imi

waggur.

Mᵃˢ MARTIN

Iẓeḍaṛ ad ig uzmez γik-ann.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

A wa nekkin ar ttiniγ iγ a tesawel tennaqqust is ur illa kensis.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Taγawsa ittukʷcaḍ uzmez ad irwas γay-d nneγ.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc γay-ad illa s iskkiren n tilawt ur d s temitar n usgwingem,

Mᵃˢ SMITH

Ɣay-nna ur illa lliγ γ- id illa umssxsay n takat. Igger i tennaqqust, ṛẓemeγ aggur, afeγ t inn ibedd

ukan.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Man agu ?

Mᵃˢ MARTIN

Ɣil-ad nit.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yah, macc ur γ-inn illa kran yan ay-lliγ teskarri tennaqqust tiss kkuṣt tikkal. Tiss kkuṣt tikkal ur

ttumnid.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Bedda. Kṛaḍt tikkal kad ittumnidn.

Mᵃˢ SMITH

Mᵃˢ Amγar, ajj yyi ura nekkin ad fekeγ kra n isqqsiten.

AMSSXSAY N TAKAT

Waxxa.

Page 31: ''Tamarirt Tamjjudt''

31

Mᵃˢ SMITH

Lliγ lgemeγ aggur ẓeṛiγ k, yak keyyin ad iskarrin tanqqust?

AMSSXSAY N TAKAT

Yah nekkin.

Mᵃˢ MARTIN

Tebeddt γ imi waggur? Ar teskirriyt ad d-teckemt?

AMSSXSAY N TAKAT

Ur t giγ d uskerkis66.

Mᵃˢ SMITH, i temγart nnes, s ternnawt.

Teẓeṛit? Ɣʷẓaneγ. Lliγ a nessflid i iskarrayen, hiyya kra n yan ar iskirriy tannaqqust. Ur tufit ad

tinit Amγar ur iga kra n yan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ad iga d uhu. Ar ak sawaleγ γar f kṛaḍt tikkal lli izwaren acku tiss kkuṣt tikkal ur ttumnid.

Mᵃˢ MARTIN

Lliγ teskkarri tennaqqust takklit izwarn, is d keyyin ay-ann?

AMSSXSAY N TAKAT

Uhu, ur d nekkin.

Mᵃˢ MARTIN

Irwas is d kra n yan yaḍn?

Mᵃˢ SMITH

Iggut mad tekkit γ imi waggur.

AMSSXSAY N TAKAT

Sin ignaren d smmus n tusdadin.

Mᵃˢ SMITH

Ur akkʷ teẓeṛit kenssis ?

66

Ssiskarkseγ (nier);

Page 32: ''Tamarirt Tamjjudt''

32

AMSSXSAY N TAKAT

Kensis. Ur g- is ales awal.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Is tessfledt i uskarray n snat tikkal?

AMSSXSAY N TAKAT

Yah, ur d nekkin ad iga uzmez. D ur γ- inn illa kensis.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tarnnawt! Ɣʷẓaneγ.

Mᵃˢ SMITH, i temγart nnes.

Ad ur teḥmuqqit. ( I umssxsay n takat.) Mad yad- lli teskart γ imi n waggur?

AMSSXSAY N TAKAT

Walu. Beddeγ γ-inn. Ar swingimeγ γ kada n teγawsiwin.

Mᵃˢ MARTIN, i umssxsay n takat.

Macc tiss kṛaḍt tikkal… ur d keyyin ad iskarrin?

AMSSXSAY N TAKAT

Ʃɛad nekkin.

Mᵃˢ SMITH

Macc lliγ nelgem aggur ur γ- inn tellit.

AMSSXSAY N TAKAT

Acku hati is ḥbiγ… ad ḍṣṣaγ.

Mᵃˢ MARTIN

Ad ur teḍṣṣat a Mᵃˢ Amγar. Tammukrist isnnukman ay-ad.

Mᵃˢ MARTIN

Ɣ yat teguri, ur ta jju nessen iγ teskarri tennaqqust is illa kra γ imi waggur nγedd uhu!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur jju g- is kensis.

Mᵃˢ SMITH

Illa bedda g-is kra n yan.

Page 33: ''Tamarirt Tamjjudt''

33

AMSSXSAY N TAKAT

Rad kʷen d ssakceγ. Teγʷẓanem s sin- itun. Iγ tesawel tennaqqust n waggur, kra n tikkal ar γ-inn

ittili kra n yan, tikkal yaḍen ur a γ- inn ittili kensis.

Mᵃˢ MARTIN

May-ad ar ikccem ixf67 n yan.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ɣay-ann ad nn g- is unniγ ura nekkin.

AMSSXSAY N TAKAT

S wawal n tidt, ur akkʷ cqqantt teγawsiwin. (I Ayt Smith.) Ssudem at inger-at-un.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Hati nessudem yad inger-at-sen yan imikk ay-ad.

Mᵃˢ MARTIN

Rad ssudemen inger-at-sen azkka. Dar-sen akkʷ tizi.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Mᵃˢ Amγar, lliγ aγ tiwest ad tefrut68 may-ad, ili d ixf nnek, kkes cemrur nnek, ameẓ akal yan

imikk.

AMSSXSAY N TAKAT

Suref at yyi, macc ur ufiγ ad ggiwreγ mad iggutn. Riγ nit ad kkiseγ cemrur inu, macc ur dar- i tizi

ad skkuyseγ. ( Iskkus, ur ikkes cemrur nnes.) Ad awen kkeγ aγaras, uckiγ-d s dar-un f yat

teγawsa yaḍn. Dar- i yan usmmigel n tewwuri69.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma s rad ak za nawes γ tewwuri nnek?

AMSSXSAY N TAKAT

Rad yyi nit bahra tesurfem (innukma bahra); ah (ar immal s uḍaḍ Ayt Martin)… is ufiγ… γ

umnid nnesen…

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ad ur tennukmut.

67

Taγawsa itteqqʷbal ixf n ufgan (logique); 68

Fek tifawin, ssisfiw (expliquer); 69

Mission de service.

Page 34: ''Tamarirt Tamjjudt''

34

Mᵃˢ MARTIN

Nega imddukkʷal iqqburen. Ar aγ ttinin inna ran.

Mᵃˢ SMITH

Ini.

AMSSXSAY N TAKAT

A wa. Is tenker takat γ tegemmi nnun?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Maxx lliγ tennit ghik-nna?

AMSSXSAY N TAKAT

Hati acku… suref at yyi, hati dar- i yan wanaḍ70 ad ssneseγ akkʷ takatin n teγremt.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Takatin akkʷ!

AMSSXSAY N TAKAT

Yah, takatin akkʷ!

Mᵃˢˢᵃ SMITH, tejla,

Ur sseneγ… ur t nniγ, is teram ad nn-aggʷeγ?

Mᵃˢ SMITH, ar isdlfu.

Ur illa yat. Ur γ- id illa waḍu n uznunu.

AMSSXSAY N TAKAT, ira asuref,

Walu? Ur dar-un kra n takat idrusn γ inkan, kra ma ijddern γ usγar71 nγedd tasila n tegemmi72?

Kra n takat nna helli beḥḥra ireγan?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Rar-d amzzuγ nnek, hati ur riγ ad d- ik ameẓeγ tiɛnnuqqar, macc hati ur dar-neγ yat γil-ad. Rad ak

ttekkffeleγ iγ illa kra ad ak γereγ.

AMSSXSAY N TAKAT

Ad ur tettum, hati rad g- i teskerem yan ujmil mqqurn.

70

Asγʷay (ordre); 71

Agnar (grenier); 72

Agrur n tegemmi (cave):

Page 35: ''Tamarirt Tamjjudt''

35

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Nefeka ak awal nneγ.

AMSSXSAY N TAKAT, i Ayt Martin,

Imma kʷnnin ur a dar-un ijdder kra?

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Waxxayt73 uhu.

Mᵃˢ MARTIN, i umssxsay n takat,

Tiγawsiwin nneγ skerentt ur gantt yat.

AMSSXSAY N TAKAT

Ur bahra gantt yat. Idrus bahra mad illan, kra n tewwuriwin ilan imikk, yat tanzllat, yan ugnnar.

Kra n imikk. Ur ad g- is netteks yat. Lliγ bahra ur tella tewwuri, drusentt bahra tesfekin 74 n

teyafut.

Mᵃˢ SMITH

Ur ar izzigiz yat. Inna tekkit iga γik-ann. Tasbbabt, tayyireza, assggʷass-ad iga zund takat, ur a

zzigizen.

Mᵃˢ MARTIN

Iγ ur llantt temẓin ur ad tili takat.

AMSSXSAY N TAKAT

Ura angi d-γ nettan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc illa ṣṣkkʷaṛ.

Mᵃˢ SMITH

Hati acku ar t id nettawi γ beṛṛa.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Takatin nettentin cqqantt. Ggutentt asen waẓayen75.

AMSSXSAY N TAKAT

Illa nit imikk, waxxa idrus. Yan igiḍ76 nγedd sin s unfus n tebutayt. Yat tefruxt nit temmut

imalass-ad izrin lliγ ur teqqen tabutayt.

73

(Malheureusement); 74

Tufekka, tasufut (prime); 75

Tankkist, tamukkest (taxe);

Page 36: ''Tamarirt Tamjjudt''

36

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Tettut tt?

AMSSXSAY N TAKAT

Uhu, is teγaldt is d timceḍt nnes ay-ann.

Mᵃˢ SMITH

Man zund γik-nna d nn- issaγn medden i urwas.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Is za teddit dar usbbab n iqqrcaden77?

AMSSXSAY N TAKAT

Ur γ- inn mad teskart. Ila adwas78 mar takat.

Mᵃˢ MARTIN

Ddu ekk-d, zzeγ dar- i, dar waggag79 n Wakefield.

AMSSXSAY N TAKAT

Ur dar- i azref ad ssnesaγ takat dar id waggag. Amγar nnesen rad as γlin idammen. Ar ssnesan

takatin nnesen s ixfawen nnesen nγedd ar asen ten ssnsantt tewaggagin.

Mᵃˢ SMITH

Ekk-d dar Ayt Durand.

AMSSXSAY N TAKAT

Ur as ufiγ ura nettan. Ur iga ggu Ungliz. Is as fekan tawmanit80 n Ingliz. Willi yumeẓen

tawmanit dar-sen azref ad ilin tigʷmma, macc ur dar-sen azref ad asen tentt issnes kra n yan yaḍn

takat iγ g-isentt tenker.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc lliγ g- is tenker takat, nessnesa tt nit.

AMSSXSAY N TAKAT

Isker may-nna s turkesa. Ur d nekkin ar ad t inn ickkem.

76

Assiṣmiḍ (asphyxie); 77

Isnfaden (allumettes): 78

Ila annal/tanilt (être assuré); 79

Tṭalb n Iṛumiyen (vicaire); 80

Asnti anamur n kra n yan (nationalité);

Page 37: ''Tamarirt Tamjjudt''

37

Mᵃˢ SMITH

Ura nekkin.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Lliγ bahra ur a teγawalt mani, Mᵃˢ Amγar, skkus sul imikk. Rad aγ teskert s ay- lli nera.

AMSSXSAY N TAKAT

Is teram ad awen alseγ i kra temssaḍṣatin?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yah ad iga, tegit afgan ilan tisent81.

Tessudemt.

Mᵃˢ SMITH, Mᵃˢˢᵃ MARTIN, Mᵃˢ MARTIN

Yah, yah, timssaḍṣatin, ayyuz!

Ar kkaten ṛṛecc.

Mᵃˢ SMITH

Mad akkʷ bahra ifulkin lliγ iga uzmez timssaḍṣatin n imssxsay n takat lli bedda igan tidt, lli

dderen medden.

AMSSXSAY N TAKAT

Ar sawaleγ f teγawsiwin lli ddereγ nekkin nit. Tilawt, γar tilawt. Ur llan idlisen.

Mᵃˢ MARTIN

Ɣik-ann ad tega, tidt ur tella γ idlisen, macc tella γ tudert.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ssfal!

Mᵃˢ MARTIN

Ssfal!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Fess at, hati issfal.

AMSSXSAY N TAKAT, ar tt tekkat tekuḥḥut mennaw tikkal.

Suref at yyi, ad g- i ur tesmuqqulem s γik-nna. Ar yyi tesnnukmum. Tessenem is giγ amllaẓẓu.

81

Afalkay, amasin (charmant);

Page 38: ''Tamarirt Tamjjudt''

38

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Iga afgan ilan tisent.

Tessudem t.

AMSSXSAY N TAKAT

Meqqar d γik-ann rad mmaγeγ ad ssfaleγ. Macc ttekkffel at yyi ad d ur tegem tamzzuγt.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Macc iγ nn s- ik ur nega tamzzuγt ur ad ak nessfled.

AMSSXSAY N TAKAT

Ur ikka may-nna agayyu nu!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Hati nniγ awen t yad- lli : hati afrux ad iga.

Mᵃˢ MARTIN, Mᵃˢ SMITH

Ah a afrux ittuḥmaln!

Ssudemen t.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN.

Ʃaqqed.

AMSSXSAY N TAKAT

A wa (Ar daγ ittekuḥḥu, issfal ilmma ar isawal ig as uγʷni taqqayt.) « Aydi d ufunas », umiyyen

ddereγ : yat tekklit yan ufunas yaḍn isaqqsa yan waydi yaḍn : « Maxx lliγ ur tezzɛluleft

aqqammu nnek? » « Asuref, as as inna waydi, acku γaldeγ is giγ ilu 82. »

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Man tifawt a rad d g- is nasi?

AMSSXSAY N TAKAT

Kʷnnin as ixaṣṣa ad s-tt yaf.

Mᵃˢ SMITH

Iγʷẓan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, tekkuzba83.

82

Yan umader bahra izurn (éléphant); 83

Iγ bahra ifqqɛa ufgan nγedd iγ as bahra γlin idammen (furieuse);

Page 39: ''Tamarirt Tamjjudt''

39

Tayyaḍ yaḍn

AMSSXSAY N TAKAT

Yan uɛlluc mẓẓiyn icca bahra asammγ84 ibbʷkn. Ukan sγʷin as ad yaru. Telul-d dar-s yat

tefunast. Macc, aɛlluc iga afrux, tafunast ur tufa ad as ttini «immi». Ur tufa ad as tini ura «baba»

d-γ nettan acku aγʷi imẓẓiy bahra. Sγʷin i uɛlluc ad ittahel d kra yat, d teγiwant85 tesker ay- lli

fell-as illan.

Mᵃˢ SMITH

S teγarast n Caen86.

Mᵃˢ MARTIN

Zund ilawan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Illa akkʷ γ iγmisen.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

May-ann izri γ tama nneγ.

AMSSXSAY N TAKAT

Rad awen iniγ yat yaḍn. «Afullus.» Yat tekklit, yan ufullus ira ad isker ikzin. Macc ur dar-s

acagur87, acku ssuggʷan t id medden d ulggud.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc aydi lli ran ad isker afullus ur s- is issen kensis.

Mᵃˢ SMITH

Rad awen iniγ yat ura nekkin : «Algmaḍ d ubaγuγ». Yat tekklit, yan ulgmaḍ ilkem-nn yan

ubaγuγ ini as : «irwas yyi is k sseneγ! » Irar as d ubaγuγ: «Ura nekkin.» «Hiyya, ini as ulgmaḍ,

ad yyi tefekt idrimen. » «Abaγuγ ur a yakka idrimen », as as d-irur umudar-ann adiwan lli, fadd

ad irur, innttegn-nn γ yat tefrawt88 idran iktarn s tesmlalin89 d tamment n ifullusen. Algmaḍ imdi

as ukan g-is, ar iḍṣṣa s yat taḍṣa tanmillust90. Iḍi-d nit ubaγuγ tajnwit nnes ar isḍuhyu: « rad ak

84

T isi, taẓuka (verrre); 85

Tigemmi n tiγremt/teγiwant (mairie); 86

Yat tiγremt γ tagut n temazirt n Fṛanṣa; 87

Tawnza (chance); 88

Taγzut (vallée); 89

Iga yat wanaw n waddag lli yakkan tigʷmma ẓggʷaγnin (fraisier); 90

T in imillus, cciṭan (méphistophélique);

Page 40: ''Tamarirt Tamjjudt''

40

lmdeγ ad teddert!» ilmma imel as d timlli n iḍaṛṛen91 nnes. Ur dar-s acagur. Algmaḍ ifssus fell-

as. S tukkimt illan d ixf nnes as yut abaγuγ γ tuẓẓumt n ignzi, ig akkʷ izlallayen, ar isḍuhyu:

«Uhu! Uhu! Kkuẓ n id uhu! Ur giγ illi-k. »

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Mad nit ifulkin ay-nna.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur tt yaγ yat.

Mᵃˢ MARTIN (iγmec92 afus n Mᵃˢ Smith)

Ad ak yarγud.

AMSSXSAY N TAKAT, g-is tasmin.

Ur tesker yat. D yat ar snat, hati sseneγ tt nit.

Mᵃˢ SMITH

Wayyahu.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc may-ann ur iga tidt.

Mᵃˢ MARTIN, i Mᵃˢˢᵃ Smith,

Tawala nnem ay-ad, Massa.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ssneγ yan. Rad awen tt ini. Azwir nnes iga t «Tadla».

Mᵃˢ SMITH

Tamγart inu tega bedda taṛumansit.

Mᵃˢ MARTIN

Tega ultt Ingliz igan taḥuṛṛit.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ha tt id: Yat tekklit, yan isli iwi-d yat tadla n ijddigen i teslit nnes lli as innan «tanmmirt» ; macc

lliγ ur ta tenna «tanmmirt», nettan, ur isawel, yusi as ijddigen lli as ifeka fadd as isker yat

91

Irur, irwel, issukef (s’enfuir); 92

Ameẓ afus n kra d-is teziwelt (serrer);

Page 41: ''Tamarirt Tamjjudt''

41

tamssirdt nit, ini as « rad ten daγ asiγ», ini as «ar kiγ daγ» lliγ ten iga γ ufus nnes iddu nit s γ- id, s

γ-inn.

Mᵃˢ MARTIN

Ah, ifulki!

Issudem nγ ur issudem Mᵃˢˢᵃ Smith.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Dar-k yat temγart a Mᵃˢ Smith lli mu akkʷ lan medden tasmin.

Mᵃˢ SMITH

Ad iga. Tamγart inu afulles93 ad tega s ixf nnes. Is akkʷ fell- i tefulles. Yat ukan, tega bahra

tawtemant94. Ar t ttinin medden.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, i umssxsay n takat.

Yan yaḍn a Amγar.

AMSSXSAY N TAKAT

Uhu, izri uzmez.

Mᵃˢ MARTIN

Ɣar ini ka.

AMSSXSAY N TAKAT

Ṛmiγ bahra.

Mᵃˢ SMITH

Sker aγ s ujmil-ad.

Mᵃˢ MARTIN

I Ṛebbi.

AMSSXSAY N TAKAT

Uhu.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Iqqur ul nnek. Nella f tergin ktinin.

93

Tanumert, taytti (l’intelligence); 94

Tela bahra timitar n tewtemt (féminine);

Page 42: ''Tamarirt Tamjjudt''

42

Mᵃˢˢᵃ SMITH, ar ttesudun iḍaṛṛen, ar tesḥuṭṭu, nγ wahli.

Giγ-nn s-ik Ṛebbi.

AMSSXSAY N TAKAT

Waxxa.

Mᵃˢ SMITH, γ umzzuγ n Mᵃˢˢᵃ Martin.

Ira! Rad aγ sul izziwez.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ttefu.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Hiyya walu. Ssugʷeteγ bahra.

AMSSXSAY N TAKAT

«Taytti n uṣmmiḍ95» : aḍggʷal inu, γ tesga n baba, iṭṭaf yad-lli yan wayyaw lli dar yan unttay96 lli

dar yan uḍggʷal lli iṭṭafn yan baba-s amγar γ tesga n ma-s lli yad- lli itaheln γ temγera nnes tiss

snat yat tefruxt lli igan ultt γ-inn lliγ tt issen γ yan γ imudduten nnes, tafruxt-ad lli bahra ittiri d

lli as yurun yan ufrux lli yiwin yat mmi- isafaren97 ur issenn tikṣṣaḍ lli gan γar tayyawt n yan

umazzal mẓẓiyn γ Taylelant98 n Ingliz lli d- issnker yan urgaz lli dar yat ibba-s lli isawaln

tasbbanyult zund ka mit d lli igan, irwas, tayyawt n yan umcnaw99 immutn γ mẓẓi nnes, ayyaw

nettan nit n yan bab ibaḥaren n waḍil lliγ d- ittukkas kra n waman n waḍil ur igan yat, macc dar-s

yan iwi-s n wayyaw nnes, lli bahra ur ittemussun, ig agumi γ tudert nnes lli itaheln yat tefruxt

bahra ifulkin, lli d yad- lli itteṛẓamn ; argaz nnes izwarn iga iwi-s n yan umuran100 ikkan aγaras

lli d- issnkern yat γ tefrexin nnes γ tirit101 ad tesker idrimen lli yufan ad tettahel yan ungʷmar lli

yad- lli issenn Rothschild lli ilan gʷma-s, lli infelen mennawtt tikkalt tawwuri, itahel, yaru yat

tefruxt lli ilan yan baba-s n baba-s amγar imdan, ar nn-ttegga tismmuqqal lli as ifeka yan

wayyaw nnes, aḍggʷal n yan ggu Beṛṭqqiz, iwi-s n yan bu imassen n iẓiḍ, lliγ bahra ur illa ẓẓleḍ,

lli iṭṭafn yan gʷma-s s tabbat lli yiwin yat temγart, illi-s n yan umsifer n temazirt102, lli igan

nettan nit gʷma-s tabbat n yan bu-ugʷfay, nettan nit imikr yan umsifer n temazirt yaḍn, itaheln

kṛaḍt tikkal; tiss kṛaḍt temγarin nnes…

Mᵃˢ MARTIN

95

Taytti n waḍu, axamuc, adxcam (rhume): 96

Anat, xali (oncel maternel); 97

Tamγart izznezan isafaren (phramcienne); 98

Ar tt tt inin i igumiyen d isrdasen lli tt ilin γ ill (la marine); 99

Ijnyuṛ (ingénieur); 100

Walli bahra iḥmeln tamazirt nnes (patriote); 101

Ay-lli ittegga ufgan γ ixf nnes, ay-lli itt ira ura nettan (désir); 102

(médecin de campagne);

Page 43: ''Tamarirt Tamjjudt''

43

Sseneγ tiss kṛaḍt temγarin-ad iγ ur jliγ. Ar tectta afullus γ yan uẓeṭṭa n uγiddu103.

AMSSXSAY N TAKAT

Ur d nettat ay-ann.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ccct!

AMSSXSAY N TAKAT

Rad iniγ:...tiss kṛaḍt temγarin nnes tega illi-s n tamssarut104 akkʷ ifulkin γ tesga nnes lli igan

tamdwelt zikk…

Mᵃˢ SMITH

Zund tamγart inu.

AMSSXSAY N TAKAT

… tettahel yan bu-usammγ105, bahra ittiqqenn, lli skeren i yan ixf n usbiddad n ikabaṛen n uzzal

yan wazzan lli iḥṛecn isker aγaras nnes γ tudert…

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Aγaras nnes n uzzal…

Mᵃˢ MARTIN

Zund γ tekkaṛḍiwin106.

AMSSXSAY N TAKAT

Ittahel yat tesbbabt n ṭẓa izmaz, baba-s iṭṭaf yan gʷma-s, amγar n yat teγremt mẓẓiyn, lli itaheln

yat teslmadt igan taẓɛṛit lli ilan yan wayyaw, angʷmar n tukkeḍt…

Mᵃˢ MARTIN

S tukkeḍt immutn?

AMSSXSAY N TAKAT

… itahel yat temγart yaḍn igan taslmadt iẓɛṛn lli ilan s wassaγ Marie, gʷma-s itahel s yat Marie

yaḍn, lli igan ura nettat taslmadt d teẓɛṛit…

Mᵃˢ SMITH

103

Mmel lliγ a itt ili uγiddu (guêpier); 104

Iga tt tamγart lli issarun tumγarin (sage-femme); 105

Argaz izzneza jjaj (vitrier); 106

(les cartes);

Page 44: ''Tamarirt Tamjjudt''

44

Lliγ tega taẓɛṛit ur ad teg γar Marie.

AMSSXSAY N TAKAT

… baba-s lli d-tessnker yat tewssart γ Kanaḍa lli igan tayyawt n yan waggag, ma-s mqqurn lli

ittehracn s uṣmmiḍ γ tegrest, zund akkʷ medden.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tullist ma γ ittuham yan. Ur akkʷ bahra tekccem ixf n yan.

Mᵃˢ MARTIN

Iγ aγ yut uṣmmiḍ ad nectta icddaden.

Mᵃˢ SMITH

Taγawsa ur iqqenn aγjjaj ad tega, macc tega bezziz.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Suref yyi a Mᵃˢ Amγar, ur yyi bahra tefaw tullist nnek. Ɣ tegira, iγ nelkem n ma-s mqqurn n

waggag ar aγ ttenckalentt teγawsiwin.

Mᵃˢ SMITH

Ar bedda netteckal d teḍaṛin n id waggag.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Yah a Amγar, aywa daγ! Medden ar awen t ttinin.

AMSSXSAY N TAKAT

Ah, ur sseneγ is rad as afeγ. Hati asmmigel n tewwuri aγ lliγ. Tekur-nn γ tizi lli illan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur dar-neγ tin- tizi γ dar-neγ.

AMSSXSAY N TAKAT

Imma za izmaz?

Mᵃˢ SMITH

Ur a zzigizen. Dar-sen yan iman unnzray. Ar bedda mmalen afna107 n tizi lli illan.

TAMDAYT TISS IX

107

Taγawsa innzrin d tayyaḍ, afna, taɛnnuqqert (le contraire); .

Page 45: ''Tamarirt Tamjjudt''

45

Willi daγ , d Mary

MARY

Massa, Mas…

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Mad terit?

Mᵃˢ SMITH

Ma s d-tuckit s γ-id?

MARY

Suref at yyi a Mas d Massa… d medden yaḍen… riγ… riγ… ura nekkin … ad awen iniγ yat

temssḍṣat.

Mᵃˢ MARTIN

Irwas yyi is d timkirit n imddukkʷal nneγ is tt ifel win ger tekuṭṭaṣ… Tera ura nettat ad tales i yat

temssḍṣat.

AMSSXSAY N TAKAT

Mad as ittini ixf nnes? (Ar g-is ismuqqul) Ah!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Maxx lliγ ur tekcemt ssuqq n ixf nnem? Ur akkʷ tellit a Mary…

AMSSXSAY N TAKAT

Ah! Nettat ay-ann! Ma tt a wa γay-ad.

Mᵃˢ SMITH

Imma keyyin?

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Mad kullu iga γay-ad?

Mᵃˢ SMITH

Tegam imddukkʷal.

AMSSXSAY N TAKAT

Bahra akkʷ!

Page 46: ''Tamarirt Tamjjudt''

46

Mary tega tiwwa i umssxsay n takat.

MARY

Lliγ ka sul ẓeṛiγ…!

Mᵃˢ d Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ah!

Mᵃˢ SMITH

Waw γ dar-neγ, γ tesggʷin n London.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur d-yucka!...

AMSSXSAY N TAKAT

Hati nettat ad issnesan takatin inu izwaren.

MARY

Giγ assnṣeḍ n waman mẓẓiyn.

Mᵃˢ MARTIN

Lliγ akkʷ gantt teγaswiwin γik-ad… imddukkʷal ittuḥmalen… issyafaten nnes gan mad ifrru yan,

gen win ufgan, ilin addur…

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Inna iga win ufgan hati ila addur.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc ur bahra ḥmileγ ad d- iγ tili γ γ- id… ger-at-neγ…

Mᵃˢ SMITH

Ur bahra teγera…

AMSSXSAY N TAKAT

Ah dar-un akkʷ imzzaγ n ulgamu108.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Nekkin ar ttannayeγ masdd timikirit, waxxa ur riγ ad kcemeγ tawwuri ur igan tinu, ur sar tega

amr timikirt…

108

Iga ten iswingimen lli iskar ufgan f wayyaḍ waxxa ur gan tidt (oeillères, préjugés);

Page 47: ''Tamarirt Tamjjudt''

47

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Meqqar tufa ad teg kra n tebulist n isnusuten.

AMSSXSAY N TAKAT

Ajj yyi.

MARY

Ad akkʷ g-isen ur tegt ixf nnek!... Hati ur gan gar.

Mᵃˢ SMITH

Hum..hum…ar tesirksisem, sin itun, macc yan imikk… teram …

Mᵃˢ MARTIN

Yah, taguri-ann ad d-yuckan.

Mᵃˢ SMITH

…ad kʷen akkʷ ẓeṛen medden yan imikk…

Mᵃˢ MARTIN

Llantt kra n tuctal109 n Ingliz, suref at yyi iγ daγ fruγ aswingem inu, lli ur ssenen ayt beṛṛa, waxxa

gan iwzzanen, s tewisi nnes, fadd ad saweleγ γik-ad…hati ur a ttiniγ γay-ad f kʷnnin…

MARY

Riγ ad awen iniγ…

Mᵃˢ SMITH

Ad ur tinit yat…

MARY

Ʃɛad.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Away a illi Mary, ddu s unwal ar nn g-is taqqerat amareg nnem γ umnid n tisit110…

Mᵃˢ MARTIN

Yah, meqqar ur giγ timkirit ar aqqeraγ ura nekkin amareg inu γ umnid n tisit.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

109

Tudera n wallen (pudeur) ; 110

Iga ya teγawsa ifawn lli ttegga i isksal (la glace);

Page 48: ''Tamarirt Tamjjudt''

48

Taylgi-ad lliγ teẓeṛit ixf nnek γ tisit ur as bahra tekkest turda.

Mᵃˢ MARTIN

Acku ur yad- lli γ- inn lliγ…

MARY

Ufiγ, irwas, ad awen d- iniγ yat temdyazt mẓẓiyn.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Mary, a illi, iqqur bahra ixf nnem.

MARY

Rad awen d iniγ yat temdyazt, is tessfledem? Tamdyazt-ad tela azwir «Takat» s waddur n

Umγar.

TAKAT

Tiγʷẓnin111 ar smlmiḍentt γ tagant

Yat teẓeṛut tenker g-is takat

Ibergemmi tella g- is takat

Tagant tella g- is takat

Medden tenker g- isen takat

Tumγarin tenker g- isentt takat

Igḍaḍ tenker g- isen takat

Isleman tenker g-isen takat

Aman tenkeren g- isen takat

Ignna tenker g- is takat

Iγd tenker g- is takat

Aggu tenker g-is takat

Takat tenker g- is takat

Akkʷ ma illan tenker g- is takat

Tenker g- is takat, tenker g- is takat

Ar ttinin tamdyazt ḍin tt Ayt Smith s beṛra n teḥanut

TAMDAYT TISS X

Willi nit daγ, tar Mary

111

Polycandre n'est pas dans le dictionnaire. Une seule explication est donc possible : polyandre est une femme qui a plusieurs maris. Or ce mot aurait pu choquer. Comme c’était le cas pour Boris Vian qui, dans les années cinquante, écrivait "merdre" au lieu de "merde". Justement pour ne pas choquer l’auditoire. La même chose peut être dite d’Ionesco qui a écrit "polycandre" au lieu de "polyandre", ces créatures féminines sortant du bois et ayant plusieurs maris. Étant donné que nous n’avons pas un personnage équivalent dans la langue amazighe, j’ai juste employé le mont

« taγʷẓent »’’ qui veut littéralement dire «ogresse »

Page 49: ''Tamarirt Tamjjudt''

49

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Teẓẓma yyi…

Mᵃˢ MARTIN

Tella nit imikk n tereqqa γ tittiytin nnes…

AMSSXSAY N TAKAT

Is akkʷ bahra ifulki may-ann.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Meqqar d γik-ann…

Mᵃˢ SMITH

Tesugʷetem.

AMSSXSAY N TAKAT

Ssfled at, s tidt… akkʷ may-ad iga bahra taγawsa iẓlin s kiwan… macc may-ad iga awingem inu

n umaḍal. Tawwargit inu. Tamadayant inu112… d isskʷti yyi d is ixaṣṣa ad afuḍeγ. Lliγ dar-un ur

tella tin-tizi, nekkin, γ tesrgat d yat tusdadt tella dar-i takat γ tesga-ann yaḍen n teγremt. Ixaṣṣa ad

ḥaṛṛuγ. Waxxa ur iga may-ann mad iggutn.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma rad ig? Imikk n takat n inkan?

AMSSXSAY N TAKAT

Ur d akkʷ. Yat takat n walim d yat waγad113 mẓẓiyn n wadis.

Mᵃˢ SMITH

Hiyya rad g-iγ iγama wafuḍ nnek.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tessrceqt aγ bahra!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

S tewisi nnun, nezzri yan smmust-d-merawtt n tusdadin n Descartes.

112

Ay-lli s a itt ini ifulki bahra bahra γ dar-s (idéal); 113

Tuqqedt (brülure) ;

Page 50: ''Tamarirt Tamjjudt''

50

AMSSXSAY N TAKAT iwades beṛṛa, imikk ibedd.

Imma za tamarirt tamýýuḍt?

Afessas yuman, annukmu.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar teskar i wazzar mek- lli bedda.

AMSSXSAY N TAKAT

Ah! Hiyya amsifaḍ, id Mas, id Massa.

Mᵃˢ MARTIN

Acagur114 ifukin, d takat ifulkin!

AMSSXSAY N TAKAT

Neẓuẓed t. I kiwan.

Idda umssxsay n takat.

Mun akkʷ d-is ar taggurt

urrin-d s id mmel nnesen.

TAMDAYT TISS XI WILLI DAƔ, ƔAR AMSSXSAY N TAKAT

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ufiγ ad seγeγ tuzzalt n ugudil115 i gʷma, macc ur ad teseγt Iṛlanda i baba-k mqqurn.

Mᵃˢ SMITH

Ar nezzigiz s iḍaṛṛen, macc ar nereqqa s tifawt d tergin.

Mᵃˢ MARTIN

Walli izzneza tafunast γ ass-ad, azkka rad iṭṭef taglayt.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ɣ tudert iqqan-d ad d-nesmuqqul γ usksel.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Nufa ad neskkus γ wazya iγ t sul ur ila uzya.

114

Tawnza (chance); 115

Ucmir, aclliq, acllil (poche);

Page 51: ''Tamarirt Tamjjudt''

51

Mᵃˢ SMITH

Iqqan aγ d bedda ad neswigim akkʷ γ teγawsiwin.

Mᵃˢ MARTIN

Asalas116 illa γ ufella, akal illa γ izddar.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Iγ nniγ yah, hati yat teγarast n wawal ay-ann.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Kiwan d tirra117 nnes.

Mᵃˢ SMITH

Asi tazayyert, ḥllilt tt, rad teg gar.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Aslmad ar immal i imḥḍaṛen ad aqqeran, macc tamucca ar takka tabbat i tarwa nnes lliγ sul

mẓẓiyen.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Meqqar aγ takka tefunat timγal nnes.

Mᵃˢ SMITH

Iγ lliγ γ temazirt, ḥmeleγ usuf118 d teggigt.

Mᵃˢ MARTIN

Ur ta tegit awssar ad telkemt may-ann.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Benjamin Franklin iγʷẓan: ur fell-as tezgam.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Mad gan ussan n imalass?

Mᵃˢ SMITH

Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday, Sunday119.

116

Tasyut, t igjda, issili (plafond); 117

Aylli d-itteyuran f ufgan (destin); 118

Iγ iga ufgan awliwel, waẓ (solitude); 119

T inglizt as ten inn-iga Ionesco;

Page 52: ''Tamarirt Tamjjudt''

52

Mᵃˢ MARTIN

Edward is a clerck ; his sister Nancy is a typist, and his brother William a shop-assistant120.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma tta tawja-ad!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Yuf dar- i yan ugḍiḍ γ yan igr yat tareγa γ yat tesmattayt121.

Mᵃˢ SMITH

Yuf ukan yan inrfel γ yat tegemmi tagʷfayt γ yan iγrem122.

Mᵃˢ MARTIN

Tigemmi n yan ggu Ingliz tega iγrem nnes nit.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ur bahra sseneγ tasbbanyult ad s- is sslkemeγ iswingimen inu.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Rad ak fekeγ tissal n teḍggʷalt inu iγ yyi tefekit isbder123 n urgaz nnem.

Mᵃˢ SMITH

Rad siggeleγ kra n waggag bu-Ʃisa akucan124 ad as taheleγ timikirt nneγ.

Mᵃˢ MARTIN

Aγrum iga addag lliγ iga uγrum ura nettan addag, d zzeγ tasaft125 aγ d-teffaγ tasaft, kra iga tt

taylgi γ telbbebest.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Dadda izdeγ γ temazirt macc ur iga tawwuri n temssarut.

Mᵃˢ MARTIN

Tanfult tega i tirra, amuck iga teγrdayt. Takʷmmart iga i mad t ittexrbacn.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

120

Ura γ-id. 121

Iga tt yan imiss ar s-is ttasin medden tiγaswin igan zund amlal, amazir… (brouette); 122

Ibrgemmi ( palais); 123

Afnniq lliγ a tteggan kra nna immutn, tegertilt n temzgida (cercueuil); 124

Walli tt inin γ Iṛumiyen masdd Ʃisa dar-s yat teγara lli igan tin Wakuc (monophysite); Celui qui ne reconnaît qu'une nature dans la personne du Christ (en opposit ion à la définition donnée par le concile de Chalcédoine (451) selon laquelle la nature humaine et la nature divine coexistent dans une personne. 125

Iga yan wanw waddag lli mu daγ ttinin medde : akrruc d talsent (chêne);

Page 53: ''Tamarirt Tamjjudt''

53

Tamubil ar bahra tezzigiz, macc mmi- isnwa ar tteḥiyyal tiram.

Mᵃˢ SMITH

Ad ur tegem id bibi, ssudem at bu-umnem126.

Mᵃˢ MARTIN

Charity begins at home127.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar tteqqeleγ s isil128 ad d-yack ad yyi iẓeṛ γ bu-tuccaf inu129.

Mᵃˢ MARTIN

Nufa ad nemel masdd tanuflayt tamunant130 yuf iẓiḍ131.

Mᵃˢ SMITH

Arwass a acawwur132!

Lliγ ihiyya Mᵃˢ Smith awal nnes, ww-inn yaḍen

fissen yan imikk, ar ttuhamen. Nessen is illa kra

n ukkuzbu. Tayttiwin n izmaz kkuzban s imikk

ura nettenti. Tiruriwin lli d-yuckan ixaṣṣa

ad ttunnantt, s izwar, s yan wawal ikremn, icqqan.

Tacqqawt d ukkuzbu ar ttiguten. Ɣ isggʷra n

temdayt-ad, kkuẓ udmawen-ann ixaṣṣa ad

mmiggiren bedden, yan tama n wayyaḍ,

ar sḍuhyun iγ a sawalen, ḥiyyelen-d tukkimin,

skeren ad mmaγen.

Mᵃˢ MARTIN

Ur a nettegga i tesmmuqqal nnes acawwur asggan.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Macc iγ llan idrimen rad akkʷ neseγ inna nera.

Mᵃˢ MARTIN

Yuf yyi iγ neγiγ aqqʷlil iγ a ttirireγ urti.

126

Bu-umckukeḍ (conspirateur); 127

Ɣik-ad ad s-t yura Ionesco, γik-ad ad s-t ujjiγ; 128

Illi ttekkan waman, tilggʷit, abadu (aqueduc); 129

Iga illi γ aẓẓaḍen medden tumẓin, izregan, aḍuḥan (moulin); 130

Tamγuri tamunant ( progrès social); 131

Ṣṣkkʷaṛ (sucre); 132

Yat teγawsa lli tteggan medden i idukan nnes ad smlmiḍen (cirage);

Page 54: ''Tamarirt Tamjjudt''

54

Mᵃˢ SMITH

Kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus, kakatus.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ma tta kakka, ma tta kakka, ma tta kakka, ma tta kakka, ma tta kakka, ma tta kakka, ma tta

kakka, ma tta kakka.

Mᵃˢ MARTIN

Ma tta amazzer-ad n kakka, ma tta amazzer-ad n kakka, ma tta amazzer-ad n kakka, ma tta

amazzer-ad n kakka, ma tta amazzer-ad n kakka, ma tta amazzer-ad n kakka, ma tta amazzer-ad n

kakka, ma tta amazzer-ad n kakka.

Mᵃˢ SMITH

Iḍan llan g- isen iggurdan, iḍan llan g- isen iggurdan.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Kakus, kusis, kukus, cakkar, kuku!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ar aγ teskert kukku, ar aγ teskart kukku.

Mᵃˢ MARTIN

Yuf yyi iγ sḍeṛeγ yat teglayt iγ ukʷereγ azger.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN, tebeḥ bahra imi.

Ah! uh! ah! uh! ajj at yyi ad skirriγ133 uxʷsan.

Mᵃˢ SMITH

Kayman!

Mᵃˢ MARTIN

Rwaḥ at ad nemrreq Ulis134.

Mᵃˢ SMITH

Rad dduγ ad zdeγeγ γ uḥcuc γ taddagin inu n kakaw.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

133

Iγ a sawalen uxʷsan n kra n yan (grincer); 134

Iga yan udm bahra mqqurn γ t ilyadt n Homer (Ulysse);

Page 55: ''Tamarirt Tamjjudt''

55

Taddagin n kakaw γ tebḥirin n kakaw ur a akkantt kawkaw, d akkantt d kakaw. Taddagin n

kakaw n tebḥirin n kakaw ur a akkantt kawkaw, d akkantt d kakaw. Taddagin n kakaw n tebḥirin

n kakaw ur a akkantt kawkaw, d akkantt d kakaw.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Tiγrdayin lantt iγʷrban, iγʷrban ur lantt tiγrdayin.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Ad ur teggert i aɛlluc!

Mᵃˢ MARTIN

Ad ur tesmasst aɛlluc!

Mᵃˢ SMITH

Ecc amucc, ad ur temacat s ilmec.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Aelluc ijiyyec

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Sḍiyyec amucc.

Mᵃˢ MARTIN

Sḍiyyec amucc immuccan, sḍiyyec amucc imuccan.

Mᵃˢ SMITH

Ismaccutten ismuccan.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Asmaccu.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Lalla-Tamucca.

Mᵃˢ MARTIN

Telit yan ulamuc!

Mᵃˢ SMITH

Ar yyi tesmuccut.

Page 56: ''Tamarirt Tamjjudt''

56

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Lalla Tamucca ar ttecabba s uɛttuc.

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ad as tt ur tecuttect hati teṛeẓa.

Mᵃˢ MARTIN

Sully!

Mᵃˢ SMITH

Prudhomme!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN, Mᵃˢ SMITH

François.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, Mᵃˢ SMITH

Coppée.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN, Mᵃˢ SMITH

Coppée Sully!

Mᵃˢˢᵃ SMITH, Mᵃˢ MARTIN

Prudhomme François.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Gar id bu-uγliγel, gar id bu- iγliγel.

Mᵃˢ MARTIN

Mariette, sker taγʷrit!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Kricnaimmuti, Kricnaimmuti, Kricnaimmuti!

Mᵃˢ SMITH

Ababa135 bbah t! Ababa ur dar-s kabab. Kabab dar-s yan ubaba.

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

Bazar, Balzak, Bazuka!

135

Anmγur n Ikatulkiyen (le pape);

Page 57: ''Tamarirt Tamjjudt''

57

Mᵃˢ SMITH

A, e, i, o, u, a, e, i, o, u, a, e, i, o, u, i!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

B, c, d, f, g, l, m, n, p, r, s, t, v, w, x, z!

Mᵃˢ MARTIN

Zzeγ tiskert ar aman, zzeγ isker ar tiskert.

Mᵃˢˢᵃ SMITH, ar teskart tadadit n ukabaṛ n uzzal.

Ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf, ddaf!

Mᵃˢ SMITH

Hati!

Mᵃˢˢᵃ Martin

Ur d!

Mᵃˢ MARTIN

I Ṛebbi!

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Ɣ-inn

Mᵃˢ SMITH

Hati!

Mᵃˢˢᵃ MARTIN

I Ṛebbi!

Mᵃˢ MARTIN

Ɣ-

Mᵃˢˢᵃ SMITH

Id!

Kkuzban, ar sḍuhyun s ay-lli gan γ imzgan i nger-at-sen.

Tifawt tenesa. Ɣ tillas ar nessflid s tenaγa ittezrabn imikk

s imikk.

S AY-LLI GAN

Page 58: ''Tamarirt Tamjjudt''

58

Hati ur d i Ṛebbi γ- inn, hati i Ṛebbi γ- id, hati ur d i Ṛebbi γ- inn, hati i Ṛebbi γ- id, hati ur d i

Ṛebbi γ- inn, hati i Ṛebbi γ- id, hati ur d i Ṛebbi γ- inn, hati i Ṛebbi γ- id, hati ur d i Ṛebbi γ-inn,

hati i Ṛebbi γ- id, hati ur d i Ṛebbi γ-inn, hati i Ṛebbi γ- id!

Ibbi wawal s yat tekklit. Tili-d daγ tifawt. Mᵃˢ d Mᵃˢˢᵃ

Martin skkusen zund Ayt Smith lliγ tessfal temzgunt.

Tamzgunt tessfal daγ s Ayt Martin lli ttinin iwaliwen n Ayt

Smith γ temdayt tamzwarut lliγ a itteqqen waddal s imikk .

ADDAL