1

System bezpośredniej likwidacji szkód

z OC komunikacyjnego

Dr Marek Monkiewicz, UFG

Warszawa, 9 marca 2009 r.

2

Plan Prezentacji

1) Koncepcja systemu bezpośredniej likwidacji szkód,

2) Przesłanki wprowadzenia systemu,

3) System bezpośredniej likwidacji szkód – Francja,

4) System bezpośredniej likwidacji szkód – Belgia,

5) System bezpośredniej likwidacji szkód – Włochy,

6) System bezpośredniej likwidacji szkód – Hiszpania,

7) System bezpośredniej likwidacji szkód – Grecja,

8) System bezpośredniej likwidacji szkód – Rosja,

9) Wnioski.

3

Koncepcja systemu bezpośredniej likwidacji szkód

System bezpośredniej likwidacji szkód z OC komunikacyjnego polega

na bezpośredniej regulacji roszczeń poszkodowanego w zdarzeniu

drogowym, bezpośrednio przez jego własne TU, w którym jest

on ubezpieczony z tytułu OC komunikacyjnego.

4

Architektura systemu bezpośredniej likwidacji szkód

TU sprawcy TU poszkodowanego

Sprawca Poszkodowany

P(2) S(1)

R (4)

O (5)

A)

TU sprawcy TU poszkodowanego

Sprawca Poszkodowany

B)

R (6)

O (7)

WS (3)

O(5) R(4) P(2) S(1)

Legenda: P- polisa; S – składka; WS – wywołane szkody; R – roszczenie; O - odszkodowanie

WS (3)

P(2) S(1)

P(2) S(1)

5

Przesłanki wprowadzenia systemu

• długi czas trwania likwidacji szkód,

• wysokie koszty likwidacji szkód,

• ułatwienia dochodzenia roszczeń dla poszkodowanych,

• przyspieszenie procesu likwidacji szkód,

• lepsza obsługa poszkodowanych,

• lepszy wizerunek TU i sektora,

• ograniczenie kosztów po stronie TU (eliminacja części procesów

sądowych, kosztów obsługi prawnej).

6

System bezpośredniej likwidacji szkód - Francja

• istnieje od 1968 r. (w obecnym kształcie od 2003 r.),

• obowiązuje na terytorium Francji i Monako,

• udział w zdarzeniu drogowym co najmniej 2 pojazdów mechanicznych,

• obejmuje szkody osobowe i majątkowe,

• co roku ustalany jest taki poziom wypłat odszkodowań, by System miał

zastosowanie do 80% wypadków drogowych (w 2005 r. – 6 500 EUR),

• rozliczenie ryczałtowe (w 2005 r. – 1 204 EUR),

• zarządzanie systemem – Komisja ds. Stosowania Ubezpieczenia OC.

7

System bezpośredniej likwidacji szkód - FrancjaPoszkodowani

TU poszkodowanego

Poszkodowani

TU poszkodowanego

TU sprawcy

TU poszkodowanego

zgłoszenie szkody

Wypłata 300 EUR

Wypłata 2450 EUR

Wypłata 6000 EUR

regres

Odszkodowanie ryczałtowe (1204 EUR w 2006 r.) x liczba wypłat

1)

1)

2)

2)

I etap

II etap

(do 6500 EUR)

8

System bezpośredniej likwidacji szkód - Francja

Efekty:

• skrócenie średniego okresu likwidacji szkód do 5 dni,

• obniżenie kosztów obsługi likwidacji szkód średnio o 20%,

• zmniejszenie liczby spraw sądowych o blisko 95%,

• stabilizacja bazy klientowskiej – co roku zmiany TU przez klientów < 12%,

• zbudowanie trwałego zaufania między TU (na 1,6 mln regresów ramach

systemu w roku 2007 tylko 150 przypadków skierowania

do postępowania arbitrażowego).

9

System bezpośredniej likwidacji szkód - Belgia

• istnieje od 1972 r.,

• zdarzenia drogowe tylko na terytorium Belgii,

• zdarzenia drogowe między pojazdami mechanicznymi zarejestrowanymi

w Belgii,

• wysokość odszkodowania – ustalona w oparciu o skalę odpowiedzialności,

• max wysokość odszkodowania w ramach systemu – 8 500 EUR

(od 1 VII 2007 r.),

• > 8 500 EUR – przepisy prawa cywilnego,

• rozliczenia ryczałtowe (1 400 EUR)– comiesięczne,

• zarządzanie systemem – Datassur (specjalna instytucja).

10

System bezpośredniej likwidacji szkód - Belgia

TU poszkodowanego

TU sprawcy

Datassur

Wypłata odszkodowania

Obciążenie rachunku

Roszczenie odszkodowawcze (R)

Kopia R

Przekazanie środków (30 dni)

11

System bezpośredniej likwidacji szkód - Belgia

Efekty:

• rozliczanie 75% wszystkich wypadków drogowych z udziałem pojazdów,

• 95% przepływów finansowych między TU – bezgotówkowo,

• skrócenie czasu likwidacji szkód,

• obniżenie kosztów likwidacji szkód.

12

System bezpośredniej likwidacji szkód - Włochy

• istnieje od 1978 r. (w obecnym kształcie od 1 II 2007 r.),

• zdarzenie drogowe tylko we Włoszech,

• zdarzenie drogowe tylko między 2 pojazdami mechanicznymi,

• szkody majątkowe w pojeździe (bez ograniczeń) + w przewożonych

towarach (do 15 000 EUR) + osobowe (wyłączone jeśli kierowca odniósł

poważny uszczerbek na zdrowiu),

• kierowcy podpisują wspólne oświadczenie o okolicznościach zdarzenia,

• rozliczenia (comiesięczne i roczne),

• zarządzanie systemem – ANIA.

13

System bezpośredniej likwidacji szkód - Włochy

Zakład A Zakład B

Wartość wypłaconych odszkodowań

1000 x 1200 = 1 200 000

1000 x 1000 = 1 000 000

Rozliczenia comiesięczne

(A obciąża B kwotą 1 200 000)

1 200 000

(B obciąża A kwotą 1 000 000)

1 000 000

Rozliczenia końcowe (roczne)

(A wyplaca B różnicę w wysokości przeciętnego odszkodowania)

1000 x 200 = 200 000

(B obciąża A różnicą w wysokości przeciętnego odszkodowania)

1000 x 200 = 200 000

Łączna wartość netto kwot uzyskanych od partnera

1 200 000 – 200 000 = 1 000 000 1000 000 + 200 000 = 1 200 000

14

System bezpośredniej likwidacji szkód - Włochy

Efekty:

• w 2006 r. w systemie rozliczanych było blisko 30% zdarzeń drogowych,

• skrócenie średniego okresu likwidacji szkody,

• obniżenie kosztów likwidacji szkód.

15

System bezpośredniej likwidacji szkód - Hiszpania

• istnieje od 1982 r.,

• tylko szkody majątkowe,

• procedura wypłaty odszkodowań – współpraca na linii zakład

poszkodowanego – CICOS – zakład sprawcy,

• zasada rekompensaty odszkodowań wypłaconych przez zakład

poszkodowanego wg stałej kwoty (800 EUR),

• rozliczenia ryczałtowe (tryb comiesięczny),

• zarządzanie systemem – CICOS.

16

System bezpośredniej likwidacji szkód - Hiszpania

Zdarzenie drogowe

kierowca - sprawca

TU sprawcy

kierowca -poszkodowany

TU poszkodowanego

TU sprawcy

TU poszkodowanego

poszkodowany TU sprawcy

informacja o zdarzeniuinformacja o zdarzeniu

ustalenie odpowiedzialności za zdarzenie (72 godz)

wystąpienie o zgodę na wypłatę odszkodowania

wypłata odszkodowania

zgoda na wypłatę odszkodowania

wystąpienie z regresem

odszkodowanie ryczałtowe-comiesięczne x liczba wypłaconych odszkodowań (2008 r. – 800 EUR)

CICOSinformacja o zdarzeniu

17

System bezpośredniej likwidacji szkód - Hiszpania

Efekty:

• skrócenie średniego okresu likwidacji szkód

[ z 85 dni (1985 r.) do 9 dni (2004 r.)],

• rozliczanie 70% wszystkich szkód (ok. 2 mln rocznie).

18

System bezpośredniej likwidacji szkód - Grecja

• istnieje od 1 V 2000 r.,

• tylko zdarzenia drogowe w Grecji,

• tylko zdarzenia drogowe między pojazdami mechanicznymi

ubezpieczonymi

w TU-stronach systemu,

• szkody majątkowe i drobne osobowe (te ostatnie od 1 IX 2005 r.),

• zarządzanie systemem – Biuro Rozliczeniowe Greckiej Izby Ubezpieczeń.

19

System bezpośredniej likwidacji szkód - Grecja

Biuro Rozliczeniowe Greckiej Izby Ubezpieczeń

Biuro Rozliczeniowe Greckiej Izby Ubezpieczeń

TU poszkodowanego

TU sprawcy

regresregres

odszkodowanie ryczałtowe

odszkodowanie ryczałtowe

20

System bezpośredniej likwidacji szkód - Grecja

Efekty:

• sprawdzenie się systemu (dowód – w 2005 r. rozszerzenie

na drobne szkody osobowe),

• wzrost zaufania między TU (oraz do samego systemu jako

mechanizmu likwidacji szkód i rozliczania między TU),

• skrócenie okresu likwidacji szkód (np. elektroniczna korespondencja

między TU),

• obniżenie kosztów likwidacji szkód.

21

System bezpośredniej likwidacji szkód - Rosja

• istnieje od 1 III 2009 r.,

• tylko szkody majątkowe,

• tylko zdarzenia drogowe z udziałem 2 pojazdów mechanicznych,

• tylko zdarzenia drogowe, w których oba pojazdy są ubezpieczone

w zakresie OC komunikacyjnego,

• tylko zdarzenia drogowe mających miejsce po 1 III 2009 r,,

• tylko zdarzenia drogowe, w których poszkodowany zawarł umowę

ubezpieczenia OC po 1 III 2009 r.,

• zasada rekompensaty odszkodowania wg stałej kwoty w wys. zależnej

od regionu (od 22 900 RUB do 31 700 RUB),

• rozliczenia ryczałtowe (tryb tygodniowy),

• zarządzanie systemem – Centrum Informacyjno-Rozliczeniowe RSA

(Rosyjskie Stowarzyszenie Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

22

System bezpośredniej likwidacji szkód - Rosja

Poszkodowany

TU poszkodowanego

TU poszkodowanego

TU sprawcy

Centrum RSACentrum RSA

wypłata odszkodowania odszkodowanie

ryczałtowe

odszkodowanie ryczałtowe

Regres co 7 dni (liczba wypłaconych odszkodowań x kwota właściwa dla regresu zależna od regionu)

Regres co 7 dni (liczba wypłaconych odszkodowań x kwota właściwa dla regresu zależna od regionu)

23

WnioskiKształt systemu:

• zakres obowiązywania = w zależności od państwa i jego doświadczeń

może obejmować szkody majątkowe i/lub osobowe (na początku

zwykle tylko szkody majątkowe),

• uczestnicy zdarzenia = 2 pojazdy mechaniczne, z reguły bez

karamboli, jeżeli szkody osobowe to raczej drobne, niekiedy inni

(piesi, rowerzyści),

• charakter funkcjonowania = umowny (rzadziej ustawowy),

• tryb rozliczania = ryczałtowy (najczęściej co tydzień lub co miesiąc),

• aspekty instytucjonalne = specjalne instytucje powołane

do zarządzania systemem.

24

Wnioski

Efekty systemu:

• ułatwienie (uproszczenie) dochodzenia roszczeń dla poszkodowanych,

• skrócenie okresu likwidacji szkód,

• obniżenie kosztów postępowania likwidacyjnego,

• zmniejszenie liczby spraw sądowych,

• stabilizacja portfeli TU,

• lepsza współpraca i większe zaufanie między TU,

• lepszy wizerunek TU.

25

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ