Suiker Unie Annual Report

P 73 Het zoete leven kiezen

P 12 Ik ben een zakenman

P 34 De betrokkenen

P 10 De consument

P 6 De producent

P 43 De levering

Suiker Unienatuurlijk

Duurzaamheidverslag editie juni 2010

2009 kerngegevens 10.000 bietentelers

in de coöperatie

suikerquotum:in Nederland

805.000 ton

in Duitsland 112.000 ton

ca. 70.000 hectare bietenvelden in Nederland

Suikeropbrengst per hectare 50%

gestegen in 25 jaar

Suiker Unie loopt voorop: het ener-gieverbruik voor de suikerproductie is in 20 jaar met ruim 44% gedaald. Dat is veel meer dan de doelstelling van het Kyoto-verdrag en meer dan het dubbele van de Europese doelstel-ling om fossiele energie in 2020 met 20% terug te dringen t.o.v. 1990.

De biet bevat 75% water, dit wordt vrijwel volledig hergebruikt

Duurzaamheidverslag

Suiker Unie

75%

740 medewerkers, van wie 130 in Duitsland

100 extra medewerkers tijdens de bietencampagne

Bietencampagne 2009: 140 dagen iedere 2 minuten een vrachtwagen, dag en nacht totaal

180.000 vrachtwagens

960.000 ton suiker geproduceerd uit 5,4 miljoen ton suikerbieten

20.000 ton rietsuiker geraffineerd

50 %

Suiker is een 100% natuurproduct

Samenwerking op gebied van suiker en gezondheid met vier grote universiteiten

CO2 emissie van 1990

tot heden gehalveerd

1Duurzaamheidverslag

Suiker Unie

100%

Klimaat & energie

Suiker Unie tracht met alle activi-teiten die zij uitvoert, zoveel mogelijk rekening te houden met de andere belanghebbenden in de keten. Ook wordt samen met andere ketenpart-ners gewerkt aan optimalisaties. We bekijken hierbij uiteenlopende sociale, ecologische en economische effecten. We gaan daarvoor de dialoog en samenwerking aan met diverse belanghebbenden. Zo spant Suiker Unie zich onder meer in voor het optimaliseren van de suikerbie-tenteelt, voedselveiligheid, arbeids-omstandigheden en logistiek. Maar bijvoorbeeld ook door hulp aan rietsuikerboeren in Afrika.

Bij de teelt van suikerbieten en bij de productie en het transport vansuiker wordt gebruik gemaakt van natuurlijke hulpbronnen. Dit zijn metname fossiele brandstoffen en water. Ook komen diverse emissies vrij,waaronder CO2. Suiker Unie is continue actief om energie en water te besparen, efficienter te werken en emissies te reduceren. Met als doelom zeer zorgvuldig om te gaan met de natuurlijke hulpbronnen. Maar weproduceren ook groen gas uit orga-nische reststromen. Hierdoor leveren we eveneens een bijdrage aan het verminderen van het gebruik van fossiele brandstoffen.

Onze focus en speerpunten inzichtelijk

Ketenverantwoor-

delijkheid


Suiker Unie

In Nederland worden suikerbieten verbouwd op 70.000 hectare grond. Suiker Unie vindt het belangrijk de natuur daarbij zo goed mogelijk te beschermen. Bijvoorbeeld door biodi-versiteit te bevorderen, het land-schap in stand te houden en bodem en grondwater goed te beheersen. Maar ook door een verantwoord gebruik van meststoffen en gewas-beschermingsmiddelen. Er zijn zowel Suiker Unie interne projecten aangaande duurzame landbouw, evenals projecten die vanuit een breed gedragen maatschappelijk platform opereren. Suiker is een natuurproduct. Suiker Unie zet zich in om dit zo goed moge-lijk te waarborgen in de toekomst.

Suiker is net als veel andere kool-hydraten een prima energiebron en past als voedingsstof in een even-wichtig eetpatroon. Suiker Unie wijst mensen, samen met Suikerstichting Nederland, op het belang van een gezonde voeding en een actieve levensstijl. Hiervoor zijn diverse communicatietrajecten gestart. Daarnaast wordt deelgenomen aan een aantal wetenschappelijke studies aangaande overgewicht en gezond leven. Ook via het merk Van Gilse wordt hieraan aandacht gegeven, bijvoorbeeld middels de verpakking en de website. Voor eigen medewer-kers zijn diverse projecten opgestart ter bevordering van een gezonde levenswijze.

Natuurlijk Gezondheid


Suiker Unie

Voorwoord 06

Suiker Unie: een kennismaking 08

1 Van land tot klant 16

2 De boer op 22

3 Verder dan Kyoto 32

4 Op eigen kracht 38

5 Bedrijf van twee seizoenen 44

6 100 procent natuurlijk 48 7 Midden in de samenleving 56

de directeur & de consument

10

Interviews

de ex-minister & de student

26

de salesmanager & de teamleider logistiek

40

de patissier & de docent

52

Inhoud


Suiker Unie

Interview

Hoe vanzelfspre-kend is duurzaam-heid eigenlijk? Een gesprek tussen Algemeen DirecteurSuiker UnieAlbert Markusse en Consument Marjolein vander Zee.

Interview

Sales Manager Paul Fest en Teamleider Logis-tiek Mels van der Heiden over het Suiker Unie gevoel. Binnen en buiten het bedrijf.

Interview

Ex-minister Cees Veerman en Jos Raedts, student aan de Hogere Agrarische School: twee genera-ties uit de sector geven hun visie op de veranderende rol van telers.

Interview

Hans Heiloo en René Ameling, beiden culinaire professionals, praten over suiker. De patis-sier verheft dagelijks suiker tot een kunst-vorm, de docent praat vanuit zijn verantwoordelijk-heid als docent Gastronomie en Keukenmanage-ment. Mogen we eigenlijk wel van suiker genieten?

De boer op

Zorg voor het milieu begint op het land. Suiker Unie werkt nauw samen met diverse partijen aan de optimalisatie van de teelt.

Op eigen kracht

Suikerfabrikant wordt energie-producent. Hoe inventiviteit leidt tot een steeds grotere productie van duurzame energie voor Suiker Unie en ook voor andere partijen.

Alles draait om de biet

Wat gebeurt er allemaal in het productieproces van suiker? Wist u dat er niets van de biet wordt weggegooid? Elk onderdeel wordt gebruikt. En in het hele proces wordt veel aandacht besteed aan omgeving en milieu.

P 52

P 22

P 40

P 26

P 10

P 38

P 35


Suiker Unie

Suiker Unie, natuurlijk!


Suiker Unie

Het woord ‘natuurlijk’ is een prachtig woord. Het is een woord dat past bij Suiker Unie. Natuurlijk, is het product dat we maken, want suiker is – al zal niet iedereen het altijd beseffen - voor honderd procent een natuurproduct. Natuurlijk, dat is ook het land om ons heen. Suiker Unie staat, vaak letterlijk, met de voeten op en in de grond, en is zich mede daardoor altijd bewust geweest om zorgvuldig om te gaan met natuurlijke hulpbronnen.

Suiker Unie is een bedrijf dat zich altijd verantwoordelijk heeft gevoeld voor het milieu, de mensen en de samenle-ving. Maatschappelijk verantwoord ondernemen en duurzaam ondernemen, zit in onze genen. Maar wat voor ons vaak een vanzelfsprekendheid is, is voor de buitenwe-reld misschien helemaal niet altijd zo logisch of doorzichtig.

‘Plant and Planet’ is de naam van het duurzaamheid programma van Suiker Unie. De naam is nieuw, het beleid is er eigenlijk altijd geweest. Binnen dit programma zijn vier thema’s geformuleerd, die de speerpunten van het duurzaamheidbeleid van Suiker Unie aangeven: Keten-verantwoordelijkheid, Klimaat & Energie, Natuurlijk en Gezondheid.

Een van de projecten waar we het meest trots op zijn, is de productie van ‘groen gas’. Daardoor zijn we naast suikerleverancier nu ook (duurzame) energieleverancier geworden. Het mes snijdt hierbij aan meerdere kanten: we verminderen reststromen, we besparen energie in onze fabrieken en we dragen bij aan de productie van duurzame energie.

In dit verslag kunt u lezen over de diverse projecten die rond de thema’s van ‘Plant and Planet’ worden uitgevoerd. Maar we hebben ook naar buiten gekeken en we hebben onze duurzame activiteiten gespiegeld aan mensen en ontwikkelingen in de samenleving. U zult bijvoorbeeld Cees Veerman tegenkomen, de voormalig minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit die een lans breekt voor niet te veel regelgeving.

Maar ook Jos, een enthousiaste student aan de Hogere Agrarische School, die zichzelf in de toekomst eerder ziet als teeltbegeleider dan als boer op een trekker.

Er is al een hoop bereikt, maar onze ambities reiken verder. We hebben nog niet alle antwoorden, maar we zijn vastbe-sloten verdere stappen te zetten op het gebied van duur-zaamheid. In ‘groen gas’ zullen we in de toekomst blijven investeren. Met klanten en telers willen we verdere stappen zetten in ketenverantwoordelijkheid. En met rietsuiker-boeren in Afrika gaan we een nauwere samenwerking aan.

Suiker is een mooi product. Suiker is van iedereen. Mede daarom is Suiker Unie zo’n uniek bedrijf. Een coöperatie die niet alleen heilig gelooft in samen werken en samen denken, maar ook in samen verbeteren. We willen graag die natuurlijke, vanzelfsprekende, partner zijn.

Albert MarkusseAlgemeen Directeur Suiker Unie

Onze ambities reiken verder. We hebben nog niet alle antwoorden, maar we zijn vastbesloten verdere stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid.


Suiker Unie

Puttershoek en Roosendaal. Begin maart 2009 is daar Suiker Unie GmbH in Anklam, Noordoost-Duitsland, bij gekomen. Het is een fabriek voor de productie van suiker en suikerspecialiteiten. Dochteronderneming Anklam Bioethanol GmbH produceert bio-ethanol.

Royal CosunSuiker Unie is een onderdeel van Royal Cosun, een inter-nationaal concern dat natuurlijke voedingsmiddelen en -ingrediënten ontwikkelt, produceert en vermarkt. De diverse bedrijven die onder Royal Cosun vallen, maken verschillende producten. De basisingrediënten, zoals suiker en inuline, komen van Suiker Unie en Sensus.

Suiker Unie: een kennismaking

Dressings, marinades, chocolade, schenkstroop, muesli-repen, hoestsiroop, beschuit, cola - in al deze producten zit suiker. En dan de soorten suiker: kristalsuiker, suiker-klontjes, basterdsuiker, kandijsuiker, poedersuiker – niet iedereen zal het direct beseffen, maar deze producten in de winkel zijn allemaal gemaakt met suiker van Suiker Unie. Deze producten worden geleverd aan de supermarkt, maar ook aan de horeca en groothandel. Het overgrote deel van de suiker van Suiker Unie gaat echter naar de industriële klanten. Bedrijven die er op hun beurt weer voedingsmid-delen van maken zoals frisdranken, brood of zuiveltoetjes.

Suiker Unie levert ook andere producten, zoals bietenpulp (dat wordt gebruikt als diervoeder), melasse (vooral een grondstof voor de alcohol- en gistproductie en voor de diervoeders) en betacal (een kalkmeststof voor de landbouw).

Suiker Unie, met het hoofdkantoor in Dinteloord, is meer dan een suikerfabriek. Veel meer. Het bedrijf omspant een proces dat al begint op het land, met name tijdens de bietencampagne. Suiker Unie ontwikkelt, produceert en vermarkt suiker en suikerspecialiteiten. Er zijn fabrieken voor de productie van suiker uit suikerbieten in Dinteloord en Vierverlaten (Hoogkerk) en specialiteitenfabrieken in

Suiker Unie, met het hoofdkantoor in Dinteloord, is meer dan een suikerfabriek


Suiker Unie

Alcohol voor dranken en technische toepassingen: Royal Nedalco. Aardappelproducten (gekoeld, diepgevroren en gedroogd): Aviko. Samengestelde ingrediënten, waaronder banketspecialiteiten, toppings, en ijsingrediënten: Unifine Food & Bake Ingredients. Fruit- & groenteapplicaties: SVZ.

Royal Cosun is een coöperatie van Nederlandse suiker-bietentelers, met ongeveer tienduizend leden/aandeel-houders. In oorsprong is ze ruim honderd jaar geleden opgericht. Het concern realiseert een jaaromzet van ongeveer 1,8 miljard euro en heeft ruim 4.000 medewer-kers in dienst.

• Suiker Unie heeft in Nederland een

suikerquotum van 805.000 ton.

In Duitsland 112.000 ton.

• De omzet bedraagt ruim 760 miljoen euro.

• Eind 2009 had Suiker Unie zo’n 740

medewerkers, van wie 130 in Duitsland.

• Suiker Unie is onderdeel van Royal Cosun, een

coöperatie van ongeveer 10.000 telers.

• Suikerbieten worden in Nederland verbouwd

op 70.000 hectare grond.

In cijfers


Suiker Unie

Interview

De directeur: ‘Ik ben er thuis ook redelijk bewust mee bezig. Ik kies bijvoorbeeld voor spaarlampen. Gisteren schrok ik weer van de hoeveelheid, weliswaar apart gescheiden, plastic die ik aan de weg moest zetten.’

De consument: ‘Ik leef bewust, ben bezig met milieu en duurzaamheid. Maar ik ben eerlijk gezegd ook weer niet zo consequent dat het altijd in mijn hoofd zit. Ik kies voor biolo-gisch vlees, maar heb wel weer Nespresso. Kijk wat voor afval je produceert met al die kuipjes.’

Het moet ín je zitten


Suiker Unie

Marjolein van der Zee (42), tekstschrijver in Epe, gescheiden, moeder en consument, hoopt dat ook voor haar twee kinderen de wereld leefbaar is. ‘Ik geloof niet dat alles steeds groter, beter en méér moet. Genoeg is genoeg. Van de vijf volle boodschappentassen die we kopen, zetten we er eentje naderhand eigenlijk weer bij het vuilnis – dat zie je in die tv-spot. Dat wil ik niet.’

Albert Markusse (51), sinds 2007 Algemeen Directeur van Suiker Unie, getrouwd, vader en óók consument, hoopt dat zijn twee kinderen over vele jaren nog een auto kunnen rijden, liefst op een schone brandstof. ‘Je moet echt ook nadenken over later.’

Geen rommel weggooien – ‘misschien is het calvinistisch, misschien puur Nederlands, misschien komt het door mijn opvoeding’, zegt Markusse. ‘Het belangrijkste is dat je niet aan duurzaamheid moet doen louter omdat het een hype is. Het moet ín je zitten. Misschien bespaar je op energie omdat je minder geld wilt uitgeven, misschien gooi je iets niet weg omdat je dat zonde vindt. Dat zijn geen verkeerde redenen.’

Van der Zee: ‘Mee eens. Als je minder gebruikt om op je uitgaven te bezuinigen, prima toch? Het resultaat is hetzelfde. Duurzaamheid is een nogal abstract begrip voor veel mensen.’

Markusse: ‘Bij ons in het bedrijf is dat vergelijkbaar. Als wij in het bedrijf gas besparen, is dat precies hetzelfde als dat je thuis de kachel ’s nachts lager zet, omdat het zonde van de energie is. Het levert ons financieel een besparing en het is goed voor het milieu. Fantastisch dat we langer kunnen doen met dezelfde hoeveelheid brandstof.’

In die zin doet Suiker Unie al jaren aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, alleen had het die naam nog niet.

Markusse: ‘Wist je dat we helemaal niets van de suikerbiet weggooien?’

Van der Zee: ‘Dus er is geen afval?’

Markusse:‘Nauwelijks. Het zand dat aan de bieten hangt, wordt gebruikt voor het aanleggen van stoepen, de klei gaat naar dijkverhoging. En als de suiker eruit is, verwerken we de laatste stukjes biet tot veevoer. Dan houden we nog waswater over met bietenresten. We stoppen het waswater in een methaanreactor en maken er groen gas van. Toch weer datzelfde idee: het zit ín je, het zit ín het bedrijf. Je gooit gewoon niet onnodig spullen weg.’

Van der Zee: ‘Leuk om te horen. Dat er ook veevoer wordt gemaakt, had ik zelf nog kunnen bedenken, maar dat zand… en de bietenresten. Om hoeveel groen gas gaat het dan?’

Markusse: ‘Zo’n drie tot vier miljoen kubieke meter gas. Dat gaan we het gasnet insturen. Goed voor 2.500 huishou-dens. Dat is toch mooi? En we gaan verder. We gaan nu op grote schaal restmateriaal vergisten, we zijn al begonnen met de voorbereiding van de bouw van de installatie in Dinteloord, en later volgt Vierverlaten. Het kan gaan om bietenstaarten, restanten pulp, of organische reststromen van andere bedrijven. Dat gaat ons jaarlijks negen tot tien miljoen kuub gas opleveren. Per fabriek! Goed voor 6500 huishoudens. We produceren suiker én energie.’

Van der Zee: ‘Ik had geen idee. Ik weet dat dit overal speelt, maar dit is wel heel concreet al.’

Markusse: ‘We kunnen alles vergisten. In bietenpunten en organische reststoffen zit fantastisch veel energie.’

Van der Zee: ‘Mijn groenbak doet thuis hetzelfde. Als je die een tijdje laat staan en dan opendoet, oooh… die lucht. Heb je de buren al ingeseind?’

Markusse: ‘Dat is niet nodig. De overlast is nihil. De technieken zijn enorm verbeterd. Maar we houden er wel degelijk rekening mee. We moeten laten zien wat we doen aan de buitenwereld. Niet alleen aan de telers en onze klanten – die gaan ervan uit dat alles goed is geregeld – maar ook aan de mensen om ons heen. Letterlijk, de fysieke omgeving.’

Van der Zee: ‘Als je de enige suikerproducent in Nederland bent, heb je ook een bepaalde verantwoordelijkheid.’

Markusse: ‘Precies. Daar moet je voorzichtig mee omgaan. Je moet er aan werken. Van oorsprong zijn we een inhoude-lijk, ingetogen bedrijf, met weinig franje, maar we kunnen wel iets meer van onze trots laten zien. Daarom willen we midden in de samenleving staan.’

Van der Zee: ‘Hoe doe je dat?’

Markusse: ‘O, dat kan met van alles. De buurtbewoners komen op bezoek tijdens de campagne, we leggen een wandelbos aan, sponsoren het voetbaltoernooi. Voor wat hoort wat.’

De kwestie: Hoe vanzelfsprekend is duurzaamheid?


Suiker Unie

2009: biogas equivalent aan het gebruik van

2.500huishoudens

De teler s zijn de nieuw e energie produc enten

Essent neemt groen gas certificaten af van Suiker Unie en levert groene energie voor het openbare net


Suiker Unie

De teler s zijn de nieuw e energie produc enten


Suiker Unie

Duurzaam ondernemen, maatschappelijk verantwoord ondernemen, is een belangrijke pijler onder de missie van Suiker Unie. Dat is geen holle frase; het bedrijf besteedt er aandacht aan in de hele productieketen, van de bietenteelt op het land tot aan het pak suiker in het schap van de supermarkt.

Dit past bij het professionele bedrijf dat Suiker Unie wil zijn. Suiker Unie zal er alles aan doen om de waardering van de klanten te behouden. Het bedrijf wil ook blijven bewijzen dat het een toonaangevende kostencompetitieve producent van suiker en suikerspecialiteiten in Noordwest-Europa is. Suiker Unie is een bedrijf, waar haar stakeholders ook op de lange termijn op kunnen vertrouwen.

Het duurzaam ondernemen speelt altijd en overal een rol en is verweven in de strategie van Suiker Unie. Die stra-tegie is gericht op het waarborgen van een sterke markt-positie in Noordwest-Europa en een zo laag mogelijke kostprijs van suiker.

Plant and PlanetIn Nederland worden suikerbieten verbouwd op ongeveer 70.000 hectare grond; Suiker Unie wil met zorg omgaan met het milieu. Daarom heeft het bedrijf het duurzaam-heidprogramma Plant and Planet in het leven geroepen. De plant (in het Engels) verwijst zowel naar het gewas als naar de fabriek, de planet is de planeet aarde, die we koesteren. Het toont precies de verbondenheid aan tussen de biet en de fabriek.

Van land tot klantVerantwoordelijkheid in de hele keten

170.000 hectare

bietenareaal in

Nederland

De suikerketen

Telen

• Duurzame landbouw

• Verplicht voedselveiligheidscertificaat

Transport

• Minimaliseren bietengrond

• Minimaliseren transport km

Productie

• Productie groen gas

• Water en gas besparen

• Reststromen bieten hergebruiken

Transport

• Minimaliseren milieubelasting transport

Klanten

• Water footprint met klant

• Samenwerking duurzame rietsuiker

Consument

• Voorlichting overvoeding & gezondheid


Suiker Unie

‘Plant and Planet‘ benadrukt de harmonie die we nastreven tussen ons bedrijf en onze omgeving. Suiker Unie legt de nadruk op vier thema’s: ‘ketenverantwoordelijkheid’, ‘klimaat en energie’, ‘natuurlijk’ en ‘gezondheid’. Deze begrippen keren terug bij tal van duurzaamheidsprojecten.

NatuurlijkHet sleutelwoord is natuurlijk. Vanwege de natuur om ons heen. Suiker Unie is een onderdeel van Royal Cosun, een coöperatie van bietentelers. We hebben altijd op of zeer dicht bij het land gestaan. We weten wat het is om afhan-kelijk te zijn van de natuur. Rekening houden met die natuur is voor ons logisch. En het begrip ‘natuurlijk’ slaat ook op het product suiker: een natuurproduct. Daar is niet iedereen zich altijd van bewust.

Suiker Unie staat voor kwaliteit. Afnemers van onze producten hebben een groot vertrouwen in Suiker Unie. Het is daarom een noodzaak dat het bedrijf hoogwaardige producten met een constante kwaliteit garandeert, leve-ringsafspraken stipt nakomt en een verantwoorde prijs rekent. Suiker Unie hecht een groot belang aan het borgen van kwaliteit in de gehele keten, vanaf het bietenzaad tot de afnemers. We zijn daarnaast samen met klanten projecten begonnen, die moeten bijdragen aan een duurzamere keten. Zo werken we samen met een frisdrank-fabrikant bij het opstellen van een zogeheten water footprint. Ook is in 2009 een project van start gegaan waarin we willen vaststellen wat de carbon footprint van de producten van Suiker Unie is; dit zal in 2010 worden afgerond.

MilieuHet mooie is: de bedrijfseconomische belangen lopen parallel aan de milieubelangen. Wie de teelt optimaliseert, zal het milieu minder belasten. Een hogere opbrengst per hectare en een betere kwaliteit suikerbiet betekenen namelijk dat er minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn en dat de vrachtwagens minder kilometers hoeven af te leggen.

Onze ketenverantwoorde-lijkheid houdt niet op bij de grens. Suiker Unie is ook verbonden met de wereld buiten Europa. Al is het maar omdat rietsuiker-boeren uit de vijftig armste landen ter wereld hun suiker leveren aan de Europese markt – en Suiker Unie daar een deel van verwerkt. Het biedt rietsui-kerboeren een goede entree voor hun producten op de westerse markt. We zetten echter een extra stap. Suiker Unie wil de

rietsuikerboeren in Afrika helpen met het ontwikkelen van een duurzame land-bouw en een betere infrastructuur. We gaan investeren in lokale projecten, zoals scholing en voorlichting over nieuwe landbouwtechnieken. We werken hiervoor samen met Solidaridad en het Better Sugar Cane Initiative. Samen met klanten ontwik-kelen we vervolgens concepten hoe deze duurzame rietsuiker op de markt te zetten.

‘Plant and Planet‘ benadrukt de harmonie die we nastreven tussen ons bedrijf en onze omgeving

Hulp aan boeren in Afrika


Suiker Unie

TeeltDe verantwoordelijkheid begint dus al op het land, bij de teelt en aankoop van suikerbieten. Waar wordt bij de teelt onder meer op gelet?

Een hoge kwaliteit zaaizaad; Een zo hoog mogelijke suikeropbrengst per hectare; Bemesting op maat: zo min mogelijk gebruik van

meststoffen; Een minimaal gebruik van gewasbeschermingsmid-

delen; bij gebruik zo toepassen dat milieubelasting minimaal is. Gewasbeschermingsmiddelen die het milieu zwaar belasten worden uitgesloten;

Beperking van de hoeveelheid grond die aan de bieten blijft hangen: dat scheelt bijvoorbeeld in transportkilometers en dus brandstof;

Een optimale transportlogistiek: de transporten (ook de retourritten) moeten ten volle worden benut.

ProductieEen vergelijkbare benadering geldt voor de productieloca-ties van Suiker Unie. Uitgangspunt is een kwalitatief hoogwaardig product af te leveren en de winstgevendheid van het bedrijf te waarborgen. Daarbij verliest Suiker Unie echter nooit zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid uit het oog. Waar wordt op gelet?

Een zo laag mogelijk energieverbruik; Minimaal gebruik van hulpstoffen; Het zoveel mogelijk beperken van afval door zoveel

mogelijk te hergebruiken; Afvalscheiding; Voorkomen/beperken van hinder voor omwonenden,

of het nu om geur, geluid of verkeer gaat; Veiligheid van medewerkers; Het werk zo vormgeven dat medewerkers

gemotiveerd zijn en blijven; Besparing op het gebruik van water; Optimaal beheersen van de processen;

daardoor daalt het energiegebruik.

Een optimaal draaiend productieproces is van wezenlijk belang voor een duurzame bedrijfsvoering. Suiker Unie heeft daarom ook het Total Productive Maintenance (TPM) ingevoerd. TPM is een overkoepelend ‘totaalsysteem’ dat is gericht op verhoging van de productiviteit en het verminderen van verliezen en verspillingen. Medewerkers van Suiker Unie brengen in teamverband verbeteringen aan in de processen. Eerste pluspunt is al meteen dat ze zich nog nauwer betrokken voelen bij het werk.

VoedselveiligheidBijzondere aandacht in het productieproces verdient de voedselveiligheid. Ook die dient in de gehele productie-keten te zijn gewaarborgd. En dat begint bij de teler.Alleen als de teler een voedselveiligheidcertificaat bezit, kan hij bieten leveren aan Suiker Unie. Het biedt een


Suiker Unie

garantie dat de bietenteelt voldoet aan belangrijke criteria: zo vindt bijvoorbeeld de teelt niet plaats op een perceel dat is verontreinigd, wordt getoetst op het enkel gebruiken van wettelijk toegestane meststoffen en de dosering hiervan. Het biedt ook de garantie dat het bietenzaad voldoet aan de eisen van Suiker Unie. Geen certificaat, geen levering van bieten.

De productie en afzet van suiker, suikerspecialiteiten en andere producten van Suiker Unie voldoen aan strenge normen:

Voedselveiligheidcertificaat voor alle telers van de suikerbieten;

Kwaliteit volgens NEN-EN-ISO 9001; Voedselveiligheid volgens HACCP (Hazard Analyses

and Critical Control Points); BRC Food Standard (British Retail Consortium) en IFS

(International Food Standard); Milieu volgens NEN-EN-ISO 14001; Diervoederveiligheid volgens GMP Plus Diervoeders

(Good Manufacturing Practice); Arbeidsomstandigheden volgens OHSAS 18001

(Occupational health and safety assessment series).

Suiker Unie voldoet verder aan de traceerbaarheidseisen van de General Food Law (GFL) voor de levensmiddelen- en diervoederbranche. Volgens dit Tracking & Tracing-systeem zijn grondstoffen en eindproducten te traceren.

Wie de teelt optimaliseert, zal het milieu minder belasten

Overtollig water van de suikerproductie gaat in de toekomst naar de kassen. Plantresten uit de tuinbouw worden in de suikerfabriek tot groen gas vergist

suikerfabriek belandt op de tomatenplantjes in de kassen; plantenresten uit deze kassen kunnen in de biomassavergis-tingsinstallatie van de suikerfabriek vergisten tot groen gas. En met de rest-warmte van de suikerfabriek kunnen kassen worden verwarmd. Het streven is de reststromen zo veel mogelijk te hergebruiken en bestaande en nieuwe installaties en systemen zo optimaal mogelijk te benutten. Dit leidt tot een verlaging van de bovenlokale milieubelasting. Daarnaast is het een impuls voor de werkgelegenheid.

Suiker Unie is samen met de Tuinbouwontwikkelingsmaat-schappij (TOM) de ontwik-kelende kracht achter dit project. Diverse overheden werken mee aan het reali-seren van het project. De realisatie begint naar verwachting in 2011.

Waarom zou een suikerfa-briek overtollig water niet benutten? Waarom zou een glastuinbouwer plantresten nutteloos af laten voeren? Het is niet nodig. De tuin-bouwer kan het water gebruiken, de fabriek kan de resten vergisten. Dat is het idee achter het Agro & Food Cluster, 'Nieuw Prinsenland' genoemd. Dit wordt een duurzaam bedrijventerrein gekoppeld aan de suikerfa-briek, waar plaats is voor bedrijven uit en gelieerd aan de agro- en levensmiddelen-sector en voor glastuinbouw-bedrijven.

Het is een project van symbiose en samenwerking, dat een impuls zal geven aan West-Brabant. De bedrijven op Nieuw Prinsenland - een naam die verwijst naar de locatie van het terrein, in de Prinsenlandse Polder – moeten elkaar aanvullen. Overtollig water van de

Nieuw PrinsenlandEen unieke symbiose tussen de suikerfabriek en de glastuinbouw


Suiker Unie

Meegeleverd e bietengrond wordt herge bruikt in de landbouw en bij de aanleg van wegen en dijken.

bijeenkomsten en Cosun Magazine, het tijdschrift van de coöperatie. Ook individuele begeleiding behoort tot de mogelijkheden.

Soms kunnen hele eenvoudige, praktische oplossingen veel effect hebben. Zo worden bijvoorbeeld sms-berichten gebruikt in de strijd tegen bladschimmels. Ongeveer 80 procent van de telers krijgt nu via de mobiele telefoon precies op tijd een waarschuwing en kan daardoor op het juiste moment het gewas behandelen. Zo is er minder gewasbeschermingsmiddel nodig.

UnitipEen ander succes is Unitip Online, een registratie- en adviesprogramma voor de suikerbietenteelt. Zo’n 15 procent van de telers, ongeveer 1300 bedrijven, heeft het afgelopen jaar de gegevens over zijn teelt in een centrale database geregistreerd. Op basis hiervan kunnen de telers van elkaar leren en stimuleren om de teelt verder te verbe-teren. De prestaties kan hij vergelijken met die van zijn collega-telers in de regio. Dit programma zal in 2010 worden uitgebreid: dan zal zo’n 18 procent van de telers meedoen. De praktijkervaringen van Unitip worden benut door de resultaten te gebruiken voor teeltadviezen aan alle telers.

Suiker Unie stimuleert de boeren tot een minimaal gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Doel is de middelen zo toe te passen dat de milieubelasting minimaal is. Gewasbeschermingsmiddelen die het milieu zwaar belasten worden uitgesloten.

SuikeropbrengstCentraal staat altijd de efficiency. Simpelweg omdat dat goed is voor het bedrijf én voor het milieu. De telers van Suiker Unie houden daarom de suikeropbrengst per hectare scherp in de gaten. Hoe hoger de opbrengst, hoe minder het milieu hoeft te worden belast, er is minder energie nodig, minder grond, minder mest, het werkt door in de hele keten.

De boer opBieten telen met zorg voor het milieu

Suiker Unie is niet een bedrijf dat wacht tot de bieten binnen zijn en dan suiker gaat maken. We gaan ook naar buiten, letterlijk, met een landelijk netwerk van buiten-dienstmedewerkers. We werken intensief samen met onze zelfstandige telers. We geloven in een harmonieuze samenwerking: zo kunnen we het beste de bietenteelt optimaliseren en de druk op het milieu verlagen. Het is van tweeën één: een gezond, vitaal gewas én een minimale belasting van de omgeving.

Suiker Unie neemt zelf veel initiatieven. Het bedrijf doet zelf doorlopend onderzoek naar de verbetering van de teelt. Daarnaast voert het Instituut voor Rationele Suiker-productie (IRS) praktijkonderzoek uit – in opdracht van Suiker Unie.

Daar blijft het niet bij. Suiker Unie geeft telers adviezen, via schriftelijke voorlichting, een internetsite, regionale

In 25 jaar

suikeropbrengst

per hectare

50% hoger


Suiker Unie

En het gaat goed: sinds medio jaren tachtig is de suikerop-brengst per hectare toegenomen van 9 tot 14 ton in 2009, een recordjaar. Dat is een stijging van 50 procent. In Flevoland is in 2009 zelfs gemiddeld 17,2 ton per hectare geoogst.

Suiker Unie wil telers stimuleren op verantwoorde wijze de bieten te telen. Daarom kijken we naar de zogeheten ‘winbare’ suiker: een hoog percentage ‘winbare suiker’ duidt op een optimale bemesting. Wie bieten teelt met een hoog percentage, krijgt meer uitbetaald. Daarmee stimu-leren we om niet meer meststoffen te gebruiken dan nodig is. Ook een hoger suikergehalte van de bieten is van belang; ook op dit vlak gaat het goed. In het afgelopen decennium is het gemiddelde suikergehalte aanmerkelijk gestegen.

Suikergehalte van de bieten(In percentage van de biet)

15,0

15,5

16,0

16,5

17,0

17,5

18,0

2000 2007200620052004200320022001 2009

Suikeropbrengst per hectare(In Kg/Ha)

6000

7500

9000

10500

12000

13500

15000

1984 20001990 2009

Een hogere opbrengst per hectare en een betere kwaliteit suikerbiet vertalen zich in minder gewasbeschermingsmiddelen en minder transportkilometers

Insecticiden en nematiciden voor de bietenteelt in Nederland (Kg/Ha)

0,05

0,12

0,19

0,26

0,33

0,40

1992 1997 2002 2005 2009


Suiker Unie

Aanhangende bietengrond(Kg bietengrond / Kg suiker)

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

1972 1980 1990 2000 2009

BietengrondEen ander belangrijk aspect is de bietengrond. Suiker-bieten groeien nu eenmaal in de grond, dat is duidelijk. Maar die grond (teelaarde) blijft bij het oogsten deels aan de bieten hangen en wordt meegevoerd naar de fabrieken. Dat klinkt misschien als een bijzaak, het is echter van wezenlijk belang: de vrachtwagens vervoeren onnodig gewicht en gebruiken dus meer brandstof en het kost de suikerfabriek meer werk omdat die meegekomen bieten-grond moet worden verwijderd.

Iedereen is erbij gebaat dat de hoeveelheid aanhangende bietengrond zo laag mogelijk is. Daarom betalen de telers een ‘tarrabijdrage’: ze moeten betalen voor de grond die meekomt met hun bieten. Zij worden dus gestimuleerd de hoeveelheid grond te beperken. Vergeleken met veertig jaar geleden is de hoeveelheid bietengrond met 75 procent afgenomen. Het is een succes te noemen, met dank aan de telers, loonbedrijven, en ook het IRS.

TransportHet transport van suikerbieten en bietenpulp krijgt veel aandacht. Om een indicatie te geven: tijdens de campagne komt er bij de fabrieken elke twee minuten een vracht-wagen binnen met suikerbieten. Suiker Unie besteedt daarom veel aandacht aan het beperken van het aantal transportkilometers. Zo streeft het bedrijf ernaar dat een vrachtwagen zoveel mogelijk met een retourvracht rijdt. De vrachtwagen die bieten aflevert op de fabriek kan bijvoorbeeld perspulp mee terug nemen: dat scheelt een rit. Op deze wijze wordt 80 procent van de perspulp als retourvracht afgeleverd.

Stichting VeldleeuwerikSuiker Unie is op vele vlakken actief als een bewuste onderneming. Zo participeert Suiker Unie in de Stichting Veldleeuwerik, die duurzame productie van akkerbouwge-wassen (gerst, suikerbieten, uien, aardappelen) bevordert. In dit project werken akkerbouwers, afnemers, leveranciers, verwerkende industrie en adviseurs samen. Het is een breed platform, waarin naast Suiker Unie onder meer Heineken, Unilever, McCain, de Stichting Natuur en Milieu, het Louis Bolk Instituut en de Wageningen Universiteit actief zijn. Het biedt een uitgelezen kans gezamenlijk na te denken over een duurzame akkerbouw. De directeur Agrarische Zaken van Suiker Unie is voorzitter van het bestuur.


Suiker Unie

Aanhangende bietengrond(Kg bietengrond / Kg suiker)

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

1972 1980 1990 2000 2009

• minimaal gebruik van meststoffen• minimaal gebruik van gewas-

beschermingsmiddelen• verminderen aanhangende bieten-

grond• beperken milieubelasting als gevolg

van transport van suikerbieten• verhogen opbrengst per hectare (met

als gevolg minder milieubelasting)• bevorderen biodiversiteit• Unitip: een registratie- en advies-

programma voor de suikerbietenteelt• Stichting Veldleeuwerik: een platform

voor duurzame landbouw

Duurzame land-bouwprojecten

Na aflevering van de suikerbieten rijden de vrachtwagens met een nieuwe lading de fabriek weer uit, bijvoorbeeld om perspulp naar afnemers te brengen. Dat scheelt een rit en dus transportkilometers.


Suiker Unie

Interview

Duwtje hier, duwtje daar,

maar niet meer

De ex-minister: ‘Je moet de boeren zoveel mogelijk het initia-tief laten. Als je alleen maar regels oplegt en zegt dat het zo en zo moet, werk je alle positieve creativiteit tegen.’

De student: ‘De boer wordt meer en meer manager. Regelen, regelen, regelen. Bij ons thuis lukt het nog wel, maar het zal gaan veranderen.’


Suiker Unie

Cees Veerman (61), minister van Landbouw , Natuur en Voedselkwaliteit van 2002 tot 2007, tevens ex-bestuurslid van Suiker Unie en tot voor kort actief landbouwer, is iemand die gelooft in de goeie ouwe traditie van de Hollandse koopman. ‘Die dacht niet louter aan de winst. Die dacht na over welke bijdrage zijn bedrijf leverde, hoe hij het zou overdragen aan de volgende generatie en welke perspectieven er voor de langere termijn waren.’

Veerman, die toen hij nog op de hbs zat, deelnam in het boerenbedrijf van zijn vader, heeft niets met korte termijndenken. ‘Duurzaamheid ligt altijd aan de basis van een goede bedrijfsvoering. De drie P’s: het moet eerst gaan om People en Planet en dan om Profit. We zijn in deze tijd zoekende naar een nieuwe harmonie tussen landbouw en onze leefomgeving.’

Jos Raedts (21), derdejaarsstudent aan de Hogere Agrarische School in Den Bosch, is zich bewust van de groeiende aandacht voor het milieu. Ook op de HAS, waar hij de richting ‘open teelt/akkerbouw‘ heeft gekozen, komt het onderwerp steeds terug. ‘Als je kijkt naar de gewasbe-scherming: daar valt echt nog wel winst te behalen. En als je de milieuproblemen duidelijker benoemt, kun je de consument beter bereiken, je laat zien dat je ook over dat soort dingen nadenkt, dat het niet enkel om de winst gaat. Burgers weten vaak niet alles: die zien een boer spuiten op het land, en denken automatisch dat het een schadelijke pesticide is. Maar in werkelijkheid is het dan een middel dat niet schadelijk is.’

‘We hebben een mentalteitsverandering nodig,‘ is de overtuiging van Veerman. ‘De laatste dertig jaar is winst het doel geworden, niet een middel. Kijk naar zo’n Goldman Sachs. Die bank wedt tegen zijn eigen klanten. Netjes zakendoen lijkt achter de horizon verdwenen. In een coöperatie werkt dat anders: daar gaat het om meer dan winst maken alleen. In het belang van de leden is het beleid breder en meer op de lange termijn gericht.’

‘De markt zelf heeft geen moraal. Alles komt uiteindelijk aan op ‘de verantwoordelijke‘ mens, dat moet je nooit vergeten’, aldus Veerman. Hoe wil die met zijn omgeving en medemens omgaan? ‘Natuurlijk heb je regels nodig, ook als het gaat om milieu en duurzaamheid. Maar beknel de ondernemers niet. Ze voelen zich dan in de hoek gedreven. Als je streng oplegt dat het gebruik van fosfaten moet

worden beperkt, schrikken de boeren vooral, omdat ze denken dat het gewas niet optimaal zal groeien en ze dus verlies zullen lijden.’

Raedts, die nog steeds in drukke periodes zijn vader helpt op de boerderij in Evertsoord en een bijbaan heeft op een bloembollen/akkerbouwbedrijf in Maasbree, herkent dat beeld wel. ‘Boeren willen inspraak. Soms voelen ze alsof een nieuw plan enkel is bedacht door iemand achter een bureau. Iemand die niet nadenkt over de gevolgen voor de boeren.’

Hij ziet dat de boerderij meer en meer een pure onderne-ming wordt. ‘Je móet nu haast een hbo-opleiding hebben om grote boerenbedrijven te kunnen runnen.’ Zijn familie redt het behoorlijk met 15 hectare grond (aardappelen, suikerbieten, maïs, bonen) en 300 zeugen, ‘dat is nog redelijk overzichtelijk’. Maar de bedrijven worden groter en groter. De schaalvergroting is spectaculair; per dag verdwijnen tien boerenbedrijven, vierduizend per jaar. Dat vraagt om een ‘nieuwe’ boer. Veerman: ‘Die is er al. De jonge generatie boeren is hoogopgeleid. Zeer bewust. Zeker in Nederland, een klein, dichtbevolkt land. De boer weet dat hij in de etalage van de samenleving staat. Ze zeggen zelf ook: we willen het beter doen. Maar leg ons geen steen om de hals. Duwtje hier, duwtje daar, maar niet meer.’

Raedts zelf maakt deel uit van de nieuwste generatie. Maar met wortels in het ‘oude’ bedrijf. Hij liep al op het land toen hij nog heel klein was, en zo gauw hij met zijn voet bij het koppelingspedaal kon, reed hij met de tractor. Hij ziet zichzelf later meer als adviseur of teeltbegeleider. ‘Zes of zeven dagen per week op de trekker is heel mooi, maar dat past niet meer bij mij. Mijn toekomst ligt op een ander vlak.’

Zo doet hij nu met een groepje mede-studenten onderzoek naar de duurzaamheid in de suikerbietenteelt (‘de biet is een leuk gewas, haalt veel CO2 uit de lucht’). Hoe zal de teelt er in 2030 uitzien? Groot, groter, grootst – dat is één. Raedts: ‘Maar hier zullen ook voordelen aan zitten. Met dezelfde machines kunnen we meer grond bewerken. Hierdoor gaan de kosten per hectare omlaag. En we kunnen misschien een paar gewasbeschermingsmiddelen schrappen die niet goed zijn voor het milieu: die wel, die niet. Misschien betekent dat een extra keer schoffelen, maar het scheelt.’

De kwestie: Hoe ziet de boer van de toekomst eruit? Jos Readts


Suiker Unie

1.300 telers nemen deel in

Unitip, een programma ter verbetering van de teelt

Vezels van de bieten worden opgewerkt tot hoogwaardig energierijk diervoeder


Suiker Unie

Hergebruik van bietenpulp levert

700.000 ton diervoeder op per jaar

Vezels van de bieten worden opgewerkt tot hoogwaardig energierijk diervoeder


Suiker Unie

Het mag gezegd: Suiker Unie loopt voorop. Het energie-verbruik voor de suikerproductie is in de afgelopen 20 jaar gedaald met ruim 44 procent. Dat is veel meer dan de doelstelling van het Kyoto-verdrag en al ruim twee maal de Europese doelstelling om de hoeveelheid fossiele energie in het jaar 2020 met 20 procent omlaag te hebben, ten opzichte van het jaar 1990.

Het scheelt in eerste instantie een hoop broeikasgas. Maar het scheelt uiteraard ook in de kosten. De productie van suiker is goed voor circa 80 procent van het totale energie-verbruik van een suikerfabriek. Dat is op zichzelf al voldoende reden om het verder terugdringen van energie-verbruik boven aan het wensenlijstje te zetten.

EnergiebesparingEnergiebesparing heeft een centrale plaats in het duur-zaamheidsbeleid van Suiker Unie. Het bedrijf ontkomt er niet aan energie te gebruiken: bieten moeten worden

3

Verder dan KyotoBesparingen in de fabriek

vervoerd, het water uit het bietensap dient grotendeels te worden verdampt, de producten moeten worden gedroogd, geconditioneerd en deels verpakt. Dat zal altijd een bepaalde impact op het milieu hebben. Suiker Unie is echter continu bezig deze milieueffecten tot een minimum te beperken en werkt met succes aan continue verbete-ringen van de productieprocessen.

De suikerfabrieken Dinteloord en Vierverlaten hebben een WKK installatie (warmte/kracht koppeling) voor het opwekken van stoom en elektriciteit tijdens de campagne. Deze installatie is volledig geïntegreerd in het suikerproces. De warmte en elektriciteit worden in het proces benut. Het overschot aan electriciteit wordt aan het openbare net geleverd. Een dergelijke WKK installatie in een productie-proces leidt tot een energiebesparing van tientallen procenten op de elctriciteitsproductie, in vergelijking met het aankopen van elektriciteit van openbare nutsbedrijven. Immers, bij die bedrijven kan de warmte van de stoom van de WKK niet volledig worden benut in tegenstelling tot bij onze suikerfabrieken.

Beperken van emissiesSuiker Unie doet er alles aan zo min mogelijk stoffen uit te stoten naar lucht en water. De emissies naar lucht zijn aanzienlijk verminderd. Zo is de CO2-emissie bij de suiker-productie vanaf 1990 gehalveerd vooral door energie-besparing. De emissie van stikstofoxiden (NOx) is sinds die tijd met bijna 80 procent afgenomen door energiebespa-ring en het installeren van low NOx-branders bij de stoom-ketels. Ook de emissie van ammoniak is sinds 1990 meer dan gehalveerd; dat is vooral te danken aan optimalisatie van de bietenteelt. De ketenaanpak werpt hierbij de vruchten af bij de suikerfabrieken. Ook de stofemissie is in de afgelopen 20 jaar met 70 tot 80 procent verminderd.

De CO2 emissie

is van 1990

tot heden

gehalveerd


Suiker Unie

De belangrijkste emissies naar lucht zijn: Koolstofdioxide (CO2) en stikstofoxiden (NOx):

ontstaan voornamelijk door aardgas te verbranden in de stoomketels en pulpdrogers.

Ammoniak (NH3): komt vooral vrij bij ontluchtingen en het koelen van proceswater.

Koolmonoxide (CO): bij het afgassen van de kalkoven en in de sapzuivering.

Stof: pulpstof dat ontstaat na het drogen van geperste pulp; en een geringe hoeveelheid suikerstof bij het drogen/koelen van suiker.

Hergebruik en besparing van water‘De biet is onze fabriek’, zeggen we bij Suiker Unie. Want suiker wordt door de natuur gemaakt in de biet. Voor de rest bevat die biet vooral water: gemiddeld ruim 75 procent. En ook water is een groot goed.

Suiker Unie produceert dankzij dit ‘bietwater’ feitelijk meer water dan dat het gebruikt. De suikerfabrieken gebruiken in het productieproces vooral het water dat als condensaat van de verdamping vrijkomt. Door dit hergebruik is er aanzienlijk minder leiding- of grondwater nodig. Het overschot aan water komt na zuivering terecht in het oppervlaktewater. In de toekomst zal in Dinteloord zelfs dat laatste waarschijnlijk niet meer nodig zijn, want dan kan op het duurzaam bedrijventerrein Nieuw Prinsenland het restwater worden gebruikt in de tuinbouwkassen.

Bij het wassen van de bieten, die enigszins beschadigd raken tijdens het transport en bij het verwijderen van de kop met blad, komt organisch materiaal, vooral suiker, terecht in het waswater.

De belangrijkste emissies, CO2 en NOx (ton/jaar)

2007 2008 2009

Kooldioxide (CO2) x 1.000 277 244 269

Stikstofoxiden (NOx) 204 167 188

De toename van de emissie ten opzichte van 2008 is het gevolg van de hogere suikerproductie. Per ton suiker is de emissie van CO2 met 1,3% afgenomen en van NOx gelijk gebleven.

Het grond- en leidingwaterverbruik (m³)

2007 2008 2009

Grondwater 34.000 26.000 38.000

Leidingwater 211.000 170.000 192.000

Grond- en leidingwater 224.000 196.000 230.000

De hoeveelheid grondwater is ruim lager dan de gegunde 85.000 m3. De hoeveelheid leidingwater is gering, omdat voor proceswater grotendeels water uit de biet wordt hergebruikt.De aantallen m3 nemen toe als gevolg van de hogere suikerproductie.

De biet is onze fabriek. Want suiker wordt door de natuur gemaakt in de biet. Voor de rest bevat die biet zo’n 75% water. Daarmee produceren we meer water dan we gebruiken.

Energieverbruik suikerproductie(In procenten t.o.v. 1990)

40

50

60

70

80

90

100

1990 20001995 2005 2009

Tabel: verloop energieverbruik voor de suikerproductie (per ton suiker).

Energieverbruik suikerproductie(In procenten t.o.v. 1990)


Suiker Unie

Dit waswater is een prima grondstof om te vergisten in methaanreactoren. Daarmee maken we biogas, dat 4 tot 5 procent van het aardgasverbruik in de fabriek vervangt. In Dinteloord is in 2009 een methaanreactor in bedrijf genomen. In Vierverlaten gebeurde dat al een aantal jaren eerder. Bodem en resten afvalstoffenHet beperken van het gebruik van grond- en leidingwater hoort bij het ‘Plant and Planet‘-programma van Suiker Unie. We letten op onze omgeving.

We letten ook op de bodem: die willen we niet vervuilen en dat gebeurt ook niet. Suiker Unie heeft risicoanalyses uitgevoerd; waar nodig worden bodembeschermende maatregelen getroffen. Verontreinigde stukken grond die nog een erfenis zijn van vroegere tijden, toen er veel minder aandacht was voor preventie, zijn gesaneerd.

We letten op resten afvalstoffen: de hoeveelheid onver-mijdbare resten afvalstoffen willen we beperken tot een minimum door te focussen op hergebruik. Zo worden de vezels van de bieten opgewerkt tot een hoogwaardig energierijk diervoeder. Het gras en de bladeren, die met de bieten meekomen, worden gecomposteerd. De meegele-verde bietengrond wordt hergebruikt in de landbouw, en bij de aanleg van wegen en dijken.

De hoeveelheid afval is klein. De fabrieken (en kantoren) zamelen het afval zoveel mogelijk gescheiden in en voeren het af naar erkende afvalverwerkers. Er is een uitgebreide afvalregistratie. In de campagne bestaat het afval voorna-melijk uit stenen, gras en blad van de grondstoffen. Bij de specialiteitenfabrieken ligt het accent op verpakkingsafval.

VerpakkingenWe letten ook op de verpakkingen: die willen we niet groter of zwaarder dan nodig. Zo zijn we bij Van Gilse een project begonnen, waarin de hoeveelheid benodige verpakking bij het kilopak suiker met ruim 10 procent omlaag gaat door

De productie

Biet

• De suikerbiet gaat na de oogst naar de suikerfabriek

Wassen

• De bieten worden gewassen en van teelaarde ontdaan

Snijden

• In snijmolens wordende bieten in reepjes gesneden

Koken

• Door koken ontstaateen suikerstroop

Suiker

• De stroop kristalliseert enzo onstaat er suiker zoals iedereen het kent

Het verbruik van grondwater is met 38.000m3 ruim lager dan de gegunde 85.000m3


Suiker Unie

duurzaam papier te gebruiken. Een degelijke verpakking van producten blijft uiteraard noodzakelijk. Het product moet goed en veilig verpakt zijn. Bovendien kunnen we met een adequate verpakking het suikerproduct een bepaalde uitstraling geven. Verpakkingsafval wordt zoveel mogelijk gerecycled.

We letten op de buren: die willen we niet tot overlast zijn. De suikerfabrieken ontkomen bij het verwerken van suikerbieten tot suiker niet aan een beperkte hinder voor omwonenden. Dan kan het gaan om geluid, geur, stof en verkeer. Suiker Unie tracht deze hinder tot een minimum te beperken. We willen graag een goede relatie met de omwo-nenden in stand houden. Suiker Unie heeft in de afgelopen jaren fors geïnvesteerd in maatregelen en technieken die

De hoeveelheid afval is klein. Vezels van de bieten worden opgewerkt tot hoogwaardig energierijk diervoeder. Meegeleverde bietengrond wordt hergebruikt in de land-bouw en bij de aanleg van wegen en dijken.

de hinder beperken, vooral op het gebied van geluid en geur. Van hinder is thans beperkt sprake. De relatie met de omwonenden is prima.

TransportOm bij het transport van suiker naar de klanten het milieu zo weinig mogelijk te belasten, participeert Suiker Unie in het project Emissiereductie Brabant. Het bedrijf werkt daarin samen met de Provincie Noord Brabant, de EVO, en diverse andere bedrijven. Onder andere wordt gekeken naar een hogere beladingsgraad en het gebruik van motoren, die minder brandstof gebruiken en minder milieubelastende stoffen uitstoten.

Hergebruik biet

Direct gebruik• Suiker voor in de koffie

Ingredient• Suiker als grondstof voor voedingsmiddelen

Batacal• Kalk meststof voor de landbouw

Bietengrond• Aanhangende bietengrond voor wegen en dijken

Bietenpuntjes• Bietenpuntjes & waswater voor groen gas

Melasse• Suikerstroop voor alcoholproductie

Bietenpulp• Bietenpulp voor diervoeder


Suiker Unie

Eigen biog as vervangt bijna 5% van ons aardgasv erbruik

Energie besparen vinden we niet genoeg. Suiker Unie is ook gedreven om duurzame energie te produceren. Het bedrijf wekt al zelf duurzame energie op en zal de komende jaren fors investeren om die productie uit te breiden. Suiker Unie wil al in 2011 in Dinteloord bijna 20 procent duurzame energie produceren ten opzichte van het huidige energieverbruik in de fabriek. Ook in Vierver-laten willen we een dergelijke hoeveelheid duurzame energie produceren.

Met dit actieve beleid blijven we voorop lopen als het gaat om milieuvriendelijke bedrijfsvoering. Zo levert Suiker Unie een grote bijdrage aan het bereiken van de doelstellingen van het Verdrag van Kyoto en de Europese Unie.

Groen grasOmdat de suikerbieten veelal wat beschadigen tijdens transport en verwerking, komt bij het wassen van de bieten organisch materiaal, vooral wat suiker, in het

waswater terecht. Dit wordt in een methaanreactor vergist tot duurzaam biogas. De twee reactoren, een in Dinteloord en een in Vierverlaten, produceren elk - omgerekend ten opzichte van aardgas - 3,5 miljoen m3 gas. Dit gas benutten we zelf als brandstof voor de suikerproductie of voor het drogen van de bietenpulp. Hier zien we al een aardgasbe-sparing van 4 tot 5 procent per jaar.

We gaan méér doen: we gaan ook groen gas maken met vergisting van organische restproducten. Die kunnen komen van Suiker Unie zelf, zoals de staartjes van de bieten, maar ook van andere bedrijven uit de agro- en voedingsmiddelenindustrie. In een vergistinginstallatie worden de organische stoffen omgezet in biogas. Dit biogas wordt vervolgens opgewerkt tot ‘groen gas’, met dezelfde kwaliteit als die van aardgas.

Openbare netWe zijn al begonnen met de voorbereidingen van de bouw van een installatie in Dinteloord. Die zal vele miljoenen euros gaan kosten, een bedrag dat we op termijn terug zullen verdienen. De nieuwe installatie zal jaarlijks 16 miljoen m3 biogas produceren, dat wordt opgewerkt tot ongeveer 9 miljoen m3 ‘groen gas’. Ook het biogas van de bestaande methaanreactoren zal worden opgewerkt tot aardgaskwaliteit. Samen komen we dan uit op een groen-gasproductie van in totaal 12,5 miljoen m3 per jaar. Al dat groene gas levert Suiker Unie aan het openbare net, goed voor 9.000 huishoudens. Essent neemt groengas certifi-caten af van Suiker Unie.

Er zijn plannen voor een vergelijkbare extra vergistingin-stallatie in Vierverlaten. Het is echter nog niet duidelijk of deze bedrijfseconomisch haalbaar is. Vierverlaten krijgt in 2010 in elk geval een gasmotor, die biogas van de methaanreactor opwerkt tot 1,5 MW groene elektriciteit. Dit levert Suiker Unie aan het openbare elektriciteitsnet-werk – jaarlijks komt dat neer op 4.680 MWh duurzame elektriciteit, goed voor ongeveer 1.400 huishoudens.

4

Op eigen krachtSuikerfabrikant wordt energieproducent

Eigen biogas

vervangt bijna 5% van ons

aardgasverbruik


Suiker Unie

De beide suikerfabrieken van Suiker Unie behoren ruimschoots tot de wereldtop op het gebied van energie-efficiency. We kunnen dit plaatsen in het kader van het Conve-nant Benchmarking Energie-efficiency. Dat convenant is in 2009 opgevolgd door het MEE-Convenant (Meerjarenaf-spraak Energie-efficiëntie

ETS-ondernemingen), dat mede is ondertekend door de Algemeen Directeur van Suiker Unie, Albert Markusse. De meerjaren-afspraak (tot 2020) is bekrachtigd op 2 oktober 2009 door de Ministers van EZ, VROM, LNV en de staatssecretaris van Finan-ciën met VNO-NCW en verscheidene brancheorga-nisaties.

In het kader van het MEE-Convenant wordt begin 2010 een Energie Efficiency Plan (EEP) opgesteld. Daarin staat een overzicht van energiebesparende maatregelen voor de periode 2009 tot en met 2012. Suiker Unie verplicht zich, net als de andere deelnemers, rendabele energiebesparingsprojecten uit te voeren.

Convenant energie-efficiency

De productie van groen gas

Resten• De overgebleven bietenstaartjes en

andere plantresten gaan de reactor in

De productie van gas• In de reactor wordt groen gas

geproduceerd d.m.v. vergisting

Groen gas• Het groene gas wordt gebruikt in

de fabriek of door huishoudens


Suiker Unie

De salesmanager: ‘We willen dat klanten graag met ons zaken doen. Dat we een vanzelfspre-kende partner voor ze zijn.’

De teamleider: ‘We zijn opener geworden, het afstandelijke is weg. De organisatie is transpa-ranter, dat merk je overal.’

Interview

De klant moet zich happy voelen


Suiker Unie

Salesmanager Paul Fest (50) van Suiker Unie kan er vol vuur over vertellen: hoe bij Suiker Unie altijd alles uit de kast wordt gehaald om een lading op tijd bij een klant te krijgen. ‘In een noodsituatie midden in de nacht? Ook dat lukt. We moeten misschien een vrachtwagenchauffeur eerst uit zijn bed bellen, maar de levering komt er.’ Fest, voelt zich prettig bij de spirit van de club waar hij nu ook al weer negen jaar bij hoort. ‘De sfeer is goed. En mensen schakelen hier snel, dat is heel prettig.’

Teamleider Logistiek Jaarbedrijf Dinteloord (‘spin in het web’) Mels van der Heiden (50), logistiek verantwoorde-lijke voor de planning binnen het jaarbedrijf van Suiker Unie, voelt een vergelijkbare trots. ‘Het is alsof we allemaal uit hetzelfde hout zijn gesneden. Gevoelsmatig hebben we veel voor elkaar over. Het is een geheel.’ Van der Heiden, die nu 31 jaar bij het bedrijf zit, waarvan het grootste deel bij de (inmiddels gesloten) suikerfabriek in Puttershoek, is blij met de groeiende saamhorigheid. ‘Je loopt gewoon bij elkaar naar binnen, helpt elkaar. Er is over en weer respect. Kantoor, fabriek, maakt niet uit.’

Het gevoel van Suiker Unie – moeilijk te beschrijven, vindt zowel Van der Heiden, de ‘man uit de fabriek’, als Fest, de ‘man in het pak’. Maar het ís er.

Van der Heiden, van oorsprong technicus: ‘Het is het hele plaatje. Het is een sociaal bedrijf, met niet alleen een goede beloning, maar ook allerlei extra’s. Opleidingen, preventieve medische keuringen, je kunt zelfs je bril vergoed krijgen. Het is ook een fabriek die echt bij de regio hoort. Bij de boeren, bij het dorp.’

Fest: ‘We zijn ons veel bewuster geworden van wat we zijn. Natuurlijk zijn er ook in dit bedrijf patronen ingesleten; we zijn een coöperatie met een enorme traditie en geschie-denis. Maar de organisatie is opengegooid. Geen bilateraal-tjes meer op kantoor. We doen het met zijn allen.’

‘De klant merkt dat, daar ben ik van overtuigd’, zegt Fest, die zich bezighoudt met de industriële bulkverkoop aan bijvoorbeeld frisdrank-, melk-, chocolade-, snoep- en broodfabrieken (wat zo’n 90 procent van de afzet van Suiker Unie beslaat). ‘Je moet er altijd aan blijven werken.

We merken in onderzoeken dat klanten ons betrouwbaar vinden, doordacht en vakkundig, de hele rationele dingen. Maar we kunnen nog veel duidelijker maken dat we bijvoorbeeld ook daadkrachtig zijn en verbondenheid voelen, met de klant natuurlijk, maar ook met onze omgeving en het milieu. Vroeger werden we nog wel eens het Ministerie van Suiker genoemd. Dat is niet leuk om te horen. Klanten gaan nu zien wat voor bedrijf we echt zijn.’

Suiker Unie krijgt zo’n fris imago niet cadeau. Van der Heiden: ‘Misschien omdat suiker gewoon suiker is. Het is er, klaar. Als je in de supermarkt loopt, zie je wel producten waarin suiker is verwerkt, maar je ziet geen Suiker Unie als merk.’

Fest: ‘Neem Coca-Cola, een van onze grote klanten. Bij dat merk heb je direct een gevoel. Het gaat niet enkel om de smaak. Je wilt het drinken om een bepaalde reden. Je gaat niet naar de winkel en gaat eerst uitgebreid andere cola’s proeven. Voor een bedrijf als Suiker Unie is dat veel moeilijker.’

‘Je moet laten zien dat je er bent. Dat je ergens voor staat’, aldus Fest. Zo is hij nu, in samenwerking met Coca-Cola aan het bekijken hoe het aantal vrachtwagenritten omlaag kan. Want dat is goed voor het milieu, goed voor de klant, goed voor Suiker Unie. Bovendien hebben omwonenden minder last. Een paar opties: lichtere assen onder de wagen, geen overbodige apparatuur mee. De vrachtwagen is dan lichter en dan kan er per rit meer suiker mee. ‘Het mes snijdt aan alle kanten. Dan doe je het goed.’

Van der Heiden en Fest zeggen het beiden: ‘De klant moet zich happy voelen.’ Dat hangt maar voor een deel af van de prijs die voor de suiker moet worden betaald. Het gaat om meedenken. ‘Een klant die per dag acht vrachtwagens suiker binnen krijgt, wil niet per week 56 facturen ontvangen. Dat kan anders.’

En het gaat om samenwerken. Initiatief nemen. Fest: ‘We leveren aan Coroos, waar ze appelmoes maken. Die hebben veel restproducten. Dat kunnen wij straks in onze nieuwe vergistingsinstallatie omzetten in biogas. Dat is toch hartstikke interessant?’

De kwestie: Hoe brengen we het gevoel over?


Suiker Unie

Kwaliteit is ook: hoogwaardige producten met een constante kwaliteit,leveringsafspraken stipt nakomen, en een verantwoorde prijs.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat ook over mensen. En zeker ook over de mensen die het bedrijf draaiende houden. Suiker Unie bouwt op zijn eigen medewerkers. Het bedrijf is er dan ook trots op dat de medewerkers graag bij Suiker Unie willen werken en relatief lang in dienst blijven. Vaak spreken ze over ‘mijn bedrijf’, en dat voelt goed. In die mensen investeert Suiker Unie.

Suiker Unie is een uniek bedrijf, zal iedere medewerker kunnen beamen. Alleen al omdat het een bedrijf is met twee seizoenen: wél campagne en géén campagne. De verschillen zijn enorm. In de campagnetijd (september tot januari) worden de bieten gerooid en wordt suiker gemaakt, in de rest van het jaar is er tijd voor innovatie, onderhoud en voorbereidingen voor de volgende campagne. Dat betekent dat iemand, die in de winter-maanden machineoperator is, in de zomer monteur kan zijn. Voor de mensen uit het bietenlab geldt hetzelfde; ook zij zijn in de zomer monteur.

In de campagnetijd zijn al snel 100 extra medewerkers werkzaam in de fabriek. Het is elk jaar weer een behoorlijke klus om voldoende gekwalificeerde mensen paraat te hebben.

Goed opgeleide en gemotiveerde medewerkers vormen de ruggengraat van de onderneming. Suiker Unie inves-teert doorlopend in het personeel, besteedt veel aandacht aan opleidingen, stimuleert waar het kan de eigen verant-woordelijkheid. Uitermate veel tijd en aandacht gaat er ook uit naar de veiligheid van de werknemers en ongeval-lenpreventie.

OpleidingenDoor allerlei automatiseringen en innovaties verandert het werk bij Suiker Unie. Er heeft een verschuiving plaatsge-vonden van ambachtelijke naar besturende taken: het werk is ‘hightech‘ geworden. De totale fabriek wordt momenteel bediend vanuit een Centrale Bedieningsruimte. De mede-werkers groeien mee met het bedrijf. Ze kunnen daarvoor opleidingen volgen. Gemiddeld is de werknemer zo’n vier werkdagen per jaar in opleiding. De kosten verdienen zich ruimschoots terug. Goed opgeleide medewerkers zijn immers nog beter gemotiveerd. Zij zullen Suiker Unie blijven zien als ‘mijn bedrijf’.

VeiligheidVeiligheid van alle medewerkers is prioriteit nummer een. Suiker Unie moet die veiligheid te allen tijde waarborgen. Ons beleid is gericht op het voorkomen van incidenten. Medewerkers moeten ook precies weten wat eventuele risico’s zijn.

Er bestaat bij Suiker Unie een uitgebreid arbozorg-systeem.

Enkele belangrijke punten:

Er dient zorgvuldig te worden omgesprongen met gevaarlijke stoffen;

Stofexplosies, vooral door suikerstof, moeten worden voorkomen;

Arbeidsmiddelen dienen degelijk en goed onderhouden te zijn;

Medewerkers krijgen veiligheidstrainingen; Er worden vele preventieve

maatregelen getroffen.

Alle productielocaties beschikken over een bedrijfsnood-plan. De suikerfabrieken hebben een eigen brandweer en BHV’ers (bedrijfshulpverleners). Jaarlijks vinden op alle productielocaties oefeningen en opleidingen plaats.

5

Bedrijf van twee seizoenenDe medewerkers als ruggengraat

610 medewerkers

in Nederland,

130 in Duitsland

100 extra mede-

werkers tijdens de

campagne


Suiker Unie

OngevallenpreventieHet aantal ongevallen op de Suiker Unie terreinen is gedaald, van 70 in 2008 naar 42 in 2009. Dat is mooi, maar elk ongeval is er een te veel. Het betreft veelal kleine ongevallen. In 2009 waren er 16 ongevallen, die leidden tot verzuim van de betrokkene(n); het ging om 7 medewerkers van Suiker Unie en 9 medewerkers die voor derden actief waren.

Ongevallenpreventie staat altijd hoog op de agenda, bij de directie en in de ondernemingsraad. Er vinden voorlichtingsbijeenkomsten plaats, en ook bij het werk-overleg komt veilig werken altijd aan de orde. Er is een uitgebreide ongevallenregistratie. Bij elk ongeval wordt nagegaan of maatregelen moeten worden getroffen om herhaling te voorkomen. Vaak blijkt dat de betrokken medewerker ondanks alle inspanningen toch nog niet voldoende was voorbereid op de werkzaamheden of de persoonlijke beschermingsmiddelen (veiligheidsbril, handschoenen) niet heeft gebruikt.

Door allerlei automatiseringen en innovaties verandert het werk bij Suiker Unie: het werk is 'hightech' geworden.

De productiemaanden

Maart

April (Zaaien bietenzaad)

September (Start oogst & productie)Oktober

NovemberDecember

Januari (laatste productie)Februari

JuniJuli

Augustus

Mei


Suiker Unie

Met klant en werken aan een duurzame

produc tieketen

Voor de producten van Suiker Unie wordt een carbon footprint opgesteld


Suiker Unie

Met klant en werken aan een duurzame

produc tieketen


Suiker Unie

Suiker is lekker. Suiker is een prima energiebron. Suiker haalt de smaak in fruit en groenten naar boven. Suiker biedt voedingsmiddelen een stevige structuur. Suiker dient al eeuwenlang als conserveermiddel.

Suiker is niet weg te denken uit onze maatschappij en uit onze keuken. Het is een van de boeiendste, meest gebruikte ingrediënten.

Bovenal: suiker is een natuurproduct. Dat weten de meeste mensen niet, zo is gebleken uit consumentenonderzoek in 2009 (in opdracht van Suiker Unie). Vele consumenten weten niet dat suiker afkomstig is van het land.

Er zijn meer misvattingen over suiker. Zo zou suiker onge-zond zijn. Dat is niet waar. Je kunt wel een ongezond

voedingspatroon hebben, als je bijvoorbeeld teveel suiker of teveel vet gebruikt. Goede voeding is een kwestie van de juiste hoeveelheden voedingsmiddelen tot je nemen. Suiker is een koolhydraat. Andere koolhydraten zitten in bijvoorbeeld brood, aardappelen en groenten. Het is voor iedereen belangrijk goed en gevarieerd te eten en voldoende te bewegen.

VoorlichtingSuiker Unie vindt voorlichting over een gezonde leefstijl belangrijk. En specifiek over het gebruik van suiker. De westerse wereld kampt met een toename van welvaarts-ziekten, zoals overgewicht. Suiker Unie voelt zich geroepen mee te denken over oplossingen, voorlichting te geven en onderzoek te doen. Ook dit is integraal onderdeel van het maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Hét platform hiervoor is Suikerstichting Nederland, het kenniscentrum van de Nederlandse suikerindustrie op het gebied van voeding en gezondheid. De stichting doet onderzoek naar de relatie tussen suikergebruik en gezond-heid, geeft voorlichting en houdt consumentengedrag nauwlettend in de gaten. De stichting wil bijdragen aan een evenwichtige maatschappelijke discussie over de plaats van suiker in onze voeding.

VerpakkingenOok op andere manieren draagt Suiker Unie bij aan bewustwording. Zo staat sinds 2009 op het merendeel van de consumentenverpakkingen van Van Gilse de voedingswaarde vermeld, en wordt gewezen op het belang van een gezonde voeding en actieve leefstijl. Suiker Unie zal deze aanpak verder uitbreiden: de ‘Dagelijkse Voedingsrichtlijn’ krijgt een prominente plaats op de diverse verpakkingen. De nieuwe ontwerpen, die ook meer benadrukken dat suiker voor 100 procent een natuurlijk product is, zullen in 2010 in de supermarkt worden geïn-troduceerd. De informatie over de voedingswaarden is ook te vinden op de website van Van Gilse (www.vangilse.nl).

6

100 procent natuurlijkSuiker in een gezond eetpatroon

In 2009 bestond

Suikerstichting

Nederland 40 jaar


Suiker Unie

Suikerstichting Nederland is het weten-schappelijk kenniscentrum van de Neder-landse suikerindustrie op het gebied van voeding en gezondheid. De stichting verricht onderzoek naar de voedings- en gezondheidsaspecten van suiker en geeft voorlichting over suiker en suikergebruik. Ze richt zich op groepen en instanties die consumenten beïnvloeden; denk aan diëtisten, voedingsdeskundigen, artsen, NGO’s, overheden en scholen.

Centraal staat wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van suiker op de gezond-heid van de mens. Het kan hier gaan om bijvoorbeeld overgewicht, verstoorde glucosestofwisseling, mondgezondheid, en glycemische index. Suikerstichting werkt nauw samen met (inter)nationaal erkende onderzoeksinstellingen, universiteiten en wetenschappers.

Suikerstichting Nederland neemt deel aan talrijke onderzoeken. Zo lopen er onder-zoeken naar de verschillen in sensorische verzadiging tussen frisdranken gezoet met (kristal)suiker en frisdranken gezoet met kunstmatige zoetstoffen (in samenwerking

met de WUR en het UMC). Met de Hoge-school Arnhem Nijmegen is een studie opgezet over het effect op de gewichtsbe-heersing in Nederland van het grote aantal light (minder suiker) voedingsmiddelen dat op de markt is. Hebben deze producten daadwerkelijk een bijdrage geleverd aan de vermindering van de problematiek? Tot slot wordt onderzoek gedaan naar de oorzaken van tanderosie bij de jeugd (UMC Radboud, FWS en NZO).

In 2009 heeft Suikerstichting Nederland vier keer op verschillende locaties in het land nascholingscursussen voor diëtisten georganiseerd.

In 2009 vierde Suikerstichting Nederland haar 40-jarig jubileum. Dit werd op 26 november gevierd met een symposium met als thema: ‘Sweet Memories’; de rol van suiker in onze voeding door de jaren heen.

Meer informatie over suiker is te vinden op www.suiker.info. Lesmateriaal voor scholen en spreekbeurt-informatie is te vinden op www.suikerwereld.nl

Suiker kan op een gezonde manier worden gebruikt. Goede voeding is een kwestie van de juiste hoeveel-heden voedingsmiddelen tot je nemen. Suiker hoort daar ook bij, net als andere koolhydraten.

Suikerstichting Nederland


Suiker Unie

Goede voe ding is een kwestie van de juiste

hoevee lheden

Interview

Hoe prachtig suiker kan zijn

De patissier: ‘Minder zoet, prima. Maar je kunt niet zomaar wat suiker eruit halen. Het gaat niet enkel om de smaak. Het kan de hele structuur van een taart of bonbon veranderen.’

De docent: ‘Als voedingsdeskun-dige zeg ik: we hebben die witte suiker niet altijd nodig. Als kok zeg ik: ik ben een suikerliefhebber. Ik gebruik het graag.’


Suiker Unie

Hans Heiloo (36), sinds twee jaar het boegbeeld van chocolaterie, patisserie en ijssalon Unlimited Delicious in Amsterdam, is in zijn kokscarrière ‘steeds meer de zoete kant op gegaan’. Het exacte denken sprak hem aan, ‘het bijna scheikundige’ dat nodig is in de keuken. Hij kan gepassioneerd uitleggen dat poedersuiker, kristalsuiker en glucose allemaal suikers zijn, maar dat ze ook enorm verschillen. En dat je invertsuiker nodig hebt om een bonbon ‘die zalvige structuur’ te geven. De uitdaging: ‘Zout heeft geen eigenschappen. Suiker wel.’

De liefde van René Ameling (52), docent gastronomie en keukenmanagement aan het ROC van Amsterdam, afdeling hotelschool, is gereserveerder, al vindt hij zoet ‘een lekkere smaak’ en is suiker ‘goed voor je emoties, je gevoel’. Hij voelt het ook als zijn verantwoordelijkheid te benadrukken dat suiker al overal in zit. ‘Koolhydraten krijgen we genoeg binnen. Die zitten in mayonaise, yoghurt, brood, noem maar op.’

Ameling, die voor zijn loopbaan in het onderwijs jarenlang als chef-kok in hotels heeft gewerkt (onder meer in het Hotel de l’Europe in Amsterdam), maakt zich zorgen over het eetgedrag van tegenwoordig. Vooral onder de jeugd. Hij ziet het elke dag op school. ‘Het is bedroevend. Ze eten hamburgers, candybars en drinken heel veel blikjes energy drink. En hier zitten nota bene de horeca-ondernemers van de toekomst!’

Suiker zelf is niet het probleem, als het in juiste hoeveel-heden wordt genuttigd, het ontbreken van gezonde voeding, dat is de zorg. ‘De meeste scholen zijn niet ingesteld op maaltijden. Er is niet eens echt een ruimte om te eten, laat staan een keuken’, aldus Ameling. ‘Zelfs de kantine van de hotelschool gaat in de stroom mee: een paar broodjes, gevulde koeken, blikjes fris. En als je zegt, we gooien het om, we komen met salades en sapjes, gaan de kids naar de supermarkt en kopen ze daar een gevulde koek.’

Heiloo kan het enkel beamen. Op zijn c.v. pronken niet enkel sterrenrestaurant Vermeer en het Amstel Hotel, hij was ook enkele jaren docent consumptieve technieken en patisserie aan het ROC van Amsterdam. ‘Wat je daar ziet, is vreselijk. In de eerste pauze nemen ze een frikandel, in de

tweede een kroket, en om 3 uur pakken ze een reep chocolade. Ik snap wel dat ze dik worden.’

Maar, zegt de patissier, ‘wat ík doe heeft niets te maken met de dagelijkse voedselbehoefte’. Zijn zaak aan de Haarlem-merstraat is een luxe-zaak. ‘Je koopt iets bij een patisserie om iets te vieren. Het gaat hier niet om impulsaankopen.’ Dat vindt hij ook direct het mooie van zijn vak: ‘Ik ben voor 98 procent van mijn tijd bezig met een bijzonder moment in iemands leven – een bruiloft, een verjaardag, een jubileum.’

Of een receptie waar ook de koningin verschijnt (laatst nog petit-fours gemaakt). De creaties van Heiloo zijn gewild: de bonbons, met ingrediënten als piment d’Espelette en verse dragon, de chocolade van topmerken als Valrhona en Pacari, maar ook Oma’s Appeltaart, waarvan hij elke week 200 stuks aflevert, van eetcafé tot Concertgebouw.

‘Dat is mooi: suikerproducten als iets exclusiefs’, zegt docent Ameling. ‘Op deze manier is het echt een delica-tesse.’

Juiste voorlichting is cruciaal, vindt hij. ‘Ook de voedings-middelenindustrie heeft daar een verantwoordelijkheid in. De informatie moet eerlijk zijn. Een bepaalde dosis heb je nodig, zeker als je hard werkt of sport. Te veel suiker gebruiken is niet goed.’

Ameling is betrokken bij het project Tijd voor Eten, waarin leerlingen van basisscholen en hun ouders worden gewezen op het nut van gezonde voeding. En in het lesrestaurant Elements, waar zijn leerlingen de echte praktijk leren kennen, ligt de nadruk op gezonde, grotendeels biologische gerechten op het menu. ‘Ik ben ze vaak ook aan het heropvoeden. We kopen nu van de fooi mooie ingrediënten voor hun eigen maaltijd. Ze leren dat het ook lekker kan zijn als het níet op Kentucky Fried Chicken lijkt.’

Heiloo: ‘Leren waarderen, daar gaat het om.’ Zijn hart gaat sneller kloppen in steden als Parijs en Barcelona. Zo’n andere gebakjes- en bonboncultuur… ‘Alleen al die verpakkingen. Zó gesoigneerd, dat is toch prachtig? Dat kennen we hier niet, nóg niet. In Parijs weten ze het ook beter te waarderen. Een gebakje daar kost 3,75 à 6,25 euro. Hier 2,75 euro en dat vindt men al een beetje duur.’

De kwestie: Mogen we genieten van suiker?


Suiker Unie

Suiker Unie sponsort het Nederlands

Patisserie Team

Wie maatschappelijk verantwoord wil ondernemen moet ook om zich heen kijken. Suiker Unie ziet de samenleving niet als iets dat bij de fabriekspoort begint of eindigt, Suiker Unie wil er onderdeel van uitmaken, er midden in staan en er aan bijdragen.

BewegenSuiker Unie is - naast de activiteiten binnen Suiker- stichting Nederland, die zich bezighoudt met voorlichting over gezonde voeding en een actieve levensstijl - op verscheidene fronten actief. Een grote nadruk ligt op

bewegen. Het bedrijf ondersteunt lokale sportevene-menten. De fabriek in Vierverlaten is al jaren hoofdsponsor van de Toprun van het Noorden, een jaarlijks hardloopeve-nement. Ook sponsort Suiker Unie al meer dan 25 jaar de Nationale Jeugdronde in Roosendaal, een fietsweek voor jongeren van 10 tot en met 14 jaar. Suiker Unie heeft een ‘eigen’ ploeg.

Iets verder van huis: Suiker Unie ondersteunt de Stichting RoPaRun. Deze stichting organiseert jaarlijks een estafet-teloop van Parijs naar Rotterdam (530 kilometer) met als

7

Midden in de samenlevingLaten zien waar je in gelooft


Suiker Unie

doel zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor (termi-nale) kankerpatiënten. Suiker Unie is hoofdsponsor van een van de RoPaRun-teams: de Thorrunners, een team van de Roosendaalse Atletiekvereniging Thor, die sinds 2007 aan de RoPaRun deelneemt.

SponsorenSponsoren doen we ook op een heel ander vlak. Suiker Unie steunt het Nederlands Patisserie Team, een team van de beste patissiers dat meedoet aan diverse internationale wedstrijden. Het is een ultieme ode aan de prachtige producten die van suiker kunnen worden gemaakt. Het benadrukt ook welke belangrijke rol suiker speelt op leuke, mooi, belangrijke momenten in ieders leven: de geboorte-suikers bij een nieuwe baby, bruidsuikers en –taarten bij een huwelijk, het Suikerfeest.

Het gaat er niet om dat Suiker Unie louter zijn gezicht of naam laat zien, Suiker Unie wil zijn steentje bijdragen. Het bedrijf wil een actieve rol spelen in het bevorderen van duurzaamheid. Zo is in mei 2009 in Woerden een ‘klantre-latiedag’ georganiseerd met als thema Duurzaamheid. Een inhoudelijk evenement, waarin Suiker Unie met haar klanten kon discussiëren en nadenken over hoe we de hele productieketen nog verder kunnen verduurzamen.

We houden ook nauw contact met de nieuwe generatie, zijn nauw verbonden met opleidingsinstituten. Gespeciali-seerde medewerkers van Suiker Unie geven regelmatig gastcolleges. Het bedrijf biedt stageplaatsen aan, onder andere aan studenten van de Hogere Agrarische School (HAS). Studenten kunnen ook op bezoek komen tijdens de campagne: ze krijgen dan uitleg over de bietenteelt en kunnen de fabriek bezoeken. Overigens staan de campag-nebezoeken ook open voor andere geïnteresseerden (klanten, omwonenden, consumenten).

SolidaridadSamen met Solidaridad steunt Suiker Unie rietsuiker-boeren in Afrika met projecten op het gebied van een meer verantwoorde teelt. Doelstelling is de lokale leefomstandigheden te verbeteren.

Daarnaast voeren we onder het merk Wester onze eigen rietsuiker. Ook aan de herkomst van deze rietsuiker is aandacht besteed. In een nieuw project onderzoeken we de mogelijkheid om meer Fair Trade rietsuiker op de markt te brengen.

Ook dit past bij het maatschappelijk verantwoord ondernemen dat Suiker Unie nastreeft. Nu en nog tot ver in de toekomst. Natuurlijk.

In 2009 heeft Suiker Unie meer dan 5000 campagnebezoekers mogen verwelkomen.


Suiker Unie

Bij gezondheid gaat het om nuance, voldoende variatie en het juiste evenwicht tussen voeding en beweging.

Colofon

Redactie & coördinatieSuiker UnieMattmo

Concept, design, realisatieMattmoAmsterdamwww.mattmo.nl

FotografieKees HummelMark HornArchief Suiker Unie

DrukwerkVan AsOud-Beijerland

Speciale vermeldingDhr. C. VeermanHans Heiloo, Unlimited Delicious AmsterdamJos Raedts, Hogeschool HAS Den BoschMarjolein van der ZeeRené AmelingROC van Amsterdam, afdeling Hotelschool

Verschijningsdatumjuni 2010

Dit duurzaamheidverslag editie juni 2010 wordt uitgegeven in het Nederlands en Engels. Publicatie vindt plaats door middel van een gedrukte versie en een versie die beschikbaar zal worden gesteld via de internetsite van Suiker Unie, www.suikerunie.nl.

Wij stellen uw reactie op dit duurzaamheidverslag op prijs. Voor een reactie, maar ook voor andere vragen over ons duurzaamheidbeleid kunt u contact opnemen met dhr. Ad Backx, manager milieuzaken, email [email protected].

Suiker UniePostbus 1004750 AC Oud GastelNoordzeedijk 1134671 TL Dinteloord

tel: +31 165 525 252www.suikerunie.nl

Suiker Unie Annual Report

Documents

Transcript of Suiker Unie Annual Report