STRATIGRAFIJA SRBIJE

STRATIGRAFIJA SRBIJE

Osnovna podela

Prekambrijum• Raspored kopna i mora krajem

prekambrijuma omogućio je buranrazvoj života u okeanima naročito u priobalskim uslovima

• Krajem prekambrijuma javljaju se prvesloženije forme. Ediacara ili Burgess shale u Kanadi

Prekambrijum• Javljaju se specifične forme različitih

oblika, koje teško mogu da se porede sa današnjim organizmima.

Prekambrijum našihkrajeva• Tvorevine kristalastog jezgra

• Vlasinski kompleks

• Istočna Srbija

Prekambrijum kristalastog jezgra

U kristalastom jezgru Srbije prekambrijske tvorevine nalaze se u okviruistaknutih vrhova oko Južne i Velike Morave: Crni vrh i Juhor kodJagodine, Stalaćka i Đuniska uzvišenja, Jastrebac, Pasjača, Vidojevicakao i područje Jablanice. Odatle se pružaju u pravcu jugoistoka.

Stene kristalastog jezgra formirane su u složenim uslovima. Prekonekadašnje okeanske kore taloženi su psamiti i peliti, ređe psefitiintraformacionog tipa, praćeni podmorskim izlivima bazičnih vulkanita i tufova. Takva asocijacija sedimenata ukazuje na sedimentaciju u uslovima okeanskog dna, koje je duboko i udaljeno od obale. Kasnijimmetamorfnim procesima od ovih tvorevina nastale su današnje stenekristalastog jezgra Srbije.

Tvorevine kristalastog kompleksa obuhvataju škriljce visokog stepenametamorfizma, amfibolitske grupe facija. Najčešće su sa biotitskim i dvoliskunskim sitnozrnim gnajsevima. Pored njih javlaju se mikašisti i kvarciti, a nešto ređe mermeri, amfibolski škriljci i druge tvorevine

Oblast Crnog Vrha i Jastrepca

Dvoliskunski gnajsevi, leptinolitski gnasjevi, kvarc, staurolit, granat.

Mermeri u višem delu stuba

Oblast Crnog Vrha i Jastrepca

Sintezni stub čine dvoliskunski gnajsevi, leptinolitski gnasjevi, kvarc, staurolit, granat.

Mermeri u višem delu stuba

Oblast Crnog Vrha i Jastrepca

Profil Jerininog brda

Antiklinorijumskagrađa sa tri grupestena

• Serija sakvarcitima

• Serija samermerima, Vidojevica

• Serija bezmermera

Oblast Pasjače Puste reke, Vidojevice, Jablanice

Vlasinska oblast

Albitsko hloritski gnajsevi, dostaalbita, hloritski škriljci i serictisko hloritski škriljci.

Serija je jako ubrana, poznati profiliManastiriške reke, sa brojnimnaborima.

Prekambrijum istočne Srbije

Tvorevine odgovaraju donjemkompleksu centralne Srbije. Bez jasne granice premamlađim tvorevinama(kambrijumu). Rasprostranjene su u višeoblasti:

• Porečka i Staroplaninskaoblast

• Kučajska i Homoljskaoblast

• Miroč i Vrška čuka, niskometamorfni škriljci

Oblast Miroča i Vrške Čuke

Nisko metamorfisanisericitsko hloritski, albithloritski i aktinolitskiškriljci retki mermeri i kvarciti. Tvorevine nižegstepena metamorfizma. Protoliti tvorevine ostrvskih lukova.

Oblast Porečke reke i Stare planine

Dve grupe metamorfita nižijače metamorfisani i višisalbije metamorfisani.

Nisko metamorfisanidvoliskunski plagioklasnignajsevi, leptinoliti, amfiboliti.Protoliti supsamiti, peliti i vulkanoklastiti

Slede ih niskometamorfnizeleni škriljci, mermeri i biotitski škriljci. Protoliti iznaknadno riftovanogostrvskog luka.

Oblast Porečke reke i Stare planine

Sintezni stub.

Nisko metamorfisanidvoliskunski plagioklasnignajsevi, leptinoliti, amfiboliti.Protoliti supsamiti, peliti i vulkanoklastiti

Slede ih niskometamorfnizeleni škriljci, mermeri i biotitski škriljci. Protoliti iznaknadno riftovanogostrvskog luka.

Oblast Porečke reke i Stare planine

Na području Stare planine kristalastetvorevine su intezivno ubrane u naborepravca zapad-severozapad - istok-jugoistok. U centralnim delovimaantiklinorijuma Stare planine velikorasprostranjenje ima serija pelita i psamitaregionalno metamorfisanih do facije zelenihškriljaca. Najašečće su to filitoidi zeleneboje sa izrazitom folijacijom (Crnovrška serija). Pretpostavlja se da najniži deloviove serije pripadaju prekambrijumu.

.

Oblast Porečke reke i Stare planine

Na području Stare planine kristalastetvorevine su intezivno ubrane u naborepravca zapad-severozapad - istok-jugoistok. U centralnim delovimaantiklinorijuma Stare planine velikorasprostranjenje ima serija pelita i psamita regionalno metamorfisanih dofacije zelenih škriljaca. Najašečće su to filitoidi zelene boje sa izrazitom folijacijom(Crnovrška serija). Pretpostavlja se danajniži delovi ove serijepripadajuprekambrijumu.

.

Oblast Kučaja i HomoljaNisko metamorfisanie tvorevine u

dva nivoa:

• Donji više metamorfisan: amfiboliti i dvoliskunskiplagioklasni gnajsevi, sa malotufova i vulkanoklastita.

• Gornji: niskometamorfniamfiboliti, zeleni škriljci, mermeri i biotitski škriljci. Protolitivulkanogenosedimentnetvorevine, dijabazi, andeziti, iznadzone subdukcije na obodukontinenta..