STRESLE BAŞ ETME

39
1

description

STRESLE BAŞ ETME. KAYNAKLAR. Aydın,K. (2006).Stresle Başa Çıkma.Ankara:Nobel Yayınları Youngs,Bettie(Çev:Akbaş,S.).(2004).Gençler için Stres ve Yaşamın Baskılarıyla Baş etme Kılavuzu.Ankara:HYB Yayıncılık Telman,N.(2003).Pozitif Düşüncenin Sihirli - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of STRESLE BAŞ ETME

Page 1: STRESLE BAŞ ETME

1

Page 2: STRESLE BAŞ ETME

2

• Aydın,K. (2006).Stresle Başa

Çıkma.Ankara:Nobel Yayınları• Youngs,Bettie(Çev:Akbaş,S.).(2004).Gençler için Stres

ve Yaşamın Baskılarıyla Baş etme

Kılavuzu.Ankara:HYB Yayıncılık• Telman,N.(2003).Pozitif Düşüncenin Sihirli

Gücü.İstanbul:Epsilon Yayıncılık• www.fobi.org• www.rehberlikportali.com• www.aktuelpdr.com

Page 3: STRESLE BAŞ ETME

3

STRES NEDİR?

• Köknel’e göre stres;iç ve dış ortamdan kaynaklanan etkenlerin, birey tarafından tehdit edici ya da zararlı olarak değerlendirilmesi sonucunda, bedensel ve psikolojik boyutlarda ortaya çıkan aşırı uyarılma halidir.(Akt.Aydın,2006)

• Stres kısaca, bizi zorlayan, kısıtlayan ve engelleyen olaylar, durumlar karşısında verdiğimiz tepkilerin tümüdür.(Telman,2003)

Page 4: STRESLE BAŞ ETME

4

STRES KAYNAKLARI NELERDİR?

1. FİZİKSEL STRES KAYNAKLARI• Sıcak• Soğuk• Gürültü• Kötü çalışma şartları ve donanım• Yangın• Trafik• Şiddet• Kişinin hasta veya rahatsız olması

Page 5: STRESLE BAŞ ETME

5

2. SOSYAL STRES KAYNAKLARI

A) Sosyal, ekonomik ve politik koşullar

• İşsizlik• Enflasyon• Kira sorunu• Vergiler• Yüksek suç oranı• Çevre kirliliği• Teknolojik değişiklikler

B) Aile ortamı• İş yükünün paylaşılmaması• Kıskançlık• Cinsiyet rolleri• Farklı değerler• Ailede ölüm veya hastalık• Farklı yaşam tarzları• Maddi sorunlar

Page 6: STRESLE BAŞ ETME

6

2. SOSYAL STRES KAYNAKLARIC) İş ve kariyer• Yetiştirilmesi gereken işler• Yanlış anlaşılmalar• İş seyahatleri• İşin bölünmesi• Rekabet• Kendini kabul ettirme çabası• Eğitim D) Kişilerarası ve çevresel

ilişkiler• Farklı değer yargıları• Zorunluluklar• Bekleme ile geçen zaman• Kötü servis• Sigara içen ve içmeyenler• Kötü araba kullanma

alışkanlıkları• Sosyal beklentiler

Page 7: STRESLE BAŞ ETME

7

STRES BELİRTİLERİ1. Fiziksel Belirtiler• Çarpıntı• Soğuk ya da sıcak basması• Mide, bağırsak bozukluğu, sindirim zorluğu• Nefes darlığı• Ellerde titreme• Gürültüye,sese karşı aşırı duyarlılık• Uykusuzluk,aşırı ya da düzensiz uyku• Bitkinlik• Mide krampları• Boyunda,ensede,belde,sırtta ağrı, gerginlik,kasılma ve eklem ağrıları

Page 8: STRESLE BAŞ ETME

8

2. Duygusal Belirtiler• Huzursuzluk,sıkıntı,

gerginlik• Kaygılı olmak• Neşesizleşme,durg

unlaşma,çökkünlük hali

• Sinirlilik,saldırganlık veya kayıtsızlık

• Duygusal olmak

Page 9: STRESLE BAŞ ETME

9

3. Zihinsel Belirtiler• Unutkanlık• Konsantrasyonda azalma• Kararsızlık• Organize olamamak• Zihin karışıklığı• İlgi azalması• Matematik hataların artması• Zihinsel durgunluk• Sosyal hayatın

yoksunlaşması• Olumsuzluklar üzerine

odaklanmak(www.fobi.org)

Page 10: STRESLE BAŞ ETME

10

STRES SIRASINDA ORTAYA ÇIKAN BEDENSEL TEPKİLER

• Göz bebekleri büyür.• Tükürük artar.• Solunum derinleşir.• Terbezi faaliyeti artar.• Kalp vurum sayısı ve şiddeti

artar.• Kan basıncı yükselir.• Mide asiti artar.• Karaciğerde glikojen olarak

depolanmış şeker salınır.

Page 11: STRESLE BAŞ ETME

11

STRES KÖTÜ MÜDÜR?

Stresin hepsi kötü değildir.Olumlu olan stres, hoşa

giden aktivitelerin getirdiği yaşamsal zorluklardan kaynaklanır.

Olumsuz stres ise, uyum sağlamamız gereken nahoş durumlar olduğunda yaşadığımız strestir.(www.aktuelpdr.com)

Page 12: STRESLE BAŞ ETME

12

STRESLE BAŞA ÇIKMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

• Aşırı Genellemelerden Kaçınma: Tek bir olaydan hareketle, bütüne yönelik olumsuz düşünceler geliştirilmemelidir. Sınavım kötü geçti, ben bu sene sınıfı geçemeyeceğim gibi. Oysa bu sınavım kötü geçti ama diğer sınavlara daha iyi hazırlanabilirim tarzı düşünce daha yapıcıdır. Kişinin kendi kendine yaptığı bu tarz olumsuz genellemeler, zaman geçtikçe otomatikleşir ve olumlu bir içerikle kolaylıkla yer değiştirmez. 

Page 13: STRESLE BAŞ ETME

13

•  Kişiler Arası İlişkileri Geliştirme: Stresli durumlar insanlarla ilişkilerden kaynaklanabiliyor olsa da, bu kişilerle tartışabilmek, çözüm için bir anahtar olabilir. Tartışmalar sırasında “sen” dilini kullanmadan “ben”li cümlelerle sorumluluğu üzerine almak iletişimi ve ilişkiyi güçlendirebilir. ”Sen beni anlamak istemiyorsun” yerine “kendimi yeterince anlatamadığımı düşünüyorum” daha yapıcı olacaktır.

Page 14: STRESLE BAŞ ETME

14

•  Sosyal Etkinlikleri Geliştirme: Rutinler dışında farklı bir etkinliği denemek, yeni bir şeyler öğrenmeye çalışmak, zihni dinlendirmeye yardımcı olabilir. Farklı bir öğün, farklı bir saç kesimi, eski bir arkadaşı aramak, konsere, sinemaya, tiyatroya gitmek, dergi ya da roman okumak gibi etkinlikler rutinlerin oluşturduğu stresten uzaklaşmak için yararlı olabilir.

Page 15: STRESLE BAŞ ETME

15

• Fiziksel Aktivite:  Doğru egzersiz birçok amaca birden hizmet edebilir. Bireyin becerilerini, kas  gücünü  artırabilir, kilo vermeye ve almamaya yardımcı olabilir, kalbin beden dokularına kolaylıkla oksijen almasını kolaylaştırarak bedenin genel fizyolojik koşullarını iyileştirebilir. Egzersiz, bedenin stresle oluşan hormonlardan arınmasına yardımcı olur dolayısıyla stres karşısında ani tepki vermeyi engelleyebilir

Page 16: STRESLE BAŞ ETME

16

•  Dengeli Beslenme: Çay, kahve,kakao, kolalı içecekler kendiliklerinden strese yol açan besinlerdendir. Bu besinler, stres tepkisini başlatan kimyasal maddelere içerirler. Uyanıklık ve hareketliliği artırırlar. Dolayısıyla bu besinlerin yerine ıhlamur, adaçayı gibi bitki çayları, meyve tüketilebilir. Beslenme alışkanlıklarını düzenleyerek,  enerji düzeyi, strese karşı gösterilen tepkiler ve genel sağlık üzerinde bireyin kontrolü artırılabilir.

Page 17: STRESLE BAŞ ETME

17

• Zihinde Canlandırma: Bireyin kendisini rahatlatan bir durumu ya da ortamı hayal etmesi stresin yarattığı olumsuz duygu ve düşüncelerden uzaklaşmasına, stresle başa çıkmada alternatif yollar bulmasına yardımcı olabilir.(

Page 18: STRESLE BAŞ ETME

18

• Kendimizle Olumlu Diyalog :Stresli bir durumla başa çıkmaya çalışırken kişinin kendisine olumsuz şeyler yerine, olumlu ve mantıklı şeyler söylemesinin yararlı etkisi olur. Olaylar karşısında gösterilen olumsuz tutumlar, kişinin kendine söylediği olumsuz sözler, o olay sırasında hissedilen gerginliği artırmaktadır.(Baltaş)

Page 19: STRESLE BAŞ ETME

19

• Gereksiz Rekabetten Kaçınma: Hayatta zaten kaçınamadığımız pek çok alanda rekabet duygusunu yaşarız. Ancak hayatın her alanında kazanmak için kendinizi zorlamanız, sizde gereksiz gerginliğe ve saldırganlaşmanıza neden olur.

• Ağlamaktan Çekinmeme: Ağlamak istediğimizde ağlamak sağlıklıdır. Eğer içinizden geliyorsa ağlayın, içinizde tutmayın.(www.rehberlikportali.com)

Page 20: STRESLE BAŞ ETME

20

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Fiziksel Egzersiz:Düzenli yapılan egzersiz kas gerginliğini azaltmakta yararlıdır ve kişinin kendisini iyi hissetmesini sağlar.

Page 21: STRESLE BAŞ ETME

21

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Aile,arkadaşlar,sosyal gruplar gibi var olan destek sistemleri,stresli olaylarla ilgilenirken yardımcı olabilirler

Page 22: STRESLE BAŞ ETME

22

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Tatil: Kısa molalar(ya da uzun tatiller) vermek, stresin tepeye yükseldiği zamanlarda vücudumuzun dinlenmesine yardımcı olur.

Page 23: STRESLE BAŞ ETME

23

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Hobiler: İlgimizi ve enerjimizi yoğunlaştıracağımız bir alan bulmak, stresin etkilerini oldukça azaltacaktır.

Page 24: STRESLE BAŞ ETME

24

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Danışmanlık: Bir danışmanla konuşmak, strese sebep olan problemlerin belirlenmesine ve stres yaratan negatif uyaran örüntülerinin kırılmasına yardımcı olacaktır.(www.fobi.org)

Page 25: STRESLE BAŞ ETME

25

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Müzik Dinlemek: Stresten kurtulmak için müziği kullanmanın 5 yolu vardır:

Ruh halinizi değiştirmek içinOdaklanmak içinEnerji kazanmak içinGevşeyip rahatlamak içinUyumak için.(Youngs,2004)

Page 26: STRESLE BAŞ ETME

26

YAYGIN BAŞA ÇIKMA STRATEJİLERİ

• Gevşeme Egzersizleri:

Temel Nefes Egzersizleri:Temel nefes egzersizine geçmeden önce iyi nefesin özelliklen üzerinde durulmalıdır. İyi nefes, ağır olarak burundan alınmalıdır, sessiz ve akciğerin bütününü doldurarak diyaframı aşağı itecek derinlikte olmalıdır. Bu nitelikte bir nefes almak için aşağıdaki adımlarda belirtilenleri yerine getirin;

Nefes alma egzersizine başlamadan önce sağ avucunuzu göbeğinizin hemen altına, sol elinizi göğsünüzün üstüne koyun ve gözlerinizi kapatın.

Nefes almadan önce ciğerlerinizi tamamen boşaltın. (Nefesi verirken ciğerler zorlanmamalı ve nefesin kendiliğinden çıkmasına fırsat vermelidir.)

Page 27: STRESLE BAŞ ETME

27

öğrencilerine

“stres yönetimi”

ders veriyordu...konusunda

Profesör

Page 28: STRESLE BAŞ ETME

28

Sudolu bir bardağı

kaldırıp

öğrencilerine sordu,

Page 29: STRESLE BAŞ ETME

29

"Sizcebu

su dolu bardağın

ağırlığı ne kadardır ?"

Page 30: STRESLE BAŞ ETME

30

Cevaplar

200 grile

400 grarasında değişti.

Page 31: STRESLE BAŞ ETME

31

Bunun

üzerineprofesör

şöyle dedi;

Page 32: STRESLE BAŞ ETME

32

"Gerçek ağırlıkfark etmez. Fakat durum,

bardağı elinizde

ne kadarsüreyle tuttuğunuza göre

değişir.

Page 33: STRESLE BAŞ ETME

33

Eğer,bir dakikalığına tutarsam,

Problem yok.Bir saatliğine tutarsam,

sağ kolumdabir ağrıoluşacaktır.

Page 34: STRESLE BAŞ ETME

34

bir gün

ambulansçağırmak zorunda

kalırsınız.

Eğer,

boyunca tutarsam,

Page 35: STRESLE BAŞ ETME

35

Aslında ağırlık

aynıdırama

ne kadar uzun tutarsanız

size o kadar

ağır gelir."

Page 36: STRESLE BAŞ ETME

36

"Eğer sıkıntılarımızı

her zaman taşırsak,

er ya da geçtaşıyamaz duruma geliriz,

yüklergittikçe artarak

daha ağır gelmeye başlar.

Page 37: STRESLE BAŞ ETME

37

Yapmamız gereken

bardağı yere bırakıp

bir süre dinlenmekve daha sonra

 tutup tekrar

kaldırmaktır."

Page 38: STRESLE BAŞ ETME

38

Yükümüzü

ara sıra bırakmalı,dinlenip tazelendikten sonra

tekrar yolumuza devam

etmeliyiz...

Page 39: STRESLE BAŞ ETME

39

Dışarıdan evedöndüğünüzde,

Dışarıda yaşadığınız

sıkıntınızı dışarıda bırakın.Nasıl olsa, yarıntekrar alıp

taşıyabilirsiniz.