STRES VE STRESLE BAŞA ÇIKMA

Sunum Planı

• Stres tanımı ve tarihçesi

• Stresin çeşitleri

• Stresin aşamaları

• Stresin belirtileri

• Stresin kaynakları

• Stresin sonuçları

• Stresle başa çıkma yolları

• Bireyin, fizik ve sosyal çevreden gelen uyumsuz koşullar nedeniyle, bedensel ve psikolojik sınırlarının ötesinde harcadığı gayrete stres denir.

• İlk kez 17. yuzyılda, elastiki nesne ve ona uygulanan dış guç arasındaki ilişkiyi açıklamak uzere fizikçi Robert Hooke tarafından kullanıldığını göruyoruz.

• Thomas Young isimli bir başka fizikçiye göre stres, maddenin kendi içinde olan bir guç ya da dirençtir. Madde, kendi uzerine uygulanan dış guce kendi direnci oranında bir tepki gösterir.

• Daha sonra biyolog Walter Canon, stres kavramını canlı organizmalar bağlamında açıklamıştır. Canon’a göre stres, canlının doğal içsel dengesinin dışsal çevresel uyaranlarca bozulması sonucunda oluşur. Canon bu sureci homeostasis ve “savaş kaç tepkisi” kavramlarıyla açıklamaktadır.

Stresin Çeşitleri

Fiziki Çevreden Kaynaklanan Stres

• Strese yol açan en önemli fiziki çevre koşulları gurultu, kalabalık, hava koşulları, ortamın aşırı sıcak ya da soğuk oluşu, radyasyon ve tozdur.

• Örneğin gurultu ve sağlıklı olmayan ofis malzemeleri strese yol açan dış etkilerden sadece ikisidir.

• Sigara dumanı dolu bir ofis baş ağrısına neden olabilir; aşırı sıcak ya da soğuk enerji duzeyinizi ve ruh halinizi etkileyebilir.

İşyeri Kaynaklı Stres

• İş hayatındaki aşırı sorumluluklar, aşırı iş yuku, ucretle ilgili sıkıntılar, çalışma koşulları, işyerinin fiziksel çevresinden kaynaklanan koşullar, çalışma arkadaşları arasındaki anlaşmazlıklar ve bunun gibi sorunlar işyeri kaynaklı stres çeşitlerindendir.

Psiko-Sosyal Özelliklerden Kaynaklanan Stres

• Psiko-sosyal özelliklerden kaynaklanan stres çeşitleri uç grupta incelenebilir.

• Gunluk stresler; gun içerisinde yaşadığımız ve bizi sıkıntıya sevk eden streslerdir.

• Gelişimsel stresler; bireyin gelişimsel basamaklarını duzgun tamamlayamaması ile ilgilidir.

• Hayat krizleri niteliğindeki stresler; ise hayat akışını değiştiren streslerdir.

Olumlu ve Olumsuz Stresler• Bireylerin iyi ve kötu stresten bahsettikleri

görulur.• İyi stres bedenin kendini savunması ve

guçluklerin ustesinden gelmesidir. Uyum sağlama, başa çıkmayı öğrenme ve hatta zorluklara karşı daha dirençli olma gibi özellikler iyi stresin yararlı yönleridir. Daha iyi performans sergiler ve mutlu oluruz.

• Olumsuz stres, çok az ya da çok fazla gerilim altında olduğumuz durumlarda ortaya çıkar.

• Terfi etmek, un kazanmak, evlenmek gibi bireylerin ulaşmak istedikleri amaçlarla ilgili olaylar olumlu stres;

• Ölum, işsiz kalmak, mesleğinde aşama kazanamamak gibi engellenmeler ve kayıplarla ilişkili olaylar da olumsuz stres kategorisinde toplanabilir.

• Olumlu stresler bireyi guduleyici ve teşvik edici bir rol oynarken diğerleri ruhsal ve bedensel açıdan zararlı sonuçlara yol açar.

Kısa Sureli ve Uzun Sureli Stres

• Kısa sureli stres, bireyin belirli bir stres kaynağına yönelip onunla şöyle ya da böyle başa çıkmaya çalıştıktan sonra gevşeyebildiği, gundelik işlerine devam edebildiği turden bir strestir.

• Uzun sureli streste, bireye stres öncesi duzeyinin çok ustunde işlev görmeye zorlayan bir seri başa çıkılamamış stres kaynağı yansıtılmaktadır. Uzun sureli stresi surekli yaşayanlar, fiziksel hastalık ya da sinir bozukluğu sonucu zorunlu olarak sakinleşemedikleri surece, bu kronik stres öruntusu kolay kolay kırılamaz.

Stresin Aşamaları

Stresin uç dönemli bir sureç olduğunu ileri surulmektedir;

①Alarm evresi②Direnç evresi③Tukenme evresi

1) Alarm Evresi

• Bu dönem şokun kabul edilme dönemidir. • Bu zamanda vucut savunmaları karşı bir şok

durumu olarak ortaya çıkar. • Yani ortaya çıkan şok durumuna karşı

vucudun savunmaları karşıt şok olarak devreye girer.

• Alarm aşaması; periferal sempatik-adrenal medulla sistem ve hipotalamik hipofiz-adrenakortikol sistemin aktivasyonunu içerir.

• Bu aşama “savaş ya da kaç” tepkisinin oluştuğu aşamadır.

• Stres ortaya çıktığı zaman bunu beyin kabuğu bölgeleri algılar ve hipotalamusa gönderir.

• Hipotalamus stresi algıladıktan sonra adreno kortikortop adı verilen hormonu salgılar. Bu hormon en önemli stres hormonudur.

• Ayrıca adreanl korteksten kortizol adı verilen hormon da salgılanır.

• Tum bunlar beynin hipotalamik hipofiz adrenalin salınım aktivitesini etkiler.

• Vucut tehlikeyi tanır ve “ya savaş ya kaç” durumuna doğru harekete geçer.

• Stresle mucadele edebilmek için; Kan basıncı artar, Kalp atışı ve soluk alıp verme hızlanır, Kaslar gerilir, Daha iyi görmek için göz bebekleri kuçulur, Stoktaki glikojen şeklindeki şeker glukoza dönuşur, Adrenalin ve noradrenalin salgısı artar, Kaslara oksijen taşımak uzere alyuvarlar organizmaya

dağılır, Sindirim enerjiyi kaslar kullansın diye yavaşlar, Saçlar ve vucut kılları dikilir

• Birey istenmeyen koşuldan ya kaçacak ya da mucadele edecektir.

• Stres faktöru ortadan kalkarsa gevşeme, uyku, sindirim gibi durumlarla vucudun yavaşlaması görulur.

• Stres durumu devam ederse direnme aşamasına geçilir.

2)Direnç Evresi• Bu aşama iki tepki barındırır. • Birinci tepkide, vucut strese karşı direnir. • İkinci tepkide ise, vucut stresin etkilerine uyum sağlar. • Bu aşama alarm aşamasının karşı aşaması olarak bilinir. Yani

organizmanın alarm tepkisi sırasındaki belirtileri ortadan kalkar.• Direnç aşaması serbest bırakılan hormonların yol açtığı ve çevresel stres

altındaki homeostatik bakımı yansıtan lokal doku adaptasyon tepkilerini içeren bir aşamadır.

• Vucudun direnci normalin uzerine çıkar. • Yuz yuze olduğu bu stres verici duruma karşı direncini yukseltmiştir.• Bu durumdan kaçmak ya da ona uyum sağlamak zorunda olduğundan

başka stres vericilere direnci duşer.

• Eğer direnç dönemi başarı ile aşılırsa beden normal koşullarına döner, başarısız olunursa beden kuvvetten duşer, çöker.

• Organizmanın direnme aşamasında geçirdiği belirgin özellikler,

• Surrenal korteksin hacminde buyume ve hareketinde artış,

• Timus ve diğer lenflerle ilgili organlarda kuçulme • Birinci evreye ait belirgin özelliklerin çoğunda bir

yön değiştirme olarak ortaya çıkmaktadır.

3) Tukenme Aşaması

• Eğer stres vucut uzerindeki etkilerini surdururse, vucudun kazanmış olduğu adaptasyon sureci kaybolur ve savunması azalır.

• Bazen bu aşamada görulen semptomlar alarm aşamasındaki reaksiyonlara benzer.

• Stres aşırı derecede surerse, vucut teslim olur, hastalıklar ortaya çıkar, yaşam suresi kısalır ve hatta organizmanın ölumu bile gerçekleşebilir.

• Tukenme aşamasının sonlarında birey, davranışsal bozukluklar yanında bedensel rahatsızlıklar ve bozukluklar da gösterecektir.

• Bunun için stres ortamından uzaklaştırılarak tıbbi ve psikolojik tedaviye ihtiyacı olacaktır.

• Tukenme aşamasında, parasempatik sinir sistemi etkindir. • Birey tukenmiştir ve stres kaynağı hala mevcuttur. • Bu aşamada uzun sureli stres kaynakları ile

mucadele edilemez ve birey başka stres kaynaklarının etkilerine de açık hale gelir.

• Tukenme aşamasının belirtileri; • Kronik baş ağrıları ve yorgunluk

duygusu,• Uyuyamama ve uyanma zorluğu, • Aşırı yeme, • Kas ağrıları, • Göğus ağrıları,• Kabus görme, • Hazımsızlık, • Aşırı alkol tuketimi, • Bitkinlik, • Baş dönmesi, • Bulantı,• Yuksek kan basıncı, • Sinirli hareketler, • Paniğe kapılma, • Olaylar karşısında aşırı duyarlılık

ve • Kalp çarpıntısı gibi belirtilerdir.

Stresin Belirtileri

• Stres belirtileri; fiziksel, davranışsal ve psikolojik olmak uzere uç grupta incelenmektedir.

1)Fiziksel Belirtiler

• Çarpıntı• Tansiyon yukselmesi• Sindirim bozukluğu• Terleme• Nefes darlığı• Baş ağrısı• Yorgunluk• Mide bulantısı• Boyunda, ensede, belde, sırtta ağrı, gerginlik, kasılma• Eklem ağrıları

2)Davranışsal Belirtiler

• Uykusuzluk• Uyuma isteği• İştahsızlık• Yeme alışkanlığında artış• Sigara• Alkol kullanma

3)Piskolojik Belirtiler

• Gerginlik• Geçimsizlik• İşbirliğinden kaçınma• Surekli endişe• Yetersizlik duygusu• Yersiz telaş

Stresin Kaynakları

• Stres çevreden ya da kişinin kendisinden kaynaklanabilir.

• Dış koşullar ve zorluklar strese yol açarken, bizim davranışlarımız ve tepkilerimiz de strese yol açmaktadır.

1) Çevresel Stres Kaynakları

• Bazı etmenler niteliği ve niceliği nedeniyle organizma için zararlı etken olarak kabul edilir.

• Belirli ölçude organizma için uyarıcı olan bir etken, ölçulerin dışına çıkıldığında zararlı olur.

• Örneğin; Isı ve nem oranı yukseldikçe, bedensel guç azalır. Hareketler zorlaşır, çaba, ilgi ve istek kaybolur.

• Çevresel stres kaynaklarına önemli yaşam olayları ve gunluk sıkıntılar da girer.

• Örneğin; bir aile bireyinin ölumu ya da ciddi hastalığı gibi, buyuk bir değişim ya da uyumu gerektiren olaylar.

Çevresel stresin en buyuk kaynakları, sıradan, gunluk sıkıntılardır.

Örneğin;

oda arkadaşıyla sorunlar başarısızlıklar

aşırı iş yükü ya da ekonomik kaygılar

2) Bireysel Stres Kaynakları

• Bireysel stres kaynakları, zihinsel faaliyetlerimizle (duşuncelerimiz ve kendi kendimize söylediklerimiz) ya da davranışlarımızla (alışkanlıklarımız ya da beceri eksikliklerimiz) ilişkili olabilir.

• KENDİ KENDİMİZE• DAVRANIŞLARIM VE DÜNYA,..........

• (şu ya da bu şekilde) ‘‘OLMAK ZORUNDA" ya da ‘‘OLMALI"

Dediğimizde strese davetiye çıkarıyoruz demektir.

Çunku ne kendi davranışlarımızın ne de dunyanın her zaman bizim istediğimiz şekilde

olması mumkun değildir.

İnsanda stres yaratan uç genel inanç vardır:

Herkes beni sevmeli.

Her zaman mukemmel davranmalı ve hiç hata yapmamalıyım.

Dunya adaletli olmalı.

3) Toplumsal Stres Kaynakları

• Birey, amaçlarına ulaşmak, başarılı olmak, saygınlık kazanmak için çalışır.

• Başkalarıyla yarışır. Onları geçmek, önde bulunmak, ustun olmak için çabalar.

• Bu çabaların şiddeti artar, suresi uzarsa, kaygı, sıkıntı artar.

• Böylece toplumsal kaynaklı guduler, toplumsal kaynaklı zararlı etkene dönuşur.

Stresle Başa Çıkma Yolları

• Stresle başa çıkma, stres veren durum karşısında, bireyin kaynaklarını aşan, özgul, içsel ve dışsal taleplerin ustesinden gelmek için surekli değişen bilişsel ve davranışsal çabalardır.

• 2 tur stresle başa çıkma yolu vardır;

1) Bedensel Yollar2) Zihinsel Yollar3) Davranışsal Yollar

Bedenle İlgili Yollar

• Bedenle ilgili teknikler stresin beden uzerindeki olumsuz etkilerini yok etmeyi amaçlar.

1)Aşamalı gevşeme teknikleri

• Yapılması gereken örneğin sağ yumruğunuzu sıkın bir sure böyle tutun sonra yumruğunuzu gevşetin.

• Bunu sırasıyla tum vucut bölgeleri için uygulayın.

• Bunu başardığınız taktirde kaslarınızdaki gerginliği hissedebilir ve buna göre gevşeme tekniğini kullanarak stresinizle baş edebilirsiniz.

2) Nefes egzersizleri

Bu yöntemleri

1’den 8’e sayma egzersizi

1’den 4’e sayma egzersizi olarak ikiye ayırabiliriz.

1’den 8’e sayma egzersizi:

• Bu egzersiz için önce soluk verilir, sonra derin bir soluk alınarak aynı zamanda gözler kapatılarak, gözlerimizin önunde bir sayısı içsel söylenerek canlandırılmaya çalışılır.

• Nefes 3 saniye tutulur sonra yavaş yavaş butunuyle verilirken iki sayısı canlandırılır.

• Sırasıyla uçte nefes alınır 3 saniye tutulur, dört denilerek verilir.

• Beş alınır, altı verilir, yedi alınır, sekiz verilir.

1’den 4’e sayma egzersizi:

• Derin ve tam bir nefes alınır. • Alınan nefes tamamıyla verilir.• Tekrar nefes alırken birden dörde kadar sayılır.• Nefes tutulur ve birden dörde kadar sayılır.• Nefes ağır ağır verilerek, ciğerler tamamıyla

boşaltılırken yavaş yavaş birden sekize kadar sayılır.

3)Fiziksel egzersiz ve spor

Bu etkinlikler stresle başa çıkmamızı kolaylaştırıcı alt yapıyı hazırlayarak vucudumuzun bu turden tehlikelere olan direncini de arttırır.

koşmakyuzmek bisiklete binmek

yapılabilecek sporlar içinde en kolaylarındandır.

4) Sağlıklı beslenme • Kafein, alkol, sigara, şeker, tuz ve yağ gibi

maddelerden mumkun olabildiğince uzak durulmalı sebze ağırlıklı ve karbonhidrat, mineral ve vitamin bakımından dengeli bir beslenme alışkanlığını edinilmelidir.

5) Uyku

• Geç saatte yatma, uykuya dalmada guçluk çekme ya da uyku esnasında sık sık uyanma gibi şikayetler uyku kalitesini bozmakta ve stres duzeyini arttırmaktadır.

• Genelde uyku sorunu yaşayan bireylere gevşeme egzersizi önerilir.

Zihinsel Yollar

• Problem çözme becerileri, • Bilişsel yeniden yapılandırma, • Zaman yönetimi ve • İletişim becerileri

1) Problem çözme becerileri

• Herhangi bir problemi çözerken beş basamaktan geçilir. Bunlar;

• problemi saptama, • seçenekleri gözden geçirme, • bir çözumu seçme, • eyleme geçme ve • sonuçları değerlendirmedir.

• Bazı problemler kolayca isimlendirilebilirler. • Ancak strese neden olan birçok problemi

tanımlamak o kadar kolay olmayabilir. • Durum ne kadar belirsiz olursa, stresli olma

olasılığı o kadar çoktur. • Belirsizlik, stresli durum uzerindeki

kontrolumuzu azaltır, bizi çözum yolları aramadan önce etkiler ve daha çok strese sokar.

• Bu yuzden problemin ne olduğunun iyice açıklığa kavusturulması stresimizin çoğunu hafifletir

• Bir çözum yolu seçme aşamasında, listelenen seçeneklerden bir ya da birkaçı uzerinde karar kılma görevi yerine getirilmelidir.

• Daha sonra belirlenen seçenek eyleme dökulur.

• Eyleme dökulen seçenek ya da seçenekler daha sonra değerlendirilir.

• Bireyi amacına ulaştırıp ulaştırmadığı irdelenmelidir.

• Problem çözme becerilerinin yeteri kadar iyi bilinmemesi birtakım sorunlara yol açmaktadır.

• Özellikle depresyon, kaygı, umutsuzluk gibi olumsuz duygularla birebir ilişkilidir.

• Hatta etkin olarak problem çözme becerilerinin bilinmemesi bireyleri intihara kadar göturmektedir.

2) Bilişsel yeniden yapılandırma

• Bilişsel yeniden yapılandırma tekniği, en genel anlamıyla, olay ya da uyarıcı hakkına yapılan değerlendirmelerin değiştirilmesine hizmet etmektedir.

• Strese yol açan olay değil, olayın birey tarafından oluşturulan yorumlarıdır.

• Bilişsel yeniden yapılandırma tekniği ile, duşunceler arasında seçim yapabilme farkındalığı kazanma, bir duşuncenin yerine alternatif bir başka duşunce koyabilme, olumlu ve işlevsel duşunce tarzını ortaya koyabilme ve böylelikle stres yoğunluğunun azaltılması hedeflenmektedir.

3) Zaman yönetimi

• Zaman yönetimi kavramı zamanın etkin kullanımı anlamına gelmektedir.

• Zaman yönetimi, stres yaşantısını azaltmada etkilidir, çunku zaman çoğu birey için önemli duzeyde strese yol açmaktadır

• Etkili bir zaman yönetiminin en önemli unsurları önceliklerin belirlenmesi ve yapılacak işlerle ilgili planlar yapılmasıdır.

• Önceliklerin belirlenmesi ve planlamadan sonra uygulama kısmı vardır

• Sonuçta planlanan işler uygulamaya konulmadığı zaman hiçbir anlamı kalmaz.

• Bu yuzden uygulama önemlidir.

4) İletişim becerileri

• İletişim, insan, hayvan, bitki, makine gibi sistemler arasında her turlu yolla gerçekleşen karşılıklı bilgi alışverisidir.

• İletisim dört temel amaca yönelik olarak gerçeklesir. Bunlar; varolmak, haberleşmek, paylaşmak ve gelişmektir.

• Bireylerarası iletişimin uygun ve etkili olması, stres yaşantısı açısından kritik role sahiptir.

• Uygun olmayan iletişim sonucunda, kişilerarası ilişkiler sık rastlanan stres kaynakları haline gelecektir.

• Etkili iletişim becerilerinin edinilmesi, bireyi kişilerarası ilişkilerden kaynaklanan stres yaşantısından kurtaracaktır.

• Stresin en temel kaynaklarından biri, bireyin kendini ifade edememesidir.

• Bireyin, söylemek istediklerini çevresindekilere aktaramaması, duygularını ve duşuncelerini söyleyememesi, buyuk bir stres kaynağıdır.

3) Davranışsal Yollar

• Öfke kontrolu• Sosyal destek sistemleri• Yoga• Masaj• Mizah kullanma• Sosyal ve kulturel etkinliklere katılma

Stresle Gelişen Hastalıklar• Stres hormonlarının surekli yuksek olarak

salgılanması, organizmanın surekli savaşıyor olması tukenmeye ve hastalığa yol açar • Şeker, hipertansiyon, enfarktus, ulser, barsak

hastalıkları • Bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklar: enfeksiyonlar,

kanser, otoimmun hastalıklar • Öğrenme zayıflığı-hipokampus baskısı • Depresyon, anksiyete

Olgu:

• N.E.• 46 y., kadın• 23 yıldır Evli, 2 oğlu var• 32 yıldır İzmir’de yaşıyor• Almanca Öğretmeni, 19 yıldır• Poliklinikten kendi isteğiyle başvuruyor

Yakınmalar:

• Kasılmalar, kasılıp kalmalar, ayaklarında tutmama, bayılma benzeri nöbetler, nöbet sonrası zaman zaman ağlamalar

• Son zamanlarda bu nöbetlerin sıklığında artış olması, bu nedenle okula çalışmaya gidememe, bayılacağı ve nöbet geleceği endişesi

• Yorgunluk, bitkinlik hissi

• Okula gitme isteğinde azalma, öğretmenlikten soğuma

Ruhsal Değerlendirme:• Yaşında gösteren, kendine bakımı yerinde kadın hasta• Diğer hastalarla uyumlu ilişkiler kuruyor, onlara yardımcı olmaya çabalıyor, sınır

ilişkisini koruyor• Konuşma hızı normal,• Konuşma miktarı hafif artmış• Duygulanım: anksiyete, uzuntu• Bilinç: açık, Yönelim: tam• Dikkat/konsantrasyon: Olağan• Bellek/ Zeka: Normal• Soyut duşunme/Yargılama/ Gerçeği değerlendirme: Korunmuş• Uyku/iştah/ Libido: Normal• Duşunce akışı: duzenli• Duşunce içeriği: Bayılma, kasılma nöbetlerine yönelik kaygılar, tekrarlayacağı

endişesi,yetersizlik duşunceleri

Özgeçmiş:

• Yukseklik korkusu +• Klostrofobi +• Agorafobi +• Çocukluk döneminde iki kez minör kafa travması (PNESs; psikojenik nonepileptik nöbetleri olanlarda

geçmişte daha fazla minör kafa travması öykusu saptanmış)

Soygeçmiş:• Baba: DM, HT• Anne: HT

Premorbid özellikler:• Eskiden bu yana tiyatro, halk oyunları, muzikle ilgili sosyal

çalışmalar için görev alma ve bizzat katılım

• Öğrencileriyle yakından ilgilenen, onları sosyal faaliyetlere kanalize eden, sevilen, çalışkan, özverili bir öğretmen

• Gunluk tutuyor.

• 12 yıldır İzmir Alman Kultur Merkezi’nde kitap yazma, eğitim komisyonunda çalışıyor.

Yaşam Çizelgesi:

D

eniz

li do

ğum

lu

Ortanca kardeş

aile

İzm

ir’e

taşı

nıyo

r

G

öruc

u us

uluy

le n

işan

lanm

a

1960

1974

1980

1982

Şim

diki

eşi

ile

evlil

ik

1986

Alm

anca

öğr

etm

enliğ

ine

başl

ıyor

İlk o

ğlu

doğu

yor

k

uçuk

oğl

u do

ğuyo

r

Cin

sel t

aciz

giri

şim

i

Aral

ık 2

004

Panik ataklar, bayılmalar

Yeni liseye alışma sureci

Yoğun çalışma temposu

Kası

m 2

005

Kasılma, bayılma nöbetleri, giderek sıklaşma

Eşinin serebral enfarkt geçirmesi

Yakın arkadaş kaybı

İzmir depremleri

Kayınbabanın vefatı

Ağus

tos

2005

Ekim

200

5

*Beklenti anksiyetesi

Oca

k 20

06Ps

ikiy

atri

Klin

iğin

e ya

tış

Ilımlı Depresyon

1965

Psikososyal kronik stres faktörleri:

• Abisi ve ablası ile iletişim sorunları

• Okulda bazı arkadaşlarıyla anlaşamamalar, onları ikiyuzlu bulmalar, olumsuz geribildirimler

• Oğullarının ardarda universiteyi okumak için Ankara’ya gitmeleri ve maddi gereksinimlerde artış

• Eşinden hemen emekli olmamasına ve böylece daha çok para gidisi sağlamasına yönelik baskıları.

• Kaynana ile yıllardan bu yana çatışmalar

Nöbetlerin Özelliği:

• Konversiyon nöbetleri: 5 dk kadar suren konvulziyon benzeri nöbetler; eller ve

bacaklarda kasılmalar, tremorlar ve sonrasında 5-10 dk kadar suren paralizi hali

• Panik atakları: Başlangıç döneminde olmuş, ayda 1-2 kez olan çarpıntı, nefes

alamama hissi, ölecekmiş korkusu, huzursuzluk hissi ile giden 10-20 dk.da sonlanan ataklar

Laboratuvar:

• EEG: N• Beyin MR: N• TFT: N• B12 vit/folik asit: N• Hemogram/Biyokimya: N• EKG: N

Nörolojik muayene: Olağan