Tablo Grafik Yorumlama fen omega 26...11 Mevsimlerin Olu˜umu Test – 1 9. Dünya üzerindeki bir...

cetin ceviz

Akıllı Tahtauyumlu

SORU BANKASI

TamamıVideo Çözümlü

8. SINIF

Mantık Muhakeme

Tablo Graf ik Yorumlama

Beceri Temelli Sorular

PISA-TIMSS

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve Artıbir Yayıncılık’a aittir.

Kitaba ait metin ve sorular, kaynak gösterilse bile kullanılamaz.

Kitabın hazırlanış yöntemi taklit edilemez.

FEN BİLİMLERİ / YENİ NESİL SORU BANKASI - 8

Yayını HazırlayanArtıbir Yayınları Yayın Kurulu

BaskıGüler OfsetFevzi Çakmak Mah. 10447 Sk. No: 24/1Karatay/KONYA • Tel: 0.532 662 94 21Sertifika No: 34742

Baskı Tarihi: Ağustos 2020

Yayıncı Sertifikası10418

ISBN978-605-80464-9-8

ATM YAYINCILIK SAN. TİC. LTD. ŞTİFevzi Çakmak Mahallesi 10448 Sokak No: 18/1 • Karatay / KONYATel: 0332 342 65 64 • Gsm: 0532 546 12 86www.artibiryayinlari.com // [email protected]

ÖN SÖZ

Sevgili Öğrenciler,

Eğitimde her yıl, her sınıf çok değerlidir. Özellikle 8. sınıf için bu durum bam-

başkadır. Bu yıl gösterilecek gayretler çok daha kıymetlidir.

Bu yıl gireceğiniz sınav, “yeni nesil” olarak isim yapmış; yoruma dayalı, gün-

lük hayatla ilişkilendirilmiş, deney sonucunda çıkarım yapma, tablo ve grafik

okuma, olaylar arasında bağlantı kurma ve dikkat becerisini ölçen nitelikli so-

rulardan oluşmaktadır.

Elinizdeki kitap, tüm bu becerilerinizi geliştirmek için, nitelikli sorulardan oluş-

maktadır. Kitapta, tümü yeni nesil sorular olan konu testleri bulunmaktadır.

Kitabın arka bölümüne, her ünitenin sonunda kendinizi test edebileceğiniz,

sarmal yapılı 7 adet deneme yerleştirdik. Bu denemelerle, becerilerinizi ger-

çek sınav tadında test etmeyi hedefledik.

Kitabın size; hız, beceri kazandırması ve başarı getirmesi dileğiyle....

Fen Bilimleri Yayın Kurulu

4

İÇİNDEKİLER1. ÜNİTE : MEVSİMLER VE İKLİM

Mevsimlerin Oluşumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

İklim ve Hava Hareketleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Mevsimler ve İklim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

2. ÜNİTE : DNA ve GENETİK KOD

DNA ve Genetik Kod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Kalıtım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Mutasyon ve Modifikasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Adaptasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Biyoteknoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

DNA ve Genetik Kod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

3. ÜNİTE : BASINÇ

Katı, Sıvı ve Gaz Basıncı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Basınç Uygulamaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

Basınç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

4. ÜNİTE : MADDE VE ENDÜSTRİ

Periyodik Sistem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

Fiziksel ve Kimyasal Değişimler & Kimyasal Tepkimeler . . . . . . . . . . . . 78

Asitler ve Bazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Maddenin Isı ile Etkileşimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

Türkiye'de Kimya Endüstrisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Madde ve Endüstri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

5. ÜNİTE : BASİT MAKİNELER

Makaralar ve Kaldıraçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104

Çıkrık, Eğik Düzlem ve Diğer Basit Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Basit Makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

İçindekiler

6. ÜNİTE : ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ

Besin Zinciri ve Enerji Akışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Enerji Dönüşümleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Sürdürülebilir Kalkınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142

7. ÜNİTE : ELEKTRİK YÜKLERİ ve ELEKTRİK ENERJİSİ

Elektrik Yükleri ve Elektriklenme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

Elektrik Yüklü Cisimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156

Elektrik Enerjisinin Dönüşümü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160

Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

CEVAP ANAHTARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

DENEME SINAVLARI

1. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 1

2. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 13

3. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 25

4. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 37

5. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 49

6. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 61

7. Deneme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 73

DENEME CEVAP ANAHTARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka yüz 85

Mevsimlerve İklim

1. ÜNİTE

8

sTEST Mevsimlerin Oluşumu

1. Ünite

1

2. Birbölgedeyaşananmevsim,obölgeyedüşenGüneşışınlarınınyerleyaptığıaçıyaveaktardığıısıenerjisimiktarınabağlıdır.GüneşışınlarıyüzeyenekadardikgelirseGüneş'tenaktarılanenerjideokadarfazlaolur.Fazlaenerjiaktarılanbölgedahafazlaısınırvesıcaklıkyükselir.

Buna göre, bir bölgeye yaz, sonbahar, kış ve ilkbahar mevsimlerinde Güneş'ten aktarılan ısı enerjisi miktarına ait sütun grafiği aşağıdakilerden hangisi olabilir?

CCCC��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

1. Fenbilimleriöğretmeni,mevsimlerinoluşmanedeniniaçıkladıktansonra,Güneşışınlarının,KuzeyveGüneyYarımKüre'leredikgeldiğikonumlarıKveLmodelleriileşekildekigibigöstermiştir.Bumodelleregöreöğ-rencilerinyorumyapmasınıistemiştir.

��

��

��

��

��

��

��

Bazı öğrencilerin yaptığı yorumlar aşağıdaki gibi olduğuna göre, bunlardan hangisi yanlıştır?DDDD

KmodelindeKuzeyYarımKüre'deyaz,GüneyYarımKüre'dekışmev-simiyaşanır.

A)LmodelindeKuzeyYarımKüre'dekış,GüneyYarımKüre'deyazmev-simiyaşanır.

B)

İkimodeldedeekvatorkuşağındahepyazmevsimiyaşanır.

C)DünyaKmodelindekikonumdanLmodelindekikonuma1yıldagelir.

D)

9

Test – 1Mevsimlerin Oluşumu

3. Mevsimlerinoluşumununnedeni,Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseninin,Güneşetrafındakidolanmadüzleminegöreeğikolmasıdır.

Buna göre Dünya'nın, Güneş etrafındaki hareketi sırasında dolanma düzlemine göre eksen eğikliği, ay-nı noktadan bakıldığında aşağıdakilerden hangisi gibi olmaz?

DDDD

��

��

��

��

��

��

��

��

��

5. Dünya'nındönmeeksenindekieğikliknedeniy-leaynıandaDünyaüzerindekifarklıbölgelerdefarklımevsimleryaşanabilir.KuzeyYarımKüre'deyazmevsimiyaşandığısıradaGüneyYarımKü-redekışmevsimiyaşanır.BundaDünya'nınGü-neşetrafındakidolanmayörüngesiüzerindebu-lunduğuyerdebelirleyiciroloynar.

Buna göre, Kuzey Yarım Küre'de aşağıdaki mevsimlerden hangisi yaşanırken Dünya Gü-neş'e en yakın konumda olabilir?

BBBB

İlkbahar

C)

Yaz

D)

Sonbahar

A)

Kış

B)

4. DünyaüzerindekiherhangibiryeredüşenGü-neşışınlarınınmevsimleregöreyerleyaptığıaçı-lardeğişir.Buaçıyazmevsimindeenbüyük,kışmevsimindeiseenküçüktür.

Bir şehre dört mevsim, öğle vakti düşen Gü-neş ışınlarının yerle yaptığı açılar aşağıda-ki gibi olduğuna göre, bunlardan hangisi kış mevsimine ait olabilir?

AAAA��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

10

Test – 1 Mevsimlerin Oluşumu

6. Dünyaüzerindekibirbölgedeyaşanangecevegündüz,bubölgeyeGüneşışınlarınulaşıpulaşmamasınagö-redeğişir.Dünya'nınGüneş'ebakanyüzüherzamanaydınlık,Güneşışınlarınınulaşmadığı,arkadakalanyü-züiseherzamankaranlıkolur.Aydınlıkolanbölgelerdegündüz,karanlıkolanbölgelerdeisegeceyaşanır.Gündüzvegecelerinuzunluğuisemevsimleregöredeğişir.

Buna göre, Dünya'nın Güneş'e göre verilen aşağıdaki konumlarından hangisinde bu aydınlık ve karan-lık bölgeler hatalı çizilmiştir?

BBBB

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

7. Berkyaztatilinde,uluslararasıbirturşirketiileyurtdışıseyahatineçıkmıştır.Aşağıdaverilenharitadakigibiİstanbul'danönceİspanya'ya,dahasonraİspanya'danAvustralya'ya,Avustralya'dandaYeniZelanda'yagit-miştir.YeniZelanda'danTürkiye'yedönmüştür.

��

��

��

��

Buna göre Berk, hangi ülkeler arasındaki seyahatlerinde mevsim farklılığı yaşamıştır?DDDD

A) YalnızTürkiye'denİspanya'ya

B) Yalnızİspanya'danAvustralya'ya

C) İspanya'danAvustralya'yaveAvustralya'danYeniZelanda'ya

D) İspanya'danAvustralya'yaveYeniZelanda'danTürkiye'ye

11


9. Dünyaüzerindekibirbölgedeyaşananmev-simde,oandaDünya'nınGüneş'eolanuzaklığıdeğil,Güneşışınlarınınobölgeyegelmeaçısıönemlidir.Güneşışınlarınınaynıaçıilegeldiğibölgelerdeaynımevsimleryaşanır.Güneşışın-larınınDünya'yaşekildekigibigeldiğibirdurum-daK,L,MveNşehirleriverilmiştir.

� �

�

�

��

Buna göre, bu şehirlerden hangilerinde aynı mevsim yaşanır?

AAAAA) KveL B) LveM

C) K,LveM D) K,MveN

8. KuzeyveGüneyYarımKüre'lerdeyeredikolaraksaplananbirçubuğunöğlevaktioluşangölgesininuzunlu-ğumevsimleregöredeğişir.Çubuğungölgesiyazındahakısa,kışındahauzunolur.Türkiye'deyerebuşekil-desaplananbirçubuğunK,LveMmevsimlerindeoluşangölgeboylarınaaitsütungrafiğişekildeverilmiştir.

��

� � �

Buna göre K, L ve M mevsimlerinde Avustralya'da yere dik olarak saplanan bir çubuğun gölge boyuna ait sütun grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

AAAA

��

� � �

��

� � �

��

� � �

��

� � �

10. Mevsimlerinbaşlangıcıolantarihlerdenbiriolan21Haziran'daKuzeyYarımKüre'deenuzungün-düz,enkısagece;GüneyYarımKüre'deiseenuzungece,enkısagündüzyaşanır.21Aralık'taiseKuzeyYarımKüre'deenuzungece,enkısagündüz;GüneyYarımKüre'dedeenuzungün-düz,enkısageceyaşanır.Türkiye'deyaşayanBerk,gündönümüolarakadlandırılanböylebirgündegündüzvegecesürelerinibirkartaaşa-ğıdakigibiçizerekYeniZelanda'daüniversite-deokuyanabisiilepaylaşmıştır.

��

��

Berk'in abisi de kendi yaşadığı gündüz ve ge-ce sürelerini bir karta çizerek Berk ile paylaş-tığına göre, Berk'in abisinin çizdiği kart aşa-ğıdakilerden hangisi olabilir?

CCCC��

��

12

Test – 1 Mevsimlerin Oluşumu

12. Dünyaüzerindemevsimlerinbaşlangıcıolandörttarihvardır.Bunlar21Haziran,23Eylül,21Aralıkve21Marttarihleridir.ButarihlerdeDünya,GüneşetrafındakiyörüngesindeşekildekiK,L,MveNkonumlarındanbirin-debulunur.

�

�

�

�

��

Buna göre, bu tarihlerle konumların hatasız eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?BBBB

K L M N

A) 21Haziran 23Eylül 21Aralık 21Mart

B) 21Mart 21Haziran 23Eylül 21Aralık

C) 23Eylül 21Aralık 21Mart 21Haziran

D) 21Aralık 21Mart 21Haziran 23Eylül

11. Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseninineğikliğifarklımevsimlerinoluşmasınanedenolur.Dünya'nınGü-neş'egörebulunduğukonumdakiekseneğikliğinebakılarakmevsimlertahminedilebilir.Dünya'nınGüneş'egörekonumuşekildekigibiolduğundaçekilenbirresimvebununlailgilibazıöğrencilerinyorumlarıaşağıdaverilmiştir.

��

��

��

Buna göre, hangi öğrencinin yorumu yanlıştır?CCCC

BuandaDünyaGüneş'eenyakınkonumdaolabilir.

A)

Buandatarih21Aralıkolabilir.

B)

KuzeyYarımKüre'degündüzuzun-luğu,GüneyYarımKüre'dekigün-düzuzunluğundandahafazladır.

C)ResimKuzeyYarımKüre'deçekil-mişolabilir.

D)

13


13. Fenbilimleriöğretmeni,dersteGüneşyerinebirelfenerikullanarakGüneşışınlarınınDünya'yagelişinişekil-dekigibimodellemiştir.Öğretmenöğrencilerinden;Güneş,Dünya'yıbuşekildeaydınlatırkenK,LveMböl-gelerindegecevegündüzsürelerineaitsütungrafiğiniçizmeleriniistemiştir.

��

��

��

�

�

Buna göre, bazı öğrencilerin çizdiği aşağıdaki grafiklerden hangisi doğru olabilir?

( �� ) CCCC

��

� �

��

� �

��

� �

��

� �

14. KuzeyveGüneyYarımKüre'lerdeyazmevsim-lerindegündüzlergecelerdendahauzun,kışmevsimlerindeisegecelergündüzlerdendahauzunolur.Yıldaikikezdegündüzvegecelereşitolur.

Buna göre, gündüz ve gece sürelerinin eşit olduğu bir gün için;

I. GüneşışınlarıKuzeyveGüneyYarımKü-re'lerdeekvatoraeşituzaklıktakibölgelereyerleeşitaçıyapacakşekildedüşer.

II. Yarımkürelerdenbirindeilkbahar,diğerin-desonbaharmevsimibaşlar.

III. ÖğlevaktiekvatoraGüneşışınlarıdikolarakdüşer.

yargılarından hangileri doğrudur?DDDD

A) YalnızI B) YalnızII

C) YalnızIII D) I,IIveIII

15. Aynımiktardaışın,dikgeldiğiyüzeydedarbiralana,eğikgeldiğiyüzeydeisedahagenişbiralanadüşer.Böylecedikgeldiğiyüzey,eğikgel-diğiyüzeyegöredahafazlaısıenerjisikazandı-ğıiçin,dahafazlaısınır.Ekvatorilekutupbölge-leribunaörnekolarakverilebilir.

Ayrıcaçöller,gelenışığınbüyükkısmınısoğu-rur,azbirkısmınıyansıtır.Kutuplardakibuzullarisebununtamtersidir.Buzullar,eğikgelenışın-larınçoğunuyansıtır,azbirmiktarınısoğurur.

Buna göre, Güneş ışınlarının kutuplara gelme-sini modellemek isteyen bir öğrenci aşağıda-kilerden hangisini kullanması en uygundur?

DDDD

��

��

14

sTEST İklim ve Hava Hareketleri

1. Ünite

21. Fenbilimleriöğretmeniöğrencilerinden,havaolaylarınıgözlemleyecekleribiretkinliktasarlamalarınıistedi.

Öğrenciler,kendiaralarındabirtoplantıyaparak,heröğrencininhavaolaylarını,belirleyeceğiüçdeğişkenlegözlemlemesinekararverdiler.Öğrencileretkinliklerinibirhaftadatamamlayarakeldeettikleriverilerlebirtab-looluşturupöğretmeneteslimettiler.Öğretmentabloları,öğrencilerdenoluşturduğubirdeğerlendirmeko-misyonunaverdi.Değerlendirmekomisyonutablolarıdeğerlendirereketkinliğidoğruanlayıphatasızyapanüçöğrencinintablosuilebirdeğişkeniyanlışbelirleyereketkinliğihatalıyapanbiröğrencinintablosunusınıfpanosunaastı.

Panoya asılan tablolar aşağıdaki gibi olduğuna göre, hatalı değişkenin de olduğu tablo bunlardan han-gisidir?

DDDD

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

�

�

�

��

��

��

��

��

��

��

�

�

��

�

��

��

��

��

��

��

��

� ��

��

��

��

� ��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

�

�

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

�

�

�

��

�

�

�

�

15

Test – 2İklim ve Hava Hareketleri

2. Fenbilimleriöğretmeni,havaolaylarınıişlediğidersilaboratuvardayaparak

��

��

öncedenhazırladığıgösterideneyiniyaptı.Deneyde,içindeflamanampulolanbirmasalambasınışekildekigibiaçaraklambanınüzerindeincebirkâ-ğıtşeridituttu.Budurumdaöğrenciler,kâğıtşeridinhafifhafifdalgalanarakhareketettiğinigözlemlediler.Deneyinsonundaöğretmen,budeneydennetürçıkarımlaryapılabileceğiniöğrencileresordu.

Bazı öğrenciler aşağıdaki çıkarımları yaptığına göre, bunlardan hangi-si yanlıştır?

CCCC

Isınanhavayükselir.

A)

Havadakisıcaklıkdeğişimihavaakı-mıoluşumunasebepolur.

B)

Havasıcaklığınınarttığıyerdenemoranıyükselir.

C)Havaakımı,havaiçindekimadde-leridehareketettirebilir.

D)

3. Havaolaylarıveiklim;birbirindenfarklıkavram-larolsadaaynıatmosferolaylarınınfarklızamanaralıklarındagözlemlenmesiilebelirlenir.Havaolaylarıbirkaçgünlükgözlemverileriile,iklimise30-35yıllıkgözlemverilerininortalamasıilebelirlenir.

Buna göre;

I. sıcaklık,

II. yağış,

III. rüzgâr,

IV. nem

olaylarından hangileri hem hava olayları hem de iklim araştırmalarında gözlemlenen atmos-fer olaylarındandır?

DDDDA) IveII B) IIveIV

C) I,IIveIII D) I,II,IIIveIV

4. Havaolaylarıbirkaçgünlükgözlemlerlebelirle-nir.İklimise30-35yılgibiuzunsüreligözlem-lersonucundaeldeedilenverilerinortalamasıilebelirlenir.

Buna göre, sonuca ulaşmak için geçen süre açısından, bir yerdeki hava olayları ve iklimi belirlemek aşağıdakilerden hangilerinin uğ-raş alanı olabilir?

CCCC

Havaolayları İklim

A)ÇevreveŞehirci-likBakanlığı

Okulprojeödevgrubu

B)Okulmeteoroloji

kulübüOkulperformansödevgrubu

C)Okulmeteoroloji

kulübüÇevreveŞehirci-likBakanlığı

D)Okulmeteoroloji

kulübüOkulprojeödev

grubu

16

Test – 2 İklim ve Hava Hareketleri

5. Havadurumuraporlarıhazırlanırkengözlemlenenhavaolaylarındanbiridehavadakinemoranıdır.Sıla,ar-kadaşlarıilebirliktebiraraştırmaprojesiiçinziyaretettiğimeteorolojiistasyonundakiuzmana,havadakinemoranınıkendilerinindeölçebileceğibiryönteminolupolmadığınısordu.UzmanSıla'ya,aşağıdakiyönergeyivetabloyuvererekbiröğlevaktihavadakinemoranınıbelirleyebileceğibiretkinlikanlattı.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Kuru TermometredekiSıcaklık Değeri

Islak ve Kuru Termometreler Arasındaki Sıcaklık Farkı

1°C 2°C 3°C 4°C 5°C 6°C 7°C 8°C

10°C-14°C 85 75 60 50 40 30 15 5NemOranı(%)

15°C-19°C 90 80 65 60 50 40 30 20

20°C-25°C 90 80 70 65 55 45 40 30

Sıla,uzmanınverdiğiyönergeyegöregözlemleriniyaparakeldeettiğiverileriaşağıdakitabloyakaydetti.

Kuru Termometredeki Sıcaklık (°C)

Islak Termometredeki Sıcaklık (°C)

Pazartesi 13 11

Salı 14 13

Çarşamba 17 14

Perşembe 22 15

Sıladahasonratablodakiverileregöre,bugünlerdehavadakinemoranınıbelirleyerekuzmanlapaylaştı.Uz-manSıla'nınbulduğunemoranlarınıkontrolederekdoğruolduğunubildirdi.

Buna göre Sıla'nın, bu günler için belirlediği nem oranları aşağıdakilerden hangisidir?BBBB

Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe

A) 75 85 60 15

B) 75 85 65 40

C) 80 90 65 30

D) 80 90 70 40

17


7. Nem,yeryüzündekisularınbuharlaşmasısonu-cundahavayakatılansubuharıdır.Sıcaklıkart-tıkçahavadakinemdeartar.Isınanhavayük-selirkeniçindekisubuharıdahavaylabirlikteyükselir.Yükselenhavayukarılardasoğukha-vakatmanlarıilekarşılaştığındayoğuşurveya-ğışolarakyeryüzünedüşer.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, bu şe-kilde yoğuşma sonucu oluşan hava olayla-rından biri değildir?

AAAA

Yağmur

C)

Dolu

D)

Kırağı

A)

Kar

B)

6. Berk,internethaberlerinegözatarkenikifarklışehirde,ikifarklıbiliminsanıgrubununyayınladığıbildirilerdik-katiniçekti.Bunlardanbiri,MeteorolojiGenelMüdürlüğütarafındandüzenlenenpanelekatılanuzmanlarınya-yınladığı,aşağıdaki1.bildiriydi.DiğeriiseEnerjiveTabiiKaynaklarBakanlığıtarafındanorganizeedilenkon-feransakatılanuzmanlarınyayınladığı2.bildiriydi.

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

Buna göre, bu bildirileri yayınlayan bilim insanları için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?AAAA

1.Bildiri 2.Bildiri

A) Meteorolog İklimbilimci

B) İklimbilimci Meteorolog

C) Meteorolog Meteorolog

D) İklimbilimci İklimbilimci

8. Berk,yarıyıltatilindeİzlanda'dayaşayanteyzesivekuzenleriniziyaretetmekistiyor.İzlanda'yailkdefagideceğiiçinyanınanetürgiysileralmasıgerektiğinibilemiyor.Bununiçin,İzlandaileil-giliinternettebiraraştırmayapmakistiyor.

Buna göre Berk, yapacağı araştırma için bilgi-sayarındaki tarayıcının arama motoruna aşa-ğıdakilerden hangisini yazması en uygundur?

BBBBA)

��

B) ��

C) ��

D) ��

18

Test – 2 İklim ve Hava Hareketleri

9. FenbilimleriöğretmeniilkimkonusunuanlatırkenBerk,geçenyazMersin'den,memleketleriolanSamsun'ayaptıklarıkarayoluseyahatinihatırladı.Mersin'denhareketettiklerindeyeşilbitkiörtüsünüseyrederekyolal-dıktanbirkaçsaatsonradağlarınbitkiörtüsünündeğiştiğini,ormanlıkalanlarınazaldığınıveİçAnadoluBöl-gesi'ndedağlarınçölgibineredeyseağaçsızolduğunuhatırladı.SaatlersonraSamsun'ayaklaştıklarındaisedağlarınyenidenyeşilbitkiörtüsüveormanlarlakaplandığınıanımsadı.Buüçfarklımanzaraaşağıdakiresim-lerdeolduğugibigözününönündecanlandı.

Mersin Konya Samsun

Buna göre Berk, hatırladığı bu tecrübesi ile derste işledikleri konuyu ilişkilendirerek aşağıdaki çıkarım-lardan hangisini yapamaz?

BBBBA) Mersin'deAkdeniziklimi,İçAnadoluBölgesi'ndekarasaliklim,Samsun'daKaradeniziklimiyaşanır.

B) Türkiye'de,güneydenkuzeyedoğruhareketederkenbölgeleriniklimisıcak,ılımanvesoğukiklimolarakdeğişir.

C) Birbölgeniniklimi,obölgeninbitkiörtüsünüetkiler.

D) Ülkemizde,aynızamandilimindefarklıiklimleryaşanır.

10. Karbonbazlıgazlarınatmosferesalınımınınartmasısonucuoluşanseraetkisigibietkenlerbirbölgeniniklimi-nizamanladeğiştirebilir.İklimdeğişikliği,bölgeninbitkiörtüsünü,yeryüzüşekillerinivebubölgedeyaşayancanlılarınyaşamlarınıetkileyebilir.

Berkvearkadaşlarıokuldakiöğrencileribukonudabilinçlendirmekiçinbirçalışmayapıyor.Çevrekulübüolarak,iklimdeğişikliğininsebepolabileceğitehlikeleri,bazıbölgelerineskiveyeniresimleriilegöstermekistiyorlar.

Buna göre, Berk ve arkadaşlarının aşağıdaki gibi hazırladığı resim çiftlerinden hangisi, küresel iklim değişikliğinin sebep olabileceği tehlikeleri göstermek için uygun değildir?

AAAA

Buzul

C)

Eriyenbuzul Orman

D)

Çöl

İlkbahar

A)

Sonbahar Verimlitoprakarazi

B)

Erozyona uğramışarazi

19


12. İklim,iklimbilimcilerinuğraşalanıdır.İklimbi-limcilerbirbölgeniniklimini,obölgede30-35yılgözlenensıcaklık,nem,havabasıncı,rüzgâr,yağışveyağışşekligibihavaolaylarınınortala-masıilebelirler.

İklim bilimciler bu çalışmaları yaparken o yer ile ilgili;

I. enlem,

II. yükselti,

III. yerşekilleri,

IV. denizlereolanuzaklık

özelliklerinden hangilerini göz önünde bu-lundurur?

DDDDA) IveIII B) IIveIV

C) I,IIveIII D) I,II,IIIveIV

13. Berk,fenbilimleridersindeöğrendiğiiklimveha-vaolaylarıkonusunuakşamevdetekrareder-ken,öğrendikleriniözetolaraknotalıyor.Birbi-rinebenzerolmasınarağmenfarklıkavramlarolaniklimvehavaolaylarınıbirbirinekarıştır-mamakiçinkendinegörebazıayırtedicisoru-larhazırlayarakaşağıdakigibinotalıyor.

��

��

��

��

��

Buna göre, bu sorulardan hangileri Berk'i her zaman doğru sonuca götürür?

DDDDA) YalnızII B) YalnızIII

C) IveIII D) I,IIveIII

11. Dünya'dagenelolarak;sıcak,soğukveılımaniklimolmaküzereüççeşitiklimvardır.Bununlabirlikte,herböl-geninkendineözgüiklimtipivardır.

�

� �

Ülkemizin iklim haritası şekildeki gibi olduğuna göre, haritadaki K, L ve M iklim tipleri için aşağıdaki-lerden hangisi doğrudur?

CCCC

K L M

A) Soğukiklim Ilımaniklim Karasaliklim

B) Sıcakiklim Sıcakiklim Karasaliklim

C) Karadeniziklimi Akdeniziklimi Karasaliklim

D) Karadeniziklimi Karasaliklim Ilımaniklim

20

sTEST Mevsimler ve İklim (Karma Test)

1. Ünite

3

2. Birbölgeyeaitbirhaftalıktahminisıcaklıkvebasınçdeğerleriaşağıdakigibidir.

��

��

��

Buna göre,

I. Bölgedesıcaklıkhaftaboyuncaartarakdevamedecektir.

II. Sıcaklığınarttığıgünlerdebasınçazalacaktır.

III. Bölgedehaftasonukesinlikleyağışolacaktır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?AAAA

A)YalnızII B)IveII C)IveIII D)I,IIveIII

1. Işıl,yaptığıbiraraştırmada,üzerinedüşenışıkmiktarınagörerenkdeğiştirenbirkumaşınicatedildiğiniöğre-niyor.Kumaş,üzerineışıkdüştüğündeısınıyorvetuttuğuısımiktarınagörerengideğişiyor.Kumaşsoğukol-duğundakırmızı,sıcaklığıbirazarttığındasarı,sıcaklığıdahadaartarsamavirengedönüşüyor.

IşılbubilgiyikullanarakDünyayüzeyineulaşanışınlarınyeryüzündemeydanagetirdiğisıcaklıkartışınıgöre-bilmekiçinbirmodeltasarlıyor.Birtopuözelkumaşlakaplıyor.Topu,yeredikbirşekildesaplanmışçubuğageçiripkendietrafındadöndürüyor.Topuntamkarşısınagüçlüışıkyayanbirelfeneriyerleştiriyor.

��

��

Topun kendi etrafında sürekli dönmesini sağlayan Işıl, feneri açtıktan bir süre sonra topun görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?

BBBB��

21

Test – 3Mevsimler ve İklim (Karma Test)

4. İsmail,mevsimlerkonusundayaptığıaraştırma-larsonrasındaaşağıdakinotlarıhazırlamıştır.

Dünya’nınGüneş’euzaklığıyılboyuncade-ğişir.ÇünküDünya’nınGüneşetrafında-kiyörüngesibasıkbirdaireşeklindedirveGüneşbubasıkdairenintammerkezindedeğildir.Dünya’nınGüneş’eenyakınoldu-ğutarih3Ocak’tır.ButarihteülkemizindebulunduğuKuzeyYarımKüre’dekışmev-simiyaşanır.GüneyYarımKüre’deiseay-nıtarihteyazmevsimiyaşanır.

Buna göre İsmail’in aldığı bu notlara bakı-larak,

I. YeryüzündekimevsimlerindeğişmesiDün-ya’nınGüneş’eolanuzaklığıiledoğrudanil-gilideğildir.

II. Dünya’nıntamamındaaynımevsimleraynıtarihlerdeyaşanır.

III. Dünya,Güneş’eyaklaştığındatümDünya’dahavalarısınır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?AAAA

A) YalnızI B) IveII

C) IIveIII D) I,IIveIII

5. 21-25TemmuztarihleriarasındaİstanbulÜskü-dar’dabeklenenhavatahminitablodakigibidir.

Gününenyüksek sıcaklığı

Hava durumu

21Temmuz 27 °C Açık

22Temmuz 28 °C Bulutlu

23Temmuz 27 °C Açık

24Temmuz 27 °C Yağışlı

25Temmuz 29°C Açık

Buna göre, tablodan faydalanarak,

I. Üsküdar’ıniklimi

II. VerilentarihlerarasındaÜsküdar’dameyda-nagelecekhavaolayları

III. VerilentarihlerarasındaÜsküdar’dahavaolaylarınınyaşamıolumsuzetkileyeceği

verilenlerden hangileri kesin olarak bili-nemez?

DDDDA) YalnızI B) IveII

C) IIveIII D) I,IIveIII

3. Biröğrenci,yaşadığıbölgedehermevsimin2.ayının15’indeGüneşışınlarınınyerleyaptığıenbüyükaçılarıtespitederekaşağıdakiçizimlerioluşturuyor.

��

��

Öğrenci bu gözleminin sonucunda,

I. MevsimlerleGüneşışınlarınınyerleyaptığıaçılararasındailişkivardır.

II. Güneş,kışmevsimindeöğlevaktibilegökyüzündekientepenoktayaulaşamaz.

III. Güneşışınlarınınyerleyaptığıaçılarabakılarakmevsimlerinadlarıkesinolarakbilinebilir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?BBBB

A)YalnızII B)IveII C)IveIII D)I,IIveIII

22

Test – 3 Mevsimler ve İklim (Karma Test)

7. Dünya,GüneşetrafındadolanırkenşekildekigibibiryörüngeizlerveK,L,MveNkonumlarındangeçer.Dün-yaK'deykenGüneş'euzakkonumdaolduğuhâldeKuzeyYarımKüre'deyazmevsimiyaşanır.DünyaM'dey-kenGüneş'eyakınkonumdaolduğuhâldeKuzeyYarımKüre'dekışmevsimiyaşanır.

�

�

�

�

��

Buna göre;

I. Dünya'nınGüneşetrafındakihareketisırasındamevsimlerinoluşmasındaDünya'nınGüneş'euzaklığınınbelirleyicibiretkisiyoktur.

II. Mevsimlerinoluşmasındabelirleyicietken,Güneşışınlarınınyeregelmeaçısıdır.

III. Dünya,GüneşetrafındahangikonumdaolursaolsunGüneşışınlarınındikgeldiğiyüzeylerdahafazlaısı-nırvesıcaklıkfazlaolur.

yargılarından hangileri doğrudur?DDDD

A)YalnızI B)YalnızII C)IveIII D)I,IIveIII

6. EsprilibiryapısıolanveolaylaraherzamanfarklıbiraçıdanbakmayısevenBerk,Dünya'nınGüneşetrafındakido-lanmadüzlemine,alışılageldiğigibiüsttendeğil,altındanbakarakhayalediyor.Dünya'nınkonumunu,Oğlakdö-nencesiyukarıdaolacakşekildeaşağıdakigibiçizerekbunagörebirdoğru-yanlışetkinliğihazırlıyor.Berk,hazır-ladığıetkinliğikişiselinternetsayfasındaarkadaşlarıylapaylaşarakarkadaşlarındanetkinliğideğerlendirmelerinivecevaplarınıgöndermeleriniistiyor.Berk'inarkadaşlarıetkinliğideğerlendirerekcevaplarınıBerk'egönderiyor.

��

��

��

��

Dünya,Güneş'eenyakınkonumdadır.

GüneyYarımKüre'dekışmevsimiyaşanır.

KuzeyYarımKüre'dekışmevsimiyaşanır.

Buna göre, Berk'in aşağıdaki arkadaşlarından hangisi etkinliği hatasız cevaplamıştır?BBBB

Y

D

Y

A) Y

D

D

C) D

Y

Y

D)D

Y

D

B)

23


9. Fenbilimleriöğretmeni,öğrencilerinden,bazıhavaolaylarıileilgilibirdeneytasarlamalarınıistemiştir.Sılata-sarladığıdeneyindelaboratuvarmasasınınüzerine,içindebüyükçebirbuzparçasıbulunanbirkapvekabınyakınınadabirmumyerleştirmeyidüşünmüştür.

MumBuz

Mumuyaktıktansonralaboratuvarınperdelerinikapatarakortamınkaranlıkolmasınısağlayacaktır.Buzvemu-munyukarısındantebeşirtozlarıserperekbirelfeneriilemasayıaydınlatacaktır.Elfenerininışığındatebeşirtozlarınınbuzdanmumadoğruhareketettiğiningözlemleneceğinibeklemektedir.

Buna göre Sıla, teorik olarak doğru olan bu gözlemden;

I. Soğukhavanınolduğuyerdeyüksekbasınçalanıoluşur.

II. Sıcakhavanınolduğuyerdealçakbasınçalanıoluşur.

III. Yüksekbasınçalanındanalçakbasınçalanınadoğruhavaakımıoluşur.

sonuçlarından hangilerinin çıkartılacağını bekleyebilir?DDDD

A)YalnızI B)YalnızII C)IveIII D)I,IIveIII

8. KveLşehirlerininDünyaüzerindekikonumlarışekildegösterilmiştir.

Ekvator

K

L

Buna göre,

I. KşehrineGüneşışığıdikgeldiğindeLşehrindekışmevsimiyaşanır.

II. LşehrindesonbaharmevsimiyaşanırkenKşehrindeilkbaharmevsimiyaşanır.

III. Herikişehirdedeaynıgüngündüzsürelerieşitolamaz.

yargılarından hangileri doğrudur?CCCC

A)YalnızI B)YalnızII C)IveII D)I,IIveIII

24


10. Dünyaüzerindeherhangibirbölgedeyaşananmevsim,bubölgedeGüneşışınlarınınyerleyaptığıaçıyabağ-lıdır.Güneşışınlarıöğlevaktiyerlenekadarbüyükaçıyaparsahavasıcaklığıokadarfazlaolur.Güniçindeyaşanangündüzvegecelerinuzunluğudamevsimleregöredeğişir.Yazmevsimlerindegündüzlergeceler-dendahauzun,kışmevsimlerindeisegecelergündüzlerdendahauzunolur.

Buna göre, Dünya üzerindeki herhangi bir bölgede gündüz ve gecelerin uzunluğunun Güneş ışınları-nın öğle vakti yerle yaptığı açıya bağlı değişimi;

�

��

��

�

�

��

��

�

��

��

�

grafiklerinden hangileri gibi olabilir?DDDD

A)YalnızK B)YalnızL C)YalnızM D)KveM

11. Tolga,fenbilimleridersindeiklimvehavaolaylarıkonusunuişlediktensonraMeteorolojiGenelMüdürlüğü'nüninternetsayfasınıziyaretederekgünlükhavatahminraporlarınıinceledi.Saatliktahmintablosununaşağıdakigibiolduğunugördü.Tolgatabloyudikkatliceincelediğinde,kafasınatakılanbazısorularıncevabınıbulabildi.

Buna göre Tolga, kafasına takılan;

I. Aynımevsimdefarklıhavaolaylarıyaşanabilirmi?

II. Günlükatmosferolayları,iklimözellikleriileaynıolabilirmi?

III. Havadurumusadecebirdeğişkenemibağlıdır?

sorulardan hangilerine bu tablodan cevap bulmuş olabilir?BBBB

A)YalnızI B)IveIII C)IIveIII D)I,IIveIII

25


12. Açıkhavabasıncınınvarlıklarüzerinebasınçuyguladığınısöyleyenfenbilimleriöğretmeniöğrencilerindenaçıkhavabasıncınınetkilerinebirörnekvermeleriniistiyor.Öğrencilerinverdiğiörnekleraşağıdakigibidir.

Islakmasaüzerinedüşenmadeniparayımasadanayırmaktagüçlükçekmiştim.

Gülsüm

Ağzınıhavaalmayacakşekildeka-pattığımiçiboşpetşişeyibuzdo-labınakoymuştum.Birsüreson-rabaktığımdaşişeiçineçökmüştü.Mert

Uzunsürekullanmayacağımızeş-yalarınaylontorbalaravakumlaya-raksaklıyoruz.

Emine

Buna göre, hangi öğrenciler öğretmenlerinin isteğine uygun örnek vermiştir?DDDD

A)GülsümveMert B)GülsümveEmine C)MertveEmine D)Gülsüm,MertveEmine

13. Atmosferiolmayanyadaçokinceolangezegenlerdegecevegündüzsıcaklıkfarkıçokfazladır.Bunedenlebugezegenlercanlıyaşamınauygundeğildir.Dünya'mızınatmosferiisedoğalbirseraetkisioluşturarakge-cevegündüzsıcaklıkfarkının,canlılarınyaşamasınauygunbiraralıktaolmasınısağlar.Uzaydangelenışın-ların,enerjilerininbirkısmınıyeryüzüneaktardıktansonrayansıyaraktekraruzayadönmesineolanaksağlar.

Atmosferinyapısındabulunankarbondioksitgazınınyeryüzündekisalınımıarttığında,atmosferinseraetkisidahadaartar.Bununsonucuolarak,şekildekigibi,normaldeuzayadönmesigerekenışınlar,atmosferdenyansıyaraktekraryeryüzünedöner.Böyleceyeryüzündedahafazlaenerjikalırvehavasıcaklığınındahadaartmasınanedenolur.Budurum,küreselısınmaveiklimdeğişikliklerinesebepolur.Bunedenleduyarlıtop-lumlarkarbonbazlıgazlarınsalınımınıkontrolaltındatutmakiçinönlemleralmayaçalışır.

��

��

��

Buna göre, sera etkisinin artmasını önlemeye yönelik bilinç oluşturmak için düzenlenen bir slogan ya-rışma için aşağıdaki sloganlardan hangisi uygun değildir?

AAAAA) Neslitükenmekteolanhayvanlarıkorumaaltınaalalım.

B) Çevreyikoruyalım,toplutaşımaaraçlarıkullanalım.

C) Basınçlıdeodorantlaryerinedoğalesanslarkullanalım.

D) Ağaçdikelim,doğaldengeyikoruyalım.


14. Dünya'nınkendietrafındakidönmeekseni,Güneşetrafındakidolanmadüzleminegöreeğiktir.

��

��

�

�

�

��

��

�

��

�

Dünya'nınkendietrafındakidönmeeksenininekseninineğikolmasıbirbölgedekigece-gündüzsüresininde-ğişmesinenedenolur.DünyaKkonumundanNkonumunadoğruilerlerkenülkemizdekigece-gündüzsüre-leriarasındakideğişimyukarıdakigrafiktegösterilmiştir.

Buna göre, Dünya M konumundan L konumuna doğru ilerlerken ülkemizdeki gece - gündüz süreleri arasındaki değişim aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

CCCC

��

��

�

�

�

��

��

�

�

�

��

��

��

�

�

�

��

��

�

�

�

��

��

��

Çetin Cevizler İçin Deneme Zamanı

Haydi! Kitabı Çevir, Denemeyi Çöz.1

Tablo Grafik Yorumlama fen omega 26...11 Mevsimlerin Olu˜umu Test – 1 9. Dünya üzerindeki bir...

Documents

Transcript of Tablo Grafik Yorumlama fen omega 26...11 Mevsimlerin Olu˜umu Test – 1 9. Dünya üzerindeki bir...