Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn,...

88
Olgularla Ödüllü Yarışma Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi Bozuklukları

Transcript of Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn,...

Page 1: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Olgularla Ödüllü Yarışma

Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi Bozuklukları

Page 2: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 3: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 4: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Parenteral sıvı tedavisi dünyada ilk kez kim tarafından uygulanmıştır? 

a) Richard Bright (1827)b) Thomas Latta (1832)c) John Machintosh (1834)d) Sydney Ringer (1876)

Soru 1

Page 5: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Parenteral Sıvı Tedavisi

Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 

• 1832: Thomas Latta, ilk kez koleralı hastalarda intravenöz sıvı tedavisi uyguladı.

• 1834: John Mackintosh, ilk kez intravenöz albumin uyguladı.• 1876: Sydney Ringer, Ringer solüsyonunu kullanıma sundu.• 1932: Alexis Hartmann, Ringer solüsyonuna laktat ekledi.

Page 6: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Parenteral sıvı tedavisi dünyada ilk kez kim tarafından uygulanmıştır? 

a) Richard Bright (1827)b) Thomas Latta (1832)c) John Machintosh (1834)d) Sydney Ringer (1876)

Page 7: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

42 yaşında kadın hasta. Taşlı kolesistit nedeniyle yapılan kolesistektomi operasyonundan sonra servise çıkarıldı.Genel durumu iyi. Kan basıncı 110/80 mm Hg, NDS: 76/R

OLGU 1

Page 8: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hasta için aşağıdaki solüsyonlardan hangileri uygundur?1. %5 Dekstroz 2. %5 Dekstroz, %0.45 Sodyum Klorür3. %0.9 Sodyum klorür4. Ringer5. Laktatlı Ringer

Soru 2

a) 1, 3, 4b) 2, 3, 5c) 3, 4, 5d) 2, 3, 4, 5e) 1, 2, 3, 4, 5

Page 9: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hiponatremi riski nedeniyle postoperatifdönemde hipotonik sıvı verilmemelidir !

İçerik Ozmolar Konsantrasyon

% 5 Dekstroz 50 gram/L dekstroz 253 mOsm/L

% 5 Dekstroz% 0,45 NaCl

Dekstroz: 50 gram/LSodyum: 77 mEq/L; Klorür: 77 mEq/L 

406 mOsm/L

% 0,9 NaCl Sodyum: 154 mEq/L; Klorür: 154 mEq/L 308 mOsm/L

LaktatlıRinger

Sodyum: 129,3 mEq/L; Klorür: 112 mEq/LPotasyum: 5,37 mEq/L; Laktat: 27 mEq/LKalsiyum: 4 mEq/L       

275,5 mOsm/L

Ringer Sodyum: 147 mEq/L; Klorür: 155,5 mEq/LPotasyum: 4 mEq/L; Kalsiyum: 4,5 mEq/L    

310 mOsm/L

Page 10: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hasta için aşağıdaki solüsyonlardan hangileri uygundur?1. %5 Dekstroz 2. %5 Dekstroz, %0.45 Sodyum Klorür3. %0.9 Sodyum klorür4. Ringer5. Laktatlı Ringer

a) 1, 3, 4b) 2, 3, 5c) 3, 4, 5d) 2, 3, 4, 5e) 1, 2, 3, 4, 5

Page 11: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bikarbonat tedavisi verilmesi planlanan bir hastada, bikarbonat aşağıdaki solüsyonlardan hangilerinin içine eklenmemelidir?

1. %5 Dekstroz2. %5 Dekstroz, %0.45 Sodyum Klorür3. İsolyte4. Ringer

Soru 3

a) 1, 2b) 2, 3c) 3, 4d) 2, 4e) 2, 3, 4

Page 12: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 13: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Çökme riski nedeniyle kalsiyum içerensolüsyonların içine bikarbonat eklenmemelidir !

İçerik Ozmolar Konsantrasyon

% 5 Dekstroz 50 gram/L dekstroz 253 mOsm/L

% 5 Dekstroz% 0,45 NaCl

Dekstroz: 50 gram/LSodyum: 77 mEq/L; Klorür: 77 mEq/L 

406 mOsm/L

Isolyte Sodyum: 140 mEq/L; Klorür: 103 mEq/L; Potasyum: 10 mEq/L; Asetat: 47 mEq/L; Kalsiyum: 4,8 mEq/L; Sitrat: 7,65 mEq/LMagnezyum: 3 mEq/L

307 mOsm/L

Ringer Sodyum: 147 mEq/L; Klorür: 155,5 mEq/LPotasyum: 4 mEq/L; Kalsiyum: 4,5 mEq/L

310 mOsm/L

XX

Page 14: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bikarbonat tedavisi verilmesi planlanan bir hastada, bikarbonat aşağıdaki solüsyonlardan hangilerinin içine eklenmemelidir?

1. %5 Dekstroz2. %5 Dekstroz, %0.45 Sodyum Klorür3. İsolyte4. Ringer

a) 1, 2b) 2, 3c) 3, 4d) 2, 4e) 2, 3, 4

Page 15: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

42 yaşında erkek hasta • 4 yıl önce pelviste osteosarkom tanısı konmuş ve eksizyon yapılmış.

• Pelviste nüks nedeni ile 2 hafta önce ifosfamid tedavisiverilmiş. 

• Kemik ağrıları nedeniyle narkotik analjezik kullanmış.• NSAİ ilaç ve kontrast kullanımı yok. • Son 3 gündür giderek artan halsizlik ve güçsüzlük ortaya çıkmış.

• Genel durumda bozulma ve uykuya meyil olması üzerine acil polikliniğe getirildi.

OLGU 2

Page 16: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Fizik Muayene • Şuur açık. • Ödem yok.• Solunum sesleri normal. • Solunum sayısı: 15/dakika• KB: 125/72 mm Hg. NDS: 80/R• S1 ve S2 normal. • Mezokardiyak odakta 2/6 sistolik üfürüm var.• Ateş: 36.4 derece • Hava solurken oksijen satürasyonu %98

OLGU 2

Page 17: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

OLGU 2

Laboratuvar Bulguları

Glukoz: 96 mg/dLBUN: 16 mg/dLKreatinin: 1.0 mg/dLNa: 137 mmol/LK: 2.5 mmol/LCl: 116 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 26 mm HgHCO3: 9 mmol/LpH: 7.16

İdrar TahlilipH: 7.6, Glukoz (‐), Protein (‐), Sedimentte 3‐4 lökosit, 2 eritrosit

HemogramHb: 9.5 g/dLLökosit: 3300/mm3

Trombosit: 164000/mm3

Page 18: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastadaki asit‐baz bozukluğu nedir? 

(PCO2: 26 mm Hg, HCO3: 9 mmol/L, pH: 7.16)

a) Metabolik asidozb) Metabolik asidoz + Solunumsal asidozc) Metabolik asidoz + Solunumsal alkalozd) Metabolik alkaloz + Solunumsal asidoz

Soru 4

Page 19: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

BirincilBozukluk

KompansatuarYanıt

pH

Metabolik Asidoz HCO3‐ PCO2 

Metabolik Alkaloz HCO3‐ PCO2 

Akut Solunumsal Asidoz PCO2 HCO3‐

Kronik Solunumsal Asidoz PCO2 HCO3‐

Akut Solunumsal Alkaloz PCO2  HCO3‐

Kronik Solunumsal Alkaloz PCO2  HCO3‐ , N

Basit Asit‐Baz Bozuklukları

Kompansatuar yanıt pH’yı normal düzeye getiremez !

Page 20: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Metabolik Asidozda Kompansasyon

PCO2 = [(1.5 × HCO3‐) + 8] + 2

Winter Formülü

Page 21: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastadaki asit‐baz bozukluğu nedir? 

(PCO2: 26 mm Hg, HCO3: 9 mmol/L, pH: 7.16)

a) Metabolik asidozb) Metabolik asidoz + Solunumsal asidozc) Metabolik asidoz + Solunumsal alkalozd) Metabolik alkaloz + Solunumsal asidoz

Page 22: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastanın anyon açığı kaçtır? (Na: 137 mmol/L, K: 2.5 mmol/L, Cl: 116 mmol/L,PCO2: 26 mm Hg, HCO3: 9 mmol/L, pH: 7.16)

a) 8b) 12c) 14d) 16

Soru 5

Page 23: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Na+ – (Cl‐ + HCO3‐) = 10 – 12 mEq/L

Na+

140Cl‐

104

HCO3‐

24

AG12

Anyon Açığı (Anion Gap)

Page 24: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastanın anyon açığı kaçtır? (Na: 137 mmol/L, K: 2.5 mmol/L, Cl: 116 mmol/L,PCO2: 26 mm Hg, HCO3: 9 mmol/L, pH: 7.16)

a) 8b) 12c) 14d) 16

Page 25: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

OLGU 2

Laboratuvar Bulguları

Glukoz: 96 mg/dLBUN: 16 mg/dLKreatinin: 1.0 mg/dLNa: 137 mmol/LK: 2.5 mmol/LCl: 116 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 26 mm HgHCO3: 9 mmol/LpH: 7.16

İdrar TahlilipH: 7.6, Glukoz (‐), Protein (‐), Sedimentte 3‐4 lökosit, 2 eritrosit

HemogramHb: 9.5 g/dLLökosit: 3300/mm3

Trombosit: 164000/mm3

Normal Anyon Açığı Olan Metabolik Asidoz+ Solunumsal Asidoz

Anyon Açığı: 12 mmol/L

Page 26: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Aşağıdakilerden hangisi normal anyon açığı olan metabolik asidoz nedenlerinden değildir ?a) Piroglutamik asidozb) Distal renal tubuler asidozc) Tip IV renal tubuler asidozd) Diyaree) Üreteroneosigmoidostomi

Soru 6

Page 27: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Na+

140Cl‐

104

HCO3‐

24

AG12

HCO3‐

14

Cl‐

114

AG12

HCO3 kaybı

1. İdrar ile2. Dışkı ile

Anyon Açığı Normal Olan (Hiperkloremik) Metabolik Asidoz

Page 28: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Na+

140Cl‐

104

HCO3‐

24

AG12

Asit birikimi

Cl‐

104

HCO3‐

14

AG22Laktat‐ ‐ H+

Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik Asidoz

Page 29: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Metabolik Asidozun NedenleriI. Anyon Açığı Normal Olan (Hiperkloremik) Metabolik Asidozlar

(Vücuttan bikarbonat kaybına bağlı)

1. Bikarbonat emiliminde yetersizlikProksimal (tip 2) renal tubuler asidozDiyare

2. Bikarbonat sentezinde yetersizlikDistal (tip 1) renal tubuler asidozHiporeninemik hipoaldosteronizmDiüretik (triamteren, spironolakton) kullanımı

II. Anyon Açığı Artmış Olan (Normokloremik) Metabolik Asidozlar(Vücutta asit birikimine bağlı)1. Böbrek yetersizliği2. Ketoasidoz (diabetik, alkolik, açlığa bağlı)3. Laktik asidoz4. İntoksikasyonlar (salisilat, etilen glikol, metanol, piroglutamik asit)

Page 30: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Aşağıdakilerden hangisi normal anyon açığı olan metabolik asidoz nedenlerinden değildir ?a) Piroglutamik asidozb) Distal renal tubuler asidozc) Tip IV renal tubuler asidozd) Diyaree) Üreteroneosigmoidostomi

Page 31: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

• Normal anyon açığı olan metabolik asidoz(İfosfamid kullanımına bağlı distal tipte RTA)

• Solunumsal asidoz(Yoğun narkotik analjezik kullanımına bağlı)

OLGU 2

TANI

Page 32: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hasta için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

a) İdrarda anyon açığının negatif olması beklenir.

b) İdrarda anyon açığının pozitif olması beklenir.

Soru 7

Page 33: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

İdrarda Anyon Açığı (UAG)

UAG = ([Na+] + [K+]) – [Cl‐]UAG = Ölçülmeyen Anyonlar – Ölçülmeyen Katyonlar

Sağlıklı bir kişide UAG negatiftir (0 ile – 50 arasında)

İdrarda ölçülmeyen temel katyon = NH4+

UAG, NH4+ atılımının dolaylı bir göstergesidir.

İdrarda Cl‐ > (Na+ + K+) → Yeterli NH4+ atılımı var

Page 34: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

İdrarla NH4+ Atılımı

Hamm et al.: Clin J Am Soc Nephrol 10: 2232‐2242, 2015

Gln: Glutamine; PDG: Phosphate‐dependent glutaminase

Gln: Glutamine; PDG: Phosphate‐dependent glutaminase; AA0: Neutral amino acids; B*AT1: B‐type neutral amino acids transporter; GDH: Glutamate dehydrogenase;KG: alfa keto‐glutarate; LAT2: L‐type amino acids transporter‐2; OAA: Oxalo‐acetate;PEP: Phospho enol‐pyrovate; PEPCK: Phospho enol‐pyrovate carboxy kinase.

Page 35: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

İdrarla NH4+ Atılımı

Leemann et al.: Am J Physiol Renal Physiol 285: F811‐F832, 2003 

Page 36: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Metabolik Asidozu Olan Hastaya YaklaşımMetabolik Asidoz

Anyon  Açığı Normal Anyon Açığı YüksekRenal Kaynaklı

Üremik asidoz(GFR <15‐20 ml/dak)

Ekstrarenal KaynaklıLaktik asidozDiyabetik ketoasidozAçlık ketoasidozuAlkolik ketoasidozİntoksikasyonlar(etilen glikol, metanol,  salisilat)

Piroglutamik asidoz

Johnson, Feehally, Floege: Comprehensive Clinical Nephrology, Fifth Edition, 2015

İdrar Anyon  AçığıPozitif

İdrar Anyon  AçığıNegatif

Proksimal renal tubulerasidoz (tip 2 RTA) Hipokalemik distal renaltubuler asidoz (tip 1 RTA)Hiperkalemik distal renaltubuler asidoz (tip 4 RTA)Böbrek yetersizliğinde renal tubuler asidoz(GFR >15‐20 ml/dak)

DiyareGastrointestinal

üreteral bağlantılarPankreatik veya biliyer

sekresyonların dışa‐rıya kaybı

Page 37: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hasta için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

a)İdrarda anyon açığının negatif olması beklenir.

b)İdrarda anyon açığının pozitif olması beklenir.

Page 38: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

40 yaşında erkek hasta • Kollarını ve bacaklarını hareket ettirememe nedeni ile acil 

polikliniğe getirildi. • Birkaç saat önce aşırı ve yaygın kas güçsüzlüğünü takiben 

kollarını ve bacaklarını hareket ettiremez hale gelmiş. Solunum ve yüz kasları etkilenmemiş.

• Üç ay önce de benzer bir kas güçsüzlüğü atağı olmuş. • Fizik muayene: 

KB: 118/72 mm Hg; NDS: 92/RAlt ekstremitelerde her iki tarafta kas gücü 1/5Üst ekstremitelerde her iki tarafta kas gücü 2/5

• Laboratuvar bulguları:Kreatinin: 0.87 mg/dl, Na: 140 mmol/L, K: 1.6 mmol/L

OLGU 3

De Carvalho et al: NDT Plus 3: 89‐90, 2009 

Page 39: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdaki tetkiklerden hangisi öncelikle istenmelidir?a) Bazal kortizolb) Reninc) Aldosterond) TSHe) PTH

Soru 8

Page 40: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

• İnsidansı en yüksek Asya’dadır (yaklaşık %2)• Genellikle genç erkeklerde görülür.• En sık neden Basedow‐Graves hastalığıdır.• Plazmadaki potasyumun aşırı miktarda hücre içine geçmesi sonucunda oluşur.

• Paralizi atağını takiben 30 dakika – 6 saat içinde tamamen düzelme görülür.

• Hastaların çoğunda tirotoksik semptomlar görülmez.• Atak sırasında aritmilerin önlenmesi için parenteral potasyum tedavisi yapılmalıdır.

Tirotoksik Hipokalemik Periyodik Paralizi

Page 41: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdaki tetkiklerden hangisi öncelikle istenmelidir?a) Bazal kortizolb) Reninc) Aldosterond) TSHe) PTH

Page 42: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Potasyum ampul ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur?1) Piyasada %7.5’lik KCl ampuller vardır.2) 1 ampul KCl 10 mmol potasyum içerir.3) 1 ampul KCl 1000 mmol/L konsantrasyonda potasyum içerir.

a) 1b) 1,2c) 2,3d) 1,3e) 1,2,3

Soru 9

Page 43: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

PARENTERAL

• Mutlaka infüzyon şeklinde yapılmalıdır !

Potasyumun direktintravenöz verilmesiölüme yol açar !!!

Hipopotasemi Tedavisi

1 amp (10 ml) Potasyum Klorür:(% 7.5 KCl) 

Molekül Ağırlığı: 75 g100 ml’de 7.5 g KCl

1000 ml’de 75 g KCl1000 ml’de 1 mol KCl = 1 mol K+

1000 ml’de 1000 mmol K+

1 amp KCl 10 mmol K+ içerir

1 amp KCl 1000 mmol/L konsantrasyonda K+ içerir

Page 44: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Potasyum ampul ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi/hangileri doğrudur?1) Piyasada %7.5’lik KCl ampuller vardır.2) 1 ampul KCl 10 mmol potasyum içerir.3) 1 ampul KCl 1000 mmol/L konsantrasyonda potasyum içerir.

a) 1b) 1,2c) 2,3d) 1,3e) 1,2,3

Page 45: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

PARENTERAL• 1000 ml dekstroz içermeyen sodyum klorür içine en fazla      

60 mmol potasyum eklenmelidir.• Potasyum konsantrasyonu litrede 40 mmol’den fazla ise veya 

saatte 10 mmol’den hızlı ise infüzyon pompası kullanılmalıdır.• Eğer solüsyon 100 – 200 ml ise:  Periferik ven için 10 mmol potasyum eklenmelidir. Santral ven için en fazla 40 mmol potasyum eklenmelidir.

• İnfüzyon hızı saatte 10 – 20 mmol’ü geçmemelidir. 

Hipopotasemi Tedavisi

UpToDate: December 6, 2017

Hipotasemi tedavisinin en önemlikomplikasyonu hiperpotasemidir.

Page 46: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

OLGU 4

28 yaşında kadın hastaAşırı halsizlik nedeniyle iç hastalıkları polikliniğine başvurdu. Yaklaşık 1 yıldır halsizlik şikayeti varmış. Son aylarda giderek artmış. 

Fizik Muayene:Ödem yok. BKİ: 18 kg/m2

TA: 112/76 mm Hg, NDS: 80/R

Page 47: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 84 mg/dLBUN: 18 mg/dLKreatinin: 0.8 mg/dLNa: 138 mmol/LK: 2.8 mmol/LCl: 92 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 46 mm HgHCO3: 34 mmol/LpH: 7.49

HemogramHb: 12.2 g/dLHtc: %36.4Lökosit: 6500/mm3

Trombosit: 186000/mm3

OLGU 4

Page 48: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastadaki asit‐baz bozukluğu nedir? 

(PCO2: 46 mm Hg, HCO3: 34 mmol/L, pH: 7.49)

a) Metabolik alkalozb) Metabolik alkaloz + Solunumsal asidozc) Metabolik alkaloz + Solunumsal alkalozd) Metabolik asidoz + Solunumsal alkaloz

Soru 10

Page 49: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 84 mg/dLBUN: 18 mg/dLKreatinin: 0.8 mg/dLNa: 138 mmol/LK: 2.8 mmol/LCl: 92 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 46 mm HgHCO3: 34 mmol/LpH: 7.49

HemogramHb: 12.2 g/dLHtc: %36.4Lökosit: 6500/mm3

Trombosit: 186000/mm3

OLGU 4

Anyon Açığı = 138 – (92 + 34) = 12 mmol/L

Metabolik Alkalozda KompansasyonHCO3

‐ düzeyindeki her 1 mEq/L’lik artış için PCO2 0.5‐1 mm Hg artar. 

Metabolik Alkaloz

Page 50: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hastadaki asit‐baz bozukluğu nedir? 

(PCO2: 46 mm Hg, HCO3: 34 mmol/L, pH: 7.49)

a) Metabolik alkalozb) Metabolik alkaloz + Solunumsal asidozc) Metabolik alkaloz + Solunumsal alkalozd) Metabolik asidoz + Solunumsal alkaloz

Page 51: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 84 mg/dLBUN: 18 mg/dLKreatinin: 0.8 mg/dLNa: 138 mmol/LK: 2.8 mmol/LCl: 92 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 46 mm HgHCO3: 34 mmol/LpH: 7.49

HemogramHb: 12.2 g/dLHtc: %36.4Lökosit: 6500/mm3

Trombosit: 186000/mm3

OLGU 4

İdrar: pH 5.6, Na+ 76 mmol/gün, K+ 48 mmol/gün

Page 52: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir? Na: 138 mmol/L, K: 2.8 mmol/L, Cl: 92 mmol/L,PCO2: 46 mm Hg, HCO3: 34 mmol/L, pH: 7.49İdrar: pH 5.6, Na 76 mmol/gün, K 48 mmol/gün

a) Primer hiperaldosteronizmb) Kolonda villöz polipc) Kronik provoke kusmad) Gizli laksatif kullanımı

Soru 11

Page 53: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Hipopotasemi

Potasyumun hücre içinegirişinin artmasına bağlı

Vücuttaki toplam potasyumunmiktarının azalmasına bağlı

Katekolamin artışı ( agonistler, stres)Alkalemiİnsülin uygulamasıHipopotasemik periyodik paralizi

Potasyumkaybı

Diyetleyetersiz alım

Renal Kayıp(İdrarla K+ atılımı >20 mEq/gün)

Gastrointestinal Kayıp(İdrarla K+ atılımı < 20 mEq/gün)

Diyare, fistüller, polipler, laksatif kullanımı

Metabolik alkaloz varsa:Diüretikler, kusma, primer hiperaldosteronizm,Bartter sendromu 

Metabolik asidoz varsa:Renal tubuler asidozDiabetik ketoasidozÜreterosigmoidostomi

Asit‐baz bozukluğu yoksa:ATN’nin iyileşme dönemiPostobstrüktif diürezHipomagnezemiAminoglikozidler, sisplatin

Hipopotasemisi Olan Hastaya Yaklaşım

Page 54: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir? Na: 138 mmol/L, K: 2.8 mmol/L, Cl: 92 mmol/L,PCO2: 46 mm Hg, HCO3: 34 mmol/L, pH: 7.49İdrar: pH 5.6, Na 76 mmol/gün, K 48 mmol/gün

a) Primer hiperaldosteronizmb) Kolonda villöz polipc) Kronik provoke kusmad) Gizli laksatif kullanımı

Page 55: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bulimia Nervosa

?

Page 56: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bulimia nervosada el sırtındaki lezyonlara ne ad verilir?

a) Virchow bulgusub) Rose bulgusuc) Bouchard bulgusud) Russell bulgusu

Soru 12

Page 57: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Russell Bulgusu

Page 58: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bulimia nervosada el sırtındaki lezyonlara ne ad verilir?

a) Virchow bulgusub) Rose bulgusuc) Bouchard bulgusud) Russell bulgusu

Page 59: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Gastrointestinal Traktustan H+ Kaybı

Kusma / NG drenaj

Asidik sıvı kaybı

Hipovolemi

RAAS’ın uyarılması

Page 60: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Proksimal Tubulusta BikarbonatınGeri Kazanılması (Reklamasyonu)

Tubuluslümeni

Peritubulerkapiller

CO2 + H2O

H2CO3

H+ HCO3

NHEH+HCO3

H2CO3

HCO3

Na+ Na+

CO2 + H2O

HCO3

Na+Na+

Ang II

Karbonik AnhidrazKarbonik Anhidraz

Page 61: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Johnson, Feehally, Floege: Comprehensive Clinical Nephrology, Fifth Edition, 2015 

Toplayıcı Tubulusta Esas Hücrelerde Elektrolit Transportu

Page 62: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Toplayıcı TubulustaTip A Ara Hücrelerden Asit Sekresyonu

CO2 + H2O

H2CO3

H+ HCO3

Karbonik Anhidraz

Tubuluslümeni

Peritubulerkapiller

HCO3

Cl‐Cl‐

H‐ATPaz

Aldosteron

H‐K‐ATPaz

H+H+

K+K+

Page 63: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

OLGU 5

Yol kenarında şuuru kapalı olarak bulunan erkek hasta polis tarafından acil polikliniğe getirildi. 

FİZİK MUAYENE Şuur kapalı. Işık refleksi bilateral azalmış. TA: 120/80 mm Hg, NDS: 110/R Solunum sayısı: 28/dk, Ateş: 37.00C

Page 64: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 110 mg/dLBUN: 30 mg/dLKreatinin: 1.5 mg/dL

Arter Kan GazıPO2: 90 mm Hg; PCO2: 35 mm Hg; HCO3: 14 mmol/L; pH: 7.22

OLGU 5

Na: 145 mmol/LK: 5.0 mmol/LCl: 97 mmol/L

Anyon Açığı = 145 – (97+14) = 34 mEq/L

Page 65: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

İdrar SedimentiOLGU 5

Page 66: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir? 

a) Etanol intoksikasyonub) Metanol intoksikasyonuc) Etilen glikol intoksikasyonud) Propilen glikol intoksikasyonu

Soru 13

Page 67: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Kraut, Mullins. N Engl J Med 378: 270‐280, 2018

Toksik Alkollerin Metabolizması

Page 68: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada aşağıdakilerden hangisi düşünülmelidir? 

a) Etanol intoksikasyonub) Metanol intoksikasyonuc) Etilen glikol intoksikasyonud) Propilen glikol intoksikasyonu

Page 69: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada asit‐baz bozukluğu aşağıdakilerdenhangisidir? PCO2: 35 mm Hg, HCO3: 14 mmol/L, pH: 7.22Anyon açığı: 34 mmol/L

a) Metabolik asidoz + Solunumsal alkalozb) Metabolik asidoz + Solunumsal asidozc) Metabolik asidoz + Metabolik alkalozd) Metabolik asidoz + Metabolik alkaloz + Solunumsal

asidoz

Soru 14

Page 70: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 110 mg/dLBUN: 30 mg/dLKreatinin: 1.5 mg/dL

Arter Kan GazıPO2: 90 mm Hg; PCO2: 35 mm Hg; HCO3: 14 mmol/L; pH: 7.22

OLGU 5

Na: 145 mmol/LK: 5.0 mmol/LCl: 97 mmol/L

Anyon Açığı = 145 – (97+14) = 34 mEq/L

PCO2 = [(1.5 X HCO3‐) + 8] + 2

PCO2 = [(1.5 X 14) + 8] = 29 mmHg

Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik Asidoz+ Solunumsal Asidoz

Page 71: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 110 mg/dLBUN: 30 mg/dLKreatinin: 1.5 mg/dL

Arter Kan GazıPO2: 90 mm Hg; PCO2: 35 mm Hg; HCO3: 14 mmol/L; pH: 7.22

OLGU 5

Na: 145 mmol/LK: 5.0 mmol/LCl: 97 mmol/L

Anyon Açığı = 145 – (97+14) = 34 mEq/L

AG : 34 – 12 mEq/L = 22 mEq/L HCO3 : 24 – 14 mEq/L = 10 mEq/L

AG HCO3

> 2 Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik Asidoz ve Metabolik Alkaloz

Page 72: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 110 mg/dLBUN: 30 mg/dLKreatinin: 1.5 mg/dL

Arter Kan GazıPO2: 90 mm Hg; PCO2: 35 mm Hg; HCO3: 14 mmol/L; pH: 7.22

OLGU 5

Na: 145 mmol/LK: 5.0 mmol/LCl: 97 mmol/L

Anyon Açığı = 145 – (97+14) = 34 mEq/L

Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik AsidozSolunumsal AsidozMetabolik Alkaloz

Page 73: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

OLGU 5

Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik Asidoz(Etilen glikol intoksikasyonu)

+Solunumsal Asidoz

(Solunum depresyonu)+

Metabolik Alkaloz(Kusma)

Page 74: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada asit‐baz bozukluğu aşağıdakilerdenhangisidir? PCO2: 35 mm Hg, HCO3: 14 mmol/L, pH: 7.22Anyon açığı: 34 mmol/L

a) Metabolik asidoz + Solunumsal alkalozb) Metabolik asidoz + Solunumsal asidozc) Metabolik asidoz + Metabolik alkalozd) Metabolik asidoz + Metabolik alkaloz + Solunumsal

asidoz

Page 75: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

• 78 yaşında kadın hasta halsizlik, bacaklarında şişme ve nefes darlığı şikayetleri nedeniyle getirildi.

• Hipertansiyon ve koroner arter hastalığı hikayesi var.

• Fizik muayenede bacaklarda ödem ve boyunda venöz dolgunluk var. Akciğer kaidelerinde raller ve kalpte S3 duyulmakta. Kan basıncı 138/86 mm Hg, NDS: 110/R 

• Laboratuvar bulguları: BUN: 42 mg/dl, kreatinin: 1.4 mg/dlNa: 121 mmol/L, K: 3.8 mmol/LPosm: 260 mOsm/kg H2O, İdrar Na: 5 mmol/L

OLGU 6

Page 76: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Aşağıdaki tedavilerden hangisi bu hasta için enuygunudur?

a) %0.9 NaCl 500 ml içine 5 amp. furosemid konarak40 ml/saat hızdan infüzyon

b) %0.9 NaCl 500 ml içine 4 ampul serum sale (%20) konarak 50 ml/saat hızdan infüzyon

c) Sıvı kısıtlaması (1000 ml/gün) ile birlikte İV furosemid 4x2 ampul

d) Sıvı kısıtlaması (1000 ml/gün) ile birlikte furosemidinfüzyonu (20 mg/saat) ve oral yoldan 3 gram tuz

Soru 15

Page 77: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Johnson, Feehally, Floege: Comprehensive Clinical Nephrology, Fifth Edition, 2015

Hiponatremisi Olan Hastaya YaklaşımHiponatremi

HipovolemiToplam vücut suyu ↓Toplam vücut Na+ ↓↓

NormovolemiToplam vücut suyu ↑Toplam vücut Na+ →

(İdrar [Na+] >20 mmol/L)

HipervolemiToplam vücut suyu ↑↑Toplam vücut Na+ ↑

İdrar [Na+]>20 mmol/L

Renal KayıplarDiüretiklerMineralokortikoid

eksikliğiOzmotik diürezTuz kaybettiren 

nefropatiSerebral tuz kaybı

EkstrarenalKayıplar

KusmaDiyareÜçüncü boşluğa kayıplar (pank‐reatit, peritonit, travma)

İdrar [Na+]<20 mmol/L

Glukokortikoid eksikliğiHipotiroidiStresİlaçlarUygunsuz ADH sendromu

İdrar [Na+]>20 mmol/L

İdrar [Na+]<20 mmol/L

Böbrek YetersizliğiAkutKronik

Nefrotik send.SirozKalp yetersizliği

Page 78: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Aşağıdaki tedavilerden hangisi bu hasta için enuygunudur?

a) %0.9 NaCl 500 ml içine 5 amp. furosemid konarak40 ml/saat hızdan infüzyon

b) %0.9 NaCl 500 ml içine 4 ampul serum sale (%20) konarak 50 ml/saat hızdan infüzyon

c) Sıvı kısıtlaması (1000 ml/gün) ile birlikte İV furosemid 4x2 ampul

d) Sıvı kısıtlaması (1000 ml/gün) ile birlikte furosemidinfüzyonu (20 mg/saat) ve oral yoldan 3 gram tuz

Page 79: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

20 yaşlarında erkek hasta 

• Polis tarafından yolda şuuru kapalı olarak bulunup acil polikliniğe getirildi. 

• KB: 110/60 mm Hg, NDS: 95/R

• Ateş: 370C

• Dudaklarında ve burnunda eritem var.

• Konjunktivalar hiperemik.

• Ağız içi ve orofarenks hiperemik

• Ekstremiteler hipotonik.  

OLGU 7

Palmer, Perazella, Choi: Clin J Am Soc Nephrol 9: 1132‐1137, 2014

Page 80: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 132 mg/dLBUN: 38 mg/dLKreatinin: 1.8 mg/dLAlbumin: 4.2 g/dLNa: 136 mmol/LK: 1.5 mmol/LCl: 105 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 35 mm HgHCO3: 10 mmol/LpH: 7.10

İdrarpH: 6.0Na: 42 mmol/LK: 38 mmol/LCl: 65 mmol/L

OLGU 7

Palmer, Perazella, Choi: Clin J Am Soc Nephrol 9: 1132‐1137, 2014

Page 81: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada asit‐baz bozukluğu aşağıdakilerdenhangisidir? PCO2: 35 mm Hg, HCO3: 10 mmol/L, pH: 7.10Na: 136 mmol/L, K: 1.5 mmol/L, Cl: 105 mmol/L

a) Artmış AA olan metabolik asidozb) Artmış AA olan metabolik asidoz + solunumsal alkalozc) Artmış AA olan metabolik asidoz + Normal AA olan

metabolik asidoz + solunumsal asidozd) Artmış AA olan metabolik asidoz + metabolik alkaloz + 

solunumsal asidoz

Soru 16

Page 82: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Laboratuvar BulgularıGlukoz: 132 mg/dLBUN: 38 mg/dLKreatinin: 1.8 mg/dLAlbumin: 4.2 g/dLNa: 136 mmol/LK: 1.5 mmol/LCl: 105 mmol/L

Arter Kan GazıPCO2: 35 mm HgHCO3: 10 mmol/LpH: 7.10

İdrarpH: 6.0Na: 42 mmol/LK: 38 mmol/LCl: 65 mmol/L

OLGU 7

Palmer, Perazella, Choi: Clin J Am Soc Nephrol 9: 1132‐1137, 2014

Anyon Açığı = 136 – (105+10) = 21 mEq/L

AG : 21 – 12 mEq/L = 9 mEq/L HCO3 : 24 – 10 mEq/L = 14 mEq/L

AG HCO3

< 1 Anyon Açığı Artmış Olan Metabolik Asidoz ve Normal Anyon Açığı Olan Metabolik Asidoz

Page 83: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Bu hastada asit‐baz bozukluğu aşağıdakilerdenhangisidir? PCO2: 35 mm Hg, HCO3: 10 mmol/L, pH: 7.10Na: 136 mmol/L, K: 1.5 mmol/L, Cl: 105 mmol/L

a) Artmış AA olan metabolik asidozb) Artmış AA olan metabolik asidoz + solunumsal alkalozc) Artmış AA olan metabolik asidoz + Normal AA olan

metabolik asidoz + solunumsal asidozd) Artmış AA olan metabolik asidoz + metabolik alkaloz + 

solunumsal asidoz

Page 84: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Toluen• İnhalasyon ile vücuda alınan toluen karaciğerde benzoikasit ve hippurik asite dönüşür.

• Oluşan benzoat ve hippurat idrarla atılır.

Page 85: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 86: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 87: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk
Page 88: Sıvı‐Elektrolit ve Asit‐Baz Dengesi BozukluklarıParenteral Sıvı Tedavisi Severs, Hoorn, Rookmaaker: Nephrol Dial Transplant 30: 178‐187, 2015 •1832: Thomas Latta, ilk

Sabrınız için teşekkür ederiz…