GCaD CYMRUNGfL

Ffynhonnell Ffynhonnell AA

Symud Symud ymlaen i’r ymlaen i’r sleid nesafsleid nesaf

Symud ymlaen Symud ymlaen at ddeunydd at ddeunydd ffynhonnellffynhonnell

Clicio am Clicio am helphelp

DiweddDiwedd

PPTPPTArgraffu Argraffu gwaithgwaith

Ysgrifennu disgrifiadau o ddehongliadau Ysgrifennu disgrifiadau o ddehongliadau gwahanol am Owain Glyndgwahanol am Owain Glyndŵrŵr..

(WILF)(WILF)Beth Beth rwy’nrwy’nchwiliochwilioamdano?amdano?

Esbonio pam mae dehongliadau hanesyddol Esbonio pam mae dehongliadau hanesyddol gwahanol yn cael eu cyflwyno o bosib.gwahanol yn cael eu cyflwyno o bosib.

Defnyddio dyddiadau a thermau hanesyddol priodol.Defnyddio dyddiadau a thermau hanesyddol priodol.Clicio i ddangosClicio i ddangos

Strwythuro eich gwaith yn briodol. Strwythuro eich gwaith yn briodol.

Felly, beth a ddisgwylir i chi ei wneud?Felly, beth a ddisgwylir i chi ei wneud?Felly, beth a ddisgwylir i chi ei wneud?Felly, beth a ddisgwylir i chi ei wneud?

Ffynhonnell BFfynhonnell BFfynhonnell AFfynhonnell A

Clicio i ddangosClicio i ddangos

Clicio i ddangosClicio i ddangos

[Darllenydd newyddion y BBC, Huw Edwards o Gymru yn [Darllenydd newyddion y BBC, Huw Edwards o Gymru yn rhoi sylwadau ar ôl i ddarllenwyr papur newydd y rhoi sylwadau ar ôl i ddarllenwyr papur newydd y Daily Daily PostPost bleidleisio mai Owain Glyndwr yw’r person mwyaf bleidleisio mai Owain Glyndwr yw’r person mwyaf

erioed i ddod o ogledd Cymru. (2010)]erioed i ddod o ogledd Cymru. (2010)]

Ffynhonnell BFfynhonnell BFfynhonnellFfynhonnell A A

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?P

wy

yw

’r a

wd

ur?

Be

th m

ae

yn

ei

wn

eu

d?

Pry

d y

sg

rifen

nw

yd

y ffy

nh

on

ne

ll? B

eth

a d

dy

lan

wa

do

dd

ar y

r aw

du

r o

bo

sib

?

Pa dystiolaeth a astudiwyd a sut gall esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno o bosib?

Felly Owain GlyndFelly Owain Glyndŵr ywŵr yw’’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Cymru? Anghywir. Ef ywCymru? Anghywir. Ef yw’’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i …… Ni Ni

ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi aros gyda Glyndŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y aros gyda Glyndŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn

wirioneddol anghyffredin. Cyn iwirioneddol anghyffredin. Cyn i’’r Cynulliad Cenedlaethol gael ei r Cynulliad Cenedlaethol gael ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond

mae ei ysbryd yn dal i mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom heddiw.ysbrydoli llawer ohonom heddiw.

Felly Owain GlyndFelly Owain Glyndŵr ywŵr yw’’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Cymru? Anghywir. Ef ywCymru? Anghywir. Ef yw’’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i …… Ni Ni

ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi aros gyda Glyndŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y aros gyda Glyndŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn

wirioneddol anghyffredin. Cyn iwirioneddol anghyffredin. Cyn i’’r Cynulliad Cenedlaethol gael ei r Cynulliad Cenedlaethol gael ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond

mae ei ysbryd yn dal i mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom heddiw.ysbrydoli llawer ohonom heddiw.

Dim ond o bell roedd GlyndDim ond o bell roedd Glyndŵŵr, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn r, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd

yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau

chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio fel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth tegfel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth teg

a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawn a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawn bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?

Dim ond o bell roedd GlyndDim ond o bell roedd Glyndŵŵr, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn r, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd

yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau

chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio fel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth tegfel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth teg

a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawn a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawn bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?

[Gaynor, Saesnes o Lanelli, yn ysgrifennu ar fwrdd neges a sefydlwyd ar y rhyngrwyd i gasglu barn gyhoeddus ynghylch a ddylid cael diwrnod Glyndŵr arbennig yng Nghymru (2008)]

Ffynhonnell BFfynhonnell BFfynhonnell AFfynhonnell A

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?P

wy

yw

’r a

wd

ur?

Be

th m

ae

yn

ei

wn

eu

d?

Pry

d y

sg

rifen

nw

yd

y ffy

nh

on

ne

ll? B

eth

a d

dy

lan

wa

do

dd

ar y

r aw

du

r o b

os

ib?

Pa dystiolaeth a astudiwyd a sut gall esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno o bosib?

Felly Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Felly Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Cymru? Anghywir. Ef yw’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i … Cymru? Anghywir. Ef yw’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i … Ni ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru Ni ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi aros gyda Glyndwedi aros gyda Glyndŵŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad r yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn wirioneddol anghyffredin. Cyn i’r Cynulliad Cenedlaethol gael wirioneddol anghyffredin. Cyn i’r Cynulliad Cenedlaethol gael ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom amser, ond mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom heddiw.heddiw.

Felly Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Felly Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i ddod o ogledd Cymru? Anghywir. Ef yw’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i … Cymru? Anghywir. Ef yw’r Cymro mwyaf erioed yn fy llyfr i … Ni ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru Ni ddeellir yn gyffredinol heddiw bod y rhan fwyaf o Gymru wedi aros gyda Glyndwedi aros gyda Glyndŵŵr yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad r yn ei wrthryfel hir yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn y Saeson. Roedd ei briodweddau fel arweinydd a strategydd yn wirioneddol anghyffredin. Cyn i’r Cynulliad Cenedlaethol gael wirioneddol anghyffredin. Cyn i’r Cynulliad Cenedlaethol gael ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm ei greu yn 1999, Senedd Owain oedd yr unig fforwm cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl cenedlaethol ystyrlon yn hanes Cymru. Diflannodd Owain i niwl amser, ond mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom amser, ond mae ei ysbryd yn dal i ysbrydoli llawer ohonom heddiw.heddiw.

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr ?Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr ?

Ffynhonnell AFfynhonnell A

Darllenwch yr wybodaeth isod i geisio eich helpu i ddeall ychydig am weithredoedd Owain Glyndŵr.

Owain Glyndŵr gyda phelen a theyrnwialen

Ffynhonnell: Wikimedia Commons

Cafodd Owain GlyndŵrCafodd Owain Glyndŵr ei eni yn y 1350au. ei eni yn y 1350au. Cafodd ei addysgu yn Lloegr, gan ymuno â Cafodd ei addysgu yn Lloegr, gan ymuno â byddin Lloegr a chymryd rhan mewn byddin Lloegr a chymryd rhan mewn ymosodiad ar yr Alban cyn encilio i ystadau ei ymosodiad ar yr Alban cyn encilio i ystadau ei deulu yng Nghymru.deulu yng Nghymru.Gwelwyd Glyndŵr yn arwain gwrthryfel o Gwelwyd Glyndŵr yn arwain gwrthryfel o ganlyniad i anghydfod dros dir gyda’i gymydog ganlyniad i anghydfod dros dir gyda’i gymydog Reginald de Grey. Ym Medi cyhoeddodd Reginald de Grey. Ym Medi cyhoeddodd Glyndŵr ei hun yn dywysog Cymru. Glyndŵr ei hun yn dywysog Cymru. Arweiniodd hyn at wrthryfeloedd ledled Cymru Arweiniodd hyn at wrthryfeloedd ledled Cymru yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Gyda yn erbyn teyrnasiad y Saeson. Gyda chefnogaeth y Ffrancwyr, Glyndŵr oedd i chefnogaeth y Ffrancwyr, Glyndŵr oedd i deyrnasu dros y rhan fwyaf o Gymru.deyrnasu dros y rhan fwyaf o Gymru.Fodd bynnag, erbyn 1408, roedd y Saeson Fodd bynnag, erbyn 1408, roedd y Saeson wedi adennill rheolaeth dros Gymru, a phylodd wedi adennill rheolaeth dros Gymru, a phylodd y gefnogaeth i’r gwrthryfel. Aeth Glyndŵr ar ffo y gefnogaeth i’r gwrthryfel. Aeth Glyndŵr ar ffo yn awr. Gwnaed y cyfeiriad olaf ato yn 1416.yn awr. Gwnaed y cyfeiriad olaf ato yn 1416.

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?

[[Darllenydd newyddion y BBC Huw Edwards o Gymru yn rhoi sylwadau ar ôl i ddarllenwyr papur newydd y Daily Post bleidleisio mai Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i

ddod o ogledd Cymru (2010)]]

Pwy yw’r awdur? Beth mae ef yn ei wneud?Pwy yw’r awdur? Beth mae ef yn ei wneud?

CymroCymroCymroCymro

Darllenydd newyddion Darllenydd newyddion y BBCy BBC

Darllenydd newyddion Darllenydd newyddion y BBCy BBC

Papur NewyddPapur Newyddy Daily Posty Daily Post

Papur NewyddPapur Newyddy Daily Posty Daily Post

AtebionAtebion

Cliciwch y tabiau i gydweddu’r termau ar y chwith gydag esboniad ar y ddeCliciwch y tabiau i gydweddu’r termau ar y chwith gydag esboniad ar y dde

Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i

erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru. erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu

dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig. dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu

dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig. dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu

dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig. dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Cymreig.

Golyga ei fod yn ddeallus ond Golyga ei fod yn ddeallus ond nid yn hanesydd.nid yn hanesydd.

Golyga ei fod yn ddeallus ond Golyga ei fod yn ddeallus ond nid yn hanesydd.nid yn hanesydd.

Golyga ei fod yn ddeallus ond Golyga ei fod yn ddeallus ond nid yn hanesydd.nid yn hanesydd.

Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i

erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru. erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru.

Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i Papur newydd rhanbarthol i Ogledd Cymru sydd a’i

erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru. erthyglau yn ymdrin yn bennaf â newyddion Cymru.

Ffynhonnell AFfynhonnell A

[[Darllenydd newyddion y BBC Huw Edwards o Gymru yn rhoi sylwadau ar ôl i ddarllenwyr papur newydd y Daily Post bleidleisio mai Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i

ddod o ogledd Cymru (2010)]]

Pryd ysgrifennwyd y ffynhonnell? Beth allai fod wedi dylanwadu ar yr awdur? Pryd ysgrifennwyd y ffynhonnell? Beth allai fod wedi dylanwadu ar yr awdur?

AtebionAtebion

Wedi ei ysgrifennu ar ôl cyflawni Wedi ei ysgrifennu ar ôl cyflawni llawer o ymchwil.llawer o ymchwil.

Wedi ei ysgrifennu ar ôl cyflawni Wedi ei ysgrifennu ar ôl cyflawni llawer o ymchwil.llawer o ymchwil.

Mae’r ffaith bod hyn 600 mlynedd Mae’r ffaith bod hyn 600 mlynedd wedi Glyndŵr, yn dangos ffigwr wedi Glyndŵr, yn dangos ffigwr

mor arwyddocaol a phwysig ydoedd.mor arwyddocaol a phwysig ydoedd.

Mae’r ffaith bod hyn 600 mlynedd Mae’r ffaith bod hyn 600 mlynedd wedi Glyndŵr, yn dangos ffigwr wedi Glyndŵr, yn dangos ffigwr

mor arwyddocaol a phwysig ydoedd.mor arwyddocaol a phwysig ydoedd.

Roedd yn 600Roedd yn 600fed fed pen-blwydd pen-blwydd marwolaeth marwolaeth

Glyndŵr.Glyndŵr.

Roedd yn 600Roedd yn 600fed fed pen-blwydd pen-blwydd marwolaeth marwolaeth

Glyndŵr.Glyndŵr.

Erbyn yr adeg hon roedd safbwyntiau Erbyn yr adeg hon roedd safbwyntiau cryf am hunaniaeth Gymreig ac roedd cryf am hunaniaeth Gymreig ac roedd

pobl yn falch o fod yn Gymry. pobl yn falch o fod yn Gymry.

Erbyn yr adeg hon roedd safbwyntiau Erbyn yr adeg hon roedd safbwyntiau cryf am hunaniaeth Gymreig ac roedd cryf am hunaniaeth Gymreig ac roedd

pobl yn falch o fod yn Gymry. pobl yn falch o fod yn Gymry.

Roedd Edwards sydd yn ddarllenydd Roedd Edwards sydd yn ddarllenydd newyddion parchus iawn hefyd wedi newyddion parchus iawn hefyd wedi

cyflwyno rhaglenni hanesyddol i BBC Cymru.cyflwyno rhaglenni hanesyddol i BBC Cymru.

Roedd Edwards sydd yn ddarllenydd Roedd Edwards sydd yn ddarllenydd newyddion parchus iawn hefyd wedi newyddion parchus iawn hefyd wedi

cyflwyno rhaglenni hanesyddol i BBC Cymru.cyflwyno rhaglenni hanesyddol i BBC Cymru.

Roedd hyn 600 mlynedd wedi GlyndŵrRoedd hyn 600 mlynedd wedi Glyndŵrac felly nid oedd yn ddibynadwy.ac felly nid oedd yn ddibynadwy.

Roedd hyn 600 mlynedd wedi GlyndŵrRoedd hyn 600 mlynedd wedi Glyndŵrac felly nid oedd yn ddibynadwy.ac felly nid oedd yn ddibynadwy.

CywirCywirCywirCywir AnghywirAnghywirAnghywirAnghywir

Cliciwch ar y tabiau i newid i’r lliw cywir. Cliciwch ar y tabiau i newid i’r lliw cywir. Cliciwch ar y tabiau i newid i’r lliw cywir. Cliciwch ar y tabiau i newid i’r lliw cywir. Ffynhonnell AFfynhonnell A

[[Darllenydd newyddion y BBC Huw Edwards o Gymru yn rhoi sylwadau ar ôl i ddarllenwyr papur

newydd y Daily Post bleidleisio mai Owain Glyndŵr yw’r person mwyaf erioed i ddod o

ogledd Cymru (2010)]]

Pa dystiolaeth a astudiwyd o bosib a sut gallai hyn esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno?Pa dystiolaeth a astudiwyd o bosib a sut gallai hyn esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno?

Gallai’r safbwyntiau fod wedi eu ffurfio pan gynhyrchodd Edwards raglen ddogfen ar Owain Glyndŵr

Gallai’r safbwyntiau fod wedi eu ffurfio pan gynhyrchodd Edwards raglen ddogfen ar Owain Glyndŵr

Ychydig wybodaeth oedd gan Edwards am y cyfnod Ychydig wybodaeth oedd gan Edwards am y cyfnod Ychydig wybodaeth oedd gan Edwards am y cyfnod Ychydig wybodaeth oedd gan Edwards am y cyfnod

Byddai Edwards yn gallu cyrchu gweithiau Byddai Edwards yn gallu cyrchu gweithiau sawl hanesyddsawl hanesydd

Byddai Edwards yn gallu cyrchu gweithiau Byddai Edwards yn gallu cyrchu gweithiau sawl hanesyddsawl hanesydd

Mae nifer o haneswyr o Loegr a Chymru wedi

ysgrifennu am Glyndŵr.

Yn 2007 cynhyrchodd Edwards raglen 60 munud am Glyndŵr ar gyfer BBC Cymru.

Cliciwch ar y datganiadau y credwch eu bod yn gywir.

Er nad yw’n hanesydd, mae Edwards wedi darllen yn helaeth am hanes Cymru.

Roedd hwn yn rhan o arolwg barnRoedd hwn yn rhan o arolwg barnRoedd hwn yn rhan o arolwg barnRoedd hwn yn rhan o arolwg barnMae arolwg barn yn dangos

barn y rhai hynny sy’n dewis pleidleisio yn unig.

Ffynhonnell AFfynhonnell A

Dim ond o bell roedd GlyndDim ond o bell roedd Glyndŵŵr, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn r, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd

yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiaupobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau

chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio fel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth tegfel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth teg

a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawna luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawnbwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?

Dim ond o bell roedd GlyndDim ond o bell roedd Glyndŵŵr, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn r, y ‘Tywysog Cymreig’ yn perthyn i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd i dywysogion Cymru. Sais ydoedd mewn gwirionedd ac roedd

yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio yn lindagwr barbaraidd oedd yn treisio ac yn llofruddio pobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiaupobl ddiniwed, yn cynnwys Cymry diniwed. Ydyn ni wir eisiau

chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio chwifio baneri i’r barbariad hwn? Mae angen i ni ei gofio fel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth tegfel yr oedd mewn hanes ac nid fel rhyw stori dylwyth teg

a luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawna luniwyd gan genedlaetholwyr Cymreig. Pwy yn eu hiawnbwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?bwyll fyddai eisiau i’w plentyn gael i fagu i barchu’r fath ffigwr?

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?

FfynhonnellFfynhonnell B B

Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?Disgrifiwch y dehongliad. Beth mae’r ffynhonnell yn ei ddweud wrthyf am Glyndŵr?

Clicio i ddangos cwestiwnClicio i ddangos cwestiwn

Clicio i ddangos cwestiwnClicio i ddangos cwestiwn

Gruffydd Gruffydd Fychan I Fychan I Tywysog Tywysog

PowysPowys

MadogMadogCryplCrypl

Gwenllian Gwenllian ferch Ithel ferch Ithel Fychan o Fychan o HelygainHelygain

Tomos ap Tomos ap Llywelyn o’r Llywelyn o’r DeheubarthDeheubarth

GruffyddGruffyddFychan IIFychan II

Elen Elen FerchFerch

OwainOwainGlyndGlyndŵŵrr

Pwy gafodd eu heffeithio gan weithredoedd Glyndŵr?Pwy gafodd eu heffeithio gan weithredoedd Glyndŵr?

Ymosodwyd byth a beunydd ar drefi bwrdeistref y Saeson ac ar eu cestyll .Ymosodwyd byth a beunydd ar drefi bwrdeistref y Saeson ac ar eu cestyll .

Adeiladwyd y trefi hyn a’u hanheddu gan y Saeson ar ôl concwest Edward. Ymosodwyd ar y

rhain byth a beunydd gan y ddwy ochr.

Astudiwch y datganiadau isod. Mae’n rhaid i chi benderfynu nawr pwy fyddai wedi cael eu Astudiwch y datganiadau isod. Mae’n rhaid i chi benderfynu nawr pwy fyddai wedi cael eu heffeithio gan y gwrthryfel Cymreig. Cliciwch ar y tabiau isod i newid i’r lliw cywir. Cliciwch heffeithio gan y gwrthryfel Cymreig. Cliciwch ar y tabiau isod i newid i’r lliw cywir. Cliciwch ?? i wirio i wirio

atebionatebion

Cafodd arweinwyr gwrthryfelgar Cafodd arweinwyr gwrthryfelgar eu dal a’u dienyddio.eu dal a’u dienyddio.

Cafodd arweinwyr gwrthryfelgar Cafodd arweinwyr gwrthryfelgar eu dal a’u dienyddio.eu dal a’u dienyddio.

Cipiwyd arweinwyr gwrthryfelgar gan fyddinoedd Lloegr mewn ymgais i ostegu’r gwrthryfel a chawsant

eu rhoddi ar brawf ac yna eu crogi.

Brwydr Mynydd Hyddgen,Brwydr Mynydd Hyddgen,Mehefin 1401Mehefin 1401

Brwydr Mynydd Hyddgen,Brwydr Mynydd Hyddgen,Mehefin 1401Mehefin 1401

Ymosododd byddin Eingl-Ffleminaidd o tua 1500 o ddynion ar Owain Glyndŵr a’i 500 o wŷr ar

Fynydd Hyddgen. Dihangodd Glyndŵr.

Brwydr Pylalai ar Fryn Brwydr Pylalai ar Fryn Bryn Glas yn 1402Bryn Glas yn 1402

Brwydr Pylalai ar Fryn Brwydr Pylalai ar Fryn Bryn Glas yn 1402Bryn Glas yn 1402

Trechwyd byddinoedd Lloegr o dan Edmund Mortimer yng nghanolbarth Cymru. Profodd

Glyndŵr ei fod yn dactegwr meistrolgar.

Dinistriwyd trefi Cymreig megis Dinistriwyd trefi Cymreig megis Llanrwst gan fyddinoedd Lloegr.Llanrwst gan fyddinoedd Lloegr.Dinistriwyd trefi Cymreig megis Dinistriwyd trefi Cymreig megis Llanrwst gan fyddinoedd Lloegr.Llanrwst gan fyddinoedd Lloegr.

Nid oes llawer yn fyw yn 1998 ond mae eu hanesion wedi cael eu cofnodi gan sawl

hanesydd.

Yn 1402 cafodd Deddfau Cosb Yn 1402 cafodd Deddfau Cosb ei pasio yn erbyn y Cymry.ei pasio yn erbyn y Cymry.

Yn 1402 cafodd Deddfau Cosb Yn 1402 cafodd Deddfau Cosb ei pasio yn erbyn y Cymry.ei pasio yn erbyn y Cymry.

Cafodd y Cymry eu gwahardd rhag swyddi cyhoeddus, cario arfau neu brynu eiddo mewn

trefi Seisnig. Cyfyngwyd hefyd ar hawliau eraill.

Sifiliad = person nad yw’n filwrSifiliad = person nad yw’n filwr

MilwyrMilwyrMilwyrMilwyr Sifiliaid Sifiliaid Sifiliaid Sifiliaid Y ddauY ddauY ddauY ddau

[Gaynor, Saesnes o Lanelli, yn ysgrifennu ar fwrdd neges a sefydlwyd ar y rhyngrwyd i

gasglu barn gyhoeddus ynghylch a ddylid cael diwrnod Glyndŵr arbennig yng Nghymru

(2008)]

Pwy yw’r awdur? Beth mae ef yn ei wneud?Pwy yw’r awdur? Beth mae ef yn ei wneud?

AtebionAtebion

Cliciwch y tabiau i gydweddu’r termau ar y chwith gydag esboniad ar y dde. FfynhonnellFfynhonnell B B

Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad gan arbenigwr mewn hanes.gan arbenigwr mewn hanes.

Bwrdd neges ar y Bwrdd neges ar y rhyngrwydrhyngrwyd

Bwrdd neges ar y Bwrdd neges ar y rhyngrwydrhyngrwyd

Barn gyhoeddusBarn gyhoeddusBarn gyhoeddusBarn gyhoeddus

SaesnesSaesnesSaesnesSaesnes Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.

Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.

Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni Trafodaeth y gallai unrhyw un gyfrannu tuag ati ac ni fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.fyddai’n rhaid cefnogi’r pwyntiau a wnaed.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnig. dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnig.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnig. dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnig.

Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu Gall arwain at duedd diwylliannol sy’n golygu dehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnigdehongli a barnu digwyddiadau o safbwynt Seisnig

Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad gan arbenigwr mewn hanes.gan arbenigwr mewn hanes.

Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad Golyga na chynhyrchwyd y dehongliad gan arbenigwr mewn hanes.gan arbenigwr mewn hanes.

[Gaynor, menyw o Lanelli, yn ysgrifennu ar fwrdd neges a sefydlwyd ar y rhyngrwyd i

gasglu barn gyhoeddus ynghylch a ddylid cael diwrnod Glyndŵr arbennig yng Nghymru

(2008)]

Pryd ysgrifennwyd y ffynhonnell? Beth allai fod wedi dylanwadu ar yr awdur?Pryd ysgrifennwyd y ffynhonnell? Beth allai fod wedi dylanwadu ar yr awdur?

AtebionAtebion

Efallai y dylanwadwyd ar yr awdur Efallai y dylanwadwyd ar yr awdur gan y ffaith mai Saeson oeddent. gan y ffaith mai Saeson oeddent.

Efallai y dylanwadwyd ar yr awdur Efallai y dylanwadwyd ar yr awdur gan y ffaith mai Saeson oeddent. gan y ffaith mai Saeson oeddent.

Mae’r awdur eisiau dangos Mae’r awdur eisiau dangos safbwynt gwahanol i bobl sydd yn safbwynt gwahanol i bobl sydd yn

genedlaetholwyr Cymreig.genedlaetholwyr Cymreig.

Mae’r awdur eisiau dangos Mae’r awdur eisiau dangos safbwynt gwahanol i bobl sydd yn safbwynt gwahanol i bobl sydd yn

genedlaetholwyr Cymreig.genedlaetholwyr Cymreig.

Ychydig dystiolaeth amYchydig dystiolaeth am weithredoedd Glyndŵr sydd ar gael.weithredoedd Glyndŵr sydd ar gael.

Ychydig dystiolaeth amYchydig dystiolaeth am weithredoedd Glyndŵr sydd ar gael.weithredoedd Glyndŵr sydd ar gael.

Byddai’r awdur wedi gallu Byddai’r awdur wedi gallu astudio amrywiaeth eang o ddeunydd astudio amrywiaeth eang o ddeunydd

ffynhonnell.ffynhonnell.

Byddai’r awdur wedi gallu Byddai’r awdur wedi gallu astudio amrywiaeth eang o ddeunydd astudio amrywiaeth eang o ddeunydd

ffynhonnell.ffynhonnell.

Rhan o fwrdd negeseuon sydd yn Rhan o fwrdd negeseuon sydd yn edrych am farn pobl yn unig ac nad edrych am farn pobl yn unig ac nad

yw’n disgwyl tystiolaeth hanesyddol.yw’n disgwyl tystiolaeth hanesyddol.

Rhan o fwrdd negeseuon sydd yn Rhan o fwrdd negeseuon sydd yn edrych am farn pobl yn unig ac nad edrych am farn pobl yn unig ac nad

yw’n disgwyl tystiolaeth hanesyddol.yw’n disgwyl tystiolaeth hanesyddol.

Ysgrifennwyd dros 600 mlynedd wedi’r Ysgrifennwyd dros 600 mlynedd wedi’r digwyddiadau ac felly mae’n rhaid digwyddiadau ac felly mae’n rhaid

ei fod yn llai dibynadwy. ei fod yn llai dibynadwy.

Ysgrifennwyd dros 600 mlynedd wedi’r Ysgrifennwyd dros 600 mlynedd wedi’r digwyddiadau ac felly mae’n rhaid digwyddiadau ac felly mae’n rhaid

ei fod yn llai dibynadwy. ei fod yn llai dibynadwy.

Cliciwch ar y tabiau i newid i’r lliw cywir.

CywirCywirCywirCywir AnghywirAnghywirAnghywirAnghywir

FfynhonnellFfynhonnell B B

Pa dystiolaeth a astudiwyd o bosib a sut gallai hyn esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno?Pa dystiolaeth a astudiwyd o bosib a sut gallai hyn esbonio’r modd y cafodd y dehongliad ei gyflwyno?

Cliciwch ar y datganiadau y credwch eu bod yn wirFfynhonnell BFfynhonnell B

Wedi edrych o bosib ar y modd y cafoddy gwrthryfel effaith ar fwy na milwyr yn unig. .

Wedi edrych o bosib ar y modd y cafoddy gwrthryfel effaith ar fwy na milwyr yn unig. .

Ychydig iawn o wybodaeth oedd gan GaynorYchydig iawn o wybodaeth oedd gan Gaynoram y cyfnodam y cyfnod

Ychydig iawn o wybodaeth oedd gan GaynorYchydig iawn o wybodaeth oedd gan Gaynoram y cyfnodam y cyfnod

Byddai Gaynor yn gallu cyrchu gweithiau Byddai Gaynor yn gallu cyrchu gweithiau sawl hanesyddsawl hanesydd

Byddai Gaynor yn gallu cyrchu gweithiau Byddai Gaynor yn gallu cyrchu gweithiau sawl hanesyddsawl hanesydd

Mae nifer o haneswyr Lloegr a Chymru wedi

ysgrifennu am Glyndŵr.

Yn ystod unrhyw wrthdaro mae sifiliaid yn ogystal â milwyr yn cael eu lladd.

Er nad yw’n hanesydd, mae Gaynor yn cyfeirio at ffeithiau

gwirioneddol.

Roedd Gaynor yn poeni am genedlaetholdeb CymreigRoedd Gaynor yn poeni am genedlaetholdeb CymreigRoedd Gaynor yn poeni am genedlaetholdeb CymreigRoedd Gaynor yn poeni am genedlaetholdeb CymreigMae cenedlaetholdeb Cymreig

yn golygu bod rhai pobl eisiau i Gymru fod yn wahanol i Loegr.

[Gaynor, menyw o Lanelli, yn ysgrifennu ar fwrdd neges a sefydlwyd ar y rhyngrwyd i

gasglu barn gyhoeddus ynghylch a ddylid cael diwrnod Glyndŵr arbennig yng Nghymru

(2008)]