Stratejik Performans Yönetimi ve Dengeli Sonuç Kartı...
Transcript of Stratejik Performans Yönetimi ve Dengeli Sonuç Kartı...
Stratejik Performans Yönetimi ve Dengeli
Sonuç Kartı (Balanced Scorecard-BSC)
Kontrol Fonksiyonu
Gerçekleştirilmek istenen amaçlara ne ölçüde ulaşıldığını belirlemek, planlanan
amaçlar (standartlar), ile gerçekleşen hedefler (fiili sonuçlar) arasında fark varsa bunun miktarını ve nedenlerini araştırmak.
Ulaşılmak İstenen Miktar
“Standart” Gerçekleşen Miktar
“Fiili Sonuçlar”
Sapma- Neden?
Kontrol Süreci
Performans Kavramı Performans, genel anlamda amaçlı ve planlanmış bir etkinlik sonucunda elde edileni, nicel ya da nitel olarak belirleyen bir kavramdır.
Performans Kavramı • İster mal, ister hizmet üretsinler, işletmeler belirli bir takım görev ve amaçları gerçekleştirmek üzere kurulurlar. • Kaynak kullanımında etkinlik, verimlilik, kârlılık ya da benzeri işletme amaçlarının gerçekleşme derecesi, işletmenin önceden belirlenen performans kriter ya da standartlara ne ölçüde uygun davrandığını göstermesi açısından büyük önem taşır.
Performans Nedir?
Şimdi neredeyiz?
Daha ne kadar iyi olabilirdik?
Nerede olmalıyız?
Performans Yönetimi
“Ölçemezseniz, yönetemezsiniz.”
Peter Drucker
• Bireylerin ve takımların kapasitelerinin arttırılması ve
çalışanların performanslarının geliştirilmesi suretiyle,
örgütlerde devamlı başarı (sürdürülebilirlik) elde
edilmesinde yararlanılan stratejik ve bütünleştirilmiş bir
yaklaşımdır.
• Üzerinde anlaşmaya varılmış amaçlar ve standartlar
çerçevesi içinde performansı anlayıp yöneterek, örgütten,
takımlardan ve bireylerden daha iyi sonuçlar almanın bir
aracıdır.
Performans Yönetimi
•Genel amaç: Örgütün etkinliklerini, kendi becerilerini ve
katkılarını sürekli iyileştirmeleri için, bireylerin ve grupların
sorumluluk üstlendikleri bir kültür oluşturmaktır.
•Yalnızca işletmede çalışanların bireysel veya takım olarak
performanslarının değerlendirilmesiyle sınırlı olmayıp, bir
işletmenin performansını yöneten metodolojileri, ölçütleri,
süreçleri, yazılım araçlarını ve sistemleri de
tanımlamaktadır.
Performans Yönetimi
Performans Yönetiminin İçeriği
Geleceğe yönelik stratejileri belirlemek ve planlamak,
Girişimleri tasarımlamak, geliştirmek ve uygulamak,
Ödüllendirme sistemleri kurmak
Örgüt yapısını yeniden düzenlemek.
Performans Yönetiminin Faydaları
Belirli bir amaca ve hedefe yönelmesini sağlar.
Geri besleme sağlar.
Kaynak ihtiyacının belirlenmesini sağlar.
Performans eğilimini ortaya koyar.
Hedeflerin tutturulabilme derecelerini ortaya koyar.
Performans Ölçümü
•1880’lerden 1980’lere kadarki süreçte genel olarak finansal
performans (kar, yatırımın getirisi) ve verimlilik gibi ölçütler
kullanılmıştır.
•Son dönemde daha stratejik düzeyde (rekabetçi üstünlük)
ölçütler kullanılmıştır.
1. Finansal Ölçütlerin Ağırlıklı Olması
•Finansal olmayan ölçütler göz ardı ediliyor.
•Herşey finansal performans değil! (müşteriler, süreçler)
2. Kısa Dönem Odaklı Olması
•Zaman aralıkları dikkate alınmıyor.
•Bazı şeyler (BT yatırımları, yeni ürünler, yeni personel,
yeni eğitim) etkisini orta ve uzun vadede gösterebilir.
3. Geçmişe Yönelik Olması
•Finansal raporlar önceki dönemleri yansıtır.
•Geleceğe bakışı kısıtlayabilir, yanlış yorumlara neden
olabilir.
Geleneksel Performans Değerleme
Yöntemlerinin Yetersizlikleri
4. Stratejik Uygulamaları Desteklememesi
•İşletme performansının dar ve tamamlanmamış
fotoğrafı
•İşletme stratejisi için yeterli değil
•Sadece içerideki değil dışarıdaki durum da
değerlendirilmeli
5. İş Dünyasının Gerçekleri İle Uyuşmaması
•Yetenekli personel, sadık müşteri, vb. gibi maddi
olmayan duran varlıkların bilançoda yer alması zor
•Finansal performansa bakarak bu katkının değeri
anlaşılamaz.
Geleneksel Performans Değerleme
Yöntemlerinin Yetersizlikleri
6. İşletmenin Bazı Bölümleri İle İlgisiz Olması
•Finansal raporlarda her fonksiyonel bölümün
faaliyetleri ayrı ayrı incelenir.
•Fakat, günümüzde bölümlerarası ortak çalışmaya
ihtiyaç vardır.
•Ayrıca, BT gibi kaynakların değerini ölçmek çok
zordur.
Geleneksel Performans Değerleme
Yöntemlerinin Yetersizlikleri
•Dengeli Ölçüm Karnesi, Dengeli Başarı Ölçümü, Kurumsal
Karne, vb.
•DSK en kısa şekliyle strateji uygulama modeli olarak
tanımlanmaktadır.
•DSK işletme stratejisini finansal ve finansal olmayan
ölçülere dönüştürerek işletme stratejisi ile çalışanlar
arasında iletişim kurmaya yarar.
•DSK bir işletmenin misyon ve stratejisinin anlaşılabilir
performans ölçümleri şekline dönüştürülerek ifade
edilmesini ve böylece stratejik ölçüm ve yönetim sistemi için
gereken çerçevenin oluşturulmasını sağlar.
Dengeli Sonuç Kartı (Balanced Scorecard)
•DSK, düzgün bir şekilde ölçüldüğü ve kullanıldığı taktirde,
işletmelere rekabetçi avantaj sağlayabilmektedir.
•DSK, işletme için büyük önem taşıyan bir grup kritik
faktörden oluşmaktadır.
•Yöneticilerin, çeşitli alanlardaki işletme performansı
metriklerini eş zamanlı olarak görebilmesine olanak tanır.
Dengeli Sonuç Kartı
DSK, yöneticilerin aşağıdaki 4 önemli soruya cevap
bulmalarını sağlar:
1. Müşterilere olan bakışımız nasıl olmalı? (müşteri
boyutu)
2. Hangi konuda uzmanlaşmalıyız? (işletme içi
süreçler boyutu)
3. Geliş(tir)meye ve değer yaratmaya nasıl devam
etmeliyiz? (inovasyon ve öğrenme boyutu)
4. Hissedarlara olan bakışımız nasıl olmalı?
(finansal boyut)
Dengeli Sonuç Kartı
1. Müşteri Boyutu
2. İşletme İçi Süreçler Boyutu
3. İnovasyon ve Öğrenme Boyutu
4. Finansal Boyut
Dengeli Sonuç Kartı Boyutları
1. Müşteri Boyutunda
Kullanılabilecek
Ölçütler
Dengeli Sonuç Kartı Boyutları
2. İşletme İçi Süreçler Boyutunda Kullanılabilecek Ölçütler
Dengeli Sonuç Kartı Boyutları
3. İnovasyon ve Öğrenme Boyutunda Kullanılabilecek
Ölçütler
Dengeli Sonuç Kartı Boyutları
4. Finansal Boyutunda Kullanılabilecek Ölçütler
Dengeli Sonuç Kartı Boyutları
• İşletme stratejisi müşteri odaklı ise,
müşteri boyutuna daha fazla önem
verilmesi gerekmektedir.
• Örneğin, Houston’daki IBM Global Service’te yöneticiler
müşteri tatmini stratejisine odaklı bir DSK geliştirmişlerdir.
Ancak, diğer alanlar da (finansal, iç süreçler ve
inovasyon-öğrenme) merkezi stratejiyi destekler
niteliktedir.
• Bir yönetici bu durumu şu şekilde açıklamaktadır: «İçsel
süreçlerimiz, müşterilere zamanında karşılık verebilecek
şekilde dizayn edilmiştir. Öğrenme ve yenilik konuları ise
yine kritiktir, çünkü bizim müşterilere esas olarak
sattığımız, alanımızdaki deneyimdir. Kuşkusuz tüm bu
alanlardaki başarımız, finansal boyutu da etkileyecektir.»
DSK Boyutları Arasındaki Neden-Sonuç İlişkisi
DSK Boyutları
Arasındaki
Neden-Sonuç
İlişkisi
DSK Örneği: ABC İşletmesi
DSK Örneği: ABC İşletmesi
DSK Örneği: ABC İşletmesi
Dengeli Sonuç Kartı – Bilişim Teknolojisi
(BT) Perspektifi
Bilişim Teknolojisi (BT): Bilginin dijital formatta
işlenmesi, kaydedilmesi ve taşınması amacıyla
kullanılan her türlü teknoloji aracıdır.
• Donanım
• Yazılım
• Veri yönetim teknolojisi
• Ağ / Telekomünikasyon teknolojisi
Dengeli Sonuç Kartı – Bilişim Teknolojisi
(BT) Perspektifi
BT'nin İşletme Performansı Üzerindeki
Etkisinin Ölçülmesi
1) En sık kullanılan metrikler
– Verimlilik
– Karlılık
– Müşteri değeri
2) Ölçüm zamanlaması
– Anında ölçüm
– Zaman aralıklı ölçüm
Dengeli Sonuç Kartı – Bilişim Teknolojisi
(BT) Perspektifi
BT'nin İşletme Performansı Üzerindeki
Etkisinin Ölçülmesi
3) Ölçümleme Yaklaşımları
– Varyans yaklaşımı
– Süreç yaklaşımı
BT Harcaması BT Varlığı BT Etkisi İşletme
Performansı
BT Dönüştürme Süreci
BT Kullanım Süreci Rekabetçi Performans
Yaratma Süreci
Dengeli Sonuç Kartı – BT Perspektifi
Finansal Boyut •Yatırım getirisi (ROI) •Aktiflerin getirisi (ROA) •Karlılık •Hisse senedi fiyatı
Müşteri Boyutu •Müşteri memnuniyeti •Geri dönen müşteri sayısı •Diğer müşteriler tarafından yönlendirilen müşteri sayısı
İşletme İçi Süreçler Boyutu •Çalışmaz durumda bulunma süresi •Yapılmakta olan iş miktarı •Bakım masrafları
İnovasyon ve Öğrenme Boyutu •Yeni ürün sayısı (yüzdesi) •Patent sayısı •Çalışanlardan gelen öneri sayısı