Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı …Ÿitim Programının Đçeriği 5549...

98
Suç Gelirlerinin Aklanması ve Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı ile Mücadelede Terörün Finansmanı ile Mücadelede Önleyici Tedbirler Önleyici Tedbirler Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Đstanbul-6 Ekim 2010

Transcript of Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı …Ÿitim Programının Đçeriği 5549...

Suç Gelirlerinin Aklanması ve Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı ile Mücadelede Terörün Finansmanı ile Mücadelede Önleyici TedbirlerÖnleyici Tedbirler

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği

Đstanbul-6 Ekim 2010

Eğitim Programının ĐçeriğiEğitim Programının Đçeriği

5549 sayılı Kanun çerçevesinde temel hususlar

2

5549 sayılı Kanun çerçevesinde temel hususlar

Müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar

Şüpheli işlem bildirimi

Yükümlülük Denetimi

Uyum Programı

MASAK

� 13.11.1996 tarih ve 4208 sayılı Kanun ile kurulmuştur.

(R.G. 19.11.1996 – 22822)

3

� 17 Şubat 1997 tarihinde fiilen göreve başlamıştır.

� 11.10.2006 tarih ve 5549 sayılı Kanun ile görevleri yenidenbelirlenmiştir. (R.G. 18.10.2006 – 26323)

� Maliye Bakanlığı içinde doğrudan bakana bağlı bir birim olarakçalışmaktadır.

MASAK’ın Görevleri

� Aklama suçu ile mücadele (4208 sayılı Kanun)

� Terörün finansmanının önlenmesi (5549 sayılı Kanun ile ilave

4

� Terörün finansmanının önlenmesi (5549 sayılı Kanun ile ilaveedilmiştir)

MASAK

MASAK’ın fonksiyonları;

� Mali istihbarat birimi

5

� Mali istihbarat birimi

• Veri toplama,

• Analiz

• Değerlendirme

� Düzenleme ve Koordinasyon

� Aklama Suçu Đncelemeleri

� Yükümlülük Denetimleri

AKLAMA AKLAMA

•Para ve malvarlığına el koyma

6

•Elkonulmak istenen değerleri gizleme

AKLAMAAKLAMA

En geniş anlamıyla aklama, yasadışı yollardan elde edilen kazançların gerçek kaynağının ve sahiplerinin gizlenmesi ve niteliğinin değiştirilmesi suretiyle yasal

7

gizlenmesi ve niteliğinin değiştirilmesi suretiyle yasal görüntü kazandırılarak ekonomik sisteme sokulmasıdır.

Aklama Suçu (TCK Madde 282)

Alt sınırı altı ay MAL Yurt Dışına

8

Alt sınırı altı ay

veya daha fazla

hapis cezasını

gerektiren bir suç

MAL

VARLIĞI

DEĞERLERĐ

Çıkartmak

Çeşitli Đşlemlere Tabi

Tutmak

Aklama Suçunda Ceza (TCK Madde 282)

� Üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası

� Yirmibin güne kadar adli para cezası

9

� Yirmibin güne kadar adli para cezası

� Aklama suçuna iştirak etmeksizin, bu suçunkonusunu oluşturan malvarlığı değerini, bu özelliğinibilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veyakullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır.

Aklama Suçu Đle Mücadele

� Aklama suçuyla mücadelenin iki temel boyutu bulunmaktadır.

� Önleyici tedbirler

10

Önleyici tedbirler

� Bastırıcı tedbirler

Aklama Suçu Đle Mücadele

� Bastırıcı tedbirler

Aklama suçu-müeyyideleri-müsadere gibi hususlarTCK’da yer almaktadır.

11

TCK’da yer almaktadır.

� Önleyici tedbirler

Aklama suçunun önlenmesine yönelik tedbirler(yükümlülükler) ve bu tedbirleri uygulayacak olankuruluşlar (yükümlüler) ise 5549 sayılı Kanundadüzenlenmiştir.

Yükümlülerin sorumluluklarıYükümlülerin sorumlulukları

12

Yükümlülerin sorumluluklarıYükümlülerin sorumlulukları

??

Đşbirliği

MASAKMASAK

13 Mali Mali kurumlarkurumlar

Yasa uygulama Yasa uygulama birimleribirimleri

ÖNLEYĐCĐ TEDBĐRLER

YÜKÜMLÜLER

14

YÜKÜMLÜLERVE

YÜKÜMLÜLÜKLER

� Aşağıda sayılanlar ile bunların Türkiye’deki şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri yükümlüdür.

Yükümlü

15

� Merkezi Türkiye’de bulunan yükümlünün yurt dışındaki şube,acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri, faaliyetgösterdikleri ülkenin mevzuatı ve yetkili otoritelerinin izin verdiğiölçüde yükümlülüğe ilişkin hükümleri uygulamak zorundadır.

� Merkezi yurt dışında bulunan yükümlünün Türkiye’deki şube,acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri yükümlüsayılır.

1)Bankalar2)Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz

kuruluşlar3)Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler4)Ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuat kapsamındaki ikrazatçılar,

finansman ve faktoring şirketleri

Yükümlü

16

finansman ve faktoring şirketleri 5)Sermaye piyasası aracı kurumları, vadeli işlemler aracılık şirketleri ve

portföy yönetim şirketleri6)Yatırım fonu yöneticileri7)Yatırım ortaklıkları8)Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans

brokerleri, 9)Finansal kiralama şirketleri

10)Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar

11)Saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere Đstanbul Altın Borsası Başkanlığı12)Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü ile kargo şirketleri13)Varlık yönetim şirketleri14)Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar

Yükümlü

17

14)Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar15)Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti

ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü16)Kıymetli madenler borsası aracı kuruluşları17)Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere

aracılık edenler18)Đş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım

satımı ile uğraşanlar19)Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların

müzayedeciliğini yapanlar

20)Milli Piyango Đdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler

21)Spor kulüpleri

Yükümlü

18

21)Spor kulüpleri22) Noterler23)Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak

kaydıyla 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin ikincifıkrası kapsamındaki işlerden taşınmaz alım satımı, şirket, vakıf vedernek kurulması, idaresi ve devredilmesi gibi işlerle sınırlı olmak üzereserbest avukatlar

24)Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci ve serbestmuhasebeci mali müşavirler ile yeminli mali müşavirler

25)Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim

kuruluşları

Finansal Kuruluşlar

1) Bankalar

2) Banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar

3) Yetkili müesseseler

19

3) Yetkili müesseseler

4) Đkrazatçılar

5) Finansman şirketleri

6) Faktoring şirketleri

7) Sermaye piyasası aracı kurumları

8) Vadeli işlemler aracılık şirketleri

9) Portföy yönetim şirketleri

Finansal Kuruluşlar

10) Yatırım fonu yöneticileri

11) Yatırım ortaklıkları

12) Sigorta şirketleri

20

13) Reasürans şirketleri

14) Emeklilik şirketleri

15) Sigorta ve reasürans brokerleri

16) Finansal kiralama şirketleri

17) Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar

18) Bankacılık faaliyetleriyle sınırlı olmak üzere Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü

Yükümlülükler

� Müşterini tanı/Kimlik tespiti

� Şüpheli işlem bildirimi

21

� Uyum programı oluşturma/Uyum görevlisi atanması

� Devamlı bilgi verme

� Bilgi ve belge verme

� Muhafaza ve ibraz

Müşterini Tanı Prensibi“KYC-Know Your Customer”

22

Müşterini Tanı Prensibi

Yükümlülerin,

� Müşterileri ve

23

� Müşterileri ve� Müşterilerinin faaliyetleri

ile ilgili olarak yeterli düzeyde bilgi sahibi olmasıdır.

Müşterini Tanınmasına Yönelik Önlemler

� Müşterinin kimliğini tespit etmek

� Sürekli iş ilişkisinde, iş ilişkisinin amacı ve mahiyeti hakkında bilgi elde etmek

24

� Gerçek faydalanıcının kim olduğunu belirlemek

� Mesleği, iş geçmişi, mali durumu, hesapları, ticari faaliyetleri, yerleşik olduğu ülkeve ilgili diğer göstergeleri dikkate alarak müşterilerinin risk profilini çıkarmak,müşterileri tarafından sürekli iş ilişkisi kapsamında gerçekleştirilen işlemleri riskbazlı yaklaşımla devamlı olarak takip etmek, ayrıca yüksek risk taşıyan işlemleriizlemek

Kimlik Tespitinin Tanımı

Yükümlüler,

� Kendileri nezdinde yapılan veya aracılık ettikleri işlemlerde

25

� Kendileri nezdinde yapılan veya aracılık ettikleri işlemlerde

� Đşlem yapılmadan önce,

� Đşlem yapanlar ile nam veya hesaplarına işlem yapılanların

kimliklerini tespit etmek zorundadır.

Kimlik Tespiti Đşleminin Kapsamı

� Kimlik bilgilerinin* alınması,

� Bu bilgilerden mevzuatta belirtilenlerin yine mevzuatta belirlenen usullerle teyit

26

� Bu bilgilerden mevzuatta belirtilenlerin yine mevzuatta belirlenen usullerle teyitedilmesi,

� Teyit belgelerinin okunabilir fotokopisinin ya da elektronik görüntüsünün alınmasıyahut kimlik bilgilerinin kaydedilmesi.

(*) Kimlik bilgileri kapsamına; kimlik bilgilerinin dışında, adres ve diğer iletişimbilgileri, gerçek kişilerde iş ve meslek bilgileri ile imzası, tüzel kişilerde faaliyetkonusu vb dahildir.

Kimlik Tespitinde Süre

� Kimlik tespiti, iş ilişkisi tesisinden veya işlem yapılmadan önce tamamlanır.

27

� Adres bilgisinin teyidi 02.01.2010 tarihinden önce işlemin yapılmasından itibarenen geç 10 iş günü içinde yapılmakta iken bu tarihten sonra diğer kimlik bilgileri ilebirlikte işlemin yapılmadan önce tamamlanır.

� Adres bilgilerinin teyidi, sürekli iş ilişkisi tesisinde söz konusudur.

� Telefon ve faks numarası ile e-posta adresi bilgilerinin teyidi de 02.01.2010tarihinden önce işlemin yapılmasından itibaren en geç 10 iş günü içindeyapılmakta iken bu tarihten sonra risk temelli bir yaklaşımla gerektiğinde buaraçları kullanmak suretiyle yapılır.

Müşterinin Tanınmasına Đlişkin Esaslar

Kimlik tespiti Kimlik tespiti yapılacak yapılacak işlemlerişlemler

Kimlik Tespiti Yapılacak Đşlemler

28

işlemlerişlemler

Tutara bağlı olarak Tutara bağlı olarak kimlik tespiti kimlik tespiti

yapılacak işlemleryapılacak işlemler

Tutar gözetmeksizin kimlik tespiti

yapılacak işlemler

Tutar Gözetmeksizin Kimlik Tespiti Yapılacak Đşlemler

� Sürekli iş ilişkisi tesisinde

29

� Şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda

� Daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe olduğunda

Tutara Bağlı Olarak Kimlik Tespiti Yapılacak Đşlemler

� Đşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemintoplam tutarı 20.000.- TL veya üzerinde olduğunda

30

toplam tutarı 20.000.- TL veya üzerinde olduğunda

� Elektronik transferlerde işlem tutarı ya da birbiriylebağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 2.000.- TLveya üzerinde olduğunda

Sigorta Sektöründe Kimlik Tespiti

Sürekli iş ilişkisi: Yükümlü ile müşteri arasında,hesap açılması, kredi veya kredi kartı

31

hesap açılması, kredi veya kredi kartıverilmesi, kiralık kasa, finansman, faktoring,finansal kiralama, hayat sigortası veyabireysel emeklilik gibi hizmetler nedeniylekurulan, niteliği itibarıyla devamlılık unsurutaşıyan iş ilişkisini

Đfade eder.

5 sıra No’lu Tebliğ & Bölüm 2.2.7Emeklilik Sözleşmeleri, Emeklilik Planları ve Hayat Sigortası Sözleşmelerine Đlişkin Đşlemler

� Emeklilik sözleşmeleri ve çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan emeklilik planları ile

� Bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı ikibin veya tek primli olup prim tutarı beşbin TL’nin altında olan hayat sigortası sözleşmelerine

32

prim tutarı beşbin TL’nin altında olan hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemlerde

Yükümlüler; teyit belgelerine gerek olmaksızın kimlik bilgilerini almak suretiyle işlem yapabilirler.

� Bu kapsamdaki işlemlerle ilgili olarak Yönetmeliğin;- 17 nci maddesinde geçen gerçek faydalanıcının tanınması ve tüzel

kişilere özel dikkat gösterilmesi ile - 19 uncu maddesinde geçen müşterinin durumunun ve işlemlerin

izlenmesi yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

Sigortacılık Đşlemlerinin Kimlik Tespiti Yükümlülüğü KarşısındakiDurumu

� Bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı 2.000 veya tek primli olup prim tutarı 5.000 TL’nin üzerinde olan hayat sigortası sözleşmeleri sürekli iş ilişkisi kapsamında

33

sigortası sözleşmeleri sürekli iş ilişkisi kapsamında müşterinin tanınması ilkelerine tabidir.

� Elementer sigortalama işlemleri 20.000.- TL’lik işlem sınırına tabidir.

� Emeklilik sözleşmeleri herhangi bir işlem sınırına tabi olmaksızın basitleştirilmiş tedbir uygulamasına tabidir.

Soru : Osman Bey, Đtimat Sigorta’ya gelerek, tek primli olup yıllık prim tutarı 3.000 TL olan hayat sigortası

sözleşmesi ile oğlu için emeklilik sözleşmesi yaptırmak istemiştir. Bu işlemde Yönetmelikteki müşterinin

34

istemiştir. Bu işlemde Yönetmelikteki müşterinin tanınmasına yönelik tedbirlerin uygulanması gerekir mi?

a) Evet

b) Hayır

Soru : Đtimat Sigorta’ya gelen pejmürde kılıklı bir şahıs Cayman Adalarında bir finansal kuruluştan transfer ederek tek pirimde ödeyeceği bir hayat sigortası sözleşmesi yapmak istediğini belirtmiştir. Bu işlemde

kimlik tespiti yapılması gerekir mi?

35

kimlik tespiti yapılması gerekir mi?

a) Evet

b) Hayır

� Hayat sigortası sözleşmelerinin türlerine göre bir ayrıma gidilmediğinden, birikimli hayat sigortası sözleşmelerinde de prim tutarına göre kimlik tespiti

36

sözleşmelerinde de prim tutarına göre kimlik tespiti yapılacaktır.

� Yıllık prim tutarına göre kimlik tespiti yapılacak durumlarda, bir yıllık süre, sigortalama işleminin yapıldığı tarihten hesaplanacaktır.

� Hayat sigortası sözleşmeleri dışındaki diğer sigortalama işlemlerinde ise işlem tutarı veya birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 20.000 TL veya

37

üzerinde olduğunda kimlik tespiti yapılması gerekmektedir.

� Yirmi bin TL'lik tutarın tespitinde yapılan işlem esas alınacak ve değerlendirme işlem bazında yapılacaktır. Birbiriyle bağlantılı olmayan (yangın, kasko, nakliye sigortası) her bir sigortalama işlemi bakımından yirmi bin TL'lik tutar ayrı ayrı gözetilecektir.

Kişi hem hayat hem de hayat dışı branşlarda sigorta poliçesi yaptırmak isterse;

� Kimlik tespitine ilişkin limitlerin belirlenmesinde her bir işlem bazında değerlendirme yapılacaktır.

38

yapılacaktır.

� Hayat ve hayat dışı sigortalara ilişkin limitler ayrı ayrı gözetilecektir.

� Gerçek kişiler

� Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler

Mevzuatta Kimlik Tespit Usulü Ayrı Ayrı Düzenlenen Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler-Teşekküller

39

� Dernekler

� Vakıflar

� Sendika ve konfederasyonlar

� Siyasi partiler

� Kamu kurumları

� Tüzel kişiliği olmayan teşekküller

Sigorta poliçe satışlarında

(grup sözleşmeleri şeklinde olsun veya olmasın),

40

Sigorta işlemini yaptıran kişinin kimlik tespitinin yapılması esastır.

Sigortalının ya da lehdarın farklı kişiler olması durumunda bu kişilerin kimlik tespiti, bu kişilerle kimlik tespitini gerektiren bir işlem (tazminat ödemesi gibi) yapılması durumunda söz konusu olacaktır.

9 sıra Nolu Genel Tebliğde belirlenen tutarlar, hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin iş ilişkisi tesisinde basitleştirilmiş tedbirlerin uygulanması

41

tesisinde basitleştirilmiş tedbirlerin uygulanması bakımından dikkate alınması gereken tutarlar olup,

Hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin tazminat ödemelerinde, işlem tutarının yirmi bin TL veya üzerinde olması durumunda kimlik tespiti yapılması gerekmektedir.

Sigorta acentelerinde kimlik tespiti yükümlülüğü ne şekilde yerine getirilecektir?

� Tedbirler Yönetmeliği’nin 4 üncü maddesinde sigorta ve reasürans şirketleri yükümlüler arasında sayılmış, yine aynı maddede bunların şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimlerinin de yükümlü olduğu belirtilmiştir.

42

benzeri bağlı birimlerinin de yükümlü olduğu belirtilmiştir.

� Bu nedenle sigortacılık işlemlerinde kimlik tespiti, işlem hangi yükümlü nezdinde yapılıyorsa o yükümlü tarafından yerine getirilecektir. Dolayısıyla, sigorta acenteleri tarafından yapılan sigortacılık işlemlerinde, kimlik tespiti yükümlülüğü acente tarafından yerine getirilecektir.

� Sigorta şirketi acentesi olan banka nezdinde işlem yapılması durumunda kimlik tespiti, acente olarak yükümlü olan banka tarafından yapılacaktır.

� Gerçek kişilerde kimlik tespiti

43

� Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerde kimlik tespiti

Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti

Alınacak Bilgiler

Gerçek kişinin;� Adı - soyadı

Teyit Belgeleri

Türk uyruklular için •T.C. nüfus cüzdanı, •T.C. sürücü belgesi

44

� Adı - soyadı� Doğum yeri ve tarihi� Uyruğu� Kimlik belgesinin türü ve numarası

� Türk vatandaşları için anne ve baba adı ile T.C. kimlik numarası

•T.C. sürücü belgesi• Pasaport

Türk uyruklu olmayanlar için •Pasaport, •Đkamet belgesi •Bakanlıkça uygun görülen kimlik belgesi

Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti

Alınacak Bilgiler

► Adresi

Teyit Belgeleri- Yerleşim yeri belgesi,

- Đlgili adına işlem tarihinden önceki 3 ay içinde düzenlenmiş elektrik, su, doğalgaz, telefon vb. fatura

45

► Adresi

► Telefon no. (varsa)► Faks no. (varsa) ► E- posta adresi (varsa)

►Đş ve mesleği

► Đmza örneği

elektrik, su, doğalgaz, telefon vb. fatura

- Herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belgeler

-Başkanlıkça uygun görülen diğer belge ve yöntemler

Risk temelli yaklaşım çerçevesinde gerektiğinde bu araçları kullanarak ilgiliyle irtibat kurulmak suretiyle teyit edilir.

Đlgiliye imza attırılır.

Adres teyidi uygulaması,

9 sıra Nolu Genel Tebliğde belirlenentutarların üzerindeki

46

tutarların üzerindeki

hayat sigortası sözleşmeleri için

söz konusu olacaktır.

� Adresin teyidi, sürekli iş ilişkisinin tesis edilmesi halinde ve basitleştirilmiştedbirlerin uygulanmadığı durumlarda yapılacaktır.

Gerçek Kişilerde Adres Teyidi

47

� Teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin aranılmasışart olmayıp, okunabilir fotokopileri veya elektronik görüntüleri de geçerli belgeolarak kabul edilecektir.

� Söz konusu belgelerin, müşteri tarafından bizzat elden ibraz edilmesi zorunluluğubulunmamakta olup, bir başkası vasıtasıyla veya posta, faks, e-posta gibiyöntemler kullanılarak da ibraz edilmeleri mümkündür.

� Adres teyidinde e-devlet veri tabanlarından yararlanılabilir.

� Yurtlarda kalan reşit çocukların için öğrenim gördükleri okullardan ya da kaldıklarıyurtlardan alınacak adresini açıkça belirtir yazı.

� Ailesinin yanında ikamet eden reşit çocuklar için anne ya da babası adınadüzenlenmiş son üç aya ait elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren

Gerçek Kişilerde Adres Teyidi

48

düzenlenmiş son üç aya ait elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektirenfatura.

� Eşlerde, faturaların birisi adına olması durumunda, diğeri evlilik cüzdanını ibraz etmeksuretiyle eşi adına düzenlenmiş son üç aya ait elektrik, su, doğalgaz, telefon gibiabonelik gerektiren faturayı kullanabilecektir.

� Yurtdışında yerleşik gerçek kişilerin adres teyidinde de, yurt içinde yerleşik gerçekkişilerin adres teyidinde kullanılacak belgeler kullanılacaktır. Ayrıca pasaportüzerinden de adres teyidi yapılabilecektir.

Gerçek kişilerde Adres Teyidi

� Gerçek kişi tarafından beyan edilen adrese bizzat yükümlü personeli tarafındanyapılan ziyarette, taraflarca imzalanan belge adres teyidinde kullanılabilecektir.

� Müşteri adresine alma haberli posta yoluyla tebligat yapılması durumunda,tebligatın müşteriye yapıldığına dair belge

49

tebligatın müşteriye yapıldığına dair belge

� Yükümlülerin müşterilerine yönelik yapmış oldukları gönderilerin beyan edilenadreste ve bizzat müşteri tarafından teslim alındığına ilişkin tutanak

� (Bu durumlarda, müşterinin yakını olduğunun kimlik bilgileri alınarak tespit edildiği durumlarda, müşterinin birlikte ikamet ettiği kişilere yapılan teslimatlar dahil)

� Müşterinin daha önce alınmış ve teyidi yapılmış adres ve iletişim bilgileriningüncellenmesi sırasında, adres ve iletişim bilgilerinde değişiklik tespit edilmişse,yeni adres ve iletişim bilgileri de teyit edilecektir.

Türk Uyruklu Olmayan Gerçek Kişilerin Kimlik Bilgilerinin Teyidinde Bakanlıkça Uygun Görülen Kimlik Belgeleri

�KKTC vatandaşları kimlik belgeleri

�Avrupa Konseyi üyesi ülke vatandaşları kimlik belgeleri

50

�Avrupa Konseyi üyesi ülke vatandaşları kimlik belgeleri (13 Aralık 1957 tarihli Avrupa Konseyi Üyesi Devletler Arasında Kişilerin Seyahatleri

ile Đlgili Avrupa Anlaşması )

KKTC Vatandaşları

� Türkiye’ye yolculuklarda pasaport yerine KKTC

51

� Türkiye’ye yolculuklarda pasaport yerine KKTC kimlik belgesi kullanabildiklerinden, kimlik tespitini gerektiren işlemlerde pasaport yerine kendi kimlik belgeleri kabul edilir.

Avrupa Konseyine Ülke Vatandaşları

�13 Aralık 1957 tarihli Avrupa Konseyi Üyesi Devletler Arasında Kişilerin Seyahatleri ile Đlgili Avrupa Anlaşması

52

Anlaşması

�Maksimum 3 ay süreli seyahat

�Kazanç amacı olmayacak

�Pasaport yerine Anlaşma ekinde yer alan kimlik belgeleri kullanılır.

Gerçek Kişilerin Kimlik Bilgilerinin Teyidinde Kabul Edilmeyen Kimlik Belgeleri

� Vatandaşlıktan Çıkma Đzin Belgesi/ Vatandaşlıktan Çıkma Belgesi (Mavi Kart)

� Avukat kimlikleri

53

� Sarı basın kartları

� Memuriyet kimlik belgeleri

Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

� Tüzel kişiliğin kimlik tespiti

� Tüzel kişiliği temsile yetkili gerçek kişinin kimlik tespiti

54

� Tüzel kişiliği temsile yetkili gerçek kişinin kimlik tespiti

Đşlem sürekli iş ilişkisi ise,

� Tüzel kişiliğin yüzde yirmi beşi aşan hisseye sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklarının kimlik tespiti

(Đşlem, ticaret sicilinde yetkili olanlarca yetkilendirilen bir başkası tarafından talep ediliyorsa işlem talep eden bu kişinin de kimlik tespitinin yapılması gerekmektedir.)

Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

Alınan Bilgiler

Tüzel kişinin;

Teyit Belgeleri

55

Tüzel kişinin;� Unvanı, � Ticaret sicil numarası, � Faaliyet konusu, � Açık adresi

� Vergi kimlik numarası

� Telefon numarası,� Faks numarası (varsa)� E- posta adresi (varsa)

Ticaret siciline tescile dair belgeler

Gelir Đdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler

Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

Alınacak BilgilerTüzel kişiliği temsile yetkili kişinin;► Adı ve soyadı, ► Doğum yeri ve tarihi,► Uyruğu,

Teyit Belgeleri

Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı veya T.C. sürücü belgesi veya pasaport

56

► Uyruğu,► Kimlik belgesinin türü ve numarası

T.C. sürücü belgesi veya pasaport

Türk uyruklu olmayanlar için pasaport veya ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik belgesi

►►►► Temsil yetkisi

► Đmza örneği

Tescile dair belgeler

Đlgiliye imza attırılır.

Tüzel kişiliği temsile yetkili kişinin adres ve iletişim bilgilerinin alınmasına ve teyitedilmesine gerek bulunmamaktadır.

► Türk vatandaşları için anne-baba adı ve T.C. kimlik numarası,

Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

� Şirketin % 25’i aşan hisseye sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklarının kimliği, gerçekve tüzel kişilerde kimlik tespit usulüne uygun olarak tespit edilir.

� Tüzel kişiliğin % 25’i aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakların adres ve iletişim

57

bilgileri alınır ancak teyidinin yapılmasına gerek bulunmamaktadır.

� Gerçek kişi ortakların kimlik tespitinde kimlik belgelerinde yer alan bilgileri içerennoter onaylı imza sirküleri kullanılabilecektir.

� Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas belgelerin asıllarının veyanoterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir fotokopisi veya elektronikgörüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin bilgiler kaydedilir.

�Tüzel kişiliğin kuruluş anındaki ortaklık yapısının değiştiği konusu yükümlünün bilgisidahiline girmesi durumunda, yeni ortakların kimlik tespiti de Yönetmelik hükümlerinegöre yapılacaktır.

Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

Finansal kuruluşlar, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerle sürekli işilişkisi tesisinde;

� Đlgili ticaret sicil memurluğu kayıtlarına başvurmak veya

58

� Đlgili ticaret sicil memurluğu kayıtlarına başvurmak veya

�TOBB’nin veri tabanından sorgulama yapmak suretiyle

kendilerine sunulan tescil belgelerinde yer alan bilgilerin güncelliğinive doğruluğunu teyit eder.

Yapılan sorgulamada müşteri tarafından ibraz edilen belgenin güncel olmadığı anlaşıldığında, TOBB’un resmi internet sitesinde yer alan ve güncel bilgileri içeren tescil belgeleri, teyide esas bilgileri ihtiva etmek kaydıyla kimlik tespitinde kullanılabilecektir.

Dernek Adı, amacı, kütük numarası, Dernek Tüzüğü açık adresi, diğer iletişim bilgileri Dernek kütüğündeki kayda ilişkin belge

Vakıf Adı, amacı, merkezi sicil Vakıf Senedi

Diğer Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

59

Vakıf Adı, amacı, merkezi sicil Vakıf Senedikayıt numarası, açık adresi, diğer VGM de tutulan sicile ilişkin belgeler iletişim bilgileri

Sendika Adı, amacı, sicil numarası, açık TüzükKonfed. adresi, diğer iletişim bilgileri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Bölge Çalışma Müdürlüklerinde tutulan sicile esas belge

Siyasi Adı, açık adresi, diğer iletişim TüzükParti bilgileri

TKOT (Apartman, site, işhanı yönetimi gibi)

Teşekkülün adı, açık adresi, Noter onaylı karar defteri

diğer iletişim bilgileri

Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküllerde Kimlik Tespiti

60

TKOT (Đş ortaklıkları gibi)

Ortaklığın adı, amacı, faaliyet Noter onaylı ortaklık sözleşmesi

konusu, açık adresi, diğer

iletişim bilgileri

Ortaklığın vergi kimlik numarası GĐB’nın ilgili birimi tarafından düzenlenen belgeler

Kamu Kurumlarında Kimlik Tespiti

� 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre genel yönetimkapsamındaki kamu idareleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınınmüşteri olduğu işlemlerde;

61

� Bu kurum ve kuruluşlar adına işlem yapan gerçek kişinin TedbirlerYönetmeliğinin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki bilgileri alınarak kaydedilir.

� Bu bilgilerin teyidi zorunlu değildir.

� Yetki durumu ise mevzuata uygun olarak düzenlenmiş yetki belgesi üzerindenteyit edilir.

Yurt Dışında Yerleşik Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti

Alınacak bilgiler

Tüzel kişiliğin nevine göre

Teyit Belgeleri

Türkiye’de yerleşik tüzel kişiler için aranan

62

Tüzel kişiliğin nevine göreYönetmeliğin ilgili maddelerindekibilgiler alınır.

Türkiye’de yerleşik tüzel kişiler için arananbelgelere ilgili ülkede tekabül eden belgelerin;

� Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluklarıtarafından onaylanan örneklerinin noter onaylıTürkçe tercümeleri veya

� “Yabancı Resmi Belgelerin TasdikiMecburiyetinin Kaldırılması Hakkında LaheySözleşmesi” çerçevesinde bu sözleşmeye tarafülke makamı tarafından tasdik şerhi düşülenörneklerinin noter onaylı Türkçe tercümeleri

Başkası adına hareket edilen durumlar:

� Tüzel kişiler veya tüzel kişiliği olmayan teşekküller adına bunları temsile yetkili kimselerin yetkilendirdiği kişilerce işlem talep edilmesi,

Başkası Adına Hareket Edenlerde Kimlik Tespiti

63

kimselerin yetkilendirdiği kişilerce işlem talep edilmesi,

� Bir gerçek kişi müşteri adına başka bir kişi tarafından yapılan işlemler,

� Küçükler ve kısıtlılar adına bunların kanuni temsilcileri tarafından yapılan işlemler.

� Tüzel kişinin veya TKO teşekkülün kimliği tespit edilir.

� Tüzel kişiyi veya TKO teşekkülü temsile yetkili kişinin kimliği tespit edilir.

(Kimlik bilgilerini içeren noter onaylı vekaletname veya imza sirküleri de kullanılabilir)

Tüzel Kişiler veya Tüzel Kişiliği Olmayan Teşekküller Adına Bunları Temsile Yetkili Kimselerin Yetkilendirdiği Kişilerce Đşlem Talep Edilmesi Durumunda Kimlik Tespiti

64

(Kimlik bilgilerini içeren noter onaylı vekaletname veya imza sirküleri de kullanılabilir)

� Tüzel kişiyi veya TKO teşekkülü temsile yetkili kişinin yetkilendirdiği kişinin kimliği tespit edilir.

Ayrıca bu kişinin yetki durumu noter onaylı vekaletname veya temsile yetkili olanlar tarafından verilmiş yazılı talimat üzerinden tespit edilir.

Temsile yetkili kimselerin yazılı talimat üzerindeki imzaları bunlara ait noter onaylı imza sirküleri üzerindeki imzalar ile teyit edilir.

Soru : Đtimat Sigorta’ya gelen Hasan ÇALIŞKAN kendisini KardeşlerTurizm Ltd. Şti. genel müdürü Ahmet TEMBEL’in gönderdiğini,Kardeşler Ltd. Şti. merkez binası için yangın sigortası yaptırmakistediğini belirtmiştir. Bu işleme dair yapılması gerekenler:

1- Kardeşler Ltd Şti’nin kimlik tespiti yapılır.

2- Ahmet TEMBEL’ĐN kimlik tespiti yapılır.

65

4- Hasan ÇALIŞKAN’IN yetki durumu tespit edilir.

3- Hasan ÇALIŞKAN’IN kimlik tespiti yapılır.

� Gerçek kişi müşterinin kimliği tespit edilir.

(Noter onaylı vekaletname de kullanılabilir)

� Đşlem talep eden diğer gerçek kişinin kimliği tespit edilir.

Bir Gerçek Kişi Müşteri Adına Başka Bir Gerçek Kişi TarafındanTalep Edilen Đşlemlerde Kimlik Tespiti

66

� Đşlem talep eden diğer gerçek kişinin kimliği tespit edilir.

� Yetki durumu noter onaylı vekaletname üzerinden tespit edilir.

� Müşterinin kimliğinin daha önce tespit edilmiş olması şartıyla yazılı talimat da yetkilendirmedekullanılabilir. Bu durumda, yazılı talimat üzerinde yer alan müşteri imzasının yükümlünezdindeki imza ile teyit edilmesi gerekir.

� Her iki gerçek kişinin de adres bilgileri alınacaktır. Ancak yapılan işlem sürekli iş ilişkisikapsamında ise sadece adına işlem yapılan kişinin adresi teyit edilecektir.

Soru : Đtimat Sigorta’ya Ceren ÇĐÇEK kızı Ayşe Çiçek için birikimli hayatsözleşmesi yaptırmak istediğini söylemiştir. Bu işleme dair yapılmasıgerekenler:

1-Sigorta ettiren Ceren ÇĐÇEK’in kimlik tespitiyapılır.

67

2- Ayşe YILMAZ’ın kimlik tespiti ileride kimliktespitini gerektiren bir işlem olduğunda yapılır.

� Adına işlem talep edilen küçük/kısıtlı ve işlemi talep eden kanunitemsilcinin/velinin/vasinin 6 ncı maddeye göre kimlik tespiti yapılacaktır.

Küçükler ve Kısıtlılar Adına Bunların KanuniTemsilcileri/Veli/Vasi Tarafından Talep Edilen ĐşlemlerdeKimlik Tespiti

68

� Mahkeme kararıyla veli tayin edilenler ile vasi ve kayyımların yetkisi, ilgili mahkemekararının aslı veya noter tasdikli sureti üzerinden teyit edilir.

� Sürekli iş ilişkisinde, anne babanın adres bilgileri teyit edilir.

Müteakip Đşlemlerde Kimlik Tespiti

� Daha önce usulüne uygun olarak kimliği tespit edilenlerin

� Sürekli iş ilişkisi kapsamındaki yüz yüze yapılan kimlik tespitini gerektiren müteakipişlemlerinde kimlik tespiti

69

� Kimliğe ilişkin bilgilerin alınıp yükümlüde bulunan bilgilerle karşılaştırılmasınımüteakip, ilgili evraka işlemi yaptıran gerçek kişinin ad ve soyadının yazılması veimza örneğinin alınması suretiyle yapılacaktır.

� Alınan bilgilerin doğruluğundan şüpheye düşülmesi halinde bu bilgilerin doğruluğu,teyide esas kimlik belgelerinin veya bunların noterce onaylanmış suretlerinin ibrazısonrası bu belgelerde yer alan bilgilerin yükümlüde bulunan bilgilerlekarşılaştırılması suretiyle yapılır.

Teyide Esas Belgelerin Gerçekliğinin Kontrol Edilmesi

Yükümlüler kimlik tespiti kapsamında alınan bilgilerin teyidi amacıyla kullanılan

belgelerin gerçekliğinden şüphe duydukları durumda imkânların elverdiği ölçüde,belgeyi düzenleyen kişi ya da kuruma veya diğer yetkili mercilere başvurmak suretiyle

70

belgeyi düzenleyen kişi ya da kuruma veya diğer yetkili mercilere başvurmak suretiylebelgenin gerçekliğini doğrular.

Basitleştirilmiş Tedbirler

71

5 ve 9 Sıra No.lu MASAK Genel Tebliğleri

Basitleştirilmiş Tedbirler

� Đşlem türleri bakımından aklama ve terörün finansmanı riskinin düşük olarakdeğerlendirilebileceği durumlarda, müşterinin tanınması ilkesiyle ilgili uyumasıgereken hususların basitleştirilerek uygulanmasına imkan tanınmaktadır.

72

� Buna göre;

�Kimlik tespitinde teyit yapılmayabilir,

�Gerçek faydalanıcının tanınması,

�Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,

�Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesine,

ilişkin yükümlülükler uygulanmayabilir.

Basitleştirilmiş Tedbirler

� Yükümlüler, müşterinin ve işlemin aranan niteliklere sahip olup olmadığıkonusunda yeterli bilgiye sahip olmalıdırlar. Elde ettikleri bilgileri yazılı olarak veyaelektronik ortamda kaydederler.

73

� Yükümlüler aklama ve terörün finansmanı riskini her bir işlem bakımından ayrıayrı değerlendirmelidir. Şüphenin söz konusu olduğu durumlarda yükümlüler,basitleştirilmiş tedbir uygulamasından yararlanamaz ve konuyu ŞĐB olarakMASAK’a bildirir.

� Finansal kuruluşların kendi aralarında gerçekleştirdikleri işlemlerde, müşterikonumunda olan finansal kuruluşa ilişkin olarak, Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birincifıkrasındaki bilgiler alınarak kaydedilir.

Finansal Kuruluşların Kendi Aralarında Gerçekleştirdikleri Đşlemlerde

74

� Bu bilgilerin Yönetmeliğin anılan maddesi uyarınca teyidi zorunlu değildir.

� Türkiye’de yerleşik bir finansal kuruluşun müşterisinin yabancı ülkede yerleşik birfinansal kuruluş olması durumunda, yabancı finansal kuruluşun aklama ve terörünfinansmanıyla mücadele alanındaki uluslar arası standartlara uygun düzenleme vedenetime tabi olan ülkelerde yerleşik olması gerekmektedir.

� Finansal kuruluşlar, elektronik ortamda yüz yüze gerçekleştirilmeyen işlemlerbakımından güvenli iletişim ağlarının kullanılması, işlem talep eden veya talimatveren kişinin kimliğini ve yetkisini tespite ve doğrulamaya yarayan şifrelerinkullanılması da dahil gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.

Finansal Kuruluşların Kendi Aralarında Gerçekleştirdikleri Đşlemlerde

75

� Bu kapsamdaki müşterilerle ilgili olarak;� Gerçek faydalanıcının tanınması,� Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,� Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi

yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

� Bu kurum ve kuruluşlar adına işlem yapan gerçek kişilerin Yönetmeliğin 6 ncımaddesinin birinci fıkrasındaki bilgilerini alarak kaydedilir.

� Yetki durumları mevzuata uygun olarak düzenlenmiş yetki belgesi üzerinden teyitedilir.

Müşterinin Kamu Đdaresi veya Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşu Olduğu Đşlemlerde

76

edilir.

� Yönetmeliğin 6 ncı maddesi uyarınca alınan bilgilerin teyidi zorunlu değildir.

� Bu kapsamdaki müşterilerle ilgili olarak;� Gerçek faydalanıcının tanınması,� Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,� Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi

yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

� Müşterinin IMF, Dünya Bankası, Avrupa Kalkınma Bankası gibi kuruluşlar veyaTürkiye’de mukim elçilik veya konsolosluk olduğu durumda yükümlüler, bu kuruluşlaradına işlem yapan gerçek kişilerin Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındakibilgilerini alarak kaydedilir.

Müşterinin Uluslar arası Kuruluş veya Türkiye’de Mukim Elçilik ya da Konsolosluk Olduğu Đşlemlerde

77

� Yetki durumları mevzuata uygun olarak düzenlenmiş yetki belgesi üzerinden teyitedilir.

� Yönetmeliğin 6 ncı maddesi uyarınca alınan bilgilerin teyidi zorunlu değildir.

� Bu kapsamdaki müşterilerle ilgili olarak;� Gerçek faydalanıcının tanınması,� Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,� Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi

yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

� Emeklilik sözleşmeleri,

� Çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan emeklilikplanları,

Emeklilik Sözleşmeleri, Emeklilik Planları ve Hayat SigortasıSözleşmelerine Đlişkin Đşlemler

78

� Bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı 2.000.- veya tek primli olup prim tutarı5.000.- TL’nin altında olan hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemlerde

yükümlüler, Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki bilgileri, teyit belgelerinegerek olmaksızın, almak suretiyle işlem yapabilirler.

� Bu kapsamdaki müşterilerle ilgili olarak;

� Gerçek faydalanıcının tanınması,

� Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,

� Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi

yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

� Bu işlemlerde, şirkete ilişkin olarak Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birincifıkrasındaki bilgiler alınarak kaydedilir.

� Bu bilgilerin, Yönetmeliğin anılan maddesi uyarınca teyidi zorunlu değildir.

Müşterinin Hisseleri Borsaya Kote Edilmiş Şirket Olduğu Đşlemler

79

� Bu bilgilerin, Yönetmeliğin anılan maddesi uyarınca teyidi zorunlu değildir.

� Ancak, tüzel kişiyi temsile yetkili kimselerin kimliği ve yetki durumu,Yönetmeliğin 7 nci ve 14 üncü maddesinde belirtilen esaslara uygun olaraktespit edilir.

� Bu kapsamdaki müşterilerle ilgili olarak;� Gerçek faydalanıcının tanınması,� Tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi,� Müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi

yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

Gerçek Faydalanıcının Tanınması

� Yükümlüler bir başkası hesabına hareket edilip edilmediğini ve işlemingerçek faydalanıcısının kimliğini tespit etmek için gerekli tedbirleri alır.

80

� Bu kapsamda kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket edenkimselere sorumluluklarını hatırlatmak amacıyla yükümlüler, gerekliduyuruları hizmet verdikleri tüm işyerlerine müşterilerin rahatça görebileceğişekilde asarlar.

� Finansal kuruluşlar ayrıca sürekli iş ilişkisi tesisinde başkası hesabınahareket edilip edilmediğine ilişkin müşterinin yazılı beyanını alır. Bu beyanmüşteri sözleşmesinde belirtilebilir veya uygun formlar kullanılarak alınabilir.

Gerçek Faydalanıcının Tanınması

� Đşlemi talep eden kimse, bir başkası hesabına hareket ettiğini beyan ettiğinde,Yönetmeliğin ilgili maddeleri kapsamında işlemi talep edenin kimliği ve yetkidurumu ile hesabına hareket edilenin kimliği tespit edilir.

81

� Kişinin başkası hesabına hareket etmediğini beyan etmesine rağmen kendi adınave fakat başkası hesabına hareket ettiğinden şüphelenilmesi halinde yükümlügerçek faydalanıcıyı ortaya çıkarmak için makul araştırmayı yapar.

Tüzel Kişilere Özel Dikkat Gösterilmesi

� Yükümlüler ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerle sürekli iş ilişkisi tesisinde, tüzelkişiliğin yüzde yirmibeşi aşan hisseye sahip gerçek ve tüzel kişi ortaklarının kimliğinitespit eder.

82

� Yükümlüler sürekli iş ilişkisi kapsamında müşterisi olan bir tüzel kişiliği gerçekteyöneten, kontrolünde veya sahipliğinde bulunduranlar hakkında doğru bilgilereulaşmak için gerekli tedbirleri alır.

Müşteri Durumunun ve Đşlemlerin Đzlenmesi

� Yükümlüler, müşterileri tarafından gerçekleştirilen işlemlerin; � Müşterilerinin mesleği, ticari faaliyetleri, iş geçmişi, mali durumu, risk

profili ve fon kaynaklarına dair bilgiler ile uyumlu olup olmadığını sürekliiş ilişkisi kapsamında devamlı olarak izlemek,

83

iş ilişkisi kapsamında devamlı olarak izlemek,

� Müşteri hakkındaki bilgi, belge ve kayıtları güncel tutmak,

zorundadır.

� Ayrıca bu müşterilerin kimlik tespitine ilişkin alınan telefon ve faksnumarası ile elektronik posta adresine ilişkin bilgilerinin doğruluğu, risktemelli bir yaklaşım çerçevesinde gerektiğinde bu araçları kullanarakilgiliyle irtibat kurulmak suretiyle teyit edilir.

Müşteri Durumunun ve Đşlemlerin Đzlenmesi

� Finansal kuruluşlar,

� Sürekli iş ilişkisi dışında gerçekleştirilen işlemleri de risk temelli bir yaklaşımla

84

� Sürekli iş ilişkisi dışında gerçekleştirilen işlemleri de risk temelli bir yaklaşımla izlemek amacıyla gerekli tedbirleri alır.

� Bu amaçlarla uygun risk yönetim sistemi oluşturur.

Özel Dikkat Gerektiren Đşlemler

� Yükümlüler;� Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki işlemler ile� Görünürde makul hukuki ve ekonomik amacı bulunmayan işlemlere

85

özel dikkat göstermek,

� Talep edilen işlemin amacı hakkında yeterli bilgi edinmek için gerekli tedbirlerialmak ve

� Bu kapsamda elde edilen bilgi, belge ve kayıtları istenildiğinde yetkililere sunmaküzere muhafaza etmek,

zorundadır.

Teknolojik Risklere Karşı Tedbir Alınması

Finansal kuruluşlar;

� Yeni ve gelişen teknolojilerin getirdiği imkânların aklama ve terörün finansmanı amacıyla kullanılması riskine karşı özel dikkat göstermek ve bunu önlemeye

86

amacıyla kullanılması riskine karşı özel dikkat göstermek ve bunu önlemeye yönelik uygun tedbirleri almak zorundadır.

Teknolojik Risklere Karşı Tedbir Alınması

� Finansal kuruluşlar;

� Yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan sistemleri kullanarak

87

� Yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan sistemleri kullanarakgerçekleştirilen hesaba para yatırma, hesaptan para çekme ve elektroniktransfer gibi işlemlere özel dikkat göstermek,

� Müşterinin mali profiline ve faaliyetlerine uygun olmayan veya faaliyetleriyle ilgisibulunmayan işlemleri yakından izlemek,

� Tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek de dâhil uygun ve etkili tedbirleri almak,

zorundadır.

Üçüncü Tarafa Güven

� Finansal kuruluşlar; müşterinin, müşteri adına hareket eden kişinin ve gerçekfaydalanıcının kimliğinin tespiti ve iş ilişkisinin veya işlemin amacı hakkında bilgi eldeetme konularında, müşteriyle ilgili olarak başka bir finansal kuruluşun aldığı tedbirleregüvenerek iş ilişkisi tesis edebilir veya işlem yapabilir.

88

güvenerek iş ilişkisi tesis edebilir veya işlem yapabilir.

� Bu durumda Kanun ve Kanuna ilişkin düzenlemeler kapsamında nihai sorumluluküçüncü tarafa güvenerek işlem gerçekleştiren finansal kuruluşa aittir.

Üçüncü Tarafa Güven

� Üçüncü tarafa güvenilebilmesi;

� Üçüncü tarafın, kimlik tespiti, kayıtların saklanması ve müşterinin tanınmasıkuralının gereklerini sağlayacak diğer tedbirleri aldığından,

89

kuralının gereklerini sağlayacak diğer tedbirleri aldığından,

� Yurt dışında yerleşik olması durumunda ise ayrıca aklama ve terörünfinansmanıyla mücadele alanındaki uluslar arası standartlara uygun düzenleme vedenetlemelere tabi olduğundan,

� Kimlik tespitine ilişkin belgelerin onaylı örneklerinin, talep edildiğinde üçüncütaraftan derhal temin edileceğinden,

emin olunması şartıyla mümkündür.

Üçüncü Tarafa Güven

� Üçüncü tarafa güvenerek iş ilişkisi tesis eden veya işlem yapan finansal kuruluşmüşterinin kimlik bilgilerini üçüncü taraftan derhal alır.

� Belgelerin talep edilmesi durumunda, güvenilen üçüncü tarafın, ilgili müşterinin kimlik

90

� Belgelerin talep edilmesi durumunda, güvenilen üçüncü tarafın, ilgili müşterinin kimliktespitine ilişkin belgelerine “aslı görülmüştür” şeklinde onay vermesi yeterlidir.

Üçüncü Tarafa Güven

� Finansal kuruluşların kendi aralarında müşterileri adına yaptıkları işlemler ile,

91

� Finansal kuruluşların acente ve benzeri birimleri ile ana hizmet birimlerinin uzantısı veya tamamlayıcısı niteliğindeki hizmetleri yaptırdıkları kişilerle olan ilişkileri(Kurye ve dış destek birimleri banka adına hareket ettiğinden üçüncü taraf olarak nitelendirilemez. Bunlar bankaya yardımcı eleman olarak değerlendirilmelidir. Dolayısı ile bunların bu kapsamda yaptıkları işlemden ilgili banka sorumludur.)

üçüncü tarafa güven kapsamında değildir.

� Üçüncü tarafa güven ilkesi, üçüncü tarafın riskli ülkelerde yerleşik olması durumunda uygulanmaz.

Muhabirlik Đlişkisi

� Finansal kuruluşlar yurt dışı muhabirlik ilişkilerinde;

� Muhatap finansal kuruluşun aklama veya terörün finansmanı yönündensoruşturma geçirip geçirmediği ve ceza alıp almadığı, iş konusu, itibarı veüzerindeki denetim yeterliliği hususlarında kamuya açık kaynaklardan

92

üzerindeki denetim yeterliliği hususlarında kamuya açık kaynaklardanyararlanarak sıhhatli bilgi edinmek,

� Muhatap finansal kuruluşun aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelesistemini değerlendirmek, sistemin uygun ve etkin olduğundan emin olmak,

� Muhabirlik ilişkisinin aktarmalı muhabir hesapların kullanılmasını kapsadığıdurumlarda muhatap finansal kuruluşun bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümündekiesaslar çerçevesinde yeterli önlemleri aldığından ve talep edildiğinde ilgilimüşterilerin kimlik bilgilerini sağlayabileceğinden emin olmak,

zorundadır.

Muhabirlik Đlişkisi

� Finansal kuruluşlar yurt dışı muhabirlik ilişkilerinde;

� Yeni muhabir ilişkiler kurmadan önce üst düzey yöneticinin onayının alınmasınısağlamak,

93

sağlamak,

için gerekli tedbirleri alır.

� Üst düzey yönetim, bankalar için; genel müdür, genel müdür yardımcısı, iç sistemlerkapsamındaki birimlerin yöneticileri, yetki ve görevleri itibariyle genel müdüryardımcısına denk veya daha üst konumlarda görev yapan yöneticileri ifadeetmektedir.

Muhabirlik Đlişkisi

� Finansal kuruluşlar yurt dışı muhabirlik ilişkilerinde; � Kendilerinin ve muhatap finansal kuruluşun sorumluluklarını Yönetmeliğin

Üçüncü Bölümündeki yükümlülükleri karşılayacak şekilde bir sözleşmeyleaçıkça belirlemek,

94

açıkça belirlemek,için gerekli tedbirleri alır.

� Bu kapsamda, bankaların her türlü muhabirlik ilişkilerinde, AML/CFT Politikaları ileilgili imza anket formları kullanabilir.

� Finansal kuruluşlar, tabela bankalarla ve hesaplarını tabela bankalarakullandırmadığından emin olamadıkları finansal kuruluşlarla muhabirlik ilişkisinegiremezler.

Riskli Ülkelerle Đlişkiler

� Finansal kuruluşlar, riskli ülkelerde yerleşik;� Gerçek ve tüzel kişiler,� Tüzel kişiliği olmayan teşekküller ve� Bu ülkelerin vatandaşları ile

95

girecekleri iş ilişkilerine ve işlemlere özel dikkat göstermek,

� Görünürde makul hukuki ve ekonomik amacı bulunmayan işlemlerin amacı ve mahiyeti hakkındamümkün olduğu ölçüde bilgi toplamak ve bunları kayda geçirmek

zorundadır.

Đşlemin Reddi

� Yükümlüler,

� Kimlik tespiti yapamadıkları veya

96

� Đş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi edinemedikleri durumlarda,

iş ilişkisi tesis etmez ve kendilerinden talep edilen işlemi gerçekleştirmezler.

� Yükümlüler yukarıda belirtilen hallerin şüpheli işlem olup olmadığını da ayrıca

değerlendirirler.

Đş Đlişkisinin Sona Erdirilmesi

� Daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusundaşüphe duyulması nedeniyle yapılması gereken kimlik tespit ve teyidininyapılamadığı durumda iş ilişkisi sona erdirilir.

97

� Hesabın kredi işlemleri, haciz gibi çeşitli nedenlerle kapatılamaması durumunda,müşterinin söz konusu hesap ile ilgili yüz yüze olmayan işlemler de dahil yeni işlemtalepleri gerçekleştirilemez.

� Yükümlüler yukarıda belirtilen hallerin şüpheli işlem olup olmadığını da ayrıcadeğerlendirirler.

Teşekkürler